Dinsdag29juli2014 NL-A02R Aan de kant VLIEGRAMP MALAYSIA ... · De lange stoet met lijkwagens, de...

1
door Merel Visscher O nderweg van haar woonplaats Utrecht naar Hilversum kon ze het beeld niet ont- wijken. Al had rouw- deskundige en journaliste Daan Westerink het liever niet gezien. De lange stoet met lijkwagens, de mensen aan de kant van de weg. Op de vluchtstrook zag ze een man staan met een bakfiets, twee kleine kinderen erin. Haar eerste gedachte was: misschien een beetje gevaar- lijk. Maar toen zag ze de bloemen, het respect. En vond ze het toch wel mooi. Westerink volgt de sociale media op de voet, ook de afgelopen ander- halve week sinds vlucht MH17 neer- stortte. „De beelden heb ik echter bewust niet opgezocht. Bij de ver- halen van de rampplek kon ik me al van alles voorstellen. Dat kwam al hard genoeg binnen. Er zijn men- sen die zich zo volzuigen dat de fil- ter weg is.” Wat is je zelf opgevallen op Facebook en Twitter? „Dat iedereen zich in die eerste, ver- warrende periode zo aangevallen voelde. Veel mensen, journalisten en bekende Nederlanders, hebben totaal ongenuanceerde dingen ge- roepen of ge-retweet waar ze later hun verontschuldigingen weer voor moesten aanbieden. Zo’n volkswoede kan heel nare kantjes krijgen. Neem de man die had mee- gedaan aan de Vierdaagse en voor de camera zijn beklag deed over het feit dat er bij de intocht in Nij- megen geen muziek werd gespeeld. Die man is bedreigd. Of die journa- liste van EenVandaag, die verder prima verslag heeft gedaan, maar de fout maakte om een dagboekje van een van de slachtoffers op de rampplek even op te pakken. Zo’n vrouw moet publiekelijk bijna han- gen. De sociale controle van vroe- ger is wel minder geworden, maar we corrigeren elkaar nu op een an- dere wijze.” Men neemt elkaar de maat. „Toen er werd gepraat over een dag van nationale rouw, werd meteen gezegd dat het hele land dus plat moet. Maar je kunt mensen niet de maat nemen, iedereen rouwt op zijn eigen manier.” Waarom willen we dan toch samen en publiekelijk rouwen op sociale media? „We denken dat we in een indivi- dualistische maatschappij leven, en dat is deels ook zo. We zijn wel de kerk uit gegaan en niet meer afhan- kelijk van de buurt, de voorgeschre- ven rites en mores. Maar blijkbaar voelen we dat we nog heel erg bij elkaar horen. Waar eerst de buur- vrouw of de pastoor ons vertelde hoe het hoort, wordt dat nu op so- ciale media voorgeschreven. We corrigeren elkaar, proberen elkaar bij de les te houden. Dat kan heel goed uitpakken. Bijvoorbeeld toen onlangs die zeven Vlaamse tieners omkwamen bij een verkeersonge- luk. Hun vrienden openden ter na- gedachtenis een Facebookpagina. Toen daar mensen de discussie pro- beerden op te werpen of de chauf- feur wellicht had gedronken of te hard had gereden, wezen de vrien- den die persoon meteen terecht: ga weg, deze pagina is daar niet voor.” Als er geen pastoor meer is die zegt hoe het moet, wie bepaalt dan de juiste toon? „Het gelijk ligt ergens in het mid- den. Tussen alle uitingen van ver- driet en rouw hoorde ik ook een man klagen dat hij werd doodge- gooid met die ramp - de uitdruk- king was wat ongelukkig - en dat hij gewoon de Tour de France wil- de kijken. Dat geluid is er ook. Moe- ten we daar dan een oordeel over hebben? Daar wilden we in de ja- ren zestig en zeventig toch juist vanaf, dat je erop werd afgerekend als je niet vooraan in de kerk zat?” Helpt publieke rouw de nabestaanden? Nabestaanden van een bij de ramp omgekomen echtpaar uit Simpelveld wilden nadrukkelijk geen rouwtocht. „Wat deze vliegramp betreft ben ik wel benieuwd naar wat nabestaan- den daarvan vinden. Het geeft wel- licht erkenning en steun om te zien dat de rest net zo verontwaar- digd is als zij dat een heel gezin hun is ontnomen. Het eerste waar- naar moet worden gekeken, is na- tuurlijk: wat wil de familie? Voor omstanders is het een ritueel ge- worden om onmacht en verdriet te tonen. Een familie kan daar steun uit putten, maar publieke rouw wordt hysterisch als het je uit han- den wordt getrokken. De rouw moet wel blijven waar die hoort: bij de nabestaanden. Het is niet on- ze rouw.” Is Nederland in rouw? „Als je het hebt over een land in rouw, gaat het om rouw om een land waarin je je veilig waande. Jij had het kunnen zijn in dat vlieg- tuig, of je broer, zus, oma of opa. Het was geen gewoon ongeluk, maar het vliegtuig is met een raket uit de lucht geschoten. Wij zijn in shock. Naar onze boosheid, die we massaal op sociale media uitten, werd goed gekeken door Rutte en Timmermans, die daarop snel met een antwoord kwamen. Het gaat mis als we er een volkstribunaal van maken. We trekken te snel con- clusies, terwijl je beter vragen kunt stellen.” Wanneer schieten we door in onze publieke rouw? „Een collega schreef op internet ‘Mijn hart huilt.’ Op de radio hoor- de ik een huilende man die zei dat hij zich ervoor schaamde mens te zijn. De manier waarop we ons ver- driet uitdrukken zegt iets over ons- zelf, en dat zal ik nooit veroorde- len. Misschien hebben zij ook steun nodig. Maar de werkelijke rouw om de personen die zijn om- gekomen, gebeurt door de nabe- staanden. Wij prijzen ons gelukkig dat we niet in dat vliegtuig zaten en gaan door met ons leven. Zoals het hoort.” ‘Dit is niet onze rouw’ VLIEGRAMP MALAYSIA AIRLINES Daan Westerink. foto Hollandse Hoogte Nederland rouwt. We houden stille tochten, branden kaarsjes, tekenen registers en zijn een minuut stil. Onmacht, woede en onge- loof over de crash van MH17 delen we massaal op de sociale media. Publieke rouw is begrijpelijk, zegt rouwdeskundige en journaliste Daan Westerink. „Maar rouw moet blijven bij wie die rouw hoort.” Dinsdag 29 juli 2014 E g M m b le la H d 2 h r D k g tu h v d v e A e st D s g d k re s v g n k D w w b fo g k st m g a e A S o A S o A A b A N v Op de trappen van Snowworld in Landgraaf zijn ook bloemen en kaarsen geplaatst. foto Arnaud Nilwik

Transcript of Dinsdag29juli2014 NL-A02R Aan de kant VLIEGRAMP MALAYSIA ... · De lange stoet met lijkwagens, de...

Page 1: Dinsdag29juli2014 NL-A02R Aan de kant VLIEGRAMP MALAYSIA ... · De lange stoet met lijkwagens, de mensen aan de kant van de weg. Op de vluchtstrook zag ze een man staan met een bakfiets,

door Merel Visscher

O nderweg van haarwoonplaats Utrechtnaar Hilversum konze het beeld niet ont-wijken. Al had rouw-

deskundige en journaliste DaanWesterink het liever niet gezien.De lange stoet met lijkwagens, demensen aan de kant van de weg.Op de vluchtstrook zag ze een manstaan met een bakfiets, twee kleinekinderen erin. Haar eerste gedachtewas: misschien een beetje gevaar-lijk. Maar toen zag ze de bloemen,het respect. En vond ze het tochwel mooi.Westerink volgt de sociale mediaop de voet, ook de afgelopen ander-halve week sinds vlucht MH17 neer-stortte. „De beelden heb ik echterbewust niet opgezocht. Bij de ver-halen van de rampplek kon ik meal van alles voorstellen. Dat kwamal hard genoeg binnen. Er zijn men-sen die zich zo volzuigen dat de fil-ter weg is.”

Wat is je zelf opgevallen opFacebook en Twitter?„Dat iedereen zich in die eerste, ver-warrende periode zo aangevallenvoelde. Veel mensen, journalistenen bekende Nederlanders, hebbentotaal ongenuanceerde dingen ge-roepen of ge-retweet waar ze laterhun verontschuldigingen weervoor moesten aanbieden. Zo’nvolkswoede kan heel nare kantjeskrijgen. Neem de man die had mee-gedaan aan de Vierdaagse en voorde camera zijn beklag deed overhet feit dat er bij de intocht in Nij-megen geen muziek werd gespeeld.Die man is bedreigd. Of die journa-liste van EenVandaag, die verderprima verslag heeft gedaan, maarde fout maakte om een dagboekjevan een van de slachtoffers op derampplek even op te pakken. Zo’nvrouw moet publiekelijk bijna han-gen. De sociale controle van vroe-ger is wel minder geworden, maarwe corrigeren elkaar nu op een an-dere wijze.”

Men neemt elkaar de maat.„Toen er werd gepraat over een dagvan nationale rouw, werd meteengezegd dat het hele land dus platmoet. Maar je kunt mensen niet demaat nemen, iedereen rouwt opzijn eigen manier.”

Waarom willen we dan toch samenen publiekelijk rouwen op socialemedia?„We denken dat we in een indivi-dualistische maatschappij leven, endat is deels ook zo. We zijn wel dekerk uit gegaan en niet meer afhan-kelijk van de buurt, de voorgeschre-ven rites en mores. Maar blijkbaarvoelen we dat we nog heel erg bijelkaar horen. Waar eerst de buur-vrouw of de pastoor ons verteldehoe het hoort, wordt dat nu op so-ciale media voorgeschreven. Wecorrigeren elkaar, proberen elkaarbij de les te houden. Dat kan heelgoed uitpakken. Bijvoorbeeld toenonlangs die zeven Vlaamse tienersomkwamen bij een verkeersonge-luk. Hun vrienden openden ter na-gedachtenis een Facebookpagina.Toen daar mensen de discussie pro-beerden op te werpen of de chauf-feur wellicht had gedronken of tehard had gereden, wezen de vrien-den die persoon meteen terecht: gaweg, deze pagina is daar niet voor.”

Als er geen pastoor meer is diezegt hoe het moet, wie bepaalt dande juiste toon?„Het gelijk ligt ergens in het mid-den. Tussen alle uitingen van ver-driet en rouw hoorde ik ook eenman klagen dat hij werd doodge-gooid met die ramp - de uitdruk-king was wat ongelukkig - en dathij gewoon de Tour de France wil-de kijken. Dat geluid is er ook. Moe-ten we daar dan een oordeel overhebben? Daar wilden we in de ja-

ren zestig en zeventig toch juistvanaf, dat je erop werd afgerekendals je niet vooraan in de kerk zat?”

Helpt publieke rouw denabestaanden? Nabestaanden vaneen bij de ramp omgekomenechtpaar uit Simpelveld wildennadrukkelijk geen rouwtocht.„Wat deze vliegramp betreft ben ikwel benieuwd naar wat nabestaan-den daarvan vinden. Het geeft wel-licht erkenning en steun om tezien dat de rest net zo verontwaar-digd is als zij dat een heel gezinhun is ontnomen. Het eerste waar-naar moet worden gekeken, is na-tuurlijk: wat wil de familie? Vooromstanders is het een ritueel ge-worden om onmacht en verdriet tetonen. Een familie kan daar steunuit putten, maar publieke rouwwordt hysterisch als het je uit han-den wordt getrokken. De rouwmoet wel blijven waar die hoort:bij de nabestaanden. Het is niet on-ze rouw.”

Is Nederland in rouw?„Als je het hebt over een land inrouw, gaat het om rouw om eenland waarin je je veilig waande. Jijhad het kunnen zijn in dat vlieg-tuig, of je broer, zus, oma of opa.Het was geen gewoon ongeluk,maar het vliegtuig is met een raketuit de lucht geschoten. Wij zijn inshock. Naar onze boosheid, die wemassaal op sociale media uitten,werd goed gekeken door Rutte enTimmermans, die daarop snel meteen antwoord kwamen. Het gaatmis als we er een volkstribunaalvan maken. We trekken te snel con-clusies, terwijl je beter vragen kuntstellen.”

Wanneer schieten we door in onzepublieke rouw?„Een collega schreef op internet‘Mijn hart huilt.’ Op de radio hoor-de ik een huilende man die zei dathij zich ervoor schaamde mens tezijn. De manier waarop we ons ver-driet uitdrukken zegt iets over ons-zelf, en dat zal ik nooit veroorde-len. Misschien hebben zij ooksteun nodig. Maar de werkelijkerouw om de personen die zijn om-gekomen, gebeurt door de nabe-staanden. Wij prijzen ons gelukkigdat we niet in dat vliegtuig zatenen gaan door met ons leven. Zoalshet hoort.”

O p een caféterras in zijnbiotoop Heerlen had ikeen paar weken gele-den een interview met

minister Frans Timmermans. Hetwas zondagmiddag, de bewinds-man relaxte in vrijetijdskloffie.Rond zijn blote voeten sandalenvan een eenvoud die je eerder bijeen ongeschoeide karmeliet zouverwachten, dan bij het hoofd vande Nederlandse diplomatie.De minister was vergezeld van zijnjongste zoon Max van zeven. „Van-daag gaat hij met mij mee”, lachteTimmermans. In de weekends pro-beert hij zoveel mogelijk thuis inHeerlen te zijn, „maar dat lukt meveel te weinig”. Tijdens het ge-sprek zat Max braaf te gamen. Evenvlotte het niet en stampvoette hijongeduldig, maar toen papa hemvanachter uit de keel toesprak, washij meteen weer de keurige jongen.

„Nog een week werken”, zei Tim-mermans, „en dan ga ik met Maxeen week door Limburg en Bra-bant fietsen. Ik verheug me daarontzettend op.”Het liep anders. Vader en zoonmoesten abrupt in de remmentoen MH17 neerstortte. De rust vanhet Brabantse land maakte plaatsvoor slopende 24 uursdiplomatie.Als ik Timmermans in die dagenop tv zag, en dat was vaak, zag iksteeds het gezicht van zijn gamen-de zoon naast hem. Ook toen hijde Verenigde Naties toesprak meteen van de indrukwekkendste re-des die daar ooit zijn gehouden.Nee, met die fietstocht lukte hetniet helemaal, maar Max heeft daarveel voor terug gekregen. In eentijdsbestek van luttele dagen zagde kleine Timmermans de bestekanten van de grote. Van de vaderen de diplomaat.

door Gerard Kessels

‘Dit is nietonze rouw’

Aan de kant VLIEGRAMP MALAYSIA AIRLINES

Frans Timmermans en zoon

Daan Westerink. foto Hollandse Hoogte

Meer columns en blog: www.limburger.nl/gerardReageren? [email protected]

Nederland rouwt. We houden stille tochten, branden kaarsjes,tekenen registers en zijn een minuut stil. Onmacht, woede en onge-loof over de crash van MH17 delen we massaal op de sociale media.Publieke rouw is begrijpelijk, zegt rouwdeskundige en journalisteDaan Westerink. „Maar rouw moet blijven bij wie die rouw hoort.”

24/7 onlinewww.limburger.nlFoto’s, video’s of tips? Stuur je bijdrage naar [email protected]

Voorlopige uitslag van online pollWat vindt u?

WK voetbal en Tour de France afgelopen, wat nu?

Eindelijkafgelopen

58,2%

Lekker vakantie vieren22,5%

Gelukkig begint het voetbalseizoen weer 19,3%

Foto’s en video’s onlineOptredens Europees kampioene hiphop (video)Video: Dortmund biedt Schweinsteiger zangles aanVideoclip Linda, Maud en Dyanne

CZ kort fors op verzorgingOnderzoekers keren terug naar DonetskTimmermans met Australische collega in KievVirus bij huiskonijnen in Sittard

CZ kort fors op verzorgingGrote schade kledingbank door hoosbuiVirus bij huiskonijnen in SittardKNMI: code oranje voor westen en zuiden

Meest besprokenBest bekeken

DO

SSIE

R

De vliegramp in Oekraïne heeft vrijwel iedereen in het land aangegrepen. Op onze website kunt u in een dossier alle berichten rond de ramp nog eens teruglezen. Ook zijn daar foto's en video's te vinden. Ga hiervoor naar limburger.nl/vliegramp.

Vliegramp Oekraïne

Dinsdag 29 juli 2014

www.limburger.nl

themavandedag

Er is nog geen akkoord tussen Ar-gentinië en sommige schuldeisers.Morgen moet er een akkoord zijnmet hedgefondsen die volledige af-betaling van deels kwijtgescholdenleningen eisen, anders dreigt hetland na 2002 weer failliet te gaan.Het gaat om investeringsfondsendie de Argentijnse obligaties in2001 goedkoop opkochten en vast-hielden aan de eis tot volledige te-rugbetaling van de leningen.

Regisseur Elbe Stevens en co-pro-ducent Harro van Staverden begin-nen in oktober met de opnamenvan ‘De Musketierscode’. In diefilm gaan drie kinderen op zoeknaar het verloren zwaard van mus-ketier d’Artagnan. Het belooft eenspannende familiefilm te worden,maar de Limburgse rolprent wilmeer zijn dan alleen maar dat. Ermoet wat de makers betreft ookeen educatieve kant aan zitten.

Het Europese Hof heeft België opde vingers getikt. De wet voor win-keliers die uitverkoop willen hou-den, is te streng, zo vindt Europa.De Belgische regering moet de re-gels daarom versoepelen. In Neder-land kennen we sinds 1984 geenwet meer die uitverkoop regelt. Deoverheid vond hem niet meer no-dig. Toch kijkt een deel van onder-nemend Nederland met weemoedterug naar die strengere tijden.

De voormalige Zuiderzee komt dekomende jaren weer meer in bewe-ging, met plannen voor nieuwe na-tuur, dijkversterking, waterpeilbe-heer en de visstand. Onderwerpvan onderzoek voor hoogleraar ste-denbouwkunde Frits Palmboomvan de TU Delft: „Daar heeft zicheen ecologische ramp voltrokken.Als je de plannen om de natuureen handje te helpen op elkaar af-stemt, kun je ze versterken.”

Behalve de wereldvoetbalbond FI-FA vinden ook de KNVB en de trai-ners in de Nederlandse eredivisieeen boycot van het WK in 2018 inRusland nog niet aan de orde.Eerst maar eens vaststellen wie pre-cies schuldig is aan de aanslag opde MH17, is de meest gehoorde reac-tie. „Maar als onze vermoedens be-waarheid worden, dan moeten erzeker gepaste maatregelen komen”,zegt Excelsior-coach Dijkhuizen.

De gewezen Amerikaanse vicepre-sidentskandidate Sarah Palin be-gint een eigen onlinenieuwszen-der. Ze wil naar eigen zeggen kij-kers een alternatief bieden voor de„politiek correct filter” van regulie-re media, meldt CNN. De zeer con-servatieve voormalige gouverneurvan Alaska, die het in 2008 tever-geefs samen met John McCain op-nam tegen Barack Obama, vraagtkijkers 9,95 dollar per maand.

De wet- en regelgeving voor web-winkelen is aangescherpt. Internet-winkels moeten tijdens het onlinebestelproces meer en duidelijker in-formatie verstrekken. Ook de re-gels voor het terugsturen van arti-kelen zijn strenger geworden. Erstaan ook sancties op het niet-nako-men van de nieuwe regel- en wet-geving. Voldoet de webwinkel nietaan de regels, dan kan de koopover-eenkomst nietig worden verklaard.

Verdediger Stefan de Vrij (22) vanFeyenoord gaat voor vijf jaar naarLazio Roma dat uitkomt in de Itali-aanse Serie A. De verbintenis vanDe Vrij in De Kuip liep nog 1 jaardoor. Eerdere pogingen van Feye-noord om de zelf opgeleide interna-tional ook tot na 2015 vast te leg-gen, liepen op niets uit. Feyenoordontvangt voor De Vrij naar ver-luidt een bedrag van ongeveer 8miljoen euro.

A6 BUITENLAND

Sarah Palin begintonlinenieuwszender

A12/13 SCALA

Strengere regels vooronline winkelen

A8 BUITENLAND

Argentinië dreigtbankroet te gaan

A10/11 SCALA

Natuur terug invoormalige Zuiderzee

B13 CULTUUR

Educatieve film overzwaard d’Artagnan

B14 ECONOMIE

Belgische wet ronduitverkopen te streng

C4/5 SPORT

Boycot WK in Ruslandnog niet aan de orde

C5 SPORT

De Vrij voor vijf jaarnaar Lazio Roma

Op de trappen van Snowworld in Landgraaf zijn ook bloemen en kaarsen geplaatst. foto Arnaud NilwikMeer Toos & Henk op www.limburger.nl

A3 NL-A02R

Pdvreede
De Limburger/Limburgs Dagblad
Pdvreede
Doorhalen