13

“Bij het begeleiden en bewakenvan een normaal verlopende

zwangerschap biedt een verloskundigemeer aandacht en meer persoonlijkezorg dan een gynaecoloog”, denktVerwey. De praktijk van de verlos-kundige is immers klein in vergelij-king met een afdeling obstetrie in eenziekenhuis. “Een gynaecoloog is nietopgeleid om de ‘normale’ dingen tedoen en ons tempo ligt te hoog omhet leuk te houden”, aldus Verwey.“Belangrijk is dat je bij complicatieszo goed en zo snel mogelijk doorver-wijst. Daarvoor zijn goede, op onder-zoek gebaseerde, werkafsprakennodig, die bepalen wanneer eenvrouw wordt overgedragen.”

Elkaar kennenDie goede afspraken bepalen bijvoor-beeld dat een vrouw met zwanger-schapsdiabetes een bezoek brengt aan

de gynaecoloog. Maar als de zwanger-schap zich verder naar wens ontwik-kelt en het dieet voor de zwanger-schapsdiabetes goed is ingesteld, ver-wijst de gynaecoloog haar net zomakkelijk terug naar de verloskundi-ge. Dat die verloskundige in het gevalvan Koster in het ziekenhuis huist,maakt de samenwerking alleen maarmakkelijker. Verwey: “Als het moet,ben ik binnen drie minuten in depraktijk. We zijn een vangnet voorproblemen, waardoor de verloskundi-gen veilig kunnen werken.” “En hethelpt dat we elkaar kennen”, vultKoster aan. “De assistenten wetendat: als die verloskundige belt, er echtiets is. Als er bijvoorbeeld geen hart-tonen te horen zijn tijdens een con-trole op het spreekuur, dan kan devrouw vaak binnen vijftien minutenterecht voor een echo.”De vrouwen die Verloskundigenprak-

tijk Bronovo bezoeken zijn over hetalgemeen hoogopgeleid en gemiddeldwat ouder dan landelijk: een afspiege-ling van de wijk waarin het zieken-huis gelegen is. “Deze groep isgewend de controle te hebben”, weetKoster. “Maar bij een bevalling kandat niet. Je moet loslaten om je kindte baren. Wij geven deze mensenzekerheid: wie zich bij ons inschrijft,bevalt hier in het ziekenhuis. Wijbegeleiden geen thuisbevallingen.”

WaarschuwingOok het feit dat in ZiekenhuisBronovo 24 uur per dag pijnbestrij-ding mogelijk is, is voor sommigevrouwen een reden zich in te schrij-ven. Maar dat betekent niet datiedereen een ruggenprik krijgt.Verwey is van mening dat pijn eenfunctie heeft. “Het waarschuwt je datde bevalling gaat beginnen, dat je je

De samenwerking tussen verloskun-digen en gynaecologen kent inNederland een lange geschiedenis.Dr. Robert Verwey, gynaecoloog inZiekenhuis Bronovo, gelooft er hei-lig in: “Doordat we samenwerkenmet eerstelijns verloskundigen krijgtde zwangere vrouw het beste uittwee werelden.” De gynaecologenvan Ziekenhuis Bronovo werkensamen met een aantal autonomeverloskundigenpraktijken, waarvaner één gevestigd is in het zieken-huis. “Omdat we elkaar goed ken-nen, is het overleg nog makkelij-ker”, aldus Diana Koster van verlos-kundigenpraktijk Bronovo.

Eerste en tweede lijn werken samen aan goede zorg zwangere vrouwHet beste uit twee werelden

Masja de Ree, Stichting Bronovo-Nebo

Gynaecoloog dr. Robert Verwey en Diana Koster, van de verloskundigenpraktijk inZiekenhuis Bronovo, werken nauw samen.

å

TH

EM

A

14

nu moet gaan concentreren op jekind. Een bevalling betekent altijdeen - klein - risico. Het is goed daaraandacht aan te besteden. Maar depijn moet niet te erg worden. Als hetnodig is, zijn er veel mogelijkheden,van accupunctuur tot epidurale anes-thesie. Het allerbelangrijkste is echtergoede informatie.” Dat geldt zowelvoor tijdens als vóór de bevalling. Deverloskundigen plannen in week 36een dubbele controle voor zwangeren.Dan wordt gesproken over verwach-tingen en angsten bij de bevalling enmanieren om daarmee om te gaan.Koster: “Door angsten bespreekbaarte maken, is er minder angst en ookminder behoefte aan pijnbestrijding.De wetenschap dat in dit ziekenhuispijnbestrijding mogelijk is, is vaak algeruststelling genoeg.”

ScherpGynaecologen en verloskundigenhouden bij elkaar de vinger aan depols en dat vergroot de kwaliteit vanzorg. Koster: “Als wij vinden dat eengynaecoloog een cliënt onterecht inde tweede lijn houdt, zeggen we daarwat van en als een assistent-gynaeco-loog ten onrechte een knip zet, ook.Andersom krijgen wij het van degynaecologen te horen als we iemandte lang met weeën laten rondlopen.Wij houden elkaar scherp.” “Eenpunt waarop onze samenwerking nogkan verbeteren, is de informatieover-dracht na afloop”, zegt Verwey. “Wewillen ook graag van elkaar wetenhoe een zwangerschap afloopt als weiemand doorverwijzen. Dat gaat somsnog mis, zeker bij praktijken buiten

het ziekenhuis.” Overdracht is binnende zorg vaker een heikel punt. Eengoed elektronisch patiëntendossier(EPD) kan daarin verandering bren-gen, iets waar Ziekenhuis Bronovomet het EPD van Soarian druk meeaan de slag is.

Geen concurrentieIn Ziekenhuis Bronovo komen jaar-lijks ongeveer 2250 baby’s ter wereld.Circa 1650 bevallingen worden bege-leid door de gynaecoloog, 300 doorVerloskundigenpraktijk Bronovo en300 door verloskundigen van andereverbonden praktijken in de regio DenHaag Noord[1]. De samenwerkingtussen de gynaecologen en de praktij-ken buiten het ziekenhuis vindtplaats volgens dezelfde richtlijnen enwerkafspraken als bij de praktijk inhuis. “Die samenwerking is net zo

intensief”, aldus Verwey. “Alleen ont-breekt het voordeel van de fysiekenabijheid.” Concurrentie speelt geenrol. Door de wijze van financiering iser geen financiële prikkel om eenklant voor de eigen praktijk vast tehouden. Verwey hecht daar zeer aan.Hij memoreert de bekende professorKloosterman uit Amsterdam, die eengroot voorstander was van het ‘aan-vullend samenwerken’ tussen gynae-cologen en verloskundigen. Verwey:“De kwaliteit staat centraal. Krapteop onze markt ontstaat pas als je gaatkissebissen om een patiënt.”

Noot[1] De verloskundigen begeleidenongeveer twee keer zoveel zwanger-schappen, maar de helft bevalt uitein-delijk in de tweede lijn en wordt dusdaar meegeteld.

Den Haag krijgt geboortekliniek

Jan Willem Bloemen, MCH

Nee, een kraamhotel wil ze hetbeslist niet noemen. Lianne den

Haan, mededirecteur van KraamzorgWereld Wonder en initiatiefnemervan de Haagse Geboortekliniek, veegtdie benaming resoluut van tafel. DenHaag Transmuraal sprak met haar.

Wat gaan jullie doen?Den Haan: “Wij openen een geboor-tekliniek aan het Westeinde in Den

Haag. Vrouwen hebben de mogelijk-heid om daar poliklinisch te bevallenen zij kunnen daar, als ze dat willen,ook langer verblijven. Bovendien heb-ben wij tal van deskundigen in huisdie voor een goede begeleiding kun-nen zorgen, ook na de bevalling. Wijwillen een laagdrempelige en integraleopvang, begeleiding en voorlichtingtot stand brengen voor moeders enhun pasgeboren kinderen.”

Is daar zoveel behoefte aan?Den Haan: “Jazeker. Wij hebbengeconstateerd dat veel cliënten na eenbevalling langer in het ziekenhuis wil-len blijven voor ze weer terugkeren inde gezinssituatie. Maar de ziekenhuizenzijn hun gezonde cliënten het liefstweer zo snel mogelijk kwijt. Verderkent Den Haag een grote groep alloch-tone inwoners die vanuit hun cultuurpoliklinisch willen bevallen. Dat geeftT

HE

MA