De staat van het onderwijs op Curaçao...globaal beeld gekregen worden over de verdeling van de...

De staat van het onderwijs op Curaçao Onderwijsverslag schooljaar 2012 - 2013

drs. Maikel Bitorina in samenwerking met de Inspectie Onderwijs

juli 2014

VOORWOORD Geachte lezer,

Voor u ligt de staat van het Curaçaose Onderwijs voor het schooljaar 2012 – 2013. De gegevens die in dit

verslag zijn vermeld zijn gebaseerd op data die de Onderwijsinspectie via de onderwijsinstellingen heeft

binnengekregen.

Dit verslag is beschrijvend van aard, echter ondanks dit feit wordt er hier en daar suggesties gegeven,

conclusies getrokken en adviezen geformuleerd.

De inspecteur – generaal van Onderwijs.

drs. Rubina Martina – Bitorina

Curaçao, juli 2014

INHOUDSOPGAVE

1. Toelatingsprocedure FO naar VO .............................................................................. 1

1.1. INLEIDING .................................................................................................................................................. 1 1.2. DE TOELATINGSPROCEDURE ................................................................................................................ 1

1.2.1. HET ONDERWIJSKUNDIG RAPPORT ....................................................................................... 1 1.2.2. DE EINDTOETS FUNDEREND ONDERWIJS ............................................................................. 1 1.2.3. HET EINDRESULTAAT VAN DE TOELATINGSPROCEDURE ............................................... 2

1.3. DATA TOELATINGSPROCEDURE 2012 - 2013 ...................................................................................... 3 1.3.1. GEGEVENS OVER LEERLINGENAANTALLEN ....................................................................... 3 1.3.2. RESULTATEN TOELATINGSPROCEDURE 2013 – 2014 ......................................................... 4

2. Discrepantienormen in VO ....................................................................................... 12

2.1. INLEIDING ................................................................................................................................................ 12 2.2. GEVOLGEN VAN DE VERSCHERPTE EXAMENEISEN VOOR CURAÇAO .................................... 12

2.2.1. CARIBISCH NEDERLAND EN VERSCHERPTE EXAMENEISEN ........................................ 12 2.2.2. ERKENNING CURAÇAOSE DIPLOMA’S IN NEDERLAND .................................................. 13

2.3. ONDERZOEK DISCREPANTIE OP CURAÇAO .................................................................................... 13 2.3.1. VSBO - tkl ..................................................................................................................................... 14 2.3.2. VSBO - pkl .................................................................................................................................... 16 2.2.3. VSBO – pbl.................................................................................................................................... 18 2.2.4. HAVO ............................................................................................................................................ 20 2.2.5. VWO .............................................................................................................................................. 22 2.2.6 SBO ........................................................................................................................................................ 24

2.3. ENKELE KANTTEKENINGEN ............................................................................................................... 24 2.3.1. TOEGANG TOT HET NEDERLANDSE HOGER ONDERWIJS ............................................... 25 2.3.2. SLAGINGSPERCENTAGE .......................................................................................................... 25

3. Gegevens leerkrachten Curaçao.............................................................................. 26

3.1. INLEIDING ................................................................................................................................................ 26 3.2. AANTAL LEERKRACHTEN IN DIVERSE CATEGORIEËN ................................................................ 27

3.2.1. LEERKRACHTEN PER SEXE EN ONDERWIJSTYPE ............................................................. 27 3.2.2. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN ONDERWIJSTYPE ..................................... 28 3.2.3. LEERKRACHTEN PER LEEFTIJD ............................................................................................. 29 3.2.4. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN SEXE ............................................................ 30 3.2.5. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN LEEFTIJD .................................................... 31 3.2.6. LEERKRACHTEN PER SEXE EN LEEFTIJD............................................................................ 32

4. Gegevens leerlingen Curaçao .................................................................................. 34

4.1. INLEIDING ................................................................................................................................................ 34 4.2. AANTAL LEERLINGEN IN DIVERSE CATEGORIEËN ....................................................................... 34

4.2.1. LEERLINGEN PER SCHOOLBESTUUR EN ONDERWIJSTYPE ............................................ 35 4.3. VERZUIM LEERLINGEN ........................................................................................................................ 37

4.3.1. HET TOTALE LEERLINGVERZUIM ......................................................................................... 38 4.3.2. HET LANGDURIG VERZUIM .................................................................................................... 38 4.3.3. HET LANGDURIG VERZUIM .................................................................................................... 38

1. Toelatingsprocedure FO naar VO

1.1. INLEIDING De toelatingsprocedure is bestemd voor alle leerlingen in het laatste leerjaar

van het Funderend Onderwijs (groep 8) die naar het Voortgezet Onderwijs

moeten. De doorverwijzing naar het Voortgezet Onderwijs is conform onze

wetgeving in eerste instantie een aangelegenheid van de schoolbesturen. (Zie

het landsbesluit scholen vwo,havo en vsbo PB 1985, no 155).

In principe kan elk schoolbestuur zijn eigen regels en voorwaarden stellen

voor de doorverwijzing van een leerling van het funderend onderwijs naar het

voortgezet onderwijs. De schoolbesturen DOS, SCOEBG, FSHP, RKCSB,

SOZDA, SCONS, VPCO hebben echter afspraken gemaakt om de

doorverwijzing van elke leerling in het laatste leerjaar van het funderend

onderwijs op Curaçao uniform te maken.

1.2. DE TOELATINGSPROCEDURE Er zijn twee belangrijke instrumenten die de schoolbesturen gebruiken om de

doorverwijzing van de leerlingen te bepalen, namelijk de Eindtoets Funderend

Onderwijs en het Onderwijskundig Rapport als bedoeld in artikel 21 van de

landsverordening funderend onderwijs. Alle beschreven procedures die vanaf

paragraaf 1.2.1 tot en met paragraaf 1.2.3 gelden voor het schooljaar 2012 –

2013.

1.2.1. HET ONDERWIJSKUNDIG RAPPORT

Het onderwijskundig rapport bevat onder andere de volgende gegevens van de

leerlingen: de personalia, de leerprestaties, de interesses, het sociaal-

emotioneel functioneren, de werkhouding, het gedrag, de gegevens omtrent

het verzuim en te laat komen, de vaardigheden van het kind. Verder dient het

onderwijskundig rapport een advies van de schoolleider te bevatten omtrent

het meest geschikte vervolgonderwijstype. Het advies wordt bepaald aan de

hand van de schoolloopbaan van de leerling. Met andere worden er wordt

gekeken aan de hand van de schoolloopbaan of de leerling over voldoende

kennis en vaardigheden beschikt om een bepaald schooltype met succes af te

ronden. Het advies dient dan ook een reflectie te zijn van de schoolloopbaan

van de leerling.

1.2.2. DE EINDTOETS FUNDEREND ONDERWIJS

De Eindtoets Funderend Onderwijs, in het vervolg aangeven met EFO, is een

belangrijk instrument in de toelatingsprocedure voor leerlingen in het laatste

leerjaar van het Funderend Onderwijs die naar het eerste leerjaar van het

Voortgezet Onderwijs verwezen moeten worden.

De toets wordt ontwikkeld door het Expertise centrum voor Toetsen en

Examens (ETE) en wordt in de regel in de maand mei afgenomen. De

toetsvorm is meerkeuzevragen. Vanaf het jaar 2010 tot heden worden er drie

onderdelen op de EFO-toets afgenomen, namelijk Papiamentu, Nederlands en

Rekenen.

Het werk voor Nederlands en Papiamentu bestaat uit Begrijpend lezen,

Woordenschat en Spelling. Rekenen bestaat uit de onderdelen getallen en

bewerking, verhoudingen, breuken en procenten, meten, tijd en geld. Verder

dient te worden vermeld dat er een keuze kan worden gemaakt in de taal

waarin de opgaven van rekenen worden getoetst. Dit kan zijn Papiamentu of

Nederlands. De school maakt een keuze hierin en stelt de ouders hiervan op

de hoogte.

1.2.3. HET EINDRESULTAAT VAN DE TOELATINGSPROCEDURE

De behaalde score voor elk van de 3 onderdelen (Pap., Ned, en Rek.) wordt

omgezet in een cijfer tussen één en tien (1 – 10). De cijfers voor de 2 talen

worden opgeteld. Daarna berekent men het gemiddelde voor de talen (gem. 1).

Bij dit gemiddelde (gem. 1) wordt het cijfer voor rekenen opgeteld. Daarna

berekent men het gemiddelde (gem. 2). Dit laatste gemiddelde (gem. 2) is het

eindcijfer voor de EFO-toets en wordt gebruikt bij het bepalen van de

einduitslag.

Het eindresultaat wordt bepaald aan de hand van de hieronder aangegeven

matrix. Bij de met geel aangegeven categorie geldt als extra criterium dat de

leerling voor geen enkel onderdeel een 5 of lager mag scoren, als hij /zij in

aanmerking wilt komen om naar het HAVO doorverwezen te worden.

advies HAVO advies VSBO advies AGO

Gemiddeld cijfer >= 8 HAVO HAVO VSBO

7,50 – 7,99 HAVO VSBO VSBO

5,00 – 7,49 VSBO VSBO VSBO

<5,00 VSBO VSBO AGO

1.3. DATA TOELATINGSPROCEDURE 2012 - 2013 Bij de resultaten van de Toelatingsprocedure spelen een heleboel factoren een

rol. Hierna worden er bij verschillende factoren stilgestaan.

1.3.1. GEGEVENS OVER LEERLINGENAANTALLEN

Het aantal leerlingen dat met de toelatingsprocedure heeft meegedaan is gelijk

aan 2161 en is hieronder aangegeven per schoolbestuur. Hierbij kan een

globaal beeld gekregen worden over de verdeling van de leerlingen over de

schoolbesturen .

LEGENDA:

SCHOOL-BESTUUR

MAN

VROUW

AANTAL LEERLINGEN

PER-CENTAGE

DOS 285 301 586 27,14%

EBG 6 12 18 0,84%

FSHP 9 11 20 0,93%

RKCSB 608 600 1208 56,14%

SCONS 18 36 54 2,52%

SNS 21 15 36 1,21%

SOZDA 37 24 61 2,85%

VPCO 88 91 179 8,36%

TOTAAL 1071 1090 2161 100%

1.3.2. RESULTATEN TOELATINGSPROCEDURE 2013 – 2014

AANTAL BEHAALDE PUNTEN VOOR DE TOETS Tabel 1.3 geeft het gemiddelde aantal punten dat de leerlingen per onderdeel

hebben behaald, per bevoegd gezag weer. Maximaal zijn er per onderdeel 90

punten te behalen.

schoolbestuur gemiddelde nederlands

gemiddelde papiamentu

gemiddelde rekenen

gemiddelde totaal

totaal aantal punten

DOS 50,19 59,84 47,61 52,55 157,64

EBG 50,61 56,39 42,00 49,67 149,00

FSHP 41,15 69,95 50,45 53,85 161,55

RKCSB 46,94 59,65 45,34 50,64 151,94

SCONS 48,50 63,76 51,81 54,69 164,07

SNS 71,88 44,27 58,85 58,33 175,00

SOZA 42,52 60,72 47,25 50,16 150,49

VPCO 63,77 58,32 59,36 60,48 181,45

eilandelijk gemiddelde

51,95 59,11 50,33 53,80 161,39

max aantal pt 90 90 90 90 270,00

De resultaten van tabel 1.3. zijn op basis van percentages uitgezet in grafiek

1.2., dit wil zeggen het aantal behaalde punten als percentage van het

maximaal aantal te

behalen punten. Bij de

DOS is dat voor

Papiamentu 50,19 / 90 =

0,5577. Dit levert 55,77%.

Uit deze grafiek valt op

dat de school van FSHP

(=Fundashon Humanista

na Papiamentu) heel hoog

heeft gescoord voor

Papiamentu (77,72%) in

vergelijking met de andere

scholen. Wat verder

opvalt is dat de

particuliere scholen

Nederlandstalige scholen,

die 26 leerlingen

afleverden voor de toets,

heel hoog (79,87%) hebben gescoord voor Nederlands.

In grafiek 1.3 is per bevoegd gezag te zien hoe elk onderdeel meeweegt in het

totaal aantal punten. Bij DOS is te zien dat Nederlands 32%, Papiamentu 38%

en Rekenen 30% van het totaal aantal punten omvatten. Hier is te zien dat

Papiamentu bij de DOS als beste onderdeel uit de bus kwam en een groot

aandeel heeft in de totstandkoming van het gemiddelde totaal aantal punten

van de DOS. Zowel in grafiek 1.2 en grafiek 1.3 is te zien dat met uitzondering

van SNS en de VPCO, bij alle schoolbesturen Papiamentu het best gemaakte

onderdeel is.

EINDRESULTAAT PROCEDURE

De resultaten van de

einduitslag (resultaat toets

in combinatie met het

advies van de schoolleider)

zijn hieronder aangegeven

in zowel tabelvorm (tabel

1.4) als in een grafiek

(staafdiagram, grafiek 1.4).

Uit deze gegevens blijkt dat

ongeveer 22% van de Curaçaose leerlingen in groep 8 naar het HAVO gaan.

Een grove extra-polatie van dit gegeven laat zien dat er voor de komende jaren

20% van de Curaçaose gemeenschap uit intellectuelen en semi - intellectuelen

zal bestaan.

Uitslag man vrouw aantal

AGO 34 10 44

HAVO 202 263 465

Niet toelaatbaar, terug FO 25 8 33

VSBO 797 801 1599

Niet gemaakt 13 8 21

TOTAAL 1071 1090 2161

In Grafiek 1.5 is te zien dat bij de doorverwijzingen naar het HAVO het

vrouwelijk geslacht duidelijk de overhand heeft en bij de doorverwijzing naar

het AGO is dat net andersom. Opvallend is dat mannen meer dan drie keer

zoveel als vrouwen terug worden verwezen naar het FO.

TYPE DOS EBG FSHP RKCSB SCONS SNS SOZDA VPCO totaal

HAVO 29,5% 0,4% 1,3% 44,5% 2,6% 2,2% 1,3% 18,3% 100,0%

VSBO 25,8% 0,9% 0,9% 59,7% 2,6% 1,0% 3,4% 5,7% 100,0%

AGO 38,6% 0,0% 0,0% 54,5% 0,0% 0,0% 0,0% 6,8% 100,0%

TFO 42,4% 3,0% 0,0% 54,5% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 100,0%

Niet gemaakt 28,6% 0,0% 0,0% 23,8% 0,0% 47,6% 0,0% 0,0% 100,0%

In tabel 1.5. en in grafiek 1.6 staan aangegeven de verhoudingen per

onderwijstype per schoolbestuur. Met andere woorden er wordt aangegeven

met hoeveel percentage een schoolbestuur bijdraagt aan een bepaald

onderwijstype.

Tabel 1.6 en grafiek 1.7. geven aan wat de resultaten per bevoegd gezag zijn.

School- bestuur HAVO VSBO AGO TFO

Niet gemaakt TOTAAL

DOS 137 412 17 14 6 586

EBG 2 15 0 1 0 18

FSHP 6 14 0 0 0 20

RKCSB 207 954 24 18 5 1208

SCONS 12 42 0 0 0 54

SNS 10 16 0 0 10 36

SOZA 6 55 0 0 0 61

VPCO 85 91 3 0 0 179

TOTAAL 465 1599 44 33 21 2162

In grafiek 1.7. wordt per bevoegd gezag aangegeven hoe de verhoudingen van

de geslaagden zijn. Voor de DOS staat aangegeven dat 23,4% van alle DOS-

leerlingen zijn doorverwezen naar het HAVO. Voor het VSBO en AGO is dat

respectievelijk 70,3% en 2,9%.

In tabel 1.7 wordt het resultaat per geboorteland aangegeven. De landen

worden hierbij in alfabetische volgorde aangegeven.

Geboorteland HAVO VSBO AGO TFO Niet

gemaakt TOTAAL

Aruba 4 5 0 0 0 9

België 1 2 0 0 0 3

Bonaire 1 0 0 0 1

China 2 5 0 0 0 7

Colombia 7 21 1 2 31

Cuba 1 0 0 0 0 1

Curaçao 357 1280 34 27 10 1708

Dominicaanse Republiek 6 34 5 1 1 47

Guyana 0 1 0 0 0 1

Haïti 1 8 0 0 0 9

Italie 2 0 0 0 0 2

Jamaica 0 9 1 0 0 10

Libanon 0 2 0 0 0 2

Nederland 66 178 2 4 3 253

Onbekend 7 18 0 0 2 27

Peru 1 0 0 0 0 1

Sint Eustatius 0 1 0 0 0 1

Sint Maarten 1 9 0 0 0 10

Sint Vincent 0 1 0 0 0 1

Suriname 1 13 1 0 0 15

Syrië 0 0 0 1 0 1

Tortola 0 1 0 0 0 1

Venezuela 5 10 0 0 0 15

Verenigde Staten van A 3 1 0 0 1 5

TOTAAL 465 1600 44 33 19 2161

De tabellen 1.7, 1.8 en 1.9 geven alleen aan wat het geboorteland van de

leerling is. Deze geven niet weer wat het moment is dat de leerling in het

Curaçaose Onderwijs is binnengestroomd.

In tabel 1.8. worden de data in percentage aangegeven per geboorteland.

Hierbij wordt er per geboorteland aangegeven wat het percentage is dat

doorstroomt naar de verschillende onderwijstypen. Als men Curaçao als

voorbeeld neemt, dan kan er gezegd worden dat van alle leerlingen die op

Curaçao zijn geboren 20,90% naar het havo, 74,94% naar het vsbo en 1,99

naar het vsbo-ago doorverwezen.

Geboorteland HAVO VSBO AGO TFO Niet

gemaakt TOTAAL

Aruba 44,44% 55,56% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

België 33,33% 66,67% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Bonaire 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

China 28,57% 71,43% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Colombia 22,58% 67,74% 3,23% 0,00% 6,45% 100,00%

Cuba 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Curaçao 20,90% 74,94% 1,99% 1,58% 0,59% 100,00%

Dominicaanse Republiek 12,77% 72,34% 10,64% 2,13% 2,13% 100,00%

Guyana 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Haïti 11,11% 88,89% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Italie 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Jamaica 0,00% 90,00% 10,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Libanon 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Nederland 26,09% 70,36% 0,79% 1,58% 1,19% 100,00%

Onbekend 25,93% 66,67% 0,00% 0,00% 7,41% 100,00%

Peru 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Sint Eustatius 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Sint Maarten 10,00% 90,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Sint Vincent 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Suriname 6,67% 86,67% 6,67% 0,00% 0,00% 100,00%

Syrië 0,00% 0,00% 0,00% 100,00% 0,00% 100,00%

Tortola 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Venezuela 33,33% 66,67% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

Verenigde Staten van A 60,00% 20,00% 0,00% 0,00% 20,00% 100,00%

In tabel 1.9. worden de data in percentage aangegeven per onderwijstype.

Hierbij wordt er per onderwijstype aangegeven wat het percentage is per

geboorteland. Als men HAVO als voorbeeld neemt, dan kan er gezegd worden

dat van alle leerlingen die doorverwezen zijn naar het havo, 76,77% geboren

is op Curaçao, 14,19% geboren is in Nederland en 1,51% geboren is in

Colombia.

Geboorteland HAVO VSBO AGO TFO

Niet

Gemaakt

Aruba 0.86% 0.31% 0.00% 0.00% 0.00%

België 0.22% 0.13% 0.00% 0.00% 0.00%

Bonaire 0.00% 0.06% 0.00% 0.00% 0.00%

China 0.43% 0.31% 0.00% 0.00% 0.00%

Colombia 1.51% 1.31% 2.27% 0.00% 10.53%

Cuba 0.22% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00%

Curaçao 76.77% 80.00% 77.27% 81.82% 52.63%

Dominicaanse Republiek 1.29% 2.13% 11.36% 3.03% 5.26%

Guyana 0.00% 0.06% 0.00% 0.00% 0.00%

Haïti 0.22% 0.50% 0.00% 0.00% 0.00%

Italie 0.43% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00%

Jamaica 0.00% 0.56% 2.27% 0.00% 0.00%

Libanon 0.00% 0.13% 0.00% 0.00% 0.00%

Nederland 14.19% 11.13% 4.55% 12.12% 15.79%

Onbekend 1.51% 1.13% 0.00% 0.00% 10.53%

Peru 0.22% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00%

Sint Eustatius 0.00% 0.06% 0.00% 0.00% 0.00%

Sint Maarten 0.22% 0.56% 0.00% 0.00% 0.00%

Sint Vincent 0.00% 0.06% 0.00% 0.00% 0.00%

Suriname 0.22% 0.81% 2.27% 0.00% 0.00%

Syrië 0.00% 0.00% 0.00% 3.03% 0.00%

Tortola 0.00% 0.06% 0.00% 0.00% 0.00%

Venezuela 1.08% 0.63% 0.00% 0.00% 0.00%

Verenigde Staten van A 0.65% 0.06% 0.00% 0.00% 5.26%

TOTAAL 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00%

2. Discrepantienormen in VO

2.1. INLEIDING De Nederlandse regering heeft de slaag/zak regeling van het Voortgezet

Onderwijs in Nederland gewijzigd en scherper gemaakt. Deze verscherpte

exameneisen zijn als volgt:

Het gemiddeld centraal examencijfer moet onafgerond een 5,5 of hoger

zijn.

in het rijtje Nederlands, Engels en Wiskunde mag als eindcijfers maar één

5 voorkomen en de andere 2 vakken moeten een voldoende, dus 6 of

hoger, zijn

Voor de leerlingen in de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo wordt

de bepaling geschrapt dat bij de berekening van het eindcijfer het

schoolexamen twee keer meetelt. Net als bij de andere schoolsoorten krijgt

het schoolexamen hetzelfde gewicht als het centraal examen.

Er wordt een rekentoets en wellicht ook een taaltoets ingevoerd.

Deze verscherpte exameneisen maken dat het Centraal Schriftelijk Examen

een groter gewicht krijgt dan het voorheen het geval was. Vooral de invloed

van het schoolexamen wordt hiermee aan banden gelegd.

2.2. GEVOLGEN VAN DE VERSCHERPTE EXAMENEISEN VOOR CURAÇAO Wat de gevolgen van de verscherpte exameneisen voor Curaçao zijn, zullen

hierna kort gekenschetst worden.

2.2.1. CARIBISCH NEDERLAND EN VERSCHERPTE EXAMENEISEN

Sinds 10 oktober 2010 zijn de scholen in Caribisch Nederland onderdeel van

het onderwijssysteem van Nederland. In verband met de verschillende

uitgangssituatie van de eilanden ten op zichte van Nederland en van elkaar, is

gekozen voor een eigen aanpak voor Caribisch Nederland.

Afgesproken is dat de basiskwaliteit van het voortgezet onderwijs in 2016 op

orde zal zijn. De verscherpte exameneisen zullen in Caribisch Nederland van

toepassing zijn op de leerlingen die op of na 1 augustus 2011 (eerste aanvang

schooljaar na transitie) zijn ingestroomd in het tweede jaar van het voortgezet

onderwijs. In de praktijk zal de nieuwe wetgeving, inclusief aangescherpte

exameneisen, van toepassing zijn op leerlingen die in het schooljaar 2015-

2016 voor het eerst eindexamen havo doen, of in 2016-2017 voor het eerst

eindexamen vwo doen. Tot die tijd leggen leerlingen in Caribisch Nederland

hun examen af op basis van de Nederlands-Antilliaanse Landsverordening

voortgezet onderwijs.

2.2.2. ERKENNING CURAÇAOSE DIPLOMA’S IN NEDERLAND

Met de invoering van de verscherpte exameneisen in Caribisch Nederland (1

januari 2016 voor de havo en 1 januari 2017 voor het vwo) kan voor de

toelating tot het hoger onderwijs in Nederland gelijkwaardigheid van vo-

diploma’s van Curaçao gehandhaafd blijven als de onderwijsinhoud, het

vakkenpakket /profiel, de exameneisen en de uitslagregeling van de

opleidingen overeenkomen. Indien dit niet het geval is zullen de diploma’s

voortgezet onderwijs van Curaçao - net als ieder ander niet – Nederlands

diploma - voortaan eerst door de instelling beoordeeld moeten worden

voordat iemand met een diploma voortgezet onderwijs uit Curaçao toegelaten

kan worden tot het hoger onderwijs in Nederland.

2.3. ONDERZOEK DISCREPANTIE OP CURAÇAO Met het onderzoek naar de discrepantie tussen het Schoolexamen en het

Centraal Schriftelijk Examen op de vsbo en havo/vwo scholen, geeft de

Onderwijsinspectie een beeld van het prestatieniveau bij de Schoolexamens

ten opzichte van het prestatieniveau bij Centraal schriftelijk Examen op de

Curaçaose scholen voor Voortgezet Onderwijs.

Voor het discrepantieonderzoek zijn de volgende methoden gebruikt.

Van elke school werd:

1. per vak het gemiddelde schoolexamenscijfer (x VakSESchool),

2. per vak het gemiddelde CSEcijfer berekend (x VakCSESchool),

3. van de gemiddelden zoals aangegeven bij 1 en 2 werd het verschil tussen

het SE-cijfer en het CSE-cijfer bepaald per vak, (SE – CSE)

4. van de gemiddelden van alle SE-vakken het gemiddelde bepaald

(x SESchool),

5. van de gemiddelden van alle CSE vakken het gemiddelde bepaald

(x CSESchool),

6. van de gemiddelden zoals aangegeven bij 4 en 5 werd het verschil tussen

het SE-cijfer en het CSE-cijfer bepaald per vak, (SE – CSE)

Bij een discrepantie van 0,5 negatief of positief is het verschil besproken met

het bewuste schoolbestuur en de bewuste school.

Tijdens het onderzoek werd ook apart gekeken naar de vakgroepen. Men

onderscheidt in het Curaçaose onderwijssysteem globaal drie typen vak-

soorten, namelijk alpha-(α), beta-(β) en gamma(γ) vakken. Een grove

karakterisering van de alfa-, bèta- en gammavakken kan gegeven worden in

termen van hun studieobject:

• De alfavakken bestuderen de producten van menselijk handelen.

• De bètavakken bestuderen de niet-menselijke natuur.

• De gammavakken bestuderen het menselijk handelen.

Door ook te kijken naar de resultaten per alfa-, beta- en gammavakken kan een

globaal beeld gekregen worden hoe de leerlingen hebben gescoord in de

verschillende sectoren. Dit is ook belangrijk voor de keuze van de beroeps-

richting van de leerlingen in de toekomst.

2.3.1. VSBO - tkl

In tabel 2.1. zijn de

gemiddelde SE-cijfers en de

gemiddelde CSE-cijfers van

Curaçaose de leerlingen die

examen hebben afgelegd op

VSBO – tkl niveau. Een blik

op tabel 2.1. laat een paar

opvallende dingen zien.

Bij geen enkel vak zowel

bij het SE als bij het CSE

het ge-middelde cijfer

een 7 is of hoger.

Bij geen enkel vak is de

discrepantie negatief.

Met andere woorden, bij

geen enkel vak is het

CSE-cijfer hoger dan het

SE-cijfer.

Het hoogste SE-cijfer is

6,96 en het hoogste CSE-

cijfer is 6,52. De laagste

cijfers van het SE

respectievelijk CSE zijn

5,45 en 3,92.

Bij 33,3% van de vakken

is het SE-cijfer lager dan

6. Bij het CSE-cijfer is dat 80%. Hieruit valt te concluderen dat globaal

genomen het CSE slechter is gemaakt dan het SE. Dit laatste is ook te zien

bij de discrepantie zoals eerder vermeld.

De Inspectie heeft de volgende norm gehanteerd voor aanvaardabare

discrepantie: -0.5 ≤ discrepantie-waarde ≤ 0.5. Uit tabel 2.1 en grafiek 2.1 is te

zien dat de discrepantie van de vakken Nederlands, Spaans, Mens en

maatschappij, ICT, Administratie en commercie aanvaarbaar zijn volgens de

gehanteerde normering. Verder dient gezegd te worden dat de discrepantie

van het vak Algemeen techniek, net buiten de grens valt.

Vak SE CSE discrepantie

ENGELS 6,06 5,32 0,74

NEDERLANDS 6,04 5,98 0,05

PAPIAMENTU 6,55 5,76 0,79

SPAANS 6,39 6,10 0,29

MENS EN MAATSCHAPPIJ 6,33 6,22 0,11

ALGEMENE TECHNIEK 6,21 5,68 0,53

BIOLOGIE 6,08 4,63 1,44

WISKUNDE 5,68 3,92 1,76

NATUUR & SCHEIKUNDE 1 5,79 4,95 0,85


ICT 6,60 6,52 0,07

ADMINISTRATIE & COMMERCIE 6,35 5,86 0,48

ECONOMIE 5,45 4,42 1,03

ZORG & WELZIJN INTRASECTORAAL

6,12 5,32 0,80

HOSPITALITY KOKEN EN SERVEREN 6,96 4,74 2,22


alphavakken 6,27 5,88 0,40

betavakken 5,98 5,03 0,94

gammavakken 6,22 5,09 1,13

ALLE VAKKEN 6,14 5,33 0,81

Hoe dichter de discrepantie is bij 0, des te groter de aanname wordt dat het

prestatieniveau op het SE en het prestatieniveau op het CSE vrijwel gelijk zijn.

Dit geldt voor de vakken Nederlands, ICT en Mens en maatschappij.

Het onderste gedeelte van de tabel geeft ook de gemiddelden weer van de

alpha-, beta- en gamma-vakken. Uit deze cijfers kan geconcludeerd worden

dat het niveauverschil tussen het SE en het CSE bij de alpha-vakken

aanvaardbaar is, immers de discrepantie is ≤ 0,5. Bij de beta- en de gamma-

vakken is dit niet het geval. Bij de gammavakken is te zien dat het

niveauverschil een heel cijfer scheelt. Bij de betavakken is dat ook bijna 1. Als

gekeken wordt naar de gemiddelden van alle vakken is de trend ook duidelijk

zichtbaar, het gemiddelde van het SE is net boven de zes en het gemiddelde

voor het CSE is 5,33, met een discrepantie van 0,81.

Het totaal aantal leerlingen dat examen heeft gedaan is gelijk aan 793. Aan de

gemiddelden is te zien dat ook het prestatieniveau van de leerlingen voor

verbetering vatbaar is.

Aanbevelingen: Het prestatieniveau bij de VSBO-tkl-schoolexamens op

Curaçao zou omhoog moeten gaan om gelijke tred te houden met de CSE

examens. Verder zou het prestatieniveau van de leerlingen op zich omhoog

moeten daar geen enkel gemiddelde, zowel voor het SE als voor het CSE een 7

of hoger is.

Er moet veel aandacht worden besteed aan de beta-vakken alsook de gamma

vakken. De vakken wiskunde (gemiddelde CSE 3,92) is een groot

zorgenkindje. Hetzelfde geldt voor de vakken Biologie, Natuur & Scheikunde1,

Natuur en Scheikunde2, Economie, Hospitality Koken en Serveren.

Doordat er toch een relatief grote groep leerlingen na de afronding van het

VSBO – tkl kiest voor een vervolg-schoolloopbaan op het HAVO, zijn andere

punten van zorg de aansluiting en het niveauverschil. Men heeft dit in het

verleden geprobeerd op te lossen door voor de vakken wiskunde,

natuurkunde, scheikunde en Nederlands opstroommodules aan te bieden. Het

effect daarvan moet nog onderzocht worden.

2.3.2. VSBO - pkl

In tabel 2.2. zijn de gemiddelde SE-cijfers en de gemiddelde CSE-cijfers van

Curaçaose de leerlingen die examen hebben afgelegd op VSBO – pkl niveau.

Op VSBO – pkl niveau worden er meer vakken aangeboden dan op VSBO – tkl

niveau. Het totaal aantal leerlingen dat examen heeft gedaan is gelijk aan 449.

Er worden ook praktijk-examens afgenomen. Deze praktijk-examens zijn

onderdeel van het SE / CSE en hebben derhalve een grote invloed op de

bepaling van het eindcijfer

voor het bewuste vak. Een

beschouwing van tabel 2.2.

geeft het navolgende te

kennen:

bij 16,7% van de vak-

ken is er sprake van een

gemiddelde van 7 of

hoger bij het SE of CSE,

in 27,8% van de ge-

vallen is er sprake van

een negatieve discre-

pantie, dat wil zeggen,

dat het cijfer van het

CSE hoger is dan het

cijfer van het SE,

het hoogste SE-cijfer is

7,30 en het hoogste

CSE-cijfer is 7,55; dit is

op-vallend daar in veel

gevallen het SE-cijfer

hoger is,

de laagste cijfers van het

SE respectievelijk CSE

zijn 5,74 en 4,60.

Uitgaande van de door de

Inspectie gehanteerde norm

voor een aanvaardbare

discrepantie, namelijk:


ENGELS 6,53 5,99 0,55



SPAANS 6,38 6,45 -0,07

MENS EN MAATSCHAPPIJ 6,38 5,85 0,53

BOUW 6,20 5,71 0,53

BIOLOGIE 6,40 5,38 1,02

WISKUNDE 5,91 5,04 0,88


ICT 6,62 7,31 -0,69

INSTALELECTRO 6,36 6,69 -0,33

METAAL 6,62 4,60 2,02

MOTOVOERTUIGENTECHNIEK 6,21 7,20 -0,99


ECONOMIE 5,95 5,40 0,55

ZORG & WELZIJN INTRASECTORAAL

6,49 5,95 0,54

HOSPITALITY KOKEN EN SERVEREN 6,88 6,20 0,68

UITERLIJKE VERZORGING 7,30 7,55 -0,25





ALLE VAKKEN 6,40 6,02 0,38

-0.5 ≤ discrepantie ≤ 0.5, is te zien dat voor de vakken Spaans, ICT,

Instalelectro, Motorvoertuigentechniek en Uiterlijke verzorging de scores voor

het CSE beter waren dan de scores van het SE..

In grafiek 2.2. staan de staafdiagrammen van de in tabel 2.2 aangegeven

resultaten.


gemiddelden is te zien dat ook het prestatieniveau van de leerlingen voor


Aanbevelingen: Het prestatieniveau bij de VSBO-pkl-schoolexamens op

Curaçao zou omhoog moeten om gelijke tred te houden met de CSE examens.

Toch is er te zien dat bij een aantal vakken op het Centraal Schriftelijk

Examen beter is gescoord dan op het Schoolexamen.

Er zijn ook vakken waar het gemiddelde van het Centraal Schriftelijk Examen

een 7 is of hoger. Van deze vakken, zijn de Centraal Schriftelijk Examens

lokaal gemaakt. Deze vakken zijn ICT, Motorvoertuigentechniek en Uiterlijke

verzorging. Een reden voor de goede resultaten kan zijn dat het taalgebruik

dan wel de woordenkeus bij de samenstelling van de vragen, meer tot de

verbeelding van de Curaçaose leerlingen spreken.

Net als bij VSBO – tkl is te zien dat de leerlingen meer moeite hebben met de

beta-vakken. Deze vakkengroep blijft een punt van zorg die veel aandacht

verdient. De technische kant van onze maatschappij moet worden versterkt en

dient ook veilig gesteld te worden. Immers uit deze groep leerlingen halen we

onze vakmensen voor technische beroepen.

2.2.3. VSBO – pbl


Curaçaose de leerlingen die examen hebben afgelegd op VSBO – pbl niveau.

Op VSBO – pbl niveau worden er meer vakken aangeboden dan op VSBO –

tkl- en VSBO - pkl niveau. Het totaal aantal leerlingen dat examen heeft

gedaan is gelijk aan 444.

Er worden ook praktijk-

examens afgenomen. Deze

praktijk-examens zijn on-

derdeel van het SE / CSE

en hebben derhalve een

grote invloed op de be-

paling van het eindcijfer

voor het be-wuste vak. Een

beschouwing van tabel 2.3.

geeft het navolgende te

kennen:

bij 14,3% van de vak-

ken is er sprake van een

ge-middelde van 7 of

hoger bij het CSE,

in 57,1% van de ge-

vallen is er sprake van

een negatieve discre-

pantie, dat wil zeggen,

dat het cijfer van het

CSE hoger is dan het

cijfer van het SE,

het hoogste SE-cijfer is

6,43 en het hoogste

CSE-cijfer is 7,71;

de laagste cijfers van

het SE respectievelijk

CSE zijn 5,66 en 5,14.

Opvallend bij de resul-

taten van VSBO – pbl is

dat in het merendeel

van de gevallen het CSE beter is gemaakt dan het SE.

Verder valt het op dat het gemiddelde SE cijfer bij de alpha-, beta- en

gammavakken nagenoeg hetzelfde is. Terwijl bij het CSE de betavakken het

slechts werden gemaakt.

Uitgaande van de door de Inspectie gehanteerde norm voor een aanvaardbare


Vak SE CSE Discre-pantie

ENGELS 6,30 6,54 -0,24


PAPIAMENTU 6,24 6,76 -0,53

SPAANS 5,99 6,12 -0,13

MENS EN MAATSCHAPPIJ 6,43 6,62 -0,19

BOUW 6,10 5,69 0,42

BIOLOGIE 6,08 5,72 0,35

WISKUNDE 5,87 5,18 0,69


ICT 6,40 7,71 -1,31

INSTALELECTRO 6,42 6,51 -0,09

METAAL 5,94 5,41 0,53

MOTOVOERTUIGENTECHNIEK 6,04 7,32 -1,28


ECONOMIE 5,98 6,16 -0,18

ZORG & WELZIJN INTRASECTORAAL 6,35 6,52 -0,16

HOSPITALITY BROOD EN BANKET 5,96 6,51 -0,55

HOSPITALITY KOKEN EN SERVEREN 5,66 7,14 -1,48

UITERLIJKE VERZORGING 6,37 6,74 -0,05

Vak SE CSE discrepant

ie

alphavakken 6,17 6,23 -0,07


gammavakken 6,11 6,55 -0,44

ALLE VAKKEN 6,12 6,26 -0,14

-0.5 ≤ discrepantie ≤ 0.5, is te zien dat voor de vakken Engels, Papiamentu,

Spaans, Mens en Maatschappij, ICT, Instalelectro, Motorvoertuigentechniek,

Economie, Zorg en Welzijn Intrasectoraal, Hospitality Brood en Banket,

Hospitality Koken en Serveren en Uiterlijke verzorging de scores voor het CSE

beter waren dan de scores van het SE..

In grafiek 2.3. staan de staafdiagrammen van de in tabel 2.3 aangegeven re-

sultaten.


gemiddelden is te zien dat het prestatieniveau van de leerlingen voor


Aanbevelingen: Het prestatieniveau bij de VSBO-pbl-schoolexamens op

Curaçao is in vergelijking de CSE examens goed en zou behouden moet

worden. Dit is te zien aan een aantal vakken waar voorop het Centraal

Schriftelijk Examen beter is gescoord dan op het Schoolexamen.

Er zijn ook vakken waar het gemiddelde van het Centraal Schriftelijk Examen

een 7 is of hoger. Van deze vakken, zijn de Centraal Schriftelijk Examens

lokaal gemaakt. De vakken zijn ICT, Motorvoertuigentechniek, Uiterlijke

verzorging en Hospitality Koken en Serveren. Een reden voor de goede

resultaten kan zijn dat het taalgebruik dan wel de woordenkeus bij de

samenstelling van de vragen, meer tot de verbeelding van de Curaçaose

leerlingen spreken.

Wat verder opvalt is dat als de vakken worden ingedeeld in alpha-, beta- en

gammavakken alle gemiddelden van zowel de SE’s als de CSE’s boven de 6

zijn.

Net als bij VSBO – tkl en VSBO – pkl is te zien dat de leerlingen meer moeite

hebben met de beta-vakken. Deze vakkengroep blijft een punt van zorg die

veel aandacht verdient. De technische kant van onze maatschappij moet

worden versterkt en dient ook veilig gesteld te worden. Immers uit deze groep

leerlingen halen we onze vakmensen voor technische beroepen.

2.2.4. HAVO


Curaçaose de leerlingen die

examen hebben afgelegd op

HAVO niveau. Het totaal aantal

leerlingen dat examen heeft

gedaan is gelijk aan 635.

Een beschouwing van tabel 2.4.

geeft het navolgende te kennen:

Bij geen enkel vak, zowel

bij het SE en CSE is het

gemiddelde een 7 of hoger.

Bij 62,53% van de vakken

is er sprake van een

gemiddelde van lager dan 6

bij het SE; Bij het CSE is dat

zelfs 87,5%

In 6,25% van de gevallen is

er sprake van een negatieve

discrepantie, dat wil zeg-

gen, dat het cijfer van het

CSE hoger is dan het cijfer

van het SE,

Het is opvallend dat het

gemiddelde van het CSE

van de betavakken hoger is

dan het gemiddelde van het

CSE van de gammavakken.

Bij betavakken is geen enkel gemiddelde van het CSE boven de 5,5.

Bij de betavakken is op informatica na bij het SE, alle andere gemiddelden

zowel bij het SE als het CSE lager dan 6.


ENGELS 6,21 5,80 0,41



SPAANS 6,88 6,28 0,60

FRANS 6,58 5,77 0,81

DUITS 5,64 5,96 -0,32

GESCHIEDENIS 5,85 5,04 0,81

BIOLOGIE 5,82 5,21 0,61

WISKUNDE A 5,63 4,69 0,94

WISKUNDE B 5,01 4,77 0,24

NATUURKUNDE 5,52 5,20 0,32

SCHEIKUNDE 5,71 5,46 0,24

INFORMATICA 6,39 5,37 1,02

AARDRIJKSKUNDE 6,08 4,45 1,63

ECONOMIE 5,70 5,64 0,06 MANAGEMENT & ORGANISATIE 5,65 4,97 0,68





ALLE VAKKEN 5,95 5,35 0,60

Bij de gammavakken is dit hetzelfde op Aardrijkskunde na bij het SE.

het hoogste SE-cijfer is 6,88 en het hoogste CSE-cijfer is 6,28;

de laagste cijfers van het SE respectievelijk CSE zijn 5,01 en 4,45.



-0.5 ≤ discrepantie ≤ 0.5, is te zien dat voor alle vakken overall de discrepantie

tussen het SE en het CSE voor het grootste gedeelte (62,5% van de vakken)

buiten de gehanteerde norm valt. Door een paar uitschieters is het gemiddelde

van de discrepantie vertekend.

Bij de alphavakken zijn Nederlands, Frans en Geschiedenis de vakken die een

vrij hoge discrepantie hebben en derhalve extra aandacht nodig hebben om

het niveauverschil tussen het SE en CSE weg te werken.

Bij de betavakken zijn de vakken informatica en wiskunde A de vakken die

gezien de discrepantie extra aandacht nodig hebben om het niveauverschil op

te heffen.

Bij de gammavakken is dat bij Aardrijkskunde, waar de discrepantie 1,63 is.

Er is een groot verschil tussen het SE en het CSE. Dit vak is dan ook zeker een

punt van aandacht.

In grafiek 2.4. staan de staafdiagrammen van de in tabel 2.4 aangegeven

resultaten.


gemiddelden op zich is te zien dat het prestatieniveau van de leerlingen voor


Aanbevelingen: Het prestatieniveau bij de HAVO- schoolexamens op Curaçao

is in vergelijking de CSE examens over het algemeen genomen niet gelijk. Dit

is te zien aan de discrepantie die net iets over de gehanteerde norm is bij

alpha en betavakken. Bij de gammavakken valt door een uitschieter de

discrepantie iets hoger uit.

De cijfers van de lokaal gemaakte examens vertonen geen significant verschil

met de cijfers van de in Nederland gemaakte examens.

2.2.5. VWO


Curaçaose de leerlingen die examen hebben afgelegd op VWO niveau. Het

totaal aantal leerlingen dat

examen heeft gedaan is gelijk

aan 141.

Een beschouwing van tabel

2.5. geeft het navolgende te

kennen:

op Management & Organi-

satie bij het CSE na, zijn de

gemiddelden bij alle

vakken, zowel bij het SE en

CSE hoger dan 5.

bij 83, 33% van de vakken

is er sprake van een ge-

middelde van 6 of hoger bij

het SE; Bij het CSE is dat

zelfs 38,88%

In 5, 5% van de gevallen is

er sprake van een nega-

tieve discrepantie, dat wil

zeggen, dat het cijfer van

het CSE hoger is dan het

cijfer van het SE,

het is opvallend dat het

gemiddelde van het CSE

van de betavakken hoger is

dan het gemiddelde van het

CSE van de gammavakken.

bij betavakken zijn alle

gemiddelden van het CSE boven de 5,3; bij de gammavakken is dat 4,98.


ENGELS 6,69 6,30 0,39



SPAANS 7,50 6,22 1,27

FRANS 7,21 6,51 0,70

DUITS 5,95 5,73 0,22

GESCHIEDENIS 6,67 5,79 0,88

BIOLOGIE 6,54 5,95 0,58

WISKUNDE A 5,96 5,80 0,16

WISKUNDE B 6,16 5,52 0,64

WISKUNDE C 5,78 6,00 -0,22

NATUURKUNDE 6,25 5,31 0,95

SCHEIKUNDE 6,08 5,61 0,47

INFORMATICA 6,87 5,61 1,26

AARDRIJKSKUNDE 7,42 5,17 2,25

ECONOMIE 6,39 6,08 0,31

MANAGEMENT & ORGANISATIE

6,30 4,98 1,32





ALLE VAKKEN 6,54 5,79 0,75

de discrepanties vd alpha-, beta- en gammavakken vallen buiten de norm.

het hoogste SE-cijfer is 7,5 en het hoogste CSE-cijfer is 6,51;

de laagste cijfers van het SE en CSE zijn respectievelijk 5,78 en 4,98.



-0.5 ≤ discrepantie ≤ 0.5, is te zien dat voor alle vakken overall de discrepantie

tussen het SE en het CSE voor het grootste gedeelte (61,11% van de vakken)

buiten de gehanteerde norm valt.

Bij de alphavakken zijn Nederlands, Spaans, Frans en Geschiedenis de vakken

die een vrij hoge discrepantie. hebben en derhalve extra aandacht nodig

hebben om het niveauverschil tussen het SE en CSE weg te werken.

Bij de betavakken zijn de vakken informatica en natuurkunde de vakken die

gezien de discrepantie extra aandacht nodig hebben om het niveauverschil op

te heffen.

Bij de gammavakken is dat bij Aardrijkskunde en Management en Organisatie,

waar de discrepantie vrij hoog is. Deze vakken verdienen dan ook zeker

aandacht om het niveauverschil op te heffen.

In grafiek 2.5. staan de staafdiagrammen van de in tabel 2.5 aangegeven re-

sultaten.

Het totaal aantal leerlingen dat examen heeft gedaan is gelijk aan 141.

Aanbevelingen: Het prestatieniveau bij de VWO- schoolexamens op Curaçao

is in vergelijking met het prestatieniveau bij de CSE examens vooral bij de

gammavakken voornamelijk Management en Organisatie en Aardrijkskunde

een punt van zorg. Bij de betavakken is de discrepantie net iets over de

gehanteerde norm en bij de gammavakken is dit niet het geval.

De cijfers van de lokaal gemaakte examens vertonen wel een significant

verschil met de cijfers van de in Nederland gemaakte examens.

2.2.6 SBO

Tabel 2.6 geeft een overzicht van de resultaten binnen het SBO in het

schooljaar 2012-2013.

SBO niveau aantal examen kandidaten

aantal geslaagden % geslaagden

SBO-1 53 37 69,8% SBO-2 299 195 65,2% SBO-3 297 205 69,0% SBO-4 468 285 60,9% Totaal 1.117 722 64,6%

Het percentage geslaagden op SBO niveau 4 is lager dan de andere niveaus.

Tabel 2.7 geeft een overzicht wat de SBO-studenten na het behalen van hun

diploma’s gaan doen.

Het percentage van SBO leerlingen dat gaat stapelen na het behalen van hun

diploma is hoger dan het percentage dat aan het werk gaat.

Twintig procent kiest voor het HBO een klein deel gaat een andere opleiding

doen.

2.3. ENKELE KANTTEKENINGEN De aanscherping van de exameneisen voor het Voortgezet Onderwijs is een

manier om het niveau van het Onderwijs omhoog te schroeven. Echter men

moet niet uit het oog verliezen dat deze verscherpingen, gevolgen zullen

hebben op zeker twee terreinen, namelijk:

1. Toegang tot het Hoger Onderwijs in Nederland,

2. Het slagingspercentage.

SBO (stapelen)

HBO / UNA

Andere opleiding

werk Anders Leerling weet het nog niet

Totaal

aantal en % SBO ll

300 (49%)

125 (20%)

19 (3%)

163 (27%)

5 (1%)

2 (0%)

614 100%

2.3.1. TOEGANG TOT HET NEDERLANDSE HOGER ONDERWIJS

Met de invoering van de aanscherpingen zoals dat voor Nederland geldt (zie §

2.1), kan de erkenning van de Curaçaose diploma’s voor Voortgezet Onderwijs

door Nederlandse Instellingen gegarandeerd worden.

Echter erkenning van de diploma’s alleen biedt geen enkele garantie voor

toegang tot Nederlandse onderwijsinstellingen. De Nederlandse instellingen

voor Hoger Onderwijs hebben sinds kort de bevoegdheid om aan de poort te

selecteren en hebben dus extra toelatingseisen en/of aanvullende eisen.

Sommige opleidingen hebben bijvoorbeeld de eis dat een bepaald profiel

onderdeel was van het examen van je vooropleiding. De eisen zijn te vinden

in de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs. De hogeschool of

universiteit geeft informatie over de vooropleidingseisen. Sommige hbo-

opleidingen mogen aanvullende eisen stellen waarvoor auditie of een

toelatingstest gedaan moet worden.

De criteria en procedures die hierbij gehanteerd worden zijn per instelling

verschillend en zijn vaak vrij vaag, subjectief en niet te controleren.

Derhalve dient het voor het Curaçaose volk en vooral leerlingen en ouders

wiens kinderen in de toekomst het voornemen hebben om in Nederland te

gaan studeren, duidelijk te zijn dat het Curaçaose diploma voor Voortgezet

Onderwijs niet automatisch toegang geeft tot Nederlandse Hoger

Onderwijsinstellingen.

2.3.2. SLAGINGSPERCENTAGE

Een ander punt van zorg voor de Curaçaose leerlingen is de tweede

aanscherping. Deze aanscherping is als volgt:

in het rijtje Nederlands, Engels en wiskunde mag als eindcijfers maar één 5

voorkomen en de andere 2 vakken moeten een voldoende, dus 6 of hoger

zijn

Deze tweede aanscherping zal loodzwaar zijn, vooral voor de Curaçaose

HAVO-leerlingen. Als gekeken wordt naar tabel 2.4 is te zien dat de

gemiddelden van alle drie de vakken het volgende resultaat zullen geven.

Eindcijfer voor Engels 6, eindcijfer voor Nederlands 5, eindcijfer voor

Wiskunde A 5 en eindcijfer voor Wiskunde B 4.

Deze resultaten geven een indicatie dat het slaginspercentage op het HAVO

beïnvloed zal worden door eventuele toepassing van de tweede aanscherping.

3. Gegevens leerkrachten Curaçao

3.1. INLEIDING In het schooljaar 2012 – 2013 waren er op Curaçao een totaal van 2061 leer-

krachten werkzaam op de van

overheidswege gesubsidieerde

scholen.

In tabel 3.1 en grafiek 3.1 worden

deze gegevens weergegeven. Het

merendeel van deze leerkrachten

(41.86%) is in het Funderend Onder-

wijs werkzaam. Verder is er te zien

dat de leerkrachten die in het FO en

VSBO werken samen meer dan de

helft van de totale populatie vormen.

LEGENDA BIJ TABEL 3.1

onderwijstype aantal percentage

FO 859 41,68%

SO 134 6,50%

VSBO 604 29,31%

HAVO/VWO 230 11,16%

VSO 12 0,58%

SBO 213 10,33%

TB/GD 9 0,44%

totaal 2061 100,00%

41,68%

6,50%

29,31%

11,16%

0,58%

10,33%

3.2. AANTAL LEERKRACHTEN IN DIVERSE CATEGORIEËN Het docentenkorps op Curaçao bestaat voor een groot gedeelte uit vrouwen.

De hierna volgende tabellen en grafieken in diverse categorieën maken dat

aannemelijk.

3.2.1. LEERKRACHTEN PER SEXE EN ONDERWIJSTYPE

In tabel 3.2 is te zien dat ongeveer

driekwart van de leerkrachten op Curaçao

van het vrouwelijk geslacht zijn.

In tabel 3.2 en 3.3 is te zien dat er 403

mannen in het onderwijs werken. De

verdeling van zowel het mannelijk

geslacht als het vrouwelijk geslacht over

de verschillende onderwijstypen is in

grafiek 3.2. weergegeven

In grafiek 3.2 is te zien

dat van alle

mannelijke leerkrach-

ten 83% in het voort-

gezet onderwijs werk-

zaam is, namelijk 46%

in het VSBO, 20% op

het HAVO/VWO en

17% in het SBO.

Bij de vrouwelijke

leerkrachten is een

contrast te zien. Meer

dan 50% van de vrouwelijke leerkrachten werkt in het Funderend Onderwijs.

In Grafiek 3.3. zijn de verhoudingen van de twee geslachten in de

verschillende onderwijstypen weergegeven. Opvallend is dat mannen alleen

geslacht aantal percentage

man 403 19,55%

vrouw 1509 73,22%

onbekend 149 7,23%

Totaal 2061 100,00%

schooltype man vrouw onbekend TOTAAL

FO 54 773 32 859

SO 10 115 9 134

VSBO 186 344 74 604

HAVO/VWO 81 133 16 230

VSO 1 8 3 12

SBO 70 132 11 213

TB/GD 1 4 4 9

TOTAAL 403 1509 149 2061

in het Voortgezet Onderwijs ongeveer 35% van het docentenkorps

vertegenwoordigen en in het FO alleen maar 7%

3.2.2. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN ONDERWIJSTYPE

School-bestuur FO SO VSBO

HAVO/ VWO VSO SBO TB/GD

TOTAAL

DOS 248 62 198 78 12 50 5 653

EBG 15

15

FSHP 11

28

39

IFE

11

11

RKCSB 474 56 265 119

152 4 1070

SCONS 21

12

33

SOZDA 26

26

VPCO 64 16 101 33

214

TOTAAL 859 134 604 230 12 213 9 2061

In tabel 3.4 staan de aantallen leerkrachten per bevoegd gezag verdeeld over

de verschillende onderwijstypen. In het staafdiagram dat hieronder volgt zijn

deze aantallen grafisch weergegeven.

In tabel 3.4 en grafiek 3.4. is te zien dat bij het merendeel van de

schoolbesturen de leerkrachten in het primair onderwijs zijn. Bij de

schoolbesturen FSHP en VPCO is dit niet het geval.

3.2.3. LEERKRACHTEN PER LEEFTIJD

De leerkrachten op Curaçao verdeeld naar leeftijd is in tabel 3.6 te zien.

leeftijd aantal

leeftijd aantal

leeftijd aantal

leeftijd aantal

leeftijd aantal

21 2

31 38

41 52

51 56

61 23

22 0

32 59

42 52

52 67

62 29

23 3

33 44

43 40

53 64

63 20

24 7

34 60

44 32

54 65

64 7

25 16

35 65

45 49

55 79

65 7

26 14

36 58

46 53

56 69

66 8

27 37

37 55

47 54

57 70

67 4

28 36

38 58

48 57

58 75

68 5

29 36

39 73

49 64

59 74

69 2

30 51

40 42

50 80

60 45

70 1

72 1

78 1

In grafiek 3.6. zijn de leeftijden grafisch uitgezet.

In deze grafiek is duidelijk te zien dat een groot percentage (41,3%) van de

leerkrachten van Curaçao 50 jaar of ouder is.

3.2.4. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN SEXE

In de tabel 3.7 is duidelijk te zien dat in elk onderwijstype bij elk bevoegd

gezag het aantal vrouwen groter is dan het aantal mannen.

bevoegd

gezag FO SO VSBO HAVO/VWO VSO SBO TB/GD TOT

♂ ♀ ? ♂ ♀ ? ♂ ♀ ? ♂ ♀ ? ♂ ♀ ? ♂ ♀ ? ♂ ♀ ?

DOS 21 202 25 1 52 9 40 92 66 17 45 16 1 8 3 8 31 11 1 0 4 653

EBG 0 13 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15

FSHP 1 10 0 0 0 0 8 17 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 39

IFE 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 9 0 0 0 0 11

RKCSB 26 448 0 5 51 0 95 170 0 49 70 0 0 0 0 60 92 0 0 4 0 1070

SCONS 2 18 1 0 0 0 3 6 3 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 33

SOZDA 0 25 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 26

VPCO 4 57 3 4 12 0 40 59 2 15 18 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 214

TOT 54 773 32 10 115 9 186 344 74 81 133 16 1 8 3 70 132 11 1 4 4 2061

3.2.5. LEERKRACHTEN PER BEVOEGD GEZAG EN LEEFTIJD

In tabel 3.8 is per bevoegd gezag per leeftijdscategorie aangegeven hoeveel

leerkrachten werkzaam zijn. Opvallend is dat bij de drie grootste school-

besturen, namelijk RKCSB, DOS en VPCO het grootste percentage in de 56 –

60 categorie valt.

leeftijd DOS EBG FSHP IFE RKCSB SCONS SOZDA VPCO TOTAAL

21-25 8

13 2

5 28

26-30 58 1 4

91 6 3 11 174

31-35 77 1 12 2 141 4 2 27 266

36-40 82 4 4 4 151 7 3 31 286

41-45 79 2 2

113 4 5 20 225

46-50 101 1 5 2 163 1 3 32 308

51-55 113 3 2 2 167 4 6 34 331

56-60 114 3 3 1 171 5 1 35 333

61-65 17

3

52

2 12 86

66-70 3

3

8

6 20

≥ 71 1

1

2

vacature

1 2

TOTAAL 653 15 39 11 1070 33 25 213 2059

In de grafiek 3.7 wordt dat bevestigd, daar de rode staaf de leeftijdscategorie

van 56 – 60 vertegenwoordigt. Het is duidelijk te zien dat bij de grootste

schoolbesturen de rode staaf de hoogste is.

3.2.6. LEERKRACHTEN PER SEXE EN LEEFTIJD

In tabel 3.9 is per leeftijdscategorie de sexe aangegeven. In de grafiek 3.8 en

3.9 wordt per geslacht de verdeling van de leeftijd weergegeven.

Uit tabel 3.9. en de grafieken

3.8. en 3.9. is te zien dat de

vergrijzing in het mannelijke

gedeelte van het docenten-

korps heel zorgelijk is,

aangezien er geen aanwas te

zien is.

Bij de vrouwen daarentegen

is er meer een constante

trend te zien in de grafiek.

Dus met de doorgroei van

vrouwen in het docenten-

korps lijkt het gezien deze gegevens goed te zijn.

Aanbeveling:

Uit pedagogisch oogpunt zou het goed zijn om meer mannen te stimuleren in

het Funderend Onderwijs aan de slag te gaan. Dit kan ervoor zorgen dat er een

ander pedagogisch klimaat binnen het FO wordt gecreëerd en leerlingen de

natuurlijke keuze wordt aangeboden zich te identificeren met en onderricht te

worden door rolmodellen van allebei de seksen binnen het onderwijs.

lft_cat man onbekend vrouw TOTAAL

21-25 3 2 23 28

26-30 25 9 140 174

31-35 29 13 224 266

36-40 45 14 227 286

41-45 27 26 172 225

46-50 75 32 201 308

51-55 66 23 242 331

56-60 85 21 227 333

61-65 36 5 45 86

66-70 12 1 7 20

≥ 71 0 1 1 2

geen 0 2 0 2

TOTAAL 403 149 1509 2061

Verder zou het goed zijn het imago en de status van het beroep in onze

samenleving te veranderen. Hierdoor zou de studie-en beroepskeuze van

jongeren en voornamelijk jongens beïnvloed kunnen worden. Het aantal

jongeren dat voor het beroep kiezen en het aantal jong afgestuurde

leerkrachten zou moeten toenemen.

4. Gegevens leerlingen Curaçao

4.1. INLEIDING Er waren in het schooljaar 2012 / 2013 een totaal van 32.770 leerlingen /

studenten geregistreerd op de van overheidswege gesubsidieerde scholen /

opleidingen op Curaçao.

4.2. AANTAL LEERLINGEN IN DIVERSE CATEGORIEËN In tabel 4.1. is er een overzicht te zien hoe de leerlingen zijn verdeeld over de

verschillende onderwijstypen.

Uit deze tabel is

duidelijk te zien dat het

aantal leerlingen in het

schooljaar 2012 – 2013

globaal genomen voor de

helft in het primair- en

voor de andere helft in

het secundair onderwijs

zitten.

Een interessant aspect is

dat door de doorstroom

van VSBO-4 naar

HAVO-4, globaal ge-

nomen het aantal

leerlingen in de HavoVwo bovenbouw twee maal zoveel is als het aantal

leerlingen in de HavoVwo

onderbouw.

Als we de bovenbouw van

het VSBO, vergelijken met

de onderbouw van het

VSBO kan globaal genomen

gezegd worden dat het

aantal leerlingen in beide

afdelingen evenveel is.

Onderwijstype aantal leerlingen percentage

FO 1+2 cyclus 16840 51,39%

SO 1127 3,44%

VSBO bavo 3601 10,99%

VSBO bovenb 3312 10,11%

VSBO AGO 924 2,82%

HavoVwo bavo 984 3,00%

HavoVwo bovenb 2121 6,47%

SBO nivo 1 - 4 3779 11,53%

VSO zmlk 82 0,25%

totaal 32770 100%

4.2.1. LEERLINGEN PER SCHOOLBESTUUR EN ONDERWIJSTYPE

In tabel 4.2. is het aantal leerlingen per schoolbestuur per onderwijstypen

aangegeven.

schoolbestuur FO SO VSBO HavoVwo SBO totaal

DOS 4518 574 2249 1085 889 9315

EBG 258 0 0 0 0 258

FSHP 211 0 313 0 0 524

IPSO 0 0 0 0 0 0

RKCSB 9845 458 4151 1750 2393 18597

SCONS 438 0 132 0 0 570

IFE 0 0 0 0 339 339

SOZDA 494 0 0 0 0 494

VPCO 1377 153 1279 295 0 3104

TOTAAL 17141 1185 8124 3130 3621 33201

In grafiek 4.2 zijn de data van tabel 4.2 aangegeven

In de tabellen en de grafieken hierboven is te zien dat het RKCSB-

schoolbestuur, het grootste is voor wat betreft leerlingenaantal. In de volgende

tabellen en grafieken wordt er iets dieper ingegaan in deze aantallen.

In tabel 4.2 zijn een aantal punten die opvallen.

schoolbestuur FO SO VSBO HavoVwo SBO

DOS 26,36% 48,44% 27,68% 34,66% 24,55%

EBG 1,51% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

FSHP 1,23% 0,00% 3,85% 0,00% 0,00%

IPSO 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

RKCSB 57,44% 38,65% 51,10% 55,91% 66,09%

SCONS 2,56% 0,00% 1,62% 0,00% 0,00%

IFE 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 9,36%

SOZDA 2,88% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

VPCO 8,03% 12,91% 15,74% 9,42% 0,00%

TOTAAL 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

In alle onderwijstypen heeft het RKCSB-schoolbestuuur, het grootste percen-

tage leerlingen met uitzondering van het SO (Speciaal Onderwijs basis). Deze

percentages zijn alle boven de 50%.

In tabel 4.3 zijn de percentages leerlingen verdeeld over onderwijstypen per

schoolbestuur.

schoolbestuur FO SO VSBO HavoVwo SBO totaal

DOS 48,50% 6,16% 24,14% 11,65% 9,54% 100,00%

EBG 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

FSHP 40,27% 0,00% 59,73% 0,00% 0,00% 100,00%

IPSO 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

RKCSB 52,94% 2,46% 22,32% 9,41% 12,87% 100,00%

SCONS 76,84% 0,00% 23,16% 0,00% 0,00% 100,00%

IFE 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00% 100,00%

SOZDA 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

VPCO 44,36% 4,93% 41,20% 9,50% 0,00% 100,00%

Uit deze tabel blijkt duidelijk wat voor onderwijstypen de verschillende

bevoegd gezagen hebben. Het is duidelijk te zien dat RKCSB en DOS alle

onderwijstypen hebben.

In tabel 4.4 zijn ook de verschillende onderwijsniveaus meegenomen in het

aantal leerlingen verdeeld over de verschillende schoolbesturen. Dit geeft ook

een goed beeld over de verdeling van de leerlingen per onderwijsniveaus.

School- FO SO VSBO VSBO VSBO VSBO HVns HVns SBO VSO totaal

bestuur cyclus1-2 bavo pbl/pkl tkl AGO bavo bovenb nivo 1 - 4 zmlk

DOS 4518 500 887 536 270 556 228 857 889 74 9315

EBG 258 0 0 0 0 0 0 0 0 0 258

FSHP 211 0 141 24 73 75 0 0 0 0 524

IPSO 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

RKCSB 9845 458 1913 1128 694 416 574 1176 2393 0 18597

SCONS 438 0 132 0 0 0 0 0 0 0 570

IFE 0 0 0 0 0 0 0 0 339 0 339

SOZDA 494 0 0 0 0 0 0 0 0 0 494

VPCO 1377 153 475 231 573 0 134 161 0 0 3104

TOTAAL 17141 1111 3548 1919 1610 1047 936 2194 3621 74 33201

4.3. VERZUIM LEERLINGEN Men onderscheidt twee soorten verzuim.

1. absoluut verzuim: een leerplichtige staat niet ingeschreven op een

school

2. relatief verzuim: een leerplichtige staat wel ingeschreven op een

school, maar verzuimt lessen.

Relatief verzuim kan verder worden onderverdeeld naar lengte van het

verzuim of reden van het verzuim.

Langdurig verzuim ingedeeld naar lengte:

- kort verzuim: leerling heeft minder dan 5 dagen verzuimd in de

maand.

- langdurig verzuim: leerling heeft 5 dagen of meer verzuimd in de

maand.

Landurig verzuim ingedeeld naar reden

- luxe verzuim: ongeoorloofde afwezigheid waarbij de leerplichtige

buiten de vrije dagen vakantie neemt of naar het buitenand gaat

- signaal verzuim: ongeoorloofd verzuim uitend in spijbelgedrag zonder

dat er sprake is van vakantie maar met veelal met een problematische

achtergrond.

Het verzuim van de leerlingen wordt op twee manieren bijgehouden:

Het kort verzuim, waarbij het verzuimpercentage gemakshalve in percentage

kan worden uitgedrukt en het langdurig verzuim. Dit tengevolge van artikel 5

lid 2 van de leerplichtverordening Curaçao P.B. 1991 no.85.

4.3.1. HET TOTALE LEERLINGVERZUIM

Het percentage verzuim van de leerlingen wordt berekend aan de hand van

het aantal schooldagen en volgens de volgende formule:

nschooldageaantalxleerlingenaantal

leerlingenvdnschooldageverzuimenaantal

____

____ x 100

In schooljaar 2012 – 2013 waren er een totaal van

197 schooldagen verdeeld over de maanden

augustus 2012 t

/m juni 2013. Zie de tabel 4.5.

Het totaal aantal leerlingen is 33201.

Het totaal aantal schooldagen is 200.

Het totaal aantal geregistreerd verzuim is 73761.

Hierbij moet vermeld worden dat niet alle scholen

hun gegevens volledig hebben ingeleverd.

Volgens bovenstaande formule wordt het

verzuimpercentage:

200*33201

73761 x 100 = 1,11%

Dit verzuimpercentage is een te lage weergave van het werkelijke percentage,

gezien de ontbrekende gegevens van bepaalde scholen.

4.3.2. HET LANGDURIG VERZUIM

Het verzuim van 5 dagen of meer in de maand wordt ook bijgehouden en

hierna schematisch in verschillende categorieën aangegeven hoe dit langdurig

verzuim gedurende het schooljaar 2012 / 2013 is geweest.

De aangegeven aantallen die in deze paragraaf worden vermeld geven een

globaal beeld van de werkelijkheid vanwege het feit dat er gegevens

ontbraken.

4.3.3. HET LANGDURIG VERZUIM

In tabel 4.5 staat aangegeven hoe het

langdurig verzuim over de twee geslachten

is verdeeld. In deze tabel is te zien dat het

verzuim onder de jongens in het schooljaar

2012-2013, ongeveer 18 % groter is dan het verzuim van meisjes.

Maand Aantal schooldagen

aug 17 sep 20 okt 18 nov 22 dec 14 jan 19 feb 16 mrt 19 apr 15 mei 20 juni 20

totaal 200

sexe aantal percentage

M 1959 58,57%

V 1386 41,43%

TOTAAL 3345 100,00%

In de tabellen 4.6. en 4.7 is te zien hoe het langdurig verzuim per sexe is in de

verschillende schooltypen. Wat opvalt is dat het verzuimpercentage onder de

HAVO-leerlingen laag is en bij SBO vrij laag is vergeleken met de andere

schooltypen.

Hierbij is informatie gebruikt die door de HAVO/VWO-scholen en de SBO

opleidingen beschikbaar is gesteld.

schooltype M V

schooltype M V totaal

FO 51,98% 53,46%

FO 56,76% 43,24% 100,00%

SO 9,49% 8,56%

SO 74,70% 25,30% 100,00%

VSBO 19,74% 17,45%

VSBO 57,21% 42,79% 100,00%

VSBO AGO 14,47% 13,63%

VSBO AGO 72,17% 27,83% 100,00%

HAVO/VWO 1,61% 1,30%

HAVO/VWO 40,00% 60,00% 100,00%

SBO 2,10% 5,17%

SBO 6,25% 93,75% 100,00%

VSO ZMLK 0,61% 0,43%

VSO ZMLK 66,67% 33,33% 100,00%

TOTAAL 100,00% 100,00%

Als men kijkt naar het langdurig verzuim per maand (tabellen 4.8 tot en met

4.10) dan ziet men volgens de gegevens die tot onze beschikking zijn dat in

november en december de pieken zijn. Rond de carnavalsperiode en vlak voor

het einde van het schooljaar zijn ook pieken te constateren.

maand percentage

maand M V

maand M V totaal

aug 11.72%

aug 12.54% 10.90%

aug 61,60% 38,40% 100,00%

sep 4.57%

sep 3.74% 5.40%

sep 57,18% 42,82% 100,00%

okt 3.85%

okt 3.87% 3.83%

okt 58,63% 41,37% 100,00%

nov 7.77%

nov 8.01% 7.53%

nov 61,92% 38,08% 100,00%

dec 6.10%

dec 6.19% 6.01%

dec 64,22% 35,78% 100,00%

jan 19.51%

jan 19.65% 19.37%

jan 60,69% 39,31% 100,00%

feb 22.78%

feb 22.87% 22.69%

feb 69,23% 30,77% 100,00%

mrt 0.75%

mrt 0.71% 0.79%

mrt 56,00% 44,00% 100,00%

apr 0.45%

apr 0.51% 0.39%

apr 66,67% 33,33% 100,00%

mei 7.89%

mei 6.91% 8.87%

mei 56,06% 43,94% 100,00%

jun 14.61%

jun 15.00% 14.22%

jun 48,61% 51,39% 100,00%

TOTAAL 100,00%

TOTAAL 100,00% 100,00%

De verzuimreden die opgegeven worden door de scholen zijn in tabel 4.11

weergegeven. Hieruit kan gezien worden dat ziekte en onbekend de voor-

naamste redenen voor verzuim zijn.

VERZUIMREDEN PERCENTAGE

Sociaal – ecoomische problemen 2,55%

Problemen met justitie 1,11%

Transportproblemen 1,50%

Ziekte 36,32%

Spijbelen 2,12%

Familieproblemen 0,51%

Gedragsproblemen 1,83%

Onbekend 44,73%

Onverschillige ouders 6,32%

In het buitenland 3,01%

TOTAAL 100,0%

In de categorie onbekend zitten veel leerlingen die ongeoorloofd langdurig

verzuimen. De categorie onverschillige ouders geeft aan dat bepaalde ouders

het niet zou nauw nemen met de opvoeding van hun kinderen.

De staat van het onderwijs op Curaçao...globaal beeld gekregen worden over de verdeling van de...

Documents

Transcript of De staat van het onderwijs op Curaçao...globaal beeld gekregen worden over de verdeling van de...