DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van...

36
De SDG’s als moreel kompas Duurzaamheid in de cultuursector

Transcript of DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van...

Page 1: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

 

 

           

De  SDG’s  als  moreel  kompas    

 Duurzaamheid  in  de  cultuursector                      

Page 2: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

     

Duurzaamheid  in  de  cultuursector?  

Page 3: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

     

Duurzaamheid  in  de  cultuursector?  

         Sociaal-­‐culturele  veld  ?                                                                                                                            Kunstensector?    

         Erfgoedwerking?    

                     .  .  .  

Page 4: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

     

Duurzaamheid  in  de  cultuursector?  

 UNESCO  noted  in  2012:      “The  post-­‐2015  development  agenda  should  also  recognize  the  specific  contribu<on  that  culture  as  a  sector,  encompassing  tangible  and  intangible  heritage,  cultural  and  crea<ve  industries  and  cultural  infrastructures,  has  made  towards  achieving  sustainable  development,  as  evidenced  in  terms  of  poverty  allevia<on,  social  inclusion  and  environmental  sustainability.”      UNESCO  (2012).  Culture:  a  driver  and  an  enabler  of  sustainable  development,  Thema4c  Think  Piece,  available  at  h>ps://en.unesco.org/post2015/sites/post2015/files/Think%20Piece%20Culture.pdf    

Page 5: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

     

Page 6: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     

     

Culturele  organisaJe  

?  

     

Page 7: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

 

IMMATERIEEL  CULTUREEL  ERFGOED  borgen  &    

de  SDGs        -­‐      Sustainable  Development  Goals    

Page 8: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 9: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

DANSEN  

THEATER  SPELEN    FEESTEN    

AMBACHT  

PROCESSIES  

SPORT  EN  SPEL  

RITUELEN  

STOETEN  

CARNAVAL  VIEREN  

VERHALEN  VERTELLEN  

MUZIEK  SPELEN  

RECEPTEN  

TRADITIES  

TAAL  

GEBOORTERITUELEN  

SUIKERFEEST  

BAKLAVA  MAKEN  

CIRCUS  

SINTERKLAAS  

BEDELZANG  

BEIAARD  

Page 10: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

5 (…) domeinen ICE  

Page 11: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

De UNESCO-conventie voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003

Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed beschermen (borgen);

(b) respect verzekeren voor het immaterieel cultureel erfgoed van de betrokken

gemeenschappen, groepen en individuen;

(c) op lokaal, nationaal en internationaal niveau het bewustzijn verhogen van het belang

van het immaterieel cultureel erfgoed en daarvoor wederzijdse waardering verzekeren;

(d) voor internationale samenwerking en hulp zorgen.

     

Page 12: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Paradigma shift ?

> Van Werelderfgoed (maar ook van tradities & folklore) naar ‘immaterieel cultureel erfgoed -

ICE’

> Van protection naar safeguarding

> Van natiestaat naar ‘Communities, groups and individuals involved’ centraal

     

Page 13: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Préambule 2003 Conventie:

> Het belang van immaterieel erfgoed als bron

van culturele diversiteit en als waarborg voor

duurzame ontwikkeling

     

Page 14: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

ICE (en meer algemeen: culturele praktijken) als …

•  DRIVER voor SDg “As  a  driver  of  sustainable  development,  culture  is  implicitly  viewed  as  a  self-­‐standing  ‘fourth  pillar’  of  sustainable  development.  It  includes  not  only  the  idea  that  culture  is  a  means  to  or  as  a  resource  for  the  achievement  of  various  development  objec<ves  (e.g.  social  inclusiveness,  economic  development,  poverty  alleviaBon)  but  also,  importantly,  the  recogni<on  of  specific  or  intrinsic  cultural  values  and  expressions  (creaBvity,  use  of  local  resources,  skills  and  knowledge).”  *  

en/of

•  ENABLER voor SDg “When  we  view  culture  as  an  enabler  of  sustainable  development  it  reflects  an  understanding  that  development  intervenBons  must  be  responsive  to  the  cultural  context  and  the  par<culari<es  of  a  place  and  community;  this  is  a  human-­‐centred  approach  to  development  that  not  only  renders  development  strategies  more  effecBve  and  sustainable,  but  one  that  also  takes  advantage  of  the  power  of  culture  to  transform  people’s  lives.”  *

ICE als réservoir menselijke, diverse culturele kennis en knowhow voor contextueel responsieve antwoorden

op zoek naar duurzame ontwikkeling in een globaal genetwerkte en veruit interdependente wereld

     

*    PosJon  Paper  “Living  Culture,  IdenJJes  and    Sustainable  Community  Development”-­‐    Janet  Blake,  p.11  

Page 15: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

DURF  doorKIJKEN  !    

   •  Méér  dan  het  nieuwste  

‘poliJek  correct’  ?!        

•  HolisJsche  benadering        

 

   

 

 

 

   

 

 

>    Systeemverandering  !  

 >  het  gaat  niet  over  1  (of  een  andere)  SDG:      SD  werkt  pas  effecJef  in  samenhang  en  meervoud:      Balance  5  P’s    people,  profit,  planet;  peace  +  partnership          

     

Page 16: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

       

     

   

OPERATIONAL  DIRECTIVES  UNESCO  2003  CONVENTION  (June  2016)  -­‐  Chapter  VI  -­‐  Safeguarding  intangible  cultural  heritage  and  sustainable  development  at  naJonal  level    VI.1  Inclusive  social  development  

   VI.1.1  Food  security      VI.1.2  Health  care      VI.1.3  Quality  educa4on      VI.1.4  Gender  equality      VI.1.5  Access  to  clean  and  safe  water  and  sustainable  water  use    

VI.2  Inclusive  economic  development      VI.2.1  Income  genera4on  and  sustainable  livelihoods      VI.2.2  Produc4ve  employment  and  decent  work      VI.2.3  Impact  of  tourism  on  the  safeguarding  of  intangible  cultural  heritage              and  vice  versa  

VI.3  Environmental  sustainability      VI.3.1  Knowledge  and  prac4ces  concerning  nature  and  the  universe      VI.3.2  Environmental  impacts  in  the  safeguarding  of  intangible  cultural  heritage      VI.3.3  Community-­‐based  resilience  to  natural  disasters  and  climate  change  

VI.4  Intangible  cultural  heritage  and  peace      VI.4.1  Social  cohesion  and  equity      VI.4.2  Preven4ng  and  resolving  disputes      VI.4.3  Restoring  peace  and  security      VI.4.4  Achieving  las4ng  peace  

Page 17: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

       

     

   

Intangible  Cultural  Heritage  and  Sustainable  Development    Infokit      -­‐  hfp://www.unesco.org/culture/ich/en/kit    The  2030  Agenda  for  Sustainable  Development  cons4tutes  a  plan  of  ac4on  addressing  the  three  dimensions  –  economic,  social  and  environmental  –  of  sustainable  development  through  17  Sustainable  Development  Goals  as  highly  interdependent  spheres  of  ac4on  that  inform  development  pathways  at  all  levels,  and  respec4ng  the  three  fundamental  principles  of  human  rights,  equality,  and  sustainability.      Intangible  cultural  heritage  can  effec4vely  contribute  to  sustainable  development  along  each  of  its  three  dimensions,  as  well  as  to  the  requirement  of  peace  and  security  as  fundamental  prerequisites  for    sustainable  development.    How  can  the  place  of  intangible  cultural  heritage  in  sustainable  development  best  be  understood  so  that  its  contribu4ons  can  be  recognized  and  fully  realized?    Download  the  brochure  in:  English|French|Spanish  

Page 18: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     Sport  en  spelcultuur  >  programma  Ludodiversiteit    volksspelen  en  sporten  met  wortels  in  al  z’n  lokale  varianten  over  heel  Vlaanderen  

     

   Netwerk/acJes:    MUSEUM  spor4monium  (erfgoedsector/ICE-­‐netwerk)  &  Steden  en  gemeenten  (uitleendiensten  Volksspelen)  &  VLaS  –  Vlaamse  Volkssporten  Centrale    &  European  tradi4onal  Sports  and  Games  Associa4on  &  …  

Page 19: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Kennis  en  omgang  met  natuur        

>  Garnaalvisserij  te  paard    in  Oostduinkerke  

     

 Netwerk/acJes:    MUSEUM  Navigo  &  Garnaalvissersfamilies  &  stadsbestuur  (dienst  groen,  mobiliteit,  toerisme,  …)  &  lokale  verenigingen    &  CAG  (erfgoedsector/  ICE-­‐netwerk)  …    

Page 20: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

     Feesten,  stoeten  etc    

>  Reuzencultuur  in  Vlaanderen    honderden  reuzentradi4es  in  allerlei  soorten  en  maten  

     

   Netwerk/acJes:  Reuzenverenigingen  &  vele  lokale  musea  &  Steden  en  gemeenten  &  Reuzen  in  Vlaanderen  vzw  &  Europese  netwerken  rond  reuzen  &  LECA  vzw  (musea  (erfgoedsector/ICE-­‐netwerk)    etc…  

 +  …  

Page 21: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Performing  arts    >  Hafabra  …    (erfgoed  van)  harmonieën,  fanfares,  brazz  en  co  …  

     

Netwerk/acJes:  Hafabra  verenigingen  &  lokaal  en  provinciaal  cultuurbeleid  &  Forum  voor  Amateurkunsten  (sociaal-­‐culturele  sector)  &  Vlamo  (amateurmuziek)  &  Resonant  &  (erfgoedsector  /  ICE-­‐netwerk)  &  …    

 

+  …  

Page 22: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

sociale  prakJjken  enz…    >  Erfgoed  van  Woonwagenbewoners  …      

     

Netwerk/acJes:  woonwagenbewoners  &  Minderhedenforum    &  Vlaams  en  provinciaal  en  lokaal  integra4ebeleid  &  interna4onale  netwerken  &  LECA  &  erfgoedcellen  &  tapis  plein  &  Kadoc  &  musea  &  FARO  (erfgoedsector  +  ICE-­‐netwerk)  &  …    

       

       +  …  

Page 23: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Ambachtelijke  vaardigheden    >  Handmade  in  Brugge  …  .  programma  rond  ambachtelijke  makers  in  de  stad  

     

 Netwerk/acJes:  4entallen  ambachtelijke  makers  en  verengigingen  &  lokaal  beleid  (erfgoed,  economie,  toerisme,  stadsontwikkeling)  &  UNIZO  &  onderwijspartners  &  tapis  plein  vzw  (erfgoedsector  /  ICE-­‐netwerk)  &  …    

 

         +  …  

Page 24: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

PrakJjken  rond  natuur  en  universum    >  Het  telen  van  Grondwitloof      in  het  Brusselse  en  Brabant  …  

     

Netwerk/acJes:  vzw  Brussels  Grondwitloof  &  Na4onale  Proejuin  voor  witloof  vzw  &  Witloofmuseum  Kampenhout    &  Werkgroep  eigen  Zaadteelt  &  CAG  (erfgoedsector  /  ICE-­‐netwerk)  &  …    

     

               +  …  

Page 25: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

eetcultuur    >  Belgische  Frietkotcultuur      

     

Netwerk/acJes:    Navefri  –  Unafri    (na4onaal  verbod  van  frituristen  )    &    Frietkotraad    &  musea  &  lokale  besturen  &  CAG  (erfgoedsector  /  ICE-­‐netwerk)  &  …    

     

               +  …  

Page 26: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Sociale  prakJjken  &  muziektradiJes    

>  Vlaamse  beiaardcultuur  

     

 Netwerk/acJes:  Vlaamse  beiaardvereniging  &  Steden  en  gemeenten  &  K.  Beiaardschool  &  interna4onale  netwerken  &  Resonant  (erfgoedsector/ICE-­‐netwerk)    etc…  

 +  …  

Page 27: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

ICE  borgen  in  prakJjknetwerken    

     

Culturele  acJe  +  …  

               

SDG’s    zefen  ICE  borgen  (of  elke  ander  culturele  prakJjk)  

middenin  een  ruimere  context    en  in  dynamische    processen    

in  dialoog/interdependenJe  met  de  omgeving      

cultuur/tradiBe  =  niet  geïsoleerd          People  planet  Prosperity  Peace  Partnership  

   De  SDG’s  als  moreel  kompas  inzefen        voor  de  eigen  prakJjk  !  

Page 28: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

 

 

 

(…)    

Because  what  is  saved  will  never  be  what  we  have  protected  from  the  

changing  <mes,  

 but  what  we  have  allowed  to  mutate,    

so  that  it  could  become  itself  once  again  in  a  new  <me.”    

Barrico – The Barbarians

Page 29: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Roerend cultureel erfgoed en de SDG’s -

A match made in heaven ?

Page 30: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed

Museums enhance wellbeing Museums create better places Museums inspire ideas and people

Page 31: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 32: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 33: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 34: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 35: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed
Page 36: DeSDG’s! als!moreel!kompas! !Duurzaamheidinde cultuursector!€¦ · voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003 Doelstellingen: (a) het immaterieel cultureel erfgoed