Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

55
Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum

Transcript of Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Page 1: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Developmental Coördination Disorder

Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum

Page 2: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

DCD, het onhandige kind

• Terminologie sinds 1994 in Engelstalige landen in gebruik, sinds 1998 in Nederland

• Classificatie volgens DSM-IV• Landelijke werkconferenties met

medewerkers uit de kinderrevalidatie maakten criteria hanteerbaar.

Page 3: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Wat hoort er bij DCD?

• Uitvoering van dagelijkse handelingen verlopen coordinatief moeilijk

• In ADL of op school heeft het kind hierdoor mindere prestaties

Page 4: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Wat hoort er niet bij DCD?

• Er mag geen sprake zijn van een duidelijk medisch ziektebeeld dat de onhandigheid verklaart.

• Er is geen mentale handicap

Page 5: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Hoe stel je DCD vast ?

• Medisch onderzoek • Vragenlijsten• Testen door fysiotherapeut en

ergotherapeut

• Verder vaststellen intelligentie, door test of bestaande gegevens.

Page 6: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Wat is de oorzaak van DCD?

• Problemen voor en rond de geboorte

• Erfelijke aanleg

Page 7: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

DCD Visie

Coördinatie van complexe motoriek

• sensorische waarneming• cognitieve processen• planning en uitvoering van

handelingen

Page 8: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensorische waarneming zintuiginformatie

Relatie tussen

• voelen en bewegingssturing• zien en bewegingsturing• evenwicht (bewaren) en

bewegingssturing

Page 9: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

DCD Visie

Coördinatie van complexe motoriek

• sensorische waarneming• cognitieve processen• planning en uitvoering van

handelingen

Page 10: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Cognitieve processen

• Begrijpen van informatie, betekenis geven

• Ruimtelijk inzicht• Taal en abstractievermogen• Aandacht en concentratie• Geheugen

Page 11: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

DCD Visie

Coördinatie van complexe motoriek

• sensorische waarneming• cognitieve processen• planning en uitvoering van

handelingen

Page 12: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Planning en uitvoering van handelingen

• Goal - PLAN - Do - Check methode• motorische uitvoering

spierkracht, gewrichtsmobiliteit, houding, evenwicht

• omgeving, motivatie enz.

Page 13: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Co-morbiditeit

• ADHD, ADD

• PDD nos, autisme

• Taalstoornissen, dyslexie en andere leerstoornissen

Page 14: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

DCD Behandelvisie

Van neuro-ontwikkelingsperspectief

naar (cognitief) motorisch leerconcept

• CO-OP Training

Page 15: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Revalidatieproces

• Aanmeldingsfase• Observatiefase• Behandelfase

Page 16: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Aanmeldingsfase

Revalidatiearts

intake anamneselichamelijk onderzoekhulpvraag

doorverwijzing naar revalidatieteam

Page 17: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Revalidatieproces

• Aanmeldingsfase• Observatiefase• Behandelfase

Page 18: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

Kinderfysiotherapeut / ergotherapeut

• 3 weken x 1 uur• Sensomotorisch onderzoek

* neurologische rijping* beperking ontwikkeling* kwaliteit van motoriek

Page 19: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase* Specifieke grofmotorische

(kleuter)vaardigheden lopen / rennen / springen / huppen /

klimmen / gooien / vangen / etc* Beoordelen van motorisch niveau Movement ABC* Spierkracht / mobiliteit* Tonus

Page 20: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

* Specifieke fijnmotorische (kleuter)vaardighedenknippen / scheuren / plakken / kleuren

* Ruimtelijke, constructieve vaardighedenbouwen met verschillende materialen

Page 21: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

* Planning van taken* (Voorbereidend) schrijven

SOESS / KOEKVMI MVPT

* Sensomotorische integratie problemen

Page 22: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

Sensomotorische Integratie

wederzijdse beïnvloeding van waarnemen en bewegen

Page 23: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegen

• tast• evenwicht• houding /bewegingsgevoel• zien • horen• (smaak/reuk)

Page 24: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

Normale ontwikkeling:

opmerkenonderzoeken

ordenenintegreren = automatiseren

begrijpen

Page 25: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

SI-problematiek bij DCD

prikkelverwerkingsprobleem

Page 26: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegen

Page 27: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegen

Lichaamsschema

Page 28: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegen

Lichaamsschema

Handelingsinzicht = praxis =motorplanning

Page 29: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegen

Lichaamsschema

Handelingsinzicht = praxis =motorplanning

Ruimtelijke oriëntatie

Page 30: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Sensomotorische Integratie

waarnemen <---------------------> bewegenX

LichaamsschemaX

Handelingsinzicht = praxis =motorplanning

XRuimtelijke oriëntatie

Page 31: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

Evt kinderpsycholoog- verbale / performale

intelligentie- leerstoornissen- gedragsproblemen

onzekerheid- persoonlijkheidsaspecten

Page 32: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

Evt logopedie mondmotoriek

articulatie / taal / eten

Evt maatschappelijk werksociale netwerk om kind en

gezin

Page 33: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

ObservatiefaseNa 6 weken teambespreking

gedachtenvorming met elkaar- géén verdere begeleiding- verwijzing naar elders- behandeling voortzetten

Page 34: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

ObservatiefaseNa 6 weken teambespreking

- géén verdere begeleiding- verwijzing naar elders- behandeling voortzetten

behandeldoelenbehandeldoelen

Page 35: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Observatiefase

Ouders / kind betrekken met opstellen van behandeldoelen

Doelen SMART-criteria

Page 36: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

ObservatiefaseSpecifiek Vangen

Meetbaar Afstand

Acceptabel 6/10 is voldoende

Reëel Haalbaar

Tijdgebonden Behandelperiode

Over 6 weken kan Joeri 60% van de op 4 m met een boog aangegooide tennisballen met 2 handen vangen

Page 37: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Revalidatieproces

• Aanmeldingsfase• Observatiefase• Behandelfase

Page 38: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Behandeling

• C O O P : Cognitive Orientation to Daily Occupational Performance

Page 39: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 40: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 41: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Make it fun

• Leuk = leren• spelenderwijs• niet ‘droog’ trainen

Page 42: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 43: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Promote good strategy use:

• Zelf ontdekken• strategie voor toekomst• zelfstandig!

Page 44: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 45: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Frame it in goal-plan-do-check

• Beertjes methode: doel –plan –werken -evalueren

Page 46: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

doel –plan –werken -evalueren

• Keuze kind / ouders / leerkracht• COPM : Canadian Occupational

Performance Measure• Kennis therapeut (bijv. S.I.

therapie)

Page 47: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

doel –plan –werken -evalueren

• Hoe ga ik het doen?• Wat heb ik nodig?

• Wat, met wie, hoe lang, hoe vaak, etc.

Page 48: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

doel –plan –werken -evalueren

• Plan uitvoeren (ongewijzigd!!)

Page 49: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

doel –plan -werken -evalueren

• Evalueren of plan / doel behaald is.• Huidige plan aanpassen / nieuw

plan maken

Page 50: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 51: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

One thing at a time

• Ieder menselijk brein 1 nieuw ding• (deels) verworven, dan pas iets

nieuws toevoegen

Page 52: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 53: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Work toward independence

• Start voorzichtig i.v.m. frustratie en faalangst

• Meer initiatief kind, meer zelfstandigheid

• Meer loslaten therapeut

Page 54: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Uitgangspunten COOP

• make it fun• promote good strategy use• frame it in goal-plan-do-check• one thing at a time• work toward independence• guided discovery

Page 55: Developmental Coördination Disorder Onderzoek en behandeling in Meander Medisch Centrum.

Guided discovery

• COOP: zelf probleem oplossen• zelf ontdekken• iedere oplossing is goed• meerdere oplossingen proberen

HOE FLEXIBELER HOE ZELFSTANDIGER!