De Koude

Oorlog

Het IJzeren gordijn

Vanaf 1949 een echte tweedeling in Europa

Een oorlog leek vanaf dit moment een reële

optie.

Door Europa en Duitsland liep een ‘IJzeren

Gordijn’

De Koude Oorlog

De Koude Oorlog

De Koude Oorlog

Grundgesetz

der DDR

De Koude Oorlog

Twee aparte landen

Bundes Republik

Deutschland

(B.R.D.)

Deutsche Democratische

Republik

(D.D.R.)

De Koude Oorlog

Twee aparte landen

Bundes Republik

Deutschland

(B.R.D.)

Deutsche Democratische

Republik

(D.D.R.)

Invloedssfeer U.S

-Kapitalistisch

-Democratisch

-Productiemiddelen van particulieren

-Inkomen afhankelijk van opleiding,

geluk, inzet

-Vrijemarkteconomie met vraag en

aanbod

-Lid van de NAVO

Invloedssfeer S.U.

-Communistisch

-Eenpartijstaat

-Alle productiemiddelen van de

staat

-Iedereen verdient evenveel

-Vijfjarenplannen

-Lid van het Warschaupact

De Koude Oorlog

?

?

?

De Koude Oorlog

Communisme

Jozef

Stalin

Winston Churchill

Twee machtsblokken

V.S. + bondgenoten

USSR + Bondgenoten

NAVO

(Opgericht 1949)

Warschaupact

(opgericht 1955)

NAVO

(Opgericht 1949)

Warschaupact

(opgericht 1955)

Beloven elkaar te steunen bij een

aanval op één van hen

Opgericht als reactie tegen de

NAVO

VS is het machtigste lid Beloven elkaar te steunen bij een

aanval op één van hen

SU machtigste lid

Paragraaf 3, het IJzeren

Gordijn gaat open

3.1 Op de rand van een atoomoorlog

De Koude Oorlog

Hoofdrolspelers Cuba crisis

De Koude Oorlog

Hoofdrolspelers Cuba crisis

J.F. Kennedy Fidel Castro Chroesjtsjov

De Koude Oorlog

John F. Kennedy (1917-1963)

President van de VS

(1960-1963)

Vermoord in 1963

Buitenlandse politiek;

Indammen

communisme

De Koude Oorlog

Fidel Castro (1926- heden)

Leider van Cuba

(1959- 2006)

Centrale rol (met

Che Guevara) bij

Cubaanse

staatsgreep

Buitenlandse politiek;

anti- Amerikaans & pro-communistisch

De Koude Oorlog

Che Guevara

De Koude Oorlog

Nikita Chroesjtsjov (1894-1971)

Leider Sovjet Unie

(1953-1964)

Maakte einde aan Stalin cultus

Buitenlandse politiek;

'vreedzame co-

existentie'

De Koude OorlogInvasie in de Varkensbaai

(1961)

De Koude Oorlog

Spionagefoto van de lanceerinrichtingen op Cuba genomen op 17 oktober 1962

De Koude Oorlog

De Koude Oorlog

Gevolgen Cuba Crisis;

'Hotline'

Washington- Moskou

(beperkte)

Kernstopverdrag (ontwapening)

Oorlog in Azië

Leerdoelen:

Wat is dekolonisatie?

Hoe verliep de dekolonisatie in Afrika

Hoe verliep de dekolonisatie in Azië?

Conflicten in het licht van de Koude oorlog

Wat was de Dominotheorie?

1945Welk deel was communistisch?

Welk deel was kapitalistisch?

Communistisc

h

Kapitalistisch

Dekolonisatie en Koude Oorlog;

Standpunt SU

SU aanvankelijk weinig aandacht voordekolonisatie→ gericht op Europa.

Weinig interesse vanuit communistische partijen in

kolonies

Revolutie moest komen vanuit de arbeidersklasse→ er bestaat nauwelijks een

arbeidersklasse in de kolonies die nog sterk

agrarisch zijn

Boeren zijn wel nationalistisch en gericht op bezit→ weinig interesse in communisme

SU is wel tegen kolonialisme maar voert geen actieve politiek

in Azië

Dekolonisatie en Koude Oorlog;

Standpunt VS

VS anti-koloniale mogendheid→

voerde actief beleid om kolonies

onafhankelijkheid te geven

Zette Engeland en Nederland onderdruk om kolonies op te geven was

voorzichtig tegenover Frankrijk

Amerikanen hebben grote afkeer van Frans koloniaalbestuur, verzet in hun kolonies stond onder

communistische leiding

Oorzaken dekolonisatie Azië

Oorzaken dekolonisatieOnderwijs

Tweede

Wereldoorlog

Koude

Oorlog

Vietnam: geografische ligging

Vietnam, het begin

Vanaf begin jaren ‘50 financiële steun VS aan

Frankrijk.

In 1954 trekken de Fransen zich terug na de slag bij Dien Bien Phu.

Verdrag van Genève: Vietnam langs 17e

breedtegraad verdeeld (1954).

In het noorden Ho Chi Minh (communistisch)

In het zuiden Ngo Dinh Diem (kapitalistisch)

Vietnam 1964,

Tonkin-incident.

In de baai van Tonkin zou een Amerikaans schip,

USS Maddox aangevallen zijn door Noord-

Vietnamese patrouilleboten.

Johnson (1964-1968) dient Tonkin-resolutie in bij

het Congres om de strijd met Nationaal

Bevrijdingsfront aan te gaan.

Rolling Thunder

Operatie Rolling Thunder, 1965-1968

VS strijdt tegen Nationaal Bevrijdingsfront.

Inzet grondtroepen

Massale bombardementen op doelen in Zuid- énNoord-Vietnam

Er zijn meer bommen gegooid in deze periode dan in de gehele Tweede Wereldoorlog

19661965

Het Vietnamese moeras

De Vietnam-oorlog is een guerrillaoorlog: er wordt

in kleine eenheden gevochten die moeilijk te

traceren zijn.

De vijand is ‘onzichtbaar’

1968, scharnierjaar

Begin 1968 ca 480.000 VS-soldaten aanwezig

30.000 VS-soldaten gesneuveld

3 mln Vietnamezen dakloos

Tet-Offensief VC valt steden aan (voorheen slechts

platteland actief)

Offensief door VS gewonnen, maar wel zelfvertrouwen geschaad

4 maanden later kondigt Johnson aan dat hij niet opnieuw verkiesbaar is

De rol van de media:

Het thuisfront wordt

kritischer

Hoe gaat dat in 2014?

https://twitter.com/WOTN

https://twitter.com/search?q=%23northkorea

Het thuisfront wordt

kritischer

http://www.youtube.com/watch?v=bPXVGQnJm

0w

http://www.youtube.com/watch?v=Ev2dEqrN4i0

http://video.google.nl/videoplay?docid=2390091

327094425662&ei=TsTzS7edB8XU-

Qbo2Kz5Cw&q=execution+Vietnam+war&hl=nl&

client=firefox-a#

1968, scharnierjaar

16 maart: Bloedbad My

Lai

400/500 burgers vermoord

in dorpje My Lai tijdens

search and destroy missie.

Leidt tot golf van

verontwaardiging in VS.

Eerst een doofpot-affaire,

later komt dit naar buiten.

182 vrouwen werden vermoord, waarvan 17 zwanger.

173 kinderen vermoord en 36 mannen ouder van 65

jaar.

Detènte in de Koude

Oorlog

Ontspanning in de verhouding tussen VS en SU

Nixon op bezoek in China en SU

Probeert via de communistische grootmachten Vietnam te bewegen naar de vredestafel te gaan

In maart 1972 worden onderhandelingen afgebroken

Verandering van

oorlogsvoering

President Nixon (1968-1974)

Grondtroepen teruggetrokken

Meer inzet luchtmacht

Grondoorlog wordt gevietnamiseerd => de last van de grondoorlog moet meer komen te liggen op de schouders van het Zuid-Vietnamese leger

Tegelijk een (verdere) begin met vredesonderhandelingen in Parijs.

Naar de Vrede

In 1968 540.000 VS-soldaten

In 1969 trekt Nixon 25.000 soldaten terug

In 1972 nog maar 24.000 soldaten in Vietnam

=> gevolg van vietnamisering

Naar de Vrede

In jan 1973 Vredesakkoorden van Parijs:

-In Zuid-Vietnam wapenstilstand op de frontlijn

-Communisten behouden gewonnen terrein

-Terugtrekking Amerikaanse troepen

1973-1975

Na vertrek VS in Zuid-Vietnam impasse

In dec 1974 eindoffensief door:

-> Nationaal Bevrijdingsfront

-> Noord-Vietnam

In april 1975 trekken de soldaten Saigon binnen

In 1976 worden Noord- en Zuid-Vietnam herenigd.

Hervormingen in de

Sovjet-unie

Vanaf 1985 hervormingen in de Sovjet-Unie.

Onder leiding van Gorbatsjov.

Waarom waren er veranderingen nodig?- Slecht functionerende planeconomie

- Weinig koopkracht burgers

Welke hervormingen

komen er?

Economie aanpassen, vraag en aanbod gaat de

prijs van producten bepalen.

De inwoners van de SU mogen ‘vrij’ hun mening geven.

Grondwetaanpassing: bevolking krijgt invloed in

het bestuur.

Deze hervormingen staan bekend onder de

namen: Glasnost (= openheid) en Perestrojka (verandering/herstructurering)

Het Oostblok valt uit

elkaar

Gorbatsjov geeft de landen recht op zelfbestuur.

De Sovjet-troepen worden teruggetrokken uit de

deelrepublieken.

Uiteindelijk valt de Sovjet Unie in 1991 uit elkaar in

verschillende losse staten.

Herstel van Europa,

1944 Intentieverklaring BENELUX

Gemeenschapelijkemarkt

Douane Unie

1 januari 1948 BENELUX opgericht.

1951: EGKS Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal

Frankrijk, West-duitsland, Italië en de BENELUX

1958 EEG Europese Economische Gemeenschap

Vrije markt

Vrije handel tussen lidstaten

Gemeenschappelijke invoertarieven

Eigen dagelijks bestuur (Europese commissie)

EEG groeit uit tot Europese Unie