Jaar

gang

35

lente 2020

De Maasvallei

Vergroening van het Land van Cuijk

Vogelwandeling in Groeningen

Gezinswandeling met opdrachten

2 IVN Lente 2020

Wat is het IVNHet IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, bestaat uit vrijwilligers. Het werkgebied van IVN-afdeling de Maasvallei omvat de gemeenten Boxmeer en Sint Anthonis.

Wat wil het IVNHet IVN probeert door haar activiteiten de mensen de natuur te laten beleven: meer mensen in de natuur en meer natuur in de mens. Vanuit deze beleving beschrijven en bestuderen we de natuur, genieten ervan en dragen we bij aan het beheer, behoud en bescherming van die natuur. Wat doet het IVNHet IVN organiseert excursies, thema-avonden en cursussen. Er is een jeugdclub actief en ook voor ouderen worden middagen georganiseerd. Er zijn werkgroepen voor vogels, planten, vleermuizen, reptielen/amfibieën en vlinders. Met haar informatiestand is ze te vinden op natuur- en milieumarkten. Er worden projecten georganiseerd op basisscholen. Er wordt geïnven-tariseerd en er worden adviezen gegeven op het gebied van beheersmaatregelen en milieubescher-ming. Verschillende groepen voeren kleinschalige beheerswerkzaamheden uit. Vier maal per jaar wordt een eigen afdelingsblad uitgegeven boordevol activiteiten en informatie. Maandelijks wordt een nieuwsbrief digitaal verspreid en natuurlijk is er de website: https://ivn.nl/afdeling/de-maasvallei met alles wat er te doen is. Hoe doet het IVN datHet IVN is in staat dat allemaal te doen doordat iedereen actief is: het IVN is een club van doeners! Hoe kun je meedoenDoor je op te geven bij Rolf Boersma, St. Jorisstraat 1, 5823 AR te Maashees. Via de mail: rolf.boersma@ziggo.nl of telefonisch: 0478-636470.

Wat kost hetBijna niks: € 15,00 per jaar en voor huisgenoten slechts € 7,50. Jeugdleden betalen € 6,50. Daarvoor kun je, doorgaans gratis, aan al onze publieksacti-viteiten meedoen en ben je van harte uitgenodigd deel te nemen in onze werkgroepen

BestuurVoorzitter Hent Baltussen, tel. 06-52513049Secretaris Rolf Boersma, tel. 0478-636470Penningmeester Jan van Dijk, tel. 0485-382255Bestuursleden:Juul de Bont, tel. 06-51831420Louise Franse, tel. 0485-574740 Peter Goes, tel. 0485-575020

Mailadres algemeenivndemaasvallei@outlook.com

Website: ivn.nl/afdeling/de-maasvalleiWebmaster Rolf Boersma, tel. 0478-636470 rolf.boersma@ziggo.nl

FacebookFacebook.com/ivndemaasvallei

Secretariaatsadres Sint Jorisstraat 1, 5823 AR Maashees

Bankrekening NL92 RABO 0131 1916 75

Afdelingsblad De MaasvalleiRedactie Angeline Aben,tel. 0485-383207 angelineabenderks@hotmail.comKopij: bij voorkeur via de mail, voor de eerste maart, juni, september en december. De redactie neemt geen verantwoording voor ingezonden en overgenomen artikelen en behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te wijzigen, in te korten of niet te plaatsen. Foto’s Henk Kempen, Marijke Saedt, Angeline Aben en IVN-leden. Data Inleveren kopij vóór 1 maart, juni, sept. en dec.

BezoekadresOnze binnenhuisactiviteiten vinden doorgaans plaats in Het Natuurpalet, De Raetsingel 5, 5831 KC Boxmeer (op de 1e verdieping van de school in het Weijerpark).Beheerder/reserveringen Louise Franse, tel. 0485-574740 louise.franse@gmail.com

IVN Lente 2020 3

3 Van de redactie3 Bij de voorkant4 Van het bestuur4 Agenda algemene Ledenvergadering 5 Training en bijscholing 6 Vanaf ’t Veerhuis de Maasheggen in7 Vogelwandeling in Groeningen7 De Maasheggen moet je in mei zien8 Gezever over Bever?9 Vergroening van het Land van Cuijk10 Insecten en bloemen 10 Excursie De Heksenboom11 Van droog naar nat 11 KBO-wandeling in Sambeek12 Nachtvlindermonitoring13 Nachtvlinders saai? Nee, echt niet. 13 Gezinswandeling met opdrachten14 Jeugd IVN15 Prikkels…15 Werkgroepcoördinatoren

Het Lentenummer

Van de redactie

Het lenteblad ligt weer voor je. Na een winter van …, ja van wat eigenlijk? Er was geen noemenswaardige vorst of sneeuw, wel kregen we te maken met Ciara en Dennis, regende het vaak en was de temperatuur bovengemiddeld. In januari bloeiden de eerste krokusjes en in februari zag je al speenkruid en sleedoorn in bloei. Een vroege lente dit jaar. 2020 is door Vogelbescherming Nederland uitgeroepen tot het jaar van de wilde eend. Deze doodgewone vogel lijkt misschien niet de meest voor de hand liggende keuze. Maar bijna niemand heeft door dat sinds 1990 het aantal broedende wilde eenden met ongeveer een derde is afgenomen. De aandacht van de onderzoekers gaat vooral uit naar de kuikenfase: in een tijdsbestek van enkele weken, soms enkele dagen, verdwijnen de kuikens als sneeuw voor de zon. Aan natuurliefhebbers wordt gevraagd om dit voorjaar de ontwikkeling van nesten en hun omgeving te volgen. Wil je meedoen? Kijk voor precieze informatie op de site van Sovon.

Bij de voorkantGrutto - koning van de weide

In 2016 werd de grutto uitgeroepen tot nationale vogel. De grutto is een oer-Hollandse weidevogel, maar voor hoelang nog? Niet alleen de grutto heeft het moeilijk, tal van andere weide-en akkerlandsoorten vergaat het net zo. De jongen van de grutto, kievit en wulp, om maar eens een paar soorten te noemen, zijn nestvlie-ders. Dat wil zeggen, dat ze zo gauw ze uit het ei zijn relatief snel op eigen kracht hun ouders volgen en hun eigen voedsel zoeken. Helaas bereiken veel van deze jongen het volwassen stadium niet.

Half februari zijn ze al weer in ons land gezien: de grutto’s uit West-Afrika en Zuidwest-Europa. Na een lange reis strijken ze hier weer neer om aan te sterken. In eerste instantie in groepen. Deze vallen uit elkaar wanneer elke vogel weer naar zijn geboortegrond terugkeert. Na de nodige knokpartijen worden paren gevormd. De grutto is een forse slanke vogel met een lange rechte snavel en lange poten. Het mannetje ruit in prachtkleed naar een meer steenrode kleur dan vrouwtje. In de winter zijn ze wat meer bruingrijs gekleurd. In het broedseizoen, dat gewoonlijk van eind maart tot in juni loopt, laten ze spectaculaire baltsvluchten zien. De grutto legt vier eieren in een ondiep kuiltje. Dat kuiltje is met fijn plantenmateriaal gevoerd en ligt meestal in grasland met wat langer en ruiger gras. De toppen van het gras rondom het nest worden over het nest gebogen, zodat je een soort gat in de vegetatie zit. De broedduur is 22-24 dagen, hetgeen een taak is voor beide oudervogels. De gedeelde zorg geldt ook voor de tijd daarna, echter de jongen worden niet gevoerd. Na het uitkomen lopen ze meteen uit het nest en zoeken lopend achter hun pa of ma naar voedsel. Het gezinnetje blijft zo’n 5-14 dagen bij elkaar en na ruim drie weken zijn ze vliegvlug.

Ondanks alle inspanningen om boerenlandvogels, met name grondbroeders, te beschermen en te stimuleren vliegen er te weinig jongen uit. Naast de veranderde landbouwactiviteiten is predatie een belangrijke factor. Het is een complex probleem dat maatwerk behoeft en waarop helaas nog onvoldoende antwoord is. Je herkent de grutto gemakkelijk aan het geluid. Ze roepen luid en helder, en aanhoudend herhaald, hun eigen naam ‘Gruttooo, gruttooo, waarbij de eerste lettergreep in toonhoogte stijgt en de tweede weer daalt. Onmiskenbaar…

Miertje

4 IVN Lente 2020

Agenda algemene Ledenvergadering van ca. 20.00-22.00 uur

Hierbij nodigt het bestuur u uit voor de jaarlijkse algemene ledenvergadering van IVN De Maasvallei, op Woensdag 25 maart 2020, aanvang 20.00 uur, in het Natuurpalet, in de school in het Weijerpark te Boxmeer. Agenda van ca. 20.00-21.30 uur

1. Opening2. Notulen ALV 3 april 2019. De concept-notulen stonden in het zomernummer van ons afdelingsblad van 2019.

Jaarverslag van de afdeling over 2019 en jaaragenda 2020 werden gepubliceerd in het gecombineerde winter-nummer van ons afdelingsblad.

3. Financieel jaarverslag en begroting. Onze penningmeester licht de resultatenrekening en de balans over 2019 toe. Ook wordt de begroting voor 2020 gepresenteerd.

4. Verslag kascommissie en benoeming kascommissie 2019. De kascommissie (Martien Simons en Juul de Bont) zal verslag doen. Juul treedt af, Martien Bongers treedt toe. Gezocht: een nieuw reserve lid.

5. Samenstelling van het bestuur. Juul de Bont stelt zich verkiesbaar. Aftredend en herkiesbaar is Rolf Boersma. 6. Mededelingen en rondvraag.7. Na de pauze: de vergroeningsopgave. Hoe krijgen we het Land van Cuijk groen. 8. Afsluiting met een hapje en een drankje.

Van het bestuurOp woensdag 25 maart vindt de ALV van onze afdeling plaats, om 20.00 uur in het Natuurpalet. We nemen de financiën weer door en verwelkomen Juul in ons bestuur. De agenda vind je verderop in dit blad. Een ieder is uitgenodigd!Na de pauze gaan we kijken of we kunnen bijdragen aan de vergroening van het Land van Cuijk. We willen graag jullie commentaar op onze presentatie. Deze zal gebruikt worden om voorlichting te geven in het land van Cuijk. Meer info op pagina 7.Al op 21 maart is weer de Landelijke Opschoondag, in Boxmeer gecombineerd met Actie Schone Maas. Samen met vele vrijwilligers van allerlei organisaties ruimen we zwerfvuil op uit onze natuur. De start is, met koffie, om 9:00 bij ’t Gemeenschapshuis Plein 27 in Maashees. Je kunt je nog opgeven bij Rolf Boersma.

De kennismakingswandeling voor de nieuwe leden van het afgelopen jaar is op 29 maart en voert ons over het Ponti-pad. Alle nieuwe leden worden hiervoor persoonlijk uitgenodigd.Alle activiteiten in maart zijn afgelast. Kijk op de website voor het al dan niet doorgaan van de activiteiten in opril

Dinsdag 25 maart 20.00 - 22.00 uurHet natuurpalet

IVN Lente 2020 5

Training en bijscholing

IVN Brabant biedt advies en ondersteuning aan IVN-afdelingen. Zo organiseren ze voor IVN-leden jaarlijks diverse bijscholingen en activiteiten. Ook in 2020 is er weer een divers aanbod aan trainingen op onder andere het gebied van Natuur en Gezondheid. Een interessant en vaak gratis trainingsaanbod voor vrijwilligers. Hieronder het overzicht van het aanbod van 2020:• 19 mei/ 23 juni Training Natuur doet je

goed in Eindhoven• 25 september Training Mantelzorgwande-

ling in Eindhoven• 27 oktober/17 november Cursus Natuur en

Gezondheid in Tilburg• 26 november Training Storytelling Natuur

en Gezondheid in Tilburg

Voor meer informatie en aanmelden kun je terecht op www.ivn.nl/trainingen.

Bijenlandschap Op de site www.bijenlandschap.nl kun je je aanmelden voor de digitale nieuwsbrief.

IVN Lente 2020 5

Kalender

Jaar

gang

35

lente 2020

De MaasvalleiJeugd IVN

Algemene LedenvergaderingDinsdag 25 maart 20.00 - 22.00 uurHet natuurpalet

Zondag 19 april 10.00 uurVanaf ’t Veerhuis de Maasheggen inVeerweg 2, 5441 PL Oeffelt,

Zondag 26 april 8.00 uurVogelwandeling in GroeningenGroeningen, bij de Zandpoort de Maasstraat in en doorrijden tot aan de bosrand

Donderdag 7 mei 13.30 uurDe Maasheggen moet je in mei zienbosrand Maasstraat, Groeningen

Minicursus Insecten en bloemen - biologie van een ontmoeting - Donderdag 14 en 21 mei: 20.00 uur en zat. 23 mei: 10.30 uurHet Natuurpalet, De Raetsingel 5, Boxmeer

Zondag 10 mei 10.00 uurExcursie De HeksenboomBosweg 40, Sint Anthonis

Zondag 24 mei 10.00 uurVan droog naar natSchaartvenweg, Overloon

Donderdag 18 juni 13.30 uurKBO-wandeling in SambeekStuw- en sluizencomplex in Sambeek

Vrijdag 19 juni 21.00 uur. Nachtvlinders saai? Nee, echt niet.De Schutkooi, Veerweg 3, Vortum-Mullem

Zondag 28 juni vanaf 13.00Gezinswandeling met opdrachtenNatuurpoort De Heksenboom, Bosweg 40, Sint Anthonis

Woensdag 15 april Schilderen bij ’t Hoogveld in Sint Anthonis 14.45 - 16.30 uur

Woensdag 13 mei Insecten en vlinders spotten 14.45 - 16.30 uur

Woensdag 17 juni Waterbeestjes zoeken 14.45 - 16.30 uur

Programma algemeen

Zondag 5 april 8.00 uurRadioplassen Stevensbeek

Woensdag 15 april 8.00 uurBleijenbeek Afferden

Vrijdag 24 april 8.00 uurEzelshemel Vierlingsbeek

17 maart 20.00 uur PWG Determinatieavond in het Natuurpalet

31 maart 20.00 uur PWG Determinatieavond in het Natuurpalet

7 april 13.30 uur PWG Zevendal bij Plasmolen

21 april 13.30 uurPWG Stalberg bij de Hamert

5 mei 19.00 uurPWG Boxmeerse Veld

19 mei 19.00 uurPWG Geijsteren (bij de kerk)

2 juni 19.00 uur PWG nieuw natuurgebied bij De Diepen

16 juni 18.30 uur PWG Bisonbaai

30 juni 19.00 uur PWG Het Sohr

Plantenwerkgroep

Vogelwerkgroep 2 in april