DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en...

204
DE L I S TL, VhW 4 14S c L.km3)L it

Transcript of DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en...

Page 1: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

DE L I S TL,VhW

4 14S c L.km3)Lit

Page 2: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 3: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 4: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 5: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

DE LIEFSTE VAN ONS CLUBJE.

Page 6: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 7: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

„En nu, lieve, beste papa! hebt u er zeker eens ernstig

aan gedacht.” — Bladz. 4.

Page 8: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 9: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

DE LIEFSTE VAN ONS CLUBJE.

11011 YoflO11!li goo 0!Sj0S.

VRIJ BEWERKT NAAR 'T HOOGDUITSCH

DOOR

F. H. VAN LEENT.Schrijver van: „Mijn broeder en Ik"; „Angelica en Clothilda"; „Elsje v. d.

Boschwachter"; „Twee Nichtjes" enz. enz.

Met 4 platen, naar teekeningen van C. Koppenol.

-.../.,/,,,,,,,,-,

Motto: Eenvoud is het onverderfelijk versierselvan een zachtmoedigen en stillen geest.

CORELLI : „Een ware man Gods."

SCHOONHOVEN,

S. & W. N. VAN NOOTEN.

1906.

Page 10: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 11: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

EERSTE HOOFDSTUK.

PAPA GEEFT ZIJNE TOESTEMMING.

',...,,,,,,,,,,,,

,,mijn kind zijn Pa,

behoort nu tot 't Verleden — "

Een schoone herfstdag neigde ten avond. Aan denzacht blauwen hemel dreven lichte nevelwolkjes op denadem van een westenwindje. De horizon zwom in eenzee van goud en purper en weerspiegelde in de venster-ramen der villa's. In de huiskamer van de bel-étagevan een dezer villa's vinden we den huisheer, majoorWeenink , gezeten , die zoo even van een militaireinspectie thuis was gekomen. Verschillende kleine ver-drietelijkheden hadden hem ontstemd en aan de eenzaam-heid boven een gezellig huiselijk samenzijn de voorkeurdoen geven. Het schemeruurtje, hem anders zoo welkom,brak aan , en licht-grauwe schaduwen gleden langs demeubels om de tafel , die met een fraai bewerkt kleedoverdekt was. De kranige huisheer, in een hoek dercanapé gezeten , scheen in diep gepeins verzonken , dochwerd plotseling gestoord door Eva , zijn eenig dochtertje,dat, na een vluchtigen blik op het gelaat harer papa te

1

Page 12: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

2

hebben geworpen , zich voorgenomen scheen te hebben ,diens muizenissen eens te gaan verjagen. In eenoogwenk lag zij aan zijn zijde geknield , en hem metstralende blikken aanziende, onthaalde zij hem op zulkeen stroom van lieve, vleiende woordjes, dat de sterkekrijgsman eindelijk de vesting overgaf en met een gullenlach haar blij moedige scherts beantwoordde.

Eva was een levendig, onbezonnen bakvischje, ongeveer16 jaar oud. Zij bezat een fraai gevormd gelaat, doorlange blonde krullen omlijst , en een paar donkerblauweoogen , die , vooral op haar papa , een magnetischerinvloed uitoefenden. Zij beloofde. een bloeiende schoonheidte worden en daar zij zich hiervan bewust was en erbijwijlen niet weinig trotsch op was, kon het niet andersof haar verstands- en gemoedsontwikkeling moest ergroote schade door lijden en dat was zeer te bejammeren,

omdat zij van nature een rein en ontvankelijk hart bezaten bevoorrecht was met een rijken aanleg; maar zij dachter niet aan de rijke gaven , haar geschonken , te ontwikkelenen leefde er maar dartel en onbezonnen op los.

„En waarom ," dacht zij in haar ijdelheid , „zouik mij daartoe inspannen en meer nut trachten te trekkenvan het onderwijs mij gegeven?" Was zij niet delieveling van alle huisgenooten en het eenige dochtertjevan haar papa, die al zijn best deed haar meer tevertroetelen dan goed voor haar was ? Waren niet allenwaar zij meê omging vriendelijk tegen haar, ofschoon zijop school tot de middelmatige leerlingen behoord had enzoowel daar als thuis menigmaal aanleiding tot berispinggegeven had ? Waartoe zou het ook noodig zijn, zichnog in te spannen met taalstudie en andere wetenschappenaan te leeren, waarvan zij een afkeer had ?" meende zij.Zij had haar schooltijd nu immers achter zich en mocht

Page 13: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

3

zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niettoestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoonwas aan huis te verkeeren , haar ook „de kleine Weenink",eene geringschatting , die zij , Eva , zeer onaangenaam vond.'t Viel niet te ontkennen , dat zij nog heel wat groeienmoest alvorens zij de lengte van hare mama zou bereikthebben , en nu ja , als haar mama alleen daarop het ooghad als zij haar, Eva , nog niet volwassen heette , danmoest zij dat natuurlijk toestemmen ; en hoe lang zouhet nu nog duren eer zij , als volwassen meisje , rijp zouzijn voor het leven en in gezelschappen mocht verkeeren?0, hoe wenschte zij dien tijd te kunnen bespoedigen. Enzie , geheel onverwacht had zich een gunstige gelegenheidvoorgedaan , om een begin aan de vervulling harer wen-schen te geven , die zij niet ongebruikt mocht latenvoorbijgaan. Maar, het hoofd des huizen had er niet vanwillen hooren en , ondanks mama's voorspraak , beslistgeweigerd zijne toestemming te verleenen. Nu , echter,nu zij wist dat zij haar papa geheel alleen zou aan-treffen , wilde zij nog eens een laatste poging beproeven.En als hij nu maar Diet zoo vreeselijk stijfhoofdig was,zou zij niet ophouden hem te vleien en lieve naampjeste geven , tot hij er eindelijk wel toe zou moeten over-gaan om haar verlangen in te willigen.

Wat zij dan verlangde?Wel, eenige familiën , waarmeê hare ouders bevriend

waren , hadden onderling een danscursus saamgesteld ,in 't belang harer bijna volwassene dochters. De meestgeschikte onderwijzeres der stad , eene kleine , bejaarde,maar levenslustige francaise , wier vader vroeger ballet-meester was geweest , was daarvoor aangesteld geworden.

De danslessen zouden gegeven worden in de ruimedanszaal van de woning der onderwijzeres , en om nu

Page 14: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

4

een uitgelezen gezelschap te vormen zouden er geen onbe-kenden worden toegelaten. Men wilde dat het een „onderons" zou blijven en daar de mama's onderling dit zoobesloten hadden , kon men er zeker van zijn , dat bijiedere dansles een der mama's daarbij tegenwoordig zouwezen , om de jonge meisjes onder haar toezicht te nemen.En toen dat alles met algemeen goedvinden geregeld was,had Eva, geheel onbedacht, hare toestemming gegeven omer aan deel te nemen. En dat had zij niet mogen doenzonder er hare ouders kennis van te hebben gegeven.Vandaar dat hare papa, toen Eva hem zulks meêdeelde,haar met ernst het verkeerde harer handelwijze onder hetoog bracht en vast besloten scheen zijne toestemmingvoor de danslessen te moeten weigeren.

Mevrouw Weenink daarentegen had geen reden ge-vonden Eva's handelwijze af te keuren ; haar dochter wasden volwassen leeftijd nabij en geen kind meer, en dusoud genoeg om van tijd tot tijd zelve eens te beslissenwat zij gaarne tot haar uitspanning zou verkiezen. Maar —de wil van haar echtgenoot was wet in huis , en als dezeeens „neen" had gezegd , dan moest er heel wat gebeurenom diens meening te kunnen wijzigen.

En zoo geschiedde het dat Eva, gesterkt door mama'sbijstand , haar papa in de huiskamer ging opzoeken , vastbesloten om de gewenschte toestemming te veroveren.

't Was een lieve verschijning , zooals zij daar naasthaar vader lag neergeknield , de blanke , gevulde handjesop zijn knieën gevouwen.

Met een paar oogjes , tintelend van levenslust, staardezij hem in 't gelaat , zeggende: „En nu , lieve , bestepapa , hebt u er zeker eens ernstig aan gedacht om jelief Eefje dansen te laten leeren , niet waar ?"

„Ik kan mij moeilijk daarin denken, kleintje. Ik acht

Page 15: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

5

het volstrekt onnoodig om je aan dien danscursus te latendeelnemen," bromde de majoor. „Ieder gezond meisjekan uit haar zelve wel op de maat der muziek rond-springen," vervolgde hij , „gij waart nauwelijks vier jaaroud of gij verstond die kunst reeds."

„Maar zonder de regels der kunst rondspringen , is noggeen dansen , lieve papa , dat weet u ook wel , al houdtge u maar van den domme."

„Zeg, kleine wijsneus, wat is dansen anders dan ineen derde of vierde maat ronddraaien. In een cirkelronddraaien blijft de hoofdzaak en de min of meerderebevalligheid hangt van den persoon af, en daar blijf ik bij."

„Neen , paatje, dat ben ik niet met u eens; om rondte draaien is geen onderricht noodig, maar om bevalligte kunnen dansen is het noodig dat te leeren. Zonderdanslessen is zulks onmogelijk."

,, Maar beste man," viel de majoorsvrouw, die intus-schen binnen gekomen was, hierop in, „zijt gij het danvergeten , dat gij in uwe jeugd een der beste dansers der stadwaart, en dat gij mij destijds menig komplimentje gemaakthebt over mijne bevallige houding als wij te zamen eenwals meêmaakten. En wat wij in onze jeugd een onschul-dig vermaak noemden, zoudt ge dat op uw ouden dagals iets onnoodigs afkeuren ?"

„Ha! ha ! ook gij mijn Brutus neemt haar partij op!"mompelde de overste, een afkeurenden blik op zijn levens-gezellin slaande.

,, In dit geval, mijn vriend, acht ik het dringendnoodig Eva in haar verzoek bij te staan ," hernammevrouw Weenink lachend. „Ons kind heeft een slechtehouding; zij draagt het hoofd scheef en sloft met devoeten als een meisje, dat geen goede opvoeding ge-noten heeft. Ook haar manier van optreden , als er gezel-

Page 16: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

6

schap is, laat veel te wenschen over. En wat een moederniet vermag ....!'

„Maar lieve mama, ik wist niet...."„Ja, ja, ik herhaal het, uwe manieren laten veel te

wenschen over," vervolgde de majoorsche standvastig. Zijpraat, zonder vooraf te hebben nagedacht en tegenoverdames van leeftijd ontbreekt het haar aan de vereischteeerbied en hoffelijkheid, zoodat zij niet eens een behoor-lijke buiging weet te maken."

Bij dit gezegde hief Eva zich uit haar knielende houdingop. Met hooggekleurde wangen en tranen in de oogen,staarde zij haar mama aan.

„O mama," riep zij opgewonden uit, „ik wist totheden niet dat ik in uwe oogen een zoo onbeduidendmeisje was!"

„Bewaar je tranen maar voor later tijd , kind ,"vervolgde haar mama. „Ik heb niets te veel gezegd.Ontelbare malen heb ik je over je onheusch gedrag moe-ten berispen. Zelfs nu kunt ge uw drift tegen uwe mamaniet beheerschen. Zie maar eens in gindschen spiegel,kind , en het beeld dat hij u zal weerkaatsen is datvan een meisje , dat nog niet geleerd heeft zichzelve tebeheerschen."

Met een ernstigen onderzoekenden blik op zijn lieve-ling , liet de majoor een veelzeggend „hm! hm!" hooren.

Na een kleine pauze sprak hij :„Ik mag niet ontkennen , dat haar nog veel ontbreekt

om voor een welopgevoed meisje te kunnen doorgaan.Maar of zij datgene wat haar ontbreekt met de dans-lessen zal aanleeren, betwijfel ik toch."

„En toch verwacht ik er alles goeds van, lieve man !"verzekerde mevrouw. „Mademoiselle Petit heb ik als eenzeer begaafde en verstandige onderwijzeres hooren roe-

Page 17: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

7

men , die streng de hand weet te houden aan goedemanieren en strenge vormen. Ik zou er zeker niet opaandringen indien ik geen goede vruchten van het dans-onderwijs kon verwachten. Derhalve sluit ik mij gaarnebij Eva's verzoek aan. Het geluk van ons kind gaat mijzeer ter harte !"

„En bedenk ook eens , lieve papa , wie daar aanzullen deelnemen ," viel de ras verzoende dochter hieropin. De dames Smitsen , Hildegarda van der Linden ,Lucie en Fanny Romer, Kaatje Blanken , Louise de Wilde,

kortom alle vriendinnen van mij. En zoudt u nuwenschen , dat ik alleen er geen deel aan mocht nemenen dat nog wel daar u mij beloofd heeft , dat ik aan-staanden winter meê naar partijtjes gaan mag."

„Nu , dat laatste argument heeft nog al den tijd ,Eva ," merkte haar papa aan. „Gij zijt pas zestien jaaren, zooals mama terecht zegt , moet ge nog heel watleeren om voor een volwassen en welopgevoed meisje tekunnen doorgaan."

„Och , lief papaatje , u weet toch wel dat de danskunstmede tot een goede opvoeding gerekend wordt. U zulteens zien hoe mademoiselle Petit mij ten goede vormenzal. Alle dansen wil ik grondig leeren , vormen enetiquette mij eigen maken , mij beleefd en hoffelijk jegensoudere dames leeren gedragen en last not least , mij metgratie als een bromtol weten te draaien ! Zie papa-lief,zoo ," en een dansje aanvangende , deed zij al haar bestzich bevallig te wenden en te buigen , en dat wel metzooveel drukte dat de kroonluchters er van schudden.

„Nu , het begin belooft wel wat. Mad ne. Petit kanpleizier aan je beleven ," merkte de majoor lachend aan.

„Dus papa , ik mag , niet waar ? Hartelijk , hartelijk

dank, hoor !" jubelde Eva, en aan de inspraak van haar

Page 18: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

8

licht bewogen hartje gehoor gevende, sloeg zij haararmen om diens hals en drukte een kus op beide zijn

wangen.„Hola , juffrouw altegauw !" riep haar vader haar toe.

„Zoover zijn we nog niet. 'k Heb je nog geen beloftegedaan , kleintje !"

„0 ja, papa ! Een kranig veldheer retireert niet alshij zich een plan heeft gevormd. Als mijn lief vadertjeeenmaal a heeft gezegd, dan volgt het heele alphabet,niet waar ? 't Blijft dus afgesproken. U hebt immersgezegd, dat madlle. Petit pleizier aan mij beleven zal enik verzeker u , dat u en mama en mijne onderwijzeresmij niet zullen behoeven te berispen."

De majoor had schik in de opgewondenheid van zijnlievelinge. „Nu, we zullen afwachten hoe gij u gedragenzult. En daarmede basta. Nu verlang ik , dat gij eensaan de thee denkt. 'k Heb vandaag lang genoeg van dekoele Octoberlucht genoten , om niet naar iets warmsvoor mijn maag te verlangen. Alzoo , nu je plicht ge-daan, juffertje overmoed, en voor je ouders gezorgd."

„Heel gaarne, beste papa !" en na haar mama omhelsdte hebben, spoedde Eva zich naar de keuken om voorden avonddisch te zorgen, welke huiselijke bezigheid haarwas opgedragen na den dag, dat zij hare belijdenis hadafgelegd en die zij steeds blij moedig ten uitvoer bracht.

Page 19: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

TWEEDE HOOFDSTUK.

TANTE ANNA WIST VOOR ALLES RAAD.

,....,,,,,,,,,,,,

„U moet wel heel trotsch z ijn op uw protegé."„Dat ben ik ook ," antwoordde zij.

Ook in een ander gezin in de oude stad B. gaf hetvoorstel van eenen danscursus aanleiding tot een levendigonderhoud niet alleen , maar bleek ook daar menig ver-schil van meening te bestaan. Het zag er hier heel wateenvoudiger uit dan in de elegante vertrekken , welkemajoor Weenink met de zijnen bewoonde. Hier zochtmen tevergeefs naar eenig luxe meubel ; hier boeide hetoog geen kostbare zware overgordijnen noch zeldzamekunstvoortbrengselen van groote meesters ; hier werdende voetstappen niet gedoofd door een zacht, molligSmirna's tapijt en de kleine vijftienjarige dienstbode, diede bezoekers in- en uitliet en in keuken en kamers dehuiselijke werkzaamheden hielp verrichten , zag menzelden anders dan in haar eenvoudig maar zindelijkwerkpakje.

Ook gaven de drie kamers in die woning op de derdeétage van een burgerhuis , in de voorstad gelegen , denbezoekers een aangenamen indruk.

Page 20: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

10

De eenvoudige geborduurde neteldoeksche gordijnenvoor de heldere vensterglazen waren smetloos wit enfraai gestreken ; de in de vensterbank prijkende bloemenzagen er goed verpleegd uit, de oude maar geriefelijkeen onontbeerlijke meubelen bleken goed onderhouden enzelfs het min kostbare tapijt was door de huisvrouwevenmin veronachtzaamd.

In deze drie kamers, keuken en slaapvertrekkenheerschee de onvoorwaardelijke orde, die bij nette bewo-ners van kleine salons en kamers een aangeboren eigen-schap blijkt te zijn, niettegenstaande zulk een beperktewoningruimte voor vier personen niet alleen voortdurendtoezicht en onderhoud vordert, maar zelfs meer zorgvereischt dan ruimer en geriefelijker woningen, omdat daarmeestal een grooter dienstpersoneel voor het onderhoudis aangewezen. Door verstandig overleg en praktischetijdverdeeling was het der huisvrouw gelukt haar niet alte ruime woning recht gezellig voor haar gezin in te richten,ja zelfs de huiskamer door eenvoudige maar smaakvolleversieringen een salonachtig aanzien te geven.

Het hoofd van dit gezin, mevrouw de wed. vanMarlen , wier echtgenoot in leven een beroemd professor inde anatomie aan de Rijks-Universiteit geweest was, waseene deftige bejaarde vrouw, door bittere levenservaringenernstig en zwaartillend gestemd en sedert vele jaren doorlichaamszwakte aan haar rolstoel gebonden, en zeer zekerzou het haar niet doenlijk zijn geweest hare huishoudingmet zulk een takt te besturen en hare beide zonen het

huiselijk samenzijn prettig en gezellig te maken , indienzij niet zoo krachtig ware gesteund geworden door haarzeventienjarige dochter Erna, wier zachte bekwame handalles zoo uitstekend wist te leiden.

Erna van Marlen was nauwelijks veertien jaren oud

Page 21: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

11

toen haar papa stierf en deze zijn gezin in betrekkelijk

bekrompen omstandigheden achterliet. Met een klein

weduwpensioen en de interest van een door erfenis ver-

kregen legaat moest de huisvrouw zien rond te komen.

Haar beide jongste kinderen waren knapen , die 't gym-

nasium bezochten , en haar eenig dochtertje zocht zich te

bekwamen voor het onderwijs. 't Waren alle drie ge-

hoorzame, vlijtige kinderen , die hunne moeder innig lief

hadden en zich bewust waren, dat haar geene opoffering

ooit te zwaar viel om in de kosten hunner opvoeding te

kunnen voorzien. Wanneer ooit heeft een trouwe, lief-

hebbende moeder eigen genoegen hooger geacht dan het

welzijn van haar kroost? En dat mag gezegd worden,

mevrouw van Marlen verdiende ten volle den naam eener

zelfopofferende moeder te zijn , die zichzelve alle gemakken

onthield om anderen het leven te veraangenamen.

Reeds kort na het overlijden van haar dierbaren echt-

genoot was mevrouw van Marlen begonnen zich van alles

te ontdoen wat haar zelve tot gemak en weelde kon

strekken ; zij ontdeed zich van alle overtollige meubelen,

sieraden on kunstvoorwerpen en verkeerde ook niet meer

in gezelschappen , en toen zij deze kleine maar voor

haar geriefelijke woning had betrokken , was haar eenig

ideaal te leven voor het geluk en de vreugde van haar

gezin.Deze wending in het dagelijksch leven , voor de toen-

maals nog jeugdige knapen schier onopgemerkt gebleven,

bedroefde Erna in hooge mate. 't Was ook wel te ver-

wachten , dat de door zoo drukkende zorgen gekwelde

moeder haar oudste dochter daarvan niet onkundig zou

laten , maar haar veeleer daarin zou laten deelen , vooral

omdat Erna toen reeds, ondanks haar jeugdigen leeftijd,

een ontwikkeld en diep gevoelend meisje mocht heeten,

Page 22: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

12

dat geheel met hare mama meêleefde en van haar liefdeen deelneming ruimschoots blijken gaf.

't Ontging het scherpziend oog der lieve Erna niet,welke zware offers haar zwakke moeder zich getroostenmoest om het haren lievelingen aan niets te laten ont-breken , en dit bewustzijn noopte haar jong en liefdevolhartje aan die lieve mama al hare krachten en liefde tewijden. Ze kon er soms zoo bitter bedroefd over zijn ,dat zij nog zoo jong was en zoo onbekwaam om diedroeve levenszorgen te helpen dragen en verlichten , maartoch wat zij kon , wilde zij doen en tijd noch moeitensparen om mama's rechterhand te worden in het bestierender huishouding.

En wat Erna zich had voorgenomen te doen, volbrachtzij ook.

Zij was lederen morgen het eerst uit de veeren , hielphaar broeders bij het kleeden , hielp hen bij hunnelessen, zorgde voor het ontbijt en haalde de bedden af.Daarna hielp zij haar mama zich kleeden , hielp haar naarde huiskamer gaan en in den rolstoel plaats nemen enbleef haar verzorgen tot het haar tijd was om naar deschool te gaan.

Des namiddags , na schooltijd , deed Erna de noodigehuiselijke boodschappen , hielp haar broers bij hun school-werk en het dienstmeisje in de keuken bij het koken enverder alle voorkomende werkzaamheden. En des avonds,wanneer haar broers zich ter ruste hadden begeven, werktezij het huishoudboek bij ; en eerst later als zij hare mamate bed had gebracht, gaf zij zich met hart en ziel aan destudie over, om eerst te middernacht rust te zoeken in eengezonde slaap. In één woord , die lieve Erna van Marlenwas er een uit duizenden en een navolgenswaardig voor-beeld voor anderen.

Page 23: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

13

De directrice der kweekschool van onderwijzeressen ,waar Erna het onderwijs genoot, liet zich veel aan haargelegen liggen; zij gevoelde achting en genegenheid voorhet leergrage, vlijtige en ernstige meisje, en toen dezemevrouw van Marlen eens kwam opzoeken , deed zij dezehet voorstel om Erna tot onderwijzeres te doen opleiden.Mevrouw van Marlen had heel wat tegen dat voorstel inte brengen ; zij meende dat door die vermeerdering vanstudiën , Erna's gezondheid er al te veel onder lijden zou.Erna daarentegen greep dit voorstel met beide handenaan ; haar verdere opleiding zou haar mama geen nieuweoffers vergen, omdat haar tevens een studiebeurs werdaangeboden , die zij meende niet te mogen weigeren ;„want," zeide zij bij zichzelve, „ik zal mij gelukkig achtenals onderwijzeres eenmaal in staat te zijn mijn lievemama en broeders geldelijk te kunnen steunen. En toenErna luide en gulweg bekend had, dat zij reeds geruimentijd roeping gevoeld had voor de taalstudie , kon en mochtmevrouw van Marlen niet langer weigeren het aanboddankbaar te aanvaarden.

Bijna een jaar was Erna nu reeds als kweekelinge opde Hooge Burgermeisjesschool ingeschreven en had zijblijken van verdubbelden ijver gegeven, zonder dat harehuiselijke plichten er onder geleden hadden. Zij stondgeregeld des morgens vroeg op en menig nachtelijk uurvond haar nog bezig hare kleeren te verstellen , wantzij was de laatste maanden zoo sterk gegroeid , datal haar kleederen haar te eng en te kort waren ge-worden en dus eens vlijtig onder handen moesten wordengenomen.

De snelle wasdom had Erna's gelaat wel ietwat smalgemaakt en haar een ernstige, moede uitdrukking gegeven.En toch kon zij bijwijlen zoo prettig opgeruimd zijn, en

Page 24: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

14

haar lieve zielvolle oogen doen schitteren van humor enlevenslust.

Het ernstig kalme voorkomen deed haar wel iets ouderschijnen dan zij werkelijk was, en dat hare mama er zichwel eens over bekommerde en verontrustte, bleef voor Ernageen geheim. Ook tante Anna , die daar juist een bezoekkwam afleggen , scheen dezelfde meening toegedaan , enlachte in haar vuistje , als zijnde „koren op haar molen",zooals men dat noemt.

„ Dat kan en mag zoo niet langer blijven , daar moetverandering in komen ," dacht zij , „als Erna eens ziekwerd door overspanning , dan kon dat wel eens ernstigegevolgen hebben."

Tante Anna was eigenlijk de familie Van Marlen nietaanverwant, maar Erna en hare broeders , die de vriendinharer moeder hartelijk lief hadden , noemden haar steeds„lieve tante Anna", omdat zij zulk eene trouwe, zorg-volle hulp en raadgeefster voor hunne moeder en derkinderen zoo hartelijk toegenegen was.

Het bezoek van tante Anna had ditmaal eene bij zon-dere reden , en betrof niets meer of minder dan dezooveel besproken danscursus. Tante Anna, die bij talvan familiën steeds een welkome gast was, had veel overdat plan hooren spreken, en in de gezinnen, waar jonge meis-jes waren die er aan zouden deelnemen , de blijde ver-wachting opgemerkt die de jeugdige hartjes vervulde.

Toen had zij aan haar lieve Erna gedacht, die vanelke uitspanning , voor de jeugd zoo begeerlijk ennoodig, uitgesloten bleef en wier jong leven , rijk aanmoeiten en inspanning en zelfopoffering , zoo vreugdelooshenenvloot.

Zij hield zich overtuigd , dat , wanneer haar lievelingzich zoo nu en dan eens met anderen van haar leeftijd

Page 25: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

15

jong mocht gevoelen , door aan die uitspanning deel tenemen , de gezondheidsrozen hare nu zoo bleeke wangen welweer zouden sieren. Maar, hoe dit geschikt kon worden,was een vraag van beteekenis. Het nog al hooge hono-rarium , waarmee de lessen betaald moesten worden , zoumevrouw Van Marlen onmogelijk kunnen bijdragen en be-halve dat moest er ook rekening met het toilet worden ge-houden. Noch het eenvoudig donkere japonnetje dat Ernadroeg , noch haar zwart aannemingskostuum was daartoegeschikt. Maar tante Anna bezat een vindingrijk vernuften een onverzettelijken wil wanneer het een goede daadbetrof.

Zij had tehuis haar linnenkast en garderobe aan eennauwkeurig onderzoek onderworpen en was nu tegenoverhaar vriendin gezeten , niet zonder vreeze het oogenblikverbeidend , dat zij haar brandfakkel in het zoo rustigehuisgezin zou durven werpen.

Schijnbaar kalm, had zij het eene kopje thee na hetandere leeggedronken ; verscheiden malen de naalden uithaar breikous getrokken , de nieuwtjes van den dag be-sproken en haar leedwezen over Erna's bleek uitzicht tekennen gegeven , en dat alles in afwachting van het ge-schikte oogenblik om aan haar voornemen uitvoering tekunnen geven.

De gelegenheid daartoe liet zich niet lang wachten ;want toen Erna , zich verontschuldigend , opstond om opmama's slaapkamer een en ander in orde te brengen ,ving tante Anna eensklaps aan te spreken :

„Kom, lieve Erna , ga nu eens rustig zitten en luisterdan aandachtig toe, want ik heb je iets nieuws mee tedeelgin dat u zelve aangaat."

„Iets nieuws dat mij betreft, lieve tante?" vraagdeErna, de spreekster met hare zielvolle blikken aanziende.

Page 26: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

16

„Ja, lieve kind, in de eerste plaats u," hernam deoude dame, Erna's hand streelend. „Gij weet, ik heb mereeds geruimen tijd ongerust gemaakt, dat gij , hoewel nogjong zijnde, er zoo bleek en moede uitziet. Gij denkt mijte misleiden door een vroolijken toon aan te slaan eneene opgeruimdheid te veinzen, die u vreemd is, maar uwoude tante ziet scherp en laat niets onbemerkt langs haarheen gaan. Dat zult ge toch wel moeten toestemmen,niet waar ?"

„Maar, beste tante, u vergist u heusch , als u mijn

bleekheid aan vermoeidheid of overspanning toeschrijft.'t Is heusch niets anders als een gevolg van mijn snellengroei. U denkt wezenlijk al te zwaartillend over mij."

„ En welke uitspanning geniet gij dan? Eerlijk ge-sproken weet ge nauwelijks wat vermaak is !"

„ Ook nu vergist ge u, tante Anna. Tweemalen daagsmoet ik een half uur loopen van hier naar de kweek-school ; 's middags en 's avonds ga ik met mijn broers eenwandeling doen , en nu en dan , als de gelegenheid hettoelaat, ga ik mijne vriendin Sidonie van der Pol eenbezoek brengen, zoodat dit alles te zaám genomen waarlijkuitspanning genoeg voor mij heeten mag."

„ Sidonie! Zie ik heb juist van morgen een bezoekgebracht aan die familie, en een ernstig woordje over umet haar en hare mama gesproken en het deed mij ge-noegen dat beiden het met mijne bezorgdheid eens waren.Dientengevolge zal uwe vriendin u straks eens komenopzoeken en trachten u tot haar voorstel over te halen."

„ Dat Sidonie mij een bezoek komt brengen, zal mijaangenaam zijn , tante, en ik ben nieuwsgierig te weten,wat daarvan het doel zal wezen."

„Wel Erna , Sidonie zal er bij u op aandringen , datgij noodzakelijk eens een pretje moet bijwonen, evenals je

Page 27: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

17

vriendinnen. Opdat de zorgen , die gij vrijwillig op uhebt genomen en de inspanning, die den strijd om hetdoel van uw leven te bereiken, u niet doen bezwijken , ishet noodig , dat ge , om het zoo maar plat uit te druk-ken , van tijd tot tijd „je zinnen eens moet verzetten."

„O, o, wat zit ge weer op uw praatstoel , tante ,"merkte Erna lachend aan.

„Maar beste Anna," viel mevrouw Van Marlen hieropin , „wij zijn het niet gewoon , dat ge zoo langs omwegenen slingerpaden uw doel tracht te bereiken of voor uwmeening uit te komen. Ik heb het al lang bemerkt , datge iets in uw schild voert. Ik verzoek u dringend onzenieuwsgierigheid niet langer te prikkelen, maar gulwegmet uw bedoeling voor den dag te komen."

„ Welnu, dan moet het hooge woord er maar uit,"stamelde de trouwe huisvriendin , diep ademhalend , alsiemand die vermoeid is van 't bergbestijgen. „Ik ben hiergekomen om u beiden mee te deelen, dat mijne vrien-dinnen, ter wille harer bijna volwassen dochters , eendanscursus hebben vastgesteld , onder leiding van mad'le.Petit en waarbij beurtelings door een der mama's toezichtzal worden gehouden. En nu hebben de mama's vanHildegarda , Fanny , Lucie , kortom alle dames , beslotenonze lieve vriendin Sidonie naar u af te vaardigen enErna uit te noodigen ook daaraan deel te nemen. Zijallen rekenen er op , dat u, mevrouw Van Marlen , ergaarne uwe toestemming toe zult geven en onze lieveErna niet zal pogen er zich aan te onttrekken !" en ditgezegd hebbende liet de wakkere tante Anna zich hijgendin een stoel neervallen , als iemand die zich bewust isvoor een goed doel te hebben gestreden.

Erna , die haar tante met verbazing had aangestaard,begon eensklaps hartelijk te lachen , ofschoon haar hart

2

Page 28: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

overvloeide van dankbaarheid , want het besef van dievriendelijke , ernstige zorg , die voor haar waakte , deedhaar weldadig aan. Eindelijk zeide zij , aldoor in eenvroolijke bui : „Ik en dansles nemen , hoe rijmt u dat tezamen , tante, goede , beste tante, hoe zijt ge toch opzoo'n wonderlijken inval gekomen! 't Is heusch niet omte gelooven!"

„Nu, nu , Erna , 't Is waarlijk geen zaak om meê tespotten," antwoordde tante Anna , „en evenmin iets omer zich zoo over te verbazen. 't Is nu maar de vraag of gijer lust toe hebt en of je mama er haar toestemming voorgeven wil."

„Hoor eens , lieve vriendin ," nam mevrouw VanMarlen nu het woord , „dat Erna wel toegenegen is eraan deel te nemen , behoeft geen nadere bevestiging ,evenmin als dat het aan mijne toestemming falen zou,maar," liet zij er op volgen , „gij zijt genoeg met onzeomstandigheden bekend om te weten , dat wij ons geenevermaken mogen veroorloven en gedrongen zijn ons teonthouden van alles wat buitengewone uitgaven zouvereischen."

„Ja zeer zeker ken ik die," antwoordde tante Anna,zich in postuur zettend , om haar voorstel krachtig teverdedigen. „Mijn kas van onvoorziene uitgaven zal ergeen schade door lijden , wanneer ik op mij neem om decontributie te betalen en onze Erna in eene uitspanningte doen deelen , die tot bevordering harer gezondheiddienstig kan zijn."

„Lieve tante," onderbrak Erna de pauze, „ofschoonik u van ganscher harte dankbaar ben voor uwe bereid-willigheid om mij genoegen te verschaffen , zoo verbiedmijn geweten het om daarvan gebruik te maken. Gijkunt uwe spaarpenningen wel voor een nuttiger

Page 29: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

19

zaak besteden en bovendien u kunt wel eens ziek wor-

den , en ...."„Ho ! ho ! juffrouw zwaarhoofd ," luidde het antwoord

der oude juffrouw, die haar breikous in den schoot lietvallen en de spreekster met een veelbeteekend lachjeaanzag , „ik heb er wel op gerekend , dat ik met tegenwindzou te kampen hebben, maar als de vrouw van eenmilitair zal ik moedig stand houden en mijn vaandel tothet uiterste verdedigen. En nu gij besloten hebt vanmijn financieel aanbod geen gebruik te maken , zal ikmijn voorstel eenigermate wijzigen. Het ontworpen planbetreffende den danscursus is vastgesteld , waaraan vier-en-

twintig betalende paren zullen deelnemen , maar, aan-gezien het meer dan waarschijnlijk is , dat er bij iedereles wel eens een of meer zullen ontbreken , zoo heeftmadile. Petit voorgesteld en besloten om bij iedere lestwee of meer personen gratis toe te laten om de ontbre-kenden aan te vullen , opdat er geen stoornis in het onder-wijs zou kunnen plaats hebben, en toen alle mama's hareingenomenheid met dit voorstel hadden betuigd en mevrouwBlanken twee harer nichtjes daarvoor had bestemd , zeidemevrouw Ramer in de beide nog ontbrekenden te zullenvoorzien. „Welnu, mama," had Sidonie toen uitgeroepen ,„indien de dames het allen goedvinden , wenschte ik Ernaen mijn persoontje voor de andere ontbrekenden te zienvoorgesteld."

Met algemeene stemmen werd dit voorstel aangenomenen mij de vereerende taak opgedragen u beiden er meein kennis te stellen. Er kan natuurlijk geen sprake vanzijn , dat Erna en hare mama ons dit genoegen weigerenzullen , had Sidonie mij bij 't heengaan toegeroepen , en zeghaar dat ik persoonlijk haar antwoord zal komen halen.Ziedaar," aldus eindigde de wakkere dame hare rede ,

Page 30: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

20

u beiden de ware toedracht meêgedeeld , en nu twijfelik er niet aan , of u zult met beide handen toegrijpen !"

„ Daar dienen we toch eens over na te denken , Anna,"antwoordde mevrouw Van Marlen , waarbij Erna haremama vorschend aanzag.

Tante Anna, door dit weifelen zich gekrenkt achtend,riep ietwat driftig uit :

„Wel heere mijn tijd, wat scheelt er nu nog aan !Den ganschen weg heb ik mij over die blijde boodschapverheugd en in plaats van er mij eens recht hartelijkvoor te omhelzen , ziet ge me beiden aan , of er geengreintje warm bloed door uw aderen vloeit. Neen , neen,zoo ben ik in heel mijn leven niet teleurgesteld geworden !"

„0 als u het mij veroorlooft wil ik u gaarne eensomhelzen , lieve tante ," viel Erna haar in de rede , en dedaad aan het woord parende , sloeg zij haar beide armenom tante's hals en kuste haar daarbij zoo recht hartelijk,dat de tranen in tante's oogen opwelden ; „maar bestetante," ving Erna hierop te spreken, „ofschoon ik u innigdankbaar ben voor uw heerlijk aanbod en de moeite u daar-voor gegeven , vrees ik er toch voor te moeten bedanken,omdat mijne mama er niet meê ingenomen blijkt te zijn."

„ Zoo en wat kan daarvan de reden zijn? Zou je mamazoo zelfzuchtig zijn, dat zij haar kind, dat al haar dage-lijksche beslommeringen en moeiten op zich heeft genomen,zulk eene onschuldige uitspanning zou misgunnen ? Eilieveer ontbreekt immers niets aan ! Het kost jullie geen cent!"

riep tante Anna ietwat driftig uit , terwijl ze opstond enzich gereed maakte om te vertrekken.

„Kom lieve vriendin , maak je nu niet zoo driftig ,"sprak mevrouw Van Marlen , „gij weet , dat ik Erna ziels-liefheb en mijn leven wil geven om haar gelukkig temaken. Maar behalve het bijwonen der danslessen, waarin

Page 31: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

ik overigens geen bezwaar heb , doen zich nog anderemoeielijkheden voor. Erna dient er toch een passendkostuum voor te hebben , ja zelfs meer dan een , en zie,die kan ik waarlijk niet aankoopen, hoe gaarne ik er toebereid zou zijn."

„Tante Anna's drift was geweken. Een vriendelijk

blosje overtoog haar blozende wangen en onderwijl zijweer plaats nam , zeide zij

„Het verheugt me dat we nu eindelijk eens tot eengewenscht einde zullen komen , mevrouwtje. Of waartge van meening dat ik zoo dom was om dat bezwaarover 't hoofd te zien ? Ik kan u verzekeren dat ik erniet alleen aan gedacht, maar er ook reeds in voorzienheb. Van een prachtig stuk overschot van mijn roodzijden kleed , dat nog ongebruikt ligt , wil ik een smaak-volle blouse voor Erna laten maken ; vervolgens zal ikhaar nu reeds de mousseline de laine japon schenken,die ik voor haar verjaardag heb toegedacht en tot besluitde u welbekende dameskostuum-naaister eenige dagen hieraan huis laten komen , om voor mijne rekening de garde-robe in orde te maken. Wat zegt ge nu? Hebben dedames soms nog meerdere bezwaren ?"

„Ik zeg , dat u de allerliefste , beste , hartelijkste tantezijt, zooals er geen tweede op de wereld bestaat," jubeldeErna , de lieve , oude vriendin omhelzende. „O tante , ikkan geen woorden vinden om mijne dankbaarheid naarwaarde te uiten, en toch -- en toch — mijns inziensdeed ik beter van uw aanbod geen gebruik te maken."

„Hoe! Wat ! zijn er nog al meer bezwaren te overwin-nen?" bromde tante Anna , een traan wegpinkend. „Komlaat eens hooren wat ge nu nog hebt in te brengen !"

„Wel tante, indien ik het voorstel aannam, zou ikelke week mijn lief moedertje alleen moeten laten , mijn

Page 32: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

22

lief, ziek moedertje , dat zoo aan mijn bijzijn gewend isen niet goed buiten mij kan , niet waar, lieve mama ?" sprakErna, haar wang op den schouder van haar mama vleiend.

„0 neen, Erna, om mijnentwil moogt ge nu nietweigeren. Je broers Hans en Robert zullen mij dangaarne gezelschap houden."

„En," voegde tante er bij , „ik zal eiken Donderdag-avond hier komen om je wat op te vroolijken."

„Maar mijn studie , tante, zou er onder lijden. Uweet dat ik ijverig zijn moet om met goed gevolg examente kunnen doen."

„Een avond meer of minder zal je niet schaden , Erna. 't Isoverbekend dat gij de eerste in uwe klasse zijt en — naeen avond van uitspanning zal de studie u zelfs minderzwaar vallen."

„En wie zal mij 's avonds van de dansles thuis bren-gen, tante?"

„Mij is beloofd dat Sidonie en haar papa zich daarmeêzullen belasten !"

„En, lieve tante ," vervolgde Erna , wier bleeke wangenmet een schaamteblos overtogen waren , „u moet er heuschniet boos om worden, maar ofschoon ik niet trotsch ben,hindert het me wel een weinig als een aanhangsel bijde danslessen aangemerkt te worden. Ik schaam me alseen weldaad aan te nemen, wat we niet betalen kunnen."

Een en al verbazing staarde de goede oude vriendinErna aan.

Mevrouw Van Marlen trok haar kind liefkoozend aanhaar hart.

„ Zijt ge boos op mij , lieve tante ?" stamelde Erna.„Neen schatje, ik ben niet boos op je; ik kan me

zeer goed in je gevoel van eigenwaarde indenken. Entoch zou ik je zoo gaarne aan die genoegens zien deel-

Page 33: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

23

nemen. Wij menschen zijn niet op de wereld om alleenons eigen genoegen te zoeken ; het is onze plicht elkandertot hulp en tot een zegen te zijn."

„Dat stem ik gaarne toe , tante , maar u weet tochwel, dat er onder de meisjes over gesproken zal worden.madue. Petit zal er evenmin het zwijgen toe bewaren endan — wat zullen ze op het instituut met minachtingop mij neerzien."

„Goddank ! ook dat bezwaar is uit den weg geruimd ,"viel de strijdlustige oude dame hierop in. De jonge damesdie aan den cursus zullen deelnemen , zijn allen onbekendmet de voorwaarde, waarop gij en Sidonie en de nichtjesvan mevrouw Blanken zijn toegelaten. En op het insti-tuut zal niemand er iets van bemerken, omdat gij tocheiken Donderdag-namiddag vrij hebt."

„Maar .... maar .... als ik nu eens geen gewenschtedanseres blijkt te zijn ...."

„Nu overdrijft ge het , lief kind !" sprak mevrouw VanMarlen. Men mag een blijk van genegenheid niet als eenweldaad beschouwen. Zij die u dat genoegen aanbiedenmaakt ge er gelukkig meê. Bovendien , waar Sidonie'souders, die eveneens tot den deftigen stand behooren , ergeen bezwaar voor hunne dochter inzien , betaamt het uniet, dat vriendelijk aanbod af te slaan."

„Ja, ja," zeide tante Anna , droef zuchtend. ,,Ik diemij eens geducht heb ingespannen om je een noodzakelijkeuitspanning te bezorgen, moet nu zooveel „waarom's"en „daarom's" aanhooren , dat ik er moe onder gewordenben. Men mag niet al te eergierig zijn. Aan alles is eengrens, die niet overschreden mag worden. Maar ik ziein, dat ik je tijd moet laten om er eens ernstig over na tedenken tot Sidonie je antwoord komt halen. God zij met u !"en opstaande sloeg tante Anna haar mantel om en vertrok,

Page 34: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

24

Nauwelijks had Erna haar tante uitgelaten of zij namnaast hare mama plaats om het voorstel nog eens tebespreken, want ondanks al hare geopperde bezwaren ge-voelde Erna zich jong en was haar het verlangen nietvreemd om deel te mogen nemen aan de genoegens haarleeftijd eigen en niet alleen voor plicht en arbeid haarjonge leven op te offeren.

En mevrouw Van Marlen , haar eigen jeugd gedachtig ,meende het haar moederplicht er bij Erna op aan tedringen nu niet langer te weigeren en trouwe vrienden-harten te kwetsen met hare te ver gedreven eergierigheid.

En toen Sidonie zich later aanmeldde, werd deze meteen jubelend : „ik mag er aan deelnemen ," ontvangen.

Nauwelijks was hare vriendin vertrokken of Ernaschreef haastig het volgende briefje, dat de dienstbodenog dienzelfden avond bij Tante Anna moest aanreiken:

,,Lieve, beste Tante,

Vertrouwende dat u niet boos zult zijn op uw ergzwaartillend nichtje, heb ik het genoegen u meê tedeelen , dat ik volgaarne van uw vriendelijk aanbodgebruik hoop te maken en aan Sidonie mijne toe-stemming gegeven heb.

Mama en ik verheugen ons bij voorbaat in hetgenoegen dat de danslessen mij zullen opleveren , endanken u honderdduizend maal voor de moeite , dieu er u voor getroost hebt.

Met de groeten van ma en mijne broers, noem ikmij, u in gedachten omhelzende,

Uwe u liefhebbende

ERNA."

Page 35: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

DERDE HOOFDSTUK.

DE EERSTE DANSLES.

Gij kent het leven van nabij,En weet: die vreugd voegt niet aan mij.

v. L.

Eindelijk was de tweede Donderdag in November,waarop de lang verbeide danscursus een aanvang zounemen , aangebroken. Madlle. Petit, de leermeesteres , waseen deftige verschijning, zij bezat een kleine, naar zwaar-lij vigheid neigende gestalte en was gekleed in een een-voudige zwart zijden japon, waarbij haar licht grijzendhoofdhaar voordeelig afstak. Het vertrek , waarin dedanslessen zouden plaats hebben, was een schitterendverlichte zaal uit twee ineen loopende vertrekken be-

staande , grenzende aan eene ontvang- en twee slaapkamers,welke een en ander haar geheele woning uitmaakten.

Ofschoon het nog vroeg in den avond was , waren erreeds Benige jonge meisjes bij een , die wel wat bedeesd opeene rij naast elkander stonden en wier mama's , doorma ,11e. Petit ontvangen , naar de langs de wanden staandemet kussens voorziene rustbanken geleid werden , welkevoor de toeschouwers bestemd waren.

Page 36: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

26

Ofschoon de drie eerste danslessen , de zoogenaamdevoor-studiën , door de jongeheeren en jongedames, iederafzonderlijk zouden plaats hebben , trachtte madlle. Petit aanelke samenkomst den vorm eener gezellige bijeenkomstte geven , en evenzeer als het in hare salons aan geencomfort mocht ontbreken , verlangde zij , dat hare leer-lingen in haar optreden , houding en gebaren nauwkeurigacht zouden geven op haar onderwijs. Zeker was het ,dat dit zelfde kleine persoontje uitermate kloek en vast-beraden was in haar optreden en een machtigen invloedop hare leerlingen wist uit te oefenen.

Reeds als kind was zij uit Frankrijk naar Duitschlandgekomen en daar in eene geheel Duitsche omgevingopgegroeid , doch niettegenstaande zij met de zeden en ge-woonten van haar geboorteland persoonlijk onbekend wasgebleven , bleef het haar leven lang haar streven , zichin alle omstandigheden als eene Française voor te doen endaarnaar te handelen. Dientengevolge was zij gewoon haarDuitsch met talrijke Fransche woorden en zinswendingente doorspekken , zoodat men er zich op voorbereiden kon,dat , bijaldien hare leerlingen zich aan onoplettendheidmochten schuldig maken , zij haren toorn in een vloedvan Fransche woorden zou lucht geven.

Zij , de kleine Française , had het ervaren , dat Hollan-ders en Duitschers een belachelijk respect hadden voorbuitenlanders en hun eigen lief vaderland gering achttenin 't bijzijn van vreemden , zoo ook aan al wat van overde grenzen tot hen komt de voorkeur te geven boveneigen kunst en industrie.

Menigmaal als zij toornde tegen vreemden , vlooiden dewoorden haar van de lippen , dat zij zich schamen moestenzoo weinig vaderlandschen trots te bezitten en eigen kroost,nog jong zijnde, vreemde talen en zeden lieten leeren ,

Page 37: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

27

zonder in den grond hun eigen taal te verstaan. En aandeze hare nationale fierheid, waar zij openlijk voor uit-kwam , had zij het in de eerste plaats te danken , dathet haar nimmer aan leerlingen ontbroken had, te meeromdat zij zich beijverde degelijk goed onderwijs te geven.Overigens was madlle. Petit een vriendelijke en goedhartigedame, aangenaam in gezelschap, maar streng bij haaronderwijs.

Zoo juist hooren we manlis . Petit aan den ingang derzaal mevrouw Van der Pol , die met Sidonie en Ernabinnentrad , hartelijk begroeten , onderwijl de beide jongedames voor haar een beleefde buiging maakten.

„Voorwaar een paar allerliefste meisjes, deze jongedames en zoo geheel comme- i l -faut, lispelde de Française,ook haar de hand reikende. Deze blonde, mevrouw Vander Pol, is zeker uw dochter, n'est-ce-pas?"

„Zeer juist aangemerkt, mademoiselle," antwoorddedeze met een vriendelijken blik op het tweetal, en dezelieve brunette, mejuffrouw Erna van Marlen, heb ik ge-durende de danslessen onder mijne bescherming genomen,omdat hare moeder, die zeer krank is, verhinderd is hiertegenwoordig te zijn."

„Ei, waarlijk," zeide madiie. Petit, de beide vriendin-nen naoogend, die zich intusschen bij de reeds aanwezigemeisjes gevoegd hadden , die Erna, el I e- e s t- g e n t i l l e,doch hare houding laat te wenschen over, zij is wat stijfen niet bevallig in hare bewegingen."

„wel, mademoiselle, dan wil ik hopen, dat uw onder-richt daarin eene gunstige verandering zal brengen."

„N o u s- v e r r o ns," liet de Française er met een lachjeop volgen , en zich naar den ingang der zaal begevende,hoorde men haar de nieuw aangekomenen begroeten : „Ah,mevrouw, S o v e z- l a- b i e n- v e n u e! Madame, enchantée,

Page 38: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

28

zeer verheugd u te zien. Zk bid u plaats te nemen , daarbij de andere dames. Oh, la petite elle-est- j olie!Excusez mon fraulein; mademoiselle, excusezik zeg u niet zoo spoedig. Op deze wijze, links enrechts, de jongeren en ouderen begroetend , waren dezes en twintig leerlingen met hare begeleiders bijeen ,en kon het onderricht een aanvang nemen.

Dat de eerste beginselen der dansles niet aan de ver-wachting der meisjes zou beantwoorden , was wel tedenken , want deze ging met zeer veel moeielijkhedengepaard. De vele arm- en voetbewegingen , het buigender knieën , het neigen van hoofd en bovenlijf was nietvoor iedereen gemakkelijk aan te leeren , en er warenzelfs jonge meisjes, die meenden dat zij zich de dans-kunst nimmer eigen konden maken.

Eva Weenink , op wier lief aangezicht de teleurstellingte lezen stond , fluisterde de nevens haar staande FannyRomer toe : „als dat zoo voortgaat , zullen we spoediggenoeg hebben van die lessen."

Voor deze eerste les had de onderwijzeres hare leer-lingen ruim een half uur gymnastische oefeningen latenmaken , om eerst daarna tot het aanleeren van den dans-pas over te gaan. En toen dus doende het lesuur ver-streken was , moesten zij tot besluit het komplimentmaken, dat met de meeste nauwgezetheid op het commando:„een-twee-drie" , moest uitgevoerd worden.

En dat dit besluit tot menige berisping aanleiding zougeven , was wel te verwachten. Madlle. Petit waszeer streng op het maken eener bevallige buiging. Deeene leerling boog te weinig , de andere te veel ; bij eenderde was de houding van het hoofd te stijf, te gedwon-gen , weer anderen maakten met hoofd en bovenlijf eenscherpen driehoek.

Page 39: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

29

,,Gij moet een sierlijk , bevallig kompliment maken ,lieve meisjes , v o y e z-vo us, het kompliment is u n eé p r e u v e, een allernoodzakelijk iets voor dames v o ndistinctie n. Niet te weinig en niet te veel ! Jonge-juffrouw Romer, wil nu eens eene buiging maken vooruwe mama ! „N o n , non, niet alzoo ! dieper, losser, be-valliger. Zoo is 't goed. Maak nu eens een buiging vooreenjongeheer! Halt-la! qu'est-ce que-c'est? Een jonge-heer is niet zoo achtenswaardig als eene gehuwde dame !Niet zoo diep buigen en meer met het hoofd neigen !Bon C i e l ! u mag niet zoo'n bedrukt gelaat toonen,jongejuffrouw Blanken ! Jongedame mag niet zijn dem a u v a i s h u m e u r. Men moet altijd een vriendelijkgelaat toonen ! Zoo ! bon ! goed zoo ! perfect !

Jongejuffrouw, u moet niet ter aarde zinken , non ,niet en- t e r r e! Komaan , nog eenmaal , dames : een-twee-drie ! Bravo jongejuffrouw Weenink , dat was zeergoed t r è s - bien ! Nu goed opletten , dames , zie , zooalsik u thans voordoe ! Wil toch de armen niet zoo vervan het lijf houden, comme-une-poupée, juffrouwBoeken! Oh, oh, quelle mine pitoyable! Dat iste langzaam. C a- v o u s e n n u i e? Meent u soms dat ikhet zoo prettig vind, que - j e - m' a m u s e , m o i ?" en zooging het ruim een halfuur voort , tot de leermeestereszich eindelijk zoo tamelijk tevreden toonde en met eeneopwekkende toespraak de eerste dansles voor geëindigdverklaarde.

De beide hierop volgende avonden leverden weinig ver-schil op met den eerste. Eerstens moest iedere leerlingafzonderlijk Benige danspassen uitvoeren en zich die goedeigen maken , alvorens tot een ronddans te kunnen over-gaan. En toen , als het laatste gedeelte der les, eenronddans werd uitgevoerd , waarbij de min- of meerdere

Page 40: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

i^o

geschiktheid der jonge meisjes voor de danskunst zichmoest openbaren , wist de ervaren onderwijzeres reedsmet zekerheid te bepalen welke harer leerlingen de bestevorderingen zou maken.

Reeds bij de tweede les had zij mevrouw toegefluis-terd , dat zij naar waarheid verrukt was over de g r á c e-p er fe c t i o n n é e van haar lieve bekoorlijke Eva ; en aanmevrouw Van der Linden had zij gezegd , dat de slankeHildegarde ongetwijfeld eens de Koningin van het bal zouworden ; ook over Sidonie had zij met lof tegen haarmama gesproken en daaraan toegevoegd , dat zij , helaas,een minder gunstig rapport over Erna van Marlen moestuitspreken , omdat deze laatste, hoe lieftallig en beminne-lijk ook in haar geheele zijn, te links, te onbeholpen wasin hare bewegingen en veel te ernstig en bedaard voorhaar leeftijd.

Madlle. Petit , wier scherpen blik niets ontging, hadmaar al te zeer de waarheid gezegd. Erna was nietopgewekt, niet vroolijk en gezellig als de andere leer-lingen.

Hoe kon dit ook anders?Erna had geen prettige, zorgelooze jeugd gekend. Zij

had weinig met kinderen gespeeld of aan de meisjesspelenkunnen deelnemen ; en daar zij nooit aan gymnastiek ,zwemmen of turnen gedaan had, was het niet te ver-wonderen , dat haar lichaam het lenige , bewegelijke enelastische der jeugd miste.

Erna was er zich wel van bewust , dat zij in opge-wektheid en levenslust niet met andere meisjes van haarleeftijd kon wedijveren , en dat zij het bevallig optredenmiste in gezelschappen. Het bedroefde haar menigmalendat zij zich zoo bedeesd en schroomvallig gevoelde.

Madre. Petit had menige fout van Erna niet willen

Page 41: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

81

opmerken , omdat zij den spottenden glimlach der andereleerlingen wel had opgemerkt , zoo dikwijls Erna een foutmaakte in de les.

En dit was dan ook de reden dat Erna er vreeselijktegen op zag om den volgenden Donderdag aan de lesdeel te nemen en verplicht zou zijn met een der jonge-heeren een Française of wals te dansen , die door madlle.Petit voor dien avond waren uitgenoodigd. Deze jonge-heeren waren enkele leerlingen aanverwant; ook zou ereen zoon bij zijn van mevrouw Blanken en een broervan Sidonie.

Dat de jeugdige officieren de begeerlijke helden vanden dans zouden zijn , viel niet aan te twijfelen , meendehet jonge volkje; en Fanny Romer durfde nu reeds tebeslissen welke meisjes dezen ten dans zouden vragen enwelke niet, en zij nam het haar broer den jurist zeereuvel, dat deze als zijne meening te kennen gaf, dat zij ,Fanny, wel eens niet ten dans zou gevraagd worden.

„Een luitenant in uniform zou mij zulk eene beleedi-ging niet willen aandoen ," had Fanny hem ten antwoordgegeven , waarop de jurist , die als een gevierd danserbekend stond , zijn jongeren broeder lachend op den schou-der kloppende, hem een genoegelijken avond had to-gewenscht.

Page 42: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

VIERDE HOOFDSTUK.

EEN AVOND RIJK AAN TELEURSTELLINGEN.

,...,/,...,.......,,,,,,,

,,O, laat me heengaan,

Niemand mist mij !"

De danslessen werden geregeld voortgezet en daar deKerstmisfeesten naderden , waren de gemoederen van hetjonge volkje meer opgewonden dan vroeger. Men hadintusschen menige dansles geleerd en reeds met de be-ginselen der quadrille aangevangen.

En in waarheid, mad e. Petit had een juist oordeelover hare leerlingen geveld en hare profetie bleek tenvolle vervuld te zullen worden.

De Koningin der danslessen was Hildegarde van derLinden, een schoon , bevallig 17-jarig meisje, dat iedersbewondering inoogstte en door haar sierlijke, aanvalligemanier van dansen en smaakvolle toiletten algemeen ge-vierd werd.

Haar vader was president aan het gerechtshof en be-hoorde tot de voornaamste ingezetenen van de stad zijnerinwoning.

In zijn gastvrij en in grootschen stijl ingericht huis

Page 43: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

33

verkeerden niet alleen de ambtenaren van het gerecht ende leden der stadsregeering , maar ook vele officieren ,kunstenaars en geleerden werden er minzaam en metonderscheiding ontvangen.

En de gewoonte om dagelijks gasten te ontmoeten endoor hen, als dochter des huizes, met in 't oog loopendehoffelijkheid te worden bejegend, had er niet weinig toebijgedragen Hildegarda een zeker zelfstandig optreden eigente doen maken, als bij zulk een jeugdigen leeftijd slechtszelden voorkomt.

En daar zij reeds vroeger aan een danscursus had deel-genomen , had zij haar afkeer te kennen gegeven , de lessenbij madlle. Petit te gaan bijwonen , doch , aangezien Hilde-garda nog twee oudere zusters bezat , waarvan de eeneverloofd was , en hare mama bepaald had , dat Hildegardaeerst na het huwelijk harer zuster tot de gezelschapskrin-gen zou toegelaten worden , besloot zij zich voorloopigmaar met de danslessen te vergenoegen.

Hildegarda was dus tegen haar wil tot den danscursustoegetreden en had zich voorgenomen meer als figurantdaarbij toe te zien , dan er een werkelijk deel aan tenemen , maar zoodra zij zich bewust was, als de eerste envoornaamste in dien kring te kunnen schitteren , had zijer zich niet alleen meê verzoend, maar gevoelde zij zichdaar geheel op hare plaats. Haar ijdel en heerschzuchtigkarakter drong haar zich geheel er op toe te leggen ombewonderd te worden en hare omgeving te beheerschen.

De aan ervaring en menschenkennis zoo rijke madlle.Petit had het ware karakter en streven harer leerlingenspoedig doorgrond , en gevoelde zich in het geheel niettot die toongevende schoone aangetrokken; maar zijachtte het ook haar plicht zulks niet te laten blijken,omdat Hildegarda's bevallige houding bij het dansen, den

3

Page 44: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

34

anderen leerlingen tot een navolgenswaardig voorbeeldkon strekken.

Een niet gering te achten mededingster van Hildegardawas de bevallige Eva Weenink. Dat lieve, aanvalligepersoontje miste nog wel het vrouwelijk schoon van deoudere Hildegarda , en daarbij was zij ook minder vorme-lijk in haar optreden , maar toch leek zij de verpersoon-lijkte gratie ; want als zij met haar zwierende lokkenen schitterende oogen,, licht als een sneeuwvlok , door dezaal zweefde , vond men haar betooverend mooi en be-wonderde men haar niet minder dan Hildegarda.

En , jammer genoeg , Eva nam de hulde, haar bewezen ,aan , als iets dat haar rechtmatig toekwam. Ja , zij werdzoodanig met haar eigen persoontje ingenomen , dat zijthuis ieder oogenblik naar den spiegel liep, om zich te ver-heugen over haar fraai gelaat , haar weelderige lokken enschoone wenkbrauwen. Aan haar aangeboren ijdelheid werdthuis niet minder voedsel gegeven en zoo dikwerf haar papahaar liefkoosde en haar zijn mooi, lief dochtertje noemde,schitterden haar oogen van blijdschap en geluk. Eva Wee-nink was goed op weg om een bedorven meisje te worden.

Het schoolleven lachte haar minder aangenaam toe.Haar onderwijzeres vermaande haar schier dagelijks , watminder tijd en zorg aan haar toilet te besteden, en watmeer zorg en oplettendheid aan haar lessen en school-werk te wijden, want zij noemde Eva's schriftelijk school-werk verre beneden het middelmatige.

Ook Eva's mama had menigmaal wat op haar aante merken en ontzag zich niet haar ernstig te beknorrenwanneer zij zulks verdiend had , maar , , , , Eva was eenmeisje en werd in alles boven haar jonger broertje voor-getrokken en door de dienstboden ontzien als de toongeefstervan het gezin.

Page 45: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

35

Op den danscursus van Madlle. Petit vond zij het rechtprettig ; daar werd zij nimmer berispt, een ieder was methaar ingenomen en mocht zij er al niet de eerste plaatsinnemen , de tweede was zij zeker.

De genoegens, die zij hier smaakte , waren een voort-zetting van de voorrechten, welke zij in het ouderlijkhuis genoot.

't Kon niet anders of Eva kon er thuis het zwijgenniet over bewaren ; haar mondje stond geen oogenblikstil, totdat het haar papa begon te vervelen en hij haarbeslist verbood , dat onderwerp ooit weer in zijn bijzijnte behandelen.

Mevrouw Weenink daarentegen , als vele moeders tetoegeeflijk om streng tegen haar dochtertje op te treden,gaf slechts hare ontevredenheid over Eva's zelfingenomen-heid door een zacht hoofdschudden te kennen , wateigenlijk niets geen invloed uitoefende , in plaats van Evate verbieden verder aan de danslessen deel te nemen;zulk een verdriet wilde zij haar kind niet aandoen enzoo bleef alles bij het oude.

0, hadden hare ouders het kunnen voorzien welk eenvreeslijke ramp haar kind boven 't hoofd zweefde in de feest-zaal van madne. Petit, dan hadden zij haar thuis gehouden,al zouden zij ook geweld hebben moeten gebruiken.

Maar niemand weet wat de dag van morgen onsbrengen zal.

Naast Hildegarda van der Linden en Eva Weeninkvolgden Lucie Berger, Sidonie van der Pol en nog eene, deoverige meisjes stonden in ambitie en vorderingen tamelijkgelijk , uitgenomen Lucie de Wilde en Erna van Marlen ,die beiden de minsten van het clubje waren en wier hou-ding en danspassen veel te wenschen overlieten, waardoordeze onder streng toezicht der leermeesteres stonden.

*

Page 46: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

36

Heden zouden de laatste danslessen vóór het Kerst-feest plaats hebben , om eerst na de Kerstdagen te wordenhervat.

Madne. Petit troonde op het podium , door luitenantBlanken de „Drachenfels" geheeten , en kommandeerdevan dat verheven standpunt het talrijke gezelschap.

Men had zoo juist een polka uitgevoerd en de heerenhadden hunne danseressen naar hare plaats teruggeleid.Een jong student, die plichtmatig Erna ten dans hadgevraagd , wischte zich de zweetdruppels van 't voorhoofd.

„Gij schijnt een vermoeiende taak volbracht te heb-ben ," voegde een naast hem staande jongeheer hemfluisterend toe.

„Nu, prettig was het zeker niet ," bromde de student,„om de draaiende beweging met haar te volbrengen ,heeft men bepaald een locomotief van duizend paarden-kracht noodig. Mijn armen zijn zoo stijf alsof ik denheelen dag hout gehakt heb."

„Ja, 't is erg jammer, dat zij niet wat losser inhaar bewegingen is ," hernam de vorige spreker. „Zij iseen lief meisje met een innemend uiterlijk en bezit ookeen paar bekoorlijke oogen. Daarbij is zij zeer ontwikkelden vrij van coquetterie."

„Dat alles wil ik gaarne beamen, beste vriend," ant-woordde de student, „maar bij den dans lijkt ze wel uitklei gegoten. Ik zie er van af haar nogmaals te vragen."

„Wie zult ge niet meer ten dans vragen ?" vroegFelix, Sidonie's jongste broer, een kloek jonkman , diezich voor zijn laatste examen voorbereidde.

„Natuurlijk spreken wij over Erna van Marlen envan niemand anders !"

„Ja, men klaagt algemeen, dat zij geen bevalligedanseres is. 't Kan waar wezen, maar dat is in mijn

Page 47: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

87

oog allesbehalve een misdaad. Ik ken haar van heel nabijen heb haar als een degelijk , rechtschapen meisje leerenkennen. Mijn mama en zuster achten haar hoog."

,, Daar koopt men niets voor," merkte de student opge-wonden aan. „Waarom blijft ze niet thuis, nu het haar aangeschiktheid ontbreekt om een dans meê te maken. Enfin,'t gaat me eigenlijk ook niet aan! Ik heb er genoeg van!"

Felix , die den spreker met geduld had aangehoord,verwijderde zich eveneens.

Na de groote pauze wenkte Sidonie haar broeder totzich en dezen terzijde nemende , sprak zij :

„Zeg eens, Koenraad , waarvoor heb je mijn lievevriendin Erna niet eens ten dans gevraagd ? Dat is zeeronwellevend van je gehandeld. Je weet , dat ze mijnliefste vriendin en mama's liefste gast is en daar moet jetoch rekening meê houden."

„Ik zou haar in 't begin al gevraagd hebben, zus,maar men zegt algemeen , dat zij een lastige danseres is.Men moet haar letterlijk meeslepen."

„'t Is gemakkelijk genoeg een edel meisje te belaste-ren ," hernam Sidonie beslist. „'t Is mogelijk , dat Ernaniet zoo vlug is als anderen , maar dat zal voor jou,die den naam heeft de beste danser te zijn , wel geenbezwaar opleveren. De jongeheeren van onzen tijd missenhet ridderlijke van die uit het voorgeslacht, die er eeneeer in stelden zwakken edelvrouwen hunne ridderdienstenaan te bieden."

„Hm! hm ! hartelijk dank voor je compliment , zus ;je bent een drommels goeie advocaat hoor ," ant-woordde Koenraad lachend , met een militair saluut ; maarliever zag ik toch die taak mij niet opgedragen."

„Welnu , doe het dan om mijnentwille , Koenraad ,"pleitte Sidonie, „of heb je mij niet lief? Luister eens,

Page 48: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

38

de eerstvolgende dans is een bekende wals, die Erna evengoed danst als ieder onzer. Vraag haar nu alvast ; jezult bepaald eer met haar inoogsten en op mijne zusterlijkedankbaarheid mogen rekenen. Ik schaam me eigenlijk ,dat een jonge man zich zoo door een dame kan latensmeeken. 't Is min !"

Koenraad bewaarde hierop het stilzwijgen en scheenover het voorstel zijner zuster na te denken. Voorzekerhad hij zijne zuster die vraag willen besparen, ware het nietdat hij vreesde door zijn vrienden bespot te zullen worden.

Na een kleine pauze nam hij het woord , zeggende:„Zeg, Sidonie , wat krijg ik van je , als ik aan je verzoekvoldoe en Erna voor de wals ga vragen ? Zonder eenigebelooning weiger ik beslist. Kom , laat eens hooren waarik op rekenen kan."

„Welnu, dan zal ik je een Kerstgeschenk geven , zoofraai als je er ooit een van mij gehad hebt."

„Een Kerstgeschenk ! 0 foei , dat duurt nog eenigedagen en dan ben je mijn opoffering reeds lang ver-geten. Neen , zusje-lief, ik verlang mijn belooning vóórdien tijd van je te ontvangen."

„Welnu, jongeheer kort van stof," viel Sidonie hieropin, „kom er nu maar gul voor uit, waarmeê de broeder-dienst, dien ik van je verlang, betaald moet worden."

„De belooning, die ik voor mijn ridderdienst van jeverlang , bestaat hierin , dat je Eva Weenink morgen eenbezoek gaat brengen en mij veroorlooft je daar te komenafhalen."

„Je verzoek verbaast mij , Koenraad. Je dient teweten, dat Eva en ik in langer dan drie maanden nietmet elkander verkeerd hebben, omdat wij weinig sym-pathie voor elkander gevoelen. Dat wufte, ijdele meisjevalt niet in mijn smaak."

Page 49: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

„Zeg, Sidonie, wat krijg ik van je, als ik aan je verzoek

voldoe 9” — Bladz. 38.

Page 50: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 51: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

39

„Hé ; nu, mij trekt haar bekoorlijk persoontje wel aan!"„Ei! ei ! verbeeld je , mijn verstandige broer verliefd op

zulk een ijdeltuit ! dat gaat mijn verstand te boven."„Al mijn vrienden en kennissen zijn mijn meening

toegedaan ," hernam Koenraad. „Als een bekoorlijke feezweeft ze door de zaal als zij danst , in haar luchtiggewaad van neteldoek en mousseline. Zie maar eens,ginds staat zij , met een paar oogen die schitteren alsjuweelen." En, dit zeggende, wierp hij steelswijze een bliknaar de plaats, waar Eva Weenink juist door Erna vanMarlen werd aangesproken:

„Vergeef mij , Eva , dat ik je even 'ophoud ; je looptgevaar je armband te verliezen. Sta mij toe dien evenddicht te maken!"

„Gij wilt dat voor mij doen?"Eva trad uit de groep jonge meisjes naar voren en

greep naar den geopenden armband.„Runt gij dien behoorlijk dichtknijpen?" vroeg zij,

ietwat trots 'op Erna neerziende.„Dat zat wel zoo'n kunst niet zijn ," antwoordde Erna ,

den armband sluitende. „Zie zoo , nu is 't in orde !"Zonder eenig dankgebaar of een vriendelijk woord tot

Erna te richten , trok zij hevig aan het sieraad , waardoordit weer opensprong. „Och, lieve deugd ," riep ze driftiguit , „gij hebt dien niet goed gesloten , gij kunt het niet!"

„Gij vergist u, Eva ," merkte Erna kalm aan. „Dearmband was goed gesloten , maar gij hebt dien weêropengerukt. Houd je hand maar even stil , dan is datzaaltje spoedig weer in orde !"

„Dank je ," antwoordde zij , den arm slingerend , „ikzal het Lucie Berger vragen , die heeft er meer verstandvan dan gij."

„Gij kunt u die moeite besparen , Eva ," antwoordde

Page 52: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

40

Erna , den armband opnieuw sluitend , „zie maar, of dienu niet goed gesloten is."

„'t Is mij goed !" riep Eva , op Lucie Berger toetre-dend , zeggende : „Och, Lucie , mijn armband is losgegaan ,wilt ge eens zien of Erna dien wel goed gesloten heeft.Ik geloof, dat ze weinig begrip heeft van sieraden."

„Gij moogt er de lieve Erna wel voor bedanken , inplaats dat ge haar zoo met minachting behandelt," ant-woordde Lucie. Maar Eva , als hoorende doof, fladderdede zaal in , alsof ze te hoog stond om een woord vandank te uiten voor een bewezen dienst.

,,Heerera, ik verzoek je de dames voor de wals teengageeren !" klonk het commando van het podium , enonder aanvoering der beide luitenants stormden de heerginnaar de groep jongedames toe.

„Luitenant Van der Pol zal mij wel komen vragen ,"verzekerde Eva de naast haar staande Fanny Romer; „ikweet , dat hij mij gaarne mag."

Maar ditmaal zou zij toch eens teleurgesteld worden ,want Koenraad wendde zich met een buiging van haaraf en nam kort daarop in den kring plaats, met Ernavan Marlen aan den arm.

„Dat schreit ten hemel," meenden Hildegarda en Evabeiden. „De beste danser van het gezelschap gaat dansenmet onze Asschepoester !"

Een toornige blos kleurde Eva's wangen , en zij beetzich van spijt in de lippen toen Fanny Romer, die methaar danser naast Eva stond , deze toefluisterde : „dieKoenraad bewijst een goeden smaak te hebben !"

Ook madlie. Petit was den jeugdigen luitenantdankbaar voor de gedane keuze. „ I l e s t bon enfant,1 e p e t i t ," mompelde zij , luid genoeg om doorKoenraad te worden verstaan, en welke loftuiting

Page 53: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

41

dezen vrede deed hebben met het nakomen zijnerbelofte.

De pianiste speelde er dapper op los en de parenzetten zich in beweging.

Met het air zich bewust te zijn van hare bevalligheid,neigde Hildegarda zich in de armen van haar danser. OokSidonie voelde zich als gedragen door den slankenstudent. Eva liet zich gewillig leiden door een secondantvan het Instituut en ook de andere paren deden alhun best.

Koenraad , van zijn moeilijke taak overtuigd , hadzijn arm om Erna's middel geslagen en ving zijn on-dankbare taak blijmoedig aan. Erna was, jammer genoeg,minder opgewekt dan de andere jonge rheisjes ; zij dachtte gering over hare krachten en dat stemde haar zoo luste-loos, dat zij aldoor zwaar op den arm van haar cavaliersteunde en zich nog al eens vergiste in het maken derfiguren. Koenraad , zijn plicht bewust , drong Erna , zichgewillig naar de verschillende tempo's te voegen , zoodatde eerste toer zonder eenig bezwaar voltooid werd enmad' le. Petit Erna bemoedigend toeknikte. Toen beiden inde eerste rij plaats hadden genomen , zag Erna met eendankbaren blik tot haar geleider op en bemerkte tot haarspijt, dat er groote zweetdroppels op diens voorhoofdparelden. Diep beschaamd over hare lusteloosheid enongeschiktheid sloeg Erna hare blikken neder, en als nuandermaal aan hen de beurt kwam om aan den dans deel tenemen, gevoelde zij zich zoo schroomvallig en onzekervan zich zelve, dat Koenraad zich bepaald moest inspan-nen om haar geen dwaas figuur te laten maken. „Laatmij voor de derde maal er maar geen deel aan nemen,Koenraad , bid ik u ," stamelde Erna , toen de pauze aan-ving, „ik dans te slecht en veroorzaak u te veel moeite.

Page 54: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

42

Wees verzekerd dat ik u dankbaar ben voor de op-offering, aan mij betoond."

„0 volstrekt niet , juffrouw Erna , dat zal ik heuschniet toestaan ," verzekerde hij haar. Geloof mij , 't is eengenoegen met u te dansen. Mocht gij u echter te ver-moeid gevoelen , dan zullen wij een tour laten voorbijgaan

om wat uit te rusten."Erna knikte toestemmend en beiden traden uit den

kring terug.Maar toen de beurt weer aan hen kwam , riep de

commandante met luide stem van haar podium : „Heerluitenant, qu'-est-ce-que-c'est-que-cela? Vousr e p o ser? Zich terugtrekken ! Niet moedeloos worden,hoor ! a - c e- q u' e 1 pareert ! Volstrekt niet toegestaan!Vooruit met uwe dame. Vlug en los van houding. Zoo ,ja, zoo is het perfect! Pas de grimaces, mademoi-selle Blanken! Tenez-vous debout! Gij zijt zeermaladroite, la petite!"

Door deze terechtwij zing trok zij aller opmerkzaamheidnaar het dansende paar, door menigen spottenden blik nage-oogd; en toen beiden voor de derde maal op hunne plaatsteruggekeerd waren, ontglipte Koenraad onwillekeurig eenzucht, waarbij Erna met moeite een traan terugdrong.

De wals was geëindigd. Erna was reeds teruggetreden,alvorens hij er aan dacht haar naar hare zitplaats te leiden.

„Nu, kameraad, je hebt daar met recht een zwaar stukgeschut bediend," fluisterde luitenant Blanken Koenraadin 't voorbijgaan toe. „Zeg, hoe danst zij nu eigenlijk?"

„Vraagt gij dat nog?" bromde Koenraad. „Als ge 'tdan volstrekt weten wilt ," liet hij er op volgen , „preciesals een zoutzak!"

Allen die het gehoord hadden , waaronder ook EvaWeenink , konden een spotlach niet weêrhouden.

Page 55: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

43

„Als een zoutzak ! Goed gezegd! prachtige vergelijking!laat het zoo maar blijven ," mopperde de jonge officier.

„Als een zoutzak !" Lucie, Fanny, Hildegarda , hebbenjullie 't gehoord? Erna danst als een zoutzak. Prachtiggevonden , hé?"

„Men kon geen betere vergelijking uitdenken !" fluis-terde Eva de haar omringende meisjes toe.

En de faam verbreidde het bittere smaadwoord doorde geheele zaal ; iedereen moest er om lachen en allenamuseerden zich ten koste van Erna.

Sidonie, verontwaardigd over zulk een beleediging, haarvriendin aangedaan , was opgestaan ; eveneens de damesMuller, welke laatsten mede tot de slechtste danseressenbehoorden en voortdurend een scherpe kritiek uitlokten.

Hildegarda vond het onbillijk Erna zoo publiek te be-spotten en Felix van der Pol was het volkomen eensmet haar ; maar de anderen hadden er plezier in en vooralEva wist een nieuwe lachscène te verwekken , door denstudent Meijer, wien bevolen was Erna voor den volgen-den dans op te leiden , half luid toe te voegen: „draagmaar zorg, dat de zoutzak u niet te zwaar wordt , metzulke dingen kan men niet te voorzichtig omgaan !"

Gelukkig bemerkte Erna niets van de critische op-merkingen rondom haar geuit ; ook niet toen zij den veel-zeggenden cotillon , het brandpunt van het program, zonderpartner meemaakte ; als altijd bleef zij vriendelijk enbescheiden.

Sidonie echter voelde zich diep gekrenkt door denhoon , hare vriendin aangedaan. Op den terugweg naarhuis moest zij haar toorn eens lucht geven. „Als gijgeen officier waart," voegde zij haar broeder Koenraaddriftig toe , „zou ik je een duchtigen klap om de oorengeven !"

Page 56: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

44

„Nu, nu, vriendelijk dank voor je welwillend aanbod,"zeide hij , ter zijde wijkend , „je bent ook al geen katje

om zonder handschoenen aan te vatten, al ben je eenpracht-exemplaar van een zuster. Maar, als je ouderebroer, sta ik je niet toe mij de les te lezen !"

„'t Is me volmaakt onverschillig of je het al of nietwilt toestaan ," hernam Sidonie. „Ondanks je 19 jaren endat je een degen draagt, ben je allesbehalve een ach-tenswaardige persoonlijkheid voor mij. Je hebt je van-avond afschuwelijk aangesteld en dat moest mij van 'thart af."

„Ei, zoo, en dat alleen omdat ik je vriendin met eenzoutzak vergeleken heb ?"

„Die arme , lieve Erna , de beste van ons alien , zoobespot te zien, dat hindert mij meer dan ik zeggen kan.En ware het nog maar alleen onder jullie heeren gebleven,dan zou ik het mij niet zoo hebben aangetrokken. Maarneen, je schept er zelfs behagen in om het Eva Weeninktoe te fluisteren , die het natuurlijk pleizierig vond hetharen vriendinnen meê te deelen en zoo gaat het van deeen naar de ander, tot het eindelijk ook Erna te hoo-ren komt."

„Kan ik daar iets aan doen?" bromde Koenraad. „Ikmeen zeker te weten dat juffrouw Weenink er niets vanvernomen heeft."

„Iedereen heeft het gehoord en er om gelachen ," sprakFelix zacht, zich in het gesprek mengende. Ik ben hetvolkomen met Sidonie eens en ook mij doet het leed ,dat je die lieve Erna zoo hebt kunnen grieven. Zij ismij liever dan al de anderen te zamen. Zij , de lieftallig-heid en zelfopoffering in persoon, verdient het niet doorzulke ijdeltuiten bespot en beleedigd te worden. En ikgeef je de verzekering, lieve zus, dat ik al mijn best zal

Page 57: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

45

doen, de jongeheeren aan te sporen , die onhebbelijkheidte stuiten, door Erna in 't vervolg met meer voorkomend-heid en hartelijkheid te bejegenen. En gij , Koenraad , dieer de eerste aanleiding toe gaaft , zijt verplicht mij daarinbij te staan.

„'t Is goed ," bromde Koenraad , „ik zal er mijn besttoe doen , anders loop ik gevaar dat Sidonie mij de oogenuitkrabt."

„Welnu, broertjes," besloot Sidonie, „indien je dezegoede voornemens in praktijk wilt brengen , zal ik erverder niet over spreken. Maar dit wil ik je nog zeggen,dat ik in geen geval Eva Weenink een bezoek zalbrengen. Ik heb haar waar karakter nu leeren kennenen zal haar in 't vervolg zooveel mogelijk ontwijken."

„ 't Is goed. Doe wat je niet laten kunt," mopperdeKoenraad. „In ieder geval ontmoet ik haar toch bij deeerstvolgende dansles."

Op den verderen terugweg werd er geen woord meertusschen Sidonie en hare broeders gewisseld.

Thuis gekomen , begaf Sidonie zich naar hare kamerom er nog eens kalm over na te denken ; maar tochvreesde zij dat de storm, die nu was opgewekt, nog heelwat leed zou veroorzaken alvorens te zijn uitgeraasd.

Page 58: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

VIJFDE HOOFDSTUK.

TWEE VERSCHILLENDE KERSTFEESTVIERINGEN.

Motto: Zij heeft het beste deel gekozen.

Kerstavond was aangebroken. Het koesterend Decem-berzonnetje had zijn taak zegenend volbracht en bijhet scheiden hemel en aarde een gloeienden kus op hetvoorhoofd gedrukt.

Wees gegroet , gij heerlijk Christenfeest, dat de ledenvan denzelfden stam nauwer vereenigt en zoovele beloftenvan liefde en vrede meêbrengt.

Vele dagen vooraf zorgen trouwe moeder- en vader-handen reeds om dien avond te maken tot een blij denfeestavond , die grooten en kleinen zoo recht kinderlijk blijstemt. En hoevele min of meer kostbare geschenkenworden er niet in geheime bergplaatsen door de kinderenverborgen gehouden , om er vader en moeder op dienavond meê te verrassen ! Op zulke dagen, het feest vooraf-gaande , ziet men de dochters menigmalen de woning ge-heimzinnig uit- en insluipen , met een en ander voorwerponder voorschoot of mantel verborgen. De oudste zoons

Page 59: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

47

laten dan niemand op hunne kamer toe en zelfs de kleinstemollige kinderhandjes weten moeder of zuster zoo innigte vleien , een of ander voor hen te gaan koop gin om ervader meê te kunnen verrassen.

En op dien geheiligden feestdag treedt de zorgendeliefde uit eigen woning naar de afgelegen wijken , om invunzige kelderwoningen en tochtige vlieringkamertjeszieken en gezonden met een nuttige Kerstgave te ver-blijden en een zonnestraal te brengen in menig droevigmenschenhart. En zeker, die zelfopofferende liefde stemteigen feestvreugde hooger, omdat ze gedachtig is ge-weest aan het hoogste gebod des Heeren : „Hebt uwenaasten lief!"

Vrede zij den huisgenooten , die zich onder den stra-lenden Kerstboom vereenigen , na vooraf der armen tranente hebben gedroogd , gebogen harten te hebben opgerichten in duistere kamerkens een straal van het goddelijkKerstlicht te hebben gebracht , dat allen , allen zonderonderscheid zoo hartelijk welkom is.

Het Kerstfeest is het feest der liefde , het feest vangeven en ontvangen. Wel dengenen , die zich daarvanniet hebben willen afzonderen.

0, gij heerlijk Kerstfeest, zoo rijk aan herinneringen,wèl schenkt gij den kinderen blijdschap en dankbaarheiddes harten, maar ook den denkenden en liefhebbendenchristen nog daarenboven vrede en hemelzin.

In de huiskamer op de derde étage , de woning vanmevrouw de weduwe Van Marlen , mocht de Kerstboomook niet ontbreken, al was deze met bekrompen middelenaangericht. Toch had deze een recht feestelijk aanzienmet zijn flikkerende kaarslichtjes tusschen de groenetwij gen , behangen met vergulde noten en appelen enamandelen.

Page 60: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

48

Schooner nog dan de gloed van het kunstlicht wasde glans op de aangezichten der aanwezigen.

Op de beide tafels onder den Kerstboom , met een helderwit laken overdekt, lagen de feestgaven keurig gerangschikt.

De eene tafel bevatte de geschenken voor de huisge-nooten , de andere de feestgaven voor een hoog bejaardewaschvrouw en hare drie kleinkinderen, die, nog jongzijnde, vader en moeder hebben moeten missen.

Het was de bedachtzame , zoo eenvoudige als bescheidenErna mogen gelukken , gedurende de laatste drie maanden ,met eenig haak-, borduur- en schrijfwerk een honora-rium van f 30, — te kunnen verdienen.

En dat eerste, door nachtwaken zelfverdiende geld,dat haar zoo recht van harte blij had gestemd , had zijaan hare mama afgedragen om er naar eigen goedvindenmeê te handelen.

En mevrouw Van Marlen had al aanstonds de hulpvan tante Anna ingeroepen , die geen woorden van lofgenoeg kon uiten voor de lieve Erna , het vriendelijk

zonnetje in huis, dat door haar zelfopofferende liefde eneenvoud licht wist te brengen in de donkerste dagen ;wier leven en streven slechts één doel scheen te hebben ,namelijk , anderen gelukkig te maken en weinig voor zichzelve te vragen.

En dat die eerste verdienste eens recht nuttig zoubesteed worden , daarvoor zou tante Anna wel zorgen, wanttoen deze haar plannetje , na lang beraad , te kennen hadgegeven , was mevrouw Van Marlen het in alles metdie practische tante eens. Van toen af werd er geknipten genaaid en geplakt dat het een lust was om te zien.En zie, nu de vruchten van dien arbeid onder den Kerst-boom gerangschikt lagen, meende men het jubelen der oudevrouw en van hare drie weeskinderen reeds te hooien,

Page 61: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

49

Er welden tranen in Erna's van vreugde schitterendeoogen ; neen , zij kon niet langer zwijgen ; zij moest hethare lieve mama toefluisteren : „dat zij zich nu zoo inniggelukkig gevoelde !"

En waarlijk , Erna had reden te over om zich inwaarheid over het leven te verheugen. Haar lieve mamawas in de laatste weken zoo aangesterkt , dat zij haarziekestoel had kunnen verlaten , en, ofschoon langzaam ,zich weer in hare woning kon bewegen en deelnemen aande kleine huiselijke beslommeringen. Zie , bij zulk eenzegen werd aller hart weer vervuld met hoop voor detoekomst. Ja , wel was het een heerlijk Kerstfeest ! Me-vrouw Van Marlen was een en al bewondering over Erna'sgeschenk , bestaande uit een paar fraaie , door haar zelfgehaakte gordijngarnituren. En tante Anna was overge-lukkig met hare , door Erna zelf geborduurde kamer-pantoffels en beiden konden zich moeilijk voorstellen , hoezij bij haar veelomvattenden dagelijkschen arbeid , voorzulk een geduldwerk , den tijd had kunnen vinden. Ookde beide knapen jubelden en kusten hunne lieve zustervoor het fraaie speelgoed , dat zij haar te danken hadden.

En wat hadden die drie weeskinderen een pret ! Zijdansten en juichten dat het een lust was om aan te zien ;ook de oude waschvrouw drukte diep bewogen een kus opde hand van mevrouw Van Marlen, een dankbetuiging, dieErna haar beslist geweigerd had. Voor wat zij uit plichtbesefhad gedaan , achtte zij elke dankbetuiging een beleediging.

De kinderen hadden ieder een gemaakte jurk gekre-gen , twee hemden , een mutsje en een paar warmekousen , benevens een volledige poppenwoning , een doosmet kinderservies en een pakje honigkoeken. Ze haddendat alles gaarne zelf willen meedragen , als ze maar ge-kund hadden en grootmoeder het hun had willen toestaan.

4

Page 62: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

50

Met een blik , die van de reinste moedervreugde ge-tuigde , zag mevrouw Van Marlen haar lieve dochter inde oogen en streelde haar langs de wangen met eenteederheid , als alleen een moeder vermag.

Zoo innig vroolijk en opgewekt als heden , had zij haarkind in geen maanden gekend. Ja , wel was er veel ,zeer veel met die f 30, — verschaft geworden , veelvreugde bovenal en veel goeds er meé gedaan.

Eigenlijk kwam het haar mama als iets ongelooflijks vooren toch — men moest het Erna en tante Anna maar eensvragen , die elkander met raad en daad hadden bijgestaan

en er menigen namiddag en avond voor opgeofferd hadden.Uit een sedert langen tijd niet gedragen onmodischen

doek van tante Anna , uit een jurk , waaraan Erna reedslang ontgroeid was , en een heel goedkoop stuk katoenwaren de kleertjes voor de kleinen gemaakt , en datalles zoo netjes en smaakvol , alsof ze een handvol geldhadden gekost.

De mutsjes en de kousjes waren door Erna en tanteAnna gehaakt en gebreid , en de onderkleeren waren aaneen stuk goedkoop linnen te danken. De poppenwoninghadden ze beiden gemaakt en de meubelen van sigaren-kistjeshout gesneden , fraai beplakt en gekleurd. Alleende poppenkostumes hadden ze aan mevrouw Van Marlente danken , die bij dien arbeid zich nogeens haar eigengelukkige jeugd herinnerde.

Tante Anna's koffer, die een schat van linten , bandenen allerlei garnituren bevatte , had mede in de behoeftenvan de feestgaven voorzien.

En geen wonder dat , toen die geheele uitrusting opde tafel uitgestald lag , Erna van blijdschap in de handenklapte en zich zelve weer een klein meisje gevoelde. Enwat had dat alles te zamen weinig geld gekost. Een

Page 63: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

51

practische zin , bekwame handen en lust en liefde voorhet goede doel, hadden meegewerkt om tot zulk een ge-lukkige uitkomst te geraken.

Erna had mede aan zich zelve die heerlijk reine feest-vreugde te danken , en was er van overtuigd dat gevenzaliger is dan te ontvangen.

En toen de kleinen hunne schatten hadden ontvangen,zette Erna zich aan de piano en accompagneerde het lied,dat allen aanhieven :

Stille nacht, heilige nacht!"

Toen het lied geëindigd was , nam de oude wasch-vrouw afscheid en werden hare kleinkinderen uitgenoodigd,met oudejaarsavond hun deel te komen halen van denoten , appelen en andere lekkernijen , die thans den Kerst-boom versierden.

„En nu wij onder ons zijn ," onderbrak mevrouw VanMarlen de pauze toen de gasten vertrokken waren , „zouik gaarne willen dat Erna eens ging onderzoeken , wathet Kerstfeest haar heeft toegedacht."

Erna liet zich andermaal niet noodigen. Zij zelve waszeer nieuwsgierig wat mama en tante Anna voor haarhadden aangekocht. IJlings op de tafel toegetreden, zagzij reeds met één enkelen blik , dat zij maar al te zeerreden had zich te verheugen.

Het lang gewenschte warme winterjacket, met bontafgezet , en de daarbij behoorende pelsmuts waren een ge-schenk van haar mama.

Tante Anna had haar een keurig bewerkte blauweceintuur geschonken om op de dansavonden te dragenen daaronder .... Wat waren dat ? Boeken ? Ja ,waarlijk , een fraai gebonden exemplaar van Goethe'sgedichten en een dito van Schiller's werken. 0, wat een

*

Page 64: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

52

aangename verrassing was dat ; daar had zij reeds zoolang naar verlangd. Maar zie, daar ligt nog een boek-werk. „0, mama ! Gerok's Palmblatter, mijn lievelings-dichter — neen -- neen — dat is waarlijk al te veel !"

„Mama, lieve mama, ik bid u," zeide zij mettranen in de oogen , „wie heeft mijn verlangen zóó wetente raden ? Ik herinner me niet dat ooit aan iemand ge-openbaard te hebben !"

„Wel zus , natuurlijk het Kerstkind , wie anders ,"riep haar broertje Robert haar toe.

„En uit wiens naam heeft hij dat gebracht, broer?"vroeg Erna.

„Ja, weet je zus , wij mogen het je heusch nietzeggen !"

„Kom, kom, Robert, je moogt het mij wel meedeelen.Ik dien het toch te weten om hem of haar mijn dankte kunnen betuigen ?"

„Weet je wat, zus?" hernam haar broer, „beproefhet eens te raden !"

„Ja, als ik maar raden kon ! Komt , jongens , helptzus eens op den goeden weg in het doolhof van mijbekende namen. Och , lieve mama, zeg u het mij toch !"

Mevrouw Van Marlen schudde ontkennend het hoofd.„Welnu, zus ," riep de oudste broeder, „de naam

vangt met een S aan."„Stoutert," riep Robert zijn broertje lachend toe,

„ nu is 't geen kunst meer om den naam te raden !"„0, nu weet ik het," juichte Erna opgewonden. „Ja,

ja, ik had het kunnen vermoeden, dat het een geschenkvan mijn lieve , beste Sidonie zijn moest, want toenwe onlangs het Kerstfeest bespraken onder elkander, heeftze mij zoo handig weten uit te hooren , welke mijn

geliefkoosde dichters waren. 0 , ik ben er recht blij meê

Page 65: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

53^3

en zal haar morgen eens gaan bedanken. 0 mama entante Anna , wat zullen we nu prettige voorlees-avondjeskrijgen , niet waar ? En wat zijn die boeken fraai ge-bonden ; ik durf ze bijna niet in handen nemen."

„Maar, Erna," viel haar mama hierop in , „komt hetje niet een weinig verdacht voor, dat het Kerstfeest jeniets nuttigs voor je dansavonden heeft gebracht?"

„0 neen, lieve mama ! Ik meen dat het Kerstfeester zeer verstandig aan heeft gedaan , mij iets dergelijkste onthouden ; want , met uwe toestemming , mama ,wensch ik er niet weer heen te gaan."

„ Hoe ? Wat ? Gij verbaast mij , kind !" riep tanteAnna heftig uit. „Gij zoudt geen danslessen meer willennemen ? En dat waarom niet ? Is u iets onaangenaamsbejegend ?"

„Verschillende oorzaken werken tot die beslissing mede,beste tante!" en zich tot haar mama wendende, zeide zij :„ U veroorlooft me immers wel, eens heel openhartig mijnemeening daarover uit te spreken , niet waar ?"

Tante Anna, die naast mevrouw Van Marlen gezetenwas , knikte haar bevestigend toe.

„U moet dan weten , lieve ma en tante, dat ik totdat besluit gekomen ben , omdat de danslessen mij meerverdriet dan genoegen verschaffen. Om iets grondig tekunnen leeren moet men er aanleg voor hebben en diegave mis ik. Ook eischen de lessen , of beter gezegd hetbijwonen dier lessen en de bals die er op volgen , voort-durend onkosten, die voor ons nog al bezwarend zijn ,en eindelijk acht ik den tijd , die er aan besteed wordt,nuttiger te kunnen besteden."

„Ik vrees , dat niet alleen de met ons bevriendefamiliën, maar ook madile. Petit er zeer ontevreden overzullen wezen."

Page 66: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

54

„Lieve tante, ik houd mij verzekerd, dat mijn leer-meesteres er geen bezwaar tegen zal hebben , omdat mijnongeschiktheid zeer in 't oog vallend is geweest. Ookmevrouw Van der Pol, met wie ik er zoo terloops oversprak , meende, dat het zwaar moest vallen zich aan ietste wijden, waartoe men geen roeping gevoelde."

Deze bekentenis was , om zoo te zeggen , koren opden molen van mevrouw Van Marlen.

„Ik ben blij , Erna , dat gij er zoo verstandig overdenkt en nu tot dit besluit gekomen zijt, want daar gijzelve guiweg bekent, er geen genoegen in te hebben...."

„ Genoegen is het woord niet , mama," viel Erna haarin de rede , „maar ik vermoed tot de slechtste leerlingente behooren , die madlle. Petit ooit heeft gehad. Telkensen telkens weer werd ik overladen met berispingen enterechtwijzingen over mijn dansen , en daar ik er danzeer meê verlegen raakte , vergat ik , of liever ik lette erniet op de maat der muziek te volgen en maakte daar-door natuurlijk verkeerde danspassen. Het gevolg vaneen en ander was , dat ik zeer zwaar op den arm vanmijn danseur leunde en dezen zeer veel moeite veroor-zaakte om mij naar eisch te kunnen leiden. De jongeheerenblijken geen van allen genegen met mij te dansen enlachen mij achter mijn rug uit."

„ Maar gij , met uwe zelfbeheersching, halt uw blooheidtoch wel kunnen overwinnen, indien gij er u maar denoodige moeite toe gegeven halt," merkte tante bits aan.

„Ik heb er al mijn best toe gedaan , tante-lief, maarzonder het gewenschte gevolg , zoodat die lessen mij geengenoegen verschaften, maar in waarheid een ware beproe-ving bleken te zijn. Wel is waar komen na Nieuwjaarde quadrilles en menuetten aan de beurt, misschien zouhet dan beter gaan en ik mij meer zelfstandig kunnen

Page 67: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

bewegen, maar toch , ondanks dat vooruitzicht, wilde ikliever besluiten er maar van af te zien."

Er sprak hartstochtelijke opgewondenheid uit die woor-den en toch werden zij gesproken met een beslistheid,die den stempel droeg van echte volle overtuiging.

Tante Anna, die de oogen niet van haar af had,

zeide : „'t is een groote teleurstelling voor mij , zulks tehooren, Erna. Ik had mij zoo gelukkig gevoeld, je diekleine ontspanning te kunnen verschaffen. Je jong levenis te ernstig voor je jaren en als dat nog eenigen tijdzoo voortgaat, ben je oud voor je tijd. Bovendien benje verstandig genoeg om te weten, dat alle begin moeielijkis en dat men met inspanning en een goeden wil grootebezwaren kan overwinnen."

„Ik had er mij zelve een genoegen van voorgesteld,lieve tante , en dat zou het ook geweest zijn , als ik niettelkens en telkens weer zulke grove fouten gemaakt had.Maar laten wij er nu maar verder over zwijgen ; iedereenmaakt wel eens fouten in zijn leven en ik mag megelukkig achten , dat mijn handen beter aan mijn wilgehoorzamen dan mijn voeten."

„0 , dat ben ik volkomen met je eens ," hernam degoede oude, Erna's kleine vleezige handjes vattende; opden arbeid, dien deze verrichten, kan niemand iets aan temerken hebben."

„Kom , kom , tante , gij moogt ze niet prijzen voordat ze vanmiddag een goed werk zullen verricht hebben.Ik denk straks eens een proef van mijn kookkunst tezullen afleggen." En, dit gezegd hebbende, verliet Erna,na een sierlijke buiging , het vertrek , om in de keukenhaar nieuwe taak te aanvaarden.

Ook bij majoor Weenink had de familie zich om denKerstboom vereenigd.

Page 68: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

56

Op den met wit damast gedekten disch , waarop degeschenken uitgestald lagen , wierpen de heldere vlammenvan het gaslicht een schitterend licht. De hooge, sier-lijke denneboom , wiens takken bijna tot aan het plafondreikten , was overvol beladen met suikerwerk , marsepijn ,gekleurde glaskogels, noten en appelen, en de daartusschengeplaatste kleine brandende waskaarsen gaven er eenfeestelijk aanzien aan. Alle fraaie , kostbare zaken warensmaakvol en met zorg gerangschikt. Naast de zijdenjapon , voor mevrouw Weenink bestemd , lag een blin-kende helm en een kleine sierlijke degen voor George,den jongsten zoon des huizes. Maar het rijkst van al dehuisgenooten was Eva bedacht geworden ; zij immers wasniet alleen het eenig dochtertje en de lieveling haarsvaders , maar tevens een meisje in de bloeiende lente deslevens , dat in de toekomst een groote aantrekkelijkeschoonheid beloofde te worden.

Een rol keurig bewerkte kant dekte een fraaie roze-kleurige ceintuur; een krans smaakvolle mosrozen prijkteop een blad karton ; een keurig étui bevatte een goudenmet rozekralen ingelegden armband , waarnaast een paarglacd handschoenen in een juchtlederen étui zichtbaarwaren. Ook was er een keurige verzameling boeken , allein prachtbanden gebonden , wel een bewijs dat de zorg-volle ouders ook aan de geestesontwikkeling van hun kindhadden gedacht.

Alles te zamen genomen was het een tentoonstellingvan kostbaarheden , die wel mocht bewonderd worden entoch .... ondanks alle feestelijkheid , scheen er een som-bere , neerdrukkende stemming te heerschen. De majoorhad diepe rimpels tusschen de wenkbrauwen , zijn vrouwzag er moede en bleek uit en Eva staarde met een be-nevelden blik naar de feesttafel.

Page 69: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

57

Er had daareven een onaangenaam voorval plaatsgehad.

De keukenmeid , die bij de uitdeeling der Kerstge-schenken aan het dienstpersoneel rijkelijk bedacht wasgeworden, had hare geschenken stilzwijgend aangenomenen was daarna vertrokken.

De majoor, bij die onverwachte ongemanierdheid toor-nig geworden, had haar op verbolgen toon toegeroepen :„zijt gij niet tevreden met uw Kerstgeschenken , Anna,dat gij er geen enkele dankbetuiging voor over hebt?"

„Wel zeker, heer majoor," had deze daarop ten ant-woord gegeven, „een paar guldens waren mij veel lievergeweest dan al deze prullen. Daarmeê had ik dan de armeJohanna, aan wie niemand gedacht schijnt te hebben ,een versnapering kunnen koopen , omdat zij op dezenheiligen feestavond geen brood in huis heeft, om haarhonger te kunnen stillen."

Bij dezen uitval , die een scherpe terechtwijzing inhield,waren de wangen van mevrouw Weenink marmerwit endie van Eva donkerrood geworden ; ook de majoor was erzoo door overbluft, dat hij haar sprakeloos naoogde toenzij haastig de kamer verliet , om in de keuken nog eensin heftige woorden te vertellen , dat zij ze daar binneneens duchtig de waarheid gezegd had.

Nauwelijks was de keukenprinses vertrokken , of deheer des huizes , zich tot de huisgenooten wendende,vroeg met een van toorn bevende stem : „Is het waar-heid of logen wat die furie mij daar heeft toegevoegd?Is Eva's oude min werkelijk op dit Kerstfeest vergeten enwordt er heel niet aan gedacht om haar voor gebrek te be-waren ? Spreek dan toch ! Ik wil de waarheid weten !"

Het diepe, bedeesde stilzwijgen van moeder en dochterwas voor den majoor een bevestigend antwoord.

Page 70: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

58

„Die zwijgt , stemt toe !" hernam hij , met driftigentred op en neer loopend , „'t is schandelijk en grievendin dubbele mate, zulk een verzuim uit den mond vaneen dienstbode te vernemen. Mijn vrouw, die door onge-steldheid in de vorige weken zich met geen huishoudelijkeZaken heeft kunnen bezighouden , heb ik er geen verwijtvan te maken , maar jij , Eva , jij alleen hebt er schuldaan. 't Is onverantwoordelijk een oude van dagen zoosnood te vergeten; zij, die jou in je prille jeugd zoo liefde-rijk heeft verpleegd en verzorgd en ook in later jaren aanje ziekbed was gezeten met een toewijding, als ware jehaar eigen kind geweest ! 't Is ons een raadsel , hoe jij ,Eva, haar zoo snood aan haar lot hebt kunnen overlaten."

„Ach, papa-lief," vleide Eva, „ik weet heusch niethoe het komt dat ik er niet aan gedacht heb. Al mijntijd is ingenomen door leeskransjes, dansavonden en...."

„Ei! 't Is dus door het najagen van vermakelijkhedendat jij je aan plichtverzuim schuldig maakt ! Welnu,dan beveel ik je dergelijke dwaasheden in 't vervolg testaken. Morgenochtend ga je terstond na het ontbijtde arme Johanna om vergeving vragen voor je onbedacht-zaamheid en haar een mild Kerstgeschenk aanbieden. Jemoet maar eens met mama overleggen wat je haarschenken zult."

„Ik beloof u, terstond na het ontbijt te zullen gaan,papa," verzekerde Eva, die zich schaamde over haar ver-zuim , dat de oude te gevoeliger moest treffen , omdat zijtot hiertoe nimmer door de familie Weenink vergetenwas geworden. „Kom , papa, wees nu niet langer boosop mij," vleide Eva, hem omhelzend. „Kom, zie u Evanu maar eens vriendelijk aan, ik gevoel er heuschspijt over."

,,Welaan, wij zullen er dan nu het stilzwijgen over

Page 71: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

59

bewaren en ons den feestavond niet laten bederven. Zienu eens, wat de Kerstboom je gebracht heeft ! Zal datniet een prachtig balkleedje worden ?"

„Zeker, 't is buitengewoon mooi, papa ; maar als ikhet zeggen mag, had ik me liever een roze tule en geenwitte gewenscht."

„Dat is iets , dat je maar met je mama moet be-spreken , kind. Ofschoon ik je als mijn meening moet tekennen geven , dat je voor jou leeftijd beter in 't witdan in roze gekleed kunt gaan. En al die andere zakendaar, hebt gij daar soms ook iets op aan te merken ?"Mij dunkt dat die fraaie mosrozen en de ceintuur, eengeschenk van tante Jenny, voldoende rozekleur hebben."

„Zeker papa , en deze armband is ook een kostbaargeschenk. Zie maar eens , hij past mij heel goed."

„En zijn de boeken ook naar je smaak , Eva ?" vroeghaar mama.

„Ik heb ze nog niet ingezien , ma ; welke boekenzijn het?"

„Verlang je ze niet eens in te zien , kind ?" hernamhaar mama.

„Ja, 't lijkt een heele verzameling ," merkte Eva aan,de boeken een voor een ter hand nemende. „Hé , dekomplete werken van Zschokke , Goethe's GedichteFrensen's Predigte , een Encyclopedie, Spitta's Palmblatteren .... en .... een Kookboek !" Er speelde een spotlach omhaar lippen bij het opnoemen der titels. „Och, malief,"sprak ze , kleurend van teleurstelling. „'k Gevoel niet denminsten lust deze boeken te lezen. De werken van Zschokkezijn oud en saai; niemand leest ze meer tegenwoordig.Voor Goethe had ik liever Heine's Gedichte gehad.Spitta bekoort me evenmin als de preekera van Frensenen dan een kookboek — neen , voor de keuken gevoel

Page 72: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

60

ik niet de minste roeping. Ja , ik begrijp het al , dezeKerstgave heb ik aan mijn ernstige tante Louise te dan-ken , die heeft meermalen zulke dwaze invallen ; is 't nietzoo , mama?"

„Ditmaal heb je misgerekend , Eva ," antwoorddemevrouw Weenink ietwat heftig. „Dien dwazen invalheb je aan mij te danken!"

„Maar.... mama , hoe zijt u op die gedachte ge-komen ?"

„ Omdat ik het mijn plicht als moeder achtte, eensaan je geestelijke ontwikkeling te denken , kind-lief.Een degelijk ernstig boek zal je hart en hoofd vormenen je tot nadenken stemmen. Het leven is rijk aanmoeilijkheden en tegenspoeden , en daar dien je voorgewapend te worden om die geduldig te leeren dragen.En wat het kookboek betreft, ook dat kan je vannut zijn. Je bent nu oud genoeg om eens de behulpzamehand te bieden in de huishoudelijke werkzaamheden, waar-onder de kookkunst een voorname plaats inneemt."

't Was of er een spook, een onheilspellend spook voorhaar verbeelding opdoemde , zóó schrok Eva bij dezeterechtwijzing. Zij beet zich in de lippen van boosheid.En zonder haar mama een vriendelijken blik te gunnen,trad zij eenige schreden terug. 0, het woelde en stormdezoo in het kleine weerspannige hartje van dat meisje, inwier hoofdje slechts gedachten omwoelden van ijdele dingen,en dat een afkeer koesterde voor levensernst en vromenzin , die het sieraad der vrouw uitmaken.

„Dit is reeds de tweede maal vanavond , Eva , datjij je misdragen hebt ," onderbrak mevrouw Weenink depauze. „En dat nog al op een heiligen feestavond , dietot liefde en vrede doet stemmen. Je moest je schamen,kind. 't Wordt hoog tijd, dat je onder mijn leiding

Page 73: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

61

komt, en je in ernstiger dingen leert bekwamen dan indansen , sport en andere vermakelijkheid , die je lichtzin-nigheid aanwakkeren. Ik reken er op, dat je vanavond,als de gasten er zijn , je als een welopgevoed meisje zultgedragen."

De majoor had intusschen een fraai bewerkte sluimer-rol van den feestdisch in handen genomen en nu op Evatoetredende, zeide hij : „Dit is waarlijk een door mij ge-wenscht Kerstgeschenk en ik vertrouw te mogen zeggen,dat ik dit aan onze lieve Eva te danken heb. Is ditgoed gedacht, kleintje?"

„Ja, papa ! en het verheugt me, dat het naar uw ge-noegen is!"

„Wel! Wel !" vervolgde de majoor, „veel kennis vanvrouwenarbeid heb ik niet, maar zooveel weet ik er tochwel van , dat dit geschenk veel arbeid en taai geduldgevorderd heeft , en dat mijn dochtertje vlijtig de handjesheeft moeten roeren, om zoo iets smaakvols te kunnenleveren. Dus mag ik aannemen, Eva, dat jij dit, zondereenige hulp, voor mij gemaakt hebt ?"

„ Natuurlijk, vadertje," antwoordde Eva, haar zakdoekgebruikend om haar schaamteblos te bedekken; en daaropde étui met handschoenen opnemend, sprak zij : „hum!hum, handschoenen met zes knoopjes, zie ik ; nu, danmag ik wel een kamenier aanstellen om ze mij te hel-pen sluiten."

„Zie eens , papa !" viel de kleine George hierop in , die,met den blinkenden helm op zijn aardigen krullebol enden degen op zijde, een militair saluut maakte.

Vroolijk lachend dien groet beantwoordend, zeide demajoor: „ja, ja, het Kerstfeest heeft van mijn jongeneen man gemaakt !"

„ En zie eens, George, wat ik gekregen heb," viel Eva-

Page 74: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

62

hierop in , den knaap haar ceintuur en armband voor-houdend. „Prachtig, hé!"

„Nu , mooi is het; maar zoo mooi als mijn helm endegen toch niet !"

„O jou kleine egoïst !" voegde de majoor hem toe,

„ maar wat zeg je dan wel van mijn sluimerrol? Zieeens ! vindt je die niet keurig bewerkt ?"

„Och, dat ding !" zeide de knaap , verachtelijk deschouders optrekkend, „dat heeft het Kerstkind u nietgebracht, papa. Onze naaister Louise heeft het gemaakt."

„Je vergist je George," hernam de majoor met nadruk.„Je zus Eva heeft die voor mij geborduurd."

„Foei, papatje, wie heeft u dat wijs gemaakt? Ikwas er bij tegenwoordig toen Louise de sluimerrol aanEva overhandigde. Zij hield die onder haar regenmantelverborgen toen zij de kamer binnenkwam. En toen Evade sluimerrol met aandacht bekeken had , zag ik haarLouise een rijksdaalder geven , zeggende : „ik ben zeertevreden over je werk. Je hebt dien keurig bewerkt.Papa zal er zeker meê ingenomen zijn ! Hartelijk dank ,Louise !"

Een pijnlijke stilte volgde op deze bekentenis.Eva had zich een weinig teruggetrokken en was schijn-

baar bezig een manchetknoop vast te maken.Majoor Weenink wierp de sluimerrol zeer verontwaar-

digd op de tafel onder den Kerstboom en bleef peinzendstilstaan. God alleen weet wat er op dat oogenblik inzijn hoofd en hart omging.

Mevrouw Weenink liet zich met een bangen zucht opeen stoel neêrvallen.

De kleine George zag met verbazing nu den een , dande ander aan.

„Papa en mama denken zeker dat ik gejokt heb,

Page 75: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

63

niet waar ?" riep de knaap luid , „maar papa heeft hetLouise maar te vragen of ik de waarheid niet gespro-ken heb."

De majoor keerde zich plotseling om bij dezen uitroep,en, Eva strak aanziende , vroeg hij : „Eva, heeft je broertjegejokt of de waarheid gesproken ? Ik wil het bepaaldweten ! Kom , ik beveel je te spreken !"

„Jai, lieve papa , George heeft u niet belogen ; Louiseheeft de sluimerrol voor mij gemaakt. De dansavondennamen al mijn vrijen tijd in beslag."

De majoor, de sluimerrol opnemende, wierp die Evatoe, zeggende : „dat prul had ik mij zelven wel kunnenaanschaffen. Geen enkel woord van dank is je dezenavond over de lippen gekomen. Je hebt je niet ontzien, jemama en je tantes diep te grieven, door je ontevredenheidte luchten over de kostbare geschenken je aangeboden,en daarenboven schaamt jij je niet mij zoo moedwilligvoor te liegen. Je hebt er voldoening van, dit Kerst-feest totaal bedorven te hebben ; een dolksteek ware mijliever geweest dan al wat ik dezen avond heb moetenervaren. 't Is mij in één woord een gruwel !"

Dit gezegd hebbende, verliet hij met forsche schredenhet vertrek.

Marmerbleek en sidderend over al haar leden , oogdeEva haar papa na. Zoo toornig als nu had zij haarvader nimmer gezien en met een schuwen blik keerdezij zich naar hare hevig ontstelde moeder, die al haarbest deed den kleinen George gerust te stellen, die diepbedroefd zijn krullebol in moeders schoot hield gebogen;onderwijl was zijn broeder stil naar zijn kamer geslopenom er zijn boekgeschenken te bewonderen.

En Eva? Zij stond besluiteloos tegen den disch aan-geleund.

Page 76: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

61

Trots en schaamte streden in haar hoofdje om denvoorrang.

Eindelijk , zich vermannend, raapte zij de sluimerrol,haar toegeworpen , van den vloer op , en legde die ophaar stoel neer.

„Haar goede papa kon immers niet lang boos op haarwezen ," peinsde zij.

En indien hij haar nu eens niet wilde toespreken , —als zij nu eens, wie weet voor hoe langen tijd , zijnliefkozingen moest ontberen ? Dat papa zich een weinigje

teleurgesteld gevoelde , omdat zij niet ingenomen bleekmet haar baljurk en haar boekgeschenken , dat kon zijzich begrijpen , — maar — om zóó te toornen tegen haar,omdat Louise het feestgeschenk gemaakt had , dat hadzij niet kunnen vermoeden , dat vond zij onredelijk.

Zij was er zelve meê begonnen, maar vond het

een landziekig werk , — zij had er geen lust toe gevoelden het verder aan de naaister opgedragen ; was dit nuzoo erg?

„Dat niet alleen , Eva ," fluisterde haar geweten haartoe ; „'t was uw vader een zichtbaar bewijs, dat gijgeen wederliefde gevoelt voor uwe ouders , die het uaan niets laten ontbreken , die al uwe wenschen trach-ten te voorkomen ; zie nog eens naar het present , dat gijuwe mama hebt aangeboden : een geborduurden tafellooper,op de leeskrans in drie avonden vervaardigd , een prul ,een niets , en dat wel voor haar, wie ge zoo na aan hethart ligt ! En dan dien verfoeilijken leugen , acht ge datdan geen zonde?"

Voorzeker, haar vriendin Lucie Berger had dien avondop de leeskrans met het oog op den tafellooper waarheidgesproken , toen zij Eva toevoegde : „mijn negenjarig zusjeBertha heeft zich heel wat meer moeite en kosten ge-

Page 77: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

65

troost voor haar mama's Kerstgeschenk , en 't mocht ge-zien en geprezen worden, zoo smaakvol als die kleinehandjes het bewerkt hadden."

Het geweten had eindelijk de overwinning behaaldover haar trots.

„Ach , ja ," dacht ze , „ik heb me onwaardig en licht-zinnig gedragen." Zij was er van overtuigd, dat zij teveel aan haar gemakzucht had toegegeven ; gisteren noghad zij er een scherpe berisping van haar mama over ont-vangen , toen de onderwijzeres zich bij deze kwam be-klagen over haar gebrek aan lust en ijver."

En nu die goede papa ook nog boos op haar was ,dat kon , dat mocht zoo niet voortduren. Zij wilde nogheden tot hem gaan en hem zoo lang vleien , tot hij haarvergeving had geschonken. Haar handschoenen haastigop den feestdisch werpend , trad zij op haar mama toe,zeggende : „Mama , ik wil terstond papa gaan opzoeken."

„Dat zou ik je ook aanraden, kind ," antwoordde mevrouwWeenink op strengen toon , „gij hebt door je slechtgedrag den heelen lieven Kerstavond voor ons bedorven !"

„Zou ik papa op zijn kamer vinden , mama ?"

)7 Waarschij nlij k wel."Juist toen Eva de deur der kamer naderde en die

geopend zag , hoorde zij de electrische schel der huisdeurovergaan en daarop de stem van den majoor, die in dencorridor zijn gasten ontving.

't Was dus voor heden te laat om boete te doen.Kort daarop traden de gasten binnen, en na de weder-

zijdsche begroeting werden de Kerstgeschenken bewonderd,waarvan die welke voor Eva bestemd waren , een rijk

aandeel kregen.'t Was Eva intusschen niet mogelijk geweest haar

vader ter zijde te komen , want na een levendig onder-5

Page 78: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

66

houd over verschillende aangelegenheden , namen allenaan den feestdisch plaats.

Het kon den gasten echter niet onopgemerkt blijven , dater ditmaal iets aan de anders zoo gezellige vroolijkheid ont-brak. Het lachen ging niet van harte ; de toasten werdenzoo koud voorgedragen en bij wijlen heerschte er zelfs eendrukkende stilte. De majoor, meestal zoo gezellig en prettigin zijn onderhoud , scheen ontstemd. De gastvrouw, dieer slag van had een gezellig discours te voeren , was inzich zelve gekeerd en de misnoegdheid stond op haarbleek gelaat te lezen. Men kon het Eva aanzien, dat zijgeweend had en zich schaamde om aan de gesprekkendeel te nemen. De beide jongens waren de eenige derhuisgenooten, die van harte blij gestemd waren.

Bij zulk een stemming moest het feest wel onder-broken worden , zoodat lang voor den bepaalden tijd degasten afscheid namen en vertrokken.

Nu meende Eva haar papa te mogen naderen. Schoor-voetend was zij hem ter zijde getreden, zacht smeekend :„lieve papa .... ," maar de majoor, haar afwerende , sprak :„ 'k heb er genoeg van voor dezen avond ; morgen zal ikje te woord staan ! Ik verzoek je terstond naar je kamerte gaan."

„Maar papa .... !"„Vertrek , zeg ik je ! Ik verzoek je geen scènes te

maken! Ga!"Hevig snikkend snelde Eva naar hare slaapkamer, waar

zij zich ter ruste neervlijde en zich in slaap weende.Zoodra Eva en de jongens zich verwijderd hadden

en de majoor met zijn vrouw alleen achterbleef,liep de eerste eenige oogenblikken met groote passen engefronst gelaat de kamer op en neer.

Maar toen zijn blik op zijn vrouw bleef rusten , die,

Page 79: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

67

diep verslagen , een beeld der wanhoop gelijk , zich in eenarmstoel had laten neervallen , greep hij een zetel enplaatste zich naast haar.

„Beste vrouw," onderbrak hij de pauze, „ik kan jeniet zeggen hoe diep verontwaardigd ik mij gevoel over deverregaande lichtzinnigheid van onze Eva ; wat moetenwij nu met haar aanvangen ?"

Mevrouw Weenink, wier gansche uiterlijk van hareinnige smart getuigde, liet het hoofd moedeloos op deborst zinken. „Ik ben er van geschrokken en zielsbe-droefd over, beste man," stamelde zij. „Als er iets isdat mij had kunnen dooden , dan zou het dat geweest zijn,wat ik dezen avond uit haar mond gehoord heb. Eenigedagen geleden heb ik er haar reeds aan herinnerd , dat zij,bij haar aankoopen voor het Kerstfeest, ook haar oude min ,Johanna , niet mocht vergeten , en door mijn daarop ge-volgde ongesteldheid heb ik verzuimd er onderzoek naar tedoen. Ik meende mij geheel op haar te kunnen verlaten."

Hierop zweeg zij , met een gevoel van tegen hem op-zien , en dat zij zich geheel aan hem kon toevertrouwen,omdat hij een practisch man was , die haar met raaden daad zou bijstaan.

„'t Is al te erg !" merkte de majoor aan , zijn toornbeheerschend.

„Onze Eva schijnt ongeschikt zich dankbaar te be-toonen en alleen behoefte te hebben om gestreeld teworden. En dat die keukenprinses er ons een verwijtvan moest maken, grieft me dubbel, omdat Eva's onharte-lijkheid als een smet op ons, ouders , terugvalt. En watnu die sluimerrol betreft, wist gij er van dat zij die aande naaister te maken heeft gegeven ?"

,, Ik had in 't minst geen vermoeden, dat zij haarbegonnen taak aan Louise had opgedragen."

*

Page 80: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

68

„Zij is er dan toch eerst aan begonnen.....?"„Dat wel ; het benoodigde heeft zij zelve gekocht en

de eerste figuren onder mijn toezicht geborduurd. Verderweet ik er niets van. Zoo dikwijls ik naar haren arbeidvroeg , kreeg ik tot antwoord , dat zij er spoedig meêgereed hoopte te zijn."

Met meer zachtheid in zijn stem informeerde de majoor :„En wat heeft zij voor u gemaakt , vrouw-lief?"Er lag in deze vraag iets wat haar verontrustte.

„'t Valt me zwaar het u te zeggen , Karel ," ant-woordde zij. „Zij gaf mij een tafellooper, die haar nochveel onkosten , noch veel inspanning gekost heeft."

„Zoo! en wat heeft zij haar broertjes geschonken?"„Niets!"Bij dit antwoord was de majoor opgestaan om zijn

zenuwachtige wandeling door de kamer te hervatten.Er heerschee een drukkend stilzwijgen.Eindelijk onderbrak de majoor de pauze en er was

diepe ernst en weemoed in zijn stem , toen hij vervolgde:

„Wij beiden zijn te kortzichtig en nalatig geweest en degevolgen hebben wij er nu beiden van ondervonden. Onzebijna volwassen dochter belooft ons geen steun te zullenworden voor onzen ouden dag. 't Heeft me duchtig ge-ergerd , dat zij , gedurende uwe ongesteldheid , zich zooweinig aan u liet gelegen liggen. In plaats van u gezel-schap te houden en naar vermogen behulpzaam te zijn,liet zij u alleen om zich te vermaken met schaatsenrijden,haar leeskransje en danslessen bij te wonen of met harekornuiten te gaan wandelen. Uitgaan en plezier makenis haar lust en haar leven. Dat moet anders worden !"

Een diepe zucht uit het geprangde moederhart washet Benige antwoord op deze zij delingsche beschuldiging.

„Ja, maar nu wenschte ik wel van u te hooren,

Page 81: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

69

waarom hebt gij , haar moeder, dat alles toegelaten ?"ging de huisheer met verheffing van stem voort. „Haaropvoeding was u toevertrouwd. Gij halt dat alles kun-nen voorkomen door haar te beletten uit te gaan , haarhuiselijke bezigheden op te dragen en toe te zien datdie ook behoorlijk werden uitgevoerd. Ik, als man ,heb de handen vol aan mijn administratie en militairendienst."

„En denkt gij dan, beste man, dat lichamelijk zwakkemoeders een eigenzinnig meisje kunnen leiden en beheer-schen. 't Zij verre van dat. Gij weet, dat de geneesheermij telkens en telkens verboden heeft om mij op tewinden en zenuwachtig te maken. Wanneer nu eenkind niet wil beseffen , dat het haar plicht is een zwakkemoeder het leven aangenaam te maken, en haar kinderlijkgevoel haar niet dringt hare kinderplichten getrouw tevervullen , gaat het boven mijne krachten om daarin ver-andering te brengen."

„Dat wil ik geenszins ontkennen, vrouw ! 't Valt onsvaak gemakkelijker onze dienstboden dan eigen kroost tebevelen. Maar ouderlijke tucht moet er zijn om het kindin het rechte spoor te houden. Wij zijn nu beiden de dupevan onze toegevendheid geworden. 't Gaat mijn begrip teboven , hoe Eva ons zoo heeft kunnen grieven door haarondankbaarheid en leugenachtigheid. 't Heeft mij zelfbeheersching genoeg gekost, haar geen dracht slagen tehebben toegediend."

„Helaas, het eene kwaad ontspruit uit het andere,en ik vrees maar al te zeer, dat zij volstrekt zal wei-geren mij in mijn huiselijke plichten bij te staan. Gijwaart er zelven getuige van, met welk een minachtingzij over het haar geschonken kookboek sprak."

„Ja, dat heb ik tot mijn spijt vernomen. Ik meende

Page 82: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

70

tot nu toe, dat hare oppervlakkigheid van een voorbij-gaanden aard zou blijken te zijn."

„Integendeel, manlief!" hernam mevrouw Weenink,Eva is van jongs aan zoo geweest. Er ging geendag voorbij dat zij niet berispt moest worden. En nuzijn hare gebreken met de jaren toegenomen. En.... 'tdoet mij leed het te moeten zeggen , uwe voorliefde voorEva, uwe voortdurende toegeeflijkheid, hebben mijn machtover haar als moeder gefnuikt."

„Nu , nu , zoo erg is het niet , moedertje," sprak demajoor, wien deze gegronde beschuldiging als een stortbuiop het lijf viel. „'t Is nu de vraag , zal zij zich gemak-kelijk onder de ouderlijke tucht leeren buigen of zijn erandere, strenger maatregelen noodig om haar van hareverkeerdheden te genezen ?"

„Mij dunkt , het is noodig haar een paar jaar ondervreemde menschen te brengen ; zij moet eens van huisin een strenger omgeving."

„Gij zoudt haar dus in een pension willen besteden,vrouw?"

„Niet in den gewonen zin van het woord. Ik hadeigenlijk het oog op mijn zuster Marie, die meer energiebezit dan ik. Gij weet dat Marie en haar man in hunnepastorie in het gebergte op wel bescheiden voet, maargeheel in overeenstemming met elkander leven en dat mijnzuster voortreffelijk de kunst verstaat hare dochters opte voeden. Zij en haar man bezitten meer opvoedkundigtalent, dan ik mij op beroemen kan. Haar beide dochtershebben in Bonn op goede scholen onderwijs ontvangen ;zij leeren nu beiden het huishouden onder leiding vanhare moeder.

Er heerscht een reine , godsdienstige geest daar in huis,en de vrede troont er aan den gezelligen, huiselijken

Page 83: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

71

haard. En toch zijn de meisjes gezond , bevallig en op-geruimd. Ook verkeeren zij veel in gezelschap van degrondbezitters en de geestelijken in hare omgeving.

Mij dacht , dat die omgeving een uitmuntende leer-school voor onze Eva mag heeten. De dagelijkscheomgang met hare nichten, zal haar aansporen zich naardeze te vormen ; haar eigen gebreken leeren kennen ; ofzijt ge 't niet met mij eens , dat lesringen wekken ,maar voorbeelden trekken ?"

„Uit een en ander blijkt het mij duidelijk, vrouwtje ,dat gij reeds geruimen tijd het plan schijnt gevormd tehebben om onze Eva uit onze woning te verwijderen enhaar onder andere leiding te doen opvoeden ," antwoorddede majoor, „en ik kan het niet ontkennen , dat ditvoorstel mij onaangenaam verrast. Ik kan mij moeielijkaan het denkbeeld gewennen , om onze Eva te moetenmissen , al is het dan ook maar tijdelijk. Ondanks alhare gebreken ligt zij mij na aan het hart."

„Mij eveneens !" viel mevrouw hierop in. „'t Zou mij ,haar moeder, zwaar vallen haar verre van huis te weten;maar een anderen en beteren uitweg weet ik niet. In dengrond van haar hart is Eva niet kwaad , maar het ontbreekthaar aan een bekwamer leiding dan de mijne , indien zijeens als een welopgevoed meisje zal geacht worden. En mijdunkt , wat het zwaarste is , moet het zwaarste wegen."

„Hoor eens , vrouwtje ," aldus besloot de majoor zijnesamenspraak , „ik kan er onmogelijk nu reeds in toestem-men , maar ik beloof je , er eens ernstig over te zullen naden-ken. 't Komt mij voor, dat wij haar veel te hardvochtigbeoordeelen en dat het onzen ouderplicht wel wat te vergedreven is , om haar uit het ouderlijk huis te verwijderen.Het is misschien het beste ons oordeel op te schorten enaf te wachten of zij ons morgen hare verontschuldiging

Page 84: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

72

zal komen aanbieden. Ik wil nu verder maar hopen ,dat de zorg , die ons beiden drukt , geen nadeeligen invloedop onze nachtrust zal uitoefenen. Goeden nacht, lievevrouw!"

Onderwijl de majoor zich naar zijn slaapkamer begaf,bleef zijn gade nog een wijle in een diep nadenken ver-zonken , dat haar smartelijk aandeed. Eerst werd zijbeschuldigd zich te zwak en te toegevend jegens haarkind gedragen te hebben ; en toen zij haar echtgenootaanbood om beiden een offer te brengen dat het geluk harerdochter kon bevorderen, was het haar echtgenoot die zichonwillig toonde van het aangegeven voorstel gebruik temaken. „Met dit al ," mompelde zij, opstaande, „ben ikde lijdende partij en dat zal zoo wel blijven."

Page 85: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

ZESDE HOOFDSTUK.

EEN ONAANGENAME DANSLES.

-...------,...,-,

„En woelen dan de stormen,En demons om ons heen, —Aan mij den strijd te strijden,Ik strijd toch niet alleen."

V. L.

Den volgenden morgen had er reeds vroegtijdig eenernstig onderhoud tusschen majoor Weenink en Eva plaats.Even voor het ontbijt had hij haar in zijn kamer laten komen,en toen hij haar met ernst en goedheid hare tekortkomin-gen onder het oog had gebracht, beloofde zij zijne verma-ningen ter harte te zullen nemen. Zij had al den tijdgehad sedert den vorigen avond , om over hare gebreken nate denken, en tegen haar gewoonte had zij zich gedrongengevoeld hare fouten nog eens na te gaan , en dat een enander had haar een groot deel harer nachtrust gekost.Dienzelfden avond nog , voor zij naar hare kamer vertrok,had zij zich zelve reeds bekend , dat haar papa grondigereden had om over haar verstoord te wezen ; een diepschaamtegevoel deed haar nu willig buigen onder zijnberispende toespraak.

Page 86: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

74

Ditmaal was het haar ernst met haar bede omvergeving ; ernst met haar belofte , zich van nu aante zullen beteren.

Ook verzekerde zij haren vader, dat zij er naar trach-ten zou haar mama de behulpzame hand te bieden bij allehuiselijke bezigheden ; dat zij met de naaimachine wouleeren werken ; haar best zou doen om koken te leeren endes avonds zich een gehoorzame leerlinge zou betoonen ,wanneer haar mama haar op het gebied van kunst enletteren wenschte in te leiden. In één woord , er wasniets wat zij niet zou willen doen om haar ouders ge-noegen te geven.

Eva beloofde veel -- zonder er van bewust te zijn ,welk een wijde kloof er ligt tusschen het willen en vol-brengen, en hoeveel zielskracht, zelfkennis en zelfverloo-chening er vereischt wordt om al de gebreken en kwadegewoonten af te leggen , die als 't ware met haar warenopgegroeid.

Toen de majoor zijn dochtertje verlof gaf om te gaan,waren beiden tevreden. Eva's schuldbesef en hare be-loften voor de toekomst , hadden haar vader genoopt, omvan hare tijdelijke verbanning uit het ouderhuis geenwoord te reppen. Zooals het zich nu liet aanzien zou eraan zijn vrouw's voorstel geen gevolg worden gegeven.Maar toen de majoor, na het ontbijt, zijn onderhoud metEva aan zijn echtgenoote meedeelde, was deze het lang nietmet hem eens. De moeder met haren scherpzienden bliktwijfelde geenszins aan de gedane beloften, maar wèl aanhet nakomen daarvan. Zij voorspelde zich geen merkbaregoede gevolgen van Eva's vluchtige gemoedsaandoeningen haar goeden wil zich te zullen beteren.

Majoor Weenink gaf daarop met hooge stem te ken-nen, dat hij van geenerlei bedenkingen iets meer wilde

Page 87: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

75l^

hoorgin. Hij voor zich hield zich overtuigd, dat Eva heternstig meende met hare beloften en hij verwachtte daar-van het beste.

De eerstvolgende dagen scheen het werkelijk of Evadoor een beteren geest bestuurd werd. Het ontbrak defamilie Weenink in de laatste dagen niet aan gasten , dieop middag- of avondbezoek kwamen om er eenige urengezellig door te brengen.

Nu gebeurde het meermalen , dat juist bij die gelegen-heden een der dienstboden een middag- of avonduit-gangsbeurt had ; en daar mevrouw Weenink alsdan voorvele dingen te zorgen had, was Eva wel gedwongen haarmama daarbij behulpzaam te zijn.

Zij zorgde alsdan voor de thee en koffie, maakte hetglaswerk en het gebruikte servies schoon, belastte zich metde spoedeischende boodschappen , paste op haar broertjesen maakte des avonds de slaapkamers gereed. Haarouders zagen dat alles met stille bewondering aan en Evascheen zich zelve bewonderenswaardig toe. Zij zelve hadnooit kunnen vermoeden , dat zij zoo werkzaam kon zijnen daarbij elken morgen nog het werk van het kamer-meisje zoo naar behooren had kunnen volbrengen. Indienhaar ouders nu niet over haar tevreden waren , zou zijhen nimmer kunnen voldoen.

Niet een van hare vriendinnen deed zooveel huiswerkals zij . Zou Hildegarda er wel iets van af weten hoe menhet servies moest omwasschen? 0 foei, Hildegarda voor delunch zorgen of bedden afhalen en kamers schuieren ? 't Isbelachelijk ; zij zou er niet aan denken en er ook nimmertoe overgaan zich met zulke bezigheden te vermoeien.

De onaangenaamste van alle onaangename huiselijkebedrij ven noemde Eva het reinigen van den koffie-molen , omdat men er zulke zwarte handen van kreeg.

Page 88: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

76

„0," dacht zij , „wat zouden de heeren van de dans-lessen er wel van zeggen als zij haar, die zij „de stervan den avond" noemden , zooals luitenant Van der Polhaar eens had toegefluisterd , eens in de keuken aan denspoelbak bezig konden zien ?"

Vandaag was het gelukkig de laatste van Martha'svrije dagen , heden-avond kwam deze thuis en kon zijverder haar werk weer doen. Op den duur kon zij , Eva,er zich niet meê belasten ; zij hield er niet van haarhanden zoo te bezoedelen. Ook vroeg zij zichzelve meer-malen af, of mama heusch haar voornemen zou ten uitvoerbrengen om haar het koken en braden te legren ; dat konimmers evengoed tot den volgenden zomer worden uit-gesteld. Nu had de wintervorst rivieren en meren in eengladde ijsbaan herschapen , waarop men naar hartelust konschaatsenrijden. Daarbij waren de namiddagen zoo vreese-lijk kort; waarom zou zij er niet van mogen genieten ?"

Maar als haar mama zich eenmaal iets voorgenomenhad te doen, dan was er ook niets aan te veranderen enmoest zij wel gehoorzamen. 't Is ongelooflijk , zoo strenghaar ouders tegenwoordig waren. Ieder bevel moest tenuitvoer gebracht worden en dat was verschrikkelijk. Zewas wel-is-waar soms wat vergeetachtig of onwillens tegehoorzamen , maar .... men is immers maar eenmaaljong en dan wil men gaarne wat van het leven genieten.„ Intusschen ben ik onder al die bedenkingen met mijn

koffiemolen klaar gekomen en zal dien nu op het fornuiste drogen leggen. Morgen zal ik het Martha weer op-dragen ; den hemel zij dank."

Zoo woelden Eva's gedachten door haar hoofdje heen.En hoe langer hoe meer verviel zij in haar vroegerezorgeloosheid en lichtzinnigheid , tot al haar goede voor-nemens in 't vergeetboek kwamen.

Page 89: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

77

't Kostte haar wel eenige inspanning om haar verlangennaar den eerstvolgenden Donderdag , waarop de zevendedansles zou plaats hebben , voor haar ouders verbor-gen te houden. Onstuimig klopte haar hartje bij de ge-dachte aan al de vleierijen , die zij dan zou inoogsten ,aan de velerlei hulde haar gebracht, want zoo veel hadzij wel opgemerkt , dat, na Hildegarda, zij de schoonste enbevalligste was van al de jonge dames die aan den dans-cursus deelnamen.

Eindelijk was die dag aangebroken en op het gewoneavonduur waren al de gasten weer in het salon vanmadne. Petit bijeen.

Onder de jonge dames waren er eenigen , die hareKerstgeschenken ter bewondering hadden meêgebracht , ennatuurlijk heerschte er bij de beschouwing nog al verschilvan meening , dat alras in een luide spraakverwarringontaardde , totdat madne. Petit , op haar podium gezeten ,meermalen een waarschuwend „stilte" en „taisez-vous" liethooren ; maar de jonge dames waren zoo opgewonden, datzij er zich niet aan stoorden.

Erna, die dezen avond door tante Anna vergezeld wasen er in haar nieuw mousseline kleedje allerliefst uitzag ,was opgetogen over Eva's prachtigen armband en wenschtehaar recht hartelijk geluk met haar kostbaar Kerstgeschenk.

„Ja , zeker," antwoordde Eva , bluffend , „het is voor-zeker een kostbaar geschenk , dat uitnemend bij mijnbaltoilet , wit met rose, passen zal. Papa zeide , dat dezelicht-rose koralen zeer zeldzaam waren en dat de armband ,een kunstwerk van goudsmidsarbeid , een aanzienlijke somgekost heeft."

„Dat valt niet te betwijfelen ," antwoordde Erna opge-ruimd , „en ik kan me best begrijpen , dat gij er zeermeê in uw schik moet wezen!"

Page 90: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

78

„Natuurlijk ben ik er blij meê ! Ik heb meer geschen-ken gekregen dan ik had durven vermoeden. En wathebt gij gekregen ?"

„0, ik ben eveneens rijkelijk bedacht geworden ,"hernam Erna , haar geschenken opsommend.

„Nu, die blauwe strikken en die ceintuur zullen ugoed kleeden ," antwoordde Eva. „Gij bewaart die zekervoor het aanstaande bal?"

„Eigenlijk heb ik daar in 't minst niet aan gedacht,"liet Erna er op volgen. „Ik ben er niet zeker van , of ikhet bal wel zal kunnen bij wonen ; er kan nog zooveelgebeuren voor dien tijd."

„Ha , zoo !" zeide Eva , met een spotlachje op delippen. „Nu, ik voor mij ben voornemens heel veel ge-noegen te smaken op het bal. Ik stel er mij heel veelvan voor en denk er nu reeds voortdurend aan !"

„Zeg , Hildegarda ," fluisterde Eva deze toe , toen Ernazich bij hare tante had gevoegd , „die zoutzak heeft geenplan het bal met haar tegenwoordigheid te vereeren. Ha!

ha ! ha ! zij moest het eens weten dat wij haar bestkunnen missen , hé !"

„Ba, wees toch niet zoo kinderachtig , Eva !" ant-woordde hare vriendin op hoogen toon. „Het woordzoutzak klinkt zoo onfatsoenlijk en burgerlijk. Ook moetik je gulweg bekennen , dat Erna te verstandig is om aandie genoegens deel te nemen. Erna is bij zichzelve over-

tuigd , dat zij zeer gebrekkig danst en zal dus haarmama de kosten van het bal willen besparen."

„Geen enkele heer zou haar voor den dans enga-geeren ," liet Eva er hoonend op volgen.

„Ik heb de eer de dames te groeten ," klonk eensklapseen haar welbekende stem achter Hildegarda. Deze, hethoofd omwendende , bloosde zichtbaar, toen zij zeide:

Page 91: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

79

,,Hé , u hier, mijnheer Van der Pol ? Welk een eergeschiedt ons dames !"

Met een minzaam lachje gaf de jonge advocaat hieropten antwoord : „de eer is aan mij , dames ! Ik ben heelonvoorbereid hier gekomen en in vergelijking met deschoone jeugdige meisjes hier, mag ik mij wel een bejaardheer noemen. Op verzoek van madlle. Petit en eenigemama's ben ik tot deze les toegelaten , omdat eenigejongeheeren verhinderd waren hier tegenwoordig te zijn.Ik ben dus bereid mij onder het commando van dieenergieke oude dame te stellen."

„Ha zoo ! u bedoelt de oppermachtige heerscheren vanden Drachenfels !" voegde Hildegarda hem lachend toe.

't Was wel te voorzien , dat de tegenwoordigheid vanden advocaat een groote agitatie onder de jonge dameszou veroorzaken. Zij konden er niet van zwijgen ; datwas werkelijk nu een heer met een fraaien, vollen baard,innemende manieren en daarbij van goede familie. Dathij Hildegarda het eerst van allen aanspreken zou, waswel te voorzien. Maar — maar -- hij zou toch zooonbeleefd niet zijn om den geheelen avond zich methaar alleen bezig te houden. Indien dat mocht blijken,

dan hadden zij hem liever hier gemist.„Ik ben benieuwd welke dame hij het eerst zal enga-

geeren !" fluisterde de eene de andere toe , en al de bruineen blauwe kijkers richtten zich naar den voornamen per-soon in hun midden, zoodat zelfs de aanwezige jongeofficieren over 't hoofd werden gezien.

„Allons !" dames en heeren , gelieve u te engageerenvoor de Française!" klonk het eensklaps plechtig van hetpodium. „Vlug wat, niet zoo langzaam !" liet dezelfdestem er op volgen.

Er kwam beweging in de groep jeugdige schoon gin ,

Page 92: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

80

wier blikken in spanning gericht waren op den eenigenman in hun gezelschap.

„Hoe? Wat is dat?" Guns, zie eens ! Men kan wel ziendat hij niets van de danslessen afweet !" en meer dergelijkeuitdrukkingen hoorde men, ja, zelfs ontbrak het niet aanhatelijke opmerkingen onder de vriendinnen , die zich bitterteleurgesteld zagen , toen de heer Van der Pol zich meteen beleefde buiging tot Erna van Marlen neigde en haarten dans vroeg , tot groote ergernis van Eva Weenink.

„ 't Was wel te verwachten ," verklaarde Lucie Bergerlachend bij het zien van de verdrietige gezichtjes rondomhaar ; „Erna is reeds langen tijd met de familie Van derPol bevriend. Zij kennen haar dus allen van nabij , en ,wat de Française betreft, wil ik gaarne bekennen , datErna dien dans uitstekend goed meedanst ; maar voor den„ronde-dans" zal hij haar wel niet vragen , dunkt mij."

De heer Van der Pol leidde intusschen zijn damehoogst bevallig door alle toeren heen , doch beproefdetevergeefs een gesprek met haar aan te knoopen. Endaarin handelde Erna zeer verstandig ; zij was te zeer eengehoorzame leerlinge , om het verbod van madlle. Petit„van onder den dans niet te mogen praten" te overtreden.

Eerst toen de dans geëindigd was , had hij gelegenheidgevonden, om bij Erna naar den afloop van het Kerstfeestte informeeren. Zijn zuster Sidonie had hem reeds eenen ander daarvan meegedeeld , maar hij wilde dat het liefsteens van Erna zelve hooren.

De herinnering aan dien schoonen , gelukkigen avondmaakte Erna spraakzaam , en zij sprak er zoo prettig ,zoo ongedwongen en met een zoo dankbaar gevoel over, datbeiden niet eens het commando „Engageeren voor dePolka !" hadden vernomen.

Plotseling omziende, waren zij verbaasd de paren zich

Page 93: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

81

links en rechts te zien scharen en toen Sidonie haarbroeder in 't voorbijgaan toeriep : „En avant , broertje ,jij moogt deze polka evenmin overslaan !" zeide Ernakleurend , „nu heb ik u onwetend een verzuim doenbegaan , mijnheer ! Haast u thans een dame te gaanvragen."

„Dan behoef ik niet ver te gaan, Erna, indien u mijdie eer schenken wilt," antwoordde hij , haar lachend denarm biedend.

„Hoe? U wilt die met mij dansen , mijnheer?" vroegzij verbaasd.

„Indien ik de eer mag hebben , gaarne , Erna !"Erna bloosde andermaal en zag bedrukt voor zich.„Zijt gij reeds gevraagd , Erna?"

„0 neen , ik ben niemand dezen dans schuldig , maarik smeek u, liever Fanny Romer of Marie de Jong teengageeren , die beiden nog vrij zijn."

„En dat waarom, Erna ?"„Omdat.... omdat .... heeft Sidonie u niet over mij

gesproken ?"„Welk een belangrijk bericht zou mijn zuster mij

hebben meê te deelen?"„Dat ik een onervaren danseres ben , mijnheer ; dat ik

gewoonlijk te zwaar leun op den arm van mijn cavalieren ook menigmaal niet in den pas blijf, in één woord ,niemand danst zoo slecht als mijn persoontje."

„U noemt daar nog al een verbazend zondenregisterop, Erna," antwoordde hij lachend. Maar eerstens heeftmijn zuster zich er geen woord over laten ontvallenten tweede heb ik straks het tegendeel mogen ervaren ,en ten derde verlang ik gaarne de waarheid dezer beschul-diging nader te onderzoeken !"

„Ach, mijnheer Van der Pol , geloof mij toch; de

6

Page 94: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

82

Française kan ik vrij goed meedoen , maar de Polka niet.En .... dat zou een beleediging voor u zijn , geloof mij,"sprak Erna , hem met haar lieve blauwe oogen smeekendaanziende. „Kom," vervolgde zij , „kies u spoedig eenandere dame en bespaar mij het leed , u belachelijk tehebben gemaakt !"

„Dat is niet waarschijnlijk , Erna ," sprak hij ernstig.„ Overigens zijn wij nu aan de beurt en ik bid u , nietzoo gering over u zelve te denken ," en eer Erna er zichvan bewust was , had hij zijn arm om haar middel ge-slagen en namen beiden de aangewezen plaats in.

En tot groote verwondering van alle aanwezigen , diehaar met argusoogen gadesloegen , danste Erna uitste-kend. Zij faalde geen enkele maal, zij werd niet duizelig,zij maakte uitstekende figuren en werd — nu ja — metdonker gekleurde wangen door haar cavalier naar hareplaats geleid.

„Nu, Erna, wat zegt ge er van ; durft ge nu nog volte houden , dat gij geen polka meê kunt dansen?" vroeghij , haar lachend aanziende.

„Zeker kan ik het niet ," herhaalde Erna , maar u zijt

een meester in de danszaal en met u danst men zóózeker, zóó gemakkelijk , dat men zijns ondanks wel meêmoet , zelfs een brekebeen als ik ben."

„ Veroorloof mij met u van meening te verschillen,Erna. Uw grootste fout is gebrek aan zelfvertrouwen , enhebt ge dan een danser, die evenmin zeker is van zijn

zaak , dan wordt gij de lijdende partij."

„O !" stamelde Erna , „het succes heb ik u alleen tedanken !"

„Neen, Erna , gij kunt mij onmogelijk overtuigen nade ervaring heden door mij opgedaan ," antwoordde deadvocaat ernstig. ,,,Als gij wat meer moed en zelfvertrouwen

Page 95: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

83

bezat , zoudt gij weldra tot de eersten in de danszaalbehooren. Van-avond hebt gij het er met glans afgebrachten ik dank u van harte voor het genoegen , dat ik metu genoten heb."

Hoe innig gelukkig gevoelde Erna zich dien avondgestemd. Zij was het zoo gewoon na eiken dans bespotte worden , en nu was zij niet alleen geprezen , maartevens met een onderscheiding behandeld , die haar alhet onaangename der vorige danslessen deed vergeten.

Helaas ! er waren anderen , die zich in Erna's over-winning over zichzelve niet konden verheugen.

Op haar succes zou een heele reeks van droeve erva-ringen volgen.

„Ei , wat zegt gij er van ?" vroeg Fanny Meyer, zich totHildegarda wendend , die met gefronste wenkbrauwen engesloten lippen haar blikken niet van Erna en haar danserhad kunnen afwenden ; „is je ooit z6(5 iets voorgekomen?"

„Wat bedoelt gij met die vraag ?"„Wel , dat Erna nu reeds voor de tweede maal door

den advocaat ten dans is gevraagd geworden ?"

„Moet men zich daar zoo over verwonderen ?"Fanny , zooals ze daar stond met starende blikken en

open mond , zag er allesbehalve schrander uit. „Ik be-doel ," herhaalde zij , „dat die twee daar nu ook depolka dansen !"

„Wat gaat mij dat aan?" vroeg Hildegarda op hoo-gen toon.

De kleine kwaadstookster verwijderde zich om eenandere, meer met haar overeenstemmende toehoorster, tezoeken en haar spijt te luchten. Intusschen was de dansgeëindigd.

IJlings snelde Eva naar Hildegarda toe. „Wie had zooiets van den heer Van der Pol kunnen verwachten ,"

*

Page 96: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

84

sprak zij , hijgend , „dat hij Erna , de slechtste danseresvan ons allen , achtereenvolgens voor twee dansen heeftkunnen engageeren? Wat zegt gij er van?"

„Wat ik er van zeg ?" viel Hildegarda hierop in , „wel,het bewijs is er meê geleverd , dat Erna van Marlen eenvolleerde coquette blijkt te zijn. Of hebt gij 't nietopgemerkt , dat zij hem aan 't lijntje hield , met hembleef lachen en schertsen tot alle paren voor de polkagereed stonden en hem niet anders overbleef , dan haarwelvoegelijkheidshalve te verzoeken , dien dans met hemte doen. 'k Heb nooit geweten , dat zij zich zoo schijn-heilig weet te gedragen."

„Meent gij het werkelijk, Hildegarda , dat zij zich uitsluwheid zoo gedragen heeft ?" vroeg Eva. „Ofschoon ikErna niet zoo heel erg toegenegen ben ," ging zijvoort „kan ik mij moeilijk voorstellen dat zij zoo schijn-heilig zou wezen."

„Ei, zoo ! zijt gij dan van meening , dat de advocaatvoor eigen genoegen die zware machine voor de polkain gang heeft gehouden ?" vroeg Hildegarda verbitterd.„Hij heeft haar gevraagd , omdat hij niet anders doenkon ; dat zeg ik je , en daar blijf ik bij."

„Nu , hij zal er spijt genoeg van hebben ," meende Eva.„ 't Verheugt me , eindelijk eens in de gelegenheid te zijn

u mijn groeten te kunnen aanbieden , juffrouw Weenink,"aldus sprak de advocaat Eva aan. De rechtschapen jonge manhad er in 't minst geen vermoeden van , welk een heftigenstorm hij door zijn komst onder de jonge dames verwekthad. Alleen verbaasde hij zich over Hildegarda's trotschgelaat en Eva's bedeesde blikken.

„Weldra zullen we uitgenoodigd worden voor demazurka ," vervolgde hij. „Mag ik het genoegen hebbendeze met u te dansen, juffrouw Weenink ?"

Page 97: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

85

„Indien gij u niet al te vermoeid gevoelt van denvorigen dans, mijnheer , ja , dan gaarne." En in Eva'sharte streed de spotlust met de vreugde over deze onge-dachte uitnoodiging.

„Ik moede ? Integendeel ! Waarmeê zou ik mij ver-moeid hebben ? Zie ik er dan zoo afgemat uit ?"

„0 neen !" lispelde Eva , „ik dacht het maar."„Ik kan u de verzekering geven , juffrouw, dat ik noch

koren gemaald , noch hout gehakt heb."„Maar toch wel een zoutzak in beweging gebracht,

waartoe zoowel moed als kracht gevorderd wordt , mijnheer.",,Een zoutzak?" herhaalde de heer Van der Pol.„Kom, houd u maar niet zoo dom !" hernam Eva.

„ Gij weet zoo goed als wij , dat Erna dien spotnaamverdiend heeft met haar gebrekkig figuur bij het dansen."En, dit gezegd hebbende, sloeg zij haar blikken neer voorde donkere uitdrukking in zijn oogen.

„Eva," sprak hij ernstig , „gij bezondigt u zwaar doordeze uitdrukking te gebruiken."

„Dat heb ik haar ook al gezegd ," merkte Hildegardalachend aan. „'t Staat haar niet mooi, Erna zoo onrecht-matig te belasteren."

„Wat zegt gij daar?" riep Eva driftig uit. „Hebt gijmij daareven niet gezegd, dat Erna een volleerde coquetteis en dat de heer Van der Pol niet voor de tweede maalmet haar gedanst zou hebben , indien hij er fatsoenshalveniet toe verplicht ware geweest , omdat Erna hem opgehoudenheeft tot alle dames geëngageerd waren ? En ook dat luite-nant Van der Pol gezegd heeft , dat Erna danst als eenzoutzak ? Zeg , dat zult gij toch niet durven ontkennen , hè.En werkelijk , zij danst ook als een zoutzak , dat wil zeg-gen , zoo log , zoo zwaar, zoo zonder eenige gratie !" Entildegarda daarop aanziende, viel bet haai op, dat deze

Page 98: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

86

bleek was geworden van spijt en haar met een vijandigenblik aanstaarde.

„Je gedraagt je zeer onhoffelijk , Eva ," voegde Hilde-garda haar op ijskouden toon toe. „Ik laat het verderaan den heer Van der Pol over, om over je zeer ongegrondeaanmerking na te denken." En met een trotsche be-weging zich omkeerende , volgde zij haar partner, waarnade advocaat, Eva bij de hand vattende , met haar dendanskring binnentrad.

„Juffrouw Weenink ," onderbrak hij de pauze , haarernstig aanziende , „het is u bekend , dat wij met defamilie Van Marlen intiem bevriend zijn. Wil mij duseens zonder omwegen verklaren om welke reden gij zooverbitterd zijt op Erna."

„Ik ?" stamelde Eva, „ik zou er geen reden toe hebben !''„Erna heeft u dus geen leed aangedaan ?"„0 neen , in 't minst niet ! En ," liet zij er beslist op

volgen , „ik voor mij geloof niet, dat Erna in staat isiemand kwalijk te bejegenen !"

„En toch behaagt het u , haar tot een voorwerp vanspot te maken !"

„ Dat heeft uw broer de luitenant gedaan !"„Dat vind ik een groote ongemanierdheid van mijn

broer en die spotnaam is hem zeker in een oogenblikvan jeugdige onbezonnenheid ontglipt ; maar dat is tochgeen reden om dat ongepaste gezegde onder de dameste verbreiden en er juffrouw Van Marlen meê te grieven.'t Had den dames veeleer aanleiding moeten geven , om deonschuldig gelaakte vriendin in bescherming te nemenen mijn broer eiken dans te weigeren , tot hij juffrouwErna zijn excuus zou hebben aangeboden. En bedenk nueens, wie anders dan gij hebt de dames het gezegdevan mijn broer meêgedeeld? Wie verbreidde de lasterlijke

Page 99: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

87

aantijging, dat Erna een coquette is, een beschuldiging,die , naar mijn gevoelen , de grootste beleediging is , diemen een braaf meisje kan aandoen ?"

„ Dat heb ik niet gezegd , mijnheer ! Ik heb er nietover gedacht dat Erna zich als een coquette gedraagt.Hildegarda heeft haar aldus betiteld. Wel heb ik gezegd,zulks niet te kunnen gelooven !"

„ Vergun mij u dan te doen opmerken , dat gij er eenonvergeeflijk onrecht meê zoudt gepleegd hebben. Ik kener maar weinigen zooals Erna , zoo openhartig , zoo een-voudig , zoo zelfopofferend. Mijn verzoek , om de polkamet haar te dansen , heeft zij herhaaldelijk van de handgewezen ; ja , ik heb haar letterlijk dien dans afgedwongenom haar meer zelfvertrouwen te doen krijgen , en haar teovertuigen , dat zij met een vasten wil , evengoed kan meê-doen als de anderen. En dat heeft geholpen. Zij heefthet er met succes afgebracht. En nu te moeten hooren ,dat juist haar weigering verkeerd is beoordeeld gewordenen aanleiding tot hartelooze bespotting heeft gegeven , datgrieft mij. Gij allen kunt nog veel van haar leeren !"

„Wij nog van haar leeren ? Waant gij ons nog kin-deren te zijn , die noodig naar school moeten gaan ?"merkte Eva bits aan en zij , die zich een oogenblik be-schaamd had gevoeld en geneigd was schuld te bekennen,gevoelde zich eensklaps verontwaardigd , niet alleen omdathij zoo mannelijk Erna had verdedigd , maar meer nog ,omdat zij , Erna , haar tot een voorbeeld gesteld werd.

Zonder op Eva's veranderde gemoedsaandoening teletten , vervolgde hij : „Ik bedoel niet het aanleeren vankennis op eenigerlei gebied , maar van haar zedelijk over-wicht. Zij is niet alleen de meest gevierde leerlinge vanhet instituut , maar tevens een geduldige onderwijzeresvoor haar broertjes, de liefdevolle, getrouwe verzorgster

Page 100: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

88

van haar mama , als huishoudster in alle opzichten bekwaamen daarbij het vroolijke zonnetje in huis. Allen wendenzich tot haar, alles gaat door haar handen, zij arbeidt vanvroeg tot laat."

„Natuurlijk ," klonk het spottend van Eva's lippen ,„omdat zij zoo arm zijn en geen dienstboden kunnen be-talen. En ," liet zij er op volgen , „daar wil ik nietsmeê te maken hebben , dat laat ik aan onze dienstboden over!"

„Wat gij al of niet doen wilt , juffrouw Weenink ,voegt mij niet te beoordeelen , daar moeten uwe oudersover beslissen. Maar wel is het mijn plicht u onder hetoog te brengen , dat gij u zeer onvriendelijk en onrecht-vaardig jegens uwe vriendin gedraagt."

„ Erna is mijn vriendin niet ; ik begeer geen omgangmet haar !" onderbrak Eva de rede van haar cavalier.

„ Het spijt me zulks te vernemen. Ik meende datgij , jonge meisjes , die op dezelfde schoolbank hebt ge-zeten en hetzelfde godsdienstonderwijs hebt genoten,niet alleen geestverwanten , maar ook vriendinnen zoudtzijn voor het geheele leven. Nu ik u nader heb leerenkennen , geloof ik , dat Erna het heel goed zonder uwvriendschap zal kunnen doen. En nu is het onze beurtvoor den dans."

't Was met Eva's zelfbeheersching gedaan. De ietwatspottende toon der laatste opmerking had haar booshumeur ten top gevoerd. Zij behoorde tot die klas vanmeisjes , die heel onbedachtzaam anderen kunnen bespot-ten , grieven en beleedigen , maar heftig toornig wordenwanneer zij met gelijke munt worden betaald.

„Ik dans niet , mijnheer !" voegde zij hem op hoogentoon toe.

„Het is onze beurt, juffrouw Weenink ," herhaalde dejonge man kalm. ,,Ik mad i aan, uw doorn te beheer-

Page 101: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

89

schen en het gesproken woord van een welmeenend vriendter harte te nemen. Mag ik u verzoeken ...."

„Neen!'' riep Eva hem , toornig aanziende , toe. „Metu doe ik geen enkelen dans meer!" En toen hij beproefdehaar te omvatten, gelukte het haar te ontkomen en, doorde rijen heen snellende , om in de aan de zaal grenzendekamer haar hart lucht te kunnen geven, hoorde zij zicheensklaps van het podium toeroepen : „H a 1 t là ! juffrouwWeenink, waar moet dat heen? Qu'avez . vo us done?"En van hare verhevenheid afdalende, spoedde madile . Petitzich tot Eva, deze toeroepende niet verder te gaan.

„Vergeef mij , mademoiselle , ik .... ik gevoel mij nietwel !" stotterde Eva , onder een vloed van tranen.

„ Q u' e s t- c e d o n c? Wat deert u? Spreek dan toch?"„ Ik weet er geen naam voor, mademoiselle; ik vrees

dat ik flauw zal vallen !"„Een flauwte! 0, ca-ne-sera-Tien! 't Is warm in

de zaal. Neem een oogenblik rust en drink een teugwater; ca-ne-sera-rien!"

Hierop keerde de kleine dame naar haar verhevenheidin de zaal terug. Op weg daarheen ontmoette zij Erna,

wier bedroefd gelaat haar scheen te ondervragen wat ermet Eva had plaats gehad, omdat zij haar zoo haastighad zien weggaan.

„O, mad emoiselle , het is niet erg. E 11 e se t r o u v emal, la petite," fluisterde zij Erna toe. „Zij is misschieneen beetje overspannen. U zijt eene verstandige jongedame, doe mij het genoegen eens te gaan zien of u haarin iets van dienst kunt zijn. V o u l e z- v o u s?"

„ Met genoegen , mademoiselle ," klonk onmiddellijk hetantwoord, en na zich bij haar danser verontschuldigdte hebben, begaf Erna zich naar Eva, die zij in devensterbank vond zitten, met het gelaat in de banden

Page 102: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

90

verborgen en sidderend over al haar leden , gebogen onderdiepe zielesmart. Toen zij haar genaderd was, boog zijzich vol medelij den tot Eva , zeggende : „Lieve Eva, watdeert u? Gevoelt gij u ziek , lieve ? Ik zou u zoogaarne willen helpen ; zeg mij , waarmeê ik u van dienstkan zijn."

Als door een electrischen schok getroffen hief Eva zichhaastig op. De handen gleden in haar schoot en met eentoornigen blos op de met tranen bezwangerde wangen ,zag zij Erna trots in het gelaat , zeggende: „Wat doetgij hier bij mij ? Waarom komt gij mij hier bespieden?

Ik verzoek je mij met rust te laten ; ik heb niemandnoodig !"

„Kom, lieve Eva , wees nu niet zoo boos ; tracht wattot u zelve te komen ; ik geloof zeker dat gij ongesteldzij t. Wenscht gij dat ik madne. Petit ga vragen u naarhuis te laten brengen ?"

„Ik verlang niets, dan dat gij je terstond verwijdert!Mij scheelt niets!"

„Maar waarom weent gij dan zoo bitterlijk? Heeftmen u leed gedaan of zijt gij van iets geschrokken ?"Dit zeggende, legde zij haar hand vriendschappelijk opEva's blonde krullen en bukte zij zich medelijdend , omEva in het gelaat te zien.

Deze vriendelijke toespraak had een tegenovergesteldeuitwerking. Met van toorn vlammende blikken hief zijhet hoofd op en, haar boosheid niet langer meester, schuddeEva de haar toegestoken hand ruw van zich af en hardmet den voet stampend , riep zij Erna op hoogen toontoe: „Ik verlang niet door jou geliefkoosd te worden ; maakdat je spoedig van hier komt. Aan jou, aan jou alleenheb ik mijn verdriet en ergernis te wijten ; aan jou,domme zoutzak die je bent !"

Page 103: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

91

Bij dezen heftigen uitval deinsde Erna terug enstaarde met verbazing in het door toorn misvormde ge-laat van het ongemanierde meisje.

Na een kleine pauze , waarin zij zich eenigermatehersteld had , voegde zij Eva toe : „Gij verwijt mij , doormijne schuld geërgerd te zijn geworden ; mag ik ookweten door wien dat geschied is ?"

„Door wien? vraagt ge ; wel, door allen hier. Iedereennoemt je, wegens je ongeschiktheid voor het dansen , eenzoutzak ," snauwde Eva haar toe.

„Ei, ei, noemen ze mij een zoutzak ," viel Erna hieropin , met groote verbazing in haar lieve , bruine kijkers.„Een zoutzak !" herhaalde zij , zich beheerschend. „Nu,dat is waarlijk een eenige vergelijking." En in eenvroolijk lachen uitbarstend , keek zij Eva aan. „Eenzoutzak !" herhaalde zij steeds vroolijk , „wel , wel , datmag waarlijk een zaak van beteekenis heeten en danis het maar geraden , heel voorzichtig daarmede om tegaan , dunkt u dat ook niet Eva? Alzoo is het de zoutzakdie u zoo boos en van streek heeft gemaakt, dat ge vanspijt de eenzaamheid gezocht hebt, om er eens goed overuit te weenen , niet waar Eva ? Nu , in ieder geval ginghet u niet aan ! Ik heb niet kunnen vermoeden , dat gijzoo kinderachtig waart voor uw jaren."

Met een paar groote oogen, waarin de tranen parelden,blikte Eva het vroolijk lachend meisje aan. Hoe konzoo iets toch mogelijk wezen ? Zij begreep er nietsvan. Erna, die zij met haar betoonden afkeer en toege-voegde smaadwoorden verpletterd, ja, zedelijk vernietigdwaande, stond daar te lachen alsof het een vastenavond-grap betrof, die haar persoonlijk niet aanging. Zij waser niet boos over geworden, had er zelfs geen traan omvergoten, maar lachte er om.

Page 104: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

92

Was die Erna dan bepaald onkwetsbaar ?Eva was er geheel door tot bezinning gekomen nu zij

haar voornemen , om haar te grieven , zoo mislukt zag ;ja , de bal was teruggekaatst , de rollen waren om-gekeerd , want zij gevoelde het , zij , Eva , had er zichbespottelijk door gemaakt. Zij was er beschaamd doorgeworden en met neergeslagen blikken stamelde zij klein-moedig : „Gij zegt, dat het mij niets aanging , niet waar ?Gij weet ook niet wat er aanleiding toe gegeven heeft,dat ik mij zoo verdrietig gevoelde. Weet dan , dat deheer Van der Pol , die mij ten dans had gevraagd , mijgeducht de les heeft gelezen over dien ellendigen bijnaam,omdat hij meende, dat ik je dien gegeven had. Hij beeftmij zelfs gegriefd door mij een kind te noemen , dat zichaan jou wel spiegelen mocht."

„ En ik , jongejuffrouw Weenink , ben er ten volle'van overtuigd dat gij er allesbehalve onschuldig aanzijt !" voegde een scherpe stem Eva toe. 't Was tanteAnna , die zich zoo onverwacht in het gesprek mengde.Zij was Erna haastig gevolgd toen deze de zaal verliet,hopende wellicht van dienst te kunnen zijn. De muziek ,die uit de danszaal tot hier doordrong , had hare schre-den onhoorbaar gemaakt , zoodat zij , onopgemerkt , geruimentijd het gesprek , tusschen de beide meisjes gevoerd , hadkunnen beluisteren.

Maar toen zij andermaal haar lieve Erna had hoorenbeleedigen , was haar geduld ten einde.

„Kom, lieve Erna ," sprak zij , deze bij de hand vat-

tende , „trek je het gezegde van dat dwaze kind niet aanen ga met mij mede. Je bent hier te veel en ik kanniet zien , dat je onhartelijk behandeld wordt."

„Ik .... ik . , .. , mevrouw, zou een dwaas , onhartelijk

kind zijn?"

Page 105: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

93

De oude dame verwaardigde zich niet hierop te ant-

woorden , maar Erna dringende met haar meê te gaan,hernam zij : „De jongejuffrouw Weenink heeft rust noo-dig om tot zich zelve te komen. De eenzaamheid zalhaar goed doen!"

Eva Weenink oogde de vertrekkenden met een spotlachom de lippen na. Hare gemoedsstemming was er nietop verbeterd.

„Wel, nu wordt het er niet beter op ," mompelde zij ,„eerst word ik door den zoutzak bespot en uitgelachen , endaarop komt die oude juffrouw mij nog bovendien deles lezen. 't Loopt me vandaag ook alles tegen en ik hadme nogal zooveel genoegen voorgesteld van dezen avond.Wat nu te doen ? Hier nog een poosje toeven , tot deeen of andere jongeheer zich over mij komt ontfermen,of naar de danszaal terugkeeren en daar een afwachtendehouding aannemen ? Neen , noch het een noch het andertrekt mij aan. 't Schijnt wel of niemand meer aan mijdenkt, want, naar de vroolijke dansmaat en het ge-schuifel der dansenden te oordeelen, schijnen ze 't daarbinnen in de zaal best zonder mij te kunnen stellen."

Haar trots, haar eigenzinnigheid kregen weer de over-hand over haar goede voornemens. Na een kleine pauzestond zij morrend op , deed haar mantel om , sneldenaar huis toe, zonder geleide, waar zij door haar mamamet verwijtingen werd ontvangen , omdat deze het zeerlaakbaar vond, dat haar dochter zoo alleen des avondslangs de straten was gegaan.

„Maar mama," antwoordde zij , het hoofd met eentrotsch gebaar opgeheven , „ik ben geen kind meer, datzich kan laten stelen."

„Was er dan niemand, die je aanbood u naar huis tevergezellen , Eva ?"

Page 106: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

94

„Ik ben stil weggeslopen , mama ; ik was in geenstemming om een discours te voeren."

„Is je dan iets onaangenaams bejegend, Eva?" vroegde bezorgde moeder.

„Ik heb hoofdpijn , mama, en ga naar mijn kamer.Goeden nacht!"

„Arm kind , wat zal er van je worden !" sprak me-vrouw Weenink , haar met een zucht naoogend.

De jonge advocaat Van der Pol , zoo plotseling doorEva alleen gelaten , had zijn lot met waardigheid gedra-gen. Toen de kleine hem ontvluchtte, had hij haar metmedelijden nagestaard , de schouders eens opgetrokkenen rustig plaats genomen , om over het voorgevallene vandien avond eens rustig na te denken.

En hoe meer hij er over nadacht , te meer werd hijvoor een mildere beoordeeling vatbaar.

De hoofdschuldige van dit onaangenaam voorval ,meende hij , was niemand anders dan Hildegarda van derLinden , en daar deze de oudste en meest ontwikkelde wasvan al de jonge meisjes hier tegenwoordig , kon het nietanders of zij had met volkomen bewustheid van haarhandeling, de goede Erna een zeer groot onrecht aange-daan , en Eva Weenink in het komplot betrokken, om eraan deel te nemen. En dat dit Hildegarda gelukt was,was vooral daaraan toe te schrijven , dat Eva , eenonnadenkend , ongemanierd bakvischje , het zoo nauw nietnam om anderen te beleedigen.

Ook verweet hij zichzelven, dat hij door zijn ernstigoptreden de zaak eer erger dan beter gemaakt had, dusbesloot hij de kleine vluchtelinge eens te gaan opzoekenen zijn dwaling weer goed te maken.

Hij zag zich vreeselijk teleurgesteld toen hij, in dekamer komende, waar Eva haar toevlucht had genomen,

Page 107: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

95

zag , dat deze verdwenen was. „Ei, het vogeltje is ge-vlogen ," sprak hij bij zichzelven. „Zou zij het gewaagdhebben , zonder afscheid te nemen en zonder geleide heente gaan ?" Ontevreden over zichzelven keerde hij naar dedanszaal terug , waar hij zijn zuster Sidonie opzocht ommet deze het onaangename voorval te bespreken , zonderzichzelven in 't minst te verschoonen.

„Je behoeft je in geenen deele te verontschuldigen,beste broer," had Sidonie hem ten antwoord gegeven.„Wij kennen Eva's karakter beter dan jij , die zoo zeldenmet haar in aanraking komt. Ze heeft het dubbel ver-diend , dat je haar zoo ernstig op haar plicht ge-wezen hebt."

Deze samenspreking werd plotseling afgebroken doorhet commando , dat luid van het podium door de zaalweerklonk , en de heeren deed toesnellen om zich eendanseres te kiezen ; en zoo geschiedde het , dat advocaatVan der Pol zich tot Hildegarda wendde en haar beleefdverzocht dezen dans aan hem af te staan.

En de trotsche schoone was zoozeer door deze beleefd-heid gestreeld , dat zij de vriendelijke en loffelijke woordenvan haar cavalier,. over Erna van Marlen , heel kalm enzonder eenige tegenspraak aanhoorde ; alleen merkte zijglimlachend aan , „dat Erna een zeer lief en eenvoudigmeisje was , maar toch zeer onbeduidend voor haar leef-tijd en daarenboven zich allesbehalve chic voordeed."

Daar dit de laatste dans was voor dien avond en dedames zich na afloop der les haastten om te vertrekken,werd dit onderwerp niet verder tusschen hen beidenbesproken.

Op den terugweg naar huis kon tante Anna haar lustniet bedwingen om eens een ernstig woordje met haar

Page 108: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

96

lieve nicht over het voorgevallene te spreken. Zij zeide ,hevig verontwaardigd te zijn over hetgeen zij uit Eva'smond gehoord had. Zij bekende haar leedwezen , dat zijer zoo op aangedrongen had , dat Erna aan de danslessenzou deelnemen ; zij had het met een goed oogmerk gedaan,en in de verste verte niet kunnen vermoeden , dat Erna'sopname in het jeugdig gezelschap , aanleiding geven konom haar lieveling te beschimpen. En toen Erna betoogde,dat een enkele meisjesgril niet waard was om er zooveelwoorden over te verspillen , viel tante Anna hierop in ,dat zij het niet langer kon gedoogen , dat zij Erna , noglanger als ware zij een asschepoetster, door de meisjesmet zooveel minachting zou worden behandeld.

„Hoor eens, beste tante ," antwoordde Erna , „ik weetdat uwe oprechte , innige liefde voor mij u zoo doettoornen , en daar ben ik u hartelijk dankbaar voor ; maar

nu ik A heb gezegd wil ik er B ook op laten volgen.Het groo te bal zal ik niet bijwonen , slechts aan de laatstedanslessen wensch ik alleen nog deel te nemen ; ik ben mijbewust den laatsten tijd veel te hebben aangeleerd.Heden-avond heb ik een paar malen met advocaat Vander Pol gedanst ; geen enkelen mispas heb ik mij tewijten gehad en heb dan ook zeer veel genoegen gesmaakt."

,,En Eva Weenink dan , kunt gij u nog langer inhaar gezelschap prettig gevoelen ?"

„Dat u Eva Weenink onhartelijk en ongemanierdnoemt , daar hebt u reden voor, tante ; maar u dientdaarbij te bedenken , dat men haar dien avond zeer ge-ergerd heeft en zij zich werkelijk onwel gevoelde. Ik houdmij overtuigd , dat zij haar fout zal hebben ingezien engaarne trachten , zal die weer goed te maken."

„ 't Kan zijn, Erna, maar gelooven doe ik het niet! Vertelmij eens, heeft men u reeds vroeger dien spotnaam gegeven?"

Page 109: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

97

„0 , u bedoelt dat ik een zoutzak ben ? Neen , tante ,"antwoordde Erna met een vroolijken lach , „ik heb diennaam heden voor het eerst gehoord. Ge kunt u dus ge-makkelijk voorstellen hoe ongeschikt ik geweest ben."

„ En dat gij er nog zoo vroolijk onder kunt wezen ismij een raadsel, lieve Erna," merkte tante Anna hoofd-schuddend aan.

„Halt gij gedacht , dat ik er om schreien zou , tante?

Kom , laten wij er maar niet verder over spreken. Hetgeval is al die drukte niet waard. Ik zal er mij nietsvan aantrekken en aan dien spotnaam blijven gelooven,tot ik eenmaal tot de beste leerlingen van madlle. Petitzal gerekend worden !"

„ Je bent een goed kind, Erna," besloot tante Anna,haar vriendelijk aanziende. „Handel nu verder maar,zooals je hart het je ingeeft."

7

Page 110: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

ZEVENDE HOOFDSTUK.

EVA'S OVERDENKINGEN.

1,,,,.,,,

„'t Is mogelijk, dat er menschen zijn,die het leven van een laag, stoffelijk stand-

punt beschouwen , maar dat neemt niet weg,dat het leven op zichzelf ernstig en edel is.

CORELLI.

Uur aan uur bleef Eva dien avond op hare kamer ingepeinzen verzonken, en toen zij zich eindelijk te bed hadbegeven, kon zij den slaap niet vatten. En toen zij denvolgenden morgen vrij laat ontwaakte, was zij nog onderden indruk van een onaangenaam gevoel, dat er later opden dag niet beter op werd. 't Was of een onzichtbaremacht haar tot zichzelve deed inkeeren en tot ernstignadenken stemde. En hoe zij er ook tegen streed en aanhare gedachten een andere richting beproefde te geven,het hielp haar niets. Het onaangename voorval van dienavond bleef haar bij en martelde haar onophoudelijk. Enhoe zij het ook wendde of keerde, de slotsom harer ge-peinzen was steeds, dat zij onredelijk boos was geweest,dat zij zich in 't bijzijn van oudere menschen hoogstongemanierd gedragen had , en dat zij haar streven om

Page 111: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

99

zich als een welopgevoede jongedame geëerd te zien,geheel vergeten scheen te hebben.

Wel moest zij schaamte gevoelen, bij dien ern-stigen, knappen advocaat , die het zoo goed met haarmeende en nauwelijks een tiental jaren jonger was danhaar papa, den indruk te hebben achter gelaten , dat zijeen verwend , trotsch, onbezonnen bakvischje was, datzich niet fatsoenlijk in gezelschappen wist te gedragen.

En daarbij kwam nog dat ook tante Anna zich toornigvan haar afgekeerd had, en Erna niet langer in haarbijzijn wilde toelaten.

En welke reden had zij dan om Erna van Marlon zoote haten? Erna, die haar altijd zoo vriendelijk envoorkomend tegemoet kwam ; die hare kwade luimensteeds met geduld had verdragen en met zulk eengoede bedoeling bij haar gekomen was, meenende datzij zich ongesteld gevoelde. Zij kon het zich niet in-denken hoe zij er toe gekomen was , die hulpvaardigeSamaritaansche met ondank te bejegenen , en haar boven-dien nog zulk een ongemanierden spotnaam toe te voegen.Verbeeld je; indien men haar eens zulk een woord had toe-geroepen zou zij er niet om gelachen hebben , zooalsErna deed ; integendeel , zij zou er woedend over gewor-den zijn. Zij wist zich geen woorden te bedenken watzij al niet gedaan zou hebben.

Neen, dat mocht zoo niet blijven ! Aan dien onaangena-men toestand moest een einde komen. Zij wilde haar bestdoen om alles weer goed te maken. Nu , met Erna zou hethaar niet veel moeite kosten ; zij behoefde deze slechts vrien-delijk aan te zien en minzaam toe te spreken , en alleszou vergeten en vergeven zijn. Daar was zij zeker van.

Met den heer Van der Pol zou dat niet zoo gemak-kelijk gaan. Het beste, wat zij doen kon, zou zijn

Page 112: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

100

zich hoffelijk bij hem te verontschuldigen , omdat zijgeweigerd had met hem te dansen. Zij zou hem zeggen,dat zij prijs stelde op zijn goede meening , en hemdan twee dansen aanbieden om haar misdrijf weer goedte maken.

En, indien hij haar dan naar de reden mocht vragenvan haar onbetamelijk gedrag , zou zij hem gulweg ver-tellen , dat zij op dien bewusten avond zeer prikkelbaargestemd was ; dat de spottende toon , waarop hij haarzijn meening gezegd had, haar kwade luim zoo zeerhad verergerd , dat zij zich tegen Erna zeer ongepast haduitgelaten , maar — wilde zij er dan op laten volgen — „ikheb mij voorgenomen om in 't vervolg mij zelve trachtente beheerschen en mijn kwaden luimen niet meer denvrijen teugel te vieren."

Of dat voornemen de gewenschte uitwerking zal heb-ben, en of deze hare overdenkingen , haar op den rechtenweg tot zelfkennis en zelfverloochening zullen leiden, iszeer te betwijfelen. Arme, beklagenswaardige Eva!

0, als zij het had kunnen vermoeden welk een vreese-lijke ramp voor haar was weggelegd, welk een ontzettendebeproeving haar deel zou worden, zij had een anderen ,meer heilzamer en zekerder weg gekozen om geduld enonderwerping te leergin.

Arm , beklagenswaardig kind ! Uw goede wil , zoooppervlakkig opgevat, zal u die kwade neigingen niet doenafleeren. Om in waarheid een beter kind te worden, zultgij een moeilijke, aan beproeving rijke leerschool te door-loopen hebben , en er zal heel wat zielestrijd moeten ge-streden worden , alvorens gij vrede zult vinden bij Goden in u zelve.

Het mag een groote genade van God geacht worden ,dat de toekomst voor ons verborgen is en de scherpste

Page 113: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

101

blik op het leven en de omstandigheden, de gebeurtenissendie ons treffen zullen , niet kan voorzien.

„Indien ik dit vooraf geweten had, zou ik andersgehandeld hebben ," hooren wij weleens dezen of genenzeggen, en zeer zeker zou menige booze daad ongedaanen menig goed voornemen niet onuitgevoerd zijn gebleven,indien wij de gevolgen van onze daden hadden kunnenvoorzien.

Wel weten wij , dat wie wind zaait, storm zal oogsten ,en die het goede zaad zaait , er vrucht van zal zien ge-dijen. Evenals op een booze daad vloek , schande envernedering volgt, zoo ook brengt een goede daad zegenmeê , al is die vaak onzichtbaar voor ons. Maar watonmiddellijk van God komt, hebben wij niet kunnenvoorzien. Het komt vaak plotseling over ons als eenzonnestraal of storm, of verfrisschend als een lenteregenna een langdurige droogte, altijd ongedacht en verrassend:de Goddelijke wijsheid is voor ons ondoorgrondelijk. Hijbeschikt over het lot der volkeren en der menschen ,zooals het Zijne wijsheid noodig oordeelt.

Immers, indien wij vooraf konden weten wat Godover ons beschikken zal , dan zou ons leven geen levenmeer zijn.

En omdat zulks voor ons verborgen blijft , kunnen wijhet heden genieten en ons verheugen in al het goede enschoone dat het leven aanbiedt. Wij mogen genieten van alhet heerlijke, dat natuur, kunst en wetenschap ons aanbieden.

En zoo ook Eva ! Zij dacht niet aan de toekomst, zijverheugde zich reeds over het genoegen dat de volgendedansles haar zou aanbieden en dat haar goede voor-nemens alles ten beste zouden leiden.

Page 114: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

ACHTSTE HOOFDSTUK.

EEN VREESELIJKE RAMP.

Motto : Het donkerste uur

is vóór den dageraad.CORELLI.

Eindelijk was de zoolang verbeidde Donderdag naNieuwjaar aangebroken , waarop de tiende dansles zouplaats hebben.

Een vroolijke schaar van jongelieden had zich in deruime zaal van mademoiselle Petit vereenigd.

Het eigenlijke les geven was geëindigd , en deze en dedaarop volgende twee avonden zouden meer het karaktervan een danskransje dragen , dat tegen elf uur zou eindigen.

Dientengevolge waren de toiletten der jonge meisjessmaakvoller dan de vorige avonden. De meesten warenin een elegant wit kostuum gedost en droegen een bloemin het kapsel of op den boezem.

't Was echter in 't oog loopend , dat Erna's toilet dit-maal een min gunstigen indruk moest maken en eenafkeurende kritiek niet kon ontgaan.

Haar fraai mousseline kleedje had een groote scheur

Page 115: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

103

bij het aantrekken bekomen, die met een breede plooi wastoegenaaid ; en om dit onheil voor 't oog te verbergen, hadzij er een lichtgrijzen rok en wit en rood gestreepte blouseover aangetrokken , dat haar wel goed kleede , maar geenpassend kostuum voor een danspartij mocht heeten.

De lieve Erna leek onder al die fraai uitgedoste ver-schijningen zoo al niet een Asschepoetster, dan toch deminste onder alien , en daar zij er zich ten volle vanbewust was , hield zij zich zelve zooveel mogelijk op denachtergrond.

Hildegarda , de koningin van het feest , was eenbloeiende schoonheid in haar kostbaar, schitterend dans-toilet en eveneens mocht Eva Weenink, in haar lichtblauwkripkleedje en dito haarband om de krullende lokken , eenliefelijke verschijning heeten.

En dit werd door de jongeheeren ook ten volle be-aamd. Zij maakten Eva voortdurend allerlei komplimentenover haar schoonheid en bestormden haar met zooveleaanvragen , dat zij alle vastgestelde dansen reeds langvergeven had , voor dat de feestavond een aanvang nam.Ja , zij had luitenant Blanken reeds den cotillon van hetaanstaande bal toegezegd, ofschoon zulks minder passendmocht heeten.

Door al deze hulde en vleierij haar geboden , gevoeldeEva zich zoo gestreeld en zoo opgewonden , dat zij onuit-puttelijk werd in geestige gezegden en luimige invallen.

Op eenmaal herinnerde zij zich haar goede voornemensen hoe zij besloten had daaraan gevolg te geven alvorensde danszaal te betreden en waaraan zij de laatsteoogenblikken niet had gedacht , doordien de jongeheerenhaar voortdurend aan de praat hadden gehouden.

„ 0 foei !" sprak zij tot zich zelve , „wat ben ik nu weeronnadenkend geweest.

Page 116: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

104

Om mijn vorige fout weer goed te maken , had ik denheer Van der Pol twee dansen willen geven en zie, nu hebik alle reeds aan anderen afgestaan. Wat nu te doen?Komaan, misschien dat de gelegenheid zich nog voordoetom mijn fout op de eene of andere wijze te herstellen.Maar toch wenschte ik vooraf wel een onderhoud met hemte hebben." Dit gezegd hebbende dwarrelde zij door dezaal om voornoemden heer op te zoeken.

„Alweer een teleurstelling !" sprak zij tot zich zelve,toen zij , na een vergeefschen tocht , op een zetel hadplaats genomen. „De advocaat schittert thans door afwezigte zijn en zijn zuster Sidonie heeft mij verteld, dat ikniet op zijn komst behoefde te rekenen , omdat hij hetveel te druk had om aan pretjes te kunnen denken. Zijhad hem des namiddags van het gerechtshof, met eenmenigte acten zien thuis komen , die alle spoed vereisch-ten , zoodat er wel een paar dagen hard werken gevergdwerd, om ze op tijd gereed te hebben."

Eva had , dit vernemende, te kennen gegeven , dat depresident van het gerechtshof, onder wien de advocaatwerkzaam was , zeer onhartelijk scheen te zijn voor zijnklerken ; dat hij hen niet zooveel huiswerk moest op-dragen en ook wel eens aan hunne uitspanningen mochtdenken , waarop Sidonie haar verzekerd had , dat depresident zich integendeel een toegevend en weldenkendpatroon voor haar broeder betoonde, en dat allen aan hethof hem zeer genegen waren.

Op Sidonie's broer viel dus voor heden niet te rekenen.Zou zij dan nu eens met Erna, gaan spreken en deze haarverontschuldiging aanbieden ?

Maar Erna zat immers ginds in de zaal te luieren enbabbelde met Fanny Boeken, welke laatste jongedame Evaongaarne tot getuige van haar bespreking verlangde.

Page 117: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

105

„Och," vervolgde zij haar gedachtenloop , „dat onderhoudmet Erna is immers maar bijzaak en heeft zoo'n haast niet.Thans zou zij het maar uitstellen , tot zich de gelegen-heid daartoe aanbood na het eindigen der danspartij.Misschien kon zij Erna dan wel een eind weegs naar huisvergezellen , omdat deze zonder begeleiding hier gekomenwas. Ze had wel vernomen , dat een vriendin van Erna'smama beloofd had haar te komen afhalen , maar eenoogenblikje voor het maken van een excuus , zou ertoch wel te vinden zijn."

Weg waren nu al die goede voornemens !Zij had alle bezwaren van zich afgeschud en zich

met gloeiende wangen en schitterende oogen , zoo geheelaan het dansvermaak overgegeven ; en babbelde en lachte encoquetteerde zoo hinderlijk voor anderen in de pauze,dat madlle. Petit haar herhaalde malen „kalmte ! kalmte !juffrouw Weenink ," had moeten toeroepen , en dat harebalmoeder, de vrouw van luitenant Van Suchtelen , haartot zich wenkte en haar welwillend toefluisterde om zichwat meer in acht te nemen , want dat zulk een verre-gaande luidruchtigheid zeer onwelvoegelijk was voor eenjonge dame.

„Men is maar eens jong , mevrouw," stotterde Eva ophoogen toon , „en ik ben het niet alleen die zich ietwataan de vormen vergrijpt."

„Het loopt van avond niet goed af met Eva Wee-nink ," fluisterde mevrouw Van Suchtelen de naast haarzittende dame in ; „zij is al te opgewonden , om . dat menhaar zoo geflatteerd heeft."

De eerstvolgende dans was een wel wat al te wildegalop voor de zoo zeer opgewonden jonge meisjes , en even-als een hoop afgevallen bladeren , door een stormwind aan-gegrepen ,, fladderden de witte , blauwe en rose kleedjes

Page 118: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

106

door elkander, voortgedragen op de vroolijke tonen dermuziek.

Erna was de eenige, die niet ten dans gevraagd was.Zij had zich in de kamer naast de danszaal teruggetrok-ken , waar zij , gedeeltelijk achter de portière verborgen ,ongezien het vroolijke gejoel der dansende paren gade-slaan kon. „'k Ben blij ," dacht zij bij zich zelve , „datik mij op den achtergrond heb gehouden en niemand derheeren aan mij gedacht heeft , want 't zou mij onmogelijkzijn geweest, zulk een wilden dans meê te maken."

Plotseling werd zij in hare beschouwing gestoord. Deportière werd eensklaps ter zijde geslagen , een in licht-blauw gekleede gestalte zweefde het vertrek binnen , ach-tervolgd door Eva's danser, den jongen luitenant Van der Pol.

„Ik herhaal u mijn waarschuwing , juffrouw Wee-nink ," riep hij haar toe , „gij zult u te veel verkoelenen een zware verkoudheid opdoen. Hoe durft gij u , zooverhit en dun gekleed , uit de warme zaal verwijderen ?"

Met gloeiende wangen en snel ademhalend stond Eva stil.„Ik heb behoefte mij hier wat af te koelen ," ant-

woordde zij , met moeite ademhalend. „Het duizelt mijvoor de oogen door dien wilden dans; een beetje frisschelucht zal mij goed doen!" Dit gezegd hebbende , liet zijzich op de canapé bij 't open raam neêrvallen.

„ Doe dan ten minste een warme sjaal om, juffrouwWeenink , en vergun mij tevens dit raam te sluiten."

„ Wees dan zoo beleefd mijn bonten kraag uit de garde-robe te halen en laat dat raam maar open !" beval Evaongeduldig. „Gij kunt mijn kraag gemakkelijk vinden.'t Is er een van wit fluweel met bont afgezet. Maarhaast u dan toch een weinig !"

De luitenant verliet gehoorzamend de kamer, onderwijlEva zich met haar zakdoek verkoeling toewaaide.

Page 119: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

107

Door een beweging van Erna omziende , riep zij dezeop onverschilligen toon toe: „Hé! zijt gij hier? Gij waartzeker niet ten dans gevraagd ?"

,,Neen, Eva , zooals gij terecht aanmerkt ben ik blij-ven zitten ; maar het heeft me genoegen gedaan , hieronbemerkt te kunnen toezien !"

„Het spijt me voor u !" hernam Eva , het hoofd fieroprichtend , „ik had zulks niet kunnen vermoeden , andershad ik een van de heeren verzocht , u te gaan vragen,daar ik voor iederen dans minstens drie aanzoeken hebgehad."

„Dat wil ik wel gelooven , Eva ; gij zijt een bevalligedanseres, die alle dansen kan meêmaken. Dat is echtermet mij het geval niet. Wanneer ik dezen galop meê hadmoeten dansen , zou ik bepaald last van duizelingen gehadhebben ; 't gaat mij te wild toe."

„Nu, ik houd er wel van ; hoe sneller hoe liever !"

77 0 foei , wat talmt die luitenant toch om mij mijn kraagte brengen ," liet Eva er verdrietig op volgen. „'t Isniet galant een dame zoo lang te laten wachten."

„Maar Eva , wees toch niet zoo ongeduldig. Gij weet tochdat de garderobe overvol hangt , en dan is het niet ge-makkelijk zoo'n klein kleedingstuk te vinden. De heerVan der Pol is waarlijk een voorkomend jongmensch !"

„Voor u niet, hé ; gij kunt het beter met zijn broerden advocaat vinden ; a propos, Erna , ik zou je gaarneiets willen zeggen, nu wij zoo geheel onder ons zijn."

,,Gaarne, Eva , ik ben geheel en al gehoor !"„Het is," ging Eva voort, „of liever het betreft het

onlangs gesprokene. ik wenschte je te zeggen , dat despotnaam, je toegediend .... je-weet nog wel?"

„0 ja ," viel Erna lachend hierop in, „gij bedoelt datik als een zoutzak ...."

Page 120: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

108

Vóór Erna kon voortgaan , werden zij gestoord doorde binnenkomst van luitenant Van der Pol , die Eva meteen witten , wollen doek in de hand naderde en haardezen vlug om haar schouders sloeg.

„Neen , maar, waar hebt ge uw oogen gelaten , Vander Pol?" riep Eva toornig uit , den doek van haar schou-ders rukkend. „Noemt gij dit ding een kraag? En isdat nu fluweel? 'k heb je toch gesproken van een witfluweelen kraag, met bont afgezet! Hebt ge mij daar-voor een half uur laten wachten ?"

„Het door u gevraagde , juffrouw Eva , was voor mijniet te vinden bij het flauwe licht daar. Ik nam dusmaar meê wat voor de hand lag !"

„Ik dank je intusschen voor de genomen moeite, mijn-heer, maar dit ding is mij te zwaar. Ik lijk er precieseen oude vrouw meê."

„Dan zal ik nog eens gaan zoeken , juffrouw Wee-nink ," ik hoop dan beter te zullen slagen ...."

„0 neen , mijnheer , 'k heb geen lust hier langer voorhet open raam te zitten. Dank je beleefd. Ik ga zelf!"En voort snelde zij.

„ Zal ik met je meêgaan , Eva ?" riep Erna haar na.„ 't Is al te vriendelijk , Erna. Amuseer je intusschen

met mijn cavalier !" klonk het antwoord.De luitenant excuseerde zich bij Erna , niet op Eva's

terugkomst te willen wachten , en begaf zich naar de dans-zaal , waar juist een nieuwe dans zou beginnen.

Toen Eva wat lang uitbleef, meende Erna Eva temoeten volgen , om haar naar den kraag te helpen zoeken.Op eens bleef zij verschrikt staan , meenende hulpgeroep tevernemen. „Wat kon dat zijn ? Was er iemand in dedanszaal gevallen ?"

Maar toen het hulpgeroep andermaal tot haar door-

Page 121: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

109

drong — een luid kermend gillen -- spoedde zij zich naarden uitgang, die naar de garderobe leidde , doch nauwelijkshad zij een paar schreden in die richting gedaan , of zijzag de deur openrukken en een in lichte laaie staandegestalte het vertrek binnen ijlen.

Erna stond een oogenblik als machteloos !Plotseling zich vermannend , hief zij een luid hulp-

geroep aan ; ijlde gelijktijdig naar de garderobe , waar zijeen paar zware regenmantels greep , en, er meê terug-keerende naar het brandende meisje, bedekte zij haarmet de kleedingstukken , terwijl zij haar op den grondwierp. En toen zij er nog een vloerkleedje en eendeurmat over heen geworpen had , bukte zij zich over hetmeisje heen , al haar best doende om de vlammen tedooven , zonder er aan te denken , dat haar eigen kostuumer door verzengde en haar handen met brandwonden be-dekt werden.

Onderwijl het haar mocht gelukken de vlammen tedooven , liet zij andermaal een luid hulpgeroep hooren.

Eensklaps voelde zij een zwaren last kleedingstukkenover zich heenwerpen , waaronder de reddende en hetslachtoffer geheel bedolven werden.

Zoodra Erna zich overtuigd had , dat het gevaar ge-weken was, wierp zij den zwaren last van zich af enbemerkte zij door een vluchtigen blik om zich heen , dathet luitenant Van der Pol was, die op haar hulpgeroepwas komen toesnellen.

In slechts weinige minuten was dit ontzettend dramaafgespeeld en stonden de beide jongelieden schier sprakeloosvan ontzetting naast elkander.

„ Wij kunnen dien mantel nu wel van haar hoofdwegnemen ," stotterde Erna, „ze loopt anders gevaar vante zullen stikken !"

Page 122: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

110

Terwijl de luitenant zich haastig naar de danszaalspoedde om meer hulp te halen , knielde Erna naasthet slachtoffer neder en ontlastte haar van de vrachtkleedingstukken , die het redmiddel waren geweest om devlammen te blusschen. Terwijl Erna zich hiermeê bezig-hield , zag zij de lieve Sidonie naast haar geknield liggenom haar te helpen.

Op bevel van mevrouw Van Suchtelen hadden eenigemeisjes zich op weg begeven om een geneesheer te halen,terwijl anderen zich belast hadden om in de nabijgelegenapotheek de noodige zalf en watten te halen.

Madlle. Petit , die den overigen bevolen had in de dans-zaal achter te blijven , was eveneens het met rook enbrandlucht gevulde vertrek binnengeijld, en stond eenoogenblik als ontzet bij den aanblik van het zoo hevig-verminkte lichaam , dat daar roerloos op den grond lag.

Ook de andere toegesnelde bejaarde dames , die dedoodgewaande jongemeisjesgestalte omringden , stondensprakeloos, door aandoening overmeesterd, zonder zich instaat te gevoelen de hand ter redding uit te steken.

„Mon Die u! Mon Die u!" sprak madne. Petit, wiede tranen langs de wangen biggelden, „is dit vreeselijkverbrande lichaam , waar de huid bij flarden afhangt enmet dien haarloozen schedel , hetzelfde schoone , bloeiendemeisje, dat voor weinige oogenblikken , in het volle genotharer jonkheid, zich zoo geheel had overgegeven aan dienvroolijken dans!"

„Hoe kon zoo iets geschieden !"Alle aanwezigen hadden Erna's hulpgeroep meenen

te hooren , en later van luitenant Van der Pol verno-men , dat een der meisjes een ongeluk was overkomen endat zij zich deerlijk gebrand had , maar, wat zij nu vooroogen hadden was geen ongeluk in den gewonen zin van

Page 123: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

111

het woord , 't was een ontzettende ramp , die droeve ge-volgen kon hebben.

„wie helpt mij Eva naar de canapé dragen ?" vroegErna. „Zij kan hier op den vloer de komst van dengeneesheer toch niet afwachten !"

„Ja, zeer juist , lieve juffrouw Van Marlen , u is zeeroplettend ," antwoordde madue. Petit , zich beheerschend.„Komt, dames, wie uwer wil mij bijstaan?"

Erna, Sidonie en mevrouw Van Suchtelen hieven deongelukkige op en droegen haar naar de canapé.

„Zouden we haar niet voorzichtig ontkleeden en tebed leggen , dames ?" vroeg madlle, Petit.

„ 't Is misschien beter de beslissing aan den geneesheerover te laten ," merkte mevrouw Van Suchtelen aan.

„Intusschen verzoek ik den jongedames en haren mama'safscheid te nemen ," sprak mad lle. Petit , zich naar deopen zaaldeur wendende, waar tal van nieuwsgierigenelkander verdrongen. „Ik vrees , dat te veel drukte zeernadeelig kan zijn voor de arme lijderes. Dus , dames,mag ik u verzoeken ! Madame Van Suchtelen en dedames Erna en Sidonie verzoek ik hier te blijven , omdesnoods hare hulp te kunnen verleenen !"

Aan dit verzoek werd terstond gevolg gegeven enallen verlieten met beschreide wangen het ongelukshuis,dat voor een uur geleden nog een paleis der vreugdegewijd mocht heeten.

Sidonie wrong vertwijfelend hare handen en boog zich,bitter weenend , over haar lieve vriendin Erna heen, diebewusteloos in een ruststoel lag. Haar broeder bleefdroevig in de andere kamer toeven , ingeval er somsmannelijke hulp mocht noodig zijn.

De drie artsen, die intusschen binnen waren gekomen,waaronder de vermaarde professor Gunther zich bevond,

Page 124: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

112

en die de ongelukkige lijderes onderzocht hadden , haaldenbedenkelijk de schouders op , zoo dikwijls zij de patiëntgadesloegen.

Na verloop van eenigen tijd , toen de eerste hulpgeboden was , wendde de oudste der artsen , professorGunther, zich tot madlie. Petit , met de vraag , wie dezepatiënt was en of deze hier zou kunnen verpleegdworden.

Madiie. Petit betoonde zich gaarne daartoe bereid ,maar mevrouw Van Suchtelen gaf als hare meening tekennen, dat de ouders toch liever haar kind bij zich aanhuis zouden verplegen , indien het overbrengen althansgeen gevaar voor hun kind mocht opleveren.

„Zoolang de jonge dame nog bewusteloos is, heb iker geen bezwaar tegen ," antwoordde de professor, „want,"liet hij er op volgen , „haar toestand zal ongetwijfeldverergeren zoodra zij weer tot kennis zal gekomen zijn.'t Is een zeer ernstig geval !"

„Haar toestand is immers niet levensgevaarlijk , pro-fessor?" waagde mevrouw Van Suchtelen te vragen.

De professor haalde zwijgend de schouders op. Naeenig nadenken zeide hij : „Indien er geen al te hevigekoortsen bij komen , willen we hopen , dat haar jeugdigelevenskrachten haar in het leven zullen behouden ; maardat er een zware strijd zal gestreden worden , kan ik uverzekeren. Hoe oud is de jonge dame ?"

„Zeventien jaar, professor," antwoordde mevrouw VanSuchtelen.

„Pas zeventien jaar ! Helaas , arm kind , wel is zij tebeklagen !"

„Dunkt u, dokter, dat haar gelaat misvormd zal blij-ven ?" vroeg madlle. Petit aan een der andere geneesheeren.

,, Zeer zeker, mademoiselle ," luidde het besliste ant-

Page 125: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

113

woord. „Wij zullen, al tevreden zijn , indien zij in hetleven mag behouden blijven."

„Dames," zei de professor, „daar mijn tegenwoordig-heid hier voorloopig gemist kan worden , ga ik mijverwijderen om een brancard te bestellen. Mijn collega" —hier wees hij een der artsen aan — „zal wel zoo goedwillen wezen bij het vervoer tegenwoordig te zijn en dennacht bij de patiënt door te brengen. Morgen hoop ikhaar tijdig een bezoek te brengen."

„Ach, waarde professor, ik bid u , ons nog niet teverlaten ," smeekte mevrouw Van Suchtelen , onder eenvloed van tranen. „Mij dunkt , dat het ook noodig zalzijn de ouders op de komst van hun ongelukkig kindvoor te bereiden. U is , mijns inziens , waarde heer,daartoe de aangewezen persoon."

„Zeer zeker acht ik het eveneens noodzakelijk de oudersvooraf met de ramp bekend te maken , mevrouw, en natuurlijkzijt u , die met de familie het meest bekend is , daartoede aangewezen persoon ," merkte de professor aan.

„0 neen , dat zou mijn krachten te boven gaan , professor,ik kan dat niet op mij nemen ; ik zou het besterven,indien ik het haar moeder moest meêdeelen. Alleen doeik het in geen geval."

Na een kleine pauze hernam de professor : „mevrouw,ik verzeker u, dat er niet langer meê gedraald mag wor-den. Als de patiënt tot bewustzijn komt , is het te laat.Welnu , om u een bewijs te geven van mijn welwillend-heid , zal ik met u gaan , en verzoek u dus mij terstondte vergezellen ;" en zich daarop tot een der geneeshoerenwendend , verzocht hij dezen , terstond voor een brancardte gaan zorgen. „U zult ," liet hij er op volgen , „in mijnkliniek de assistenten voor den nachtdienst reeds aanwezigvinden. Wees nu zoo goed geen oogenblik te verzuimen

8

Page 126: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

114

en laat het u aan de daarbij behoorende dragers nietontbreken."

Mevrouw Van Suchtelen spoedde zich intusschen naarde garderobe en , vandaar wederkeerende, hief zij haarzeer beschadigden avondmantel omhoog, zeggende: „nukan ik mij voorstellen op welke wijze het ongeluk heeftplaats gehad. Eva heeft zeker in haar drift, om naarden kraag te zoeken , tegen de brandende petroleumlampgestooten , die aan den wand hing, zoodat deze is ge-vallen ; de glazen bol ligt verbrijzeld onder onze kleêren ,en 't is een wonder, dat deze geen vlam hebben gevat ener geen brand is ontstaan."

„ 't Kan mogelijk zijn, mevrouw," antwoordde madne.Petit, „maar 't komt mij toch zeer onwaarschijnlijk voor.De lamp hing boven de garderobe , aan een der standaards.Er kon dus niet aan gestooten worden."

De verklaring van mevrouw Van Suchtelen bleek ech-ter de waarheid zeer nabij te komen.

Eerst langen , langen tijd daarna was Eva in staatzich het gebeurde te herinneren. Zij vertelde toen aanhaar ouders , dat zij , bij het zwakke licht van de lamp ,moeite had om het gewenschte kleedingstuk te vinden ,dat later bleek aan den knop van den kleêrstanderte hangen , waaraan zij het bevestigd had. In haarongeduld en door een koude rilling bevangen , had zijruw aan den kraag getrokken , die waarschijnlijk aaneen ander voorwerp was vastgeraakt , zoodat , bij eenherhaalden ruk, de standaard voorover kwam , de lampvan den haak losraakte en hoofd en aangezicht metbrandende petroleum overgoten werden. Haar losse zwarekrullen en haar fraai crème kleedje stonden in een oogen-blik in lichte laaie, terwijl de spattende vonken diepebrandvlekken op de om haar heen hangende mantels

Page 127: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

115

veroorzaakten, zonder eigenlijk — wat een geluk mochtheeten -- erger brand te doen ontstaan.

Mad11e. Petit en de achtergebleven arts , ' dokter Martin ,zaten beiden in droevig nadenken verzonken aan Eva'srustbed, met weemoed luisterende naar de diepe zuchtenen het smartelijk kreunen der nog steeds bewusteloozelijderes. Een zacht tikje op de kamerdeur deed beidenopzien.

„ Om 's hemels wil , madlle. , hoe gaat het hier, is Evanog niet bij kennis gekomen ?" vroeg Sidonie, nadertredende.

„Ach, de lieve Eva lijdt verschrikkelijk. Zij is nogbewusteloos," klonk het fluisterend antwoord.

„En mevrouw Van Suchtelen ?" vroeg Sidonie.„Mevrouw Van Suchtelen is met professor Gunther

meêgegaan, om de ouders op het ongeluk voor te be-reiden en dokter Brand is naar de kliniek, om een brancardte halen. Alleen dokter Martin is hier achtergebleven."

„O, den hemel zij dank , dat wij nu terstond hulpkunnen bekomen ," sprak Sidonie angstig , „mijn lievevriendin is daareven pas uit haar bezwijming ontwaakten lijdt vreeselijke pijnen."

„Oh c i el!" riep madl1a. Petit , opstaande, „is juffrouwVan Marlen nog hier? Wat deert haar ..... ?"

„Bij toeval heb ik bemerkt, dat zij zorgwekkendebrandwonden heeft bekomen. Zij kan nauwelijks haarhanden bewegen ! 0 dokter, ik bid u, wil toch eensspoedig naar haar komen zien."

„Is uw vriendin hier in huis , juffrouw Van der Pol?"vroeg dokter Martin , opstaande.

„Ja, dokter, in de kamer hiernaast ; gelieve mij maar tevolgen ," antwoordde madlle. Petit. „Ach, ik ben mezelve niet," sprak zij onder 't voortgaan; 'k had er aan

Page 128: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

116

moeten denken , dat haar tegenwoordigheid van geest enzelfopoffering , juffrouw Weenink het leven gered heeft enzij er nu zelve door zal moeten lij den."

Toen beiden het salon binnentraden — Sidonie was bijEva achtergebleven -- zat Erna in half liggende houding opde canapé ; haar anders zoo bl9zend gelaat was marmer-bleek ; haar lokken hingen verward over de schouders;haar verwilderde blikken getuigden van diepe smarten enangst. De mouwen harer blouse hingen in flarden langshet lijf en de bloote handen en armen waren met brand-wonden overdekt. Haar eerste woorden waren eenbelangstellend vragen naar Eva , en eerst toen de artshaar gezegd had , dat deze met zorg verbonden was ,reikte Erna hem de handen toe om haar brandwondente onderzoeken.

„Ach , lieve Erna , wel moet gij reeds veel geledenhebben ," sprak de leermeesteres , met deelneming.

Met de teederheid eener vrouw begon de arts zijn

onderzoek en verzocht hij , hem terstond eenig verband-linnen en een kom met frisch water te laten brengen,waaraan dadelijk voldaan werd.

De ervaren arts deed intusschen al zijn best om Ernagerust te stellen. „De brandwonden , juffrouw Van Marlen ,"zeide hij , „zullen u wel veel pijn veroorzaken, doch zezijn gelukkig niet zoo gevaarlijk als het zich laat aanzien.'t Is alleen de bovenhuid die zwaar geleden heeft ; hetvleesch is vrij wel gespaard gebleven."

„Wat dunkt u , dokter, zou het lieve meisje langentijd werkeloos moeten blijven ?"

„Zeker niet," luidde het antwoord, onderwijl hij hetverband aanlegde , „indien onze patiënt haar best wildoen , handen en armen de vereischte rust te gunnen , hoopik haar binnen een paar weken volkomen hersteld te zien."

Page 129: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

117

„0 , dokter, die pijnen zijn vreeselijk !" snikte Erna.„ Beste juffrouw Van Marlen ," hernam de arts , haar

lokken streelend , „gij hebt van veel moed en zelfopofferingblijk gegeven , meer dan menige krachtige man in zulkeen toestand zou getoond hebben. Ik vertrouw, dat diemoed u evenmin ontbreken zal om uw lijden met geduldte doen dragen. Intusschen mag dit u tot troost ver-strekken , dat uw tijdige bijstand uwe vriendin het levengered heeft."

Erna hield haar tanden stijf op een gesloten om eenpijnlijken kreet te onderdrukken , maar de traan , die erin haar oog opwelde , getuigde van haar diep gevoeldedankbaarheid bij deze vriendelijke toespraak.

„Naar mijn pijnen te oordeelen , dokter , moet Eva welonder haar smarten bezwijken. Moge de goede God haarbijstaan. Maar ik vrees ...."

„Wees toch niet zoo zwaartillend, juffrouw Van Marlen ,ik verzeker u dat ook zij weer herstellen zal."

„Kindlief," zeide madlle. Petit op haar eigenaardigemanier, „er zijn menschen, die God mogen danken datHij hun lijden leert. Ik geloof dat lijden voor de meestenonzer de rijkste bronnen ter ontwikkeling in zich houdt.Kom, ik zal een noodige hartversterking voor je gaanhalen , dat zal je wel een beetje opmonteren."

Dit gezegd hebbende, haastte zij zich de kamer te verlaten.Na een kleine pauze hief Erna het hoofd op en , den

geneesheer aanziende, zeide zij : „ik moet schreien tegenwil en dank. Mijn lieve mama is lijdende , en als ik nuthuis kom en haar mijn handen laat zien , kon het haardood zijn. Ik ben ten einde raad hoe ik het moet aan-leggen , om haar niet al te zeer te doen schrikken."

„Zoudt u dezen nacht niet hier willen doorbrengen ,juffrouw Erna , en uwe mama een boodschap zenden ?"

Page 130: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

118

„ Dat zou niet raadzaam zijn , dokter ; mama is hetniet gewoon dat ik 's nachts van huis ben en een bood-schap van mij zou haar argwaan doen krijgen en daar-door nog meer onrust veroorzaken. Ik weet niet wat ikdoen moet."

„Misschien weet onze vindingrijke madlle. Petit wel eenuitweg te vinden," hernam Dr. Martin.

Juist kwam Sidonie binnen om eens naar hare vriendinte zien. Zij had Erna's verzuchting vernomen en gaflachend te kennen , dat Erna alles veel te donker inzag.Je bent heden het tegendeel van vroeger, beste," voegdezij haar toe, „ik heb je nimmer zoo zwaartillend gekend."En toen naast haar nederknielend , vervolgde zij : „Ik heb,straks, alleen zijnde, eens goed nagedacht over hetgeenons nu te doen staat, Erna, en ik heb besloten dit zaakjeeens netjes op te knappen, zonder je mama, die nutoch al te bed ligt , schrik aan te jagen. Ik zal mijn

broeder verzoeken een vigilante te halen, waarmeê wijje naar huis zullen brengen. Vervolgens zal ik je op decanapé een lekker bedje bereiden , waarop ge eens rustigslapen kunt, terwijl ik het mij in een fauteuil gemakke-lijk zal maken om den nacht bij je door te brengen.Wij zullen ons natuurlijk muisstil houden om je mamaniet te wekken , en mocht het allicht gebeuren dat zij , jehoorende, je zal toeroepen , dan behoeft ge slechts ant-woord te geven om haar gerust te stellen. Zij zal dangelooven dat je pas thuis bent gekomen. Den volgendenmorgen zullen wij tijd genoeg hebben , om haar behoed-zwam het ongeval meê te deelen. Vindt je deze schik-king niet den besten weg , dien wij kunnen inslaan ?"

Erna gaf met een hoofdgebaar hare instemming tekennen. Na Benig nadenken zeide zij : „Je bent welgoed voor mij , lieve Sidonie, en ik stel je opoffe-

Page 131: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

119

ring op hoogen prijs ; maar ik mag het niet van je ver-gen om den geheelen nacht zoo dun gekleed te blijvenwaken?'

„0, daar zal wel in voorzien worden. Mijn broerzal met de vigilante bij ons aan huis rijden om mijn

ouders van mijn voornemen kennis te geven en tevensBenige warme kleedingstukken voor mij meê te brengen.Maar, zooals bepaald is , Erna, dezen nacht wijk ik nietvan je zijde."

Madlle. Petit trad hierop binnen, beladen met een fleschbourgogne en eenige glazen , welke zij op tafel plaatste envol schonk.

Dr. Martin en Sidonie lieten zich deze versnapering ookgoed smaken. De vurige wijn miste zijn uitwerking nietop de kranke, want toen Erna haar glas, op aanbevelingvan den geneesheer, geledigd had , hield haar zenuwachtigbeven op en gevoelde zij zich zeer opgewekt.

Sidonie's plan vond goeden bijval , want zoowel dearts als madlle. Petit waren er zeer meê ingenomen ennauwelijks een half uur later hield het rijtuig reeds voorhet huis stil.

Luitenant Van der Pol had zich nauwkeurig van zijnopdracht gekweten. De ouders waren omtrent hunnedochter gerustgesteld ; zij hadden hem een warmen winter-rok , een gevoerd jacket en een wollen doek voor dennacht meêgegeven.

Madre. Petit en de geneesheer waren Erna bij hetinstijgen behulpzaam , waarna Sidonie en haar broedernaast haar plaats namen.

De stadstorenklok sloeg juist elf slagen, toen zijvoor de woning van mevrouw Van Marlen uitstapten,alwaar de heer Van der Pol met Erna's huissleutel dedeur opende. Hierna nam deze met een hartelijk goeden

Page 132: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

120

nacht en beterschap afscheid , waarbij Erna hem vriende-lijk dankbaar toeknikte en hem toestond even haar armaan te raken.

Het gaslichtje op de trap was maar even voldoendeom den weg naar boven zonder stooten af te leggen , enna eenige malen te hebben gerust mocht het beiden vrien-dinnen gelukken de huiskamer te bereiken en zich daar,volgens afspraak , gemakkelijk voor den nacht in terichten , zonder dat Erna's mama , die in de kamer ernaast sliep , er door ontwaakte.

De nacht liep zonder buitengewone stoornis ten einde.Erna deed al haar best haar kermen te onderdrukken;doch zoo dikwijls de wonden haar heviger pijn veroor-zaakten werd zij vertroost en bemoedigd door haar lievevriendin , wier vriendelijke toespraak een heilzame uit-werking had.

Eerst laat in den nacht sliepen beiden in.Keeren wij thans naar de woning van madlle. Petit

terug , voor wie deze avond wel een onvergetelijkemag genoemd worden. Na Erna's vertrek had zij eenernstig onderhoud met Dr. Martin , waarin het ver-schil in karakter van de beide meisjes het onderwerpuitmaakte. „'t Is ontzettend ," aldus besloot zij haarrelaas , „hoe een onbedachtzaam oogenblik zulk een reeksvan jammerlijke gevolgen na zich kan sleepen en eenonschuldige er nog onder lij den moet."

„Zulke gevallen zijn niet zeldzaam ," antwoordde dedokter, „en ik vrees , dat Eva Weenink haar leven langreden hebben zal zich haar drift te beklagen. En dathaar ouders zwaar onder dezen slag zullen gebukt gaan ,daaraan valt niet te twijfelen."

Juist hoorde men de huisschel zachtkens overgaan.Mannenstemmen en zware voetstappen weerklonken in de

Page 133: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

121

gang , terwijl het dienstmeisje , ijlings binnen gekomen,meldde , dat de brancard voor de huisdeur stond.

Terstond daarop trad professor Gunther de kamer in,gevolgd door majoor Weenink , wiens gelaat de sporendroeg van een hevig zielelijden.

„Waar is mijn kind ? Ik verlang haar te zien ,"stamelde hij.

„Gelieve mij naar de kamer daar te volgen , majoor,"sprak de professor, „ik moet u echter op een vreeselijkschouwspel voorbereiden en u dringend verzoeken haarniet toe te spreken. Zij is nog bewusteloos en moetterstond naar uw woning worden overgebracht."

„Is het zóó .... zóó erg .... ?" sprak de krachtigeman , droef snikkend.

„Ik bid u , u als een man te gedragen , majoor ; ikherhaal dit verzoek in 't belang der patiënte. Een hevigeschrik zou doodelijk voor haar kunnen zijn."

Hierop begaf de vader zich naar de canapé , waaropzijn dochtertje , onbewust van wat er om haar heenvoorviel , aan een doode gelijk , uitgestrekt lag.

Met sidderende hand lichtte hij een tip van den sluierop , waarmeê madlle. Petit uit voorzorg het gelaat derlijderes had bedekt. Met een met moeite onderdruktenkreet deinsde hij eenige schreden achteruit , toen hij eenblik had geslagen op het zwaar geschonden gelaat en dehaarlooze kruin zijner lieveling.

„0 God !" snikte hij , zijn gelaat met de handen be-dekkend , „wel hebt Gij ons zwaar beproefd."

Intusschen werd de brancard , schier geluidloos , doorvier mannen binnen gedragen.

„Mijnheer Weenink ," sprak de professor, den diepverslagen vader naar de naaste kamer geleidend , waarhij hem een zetel aanbood , „tracht hier wat tot u zelf

Page 134: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

122

te komen , onderwijl ik ga toezien , wat hiernaast ge-schiede. Alles moet met de meeste voorzichtigheid plaatshebben. Gelukkig is Dr. Martin een ervaren arts , wiepik de zorg voor uw kind gerust kan toevertrouwen."Daarna verliet de professor het salon.

„Mijn kind, mijn arm kind !" jammerde de majoor.„Kan dat misvormd gelaat haar toebehooren , haar, deeens zoo schoonè , bevallige Eva , de vreugd van mijnleven?"

„'t Is merkwaardig ," viel madlle. Petit hierop in , datalleen haar linkerarm en hand ongedeerd zijn gebleven ;ook zie ik het ringetje nog aan haar vinger schitteren,dat zij gewoon was te dragen ; 't is zeker een verjaar-geschenk."

„'t Is een geschenk van mij ; op den dag harer belij-denis schonk ik haar dien ring," antwoordde de majooronder een vloed van tranen.

Madiie. slaakte een diepen zucht ; bij zulk een fellesmart konden geen troostwoorden indruk uitoefenen.

Intusschen had men in het nevenvertrek de arme Evain de brancard overgebracht en verliet de treurige stoethet huis, dat weinige uren te voren weerklonken hadvan vroolijk gejubel en scherts.

Dr. Martin had den majoor tot zich geroepen endezen den arm geboden, om den wankelenden man testeunen op den terugweg naar zijn woning, vooraf-gegaan door de brancard, voorzichtig door vier mannengedragen.

Toen deze vertrokken waren, nam de professor zijnhoed op, om den droeven stoet te volgen. ,,Het doet mijzoo smartelijk aan, een man als majoor Weenink zoototaal verslagen te zien ," zeide hij , zich tot de leerarenwendende, „ik wil liever twee gevaarlijke operatiën op

Page 135: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

123

mij nemen, dan nog eenmaal een uur te doorleven alsnu gepasseerd is."

De Française knikte toestemmend. „'t Is meer daneen mensch verdragen kan ," sprak zij , een traan weg-pinkend. „Maar haar mama , hoe zal die er zich onderhouden, als zij haar kind thuis brengen ?"

„Haar mama", hernam de professor, „zal die rampbeter dragen dan haar echtgenoot. Toen ik haar op denslag, haar getroffen , voorbereidde , was zij zoo gelukkighaar smart in een weldadigen tranenvloed lucht te kunnengeven en daardoor is zij voor wanhoop bewaard gebleven.Morgen zal ik haar vroegtijdig een bekwame verpleegsterzenden om haar in haar moeilijke taak bij te staan.Die zuster Louise is tevens een brave vrouw, wie hetaan troostgronden niet zal ontbreken."

„Vergun mij u meê te deelen , heer professor," liet deFrançaise hierop volgen , „dat wij hier nog een tweedepatiënte hadden, wier droevige toestand evenzeer verple-ging behoefde ," en hierop verhaalde zij , in hartelijkebewoordingen , de moedige zelfopoffering van Erna vanMarlen en de droeve gevolgen van die liefdedaad.

„Zoo waarlijk ," antwoordde de man der wetenschap,die niet de meeste belangstelling - had toegeluisterd, „datmoet wel een bewonderenswaardig meisje zijn ; voorwaareen zeldzame verschijning onder onze tegenwoordigeverwende en zenuwachtige jongedames. Het spijt mezulks eerst nu te vernemen, mad' le. ; gij hadt haar zondervoorloopige verpleging niet mogen laten vertrekken, datis onverantwoordelijk !"

„Dokter Martin heeft haar bijgestaan , professor."„Wilt u zoo goed zijn mij haar adres op te geven,

madile ? Ik verlang er naar, haar te leeren kennen en haarmijn hulp aan te bieden."

Page 136: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

124

Men kon het den man der wetenschap aanzien , dathij toornig was , omdat men dit geval voor hem verzwe-gen had. Hij stak het adres zwijgend in zijn portefeuilleen verliet , nauw merkbaar groetend , het huis.

„Mon Dieu ," mompelde de Francaise, toen zij zich terrust wilde begeven , „dezen avond zal ik nimmer vergeten.Het spijt me, er niet aan gedacht te hebben den professorbij Erna te brengen , dan ware mij diens afkeuring be-spaard gebleven. Maar och, mon Dieu , zoo'n avond iswel in staat om iemands tegenwoordigheid van geest tedoen verliezen."

Maar de gewenschte rust liet zich lang wachten. Haarzenuwgestel was te zeer geschokt onder al die emotiën.Eerst nu , nu al die drukte en bedrijvigheid doorstaanwaren , gevoelde zij haar lichamelijke zwakte.

Page 137: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

NEGENDE HOOFDSTUK.

EEN HEERLIJK PLAN TEN UITVOER GEBRACHT.

,.,..-.,.../,..,....,,

Motto: „Wees jong, heb lief, wees vroolijk , kind."DE GENESTET.

Het waren droevige dagen die volgden op dien ramp-vollen dansavond , waarop zulk een liefelijk beeld vanfrissche levensvreugde en ontluikende schoonheid voor hetgeheele leven verloren ging.

Op allen , die er bij tegenwoordig waren , had het eenneêrdrukkenden invloed achter gelaten.

Dientengevolge had madlle. Petit in een rondschrijvenaan haar leerlingen het voorstel gedaan, om de hervat-ting der danslessen uit te stellen tot de zwaar lijdendeEva Weenink meerder hoop op herstel mocht gevenen het levensgevaar zou blijken geweken te zijn , eenvoorstel , dat algemeene instemming mocht verwerven ende Française, om haar oprecht gevoel van deelnemingin het lijden van anderen , aller erkentelijkheid deedinoogsten.

Zelfs de meest vreugdelievenden onder de jongeliedenwilden er niet aan denken zich te gaan vermaken, zoo-

Page 138: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

126

lang een der leden hunner vereeniging met den dood lagte worstelen en een andere vreeselijke smarten moestlijden ten gevolge harer menschlievendheid.

En toch zien we het meermalen, dat groote en kleinerampen , die de groote menschheid of het enkele individutreffen, meestal de gezegendste gevolgen hebben.

Het vlugge en vastberaden optreden van Erna vanMarlen , het zich onttrekken aan loftuitingen en de kalmeberusting, waarmeê zij haar lijden droeg, hadden een plot-selingen omkeer teweeggebracht in de wijze, waarop menhaar vroeger beoordeelde.

Niet een was er onder de leden van het dansgezel-schap , die thans niet vol bewondering over haar sprak enblijken van innige , oprechte deelneming gaf.

Zij , eertijds door enkelen , zoo niet door de meesten ,met den spotnaam van „zoutzak" aangeduid , werd nudoor hen geroemd ; zij droegen haar naam met liefde opde lippen , ja , het geheele gezelschap , niet een uitgezon-derd , roemde er op , dat Erna van Marlen deel uit-maakte van hun danscursus.

Geruimen tijd bleef Erna van dien verbeterden toestandter harer gunste onbewust. De pijnlijke brandwonden ,die haar zulke bittere smarten veroorzaakten , gingen vanhevige koortsen vergezeld , zoodat er geen bezoekers tothaar toegelaten werden.

Professor Gunther had woord gehouden en reeds inden vroegen morgen na dien rampzaligen avond haareen bezoek gebracht. Met warme belangstelling onder-zocht hij hare wonden en gaf zijn goedkeuring te kennenover de middelen , ter harer genezing aangewend.

„Dokter Martin," zeide hij , dezen de hand reikend bijhet afscheid nemen , „ik ben ten zeerste over uwe behan-deling voldaan en beveel deze jongedame verder dringend

Page 139: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

127

aan uwe zorgen aan. Ik mag er dus op rekenen , datu haar geregeld 's morgens en 's avonds zult bezoeken ,en het verdere — „u begrijpt me wel ," voegde hij er fluiste-rend bij -- „zullen wij wel verrekenen."

„En u, mevrouw," zich tot Erna's mama wendend ,„kan ik de verzekering geven , dat uw lieve dochterbinnen een paar weken haar gewone bezigheden weêr zalkunnen hervatten."

„ 't Is een edel mensch ," zeide tante Anna , die denprofessor had uitgelaten, zich naast Erna's sponde neer-zettend.

„Hij draagt een gevoelig hart in zijn boezem , al laatzijn uiterlijk het niet blijken ," antwoordde dokter Martin.

't Was of een zonnestraaltje doordrong in de hartender lijderes en der huisgenooten bij zooveel blijken vanzorg en genegenheid. Mevrouw Van Marlen had zichgelukkig van haar eersten schrik , toen zij Erna's wondenaanschouwde, weten te herstellen en daarbij kwam haarlevenservaring haar uitnemend te pas, die haar de over-tuiging schonk , dat haar kind niet doodelijk gewond was.Ook behaalden de moedervreugde over het moedig op-treden van Erna en de blijken van warme deelnemingde overhand over haar moedersmart.

Tante Anna en Sidonie van der Pol hadden van deneersten dag af zich aan Erna's verpleging gewijd enook de huiselijke bezigheden op zich genomen, zoodatalles in huis den gewonen gang ging.

En toen na verloop van eenige dagen de koortsengeweken waren en de brandwonden aanmerkelijk heelden,zoodat Erna vrij was van pijnen , was er een tijdstip vanaangename rust en blijmoedige opgewektheid voor allenaangebroken.

En die blijheid nam met den dag toe, toen er een

Page 140: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

128

algemeene belangstelling in Erna zich openbaarde in hetzenden van bloemruikers , druiven , wildbraad , vruchtenen tal van versnaperingen ; ook aan een zending oudeBourgogne mocht het niet ontbreken , zoodat de spijs-kamer van de professorsweduwe, sedert den dood vanhaar echtgenoot, nooit zoo rijkelijk voorzien was geweest.Met verbazing bemerkte Erna , dat haar, die zoo afge-zonderd leefde , zulk een vriendelijke toewijding ten deelviel, die zij meende niet verdiend te hebben.

Zij wilde het niet voor waarheid aannemen , dat ditalles een natuurlijk gevolg was omdat zij haar vriendin ineen oogenblik van dreigend gevaar ter hulpe was gesneld.„Neen, tante," zeide zij , „ik heb gedaan wat ieder anderin mijn plaats zou gedaan hebben , en aan God alleenkomt de dank toe voor Zijne hulp en bijstand , mijverleend. En dat ik er ook door heb moeten lijden waser een natuurlijk gevolg van. Ik wil er mij ook nietover beklagen ," eindigde zij , „indien Eva's leven maargespaard mag blijven."

„Ja , ja," dacht tante Anna , op wier gelaat de stem-ming harer ziel zich afspiegelde , „onze Erna bezit eengezonden en rustigen geest en een gezond en onbedorvengemoed ; en de groote , onbaatzuchtige liefde , die haargeheel beheerscht , wekt in haar een krachtigen geest. Hoeis 't mogelijk geweest, dat men haar ooit zulk een spot-naam heeft kunnen geven !"

Eenige dagen later was er door mad ile. Petit een tweederondschrijven aan de leden van den Donderdagschen dans-cursus gericht geworden , waarin verzocht werd om op dendaarin genoemden dag bij haar aan huis een bijeenkomstte hebben.

Door al de jongelieden van beiderlei kunne was aan

Page 141: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

129

deze oproeping gewillig gehoorzaamd en bevonden zich opden bepaalden tijd in het salon der Française bijeen. Madlle.Petit heette de aanwezigen in vleiende woorden hartelijkwelkom in haar salon en verleende daarop aan luitenantBlanken het woord , die de volgende toespraak hield :

„Waarde dames en heeren ! Op dringend verzoek mijnervrienden , hier tegenwoordig , heeft onze geëerde leermees-teres zich bereid verklaard , u bij zich te ontvangen , waar-voor ik haar onzen hartelijken dank betuig. Gij allen,hier tegenwoordig , zijt getuige geweest van de vreeselijkeramp die hier heeft plaats gehad en die wij niet lichtzullen vergeten. Het valt niet te betwijfelen , of wij allengevoelen diep medelijden met juffrouw Eva Weenink , diehet slachtoffer is geworden van een onvoorziene gebeur-tenis; maar tevens kunnen wij onze bewondering , dank-baarheid en hoogachting niet verzwijgen voor haar, aanwier moed en tegenwoordigheid van geest het te dankenis , dat de arme lijderes voor een smartelij ken dood isbespaard gebleven.

Wij hebben, en ik beken er eveneens schuldig aan ge-weest te zijn , de stille , bescheiden juffrouw Erna vanMarlen nooit op haar juiste waarde geschat, maar veeleermiskend en bitter gegriefd , omdat zij geen geschiktedanseres bleek te zijn , en door haar bescheiden terug-houding ons met geen luimige uitvallen en vroolijkescherts vermaakte , en zie, dat is dan ook de redengeweest, dat wij geen oog hebben gehad voor den rijkenschat van haar innerlijk leven.

Wij bekennen gaarne ons gebrek aan levenservaring,zoodat er tot ons innig leedwezen een groote ramp moestplaats hebben om haar te leer gin hoogachten en waar-deeren. Zij heeft in het oogenblik des gevaars zich niet,ontzien om haar eigen leven te wagen , ten einde dat van

9

Page 142: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

130

een ander te redden. En daar wij allen weten , dat zijer zwaar door heeft moeten lijden, wenschte ik u hetvoorstel te doen om juffrouw Erna een bewijs te geven,dat wij niet alleen tot betere gevoelens jegens haar ge-stemd zijn , maar haar tevens , als blijk van onzewarme genegenheid , een haar waardig aandenken te ver-Beren. Aangenaam zal het mij zijn , indien de heeren endames nu eens met elkander willen beraadslagen, waar-mede en op welke wijze zulks het best ten uitvoer kangebracht worden !"

„Bravo ! Bravo ! Een heerlijk plan , waar wij allengaarne meê instemmen !" klonk het van alle zij den alsuit één mond.

Zichtbaar verheugd over de algemeene instemming metzijn voorstel , trachtte de heer Blanken andermaal aanhet woord te komen , maar tevergeefs : de meisjes enheeren spraken zoo luid en zoo door elkander, dat menelkaar haast niet verstaan kon.

Plotseling liet madne. Petit haar waarschuwende stemweerklinken en toen daarop de gewenschte stilte verkre-gen was, nam deze het woord.

„ Luistert nu eens aandachtig toe, lieve jongedames ,"aldus ving zij aan. De zaak moet nog heden tot eenbeslissing komen. Erna van Marlen moet een geschenktot aandenken van ons allen hebben. Die het nu metmij eens zijn, steken de handen omhoog."

„Aller handen omhoog , bravo , dat doet mij genoegen!Komaan , laten wij nu eens spoedig bedenken waarin datgeschenk zal bestaan. Ik wensch het u ieder afzonderlijkaf te vragen."

't Was wel te verwachten dat er veel verschil zouzijn in de keuze.

Fanny Boeken dacht aan een zilveren beker ; Hilde-

Page 143: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

131

garda aan een goud horloge ; Lucie Berger stelde eengouden armband als geschenk voor. De een noemde eenzijden kleedje; weer een ander noemde Meyer's Encyclo-pedie ; kortom , de keuze was zeer verschillend.

Sidonie van der Pol , die het stilzwijgen bewaarde,zag er ontevreden uit.

„0 h non, m e s d a m e s, op die manier worden wij hetnimmer eens!" sprak madile. Petit. „Q u' - e n di t e s- v o u s,madlle. Van der Pol ? Gij , die bewezen hebt een harte-lijke , intieme vriendin van Erna te zijn en dus haarsmaak kent, weet zeker wel een goede keus te doen,niet waar? Kom , bedenk u eens goed q u i lui f er a i tplaisir!"

71 0 zeker is het mij bekend, wat haar niet alleen eenblijvend genoegen zou verschaffen, maar ook van grootnut zou zijn , maar.... het is een kostbaar iets , zoodatik het waarlijk niet durf te zeggen. Wel kan ik u meê-deelen , dat niets van al de opgenoemde kostbare zakenErna welgevallig zou zijn. Het behoeft waarlijk nietherhaald te worden, dat zij hoogst eenvoudig is in haardoen en wenschen, en goud noch zilver door haar op prijswordt gesteld."

„ Dat maakt onze keuze niet gemakkelijker, Sidonie,"merkten eenige heeren aan.

„Kom, jongedame," viel de Française hierop in , „ikverzoek u, onze nieuwsgierigheid niet langer te prikkelenen bid u ons te zeggen wat u op het hart ligt."

„theeren en dames," antwoordde Sidonie hierop , „ikheb reeds langen tijd vermoed , dat Erna een goedepianino zou wenschen ; haar mama heeft er haar eenbeloofd, indien er zich betere en gunstiger omstandighedenmochten opdoen, maar tot op heden laten die gunstigeomstandigheden op zich wachten."

Page 144: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

132

„ V r a i m en t, een uitstekend idee ! Een prachtige ge-dachte !" riep madlle. Petit opgetogen uit. „En gij ,m es j e u n e s a m i s, wat zegt gij er van ? Hoe denktgij daar over?"

De dames gaven volmondig hare instemming ermeê te kennen , maar vreesden , dat het de financiëelekrachten van het gezelschap zou te boven gaan.

De heeren, daarentegen , waren opgetogen en grepenhet voorstel als 't ware met beide handen aan. En toenSidonie hierop verklaarde, hoe innig veel Erna van muziekhield en menigmaal over het gemis eener piano geklaagdhad , omdat zij zich zoo gaarne in het pianospelen wenschtete bekwamen , riep Felix van der Pol vroolijk uit : „ziezoo , nu kunnen wij het debat wel sluiten. Erna zal eenpiano hebben, al moet ik er een jaar traktement voormissen?'

„En ik wil er mijn nieuwe zomertoiletten voor opofferen,"zeide Hildegarda.

„ En ik !" „En ik !".... En er scheen geen eind aan deaanbiedingen te komen , tot madue. Petit er op liet volgen:„de piano zal haar geschonken worden en de koopsomzal voltallig geteekend worden , daar is nu geen twijfelaan. Wie er meê aan wenscht bij te dragen , steekt dehand op!"

„Bravo ! bravo ! Alle handen omhoog ! Zie, dat ver-heugt me waarlijk. Ik draag er voorloopig f 25, — toebij ," besloot de Française het debat.

Onmiddellijk werd er toen een commissie benoemd ,bestaande uit de heeren Van Suchtelen , Van der Pol,Blanken en de dames Petit, Hildegarda en Lucie vanBergen.

Dit aldus besloten zijnde, werden zij in hunne luidebesprekingen gestoord door de komst van professor

Page 145: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

133

Gunther, die zich verheugd betoonde het gezelschap zoovroolijk bijeen te zien.

„Het is mij een genoegen u allen meê te deelen ,"sprak hij , „dat het gevaar, waarin juffrouw Weeninkverkeerde, geweken is, alhoewel er nog vele wekenzullen, voorbijgaan, alvorens zij het bed zal kunnen ver-laten. En wat onze lieve heldin , mejuffrouw Van Marlen,betreft, die is reeds in zooverre hersteld , dat zij haarbezigheden weêr kan verrichten."

Hierop liet zich een luid gejubel hoorgin.„ En hebben de dames en heeren hunne lessen heden

weder hervat?" vroeg de professor.,,Pardon, monsieur!" antwoordde madile. Petit,

,,wij zijn hier bijeengekomen om over een geschenk teberaadslagen, dat wij mejuffrouw Van Marlen wenschtenaan te bieden."

„ Het doet mij genoegen zulks te vernemen , madlle. ,en is de keuze al bepaald ?"

„Ja professor, er is een commissie uit het gezelschapbenoemd tot het inzamelen der bijdragen. Wij zoudengaarne juffrouw Erna met een degelijke piano willenverrassen."

,,Een prachtig idee ! Mag ik dan de geëerde commissieverzoeken mij voor f 100, — te laten bijdragen ," sprakde professor. „Juffrouw Van Marlen heeft die hulderuimschoots verdiend."

Een onvoorziene uitbarsting van gejuich volgde opdeze woorden. En als bij ingeving elkander bij de handvattende, vormde het jonge volkje een dansenden kringom den man der wetenschap en vroolijk weergalmde hetdoor de zaal: ,,Lang zal hij leven !"

„Potztausend !" riep luitenant Blanken vroolijk uit,toen de professor vertrokken was , „nu zijn alle be-

Page 146: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

134

zwaren uit den weg geruimd. Wanneer ieder onzerf 10, — offert en onze ouders het ontbrekende bijdragen ,waaraan zij zich zeker niet zullen onttrekken , dan zal ereen muziekinstrument worden aangekocht , waar menjaloersch op zal worden."

Twee dagen later was de koopsom voltallig en werder, met advies van een deskundige , tot aankoop over-gegaan , waarbij met de plaatsruimte in het vertrek ,waar het instrument moest komen , rekening was ge-houden.

De piano was in waarheid een pronkstuk ; dekast en toebehooren waren vervaardigd van zuivermahoniehout. Aan de voorzijde was een zilveren lauwer-krans ingegrift , waarin met vergulde letters de dag enhet jaar der aanbieding te lezen stonden.

En terzelfder ure dat de belangstellenden dit pronkstukvan bewerking bezichtigden en bewonderden , werd ereen deputatie uit hun midden benoemd , die zich met deaanbieding zou belasten.

Professor Gunther, daartoe uitgenoodigd , bedanktevoor de eer, omdat hij het genoegen gaarne aan het jongevolkje wenschte over te laten , er bijvoegende , dat hijbinnen een paar dagen mevrouw Van Marlen en haardochter een bezoek zou brengen.

Madll®. Petit werd daarop tot hoofd der deputatiebenoemd , waarbij luitenant Van der Pol , een student,Fanny Boeken en Sidonie haar zouden vergezellen.

Op den daartoe bestemden dag verzocht Sidonie haarhet voorrecht te schenken een half uur vroeger zich naarErna te mogen begeven , om haar en haar mama op hetbezoek voor te bereiden , wat haar gaarne werd toegestaan.

Hierop trad Hildegarda op de Française toe , dezebeleefd verzoekende, zich bij de deputatie te mogen aan-

Page 147: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

135

sluiten ; en toen eenige onder de jongelieden hunverwondering daarover te kennen gaven , hief zij fier hethoofd op en met schitterende blikken verantwoordde zijzich met te zeggen : „Ik begrijp zeer wel , dat mijn ver-zoek aller verbazing wekt. Maar daar ik mij bewust benvan mijn vaak onbehoorlijk gedrag en onvriendelijkebejegening, Erna aangedaan, is het mij nu een behoefte,haar bij deze gelegenheid vergeving te vragen , en haarte zeggen , hoe innig ik haar heb lief gekregen."

„Bravo!" riep madlle. Petit diep getroffen uit , enHildegarda's beide handen vattende , kuste zij haar harte-lijk op de sterk blozende wangen. „C' e st b i e n dit!"hernam zij , „'t is een Gode gevallige daad zijn foutente bekennen en er naar te streven die te herstellen.Voorzeker, ik stel er hoogen prijs op , dat gij met onsmeêgaat. N' e s t - c e pas, het is u immers ernst ?"Waarop Hildegarda gulweg „van ganscher harte !" ant-woordde.

Het beloofde een dag van vreugde en aandoening teworden voor Erna van Marlen en haar mama.

Sidonie was tegen vier uur in den namiddag bij haaraan huis gekomen en, Erna omhelsd hebbende, zeide zij ge-komen te zijn om nu eens huismoedertje te spelen. Daarophad zij met behulp van de dienstbode en Erna's broersin het middenvak alle wandversieringen afgenomen,eenige stoelen , benevens de tafel onder de veranda ge-sleept en alle kleine voorwerpen op den grond in eenhoek geplaatst, waardoor er een aanmerkelijke ruimtebeschikbaar was gekomen.

„ Maar lieve Sidonie," had Erna met verbazing uitge-roepen , „ben je voornemens ons wat te luchten ? 't Ishier heusch niet bedompt."

» Volg me maar," antwoordde Sidonie , haar naar de

Page 148: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

136

keuken voorgaande , waar zij een taart , door haar ge-zonden , ontpakte en in parten verdeelde, gebakschoteltjesschikte, een flesch portwijn ontkurkte en eenige glazenop het presenteerblad gereed zette en tot aller verbazinghet dienstmeisje eenige bevelen gaf, die het moestopvolgen zoodra er gescheld werd.

„Ei, vijf minuten vóór vijven," mompelde zij , ophaar horloge ziende , „nu , dan wordt het tijd voor ons ,u naar uw slaapkamer te vergezellen , mevrouw. U wiltons toch wel vergunnen even bij u te komen uitrusten ,niet waar ?"

„Maar Sidonie , wat beduidt dat alles? Gij verbaastons door uw geheimzinnigheid ," riep Erna's mama uit.

„Mag ik u verzoeken hier in uw slaapkamer plaats tenemen, mevrouw ! Kom , Erna , zet je nu eens rustignaast je mama , dan zal ik u beiden intusschen eennieuwtje meêdeelen."

„Een nieuwtje ?" riepen beiden als uit één mond.„Zeker, en een verrassend nieuwtje bovendien ," ving

Sidonie aan te spreken.„Er heeft onlangs ten huize van mad 118 . Petit een bijeen-

komst plaats gehad van al de leden van onzen danscursus,waarbij professor Gunther later mede tegenwoordig was.

In die vergadering werd besloten om uit onderlingebijdragen een geschenk aan te koopen , waartoe de pro-fessor eveneens vrijwillig heeft bijgedragen.

Waarin dat geschenk bestaat moet ik vooralsnog voorje verzwijgen , maar met klokslag van vijf uur zal eendeputatie je dat geschenk komen aanbieden , als eentreffend bewijs hoe allen , niet één uitgezonderd , jehoogachten en liefhebben."

Na een kleine pauze, waarin Erna haar aandoeningtrachtte meester te worden , vroeg zij in haar opge-

Page 149: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

137

wondenheid : „dus houden zij toch een weinig van mij ?En Lucie en Marie en Fanny en Louise ook ? En ikmeende , dat ze mij ontweken , omdat ik zoo'n brekebeenin het dansen was ?"

„Je niet lijden mogen, Erna !" antwoordde Sidonie ,Erna's ingevallen wangen streelend. „Wel schat , ze achtenje hoog om je moedig optreden , om je eenvoud en lief-hebbend hart."

„Maar Eva en Hildegarda dan ?"„ Hildegarda heeft er om gesmeekt om heden meê te

mogen gaan !"„Hoe? Hildegarda wenscht mij een bezoek te brengen?

Nu, dan moet ik mij deerlijk in haar vergist hebben ,"antwoordde Erna, veelbeteekenend haar hoofdje schuddend.„Maar wat gebeurt er toch ? Welk een gestommel opde trap !"

Sidonie hield zich luisterend.„Maar wat is er toch in aantocht ?" vervolgde

Erna. „Je bezorgt ons toch geen deputatie van pakjes-dragers of kruiers ?"

„Wie weet !" antwoordde Sidonie lachend , n ik kanme zeer goed voorstellen dat je brandend bent van nieuws-gierigheid , maar ik raad je aan zoo kalm mogelijk teblijven, want plotselinge vreugde is even nadeelig alseen plotselinge ramp. Ik ga me nu eenige oogenblikkenverwijderen om eens te onderzoeken wat dat gestommelen geschuif mag beteekenen."

„0 Sidonie, ik bewonder je voorgewende onwetend-heid ! Toe, zeg het ons nu eens zachtjes , welke verras-sing mij bereid wordt."

„ Blijf maar rustig je mama hier gezelschap hou-den. Binnen vijf minuten kom ik je beiden uit jegevangen§chap verlossen." Dit gezegd hebbende, ver-

Page 150: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

138

trok zij naar de huiskamer, de deur achter zichsluitend.

Erna had moeite om zich te bedwingen een kijkje tenemen en zich kalm te houden.

Eensklaps hoorde zij de Française met haar commando-stem zeggen : „bravo, zoo is 't in orde !"

„Moedertje," fluisterde zij, „madl1e. Petit is er ook bij !"Toen hoorde zij eenige mannenstappen zich ver-

wijderen , waarna een geheimzinnige stilte volgde.Daarop traden madllb. Petit en Sidonie het slaapvertrekbinnen.

Na Erna hartelijk omhelsd en haar mama de handgedrukt te hebben , verzocht de Française aan de beidedames haar te volgen.

Als door een tooverslag werden beide deuren gelijk-tij dig geopend en traden de dames , gevolgd doormevrouw Van Marlen en Erna , het vertrek binnen , datschitterend verlicht was. Aan den wand, rechts van deningang , stond de kostbare piano , tusschen twee fauteuils ;de luchters aan beide zijden der piano prijkten met ge-kleurde, helder brandende kaarsen; twee Japansche vazenmet keur van welriekende kasbloemen verhoogden hetfeestelijk aanzien. Links van de piano stonden de jeugdigegezanten der dames-dansvereeniging in afwachtende houding.

Erna stond sprakeloos in aanschouwing verdiept.Eindelijk tot de werkelijkheid teruggekeerd , wendde

zij het betraande gelaat naar de aanwezigen, maar dewoorden ontbraken haar om haren dank te betuigen.

„Mejuffrouw Van Marlen," sprak de heer Van der Pol,op haar toetredende , „het verheugt mij , u , namens deleden onzer dansvereeniging en hun ouders, van gan-scher harte geluk te mogen wenschen met uw herstelling ,en wij vertrouwen, dat gij dit zoo zeer door u gewensclite

Page 151: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

„Zich hierna oprichtende, trad zij naar de piano toe.”

Bladz. 139.

Page 152: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 153: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

139

muziekinstrument wel zult willen aanvaarden als een blij-vend aandenken aan onze hoogachting en als blijk van onzendiepgevoelden dank voor uw moedig optreden in de uredes gevaars, zonder daarbij aan eigen lijfsbehoud tehebben gedacht. Wees verzekerd , dat allen u hebbenlief gekregen en wij het ons tot een eere zullen rekenen , uin ons midden te zien !"

Een marmerbeeld gelijk , zag zij den spreker aan ;daarop begon zij te beven en zij zou gevallen zijn, indienSidonie, die naast haar stond , haar niet bijtijds ineen zetel had doen plaats nemen. Gelukkig duurde dieoverspanning slechts weinige minuten ; een tranenstroombracht haar tot rust en toen zij het glas water,haar door de Française aangeboden , geledigd had , keerdehet bewustzijn weder en daarmede ook de heerschappijover haren geest.

Zich hierna oprichtende, trad zij naar de piano toe,las de in den lauwerkrans gegraveerde inscriptie en zichdaarop tot de aanwezigen keerende, reikte zij hun beurte-lings beide handen toe, met moeite stamelend: „innig,innig dank ik u allen , niet alleen voor dit schoone aan-denken, maar vooral ook , omdat gij bewezen hebt, mijzoo hartelijk toegenegen te zijn. Dit heerlijk oogenblikzal ik mijn leven lang niet vergeten !"

Van de pauze , die hierop volgde , maakte luitenantVan der Pol gebruik om zich aan de piano te plaatsenen met vaardige hand het schoone lentelied van Mendels-sohn ten gehoore te geven , welk heerlijk spel Erna eenverhoogden blos op de wangen bracht. Zij omhelsdedaarop de aanwezige meisjes en ook mad lie. Petit rechthartelijk ; en toen Hildegarda , die zich op den achter-grond gehouden had , op Erna toetrad , omarmden zij

Oikander zoo innig , dat alien er diep door bewogen werden,

Page 154: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

140

En onderwijl de muzikale luitenant andermaal aanhet muziekinstrument had plaats genomen, en de schoonepelgrimsmarsch uit de opera „Tannhuser" alien metaandoening deed toeluisteren, verdween Sidonie in denaaste kamer, gevolgd door Erna's broeder, om spoedigmet een blad vol glazen , een schotel gebak en twee fles-schen portwijn terug te keergin.

Mevrouw Van Marlen was geen half mensch meer dooraandoening , en hoe practisch ook in het gewone leven ,ditmaal had zij er niet aan gedacht , om haar plicht alsgastvrouw te vervullen; zij schaamde zich, toen zij devriendin van haar dochter haar taak zag opnemen en voegdedeze toe: „0, Sidonie, gij zijt bepaald onze goedeengel, uw practische zin denkt ook aan alles en doet uzoo bereidwillig onze zorgen op u nemen ; hartelijk dankdaarvoor !"

„Volstrekt geen dank, mevrouwtje. Gij weet dat ikgaarne bezig ben ; u wilt me dus wel vergunnen onzegasten te bedienen niet waar ?"

Deze uitnoodiging vond algemeen bijval, want in eenoogenblik hadden allen zich om de feesttafel geschaard endeden, onder gezelligen kout, het gebak en den wijn alleeer aan.

En toen later op den avond de gasten afscheid namen,trad Hildegarda op Erna toe, en, deze hartelijk omhelzende,vroeg zij haar vergeving voor elk onvriendelijk woord , datzij haar vroeger toegevoegd had en verzekerde , dat zijzich gelukkig zou achten, indien Erna haar voortaan vriend-schappelijk genegen wilde zijn.

En hiermeê eindigde deze aan onvergetelijke aandoe-ningen zoo rijke dag.

Page 155: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

TIENDE HOOFDSTUK.

EVA'S BEPROEVINGEN.

Motto : „God heeft u zwaar beproefd! — Ik weetEen troostgrond maar: dat Hij het deed."

DE GENESTET.

In de woning van majoor Weenink heerschte veledagen en weken een diepe neerslachtigheid en droefenis.

Toen mevrouw Weenink voor de eerste maal haardoor brandwonden misvormd kind aanschouwde en hetsmartelijk kreunen der arme lijderes vernam, werd zij erzáá door geschokt, dat zij , ondanks haar zelfbeheersching,het hevig op de zenuwen kreeg en het bewustzijn verloor,waardoor zij gedwongen was een paar dagen het bedte houden.

Dokter Martin , die zich er op ingericht had den nachtdaar door te brengen , had waarlijk geen benijdenswaardigetaak te vervullen , daar hij van het eene ziekbed naarhet andere geroepen werd en alle hem ten dienste staandemiddelen moest aanwenden , om de bezwijmde huisvrouwweder tot bewustzijn te brengen ; daarbij kwam nog , datde majoor in zulk een zenuwachtigen toestand verkeerde,dat de arts hem geen oogenblik alleen durfde laten.

Page 156: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

142

En wat het dienstpersoneel betrof, ook van henwas niet de minste bijstand te verwachten. Vooreerstwaren zij er te onkundig en te ongeschikt voor, en ten anderewas er niet een te bewegen om bij Eva te waken,wier deerniswaardig verbrand gezicht hen met afschuwop de vlucht dreef.

Eva's jongste broertje was bij een familielid te logeerengebracht, maar Lodewijk , die pas zestien jaar telde,deed al zijn best om de gewenschte hulp te bieden. Hijwas gewillig en bedachtzaam , meer dan men van eenknaap van zijn leeftijd zou mogen verwachten. Hijzorgde , dat er geen gebrek was aan linnen zwachtels,liet gestadig warme omslagen voor zijn mama gereed-maken , voorzag den dokter van al het noodige enbeproefde zelfs zijn vader te troosten en moed in tespreken , want de arme gefolterde man liep al door metloonre schreden de kamer op en af, steeds zware zuchtenslakend en met beide handen in baard en hoofdhaarwoelend. In één woord , het was een verschrikkelijketoestand in dat zwaar beproefde huisgezin.

Eerst laat in den nacht geraakte mevrouw Weeninkin een gezonden slaap , en toen de majoor, op aandringenvan den geneesheer, een glas wijn gebruikt had , waarineen snelwerkend slaapmiddel gemengd was , deed denatuur ook bij hem haar rechten gelden.

Lodewijk , door vermoeienis en slaap overmand, moestzich eveneens naar zijn slaapkamer begeven , zoodatdokter Martin alleen bij de zwaar lijdende Eva achterbleef.

Tegen het aanbreken van den dag werd Eva door eenhevig zenuwlijden aangegrepen, hetwelk den geneesheermet groote bezorgdheid vervulde. Deze verheugde zichzeer, toen professor Gunther kort daarop met een pleeg-zuster aan het ziekbed verscheen , zoodat hij nu niet

Page 157: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

143

alleen de verantwoording van het ziekteproces te dragenhad. Na een korte beraadslaging met de beide artsennam de diacones , wier kalme houding een bekwameverpleegster verwachten deed , haar plaats aan de lijdens-sponde in.

De uren verliepen. Alles in huis was rustig, wanthoewel de beide dienstmeisjes reeds in de keuken bezigwaren , werd er geen geluid vernomen.

Een paar uur later werd er zacht op de kamerdeurgetikt.

„Professor," sprak mevrouw Weenink , „u zult meimmers wel toestaan eens naar mijn ongelukkig kind tezien ? Ik gevoel me zoo beangst over haar toestand !"

„Het spijt me , mevrouw, u zulks te moeten wei-geren. Uw dochter heeft in den nanacht een hevigekoorts gehad en is nu heel rustig. De minste stoorniszou vreeselijke gevolgen na zich sleepen. Trouwens is hetin uw eigen belang uw gevoel te beheerschen , omdatkalmte en rust ook voor u gewenscht zijn."

„Is het dan een moeder niet geoorloofd haar kind teverplegen , professor ?"

„Voorloopig moet ik bij mijn weigering blijven,mevrouw, daar de toestand , waarin uw dochter zichbevindt , niet alleen de meeste zorg en oplettendheid,maar tevens een geoefende hand vereischt, die dezepleegzuster in ruime mate bezit en welke van eenleek in de ziekenverpleging onmogelijk kan verwachtworden."

„Ik mag haar dus niet eens eventjes zien , professor?"„Onmogelijk , mevrouw ; op ons , geneesheeren , rust de

plicht alle voorzorgen in acht te doen nemen , die voorde kranke vereischt worden."

Wel viel het den geneesheer zwaar, de moeder den

Page 158: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

144

toegang tot haar kind te weigeren , maar het was hetbeste den ouders het zien van hun zwaar geteisterdelieveling te besparen.

Met een bedrukt hart had mevrouw Weenink aan hetgegeven bevel gehoorzaamd en richtte zij haar schredennaar de slaapkamer van haar echtgenoot , voornemenszich geheel aan diens verzorging te wijden.

Hij toch was met hevige hoofdpijnen en koortsaan-doening uit zijn verdooving ontwaakt en gevoelde zichzoo afgemat en lijdend , dat hij wel verplicht zou zijneenige dagen het bed te houden.

Meer dan een week dobberde Eva tusschen levenen dood.

Zij was voortdurend bewusteloos of kermde zonderophouden ; dan sloeg zij met de armen woest om zichheen en poogde meermalen uit het bed te springen , zoodatzuster Louise zich gedrongen zag iemand te hulp teroepen om zulks te verhinderen.

En toen na verloop van eenige dagen Eva zich vrijvan koorts gevoelde en de brandwonden minder pijnlijkwaren , verviel zij in een zwakte-toestand , die den ge-neesheeren andermaal groote bezorgdheid baarde.

Eindelijk mocht men het levensgevaar, waarin Evaeen reeks van dagen verkeerd had , als geweken be-schouwen.

Op zekeren morgen de oogen opslaande , prevelde zijals iemand die uit een bangen droom ontwaakt : „Waarben ik?" en toen de liefdezuster zich dankbaar over haarheen boog , opende Eva den mond om den haar aangebodenwijn en bouillon tot zich te nemen. Van dat oogenblikaf begon zij langzaam te herstellen. En toen later opden dag de windsels van hoofd en aangezicht weggenomenwaren, werd het den ouders vergund in de ziekekamer

Page 159: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

145

te komen en hun kind toe te spreken, nadat de genees-heer hun dringend aanbevolen had , vooral niet aan hunzwakheid toe te geven. En toen , voor het eerst na den28sten dag , waarop het ongeluk had plaats gegrepen ,hoorde men Eva met nauw hoorbare stem zeggen :

„Dag, lieve papa,", waarbij zij hem haar magerhandje toestak.

„Ja, hier ben ik , mijn lieveling ," antwoordde hijstamelend en teeder streelde hij het kleine handje, dat aaneen verwelkt blad gelijk , in zijn gespierden mannenhandrustte.

„Ik ben heel, heel ziek geweest, niet waar, lieve papa?"Het was de eerste vraag van het terugkeerend be-

wustzijn. Het was de stem van zijn lieveling, die hemzoo zacht en bekend in de ooren klonk , nu zij uit dievreemde , donkere wereld tot het bewustzijn terugkeerde.

„Ja, ons kind heeft zeer veel pijnen moeten uitstaan.Maar nu zult ge , als het den Heer behaagt, spoedigweer geheel hersteld zijn."

„Neen , lieve papa , ik vrees nimmer weer geheelgezond te zullen worden. Ik gevoel me nog zoo vreese-lijk zwak."

,,Kom Eefje," viel haar mama hierop in , „je moetmaar goeden moed houden , want zoowel de professor alsde doktoren Brand en Martin hebben ons beslist verze-kerd , dat het nog maar een kwestie van een paar wekenzijn zal."

Slechts langzamerhand nam zij in beterschap toe. Eenzenuwachtige prikkelbaarheid belette het sneller toenemenharer genezing.

Eens op een avond , dat men den haard opstookte ende brandende lamp op de tafel werd gezet, wentelde zijzich onrustig op haar rustbed heen en weer en, met het

10

Page 160: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

146

gelaat naar den 'wand gekeerd , kermde zij droevig : „Hetlicht en de haardgloed hinderen mij , weg er meê !"

„ Blijf maar rustig , lieve ," antwoordde de pleegzuster,onderwijl zij een lichtscherm voor de lamp en een groothaardscherm voor den haard plaatste.

„Is het zoo niet hinderlijk meer, Eva?"„Neen, dank u, lieve zuster Louise ; zoo is het beter."Het duurde geruirnen tijd eer het Eva mocht gelukken

haar angst voor het kunstlicht te overwinnen. Zelfsjaren daarna durfde zij geen lamp opnemen om er vanhet eene vertrek meê naar het andere te gaan. Meestalbediende zij zich dan van een blaker, met een kap overhet kaarslicht.

In den langdurigen gevaarvollen toestand , waarin Evaverkeerde, betoonde de diacones zich van onschatbarewaarde, maar in de dagen van langzame herstellingleerde men haar eerst in haar volle kracht kennen. ZusterLouise was niet alleen een uiterst bekwame verpleegster,maar tevens een zeer ontwikkelde dame , doordrongen vaneen echten, diepgevoelden godsdienstzin en naastenliefde.

Onderwijl zij zich bezighield met de zorgvuldigelichamelijke verpleging harer lieve kranke, trachtte zij ookmet gelijke toewijding de genezing der diepgebogen zielte bevorderen.

Met degelijke troostgronden en liefderijke vermaningenwees zij het oproerige hartje op 's menschen hoogerebestemming en , naast de sponde der lijderes neergeknield ,mocht het haar gelukken , door haar innige gebeden totden Allerhoogste, meer en meer vrede te brengen in hetgemoed der kranke.

't Kon wel niet anders of zulk een toewij-dende arbeid moest indruk maken en zegen schenken ;en dit alles , gevoegd bij de diepe stilte harer omgeving

Page 161: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

147

en de eenzaamheid van het ziekbed , noopte Eva tot eenernstig nadenken over alles wat haar in vroeger dagenbekoord had.

En of zij waakte of sluimerde, bij dag en bij nacht,altijd zag zij het vriendelijke gelaat harer pleegzustervoor zich.

De kalme, geruischlooze bewegingen der slanke ge-stalte , in haar stemmig zwart gewaad en een witneteldoeksch mutsje op de blonde lokken , maakten eenaangenamen indruk op haar. Ook was het haar eengenot de klank harer Iiefelijke stem te hoorera. Immers,de klank dier stem , gepaard aan de zachte uitdrukkingvan haar gelaat, was steeds onveranderd gebleven , hetzijEva, door onrust gefolterd , zich morrend en onvriendelijkbetoonde, hetzij zij haar afsnauwde en weigerde antwoordop haar deelnemende vragen te geven.

Bij dag en bij nacht had zij haar met een grensloosgeduld en toewijding verpleegd , alles van haar verdragen ,zich weken lang de noodige rust ontzegd , alle gemak

voor haar opgeofferd , en toch was zij noch hare moederof zuster, noch een intieme vriendin en ontving zij zelfsgeen geldelijke vergoeding voor haar toewijding. Waaraanhad zij dan die kracht en volharding te danken om zulkeen zware taak met liefde te kunnen volbrengen?

Gaf het werkelijk zulk een groote voldoening, datmen zich in staat gevoelde zich geheel en al aan hetwelzijn van anderen op te offeren , voor anderen te lijden?

Huisde er werkelijk zulk een sterke ziel in die bleekegestalte? En vanwaar had zij dan die kracht, om zoo teblijven volharden? Zou er niet een hoogere macht be-staan , die haar leidde en steunde bij haar moeielijkliefdewerk?

ZOO dacht en peinsde Eva op haar lijdenssponde en

Page 162: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

148

geheel nieuwe gedachten en betere aandoeningen rezen opin haar gemoed.

In haar gezonde en zorgelooze dagen had zij herhaaldemalen een pleegzuster bezig gezien in de uitoefening vanhaar beroep, zonder deze eenige opmerkzaamheid tewijden. Zij verpleegde zieken, had zij toen gedacht,

omdat zij er toe verplicht was, evenals een keukenmeidom te koken en een meid om haar te bedienen.

Helaas ! Zij zelve moest eerst in zulk een toestandkomen , verpleging noodig hebben, om de pleegzuster teleeren waardeeren in heel den omvang harer liefdevolletoewij ding.

Zou zij , het kind der weelde, ooit in staat zijn zichzóó te vernederen om anderen te dienen, ooit een deelkunnen lijden en verdragen , als deze voor haar hadgeleden?

En toen dacht zij op eens aan de ongesteldheid vanhaar moeder vóór het Kerstfeest, hoe het haar nietmogelijk was geweest om haar zelfs één halven daggezelschap te houden , maar de verzorging aan de dienst-boden had opgedragen. Een ongekend gevoel van schulden schaamte vervulde haar thans. Foei , wat had zij zichtoen toch lichtzinnig en ongevoelig gedragen!

„Papa," vroeg zij op zekeren morgen, toen deze bijhaar gezeten was, „ik zie daar, dat uw hoofdhaar enbaard zoo sneeuwwit zijn geworden. U is toch niet ziekgeweest ?"

De majoor, die werkelijk het aanzien van een oudman had gekregen , meende hierop het stilzwijgen temoeten bewaren en schudde ontkennend het hoofd.

„Zijt gij dan door mij zoo oud geworden , papa ?" vroegzij , na even nagedacht te hebben. „Y -66r mijn ziekte waser nog geen grijs haartje op uw hoofd te bespeuren ?"

Page 163: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

149

Ook nu kreeg zij geen antwoord op haar vraag. Maartoen haar papa met zachte hand haar kaal hoofdje streeldeen zij een traan op haar wangen voelde druppelen , sta-melde zij , met een diepe zucht: „ik beloof het u papa,om mij zult ge geen tranen meer behoeven te weenen."

Des anderen daags riep zij zuster Louise, die van-eenwandeling terug gekomen was, tot zich. „Lieve zuster,"zeide zij , „reeds geruimen tijd tracht ik mij iets teherinneren, doch tevergeefs. Zoudt u mijn geheugen nieteens te hulp willen komen ?"

„Heel gaarne , lief kind , vertel me maar eens wat uzoo peinzen doet."

„Zie, lieve zuster Louise, zoo dikwijls ik terugdenkaan dien avond toen ik in lichtelaaie stond , meen ik mijte herinneren, dat iemand mij op den grond wierp enmij in iets zwaars wikkelde ; is dat zoo ?"

„Dat is mij ook meêgedeeld geworden, Eva !"„Daaruit mag ik dus besluiten , dat iemand , die ter

mijner hulpe toeschoot, mij eigenlijk het leven heeftgered ! En weet u ook wie dat geweest is , zuster ?"

„Haar naam heb ik wel hooren noemen , Eva , maarik heb dien niet onthouden. Het moet een jonge damegeweest zijn."

Na een kleine pauze herhaalde Eva dezelfde vraagaan haar mama.

„Gij hebt uw behoud , naast God , aan Erna van Marlente danken, Eva."

„En toen zij op haar vraag, of Erna ook brandwondenhad bekomen , geen antwoord ontving , zeide zij : „Mama ,ik bid u mij de waarheid te zeggen ; ik zal rust nochduur hebben voor ik alles aangaande haar vernomen heb."

Mevrouw Weenink scheen een oogenblik in gedachtenverzonken. Eindelijk sprak zij : „Ik meen gehoord te

Page 164: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

150

hebben , dat Erna zware brandwonden aan haar handenheeft gekregen en een paar weken ziek is geweest."

„Ik meen .... maar lieve mama , weet gij het dan nietzeker ? Hebt u er dan geen onderzoek naar laten doen ?"riep Eva , zich oprichtend , uit.

„ Ik heb meermalen bij mevrouw Van Marlen naarhaar dochter laten vragen. Later vernam ik , dat Ernaherstellende was."

„Maar zijt u of papa er dan niet eens heen gegaan ?"„Ach, kindlief, je moet ons heusch niet van onharte-

lijkheid beschuldigen. Wij waren als vernietigd toen dieramp ons trof en door papa's zorgvollen toestand zijnalle andere belangen op den achtergrond geraakt. Wijhadden genoeg aan ons eigen leed te dragen. Gisterenvertelde men mij , dat Erna haar lessen aan de normaal-school weêr hervat heeft."

Eva, in een diep nadenken verzonken , scheen een bangentweestrijd met haar geweten te voeren. Ook zij wasuitverkoren de lessen, haar door God gegeven , uit te wer-ken, zooals de beste meesters het hunne leerlingen latendoen. Eindelijk hervatte zij , stamelend : „lieve mama,nu ik vernomen heb , dat mijn redding voornamelijk aanErna van Marlen te danken is , gevoel ik mij tot in hetdiepst mijner ziel beschaamd."

Bij dit gezegde zag mevrouw Weenink haar dochtermet verbazing aan.

„Maar kindlief, gij spreekt in raadselen tot mij. Ikvrees , dat gij u te veel door uw gevoel laat beheerschen !"

„O mama ," hernam Eva , „u weet niet hoe slechtErna door mij op de danslessen behandeld is geworden.Ja , mama , ik heb mij zeer liefdeloos jegens haar ge-dragen. Wist ik nu maar hoe dat alles weer goed temaken is , want zóó mag die toestand niet langer voort-

Page 165: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

151

duren. 't Is zoo pijnlijk te weten , dat ik de grootstedankbaarheid verplicht ben aan haar, jegens wie ik zoo-veel heb misdreven !"

Niet zonder bezorgdheid had mevrouw Weenink dezebekentenis aangehoord , en vreezende dat het vele naden-ken haar te veel zou aandoen , trachtte zij het gesprekeen - andere wending te geven , maar Eva's gedachtenkeerden telkens weer tot haar zelfbeschuldiging terug ,ofschoon zij het stilzwijgen er over bewaarde.

„Lieve zuster Louise," sprak Eva eenige dagen later,„vertel u me eens naar waarheid hoe ik er uitzie ;ik voel dat mijn hoofd kaal is en mijn gelaat metwondeplekken overdekt. Zie ik er heusch erg mis-vormd uit?"

„0 neen , lieveling , zoo heel erg is het nu niet,"merkte de pleegzuster aan. „Voorzeker hebt ge veel ge-leden , maar gij zijt nog jong , uw hoofdhaar zal wel weeraangroeien en de litteekenen zullen ook wel meerendeelsverdwijnen. Gij moet geduld oefenen en u over vergan-kelijk schoon niet zoo bezorgd maken."

„Zoudt u me niet eens een spiegel willen aangeven ,zuster?"

„Op 't oogenblik is er hier geen bij de hand , Eva.Ik raad u aan, het kijken in den spiegel maar uit testellen tot ge u weer in uw kamer bewegen kunt!"

„Waarom heeft men den wandspiegel weggenomen ,zuster ?" hernam Eva , haar blikken naar de ledige plaatsaan den wand richtende.

„Uw mama heeft dien laten wegnemen , opdat hetlamplicht er niet in weerspiegelen en u hinderen zou."

„'t Kan zijn ," pruttelde de kranke , maar men konhet haar aanzien, dat zij onrustig en ontevreden was.

Den volgenden morgen kwam George, haar jongste

Page 166: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

152

broer, die al dien tijd uit logeeren was geweest, haar eenbezoek brengen.

Nu Eva herhaalde malen haar verlangen , om hem bijzich te hebben , had te kennen gegeven , had haar papahet goed gevonden hem niet langer van haar verwijderdte houden.

„Lieve George," had zijn mama hem toegefluisterd,„je zus Eva ligt in de kamer op een ruststoel ; zij iszeer veranderd in haar gelaat, maar gij moet er niet vanschrikken, hoor, want dan zou Eva er bedroefd doorworden."

„Kom toch wat dichter bij mij , lieve George," riepEva, hem haar handje toereikend.

De knaap week plotseling ontsteld terug. Het gelaatvan haar afkeerend, zeide hij : „maar papa, dat is onzeEva niet!"

„ Goede God ," snikte zij , „zie ik er zoo misvormd uit,dat mijn eigen broertje zich met afschuw van mij afwendt?

Kom toch bij je Eva, George, ik ben immers je eigenlieve zus!"

De klank dier lieve hem welbekende stem lokte hemzijn zuster te naderen en , zich over haar heenbuigende,vroeg hij : „zeg, zus , waarom hebben ze je mooie krullenafgeknipt ? Heeft de dokter dat gedaan ?"

„Zeg, lieve jongen ," viel de majoor hierop in , „zijtge dan vergeten dat Eva zich zoo vreeselijk gebrand heeften daarna zoo ziek is geworden ? Nu , die mooie krullenzullen spoedig genoeg weer aangroeien."

„Ja, dat zal wel zoo zijn , papa. Als mijn haren kortgeknipt zijn , worden ze ook weer lang. Maar dat anderein Eefjes gezicht , papa , zal dat ook weer veranderen ?"

„ Zeker George. Kom, geef zus nu een kus en vertrekdan spoedig ; ze mag zich nog niet veel vermoeien."

Page 167: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

153

Zachtkens , maar heel beschroomd , nam hij Eva'shandje in het zijne. Een kus echter weigerde hij beslist;neen ," sprak hij , kussen wil ik je nog niet; maar als,,

je gezichtje weer blank van vel is, dan zal ik het welhonderdmaal doen, hoor Eefje."

De majoor leidde den knaap het vertrek uit, wantEva schreide bittere tranen , omdat haar eigen broertjezoo bang voor haar was.

De dagen kwamen, de dagen gingen voorbij. En toenwas de morgen , de blijde morgen aangebroken , dat Evahet krankbed kon verlaten, waaraan zij ruim zes wekenlang gekluisterd was geweest. De overgordijnen warenopen geschoven om het vriendelijk daglicht binnen te laten.

,,Zuster Louise," vroeg zij andermaal, toen zij in eenfauteuil bij het vensterraam had plaats genomen , „indienmama het noodig oordeelt, onzen wandspiegel aan mijnblikken onttrokken te houden , wees u dan zoo goed mijn

toiletspiegeltje te laten halen ; ik verlang er zoo naar, mijeens te kunnen spiegelen."

„Ik beloof het u , er aan te zullen denken ," had depleegzuster haar ten antwoord gegeven ; maar op datpunt scheen zij , de anders zoo zorgvolle vrouw, zwakvan geheugen te zijn , want ook de toiletspiegel bleefvoor Eva terug gehouden.

Het droevig voorval met den kleinen George had ermede toe bijgedragen , dat er een tijdelijke stilstand inEva's herstelling plaats greep. Een paar dagen achtereenkon zij niet slapen van onrust ; ook haar eetlust moestaldoor kunstmatig worden opgewekt, zoodat dokterMartin reden vond om haar eens duchtig te beknorren.„Beste Eva," sprak hij kalm maar ernstig: „gij zijt geenklein kind meer, maar tot de jaren des onderscheids ge-komen, zoodat gij u bewust moet zijn, dat het uw plicht

Page 168: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

154

is alles aan te wenden wat dienen kan om uw oudersen verplegers genoegen te doen. Leer dus uw onrust be-heerschen en meer aan anderen te denken dan aan uzelf. Uw haardos zal binnen korten tijd weer fraai alsvoorheen genoemd worden en ook de brandvlekken in uwgezicht zullen eerlang verdwenen zijn. Wel hebt gereden om dankbaar te wezen."

„Nu , de dokter heeft goed praten ," richtte Eva hetwoord tot haar verpleegster, toen de geneesheer vertrok-ken was. ,,'t Is toch heusch geen aangename gedachteom zoo jong reeds met een geschonden gelaat het levendoor te gaan."

„Lieve Eva," antwoordde zuster Louise , „'t is uwijdelheid die u aldus doet klagen ; maar hebt ge wel eensbedacht, dat ge reden te over hebt om innigdankbaar te zijn , dat gij nog gespaard zijt gebleven?Hebt gij wel eens bedacht , dat het een wonder heetenmag , dat de vlammen het licht uwer oogen hebben ge-spaard en gij niet een hulpelooze blinde zijt geworden?

Zoudt gij dat liever gewenscht hebben ?"„Neen , o neen , lieve zuster ! 0 , dat zou een vreese-

lijke ramp zijn geweest !"„ Ziet ge nu wel , dat ge veel stof tot danken hebt

voor den zegen , die u geschonken werd ?"„ Dus mijn verlangen naar vroegere schoonheid moet

ik dan maar opgeven , niet waar ?"„Ja, dat mag ik niet tegenspreken , Eva. Gij zijt geen

mooi meisje meer en een schoonheid zult ge niet worden.Maar wat wèl kan — dat ge u alle deugden moet trachteneigen te maken , die het ware en onvergankelijke sieraadder vrouw uitmaken ; dat gij een goed kind van Godmoet worden , en dan eerst zult gij waarlijk gelukkigzijn en vrede hebben in elke lotswisseling van het leven."

Page 169: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

155

De kleine George was intusschen een dagelijksche be-zoeker geworden van zijn zuster, hetgeen door Eva zeerop prijs werd gesteld. De knaap was aan haar veranderduitzicht gewoon geraakt en daar zijn zuster hem meerliefde en toewijding betoonde dan vóór haar ziekte, hadhij zijn schuwheid voor haar overwonnen. Een grootdeel van den dag bracht hij in haar kamer door en gafzich naar hartelust aan zijn spelen over ; ook wisthij zijn zuster menig prettig uurtje bezig te houden metzijn echt kinderlijk gebabbel.

Eens op een morgen dat de pleegzuster was gaanwandelen en hij duchtig op zijn stokpaardje de kamer open af rende , riep Eva hem haastig toe : „zeg, lieve besteGeorge, wil je zus een plezier doen?"

„0 zeker, Eefje , moet ik je chocolade gaan halen , enkrijg ik er dan ook van meê ?"

„ Nu nog niet, George, dat moogt gij straks doen. Gijmoest eens even een spiegel voor zus gaan halen."

„Zoo, een spiegel? George is nog zoo klein en kan

geen spiegel dragen."„Ja, maar een klein toiletspiegeltje kan je wel

dragen. Haal er maar eens een van papa's slaapkamer,of dien je broer Lodewijk gebruikt om toilet te maken."

„Ja ja , dat wil ik wel voor je doen , zus, ik gadadelijk en kom in een wip er meê hier."

„ Niet zoo haastig , kleintje , je moest hem eens latenvallen, en.... ook zuster Louise mag er niets van weten."

„ Zoo? Waarom niet, zus ?"„Nu, dat zal ik je wel eens vertellen , als ik je straks

van mijn chocolade laat proeven, hoor. Ga nu, George,en wees voorzichtig , dat je niet met den spiegel komtte vallen."

De knaap had lang op zich laten wachten , zoodat

Page 170: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

156

zuster Louise reeds van haar wandeling teruggekeerd wasen een onderhoud had met mevrouw Weenink I. toenGeorge Eva den toiletspiegel overhandigde.

Plotseling werden de beide dames door een luidengil in haar onderhoud gestoord. „Mama , mama , komspoedig !"

„Foei, kind , je doet ons schrikken ! Wat is er ge-beurd ?"

»0 ma , 0 zuster! Eva is dood !" jammerde de knaap.„Eerst heeft zij bitter geweend en toen is zij op dengrond gevallen. Eva is zeker dood !"

Hevig ontsteld ijlden de beide dames naar de slaapkamer,waar Eva bewusteloos op den grond lag , met den ge-broken spiegel naast zich.

„0 God !" steunde de arme moeder, n is ons bitterlijden nog niet ten einde ?"

„Niet jammeren , mevrouw, help me liever uw kindte bed leggen. God weet of uit deze nieuwe ramp hetgoede niet zal geboren worden."

Page 171: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

ELFDE HOOFDSTUK.

EEN VRIENDIN GEWONNEN!

Motto: „Moog elke bloemeDer aard vergaan ,De vrucht des levensDie rijpt er aan."

DE GENESTET.

Eva's bezwijming was van korten duur. Maar toenzij uit haar bewusteloosheid ontwaakt was, bleek haartoestand even zorgvol als te voren. Zij weende en kermdeonophoudelijk , sidderde als een koortslijder, was aanzenuwschokken onderhevig en.... in één woord, er warenoogenblikken , dat de pleegzuster er als radeloos tegen-over stond.

Het gevolg hiervan was, dat Eva opnieuw gedwongenwerd eenige dagen het bed te houden en de zorgvuldigsteverpleging behoefde, zoodat zuster Louise, wier vertrekreeds vastgesteld was , op verzoek van mijnheer enmevrouw Weenink besloten had nog eenige dagen tezullen blijven.

Deze verstandige verpleegster had weldra leeren inzien,

dat Eva's zielelij den meer verpleging noodig had danhaar lichamelijke toestand. Met diepen ernst sprak zij

Page 172: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

158

de kranke op haar vriendelijke wijze toe. Zij verzochthaar al haar hoop en vertrouwen te richten op Hem ,die haar tot hiertoe zoo wonderbaar gered had. Zij hieldsteeds aan er telkens weer op te wijzen, dat zij allereden had tot diepgevoelde dankbaarheid voor den rijkenlevensschat, dien zij bezat in de onuitputtelijke liefde harerouders en broeders, die het haar aan een zorgvuldige enkostbare verpleging niet lieten ontbreken. Zij wees haarop het groote voorrecht, dat zij boven duizenden krankenmocht genieten , die de grootste lijdenssmarten te dragenhadden, bij het gemis aan een goed rustbed en aan denoodige middelen om hun lijden eenigermate te kunnenlenigen.

En daar de menschkundige pleegzuster uit het onlangsvoorgevallene tot de gevolgtrekking was gekomen , dathaar patiente langzamerhand aan haar verloren schoonheidmoest gewennen , stelde zij een toiletspiegel ter harerbeschikking, opdat zij zich dagelijks daarin zou kunnenspiegelen en zich overtuigen van de toenemende heelingvan haar gelaat.

Deze verstandige maatregel bleek een goede uitwer-king te hebben. Eva werd met den dag kalmer engeduldiger, hoewel een weemoedige stemming haar bijbleef.

Haar ijdelheid had een geduchten knak gekregen en destrijd, om die geheel ten onder te brengen , kostte haarmenig bitteren traan.

„De roode brandkleur," peinsde zij , „zie ik langzamer-hand verdwijnen , maar die naden in mijn gezicht zalik mijn leven lang als litteekens behouden. En ach , ikben toch nog zoo jong."

„Waar peinst mijn lieveling nu weer over ?" vroeg haarpapa, zich over haar beenbuigend. ,,We willen hopen jeweer spoedig bedrijvig in ons midden te zien, Eefje."

Page 173: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

159

„Ja , papa , dat hoop ik met u, maar 't zal u tochzwaar vallen aan mijn uiterlijk te wennen , dat ook menig-een zal terugstooten."

„ Dat ben ik niet met je eens, Eefje," antwoordde hijteeder. „Wanneer je er jezelf op wilt toeleggen de schoon-heid van je geestelijk leven te ontwikkelen , dan zal jemeer achting en liefde inoogsten dan ooit aan uiterlijkschoon ten deel viel. Reinig je ziel van al wat kwaadis, en tracht je die schoonheid van hart en geest te ver-werven , die het sieraad der ware vrouw uitmaakt."

„Ja, papa ," antwoordde zij na Benig nadenken, „ikmoet het u wel bekennen , dat ik tot hiertoe meer aanmij zelven dan aan anderen heb gedacht , en de liefde enzorgen , mij bewezen , geacht heb als een voorrecht datmij toekwam. Maar voortaan zal het anders worden, nu't eertijds zoo onbedachtzame prinsesje een asschepoetstergelijk is geworden. Ik zal er mij met Gods hulp inleeren schikken."

De Wintervorst had afscheid genomen en de lieflijkeLente had met haar warmen adem het nieuwe leven in denatuur doen ontwaken. Alles groende en bloeide, gekoes-terd door een vriendelijke Lentezon.

Eva's oudste broer had haar een tuiltje lieflijke voor-jaarsbloemen gebracht en in een sierlijk glazen schaaltje vóórhaar op de tafel gezet.

De ramen in de huiskamer stonden wijd open , en inhaar rolstoel achter het overgordijn gezeten , ademde Evamet volle teugen de lentelucht in.

Straks zou Eva , voor de eerste maal na haar ziekte,naar buiten gaan en een kleinen rijtoer maken , vergezeldvan haar mama , haar broers en zuster Louise , welkelaatste daarna van allen afscheid zou nemen.

Vele weken had Eva in de ziekekamer doorgebracht

Page 174: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

160

en zij verheugde zich van de vrije lucht , het jonge groenen de warmte der lentezon te zullen genieten , al was zijnu een andere Eva dan die vroeger door de sneeuw hadgetrippeld, om zich naar de heerlijke dansavonden te be-geven. Zij behoefde er niet eens aan te twijfelen of iemandhaar thans nog herkennen zou.

Bij deze gedachte sloot zij den kostbaren, goudenring, met diamanten bezet , in haar portemonnaie, omdathaar vingers te mager waren geworden en de ring ertelkens was afgegleden.

„Eefje! Eefje ! zus ! de wagen staat voor !" Onder dezenuitroep was de kleine George op haar toegesneld , omdathij de eerste wilde zijn om haar het nieuws meê tedeelen. „O zus , 't is een pracht van een wagen, mettwee paarden er voor. 0! o ! dat zal een pretje geven,hé , zus!"

Zuster Louise was juist bezig Eva te kleedgin in eenwarmen met bont gevoerden mantel. Onder haar viltenhoed met sluier droeg zij een zwart fluweel-met-zijdekapje. Ook had men haar een stofbril opgezet , om haarzwakke oogen te beschermen.

Eva , door haar mama en de pleegzuster ondersteund,nam het eerst in het rijtuig plaats.

Nog vóór de koetsier de paarden aanzette, hoorde zijeen knaapje, dat bij zijn moeder op de stoep stond,zeggen : „die dame moet erg ziek zijn geweest , hé , datze haar zoo ingebakerd hebben !"

Het rijtoertje oefende een gunstigen invloed op Eva uit.Zij voelde zich , hoe mat en zwak ook , werkelijk opgewekt.

't Was of er een nieuw leven door haar aderenstroomde; zij kreeg het zelfs warm achter haar sluier,maar durfde dien niet op te slaan , uit vrees be-

kenden te zullen ontmoeten.

Page 175: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

161

Met een traan in 't oog en een diep stilzwijgen be-warend , staarde zij naar de bloeiende schepping rondomzich; overal ontwaarde zij blijde gezichten, vroolijkewandelaars , aardige kindergroepjes, de handjes gevuldmet sneeuwklokjes en Meizoentjes.

Zachtkens mompelde zij : „helaas, mijn lente, nauwe-lijks aangevangen , is nu reeds voor altijd uitgebloeid !"

„Ook die van uw mama en ook de mijne behoorenal tot het verleden , Eva ; maar .... er is ook nog eenlente die eeuwig blijft !" had zuster Louise daarop fluiste-rend ten antwoord gegeven.

Bij een der kruispunten in het stadspark stondentwee heeren , die het rijtuig met belangstelling na-oogden.

„waren dat niet mevrouw Weenink en haar zoontje,en zat juffrouw Eva niet naast haar pleegzuster?"vroeg de oudste , in officiers-uniform , aan zijn vriendluitenant Blanken , die in burger tenue was.

„Ja, zij zijn het , amice. Die arme Eva heeft heelwat lijden doorgestaan. Zij is zeer te beklagen ; 't waszoon hupsch meisje en zulk een hartstochtelijke danseres.Dat zal nu wel voor goed uit zijn."

Na geruimen tijd te hebben rondgereden, keerde mennaar de stad terug. De voorstad inrijdende , verzocht Evahaar mama niet denzelfden weg te nemen , maar de Anna-straat door te gaan , „want, mamatje," liet zij er lachendop volgen , „ik wenschte meteen Erna van Marlen eenvluchtig bezoek te brengen."

„Maar kindlief," sprak mevrouw Weenink , „zou 'tniet beter wezen , dat nog eenige dagen uit te stellen?Je zoudt je te veel vermoeien op dezen eersten uit-gaansdag ?"

„O neen, mama, heusch niet! Toe, weiger mij zulks

11

Page 176: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

162

niet. Ik kan de gedachte niet van mij zetten, datwij haar nog niet persoonlijk bedankt hebben ; bovendienwil ik haar mijn ring tot een aandenken geven."

„Maar Eva , mij dunkt ...."„Mevrouw," viel zuster Louise in , „ik ben het vol-

komen eens met uw dochter. Het zal haar geruststellenen een zwaren last van haar hartje nemen. Gaarne zalik haar daarheen vergezellen en er voor zorgen , dat zijzich niet te zeer aan hare gevoelens overgeeft."

„Maar weet ge wel , zuster, dat Erna op een tweedeétage woont?" merkte de bezorgde moeder aan.

„0 mama , ik bid u, plaag me nu niet langer met uwbezwaren; Erna heeft haar leven voor mij willen gevenen dat zal ik nimmer vergeten !" antwoordde Eva beslist.

Weinige oogenblikken later hield het rijtuig stil.„Wacht een oogenblikj e , zus ," sprak Lodewijk , uit-

stappend , „ik zal eens gaan informeeren of de familiethuis is en men Eva ontvangen kan."

Zoodra de huisdeur opengetrokken was, ijlde hij naarboven , waar hij Erna het eerst begroeten mocht. „Juf-frouw Van Marlen," sprak hij , „mijn zus heeft rust nochduur, alvorens zij u gesproken heeft ; kunt u haar eenoogenblik ontvangen ?"

„0, van harte gaarne ; ik heb er zoo naar verlangd

om haar eens te zien."„Vergun mij dan , u en uw mama dringend te ver-

zoeken , in woord noch teeken te doen blijken dat haargelaat zoo misvormd is. Zij zelve is er van overtuigd,maar 't zou haar zielsbedroefd maken , wanneer menhaar zulks liet merken."

„Ik beloof het u , jongeheer ; wij zullen haar integendeeltrachten op te beuren." Dit gezegd hebbende, ging zij

haar mama van het bezoek kennisgeven.

Page 177: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

Eva, door de pleegzuster ondersteund, brengt Erna een bezoek.

Bladz. 163.

Page 178: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 179: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

163

Na een wijle kwam Eva langzaam naar boven , onder-steund door zuster Louise.

„Zachtkens, Eva, zachtkens aan," vermaande deze,„gij moogt niet te veel van uw krachten vergen."

Op het eerste portaal stond Erna haar reeds op tewachten en , door deze aan de andere zijde ondersteund ,werd de tocht langzaam voortgezet. De trappen warenbreed en gemakkelijk te beklimmen , zoodat drie personennaast elkander konden gaan.

Toen Eva boven was gekomen , liet Erna haar terstondop de canapé plaats nemen en toen Eva , na een kleinepauze , haar sluier had opgeslagen , trad Erna , haar schriken afschuw beheerschend, met een vriendelijk lachje opde lippen, op Eva toe, en deze zachtkens omhelzende,drukte zij met ongeveinsde hartelijkheid haar een kus opbeide wangen.

„Het is een ongedachte vreugde voor ons , u hier tezien , lieve Eva ," ving Erna aan te spreken , „en ik gevoelme recht dankbaar, dat gij weer eens hebt kunnen uit-gaan ; maar toch verbaast het mij , dat gij de vermoeienisvan het trappen klimmen hebt kunnen doorstaan. 0, daarhoor ik mama komen."

Ook mevrouw Van Marlen had de beleefde waar-schuwing ter harte genomen. Door woord noch gebaargaf zij haar schrik te kennen , die de aanblik van hetgeschonden gelaat bij haar teweeg bracht. Met hartelijkebewoordingen wenschte zij Eva geluk met haar aanvanke-lijke herstelling , en haar teeder aan het hart druk-kende , verzocht zij haar, zich vooreerst stipt in acht tenemen.

Erna , de practische bij elke voorkomende gelegenheid ,had voor de beide dames haastig een glas wijn gehaalden het dezen aangeboden.

*

Page 180: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

164

Toen Eva wat door den wijn was verkwikt, sprakzij : „Erna, ik gevoel me nog niet sterk genoeg omveel te kunnen spreken, maar, toen ik voor 't eerstuit mijn bezwijming ontwaakte en mijn jammerlijkentoestand overzag , had ik wel gewenscht dat ik maargestorven ware. Vele, vele dagen en weken heb ik zwaarmoeten lijden ; dikwijls ben ik ontevreden , onhartelijk , ja,ondankbaar geweest. Dat lijden is mij echter een leer-school geweest en aan deze lieve zuster Louise is hette danken , dat ik mij heb leeren berusten in mijn

toestand. Van haar heb ik geleerd , dat ik nog plich-ten te vervullen heb en mijn leven moet waardeeren ;en zie, Erna, toen eenmaal die betere gevoelens inmij levendig werden , kende ik rust noch duur meer ,alvorens ik u eens recht innig bedankt had vooruw zelfopofferende liefde , mij in die vreeselijke ure be-toond."

„Ja, lieve Eva , wel moet ge vreeselijk geleden hebben.Gij waart geen oogenblik uit mijn gedachten," ant-woordde Erna, deelnemend.

„0, en dat is nog lang niet alles , Erna; want naasthet lichamelijk lijden werd ik de laatste dagen gefolterddoor prangend zieleleed. Ik heb u niet alleen grovelijkmiskend, maar u door mijn onhartelijkheid veel verdrietaangedaan en daarom smeek ik u, wil het mij vergeven ,Erna...."

Zij kon niet meer, haar gevoel overmeesterde haar,maar door haar tranen heen blikte zij in een blij , ver-helderd gelaat.

„Is dat nu alles , Eva?" viel Erna haar in de rede, en dearmen uitbreidend en haar omarmend , weende zij vanblijdschap, omdat zij nu in Eva een vriendin had gevonden.

„Neen, lieve Eva ," hernam zij na een kleine pauze,

Page 181: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

165

„dat mag ik niet verder van u aanhooren ; gij zijt nogzoo zwak en verspilt uw weinige krachten in overbodigschuldbekennen. 't Is nu genoeg , lieve ; wil ik u eens ver-tellen , hoe het mij in de laatste weken gegaan is ?"

77 0 neen , Erna, dat moogt gij mij later eens meê-deelen , als gij bij mij op bezoek komt. Slechts éénverzoek wensch ik nog te doen, alvorens ik vertrek. Ikverzoek u dringend van heden aan mijn vriendin tewillen zijn," en haar handje in die van Erna leggende,vervolgde zij : „Ik ben overtuigd , dat ik nog veel van uzal kunnen leeren ; en , weet ge , ik wil mij beijveren eenbeter mensch te worden."

„Die vraag was waarlijk overbodig, Eva, want ikhoud veel van u. En door uw toewijding hebt gij mijhet grootste geschenk gegeven, waarop ik ooit haddurven hopen. Wij zullen dus voortaan oprechte vrien-dinnen zijn ; — Eva , wat moet dat nu beteekenen ?"onderbrak Erna hare toespraak, haar handje terugtrekkend.„ Waartoe deze kostbare ring , dien ge mij aan den vingerhebt gestoken ?"

„Het was mij een behoefte u dezen ring als eenaandenken te geven, Erna , omdat gij mij het leven ge-red hebt."

„ Neen , a neen , dat mag ik niet aannemen ," stameldeErna. ;,Dit geschenk is te kostbaar voor mij ; ik ben nietgewoon zulke sieraden te dragen."

„En toch ," verzekerde Eva , Erna's hand afwerend ,„heb ik dien voor u bestemd. De binnenzijde draagt mijnnaam en den uwen , benevens den datum van dien onge-luksdag."

Erna's wangen waren met een blos overtogen ; haargelaat droeg de rooskleurige frischheid der jeugd , diezooveel tot de bekoorlijkheid der meisjes bijdraagt.

Page 182: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

166

Hierop trad mevrouw Van Marlen op Erna toe , enhaar hand op hare lokken leggend , zeide zij :

„Kindlief, ik verzoek je, Eva niet langer door jeweigering te grieven. Wil dien ring steeds dragen alseen aandenken aan dezen dag , waarop je zulk een harte-lijke vriendin werd geschonken ," en , zich tot Evawendend , vervolgde zij : „en u, lieve Eva , betuig ikmede mijn innigen dank , ofschoon dit geschenk niet noodigware om u bij ons te kunnen aansluiten."

„Laat het nu voor heden genoeg zijn , lieve dames ,"sprak zuster Louise opstaande. „Gij beiden zijt te op-gewonden en hebt nu rust noodig. Mevrouw Weeninkwacht ons beneden met het rijtuig. Wilt nu afscheidnemen met de belofte elkander spoedig te zullen be-zoeken."

„Heusch, Erna, komt gij mij bepaald spoedig eensopzoeken ?"

„0 zeker," antwoordde deze , „ indien het u niet on-gelegen komt, wil ik morgen reeds naar uw welstandkomen vernemen."

Door Erna en zuster Louise ondersteund, kwam Evaveilig beneden, waar haar mama en de beide broers haarmet ongeduld zaten te wachten.

Een gelukkig lachje speelde om mevrouw Weenink'sgelaat, toen zij beide meisjes zoo recht vertrouwelijknaderen zag.

Zij gevoelde zich voor 't eerst na vele weken weeropgeruimd en , Erna's dankbetuiging zachtkens afwerend ,zeide zij tot deze: „Lieve Erna, u uitnoodigen doe ikniet, want mijn woning staat ten alien tijde voor u open !"

Page 183: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

TWAALFDE HOOFDSTUK.

EEN VRIENDELIJKE ONTMOETING.

Motto: „Wees rein als de bloemen der Lente,Haar schoon is het beeld uwer jeugd."

VAN LEENT.

„Mama, hoe laat is het?" vroeg Eva den volgendenmorgen , toen mevrouw Weenink zich in de kamer meteenige huishoudelijke bezigheden onledig hield.

„Half elf, kind."„Al zoo laat," sprak Eva zuchtend , „en nog is Erna

niet gekomen !" Op hetzelfde oogenblik hoorde men dehuisschel overgaan , en Eva , die een scherp gehoor had ,hoorde het dienstmeisje zeggen : „gaat u maar naar deachterkamer, juffrouw."

„O Erna , zijt gij daar eindelijk ? Hartelijk welkomhoor!" klonk Eva's begroeting.

„Het verheugt me u hier te zien , juffrouw van Marlen,"sprak mevrouw Weenink , de binnenkomende omhelzende.„Uw bijzijn zal onze Eva in een opgewekte stemmingbrengen, wil ik hopen."

„Met een hartelijken handdruk heette de Majoor haar

Page 184: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

168

welkom en hij en zijn gade overlaadden haar met dank-betuigingen en verontschuldigingen.

„U allen zult me waarlijk beschaamd maken ," ant-woordde Erna , „ik ben reeds overgelukkig , in Eva eenvriendin te hebben gevonden." Hierop nam Erna naasthaar vriendin plaats en verdiepten beiden zich in eenlevendig onderhoud.

Eva gevoelde zich zeer opgewekt , haar oogjes schitter-den van genoegen , en menigmaal weerklonk haar lachhaar ouders als muziek in de ooren. Zij beloofden zichveel goeds van Erna's bezoek.

En toch moest de liefhebbende vader zich wel eens om-keeren om ongezien een traan weg te pinken , toen de beidevriendinnen zoo prettig zaten te kouten en hij de eenebij de andere vergeleek. Erna zag er heel wat welvarenderuit dan in den afgeloopen winter. Op hare toen zoo bleekewangen bloeide nu het gezondheidsblosje ; de groote diepliggende kijkers stonden helder en keken vroolijk omzich heen ; ook haar haardos was voller geworden ensierlijke , lange lokken sierden haar lief , bevallig meisjes-kopje. Het Asschepoestertje der dansavonden was hiereen liefelijke verschijning , wier eenvoud , nette manierenen zachtaardig karakter haar aller harten winnen deed.

Dubbel treurig daarentegen was het om Eva daar tezien zitten. Erna scheen er echter geen blik voor tehebben. En zoo het al eens gebeurde , dat Eva zich overhaar toestand beklaagde , scheen Erna dat niet zoobeklagenswaardig te vinden en dan had zij zooveeltroostwoorden bij de hand , dat Eva eindelijk daarinberustte.

„ Zie zelf maar eens in den spiegel , merkte Erna aan.Uw haar groeit met den dag aan ; uw handen en oog-wimpers zijn reeds geheeld en na korten tijd zal uw

Page 185: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

169

gelaat zoo blank zijn als vroeger. Kom , lieve , zet diemuizennesten nu maar uit uw gedachten ; alles zal weerterecht komen.

En Eva geloofde er in. Ook gevoelde zij een warmegenegenheid voor haar nieuw vriendinnetje en zooals zijzelve voorspeld had, oefende de omgang met haar eenweldadigen invloed op haar gemoed uit. Zij had haargebreken leeren inzien en zich stellig voorgenomen Ernana te volgen.

Zonder strijd ging dat echter niet. Zij was in haarjeugd te veel verwend geworden ; toch was zij reeds veelgevorderd op den weg der zelfkennis en nu zij zulk eengoed voorbeeld voor oogen had , zou de wensch naarverbetering met het welslagen hand aan hand gaan. Detijd snelde als op arendsvleugelen voor de beide meisjesvoorbij. Eva had gaarne het scheidingsuurtje nog watuitgesteld , maar Erna bepleitte met tal van redenen , datzij thans naar huis moest.

„En wanneer zie ik u weder, Erna?" vroeg Eva, haarvriendin omarmend.

„Wanneer gij het goed vindt , zal ik twee avondenin de week bij u komen om te praten en te studeeren.Ge kunt dan mijn lessen overhooren en het geleerde metmij bespreken ; op die manier winnen wij beiden van onssamenzijn. Blijft dit zoo afgesproken , Eva ?"

Eens op een avond , dat het lesuurtje nuttig besteedwas en beiden vroolijk met elkander zaten te kouten,vroeg Eva , aan een invallende gedachte gehoor gevend„Vertel me toch eens , lieve Erna , hoe is het met jekostuum afgeloopen op dien bewusten avond ? Ik meenmij te herinneren dat gij een zijden blouse en een wollenbovenrok droegt. Is dat zoo?"

„ Dat hebt ge goed onthouden 1 Eva , maar gij ver-

Page 186: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

170

geet er bij te voegen , dat het allesbehalve eendanskostuum was."

„Dat herinner ik mij niet , maar nu verder."„Wel, den rok heb ik eens netjes opgeknapt en zal, dien

bij warm weder aandoen. De blouse echter zal moetenwachten tot ik er veel tijd aan zal kunnen besteden."

„Kunt ge die niet dragen zooals zij is?"

„Oprecht gesproken , zou ik er een mal figuur meêmaken : De mouwen zijn duchtig geschroeid en de borstis of verbrand óf vol olievlekken."

„Erna , ik heb je een gunst te vragen."„En — wat verlangt ge van mij ?"„Je moest mij je blouse schenken tot een herinnering!"„Och, Eva , als je dat genoegen kan doen , zal ik je

die den volgenden avond ter hand komen stellen."„Bij voorbaat dank , Erna; maar nu heb ik nog iets

te verzoeken."

„Den rok misschien ?"„Dien niet , Erna , maar ik verlang , dat je in ruil

voor je blouse mijn neteldoeksche baljapon zult aan-nemen , benevens de bloemen en de ceintuur, die er bijbehooren."

„Dat moet ik beslist weigeren , Eva. Zoo niet deneerstvolgenden winter dan toch later zult ge dien noodighebben. Een balkleed heeft voor mij geen waarde meer,want ik heb mij bepaald voorgenomen nimmer een balmeer te bezoeken."

„Ben je daar zoo zeker van , Erna ?"„0 zeker. Vooreerst heb ik er geen lust meer toe, en

heb er geld noch tijd meer voor te missen. Zoodra ik alsonderwijzeres geplaatst zal zijn , rust op mij de plichtmijn broertjes in de gelegenheid te stellen goed onderwijste kunnen genieten."

Page 187: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

171

„En zoudt ge nimmer spijt gevoelen , van die genoegensafstand te moeten doen , Erna ?"

„Dat zal mij zelfs gemakkelijk vallen, omdat ik denaanleg mis, een goede danseres te worden."

„Maar, lieve Erna , je vergist je. Ik meen me nogte herinneren , dat je met den jongen advocaat Koenraadvan der Pol dien avond uitnemend gedanst hebt !"

„0 ja ," antwoordde Erna , licht blozend , „maar hij waseen uitnemend danser ; niet aan mij , maar aan hem komtde eer toe. Neen , Eva, een wandeling in 't park , inde heerlijke schepping, schenkt me meer genoegen envoldoening. Van daar keert men opgewekt en gesterktnaar huis en dat is hoog noodzakelijk voor mijn gestel."

„Kent ge den afloop van het bal , Erna , is het erprettig geweest ?"

„Sidonie kwam mij den dag na het bal vertellen , datallen zoo in blijde stemming waren geweest en zich inje aanvankelijke beterschap hadden verheugd en datzulks had meegewerkt om het bal uitnemend te doenslagen. Hildegarda is de Koningin van dien feestavondgeweest. Ook heb ik vernomen , dat zij zich met eenofficier verloofd heeft."

„Hoe, nu reeds verloofd ? En dat met wien?"„Zijn naam is nog wel genoemd , maar ik herinner mij

dien niet. Haar papa moet er beslist tegen zijn , omdathaar aanbidder geen fortuin bezit. Nu, ze is nog jonggenoeg en deed beter nog maar een paar jaar te wachten ;dunkt je dat ook niet, Eva?"

„Ja, ze is jong , dat is zeker ; maar bedenk , dat zij eenschoonheid bezit, die iedereen aantrekt," merkte Eva aan.

„Nu, zullen we samen eens piano spelen , Eva? 'k Hebeen prachtig muziekstuk , voor quatre mains, bij me.Hebt ge er lust in , liefje ?"

Page 188: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

172

„ Eva gaf zuchtend haar toestemming, onder bijvoeging,dat zij nog niet genoeg geoefend was , om een zwaar stukte spelen."

„ Dan moogt gij de bas spelen en dan zult ge er zelfplezier in hebben."

Spoedig waren beiden aan het muziekinstrument gezetenen ruischten de schoone accoorden door het stille vertrek.

„ 0 Erna," juichte Eva na afloop, „die muziek heeftme goed gedaan. Ik leer je bijzijn hoe langer hoe meerwaardeeren."

„Dank voor je complimentje, Eva," antwoorddeErna blozend , maar nu moet ik mij haasten om thuiste komen. 't Is waarlijk al laat geworden. Nu , totziens, hoor; aangename nachtrust en de groeten aanje familie!"

't Was al laat op den avond, toen Erna zich langs de stillestraten in 't schemerduister voortspoedde, om nog voor 'tavondmaal thuis te zijn. Haar hoofd en hartje waren zoovol en gaven haar zooveel te denken, dat zij geen ooghad voor haar omgeving en bij 't omslaan van een hoekplots tegen een heer aanliep. Als uit een droom ont-wakend, wilde zij met een „vergeef mij" haren weg ver-volgen, maar de heer, haar zulks belettende, zeide lachend:„0! 0! juffrouw Erna, waar moet dat zoo schielijk heen,dat ge onbewust de menschen tegen het lijf loopt?"

„0, zijt gij het, mijnheer de advocaat?" stamelde Ernablozend. „Vergeef mij mijn onbedachtzaamheid; ik benblijde dat ik met u en niet met een vreemde in botsingben gekomen."

„Ha zoo , juffrouw Erna ," merkte hij schertsend aan,„gij loopt dus liever een goeden bekende dan een vreemdehet onderstboven?"

„Zeker, mijnheer Van der Pol, een vreemde kon het

Page 189: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

173

mij wel eens kwalijk nemen , waar een vriend mij hetongeval zou vergeven."

„Dat ben ik met u eens ; maar waarom zoo'n haast,

juffrouw Erna?"

„Ik ben wat laat bij Eva gebleven, mijnheer, en mamawacht mij aan tafel."

„ U wilt me immers wel veroorloven u naar huis tegeleiden? 't Is wel wat laat voor een jonge dame omonvergezeld op straat te zijn."

Erna bloosde van schaamte. „Ik kan wel alleen gaan,mijnheer, want het is doodstil langs den weg."

„Vergeef het mij , een andere meening toegedaan tezijn , juffrouw Van Marlen. Een beschonken gezelschapkon u wel eens in ongelegenheid brengen. Ik zal duszoo vrij zijn u te vergezellen."

„Nu, dan ben ik u dankbaar voor uw welwillendheid,mijnheer," antwoordde Erna, met een bedeesd lachje;„ofschoon een meisje als ik , dat zich zelve als onder-wijzeres een weg door het leven moet banen , nietal te angstig mag wezen om met de ruwe kanten derwereld in aanraking te komen. Ik geef me zelve nietzoo gemakkelijk gewonnen !"

Na een kleine pauze vroeg hij , met iets ernstigsin zijn stem: „Gij hebt u dus werkelijk voorgenomenonderwijzeres te worden ?"

„ Zeker, mijnheer, het is mijn ernstig voornemenzulks te doen. Ik houd van kinderen en de eerste tredeop dat pad was mijn broertjes bij hunne lessen te helpen.Na den dood van mijn papa , nu vier jaar geleden , heeftmama slechts over een beperkt inkomen te beschikkengehad. Ik acht het mijn kinderlijke plicht mama daarbij naarmijn vermogen bij te staan."

„Maar, Erna, het vooruitzicht om onder vreemden het

Page 190: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

174

dagelijksch noodige te verdienen zal u toch bezwaar-lijk zijn?"

„Daarvan ben ik mij volkomen bewust, mijnheerVan der Pol. Maar zeer zeker zou ik mij minder gelukkiggevoelen , indien ik eens niet in staat ware op eigenwieken te drijven. Bovendien heb ik nu reeds de zeker-heid als hoofd aan een meisjesschool geplaatst te worden ,en dan kunnen mama en mijn broertjes bij mij inwonen.Dat zal ik de vervulling van mijn ideaal achten."

„Ik bewonder uw kloekheid en uw vromen kinderzin ,juffrouw Erna," antwoordde haar geleider. „Maar hebtge dan nooit eens aan een andere toekomst gedacht? Eenhuwelijk bijvoorbeeld, het ideaal van alle jonge meisjes?"

't Was of een geheime zielsnaar bij deze vraag inhaar binnenste werd aangeroerd. Maar, zich beheerschend,antwoordde zij , op schijnbaar luchtigen toon : „Ik hoopalleen maar mijn plicht te vervullen als onderwijzeres enin de opvoeding der jeugd mijn geluk te vinden. U spreektover het huwelijk alsof men dat maar voor het grijpenheeft. Eilieve, zeg mij eens wie er ooit genegen zou zijneen arme onderwijzeres te huwen. 't Zou immersdwaasheid zijn zulk een gedachte te koesteren !"

„Meent u dat ?" klonk de wedervraag. Er lag zulkeen warm gevoel in de stem van den spreker, dat Ernaonwillekeurig gedrongen werd tot hem op te zien en in eenpaar oogen staarde, die met diep gevoel op haar neêrzagen.

Geruimen tijd liepen beiden zwijgend naast elkander.Eensklaps zeide hij : „ik heb verzuimd u te vragen, hoehet met juffrouw Weenink gaat. U komt daar veel aanhuis tegenwoordig, naar ik vernomen heb?"

Erna , nu gerustgesteld , antwoordde : „Ja, ook nu hebik den avond bij haar doorgebracht. Lichamelijk is zijweer gezond, maar bijwijlen is zij zeer mistroostig over

Page 191: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

175

haar misvormd gelaat. Ik wenschte wel, dat zij er toebesluiten kon, wat meer van de buitenlucht te gaangenieten."

„Gij hebt Eva dus heel lief gekregen ?"„Het zou onnatuurlijk wezen , indien dit niet zoo

ware. Zij is mij met zulk een hartelijke liefde tegemoetgekomen , dat ik haar mijn wederliefde niet weigerenmocht."

„In dat geval is het mij begrijpelijk waarom mijnlieve zus Sidonie ietwat ijverzuchtig is op dat verbond.Zij waant zich nu geheel van uw vriendschappelijken om-gang verstoken."

„o neen , dat moet ge niet zeggen , mijnheer," ant-woordde Erna met vuur. „Nimmer zal ik ophouden haarlief te hebben, met wie ik ben opgegroeid , en gij moogthaar uit mijn naam de verzekering geven , dat ik mijnleven lang haar beste vriendin hoop te blijven."

,,Het zou mij aangenaam zijn , indien u het haarpersoonlijk eens kwam zeggen. Zij heeft u in vele dagenniet gezien," zeide hij.

„Welnu," antwoordde Erna, „morgen of overmorgenzeker kom ik haar eens opzoeken."

„Dat is een goede belofte , die ik op hoogen prijs stel,juffrouw Van Marlen. Zie of gij morgenavond niet eenskomen kunt , dan ben ik zeker, u ook te zien."

„Dwaasheid, mijnheer! U moogt mij geen complimentjesmaken. Gij zult het u wel niet aantrekken als ge mijniet begroeten kunt. Nu, ik zal mijn best doen om tekomen. Ik stel er mij veel genoegen van voor, mijn lievevriendin weer te zien."

„En mij niet, juffrouw Erna?" vroeg hij met ge-dempten toon.

„Natuurlijk, u eveneens; zijt gij nu tevreden? Zie

Page 192: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

176

zoo, hier is mijn tehuis. Hartelijk dank voor uwvriendelijk geleide. Goeden nacht en mijn groeten aande uwen !" en vlug als een ree snelde Erna haar woningbinnen.

De jonge advocaat bleef haar een wijle naoogen. ”Zijis een engel!" sprak hij , zich verwijderend.

Page 193: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

DERTIENDE HOOFDSTUK.

EEN GOED EINDE.

Motto: „Het is mij zoet aan u te denken,0, blijf zoo rein, zoo vroom, zoo goed!Dan zal u steeds dat heil bestralen,Dat van een hemel droomen doet.

En andermaal had de Winterkoning zijn intrede gedaanen zijn sneeuwwitte lijkwade over de aarde uitgespreid ,opdat zij rusten zou na welvolbrachten arbeid. De dans-vereeniging, die ten huize van madlle. Petit naast dartele,onschuldige genoegens zulk een donkere schaduw had na-gelaten , behoorde nu tot het verleden. 't Was wel tevermoeden, dat die gezellige bijeenkomsten der jongeliedenvan beiderlei kunne aanleiding konden gegeven hebbentot een meer duurzame kennismaking voor enkelen hunner.

Erna van Marlen, die met Paschen haar eind-examenhoopte te doen , was vlijtiger dan ooit en werd zoo doorhaar studiën ingenomen , dat haar weinig tijd overbleefom lange bezoeken bij Eva Weenink af te leggen enSidonie van der Pol slechts weinige oogenblikken vanhaar bijzijn kon genieten.

Eva had de maanden Augustus en September, op aan-12

Page 194: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

178

raden van haar geneesheer , met haar mama op eenbadplaats doorgebracht. Na de badkuur thuis komende,gevoelde zij zich lichamelijk zeer gezond , alleen haargemoedsstemming was zeer veranderlijk. Nu eens kwamener oogenblikken , dat zij werkelijk opgeruimd en vroolijkwas en allen in een prettige stemming wist te brengen ,maar dikwerf ook volgde een diepe neerslachtigheid opdeze zonnige daagjes.

Op aandringen van haar mama had zij zich eens latenoverhalen om bij een der intiemste vriendinnen harermama een feestavond bij te wonen , waarover zij laterbitter berouw gevoelde en dat haar het besluit deed opvattenom zich uit het gezelschapsleven terug te trekken.

In haar donker huisgewaad , met het fluweelen netjeop het korte hoofdhaar, trok haar met litteekens geschon-den gelaat niet zoo de aandacht als in een schitterendverlicht salon , waar de medelijdende blikken van hetgezelschap niet voor haar verborgen konden blijven.

Bij de familiefeesten in het ouderlijk huis had zij erminder onder te lijden, omdat zij zich alsdan meer opden achtergrond kon houden.

De winter was gekomen om vroeg afscheid te nemen.Zijn alles bevriezende adem en sneeuw- en hageljachtenbehoorden alweer tot het verleden. De lente had vroeg-tijdig haar intrede gedaan. Boomen en struiken ontplooidenhun knoppen van frisch jong groen en de vogels jubeldenin de groenende twijgen op velerlei wijze.

Op zekeren morgen dat dokter Martin zijne patiënteweer een bezoek bracht , werd hij getroffen door haardiepe neerslachtigheid.

„Mevrouw," had hij toen tot Eva's mama gezegd , „ikmeen een probaat middel te hebben gevonden , dat zeerveel tot de gemoedsgenezing uwer dochter kan bijdragen

Page 195: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

179

en stel u dus voor, haar eenige maanden op het plattelandte doen doorbrengen."

„0 dokter, dat zou heerlijk wezen !" had Eva in ver-voering uitgeroepen.

Onmiddellijk werd nu aan Eva's tante , die met eendorpspredikant gehuwd was en een fraaie pastorie ineen liefelijke omgeving bewoonde, het schriftelijk ver-zoek gericht of zij Eva voor onbepaalden tijd als loge

zou kunnen ontvangen.Het antwoord liet zich niet lang wachten. Aan den

avond van den volgenden dag was het vriendelijk antwoordgekomen, dat Eva niet alleen met open armen zou wordenontvangen , maar dat hoe langer zij bij hen bleef , teliever het hun zijn zou.

En daar mevrouw Weenink , ter wille van haar echt-genoot en kinderen , het niet wenschelijk achtte , geruimentijd afwezig te zijn werd het aanbod dankbaar aanvaard,onder belofte dat Eva door haar mama , op de reis naarde pastorie, zou vergezeld worden.

Eva verheugde zich reeds bij voorbaat, den zomer inde landelijke stilte in de nabijheid van het Reuzengebergtete mogen doorbrengen.

In die reine berglucht, onder het eenvoudige landvolk,hoopte zij spoedig te zullen herstellen.

Haar tante, die haar zoo dikwijls in haar ziekte hadbezocht, had zij als een beminnenswaardige vrouwleeren kennen. Ja, zij was zulk een bekoorlijke in-nemende verschijning, dat ieder, die met haar in aan-raking kwam , zich tot haar aangetrokken gevoelde.

Ook aan haar beide nichtjes, die zij vroeger had leerenkennen , dacht zij met innig genoegen.

In die opgewekte stemming zag zij den dag van haarvertrek naderen.

*

Page 196: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

180

Intusschen was haar de verlovingskaart van Hildegardavan der Linden , met een huzaren-officier, in handengekomen.

Eva had deze kennisgeving zonder eenig blijk vanbelangstelling gelezen ; immers Hildegarda , die in vele maan-den niets van zich had laten hooren , was haar vreemdgeworden.

Maar over het afwezig blijven van hare vriendinnen Ernaen Sidonie kon zij zich geen rekenschap geven. Zij warenaltijd zoo gelukkig geweest in elkanders bijzijn en nu ....

Onderwijl Eva daarover in gepeins verzonken was,kwam de kleine George de kamer binnenstormen en zijnmuts omhoog werpende , riep hij luid jubelend : „Hoezee,zij komen hier !"

„Wie komt er hier ?" vroeg Eva verdrietig.„Wel , Erna , met dien langen heer, haar verloofde !"„Hé George, Erna verloofd ? Hoe komt gij daaraan ?"

Zeg , antwoord dan toch !"„Neen , Erna is niet verloofd !" riep een haar welbe-

kende stem , de stem harer zoo lang verbeide hartsvriendin.„Erna is iets beters ten deel gevallen : Erna is — ja , zieme maar niet zoo verwonderd aan — Erna is een gediplo-meerde Hoofdonderwij zeres !" en op Eva toeijlend , sloot zijhaar in haar armen, terwijl Sidonie op den drempeltoeven bleef en met een van vreugde glinsterend gelaatop dit aandoenlijk tooneel toezag.

Eindelijk zich aan Erna 's omhelzing onttrekkende , zagzij deze met stralende blikken aan , zeggende : „Is hetheusch waar, hebt ge examen gedaan en zijt ge goedgeslaagd ? En wanneer ?"

„Eergisteren, gisteren en heden-morgen ! 0 , wat hebik in spanning verkeerd ! En Sidonie ook. Wij beidenhebben het er naar wensch afgebracht."

Page 197: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

181

Sidonie was intusschen nader getreden en na Evaeveneens omhelsd te hebben , zeide zij : „ja , wij hebbendrie angstige dagen achter den rug. Wij beiden hebbeneen diploma eerste klas behaald."

„Nu, van harte beiden gelukgewenscht ; ik ben er rechtblij mee. Maar waarom zulks voor mij verzwegen ?"

„Wel, Eva, wij hadden angst genoeg voor ons zelvenen mochten u niet in spanning brengen !" antwoorddeSidonie.

„Maar," viel Eva hierop in , Sidonie aanziende, „ikmeende, dat u voor iets anders roeping gevoelde."

Sidonie voelde haar wangen kleuren, maar bewaardehet stilzwijgen op die vraag.

Eenige oogenblikken later zaten ze met hun drieëngezellig aan de koffietafel te kouten.

„Maar," onderbrak Eva plotseling het gesprek , „nu is't mij toch een raadsel , wat kleine George, binnenijlende,mij toeriep : Zij is verloofd, Erna is verloofd !"

Sidonie en Erna zagen elkander lachend aan.„Eva," antwoordde Erna, „uw broertje heeft waarheid

gesproken ; alleen heeft hij zich in den persoon vergist."„Hoe, wat , Sidonie, zijt gij verloofd !" riep Eva, haar

beide handen toereikend. „En met wien ? Ken ik hem?

Toe , zeg het mij eens gauw ?"„Zeker kent gij hem , Eefje. Dokter Martin heeft mij

gevraagd en — mijn jawoord gekregen. Hem kent getoch wel , dunkt mij !"

„0, ook ik heb hem leeren hoogachten tijdens ik ziekwas," nam Erna het woord. „Bij mij hebben zij elkanderleeren kennen en liefhebben. Dag aan dag is hij ergetuige van geweest , hoe lief en zorgzaam onze Sidoniewas voor mijn moeder en voor mij en dat heeft hem tothaar getrokken. En later heeft hij zeker gedacht : zulk

Page 198: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

182

een parel is een zeldzaam kleinood en heeft hij zichdaarop van dien schat verzekerd."

„Foei, Erna, gij overdrijft," stamelde Sidonie.„Erna spreekt waarheid ," liet Eva er op volgen. „Gij

beiden , edele menschen , behoort bij elkander. God zegeneu beiden , lieve Sidonie. Ik wensch u hartelijk geluk ;het verheugt me , dat gij elkander gevonden hebt ! Maar,"eindigde zij te zeggen , „hoe denkt je broer de advocaatover Hildegarda's verloving ?"

„Mijn broer ? Ik begrijp u niet , Eva ?"„Wel, ik meende zeker te zijn, dat hij smoorlijk

op haar was !"„0 , Eva , nu dwaalt ge toch , lieve ! Mijn broer heeft

iemand anders lief , en" vervolgde zij met een zijde-lingschen blik naar Erna, „hij hoopt zijn best te doen omeen gevestigde positie te bekomen , die hem het rechtzal geven , aanzoek bij zijn uitverkorene te mogen doen."

„Bravo! dan willen we hopen, dat zij , die hij liefheeft,op hem zal wachten. Nu, de dokter is gelukkig nu reedsin staat om te kunnen huwen."

„Ja, hij heeft een goede praktijk en in 't najaar hoopik met hem het huwelijksbootje in te gaan ," stameldeSidonie.

Eva zuchtte.„ Zoo gaan we dan langzamerhand uit elkander," her-

nam zij. „Ik begeef me voor eenige maanden naar hetplatteland tot herstel mijner gezondheid, Hildegarda zal haaraanstaande wel na Mar huwelijk naar diens garnizoens-plaats volgen ; Sidonie wordt doktersvrouw en Erna...."

„Ik ," viel Erna hierop in , „blijf hier, evenals Sidonie.Mij is de plaats beloofd als hoofd der Louise'smeisjesschool alhier."

Drie dagen later vertrok Eva naar de pastorie om er

Page 199: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

183

den zomer door te brengen. Een maand later aanvaarddemejuffrouw Erna van Marlen haar betrekking als hoofdder Louise-school.

De tijd snelde voort als op adelaarswieken.Op zekeren dag , vier jaar na haar terugkeer van de

vriendelijke pastorie , treffen we Erna aan in den vollenbloei harer gezondheid , bezig met een handwerkje engezeten in de tuinkamer. Was zij al niet de aantrekkelijkeschoonheid , die zij vóór haar ongeluk beloofde te zullenworden , toch had zij alle reden om dankbaar en gelukkigte zijn. Het langdurig verblijf in de frissche buitenlucht ,haar geregelde levenswijze in een gezellige omgeving haddenhaar gelaat den zachten, edelen schoonheidsglans geschonken,dien geen tijd kan doen verwelken. Ook haar gemoeds-leven was een betere richting ingeslagen. De omgangmet eenvoudige , edele menschen , wier hoogste vreugdbestaat in met en voor elkander te leven , had ook haar,Eva , tot in het diepst harer ziel getroffen. Zij was door-drongen geworden van de eeuwenoude waarheid en had devoorbeelden dagelijks voor oogen , dat men , om gelukkigte worden , er ernstig naar streven moet om anderengelukkig te maken , en dat men , om liefde te verwerven ,tot oprechte zelfverloochening en innige toewijding instaat moet zijn.

Wel had zij , de eertijds zoo gevierde en zorgelooze,donkere en droeve dagen en jaren doorleefd. Eerst hetverlies harer uiterlijke schoonheid , 't verlies van haarjeugdige droomen , en toen -- toen haar levenshorizonweer helder was geworden , toen had zij ook nog hetverlies van levensweelde te betreuren gehad. Voor ruimanderhalf jaar was haar goede vader haar ontvallen enmet zijn heengaan waren ook de dagen der zorgeloosheid

Page 200: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

184

verdwenen. Haar mama had zich genoodzaakt gezien eenkleine woning te betrekken en zich van alle overtolligemeubelen en sieraden en voorwerpen van kunst en weeldete ontdoen , om alzoo een klein kapitaal op interest tekunnen zetten voor de opleiding van haar zoon George.

Met haar weduwenpensioen zou zij met haar lieveEva , die nu een volwassen jongedame was , haar verderelevensdagen in eenvoud kunnen doorbrengen.

Mevrouw Weenink , die van den eersten dag van haarhuwelijk het beheer van het huishouden op zich hadgenomen en niets , hoe gering ook , op de dienstbodenhad laten aankomen , was het nu geen bezwaar, om metbehulp harer dochter de zorgen van het kleine gezin opzich te nemen.

En toch zou ook hierin spoedig verandering komen.Het was aan deze rooskleurige toekomst dat Eva

Weenink , bezig aan haar handwerkje , zat te denken.Dr. Martin , aan het hoofd eener inrichting voor ze-

nuwlijders geplaatst , was reeds met zijn jonge vrouw,haar lieve vriendin Sidonie , naar zijn nieuwe woonplaatsvertrokken.

Erna van Marlen en haar verloofde , de nieuw be-noemde rechter aan de arrondissements-rechtbank, haddenhaar gisteren een afscheidsbezoek gebracht.

En -- nog enkele weken en dan zou zij in het huwe-lijk treden met Edward van Balen , dien zij in de pastorievan haar oom had leeren kennen en liefhebben , en methem haar intrek doen in de pastorie van een vriendelijkdorpje aan den Rijn , waar hij eerst onlangs als predikantwas beroepen.

In haar gedachten herriep zij nog eens het verledenvoor haar geestesoog en een dankbare traan ontweldehaar oog , omdat zij het leven door ramp en tegenspoed

Page 201: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

gevonden had , die

naar de bron van

buiten, naar deneen eenvoudigen ,

door donkergroene

185

had leeren waardeeren en haar Godhaar langs Zijn wegen geleid hadwaarachtige vrede en geluk.

Toen stond zij op en ging naarGodsakker, waar zij neerknielde bijwit marmeren gedenksteen , omlijstbladeren en schoone, geurige rozen.

Daar, onder dien steen , rustte haar trouwe , bravevader, die haar, bij zijn leven , zoo innig had liefgehad.

Zachtkens strooide zij een handvol immortellen opdien gedenksteen. Toen richtte zij zich op , daar deherinneringen, die zich aan haar opdrongen , haar te veelaangrepen, want nu wist zij het wel , dat het lievevaderhart, hoe schijnbaar kalm hij zijn smart ook ge-dragen had over het verlies van haar schoonheid , nooitvan die wonde genezen was.

Page 202: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de

INHOUD....,,,,,,,,-

Bladz.

Eerste Hoofdstuk. Papa geeft zijn toestemming

1.

Tweede 11 Anna weet voor alles raad . 9.

Derde 17 eerste dansles . 25.

Vierde 77 avond rijk aan teleurstellingen . 32.

Vijfde17

verschillende Kerstfeestvieringen 46.

Zesde ri Een onaangename dansles . 73.

Zevende 77 overdenkingen . . 98.

Achtste 71 vreeselijke ramp . . 102.

Negende 77 heerlijk plan ten uitvoer gebracht . 125.

Tiende /) beproevingen . . 141.

Elfde ,, Een vriendin gewonnen ! . . 157.

TwaalfdeEen vriendelijke ontmoeting . 167.71

Dertiende 77 Een goed einde . . 177.

Page 203: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de
Page 204: DE L I S TL, - dbnl.org · 3 zich dus volwassen heeten , al wilde haar mama het niet toestemmen en al noemden de menschen , waar zij gewoon was aan huis te verkeeren , haar ook „de