25.10 > 03.11.19

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZESAMENLEVING : DEPRESSIE, DELIRIUM,

BURN-OUT ENZ.… ?CIRCUIT-CONGRES

De vzw iCANN Life Sciences beoogt de promotie en verspreiding van informatie over belangrijke evoluties binnen de medische wereld bij diverse spelers uit de gezondheidszorg, waaronder met name huisartsen en specialisten, apothekers, ziekenhuispersoneel, patiëntenverenigingen en de diverse volksgezondheidsinstanties.

De vereniging ontwikkelt en promoot informatie- en opleidingscampagnes voor een brede doelgroep om het begrip van de meest courante ziektebeelden te verbeteren en op die manier de preventieve opsporing, de naleving en de medische opvolging te bevorderen.In dat kader wordt van 25 oktober tot 3 november 2019 in Peru een circuit-congres gehouden. Het centrale thema van deze editie is ‘De nieuwe aandoeningen van onze samenleving: depressie, delirium, burn-out enz.?’.

Welke diagnostische en therapeutische houding moet de huisarts hebben om de symptomen van deze aandoeningen te herkennen, de juiste diagnose te stellen en een passende behandeling voor te schrijven? Specialisten, huisartsen en therapeuten die dagelijks in aanraking komen met deze mentale aandoeningen, vertellen over de geboekte vooruitgang op het vlak van diagnose en medicinale en niet-medicinale behandeling in dit domein.

Tijdens deze seminar worden nieuwe benaderingen voorgesteld, waar al dan niet een consensus over bestaat, en gaan experts en deelnemers met elkaar in dialoog. Voor dit congres wordt een accreditering algemene geneeskunde en ethiek & economie aangevraagd.

INLEIDING

1. INLEIDING

2. SPREKERS & MODERATORS

3. WETENSCHAPPELIJK PROGRAMMA

4. BESCHRIJVING VAN DE THEMA’S DOOR DE SPREKERS

5. PERSOONLIJKE NOTITIES

Dominique Borsu is sinds 1982 fysiotherapeut op de afdeling Reumatologie van het Erasmusziekenhuis van de ULB. Ze werkt in het Erasmus pijncentrum.

Ze behaalde een licentiaatsdiploma kinesitherapie aan de ULB en specialiseerde zich in de sofrologie aan de Belgische School voor Sofrologie (Prof. Boon). Ze volgde vervolgens verschillende opleidingen in psychosomatiek, relaxatietechnieken (Gerda Alexanders eutonie) en mentale en relationele psychopathologie (Institut des deux Alices).

Professor Eric Constant voltooide zijn opleiding in de psychiatrie in 1999 aan de Université Catholique de Louvain (België). Hij behaalde het diploma van gespecialiseerde studies in de psychotherapie (DES) aan de Faculteit Psychologie van de Université Catholique de Louvain (2000). In juni 2005 promoveerde hij met een doctoraat in de neurowetenschappen over ‘Hypothyreoïdie en depressie: functionele neurobeeldvorming en cognitieve evaluatie’ aan de Université Catholique de Louvain, doctoraatsschool neurowetenschappen.

Hij was diensthoofd van de afdeling Volwassen Psychiatrie van de Cliniques Universitaires Saint-Luc in Brussel en professor aan de Faculteit Geneeskunde en Psychologie van de Université Catholique de Louvain tot 2018. Sinds oktober 2018 is hij medisch directeur van de Clinique Notre-Dame des Anges in Luik en gastprofessor aan de Université Catholique de Louvain.

In zijn onderzoeksactiviteiten is hij vooral geïnteresseerd in psychofarmacologie en sociale cognitie bij psychiatrische stoornissen zoals stemmingsstoornissen en schizofrenie. Hij is de auteur van talrijke publicaties en hoofdstukken van boeken op dit gebied.

Sinds 2009 was hij een gewoon lid van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België. In 2013 werd hij tot erelid benoemd.

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

25.10>03.11.19

SPREKERS

SP

REK

ER

Dominique BORSU ULB Erasme Sophrologue

SP

REK

ER

Pr Eric CONSTANT Clin. Univ. St-Luc

Psychiatre

Prof. Dr. Alain De Wever is een specialist in de inwendige geneeskunde met een diploma in ziekenhuisbeheer. Hij was 20 jaar lang medisch directeur van 2 Brusselse universitaire ziekenhuizen. Tijdens zijn loopbaan was hij ook adviseur van twee ministers van Volksgezondheid en hij is professor emeritus aan de Université Libre de Bruxelles, waar hij lesgeeft in Gezondheidsbeleid, Ziekenhuisbeheer in de geneeskunde, farmacie, volksgezondheid en aan Solvay.

Dr. Luc Missault, MD, DSc, interventiecardioloog (AZ Sint-Jan Brugge), liep stage in Sydney, Australië en Johannesburg, Zuid-Afrika, en werkte tevens een managementopleiding af aan de Vlerick School en een postgraduaat in vastgoed in Leuven.

Als directielid van het UZ Gent (1991-1994) was hij diensthoofd van het Laboratorium Echocardiografie, adjunct-hoofd van de afdeling van het katheterisatielaboratorium en oprichter van de sportcardiologie.

Hij was voorzitter van de Young Cardiologist Club en van de Beroepsvereniging van Cardiologen, docent in Brugge en Gent en secretaris van de ‘werkgroep hartfalen’.

Hij is momenteel voorzitter van de Wetenschappelijke Raad en is tevens afgevaardigd bestuurder van de Belgische Cardiologische Liga waarvoor hij het jaarlijkse symposium organiseert.

Dr. Luc Missault is (mede)auteur van meer dan 300 publicaties, heeft meer dan 1.000 lezingen gegeven en is analist voor verschillende vakbladen. Hij was voorzitter en gastprofessor op vele symposia. In 1996 organiseerde hij het eerste live cardiologiesymposium in het AZ Sint-Jan in Brugge. Hij heeft verschillende livedemonstraties gegeven van complexe coronaire stenting, afdichting van het patent foramen ovale (PFO) en TAVI (transcatheter aortic valve implantation) op diverse symposia.

Hij overzag de afdichting van het patent foramen ovale (PFO) in het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Frankrijk en België.

Als interventiecardioloog in Brugge ontwikkelde hij een bijzondere interesse in de transkathetertechnieken in verband met coronaire aandoeningen (>10.000 stents), het patent foramen ovale en andere afwijkingen aan het septum, het linkerhartoortje en de aortaklep.

SPREKERS

SP

REK

ER

Pr Alain DE WEVER ULB Erasme

Médecin interniste

SP

REK

ER

Dr Luc MISSAULT AZ Sint-Jan Brugge

Cardiologue

Professor Emeritus aan de Université Libre de Bruxelles

Erediensthoofd van de afdeling Urologie, Erasmusziekenhuis (1978-2008).

Emeritus Uitgever en Oprichter van het Vakblad van de Europese Vereniging van Urologen ‘European Urology’ (1975 tot 2005).

Auteur van meer dan 600 artikels in internationale tijdschriften, talrijke hoofdstukken in boeken en auteur van 5 boeken in de urologie.

Gastspreker in Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Azië en Australië.

Huidige functie: Klinisch Consultant Edith Cavell - CHIREC.

25.10>03.11.19

SPREKERS

MODERATOR

MO

DE

RATOR

DR Werner VANNESTE Huisarts in Brussel

SP

REK

ER

Pr Claude SCHULMAN Bruxelles Urologue

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

Depressie, burn-out – Anamnese en algemeen ziektebeeld

Depressie – burn-out: Hedendaagse holistische benadering

Multidisciplinaire aanpak

Depressie: socio-economische context en gezondheidsbeleid

Rol van sofrologie

26/10/2019 - 17:00-20:00

28/10/2019 - 17:00-20:00

30/10/2019 - 17:00-20:00

27/10/2019 - 17:00-20:00

29/10/2019 - 17:00-20:00

Prof. E. Constant

Prof. E. Constant

Prof. A. De Wever

Prof. A. De Wever

D. Borsu

WETENSCHAPPELIJK PROGRAMMA

Stress, depressie en cardiovasculaire aandoeningen: een vicieuze cirkel

Depressie, vermoeidheid, schildklier, hormonaal onevenwicht en neuropsychogeriatrie

31/10/2019 - 17:00-20:00

01/11/2019 - 17:00-20:00

Dr. L. Missault

Prof. C. Schulman

25.10>03.11.19

WETENSCHAPPELIJK PROGRAMMA

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

BESCHRIJVING VAN DE THEMA’S DOOR DE SPREKERS

26 OKTBurn-out: een maatschappelijk fenomeen of een ziekte?Eric ConstantBurn-out wordt volgens de WHO beschreven als een syndroom dat het gevolg is van chronische stress op het werk die niet succesvol wordt beheerd en gekenmerkt wordt door drie elementen, nl. een gevoel van uitputting, cynisme of negatieve gevoelens die verband houden met het werk en een verminderde professionele doeltreffendheid. Dit syndroom moet in klinische zin onderscheiden worden van gewone vermoeidheid, acute stress en depressie.

De beroepen die het grootste risico op een burn-out inhouden zijn beroepen die een roeping (sterke innerlijke drang) vereisen, waar relationele vaardigheden essentieel zijn (zorgrelatie) en de beroepen die het meest blootgesteld zijn aan stress, verplichtingen en frustraties. Personen met een heel grote betrokkenheid bij hun activiteiten, die een ethisch verantwoordelijkheidsgevoel hebben, die denken dat ze essentieel zijn en die geen grenzen kunnen stellen, lopen het grootste risico.

Op neurobiologisch vlak zou een te laag cortisolgehalte ‘s morgens en een te hoog cortisolgehalte ‘s avonds kunnen wijzen op een slecht stressherstel. Functionele beeldvormingsstudies lijken te wijzen op veranderingen in de limbische processen van emotieregulatie. Bij een burn-out is er een verminderd vermogen om reacties op emotionele stress neerwaarts te reguleren.

27 OKTDepressie: socio-economische context en gezondheidsbeleidAlain De WeverDepressie is een wijdverbreide geestesziekte geworden in onze samenlevingen. Ze veroorzaakt talloze catastrofale menselijke situaties die kunnen leiden tot verlies van werk, totale isolatie en zelfs zelfmoord. Depressie vertegenwoordigt een aanzienlijk socio-economisch gewicht en de kosten voor de ziekte- en invaliditeitsverzekering worden steeds hoger.

Wat zijn de middelen om deze ziekte in ons land te bestrijden?

Is de preventie voldoende ontwikkeld?

25.10>03.11.19

BESCHRIJVING VAN DE THEMA’S DOOR DE SPREKERS

28 OKTDepressie – burn-out: hedendaagse holistische benaderingEric ConstantDe huisarts staat tegenwoordig in de frontlinie, niet alleen bij het opsporen van een depressieve toestand en het stellen van de differentiële diagnose (met name in vergelijking met een burn-out), maar ook bij het instellen van een behandeling met antidepressiva. Gezien slechts bij benadering 1/3 van de patiënten zal reageren op de eerste antidepressivumbehandeling, moet men vertrouwd zijn met de strategieën om de patiënt uit deze staat van resistentie te halen. Moet de dosis van de antidepressivumbehandeling worden verhoogd? Moet een andere klasse antidepressiva worden gekozen? Het eerste antidepressivum behouden en er nog een aan toevoegen? Of er nog een ander psychotroop middel aan toevoegen? Zo ja, welk? Quid met het belang van de psychotherapie in dit geval? Wanneer moet de behandeling worden stopgezet? Dit zijn allemaal vragen waar de huisarts dagelijks mee geconfronteerd wordt. Hij kan zich niet meer beperken tot het starten van een antidepressivumbehandeling. Hij moet als verschaffer van eerstelijnszorg ook de opgestarte behandeling kunnen aanpassen en aanvullen om de patiënt een kans op remissie te geven.

29 OKTRol van de sofrologie bij de pijnbestrijding en de verwante psychische stoornissenDominique BorsuDe sofrologie werd in 1960 in Madrid opgericht door een Spaanse psychiater, Dr. A. Caycedo, en stelt de patiënt in staat het vertrouwen in zichzelf en zijn capaciteiten te herwinnen door gebruik te maken van technieken die hij kan beheersen in de context van zijn lichamelijk en geestelijk lijden.

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

BESCHRIJVING VAN DE THEMA’S DOOR DE SPREKERS

30 OKTAmbulante structuren voor de opvang van geestesziekten in BelgiëAlain De WeverIn de tweede helft van de 20e eeuw ontstonden er in België ambulante zorgvoorzieningen. Ze zijn meestal privé en onafhankelijk van ziekenhuisnetwerken, maar worden gesubsidieerd door de overheid. Het RIZIV heeft tal van ambulante zorgovereenkomsten afgesloten om te proberen te voldoen aan de vraag naar zorg, die varieert naargelang van de pathologieën en therapieën die worden toegepast.

De sector werd geregionaliseerd en heeft zijn werking veranderd door te proberen zowel de zorg voor eerder in het ziekenhuis opgenomen patiënten te integreren (art. 107) als door mobiele teams op te starten die werken bij de patiënten, samen met de gezondheidswerkers die vaak hulpeloos staan tegenover deze steeds talrijker wordende psychische aandoeningen die moeilijk aan te pakken vallen.

31 OKTStress, depressie en cardiovasculaire aandoeningen: een vicieuze cirkelLuc MissaultOverzicht van de klassieke cardiovasculaire risicofactoren. Risicostratificatie volgens de Europese Vereniging van Cardiologie. Ontstaan van atheromatose en acute trombose Relatie tussen depressie en cardiovasculaire ziekten:

25.10>03.11.19

BESCHRIJVING VAN DE THEMA’S DOOR DE SPREKERS

01 NOVTekort aan testosteron, erectiestoornissen:wat is de invloed op depressie?Claude SchulmanHet testosterongehalte daalt met 1 tot 2% vanaf de leeftijd van 35 - 40 jaar.

Deze daling is veel meer uitgesproken bij zwaarlijvige patiënten.

De testosteronreceptoren van de hypothalamus-hypofyse-gonade-as zijn aanwezig in veel organen en een testosterongebrek verandert vele functies zoals seksualiteit, stofwisselingsaandoeningen (diabetes - hoge bloeddruk - obesitas - dyslipidemie), hart- en vaatziekten, osteoporose, cognitieve functies, depressie.

Een langdurig tekort aan testosteron verdubbelt het algemene en cardiovasculaire sterftecijfer.

De prevalentie van symptomen in verband met een tekort aan testosteron bij mannen van middelbare leeftijd of oudere mannen wordt geschat op 20-40% en ligt significant hoger bij mannen met stofwisselingsziekten.

Een tekort aan testosteron bevordert de erectiele weefselfibrose en hart- en vaatziekten bevorderen de bloedsomloopstoornissen die de mechanismen van de erectie beïnvloeden.

Bij patiënten met erectiele problemen moet een testosterontest worden uitgevoerd omdat een tekort aan testosteron vaak voorkomt en patiënten voordeel kunnen halen uit testosteronsupplementen, waarbij in 1/3 van de gevallen allicht geen vasoactieve geneesmiddelen (5-fosfodiësteraseremmers) vereist zijn.

Het is duidelijk dat libidostoornissen en erectieproblemen grote psychologische gevolgen kunnen hebben en de depressieproblemen kunnen bevorderen.

Bij depressieve patiënten van middelbare leeftijd of ouder, al dan niet met seksuele problemen, is een tekort aan testosteron niet ongewoon en een combinatie van testosteron en antidepressivatherapie is in veel gerandomiseerde studies effectiever gebleken dan een antidepressivatherapie alleen.

Een recente studie in 25 Europese centra (RHYME STUDY) waarbij bijna 1.000 patiënten betrokken waren die behandeld werden voor een tekort aan testosteron en die gedurende 36 maanden werden gevolgd, toonde een aanzienlijke verbetering aan van de levenskwaliteit, de seksuele activiteit en verschillende somatische en psychologische parameters.

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

PERSOONLIJKE NOTITIES

25.10>03.11.19

PERSOONLIJKE NOTITIES

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

NOTES PERSONNELLES

25.10>03.11.19

NOTES PERSONNELLES

PERUDE NIEUWE AANDOENINGEN VAN ONZE SAMENLEVING:

DEPRESSIE, DELIRIUM, BURN-OUT ENZ.… ?

CIRCUIT-CONGRES

ASBL iCANN Life Science

Avenue M. Thiry, 83 bte A 6031200 Bruxelles