Digitale kaarten bijzondere landschapselementen Reeuwijk
Transcript of Digitale kaarten bijzondere landschapselementen Reeuwijk
Digitale kaartenBijzondere landschapselementen Reeuwijk
Monumentencommissie Reeuwijk
19 september 2007Sophie Visser
Onderwerpen
1. Achtergronden en vertrekpunten2. Elementen en kaarten3. Vragen?
plas
weg
poel
snelwegBoerderijenBoerderijlint
molen
wandelpad
houtwal
wetering
kerk
woningen
1. Achtergronden en vertrekpunten (1)
veenontginning
bosjes
kerk + kerkhof
rond perceel
bochtige sloot
*Vertrekpunten
- ‘bijzondere elementen’ : méér dan ‘cultuurhistorisch landschap’- landschapsgeschiedenis : méér dan alleen het huidige landschap => tot 1940 - m.b.v. database en GIS (MapInfo): méér dan digitale kaarten- samenhang van elementen : landschapsgeschiedenis => in systeem - m.n. Gemeente Reeuwijk : maar …..
plas
weg
poel
snelwegBoerderijenBoerderijlint
molen
wandelpad
houtwal
wetering
kerk
woningen
1. Achtergronden en vertrekpunten (2)
veenontginning
bosjes
kerk + kerkhof
- Inventarisatie- waardering- selectie
Doel (en)/doelgroep(en)
- Kennis- Uitgangspunten- Criteria- Geld, tijd, ….
Welke doelen/doelgroepen?Welke informatie => beschrijving/
gegevens?
bouwkundig/monument
archeologisch (historisch) landschap
rond perceel
bochtige sloot
‘natuur’
Welk landschapselement in welk opzicht bijzonder?
1. Achtergronden en vertrekpunten (3.a)
Nationaal niveau: KICH (Kennisinfrastructuur Cultuurhistorie - www.kich.nl)
CH landschap Reeuwijk KICH:- 3 elementen- 1 ‘functie’ en 1 periode per element- geen samenhangen tussen elementen- waardering basis voor selectie
m.n. functie!
1. Achtergronden en vertrekpunten (3.b)
Provinciaal niveau: CH Hoofdstructuur Zuid-Holland (www.pzh.nl)
Landschap – kenmerken Landschap - waarden
CH landschap Reeuwijk in CHS Zuid-Holland:- Geen element-beschrijvingen- kaden en weteringen alleen als ‘poldersysteem’ (en onjuist)- Geen toelichting op selectie en waardering- Geen ‘tijd’ (‘voor 1950’)
Wat wel/niet nu in systeem Reeuwijk:
• typen elementen : alleen (historisch) landschap
- Geen archeologie : in AVK- Geen monumenten : in AVK- Geen groen : onvoldoende kennis en (te) veranderlijk
(NB. Zou m.n. koppeling naar andere systemen zijn)
*gegevens over (historisch) landschap: wat nodig was voor de kaarten
- (nog) geen samenhangen - Wel type, (nog) geen functies van/bij elementen
*M.n. Gemeente Reeuwijk : + 500 meter zone
ook : - Reeuwijks Verlaat etc. bij Oude Rijn- ‘hoofdzaken’ afwatering naar Oude Rijn, Hollandsche IJssel, etc.
1. Achtergronden en vertrekpunten (4)
Veranderingen in hetlandschap
Basis: Verander(en)d landschap in de tijd
Toekomstig landschap
Oorspronkelijke landschap
2. Elementen en kaarten (2)
Exact begin-jaar?
BeginjaarObject/versie
Exact eind-jaar?
EindJaarObject/versie
Type(n) Functie(s) Gebeurtenis/proces
Element veranderd?Water-
staatVer-keer
Defen-sie
~ 1250 > 1367 Wetering x Deels, bij ontginning Lange Weide
Ontstaan (deels)
> 1367 > 1672 Wetering X x Afwatering naar Holl. IJssel
verlengd
> 1672 = 1815 Wetering X x x Oude Hollandse Waterlinie
-nee
= 1815 Wetering X x Einde Oude Hollandse Waterlinie
-nee
Bijvoorbeeld: Dubbele Wiericke in objectversies
(1) Per functie / periode in ensemble Þ 1372-heden, functie ‘waterstaat’ => in ensemble ‘afwatering’ Þ 1372-heden, functie ‘verkeer’ => in ensemble ‘vaarroute Oude Rijn - Hollandsche IJssel’Þ 1672-1815, functie ‘defensie’ => in ensemble ‘Oude Hollandse Waterlinie’
(2) Meerdere waarderingen mogelijk:- nationaal : alleen 1672-1815 (OHWL)- provinciaal : vanaf 1367 (poldersysteem)?- lokaal/regionaal : alle versies?
2. Elementen en kaarten (3)
(1) Welke veranderingen wel/niet & hoe?
=> Pragmatisch consequenties in GIS!-Vorm/grootte? => tot op zekere hoogte …
- Naam? => bij belangrijke veranderingen - Nieuw element - zelfde plek? => twee objecten, tenzij voortzetting
-Zelfde element – andere plek? => twee objecten-nieuwe/extra functie? => nieuw kenmerk bij element
Bijvoorbeeld: Groendijck
38
Groendijck-Noord
Westeinde (deels)
Groendijck-Zuid
33 Boterhoveling
2. Elementen en kaarten (4)
Groendijck in systeem: in 2 delen
Objectnr.
Objectversie-nr.
Exact beginjaar?
Beginjaar
Exact eind-jaar?
EindJaar
Naam Ligging Gebeurtenis/proces
39 00 ~ 1100>1250?
= 1975 Groendijck-Noord
Boterhoveling => Waarder
39 10 = 1975 Groendijck-Noord
Boterhoveling => Waarder
deel van nieuwe weg
42 00 ~ 1100>1250?
= 1975 Groendijck-Zuid
Boterhoveling => Driebruggen
42 10 = 1975 Westeinde (deels)
Boterhoveling => Driebruggen
Nieuwe naam voor deel oude weg
2. Elementen en kaarten (5)
(2) Gehele landschap op vergelijkbare manier
Bijvoorbeeld: Kern Sluipwijk e.o. (na vervening)
294 Scheisloot Sluipwijk-Ravensberg
1071 VE Ravensberg
1037 OG Ravensberg
1060 VE Sluipwijk
1038 OG Sluipwijk
611 BL ‘s Gravebroekseweg-Noord
248 Kerk Sluipwijk
270 Kerkhof Sluipwijk
1010 Sluipwijk (dorpskern)
610 BL ‘s Gravebroekseweg-Zuid
2. Elementen en kaarten (6)
(3) Combinaties van elementen in ‘ensembles’(nog niet gerealiseerd)
- bepaalde afwatering, bv. Reeuwijks Dubbelverlaat- Breevaart, Molenvliet- molens- sluizen en overtoom
- polders bv. Polder Sluipwijk (1609 – 1897)- gebied (aantal ontginningen)- weteringen- Sluipwijks molen en sluis Dubbelverlaat
- vaarwegen bv. Vaarweg Bodegraven – Reeuwijk - Gouda (vóór 1609)
Vaarweg Bodegraven – Reeuwijk - Gouda (1609-1835) Vaarweg Bodegraven – Reeuwijk - Gouda (1835-1937)
=> huidige systeem:- kaarten primair doel- selecties en ensembles secundair
2. Elementen en kaarten (7)
Digitale kaarten: in totaal 5
Kaart 1 - Landschapselementen tot 1400
Kaart 2 - Landschapselementen 1400-1650 (veranderingen, nieuwe elementen)
Kaart 4 - Landschapselementen 1800-1940 (veranderingen, nieuwe elementen)
Kaart 3 - Landschapselementen 1650-1800 (veranderingen, nieuwe elementen)
Kaart 5 – Totaalkaart elementen per periode
2. Elementen en kaarten (8)
(Nieuwe) elementen per kaart:
Kaart 1 - Landschapselementen tot 1400- ontginningen- polders en afwateringen 14e eeuw Hollandsche IJssel
Kaart 2 - Landschapselementen 1400-1650 - nieuwe bebouwing (Driebruggen, etc)
- windbemaling, andere polders en afwateringen
Kaart 4 - Landschapselementen 1800-1940 -droogmakerijen
-nieuwe bebouwing-nieuwe wegen, en spoor- en tramwegen
Kaart 3 - Landschapselementen 1650-1800 -vervening
-trekvaartOude Hollandse Waterlinie
2. Elementen en kaarten (9)
Tempel
Middelburg
Reeuwijk-Dorp
Oud-Reeuwijk
Kaart 5 - Totaalkaart elementen per periode
2. Elementen en kaarten (10)
Producten
- Database + GIS-bestanden - Digitale kaarten (op GBKN)
- geprint- PDF-files
- Algemene toelichting op de kaarten- Toelichting van elementen op nummer - Toelichting van elementen op naam (excl. objectversies)
- Basisdocument (achtergrondinformatie => ‘Ref.’)
3. Vragen?
Bedankt voor uw aandacht!