Deroutekaartpsychische aandoeningenenwerk KENNISNETWERKSAMENWERKINGGGZENWampI

VERSIE 2

RoutekaartWelkom bij de routekaart psychische aandoeningen en werk Deze routekaart is gemaakt om GGZ- en Werk amp Inkomen-professionals te helpen beter samen te werken Want werk draagt in de meeste gevallen werk bij aan het herstel en is dus goed voor mensen met een psychische aandoening De routekaart levert een bijdrage aan kennisdeling en -opbouw door de bestaande kennis en ervaringen toegankelijk te maken En door tips te geven vanuit de praktijk De routekaart is een verwijssysteem Het geeft via links naar achterliggende bronnen toegang tot belangrijke informatie

DesamenwerkingtussenGGZenWerkampInkomenisvolopinontwikkelingIndearbeidsmarktregiorsquoswordtgewerktaandeuitvoeringvanplannenomdiesamenwerkingteversterkenenlopeninitiatievenprojectenenprogrammarsquosOmvanelkaartelerenenteprofiterenvanelkaarservaringenishetbelangrijkomrelevanteinformatiegoedtoegankelijktemakenDatisdemissievanderoutekaart

Kennisnetwerk Samenwerking GGZ en Werk amp InkomenDeroutekaartiseengroeidocumentInjuni2017verscheendeeersteversiedehuidigetweedeversieisgeactualiseerdenaangevuldDeroutekaartzalookindetoekomstperiodiekupdatesondergaanzodateenKennisnetwerkSamenwerkingGGZenWerkampInkomenontstaateendynamischelsquobodyofknowledgersquo

Deuitwisselingvankennisenervaringenoverwerkenpsychischeaandoeningentussenprofessionalswordtookgevoeddoorbull DeappManymetnamedepaginaKennisnetwerkGGZenWampI

waaropiedereenkennisenervaringenkanuitwisselenvragenstellenenberichtenachterlaten

bull DehelpdeskvandeProgrammaraadwaarallevragenopmerkingenensuggestieswelkomzijnhelpdeskimpulssamenvoordeklantnl

bull ThematischeleerbijeenkomstenenintervisiesessiesdiedeProgrammaraadzalgaanorganiserenin2018

bull HetonderzoekdatZINZIZenhetVerwey-JonkerInstituutzullengaanuitvoerennaardeuitvoeringvanderegionaleplannenvanaanpak

Aanvullingen routekaartDeroutekaartondergaatvantijdtottijdeenupdateDaaromdeoproepaaniedereendiesuggestiesaanvullingenofandereopmerkingenheeftneemcontactopmetdehelpdeskvandeProgrammaraadviahelpdeskimpulssamenvoordeklantnl

1Arbeid alsmedicijn

7Ervarings-deskundigen en clieumlnten

2Interventies 3 Integraleaanpak GGZen WampI

4Kennis enkennisdelen

5Werkgevers

en banen6Stigma

3

4

1Arbeid alsmedicijn

Inhoudbull Aandoeningen 5 bull DSM-5 5bull ICF 5bull ICF-gesprekskaart 6bull Psychische aandoeningen en werk 6bull Arbeid als medicijn 6bull Werkhervatting met CMD 7bull Generieke module Arbeid als medicijn 7bull Phrenos 8bull Cases 8

5

1ArbeidalsmedicijnOver het algemeen geldt dat werk een goed medicijn is bij psychische aandoeningen Door behandeling te combineren met werk of participatie worden op beide vlakken betere resultaten bereikt Wat weten we over de relatie tussen psychische aan-doeningen en werk Er is veel informatie beschikbaar over psychische aandoeningen hoe vaak ze voorkomen wat de invloed is op het werkvermogen en hoe werk en herstel elkaar positief beiumlnvloeden

AandoeningenInformatieoverpsychischeaandoeningenisondermeertevindeninhoofdstuk6vandeWerkwijzerPsychischeaandoeningenenlichteverstandelijkebeperkingenHetgaatomeenglobaleinleidingeniszekergeenvervangingvoordekennisvanbehandelaarsenexpertsAlleenzijkunneneendiagnosestellenLetopdeaandoeningalleenbepaaltnietiemandsvermogenomteparticiperenentewerkenOokpersoonlijkefactorenenexternefactorenzoalsstigmatiseringspelendaarbijeenrol(zieookhetICF-raamwerk)Defocusvandeprofessionaldientteliggenbijwatiemandkanenwilennietprimairbijdebeperkinghttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningen

DSM-5VoorhetinkaartbrengenvandesymptomenvanpsychischeziektebeeldengeldtdeDSM-5(DiagnosticandStatisticalManualofMentalDisorders)alseenstandaardwerkDeDSMbiedteenuitgebreideclassificatieenbeschrijvingvanpsychische

aandoeningenDehuidigevijfdeversiestamtuit2013enisnietvrijvankritiekSommigeprofessionalsvindendaterinDSM-5onnodigveeldiagnosesbijzijnkomenendaterdaardoorteveelnadrukligtopziekteninplaatsvanmogelijkhedenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningenNBDSM-5isalleentegenbetalingverkrijgbaaralsboekonlineishetnietbeschikbaar

ICFDeWereldgezondheidsorganisatieheefteenraamwerkontwikkeldomhetalgeheelfunctionerenvanmensenbetertebeschrijvendeICF(InternationalClassificationofFunctioningDisabilityandHealth)HetiseenbiopsychosociaalraamwerkwaarinnaastdeaandoeningfactorenalsomgevingpersoonlijkheidenachtergrondwordenmeegewogenDeICFbiedthiervooreengemeenschappelijketaalhetgeenbelangrijkisbijsamenwerkingtussenprofessionalsuitverschillendedomeinenICFisdaarnaastvooralvanwaardedoordemaniervankijkennietalleennaardeaandoeningmaarnaardepersoonzijnofhaaromgevingsocialenetwerkenenoverigerelevanteomstandighedenDeICFisookgoedbruikbaaromiemandsparticipatietebevorderenHetbrengtinkaartwelkefactorendaaropvaninvloedzijnhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenvan-aandoening-naar-participatievermogen--icf-een-holistische-kijk-op-functioneren

4

1Arbeid alsmedicijn

Inhoudbull Aandoeningen 5 bull DSM-5 5bull ICF 5bull ICF-gesprekskaart 6bull Psychische aandoeningen en werk 6bull Arbeid als medicijn 6bull Werkhervatting met CMD 7bull Generieke module Arbeid als medicijn 7bull Phrenos 8bull Cases 8

5

1ArbeidalsmedicijnOver het algemeen geldt dat werk een goed medicijn is bij psychische aandoeningen Door behandeling te combineren met werk of participatie worden op beide vlakken betere resultaten bereikt Wat weten we over de relatie tussen psychische aan-doeningen en werk Er is veel informatie beschikbaar over psychische aandoeningen hoe vaak ze voorkomen wat de invloed is op het werkvermogen en hoe werk en herstel elkaar positief beiumlnvloeden

AandoeningenInformatieoverpsychischeaandoeningenisondermeertevindeninhoofdstuk6vandeWerkwijzerPsychischeaandoeningenenlichteverstandelijkebeperkingenHetgaatomeenglobaleinleidingeniszekergeenvervangingvoordekennisvanbehandelaarsenexpertsAlleenzijkunneneendiagnosestellenLetopdeaandoeningalleenbepaaltnietiemandsvermogenomteparticiperenentewerkenOokpersoonlijkefactorenenexternefactorenzoalsstigmatiseringspelendaarbijeenrol(zieookhetICF-raamwerk)Defocusvandeprofessionaldientteliggenbijwatiemandkanenwilennietprimairbijdebeperkinghttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningen

DSM-5VoorhetinkaartbrengenvandesymptomenvanpsychischeziektebeeldengeldtdeDSM-5(DiagnosticandStatisticalManualofMentalDisorders)alseenstandaardwerkDeDSMbiedteenuitgebreideclassificatieenbeschrijvingvanpsychische

aandoeningenDehuidigevijfdeversiestamtuit2013enisnietvrijvankritiekSommigeprofessionalsvindendaterinDSM-5onnodigveeldiagnosesbijzijnkomenendaterdaardoorteveelnadrukligtopziekteninplaatsvanmogelijkhedenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningenNBDSM-5isalleentegenbetalingverkrijgbaaralsboekonlineishetnietbeschikbaar

ICFDeWereldgezondheidsorganisatieheefteenraamwerkontwikkeldomhetalgeheelfunctionerenvanmensenbetertebeschrijvendeICF(InternationalClassificationofFunctioningDisabilityandHealth)HetiseenbiopsychosociaalraamwerkwaarinnaastdeaandoeningfactorenalsomgevingpersoonlijkheidenachtergrondwordenmeegewogenDeICFbiedthiervooreengemeenschappelijketaalhetgeenbelangrijkisbijsamenwerkingtussenprofessionalsuitverschillendedomeinenICFisdaarnaastvooralvanwaardedoordemaniervankijkennietalleennaardeaandoeningmaarnaardepersoonzijnofhaaromgevingsocialenetwerkenenoverigerelevanteomstandighedenDeICFisookgoedbruikbaaromiemandsparticipatietebevorderenHetbrengtinkaartwelkefactorendaaropvaninvloedzijnhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenvan-aandoening-naar-participatievermogen--icf-een-holistische-kijk-op-functioneren

5

1ArbeidalsmedicijnOver het algemeen geldt dat werk een goed medicijn is bij psychische aandoeningen Door behandeling te combineren met werk of participatie worden op beide vlakken betere resultaten bereikt Wat weten we over de relatie tussen psychische aan-doeningen en werk Er is veel informatie beschikbaar over psychische aandoeningen hoe vaak ze voorkomen wat de invloed is op het werkvermogen en hoe werk en herstel elkaar positief beiumlnvloeden

AandoeningenInformatieoverpsychischeaandoeningenisondermeertevindeninhoofdstuk6vandeWerkwijzerPsychischeaandoeningenenlichteverstandelijkebeperkingenHetgaatomeenglobaleinleidingeniszekergeenvervangingvoordekennisvanbehandelaarsenexpertsAlleenzijkunneneendiagnosestellenLetopdeaandoeningalleenbepaaltnietiemandsvermogenomteparticiperenentewerkenOokpersoonlijkefactorenenexternefactorenzoalsstigmatiseringspelendaarbijeenrol(zieookhetICF-raamwerk)Defocusvandeprofessionaldientteliggenbijwatiemandkanenwilennietprimairbijdebeperkinghttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningen

DSM-5VoorhetinkaartbrengenvandesymptomenvanpsychischeziektebeeldengeldtdeDSM-5(DiagnosticandStatisticalManualofMentalDisorders)alseenstandaardwerkDeDSMbiedteenuitgebreideclassificatieenbeschrijvingvanpsychische

aandoeningenDehuidigevijfdeversiestamtuit2013enisnietvrijvankritiekSommigeprofessionalsvindendaterinDSM-5onnodigveeldiagnosesbijzijnkomenendaterdaardoorteveelnadrukligtopziekteninplaatsvanmogelijkhedenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningenNBDSM-5isalleentegenbetalingverkrijgbaaralsboekonlineishetnietbeschikbaar

ICFDeWereldgezondheidsorganisatieheefteenraamwerkontwikkeldomhetalgeheelfunctionerenvanmensenbetertebeschrijvendeICF(InternationalClassificationofFunctioningDisabilityandHealth)HetiseenbiopsychosociaalraamwerkwaarinnaastdeaandoeningfactorenalsomgevingpersoonlijkheidenachtergrondwordenmeegewogenDeICFbiedthiervooreengemeenschappelijketaalhetgeenbelangrijkisbijsamenwerkingtussenprofessionalsuitverschillendedomeinenICFisdaarnaastvooralvanwaardedoordemaniervankijkennietalleennaardeaandoeningmaarnaardepersoonzijnofhaaromgevingsocialenetwerkenenoverigerelevanteomstandighedenDeICFisookgoedbruikbaaromiemandsparticipatietebevorderenHetbrengtinkaartwelkefactorendaaropvaninvloedzijnhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenvan-aandoening-naar-participatievermogen--icf-een-holistische-kijk-op-functioneren

6

ICF-gesprekskaartDezegesprekskaartisgebaseerdophetICF-raamwerkdateenholistischebenaderingvanklantenbeschrijftwaardoorjemeerzietdanaandoeningensymptomenDeICF-gesprekskaartkanjealsbegeleiderofondersteunerhelpenomtijdensofnaeengesprekdesituatievanjeklantgoedinbeeldtekrijgenSomskaneenklantookdeeigensituatieaandehandvandezekaartweergevenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenicf-gesprekskaart

Psychische aandoeningen en werkMensenmeteenuitkeringontvangenruimdriekeervakerpsychischehulp(GGZ-behandelingenofgebruikvanmedicijnenwegenspsychischeklachten)danwerkendenofschoolgaanden31tegenover10procentHetCBSdeedhiersamenmetHarvardUniversityonderzoeknaarUitkeringsgerechtigdennemenruim58procentvandetotalekostenvandegeestelijkezorgvoorhunrekeninghttpswwwrijksoverheidnlactueelnieuws20170906derde-van-mensen-met-uitkering-krijgt-psychische-zorg

fileCUsersPeterDownloadsESB+artikel+Psychische+klachten+en+de+arbeidsmarktpdf

HethebbenvaneenpsychischeaandoeningbetekentgeenszinsdatwerkenonmogelijkisVeelmensenmeteenpsychischeaandoeningkunnenenwillenwerkenEenoverzichtvanrelevanteinformatiehieroverondermeerinhoofdstuk1vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquohttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

InhetpaperlsquoDisabilityandemploymentndashoverviewandhighlightsrsquoeenuitgebreideliteratuuranalyse(inclusiefverwijzingen)overdebarriegraveresdiemensenmetpsychischeaandoeningentegenkomenopdearbeidsmarktplusaanbevelingenvoorverderonderzoekhttpwwwtandfonlinecomdoifull1010801359432X20171387536

Arbeid als medicijnInveelgevallenhelptwerkbijherstelvanpsychischeaandoeningenDatisdeervaringvanveelprofessionalsenhetisookdeconclusievanmeerdereonderzoeksrapportenZievooreenoverzichthiervanhoofdstuk1vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquohttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

DevolgendepowerpointpresentatievanprofdrJaapvanWeeghelgeefteengoedoverzichtvanonderzoekenoverderelatiepsychischeaandoeningenenwerkengeeftdaarnaastveelfeitelijkeinformatieencijfersZijnconclusieisdatgoedwerkindemeestegevallenenvoordemeestemensengoedisvoordepsychischegezondheidhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagefeiten_en_cijfers_door_jaap_van_weeghel_0pdfoverlay-context

7

WerkisvolgensVanWeeghelindemeestegevallengoedMaarwelhetjuistewerkonderdejuisteomstandighedenenwaarnodigmetbegeleidingMartinedenOudendirecteurvolwassenenzorgbijGGZ-instellingYuliussignaleertdatGGZ-clieumlntenaltijdeenontheffingkrijgenvandearbeidsplichtDitisvanuiteenzorggedachtegoedbedoeldmaarkanaverechtswerkeninhetherstelprocesGGZ-clieumlntenmoetenvaakgestimuleerdwordenomaanhetwerktegaanmaarnetzovaakookafgeremdEenstandaardaanpakpastnieterzalsteedsopindividueelniveaumoetenwordengekeken

InhetproefschriftldquoThebuildingblocksofworkplaceinclusionrdquovanPhilippeNelissenwordtingegaanopdeomstandighedenwaarondermensenmeteenbeperkinggoedkunnenfunctionerenopdewerkvloerDaarbijveelaandachtvoorpsychischeaandoeningenvolgensdeauteurspelenmentaleproblemeneenrolbij86vandemensenmetbeperkingenhttpswwwinclusievearbeidsorganisatieorgkenniskennisbankitemthe-building-blocks-of-workplace-inclusion

Werkhervatting met CMDWatzijnbelemmerendeenbevorderendefactorenvoorterugkeernaarwerkbijwerknemersmetpsychischeproblemenDievraagstaatcentraalineenonderzoeknaarwerkhervattingvanziekewerknemersmetlichterepsychischeaandoeningen(CommonMentalDisordersCMD)zoalsstressangststoornissenendepressieDitonderzoekisuitgevoerddoordeTilburgUniversity(Tranzo)Aanbevelingenvoordepraktijkvanuitditonderzoek1 Verbeterkennisenvaardighedenvanleidinggevendenmbt

werknemersmetpsychischeproblemen

2 Steunwerknemersinhetvergrotenvanzelfreflectieencontrole3 Zorgvoorgepersonaliseerdebegeleidingterugnaarwerkop

basisvanbehoeftenenperspectiefvandewerknemer4 Zorgvoorgoedeafstemmingtussenprofessionalsdie

werkhervattingbegeleidenhttpswwwioshcoukrtwmentalhealth

HetonderzoekwerdgefinancierddoorhetBritseInstituteforOccupationalSafetyandHealth(IOSH)httpswwwioshcouk

Zieookditfilmpjeoverhetonderzoekenderesultatenhttpswwwyoutubecomwatchv=lfeuBjuugyQampsns=em

Generieke module Arbeid als medicijnHetNetwerkKwaliteitsontwikkelingGGZstreeftnaarkwalitatiefgoedegeestelijkegezondheidszorgtegenaanvaardbarekostenDaartoewordenoakwaliteitsstandaardenvoordeGGZgemaaktDegeneriekemodulelsquoArbeidalsmedicijnrsquoisontwikkeldomdezorgvoormensenmetpsychischeproblementeverbeterendoorhetonderwerplsquowerkrsquohierineenstructureleplaatstegevenDemodulehelptbijhetopgangbrengenvanhetgesprekoverwerktussenmensenmetpsychischeproblemenenhunbehandelaarenofanderebetrokkenprofessionalshttpwwwkwaliteitsontwikkelingggznlprojectgenerieke-module-arbeid-als-medicijn

InonderstaandinterviewgeventweeexpertsArdvanOosten(psychiaterenProgrammamanagerArbeidbinnendeParnassiaGroepvoorIndigo)enLexBurdorf(hoogleraardeterminantenvanvolksgezondheidbijhetErasmusMC)gevennaaraanleidingvande

8

generiekemodulehuninzichtenoverarbeidalsmedicijnKorteversieinterviewhttpwwwkwaliteitsontwikkelingggznl201704187-inzichten-arbeid-als-medicijnLangeversieinterviewhttpwwwkwaliteitsontwikkelingggznlwp-contentuploads2017047-Inzichten-Arbeid-als-medicijn-Kwaliteitsontwikkeling-GGzpdf

PhrenosKenniscentrumPhrenosheeftalsdoelhetpersoonlijkherstelendemaatschappelijkeparticipatievanmensenmetpsychotischeofandereernstigeenlangdurigeaandoeningentebevorderenDerelatiemetwerkkrijgtdaarbijveelaandachthttpswwwkenniscentrumphrenosnl

httpswwwkenniscentrumphrenosnlkennisthemaswerk

ZieookparagraafoverPhrenosinhoofdstuk4pagina28

Business casesOnderzoekvanhetErasmusMedischCentrumconcludeertdatdekostenvanre-integratievanmensenmetpsychischeaandoeningeneeninvesteringzijndiedoorzorgverzekeraarengemeente(alsuitkeringsverstrekker)wordenterugverdiendinmaximaal5tot7jaarhttpswwwmovisienlpublicatiesmonitoren-arbeidstoeleiding-mensen-grote-afstand-tot-arbeidsmarkt-gezondheidsproblemen

HetlsquoManifestbeteregeestelijkegezondheidrsquosteltdatelkegeiumlnvesteerdeeuroinviervoudwordtterugverdiendDaarbijgaathetomopbrengsteninhetbredeveldvanzorgennietalleeninre-integratiehttpwwwggznederlandnlactueelmanifest-betere-geestelijke-gezondheid

EenpilotvanGGZ-instellingReiniervanArkelenUWVmet15clieumlntenlaatziendatextraaandachtvoorre-integratievanafdestartvandebehandelingleidttoteenversnellingvanparticipatieinwerkVoorachtclieumlntenleiddeditaltijdenshetbehandeltrajecttoteenwerkervaringsplaatsenvoortweeclieumlntentoteenbetaaldebaanhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsextra-aandacht-voor-re-integratie-bij-behandeling-van-psychische-problemen-loont

DegemeenteNijmegenheefteenmaatschappelijkebusinesscaselatenopstellenmetbetrekkingtotIPS-trajectenenaangepastetrajectenvoormensenmeternstigepsychischeaandoeningenhttpblogsinzerorgnewslees-de-maatschappelijke-business-case-ips-trajecten-en-aangepaste-trajecten-voor-mensen-met-een-ernstig-psychische-aandoening

99

2InterventiesInhoudbull Overzicht interventies 10bull Databank Effectieve sociale interventies 10bull Supported Employment 10bull Jobcoaching 11bull Werk passend maken 11bull Individuele rehabilitatiebenadering 11bull ACT en FACT 12bull Empowerment 12bull Fit4Work 12bull E-mental health 12bull IPS 13bull IPS in de samenwerkingsplannen 14bull UWV-onderzoekssubsidie IPS 14bull Gemeenten en IPS 14bull Financiering IPS 15bull Zorgverzekeraars 16bull Werkzame elementen in interventies 16

10

2InterventiesOm mensen met een psychische aandoening aan het werk te helpen worden diverse aanpakken methodieken projecten en benaderingen toegepast We gebruiken hiervoor de verzamelterm interventies Een interventie is een handeling die wordt uitgevoerd om een probleem aan te pakken Het is een ingreep om een toestand te verbeteren

Overzicht interventiesEenaantalbelangrijkeinterventiesdiedirectgerichtzijnopmensenmeteenpsychischeaandoeningstaatkortbeschrevenindetweewerkwijzersvanDivosaeninhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquohttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningen

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Databank Effectieve sociale interventiesMovisieheeftzogenaamdelsquoWatwerkthellipdossiersrsquogemaaktZijbevatteninformatieoverwerkzamefactorenbijdeaanpakvansocialevraagstukkengebaseerdopdelaatstestandvanzakenindewetenschappelijkeliteratuurDedossiersbiedenhulpbijdereflectieopbestaandeaanpakkenendeontwikkelingvannieuwewerkwijzenErisgeenafzonderlijkdossieroverpsychischeaandoeningenmaardiekomenweltersprakeinhetdossierlsquosociaalengezondrsquo

httpswwwmovisienleffectieve-sociale-interventies

httpswwwmovisienlsitesdefaultfilesalfresco_filesWat-werkt-dossier-Sociaal-en-gezond20[MOV-11388262-12]pdf

httpswwwmovisienlsitesdefaultfilesalfresco_filesInfographic-Sociaal-en-gezond20[MOV-11388261-10]pdf

Supported EmploymentSupportedemploymentofbegeleidwerkeniseenstapsgewijzeondersteunings-enbegeleidingsmethodiekvoormensenmeteenblijvende(functionele)beperkingomeenbetaaldebaantekrijgenentehoudenUitgaandevanhetprofielvandekandidaatwordtnaargeschiktebanengezochteneenmatchgemaaktenwordtdewerknemerbegeleidengetraindopdewerkplekDiebegeleidingwordtgeleverddoorjobcoachesZievoormeerinformatieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf32endemethodiek-beschrijvingvanMovisiehttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

DeNederlandseVerenigingvoorSupport(NVS)wwwnvssupportnlheefteenbeschrijvingvanSupportedEmpoymenthttpswwwnvssupportnlsupported-employment

DeNVSisonderdeelvandeEuropeanUnionofSupportedEmployment(EUSE)httpwwweuseorg

10

2InterventiesOm mensen met een psychische aandoening aan het werk te helpen worden diverse aanpakken methodieken projecten en benaderingen toegepast We gebruiken hiervoor de verzamelterm interventies Een interventie is een handeling die wordt uitgevoerd om een probleem aan te pakken Het is een ingreep om een toestand te verbeteren

Overzicht interventiesEenaantalbelangrijkeinterventiesdiedirectgerichtzijnopmensenmeteenpsychischeaandoeningstaatkortbeschrevenindetweewerkwijzersvanDivosaeninhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquohttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbelangrijkste-psychische-aandoeningen

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Databank Effectieve sociale interventiesMovisieheeftzogenaamdelsquoWatwerkthellipdossiersrsquogemaaktZijbevatteninformatieoverwerkzamefactorenbijdeaanpakvansocialevraagstukkengebaseerdopdelaatstestandvanzakenindewetenschappelijkeliteratuurDedossiersbiedenhulpbijdereflectieopbestaandeaanpakkenendeontwikkelingvannieuwewerkwijzenErisgeenafzonderlijkdossieroverpsychischeaandoeningenmaardiekomenweltersprakeinhetdossierlsquosociaalengezondrsquo

httpswwwmovisienleffectieve-sociale-interventies

httpswwwmovisienlsitesdefaultfilesalfresco_filesWat-werkt-dossier-Sociaal-en-gezond20[MOV-11388262-12]pdf

httpswwwmovisienlsitesdefaultfilesalfresco_filesInfographic-Sociaal-en-gezond20[MOV-11388261-10]pdf

Supported EmploymentSupportedemploymentofbegeleidwerkeniseenstapsgewijzeondersteunings-enbegeleidingsmethodiekvoormensenmeteenblijvende(functionele)beperkingomeenbetaaldebaantekrijgenentehoudenUitgaandevanhetprofielvandekandidaatwordtnaargeschiktebanengezochteneenmatchgemaaktenwordtdewerknemerbegeleidengetraindopdewerkplekDiebegeleidingwordtgeleverddoorjobcoachesZievoormeerinformatieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf32endemethodiek-beschrijvingvanMovisiehttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

DeNederlandseVerenigingvoorSupport(NVS)wwwnvssupportnlheefteenbeschrijvingvanSupportedEmpoymenthttpswwwnvssupportnlsupported-employment

DeNVSisonderdeelvandeEuropeanUnionofSupportedEmployment(EUSE)httpwwweuseorg

11

ZieooklsquoMethodebeschrijvingBegeleidWerken-eenindividuelevraaggerichtebenaderingrsquoMovisiedatabankEffectievesocialeinterventieshttpswwwmovisienlesibegeleid-werken-individuele-vraaggerichte-benadering

JobcoachingJobcoachingbiedtmensendienietzonderondersteuningeenbetaaldebaankunnenvindenenhoudensysteemgerichtebegeleidingDejobcoachgaatuitvanwerkdatpastbijdetalentenendeontwikkelingsmogelijkhedenvandewerknemerenvaneenwerkomgevingdiepastbijdewerknemerenkanookdewerkgeverencollegarsquosbegeleidenZievoormeerinformatieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf33httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

HandreikingjobcoachingvandeProgrammaraadhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlageaan_de_slag_met_jobcoaching_0pdf

Zieverderhttpswwwarbeidsdeskundigennl

httpswwwarbeidsdeskundigennldossiersmensen-met-mogelijkhedenleidradendocumentakc224

NOLOCisdeberoepsverenigingvanloopbaanprofessionalswaaronderjobcoachesNolocbeheerteenberoepsregistervanprofessionalshttpswwwnolocnl

OVALisdebrancheorganisatievanarbodiensteninterventiebedrijvenadviesbureausophetterreinvanoutplacementenloopbaanbegeleidingenloopbaancoachingre-integratiebedrijvenenjobcoachorganisatieshttpwwwovalnl

Werk passend makenEenbelangrijkmiddelbijhetrealiserenvaneeninclusievearbeidsmarkteninclusievearbeidsorganisatiesishetaanpassenvanbestaandwerkenhetcreeumlrenvanpassendwerkbijvoorbeelddoorjobcarvingIndividueelHerontwerpvanWerk(IHW)ofjobcreationZievoormeerinformatieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf34httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Zievooreenuitgebreide(engelstalige)beschrijvingvandemethodeIHWZijlstraetallsquoDesigningworkforinclusivenessrsquo(2017)

Opdezesitekunnenwerkgeverskostelooseenbedrijfsanalyseaanvragenwwwinclusievearbeidsorganisatieorgmethoden-en-instrumenteninclusief-herontwerp-werkprocessen

Individuele rehabilitatiebenaderingDeindividuelerehabilitatiebenadering(IRB)iseenmethodeuitAmerikadieindeGGZwordtgebruiktommensenmetpsychischeaandoeningentehelpenbijhetrealiserenvantoekomstwensenviasocialeactiveringwerkenscholingInNederlandzijnspecialemodulesvoorallerleirehabilitatiegebiedenontwikkeld

12

IRB-begeleidersbesprekeninindividuelegesprekkenmetclieumlntenwatzegraagwillenveranderenenwelkestappenzedaarvoorkunnenzettenhttpwwwrehabilitatie92nlde-irb

MeerinformatieoverdeIRBisondermeertevindenindedatabankEffectievesocialeinterventiesenbijhetTrimbos-instituuthttpswwwmovisienldatabank-effectieve-sociale-interventiesgclid=EAIaIQobChMIyMf7kO641wIVCp4bCh39HQfbEAAYAiAAEgKCmPD_BwE

httpserkendeinterventiesggztrimbosnlerkende-interventiesindividuele-rehabilitatie-benadering

ACT en FACTAssertiveCommunityTreatment(ACT)iseenmodeluitdeGGZwaarbijeenmultidisciplinairteampatieumlntenhelptopmeerderelevensgebiedentegelijkpsychiatrischediagnostiekenbehandelingmedicatieverslavinghuisvestingwerkfinancieumlnenalgemenedagelijkseactiviteitenHetteamwerktmeteengedeeldecaseloadallehulpverlenerskennenallepatieumlntenenwerkensamenindebehandelinghttpserkendeinterventiesggztrimbosnlerkende-interventiesassertive-community-treatment

FlexibleAssertiveCommunityTreatment(FACT)richtzichopvolwassenenmeternstigepsychiatrischeaandoeningenFACTwerktoutreachendenassertiefhulpverlenersgaanafop(potentieumlle)patieumlntenviahuisbezoekophetdagcentrumofopstraatdaarwaardepatieumlntzichbevindtZijonderhoudenhetcontactdesnoodsmetdwang-ofdrangmiddelenhttpserkendeinterventiesggztrimbosnlerkende-interventiesflexible-assertive-community-treatment

EmpowermentEmpowermentbetekentkrachtigerendaardoorgelijkwaardigerwordenwaardoorjenietmeergediscrimineerdkuntwordenBijpsychischeaandoeningengaathetvooralomhetversterkenenvergrotenvandeeigenregieinmaatschappelijkeparticipatieenarbeidsparticipatiemeergevoelvancontroleoverdeeigensituatiehetgevoeldatjezelfderelevantebeslissingenvoorjeeigenlevenkuntnemenenmeervertrouwenindeeigencapaciteitenomietstebereikenhttpswwwmovisienlpublicatiesnaar-hart-empowerment-deel-2

Fit4WorkFit4Work(F4W)iseenaanpakdiewerkvooropsteltennietdeaandoeningDaaromheeftdere-integratieconsulentalscasemanagerderegieennietiemanduitdezorgNaeenintakelegtdecasemanagerverbindingtussenzorgwelzijnenwerkErwordtdirectingezetopeenwerkervaringsplaatsJuistdoorervaringopdewerkvloerteondergaanwordendepsychischebeperkingenduidelijkVoordeklantzelfdecasemanagerendezorgverlenerhttpwwwfit-4-worknlhome

E-mental healthVoormentaleproblemenzijndiverseinstrumenteneninterventiesontwikkelddieclieumlntenviainternetkunnengebruikensomsmetenigebegeleidingVoordergelijkeonlineinterventieswordtoverhetalgemeendeterme-mentalhealthgebruiktUitonderzoekisbekenddatdeeffectiviteitvaninternettherapieeumlngoedishttpwwwggznederlandnluploadsassetsFactsheet20e-mental20health20in20the20Netherlands20defpdf

wwwmirronl

13

httpwwwdepressieverenigingnlpreventie-en-terugvalpreventiee-health

httpwwwplatformggznllpggzproject_vraagsturingehealth

httpwwwplatformggznllpggzdownloade-healthaan-de-slag-met-digitale-zorgpdf

Een(engelstalig)overzichtvanappsvoordesmartphonemetonderdeknoplsquoMentalHealthrsquoveletientallenappsinverschillendecategorieeumlnhttpmyhealthappsnet

BureauZINZIZheeftmetsubsidievanUWVonderzoekgedaannaarkritischesuccesfactorenvanonlineinterventiesvoorwerklozenmetCommonMentalDisordersZiedeblauwdrukvooronlinebegeleidingvanwerklozenmetpsychischeklachtenhttpwwwonderzoekwerkeninkomennlrapportenc460gwqrkritische-succesfactoren-van-een-online-interventie-voor-werklozen-met-common-mental-disorderspdf

IPSIndividuelePlaatsingenSteun(IPS)iseenbewezeneffectievemethodeommensenmeteen(ernstige)psychischeaandoeningaanhetwerktehelpenIPSwordtuitgevoerddoorspeciaaldaartoeopgeleideIPStrajectbegeleidersvanuitdeGGZKenniscentrumPhrenosbewaaktdemodelgetrouweuitvoeringenbiedtveelinformatieoverIPSKenmerkendisdecombinatievanbehandelingenarbeidstoeleiding

IPSwordtverdergekenmerktdoor1 Iedereclieumlntdieeenregulierebaanwilkanmeedoen(zero

exclusion)2 Erwordtsnelgezochtnaareenechtebaanwerkenaan

werkvaardighedengebeurtlsquoonthejobrsquo(firstplacethentrain)3 Lukthetnietindeeerstebaandanisdatgeenmislukkingmaar

eenervaring4 Dearbeidswensenvandeclieumlntstaancentraal5 Erwordtlangdurigeondersteuninggebodenzowelaandeclieumlnt

alsaandewerkomgeving6 IPSisgeiumlntegreerdmetbehandelingdetrajectbegeleiderislid

vaneenambulantGGZ-team7 Doorlopendesystematischeinschattingvan

arbeidsmogelijkheden8 Systematischelsquojobdevelopmentrsquo9 Individuelebegeleidingbijuitkeringskwesties(lsquobenefit

counselingrsquo)wwwkenniscentrumphrenosnl

httpswwwwerkenmetipsnl

httpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingeninterventies--interventies

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

14

IPS in de samenwerkingsplannenIPSkomtin22plannenvande31voorVeelvuldigwordteendeelvandeimpulsgeldeningezetomIPS-trajectenintekopenSomsookinaanvullingoplopendeIPS-inzetVoorbeeldisRijkvanNijmegenwaar100IPS-trajectengaanlopenwaarvan10bekostigduitdeImpulsondersteuningIPSwordtinNijmeegseregiogezienalsvliegwielvoorsamenwerkingvanWampImetdeGGZErbestaatdaarbelangstellingvoordeinzetvanIPSvoordeCommonMentalDisorder-groepenvoormensenmeteenverstandelijkebeperkingInandereregiorsquoswordtIPSvoorheteerstingezet(bijvoorbeeldFoodValley4IPS-trajectenGooi-enVechtstreek2IPS-trajecten)Zuid-LimburggaatmogelijkeenIPS-pilotuitvoerenIntotaalwordenincofinancieringnaarschatting180IPS-trajectenextraingezetDaarnaastzijnerzesregiorsquosdiewelextraIPS-trajectenwillengaandoenmaarnoggeenaantallenbenoemenomdatzijditwillenlatenafhangenvandebehoefte

UWV-onderzoekssubsidie IPS UWVsubsidieertvanaf1januari2017jaarlijks500IPS-trajectenvoormensenmeteenarbeidsongeschiktheidsuitkeringvanUWVDezesubsidieduurtvijfjaarhetgaatintotaalomeenbedragvan20miljoeneuroGGZ-instellingenkunnenelkhalfjaarsubsidieaanvragenUWVgaattegelijkertijdonderzoekenwatdeeffectenzijnenopwelkewijzedezeaanpakstructureelkanwordengefinancierdInmiddelshebbenookenkelegemeentendieviaeenGGZ-instellingIPStoepasseneenverzoekingediendommeetedoenaanhetonderzoekhttpswwwuwvnlzakelijkleveranciersre-integratiedienstverleningik-wil-dienstverlening-voor-re-integratie-aanbiedendetailonderzoeksubsidieregeling-individuele-plaatsing-en-steun-ips

Gemeenten en IPSIPSiseeninterventievanuitdeGGZVoorgemeentenisIPSnogrelatiefonbekendEenaantalgemeentenzetinmiddelsIPSininsamenwerkingmetGGZ-instellingenEnkelenhebbenalwatmeerervaringdemeestenstaannogaanhetbeginZiehieroverparagraaf44enook45vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquohttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

IPSkannietbuitendeGGZomwordentoegepastMaarnietallegemeentelijkeclieumlntenmetmentaleproblemenzijninbehandelingbijdeGGZSupportedemploymentkentongeveerdezelfdeuitgangspuntenalsIPSmaarniethetbehandelelementVoorgemeentendieietswillenmetclieumlntendienietinbehandelingzijnbijdeGGZissupportedemploymentduswellichteengoedalternatiefZiehieroverookdefactsheetArbeidenpsychischeaandoeningenvanhetTrimbosInstituuthttpswwwtrimbosnlactueelnieuwsberichtbericht=1797

Twee voorbeelden Den Haag en Amsterdam

Den HaagDenHaagismetGGZ-instellingParnassiabegonnenmeteenIPS-pilotmet60kandidatenUitdeeersteervaringenblijktdatditvoordegemeenteeenparadigmawisselingbetekentnamelijkinzettenopdegroepmoeilijkbemiddelbareninplaatsvanopmensenmeteenrelatiefkorteafstandtotdearbeidsmarktTotvoorkortwasergeentraditieinhetbemiddelenvanlsquomoeilijkersquogroepenenlagdefocusopdegroepdierelatiefmakkelijkaanhetwerkkonkomen

15

enzekernietopmensenmeteenernstigepsychischeaandoeningMededoordeParticipatiewetenhetfeitdatWajongerseenonbekendegroepvoordegemeentenaardegemeentekwamenisdeorieumlntatieveranderdDenHaagheeftnaeenjaarhetprojectgeeumlvalueerdHetdoelwas60kandidatenaanhetwerkineacuteeacutenjaarDatbleekteambitieuszowelvoordegemeentealsvoorParnassiaErisstevigmetelkaargesprokenmaardebeidepartijenwildenweldoorgaanDeleerpuntenzijnvooralbull FACT-teamsenIPS-jobcoachesmoestennoggroeienbull Delinkmethetwerkgeversservicepuntwastezwak(1persoon)bull ErwasookeenlsquohousingfirstrsquogroepDieisgestopthetbleekeen

tezwaredoelgroepbull TweevoorbereidendeIPS-gesprekkenisteweinig(de

zorgverzekeraarvergoedtnuachtgesprekken)httpswwwwerkenmetipsnlnieuwsuitkomsten-pilot-ips-gemeente-haag-positief

AmsterdamInAmsterdamwerkenGGZUWVengemeentenalenigetijdsamenrondIPSDebasisvoorsamenwerkinginAmsterdamiseenveranderendperspectiefbijGGZengemeenteDegemeentezetnuvooralinopmensenmeteengroteafstandtotdearbeidsmarktwaarvroegerhetgeldvooralgingnaarclieumlntenmetrelatiefveelkansenHetCollegeheeftbovendienextrageldterbeschikkinggesteldOokbijdeGGZiseenherorieumlntatiezichtbaarHetinzichtdatwerkhelptbijherstelbreektsteedsmeerdoorHetisduseenkwestievankeuzesmakenenookbovenjedirectebelanguitstijgenennaardelangeretermijnkijkenoverdegrensvanjeeigenstukjevanhetsociaaldomeinheenDeleerpuntenzijnbull LeerelkaaralsGGZengemeentegoedkennenenformuleer

gezamenlijkedoelenZorgdatdedirectbetrokkenenindeuitvoeringbijelkaaraantafelzitten

bull KijknaardelangeretermijnzieIPSalsinvesteringinmensenEnlaatdesnelleresuccessenzien

bull Betrekverzekeraarsbijdefinancieringbull Integreerhetwerkgeversservicepuntindesamenwerkinghttpswwwsamenvoordeklantnlpraktijkernstige-psychische-aandoening-en-werk-het-kan

DeAmsterdamseIPS-aanpakisonderdeelvanhetprogrammalsquoMeedoenWerktZievoordevoortgangsrapportageMeedoenWerkt2016enhetwerkplan2017httpsamsterdamnotudocnlcgi-binshowdoccgiaction=viewid=302454type=pdfMeedoen_Werkt_Voortgangsrapportage_2016_Werkplan_2017_versie_40pdf

InAmsterdamiseentaskforceEPAopgerichtmetveleverschillendepartijenZievoorhetstartdocumentvandetaskforceEPAhttpwwwclientenbelangamsterdamnlplaatjesuserfilesBijlage20120Vastgesteld20Startdocument20Herstel20en20Participatie203120mei202016pdf

5tipsvoorgemeentendieIPSwillentoepassenhttpswwwdivosanlbijeenkomsteneen-slag-verder-met-ipstips-van-gemeenten-het-uwv-en-het-ministerie-van-szw

Financiering IPSIPSwordttoegepastdoordeGGZMaartoeleidingnaarwerkmaaktintegraalonderdeeluitvandemethodiekDatroeptdevraagophoewordtIPSgefinancierdInaugustus2016gafhetZorginstituutNederland(ZIN)inhetrapportlsquoBevorderenvanparticipatievanclieumlntenmeteenpsychischestoornisrsquoduidelijkheidoverdeverantwoordelijkhedenvoorhetbevorderenvanparticipatievanclieumlntenindeGGZDeeerstegesprekkenvaneenIPS-trajectworden

16

viaZorgverzekeringswet(Zvw)gefinancierdDeeigenlijketoeleidingnaarwerkbehoorttothetparticipatiedomeinendientdaarookuitbetaaldtewordenDevergoedingvanuitdeZvwgaatgemiddeldgenomenomdeeersteachtgesprekkenvaneenIPS-trajectZieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf42en46httpswwwzorginstituutnederlandnlpublicatiesrapport20160829bevorderen-van-participatie-van-clienten-met-een-psychische-stoornis

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

ZorgverzekeraarsDoordeintegratiesinhetsociaaldomeinendesamenwerkingmetdezorgsectorwordtdevraaginhoeverre(zorg)verzekeraarsenpubliekepartijendieverantwoordelijkzijnvoorparticipatieenre-integratiekunnensamenwerkenenwellichttotnieuwefinancieringsvormenkomenOplokaalniveaubetalenzorg-verzekeraarssomsmeeaantrajectenzoalsIPSinAmsterdamOverlegoversamenwerkingbijvoorbeeldoverdeinzetvanIPSkanonderdeeluitmakenvanregionalesamenwerkingvanverzekeraarsengemeentenZieondermeerSamenwerkenaanwerkparagraaf45httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

httpsvngnlonderwerpenindexwerk-en-inkomenarbeidsmarktbeleidpublicatiessamen-voor-re-integratie

httpwwwsociaalwebnlpublicatieshandreiking-een-integrale-blik-op-zorg-en-re-integratie

InderegioDrechtstedeniszorgverzekeraarsVGZeenactievepartnerinhetsamenwerkingsverbandHetgezamenlijkedoelisinbeeldtebrengendatwerkwerkelijkleidttotlagerezorguitgavenenmaatschappelijkekostenpluseenbeterekwaliteitvanlevenhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsplan-van-aanpak-drechtsteden-samen-voor-maatwerk

Werkzame elementen in interventiesVeelinterventiesdeleneenaantaleffectieveelementenbull Aandachtvoordemensinrelatietothetwerkbull Veelpersoonlijkeaandachterzijnvaakmeergesprekken

nodigdangemiddeldomiemandsonderliggendemotivatienaarboventekrijgenzelfstigmatedoorbrekenofiemandszelfvertrouwenoppeiltekrijgen

bull RuimteomtemislukkenhetgaatomlerenenverderkomenDewegisdaarbijmisschienlangerdanbijanderen

bull Eenpositievebenaderingalseeneersteentweedeplaatsingnietlukkenisertochietsgewonnenzoalsenigewerkervaringeneensteedsbeterbeeldvandejuistebaan

bull UitgaanvaniemandsmogelijkhedenZoekvanuitdiemogelijkhedennaargeschiktwerkofpashetwerkdaaropaanDatbetekentduseenaanbodgerichtebenadering

17

bull Trainwerknemersvaardighedennietvoorafmaaropdewerkvloer

bull Benefitcounselingbenadrukdepositievekantenvanwerkenzoalsmeerinkomenenhetgevoeljenuttigtemaken

bull Goedecommunicatiemetwerkgeverenwerkomgevingookalsdeklantalenigetijdaanhetwerkis

bull VoerzorgenarbeidstoeleidingnietlosnaastelkaaruitmaarzorgopzrsquonminstvoorafstemmingencombineerzewaarnodigHetdriegesprektussendezorgprofessionalklantmanagerenklantisdaareenbelangrijkinstrumentvoorSomskandaarookeenervaringsdeskundigecoachbijaanschuiven

bull Terughoudendheidmetdwangensanctiesdatwerktnietgoedbijdezedoelgroepenkanparticipatiejuistbelemmeren

httpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingeninterventies--werkzame-elementen-in-interventies

18

3Integrale aanpak GGZen WampI

Inhoudbull Regionale werkateliers 19bull Vier voorbeeldregiorsquos 19bull 31 regionale plannen van aanpak 21bull Afstemming werkprocessen 22bull Integraal casemanagement 22bull Casebesprekingen en regievoering 23bull Gegevensuitwisseling 23bull Protocollen gegevensuitwisseling 24bull Tips gegevensuitwisseling en privacy 24bull Visie LCR op privacy en gegevensuitwisseling 24bull Algemene uitgangspunten begeleiding naar werk 24bull App Many ondersteunt samenwerking 25bull Ondersteuning door de Programmaraad 25

19

3IntegraleaanpakGGZenWerkampInkomenSamenwerken tussen GGZ en Werk amp Inkomen (WampI) is nodig maar lang nog niet altijd vanzelfsprekend Soms hebben GGZ gemeenten en UWV lokaal of regionaal al een goede samenwerking opgebouwd In 31 regiorsquos zijn plannen van aanpak gemaakt om de samenwerking te beginnen of versterken Door behandeling te combineren met werk of participatie worden betere resultaten bereikt Dat begint met het hebben van een gezamenlijk doel een gedeelde analyse en focus en een op elkaar afgestemde aanpak

Regionale werkateliersInderegionalewerkateliers(mei2016ndashapril2017)hebbenprofessionalsuitdewereldvanWerkampInkomenenGGZmetelkaarbesprokenhoebetersamentewerkenendaartalvanpraktischeinvullingenaangegevenVooreenoverzichtvandeuitkomstenenvervolgstappenziehoofdstuk2vanSamenwerkenaanwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Vier voorbeeldregiorsquosBegin2016iseenonderzoekgestartnaarregionalesamenwerkinginvierarbeidsmarktregiorsquosgerichtopoptimalearbeidsparticipatievanmensenmeteenpsychischeaandoeningDevierarbeidsmarkt-regiorsquosdiedeelnemeninditonderzoekuitgevoerddoorbureauZINZIZzijn

1 RegioFriesland2 RegioHolland-Rijnland3 RegioRijkvanNijmegen4 RegioStedendriehoekenNoord-Veluwe

Hetonderzoekisinmiddelsafgerondeneriseeneindrapportagegepubliceerdhttpszinziznl20171113eindrapportage-samenwerking-in-vier-arbeidsmarktregios-gericht-op-optimale-arbeidsparticipatie-van-mensen-met-een-psychische-aandoening

Ookzijntweetussentijdserapportagesbeschikbaarhttpszinziznlprojectde-werkkamer

Opbasisdaarvanhebbendeonderzoekerstienlsquolessonslearnedrsquogeformuleerdhttpszinziznlwp-contentuploads20170310-Lessons-Learned-van-de-projectleiderspdf

Eenoverzichtvandebelangrijksteconstateringenuithetonderzoek1 Zet in op resultaat en niet alleen op inspanningbull Creeumlerhelderheidoverwelkerolentakenallebetrokkenen

hebbenenwelkeactieserzijngepland(meteenconcreteactiepuntenlijst)waarmeeookdevoortgangendeadlinesgemonitordkunnenworden

bull Maakmetelkaareenbalansopvandeinspanningenenresultaten(meteenkosten-batenanalyseofconcretebusinesscase)

bull Borgdatdecontactmomentendieerzijnookeffectiefenefficieumlntwordenbenut

19

3IntegraleaanpakGGZenWerkampInkomenSamenwerken tussen GGZ en Werk amp Inkomen (WampI) is nodig maar lang nog niet altijd vanzelfsprekend Soms hebben GGZ gemeenten en UWV lokaal of regionaal al een goede samenwerking opgebouwd In 31 regiorsquos zijn plannen van aanpak gemaakt om de samenwerking te beginnen of versterken Door behandeling te combineren met werk of participatie worden betere resultaten bereikt Dat begint met het hebben van een gezamenlijk doel een gedeelde analyse en focus en een op elkaar afgestemde aanpak

Regionale werkateliersInderegionalewerkateliers(mei2016ndashapril2017)hebbenprofessionalsuitdewereldvanWerkampInkomenenGGZmetelkaarbesprokenhoebetersamentewerkenendaartalvanpraktischeinvullingenaangegevenVooreenoverzichtvandeuitkomstenenvervolgstappenziehoofdstuk2vanSamenwerkenaanwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Vier voorbeeldregiorsquosBegin2016iseenonderzoekgestartnaarregionalesamenwerkinginvierarbeidsmarktregiorsquosgerichtopoptimalearbeidsparticipatievanmensenmeteenpsychischeaandoeningDevierarbeidsmarkt-regiorsquosdiedeelnemeninditonderzoekuitgevoerddoorbureauZINZIZzijn

1 RegioFriesland2 RegioHolland-Rijnland3 RegioRijkvanNijmegen4 RegioStedendriehoekenNoord-Veluwe

Hetonderzoekisinmiddelsafgerondeneriseeneindrapportagegepubliceerdhttpszinziznl20171113eindrapportage-samenwerking-in-vier-arbeidsmarktregios-gericht-op-optimale-arbeidsparticipatie-van-mensen-met-een-psychische-aandoening

Ookzijntweetussentijdserapportagesbeschikbaarhttpszinziznlprojectde-werkkamer

Opbasisdaarvanhebbendeonderzoekerstienlsquolessonslearnedrsquogeformuleerdhttpszinziznlwp-contentuploads20170310-Lessons-Learned-van-de-projectleiderspdf

Eenoverzichtvandebelangrijksteconstateringenuithetonderzoek1 Zet in op resultaat en niet alleen op inspanningbull Creeumlerhelderheidoverwelkerolentakenallebetrokkenen

hebbenenwelkeactieserzijngepland(meteenconcreteactiepuntenlijst)waarmeeookdevoortgangendeadlinesgemonitordkunnenworden

bull Maakmetelkaareenbalansopvandeinspanningenenresultaten(meteenkosten-batenanalyseofconcretebusinesscase)

bull Borgdatdecontactmomentendieerzijnookeffectiefenefficieumlntwordenbenut

20

2 Bepaal met elkaar op welke doelen je stuurtbull Eeneinddoelstellingdieverweglijktenblijftheeftalsrisico

dathetmindermotiverendkanwerkenenmindertotactiestimuleertBepaalconcretesubdoelstellingentussenresultatenofmaakresultaatafsprakenmetelkaar

3 Samenwerking als integraal onderdeel van je dagelijkse werk niet als iets lsquoerbijrsquo

bull Borgdeinvesteringeninbeddingvandesamenwerkingdooreenprojectleideraantestellendievoldoetaaneenconcreetuitgedachtprofielvoordezerolenstelperbetrokkenorganisatieeacuteeacutencentraalcontactpersoonaanalsaanspreekpunt

bull Bespreekmetelkaarwateenrealistischetijdsinvesteringisbull Legitimeerrichtinghetmanagementdirectiedatdeinvestering

insamenwerkingrendabelisMaaktcapaciteitvrijenborgdatdesamenwerkingorganisatorischingebedwordt

4 Denk na over opdrachtgeverschap amp eigenaarschapbull Gametelkaarhetgesprekaan(gedeeld)eigenaarschapen

verbindthierconcreteverantwoordelijkhedenenactiesaanbull Zorgvoorachterwachten5 Let op kwetsbaarheden in de opstart amp voortgang van de

regionale samenwerkingbull WeeszorgvuldigbijhetaanstellenvaneenprojectleiderLet

specifiekoppositieaanwezignetwerkenendaadkrachtbull Weestransparantenhoudtrekeningmetzakelijkeen

persoonlijkebelangendoormetelkaarstiltestaanbijWat(ver)bindtonsWatisiedersbijdrageAandachtvoordewhatrsquosinitforme

bull Concretiseermetelkaarwatsamenwerkenvooriedereenbetekentpelhetbegripechtaf

bull Toetsregelmatiginhetprocesofernogsteedswordtvoldaanaanverwachtingenaannamesenrealiteitvandeervarensamenwerking

6 Werken met casuiumlstiek kan op diverse wijzenbull Elkevormkentzijnvoor-ennadelenenisafhankelijkvan

contextenvoorkeurGedeeldesuccesfactorenzijncasusseninlatenbrengenvanuitverschillendeorganisatieshanterenvanhandleidingofprotocolbijinventarisatieprocesbegeleiderdiecasusbesprekingbegeleidt

bull Houdtrekeningmetselectiecriteriavandecasusprivacyvandeclieumlntruimetijdsmargevoorinventarisatieenfaciliteringvanuiteacuteeacutencentraalaanspreekpunt

7 Wanneer en hoe clieumlnten en werkgevers betrekkenbull Gametclieumlnten(raden)enwerkgeversingesprekwelkewensen

bestaanerindesamenwerkingBespreekmetelkaardelsquospelregelsrsquoinoverleggen

bull FaciliteeriniedergevaldathunperspectiefgeiumlntegreerdwordtbijvoorbeeldviaeenklankbordgroepofspecifiekefeedbackbijeenkomstenDenkooknawaaroverjeinputwilthebbenervaringenmetpsychischeklachtenofvisieopdienstverlening

8 Niet vanzelfsprekend zorgvuldige en tijdige communicatiebull Maakafsprakenoverdemaniervancommunicerentiming

mediuminitiatiefnemerbull Maakgebruikvandekrachtvanherhalingenbouw

checkmomenteninbull Attendeerallebetrokkenprofessionalsomzichtehoudenaan

dehaal-enbrengplichtalserietsnietduidelijkisneemdanzelfhetinitiatiefomdieduidelijkheidtekrijgen

21

Praktijkvoorbeeld van regionale samenwerkingPraktijkvoorbeeldvanregionalesamenwerkingtussengemeenteenGGZPresentatievanJannekeOudeAlink(gemeenteApeldoornregioStedendriehoekenNoordwestVeluwe)httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamenwerking_in_de_regio_stedendriehoek_en_noordwest_veluwepdfoverlay-context

Friese lessen rond samenwerkingldquoWedachtendatalsjebijelkaaraantafelgaatzittenermeteenefficiencywinstgeboektwordtNietsisminderwaarrdquoAldusKimReemerregiocooumlrdinatorParticipatiearbeidsmarktregioFryslanldquoJemoetelkaareerstlerenkennenenelkaargaanbegrijpenenvertrouwenDatkosttijdrdquoDelessenuitFrieslandbull LangeopstartwerptvruchtenafErisveeloverlegnodigbull Eacuteeacutenregievoerderperclieumlntbull Benoemdeverschilleninelkaarsbenaderingbull DekostengaanvoordebatenuitDusdoorgaanenbezig

blijvenanderszakthetbereikteweersnelwegbull Eentrekkerisessentieelenthousiasmeeveneensbull Communicatieisalleshttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

Echte winst door samenwerken zes gouden tips van Ferry KosterldquoZelfdoenisoptellenSamenwerkenisvermenigvuldigenrdquoDatzegtprofdrFerryKosterbijzonderhoogleraarInnovatievesamenwerkingaanTilburgUniversityZiehttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwssamenwerken-echte-winst-zes-gouden-tips-van-ferry-koster

31 regionale plannen van aanpakMaarliefst31arbeidsmarktregiorsquoshebbeneenplanvanaanpakgemaaktoverhunaanpakomderegionalesamenwerkingtussenUWVgemeentenenGGZteverbeterenzodatclieumlntenmetpsychischeaandoeningenbeteraanhetwerkkomenHetministerievanSZWheeftdeplannenbeoordeeldenuiteindelijkkomenzijallemaalinaanmerkingvoordefinancieumlleimpulsvanhetministerievanSZWToenmaligstaatssecretarisKlijnsmasteldeviahetkaderStimuleringregionalesamenwerkingGGZenWerkampInkomenintotaalmaximaal euro 35miljoenbeschikbaarInveelplannenisaandachtvoorcasuistiekbesprekingenenonderlingedeskundigheidsbevorderingenintervisieMeerdereregiorsquoshebbendeambitieomdewerkprocessenvanUWVgemeentenenGGZrondmensenmeteenpsychischeaandoeningopelkaaraftegaanstemmenofomtoteengezamenlijkwerkprocestekomenInzetenontwikkelingvanIPSkomtregelmatigindeplannenterughttpswwwsamenvoordeklantnlnieuws31-plannen-van-aanpak-ingediend

21

Praktijkvoorbeeld van regionale samenwerkingPraktijkvoorbeeldvanregionalesamenwerkingtussengemeenteenGGZPresentatievanJannekeOudeAlink(gemeenteApeldoornregioStedendriehoekenNoordwestVeluwe)httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamenwerking_in_de_regio_stedendriehoek_en_noordwest_veluwepdfoverlay-context

Friese lessen rond samenwerkingldquoWedachtendatalsjebijelkaaraantafelgaatzittenermeteenefficiencywinstgeboektwordtNietsisminderwaarrdquoAldusKimReemerregiocooumlrdinatorParticipatiearbeidsmarktregioFryslanldquoJemoetelkaareerstlerenkennenenelkaargaanbegrijpenenvertrouwenDatkosttijdrdquoDelessenuitFrieslandbull LangeopstartwerptvruchtenafErisveeloverlegnodigbull Eacuteeacutenregievoerderperclieumlntbull Benoemdeverschilleninelkaarsbenaderingbull DekostengaanvoordebatenuitDusdoorgaanenbezig

blijvenanderszakthetbereikteweersnelwegbull Eentrekkerisessentieelenthousiasmeeveneensbull Communicatieisalleshttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

Echte winst door samenwerken zes gouden tips van Ferry KosterldquoZelfdoenisoptellenSamenwerkenisvermenigvuldigenrdquoDatzegtprofdrFerryKosterbijzonderhoogleraarInnovatievesamenwerkingaanTilburgUniversityZiehttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwssamenwerken-echte-winst-zes-gouden-tips-van-ferry-koster

31 regionale plannen van aanpakMaarliefst31arbeidsmarktregiorsquoshebbeneenplanvanaanpakgemaaktoverhunaanpakomderegionalesamenwerkingtussenUWVgemeentenenGGZteverbeterenzodatclieumlntenmetpsychischeaandoeningenbeteraanhetwerkkomenHetministerievanSZWheeftdeplannenbeoordeeldenuiteindelijkkomenzijallemaalinaanmerkingvoordefinancieumlleimpulsvanhetministerievanSZWToenmaligstaatssecretarisKlijnsmasteldeviahetkaderStimuleringregionalesamenwerkingGGZenWerkampInkomenintotaalmaximaal euro 35miljoenbeschikbaarInveelplannenisaandachtvoorcasuistiekbesprekingenenonderlingedeskundigheidsbevorderingenintervisieMeerdereregiorsquoshebbendeambitieomdewerkprocessenvanUWVgemeentenenGGZrondmensenmeteenpsychischeaandoeningopelkaaraftegaanstemmenofomtoteengezamenlijkwerkprocestekomenInzetenontwikkelingvanIPSkomtregelmatigindeplannenterughttpswwwsamenvoordeklantnlnieuws31-plannen-van-aanpak-ingediend

22

HetministerievanSZWlaatdekomendetweejaaronderzoekdoennaardeuitvoeringvandesamenwerkingsplannenhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsonderzoek-naar-de-uitvoering-van-de-31-plannen

Afstemming werkprocessenInveelplannenvanaanpakwordtaandachtbesteedaanhetafstemmenvanwerkprocessentussenUWVgemeentenenGGZOpvallenddaarbijsommigenwerkenlsquovanbovennaarbenedenrsquoeerstbeleiddandewerkprocessenanderenvanbenedennaarboveneerstdepraktijkvandaaruitkomentotbeleidVoorbeeldbeleideersthttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwswerkgevers-centraal-plan-van-aanpak-drenthe

Voorbeeldpraktijkeersthttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsbouw-samenwerking-op-vanuit-de-praktijk-en-niet-vanaf-de-bestuurstafelshttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsplan-van-aanpak-zuid-limburg-sense-urgency

Integraal casemanagementVerschillendegezaghebbendepartijenbenadrukkenopbasisvanonderzoekhetbelangvaneenintegraleaanpakenintegraalcasemanagementvanuitWerkampInkomenendeGGZEengreepHetTrimbosInstituutpleitvoorsamenwerkingtussenFACT-teams(GGZ)ensocialewijkteamshttpsassetstrimbosnldocs97ad37ee-bffa-46e6-b55e-0a01c646ed51pdf

DeOrganisatievoorEconomischeSamenwerkingenOntwikkeling(OECD)beveeltNederlandaanompsychischeproblemenaltijdgeiumlntegreerdaantepakkenDedienstverleningaanclieumlntenmetpsychischeaandoeningenblijftachterdooreengebrekkigontwikkeldeondersteuningdoorcasemanagersaldusdeOECDOmdatmensenmeteenmentaleaandoeningvaakookandereproblemenhebbeniseenmultidisciplinaireondersteuningnodigwaarinzorgwerkeninkomenenanderesocialesectorenwordengecombineerd

OECDMentalHealthandWorkNetherlandsOECDPublishing2014DitrapportmaaktdeeluitvaneenseriepublicatiesoverdiverseOECD-landenOnlinetelezenviahttpwwwoecdorgnetherlandsmental-health-and-work-netherlands-9789264223301-enhtm

Tedownloadenviadezepaginahttpswwwrijksoverheidnldocumentenrapporten20141201oecd-rapport-mental-health-and-work-the-netherlands

OECDReportHealthataglanceEurope2016Onlinetelezenviahttpwwwoecdorghealthhealth-at-a-glance-europe-23056088htm

httpwwwoecd-ilibraryorgsocial-issues-migration-healthmental-health-and-work_9789264124523-en

23

HetZorginstituutNederlandheeftaangegevenwaardegrenzentussendedomeinenvanWerkampInkomenenGGZliggenTegelijkconstateerthetZorginstituutdaternogveelmisgaatindeafstemmingtussenbeidedomeinenzowelquabeleidalsuitvoeringhttpswwwzorginstituutnederlandnlpublicatiesrapport20160829bevorderen-van-participatie-van-clienten-met-een-psychische-stoornis

Casebesprekingen en regievoeringInsommigeregiorsquosisalervaringmetgemeenschappelijkeclieumlntbesprekingeninveelanderebestaathetvoornemendaartoeZieondermeerparagraaf27vanSamenwerkenaanwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

FrieslandheeftdriesubregionalecasusgroepenwaarinGGZgemeentenenUWVclieumlntenbesprekenDezecasusteamswordenndashzekerindebeginfasendashprofessioneelbegeleiddoortrainersendocentenvandeNoordelijkeHogeschoolLeeuwardenIndecasusgroepenwordtperclieumlnteacuteeacutenregievoerderbenoemdhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

CentraalindeaanpakvenderegioHollandRijnlandstaathetcasuiumlstiekoverlegDaarinoverleggenallebetrokkenpartijenovercasussendiezijzelfkunneninbrengenInhetoverlegwordtbepaaldwatermoetgebeurenwelkeafsprakennodigzijnenwiedaarbijbetrokkenzijnDaarbijwordtereacuteeacutenregiehouderbenoemdhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsbouw-samenwerking-op-vanuit-de-praktijk-en-niet-vanaf-de-bestuurstafels

GegevensuitwisselingEffectievesamenwerkingtussenWerkampInkomenenGGZkannietgoedplaatsvindenzonderdatgegevensoverdegemeenschappelijkeclieumlntuittewisselenDaarbijgaathetlangnietaltijdompuurmedischeinformatieOmherstelenparticipatiegoedtecombinerenishetvooralnodigominzichttedeleninwatiemandondanksdeaandoeningweacutelkanwatdeambitiesenwensenzijnenmetwelkeaanpassingenmogelijkrekeninggehoudenmoetenwordenHelaasbiedtdehuidigewet-enregelgevingrondgegevensuitwisselingenprivacygeenantwoordopallevragenvanprofessionalsHetbestedatzijdaaromkunnendoenishandelenindegeestvandewetgevingmaardaarbinnenopgewetensvollewijzewelzoekennaarpraktischeoplossingenInhetrapportSamenwerkenaanwerk(paragraaf47)wordtingegaanopgegevensuitwisselinghttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

httpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingensamenwerken-met-zorgprofessionals--gegevensuitwisseling-en-privacy

httpswwwdivosanlwerkwijzer-werk-en-inkomen-in-het-sociaal-wijkteamgegevensuitwisseling-beroepsgeheim-en-privacy

24

Protocollen gegevensuitwisselingInderegionalewerkateliersbleekdatinmeerdereregiorsquosafsprakenzijngemaakttussenGGZUWVengemeentenoverhoeomtegaanmetgegevensuitwisselingIndearbeidsmarktregioFrieslandiseenprotocolopgesteldvoordegegevensuitwisselingrondgezamenlijkeclieumlntenhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlageprivacyprotocol_frieslandpdfoverlay-context=nieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

Tips gegevensuitwisseling en privacybull Houdsteedsvoorogenwathetdoelisvande

gegevensuitwisselingDatwordtsnelvergetenGadusnawelkegegevensnoodzakelijkzijnvoorhetdoelkanhetookmetmindergaatdeuitvraagnietteverofisereenanderemanieromdegegevenstekrijgen(eisenvansubsidiariteitenproportionaliteit)

bull MedischeinformatieismeestalnietnodigalleeninformatieoverarbeidsmogelijkhedenenarbeidsbeperkingenMedischedossiersmogennietwordenuitgewisseldtenzijdeklantzezelfterbeschikkingstelt(enbeperkttotdevoorhetdoelrelevanteinformatie)

bull Vraagdeclieumlntaltijdtoestemmingvoorgegevensuitwisselingenlegdietoestemmingschriftelijkvast(datisoverigensgeenblancomachtiging)Legdeklantdaarbijzorgvuldiguitwaaromdegegevensnodigzijnenbeperkjetotgegevensdieechtnodigzijn

bull SomskunnencasusbesprekingentussenzorgverlenerenklantmanagersanoniemzijnBijniet-anoniemecasus-besprekingenisschriftelijketoestemmingvandeclieumlntvereist

bull Indriegesprekkenkomtinformatiesnelnaarboven

bronTekstinparagraaf47p3132Samenwerkenaanwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

Visie LCR op privacy en gegevensuitwisselinghttpswwwlandelijkeclientenraadnlContentDownloads141112-factsheet-privacypdf

Algemene uitgangspunten begeleiding naar werkbull Sluitaanbijdewensenendoelenvandeklant Werkenisvoormensenmeteenpsychischeaandoeningniet

altijdmakkelijkOmdemotivatietekunnenopbrengenishetdaaromextrabelangrijkdathetwerkzogoedmogelijkaansluitbijdekwaliteitenwensenendoelenvandepersoon

bull Werkvanuiteenintegralebenadering Wanneeriemandbehandelingnodigheeftishetbelangrijk

datdebehandelinggoedafgestemdisophettrajectnaarwerkDitgeldtookvoor(blijvende)ondersteuningdieiemandnodigheeftGoedeafstemmingvanbehandelingondersteuningenbegeleidingisessentieel

bull Denkinmogelijkheden IedereenkanietsDatishetaangrijpingspuntvoorbegeleiding

naarwerkWeescreatiefinhetbedenkenvanoplossingenvoorproblemenenvertaalmogelijkebeperkingenoppraktischemanierinmogelijkhedenFixeerjealsbegeleidernietopdeaandoeningBedenkdatfunctiesaanpasbaarzijn

25

bull Zorgvoorvoldoendeuitdaging IedereenkanzichontwikkelenWathiervoornodigisis

voldoendeuitdagingEenuitdagingis100maatwerkenvooriedereenverschillendMaarvooriedereengeldtalsietstemoeilijkoftemakkelijkisontwikkeljejezelfniet

bull Hetkanenmagmisgaan BijuitdagingenhoortdathetmiskangaanMaarhet

alternatiefnietsdoenofalleenmaarveiligekeuzesmakenisnietbeterTegenslagenenfaalervaringenzijneenonderdeelvaneenleerproces

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

App Many ondersteunt samenwerkingIndediverseregionalewerkateliersisnaarvorengekomendaterveelbehoefteisaanwisselwerkinghetuitwisselenvankennisencontactleggenmetelkaarDaarombiedenweuhetgebruikvandeappManyaanHetiseenbestaandeappwaarineencommunicatiekanaalisaangemaaktSAMENWERKINGGGZENWampImettoevoegingvan1 De35arbeidsmarktregiorsquos2 10categorieeumlnzoalsinterventiesfinancieumlnenGebruikdeappomeenvraagstellenofeenberichtophetprikbordachtertelateninhetcommunicatiekanaallsquoKennisnetwerkGGZenWampIrsquoDitkuntuzowelopregio-niveaudoenofineencategorieEencategorieisregio-overschrijdendBijeenregiokrijgenalleendiegenendevraagteziendieookdedesbetreffenderegiohebbengeselecteerdDeappistevindeninbull iTunesbull GooglePlaybull WindowsPhone

HoedeappteinstallerenentegebruikenDatisheeleenvoudigVolgdeinstructiesindehandleidingOfziedepaginahttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsapp-many-versterkt-het-kennisnetwerk-ggz-en-werk-inkomen

HetcommunicatiekanaallsquoKennisnetwerkGGZenWampIrsquoiseenbeslotenkanaalWiltuookandereprofessionalsuitnodigenomtekennisuittewisselenStuurdaneene-mailnaarhelpdeskimpulssamenvoordeklantnlovvappManyendegegevensvandeprofessional(naamorganisatiefunctieene-mailadres)

Ondersteuning door de ProgrammaraadDeProgrammaraadheefteenspecialepaginaopzijnsitelsquoSamenvoordeklantrsquooverwerkpsychischeaandoeningenensamenwerkingtussenprofessionalsuitGGZenWampIHieroponderanderdoorverwijzingennaarondersteunendeproductenhttpswwwsamenvoordeklantnlpsychische-aandoening-en-werk

MaandelijksverschijntdedigitaleNieuwsbriefSamenwerkingGGZenWampIHierinveelpraktischetipsenervaringenronddeuitvoeringvanderegionaleplannenvanaanpakOponderstaandepaginanadereinformatielinksnaardereedsverschenennieuwsbrievenendemogelijkheidomje(gratis)teabonnerenhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsnieuwsbrief-samenwerking-ggz-en-wi

26

4Kennis enkennisdelenInhoudbull Regionale werkateliers en plannen van aanpak 27bull Divosa 27 bull SBCM 27bull ParticipatieCampus 28bull Phrenos 28bull Tranzo 28bull Samen Sterk Zonder Stigma 28 bull GGZ Nederland 28bull AKC 29bull MMM 29bull Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie 29bull MIND 29bull LPGGZ 29 bull App Many 29bull Trimbos-instituut 29bull Movisie 29

27

4KennisenkennisdelenOm beter en effectiever samen te werken is het delen van bestaande en opbouwen van nieuwe kennis onontbeerlijk Zowel binnen de domeinen GGZ en Werk amp Inkomen als daartussen In dit hoofdstuk van de routekaart onder meer links naar vindplaatsen van kennis zoals kenniscentra en organisaties alsmede hun opleidingen en trainingen We beperken ons daarbij tot non-profit organisaties Dat neemt niet weg dat er ook een relevant aanbod van trainingen en opleidingen is van commercieumlle partijen

Regionale werkateliers en plannen van aanpakKennisdelingwaseenbelangrijkonderwerpinderegionalewerkateliersInderegionaleplannenvanaanpakisdeweerslagdaarvanduidelijkterugtevindenininitiatievenrondthemabijeenkomstengezamenlijketrainingenenopleidingenoverzichtenvanproducteneninterventieskenniskringenopbouwvaneenregionalesocialekaartetcInhoofdstuk2vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquozijnzebeschrevenmetnameinparagraaf26httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

KennisdeleniseenbelangrijkepijlervanhetplanvanaanpakinWest-BrabantDaarbijgaathetmetnameomeffectieveinterventiesenaanpakkenDesamenwerkendepartijengaantrainingenenworkshopsorganiserenbijvoorbeeldoverdevraaghoejeeenpsychischeaandoeningherkentOfwatgemeentenenUWVinhuishebbenaanbegeleidingsmogelijkhedenrichtingwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwssamen-werken-aan-werk-west-brabant

DivosaDivosaisdeverenigingvanleidinggevendeninhetsociaaldomeinOpdesitevanDivosazijnverschillendewerkwijzerstevindenoverdere-integratievanmensenmeteenpsychischeaandoeningalsmedeeendigitalekenniswijzereene-learningeentrainingvoorklantmanagersendiverseanderehulpmiddelenhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

SBCMSBCMishetKenniscentrumenAampO-fondsindesocialewerkgelegenheidHetdoelvanSBCMismiddelshaaractiviteitenbijdragenaanpassendbetaaldenduurzaamwerkvoormensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktSBCMheeftmeerderetrainingenvoordiversedoelgroepeneene-learningenheeftdiverseandererelevanteproductenzoalshandreikingenvoorbegeleidingDeSBCM-productenzijndeelstevindenindeParticipatieCampuswwwsbcmnlproducten

27

4KennisenkennisdelenOm beter en effectiever samen te werken is het delen van bestaande en opbouwen van nieuwe kennis onontbeerlijk Zowel binnen de domeinen GGZ en Werk amp Inkomen als daartussen In dit hoofdstuk van de routekaart onder meer links naar vindplaatsen van kennis zoals kenniscentra en organisaties alsmede hun opleidingen en trainingen We beperken ons daarbij tot non-profit organisaties Dat neemt niet weg dat er ook een relevant aanbod van trainingen en opleidingen is van commercieumlle partijen

Regionale werkateliers en plannen van aanpakKennisdelingwaseenbelangrijkonderwerpinderegionalewerkateliersInderegionaleplannenvanaanpakisdeweerslagdaarvanduidelijkterugtevindenininitiatievenrondthemabijeenkomstengezamenlijketrainingenenopleidingenoverzichtenvanproducteneninterventieskenniskringenopbouwvaneenregionalesocialekaartetcInhoofdstuk2vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquozijnzebeschrevenmetnameinparagraaf26httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

KennisdeleniseenbelangrijkepijlervanhetplanvanaanpakinWest-BrabantDaarbijgaathetmetnameomeffectieveinterventiesenaanpakkenDesamenwerkendepartijengaantrainingenenworkshopsorganiserenbijvoorbeeldoverdevraaghoejeeenpsychischeaandoeningherkentOfwatgemeentenenUWVinhuishebbenaanbegeleidingsmogelijkhedenrichtingwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwssamen-werken-aan-werk-west-brabant

DivosaDivosaisdeverenigingvanleidinggevendeninhetsociaaldomeinOpdesitevanDivosazijnverschillendewerkwijzerstevindenoverdere-integratievanmensenmeteenpsychischeaandoeningalsmedeeendigitalekenniswijzereene-learningeentrainingvoorklantmanagersendiverseanderehulpmiddelenhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

SBCMSBCMishetKenniscentrumenAampO-fondsindesocialewerkgelegenheidHetdoelvanSBCMismiddelshaaractiviteitenbijdragenaanpassendbetaaldenduurzaamwerkvoormensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktSBCMheeftmeerderetrainingenvoordiversedoelgroepeneene-learningenheeftdiverseandererelevanteproductenzoalshandreikingenvoorbegeleidingDeSBCM-productenzijndeelstevindenindeParticipatieCampuswwwsbcmnlproducten

28

ParticipatieCampusDeParticipatieCampusiseeninitiatiefvanDivosaenSBCMterbevorderingvanhetvakmanschapindeuitvoeringDeParticipatiecampusgeefttoegangtotverschillendee-learningsdigitalekenniswijzersenandereproductenRegistratie(gratis)isvereistwwwparticipatiecampusnl

httpsparticipatiecampusnlkenniswijzers

httpsparticipatiecampusnlelearningaanbod

PhrenosPhrenosishetkenniscentrumvoorernstigepsychischeaandoeningen(epa)OpdesitevanPhrenosstaatveelinformatieoverEPA(ernstigepsychischeaandoeningen)enwerkrichtlijnenbijeenkomstenkenniskringenaanpakkeneninterventiesPhrenosbeheertenontwikkeltdeinterventieIPS(IndividuelePlaatsingenSteun)enverzorgtdeopleidingtotIPS-jobcoachhttpswwwkenniscentrumphrenosnl

TranzoTranzoishetwetenschappelijkcentrumvoorzorgenwelzijnvanTilburgSchoolofSocialandBehavioralSciencesTilburgUniversityDemissieishetverbindenvanwetenschapenpraktijkophetgebiedvanzorgenwelzijnhttpswwwtilburguniversityedunlonderzoekinstituten-en-researchgroepentranzo

TranzokentverschillendeAcademischeWerkplaatsenwaarinderelatietussenpsychischeaandoeningenenwerkcentraalstaatmetnamedeAcademischeWerkplaatsArbeidenGezondheidhttpswwwtilburguniversityedunlonderzoekinstituten-en-researchgroepentranzoacademischewerkplaatsenarbeid-en-gezondheid

Samen Sterk Zonder StigmaDesitevanSamenSterkZonderStigma(SSZS)geeftondermeertoegangtoteentraininglsquoSelecterenzondervooroordelenrsquodee-learninglsquoOpenheidpsychischegezondheidwerktrsquoendeapplsquoSterkophetWerkrsquoBovendienpresentatiesvanwerkambassadeursenworkshopsamppresentatiesopmaatwwwsamensterkzonderstigmanl

ZieookparagraafoverSSZSinhoofdstuk6pagina38

GGZ NederlandGGZNederlandisdebrancheorganisatievoorinstellingenindegeestelijkegezondheidszorgenverslavingszorgSteedsmeerGGZ-instellingenzienwerkenparticipatiealsnuttigeennoodzakelijkeonderdelenvangenezingenrehabilitatieenintegrerendieinhunbehandelingBijvoorbeeldmetarbeidsmatigedagbehandelingofwerkonderbegeleidingvangespecialiseerdetrajectbegeleidersofjobcoachesvaakineenambulantbehandelteamOpdewebsitevanGGZNederlandisveelrelevanteinformatietevindenbijvoorbeeldoverdeontwikkelingvane-mentalhealthhttpwwwggznederlandnl

httpswwwzorgkaartnederlandnlggz

29

AKCHetArbeidsdeskundigKenniscentrum(AKC)heeftvelerelevantepublicatiesenorganiseertdaarnaastregelmatigbijeenkomstenhttpswwwarbeidsdeskundigennlakc

MensenMetMogelijkhedenInhetprojectMensenMetMogelijkheden(MMM)werken21beroepsgroepenenhunorganisatiessamenaanhetbevorderenvandeparticipatievanmensenmeteenpsychischekwetsbaarheidViadesitevanMMMisondermeereentrainingtoegankelijkdieindividueelmaarookgroepsgewijs(bijvoorbeeldinberoepsmatiggemengdegroepen)gevolgdkanwordenDaarnaastondermeereenInspiratieboekhttpwwwmmm-mensenmetmogelijkhedennl

Centrum Inclusieve ArbeidsorganisatieHetCentrumInclusieveArbeidsorganisatie(CIAO)kanhelpenmethetbetertoegankelijkmakenvaneenarbeidsorganisatievoormensenmeteenbeperkingondermeerdoorInclusiefHerontwerpvanWerk(IHW)HetCIAOiseengemeenschappelijkinitiatiefvandeUniversiteitMaastrichtenUWVhttpswwwinclusievearbeidsorganisatieorgexpertisecentrum

ZieookparagraafoverCIAOinhoofdstuk5pagina35

MINDMINDwilpsychischeproblemenvoorkomenenmensendiehiermeetemakenhebbenondersteunendoorinformatietebiedenonderzoektedoenprojectenuittevoerenenactietevoerenMINDiseeninitiatiefvanFondsPsychischeGezondheidKorrelatieenhetLandelijkPlatformGGZhttpswijzijnmindnl

Landelijk Platform GGZHetLandelijkPlatformGGZ(LPGGZ)iseenkoepelvanclieumlnten-enfamilieorganisatiesindeGGZHetLPGGZstreefternaardepositievanmensenmeteenpsychischeaandoeningstructureelteverbeterenondermeerviaallerhandeprojectenwaaronderlsquoopenvoorwerkrsquohttpwwwplatformggznllpggz

httpwwwplatformggznllpggzopen_voor_werk

App ManyViadeappManykunnenprofessionalsenanderebetrokkeneninderegioinformatieenvragenuitwisselenZieparagraafAppManyondersteuntsamenwerkinginhoofdstuk3Zieparagraafoverappmanyinhoofdstuk3paginanummer25

Trimbos-instituutHetTrimbos-instituutwildegeestelijkegezondheidverbeterendoorhetdelenvankennisHetTrimbosInstituutontwikkeltinterventiesenbeheerteenwebsitemeterkendeinterventiesindelangdurigeGGZhttpswwwtrimbosnl

httpserkendeinterventiesggztrimbosnl

MovisieMovisieishetlandelijkkennisinstituutenadviesbureauvoorhetsociaaldomeinMovisiebeheertondermeerdedatabankeffectievesocialeinterventieshttpswwwmovisienl

httpswwwmovisienleffectieve-sociale-interventies

30

5Werkgevers

en banenInhoudbull Psychosociale arbeidsbelasting 31bull Werkgeversbenadering en -dienstverlening 31bull Tips van professionals 32bull Instrumentarium Participatiewet 32bull Banenafspraak 33bull Doelgroepregister 33bull Samen Sterk Zonder Stigma 33 bull Werkambassadeurs 33bull Locus 33bull De Normaalste Zaak 34bull Onbeperkt Ondernemen 34bull Begeleidingskaarten psychische beperking 34bull Handreikingen 34bull Harrie en Werkmaat 34bull Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie 35bull Tips van Samen Sterk Zonder Stigma voor de advisering van werkgevers 35

31

5WerkgeversenbanenEr is - terecht - veel aandacht voor het (terug)leiden van mensen met een psychische aandoening naar de arbeidsmarkt Maar preventie van uitval is stap eacuteeacuten Dat moet gestalte krijgen in de werksituatie bij de werkgever

Bij re-integratie zijn werkgeverscontacten onontbeerlijk Dit is vanouds iets van het domein Werk amp Inkomen en loopt met name via de zogenaamde werkgeversservicepunten van UWV en gemeenten Naarmate de GGZ meer belang hecht aan werk vindt ook daar werkgeversbenadering plaats bijvoorbeeld in het kader van IPS Het is van belang dat op elkaar af te stemmen de werkgever zo min mogelijk te belasten met allerlei verschillende contacten en arrangementen en de werkgever zoveel mogelijk te ontzorgen De Participatiewet heeft daar een aantal moge-lijkheden voor gecreeumlerd Daarnaast kunnen herontwerp van werk en specifieke ondersteuning helpen bij een goede integratie van werknemers met een psychische aandoening in een bedrijf

Psychosociale arbeidsbelasting Psychosocialearbeidsbelasting(PSA)iseenbelangrijkerisicofactorvooruitvalenpsychischekwetsbaarheidHetterugdringenofvoorkomenvanPSAisdanookeenhoeksteenvangoedARBO-beleidIndeHandreikingPsychosocialearbeidsbelastingstaantalvanaanknopingspuntendaarvoorhttpwwwdearbocatalogusnlsitesdefaultfilesstvdahandreikingenhandreiking_psapdf

httpswwwarboportaalnlexterne-bronneninstrumentenhandreiking-psychosociale-arbeidsbelasting-psa

Werkgeversbenadering en -dienstverleningLeesoverwerkgeversbenaderingenwerkgeverscontacteninlsquoSamenwerkenaanwerkrsquoparagraaf3738en41alsmedeindewerkwijzersvanDivosahttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

httpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbegeleiding-op-maat--werk-samen-met-werkgevers

InhetDrentseplanvanaanpakstaateengezamenlijkewerkgeversbenaderingcentraalDeGGZ-trajectbegeleidersnaarwerksluitenaanbijdeaccountmanagersvangemeentenenUWVinhetWerkgeversservicepunthttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwswerkgevers-centraal-plan-van-aanpak-drenthe

Dewerkgeversservicepuntenspeleneenbelangrijkerolindeondersteuningvanwerkgeversbijhetindienstnemenvanwerknemersmet(psychischeenandere)beperkingenhttpswwwwerknlwerk_nlwerkgeverwervingsadvieswerkgeversservicepunt

31

5WerkgeversenbanenEr is - terecht - veel aandacht voor het (terug)leiden van mensen met een psychische aandoening naar de arbeidsmarkt Maar preventie van uitval is stap eacuteeacuten Dat moet gestalte krijgen in de werksituatie bij de werkgever

Bij re-integratie zijn werkgeverscontacten onontbeerlijk Dit is vanouds iets van het domein Werk amp Inkomen en loopt met name via de zogenaamde werkgeversservicepunten van UWV en gemeenten Naarmate de GGZ meer belang hecht aan werk vindt ook daar werkgeversbenadering plaats bijvoorbeeld in het kader van IPS Het is van belang dat op elkaar af te stemmen de werkgever zo min mogelijk te belasten met allerlei verschillende contacten en arrangementen en de werkgever zoveel mogelijk te ontzorgen De Participatiewet heeft daar een aantal moge-lijkheden voor gecreeumlerd Daarnaast kunnen herontwerp van werk en specifieke ondersteuning helpen bij een goede integratie van werknemers met een psychische aandoening in een bedrijf

Psychosociale arbeidsbelasting Psychosocialearbeidsbelasting(PSA)iseenbelangrijkerisicofactorvooruitvalenpsychischekwetsbaarheidHetterugdringenofvoorkomenvanPSAisdanookeenhoeksteenvangoedARBO-beleidIndeHandreikingPsychosocialearbeidsbelastingstaantalvanaanknopingspuntendaarvoorhttpwwwdearbocatalogusnlsitesdefaultfilesstvdahandreikingenhandreiking_psapdf

httpswwwarboportaalnlexterne-bronneninstrumentenhandreiking-psychosociale-arbeidsbelasting-psa

Werkgeversbenadering en -dienstverleningLeesoverwerkgeversbenaderingenwerkgeverscontacteninlsquoSamenwerkenaanwerkrsquoparagraaf3738en41alsmedeindewerkwijzersvanDivosahttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

httpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbegeleiding-op-maat--werk-samen-met-werkgevers

InhetDrentseplanvanaanpakstaateengezamenlijkewerkgeversbenaderingcentraalDeGGZ-trajectbegeleidersnaarwerksluitenaanbijdeaccountmanagersvangemeentenenUWVinhetWerkgeversservicepunthttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwswerkgevers-centraal-plan-van-aanpak-drenthe

Dewerkgeversservicepuntenspeleneenbelangrijkerolindeondersteuningvanwerkgeversbijhetindienstnemenvanwerknemersmet(psychischeenandere)beperkingenhttpswwwwerknlwerk_nlwerkgeverwervingsadvieswerkgeversservicepunt

32

OpdesitelsquoSamenvoordeklantrsquovandeProgrammaraadisveelrelevanteinformatietevindenoverwerkgeversbenaderingenwerkgeversdienstverleninghttpswwwsamenvoordeklantnlwerkgeversdienstverlening

httpswwwsamenvoordeklantnlwerkgeversdienstverleningwerkgeversservicepunten

Werkgeversservicepuntenperarbeidsmarktregiohttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagewerkgeversservicepunten_22_08_2017pdfoverlay-context=arbeidsmarktregios

Tips van professionalsbull Netwerkontwikkelingmetwerkgeversisvangrootbelang

Geefindecontacteneenduidelijkenreeumlelbeeldvanwateenwerkgeverkanverwachten

bull OntzorgdewerkgeverZijvrezenextrabelastinglsquogedoersquoeneenvergrotekansopuitvalErvaringenvanuitbijvoorbeeldIPSlatenziendatditzekernietaltijdterechtisEengoed

middelomwerkgeverstehelpenisdeno-riskpoliswaarmeewerkgeverszijningedekttegenmogelijkeuitvaldoorziektevandenieuwewerknemer

bull Benutdemogelijkhedenvanbegeleidingvanwerkgeversendecollegarsquosopdewerkvloervandenieuwewerknemer

bull Neembezwarenserieusmaarprobeerzeteontzenuwenofbeheersbaartemakenbijvoorbeelddoordeinzetvaneenjobcoach

bull Alshetluktomeenklantmeteenpsychischprobleemsuccesvolteplaatsenopentdatdewegvooranderenzoisdeervaringvanbegeleiders

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

GGZ-instellingRoadsenuitzendketenAdeccogaansamenwerkenommeermensenmeteenpsychischeaandoeningaaneenbaantehelpenenhengoedtebegeleidenDebasisvandezepubliek-privatesamenwerkingisdatiederdoetwaarhijgoedinisbullAdeccoheefteenwerkgeversnetwerkenvacaturesbullRoadsheeftdecapaciteitenervaringommensenmetpsychischeaandoeningentebegeleidenookinhetwerkhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsgoed-op-weg-met-publieke-private-samenwerking

Instrumentarium ParticipatiewetDeParticipatiewetbiedtmeerderemogelijkhedenomeenwerkgeverteontzorgenenomhethaalbaartemakeniemandmeteenbeperkingindiensttenemenzoalseenloonkostensubsidieofno-riskpolisZievooreenhandzaamoverzichtvandeinstrumentenhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwskennisdocumenten-geactualiseerdhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagekennisdocumentondersteuningmensenpwet-versiefeb17pdfoverlay-context=userspearl-hartgers

33

BanenafspraakInhetSociaalAkkoordisvastgelegddatwerkgevers125000extrabanenvoormensenmeteenarbeidsbeperkingmoetencreeumlrenwaarvan25000bijdeoverheiden100000inhetbedrijfslevenDeafsprakentussensocialepartnersenkabinetzijnookvastgelegdindeWetbanenafspraakenquotumarbeidsbeperkten(WetBQA)httpswwwsamenvoordeklantnlwettenbanenafspraak

httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlageofficiele_versie_kennisdocument_wet_banenafspraak_en_quotum_arbeidsbeperkten_-_zomer_2017pdfoverlay-context=

httpswwwsamenvoordeklantnlwetten

DoelgroepregisterHetdoelgroepregisterbevatkandidatendieinaanmerkingkomenvoordebanenafspraakofdiemetanderewoordenmeetellenvoorhetbehalenvandeafgesprokenaantallenVoorwerkgeverskanhetvanbelangzijnomiemandvanuithetdoelgroepregisterteplaatsenomzoaanbijtedragenaanhetrealiserenvandeverplichtingenhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwskennisdocumenten-geactualiseerd

Samen Sterk Zonder StigmaSamenSterkZonderStigmazetzichinvoorzichinvooreensamenlevingwaariniedereenopenkanzijnoverpsychischeaandoeningenBespreekbaarheidvanpsychischeaandoeningenophetwerkleidttoteerderhulpzoekenminderziekteverzuimgrotereproductiviteitenminderpresenteiumlsme(menisaanwezigmaar

doetnietsnuttigsmeer)watookveelvoordelenvoordewerkgeveropleverthttpswwwsamensterkzonderstigmanlgclid=CIzNpJLFjdMCFQaVGwod-1oMdA

DorienVerhoevenvandeStichtingSamenSterkZonderStigmahieldop12april2017eenpresentatieoverstigmaendebenaderingvanwerkgevershttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagestigma_en_de_benadering_van_werkgeverspdfoverlay-context

ZieookparagraafoverSSZSinhoofdstuk6pagina38

WerkambassadeursDewerkambassadeurszijneeninitiatiefvanSamenSterkZonderStigmawerknemersmeteenpsychischeaandoeningdiewerkenbinnengewonebedrijvenenzichdaarinzettenvoordebevorderingvanbespreekbaarheideneenveiligecultuurhttpswwwsamensterkzonderstigmanlover-onsambassadeurs

LocusLocusiseenin2011opgerichtpubliek-privaatnetwerkvanbedrijvengemeentenenSW-bedrijvendathelptmensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktopeenduurzamemanierintezettenhttpwwwlocusnetwerknl

34

De Normaalste ZaakDeNormaalsteZaakiseennetwerkvankleinereengroterewerkgeversdiestrevennaarlsquoinclusiefondernemenrsquoOpwwwdenormaalstezaaknlzijnondermeeroverzichtentevindenvanregelingenvoorwerkgeversdiewerknemersmeteenarbeidsbeperkingindienstnemenwwwdenormaalstezaaknl

Onbeperkt OndernemenDewebsitewwwonbeperktondernemencombevatvoorbeeldentipsenhandreikingenvoorwerkgeversdiearbeidsgehandicaptenindienstwillennemenOokdebegeleidingdaarvankomtnadrukkelijkaanbodwwwonbeperktondernemencom

Begeleidingskaarten psychische beperkingDeBegeleidingskaartengevensnelinzichtindegedragskenmerkenvandemedewerkermeteenpsychischebeperking(watzieik)enhoedaarhetbestmeeomgegaankanworden(watdoeik)EriseenversievoordewerkgevereneenversievoordebegeleidervanSocialeWerkvoorzieningofWerkbedrijfDekaartenzijnontwikkelddoorSBCMhttpswwwsbcmnlfileadminsbcm_datasectorenduurzame_banenbegeleidingskaarten_interactief_defpdf

HandreikingenSBCMheefthandreikingenontwikkeldomdeongeschrevenregelsineenbedrijfinzichtelijktemakenDoorvoorafinformatietekrijgenkandenieuwecollegazichgedragenzoalsdatbijdewerkgevergebruikelijkisHetisteoverwegenomwerkgeversopdezedocumententewijzenalszekandidatenmeteenpsychischebeperkingindienstnemen

httpswwwsbcmnlfileadminsbcm_dataproductenduurzaam_werkverbandproductendownloadsHandreiking_aan_het_werk_met_nieuwe_collegas_interactief_defpdf

httpswwwsbcmnlfileadminsbcm_dataproductenduurzaam_werkverbandproductendownloadsSBCM_Checklist_Spelregels_werkgeverpdf

httpswwwsbcmnlfileadminsbcm_dataproductenduurzaam_werkverbandproductendownloadshandreiking_begeleiding_op_de_werkvloerpdf

Harrie en WerkmaatHarrieisbedachtdoorCNVJongerenEenlsquoHarriersquoiseendirectecollegavaneenwerknemermeteenbeperkingdieoptreedtalsbegeleiderHarriestaatvoorHulpvaardigAlertRealistischRustigInstruerendenEerlijkhttpwwwikbenharrienl

SBCMenFNVhebbeneenvergelijkbaaraanbodontwikkeldalsdeHarrienamelijkdeWerkmaatZiehttpswwwsbcmnlproductenduurzaam-werkverbandproductenmaatjes-voor-medewerkers-met-arbeidsbeperkinghtmlL=0

35

Centrum Inclusieve ArbeidsorganisatieHetCentrumInclusieveArbeidsorganisatie(CIAO)eeninitiatiefvandeUniversiteitMaastrichtenUWVzetzichinomarbeidsplaatsenteontwerpenbijreguliereorganisatiesvoormensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktookvoormensenmetpsychischeaandoeningenDaarbijwordtdemethodiekInclusiefHerontwerpvanWerk(IHW)toegepasthttpwwwinclusievearbeidsorganisatieorg

httpswwwinclusievearbeidsorganisatieorgmethoden-instrumenteninclusief-herontwerp-van-werk

VanuitdieinvalshoekisdeMaastrichtseWerkcapaciteitMonitor(MWcopyM)aangepastvoorgebruikdoorGGZ-trajectbegeleidersDeMWcopyMiseenhulpmiddelvoorhetschattenenmonitorenvandewerkcapaciteitvanmensenmeteenernstigepsychischeaandoening(EPA)ensteltbegeleidersinstaathetfunctionerenophetwerktebesprekenhttpswwwinclusievearbeidsorganisatieorgmethoden-instrumentenmaastrichtse-werkcapaciteit-monitor

HetartikellsquoLendingaHelpingHandatWorkAMultilevelInvestigationofProsocialMotivationInclusiveClimateandInclusiveBehaviorrsquogaatinopdenoodzaakvanlsquoinclusiefgedragrsquovanindividuelewerknemersmaarookteamsendegehelearbeidsorganisatievooreensoepeleintegratievanwerknemersmet(psychischeofandere)beperkingenhttpslinkspringercomarticle101007s10926-016-9680-z

Tips van Samen Sterk Zonder Stigma voor de advisering van werkgeversbull Praatmetinplaatsvanoverbull Leerdesignalenherkennenbull Focusopwatjekuntbeiumlnvloedenbull Creeumlereenveiligewerksfeerbull Pakdeoorzakenvanstressaanbull Blijfingesprekingevalvanziektenbull Helpcollegarsquosermeeomgaanbull Weesalertopnegatiefgedraghttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagestigma_en_de_benadering_van_werkgeverspdfoverlay-context

36

6Stigma

Inhoudbull Stigma en zelfstigma 37bull Stigma bestrijden 37 bull Handboek destigmatisering bij psychische aandoeningen 38 bull Destigmatiseringsinterventies 38bull Empowerment en doorbreken zelfstigma 38bull Samen Sterk Zonder Stigma 38 bull Werkambassadeurs 39bull Kennisthema stigma van Kenniscentrum Phrenos 39bull Vertellen of verzwijgen 39bull Tips 40

37

6StigmaEen van de grootste obstakels op weg naar werk is het stigma dat rust op psychische aandoeningen Stigma in de samenleving bij werkgevers en toekomstige collegarsquos Maar soms ook bij professionals en begeleiders En niet in het minst bij de persoon zelf zelfstigma Wat weten we over stigma en hoe daarmee om te gaan

Destigmatisering Drie gouden regels voor professionalsbullNeemeenopenhoudingaantegenoverdeclieumlntbullZorgdatjeenigekennishebtoverstigmaendestigmatiseringbullPleegreflectieopjeeigenaannames

Stigma en zelfstigmaZorsquon40vandeNederlanderskrijgtzelftemakenmeteenpsychischeaandoeningenTochbrengtheteenstigmametzichmeeDatleidttoteenkleinerekansopwerk90vandemensenmeteenpsychischeaandoeningzegtlasttehebbenvandegevolgenvanhetstigmazoblijktuitonderzoekDiegevolgenzijnminderkansopwerkminderzelfvertrouweneennegatiefzelfbeeldenzelfssociaalisolementEenderdetoteenkwartvandebetrokkenenvoeltzichgediscrimineerdofoneerlijkbehandeldDatleidterbij20toeervanaftezienwerktezoekenofeenopleidingtegaandoenHetstigmadatdebuitenwereldoplegtwordtvaakeigengemaaktdoordebetrokkeneHetstigmawordtgeiumlnternaliseerdenerontstaateenzelfstigmaDitisextraschadelijkEenstigmazouiemandnogkunnenmotiverenomhettegendeeltebewijzenMaarbijeenzelfstigmaverzetiemandzichnietmeertegenhetstigmahttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsstigma

HetartikellsquoHowandwhenstereotypesrelatetoinclusivebehaviortowardpeoplewithdisabilitiesrsquogaatinopdegevolgenvannegatievestereotypenenhoudingenvanwerkgeversenwerknemerstenopzichtevanwerknemersmetbeperkingen(waarondepsychischeaandoeningen)httpwwwtandfonlinecomdoiabs1010800958519220151072105

Stigma bestrijdenInparagraaf36vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquoeencompactoverzichtvanhoestigmakanwordentegengegaanhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

IndelsquoWerkwijzerPsychischeaandoeningenenlichteverstandelijkebeperkingenHandboekvoormaatwerkbijhetbegeleidennaarwerkrsquogaatparagraaf23overhetwakenvoorstigmatiseringDaarinondermeertipshoetehandelenalsbegeleiderOokbegeleiderskunnenzichnietaltijdonttrekkenaanhetdenkeninstereotypenalshetgaatompsychischeaandoeningenBijvoorbeelddoorerautomatischvanuittegaandatwerknietaandeordeisofandershooguitsimpelwerkofonbetaaldwerkZiebijvoorbeeldhoofdstuk1enparagraaf22vandeWerkwijzerRe-integratievanklantenmetpsychischeaandoeningenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbegeleiding-op-maat--waak-voor-stigmatisering

37

6StigmaEen van de grootste obstakels op weg naar werk is het stigma dat rust op psychische aandoeningen Stigma in de samenleving bij werkgevers en toekomstige collegarsquos Maar soms ook bij professionals en begeleiders En niet in het minst bij de persoon zelf zelfstigma Wat weten we over stigma en hoe daarmee om te gaan

Destigmatisering Drie gouden regels voor professionalsbullNeemeenopenhoudingaantegenoverdeclieumlntbullZorgdatjeenigekennishebtoverstigmaendestigmatiseringbullPleegreflectieopjeeigenaannames

Stigma en zelfstigmaZorsquon40vandeNederlanderskrijgtzelftemakenmeteenpsychischeaandoeningenTochbrengtheteenstigmametzichmeeDatleidttoteenkleinerekansopwerk90vandemensenmeteenpsychischeaandoeningzegtlasttehebbenvandegevolgenvanhetstigmazoblijktuitonderzoekDiegevolgenzijnminderkansopwerkminderzelfvertrouweneennegatiefzelfbeeldenzelfssociaalisolementEenderdetoteenkwartvandebetrokkenenvoeltzichgediscrimineerdofoneerlijkbehandeldDatleidterbij20toeervanaftezienwerktezoekenofeenopleidingtegaandoenHetstigmadatdebuitenwereldoplegtwordtvaakeigengemaaktdoordebetrokkeneHetstigmawordtgeiumlnternaliseerdenerontstaateenzelfstigmaDitisextraschadelijkEenstigmazouiemandnogkunnenmotiverenomhettegendeeltebewijzenMaarbijeenzelfstigmaverzetiemandzichnietmeertegenhetstigmahttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsstigma

HetartikellsquoHowandwhenstereotypesrelatetoinclusivebehaviortowardpeoplewithdisabilitiesrsquogaatinopdegevolgenvannegatievestereotypenenhoudingenvanwerkgeversenwerknemerstenopzichtevanwerknemersmetbeperkingen(waarondepsychischeaandoeningen)httpwwwtandfonlinecomdoiabs1010800958519220151072105

Stigma bestrijdenInparagraaf36vanhetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquoeencompactoverzichtvanhoestigmakanwordentegengegaanhttpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

IndelsquoWerkwijzerPsychischeaandoeningenenlichteverstandelijkebeperkingenHandboekvoormaatwerkbijhetbegeleidennaarwerkrsquogaatparagraaf23overhetwakenvoorstigmatiseringDaarinondermeertipshoetehandelenalsbegeleiderOokbegeleiderskunnenzichnietaltijdonttrekkenaanhetdenkeninstereotypenalshetgaatompsychischeaandoeningenBijvoorbeelddoorerautomatischvanuittegaandatwerknietaandeordeisofandershooguitsimpelwerkofonbetaaldwerkZiebijvoorbeeldhoofdstuk1enparagraaf22vandeWerkwijzerRe-integratievanklantenmetpsychischeaandoeningenhttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbegeleiding-op-maat--waak-voor-stigmatisering

38

Hoe kun je als begeleider destigmatisering bevorderen Tips van Dorien Verhoeven van Samen Sterk Zonder Stigmabull Weetdaterzoietsalsstigmaenzelfstigmaisendathet

heelvaakvoorkomtbull Zorgdatjeenigekennishebtoverstigmaendewerking

ervanbull Weesjebewustvanjeeigenideeeumlnen(voor)oordelenKijk

daareerlijknaarbull WeethoejeeengesprekaangaatmetdeclieumlntBiedt

openingenlaatmerkendatjeopenstaatbegriphebtetcbull Probeersamenmetdeclieumlnttoteenoplossingtekomen

bijvoorbeeldoverdevraagopenheidtegevenaaneen(potentieumlle)werkgeverofniet

bull GebruikwaarmogelijkmethodiekenzoalsCORAL(zieeldersindezenieuwsbrief)

bull Nodigeenvanonzewerkambassadeursuitomtevertellenoverzijnofhaarervaringenmetstigmaophetwerkenhoedaarmeeomtegaan

httpswwwsamenvoordeklantnlnieuwssamen-sterk-zonder-stigma

Handboek destigmatisering bij psychische aandoeningenDithandboekbiedtveeloverzichteninzichtoverhoestigmatebestrijdenHethandboekisalleenindrukofalse-boektekoopbijdeuitgeverennietopinternetbeschikbaarWeeghelJvanPijnenborgMVanlsquotVeerJampKienhorstG(red)(2016)HandboekdestigmatiseringbijpsychischeaandoeningenPrincipesperspectievenenpraktijkenBussumCoutinhohttpsshopcoutinhonlstore_nlhandboek-destigmatisering-bij-psychische-aandoeningen-2027html

DestigmatiseringsinterventiesIndegeneriekemoduledestigmatiseringontwikkelddoorhetNetwerkKwaliteitsontwikkelingGGZondermeerinformatieoverdestigmatiseringsinterventiesenhandvattenvoorprofessionalsmaarookvoorclieumlntenzelfhttpwwwkwaliteitsontwikkelingggznlnetwerk

httpwwwkwaliteitsontwikkelingggznlprojectgenerieke-module-destigmatisering

Empowerment en doorbreken zelfstigmaEmpowermentvandeclieumlntkanhelpenhetzelfstigmatedoorbrekenDaarbijhelpenervaringsdeskundigenvanuiteengelijkwaardigepositie(ex-)clieumlntenomkeuzestemakenweerbijhunmotivatietekomenenteontdekkenwathunkwaliteitenenvaardighedenzijnenwatbijhenpasthttpswwwmovisienlpublicatiesnaar-hart-empowerment-deel-2

Samen Sterk Zonder StigmaDemissievanSamenSterkZonderStigma(SSZS)iseensamenlevingwaarinpsychischeproblematiekbespreekbaarisDatdoetSSZSondermeermethetprojectStigmaenWerkSSZSbiedtvoorlichtinghelptbijhetmakenvaneenplanvanaanpakorganiseertnetwerkenvanwerknemersmeteenpsychischeaandoeninginventariseertbestpracticesenontwikkeltinterventieshttpswwwsamensterkzonderstigmanl

39

VakbondenenondernemingsradenkunneneenbijdrageleverenaanhetbespreekbaarmakenvanpsychischeaandoeningenopdewerkvloerMogelijkhedendaartoewordenechterweinigbenutDitblijktuithetonderzoeklsquoPsychischeDiversiteitWerktvanSamenSterkzonderStigmaOmvakbondenenondernemingsradentehelpenmethetleverenvaneenbijdragezijnverschillendehulpmiddelenontwikkeldbull OnderzoekORampVakbondenPsychischeDiversiteitWerktbull ChecklistvoorOndernemingsradenbull FactsheetvoorOndernemingsradenbull Factsheetvoorvakbonden

WerkambassadeursDewerkambassadeurszijneeninitiatiefvanSamenSterkZonderStigmawerknemersmeteenpsychischeaandoeningdiewerkenbinnengewonebedrijvenenzichdaarinzettenvoordebevorderingvanbespreekbaarheideneenveiligecultuurhttpswwwsamensterkzonderstigmanlover-onsambassadeurs

httpswwwsamensterkzonderstigmanlverhalen

VeelvandeSSZS-ambassadeursverzorgenlezingenofpresentatiesZiehttpswwwsamensterkzonderstigmanlboek-een-ambassadeurverhalen_id=7442

Tips van ervaringsdeskundige Marieke van Keeken voor het aanpakken van stigmabull GanietvooronsdenkenmaarvraagengaingesprekEr

zijnallerleistereotypeninomloopdiedoorbreekjevooraldoorpersoonlijkcontact

bull PersoonlijkeervaringenmakenindrukindestrijdtegenstigmaVraagmensendiezelfkwetsbaarheidhebbenervarenomhunverhaaltedoenDatkaniemandzijnuitdeeigenorganisatiemaardewerkambassadeursvanSSZSkunnendatookdoen

bull ZorgvoorgoedeinformatieoverpsychischeaandoeningenenwerkHetisvaakeeneyeopenerdatbijnadehelftvandemenseninonslandooitzelfwordtgeconfronteerdmeteenpsychischprobleemEndateenaandoeninghelemaalnietalsvanzelfsprekendbetekentdatjenietkanwerken

LeeshaarverhaallsquoHoeikmijnzelfstigmadoorbrakrsquohttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwshoe-ik-mijn-zelfstigma-doorbrak

Kennisthema stigma van Kenniscentrum PhrenosFeitencijfersenontwikkelingenrondstigmaendestigmatiseringhttpwwwkenniscentrumphrenosnlkennisthemasstigma

Vertellen of verzwijgenIsopenheidovereenaandoeningverstandigofnietBijvoorbeeldineensollicitatieprocedureofophetwerkOpenheidishetideaalmaarindepraktijknietaltijdverstandigKenniscentrumPhrenosheefteenbrochureeninterventieomeengefundeerdeafwegingtemakenonderdetitelCORAL(concealorreveal)httpswwwkenniscentrumphrenosnlwp-contentuploads201506CORAL-NL_defpdf

40

SamenSterkzonderStigmaKenniscentrumPhrenosenTranzoTilburgUniversityontwikkelendezeaanpakverderwaarbijhetmeerwordttoegespitstopdeNederlandsesituatiehttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsverzwijgen-vertellen-coralnl-helpt

httpwwwkenniscentrumphrenosnldienstenprojecten-2doorontwikkeling-coral

TIPS bull Leg contactAngstenonbekendheidspeleneengroterolbijhetinstandhoudenvanstigmatiseringDaaromhelptcontactleggenmetmensenmeteenpsychischeaandoeninghetbesteomdestigmarsquosteverminderenDemanierwaaropjealsklantmanagercontactmaaktbepaaltofjestigmarsquosversterktofjuistvermindert(lsquoJamaarmetborderlinekunjetochnietmetkinderenwerkenrsquo)AlleenbegripvoleerlijkengelijkwaardigcontactvermindertstigmarsquosEnhetcreeumlerteenopenenveiligesfeerwaarindoorvragenstellenmeerbegripontstaat

bull Voorlichting en informatie over psychische aandoeningenErzijnveelverkeerdedenkbeeldenenmythes(lsquoautistenhebbengeengevoelrsquo)DoorjeteverdiepenindeverschillendepsychischeaandoeningenkrijgjeeenrealistischerbeeldOokklantenzelfbaserenzichvaakoponjuistedenkbeeldenenleggenzichzelfdaarmeeonnodigebeperkingenop

bull Zie psychische aandoeningen als deel van een continuuumlmWanneerjemensenmeteenpsychischeaandoeningzwart-wittegenovergezondemensenzetlijkenzevervanjeaftestaanMaariedereenheeftwelpsychischekwetsbaarheden

alsspreekangstofeenaanlegvoorsomberheidWanneerjepsychischeklachtenenkwetsbaarhedenzietalssymptomenopeenspectrumwaarjehogerenlagerkuntscorenisdatminderstigmatiserend

bull Maak vooroordelen en stigmarsquos bespreekbaar ook als begeleidersonderling

bull Gebruik het ICF-raamwerk om de gehele persoon in beeld te krijgen en niet alleen zijn of haar aandoeninghttpswwwdivosanlwerkwijzer-psychische-aandoeningen-en-lichte-verstandelijke-beperkingenbegeleiding-op-maat--waak-voor-stigmatisering

41

7Ervarings-deskundigen en clieumlnten

Inhoudbull Betrokkenheid clieumlnten en ervarings- deskundigen bij regionale plannen 42bull Landelijke Clieumlntenraad 43bull MIND 43bull Landelijk Platform GGZ 43bull Routewijzer naar werk 43bull Evaluatietool re-integratie 43bull Ervaringsdeskundigen 43bull Verhalen van ervaringsdeskundigen 44bull WerkWeb-Autisme 44bull Howie the Harp 44bull Tips van LPGGZ 44

42

7Ervarings-deskundigenenclieumlntenDoor clieumlntenraden clieumlntenorganisaties en ervarings-deskundigen te betrekken en met hen samen te werken kunnen professionals vanuit de GGZ en Werk amp Inkomen effectiever werken aan herstel en re-integratie Clieumlntenraden hebben een wettelijke basis in het kader van clieumlntenparticipatie Clieumlntenorganisaties zijn er op landelijk regionaal en lokaal niveau Zij ontplooien meerdere activiteiten zoals informeren lotgenotencontacten belangenbehartiging hersteltrajecten en het opbouwen van ervaringsdeskundigheid onder meer via opleidingen

Betrokkenheid clieumlnten en ervaringsdeskundigen bij regionale plannenInderegionalewerkateliersisveelgesprokenovermeerenbeterbetrekkenvanclieumlntenenervaringsdeskundigenZiehetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquometnameparagraaf26en28httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

IndeFrieseprojectgroepziteenclieumlntvertegenwoordigerdiezelfervaringsdeskundigeisverbondenaanhetHerstelcentrumFrieslandHijgeeftooktrainingenaandeprofessionalsBovendien

gaatderegioookeenreeksoverleggentebeleggenvoorclieumlntenDezezullenbegeleidwordendooreenervaringsdeskundigevanuithetHerstelcentrumhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

InhetprojectplanvanHollandRijnlandisveelaandachtvoorervaringsdeskundigheidendebetrokkenheidvanclieumlntenInLeidenbestaatallangeretijdStichtingZonwaarinervaringsdeskundigenzijnvertegenwoordigdErvaringsdeskundigenadviserenwaarnodigdegemeenteenuitvoerderszoalsklantmanagersOokverzorgenzijregelmatigtrainingenDaarnaastisStichtingPlatformSamenwerkenbetrokkenbijderegionalesamenwerkingZijorganiserenonderanderedialoogtafelsHierwordtdoorgepraatoverdebetekenisvanwerkvoorduurzaamherstelBeideorganisatieszullenookindearbeidsmarktregioHollandRijnlandactiefwordenzoalsopgenomeninhetplanvanaanpakvanderegioClieumlntenenclieumlntenorganisatieshebbeneenbelangrijkeplekgekregeninhetregionaleplanvanaanpakZoiservoorzieninmaatjesvoorclieumlntenWethouderMarleenDamenvanLeidenldquoZorsquonmaatjeziettochweeranderedingendaneenprofessionalHijofzijheeftookeenandererolendatkanelkaargoedaanvullenrdquohttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsbouw-samenwerking-op-vanuit-de-praktijk-en-niet-vanaf-de-bestuurstafels

42

7Ervarings-deskundigenenclieumlntenDoor clieumlntenraden clieumlntenorganisaties en ervarings-deskundigen te betrekken en met hen samen te werken kunnen professionals vanuit de GGZ en Werk amp Inkomen effectiever werken aan herstel en re-integratie Clieumlntenraden hebben een wettelijke basis in het kader van clieumlntenparticipatie Clieumlntenorganisaties zijn er op landelijk regionaal en lokaal niveau Zij ontplooien meerdere activiteiten zoals informeren lotgenotencontacten belangenbehartiging hersteltrajecten en het opbouwen van ervaringsdeskundigheid onder meer via opleidingen

Betrokkenheid clieumlnten en ervaringsdeskundigen bij regionale plannenInderegionalewerkateliersisveelgesprokenovermeerenbeterbetrekkenvanclieumlntenenervaringsdeskundigenZiehetrapportlsquoSamenwerkenaanwerkrsquometnameparagraaf26en28httpswwwsamenvoordeklantnlsitesdefaultfilesbestandsbijlagesamen_werken_aan_werk_-_psychische_aandoeningen_en_werk_-_wat_we_weten_wat_we_kunnen_doen_0pdf

IndeFrieseprojectgroepziteenclieumlntvertegenwoordigerdiezelfervaringsdeskundigeisverbondenaanhetHerstelcentrumFrieslandHijgeeftooktrainingenaandeprofessionalsBovendien

gaatderegioookeenreeksoverleggentebeleggenvoorclieumlntenDezezullenbegeleidwordendooreenervaringsdeskundigevanuithetHerstelcentrumhttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsinvesteer-vertrouwen-fries-plan-van-aanpak-bouwt-voort-op-ervaringen-als-pilotregio

InhetprojectplanvanHollandRijnlandisveelaandachtvoorervaringsdeskundigheidendebetrokkenheidvanclieumlntenInLeidenbestaatallangeretijdStichtingZonwaarinervaringsdeskundigenzijnvertegenwoordigdErvaringsdeskundigenadviserenwaarnodigdegemeenteenuitvoerderszoalsklantmanagersOokverzorgenzijregelmatigtrainingenDaarnaastisStichtingPlatformSamenwerkenbetrokkenbijderegionalesamenwerkingZijorganiserenonderanderedialoogtafelsHierwordtdoorgepraatoverdebetekenisvanwerkvoorduurzaamherstelBeideorganisatieszullenookindearbeidsmarktregioHollandRijnlandactiefwordenzoalsopgenomeninhetplanvanaanpakvanderegioClieumlntenenclieumlntenorganisatieshebbeneenbelangrijkeplekgekregeninhetregionaleplanvanaanpakZoiservoorzieninmaatjesvoorclieumlntenWethouderMarleenDamenvanLeidenldquoZorsquonmaatjeziettochweeranderedingendaneenprofessionalHijofzijheeftookeenandererolendatkanelkaargoedaanvullenrdquohttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsbouw-samenwerking-op-vanuit-de-praktijk-en-niet-vanaf-de-bestuurstafels

43

Landelijke ClieumlntenraadDeLandelijkeClieumlntenraad(LCR)isingesteldbijwet(SUWI)omdeclieumlntenparticipatieinhetveldvanWerkampInkomenvormtegevenDeLCRisdekoepelvanlokaleenregionaleclieumlntenradenbijgemeentenenUWVhttpwwwlandelijkeclientenraadnl

MINDMINDisin2016ontstaanenwilpsychischeproblemenvoorkomenenmensendiehiermeetemakenhebbenondersteunenDitdoetMinddoorinformatietebiedenonderzoektedoenprojectenuittevoerenenactietevoerenSamenmetclieumlnten-enfamilieorganisatiesmaatschappelijkeorganisatiesonderzoekersambassadeursendonateursMINDiseeninitiatiefvanFondsPsychischeGezondheidKorrelatieenhetLandelijkPlatformGGZhttpswijzijnmindnl

Landelijk Platform GGZMINDLandelijkPlatformPsychischeGezondheid(voorheenLandelijkPlatformGGZLPGGZ)isdekoepelvanenvoorongeveertwintigclieumlnten-enfamilieorganisatiesindeGGZOpdesiteiseenoverzichttevindenvanregionaleclieumlntenorganisaties(RCOrsquos)clieumlntinitiatievenenprojectenViaRCOrsquoszijnervaringsdeskundigentevindenhttpwwwplatformggznllpggz

Routewijzer naar werkDeRoutewijzeriseenwebsitevanhetLandelijkPlatformGGZendeLandelijkeClieumlntenraad(LCR)Opdezesitekunnenclieumlntenallerhanderelevanteinformatievindenhttpwwwroutewijzernaarwerknl

Evaluatietool re-integratieDeEvaluatietoolre-integratieiseeninstrument(vragenlijst)datisgemaaktdoorhetVerwey-JonkerInstituutinopdrachtvandeLandelijkeClieumlntenraadenMINDHetgeeftdeclieumlntenraadinzichtinhoeUWVengemeentendebegeleidingvanpsychischkwetsbaremensenvormgevenwwwevaluatieggzenwerknl

ErvaringsdeskundigenErvaringsdeskundigenzijnalshetwarebovenhuneigenproblematiekuitgestegenZijkunnennuttigeadviezengevenaanprofessionalsSommigeervaringsdeskundigenzijnopgeleiddoordeGGZomeencoachenderoltespelenErvaringsdeskundigenzijntevindenviahetLPGGZmaarookviaregionaleclieumlntenorganisaties(RCOrsquos)enfamilieorganisatiesdeNederlandseVerenigingvoorAutisme(NVA)GGZ-instellingenofdehulplijnPandorahttpwwwplatformggznllpggz

lsquoErbestaateeneendimensionaalenstereotiepbeeldvanmensenmeteenpsychischeaandoeningMaarinwerkelijkheidisiedereenandersenzijndezeklantenerinallerleisoortenenmatenmetallerleiredenenenachtergrondenengevolgenvanhunaandoeningEengoedemanieromklantmanagersmeergripopdematerietegevenisdoorervaringsdeskundigeninteschakelenDeregionaleclieumlntenorganisatie(RCO)mobiliseertentraintervaringsdeskundigevrijwilligersomvoorlichtingtegevenaanklantmanagersZijvragennuvakeradviesEencursusvoormanagerswasookzeernuttigrsquoEen gemeentelijke beleidsmedewerker en ervaringsdeskundig

44

lsquoVeelklantmanagersvullenhetvoordeklantinindeluwtehoudenTerwijlerheelwatclieumlntenmetpsychischeproblematiekzijnvoorwiehetgoedisomtewerkenendiegraagwillenwerkenDepsychischeaandoeningislangnietaltijdoverdegehelelinieinvaliderendWerkhelptomeigenkrachtteontwikkelenenkanbijdragenaanhersteldoorweergeloofteontwikkelenindeeigencompetentiesensociaalenmaatschappelijkbetrokkentezijnErvaringsdeskundigheidhelptbijhetzoekennaardejuistewerk(ervarings)plekrsquoEen projectcooumlrdinator van ZONactief en ervaringsdeskundige

Verhalen van ervaringsdeskundigenDesiteUWVperspectiefiseenplatformvoorendoormensenmeteenarbeidsongeschiktheidsuitkeringHieropverhalenvlogsenvideorsquosonderandereditverhaaloverwerkenmetautismehttpsperspectiefuwvnlartikelendroom-wordt-waarheid

WerkWeb-AutismeHetprojectlsquoWerkWeb-AutismersquodateeninitiatiefisvanmeerdereorganisatieswaaronderdeNederlandseVerenigingvoorAutismebeoogteenzelfmanagementmethodiekteontwikkelenomnormaal-tothoogbegaafdemensenmetautismesamenmetbetrokkenprofessionalsteondersteunenbijhetvindenenbehoudenvanwerkdatgoedbijhenpastDemethodiekgeeftinzichtindeeigeneffectiviteiteigenregietalentenenvoorkeurenDitzijnbelangrijkevoorwaardenvoorduurzamearbeidsparticipatiehttpswwwsamenvoordeklantnlnieuwsnieuwsbrief-samenwerking-ggz-en-wi-november-verschenen

Howie the HarpHowietheHarpiseengoedvoorbeeldvaneenopleidingtotervaringsdeskundigeDenaamisgebaseerdopdebijnaamvandeAmerikaanHowardGelddienaeenverblijfinpsychiatrischeinstellingenhetpeer-to-peer-conceptbedachtmensenmeteenpsychiatrischegeschiedeniszettenhunlevenservaringentalenteninomelkaarteondersteuneninhunherstelPameijereeninstellingvoormensenmeteenverstandelijkeofpsychiatrischebeperkinghaaldehetconceptnaarNederlandwwwhowietheharpnl

TIPS VAN LPGGZHetLPGGZdoetdevolgendeaanbevelingenaangemeentenbullKijkgoedwateenklantkanGebruikdebeschikbareondersteuningMaakgebruikvaninterventieszoalsjobcarvingbullWeesalertopeenstigmaookbijjezelfalsklantmanagerbullOnderschathetzelfstigmavanveelklantennietbullPasaanpakkengerichtopempowermenttoebullMaakgebruikvanervaringsdeskundigendiezijnopgeleiddoordeGGZomeencoachenderoltespelenZetheninalsadviseurbijdeteamsMaakhuninbrengstructureel

Colofon

DeroutekaartpsychischeaandoeningenenwerkVersie2november2017

DezeroutekaartiseenproductvandeProgrammaraadHetisonderdeelvanhetKennisnetwerkSamenwerking

GGZenWerkampInkomen

Deroutekaartgeefteenstandvanzakeneind2017weerNieuweontwikkelingeneninformatiewillenwegraag

opnemenUwsuggestiesvooraanvullingenkuntumailennaar

helpdeskimpulssamenvoordeklantnl

Samen vernieuwen we de dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden