De startersgids

Jouw eerste miljoen omzet.

Software for your business

Je start je eigen onderneming. Klanten zijn enthousiast over je aanpak. Je gedrevenheid heeft succes. Zo trek je weer nieuwe klanten aan. Al gauw heb je meer mensen nodig. Je bedrijf raakt in een stroom versnelling. En op een mooie dag komt die magische grens van 1 miljoen in zicht. Hoe zorg je nu dat je financiële administratie op orde blijft?

Welkom bij Exact. Bij ons vind je software op maat van de KMO! Eenvoudig in gebruik. Online, met lage maandelijkse abonnementskosten. Zonder grote investeringen. Zonder zorgen om updates, back-ups of beveiliging. Werk efficiënt samen met uw accountant of boekhouder in uw online administratie. Ook mobiel, met de Exact Online app.

De software van Exact groeit met je bedrijf mee. En geeft je de vrijheid om succesvol te ondernemen. Exact wat je nodig hebt.

Ook willen groeien met Exact? www.exactonline.be

Start-210x297_NL.indd 1 8/03/2012 10:21:47

Met tools en

modelformulieren

op cd-rom

buitenkant rug 19,5mm

9 789491 463006

ISBN 978-94-91463-00-6

De

Sta

rters

gid

s 2

01

2

De basis voor elke startende en jonge ondernemer

aanbevolen door

De Startersgids

2012editie

SG_00_cover a-b-c-d_def.indd 1-3 21/03/12 10:11

De basis voor elke startende en jonge ondernemer

De Startersgids

2012editie

SG_00_intro_def4.indd 1 21/03/12 12:16

De StartersgidsDe basis voor elke startende en jonge ondernemerEditie 2012

© 2012, Uitgeverij Minerva nvRavensteingalerij 28, 1000 Brusselwww.uitgeverijminerva.be

Omslagontwerp, vormgeving binnenwerk, tekeningen: Het Geel Punt (www.hetgeelpunt.be)

Redactie: Filip Horemans, Michiel Verhamme, Jürgen Van de Voorde, Julie Pieters, Johan Bortier, Gilles Vandorpe, Bjorn Cuyt, Kristof Willekens, Koen Cabooter, Daniël Appeltant, Lieven Cloots, Piet Vanden Abeele, Antoon Schockaert, Flanders DC, Simon Gryspeert

Eindredactie: Filip Horemans

D/2012/12.823/1ISBN 978-94-91463-00-6NUR 800

Alle rechten voorbehouden.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de uitgever.

SG_00_intro_def4.indd 2 21/03/12 12:16

De Startersgids 2012

Een gps voor (startende) zelfstandige ondernemers en vrije beroepen

U heeft de nieuwe ‘De Startersgids’ in handen. Een goede investering voor al wie eraan denkt zelfstandig te worden, een eigen zaak op te starten én voor alle (jonge) ondernemers en vrije beroepen.Een eigen bedrijf starten en runnen blijft inderdaad een hele uitdaging. Als het lukt, een fantastische zaak. Daarom moeten we er alles aan doen om een goede start te maken en om onze bedrijven toekomstperspectieven te geven. Dat heeft op de eerste plaats te maken met een gezonde, gedreven maar toch weloverwogen ondernemende spirit en met de juiste mentaliteit.Akkoord, deels is dat een gave, een talent, en men moet er met veel goesting aan beginnen.

Maar dat volstaat tegenwoordig niet. Een eigen zaak starten en uitbouwen vraagt ook snelle, betrouwbare informatie, vorming en bijscholing, betaalbare adviseurs, rekeningen die kloppen, planning en product-, markt- en klantenkennis. Een goede ondernemer, man of vrouw, is noodgedwongen een duizendpoot, zich evenwel bewust niet alles zelf te kunnen en te weten. Daarom wil deze uitgave op de eerste plaats een handige, vlotte gids zijn in de doolhof op weg naar de eigen zaak. Het is bewust geschreven in ‘mensentaal’, klaar en duidelijk, overzichtelijk, kortom geen lees-, maar een doe-boek, een wegwijs, een gps.

Daartoe is beroep gedaan op auteurs vertrouwd met de dagelijkse praktijk van (startende) zelfstandigen, KMO’s en vrije beroepen.Onder meer de adviseurs van UNIZO – Startersservice waren een sterke inspiratie voor deze handige gids.Deze Startersgids is een leidraad. Vanzelfsprekend is persoonlijk advies op maat een verdere, noodzakelijke aanvulling. Een erkend accountant of boekhouder mag uiteraard niet ontbreken. Bovendien kan iedere starter terecht bij UNIZO Startersservice, www.startersservice.be, en bij de Startlijn op het nummer 078/35 35 65.

Want goed begonnen is half gewonnen.Veel succes!

Voorwoord

Karel Van EetveltGedelegeerd bestuurder UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers

www.unizo.be, [email protected]

SG_00_intro_def4.indd 3 21/03/12 12:16

4 De Startersgids 2012

Thema 3 55

Welke financiering en steunmaatregelen voor uw bedrijf?3.1 Hoe financiert u de start van uw

zaak? 57

• Wat zijn uw financieringsbehoeften? 57

• Met welke financieringsbronnen moet u het doen? 60

• Hoe krijgt u dat geld van de bank? 65

3.2 Voor welke steunmaatregelen komt u in aanmerking? 67

• De achtergestelde leningen via het Participatiefonds 67

• De Waarborglening van de Vlaamse overheid 71

• De Waarborglening van de Brusselse overheid 71

• De Winwinlening 72

• De investeringsaftrek 72

• De notionele interestaftrek 75

• Het behoud van recht op werkloosheidsuitkering 75

• Subsidies voor opleiding en advies 76

• Steun bij aanwerving 77

• Opleidingscheques voor werknemers 78

• Innovatiesteun 78

• Investeringssteun in het Brussels Gewest 79

• Steun bij internationaal ondernemen 80

• Provinciale en gemeentelijke steunmaatregelen 80

Thema 4 83

Startersformaliteiten en vergunningen4.1 Wie mag een zaak beginnen? 85

• Welke beroepen zijn ‘onverenigbaar’ met die van ondernemer? 85

• Wie is wettelijk ‘onbekwaam’ een bedrijf te runnen? 85

• Mag u als gefailleerde ondernemer opnieuw beginnen? 85

• Mag u als buitenlander een zaak starten? 86

• Moet u toestemming aan uw echtgeno(o)t(e) vragen? 86

4.2 Wat zegt de vestigingswetgeving? 87

• Beschikt u over de nodige kennis bedrijfsbeheer? 87

• Wie kan het bewijs van bedrijfsbeheer leveren? 88

Inhoudstafel

Thema 1 11

Een zaak starten is… een hele onderneming!1.1 Wat zijn uw slaagkansen? De cijfers 13

• Record aantal starters in 2010 13

• Zwaartepunt in Vlaanderen, Antwerpen meest ondernemende provincie 14

• Intellectuele dienstverlening, bouw en detailhandel populairste sectoren 15

• Overlevingsgraad na 5 jaar onder de 70% 15

• Overlevingsgraad per sector: communicatie & IT en horeca doen het zeer slecht 16

1.2 Wat zijn de minimumvoorwaarden voor uw succes? 17

• Heeft u er grondig en lang genoeg over nagedacht? 17

• Welke ‘do’s and dont’s’ neemt u maar beter in acht? 18

1.3 Bent u uit het juiste hout gesneden? 21

• Hoe gaat u de zelfconfrontatie aan? 22

• Uw zelfconfrontatie 22

• Wat zijn uw sterke en zwakke punten als kandidaat-ondernemer? 26

• Welke tips en adviezen neemt u best ter harte? 27

• Hoe schaaft u uw ondernemersvaardigheden bij? 27

Thema 2 33

Uw ondernemingsplan2.1 Een ondernemingsplan

opstellen. Hoe begint u daaraan? 35

• Hoe stelt u zichzelf en uw bedrijf overtuigend voor? 36

• Krijgt u dat mooie ondernemersidee op papier? 36

• Hoe schat u de vraag naar uw product of dienst en de concurrentie in? 37

• Welke bedrijfsmissie, -visie en -strategie heeft u voor ogen? 42

• Heeft u al een marketingplan? 43

• Welk prijsbeleid gaat u voeren? 45

• Hoe gaat u die droom financieren en wat denkt u te kunnen verdienen? 49

• Gaat het lukken? … 54

SG_00_intro_def4.indd 4 21/03/12 12:16

5De Startersgids 2012

Thema 6 119

Welke juridische vorm voor uw onderneming?6.1 Een handelszaak of een vennoot

schap. Wat kiest u (het best)? 121

• Wat is een handelszaak precies? 121

• Wat zijn de voordelen van een handelszaak? 122

• Wat zijn de nadelen van een handelszaak? 122

• Hoe zit het met de BTW en uw handelszaak? 123

6.2 Hoe kiest u de meest aangewezen vennootschapsvorm? 125

• Wat is een vennootschap precies? 125

• Wat zijn de voordelen van een vennootschap? 125

• Wat zijn de nadelen van een vennootschap? 127

• Welke vennootschapsvorm is het meest geschikt voor uw zaak? 127

• Conclusie 132

Thema 7 133

Uw boekhouding en facturen7.1 Welke boekhoudverplichtingen

heeft u? 135

• Komt u in aanmerking voor een vereenvoudigde boekhouding? 135

• Of wordt het toch een volledige, dubbele boekhouding? 135

• Wat houdt de vereenvoudigde boekhouding concreet in? 136

• Wat komt er allemaal bij de volledige boekhouding kijken? 139

7.2 Een succesvolle relatie met uw boekhouder. Wat is het geheim? 143

• Hoe herkent u een betrouwbare boekhouder, een accountant of bedrijfsrevisor? 143

• Wat verwacht u zelf van uw boekhouder? 144

• Is uw boekhouder als vertrouwenspersoon voldoende bereikbaar? 144

• Geeft uw boekhouder de nodige uitleg en adviezen? 144

• Hoeveel kost een boekhouder? 144

• Hoe betaalt u aan uw boekhouder? 145

• Levert u uw documenten tijdig en verzorgd aan? 145

• Wie draagt de eindverantwoordelijkheid voor uw boekhouding? 146

• Hoe kiest u de ideale boekhouder? 146

• Hoe kan u het bewijs van kennis bedrijfsbeheer leveren? 88

• Verplichte beroepskennis voor gereglementeerde beroepen? 89

• Wie kan het bewijs van beroepskennis leveren? 90

• Zijn er vrijstellingen? 90

4.3 Welke startersformaliteiten moet u vervullen? 91

• Openen van een zichtrekening 91

• Voorafgaande vergunningen 91

• Inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) 92

• Activeren BTW-hoedanigheid 92

• Andere vergunningen of registratie voor bepaalde activiteiten 93

• Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds 93

• Aansluiten bij een ziekenfonds 93

• Bijkomende formaliteiten voor vennootschappen 93

Thema 5 95

Uw sociaal statuut en verzekeringen5.1 Uw sociaal statuut… en dat van

uw partner. Hoe beschermt u zich optimaal? 97

• Wie moet zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds? 97

• Hoe sluit u zich aan? 98

• Wanneer kan (moet) u zich aansluiten? 98

• Welke bijdrage moet u betalen? 98

• Wat krijgt u in ruil voor uw bijdragen? 104

• Welke aanvullende sociale verzekeringen bieden extra bescherming? 108

5.2 Verzekeringen. Hoe dekt u zich optimaal in tegen bedrijfsrisico’s? 114

• De Brandverzekering 114

• De verzekering Bedrijfsschade 115

• De verzekering Machinebreuk 115

• De verzekering ‘Alle risico’s’ 115

• De verzekering Motorvoertuigen 116

• Aansprakelijkheidsrisico’s 116

• De verzekering Rechtsbijstand 118

SG_00_intro_def4.indd 5 21/03/12 12:16


• Welke investeringen mag u aftrekken? 179

• Hoe kan u bepaalde aankopen afschrijven? 179

• Hoeveel moet u concreet betalen? 179

• Is een vennootschap fiscaal interessanter? 181

Thema 9 183

Milieu en ruimtelijke ordening9.1 Heeft u de nodige stedenbouw

kundige vergunningen? 185

• Wanneer is een stedenbouwkundige vergunning vereist? 185

• Welke procedure moet u doorlopen? 185

• Hoe lang blijft uw stedenbouwkundige vergunning geldig? 186

• Stroken uw dromen wel met de bestemmingsplannen? 187

• Wat als uw (of het over te nemen) bedrijf zonevreemd is? 187

9.2 Heeft u een milieuvergunning nodig? 188

• Hoe vraagt u een milieuvergunning aan? 189

• Met welke beslissingstermijnen moet u rekening houden? 189

• Hoe gaat dat praktisch in zijn werk? 189

• Wat houdt de koppeling tussen de milieu- en stedenbouwkundige vergunning precies in? 190

9.3 Waar naartoe met uw afvalstoffen? 191

• Wat te doen met uw afvalstoffen? 191

• Welke meldingsplicht voor afvalstoffen? 192

• Moet u een afvalstoffenregister bijhouden? 193

• (Hoe) moet u uw afval sorteren? 193

9.4 Terugnameplicht van verpakkingsafval? 194

• (Wanneer) bent u verpakkingsverantwoordelijke? 194

• Wat houdt de terugnameplicht concreet in? 194

• Hoe zit dat met uw informatieplicht en preventieplan? 195

9.5 Een bodemattest en bodemonderzoek ...zijn ze nodig voor uw bedrijf? 197

• Een bodemattest voor uw bedrijf? 197

• (Wanneer) een verplicht bodemonderzoek? 198

9.6 Milieuzorg in de praktijk, hoe begint u er aan? 199

• Stel een milieudossier samen 199

• Gebruik een milieukalender 200

• Sleutel aan de pijnpunten 202

• Doe beroep op de ecologiepremie 202

7.3 Factureren en gefactureerd worden. Hoe gaat dat in de praktijk? 147

• Wanneer is factureren verplicht? 147

• Hoe snel moet u factureren? 148

• Wat moet er op de factuur staan? 148

• In welke taal moet de factuur worden opgesteld? 150

• In hoeveel exemplaren moet u de factuur opmaken? 150

• Hoe lang moet u de facturen bewaren? 150

• Mag u facturatiekosten aanrekenen? 150

• Wat kan u wettelijk met facturen bewijzen? 150

• Oeps, een fout! Mag u die factuur nog corrigeren? 152

• Wanneer verjaart uw factuur? 153

• Elektronisch factureren, hoe werkt dat? 153

7.4 Hoe krijgt u die facturen op tijd betaald? 154

• Wat kan u doen voor het aangaan van de overeenkomst? 154

• Wat kan u doen tijdens de overeenkomst? 155

• Wat kan u doen na de overeenkomst? 155

Thema 8 159

BTW en belastingen8.1 BTWregels en verplichtingen.

Waarmee moet u rekening houden? 161

• Welke BTW-administratie moet u voeren? 161

• Welke BTW-tarieven moet u toepassen? 162

• Waarop wordt de BTW berekend (Maatstaf van Heffing)? 163

• Waarvoor geldt de BTW-aftrekregeling niet of slechts beperkt? 164

• Welke BTW-regeling geldt in de bouw? 165

• Wat houdt de BTW-listing precies in? 165

• Welke BTW-regels bij internationaal zaken doen? 165

8.2 Wat met uw belastingaangifte…? En is de vennootschapsbelasting altijd interessanter? 167

• Waarom is een correcte belastingaangifte zo belangrijk? 167

• Met welke middelen mag de fiscus u controleren? 168

• Welke sancties kan de fiscus opleggen? 169

• Wat valt er onder de personenbelasting? 170

• Met welke belastingtarieven en -regels moet u rekening houden? 175

• Met welke fiscale maatregelen moet u rekening houden? 176

• Wat met de meewerkende echtgeno(o)t(e)? 178

Inhoudstafel

SG_00_intro_def4.indd 6 21/03/12 12:16


Thema 10 205

Handelshuur10.1 Hoe stelt u uw huurcontract veilig? 207

• Is een handelshuur altijd voor negen jaar? 207

• Wat als u voor langer dan negen jaar wil huren? 207

• Volstaat het een handelshuurhernieuwing aangetekend aan te vragen? 208

• Wat als men u als huurder in het pand laat blijven, na een niet correct aangevraagde of geweigerde huurhernieuwing? 208

• Is het mogelijk een winkel te huren zonder handelshuurcontract? 208

• Kan u altijd de huur opzeggen, als u een andere huurder vindt? 209

• In hoeverre kan de huurprijs worden aangepast? 209

• Wat zijn uw rechten als het pand wordt verkocht? 209

• Moet de nieuwe eigenaar die opzegt altijd schadevergoeding betalen? 210

10.2 Hoe wordt de huurindex berekend? 211

• Hoe wordt de huurprijs concreet geïndexeerd? 211

• Waar vindt u de laatste indexcijfers? 212

Thema 11 213

Handelsreglementering11.1 Welke spelregels bij zaken doen

met consumenten? 215

• Waar moet u op letten bij de informatie die u vertrekt? 215

• Welke etiketteringsregels moet u respecteren? 216

• Wat zegt de wet over de prijsaanduiding? 216

• Hoe moet u omgaan met prijsverminderingen? 217

• Wat mag wel en niet tijdens de sperperiode? 218

• Wat mag wel en niet tijdens de solden? 219

• Hoe zit dat met uitverkopen? 220

• (Wanneer) is verkopen met verlies toegelaten? 220

• Welke spelregels gelden bij koppelverkoop? 220

• Hoe gaat u om met kortingsbonnen en geschenkcheques? 221

• Hoe voert u correct (vergelijkende) reclame? 221

• Waar moet u rekening mee houden bij verkopen op afstand? 222

• Aan welke garantieregels moet u zich houden? 225

• Welke openingsuren en sluitingsdagen moet u hanteren? 225

• Welke sancties riskeert u bij overtreding van de handelswetgeving? 227

Thema 12 229

Personeelsbeleid in uw zaak12.1 Personeel zoeken en vinden, hoe

begint u er aan? 231

• Welke aanwervingskanalen gebruiken? 231

• Welke diensten biedt de VDAB? 232

12.2 Uw eerste werknemer aanwerven, hoe werkt dat? 234

• Wordt het een arbeider, een bediende, een leerjongere, ...? 234

• Hoeveel uren mag uw werknemer werken? 235

• Hoeveel kost die werknemer u? 235

• Hoeveel betaalde vakantie- en feestdagen? 236

• Welke loonkostvermindering kan u krijgen? 236

• Met welke bijkomende kosten moet u rekening houden? 237

• Welke startformaliteiten als werkgever? 238

• Wat als uw werknemer ziek wordt of een ongeval heeft? 239

• Waar aan denken de eerste werkdag? 239

12.3 Hoe kweekt u gemotiveerd personeel? 240

• Hoe voert u een gesprek onder vier ogen? 240

• Hoe voert u een gesprek met uw team? 241

Thema 13 245

Samen sterker als ondernemer of vrije beroeper?13.1 Commerciële samenwerkings

vormen. Iets voor u? 247

• Krijgt u voldoende informatie? 247

• Hoe lang loopt het contract en wat is de opzegtermijn? 248

• Is het contract overdraagbaar? 248

• Welke exclusiviteitsgaranties krijgt u? 248

• Hoeveel zelfstandigheid houdt u nog over? 248

• Hoeveel kost het contract? 249

• Welke omzet- en afnameverplichting heeft u? 249

• Hoe zit dat met het voorkooprecht, de eventuele aankoopoptie en de waardebepaling van het handelsfonds? 249

SG_00_intro_def4.indd 7 21/03/12 12:16


• Is er een niet-concurrentiebeding? 249

• Kan het contract eenzijdig worden ontbonden? 250

13.2 Associëren als vrije beroeper. Waarom (niet) en hoe? 254

• Stap 1: Is associëren wel iets voor u? 254

• Stap 2: Zoek partners en overtuig hen 255

• Stap 3: Voorkom onaangename verrassingen 255

• Stap 4: Maak een businessplan 255

• Stap 5: Betrek alle belanghebbenden 255

• Stap 6: Maak afspraken en regels voor een duurzame samenwerking 256

• Stap 7: Stel een associatiecontract op 257

• Stap 8: Start met de samenwerking 257

• Stap 9: Integreer systemen en processen 257

• Stap 10: Evalueer en pas aan waar nodig 257

Thema 14 261

Starten door overname14.1 Een zaak overnemen, hoe pakt u

dat aan? 263

• Hoeveel is die zaak waard? 263

• Welke financiering en belastingen? 264

• Zijn er nog sociale schulden? 264

• Wat met de overname van het personeel? 264

• Beschikt u over nodige kennis bedrijfsbeheer? 265

• Zijn alle vergunningen in orde? 265

• Hoe verloopt de overname? 266

• Wat komt er in het overnamecontract? 267

• Wat bij de overname van een winkel? 267

• Wat met het onroerend goed? 268

• Een vennootschap overnemen, hoe gaat dat? 268

Thema 15 271

Internationaal ondernemen15.1 Waarom internationaal

ondernemen? 272

• Welke kansen biedt internationaal ondernemen? 272

• Welke extra risico’s neemt u over de grens? 272

• Waar kan u terecht voor bijkomende info en advies? 274

15.2 Exporteren, hoe pakt u dat succesvol aan? 275

• Welke mogelijke obstakels liggen er op uw weg? 275

• Welke rol wil u als exporteur spelen? 277

Inhoudstafel

• Welke BTW- en douanedocumenten moet u invullen? 278

• Welke BTW-regeling bij export? 278

• Wat is een EORI-nummer? 278

• Wat met invoerrechten in het land waarnaar u exporteert? 279

• Wat met goederen die u slechts tijdelijk exporteert (beurzen…)? 279

• Welke transportdocumenten moet u gebruiken? 279

• Hoe berekent u de juiste exportprijs? 280

• Hoe raakt u veilig internationaal betaald? 280

• Komt u in aanmerking voor exportsteun? 282

15.3 Importeren, hoe pakt u dat succesvol aan? 284

• Zijn er geen valkuilen? 284

• Welke rol wil u als importeur spelen? 284

• Bestaan er misschien invoerbeperkingen? 285

• Wat met de import van voedingswaren? 285

• Hoe vindt u de juiste leverancier? 285

• Wat zet u in uw offerteaanvraag? 286

• Hoe maakt u sluitende leveringsafspraken? 286

• Hoe kiest u het meest aangewezen transportmiddel? 288

• Welke douaneformaliteiten moet u vervullen? 289

• Hoe zit dat met de BTW op import? 89

• Moet u invoerrechten betalen? 289

• Hoe kan u veilig internationaal betalen? 289

• Klopt uw kostprijsberekening nog wel? 290

• Met welke product(veiligheids)normen moet u rekening houden? 290

Thema 16 295

Creativiteit en innovatie in uw onderneming16.1 Wat is het geheim van creatief

innoveren? 297

• Waarom is creativiteit noodzakelijk? 297

• Wat is creativiteit en innovatie? 298

• Creativiteit, hoe doet u dat? 299

• Wanneer moet u creatief zijn? 302

Thema 17 305

De naam van uw zaak en uw intellectuele eigendom beschermen17.1 Hoe scoren met uw handels en

vennootschapsnaam? 307

• Hoe kiest u de ideale handelsnaam? 307

• Waarop letten bij de keuze van uw vennootschapsnaam? 308

SG_00_intro_def4.indd 8 21/03/12 12:16


17.2 Hoe krijgt u bescherming als merk? 309

• (Moet u) uw handelsnaam deponeren als merk? 309

• Hoe vraagt u uw merkbescherming in de Benelux aan? 309

• Hoeveel gaat die Benelux-merkbescherming u kosten? 310

• Hoe vraagt u uw merkbescherming in Europa en de wereld? 310

• Hoeveel gaat die Europese of internationale merkbescherming u kosten? 311

• (Hoe) kan u ook ideeën als merk beschermen? 311

17.3 Een patent of octrooi als bescherming tegen namaak? 312

• Wat is een patent of octrooi? 312

• Wat zijn de voorwaarden om een patent of octrooi te krijgen? 312

• Een octrooi aanvragen, hoe gaat dat in zijn werk? 313

• Hoeveel kost een octrooi? 313

17.4 Auteursrechten innen… en zelf betalen. Hoe werkt dat? 314

• Wanneer kan u aanspraak maken op auteursrechten? 314

• Uw auteursrechten doen gelden, hoe gaat dat in zijn werk? 315

• Hoe lang gelden uw auteursrechten… en die van anderen? 316

• Zijn die auteursrechten voor u of voor uw werknemer? 316

• Wat met auteursrechten bij werken op bestelling? 316

• Mag u gratis foto’s en teksten plukken van het internet? 316

• (Aan wie) moet u betalen voor muziek in uw zaak? 317

• Auteursrechten betalen voor fotokopies? 318

Thema 18 321

Verkoop, reclame en marketing18.1 Reclame en promotie 323

• Hoe creëert u (gratis) mond-aan-mondreclame? 323

• Welke andere gratis promotiekanalen kan u benutten? 324

• Hoe scoort u met uw buitenreclame? 324

• Uw (winkel)interieur als promotiekanaal? 326

• Staat er al reclame op uw voertuigen? 327

• Een opendeurdag, hoe pakt u dat aan? 327

• Adverteren in bladen en kranten interessant? 328

• Hoe succesvol online adverteren? 329

• Reclame op (regionale) radio en tv interessant? 330

• Hoe schrijft u een direct mailing die werkt? 330

• Heeft sponsoring zin? 331

18.2 Verkoop en verkooptechnieken 334

• Hoe voert u een doeltreffend verkoopgesprek? 334

• Verkopen aan de telefoon, hoe werkt dat? 336

• Wat als het fout loopt? Hoe kalmeert u boze klanten? 337

18.3 Een eigen website als verkoop en promotiekanaal 339

• Uw website starten, hoe begint u er aan? 339

• Hoe vinden uw klanten uw website op Google? 340

• Hoe ontwerpt u een e-commerce-site? 341

• Hoe blijft u meester van uw website? 343

• Wat zegt de wet over uw webshop? 344

18.4 Sociale media 346

• Wat zijn die sociale media precies? 346

• Sociale media inschakelen in uw communicatie, waar begint u? 347

• Welke aanpak werkt? 347

• Sociale media voor andere doeleinden dan marketing? 348

Thema 19 353

ICT en uw onderneming19.1 Hoe begint u aan uw ICT

infrastructuur? 355

• Een computer, printer, softwarepakket, … uit de supermarkt of van bij de dealer? 355

• Hoe brengt u uw ICT-behoeften in kaart? 356

19.2 Hoe houdt u illegale software buiten uw bedrijf? 357

• Maak een lijst met software die uw bedrijf nodig heeft 357

• Beschrijf een procedure om nieuwe software te verwerven 357

• Stel richtlijnen op voor uw (eventuele) medewerkers 358

• Maak een inventaris van alle aanwezige software 358

• Verwijder alle aangetroffen illegale software 359

SG_00_intro_def4.indd 9 21/03/12 12:16

10 De Startersgids 2012 Inhoudstafel

Op de cd-rom

Tools en testen • Test je ondernemersvaardigheden en motivatie • Bereken je sociale bijdrage • Template ondernemingsplan

Aanvullingen bij de Startersgids • Zelftest

bij Thema 1: Een zaak starten… is een hele onderneming!

• Voorbeeld van ondernemingsplan • Oefeningen en toetsingslijsten

bij Thema 2: Uw ondernemingsplan

• Algemene (factuur)voorwaarden • Modelbrieven niet-betalingen

bij Thema 7: Uw boekhouding en facturen

• Modellen bezwaarschriften en modellen aanvragen fi scaal dossier • Model verzoek om uitstel indiening van de aangifte

bij Thema 8: BTW en belastingen

• Modelformulieren huurformaliteitenbij Thema 10: Handelshuur

• Model Kennisgeving uitverkoopbij Thema 11: Handelsreglementering

• Modellen arbeidsovereenkomstenbij Thema 12: Personeelsbeleid in uw zaak

• Checklist Overname handelszaak • Modelovereenkomst Verkoop handelszaak • Model Verkoopovereenkomst aandelen

bij Thema 14: Starten door overname

• Modelbrief bestelbon reclameronselaar te annulerenbij Thema 18: Verkoop, reclame en marketing

Modelformulieren en documenten • Modeldocumenten Contracten en geschillen • Modeldocumenten Kopen en verkopen • Modeldocumenten Huur • Modeldocumenten Fiscaal • Modeldocumenten Personeel • Modeldocumenten Starten / Statuut • Diversen

Unizo Contactgids • Uw zaak starten, overnemen, overlaten • Uw bedrijf fi nancieren • Uw sociale zekerheid als ondernemer • Uw boekhouding en de belastingen • Uw personeelsbeleid • Milieu en Energie • Intellectuele rechten

Op de cd-rom bij dit boek vindt u verschillende handige documenten die u nodig zal hebben bij de opstart van uw zaak. Ook een tool om de sociale bijdrage te bepalen staat er op, alsook een template voor een ondernemingsplan en een test om uw ondernemersvaardigheden en motivatie na te gaan.

Een overzicht van de inhoud:

U vindt de cd-rom achteraan dit boek.U vindt de cd-rom achteraan dit boek.

De Startersgids2012editie

©

Uitgeverij M

inerva, 2012 • Mag niet afzonderlijk verkocht worden. Hoort bij het boek De Startersgids – Editie 2012 •

ISBN 9

78-9

4-91

463-

???

SG_00_intro_def4.indd 10 21/03/12 12:16

11De Startersgids 2012 11

1Een zaak starten is… een hele onderneming!

SG_01_project_def.indd 11 21/03/12 11:41

12 De Startersgids 2012 1. Een zaak starten is… een hele onderneming!

Inleiding

Een zaak starten kan een boeiende en levensvervullende onderneming zijn waar u, naast een inkomen, ook heel wat voldoening uit haalt. Voorwaarde is wel dat u goed weet waar u aan begint, dat u de risico’s goed inschat, dat u de nodige energie kan opbrengen en uit het juiste hout gesneden bent.

In dit thema bekijken we hoeveel starters het er ieder jaar op wagen, hoeveel er slagen en sneuvelen en welke sectoren daarbij goed of slecht scoren. We helpen u ontdekken hoeveel werk en middelen u moet investeren en wat u er al dan niet uit haalt. En we serveren u een diepgaande toetsingslijst, waarmee u zichzelf een spiegel kan voorhouden.

Zeg eens eerlijk: Bent u uit het juiste hout gesneden…?

o v e r z I c h t

In dit thema ontdekt u de antwoorden op deze belangrijke startersvraagstukken:

❏ Wat zijn uw slaagkansen? De cijfers.

❏ Wat zijn de minimumvoorwaarden voor uw succes?

❏ Bent u uit het juiste hout gesneden?



1.1 Wat zijn uw slaagkansen? De cijfers

Bij het starten van een eigen zaak komt heel wat kijken. De tijd die u in uw voorbereiding (opzoeken informatie, volbrengen van startersformaliteiten, aanvraag ondernemingsnummer, …) stopt, is absoluut noodzakelijk voor het welslagen van uw project. Alvorens daarmee aan de slag te gaan, willen wij u eerst een aantal basiscijfers(1) over het starten van een eigen zaak meegeven. Deze statistieken zijn een realisatie van UNIZO Startersservice en Graydon Belgium NV.

In het kort

In dit hoofdstuk ontdekt u deze interessante starterscijfers. Let daarbij in het bijzonder op de overlevingsgraad na 5 jaar voor de sector waarin u wil starten.

❏❏ Record aantal starters in 2010

❏❏ Zwaartepunt in Vlaanderen, Antwerpen meest ondernemende provincie

❏❏ Intellectuele dienstverlening, bouw en detailhandel populairste sectoren

❏❏ Overlevingsgraad na 5 jaar onder de 70%

❏❏ Overlevingsgraad per sector: communicatie & IT en horeca doen het zeer slecht

❏■ record aantal starters in 20102010 was een absoluut recordjaar voor wat betreft het aantal startende ondernemin-gen. Voor het eerst werd de kaap van 72.000 nieuwe ondernemingen overschreden. In totaal werden er in 2010 immers 72.215 nieuwe zaken opgericht. Dat zijn er 8,03% meer dan in 2009 en iets meer dan 400 ondernemingen meer dan in het recordjaar 2007. Door de minder gunstige economische situatie kenden we in 2008 en 2009 een daling van het aantal gestarte ondernemingen. Deze tendens werd in 2010 dus omgebogen.

Voor 2011 wordt een status-quo verwacht van het aantal startende ondernemingen ten opzichte van 2010.

(1) Bij het ter perse gaan van dit boek was de analyse van de Starterscijfers voor 2011 nog niet afgerond. U kan de meest recente starterscijfers evenwel altijd terugvinden in de UNIZO-Startersatlas op www.starterservice.be.



evolutIe van het totaal aantal starters

80.000

70.000

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

0

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Totaal 57.440 66.028 71.797 69.125 66.848 72.215

Bron: Graydon Belgium nv (www.graydon.be) in samenwerking met UNIZO

❏■ zwaartepunt in vlaanderen, antwerpen meest ondernemende provincieGeografisch gezien ligt het zwaartepunt van de startersactiviteit in Vlaanderen. Met 40.914 starters of ruim 56% van het totaal aantal startende ondernemingen scoort Vlaanderen opvallend beter dan Wallonië (27%) en Brussel (13%). Deze geografische spreiding van het aantal starters is de voorbije 5 jaren heel constant gebleven. Wel stellen we vast dat het aandeel van bedrijven met een zetel in het buitenland of waar-van het adres in België niet gekend is, gevoelig toeneemt de laatste 2 jaar.

starters per geWest

Vlaams gewest Brussels gewest Waals gewest Bedrijven met zetel in buitenland of zonder

gekend adres in belgië

Jaar Totaal Aandeel van het gewest

Totaal Aandeel van het gewest



2005 33.527 58,37% 7.572 13,18% 15.818 27,54% 523 0,91%

2006 38.259 57,94% 8.613 13,04% 18.463 27,96% 693 1,05%

2007 41.479 57,77% 9.831 13,69% 19.895 27,71% 592 0,82%

2008 40.298 58,30% 8.911 12,89% 19.043 27,55% 873 1,26%

2009 38.247 57,21% 8.194 12,26% 18.001 26,93% 2.406 3,60%

2010 40.914 56,66% 9.255 12,82% 19.541 27,06% 2.505 3,47%

Met 12.115 starters, of 16,78% van het totaal aantal starters, is Antwerpen de meest ondernemende provincie. Antwerpen wordt gevolgd door het Brussels Gewest (9.255 gestarte ondernemingen) en Oost-Vlaanderen (8.950). De provincie Limburg is met 5.638 gestarte ondernemingen de Vlaamse provincie met het minste aantal starters.



❏■ Intellectuele dienstverlening, bouw en detailhandel populairste sectorenDe top 3 van de populairste sectoren bestaat uit de intellectuele dienstverlening (12,99%), de bouw (10,78%) en de detailhandel (8,75%). Samen met de zakelijke dienstverlening & immobiliën en de horeca nemen deze sectoren bijna de helft van het aantal starters voor hun rekening.

Opvallende stijgers binnen de sectoren zijn de communicatie & IT-sector (+32,67%), de medische dienstverlening (+18,97%) en de intellectuele dienstverlening (+10,40%). De automobielsector (-4,30%) en de horeca (-1,04%) zijn 2 grote sectoren die in 2010 opvallend minder starters mochten verwelkomen.

top 10 van het aantal startenDe onDernemIngen per sector (2005 - 2010)

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Intellectuele dienstverlening 6.974 8.157 8.952 9.239 8.498 9.382

Bouwnijverheid 7.192 8.421 9.738 8.258 7.387 7.784

Detailhandel 5.741 5.931 6.320 5.928 6.136 6.318

Zakelijke diensten en immobiliën 3.585 4.426 4.831 5.234 5.008 5.368

Horeca 5.015 5.114 5.067 5.040 4.892 4.841

Overige persoonlijke diensten 2.705 2.990 3.458 3.868 3.675 3.878

Vrije beroepen – bouwkundige sector 2.302 2.887 2.964 2.733 2.525 2.724

Communicatie & IT 1.229 1.744 1.792 1.551 1.607 2.132

Handelsbemiddeling 2.878 3.391 2.708 1.910 1.940 1.989

Groothandel 1.862 1.962 1.972 1.760 1.677 1.748

❏■ overlevingsgraad na 5 jaar onder de 70%Na 5 jaar is slechts 67,75% van de opgestarte ondernemingen nog actief. Met an-dere woorden, van de 66.028 opgestarte bedrijven in 2006 waren er begin 2011 nog 44.737 actief. Bijna 33% of 21.291 ondernemingen overleefden de eerste 5 jaar dus niet. Een cijfer waar u als kandidaat-starter zeker moet bij stilstaan!

Dit percentage ligt opvallend hoger voor Vlaanderen dan voor Wallonië en Brussel. Begin 2011 waren nog meer dan 70% van de in 2006 in Vlaanderen opgerichte be-drijven actief. Brussel (rond het gemiddelde) en vooral Wallonië (62,07%) scoren opvallend slechter dan Vlaanderen. Een eigen zaak starten in Vlaanderen lijkt dus ‘veiliger’ dan in Wallonië.

overlevIngsgraaD van starters naar jaar van oprIchtIng

Jaar van oprichting Aantal starters Aantal stopzettingen Overlevingsgraad

2005 57.440 20.449 64,40%

2006 66.028 21.291 67,75%

2007 71.797 19.204 73,25%

2008 69.125 13.943 79,83%

2009 66.848 8.734 86,93%

2010 72.215 3.758 94,80%



❏■ overlevingsgraad per sector: communicatie & It en horeca doen het zeer slechtIn de sector van de financiële dienstverlening overleeft 92,62% de eerste 5 jaar. Met andere woorden, van de bedrijven die in 2006 in de financiële sector werden opge-richt, is nog 92,62% actief. Ook in de industriële sectoren ligt de overlevingsgraad na 5 jaar meestal ver boven het gemiddelde. Dat heeft vooral te maken met de hoge toetredingsvoorwaarden (startkapitaal, diplomavereisten, …) voor deze sectoren.

Aan de keerzijde van de medaille vinden we voornamelijk de populaire sectoren, zoals de communicatie & IT-sector en de horeca. In de communicatie & IT-sector is slechts 41,24% van de in 2006 opgerichte bedrijven nog actief na 5 jaar. Meer dan 1 op 2 starters in deze sector overleeft de eerste 5 opstartjaren dus niet.

In de horeca bedraag de overlevingsgraad na 5 jaar 54,55%. Andere voorname secto-ren waarvan de overlevingsgraad na 5 jaar gevoelig onder het gemiddelde ligt, zijn het vervoer en logistiek (60,31%) en de detailhandel (60,83%).

Deze cijfers zijn allerminst bedoeld om u af te schrikken! Maar ze onderstrepen wel het belang van een goede en uitgebreide voorbereiding. Een voorbereiding waar-mee we u in de volgende hoofdstukken verder op weg zullen helpen.

meer Weten

Meer en recentere cijfers over het starten van een eigen zaak vindt u in de UNIZO Startersatlas die in samenwerking met Graydon Belgium NV werd ontworpen. Deze kan u downloaden via de website van UNIZO Startersservice (www.startersservice.be).

Bent u op zoek naar specifieke sectorinformatie? Geen probleem! Neem een kijkje op de website van UNIZO Startersservice, www.startersservice.be. U vindt er zeker en vast een sectorrapport dat u zeer belangrijke inside informatie oplevert.



1.2 Wat zijn de minimumvoorwaarden voor uw succes?

Vooraleer in te gaan op de concrete stappen richting de opstart van een eigen zaak, willen we in dit hoofdstuk even stilstaan bij de motivatie, de risico’s en de succesfactoren die aan bod komen bij het zelfstandig ondernemen. Weet u waar u aan begint? Bent u er echt klaar voor? Belangrijke vragen die hier beantwoord worden met als gouden regel: bezint eer ge begint!

In het kort

❏❏ Heeft u er grondig en lang genoeg over nagedacht?

❏❏ Welke ‘do’s and dont’s’ neemt u maar beter in acht?

❏❏ BELANGRIJK: Waarmee kan UNIZO u helpen?

❏■ heeft u er grondig en lang genoeg over nagedacht?De beslissing om een zelfstandige activiteit op te starten, neemt u zeker niet van de ene op de andere dag. Gemiddeld moet u rekenen op één jaar voorbereidingstijd. U heeft immers tijd nodig om uw plannen verder vorm te geven. Een eerste belang-rijke regel daarbij is: kies datgene waar u goed in bent en dat u graag doet. Het is immers niet vanzelfsprekend dat u zal slagen in uw opzet. De keuze voor het zelfstan-dig ondernemerschap moet een bewuste keuze zijn. Daarom is de vraag: ‘Waarom wil ik zelfstandig worden?’ ook zo belangrijk.

Zelfstandig ondernemer worden, betekent initiatieven nemen met uw eigen kapitaal en middelen en dus werken met risico voor eigen kapitaal. Het betekent hoe dan ook, en niettegenstaande alle voorbereidin-gen en berekeningen, een stap in het onbekende zetten en verantwoordelijkheid nemen. U kan eventueel wel een beroep doen op een aantal adviseurs (boekhouder, startersadviseur UNIZO, …), maar uiteindelijk zal u zelf de eindbeslissingen moeten nemen.

�� Zelfstandig ondernemen als persoonlijke zingevingVeel jonge ondernemers zullen getuigen dat er tijdens de eerste jaren hard moet ge-werkt worden en dat u van ’s morgens tot ’s avonds met uw zaak bezig zal zijn. Recent onderzoek bij een representatief staal van Vlaamse zelfstandige ondernemers en zelf-standigen toonde aan dat de helft meer dan 60 uur per week presteert. Onderstaande tabel geeft duidelijk aan dat 38 uur per week veeleer een uitzondering is. En dan moet u er nog rekening mee houden dat hard werken niet gelijk is aan slagen.

Uren/week -30u 30-40u 40-50u 50-60u 60-70u +70u

% 2 6 13 21 22 36

Veel zelfstandigen werken hard en lang, veel intensiever dan zij bereid zouden zijn te doen als arbeider of bediende. Toch ervaren zij hun leven als rijk, boeiend, uit-dagend en enorm voldoening gevend. Zij klagen minder over stress of gebrek aan motivatie, ondanks een hoog werkritme en enorme inzet. Dit komt omdat zij hun zelfstandig ondernemerschap als een zeer zinvol project ervaren.

tIp

Stel uw businessplan of financieel plan op via de UNIZO Startsimulator en test of uw idee rendabel is: www.startsimulator.be



Dit besef is des te sterker als de zelfstandige ondernemer werkgever wordt en de an-deren laat delen in dit project.

Zelfstandige ondernemers klagen er vrijwel nooit over dat hun job zinloos of af-stompend is. Integendeel! Zij getuigen graag en trots over datgene waarmee ze bezig zijn. Zelfstandig ondernemen is immers een project waaraan belangrijke waarden en keuzes ten grondslag liggen. Zin voor autonomie en bereidheid persoonlijk risico te dragen zijn niet de minste. Autonomie gaat steeds gepaard met het opnemen van verantwoordelijkheid. Ondernemen betekent ook: de eigen keuze voor een onderne-mingsproject. Het gebruiken van de creatieve ruimte om uzelf te profileren, het karak-ter van de zaak te boetseren. U dient alleen uzelf verantwoording af te leggen.

�� Zelfstandig ondernemen als maatschappelijke waardeZelfstandig ondernemerschap heeft niet alleen waarde voor uzelf en uw medewer-kers, maar ook voor de bredere samenleving. Onze maatschappij heeft nood aan inzet en creativiteit, aan ondernemerschap. Aan vakmanschap dat persoonlijk aanspreek-baar is voor zijn engagementen en voor zijn kwaliteit.

De samenleving heeft de geest van het ondernemerschap nodig. Deze ‘spirit’ is de culturele onderlegger van een dynamische en ondernemende samenleving die vol ver-trouwen haar eigen toekomst uitbouwt.

❏■ Welke ‘do’s and dont’s’ neemt u maar beter in acht?Zoals hiervoor beschreven, is een bedrijf opstarten en uitbouwen een boeiend maar moeilijk avontuur. U moet immers een hele reeks lastige en complexe begrippen en concepten onder de knie trachten te krijgen. Daarbij moet u er zich ook van bewust zijn dat u geen of weinig fouten mag maken.

Daarom bepaalden wij 5 gouden tips of succesfactoren die u zullen helpen om een goede start te nemen.

1. Bereid u goed voorEen veel voorkomende fout is dat starters een eigen zaak beginnen zonder vol-doende voorbereiding. Eén van de belangrijkste redenen hiervoor is de tijdsdruk die sommige starters ondervinden om hun zaak snel op te starten.

Het is aan te raden om een degelijke haalbaarheidsstudie te maken voor uzelf en uw project. Dat moet geen zwaar onderbouwde studie zijn, maar als starter moet u toch de tijd nemen om u een aantal logische en zeer belangrijke vragen te stellen. Bijvoor-beeld: Wie zijn mijn concurrenten? Welke winstmarges worden gehanteerd in mijn sector? Wie zijn mijn klanten? Met welke vaste kosten moet ik rekening houden? Moet ik zware investeringen doen?

Voor een dergelijke studie heeft u wel wat tijd nodig. Het opstarten van een zaak vraagt gemiddeld 3 tot 12 maanden.

2. Vermijd een te klein startkapitaalVoldoende startkapitaal en een goed idee over de te verwachten kosten en omzet zijn belangrijke voorwaarden om te slagen als zelfstandige. Al te vaak worden de financiële noden zwaar onderschat. Dat maakt dat deze valkuil verantwoordelijk is voor ongeveer 1/5 van alle faillissementen.

Als startende ondernemer denkt u misschien met uw verkopen meteen alle gemaak-te kosten te kunnen betalen. Maar wat gebeurt er als de verkoop een beetje minder is dan verwacht of als bepaalde klanten niet op tijd betalen? Vaak hebben starters te weinig startkapitaal voorzien waardoor ze geen buffer hebben die dergelijke pro-bleemstellingen kan opvangen.



Zorg er dus voor dat u van bij het begin beschikt over voldoende financiële middelen. Een gouden regel hierbij is dat het startkapitaal best bestaat uit 1/3 eigen midde-len en 2/3 vreemd vermogen (lening van bank of vrienden, …).

Vergeet ook niet dat een degelijke raming van de te verwachten kosten en omzet on-misbaar is. Maak daarbij berekeningen waarbij u rekening houdt met verschillende scenario’s (meer of minder verkoop, hogere kosten dan voorzien, …). Dit zal u een goed onderbouwd beeld geven van het kapitaal dat u nodig heeft bij de opstart van uw zaak.

Bankiers zijn altijd op zoek naar goede investeringsmogelijkheden, dus ook in deze moeilijke tijden voor de bankenwereld is het niet onmogelijk om een lening te krij-gen. Wanneer u een goed en verkoopbaar idee heeft en u beschikt over een goed on-dernemings- en financieringsplan zal u wellicht uw bank kunnen overtuigen tot het verlenen van een lening.

3. Zorg voor een brede klantenportefeuilleEen tekort aan klanten of een onevenwichtige klantenportefeuille is een andere reden waarom veel starters snel in de problemen komen. Als de belangrijkste klant wegvalt, betekent dit voor veel bedrijven de strop om de hals.

Wij raden u als starter aan om zo snel mogelijk voldoende diversificatie in uw klanten-bestand na te streven. Als basisregel wordt daarvoor gebruikt dat één klant nooit mag instaan voor meer dan 20% van uw omzet. Indien dit toch het geval zou zijn, kan u best op zoek gaan naar nieuwe klanten zodat u een buffer bouwt tegen het mo-gelijke verlies van die belangrijke klant.

4. Onderschat uw administratie en papierwerk nietZonder een degelijke administratie zal een bedrijf niet lang bestaan. Dit geldt ook voor startende ondernemingen. Bij de start en de uitbouw van een onderneming komt heel wat papierwerk kijken. Bedrijven die dat verwaarlozen, komen al snel in de problemen door onbetaalde facturen, boetes, …

Voor de administratie binnen uw bedrijf geldt één regel: orde! Heel wat zelfstandi-gen komen in de problemen omdat ze hun administratie totaal verwaarlozen. Tech-nisch kan u nog zo bekwaam zijn, maar indien u een puinhoop maakt van het papier-werk zal u toch in de problemen komen.

5. Zorg voor voldoende begeleiding bij de startVeel starters laten zich te weinig adviseren. Voor hen volstaan een boekhouder en een bank om hun zaak op te starten. Maar dat betekent slechts een klein deeltje van het ondernemerschap. Heel veel startende ondernemers hebben een gebrek aan juri-dische, boekhoudkundige en fiscale kennis.

Een degelijke begeleiding is essentieel bij de start en de uitbouw van uw onderne-ming. Een goede boekhouder zal niet alleen uw boeken in orde brengen, maar u ook

degelijk begeleiden in de groei van uw bedrijf. In Vlaan-deren bestaan er momenteel verschillende instanties die starters begeleiden, waarvan UNIZO Startersservice ze-ker en vast de bekendste is. Daarnaast hebben ook ban-ken adviseurs in dienst die instaan voor de begeleiding van startende ondernemers.

Aarzel niet gebruik te maken van dit aanbod aan bege-leiding. Het kan het verschil betekenen tussen slagen of falen!

tIp

Klaar om effectief van start te gaan?

Een ondernemingsloket regelt uw formaliteiten en vraagt uw ondernemingsnummer aan.

Een lijst van de verschillende ondernemingsloketten vindt u op www.economie.fgov.be en ga naar Ondernemingen > Leven van een onderneming > Een onderneming oprichten > Ondernemingsloket.



BelangrIjk

Waarmee kan UNIZO u helpen?UNIZO biedt u een waaier aan diensten en ondersteuning waar u als kandidaat starter of pas gestarte ondernemer gebruik kan van maken. Zeker het overwegen waard dus. Hoezo? Wij lijsten alvast de belangrijkste diensten van UNIZO voor starters voor u op.

��U vindt UNIZO-Startersconsulenten in elke regioHeeft u vragen over de voorwaarden om te starten als zelfstandig ondernemer? Of wil u even aftoetsen hoe ver u werkelijk staat met uw idee, en of dat een kans op slagen heeft? Of wil u begeleiding bij de opmaak van uw haalbaarheidsstudie? Loop dan eens langs bij één van onze 40 UNIZOStartersconsulenten, verspreid over onze 24 UNIZOkantoren in Vlaanderen en Brussel.

Kijk op www.startersservice.be voor de contactgegevens van uw regionale startersconsulenten.

��UNIZO organiseert infosessies over starten met een zaakStartersservice organiseert ook starterscursussen en gratis infosessies. U wordt er wegwijs gemaakt in de belangrijkste aspecten verbonden aan de opstart van uw eigen zaak.

Kijk op www.unizo.be/activiteiten voor onze rijk gevulde activiteitenkalender.

��U vindt onze handige tools en online begeleiding op www.startersservice.beOp www.startersservice.be vindt u in een handomdraai betrouwbare informatie over startvoorwaarden, formaliteiten, ondernemingsvormen, financiering, bedrijfsbeheer, het opstellen van een goed gefundeerd ondernemingsplan en het sociaal statuut van de zelfstandige ondernemer. U vindt er interessante tools voor starters en een krachtige zoekbox om extra informatie op te sporen.

Zo is er onder andere de Startsimulator, een online tool waarmee u volledig gratis uw financieel plan en ondernemingsplan kan opstellen. Doorheen de verschillende fasen kan u nagaan of uw idee rendabel en dus levensvatbaar is. Daarbij kan u de hulp inroepen van een Startinstructeur die samen met u het ondernemingsplan bekijkt. Tijdens de Adviesraad voor Starters kan u uw ondernemingsplan en financieel plan laten bekijken door een jury bestaande uit een marketingexpert, een financieel expert, een ondernemer en uw Startinstructeur.

Kijk op www.startsimulator.be.

��Wij informeren u met de nieuwsbrief voor StartersU kan zich gratis registreren voor de veertiendaagse elektronische ‘Nieuwsbrief voor starters’, boordevol nuttige starterstips en adviezen.

Kijk op www.startersservice.be.

��U kan de klok rond terecht bij de UNIZO StartlijnHeeft u concrete startersvragen, wil u weten welke stappen u moet zetten om eraan te beginnen. Contacteer dan de UNIZO Startlijn op het nummer 078/35 35 65 of via mail: [email protected]. Wij helpen we u op weg.

��Met de UNIZO-Starterspas geniet u van nog meer diensten en voordelenMet de UNIZO Starterspas geniet u van heel wat diensten en voordelen bovenop de algemene UNIZOledenvoordelen, zoals:

•gratis software voor uw boekhouding en facturatie•een gratis publireportage in De Streekkrant•gratis advies•…

��Ontdek alle UNIZO-Starterspasvoordelen op www.starterspas.beVoor de algemene UNIZO-ledenvoordelen, kijk op www.unizo.be/ledenvoordelen.



1.3 Bent u uit het juiste hout gesneden?

Aan welke voorwaarden moet u zoal voldoen om met kans op succes ‘Zelfstandig Ondernemer’ te worden? Misschien wel de belangrijkste vraag die u zich als kandidaat starter dient te stellen. Het antwoord op die vraag is dan ook niet in één regel samen te vatten.

Ongetwijfeld moet u voldoende vak- en beroepsbekwaamheid in huis hebben. Daarnaast spelen ook uw bedrijfseconomische vaardigheden een grote rol. Bovendien zijn externe factoren soms bepalend voor lukken of mislukken. In elk geval zal u ook over een aantal ‘persoonlijke kwaliteiten’ moeten beschikken. Eigenschappen en vaardigheden die zodanig deel uitmaken van uw persoonlijkheid, dat ook zij uw succes als zelfstandig ondernemer zullen beïnvloeden.

In het kort

In dit hoofdstuk ontdekt u de ondernemer (…of niet) in uzelf,

aan de hand van deze praktische vragen:

❏❏ Hoe gaat u de ZELFCONFRONTATIE aan?

❏❏ Wat zijn uw sterke en zwakke punten als kandidaatondernemer?

❏❏ Welke tips en adviezen neemt u best ter harte?

❏❏ Hoe schaaft u uw ondernemersvaardigheden bij?

De ZELFCONFRONTATIE in dit hoofdstuk gaat over de PERSOONLIJKE KWALITEITEN EN VAARDIGHEDEN waarover u als ondernemer dient te beschikken.

Deze zelfconfrontatie is geen test of een ander meetinstrument! De enige bedoeling is u een uitgangspunt te bieden om over uzelf en uw persoonlijke vaardigheden na te denken.

tIp

Vul deze ZELFCONFRONTATIE niet alleen in! Laat het ook invullen door iemand die uw persoonlijke vaardigheden goed kan inschatten (bv. uw partner, een vroegere of huidige collega, …).

Op die manier creëert u een uitstekend vertrekpunt voor een eerlijke uitwisseling van gedachten over uw sterke en minder sterke punten die uw succes als zelfstandig ondernemer mee zullen bepalen. Terzelfder tijd heeft u dan ook al de basis gelegd voor een nieuwe en winstgevende attitude, namelijk dat u steeds iemand zoekt als ‘runningmate’ of ‘sparringpartner’ met wie u in vertrouwen belangrijke en persoonlijke aspecten van uw zaak kan doorpraten.

Doe de

zelftest!



❏■ hoe gaat u de zelFconFrontatIe aan?Omcirkel bij iedere uitspraak het cijfer dat volgens u het beste aangeeft hoe u mo-menteel functioneert in uw leven en in het werk dat u nu doet.

De cijfers betekenen het volgende:

1 = nooit

2 = soms

3 = regelmatig

4 = meestal

5 = altijd

Nadat u de test heeft ingevuld, leggen we u uit hoe u kan berekenen waar uw sterke en minder sterke punten liggen.

Tenslotte geven we u nog een aantal tips mee per persoonlijke vaardigheid om van uw sterke punten nog grotere krachten te maken die tot een succesvolle onderneming kunnen leiden en om uw zwakkere punten op te vangen, te compenseren, of zelfs om te buigen tot sterke eigenschappen!

❏■ uw zelfconfrontatieOp de volgende pagina’s vindt u de invulbladen voor de zelfconfrontatie.

Wil u dit boek liever gaaf houden? Geen probleem. U vindt de invulbladen met de zelfconfrontatie tevens op de cd-rom bij dit boek en kan ze van daar uit zo vaak uitprinten als u wil.



1. Observeren en exploreren nooit · · · · · · · altijd

1.1 Bewust en gericht luisteren naar de meningen en opinies van anderen (o.a. door zelf geregeld te zwijgen), doe ik spontaan als ik bij mensen ben. 1 2 3 4 6

1.2 Ik interesseer mij enorm voor alles wat ‘nieuw’ of ‘anders’ is: trends, modes, tendensen, … 1 2 3 4 6

1.3 Ik volg bijscholing in nieuwe vaardigheden en technieken waarvan ik eigenlijk vind dat ik ze moet kunnen en kennen. 1 2 3 4 6

1.4 Ik vorm mijn eigen visie over mijn werk en over wat in mijn omgeving allemaal gebeurt. 1 2 3 4 6

1.5 Ik relativeer wat ik zie en hoor. 1 2 3 4 6

1.6 In de mate van het mogelijke ga ik zelf na of de gegevens waarover ik beschik en de dingen die men mij vertelde juist en volledig zijn. 1 2 3 4 6

1.7 Beschikbare gegevens onderzoek ik nauwgezet om te zien of ik er nuttige informatie voor mezelf kan uithalen. 1 2 3 4 6

2. Creatief en kritisch denken nooit · · · · · · · altijd

2.1 Ik leg me er op toe voor een probleem dat zich stelt, zo snel mogelijk een degelijke oplossing te bedenken. 1 2 3 4 6

2.2 Ik weeg meerdere oplossingen voor een probleem zorgvuldig tegenover elkaar af. 1 2 3 4 6

2.3 Als ik ergens iets nieuws heb gezien of gehoord dat ik zou kunnen gebruiken, ga ik na of en hoe ik dat idee zou kunnen aanpassen en toepassen in mijn eigen werkzaamheden. 1 2 3 4 6

2.4 In een eerste fase sta ik mezelf toe om (ogenschijnlijk) gekke ideeën ook aan een nader onderzoek te onderwerpen. 1 2 3 4 6

2.5 Ik onderzoek dan zeer kritisch welke ideeën levenskansen hebben, m.a.w. of de uitvoering ervan haalbaar en zakelijk verantwoord is. 1 2 3 4 6

2.6 Ik ga op voorhand na of de uitvoering van mijn idee zal voldoen aan de kwaliteitseisen die ik mezelf gesteld heb. 1 2 3 4 6

2.7 Uiteindelijk ga ik voort op wat ik ZELF wil en aankan, zonder mij blind te staren op wat anderen doen. 1 2 3 4 6

3. Omgaan met risico’s nooit · · · · · · · altijd

3.1 Ik breng het nodige lef op om me niet te laten afschrikken door iets dat risico’s inhoudt. 1 2 3 4 6

3.2 Ik hou er rekening mee dat ik niet alle risicofactoren kan voorzien, en dat er altijd een bepaalde graad van onzekerheid over de toekomst bestaat. 1 2 3 4 6

3.3 Enigszins berekenbare risico’s trekken mij aan, en maken het leven voor mij zelfs boeiend. 1 2 3 4 6

3.4 Ik probeer eerst het risico in zijn volledige omvang te verkennen door zoveel mogelijk kennis op te doen over alle aspecten ervan. 1 2 3 4 6

3.5 Ik tracht ook maximaal te voorzien hoe ik mij tegen die risico’s kan indekken. 1 2 3 4 6

3.6 Achteraf blijkt dat ik de levenskansen van een nieuw idee op voorhand vrij juist heb ingeschat. 1 2 3 4 6

3.7 Als het risico en de kans om te mislukken in een opdracht te groot is, en deze mislukking zou heel mijn initiatief of imago kelderen, dan weersta ik aan de verleiding en probeer het niet uit. 1 2 3 4 6

Observeren en exploreren

zelftest



4. Beslissingen en verantwoordelijkheden nooit · · · · · · · altijd

4.1 Als ik een beslissing moet nemen, overzie ik snel welke zaken belangrijk zijn voor mijn doel, en welke niet. 1 2 3 4 6

4.2 Als ik een ernstige beslissing moet nemen, ga ik gericht praten met enkele mensen van wie ik weet dat ze mij kunnen adviseren, en in wie ik vertrouwen heb. 1 2 3 4 6

4.3 Ik heb er de tijd en energie voor over om vooraf alle noodzakelijke informatie te verzamelen en te vergelijken. 1 2 3 4 6

4.4 Zodra ik duidelijk weet dat één van de keuzemogelijkheden de beste is, hak ik zo snel mogelijk de knoop door. 1 2 3 4 6

4.5 Nadat ik advies en informatie heb ingewonnen om mij een mening te kunnen vormen, neem ik zelf de eindbeslissing. 1 2 3 4 6

4.6 Eenmaal de beslissing genomen, doe ik alles wat in mijn macht ligt om deze beslissing ook effectief uit te voeren. 1 2 3 4 6

4.7 Als een beslissing van mij verkeerd uitvalt, geef ik dat eerlijk toe en stuur ik mijn beslissing bij. 1 2 3 4 6

5. Communiceren nooit · · · · · · · altijd

5.1 In contacten met mensen straal ik voldoende zelfvertrouwen uit zodat ze mij ernstig nemen en geloofwaardig vinden. 1 2 3 4 6

5.2 Omgaan met de meest verschillende mensen boeit mij in hoge mate. 1 2 3 4 6

5.3 Als mensen gedeeltelijk andere belangen hebben dan ikzelf, zorg ik ervoor dat ik niet op mijn kop laat zitten of benadeeld word. 1 2 3 4 6

5.4 Als ik mensen probeer te beïnvloeden in hun keuze, ga ik veel meer uit van hun behoeften en probeer erop te spelen, dan dat ik probeer hen iets aan te praten. 1 2 3 4 6

5.5 Als iemand een keuze maakt die niet met mijn persoonlijke voorkeur overeenkomt, ga ik daar respectvol mee om. 1 2 3 4 6

5.6 Als ik zelf fout ben in mijn omgang met andere mensen, geef ik dat toe en probeer ik lering te trekken uit de kritieken die ik dan krijg. 1 2 3 4 6

5.7 Bij conflicten met andere mensen zoek ik actief naar compromisoplossingen waar beide partijen bij winnen. 1 2 3 4 6

6. Inspireren en motiveren nooit · · · · · · · altijd

6.1 Ik heb zelf een helder beeld van wat ik precies wil doen, bereiken en realiseren in de toekomst. 1 2 3 4 6

6.2 Als ik mijn idealen, doelstellingen en troeven uitleg aan andere mensen, doe ik dat zeer duidelijk en overtuigend. 1 2 3 4 6

6.3 Als iemand anders iets beter kan of kent dan ikzelf, schenk ik hem daarin dan ook alle vertrouwen. 1 2 3 4 6

6.4 Mensen die mee betrokken zullen zijn bij de uitvoering van een activiteit, laat ik mee beslissen over wat er precies moet gebeuren en hoe het moet gedaan worden. 1 2 3 4 6

6.5 Ik stel anderen alle informatie en materiaal ter hand die ze nodig hebben voor een goede gang van zaken. 1 2 3 4 6

6.6 Ik concentreer mij op de sterke punten en op de ontwikkeling van de talenten van andere mensen, veeleer dan hen voortdurend te wijzen op hun zwakke punten en gebreken. 1 2 3 4 6

6.7 Mensen die met mij samenwerken, krijgen van mij de steun, aanmoediging en waardering die ze verdienen en nodig hebben voor hun taak. 1 2 3 4 6



7. Plannen en organiseren nooit · · · · · · · altijd

7.1 Ik maak eerst een zo volledig mogelijk overzicht op van wat mij allemaal te doen staat, vooraleer ik een planning opmaak van mijn werkzaamheden. 1 2 3 4 6

7.2 Als ik een tijdsplanning opgemaakt heb, blijken mijn schattingen achteraf zeer goed overeen te komen met de realiteit. 1 2 3 4 6

7.3Ik heb veel aandacht voor taakverdeling en voor de volgorde waarin alles moet gebeuren: Welke activiteiten zal ik zelf op mij nemen, en welke kan ik overlaten aan anderen? Wat moet er eerst gebeuren, en wat pas daarna?

1 2 3 4 6

7.4 Ik draag er in mijn planning zorg voor dat ik voldoende tijd overhoud voor dingen buiten het werk (gezin, ontspanning, …), zonder dat de kwaliteit van mijn werk eronder lijdt. 1 2 3 4 6

7.5 Ik waak er over dat ik andere mensen niet overbelast of voor een onmogelijke opdracht stel. 1 2 3 4 6

7.6 Ik maak een opsomming en planning van alle materiële middelen die ik zal nodig hebben voor wat ik zal doen. 1 2 3 4 6

7.7 Ik maak op voorhand een schatting van de kosten en opbrengsten van wat ik zal doen. 1 2 3 4 6

8. Ordelijk en nauwgezet te werk gaan nooit · · · · · · · altijd

8.1 Ik kan zeer snel alle informatie en materiaal (terug) vinden waarvan ik gebruik zal moeten maken in mijn werk. 1 2 3 4 6

8.2 Bij een activiteit werk ik bewust stap voor stap de hele procedure af die noodzakelijk is om tot een goed eindresultaat te komen. 1 2 3 4 6

8.3 Ik werk mijn taken met zeer grote precisie en nauwkeurigheid af. 1 2 3 4 6

8.4 Ik zorg er voor dat ik op ieder moment het totaaloverzicht behoud over alle taken die ik nog moet uitvoeren. 1 2 3 4 6

8.5 Ik waak er over dat ik zelfs dingen die ik minder graag doe niet uitstel, en dat alles correct is afgewerkt. 1 2 3 4 6

8.6 Ik voltooi opdrachten VOOR de limietdatum of VOOR het limietmoment zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteitseisen die ik mijzelf heb opgelegd. 1 2 3 4 6

8.7 Zaken die ik eenmaal begonnen ben, werk ik ook af. 1 2 3 4 6

9. Doorzetten en vitaal zijn nooit · · · · · · · altijd

9.1 Mijn werk voer ik uit zoals gepland, tenzij ik er ernstige redenen voor heb om onderweg mijn planning te wijzigen. 1 2 3 4 6

9.2 Als een taak of opdracht af moet, ga ik door tot het einde, ook al ben ik het eigenlijk beu. 1 2 3 4 6

9.3 Ik beschik over voldoende lichamelijke en geestelijke weerstand om alles wat ik aanpak tot een goed einde te brengen. 1 2 3 4 6

9.4 Ik put voldoening en energie uit de activiteiten die ik aanpak. 1 2 3 4 6

9.5 Ik hou mij consequent en gedisciplineerd aan het reglement dat ik mezelf opleg. 1 2 3 4 6

9.6 Ik zorg ervoor dat ik mijn werklust niet ga overdrijven of buitensporig lang doorwerk, zodat ik mijn werk graag kan blijven doen. 1 2 3 4 6

9.7 Tijdens mijn vrije tijd doe ik dat soort activiteiten, waardoor ik mijn batterijen terug oplaad. 1 2 3 4 6

zelftest



35 35 35 35 35 35 35 35 35

34 34 34 34 34 34 34 34 34

33 33 33 33 33 33 33 33 33

32 32 32 32 32 32 32 32 32

31 31 31 31 31 31 31 31 31

30 30 30 30 30 30 30 30 30

29 29 29 29 29 29 29 29 29

28 28 28 28 28 28 28 28 28

27 27 27 27 27 27 27 27 27

26 26 26 26 26 26 26 26 26

25 25 25 25 25 25 25 25 25

24 24 24 24 24 24 24 24 24

23 23 23 23 23 23 23 23 23

22 22 22 22 22 22 22 22 22

21 21 21 21 21 21 21 21 21

20 20 20 20 20 20 20 20 20

19 19 19 19 19 19 19 19 19

18 18 18 18 18 18 18 18 18

17 17 17 17 17 17 17 17 17

16 16 16 16 16 16 16 16 16

15 15 15 15 15 15 15 15 15

14 14 14 14 14 14 14 14 14

13 13 13 13 13 13 13 13 13

12 12 12 12 12 12 12 12 12

11 11 11 11 11 11 11 11 11

10 10 10 10 10 10 10 10 10

9 9 9 9 9 9 9 9 9

8 8 8 8 8 8 8 8 8

7 7 7 7 7 7 7 7 7

1. Observeren en exploreren

2. Creatief en kritisch

denken

3. Omgaan met risico

’s

4. Beslissin

gen en verantwoordelijkheden

5. Communiceren

6. Inspireren en motiveren

7. Plannen en organiseren

8. Ordelijk en nauwgezet te

werk gaan

9. Doorzette

n en vitaal zijn

❏■ Wat zijn uw sterke en zwakke punten als kandidaat-ondernemer?Tel uw omcirkelde cijfers samen per persoonlijke vaardigheid. Zet dan hieronder een cirkeltje rond de totaalcijfers per persoonlijke vaardigheid. Als u nu deze cirkeltjes hieronder met mekaar verbindt, ziet u in één oogopslag waar uw sterke punten (bo-venaan in de grafi ek) en waar uw zwakke punten (onderaan in de grafi ek) liggen.



❏■ Welke tips en adviezen neemt u best ter harte?• Scoort u relatief zwak op bepaalde persoonlijke vaardigheden, dan vindt u ver-

der in dit hoofdstuk praktische adviezen om die op te vangen.

• Daarnaast kan u steeds een beroep doen op een running mate of sparring-part-ner: iemand die uw vertrouwen geniet en u steeds eerlijk zijn mening geeft, ook bij persoonlijke vragen of problemen. Dat kan bijvoorbeeld uw levenspartner zijn, of een goede kennis of vriend, een ‘ouwe getrouwe’, een deskundige uit uw omgeving of kennissenkring, … Verschilt uw zelfconfrontatie met de inschatting van uw ‘run-ning mate’, dan heeft u wellicht stof tot discussie en kan u die verschillen samen bespreken.

• U kan ook op zoek gaan naar de juiste bijscholing of vaardigheidstraining. Volg hiervoor de opleidings- en activiteitenkalenders op, bijvoorbeeld: www.unizo.be, op www.syntra.be, …

• Van zodra het fi nancieel mogelijk is, kan u zich ook bewust gaan omringen met medewerkers die precies sterk zijn op de punten waarin u zwak bent. Belangrijk is dan dat u dit expliciet met hen bespreekt en het onderweg natuurlijk mogelijk maakt dat zij hun specifi eke bekwaamheden kunnen ontplooien zonder tegenwer-king vanwege uw zwakkere kanten.

• Als al het vorige niet veel aarde aan de dijk brengt, is het mogelijk dat u steeds het verkeerde probleem blijft oplossen, en dus de verkeerde oorzaken blijft aanpakken. Neem dan eventueel een gespecialiseerd adviseur onder de arm (bijvoorbeeld een personeelsadviseur, een loopbaanadviseur, een marketingadviseur, …) die samen met u een programma voor u opstelt om uw tekort aan vaardigheden bij te schaven of te ondervangen.

• Hou er tenslotte rekening mee dat niet iedereen in de wieg is gelegd om zelf-standig ondernemer te worden, en dat niets of niemand u verplicht om het te worden. Ieder bedrijf heeft medewerkers nodig die vrij zelfstandig hun werk kun-nen organiseren. Globaal gesproken kan en moet u daar evenzeer een aantal van de capaciteiten ontplooien die in deze ‘zelf-confrontatie’ aan bod komen.

❏■ hoe schaaft u uw ondernemersvaardigheden bij?

1. Observeren en exploreren Sterk Als dit een sterke eigenschap van u is, kan u die het beste benutten door grondig

en systematisch na te gaan wat nu precies de behoeften en wensen van uw klanten, leveranciers, medewerkers, … zijn. Stap naar ze toe zo vaak als ook maar enigszins mogelijk is. Kijk rond en stel vragen! Dat is en blijft uw goedkoopste, eenvoudigste en meest motiverende vorm van marktonderzoek!

Zwak Als u hier niet zo sterk in bent, geef dan vanaf nu in de eerste plaats zoveel mogelijk aandacht aan uw eigen ontwikkeling tot ‘bewuste’ en kritische consument. In welke zaak u ook binnengaat of iets koopt (winkels, restaurant, bank, reisbureau, burger-lijke stand, …): registreer alle verschillen tussen wat u als klant gehoopt en verwacht had enerzijds, en de manier waarop u in de realiteit als klant bediend of behandeld werd anderzijds. Als u zo leert te letten op wat u zelf als klant denkt, voelt en wil, zal u des te beter anderen (uw eigen toekomstige klanten bijvoorbeeld) kunnen observe-ren, en u des te sneller kunnen inleven in hun behoeften en wensen.

Dwing uzelf er bovendien toe om zo vaak mogelijk naar vakbeurzen te gaan, toekom-stige concurrenten in actie te zien, vaktijdschriften te lezen, … Ook al vindt u dit alles aanvankelijk alleen maar vermoeiend, u zal vaststellen dat u na verloop van tijd opeens toch meer en andere dingen zal opmerken dan in het begin!

zelftest

1. Observeren en exploreren

2. Creatief en kritisch

denken

3. Omgaan met risico

’s

4. Beslissin

gen en verantwoordelijkheden

5. Communiceren

6. Inspireren en motiveren

7. Plannen en organiseren

8. Ordelijk en nauwgezet te

werk gaan

9. Doorzette

n en vitaal zijn



2. Creatief en kritisch denken Sterk U merkt overal dat de tijd rijp is voor innovaties op de meest verschillende terreinen!

Als u dus beschikt over een sterk denkvermogen waarbij u terzelfder tijd creatief en kritisch aan de slag kan gaan, bent u de geschikte persoon om een nieuw (of ver-nieuwd) product op de markt te brengen, of een nieuwe werkwijze uit te proberen, of op een originele wijze aan promotie te doen, …

Het enige is dan: durf het! En vooral: durf er de tijd voor nemen om het te realiseren, om het vorm te geven, vooraleer u weer op een ander en nog nieuwer idee springt.

Zwak Als dit niet uw sterkste kant is, moet u, telkens u iets nieuws geobserveerd heeft of met een probleem geconfronteerd wordt, meer tijd nemen dan iemand anders zou doen om even aan de kant te gaan zitten, en de zaak van alle kanten te bekijken voor-aleer in actie te schieten. Zorg er dus steeds voor dat uw agenda niet overvol zit, zodat u nog alle tijd heeft om één of meerdere ‘running mates’ te raadplegen (uw partner bijvoorbeeld, of een familielid, een goede kennis, een echte vriend, …). Vraag hen u vooral niet te willen adviseren, maar (nadat u hen uw recente waarneming of nieuw probleem heeft verteld) u enkele confronterende vragen te stellen die uw kritisch en creatief vermogen wakker moeten maken. Zo leert u meerdere scenario’s eerst een tijdje naast mekaar te laten bestaan in gedachten, vooraleer u een definitieve keuze maakt, een beslissing neemt, en tot de actie overgaat.

3. Omgaan met risico’s Sterk Als u sterk bent in het juist inschatten en durven aangaan van verantwoorde risico’s,

richt uw energie dan bij voorkeur op producten en diensten die de samenleving met een sprong vooruit helpen, en hou u niet bezig met wat zovele anderen al zolang met zoveel succes doen. U zou er al snel moe van worden, en u bent beter geschikt dan wie ook om uw klanten iets te laten beleven dat beter en frisser aan hun wensen en behoeften tegemoetkomt, dan alles wat al die anderen reeds doen.

En besteed veel meer tijd dan u van plan was aan overleg met uw omgeving (uw mede-werkers, uw gezin, …) en aan het overbrengen van uw overtuigingen en het uitstralen van uw zelfvertrouwen.

Zwak Als u zwakker bent in uw manier van omgaan met risico’s, kan u bijvoorbeeld eens be-ginnen met het filmpje van de voorbije gebeurtenissen af te draaien. Telkens u ergens in gelukt of mislukt bent, dient u zich het volgende af te vragen: Waar heb ik mezelf overschat of onderschat? En waar heb ik de mogelijkheden en steun van derden over-schat of onderschat?

Als u voor een nieuwe opdracht met enig risico staat, schrijf dan alle pro’s en contra’s neer op een blad papier, leg het dan opzij en doe iets anders. Raadpleeg wel eens één van uw ‘running mates’. Forceer echter niets, loop er zeker niet de hele tijd over na te denken: u zal merken dat uw inschatting van het risico en de uiteindelijke beste beslissing ondertussen rijpen en u helder voor de geest zullen komen te staan.

4. Beslissingen en verantwoordelijkheid nemen Sterk Hoe sterker u hierin bent, hoe beter u in staat bent om uw persoonlijke doelstellin-

gen op korte en op lange termijn te realiseren. Belangrijk is dan dat u spectaculaire resultaten kan bereiken indien u deze grote kracht om beslissingen en verantwoor-delijkheid te nemen ook gaat richten op de ‘details’ en op de ‘randaspecten’ van uw dienstverlening en omgang met klanten, leveranciers, medewerkers, omgeving, …

Zulke ‘kleinigheden’ zijn bijvoorbeeld uw bereikbaarheid voor klanten en leveran-ciers op vaste momenten, of de permanente onberispelijke kraaknetheid van al uw bedrijfslokalen, of de totale onmogelijkheid om ergens over te struikelen of u ergens pijnlijk tegen te stoten in uw winkel, of uw bliksemsnelle en hypercorrecte aanpak als er bij een klant iets misloopt met een product dat hij bij u kocht, enzomeer.



Zwak Indien u niet zo’n sterke beslisser bent, zal u allicht eerst werk moeten maken van het krijgen van duidelijkheid over uw persoonlijke doelstellingen. Trek hier nu onmiddel-lijk de nodige tijd voor uit, en zet alles op papier! Dit is immers de enige kans om uw idealen om te zetten in mogelijkheden om te handelen.

Eerste vraag: Waar staat u nu? Wat kent u en wat kan u? Tweede vraag: waar wil u naartoe? Wat wilt u bereiken? De doelstellingen van de meeste mensen zijn of veel te vaag omschreven, of onbereikbaar hoog gesteld, of veel te afhankelijk van krachten waar zij zelf geen zeggenschap over hebben. Ga maar na hoe dat bij uzelf zit.

Als u dan een concreet zicht heeft op waar u nu staat en waar u naartoe wil, zal u ie-dere beslissing en uw persoonlijke verantwoordelijkheid onderweg veel minder mak-kelijk uit de weg kunnen gaan. Dit kan een langdurig leerproces zijn!

5. Communiceren Sterk Als u een sterke communicator bent, is dat een troef in uw contacten met klanten.

Vooral in commerciële gesprekken kan u die kwaliteit aanwenden. Dit is dus iets dat u dan niet te gauw uit handen mag geven aan een medewerker, of laten ondersneeuwen door een agenda vol productie-, administratie- of inkoopklussen. U moet in staat zijn terzelfder tijd vol zelfvertrouwen en met respect iedereen tegemoet te treden. Stimu-leer uw klanten en leveranciers op alle denkbare manieren om klachten en kritieken, verzoeken en vragen rechtsreeks tot u te richten. Slechts als u hen daartoe aanmoe-digt, zal u die dingen te horen krijgen waarmee u uw service nog kan verbeteren. Naar uw medewerkers toe kan u die kwaliteit om vlot te communiceren aanwenden om hen te motiveren en te stimuleren bij de uitoefening van hun taken.

Als u tijd kan opbrengen om bovendien nog actief te zijn in het verenigingsleven, of overal waar uw (potentiële) klanten hun vrije tijd doorbrengen, zal u iedere keer weer punten scoren voor uw zaak.

Zwak Als communiceren niet één van uw sterkste punten is, dan is het van zeer groot belang steeds duidelijk te blijven zien waar het bij contact met mensen (klanten, leveranciers, medewerkers, pers, …) echt om gaat: een passie voor uw mensen en hun wensen, en een passie voor uw product of dienst.

Wie liefde voor de klant en liefde voor zijn product kan uitstralen, voorkomt al voor een groot deel mogelijke weerstand of angst bij de mensen om met u of uw product scheep te gaan.

Want dan gaat u vanzelf beter luisteren, niet alleen naar de inhoud van wat mensen zeggen, maar ook naar het gevoel waarmee ze dat zeggen. Dan hoort u op de lange duur vanzelf dat de leefsfeer van elke klant, leverancier, medewerker, … telkens weer anders is, met telkens weer andere verlangens, behoeften, verwachtingen, wensen. En dan komt u vanzelf veel makkelijker op de juiste woorden om te spreken over de voordelen en pluspunten van uw product.

6. Inspireren en motiveren Sterk Als u zeer goed bent in het inspireren en motiveren van mensen, bent u uitermate

geschikt om leiding te geven. U bent dus in staat om snel de juiste mensen aan te trekken, hun energie te bundelen en te richten op nog veel grotere of complexere uitdagingen dan u in uw eentje zou kunnen aangaan. Uw roeping op korte of middel-lange termijn zou dus kunnen liggen in het besturen van een hecht team, waarbij u verschillende mensen samen zoekt met onderling complementaire vaardigheden, en hen leert plezier te beleven aan het samenwerken.

Zwak Als u niet zo goed mensen kunt inspireren en motiveren, kan u een branche of activi-teit zoeken waar u niet zoveel met klanten, met leveranciers of met de buitenwereld in contact hoeft te komen, maar waar vooral technische vakkennis de doorslag geeft. Ofwel moet u een product hebben dat zo goed is dat het zichzelf verkoopt zonder menselijke tussenkomst. U moet zich er wel van bewust zijn dat dit tegenwoordig en in de nabije toekomst steeds minder mogelijk wordt. Daarnaast kan u uw activiteit ook zo kiezen, dat u die in uw eentje kan uitwerken en afwerken als u dat wil.

zelftest



U zou zich echter ook kunnen gaan ontwikkelen op dit vlak, bijvoorbeeld door te be-ginnen met een nauwgezet zelfonderzoek. Wat maakt u zelf enthousiast? Wat demo-tiveert u als u een taak tot een goed einde wil brengen? Wat heeft u zelf nodig aan kennis, vaardigheden, inspraak, doelstellingen en middelen om uw werk met plezier te kunnen doen? Het antwoord op dit soort vragen over uzelf, zal u veel leren over wat andere mensen even terecht van u verlangen om hun werk met enthousiasme te kunnen doen.

7. Plannen en organiseren Sterk Als u een sterk planner en organisator bent, kan u een concurrentieel voordeel op-

bouwen door te proberen bewust zicht te krijgen op alle werkprocedures of delen er-van die terzelfdertijd nog beter, sneller en vlotter zouden kunnen verlopen. Hierdoor kan u de kwaliteit die u wilt leveren, laten stijgen, evenals uw geloofwaardigheid naar klanten toe. Terzelfdertijd kan u daardoor uw kosten laten dalen door kortere werk-tijden, minder overtollige voorraden, minder verspillingen, minder tussenmenselijke inspanningen, … Uiteindelijk kan u meer klanten beter bedienen, met grotere winst-marges voor uzelf.

Zwak Als u een zwak planner en organisator bent, kan u best eerst beginnen met uw huidig tijdsgebruik van dag tot dag en van uur tot uur te registreren op een formulier dat u daartoe zelf ontwerpt. Na verloop van enkele weken, bestudeert u aandachtig de tijd die u besteed heeft aan al uw geplande taken, aan de deeltaken ervan, aan onvoor-ziene klussen en omstandigheden, enzomeer. Op dat ogenblik zal u uw ogen reeds heel wijd open trekken bij de vaststellingen die u zal doen!

Ga van dan af op voorhand tijdsramingen maken voor elke taak die u op zich neemt en blijf uw effectief tijdsgebruik registreren. Als u die twee na verloop van tijd met mekaar gaat vergelijken, zet u de oorzaken van de verschillen evenals de oorzaken van alles wat fout liep in uw planning op een rijtje. Die oorzaken bestrijdt u één na één, en wel de grootste oorzaak eerst (tot die helemaal van de baan is), waarna u de tweede oorzaak aanpakt, enzoverder.

8. Ordelijk en nauwgezet te werk gaan Sterk Als u sterk bent in het ordelijk en nauwgezet werken, kan u actief en bewust een

imago opbouwen van precisie, betrouwbaarheid, duurzaamheid, correctheid, hoge kwaliteit. Laat dit imago dan ook afstralen op alles wat u zegt en doet. Bouw rond deze waarden zowel uw hele dienstverlening als uw reclameboodschappen op. Er is maar één probleem: u mag uzelf dan nooit toestaan, zelfs niet één enkele keer, la-gere normen te hanteren dan de verwachtingen die u bij de mensen hebt opgeroepen (waaruit uw hele imago dus bestaat). Eén negatieve ervaring kan immers het effect van 10 positieve ervaringen volledig teniet doen!

Zwak Als u hier niet zo sterk in bent, moet u toch eens proberen een berekening te maken van de kosten en minder-inkomsten als gevolg van tijdverlies, kwaliteitsverlies, klan-tenverlies, breuk, dubbel werk, verspilling van materiaal en middelen, … wat kost het u? Wat rekent u daarvan onrechtstreeks door aan uw klanten, al dan niet met verklei-ning van uw winstmarge? Durft u verkoopprijzen te hanteren waarmee u uw eigen gebrek aan orde of nauwkeurigheid niet doorrekent aan klanten? Onderzoek eens die 20% van de oorzaken die verantwoordelijk zijn voor 80% van uw ellende! Pak daarna punt per punt systematisch aan. Of laat eens iemand die zelf heel ordelijk en nauwge-zet kan werken (bijvoorbeeld uw ‘running-mate’) een dagje met u samenwerken, om niets anders te doen dan u op het einde van de dag zijn bevindingen mee te delen.



9. Doorzetten en dynamisch zijn Sterk Als u sterk kan doorzetten en vitaal bent, heeft u de beschikking over een uitstekende

persoonlijke ‘energiehuishouding’, waarmee u uw eigen slagkracht kan blijven verze-keren. Uw dynamiek zal bijna onvermijdelijk een eigen leven gaan leiden, in de vorm van ontwikkeling of van expansie. Al uw investeringen mogen dus een beetje ‘op de groei’ voorzien zijn: uw lening, de lokalen, de machines, uw computer, uw permanente bijscholing, uw ideeën, …

Zwak Als u niet zo’n sterke doorzetter bent, en niet zo vitaal, kan dit misschien een fysieke oorzaak hebben: uw lichaamsbouw, uw zenuwstelsel, uw voeding, onvoldoende rust en ontspanning, … Allemaal zaken om toch eerst eens goed onder de loep te nemen, samen met uw dokter.

Maar er kunnen ook minder tastbare oorzaken zijn. Doet u wel echt wat u het liefst zou willen doen? Werkt u aan de verwezenlijking van uw droom, of bent u zomaar wat bezig? Heeft u voldoende zelfdiscipline opgebouwd, uw wilskracht getraind? Heeft u eerst de omgeving, de omstandigheden en de middelen zo geschapen dat u uw werk vlotter en met meer plezier kan doen? Zijn er steeds terugkerende spanningen met andere mensen die uw energie verlammen? Laat uw ‘running-mate’ hierbij uw ‘spie-gel’ zijn, waarbij u tot beter inzicht kan komen in de factoren die uw energie versnip-peren, ontladen of blokkeren.

zelftest


De startersgids

Documents

Transcript of De startersgids