De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het...

32
De krullen van Amsterdam Een renovatieproject van D. Cornelissen & Zonen B.V.

Transcript of De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het...

Page 1: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

De krullen van Amsterdam

De krullen van Amsterdam

D. Cornelissen en zonen b.v.

Zuideinde 427

1035 PG Amsterdam

T 020 - 631 13 85

E [email protected]

W www.cornelissenamsterdam.nl

Een renovatieproject van D. Cornelissen & Zonen B.V.

Page 2: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

Colofon

Dit boekje is uitgegeven door: D. Cornelissen & Zonen B.V. in augustus 2008

Tekst: Jeroen Kleijne (loket 5)Foto’s urinoirs: Daan Cornelissen

Foto’s werkzaamheden: Ingrid de GrootVormgeving en druk: IMAGO printing B.V.

Page 3: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

Inhoudsopgave

Inleiding 2

Urinoirs 1-27 3

Overzichtskaart 14 - 15

Urinoirs 28-39 16

De renovatie 23

Het bedrijf 28

Page 4: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

De krullen van Amsterdam

Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de

donkergroene stalen krullen waar mannelijke voorbijgangers even terecht kunnen voor

het ledigen van hoge nood. Toch horen deze urinoirs net zo goed bij de hoofdstad als de

grachten, de Dam en de Westertoren. Als je ze een tijdje weghaalt, worden de krullen node

gemist – zo bleek de afgelopen jaren tijdens de renovatie.

De klus van het renoveren van de krullen van Amsterdam is in de periode 2006-2008

geklaard door D. Cornelissen & Zonen B.V. Dat het een bijzondere klus was, kunt u lezen

in dit boekje. Achterin staat het verhaal van de renovatie, maar het boekje begint met

foto’s van alle 35 urinoirs in de binnenstad. De bijschriften laten zien hoezeer de krullen

verbonden zijn met al het moois dat Amsterdam te bieden heeft.

Page 5: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

3

No.1 Oudezijds Achterburgwal t/o 78a

Plassen voor je een hartje laat zetten

No. 2 Brouwersgracht tussen Keizersgracht en Herengracht

Een kleine boodschap doen terwijl je kinderen een balletje trappen op de Herenmarkt

Page 6: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

4

No. 3 Brouwersgracht hoek Willemsstraat

Je blaas legen tegenover de zeventiende-eeuwse pakhuizen ‘Het groote groene hert’ en ‘Het kleine groen hert’

No. 5 Haarlemmerplein

Piesen met zicht op de Haarlemmerpoort (1840)

Page 7: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

5

No. 6 Kadijksplein

Al urinerend uitkijken over de Scharrebiersluis

No. 7 Keizersgracht hoek Westermarkt

Je zwager een hand geven aan de voet van die oude Wester

Page 8: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

6

No. 8 Keizersgracht hoek Nieuwe Spiegelstraat

Even lozen als je net een negentiende-eeuws dressoir hebt gekocht

No. 9 Keizersgracht hoek Utrechtsestraat

Klateren in een decor van klokgevels

Page 9: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

7

No. 10 Kleine Gartmanplantsoen hoek Lijnbaansgracht

Ledigen van de hoge nood terwijl je wordt gadegeslagen door bronzen leguanen

No. 11 Lijnbaansgracht t/o hoek Korte Leidsedwarsstraat

Uit je lul brullen na een bezoekje aan het Rijks

Page 10: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

8

No. 12 Lijnbaansgracht hoek Lindengracht

Wateren op een in 1857 gedempte gracht

No. 13 Marnixbad

De kraan openzetten en daarna een frisse duik nemen

Page 11: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

9

No. 14 Marnixstraat t/o Elandsgracht

Even geen boom uitzoeken uit respect voor de sterke arm

No. 16 Prins Hendrikkade hoek Oosterdokskade

Fluiten terwijl je rustig doorleest in je net geleende roman

Page 12: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 18 Oudezijds Achterburgwal t/o Barndesteeg

Kijken of je nog een jongetje bent tegenover de beroemdste seksclub van de hoofdstad

No. 19 Oudekerksplein Noordoostzijde

Een plaspauze houden aan de rand van de rosse buurt

10

Page 13: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 20 Oudekerksplein Zuidzijde

Gods water over Gods akker laten stromen aan de voet van de Oude Kerk (gewijd in 1306), het oudste gebouw van Amsterdam

No. 21 Oudezijds Achterburgwal bij hotel The Grand

De grote Piet uithangen na een volmaakte huwelijksnacht in de bruidssuite

11

Page 14: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 22 Plantage Kerklaan bij ingang Artis

De geit verpinnen onder de sterren van het Planetarium

No. 23 Plantage Middenlaan hoek Plantage Muidergracht

Een plasje plegen in de reuk van de nijlgau (een antilopensoort)

12

Page 15: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 24 Noordermarkt

Sassen als je op maandagmorgen een koopje hebt gescoord

No. 25 Prinsengracht hoek Elandsgracht

Even naar het vlees kijken onder het toeziend oog van Johnny Jordaan (1924-1989) en Tante Leen (1912-1992)

13

Page 16: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

Printdatum: 26 mei 2008

Centrum in Beeld

Urinoirs

GANGTOE-

IJHAVEN

TOEG

ANG

OOST

ER-

TN

O

FR

HAVEN-

OPEN

WES

TER-

NOORDHOLLANDSCH KANAAL

VOORHAVEN VAN HET

SIXHAVE

N

SCHUTSLU

ISWILL

EMIII

VOORMALIGE

MO

TORKANAAL

PONTHAVEN

BINNENSCHEEPVAARTHAVEN

VOO

RDE

PRIN

S EN -

E ILA

NDS G

RACH

T

EILANDSGRACHT

GRAC

HT

GRAC

HT

WES

T ERD

OK

GRA

CHT

BIC K

ERS-

KEIZ

ERSG

RACH

T

PRIN

SENG

RACH

T

BROUWERS-

PRIN

SEN-

KORT

E

GRAC

HT

GRACHT

HERE

NGRA

CHT

SING

EL

LIJN

BAAN

S-SING

EL-

KATTENSLOOT

KOSTVERLOREN-

VAART

OO

STELIJKM

ARKTKANAAL

HOUTKOPERS-

BURGWAL

BOOMSSLOOT

NA

ALS-W

A

ACHTERGRACHT

SLOO

T

ONBEKENDEG

RACHT

DOK

OOSTER-

ACHT

MUIDERGR

SINGELGRACHT

NIEUWE VAART

LOZINGSKANAAL

DIJKSGRACHT

OO

STE RDO

KS -

DOO

RGANG

NIEUWE VAART

OOSTENBURGERVAART

DIJKSGRACHT

WITTENBURGERVAART

VAART

KATTENBURGER-

ENTREPOTDOK

GRACHTNIEUWE KEIZERS-

NIEUWE PRINSENGRACHT

PLANTAGEMUIDERGRACHT

PLANTAGE

GRACHT

NIEUWE ACHTER-

GRACHT

GEL

SIN

NIEUWE

AMSTEL

BINNEN-

GRACHT

PRINSEN-

SINGELGRACHT

GRACH

TLI ER S-

R EGU - GRACHT

KEIZERS-

GRACHT

HEREN-

MSTEL

BINNE

KLOV

ENIE

RS-

BURGW

AL

ZWAN

EN-

BURG

WAL

BURG

WAL

ACHT

ER-

OUDE

ZIJD

S

ZIJDS

OUDE

VOORBURGWAL

HERENGRACHT

UILENBURGERGRACHTOUDE-

SCHANSBURGWAL

RAPEN-

EILANDSGRACHT

GEL

DERS

EKAD

E

GROE

NBUR

GWAL

RAAMGRACHT

KROM

BOO

MS-

RECHT

SPIE

GELG

RACH

T

BILDERDIJKGRACHT

JACOB

SLOOTBEULING-

GRIMBURGWAL

SINGE

L

GRACHT

LELIE-SI

NG

EL

HER

ENG

RA C

HT

KEIZ

ERSG

RAC

HT

LEIDSEGRACHT

ROKIN

HERENGRACHT

SINGEL

KEIZERSGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

CHT

GRA

GEL

SIN

DACOSTAGRACHT

DOORVAART

CHT

GRA

GEL

SIN

LIJN

BAAN

SGRA

CHT

BLOEMGRACHT

EGELANTIERSGRACHT

PRIN

SENG

RAC

HT

LAURIERGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

PASSEERDERSGRACHT

LEIDSEGRACHT

PRINSENGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

LOOIERSGRACHT

CHTG

R AG

ELSIN

BOER

ENW

ETER

ING

VAN LENNEPKANAAL

GROOTGRACHT

HUGO DE

KOST

VERL

OREN

VAAR

T

21

39

28

14

38

37

36

35

34

33

32

31

30

27

26

25

24

23

22

2019

18

16

12

11

10

98

7

6

5

3

2

1

13

Locatie urinoirs

Locatie nog te plaatsenurinoirs

1 Oudezijds Achterburgwal t/o 78a2 Brouwersgracht ts Keizers en

Herengracht3 Brouwersgracht hoek Willemsstraat5 Haarlemmerplein6 Kadijksplein kop Laagte Kadijk7 Keizersgracht hoek Westermarkt8 Keizersgracht hoek Nieuwe Spiegelstraat9 Keizersgracht hoek Utrechtsestraat

10 Kleine Gartmanplantsoen hoekLijnbaansgracht

11 Lijnbaansgracht t/o hoekKorte Leidsedwarsstraat

12 Lijnbaansgracht hoek Lindengracht13 Marnixbad14 Marnixstraat t/o Elandsgracht16 Prins Hendrikkade hoek

Oosterdokskade18 Oudezijds Achterburgwal t/o

Barndesteeg19 Oudekerksplein Noordoostzijde20 Oudekerksplein Zuidzijde21 Oudezijds Voorburgwal thv hotel The Grand22 Plantage Kerklaan ingang Artis23 Plantage Middenlaan hoek

Plantage Muidergracht24 Noordermarkt25 Prinsengracht hoek Elandsgracht26 Prinsengracht hoek Leidsestraat27 Reguliersgracht Amstelveld28 Roetersstraat hoek Nieuwe Achtergracht30 Weesperplein hoek Sarphatistraat31 Singel hoek Brouwersgracht32 Singel hoek Korsjespoortsteeg33 Singel hoek Raadhuisstraat34 Singel hoek Raamsteeg35 Weesperstraat bij Nieuwe Keizersgracht36 hoek Stationsplein brug 1337 Singel hoek Koningsplein Heiligeweg38 Singel hoek Torensteeg39 Nieuwmarkt/Geldersekade

Page 17: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

Printdatum: 26 mei 2008

Centrum in Beeld

Urinoirs

GANGTOE-

IJHAVEN

TOEG

ANG

OOST

ER-

TN

O

FR

HAVEN-

OPEN

WES

TER-

NOORDHOLLANDSCH KANAAL

VOORHAVEN VAN HET

SIXHAVE

N

SCHUTSLU

ISWILL

EMIII

VOORMALIGE

MO

TORKANAAL

PONTHAVEN

BINNENSCHEEPVAARTHAVEN

VOO

RDE

PRIN

S EN -

E ILA

NDS G

RACH

T

EILANDSGRACHT

GRAC

HT

GRAC

HT

WES

T ERD

OK

GRA

CHT

BIC K

ERS-

KEIZ

ERSG

RACH

T

PRIN

SENG

RACH

T

BROUWERS-

PRIN

SEN-

KORT

E

GRAC

HT

GRACHT

HERE

NGRA

CHT

SING

EL

LIJN

BAAN

S-SING

EL-

KATTENSLOOT

KOSTVERLOREN-

VAART

OO

STELIJKM

ARKTKANAAL

HOUTKOPERS-

BURGWAL

BOOMSSLOOT

NA

ALS-W

A

ACHTERGRACHT

SLOO

T

ONBEKENDEG

RACHT

DOK

OOSTER-

ACHT

MUIDERGR

SINGELGRACHT

NIEUWE VAART

LOZINGSKANAAL

DIJKSGRACHT

OO

STE RDO

KS -

DOO

RGANG

NIEUWE VAART

OOSTENBURGERVAART

DIJKSGRACHT

WITTENBURGERVAART

VAART

KATTENBURGER-

ENTREPOTDOK

GRACHTNIEUWE KEIZERS-

NIEUWE PRINSENGRACHT

PLANTAGEMUIDERGRACHT

PLANTAGE

GRACHT

NIEUWE ACHTER-

GRACHT

GEL

SIN

NIEUWE

AMSTEL

BINNEN-

GRACHT

PRINSEN-

SINGELGRACHT

GRACH

TLI ER S-

R EGU - GRACHT

KEIZERS-

GRACHT

HEREN-

MSTEL

BINNE

KLOV

ENIE

RS-

BURGW

AL

ZWAN

EN-

BURG

WAL

BURG

WAL

ACHT

ER-

OUDE

ZIJD

S

ZIJDS

OUDE

VOORBURGWAL

HERENGRACHT

UILENBURGERGRACHTOUDE-

SCHANSBURGWAL

RAPEN-

EILANDSGRACHT

GEL

DERS

EKAD

E

GROE

NBUR

GWAL

RAAMGRACHT

KROM

BOO

MS-

RECHT

SPIE

GELG

RACH

T

BILDERDIJKGRACHT

JACOB

SLOOTBEULING-

GRIMBURGWAL

SINGE

L

GRACHT

LELIE-

SIN

GEL

HER

ENG

RA C

HT

KEIZ

ERSG

RAC

HT

LEIDSEGRACHT

ROKIN

HERENGRACHT

SINGEL

KEIZERSGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

CHT

GRA

GEL

SIN

DACOSTAGRACHT

DOORVAART

CHT

GRA

GEL

SIN

LIJN

BAAN

SGRA

CHT

BLOEMGRACHT

EGELANTIERSGRACHT

PRIN

SENG

RAC

HT

LAURIERGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

PASSEERDERSGRACHT

LEIDSEGRACHT

PRINSENGRACHT

LIJNBAANSGRACHT

LOOIERSGRACHT

CHTG

R AG

ELSIN

BOER

ENW

ETER

ING

VAN LENNEPKANAAL

GROOTGRACHT

HUGO DE

KOST

VERL

OREN

VAAR

T

21

39

28

14

38

37

36

35

34

33

32

31

30

27

26

25

24

23

22

2019

18

16

12

11

10

98

7

6

5

3

2

1

13

Locatie urinoirs

Locatie nog te plaatsenurinoirs

1 Oudezijds Achterburgwal t/o 78a2 Brouwersgracht ts Keizers en

Herengracht3 Brouwersgracht hoek Willemsstraat5 Haarlemmerplein6 Kadijksplein kop Laagte Kadijk7 Keizersgracht hoek Westermarkt8 Keizersgracht hoek Nieuwe Spiegelstraat9 Keizersgracht hoek Utrechtsestraat

10 Kleine Gartmanplantsoen hoekLijnbaansgracht

11 Lijnbaansgracht t/o hoekKorte Leidsedwarsstraat

12 Lijnbaansgracht hoek Lindengracht13 Marnixbad14 Marnixstraat t/o Elandsgracht16 Prins Hendrikkade hoek

Oosterdokskade18 Oudezijds Achterburgwal t/o

Barndesteeg19 Oudekerksplein Noordoostzijde20 Oudekerksplein Zuidzijde21 Oudezijds Voorburgwal thv hotel The Grand22 Plantage Kerklaan ingang Artis23 Plantage Middenlaan hoek

Plantage Muidergracht24 Noordermarkt25 Prinsengracht hoek Elandsgracht26 Prinsengracht hoek Leidsestraat27 Reguliersgracht Amstelveld28 Roetersstraat hoek Nieuwe Achtergracht30 Weesperplein hoek Sarphatistraat31 Singel hoek Brouwersgracht32 Singel hoek Korsjespoortsteeg33 Singel hoek Raadhuisstraat34 Singel hoek Raamsteeg35 Weesperstraat bij Nieuwe Keizersgracht36 hoek Stationsplein brug 1337 Singel hoek Koningsplein Heiligeweg38 Singel hoek Torensteeg39 Nieuwmarkt/Geldersekade

Page 18: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 26 Prinsengracht hoek Leidsestraat

Tegen je eigen straal aanleunen voor je moet voorkomen

No. 27 Reguliersgracht Amstelveld

Een plas doen met uitzicht over het Amstelveld

16

Page 19: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 28 Roetersstraat hoek Nieuwe Achtergracht

Piemelen als je net je scheikundebul hebt gehaald

No. 30 Weesperplein hoek Sarphatistraat

Naar je eigen gezeik luisteren vlak voor het doek van Carré op gaat

17

Page 20: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 31 Singel hoek Brouwersgracht

Je water aftappen voor je een harinkie gaat happen

No. 32 Singel hoek Korsjespoortsteeg

De aardappels afgieten en ondertussen stiekem gluren naar de dames van lichte zeden

18

Page 21: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 33 Singel hoek Raadhuisstraat

Kliederen om de hoek van het Paleis op de Dam

No. 34 Singel hoek Raamsteeg

Pissen nadat je even flink hebt geshopt in de negen straatjes

19

Page 22: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 35 Weesperstraat bij Nieuwe Keizersgracht

Waden bij de nieuwe dependance van de Hermitage

No. 36 Hoek Stationsplein bij brug 13

Pinkelen voor je met je geliefde de 9.26 neemt naar Paris Nord

20

Page 23: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 37 Singel hoek Koningsplein Heiligeweg

Gutsen als je net een boeketje voor je jarige moeder hebt gehaald

No. 38 Singel hoek Torensteeg

De leiding in handen nemen terwijl Multaltuli (1820-1887) je een strenge blik toewerpt

21

Page 24: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

No. 39 Nieuwmarkt/Geldersekade

Zeiken in de schaduw van De Waag

Ontbrekende nummers

In de lijst van urinoirs in de binnenstad ontbreken vier nummers.

Deze urinoirs zijn verwijderd in verband met de werkzaamheden aan de Noord-Zuidlijn.

No. 4 stond op de De Ruyterkade naast de Tolhuispont.

De locatie van no. 15 was Nieuwezijds Voorburgwal.

No. 17 stond aan het Oosterdok naast het PTT kantoor en wordt

mogelijk op een andere locatie neergezet.

En no. 29 had een plek op de kop van het Rokin.

22

Page 25: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

23

De renovatie

Page 26: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

24

De renovatieOp de motor

In 2003 vindt aannemer Daan Cornelissen in zijn mailbox een berichtje van de

Stadsdeel Amsterdam Centrum. Of hij misschien geïnteresseerd is in een bijzondere

klus: het renoveren van alle urinoirs van de Amsterdamse binnenstad? Cornelissen

krabt even achter zijn oren, maar zijn nieuwsgierigheid is gewekt. In de maanden daarna

maakt hij op de motor een rondtocht langs alle 35 urinoirs in het centrum van de

hoofdstad, over grachten en wallen, van Artis tot het Marnixbad. Zijn overzicht van de

onderhoudstoestand van de urinoirs laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Scheve

poten, gebroken tegels en aangetast staal: de meeste krullen en hun stenen fundaties zijn

dringend aan renovatie toe.

Page 27: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

25

Afdeling Waterbouw

Het rapport van Cornelissen wordt overhandigd aan het

Stadsdeel Amsterdam Centrum waar het na bestudering en

gedegen voorbereiding wordt gegeven aan een opzichter

van de afdeling Waterbouw. Hij realiseert zich dat het

tijd is om actie te ondernemen. De opzichter neemt

meteen contact op met Cornelissen en vraagt hem

om een offerte uit te brengen voor renoveren van alle

éénpersoonskrullen, dubbele krullen en de twee Van der

Meijkrullen (met dak). Eind 2005 tekent D. Cornelissen

& Zonen B.V. een contract met het Stadsdeel Amsterdam

Centrum en gaat de aannemer aan de slag.

Onder handen

Vanaf februari 2006 nemen Daan Cornelissen en zijn medewerkers

de krullen één voor één onder handen. Eerst vervoeren ze de urinoirs naar

hun bedrijfsterrein aan het Zuideinde in Amsterdam-Noord, in de meeste

gevallen met fundatie en al. Het staalwerk wordt daar volledig gezandstraald, zodat

je precies kunt zien wat de conditie ervan is. Zo nodig herstelt de aannemer het staalwerk

door er een nieuwe stuk in te lassen. Bij de verzinkerij krijgen alle krullen daarna een

zinklaag. Tenslotte worden de urinoirs voorzien van een primerlaag en twee lagen verf.

Page 28: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

26

Plasplaten

Een apart verhaal is de renovatie van de natuurstenen plasplaten. Omdat de stenen

behoorlijk zijn aangetast door jarenlang gebruik worden ze eerst gezandstraald, daarna

gepolijst en vervolgens behandeld met een beschermende coating. Elke plasplaat krijgt

uiteindelijk aan de binnenzijde een ingelast nummer ter identificatie.

Fundaties

Vóór het herplaatsen van de gerenoveerde urinoirs nemen de medewerkers van Cornelissen

ook de stenen fundaties flink onder handen. Sommige op locatie, de meeste op het

bedrijfsterrein. De fundaties worden allemaal gereinigd met een hogedrukspuit, inclusief

de natuurstenen plasgoot. Beschadigde tegels worden gerepareerd of vervangen. Ook de

plasgoot en de tegels krijgen een beschermende coating. Pas als de fundaties helemaal

in orde zijn, vervoert de aannemer de urinoirs van de werkplaats naar de juiste locatie in

de binnenstad. Ter plekke klinkt de aannemer alle krullen weer vast aan de fundaties en

monteert hij de natuurstenen plasplaat.

Laatste krul

Soms heeft het herplaatsen van de urinoirs nogal wat voeten in de aarde. Op de

Nieuwmarkt bijvoorbeeld. Het aanvragen van een bouwvergunning voor nummer 39

verloopt stroef, onder meer omdat omwonenden bezwaar aantekenen tegen het herplaatsen

van het urinoir op de oude locatie. Daardoor duurt het uiteindelijk tot het voorjaar van 2008

Page 29: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

27

voor voorbijgangers met hoge nood op de Nieuwmarkt weer gebruik kunnen maken van

een urinoir. De laatste krul staat in de zomer van 2008 nog steeds op de werkplaats van

Cornelissen. Pas als duidelijk wordt hoe de omgeving van het vernieuwde Marnixbad wordt

ingericht, kan de chauffeur voor de laatste keer op pad met zijn vrachtwagen.

Positieve reacties

Toch kijkt Daan Cornelissen met genoegen terug op het renovatieproject. “Ik heb veel

positieve reacties gekregen uit de omgeving van de verschillende urinoirs. Toen we op het

Kleine Gartmanplantsoen de planning niet dreigden te halen, kreeg ik meteen telefoontjes

van kroegbazen. Met al die horeca op het Leidsplein werd de krul node gemist. En bij het

Centraal Station zijn het de taxichauffeurs die er veel gebruik van maken. Die urinoirs

hebben dus echt een functie, ze worden vrijwel allemaal veelvuldig gebruikt. Bovendien zijn

het gezichtsbepalende objecten voor de binnenstad.”

Page 30: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

D. Cornelissen & Zonen B.V.

D. Cornelissen & Zonen B.V. is opgericht in 1921 door schipper Daan Cornelissen,

grootvader van de huidige eigenaar. Hij vervoerde als kleine zelfstandige

voornamelijk zand, grind en puin. De eerste jaren voer Cornelissen in opdracht van

aannemingsbedrijven. Hij was onder meer betrokken bij de aanleg van de Afsluitdijk,

waar de bouwers keileem en zand aanbrachten. Al gauw merkte Daan Cornelissen dat de

handel in bouwgrondstoffen meer opbracht dan alleen het vervoer en langzaam legde hij

zich daarop toe. Omdat bouwpuin een veelgevraagde grondstof was, begon hij met het zelf

aannemen van sloopwerken.

Nadat Cornelissen een woning aan de wal betrokken had, groeide zijn bedrijf gestaag

en had hij uiteindelijk dertig mensen in dienst. Omdat de aannemer zijn vrachtwagens

tijdens de Tweede Wereldoorlog voorzag van kolengasgeneratoren had hij geen last van

de brandstofschaarste. In het laatste oorlogsjaar demonteerde Cornelissen de wagens en

verborg hij deze, zodat hij na de bevrijding zijn bedrijf kon voortzetten. In de jaren vijftig

kwamen zijn zoons voor hem werken en later namen zij het bedrijf over.

Medio 1976 trad de huidige directeur Daan Cornelissen aan. Met zijn tien werknemers is

hij vooral actief in de grond-, weg- en waterbouw en in de bouwsector. D. Cornelissen B.V.

is gespecialiseerd in bestratingen, betonplaatverhardingen, grondverzet, waterbouwkundige

werken, sloopwerken en natuurlijk krullen.

28

Page 31: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

Colofon

Dit boekje is uitgegeven door: D. Cornelissen & Zonen B.V. in augustus 2008

Tekst: Jeroen Kleijne (loket 5)Foto’s urinoirs: Daan Cornelissen

Foto’s werkzaamheden: Ingrid de GrootVormgeving en druk: IMAGO printing B.V.

Page 32: De krullen van Amsterdam...De krullen van Amsterdam Eigenlijk vallen ze nauwelijks op in het straatbeeld van de Amsterdamse binnenstad: de donkergroene stalen krullen waar mannelijke

De krullen van Amsterdam

De krullen van Amsterdam

D. Cornelissen en zonen b.v.

Zuideinde 427

1035 PG Amsterdam

T 020 - 631 13 85

E [email protected]

W www.cornelissenamsterdam.nl

Een renovatieproject van D. Cornelissen & Zonen B.V.