Een tuin om van te smullen

annick.hollebeke@telenet.be

www.velt.be

Tuin

Historisch

– Mens = nomade Zwerver

Plukker: bessen, granen, fruit, medicijnen

Jager: vlees en vis

– Settler Tuin = omheind stuk grond = bescherming en voorraad

– Omheining = houtkant

– Functie = grensafbakening, windscherm, brandhout, voedsel, medicijn, nutshout

www.velt.be

Tuin van Eden

Bomen

– Fruit

– Bessen

Moestuin

– Groenten

Kruidentuin

– Culinair

– Medicinaal (officinalis)

– Cosmetisch

www.velt.be

Tuin nu

Tuin in Vlaanderen

– Groen: immergroen = nooit kleur

– Doods

– Niet eetbaar

www.velt.be

Waarom?

Opdat:

Honger naar voedsel

Honger naar privacy geworden is

Bijgevolg:

evolutie van kleine open tuintjes met praatje met de buren over de

oogst

naar kleine gesloten tuinen waar niemand inkijk heeft.

www.velt.be

Time to change

Tijd voor verandering

Tijd voor een ecologische, eetbare tuin

MAAR HOE …

Ecologische, eetbare tuin ?

Hoe uw tuin eetbaar maken ?

www.velt.be

Ecologische tuin = genotstuin

• Siertuin met spelende kinderen, drogende

was

• Met vogels, vlinders, vallende herfstbladeren (een paar slakken)

• Met bessen, groenten, kruiden, kippen

• Met bloeiende fruitbomen

• Een gezonde voorraadschuur, altijd vers (voor

mens en dier)

Ruimte, waar genieten gewoon is

www.velt.be

Eetbare tuin

Gifvrij

Assortiment

• Groenten• M² tuinieren/tuinieren in potten

• Doorlevende groenten

Bladgroenten/ tomaten in de sierborder

• Kruiden• Mediteraan terras

• Wilde planten

• Vroege oogst, zonder werk

• Bessen

• Noten

• Fruit

www.velt.be

De eetbare

tuin met

pergola

http://www.tuinsmakelijk.nl/Info%20

moestuin.html

www.velt.be

De eetbare

bostuin

bhttp://blog.permacultuuradvie

s.nl/post/12033234183/eetbare

-bostuinostuin

www.velt.be

Gifvrij

Waarom?

www.velt.be

GROENTEN

Pottuinieren

M² tuin

Kruiden

Doorlevende groenten

www.velt.be

hanneke

hanneke

www.velt.be

Pottuinieren

www.velt.be

Pottuinieren

www.velt.be

M² TUINIEREN

www.velt.be

Verhoogde

m² tuin

www.velt.be

Doorlevende groenten of … tot na de winter

Bladkolen

Snijselder

Barbarakruid (*)

Winterpostelein(*)

Peterselie(*)

Oerprei

Rabarber (niet echt

een groente, maar wel

eetbaar)

www.velt.be

Kruiden

Vensterbank

In de border

Mediterraan terras

www.velt.be

www.velt.be

Kruiden, mediterraan terras

Zonminnende kruiden

tussen de tegels

www.velt.be

Wilde planten

Eetbare wilde planten:

• Paardenbloem

• Brandnetel

• Daslook

• Zevenblad

• Look-zonder-look

www.velt.be

BESSEN

www.velt.be

Bessen … een greep uit onze zoete overvloed

Frambozen (geel, rood, zwarte, herfst, )

Japanse wijnbes

Bramen (ook doornloze)

Taybes, zwarte framboos

Trosbessen (rode, witte, roze)

Cassisbes, jostabes

Stekelbessen (kruisbessenmeeldauw resistente soorten)

Blauwbessen (Vaccinium corymbosum)

www.velt.be

Vergeet de bosaardbeitjes niet …

Heerlijke vrucht

De hele zomer lang

Ideale bodembedekker

in de bessentuin

Kruidenthee van het blad

www.velt.be

Bessen … oh zo gezond

Lange tijd onze basisvoeding geweest

Boordevol anti-oxidanten

Bevatten veel vezels (cholesterol verlagend)

Altijd vers

Prima voor ecologische voetafdruk

De meeste caloriearm

www.velt.be

Culinair met bessen

Frambozenazijn

1 kg frambozen verbrijzelen en overgieten met 1l ciderazijn

of witte wijnazijn, roeren, bedekken en 1 week laten

trekken, dagelijks roeren. Na 1 week door neteldoek en in

flesjes doen.

Confituren en geleien (fruitkorfje, zuur-zoet bijv.

aardbei-rabarber, compote cassis-rabarber)

Invriezen als wintervoorraad voor

cakes, crumbles, coulis, op

pannenkoeken, pavlova‟s ….

www.velt.be

Natuurlijke middeltjes uit de tuin

Voorjaarkuur :

– Tisane met blad van cassis en citroenmelisse

– Berkensap

Lekker excuus om verkoudheid te bestrijden:

– Cassisjenever of sleedoornjenever

– 1 l jenever, 400 gr cassisbessen, 150 gr suiker

www.velt.be

Bessen toepassen in de tuin

Als haag/afscheiding

In kwadraat

In de bloemenborder

Als structuurelement

Geleid tegen een kastanjefencing

Steeds in het zicht, dat je kan snoepen als je in de tuin komt

In de kippenren (stikstof)

Speelbosje

www.velt.be

Struiken

•Vlier

•Gele kornoelje (cornus

mas)

•Lijsterbes

•Mispel

•Appelbes (Aronia

melanocarpa of Aronia arbutifolia

•Moerbei

•Vijg

www.velt.be

Pareltjes uit onze fruittuin

•Morus nigra

•Morus alba

www.velt.be

Vlier wondermooie, magische struik

Sambucus nigra

gewone vlier, bestaat

ook met purperen blad

en roze bloesems

Sambucus nigra

“Aurea” gele vlier

Sambucus racemosa

(bergvlier/tros vlier) met

de rode bessen

Sambucus nigra

“Laciniata” Peterselie

vlier

www.velt.be

Vlier …. De meest magische (judasboom, onvruchtbare vrouwen slaan)

Bloesems (zweetafdrijvend bij koorts en griep)

–Siroop

–Beignets

–Limonade

–Tisane

Bessen (vitamine A,B en C)

–Siroop(hoestsiroop)

–Confituur

–Vogels

www.velt.be

Vlierbloesemsiroop in wording

www.velt.be

Cornus mas … de vroegste bloeier

Vroege bloei

–winterblues

Bessen

–Siroop

–Gelei

–vogels

www.velt.be

Bessen worden gelei

www.velt.be

Hondsroos (Rosa canina)

– Bloei juni – juli

– Bloem wit of roze

– Bottels in winter voor

koperwiek en

kramsvogel

www.velt.be

Culinair met rozen

Bloemen

– Siroop: 1 dl water, 250 blaadjes van goed ruikende rozen, sap van 1 citroen, 100 gr suiker

– Versuikeren

– Bijen / stuifmeel

Bottels

– Tisane veel vitamine C

– Gelei

– Vogels wintervoeding

www.velt.be

Lijsterbes = Sorbus aucuparia

„Sorbus‟ = vrucht

„aucupor‟=

vogelvangst

De Romeinen

gebruikten de

oranje bessen

als lokaas.

Gelei

Gedroogde

bessen voor

hese stem

www.velt.be

Mispel … laatste bloeier (ijsheiligen)

Vroeger stond die in elke tuin

Mooie bloei

Lekkere vruchten (oogst na lichte vorst, zoeter)

Mispels op jenever, een lekkernij

www.velt.be

Fruitbomen de meest gekende

Appel: smaakpallet van oude variëteiten;

appelsap van gevallen fruit

Peer: valfruit = lokaas voor Atalanta

Kriek: inmaken

Kers: mooiste bloeier

Pruim

Perzik: likeur van de bladeren

www.velt.be

Fruitbomen

Oude soorten uit

eigen tuin ,

Veel hogere

voedingswaarde

(commerciële teelt

selectie op bewaar,

kleur,…)(1 grijze renette met pel=12

jonagold)

www.velt.be

Perzik

•Perzikenlikeur

–45 blaadjes

–20 klontjes

–1 glas alcohol 45

–1 l rode wijn

6 weken laten trekken

www.velt.be

Fruitbomen minder gekend

Nashi peer: Japanse kruising tussen appel en peer

Kweepeer

www.velt.be

Kweepeer een Koninklijke geur

Kweepeerpasta

Kweepeergelei

Kweepeerpitten gel

www.velt.be

Noten … voedsel voor het brein

Walnoten: notenporto

Kastanje

Hazelnoot

Topbron van

plantaardige eiwitten

Leverancier van zink en

foliumzuur = goed voor

brein

Noten best in bolster

bewaren

www.velt.be

Hazelaar juweeltje in de winter

Hazelnoot voedzamer

als walnoot

Crème de noisette

– 500 gr hazelnoten

fijnmalen

– Vermengen met 200gr

ruwe rietsuiker

– Voeg dat mengsel bij 1 l

slagroom

– Fantastisch op de

pannenkoeken !!

www.velt.be

Klimplanten … groen dat weinig plaats vraagt

• Perfect toe te passen in een geveltuintje

• Ideaal om berging te camoufleren

• Soms goed om oude, dode boom mee te

laten begroeien (structuur in de tuin)

• Geef klimplanten een steun

www.velt.be

Druiven… Glorie van Boskoop

www.velt.be

Druiven tegen een zuiden muur

www.velt.be

Kiwibes

Kleine kiwi:

zo groot als druif

dunne haarloze schil

veel vitamine C

(2*citroen)

kan tegen koude (-30 )

www.velt.be

Nog een paar soorten:

Sierappel “Red

sentinel”

Krentenboom (Amelanchier vulgaris,ovalis)

(beter niet Amelanchier Lamarchii)

www.velt.be

Niet zo eetbaar … maar wel bruikbaar

Meidoorn = hartmedicijn

Hulst = kleur en Kerst

Gelderse roos = wintervoorraad voor de vogels

Berk = berkensap

Spork = de bijenboom

www.velt.be

Op naar het voedselbos “Den Brand”…