De Oud-Amsterdammer

Volgende editie

dinsdag 15 april

We deden een oproep over herinnerin-gen aan kraakpand Wijers (het is 30 jaar geleden dat dit pand werd gekraakt) en kregen bijgaande reactie van Henk Crust die er tot zijn 50ste heeft gewoond en veel heeft meegemaakt.

door Henk Crust

Ik was in het najaar 1981 aanwezig bij de kraak van de oude tapijtenfabriek Wijers aan de Nieuwezijds Voorburgwal/kruising Nieuwendijk en was ook bewoner vanaf die tijd. In het begin moest er een afscheiding gemaakt worden van een gedeelte dat om juridische redenen niet gekraakt kon worden.

Roerige begintijdNa een roerige begintijd inclusief deur-wacht, die niet altijd aanwezig was, werd het al snel een kleine gemeenschap op zich van ongeveer 40 mensen in het centrum met een wekelijkse vergadering. Een be-langrijk besluit was om niet op elektriciteit te verwarmen i.v.m. de stoppenkast; een mindere was de beslissing van de castratie van Paprika, de rode zwerf/huiskater op kosten van de huishoudpot. De eerste win-ter was in mijn herinnering ijskoud met bevroren waterleidingen en bewoners die zeer inventief werden om hun kamer een beetje warm te houden; overal verschenen zelfgebouwde schoorstenen die boven het dak uitstaken. Later werden er steeds meer kamers bijgebouwd en er kwamen in de kelder oefenruimtes voor bands en ateliers voor kunstenaars. Op de begane grond was ook een grote zaal voor concerten die niet allemaal even glad verliepen.

ZonneterrasVooral op de bovenste verdieping (de zesde) was het vaak gezellig met in de zomer een groot zonneterras met uitzicht over de stad en zelfs een douche op een balkon met warm water door zonnewarmte (de eerste in de stad?). Later werd het tweede gedeelte

(de Pietje Dufour) er alsnog bijgekraakt, kwam er nog een café bij (de Bar-Baar) en met nog een eigen kruideniertje in het pand was het een eigen dorpje op zich mid-den in het hectische centrum. Later werd het een lange juridische en politieke strijd om het pand te behouden. Ik denk zelf dat het grote pand Tetterode in Oud-West werd behouden omdat Wijers ontruimd werd: als compensatie voor het behoud van in ieder geval één vrijplaats. De economische belangen waren te groot en Wijers moest plaatsmaken voor de Holiday Inn.

OntruimingDe ontruiming in het najaar van 1984, geloof ik, was zeer emotioneel voor me. Er was in samenwerking met de politie een draaiboek gemaakt voor de ontruiming. Vroeg in de ochtend werd er een groot

rolluik voor de ingang opengemaakt en zouden de aanwezigen afgevoerd worden in bussen. De eerste linie bestond uit men-sen van de pers en de politiek om te kijken of het wel allemaal correct ging en om hun solidariteit te tonen; die gingen er rustig uit. Daarna werd het wat meer duw- en trekwerk om de mensen in de bussen die klaarstonden te leiden. Eén chauffeur had bij wijze van grap het bord met de tekst ‘kindervervoer’ op de voorkant staan.

Vrij vertrekkenIk stond niet helemaal vooraan en weet niet wat er gebeurde, maar toen ik wat overzicht kreeg zag ik dat er net een groep punks een bus in werd geduwd. Al snel ging er een ruit uit en stonden er enkele boven op het dak de pogo te dansen*. Er stond nog een ongelooflijke hoeveelheid

mensen binnen en men zag in dat het niet ging op deze manier. Er werd door ME’ers een haag gemaakt naar de overkant, naar een steegje dat naar de Spuistraat leidde. Daar liep iedereen rustig doorheen waarna ze vrij konden vertrekken. De mensen die daarvoor in de bussen werden afgevoerd werden naar een terrein in het havenge-bied gebracht en daar vrijgelaten. Ik liep in tranen over de Spuistraat om naar huis te gaan en weet nog steeds niet of er nog straatacties waren die dag.

* Van die dansende punks op de bus werd een foto gepubliceerd in een Nederlandse krant. Diezelfde foto kwam ik jaren later tegen in de Sowjetkrant de Pravda met als onderschrift: ‘Arbeiders in Nederland protesteren tegen de slechte arbeidsom-standigheden’. De Russen moeten wel gedacht heb-ben dat dat decadente westen rare arbeiders had.

‘Sommigen dansten op hetdak van de bus de pogo’

Op het Paleis op de Dam hingen spandoeken van sympathisanten van de krakers van Wijers.

Krakersrellen beheersten in de jaren 80 veelvuldig het straatbeeld, zoals hier in 1987 in de Vondelstraat.

De bouw van hotel Holiday Inn op de plek van Wijers zou worden uitgevoerd door onder andere de HBG (Hollandse Betongroep). Dat trof, schrijft Henk Crust, het kantoor van HBG zat dichtbij, dacht men. Crust schrijft: “Met een huisvergadering werd besloten om het kantoor van de HBG aan te pakken en iemand zou uitzoeken waar het kantoor zich bevond. Gelukkig bleek dat dichtbij te zijn: om de hoek aan de Singel.”“Eén persoon belde aan en toen er werd opengedaan, gingen wij naar binnen met boterzuur en verf om het hele kantoor te trashen tot er iemand zei dat ze een verzekeringsmaatschappij waren met dezelfde afkorting. De aftocht was snel geblazen. De zaterdag daarop stond er echter een artikel in de ‘Dag in, dag uit’-pagina van de Volkskrant en we waren de risee van de stad. De krant repte echter niet van het feit dat iemand van ons er later naartoe is gegaan met een taart en verontschuldigingen. Ze namen het geloof ik vrij sportief op.”

Verkeerde actie op verkeerd adres

ProtestTijdens de Atoomtop demonstreer-de een handjevol Nederlanders tegen atoomwapens. Hoe anders was dat op 21 november 1981 toen op het Museumplein rond de 400.000 mensen tegen atoom-wapens demonstreerden. Het is daarmee wat betreft het aantal mensen het grootste protest dat ons land ooit heeft gekend.Veel Amsterdammers waren daar bij en liepen met spandoeken of schreeuwden met passie in het rond. In de volgende editie van De Oud-Amsterdammer willen wij dat massale protest in beeld brengen, het liefst met reacties van mensen die erbij waren.Reacties kunt u weer - liefst per mail - zenden naar de adressen die onder aan pagina 3 staan.

Elke maandag was het wasdag

3

Verdwenen kinderspelen:Bok bok berrie

5

Zwaar werk bij de Amsterdamsche Papier Snijderij

13

Volewijckers: Het Wonder van Zuilen

15

1 april 2014 - 15 april 2014

pagina 2 Dinsdag 1 april 2014

PUCCINI'S MEEST GELIEFDE OPERA ALLER TIJDEN!LIEFDE, HUMOR & TRAGIEK IN HET PARIJS VAN 1830

S T I C H T I N G I N T E R N AT I O N A L E O P E R A P RO D U C T I E S P R E S E N T E E RT

m . m . v . KO O R , O R K E S T & B A L L E T VA N D E S TA AT S O P E R A P L O V D I V

GIACOMO PUCCINI

ITALIAANS GEZONGEN, NEDERLANDSE BOVENTITELINGinfo/verkoop: NATIONALE THEATERKASSA - WWW.NTK.NL - 0900-9203 (€0,45 pm) 7 d.p.w.

GIACOMO PUCCINI

15 & 16 APRIL CARRÉ

AMSTERDAMMeer informatie: www.stiop.nl

(advertorial)

KNIP UIT!

In Nederland hebben 1,3 miljoen mensen last van gehoorverlies. Toch wachten veel mensen veel te lang met de aanschaf van een hoortoestel. En dat is jammer, want het gehoor is een van onze belangrijkste zintuigen. Dankzij ons gehoor kunnen we communiceren, genieten van muziek of een goed gesprek voeren. En dat is iets om zuinig op te zijn. Last van gehoorverlies? Sinds 2013 kunt u ook bij u in de buurt terecht voor een gratis hoortest door een volledig gediplomeerde audicien van Spec-savers.

Uit onderzoek blijkt dat mensen gemiddeld zeven tot tien jaar wachten voordat ze iets aan hun gehoorverlies doen. De kwaliteit van leven - ook op hogere leeftijd – kan

echter enorm verbeteren als men het juiste hoortoestel krijgt aangemeten. Daarom no-digt Specsavers iedereen uit voor een gratis hoortest.

Gediplomeerde audiciensMensen met gehoorverlies kunnen bij Specsavers terecht voor professionele hoorzorg. Bij Specsavers wordt de hoortest uitgevoertd door uitsluitend volledig gedi-plomeerde audiciens. Alle audiciens zijn StAr- geregistreerd en Specsavers is daarnaast als bedrijf StAr- en ISO-gecertifi ceerd. De Stichting Audicienregister (StAr) bewaakt de kwaliteit van de vakopleiding tot audicien en zorgt voor bij- en nascholing. Daarnaast stelt de Stichting de kwaliteitsmaatstaven vast voor de dienst- verlening en de bedrijfsinrichting en contro-leert audiciens en audicienbedrijven hierop.

Gratis hoortestBij Specsavers kunt u altijd gratis een vrijblij-vende uitgebreide hoortest laten uitvoeren. Onze gediplomeerde audiciens testen uw gehoor op de vooral voor spraak belangrijke toonhoogten. Via een hoofdtelefoon worden tonen van verschillende frequenties en volu-mes aangeboden. De resultaten worden weer-gegeven in een toonaudiogram. Hiermee kan de audicien u een professioneel advies geven. Een uitgebreide hoortest duurt ongeveer twintig minuten.

HoorserviceSpecsavers heeft contracten met alle zorgverzekeraars, waar u van profi teert. De zorgverzekeraar selecteert audiciens name-lijk op basis van een aantal kwaliteitseisen, waardoor kwaliteit is gegarandeerd. Onze hoortoestellen worden bovendien geprodu-ceerd door de marktleiders in hoortechno-logie. De audiciens van Specsavers stemmen de hoortoestellen met zorg af op uw persoon-lijke omstandigheden en de service gaat ge-woon door na aankoop van uw hoortoestel. Voor vragen kunt u altijd langskomen.

Meer informatieSpecsavers streeft er continu naar een breed assortiment hoortoestellen en brillen tegen een voor iedereen betaalbare prijs te bieden. Wilt u meer weten over Specsavers? Kijk op www.specsavers.nl of bel voor een af-spraak.

AUDICIEN AANWEZIG:Koninginnewegmaandag en dinsdag

Osdorpwoensdag t/m vrijdag

Slotermeermaandag t/m vrijdag

Richard HellingsStAr geregistreerde audicienSpecsavers Koninginneweg en Osdorp

Naam .................................................................................................

Adres .................................................................................................

Plaats ................................................................................................

Telefoon ............................................................................................

Heeft u al een hoortoestel? Ja/Nee

Zo ja, wanneer heeft u die aangeschaft? .........../.........../.........

Kom langs voor een gratis hoortest of bij stellen van uw huidige hoortoestel en ont-vang bij inlevering van deze voucher gratis 12 batterijen. Wees er snel bij want op=op!

Voor een vergelijking met uw laatst gemeten gehoorverlies, brengt u het audiogram van die meting mee op uw afspraak.

KOM LANGS TIJDENS DE HOORWEEK VAN AMSTERDAM VAN 31 MAART TOT EN MET 5 APRIL VOOR EEN GRATIS EN VRIJBLIJVENDE HOORTEST.

GRATIS HOORTOESTEL + GRATIS VARIFOCALE BRIL T.W.V. €148

LET OP! BRILACTIE LOOPT TOT

1 MEI

** Gratis hoortoestel betekent dat Specsavers uw volledige eigen bijdrage van 25% betaalt voor max. 1 hoortoestel binnen de categorie waarin u ingedeeld bent door het ZN Protocol. De overige 75% wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Indien u wellicht nog een bedrag aan eigen risico dient te betalen, wordt dat bedrag door uw zorgverzekeraar op de 75% vergoeding in mindering gebracht. De actie is geldig t/m 31-12-2014. ** De gratis varifocale bril bestaat uit een montuur van €79 en standaard varifocale glazen t.w.v. €69, is niet inwisselbaar voor geld en u heeftde mogelijkheid om tegen vaste toeslagen een montuur uit een hogere prijsklasse of extra glasopties te kiezen. Max. 1 per persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen. U ontvangt een voucher voor een varifocale bril na ondertekening van de tevredenheidsverklaring en aanschaf van het hoortoestel. Tevens dient u tussen 15-2-2014 en 1-5-2014 te zijn gestart met de proefperiode of deze hebben afgerond. © 2014 Specsavers Optical Group. All rights reserved. www.specsavers.nl

Bij Specsavers komt u in veel gevallen in aanmerking voor een gratis hoortoestel*. Kom snel langs en wij zoeken dat graag voor u uit! En tot 1 mei a.s. is de aanschaf van een hoortoestel bij Specsavers nog aantrekkelijker omdat we u een varifocale bril t.w.v. €148 cadeau doen**.

WAAR KUNT U ONS VINDEN?Specsavers Amsterdam Koninginneweg Koninginneweg 224 020 662 2651Specsavers Amsterdam Osdorp Tussen Meer 58 020 619 3001Specsavers Amsterdam Slotermeer Joop van Weezelhof 20 020 411 8729

PROFESSIONELE HOORZORG VOOR EEN EERLIJKE PRIJS

Willem MengerStAr geregistreerde audicienSpecsavers Slotermeer

Alles in het vak is klatergoud wat er blinkt

door Simon Koch

In dit blad stond onlangs een foto van een ouderwetse wasmachine, een zoge-naamde ‘langzaamwasser’, compleet met wringer. Wij woonden met 6 kinderen op de 3e etage van een woonhuis aan de Nassaukade. De woning was voor 8 personen niet ruim bemeten: een kleine keuken, een achterkamer die diende als eetkamer en dagelijkse woonkamer, een tussenkamer alwaar het lits-jumeaux van mijn ouders stond met in de hoek mijn bedje - ik ben de jongste van de 6 en werd begin jaren 50 geboren - en een voorkamer die voornamelijk ‘s avonds werd gebruikt. Verder waren er nog twee kleine zogenaamde ‘zijkamertjes’ van 2.5 x 2 meter, een op de 3e etage en een op de 1ste etage, waar de andere broers en zussen in stapelbedden sliepen. De buren op de eerste etage hadden geen kinderen en waren zo aardig hun zijkamertje aan mijn ouders te verhuren.

Maandag wasdagElke maandag was het wasdag! In de keuken stond een gasstel op een krak-kemikkig kastje. Op dit tweepits gasstel, met armetierige brandertjes, werd ‘s morgens vroeg een grote zinken ketel gezet met een liter of 40 koud water (van een gasgeiser wisten we het bestaan nog niet). De imposante thermometer die mijn moeder boven in de ketel liet drijven gaf de temperatuur aan, maar het kookpunt werd nooit bereikt. Het wasgoed werd met een houten spatel ondergedompeld in het dampige water waaraan inmiddels een handvol zeepvlokken was toegevoegd.

Als de was een uurtje had staan pruttelen werd die er met een grote houten knijper uitgehaald. Daarna werd de was gespoeld in koud water en aan de waslijn buiten te drogen gehangen. Bij ieder raam aan de achterkant van het huis hingen destijds op elke etage waslijnen. In de winter, als de buitentemperatuur onder nul daalde, werd de was op de zolder te drogen ge-hangen, maar als ook daar de lakens stijf bevroren, werd de was in de huiskamer op rekjes voor de kolenkachel te drogen gehangen. De luchtvochtigheid in huis liep dan hoog op met als voordeel dat de ramen ‘s winters dagen na de wasdag elke ochtend rijk voorzien waren van prachtige ijsbloemen.

Een wasmachineToen ik een jaar of 7 was werd er, op een dinsdagmorgen, een wasmachine gebracht. De verhuurder droeg de Ruton langzaamwasser op zijn rug naar de 3e etage en zei dreigend dat hij de machine uiterlijk om 4 uur ‘s middags weer kwam ophalen. De huurprijs bedroeg een rijks-daalder. Als je de wasmachine op maandag wilde huren, was dat duurder.De machine was niet meer dan een geëmailleerd rechtopstaand vat met op de bodem een verticaal elektrisch aangedre-ven schoep die afwisselend een paar slagen linksom en rechtsom draaide. Het vat werd gevuld met vuile was, warm water en zeep en na een half uurtje klotsen was de was ‘schoon’. Voor die tijd een enorme tijdsbesparing.De wasmachine had ook een wringer, de voorloper van de centrifuge, waarmee het vocht met de laatste zeepresten uit de was

werd geperst. Met de grote draaiknop aan de bovenzijde van de wringer regelde je de druk. Voor een kind was er geen leuker karweitje dan als een soort orgelman aan de slinger van de wringer te mogen draaien. Mijn moeder was laaiend enthou-siast over het apparaat, ondanks het feit dat ze door menige stroomstoot bijna het leven liet. Aardlekschakelaars moesten nog worden uitgevonden!

SjouwenMet de opkomst van de wasserette verdween de leasewasmachine. Voort-aan moest je je moeder helpen met het sjouwen van grote tassen was naar de dichtstbijzijnde wasserette waar je je als kind vervolgens enorm zat te vervelen. Eindeloos turen naar een raampje waar-

Nog twintig bladzijden en ik heb het boek uit. René van Collem (drummer van Doe Maar) vertelt zijn verhaal in ‘Heroïne Godver-domme’, een titel waar je in eerste instantie van schrikt. Ik wist niet dat het nummer op album ‘4us’ (virus) van Doe Maar uit 1983 die achtergrond had. Drukwerk bracht in datzelfde jaar ‘(N)ie-mand wint’ uit en kreeg daar een Edison populair voor. Voor zover ik mij herinner heeft niemand van ons iets gemerkt van de proble-men met René als we de mannen van Doe Maar tegenkwamen. Bij televisieopnames of bijvoorbeeld het No Nu-kes-festival op 9 april 1982 in Utrecht was er in de kleedkamers niets aan de hand. Wat kan een topmuzikant door-

maken als hij aan de verkeerde spullen begint en zichzelf niet in de hand heeft? En ook de andere bandleden, die met pijn in hun hart afscheid van René moesten nemen.

Café Drukwerk had regelma-tig problemen met junkies in de buurt. Ik had dus zo tegen René op kunnen lopen. Zoals ik Wally Tax wel tegenkwam, die mij dan geld te leen vroeg. Dan zei ik: ‘Ik leen je geen geld, want ik krijg

het toch niet terug’ en gaf ik hem een joetje. ‘Hier, omdat je zulke fantastische muziek hebt gemaakt.’ ‘Tof man, ik breng het morgen terug.’ ‘Zeg dat nu niet, want daar komt het toch niet van. Ik schenk het je.’

En dan fladderde hij richting Zee-dijk langs hotel Prins Hendrik, waar in de nacht van 13 mei 1988 door overmatig drugsgebruik Chet Baker uit het raam lazerde. Er zijn een hoop topmuzikanten door het witte en bruine gif naar de klote gegaan. Als je het boek van René leest, is het gebruik ook vooral een zoektocht naar wie en wat je bent en er even niet te hoeven zijn. Dat drugsgebruik niet van korte duur is komt duide-lijk naar voren. Plus de schaamte over stelen en het verdriet dat je anderen ermee aandoet. Een schokkend moment tijdens het lezen was dat hij zijn gouden pla-ten van Doe Maar ging verpatsen voor die rotzooi. Op dat moment kreeg ik bericht dat een gouden single van ‘Je loog tegen mij’ via internet ter veiling werd aange-boden. De mijne heb ik nog.

achter de was lag te schuimen en als het klaar was met de natte was, en daardoor loodzware tassen, weer terug naar huis.Waarom dit verhaal? Welnu, onze maatschappij gaat veranderen. We gaan

naar een leasemaatschappij. Het gaat om duurzaam gebruik. Als je verspilling wilt tegengaan dan koop je niet, maar lease je. Dus geen eigen auto meer maar een auto die je per uur least en denk ook aan een hogedrukspuit die je maar eens per jaar gebruikt of een boormachine, en wie weet komt straks de Miele-man weer een keer per week de wasmachine brengen en weer ophalen. Zo gek was dat vroeger nog niet!

pagina 3Dinsdag 1 april 2014

‘Ik moest blijven liggen’door R.F. Philip

Naar aanleiding van uw artikelen over de schietpartij op de Dam het volgende. Ook ik was als jon-getje van 7 jaar op de Dam toen de schietpartij losbarstte. Ik was een schriel mager jongetje en kreeg enkele malen per week extra voeding bij de Broeders van Saint Louis die in de Spuistraat een MULO-school hadden. Ik zat op de Katholieke Lagere School Sancta Maria op de Prinsengracht 29, van dezelfde kloosterorde, en daar had men mij geselecteerd als iemand die wat extra’s in zijn buikje moest krijgen.Omdat ik van de grote mensen had gehoord dat de Canadezen

zouden aankomen op de Dam, was ik na mijn hapje daar naar-toe gelopen om te kijken. Gedu-rende de schietpartij reed er een paard en wagen van Van Gend & Loos over de Dam. Een paar mannen op die kar grepen mij in mijn kraag, smeten mij op de wa-gen en zeiden dat ik moest blij-ven liggen. Ergens, ik weet niet meer waar, maar wel een eindje van de Dam af, stopte de kar en mocht ik naar huis lopen. Later heb ik mij wel eens afgevraagd of er ooit een strafzaak tegen deze moordenaars is aangespannen, want het was toch een oorlogs-misdaad om op een menigte on-gewapende burgers te schieten. Weet u dat misschien?

De Dam 7 mei 1945

De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BVPostbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79E [email protected] I www.deoudamsterdammer.nl

Informatie over adverterenMyrna Bos, Irene VennekerT 06-11002679 Myrna BosT 06-2900679 Irene Venneker

CopyrightOp de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

De Riouwstraat in de jaren 80. Foto: BeeldBank amsterdam/www.geheugenvanoost.nl

In deze rubriek staat De Oud-Amsterdammer stil bij herinneringen, nieuwtjes, wee-tjes en feiten over de schietpartij op de Dam op 7 mei 1945. Duitse soldaten die niet konden verkroppen dat Duitsland had gecapituleerd, schoten vanaf het balkon van De Groote Club op de feestende menigte op de Dam. Daarbij kwamen zeker 33 men-sen om het leven. De Stichting ‘Memorial 2015 voor Damslachtoffers 7 mei 1945’ stelt zich ten doel om op de Dam voor de nabestaanden een gedenkteken op te richten.

Dhr. Bobeldijkdoor Marja Bisseling

In De Oud-Amsterdammer staan artikelen over een gedenksteen aan 7 mei 1945. Er wordt gewerkt aan een gedenksteen met de namen van de mensen die zijn doodgeschoten op de Dam na de bevrijding. De heer J. Bobeldijk was in de oorlog een Binnenlandse Strijdkracht. Hij is toen doodgeschoten op de Dam. Het zou fijn zijn als ook zijn naam op de gedenksteen kwam te staan. De heer Bobeldijk was een neef van mijn moeder.

Nieuws over Rika OverdijkTwee personen hebben zich gemeld met berichten over Rika Overdijk, waarover we in de vorige editie uitgebreid berichtten. Een dame zat bij haar in de klas en heeft een foto van haar als meisje, en een an-dere Amsterdamse laat weten dat ze Rika heeft gekend. Deze reacties plaatsen we in de volgende editie. Meer reacties over Rika Overdijk zijn nog steeds welkom.

‘Elke maandag was het wasdag’


www.abcoudermeer.nl

vanaf €449.000,- VON

Wilt u meer informatie?Neem dan vrijblijvend contact op met één van onze makelaars:

T 0294 [email protected]

T 020 636 05 80 (Menno Mönch)[email protected]

Luxe appartementenaan het meertussen 110m2 en 160m2

Verkoop nieuwbouwproject Abcoudermeer gestart!

Open Huis 5 april 2014Tussen 11.00 – 15.00 uur kunt u komen kijken op de

bouwplaats van Dromenrijk op de kruising van de

Mitrastraat met de Anubisstraat te Almere-Poort.

www.wonenindromenrijk.nlwww.wonenindromenrijk.nlBetoverd wonen!

• Gratis kleurkeuze voorgevel• Standaard 4 kamers • Dakraam op de 2e verdieping• Inclusief zéér complete keuken

• Inclusief luxe badkamer • Grote tuin• Eigen parkeerplaats

NU MET STARTERSLENING EN SUBSIDIE MOGELIJK!

BOUW IS GESTART OPLEVERING SEPTEMBER 2014

Nergens woont u completer!

v.a. €193.500 v.o.n.

www.wonenindromenrijk.nlvolg ons ook op www.facebook.com/dromenrijk

EEN VORMHUIS. WOON BETER, LEEF GOEDKOPER

Voor vragen en verkoopinformatie:

Dromenrijk is een project van:

06-14833384 036-7503790 078-6421500

€10.000 EURO KORTING BIJ CASCO KEUKEN + CASCO BADKAMER + CASCO TOILET

En nog veel meer! Vraag naar de mogelijkheden.

Inschrijven bij WoningNet

hoeft niet!

020 215 00 00

SOCIALE HUURWONINGEN VOOR 55+

PER DIRECT BESCHIKBAAR

Prettig wonen!Alle woningen hebben twee kamers, een open keuken, inpandige berging en een balkon of terras. De bovenwoningen zijn bereikbaar met de lift. Het complex is omgeven met groen, waardoor u het gevoel krijgt buiten te wonen.

Alle gemakken binnen handbereikEr is o.a. een supermarkt, kapsalon en wasse-rette gevestigd en er worden regelmatig acti-viteiten georganiseerd. De woonbegeleidersbieden hulp op maat en in het complex is

een huisartsenpraktijk en een fysiotherapeutaanwezig. Winkelcentrum De Kameleon ligt oploopafstand en elke dinsdag is er markt. Vlakbij is het metrostation en de bushalte ligt voor de deur.

Alles inclusiefDe huurprijs is circa € 800,- (incl. elektra, water, stookkosten en aansluiting UPC).

Wilt u meer weten of direct een afspraak maken? Neem vandaag nog contact met ons op. 020 – 215 00 00 of [email protected].

KOM KIJKEN IN KOORNHORST!Open Dag zaterdag 3 mei van 10.00 tot 13.00 uur

Koornhorst 32, Amsterdam ZuidoostU krijgt een rondleiding door het complex en kunt de modelwoning bekijken.

door Jos Mol en Nellie de Koning

Bok bok berrie was een soort boksprin-gen. Er stond een rij kinderen waarvan de eerste met zijn rug tegen een muur stond, de handen gevouwen in een kom. Het tweede kind boog zich zodanig dat zijn/haar hoofd in de handen van het eerste kind kwam te liggen. De eerste bok was nu gereed, waar je in principe op kon gaan zitten. Een tweede bok werd gevormd door een jongen/meisje dat zich naar voren boog, het hoofd tussen de benen van de vorige stak en zich met beide handen aan de vorige bok vasthield. De volgende speler nam een aanloop en sprong over de tweede naar de eerste bok. Dan sprong het tweede kind en het gebeurde dan ook dat men soms met zijn tweeën op een bok eindigde. Dan schoof de volgende bok aan en kon er weer worden gesprongen. Zo werd de rij bokken steeds langer! De bokken schudden dan extra krachtig om

te trachten de kinderen die erop zaten eraf te gooien.

Zo lang mogelijke rijHet ging er natuurlijk om de rij zo lang mo-gelijk te maken, tot hij uiteindelijk onder veel geraas instortte. Dan begon het spelle-tje ‘bok bok berrie’ weer van voren af aan! Wie het onderscheid tussen het staande kind en de bokkenkinderen maakte is ons onbekend. Wie weet het nog?In de vorige edities besteedden Nellie en Jos aandacht aan hoepelen, playe-ren en knikkeren.

Naschrift redactie: Op internet staat een artikel van Thijs Mol, waarin ook wordt gerefereerd aan bok bok berrie. Mol heeft er echter iets (niet heel veel) andere her-inneringen aan: “Wij deden hoge hoed of stinksigaar met gebaren en noemden het ook wel bok bok berrie. Degene die af was moest bij de bok komen staan, zodat er soms wel drie bokken stonden, waarover

heen gesprongen moest worden om op de voorste bok het versje op te zeggen. De andere bokken mochten met schudden trachten de berijder te laten vallen.”

PlayerenOok kregen wij de volgende reactie van Miriam-Sluitman-Windt op het artikel over playeren. “Misschien is het al eens in uw rubriek vermeld, maar naast het playeren hadden wij ook ‘plaatje prik-ken’. Het was ook rond de jaren vijftig en de leerlingen van de Sint Cathari-nameisjesschool in de Vechtstraat in Amsterdam speelden het vol overgave. In een redelijk dik boek verstopte je om de 4, 5 bladzijden een uitgeknipt plaatje, uit de Libelle of Margriet. Met je duim liet je even de bladzijden wapperen en dan mocht een ander met een speld 3x in het boek prikken. Soms had je dan een plaatje en anders ging de speld naar de bezitter van het boek. Ja, Nederland was in de wederopbouw!”

door Simon van Blokland

Over het het ‘huis met de hoofden’ is veel te vertellen. Het ‘huis met de hoofden’ aan de Keizersgracht is gebouwd in 1622. Als architect worden diverse perso-nen genoemd, onder wie de zoon van Hendrick de Keyser. De zes hoofden zijn Romeinse koppen met druiventrossen en korenaren. Het volksverhaal gaat dat de dienstmaagd gerommel hoorde aan het kelderluik waarna de insluiper werd

onthaald op onthoofding. Zijn kompanen in het kwaad kwamen stuk voor stuk kijken wat er gebeurde en ondergingen hetzelfde lot. Het huis heeft vele bewoners gekend: een kunsthandel, een HBS, een Openbare Handelsschool, een concertzaal, een muziekschool en een bonthandel.(Op pagina 9 schrijft Simon van Blokland een artikel over de belangrijke rol van de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad).

Bok bok berrie


Het ‘huis met de hoofden’, Keizersgracht

12

Geen Hans en GrietjeOme Ben wordt voor een hartopera-tie in het Lucas Ziekenhuis opgeno-men. Als alles goed gaat, mag hij na tien dagen weer naar huis. Omdat hij in een schone omgeving moet revalideren, maakt ome Ben zich zorgen. Zijn woning is een zwijnen-stal. De GGD wordt ingeschakeld. Ik zoek Ben in het ziekenhuis op. Een verpleegkundige komt me lachend ophalen: ‘Het is een oude mopper-kont, hoor.’ ‘Kan ik mee omgaan’, antwoord ik, en als ik hem even later de hand schud, krijg ik een gevoel van herkenning. Ben is een dikke, norse man. Zijn olifantenhuid is bezaaid met kleine vieze wondjes. Zijn gezicht is bleek en vadsig. ‘Ik wil graag in uw woning kijken. Daar

heb ik uw sleutels voor nodig’, zeg ik. ‘Nachtkastje’, mompelt Ben. De ver-pleegkundige wil de sleutelbos pak-ken, maar deinst terug. De sleutels worden bij elkaar gehouden door een kluwen vette, gladde veters. Tussen de toppen van twee vingers overhandigt zij mij de sleutels. Ik wil net opstappen als Ben mij toefluis-tert dat hij wat pornofilms heeft lig-gen. Hij had geen tijd meer om die op te ruimen. ‘Ik zal ze laten liggen’, zeg ik. Gevoelsmatig denk ik dat dit wel eens een toppertje zou kunnen worden.

HoofdwegBen woont driehoog aan de Hoofd-weg en vanaf de galerij zie ik aan

de vettige dichte gordijnen waar ik moet zijn. Vlak voor zijn deur ruik ik een weeïge lijflucht. Als ik de woning betreed, verbaas ik mij voor de dui-zendste keer. Ik zie stapels video-banden, meters hoog. Ze liggen op de vloer, op en in alle kasten, op het aanrecht, in de vensterbanken, tot aan het plafond opgestapeld. Geen Hans en Grietje of Donald Duck, nee, alleen porno! Tussen al die vi-deo’s heeft Ben een soort leefhoek gecreëerd, een oude stoel, met rondom pornobanden, huisvuil en etensresten. Ik heb het snel gezien en rijd terug naar het ziekenhuis

voor overleg met Ben. Ik speel open kaart: de woning moet drastisch leeggehaald worden, of hij wil of niet. Ik zeg hem toe dat ik een zak films voor hem zal bewaren en houd me aan die belofte. De rest - ongeveer 33 kubieke meter - wordt vernietigd.Op het moment dat de woning weer schoon en begaanbaar is, gaat het met Ben toch niet goed. Hij over-lijdt in het ziekenhuis en komt nooit meer thuis.

Ik vraag me nog steeds af wat er met die zak bewaarde banden is gebeurd.

Overal waar het in Amsterdamse huizen stonk, lekte, kraakte en ritselde kwam Henk Plenter, inspecteur Hygiënisch Woningtoezicht van de Gemeentelijke Gezondheids-dienst (GGD). In drieënveertig jaar tijd ruimde hij meer dan zestienhonderd ernstig vervuilde woningen op en kwam daarbij meer tegen dan je voor mogelijk houdt. Over zijn ervaringen schreef hij, samen met journaliste Annemiek van Kessel, het boek ‘Let niet op de rommel’. In De Oud-Amsterdammer publiceren we passages uit zijn boek.

‘Iedere Amsterdammer zou dit boek moeten kopen. Iedere niet-Amsterdammer trouwens ook.’ Dit schreef misdaadverslaggever John van den Heuvel over het boek ‘Let niet op de rommel’ van Henk Plenter. Ook andere recen-senten zijn lovend. Het boek is voor e 16,95 te koop bij de meeste boekhandels en via onder andere www.bol.com. ISBN: 978-90-218-089-18.

4


Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak bij u thuisof kom even langs in onze winkel

Openingstijden: ma. t/m vrij. 08.30 - 17.00 uur en zaterdag 10.00 - 16.00 uur

Veldweg 22 - 1404 CV Bussum - Tel: 035-6912905

Miedema & zn. is een ouderwets vertrouwd Hollands bedrijf waarbij kwaliteit, service en persoonlijk contact nog echt bovenaan staan !! Voor al uw stoffeerwerk, leer-, antiekrestauratie en interieur-adviezen bent u in onze winkels aan het beste adres.

Altijd een duidelijke, geheel vrijblijvende offerte vooraf !StoffeerwerkWij beschikken over een grote collectie meubelstoffen waar-mee wij al uw eetkamerstoelen, oorfauteuils, bankstellen en sofa’s herstofferen. Zowel klassiek als modern. Wij zijn ge-specialiseerd in bekende merken o.a. ARTIFORT, LEOLUX, GELDERLAND, ROLF BENZ, GISPEN, PANDER en OISTERWIJK meubelen.

LeerbewerkingWij kunnen diverse leer reparaties verrichten, o.a stiknaden, uitgerekt leer innemen, gedeeltelijk vernieuwen van lerenbanken of stoelen. Uiteraard bekleden wij met het beste kwaliteit leer. Wij leveren de originele huiden van alle bekende merken. Wij zijn gespecialiseerd in het repareren en herstofferen van o.a. CHESTERFIELD meubelen.

RestauratiewerkWij restaureren antieke kasten, kabinetten, bureaus en tafels. Ook kunnen wij antieke meubels voorzien van nieuwe was en/of politoerlagen.Heeft u stoelen met biezen of rieten zittingen die versleten of beschadigd zijn, dan kunnen wij deze voor u vernieuwen. Tevens verwijderen wij houtworm en logen wij al uw meubels.

48 uur serviceDoorgezakte banken of fauteuils, kussens veerloos, leeg of uitgezakt? Wij proberen u binnen 48 uur te verhelpen van uw klachten d.m.v. de vullingen aan uw houding aan te passen, en u zo te voorzienvan een perfect zitcomfort.

GRATISHALEN ENBRENGEN

LEVERING ONDER3 JAAR GARANTIE

Mogen wij ons even voorstellen ?

MAANDAG T/M VRIJDAG8.00 - 12.30 EN 13.30 - 17.30 UUR

OP AFSPRAAK, TEL. 020 - 64 15 308

Bovenkerkerweg 43

w w w . s c h i e d o n . n l

■ Orthopedisch Schoeisel

■ Semi-Orthopedisch Schoeisel

■ Prothese en Orthese

■ Verbandschoeisel

■ Allergeen-vrij schoeisel

Confectie schoeisel ■

Steunzolen ■

Sportorthopedie ■

Sportvoetbedden ■

Schoenreparatie ■

■ Aanpassing Confectieschoeisel ■

Adverteren in De Oud-Amsterdammer?

Neem contact op via 06-11002679/06-29600679 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.

Kent u de Ouderen-Ombudsman? Die wijst u de weg!

Bel de OuderenOmbudsman!0900 - 60 80 100 (5 cent/min.)

door Hendrik Hobbelink

In ‘82 woonde ik in de Vondelkerk in het Torenkamertje dat uitkeek op de Vondelstraat richting stad. Ik sliep er op een bed van stro, overtrok-ken met een laken. Ergens links van het voeteneind hadden muisjes een gezin gesticht. ‘s Nachts hoorde ik de oudere muisjes ijverig langs m’n hoofd ritselen, in de weer met huishoudelijke aangelegenheden.

Er was plaats genoeg voor iedereen. De kerk was gekraakt door een groep avontuurlijke krakers. Een ervan was Willem, die met zijn tweedehands spul-len nog steeds wel op het hoekie van het Waterlooplein staat of op de Noorder-markt. Hij reed rond in een SRV-achtige elektrische wagen, wat natuurlijk een goeie keus is. Hij woonde op een plateau dat leek te zweven hoog tussen de ge-welven van de kerkruimte. Op die plek, waar voorheen het orgel had gestaan, had hij zelf een piano neergezet en als hij speelde galmde het door die grote lege ruimte.

Hippies op doorreisIk huurde het kamertje van een van kra-kers, Ronald uit Zuid, die beneden bed-den verhuurde aan hippies op doorreis. Er werden ook maaltijden geserveerd. Op de dag dat de ontzetting was op de Jan Luykenstraat was ik thuis. Uit mijn raam zag ik de ME-busjes opgewonden vanaf de C. Huygensstraat de Vondelstraat in-duiken waar ze handig om de kerk heen konden toeren en hop, er weer tegenaan.

Paul KluwerEen saillant detail van mijn periode daar was de ontmoeting met uitgever Paul Kluwer. Toen ik hem in die tijd een keer bezocht in Deventer in de uitgeverij om een boekvertaling aan te bieden, vertelde ik hem waar ik woonde. Nou bleek dat zijn fa-milie in de Vondelstraat had gewoond, niet ver van de kerk. Hij herinnerde zich dat op een ochtend, terwijl er gelukkig niemand binnen was, de toren door zijn steunen was gezakt en midden in de kerk was beland. Omdat er ook op andere vlakken een klik tussen ons was, mocht ik tot slot van het bezoek twee boeken uitzoeken uit de privé-bibliotheek van de uitgeverij.

Koor van deVredesscholen

Schiedon Orthopedisch Schoentechniek gaat met de tijd mee. Een sprekend voorbeeld daarvan is de aan Schiedon verbonden website customcomfort.nl waar je je mooie én goede schoenen naar je eigen wens (de koper bepaalt kleur, model en print) kunt laten maken. Deze nieuwe loot aan de stam bewijst dat het bedrijf dat is opgericht in 1952 een prachtige geschiedenis achter zich én een mooie toekomst voor zich heeft onder de slogans ‘Natuurlijk lopen is natuurlijk Schiedon’ en ‘Lekker lopen, is lekker leven’.

Oprichter Joop Schiedon had een mooie toekomst voor zich… als f lessenspoeler. Zijn moeder liet herhaalde malen weten dat het vak van schoenmaker - waar Joops hart lag - een levenlang armoe zou bete-kenen, maar Joop was nogal eigenwijs. Tijdens een wandeling naar zijn werk ontdekte hij op de Overtoom een schoen-reparatiebedrijf. Hij solliciteerde er spon-

taan en werd aangenomen. Het ambacht beviel hem zo goed dat hij al ras besloot voor zichzelf te beginnen. Joop startte op 26 oktober 1952 officieel zijn bedrijf, maar betrok pas in maart 1953 aan de Surmontstraat in Amstelveen zijn eigen schoenherstelbedrijf. Inmiddels ging Joop wel verder met het zich bekwamen in het edele ambacht van schoenen maken. Hij haalde eerst het diploma maatschoenma-ker Diploma B (op 24 juli 1957) en daarna Diploma C (orthopedisch schoenmaker, op 24 oktober 1964). Hiermee was de toe-komst helder: Schiedon zou zich blijven toeleggen op orthopedische schoenen. Die nieuwe toekomst gloorde overigens vanuit een nieuw pand aan de Frans Halslaan 29 in Amstelveen.

In de zaakInmiddels waren dochter Bernadette (in 1957) en zoon Ron (1956) geboren. Vooral Ron was gegrepen door het prachtige vak. Van kindsbeen af liep hij rond in de zaak

en het kon niet anders dan dat hij in de voetsporen van zijn vader zou treden. In september 1972 begon Ron als krullen-jongen in de zaak, waarna hij vlot achter elkaar alle benodigde diploma’s behaalde die nodig waren om in de voetsporen van zijn vader te treden.

SportschoenenDe zaak floreerde, niet in de laatste plaats nadat Ron Schiedon in 1990 (de zaak was toen verhuisd naar de Mr. S. van Houtenlaan 9 in Amstelveen) besloot om kwaliteitssportschoenen te gaan verkopen. “Door de sportschoenwinkeliers liet men zich vaak de verkeerde schoenen aanpra-ten. Ons motto ten aanzien van sporters werd ‘Het juiste advies met de juiste oplos-sing’”, aldus Ron. Het idee sloeg aan en anno 2014 heeft Schiedon, dat inmiddels is gevestigd aan de Bovenkerkerweg en ook een vestiging heeft aan de Jadelaan 141 in Hoofddorp, een grote reputatie onder veel (duur)sporters opgebouwd.

Tevens verkoopt Schiedon, eveneens met groot succes, herenconfectieschoenen en -werkschoenen alsook slippers met een goed voetbed, maar de roots - orthopedi-sche schoenen maken - is men tot op de

dag van vandaag trouw gebleven.

ToekomstDe toekomst ziet er goed uit, vooral omdat Ron Schiedon alert is op nieuwe ontwikkelingen. Customcomfort.nl is daarvan een voorbeeld. Ron Schiedon laat weten: “Om het bedrijf verder te laten bestaan, is het van belang om onafhanke-lijker te worden van de verzekeraar en de overheid. De particuliere markt zal groter worden en de eisen van de consument zullen de boventoon voeren.”

Ron Schiedon

‘Natuurlijk lopen is natuurlijk Schiedon’

De Vondelkerk nu.

Ron Schiedon


Wonen in gekraakte Vondelkerk

Ron Schiedon In deze tijd wordt op veel plaatsen en door veel koren en orkesten de Mat-thäus Passion van Johan Sebastian Bach uitgevoerd. Vele duizenden mensen hebben daar in de loop van de jaren aan deelgenomen, zo ook het jongenskoor van de Vredesscholen behorende bij de Vredeskerk aan de Van Hilligaert-straat in Amsterdam-Zuid. Vooral op de jongens van dat jongenskoor onder leiding van broeder Matthias heeft het meezingen een ongelofelijke en niet te vergeten indruk gemaakt.

Stel je voor dat je in je lagereschooljaren, rond 1948, mocht gaan zingen in het Concertgebouw met de bekende dirigent Piet van Egmond. De repetities werden tussen de middag gehouden in de eerste klas van de Sint Franciscusschool. Piet van Egmond, met lang blond haar, kwam daar speciaal naartoe in zijn Volkswagen Kever. Zowel Piet als zijn auto was in die tijd voor ons een bezienswaardigheid.

Er werden ook repetities gehouden in de Bachzaal, waar we natuurlijk lopend naartoe gingen. Broeder Matthias kwam bij ons thuis om raad, want de jongens moesten lichtblauwe overhemden met stropdas aan. Een broeder weet natuur-lijk niet zoveel van maten en zo, maar gelukkig konden mijn zusters hem goed helpen.

Schiedon Orthopedisch Schoentechniek, orthopedische schoentechniek, schoenmode, werkschoenen en sportschoenen, sinds 1952

Bovenkerkerweg 43 Amstelveen


www.arendauto.nl

RIJ IN STIJL MET UW HELE GEZIN.RIJ DE RENAULT MÉGANE VOOR DE ALL-IN ONE PRIJS VANAF € 199,-

RIJ VOOR EEN VAST EN LAAG MAANDBEDRAG VANAF € 199,-

DE RENAULT MEGANENÚ BIJ AREND AUTO

COMFORTABELE ALL-IN ONE PRIJSVANAF € 199,- PER MAANDINCL. FINANCIERING, ONDERHOUD EN GARANTIE*

TOT 1.500 KG TREKGEWICHTLEVERBAAR IN PREMIUM BOSE® UITVOERINGBESCHIKBAAR MET R-LINK

VANAF € 19.990,-NETTO BIJTELLING VANAF € 160,-EXCL. KOSTEN RIJKLAAR MAKEN

AMSTERDAM DONAUWEG 11 020-5619600AMSTERDAM JOAN MUYSKENWEG 14 020-5619650PURMEREND AMPERESTRAAT 51 0299-365551WEESP HOGEWEYSELAAN 201 0294-238600ZAANDAM P. GHIJSENLAAN 5 075-6504535

A.J. Ernststraat 733 • 1082 LJ Amsterdam Tel.: 020-4421299 • [email protected] • www.expert.nl

€ 138,-

Wij bezorgen op elke

verdieping

Wij sluiten alles aan

Wij stellen elk

apparaat in

Wij koppelen uw oude

apparaat af

Wij geven deskundig en eerlijk advies

Wij helpen u met UPC diensten

Wij kunnen uw internet/wifi netwerk

maken

Wij kunnen uw tv aan de wand monteren

EN altijd (op uw verzoek)

uw oude apparaat

retour

* Wij sluiten * Wij stellen * * Wij geven * Wij helpen * Wij kunnen * Wij kunnen * EN*

- Gratis bezorging

- Wij nemen uw oude

stofzuiger mee

- 2200 watt motor- luxe parket combi zuigmond- 4 zwenkwielen- slecht 4, 5 kg lichtgewicht- telescoopbuis

De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar [email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

‘Ze kwam nog een keerlangs om te waarschuwen’


‘Helaas, de kat kwam eerst’Gaarne reageer ik op twee artikelen in De Oud-Amsterdammer. Ten eerste de schillenman. Reeds in de jaren 50 schreef de Amerikaan Ralph nader over verspilling en dus ook over aardappelmesjes. De fabrikanten van deze mesjes maakten speciaal de kleur hiervan gelijk aan de kleur van de aardap-pels zodat de huisvrouwen er het minste oog op hadden. Achter mijn woning had een schillenboer een mesterijtje van onder andere schapen en hij had honderden mesjes uit de schillen opgevist.

WagenaarstraatDan het artikel over de Wagenaarstraat. In 1958/1959 werkte ik bij bakkerij Bakke. Daar wer-den destijds verhalen verteld uit de straat. In het oostelijke deel van de straat, waar ook Van Keulen is begonnen met bouwmaterialen, woonde een man die een motorfiets uit elkaar haalde en op zijn bovenwo-ning met zolder weer in elkaar zette. Toen dat klaar

was, kon hij de verleiding niet weerstaan om hem even te starten. Op zich niet zo erg, maar het was wel midden in de nacht.In hetzelfde deel van de straat was een rat gespot in een traphuis. Op straat werd een kat gevangen en in het traphuis gegooid. Buiten wachtten met een schep gewapende mannen. Ze hoorden herrie in het traphuis, waarna de deur op een kier gezet werd en het beest dat het eerst naar buiten kwam een kopje kleiner gemaakt werd. Helaas was dat de kat.

Monumentdoor Simon van Blokland

Wat is een monument? Hoe verzorgt men een monument? Wie bewaakt een monu-ment? Monumentenzorg is normaliter de aangewezen instantie die dat in de gaten houdt. Maar een vereniging die net een beetje meer doet dan het officiële wordt vaak vergeten: de VVAB, oftewel de Ver-eniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad. De VVAB houdt als een waak-hond ons mooie Amsterdam in de gaten en heeft in de loop der jaren heel wat voor elkaar gekregen. Het is meer dan de moeite waard om de site van deze vereni-ging te bezoeken. (www.amsterdamsebin-nenstad.nl). In de volgende edities van De Oud-Amsterdammer vertel ik er meer over.

Torendoor Jan van der Linden

In uw pachtige blad van 18 maart schrijft u op pagina 14 als bijschrift van een foto dat deze is genomen vanaf de Beurs van Berlage. Dat is volgens mij fout. De foto is genomen vanaf het Carlton Hotel, want je ziet de Munttoren en dat is onmogelijk vanaf de Beurs. Ga verder door met uw prachtige blad dat ik elke keer met genoe-gen lees.

Schoenmakerdoor Henk Bunning

Tot mijn grote verrassing zag ik in de laat-ste uitgave van De Oud-Amsterdammer een reactie staan van de zoon van de door mij gezochte schoenmaker op de Nieuwe Herengracht, namelijk de heer Johan Kous. Ik stond al op het punt om u te mai-len met de vraag of het eerdergeplaatste artikel nog reacties had opgeleverd, maar mooier kan natuurlijk niet.

Gallemiezendoor Ab Smienk

Bij de puzzel in de vorige editie ging het over het woord gallemiezen. Er werd bij verteld dat dit woord pas in zwang kwam na 1950. Die datering verbaasde me om meerdere redenen.

Ik denk dat Amsterdammers de Bargoen-se, Hebreeuwse/Jiddische uitdrukkingen veelal overnamen in de jaren vóór de Tweede Wereldoorlog en niet erna. Boven-dien, na de oorlog waren er in Amsterdam niet zoveel joden meer om nog impact te hebben op het Amsterdamse taalgebruik. Zijn er lezers die mijn mening delen?

De TijdDoor Th. G. de Kleijn

Geachte redactie,Ik heb van 1965 tot 2004 in de binnenstad van Amsterdam gewoond en fietste regel-matig over de NZ Voorburgwal waar des-tijds dagblad De Tijd gevestigd was en ik keek altijd naar deze bijzondere mooie klok. Begin jaren vijftig werkte ik als vijftienjarige jongen in de Spuistraat en kwam regelma-tig op de Nieuwezijds in het bodecentrum en vanaf deze tijd viel de klok me al op. Toen veel later De Tijd vedwenen was, was plotseling ook de klok verdwenen.In de tachtiger jaren - het jaartal weet ik niet meer - hing de klok opeens aan de gevel van een kantoorgebouw op de He-rengracht/hoek Blauwburgwal (het pand dat in de oorlog verwoest was). En de klok was plotseling ook weer verdwenen. Dit is wat ik er van weet. Misschien kan iemand anders of het stadsarchief antwoord geven op de vraag waar de klok is gebleven.

Knikkerendoor Marius Klippel

Met plezier reageer ik op ‘Verdwenen kin-derspelen: het knikkerspel’ in uw laatste editie. In de jaren zestig was ik ook een fa-natiek beoefenaar van dit geweldige spel. Ik geef toe dat de spelregels erg veranderd zijn, maar het knikkerspel leeft nog steeds!Bijna 40 jaar heb ik als leerkracht in het basisonderwijs gewerkt. Eens per jaar ver-schenen er kinderen met knikkers op het schoolplein. Daar begonnen de kriebels weer. Dit was zo’n tien jaar geleden nog zo. Nu hadden de kinderen wel vaak ‘he-dendaagse’ knikkers meegenomen, maar ikzelf deed ook weer mee en wel... met een flinke zak bonken, tientjes, uppies en looien daaien (netjes bewaard in een origi-nele knikkerzak). De leerlingen vonden het prachtig en kwamen vaak de volgende dag ook met ‘ouderwetse’ knikkers op school: gekregen van opa of oma.U begrijpt dat ik heel wat knikkers verloren heb, maar het plezier was er niet minder om. Het waren heel vaak gezellige speel-kwartiertjes die te snel omgingen.

Danslesdoor Fred Klein

“Het hoort bij je opvoeding”, werd vroeger, zo rond de jaren 60, door menig ouder ge-zegd om vervolgens dit goedbedoelde ad-vies om te zetten in de gang naar de dans-school. Nu betwijfel ik of je zonder dansles minder goed opgevoed zou zijn, maar ik heb er alleen maar plezier aan beleefd.Ik vraag mij af: zijn er nog veel Amster-dammers die hier leuke herinneringen aan hebben?

door Theo Lagewaard-Mous

In De Oud-Amsterdammer van 18 maart stonden verhalen over badhuizen in Amsterdam. Ik heb daar onderstaande toevoeging op. Mijn zusje en ik zaten van 1953 tot 1959 op de lagere school ‘Sint Leo’ in de Spaarndammerstraat. Een keer per week gingen wij met de klas (keurig in de rij) naar het badhuis in de Polanenstraat. Dit badhuis had drie ingangen: in de Zaanstraat de ingang voor vrouwen en in de Polanen-straat een ingang voor mannen en een ingang voor kinderen. Door deze laatste gingen wij naar binnen.

Grote ruimteIn een grote ruimte stond een lange tafel. Hierach-ter stond een mevrouw keurig in een wit schort. Je mocht een washand (ook wit) pakken en verderop stond een grote tobbe met vloeibare zeep, lichtgroen van kleur. Met een houten lepel werd een klodder zeep op je washand gedaan. Volgens mij namen wij een handdoek van huis mee, maar dat weet ik niet meer helemaal zeker.

Een stuiverSoms kregen wij van onze moeder een stuiver mee en dan kon je een klein zeepje kopen. Je kreeg dan geen groene klodder op je washand en bovendien voelde je je zeer rijk. Bijna niemand had dat namelijk.

Badhokje binnenHierna ging je een badhokje binnen (dat was wel luxe, want wij hadden altijd een hokje alleen). In het eerste gedeelte kon je je uitkleden en in het tweede gedeelte was de douche. Na verloop van tijd werd er heel hard op de deur gebonkt als teken dat je je moest gaan afdrogen. Vaak bleven wij nog even staan, want je wist dat ze nog een tweede maal langskwamen om te waarschuwen. Na het aankle-den gingen we schoon keurig in de rij terug naar school. In 1959 zijn wij verhuisd naar Amsterdam-Slotermeer en daar hadden wij zelf een douchecel, zoals dat toen werd genoemd. Maar ik denk met plezier aan deze periode terug.

Horizontaal1. waardebepaling (raming); 7. deel van gelaat; 12. werkschuw; 13. volkomen ontwikkeld insect; 14. sterk ijzerhoudende grondsoort; 15. eminentie (afk.); 17. Zwitserse hoofdstad; 19. de fijnste veren; 21. muzieknoot; 22. voertuig op twee wielen; 24. cannabis sativa; 27. directie (afk.); 28. Europeaan; 30. Chinese vermicelli; 31. vogeleigenschap; 32. gewicht; 33. kever; 35. aardmannetje (kabouter); 37. medicijn (dragee); 38. prikkelbaar (boos); 41. scheepsvloer; 42. vullen met benzine; 44. plat open zeilbootje; 46. herkauwend huisdier (koe); 47. indianentent; 48. ongeduldig heen en weer lopen; 49. rijstbrandewijn; 50. klanknabootsing van dof knallend geluid; 52. kerstboomversiering; 54. universiteitsterrein; 56. lidwoord; 58. mannelijk beroep; 61. vordering; 62. extra uitkering; 64. plaaggeest; 65. gekneed mengsel om te bakken; 67. vertrek in een woning; 68. geslo-ten; 70. (half)zacht (Engels); 72. tenger; 73. land in Zuid-Amerika; 76. jongensnaam; 77. lengtemaat (afk.); 78. licht paars; 79. kleine gemeente; 81. zink (scheik. afk.); 82. bewaarplaats voor gevangen vis; 83. welpenleid-ster; 84. ten verzoeke van (afk.); 86. als gast blijven slapen; 87. koffiesurrogaat.

Verticaal1. marionet; 2. extra large (afk.); 3. alstublieft (afk.); 4. telwoord; 5. beperkt van duur (vergankelijk); 6. goud-staaf; 7. ontsmettingsmiddel voor wondjes; 8. bips (zitvlak); 9. kleine vrucht; 10. erbium (scheik. afk.); 11. plaats in Noord-Holland; 16. voormalige Chinese leider; 18. vertragingstoestel; 20. uitroep van schrik; 21. Eu-ropeaan; 23. ruwe steenmassa; 25. zwemvogel; 26. stille haat (rancune); 27. kort steekwapen; 29. zijn mond voorbij pratend (f lapuit); 32. boterhamsmeersel; 34. meisjesnaam; 36. trainen (studeren); 37. kookgerei; 39. eiland in de Middellandse zee; 40. grimas; 42. hoofdstad van Tunesië; 43. verdieping; 45. katholieke scho-lengemeenschap (afk.); 46. republiek (afk.); 51. int. autokenteken Australië; 53. boomsoort; 54. donorbewijs (wilsbeschikking); 55. gemalen graan; 56. golfterm; 57. balletrokje; 59. grap (boert); 60. rond verkeersplein; 62. tropische vrucht; 63. land in Afrika; 66. rivier in Utrecht; 67. onderwereld; 69. Electric Light Orchestra (afk.); 71. rode muts met kwastje; 73. telwoord; 74. reinigingsmiddel; 75. geneesheer; 78. waterloop; 80. harde kunststof (afk.); 82. gewicht (afk.); 85. vanaf (afk.).

Stuur uw oplossing met uw naam, adres en telefoonnummer voor 11 april 2014 naar (e-mail) [email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27

28 29 30 31 32

33 34 35 36 37

38 39 40 41 42 43

44 45 46

47 48 49

50 51 52 53

54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64

65 66 67 68 69 70 71

72 73 74 75 76

77 78 79 80 81

82 83 84 85

86 87

2

66 5 87 56 25 13 63

73 20 36 60 7 43 42 34 69 39 1 61 23

‘En nou opzoute’ is de oplossing van de prijspuzzel van de vorige keer. Het is plat voor ‘En nou wegwezen’. Iedere Nederlander kent het en het staat ook in het woordenboek, maar als je tegen een Belg zegt ‘Even opzoute’ is er een grote kans dat niet wordt gesnapt wat je bedoelt. Nederlanders hebben op hun beurt geen

idee wat het betekent als een Belg een reismicrobe heeft opgelopen (geen tropische ziekte, maar de zin om te reizen) of bibbergeld krijgt uitbetaald (gevarengeld). F. Uilhoorn uit Haarlem en S. Lijesen uit Amsterdam wonnen de prijs die bestond uit 2x2 kaarten voor de opera La Bohème.

Puzzel mee en win een prachtigeretro radio (2x) van Expert Bushoff

Deze Philips OR2000M FM/MW Original Radio Mini maakt Radio luisteren nog leuker. De kast ziet er uit alsof deze uit de jaren 50 komt (deze radio is geënt op de Original radio uit 1955 die ook bekend stond als de Philetta), maar het geluid is helemaal van deze tijd dankzij het Bas Reflexluidsprekersysteem en de radio heeft een grote, verlichte analoge afstemknop waarmee je moeiteloos je favoriete radiozender vindt.

Bass Reflex luidsprekers zorgen voor een com-pact luidsprekerboxsysteem met een diepe bas. Het verschil met een conventioneel luidspreker-boxsysteem is dat er een baspijp is toegevoegd die akoestisch op de woofer is afgestemd voor een optimale demping van de lage frequenties. Dit resulteert in een diepere gecontroleerde bas en minder vervorming. De lucht in de baspijp resoneert en gaat vibreren als een conventionele woofer. Samen met de reactie van de woofer vergroot het systeem de lagefrequentiegeluiden in het algemeen en levert zo een hele nieuwe dimensie van diepe bas op.Met een verbinding geniet je van al je muziek van draagbare apparaten en computers. Sluit gewoon je apparaat aan op de audio-ingang (3.5 mm) op je Philips luidsprekers. Gebruik op je computers de aansluiting voor hoofdtelefoons. Nadat de verbinding is gemaakt, kun je direct genieten van je hele muziekverzameling via deze fantastische luidsprekers.


Original Radio Mini

Nieuwe puzzelprijs: een prachtige retro radio (officieel een Original Radio Mini) van Philips ter waarde van 79,95 euro die beschikbaar is gesteld door Expert Bushoff aan de Arent Janszoon Ernststraat 733.

Playa de Miranda

Samenstelling: Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland

In de rubriek ‘Wie het weet, mag het zeggen’ tonen wij uit de foto- en kaartencollectie van Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland beeld waarvan wij de lezers vragen waar deze is gemaakt en of ze er bijzondere herin-neringen aan hebben. Een aantal inzen-ders met een aansprekende bijdrage krijgen als tegenprestatie het boekje ‘Amsterdamse grachten’ van Simon van Blokland. Hieronder staat de foto die wij in de vorige editie plaatsten.

Van SwindendwarsstraatNormaal eindigen we met de nazit, maar nu beginnen we er eens mee (dan is geen sprake meer van een nazit, maar vooruit), want we willen het eerst hebben over de inzending van Gielijn Escher. Gielijn Escher trekt er elke keer op uit om de op-lossing van de raadplaat te zoeken, maar de vorige keer misten we een bijdrage van hem. Waarom? Omdat hij de plek (volgens Simon van Blokland de Van Swinden-straat) niet kon vinden. Maar de heer Escher is van het vasthoudende soort. Het is volgens hem alsnog gelukt en de oplos-sing die hij aandraagt is opvallend want hij komt met een ander adres, dat volgens hem toch echt goed is.

WinkelstratenHij neemt een lange aanloop: “Bij het zien van de foto dacht ik allereerst aan de Kinkerstraat en wel het stuk tussen Nassaukade en Da Costakade. Schouwing leerde dat de nummers 7 t/m 17 inmiddels zijn vervangen door nieuwbouw. Maar nummer 19 is de oorspronkelijke nog redelijk intacte oudbouw, die echter wel essentieel verschilt met nummer 19 van de foto. Na afvallen van de Kinkerstraat vervolgens andere ‘echte winkelstraten’ zoals de Van Woustraat, Javastraat en ook de Eerste van Swindenstraat middels een wandeling dan wel internet uitgekamd. Dit alles zonder succes, wat ook geldt voor diverse andere minder belangrijke straten. U kreeg dus geen inzending.”

Zand in de ogen?Maar toen had Gielijn Escher de krant

met de oplossing in de hand en was hij verbouwereerd. Hij besloot te gaan voor een tweede ronde: “Dan is er de krant van de 18e met als oplossing de Eerste van Swindenstraat. Heb ik dan toch zand in mijn ogen gehad? Dus mijn huiswerk nog maar eens serieus overgedaan. Kijkend op de Beeldbank van het Stadsarchief naar afbeeldingsbestand no. 010122038199 zien we de Eerste van Swindenstraat vanaf de Linnaeusstraat en wel de linker oneven zijde. Hieruit blijkt onomstotelijk dat de nummers 13 t/m 19 niet overeenko-men met de nummers 13 t/m 19 van de raadplaat. De gegeven oplossingen zijn dan ook alle onjuist. Blijft dus de vraag: waar kan deze echt zeer lastige foto wél genomen zijn? Hier volgt de oplossing: het is de Van Swindendwarsstraat tussen de Pieter Nieuwlandstraat en Reinwardt-straat. De Van Swindendwarsstraat bestaat thans vrijwel geheel uit nieuwbouw; de nummers 15 en 17 zijn er nog wel, maar vermoedelijk ergens in de jaren 60 radicaal en onherkenbaar gerenoveerd.” We hebben de mail van de heer Escher doorgestuurd naar Simon en we komen er de volgende keer op terug.

KromboomsslootDan nu de oplossing van de editie van 18 maart (Kromboomssloot) en ook hiervoor is Gielijn Escher de stad ingetrokken. “Hoewel ik niet, zoals bij de Oude Waal, het pand direct herkende, had ik sterk het gevoel van: daar ergens moet het zijn. De wandeling voerde dan ook regelrecht naar de oplossing: Kromboomssloot, gezien van-af de T-kruising met de Rechtboomssloot. De twee panden rechts (nummer 2 en 4) schat ik van omstreeks 1900; een klein stukje Concertgebouwbuurt in de histo-rische binnenstad! De bovenetages van nummer 4 zijn helaas aan een smakeloze verbouwing ten prooi gevallen. Tussen de nummers 8 en 10 hebben we een inkijk in een doodlopend steegje met de fraaie naam Zakslootje.”

Mijn wijkOok Guus de Vré liep dood met de Van Swindenstraat. “De raadplaat van 4 maart (de Eerste van Swindenstraat) heb ik, ondanks vele wandelingen, niet kunnen vinden. Maar deze was voor mij een stuk eenvoudiger, ik hoefde er mijn favoriete plekje op de bank niet voor te verlaten. Alles binnen de Singelgracht is ‘mijn’ wijk zeg maar, ik heb op elke gracht, in elke steeg en in elke straat vele voetstappen lig-gen. Nergens in de oude stad slingeren de brugleuningen zo mooi in elkaar over

als op de smalle bruggetjes waar de Kromboomssloot op de Rechtboomssloot aansluit. Kromboomssloot 2 - 10 herkende ik dan ook meteen aan deze leuningen. Het hoekhuis met het pothuisje, nog net rechts op de foto, is gesloopt. Op het piepkleine driehoek erfje dat vrijkwam is, ik denk rond 1995, een prachtig nieuw hoekhuis verrezen.”

WascherijNellie en Adrie de Koning en de ge-broeders Mol (u kent de namen van de rubriek ‘Dit komt nooit meer terug’ die in De Oud-Amsterdammer heeft gestaan en van de huidige rubriek ‘Verdwenen kinderspelen’) hebben van het raden een gezelschapsspel gemaakt en gaan steevast op zoek naar de oplossing. De Kromboomssloot was niet moeilijk. “Op de oude foto zijn alleen een ‘wascherij’ op nummer 8 en een timmerwinkel op nummer 2 te herkennen. Zoeken in oude telefoonboeken leverde niets op. De site ‘Monumentale panden in Amsterdam’ le-verde de Kromboomssloot op. Monumen-tale panden worden namelijk gesorteerd op straat en nummer. De huizenrij ligt op de hoek, gezien een van de huizen het nummer 2 draagt. Dan komt er een steeg of sloot na nummer 8. Even zoeken leverde dit resultaat op.”

Hans Tulleners heeft het ook bij het rechte eind en voegt toe. “Via deze mail wil ik jullie complimenteren met De Oud-Amsterdammer, die ik altijd met veel plezier lees.” Lisa Martens, die verder geen aanvulling heeft, en Eddie van Dijk (“Ik heb er nu geen smeuïg verhaal bij”) heb-ben het ook goed, maar Ab Smienk kwam er niet uit. “Noppes”, schrijft hij.Theo Bakker woont in Maastricht, maar kent Amsterdam goed. “Vannacht zag ik het licht. Daar hoef ik niet voor op de fiets te springen. Zou ook wat overdreven zijn vanuit Maastricht. Mijn antwoord is Kromboomssloot 2-8 tussen Recht-boomssloot en Zakslootje. Met de quiz van Simon van Blokland heb je gelukkig één houvast… het antwoord ligt ten oosten van de Amstel.”

Lisa Martens, Theo Bakker, Hans Tulleners en Guus de Vré kunnen rekenen op een boekje van Simon.


In Amsterdam-Zuid werd in 1979 tropisch zwemparadijs De Miranda geopend. Het zwembad is vernoemd naar Salomon Rodrigues de Mi-randa, die politicus was voor de SDAP. Hij was wethouder van 1919 tot 1939 en heeft onder andere veel werkgelegenheidsprojecten opgezet. We hebben hier een aantal zwembaden en het Amsterdamse Bos aan te danken. ‘Monne’ de Miranda werd in oktober 1942 gearresteerd en afgevoerd naar concentratiekamp Amersfoort, waar hij na een verblijf van slechts tien dagen na ernstige mishandelingen overleed.

Burgemeester Wim Polak opende op 2 februari 1979 ‘Playa de Miranda’. Er vond een historisch optreden plaats van ‘The Jackson Five’ met Michael Jackson, die later een wereldster zou worden. Ik had eerder voor de Nieuws van de Dag een reportage over de bouw gemaakt en was bij de opening, waar ik unieke foto’s van het optreden van de toen 21-jarige Michael Jackson en zijn zingende broers maakte. A star was born!Tot de volgende ‘Door de lens’.

RaadplaatDe nieuwe raadplaat is ‘een beauty’ en volgens ons niet zo moeilijk. We kunnen ons voorstellen dat veel mensen mooie herinneringen hebben aan deze steeg en/of de kerk die je ziet. We zijn weer benieuwd naar de reacties.

Reacties kunt u mailen (dit heeft onze voorkeur) naar [email protected]

of sturen naar De Oud-AmsterdammerPostbus 5003, 1380 GA Weesp

Het is 1977 en zo wordt op de gevel van het buitenbad de aankondiging gedaan van de bouw van het nieuwe binnen-bad.

‘Slingerende brugleuningen’

Ik sta hier met twee ingelijste foto’s van

het optreden van Michael Jackson

en het T-shirt dat hij droeg tijdens de live tv-uitzending

van ‘Sonja’s Goed Nieuws Show’

vanuit het nieuwe zwembad.

Het tropisch zwem-bad in aanbouw. De grote glazen

koepel is het dak en binnen staan palmbomen die

speciaal uit Spanje zijn ingevlogen.

Het optreden van Michael Jackson met zijn broers als ‘The Jackson Five’. Het is een onvergetelijk optreden. Op 2 februari 1979 is een wereldster geboren!

29


Amsterdammertjes

NIEUW: AMSTERDAMMERTJES Nu biedt De Oud-Amsterdammer de mogelijkheid particulieren en kleine zelfstan-digen een kleine rubrieksadvertentie te plaatsen. We noemen deze kleine adverten-ties AMSTERDAMMERTJES. Deze advertenties zijn bedoeld om een oproep te doen, om huisraad aan te bieden of daarnaar te vragen, om een agendabericht te plaatsen, om een aanbieding te doen en dergelijke. De prijs van een advertentie is 15 euro voor de eerste drie regels (ook met twee regels betaalt u 15 euro), de vierde regel kost 4,50 euro en daarna kost elke regel extra 0,50 euro minder. Er is een gewone bon die hieronder staat (betaling gebeurt dan via een eenmalige machtiging) en er is een digitale bon inclusief betaling via iDEAL via www.deoudamsterdammer.nl.

Mooie betaalbare ligplaatsen voor uw boot, te Ne-derhorst den Berg! www.spiegelzicht.nl 06-29024159

Letselschade opgelopen? U ontvangt gratis juridi-sche hulp via tel.: 06-12067659 / www.advocatenkantoorvanberk.nl

Leuke themarondleiding

door Amsterdam?www.verhalenschat.nl

T.k. Bejaarde (82) doet zijn hele 2e wereldoorlog-verzameling na 50 jaar sparen weg tegen lage prijs. Couranten 40-45, bonkaarten enz. enz. A. Kreuzen 020-6595138. Geen laptop, geen mobiel.

Ons Amsterdam 1991 - 2009, gratis afhalen tegen

advertentiekosten. Tel.: 020-6628546

Stuur de bon op naar: De Oud-Amsterdammer BV, Postbus 5003, 1380 GA Weesp

Hoe werkt het? Vul de bon in en laat tussen de woorden een vakje open. Eén letter of leesteken per hokje! Geen afbrekingen s.v.p. Naam: Telefoon:Adres:Postcode: Woonplaats:Datum: Handtekening:Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om eenmalig een bedrag van e ............... af te schrijven van rekeningnummer

Uw amsterdammertje kunt u ook opgeven via www.deoudamsterdammer.nl.

De Oud-Amsterdammeris een uitgave van:De Oud-Amsterdammer bv

Adres: Postbus 5003, 1380 GA WeespTelefoon: (020) 7163979

Redactie:Hans Peijs, André Verheul

Advertenties:Irene Venneker, Myrna Bos

Productie:Enter Media BV

Dé grat is krant voor de echte Amsterdammer Dinsdag 5 oktober 2010 - Jaargang 2, nr. 9

Oplage: 120.000 ex.

Ontvang voortaan De Oud-Amsterdammer

in uw brievenbus

Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om jaarlijks een bedrag van € 49,90 van onderstaand bank- of girorekening af te schrijven t.n.v. Enter Media Weesp:

Handtekening...................................................................

.

Oplage: 105.000 ex.

UU

De Oud-Amsterdammeris een uitgave van:De Oud-Amsterdammer bv

Adres:Postbus 5003, 1380 GA Weesp

Dinsdag 24 juli 2012

Deze week onder meer:

www.deoudamsterdammer.nl

Niet alles bij The Happy Sunshines liep even vlekkeloos. Op 23 augustus 1950 zouden elfhonderd Amsterdam-

se ouderen een boottocht maken met het ms. Amsterdam, waarbij onder anderen The Two Mounties zouden

optreden. Er werden ruim elfhonderd kaarten verkocht en er leek geen vuiltje aan de lucht want op de flanken

van het nieuwe schip stond met grote letters dat er 1.600 passagiers op konden. Maar dat was reclamepraat,

want met de elfhonderd man aan boord kwam het schip te diep te liggen, waardoor de waterpolitie besloot dat

het schip niet mocht uitvaren. Leuk detail: de Mounties zaten aan de waterkant te vissen en maakten deel uit

van een prijsvraag welke artiesten er te zien waren. Tegen een uur of twee ‘s middags belden ze naar Wim van

Gulden waar de boot bleef, want ze hadden het langzamerhand erg koud.

SloterplasDe Sloterplas is niet zomaar een plas, maar is het grootste meer bin-nen de grenzen van de stad. De plas is gegraven tussen 1948 en 1956 en het zand diende als basis voor de westelijke tuinsteden, het huidige Nieuw-west. Duizenden mensen hebben er gerecreëerd, onder ande-re in het Sloterparkbad dat in 1957 is geopend aan de zuidoostkant waar je heel goed kunt zeilen, hengelen, dui-ken en gewoon lekker kunt liggen. En er was het vermeende monster dat de naam Nessie van West kreeg. Het kan niet anders dan dat velen herin-neringen bewaren aan de zomer aan, op of in de Sloterplas. Die verhalen zijn voor de volgende editie van de Oud-Amsterdammer weer welkom.

FOTO: GEHEUGENVANWEST.NL

Volgende editie dinsdag 7 augustus

Wie als artiest in de jaren vijftig, zestig en zeventig optrad bij The Happy Sunshines, telde echt niet mee. Voor de ogen van duizenden ouderen traden conferenciers, acrobaten, clowns, goochelaars, zangers en zangeressen en wat al dies meer zij op. Een terugblik aan The Happy Sunshines is daarom bepaald ook een terugblik op typen artiesten die niet meer bestaan, maar is vooral een ode aan de oprichter Wim van Gulden.

“Het is niet eenvoudig om in een paar woor-den te vertellen wie Wim van Gulden is. Een man bezeten van zijn hobby’s, en die al zo’n 35 jaar de Ouden van Dagen wat gezelligheid probeert te bezorgen. Daarbij is hij oprichter van het amateurgezelschap The Happy Sunshines. In dit gezelschap zijn heel wat be-kende artiesten van nu bij hem als amateur gestart. Ook wij hebben van hem de kans gekregen, want hij zag het wel zitten met die twee jongens die zich ‘The Two Mounties’ noemde.” Dit voorwoord van Piet Bambergen (die samen met René van Vooren de Mounties vormde) staat in een jubileumboek uit 1982 ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van The Happy Sunshines.

BejaardengezelschappenDe Ouden van Dagen, zoals senioren toen nog werden genoemd, een leuke zondag-middag bezorgen, dat was de drijfveer van Wim van Gulden. In 1947 kwam een van zijn

broers bij hem met de vraag of hij het nog naamloze muziekgezelschap dat voorname-lijk muziek uit Hawaï speelde (dat was toen razendpopulair), met raad en daad terzijde kon staan. Dat kwam er op neer dat Wim optredens mocht regelen. “Ik ging op zoek

en vond wat kleine bejaardengezelschappen die we blij konden maken.” Er moest dan wel een naam komen. “Het was vanzelfsprekend dat je een Engelse naam koos, want het was allemaal Engels wat de klok sloeg. Zo ont-stond de naam The Happy Sunshines.” De op-tredens liepen goed en voordat Van Gulden er erg in had, hadden zich meer artiesten en gezelschappen aangesloten en konden ze hele middagen vullen met optredens.

EenzaamheidBij al die optredens in onder andere be-jaardenhuizen werd Van Gulden getroffen door de eenzaamheid waarin veel ouderen verkeerden. “Wie kijkt er naar deze mensen om op zondag, wie zorgt ervoor dat ze een kaartje kunnen leggen op een of ander clubje, wie…?”, vroeg Van Gulden zich af. En ook schrijft hij: “Ik had inmiddels zoveel ellende en armoede onder bejaarden gezien, waar weinig aan te doen was. Wat mij vooral had getroffen was het niet meer mogen mee-

doen, het totaal alleen en vergeten zijn, het totaal uitgerangeerd zijn in de maatschap-pij.” Het trof Van Gulden recht in zijn hart. En: “Ik kreeg de steeds terugkerende vraag: ‘Kun je niet een vereniging oprichten waar ook wij terecht kunnen? Dat was van invloed op mijn besluit. Ik wilde en zou een vereni-ging oprichten met amusement en mogelijk andere activiteiten, maar vooral betaalbaar voor deze mensen.” Dat gebeurde. Lees verder op pagina 5.

• Amsterdam bevangen door Olympische koorts

pagina 3

• De Magere Brug

pagina 5

• ‘Wij sliepen met onze ouders op een slaapkamer’

pagina 13

• De contouren van het grote Ajaxworden steeds beter zichtbaar

pagina 15

Dinsdag 24 juli 2012

van een prijsvraag welke artiesten er te zien waren. Tegen een uur of twee ‘s middags belden ze naar Wim van

The Happy Sunshines brengenzonnetje in het leven van ouderen

The Happy Sunshines waren niet altijd happy

Adverteren in De Oud-Amsterdammer?Neem contact op via 06-11002679 / 06-29600679 www.deoudamsterdammer.nl.

Winkelcentrum Diemerplein Diemen020-6903727 www.puttmann.nl

Oud GoudOud ZilverZilv/Gd Munten

Inkoop

Het akkefi etje met het ms. Amsterdam haalde de nationale kranten.

Wim van Gulden is oprecht blij met het optreden van de piepjonge Willeke Alberti.

De Vrijbuiters waren net als de Chromonica’s en de Borwini’s, zoals dat werd genoemd,

‘mondharmonicavirtuozen’.

Ja, ik wil een jaarabonnement op De Oud-Amsterdammer

€ 49,90 (in Nederland) € 75,00 (buitenland)

Dhr./Mevr...............................Voorletters.........Tussenvoegsel...........Achternaam .........................................Adres ..........................................................................................................................................................................Postcode .............................................. Plaats .........................................................................................................Telefoon ....................................................................................................................................................................E-mail .........................................................................................................................................................................Ingangsdatum ..........................................................................................................................................................

Wilt u dit abonnement cadeau geven? Vul dan hieronder de gegevens in van de ontvanger. Dhr./Mevr...............................Voorletters.........Tussenvoegsel...........Achternaam .........................................Adres ..........................................................................................................................................................................Postcode .............................................. Plaats .........................................................................................................

Deze bon kunt u opsturen naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp of ga naar www.deoudamsterdammer.nl en vul de bon digitaal in.

door Guus Rootring

Ik ben geboren in Oost in 1954. Mijn vader had een bedrijf (ook wel een on-derstuk genoemd) in de Derde Ooster-parkstraat 93, tussen de Sparrenweg en de Beukenweg in. Het bedrijf was daar gevestigd tussen 1962 en 1969.Mijn vader had in het pand op num-mer 93a een scooterverhuurbedrijf en verhuurde hier tevens auto’s, maar overdag bleef er tijd over. En omdat hij toch een pandje had, had hij ook ruimte en daar kon hij wel wat in stallen. Een oom van mij die verderop, dicht bij de kerk woonde, was vertegenwoordiger in enveloppen en daarom begon mijn vader met het opslaan en transporteren van dit product naar drukkerijen.

Papier in het vizierHiermee kwam automatisch ook het pa-pier in het vizier. Het begon met het ver-werken van rollen papier naar formaten. Er waren allerlei soorten papier, maar het meeste was het ouderwetse ersatzpapier dat gebruikt werd om loonzakjes en boter-hamzakjes van te maken. En inpakpapier voor slagers en visboeren. In die tijd waren er enkele grote papierhandels met toen

bekende namen als Lutkie & Smit, Proost & Brandt en Van Gelder papier, die ook in Nederland papierfabrieken hadden. Voor deze bedrijven moest de APS gaan snijden (verwerken). Naderhand kwam daar het ouderwetse krantenpapier bij.

GroeiIn eerste instantie werd begonnen met 5 mensen, maar het bedrijfje groeide al snel door tot een personeelsbestand van circa 20 man. Hierdoor werd nummer 93a te klein en werd 93b (voorheen een mar-kiezenfabriekje) erbij genomen. En ook nummer 91 kwam erbij, als opslag. Hier was tevens nog een opslag van iemand die in grote blikken augurken handelde. Het rook daar altijd behoorlijk naar zure bommen.Omdat mijn vaders bedrijf vooral papier verwerkte en in Amsterdam gevestigd was moest er een toepasselijke naam voor komen. Dat werd toen de APS: de Amster-damsche Papier Snijderij. Als jonge jongen kwam ik daar uiteraard vaak. Er was altijd wel iets te doen en altijd rumoer, ouder-wetse gein en humor. Wat de buurt ervan vond is nog maar de vraag.

VrachtwagensDe rollen papier kwamen aan met vrachtwagens die de straat blokkeerden bij het lossen. Er was geen heftruck, dus werden de rollen met een gewicht tussen de 400 en 700 kilo gewoon van de auto (voorzichtig) naar beneden gegooid. Op de schade te beperken belandden ze op oude vrachtautobanden. De buren die een auto bezaten werden wel (vriendelijk) gewaar-schuwd hun auto verderop te parkeren om geen schade te krijgen. Als de rollen waren verwerkt, kwam een andere vracht-auto de pakken papier weer ophalen. Dit gebeurde met pakken van 10 of 25 kilo die op de nek werden gedragen en aan elkaar werden doorgegeven in een rij van binnen

naar de auto toe. Zo werd er per dag 10-20 ton verwerkt.Omdat in het ene pand geproduceerd werd en in het andere gesneden en verpakt, moesten er heel vaak via de weg karren met papier verreden worden. Van-uit de ene kant met een behoorlijke vaart over het asfalt naar de andere kant toe. Het was een vreemd gezicht, maar toen doodnormaal. Er ontstonden ook vaak ruzietjes met omwonenden, maar er was ook een enorme gezelligheid met mensen die koffie kwamen drinken of een praatje maakten.

Bijzondere mensenEr woonden veel bijzondere mensen in de buurt. Er was een oude man van ongeveer 85 jaar, Ome Hein, met een wandelstok en een hond. Hij kwam elke dag voor een

praatje, maar eigenlijk voor de (gratis) koffie. Hij zag slecht, maar als er een dub-beltje lag (of als test werd neergelegd), zag hij dat als eerste!Verderop, richting de kerk, had je de toen-malige oprichter van de Viking-schaats, de heer Haverkotte, die daar begonnen is met de schaatsenfabriek.

Twee melkboerenIn het gedeelte waar wij woonden - op nummer 83 - waren schuin links tegen-over ons twee melkboeren op ongeveer 15 huizen van elkaar af. Daar werden bij de ene lege flessen weggehaald uit de kratten die buiten stonden en bij de andere weer ingeleverd voor statiegeld.

GlazenwassersEr waren ook twee glazenwassers. Een van

hen had in een Jappenkamp gezeten. Die had heel duidelijk problemen aan zijn rug overgehouden aan dat kamp. En de andere ging alleen maar dronken de ladder op omdat hij anders niet durfde.

Recht tegenover ons was er ook nog een bedrijfje dat meubels maakte en links van ons bestierde de heer Van Kalsbeek, die slechts één goed oog had, een houthandel. Hij verkocht in die tijd veel plastic buizen om er mee te hoelahoepen!Uiteraard waren er ook venters in de buurt. Zoals de huidenkoopman, de ijs-coman met wafeltjes met ijs ertussen, de groenteman en de berlinerbolverkoper die altijd riep: ‘berlinerbol, berlinerbol’, waarop steevast van enkele balkonnetjes het antwoord kwam: ‘Stop hem maar in je…’

Hemelse vliegende schotels

Zwaar werk bij de Amsterdamsche Papier SnijderijDerde Oosterparkstraat

De Derde Oosterparkstraat in de jaren 60.

De Derde Oosterparkstraat rond de huisnummers waar Guus Rootring heeft gewoond.

De 1e Helmersstraat was in de vooravond een druk bereden straat. Voornamelijk door fiet-sers die dan naar huis gingen en de Overtoom, die daaraan evenwijdig liep, ontweken.

We werden naar een adres ge-stuurd, op de tweede etage in die straat, waar iemand van achter de geopende balkondeur het servies naar beneden stond te gooien. En dat dus in een straat die op dat moment zo druk was.Uit dat raam vlogen de schotels, kopjes en borden je om de oren. In Griekenland zouden ze er de

Sirtaki bij gedanst hebben, maar hier moest je maken dat je weg-kwam om niet door een dergelijk projectiel getroffen te worden. De weg lag bezaaid met scherven.Omdat we niet wisten tot hoe ver de voorraad strekte en hoe lang dus de vertoning nog zou kunnen doorgaan, zijn we omzichtig het huis binnengegaan.

Binnen!Boven gekomen klopten we aan en er werd ‘binnen!’ geroepen. In de huiskamer stond tegen de wand een bed. Er lag een vrouw van middelbare leeftijd in. Op de

zwartmarmeren schoorsteen stonden wel vijftig glaasjes. Ze waren alle gevuld en het zou best, wat de kleur betreft, jenever kun-nen zijn.Maar nee, dat zat er niet in. Het was water. We vroegen haar waarvoor dat allemaal diende. “Dat is voor de engelen”, zei ze. “Die komen vanavond hier.” Qua-sibegrijpend keken we haar aan. Plotseling keek ze in de richting van mijn collega en zei: “Ik zie het al. Ja hoor, ik zie het. U bent Je-zus! U bent de Heer. O, wat mooi.”Nou zag hij er echt niet zo uit.

Zeker niet met die uniformpet op zijn hoofd. In de hoek bij het raam stond nog meer servies. Ik wees erop en vroeg of ze ermee door zou gaan. “Ja, natuurlijk, dat is het manna dat uit de hemel komt”, zei ze. We hebben toen maar de GG&GD gebeld. Ze is opgeno-men op de afdeling psychiatrie van het Wilhelminagasthuis.

De Stadsreiniging heeft de straat weer schoongemaakt en de en-gelen zijn niet gekomen. En mijn collega? Ik heb nooit iets godde-lijks aan hem gezien.


Stuur uw agendabericht voor ‘Amsterdamse uitjes’ naar (e-mail) [email protected]

of Postbus 5003, 1380 GA Weesp

Anatomietentoonstelling Body Worlds in Amsterdam

De adembenemende anatomietentoonstelling Body Worlds vertelt het wonderbaarlijke verhaal van ons eigen lichaam en de invloed van het fenomeen ‘geluk’ op onze gezondheid. Meer dan 200 anatomische preparaten van echte menselijke lichamen tonen de complexiteit, de veerkracht en de kwetsbaarheid

van het lichaam.

Bezoekers leren in Amsterdam onder meer dat mensen die gelukkig zijn, enkele jaren langer leven dan mensen die ongelukkig zijn. Dat is goed nieuws in een land waarvan de bevolking al jaren tot de meest gelukkige mensen ter wereld behoort. Deze unieke tentoonstelling is nu te zien in hartje Amsterdam, tussen Dam en Centraal Station, op Damrak 66.

Titanic: De tentoonstellingIn Amsterdam EXPO (naast station Amsterdam Zuid) is nog tot en met 11 mei de tentoonstelling over de Titanic te zien. Het is een aangrijpende tentoonstelling over het ‘onzinkbare’ cruiseschip en de 2.228 passagiers.

De R.M.S. Titanic was ongeëvenaard in zijn luxe en techniek, vervoerde de meest prominente gasten uit Amerika en Europa en werd bestempeld als het ‘grootste schip ter wereld’. In de nacht van 14 op 15 april 1912 sloeg het noodlot toe. De Titanic kwam in aanvaring met een ijsberg en zonk binnen drie uur. Meer dan 1.500 opvarenden kwamen om het leven in het ijskoude water, onder wie drie Nederlan-ders.Pas 73 jaar na de scheepsramp werd het wrak teruggevonden op de bodem van de Atlantische Oceaan. Talloze waardevolle voorwerpen werden geborgen en aangrij-pende verhalen werden opgetekend. Het is een unieke belevenis voor alle leeftijden.

Programma Amsterdam Museum-Tentoonstelling: Van Oostsanen - de eerste Hollandse meester (t/m 29 juni)Jacob Cornelisz van Oostsanen (ca. 1475 - 1533) keert na ruim vijfhonderd jaar terug naar zijn woon- en werkplaats Amsterdam. In de tentoonstelling zijn de belangrijkste werken van deze vroege Hollandse meester voor het eerst weer verenigd op Nederlandse bodem.

-Tentoonstelling: Bekeerd, moslim worden - moslim zijn (t/m 27 juli)In een tijd waarin moslim-zijn een scala aan negatieve associaties oproept bij veel Nederlanders, lijkt een bekering tot de islam geen voor de hand liggende keuze. Toch stijgt het aantal bekeerlingen in Nederland gestaag. Waarom kies je voor de islam? En hoe word je eigenlijk moslim? De tentoonstelling ‘Bekeerd, mos-lim worden - moslim zijn’ brengt het bekeringstraject in beeld en belicht daarbij niet alleen het spirituele proces, maar ook de praktische aspecten van deze overstap.Met de tentoonstelling wil het Amsterdam Museum de kennis over deze maatschappelijke ontwikkeling vergroten en de bezoeker uitdagen om stereotype beelden van moslims en bekeerlingen bij te stellen.

-Dit is mijn buurt!Voor de verjaardag van Amsterdam heeft het Amsterdam Museum kinderen gevraagd om hun buurt in beeld te brengen. Het museum heeft samengewerkt met beeldend kunstenaars en naschoolse opvang uit alle delen van de stad. Tijdens een aantal workshops zijn kleurrijke collages gemaakt waarin kinderen laten zien wat zij belangrijk vinden. Het eindresultaat ‘Dit is mijn buurt! Stadsportretten door de ogen van kinderen’ zie je op de jongensbinnenplaats van het museum. De binnenplaats is gratis toegankelijk.

Nieuwe productie van Puccini’s meesterwerk in de theatersPuccini’s meesterwerk La Bohème is vanaf 17 maart in de Nederlandse en Vlaamse theaters te zien. La Bohème is een van de meest geliefde en opgevoerde opera’s aller tijden; over jonge mensen met dromen en hun onstuimige, onmogelijke liefde. Een nieuwe internationale productie, met Italiaanse solisten en medewerking van koor, ballet en orkest van Staatsopera Plovdiv (Bulgarije). Een La Bohème zoals La Bohème oorspronkelijk bedoeld was, met prachtige kostuums, gebaseerd op Puccini’s tijd en de sfeer van het levendige, ‘Dickensiaanse’ Parijs uit 1830.

Voor wat betreft de voorstellingen in en rond Amsterdam: zaterdag 12 april wordt Schouwburg Amstelveen aangedaan, dinsdag 15 en woensdag 16 april staat Koninklijk Theater Carré op het programma, 17 april reist het gezelschap naar schouwburg Het Park in Hoorn en zaterdag 19 april is het decor Spant! in Bus-sum.

ANWB Outdoor & Kampeerdagen

De ANWB Outdoor en Kampeerdagen op zaterdag 12 en zondag 13 april 2014 in recreatiegebied Ouder-kerkerplas in Ouderkerk a/d Amstel zijn de traditionele start van het kampeerseizoen. Kampeerliefheb-bers maken dit jaar een reis door drie werelden: Outdoor, Kamperen en Fietsen. Het evenement is een dagje uit voor het hele gezin en biedt een compleet overzicht van alles wat met kamperen te maken heeft.

Op het enorme terrein aan de Amstel vinden kampeerders onder meer een uitgebreide tentenshow (van lichtgewicht tot familietent), caravans, campers, vouwwagens, fietsen en kampeer- en outdooraccessoires. Ook toeristische regio’s en campings uit Nederland en Europa presenteren zich. Het evenement is een ontmoetingspunt voor verkopers en kopers van gebruikte caravans en nieuwe vouwwagens. De caravans en vouwwagens op de beurs zijn door ANWB-keurmeesters gecheckt en voorzien van een keuringsrapport.De openingstijden zijn van 10.00 tot 17.00 uur. Kijk voor toegangskaarten, een routebeschrijving, het actuele overzicht van aanwezige exposanten en activiteiten op www. anwb.nl/kampeerdagen.

Achter de gevels van de grachtenhuizenOp initiatief van het Amsterdam Museum zijn van 21 maart tot en met 31 augustus 2014 ruim zestig fotowerken van Arjan Bronkhorst te zien over Amsterdamse grachtenhuizen en hun bewoners. De fototentoonstelling ‘Achter de Gevels’ toont het leven aan de gracht in particuliere stadspaleizen. Be-zoekers kunnen de foto’s bekijken op de Cromhouthuizen (Herengracht 366-368). In deze 17de-eeuwse grachtenpanden zijn het hele jaar door vaste en tijdelijke tentoonstellingen te zien, georganiseerd door het Bijbels Museum en het Amsterdam Museum.

In de tentoonstelling zijn de huizen opgenomen van onder anderen filmmaker Matthijs van Heijningen, Trudy Derksen, Elise Wessels en Gisèle d’Ailly van Waterschoot van der Gracht (1912-2013). Zij zijn dege-nen die de grachtenhuizen van Amsterdam met veel inspanning, kapitaal, liefde en geduld restaureerden en tot op de dag van vandaag in stand houden.De Cromhouthuizen zijn geopend van dinsdag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur en op zon- en feestda-gen van 11.00 tot 17.00 uur.

Amsterdam in gesprek: Portretten van Bert NienhuisZondag 6 april (vanaf 15.00 uur) staat in het Stadsarchief aan de Vijzelstraat (gebouw de Bazel) de serie ‘Amsterdam in gesprek’ in het teken van ouder worden en liefde. Fotograaf Bert Nienhuis maakte in de jaren zeventig en tachtig furore met fotoreportages voor Vrij Nederland. Tijdens zijn carrière

maakte hij vele portretten van bekende Amsterdammers. Voor de fototentoonstelling ‘Over ouder worden en liefde’, die vanaf 28 maart tot en met 25 mei te zien is in de centrale hal van het Stadsarchief Amsterdam, ging Nienhuis weer op bezoek bij een aantal van zijn vroegere modellen.

In ‘Amsterdam in Gesprek’ horen we Bert Nienhuis over zijn passie, zijn werk en het thema van de fototentoonstelling. Youp van ‘t Hek is een van de geportretteerde bekende Amsterdammers. Hij vertelt over zijn ervaringen als geportretteerde, zijn relatie en vriendschap met fotograaf Bert Nienhuis en zijn visie op de thema’s ouder worden en liefde.Kijk ook op www.stadsarchief.amsterdam.nl voor meer informatie over ‘Amsterdam in Gesprek’ en de fototentoonstelling ‘Over ouder worden en liefde’. ‘Amsterdam in gesprek’ is gratis bij te wonen maar vol=vol.

Tentoonstelling met werk van Ed van der ElskenHet Stadsarchief Amsterdam presenteert van 6 juni tot en met 14 september de tentoonstelling ‘Am-sterdam! Ed van der Elsken; oude foto’s 1947-1970’. De aanleiding is de herdruk van het gelijknamige fotoboek. De expositie van vintage prints in combinatie met enkele niet eerder getoonde beelden geeft een nieuwe kijk op Ed van der Elskens bijzondere beeldverhaal van Amsterdam in de jaren 50 en 60.

De herdruk van het legendarische fotoboek verschijnt in mei en wordt uitgegeven door Top Notch, in samenwerking met uitgeverij Bas Lubberhuizen en Lecturis. Op de tentoonstelling zal het voor de bezoeker zijn alsof hij door het boek loopt. Hij wordt omgeven door uitvergrotingen van de opgemaakte pagina’s zoals die destijds door grafisch ontwerper Anthon Beeke en fotograaf Ed van der Elsken (1925 - 1990) zijn bedacht.In de tentoonstelling komt ook een ander verhaal naar boven, namelijk het verhaal van de naoorlogse fotograaf die de rouw over de moord op de joodse stadgenoten verbeeldt, de armoede van na de oorlog registreert en de opstand van een jongere generatie. De foto’s van de eigenwijze jeugd die het anders wil doen, van de volksfeesten, van de toffe gozers en mooie meiden, krijgen hierdoor een andere lading.De tentoonstelling vindt plaats in het Stadsarchief Archief dat is gevestigd in gebouw de Bazel aan de Vijzelstraat 32. De openingstijden zijn dinsdag t/m vrijdag van 10.00 - 17.00 uur en zaterdag en zondag van 12.00 - 17.00 uur.


Dinsdag 1 april 2014

Pagina 15 is normaal ingeruimd voor artikelen over de geschiedenis van Ajax. Deze keer wijken we daar vanaf, omdat we van Frans van Emmerik een pracht-verhaal kregen dat we u niet willen onthouden. En dat gaat niet over Ajax, maar over de Volewijckers. Meer spe-cifiek: het gaat over de legendarische wedstrijd van de Volewijckers op 5 juli 1961 uit tegen Elinkwijk uit Utrecht. Het werd 4-4, waardoor de Volewijckers in de eredivisie bleven.

door Frans van Emmerik

‘Ga je vanavond ook mee naar het Mosveld?’, vroeg ik mijn vriendje Frankie. Het was bepaald geen warme zomeravond op 5 juli 1961. Rond de 12 graden. Gelukkig was het droog. Over de Kamperfoelieweg fietste ik op de zwarte opoefiets van mijn moeder naar het Mos-veld. De Kamperfoelieweg... over al die stuiterende kinderhoofdjes. Als je in die voorhistorische bus A zat, dan rammelde al het amalgaan die door de oude tand-artsen van de Jasmijnstraat geplombeerd waren uit je kiezen. De tandartsen waren gehuisvest in een stokoud gebouwtje en binnen zat je op knoertharde houten banken te wachten op een doordringend angstig zoemertje van een matglas dis-play. Er waren twee teksten mogelijk: of de volgende patiënt naar kamer... of nog erger: ingespoten patiënt naar kamer... Het slachtoffer met helse kiespijn liep met lood in zijn schoenen naar zijn ‘bevrijder’, die hem geduldig maar met een lichte grijns gewapend met een soort waterpomptang stond op te wachten. ‘Mond open!’ Het heeft jaren geduurd voordat de Kamperfoelieweg normaal berijdbaar was.

Dikke GerritHet was al gezellig druk rondom de hoofdingang van het Volewijckersveld. Duizenden mensen stonden bij elkaar de laatste technische tactieken door te bespreken. Dikke Gerrit, een man van middelbare leeftijd met een omvangrijke buik alsof hij van een vierling moest be-vallen, probeerde een aantal qua postuur mindere medestanders ervan te over-tuigen dat het een makkie zou worden. Grote luidspeakers waren geplaatst om de toehoorders het gevoel te geven erbij te zijn. Na enig gekraak klonk ineens de stem van Bert Pasterkamp. Het opgetogen geroezemoes op het Mosveld verstomde.Bert riep: ‘Dames en heren hartelijk wel-kom, hier is het stadion van Elinkwijk. Wel twintigduizend toeschouwers zullen deze wedstrijd hier op de afgeladen tribunes volgen.’

De duizenden mensen op het Mosveld kropen steeds dichter naar de luidspea-kers om maar niets te missen. Op het moment dat Bert riep: ‘De scheids blaast nu voor de aftrap’. klonk een aanmoedi-gend gejuich, alsof wij daarmee ons team konden bijstaan. Als wij gelijk zouden

spelen of winnen dan bleven wij in de Eredivisie.

Ruststand 1-0 voor ElinkwijkMet de rust was het 1 - 0 voor Elinkwijk. De defensie van Elinkwijk stond onder leiding van Erwin Sparendam als een huis. Tijdens de rust vonden de nodige verhitte discussies plaats op het Mosveld: welke tactische mogelijkheden kon trai-ner Daan de Jongh uitvoeren om de stand gelijk te trekken. Daan de Jongh, die door spelers en publiek op handen werd gedra-gen. Maar al deze deskundige ondersteu-ning werd volledig teniet gedaan toen de Elinkwijkers 2 - 0 en zelfs 3 - 0 maakten. Er liepen al een paar mannen moedeloos weg om deze tragische nederlaag niet verder aan te horen.Arme rechtsback Frits Soetekouw was in de rust in de kleedkamer achtergebleven. De eerste helft had hij een f linke blessure opgelopen en hij strompelde hulpeloos als rechtsbuiten nauwelijks van zijn plek.

Optimisten op één hand te tellenOptimisten op het Mosveld waren op één hand te tellen. De grote massa staarde als schooljongetjes verlaten naar de grond alsof zij van hun schoolmeester op hun donder hadden gekregen. De mondhoe-ken hingen bedroefd in afhangende plooien. Niemand geloofde er meer in. Elinkwijk zat op f luweel voor het behoud in de Eredivisie.

‘3 -1’, riep Bert Pasterkamp ineens tijdens zijn verslag. Nog een kwartier te gaan. Enigszins opgewonden kwamen wat

weglopers terug, die het gejuich in de verte hadden gehoord. Stel eens voor dat wij nog een doelpunt zouden maken, dan…, dan...Maar helaas. Vijf minuten later stond het 4 - 1. Dirk de Ruiter had een Elinkwij-ker gevloerd in het strafschopgebied en de bal werd genadeloos in de touwen gepoeierd.

Een moedeloos gevoel doordrong het Mosveld. Nu waren er veel meer mensen die het niet meer zagen zitten. Een hope-loze achterstand die niet meer in te halen was. Men keek elkaar vertwijfeld aan met de gedachte: zullen wij maar huis gaan of gaan wij net als de Titanic samen ten onder?

Maar voordat men de keuze had gemaakt werd het zowaar 4 - 2. Weer was het Wout Schaft die met een daverende knal van buiten het strafschopgebied het doel trof. ‘Als wij nog een doelpunt maken dan krijgen wij een kans’, riep de massa op het Mosveld. Dikke Gerrit kwam weer helemaal tot leven; zijn neerslachtige lijdzaamheid maakte weer plaats voor een licht optimisme.‘DOELPUNT!’, explodeerde Bert door de luidspeakers. 4 - 3. ‘Het staat 4 - 3!!!!!!’Wout Schaft pegelde vijf minuten voor tijd de bal als een kanonskogel in het Elinkwijkdoel. ‘Die Elinkwijkers staan elkaar aangeslagen aan te kijken’, zei Bert met leedvermaak in zijn stem.

OerkrachtenWaar wij de oerkrachten diep uit onze voetbalnoppen vandaan haalden, is nog steeds een groot raadsel. Maar wonder-baarlijk genoeg kregen wij vleugels. Tien minuten daarvoor waren wij nog compleet vleugellam, maar nu, nu leek het alsof wij allemaal getuigen waren van een naderend wonder.‘Nog twee minuten.’ De stem van Bert Pasterkamp sloeg huizenhoog over. ‘En wij mogen nu nog een vrije trap nemen door Dirk, Dirk de Ruijter. Dirk plaatst de bal hoog voor het doel van

Elinkwijk en die komt bij Pietje Boog-aard en rechtsbuiten Willy van ‘t Hek schiet op doel en de bal komt tegen Humprey Mijnals die zich in de baan van het schot gooit en de bal gaat aan de binnenkant van zijn knie in….. DDDD-DOOOOOEEEEEELLLLLLPPPPPPUUUUUN-NNNNTTTTTT. ‘4 -4.’

Buiten zinnenBert was net als iedereen op het Mosveld buiten zinnen. Er kwam geen zinnig woord meer door de luidspeakers, maar dat was helemaal niet erg. Hij werd vol-ledig overstemd door het gejuich van de duizenden mensen op het Mosveld.Mensen feliciteerden elkaar alsof zij zelf het doelpunt hadden gemaakt. Een geweldige juichstemming barstte los toen Bert kort daarna vertelde dat de scheids-rechter de wedstrijd had afgefloten. De spelers van Elinkwijk liepen gedesil-lusioneerd over het gras, vertwijfelde blikken in hun ogen: dit kan niet, is dit een boze droom? Maar onze droom was uitgekomen: het Wonder van Zuilen was geschied. En wij hebben dat allemaal meegemaakt. Een uurtje later fietste ik weer naar huis. De kinderhoofdjes van de Kamperfoelie-weg voelde ik niet eens.

Een wedstrijdfragment uit de wedstrijd Elinkwijk-Volewijckers.

Het Wonder van Zuilen

door Harry Sablerolle

In De Oud-Amsterdammer van 18 februari staat een ingezonden stuk van Piet Sterk over voetbalclub DWS uit de Spaarndammer-buurt. Hierbij een bijdrage over Arie Kil, de spil van DWS en een hele goede. Hij was een bonk van een kerel met rossig haar.

Arie Kil had een administratiekantoor waar hij de boekhouding en de belastingadministratie van een- en tweemanszaken deed. Arie Kil was een beetje een wonderkind. Hij kon hele kolommen met 3-, 4- of 5-cij-ferige getallen razendsnel uit het hoofd optellen.Een pikante anekdote die hij mij destijds toevertrouwde is dat hij mis-schien niet geboren zou zijn als niet het licht was uitgevallen omdat de penning op was en er een nieuwe lichtpenning in de lichtmeter, die bij zijn ouders in de slaapkamer schuin boven het bed aan de muur was aangebracht, moest worden gedaan. Toen die handeling boven dat bed plaatsvond, besloten zijn verraste ouders eventjes heel stil te blijven liggen.

Arie Kil: een bonk van een kerel

Schermutseling voor het doel.

pagina 15


GRATISAUDIOGIDS*Bij afgifte van deze advertentie ontvangt u een gratis audiogids(t.w.v. € 3,00)

BODYWORLDS.NLDAMRAK 66 AMSTERDAM

* Actie geldig t/m 30-4-2014, niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen.

205159 WT_BW-AMS_Adv_Oud-Amst_255x367mm.indd 1 27-03-14 14:05

De Oud-Amsterdammer

Documents

Transcript of De Oud-Amsterdammer