Zaterdag 13 mei & Zondag 14 mei 2 0 17

info@altusstaffing.nl altusstaffing.nl020-240 22 42

Jouw IT-specialistzit in ons netwerk

A�d�ve�r�t�e�n�t�i�e

De nieuwez i j d e ro u t e

De nieuwe zijderoute looptper spoor en verbindt Chinavia Rusland met Europa.Pagina�E8-9

FOTO�THOMAS�PETER�/�REUTERS

nrc | weekendzaterdag 13 & zondag 14 mei 2017

SPANJE

MAURETANIË

SENEGALSENEGALSENEGALLEN

DDUUUITTS-LANDLAANNDD

EEDEDERERLARLANANEDE ANDEDE AN

I IËËITALIËITALIËËË

ONGARARIJEHOHONGAONGAHO ARARHONGA

SERVIËSSS

HIËHIËTSJECHIËHIËTSSJECHJECHJECHTSSTSSTSJECHIËTTSJJJECTTTT

RRIE NNLLAANDNDRI DNRIEKEN DDRIEKENLANDRIRIGGGRRIRIRI

TURKIJETUTUURRKKKIJJE

EGYPTE

uuuu

Boedapest

Belgrado

Dakar

Calabar

AbidjanKribi

Tema

Libreville

Kigali

Kasese

Juba

Hamburg

Moskou

Venetië

AthenePireas

Rotterdam

Madrid

Praag

IstanbulAmbarli

Ankara

Nouakchott

Suez

Lagos

Lomé

Luanda

Sao Tomé & Principe

Projecten van het Chinese Eén Gordel, Eén Weg-programma

Alle wegenleiden naarBeijing

Door�onze�correspondentOscar�GarschagenH�O�RG�O�S�/�K�H�O�RG�O�S

‘E n dáár komt de snelweg vanWest-China naar Europa. Beginvolgend jaar kun je van hierdoorrijden naar Rotterdam. Is

maar 10.000 kilometer”, grijnst Guo Jian-bin, de op een na hoogste partijfunctiona-ris in Horgos in de Chinese provincie Xin-jiang. Hij wijst naar de eens lege steppe-wegen, waar nu het spoor naar Europaglanst in de middagzon, een nieuwe stadverrijst en waar industrieterreinen wor-den aangelegd.

Meer dan 2000 jaar geleden kampeer-den hier, bij de oversteekplaatsen in de ri-vier de Ili, de karavanen van de Chineseen Arabische Zijderoute-handelaren. Alvelen eeuwen geleden raakten de neder-zettingen bedolven onder het zand. Deenige kamelen nú zijn van koper en vor-men samen met een paar herders eenstandbeeld in het zwaar bewaakte nie-mandsland tussen China en Kazachstan.

Een ijzeren muur van hekken, prikkel-draad en zwaarbewapende, ijskoud kij-kende soldaten, scheidt hier Chinees Hor-

gos van Kazachstaans Khorgos. Alleen inde afgeschermde zone, een bizarre ge-vangenis met tientallen winkelcentrawaar het duurste bont, de nieuwsteGucci-tassen en Rolexen te koop zijn,kunnen Kazachen en Chinezen elkaarvrijelijk ontmoeten.

Horgos en Khorgos vormen samen eenvan de schakels in het nieuwe ChineseEén Gordel, Eén Weg-project, het groot-ste ontwikkelingsprogramma in de eco-nomische geschiedenis van Azië en vol-gens sommige economen zelfs van de we-reld (zie kader). Khorgos/Horgos heet eenparel in die ‘go rd e l’ te zijn, want het is eenvan negenhonderd projecten in Centraal-en Zuid-Azië, Afrika en Oost-Europa dieChina financiert en vaak ook aanlegt.

Al meer dan 1.000 miljard dollar heb-ben Chinese ontwikkelings- en staatsban-ken gereserveerd voor de moderniseringvan de infrastructuur in de noordelijke enzuidelijke buurlanden, in Afrika en hetMidden-Oosten. Daarvan is in 2015 en2016 al 90,4 miljard dollar uitgegeven aande aanleg van spoorwegen, havens, kern-centrales, vliegvelden en olie- en gaslei-d i nge n .

Talrijke projecten, zoals de spoorlijnvan China naar Laos, havens en een kern-centrale in Pakistan, en pijpleidingen van

EEN�NIEUWE�ZIJDEROUTE

Regeringsleiders en ministers van 130 Aziatische, Latijns-Amerikaanse, Afrikaanse en Oost-Europese landen komenzondag aan in Beijing voor de ‘Eén Gordel, Eén Weg’-top. Opde agenda: het Chinese Marshallplan voor de wereld.

Boeren�bij�de�Chinese�stad�Karamay,�langs�de�grens�met�Kazachstan.

FOTO

�PAT

RICK�W

ACK

Kazachstan naar China, zijn al in vollegang of opgeleverd.

De Nederlandse ex-Wereldbank-eco-noom Louis Kuijs, werkzaam bij OxfordEconomics in Hongkong, snapt goedwaarom Eén Gordel, Eén Weg het ChineseMarshallplan voor Azië wordt genoemd.„Het is zelfs vele malen omvangrijker danhet Marshallplan, waarmee de VS na deoorlog Europa opbouwde. Het gaat zekervoor groei zorgen in ontwikkelingslandenals de projecten goed bestuurd worden”,denkt Kuijs, die al vele jaren in Chinawerkt en het onderscheid kan maken tus-sen partijpropaganda en harde fe ite n .

Krachtig elixerAls het tempo van Guo Jianbin en zijnteams in Horgos maatgevend is, k r i j ge nde Centraal- en Zuid-Aziatische econo-mieën de komende tien jaar een zeerkrachtig elixer toegediend. In amper driejaar heeft Guo een stad gebouwd voor in-middels 30.000 bouwvakkers, handela-ren, vervoerders, partijbazen, politie-mannen en soldaten en hun families.Over enkele jaren moeten in „het ChineseD u b a i” 200.000 mensen wonen.

Aan Chinese zijde van de grens rukkende asfalteerders van de zesbaansweg naarEuropa langzaam op en in de verte, in deprovincie Almaty, naderen de Kazach-staanse wegwerkers met zware Chinesegrondverzetmachines en vrachtwagens.Rechts glanst het spoor dat China ver-bindt met West-Europa (via Rusland) enhet Midden-Oosten (via Iran naar Turkije)in de middagzon. Het Chinese Horgos dijtdagelijks uit met nieuwe appartementen-gebouwen, kantoren en hotels van glasen marmer. Op de industrieterreinen ver-rijzen de grootste robotfabrieken van hetland: ruimte is, net als kapitaal, geen pro-bleem hier.

Het Kazachstaanse Khorgos is nog nietmeer dan een haveloos gehucht, maar be-schikt inmiddels wel over een „droge ha-ve n” met opslagruimte voor 500.000containers. De containers worden metreusachtige kranen overgeladen van Chi-nese wagons met een wielbreedte van1.435 millimeter op Russische wagons die82 millimeter wijder zijn, een erfenis vande Sovjet-Unie.

Plannen voor een paardenracebaan,een winkel- en uitgaanscentrum en sport-faciliteiten bestaan alleen nog op hoog-glanzend papier. Met de bouw van fabrie-ken op een 5.000 hectare groot industrie-

terrein wordt binnenkort begonnendankzij een investering van 5 miljard dol-lar door de Chinese provincie Hubei. DeChinese fabrieken die hier gaan produce-ren hoeven geen belastingen en geen im-portheffingen op bouwmaterialen te be-talen en kunnen straks vrijelijk hun pro-ducten afzetten in de Euraziatische Dou-ane Unie van president Poetin.

De internationale scepsis over Eén Gor-del, Eén Weg is snel aan het wegebben. Hetbesef dat het niet om Chinese „o p i u m d ro -m e n” gaat, zoals een Japanse commenta-tor sneerde, is ook doorgedrongen tot deEuropese Unie en de wereld van pensioen-fondsen, verzekeringsbedrijven en inves-teringsfondsen. Nederlandse exportbe-drijven zijn zeer geïnteresseerd geraakt.

Hoog tijd voor een grote internationalebijeenkomst, moet president Xi Jinping,wiens staf de centrale leiding heeft overEén Gordel, Eén Weg, gedacht hebben.Hij heeft alle deelnemende landen en in-ternationale financiële instellingen uitge-nodigd om zondag in Beijing bijeen te ko-men. En zij namen de uitnodiging graagaan, want anno 2017 leiden alle wegennaar Beijing. Nederland is slechts opambtelijk niveau present, op de grootstetopconferentie ooit gehouden in China.Dat heeft in China bevreemding gewekt.

„Wij willen letterlijk en figuurlijk allestenen op de weg opruimen. Landen zou-den zich niet moeten opstellen als de tol-poorten van de wereldeconomie”, oreertGuo (58). Hij trekt hard van leer tegenprotectionisten en verdedigt de zegenin-gen van de wereldhandel, net als zijnhoogste baas Xi Jinping. De rolverwisse-ling van communist naar kapitalist gaathem niet moeilijk af.

Of ik op de Europa-boulevard in Horgosde borders met rode en gele tulpen hebgezien, vraagt de communist die gekleedis in het bewust sobere tenue de ville(zwart jack, wit overhemd, zwarte broek)van een hoog geplaatste partijfunctiona-ris. „Tulpen groeien recht omhoog, metde bloem naar de zon en de hemel. Datwillen wij ook in economisch opzicht be-reiken met het Gordel- en Weg-project”,zegt Guo gepassioneerd. Hij staat eropzijn „nieuwste bron van trots” te latenzien en snelt vooruit in zijn dienstauto,een zwarte Audi 6. Het blijkt te gaan omeen kathedraalhoog douanegebouw voorhet toekomstige wegverkeer. Het is eenroomkleurig gedrocht dat associaties op-roept met Chinese paleizen en Egyptische

In amperdrie jaarb o uwd eChina hiereen stadvoor 30.000b e wo n e rs

TTT AAAA NT AAKK A Z A C H SSSS TTTTSS TS T AAATTTTTT A

RUSLAND

MAMAMAETETETVIE NATNATNAT

DAILANNDNNTHAAIAI

INDIA

RI LANKARI LANKARISRSR

PAKISTANTAN

MONGOLLIË

C H I N AH I NNN AAAA

GG ORGIËGEORGIËËGEORGIËËORGIË

IRAN

INDONESIËNDONESIËNDONESIËSIËSIËSIË

BIBIBBIRMABI

ETHIOPIË

REATREATREERITRTREAEAEAA

IËSOMALIËIË

KENIA

TANZANIA

haihaiKhaKhKhKKg KNonong Konong K ii

hthhhaamthahaNNNNNNaNNamaa

ngonYangonYangonYanYangoango

SaSaSammaamaaSSS maraarrqandararrqanddddand

Gwadar

Hanoi

Sihanoukville

Luang Chittagong

Colombo

Hambantota

Malé

Kuantan

Bandung

Massawa

Bagamoyo

Mogadishu

Mombasa

Lamu

Anaklia

Bangkok

Map Ta Phut

Kazan

Usan

Gorgan

Atasu

Aktau

Atyrau

Beyneu

Teheran

Angren

Kashgar

Karachi

Urumqi

Novosibirsk

Bisjkek

Doesjanbe

Tayshet

Nawabshah

Irkutsk

Pop

Zhengzhou

Kunming

Beijing

Hunchun

Harbin

Chongjin

Rajin

Nachodka

Daqing

Changchun

Dandong

Shenyang

Nanning

Fuzhou

Beihai

Guangzhou

Quanzhou

Haikou

Kolkata

Sittwe

Jakarta

Kuala Lumpur

Singapore

Djibouti

Ogaden

AddisAbaba

Dar es Salaam

Yiwu

Ulan Bator

Vladi-vostok

Dhaka

HorgosKhorgos

NR

C 1

30

517

/ F

G, A

S /

Bro

n: E

uro

pe

an

d C

hin

a’s

Ne

w S

ilk R

oa

ds

(20

15)

Legenda

6 voorgestelde economische zones

Spoorwegen

Zijderoute(economische gordel)

Maritieme zijderoute 21ste eeuw

Landen van de Aziatische Ontwikkelingsbank, belangrijkste financier van project

Overige landen met Chinese projecten

BestaandeAanleg of gepland

GaspijpleidingBestaandeAanleg of gepland

OliepijpleidingBestaande

HavensBestaandeAanleg of gepland

Chinese�ambities‘Economische�gordel’ om�de�wereld

Eén�Gordel,�Eén�Weg,Yi�Dai,�Yi�Lu in�het�Chi-nees,�is�de�afgekortemerk-�en�verzamelnaamgeworden�van�de�Chi-nese�investeringen�ininfrastructuur�in�hetbuitenland. President�enpartijleider�Xi�Jinping�ge-bruikte�de�begrippenvoor�het�eerst�in�2013�intoespraken�in�K�a�z�a�c�h-stan�en�Indonesië.

De�noodzaak�een�„2�1-ste�eeuwse�ZijderouteEconomische�Gordel”aan�te�leggen,�was�hetonderwerp�van�zijn�eersterede.�Hij�doelde�op�spoor-en�autowegen,�specialeeconomische�zones�engas-�en�oliepijpleidingennaar�China�vanuit�Cen-traal-Azië�en�Rusland.Ook�de�aanleg�van

(spoor)wegen�en�indu-strieparken�in�Pakistan,Iran,�Indonesië�en�Laosvallen�onder�de�„g�o�rd�e�l�”.

De�term�„Eén�weg”komt,�merkwaardig�ge-noeg,�uit�zijn�speechover�de�„21ste�eeuwsezijderoute�en�maritiemewe�g�e�n” en�daarmee�doel-de�hij�op�de�investeringenin�nieuwe�havens�langs�dezeeroutes�door�de�Indi-sche�Oceaan�(Djibouti,�SriLanka)�en�in�de�Middel-landse�Zee�(Piraeus).

De�veelgebruikte�termOBOR�is�de�afkortingvan�het�EngelstaligeOne�Belt,�One�Road enkomt�voor�in�de�vele�ra�p�-porten�van�regeringen,onderzoeksinstituten�eni�nve�s�t�e�r�i�n�g�s�b�a�n�ke�n�.

piramides. In zekere zin staat het gebouwsymbool voor China’s verstrekkende am-b it i e s .

Xi Jinpings Eén Gordel, Eén Weg is ge-baseerd op de eenvoudige vaststelling dathet tijdperk van onstuimige groei in Chi-na zijn einde nadert. Toekomstige groeimoet komen uit nieuwe afzetgebiedenvoor de overvloed aan Chinese productenen technologische toepassingen (treinen,vliegtuigen, chips, robots, kerncentrales).Probleem voor China is dat in omringen-de Centraal-Aziatische en Zuid-Aziatischelanden de infrastructuur onderontwik-keld is en de landen niet in staat zijn zelfnieuwe wegen- en spoornetwerken tebouwen. Dat geldt ook voor Afrika.

Overtuigende logica„Door daar grootschalig te investerencreëert China groei. Ik moet zeggen datde logica erg overtuigend is. We zien datal gebeuren in Pakistan, waar China ma-cro-economisch gezien goede resultatenboekt”, zegt econoom Louis Kuijs. Uiter-aard kan er nog van alles misgaan, maardaar weten Chinese bestuurders na 35jaar ontwikkeling van het moederlandwel mee om te gaan, denkt hij.

Natuurlijk heeft China ook politiekeoogmerken. Met de investeringen groeitde invloed van China in Azië en wordenbuurlanden in de Chinese sfeer ge zo ge n .Ten koste van de VS, dat spreekt. De be-doeling van de grote top in Beijing is dezorgen over oprijzend, assertief Chinaweg te masseren, vooral bij de buurlan-den met claims in de Zuid-Chinese Zee énbij Rusland.

Onbekend is nog hoe de Russische lei-der Poetin zal reageren, die heeft moetentoezien hoe China inmiddels de grootsteinvesteerder is geworden in Centraal-

Azië, zijn achtertuin. Veel weerwerk kanPoetin, die over een zwaar verzwakteeconomie gaat, Xi overigens niet bieden.

De Chinese investeringen in de noorde-lijke buurlanden hebben niet alleen eco-nomische oogmerken. Als wederdienstverwacht China, naast grote orders voorChinese bouwbedrijven, actieve hulp bijhet bestrijden van terrorisme.

Vrees voor jihadistenChina is bevreesd voor de terugkeer vanOeigoerse, Kazachstaanse en KirgizischeIS-jihadisten uit het Midden-Oosten naarXinjiang. De provincie beslaat eenvijfdevan het Chinese grondgebied en is inmid-dels omgebouwd tot een fort met duizen-den militaire controleposten en k a ze r n e s .Op het dak van een vijfsterrenhotel inaanbouw in Horgos staan zelfs sluip-schutters. Het paspoort van een West-Eu-ropese bezoeker wordt veelvuldig en arg-wanend bestudeerd en de stempels wor-den op echtheid bevingerd. Vrij reizen iszeker voor niet-Han-Chinezen onmoge-lijk geworden.„De situatie in Xinjiang is gespannen enwij willen iedereen een gevoel van veilig-heid geven”, erkent partijbaas Guo. Hijweet dat er geen Chinese investeerderzijn kant op komt als er niet op iederehoek een politiepost staat en het legerniet zichtbaar patrouilleert, dag en nacht.

De lokale bevolking behoort tot de Oei-goerse minderheid die door de Han-Chi-nezen na een reeks aanslagen diep wordtgewantrouwd. De islamitische Oeigoerenmogen hier geen lange baarden dragen;sluiers, hoofddoeken en nikabs zijnstreng verboden. Bij iedere moskee staatpolitie. Oeigoeren die zich niet aan de kle-dingvoorschriften houden, wacht ver-banning uit de regio of, erger nog, de cel.

Aan de Kazachstaanse zijde van degrens, bereikbaar na vijf uur wachten opde terugkeer van lunchende douaniers,zijn het juist de Chinezen die zorgen ba-ren. „Zij lachen vriendelijk naar je, terwijlze tegelijkertijd je baan stelen”, zegt Nu-sel Zhanat, uitbaatster van een hotelletjein Zharkent. Het stadje, op veertig kilo-meter van de grens, is blijven steken in detijd van de Sovjet-Unie, zo slecht zijn dewegen, zo sjofel zijn de mensen gekleed.Zeker vergeleken met modern China. Drieavontuurlijke Beijingse studenten dienaar Moskou liften, worden door Zhanathoogst onbeschoft behandeld.

Bij Khorgos Gateway, het bedrijf dat decontainers van oost naar west en omge-keerd overlaadt, hoeven Chinese inves-teerders niet bang te zijn voor zo’n bena-dering. „Wij rollen de rode loper voor henuit, zij zijn zeer welkom, wij hebben henhard nodig voor de ontwikkeling van on-ze speciale economische zone”, zegt As-set Seisenbeck, commercieel directeur,die na zijn studietijd (financiële econo-mie) in Shanghai, vloeiend Chineess p re e k t .

Hij heeft eerder die dag bestuurdersvan de provincie Jiangsu rondgeleid diehier fabrieken zullen laten bouwen. „Zijzijn net zo welkom als de containers metkindervoeding van FrieslandCampina”,zegt de jonge Kazachstaanse manager. Hijheeft al gehoord dat het Nederlandse be-drijf binnenkort beslist om ook het spoor– goedkoper dan vliegen en sneller dan deboot – naar China te gaan gebruiken omFriso-kindervoeding in een dag of twaalfvan de Nederlandse fabrieken naar demetropolen Chengdu en Chongqing inWest-China te vervoeren. „Laat ze maarko m e n”, zegt hij wervend, „wij zijn hierin de steppe dag en nacht open.”