Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde | december 2014

Aan de bewoners van dit pand | Jaargang 2 | nummer 5IN

DIT

NU

MM

ER

1

De gemeente Ten Boer heeft de zaken rond Jeugdzorg, thuiszorg en WMO goed op orde. Dit in tegenstelling tot een aantal an-dere gemeenten in het land. “Verordeningen en beleidska-ders zijn rond”, aldus wethou-der Peter Heidema. “We kijken nu hoe we de uitvoering van de taken zo goed mogelijk kunnen ‘finetunen’. Uitgangspunt is al-tijd de kwaliteit van de zorg en die beoordelen we niet op basis van procedures, maar aan de hand van gesprekken van onze dorpscoaches bij de mensen thuis. Aan de keukentafel.”

vervolg op pagina 3

Goed om in beweging te blijven

Nieuwjaar met een paar druppels Catz

Gebruik Dijkparkgeld als katalysator

Oppassen voor ‘glijden-de schaal’ in de zorg

Zorg in 2015: meer letten op elkaarMet ingang van 1 januari 2015 verandert er veel op het gebied van Zorg, Begeleiding en Welzijn (beter bekend als de WMO). De Jeugdzorg wordt gedecentraliseerd en de gemeenten moeten de Participatiewet uitvoeren. Dus dat mensen met een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ aan de slag moeten bij gewone werkgevers wordt een verantwoordelijkheid van de gemeente. De reden: het Rijk denkt dat gemeenten deze taken beter kunnen uitvoeren omdat ze dichter bij de burger staan. Gemeenten vinden dit ook wel maar de overdracht gaat gepaard met bezuinigingen. Dat geeft een negatieve la-ding aan een ontwikkeling die ook goed kan zijn. Want de gedachte achter de andere samenleving is een positieve: de hoop om gemeenschappen te versterken. In de praktische uitvoering is het de vraag hoe het gaat worden. Voor de burgers betekenen deze veranderingen dat de nieuwe regelgeving uit gaat van eigen kracht. Burgers moeten dus, als dat kan, hun eigen problemen opknappen. Als dat niet lukt, kunnen ze hulp zoeken in de omgeving of in de gemeente Ten Boer contact zoeken met de dorpscoaches van de Deel. Dat klinkt logisch, maar wat betekent dat in de praktijk? De angst dat de zorg voor vrijwilligers te zwaar zal worden, is aanwezig. En hoe regel je dan je eigen hulp? Vragen waarmee iGup op pad is gegaan.

Ten Boer: Jeugdzorg, thuiszorg en WMO goed geregeld‘Deze sector vreet aandacht. Maar het is ook echt mijn ding’

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

2

RedactieRVCommunicatie

Foto’sCorfuDesign, tenzij anders vermeld

VormgevingCorfuDesign

DrukwerkUitbesteed aan Drukwerkdeal

UitgeverijDe iGup verschijnt regelmatig onregelmatig in Garmerwolde

Voor al uw• feesten• bruiloften• partijen

telefoon (06) 53 53 22 02tevens verhuur van licht & geluid

Voor al uw• feesten• bruiloften• partijen

telefoon (06) 53 53 22 02tevens verhuur van licht & geluid Ten Boer 06-30881547

KALMARWEG 14-12 n 9723 JG GRONINGEN n TEL: 050 - 404 22 07 n FAX: 050 - 549 38 91MAIL: INFO@RAGBV.NL n WWW.RAGBV.NL

B O E K H O U D I N G n J A A R R E K E N I N G E N n L O O N A D M I N I S T R AT I E B E L A S T I N G E N n P A R T I C U L I E R E N n O V E R I G E D I E N S T E N

RaedthuysADMINISTRATIEKANTOOR GRONINGEN BV

Contacte info@iGup.nli www.iGup.nl

Wilt u adverteren in de iGup? Dat mag en dat kan!

We hebben de mogelijkheden voor u in kaart gebracht en de kosten er-van op een rij gezet.

Bent u geïnteresseerd? Neem dan contact op met de redactie van de iGup via info@iGup.nl.

Colofon

De dorpscoachesGerdien te Biesebeek

06 - 27 04 28 71, mail: gerdien.te.biesebeek@tenboer.nl

Fleur Groenhuyzen06 - 27 07 64 20, mail: fleur.groenhuyzen@tenboer.nl

Nelleke Rozendal06 - 54 21 09 42, mail: nelleke.rozendal@groningen.nl

Marieke van der Woude06 - 27 07 64 08, mail: mariekevdwoude@tenboer.nl

Henk Folkersma06 - 31 67 00 30, mail: h.folkersma@tenboer.nl

Debbie AkkermanSecretaresse, 050 - 302 88 46 (maandagmiddag, woensdagochtend, donderdag-

ochtend en vrijdagochtend) of mail: secretariaatdedeel@tenboer.nl

2

december 2014

vervolg pagina 1Dorpscoaches. De functie waar-mee de gemeente Ten Boer al drie jaar met succes werkt. Ten Boer heeft er vijf; een WMO-consulent, een orthopedagoog en drie specialisten op het gebied van werk en inkomen, re-inte-gratie en voor de begeleiding van mensen die zorgen voor familie-leden met beperkingen. Heide-ma: “Alle coaches zijn stuk voor stuk generalisten binnen de zorg, met een breed zicht op het maat-schappelijke veld. Ze kunnen el-kaar allemaal vervangen, maar ze hebben ook allemaal een eigen specialisme.”

Opname voorkomen“Het uitgangspunt is dat we de zorg aan de voorkant willen”, aldus Heidema. De ‘voorkant’ betekent dat de coaches bij de mensen thuis komen om over de problematiek van dat betref-fende gezin te praten. “Als een kind problemen had, meldde die zich vroeger bij een psy-choloog of psychiater en die bepaalde dan of iemand wel of niet opgenomen werd. Maar door bij de mensen thuis te komen, wordt soms een ander, onderliggend probleem opge-merkt en opgelost. Zo kun je wellicht opname van een kind voorkomen.” Heidema straalt uit deze werkwijze logisch te vinden, maar weet ook dat Ten Boer met deze filosofie voorop loopt. “Andere gemeenten kij-ken naar ons en onze werkwijze, ons ‘dienstverleningsconcept’

wordt breed gedragen maar het betekent voor het werkveld zelf wel een omschakeling. Die keu-kentafelgesprekken en de prakti-sche aanpak is binnen de sociale sector echt geen gemeengoed.”

‘Elkáár leren kennen’Ten Boer heeft inmiddels een dorpenronde achter de rug waar-bij in elk dorp bewoners werden geïnformeerd over de verande-ringen per 1 januari en kennis konden maken met de dorpscoa-ches. De vragen en aangekaarte problematiek is in geen dorp hetzelfde. Dat hangt sterk af van welke groep mensen in de zaal zit. Heidema vond de avonden vooral belangrijk omdat de men-sen elkáár beter leren kennen. “Ik zie het vooral als kennisma-kingsavonden. Zo stimuleer je de sociale interactie in een dorp. Als mensen elkaar beter kennen, let-ten ze meer op elkaar. Dat is no-dig voor de toekomst, want we kunnen en willen als gemeente niet alles zelf bedenken en in gang zetten. We vragen bewo-ners om vooral zelf goed op te letten en initiatieven te ontwik-kelen die de leefbaarheid in een dorp verbeteren. Kijk nu naar de jeugdzorg. Ten Boer zit vrij hoog met ongeveer 100 kinderen die professionele ondersteuning no- dig hebben. Ik ben er van over-tuigd dat de dorpscoaches drie-kwart ervan goed in de smiezen hebben, maar het is niet zo dat De Deel dan alles zelf even re-gelt. We hebben daarvoor wel signalen nodig vanuit de buurt,

vanuit het dorp zelf. Die krijg je alleen als bewoners meer betrok-ken zijn bij elkaar. We proberen dat te bevorderen. Zo loopt er nog een subsidietraject voor leef-baarheidsprojecten. Iedereen die initiatieven heeft om de leefbaar-heid in een dorp te versterken kan daarvoor een aanvraag indie-nen.”

De Artikel 12 status van de ge-meente Ten Boer heeft volgens Heidema geen enkele invloed op de sociale taken. “Nee, het geld dat we daarvoor krijgen is geoormerkt en daar wordt door Binnenlandse Zaken niet aan getornd.” Een andere verzeke-ring voor een structureel goede zorgverlening na 1 januari zit in de solidariteitsgedachte waarin provincie en alle gemeenten - op

Bellingwedde na - zijn betrokken. “Als een gemeente opeens op grote financiële tegenvallers stuit in bijvoorbeeld WMO of Jeugd-zorg wordt dat door de andere gemeenten mee rechtgetrok-ken. De baten en lasten dragen we dus samen. Dat garandeert continuïteit van zorgverlening. Een sterke stuurgroep ziet toe op een eerlijk proces. Echt. Ten Boer heeft de zaken goed op orde, en dat komt ook omdat we al een paar jaar met de dorpscoaches vanuit de Deel werken. Dat zijn praktijkmensen en die betrekken we bij het opstellen van beleid. Alleen zo kun je de zorg voor de burgers goed organiseren. Daarin lopen we voorop. Maar daarin moeten we ook alert blijven. We zullen nog best tegen verrassin-gen aanlopen.”

3

De Deel De gemeente Ten Boer werkt vanaf 2012 met centrum ‘De Deel’ waar een aantal dorps-

coaches werkt. Bij hen kunnen burgers terecht die hun baan (dreigen te) verliezen of die

recht hebben op bijzondere bijstand, inburgeraars, beginnende kunstenaars en (star-

tende) ondernemers, werklozen of mensen met een gesubsidieerde baan, en mensen

die hulp zoeken bij schulden en leningen, aanstaande ouders en ouders en opvoeders

met kinderen in de leeftijd van 0-23 jaar. Ook jongeren die vragen hebben bijvoorbeeld

over de thuissituatie of die gewoon behoefte hebben aan een luisterend oor kunnen

terecht bij de De Deel.

De dorpscoaches zijn de centrale figuren. Met hen voeren burgers een eerste gesprek

en samen zoeken ze naar de beste manier om vragen en problemen op te lossen. De

dorpscoaches werken vanuit De Deel, maar bezoeken mensen ook thuis.

Huishoudelijke hulp alleen nog voor minima

De gemeente Ten Boer stopt met het automatisch vergoeden van licht huishoudelijke

hulp. “Dat kost ons per jaar zo’n 500.000 euro. Daar moeten we 200.000 van bezui-

nigen. Dat doen we door bij iedere zorgaanvrager langs te gaan. Kan men het echt

niet zelf betalen of zelf anders regelen? Natuurlijk kost het mensen moeite om aan

te geven dat ze ook echt tot de minima behoren. Maar we kennen iedereen die een

aanvraag doet, en ik denk dat we er door de persoonlijke gesprekken echt wel een

goed beeld van krijgen.”

Overgangsrecht

De Wet Tegemoetkoming Chronisch zieken en Gehandicapten (WTCG) wordt in 2015

afgeschaft en de Compensatieregeling Eigen Risico (CER) is inmiddels afgeschaft.

AWBZ-cliënten hebben maximaal 1 jaar overgangsrecht, tenzij de indicatie afloopt

vóór 1 januari 2015. Cliënten in een beschermde woonvoorziening (GGZ-C) hebben

minimaal 5 jaar overgangsrecht. De gemeente Ten Boer bepaalt zelf het overgangs-

recht voor mensen met recht op grond van de huidige WMO (bv. huishoudelijke hulp

en dagbesteding).

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

4

“Wat wij hebben is onbetaalbaar”Een bekend silhouet aan de Dorpsweg: twee dames wandelen, de armen ineen gehaakt, nagenoeg dagelijks langs de straat, waarbij de één leunt op de ander. Het zijn Winny Strijbosch en Hilda Dikkema. Ze kennen elkaar al vanaf april 1972, toen ze buren werden. Samen hebben ze hun kinderen zien groot worden en altijd staan ze als goede buren voor elkaar klaar.

In 1997 kreeg Winny een her-senbloeding waardoor haar leven en dat van haar naasten totaal veranderde. “Het was een spannende tijd,” vertelt Hilda, “Ik dacht steeds: als ze maar kan praten. Want dat is in onze rela-tie heel belangrijk. Elkaar infor-meren en ervaringen delen. We kletsen heel wat af.” Vrijwel da-gelijks lopen de dames nu langs de Dorpsweg. Het liefst telkens een klein eindje verder. Winny: “In mijn eentje met een stok lopen is heel anders. Zo alleen in de ruimte maakt mij angstig. Ik kan nu op Hilda steunen.” Hilda en haar man zijn laatst twee weken op vakantie geweest en daardoor ging Winny minder wandelen. “Toen ik terugkwam, merkte ik meteen dat het lopen moeizamer ging. We hebben nu onze conditie weer op peil.”

OnzekerheidDe buurvrouwen zijn ongerust over de veranderingen in de zorg. “Er is zoveel onzekerheid,” geeft Winny aan. “Ik zit vanaf het begin in de Wmo-adviesraad van de gemeente. Dat er veran-deringen aan zitten te komen, is bekend. Maar wat dit precies voor mensen gaat betekenen, is niet duidelijk. Gelukkig hou-den mensen die ondersteuning voor huishoudelijk hulp krij-gen die voorlopig. Daarna kijkt de gemeente per situatie welke hulp nodig is.” Door Winny’s aandoening is indertijd hun huis drempelvrij gemaakt, de keu-ken is ‘rolstoelaangepast’ en de bovenverdieping is toegankelijk gemaakt met een traplift. Dat maakt hun woning levensloop-bestendig. Winny verwacht er heel lang te kunnen blijven wo-

nen. “We hebben destijds bij-voorbeeld wel naar een flat aan het Koopmansplein gekeken, maar die zijn voor ons minder toegankelijk dan ons huis hier.”

Sociaal vangnetNaast een toegankelijk huis is een sociaal vangnet minstens zo belangrijk. Mantelzorg en burenhulp is steeds meer no-dig om het ook voor ouderen en mensen met een beperking mogelijk te maken om langer zelfstandig te wonen. Daar is ook het overheidsbeleid op ge-richt. Maar hoeveel rek zit er in burenhulp en wanneer is dat haalbaar? “Mensen steunen je en zien wat je doet en wat er boven je macht gaat. Dat geldt heel sterk voor onze buurt,” schetst Winny. “Bij ons gaat dat heel vanzelfsprekend. Verplichte mantelzorg is niet te doen. Dat moet juist vrijwillig zijn en van-uit je goede hart. Ik benijd de mensen niet die in een klein kringetje leven.” Vroeger was het normaal dat ouders bij hun kinderen kwamen inwonen.

Maar dat kan tegenwoordig lang niet altijd. Tegenwoordig wer-ken mannen en vrouwen terwijl het vroeger vooral de vrouwen waren die de zorg voor ouderen op zich namen en (mantel)zorg verleenden aan familie en buurt. Nu de overheid vrouwen sterk stimuleert in hun onafhankelijk-heid, is er minder menskracht beschikbaar voor vrijwilligers-werk. “Het is moeilijk om daarin een goed evenwicht te vinden,” overpeinst Winny. “Het is goed om de sociale samenhang op te schudden. Mensen zijn soms te passief en sommigen hebben geen behoefte aan contacten. Anderen zijn (niet meer) in staat sociale contacten te onderhou-den en dan is het moeilijk om te signaleren dat een helpende hand nodig is. Ik ben voor mijn zelfstandigheid van anderen af-hankelijk. Dat maakt mij kwets-baar. Hulp vragen is niet altijd gemakkelijk en je moet het van beide kanten willen. Opgedron-gen hulp werkt ook niet. Als wij allemaal de ogen openhouden voor wat een ander nodig heeft, dan komen we een heel eind.”

Bijzonder“Wat Winny en ik hebben, is onbetaalbaar,” zegt Hilda. “Van-uit vriendschap en gezelligheid kunnen wij dagelijks wat voor el-kaar betekenen. Samen naar een concert gaan of naar een voor-stelling. En daarnaast een oogje houden op elkaar zodat we het goed hebben. Dat maakt ons buurtje bijzonder.” Ook de fa-milies Pestman en Van der Mo-len horen in de kring van buren die er voor elkaar zijn. Ze heb-ben elkaars sleutel voor als het nodig is. Jannes ter Veld maakt hun dakgoten schoon. Pestman en Ter Veld houden in de winter de oprit sneeuwvrij. De beide dames glunderen: “We zijn het helemaal eens met de uitspraak van onze buurvrouw Aly Pest-man: “Met de dokter en de Agrishop in de buurt kunnen wij het nog heel lang volhouden!”

Nagenoeg dagelijks lopen de dames Strijbosch (links) en Dikkema langs de Dorpsweg, ‘t liefst elke keer een paar stappen verder.

december 2014

5

Oppassen voor ‘glijdende schaal’ in de zorg“Mijn belang is de patiënt. Maar ik leef wel in een wereld waar meer belangen spelen, bijvoorbeeld die van gemeenten, verzekeraars, AWBZ of uitkeringsinstanties.” Kort schetst huisarts Leo van Beukering uit Garmer-wolde de steeds ingewikkelder wereld van belangen, doorverwijzen, en de potjes geld die daarachter steeds meer van belang worden. Nu het Rijk vanaf 1 januari zorgtaken doorschuift naar de gemeenten wordt het er voor huisartsen niet makkelijker op.

Van Beukering heeft er kort ge-leden al even met de gemeente Ten Boer over gepraat: wie is vanaf 1 januari wáár verantwoor-delijk voor? De gemeente hecht grote waarde aan de dorpscoa-ches die vanuit De Deel werken. Maar wie verwijst nu een kind naar een psycholoog? “Ik, en niemand anders”, stelt van Beu-kering. “In overleg met ouders en het kind. Een dorpscoach kan adviseren. Wij behouden onze autonomie als huisarts. De privacywetgeving, de ge-heimhoudingsplicht, dat blijft allemaal intact. Dat is een vast uitgangspunt voor mij. Maar de veranderende regelgeving en de extra verantwoordelijkheden die nu ook bij de gemeente liggen, maken het wel ingewikkelder voor alle betrokkenen.”

Glijdende schaal Het blijft lastig. Neem nu de huis-houdelijke hulp. De gemeente moet er twee ton op bezuinigen.

De dorpscoaches bezoeken ie-dereen die aanspraak maakt op die hulp om te kijken of dat wel echt nodig is. Voor die mensen is het moeilijk, stelt Van Beuke-ring. “Wie moet je wát vertellen zodat de juiste keuzes worden ge-maakt? Kan een dorpscoach, die geen medicus is, inschatten of iemand zijn elleboog ver genoeg kan buigen en of dat gespeeld is of niet? Ik denk dat ik dat beter in kan schatten maar ik kan niet zomaar alles vertellen want ik heb ook mijn medische geheim-houdingsplicht. Bottom line: Ik wil bepalen welke medische hulp mijn patiënten krijgen, maar ik wil niet bepalen wie waar wel of geen recht op heeft. In wezen geef ik dan aan de gemeente de-zelfde informatie die ik in andere stuaties ook geef aan verzekeraars of uitkeringsinstanties. Zij maken dan een afweging. Het zou dus best kunnen dat er een besluit wordt genomen dat niet de mij-ne zou zijn.”

De groter wordende belangen en de invloed daarvan op de gezond-heid van de patiënt, vervult van Beukering met zorg. “Ik ben vrij om tegen een patiënt te zeggen wat ik nodig vind en wat goed is. Maar zodra medicatie of doorver-wijzingen naar specialismen in beeld komen, krijg je te maken met druk vanuit overheid en ver-zekeraars. Ben je verzekerd voor specifieke medicatie, wie betaalt dat, wie betaalt de specialist? Je verzekeraar, of straks, vanaf 1 ja-nuari de gemeente? Al die belan-gen dreigen de adviezen van huis-artsen te beïnvloeden. Ik kan zelf nu nog doen wat goed is, maar ik ben bang dat er al een glijdende schaal is: dat we concessies doen aan wat we vinden dat goed is, en wat we - tot een uiterste grens - acceptabel genoeg vinden.”

Verschillende wereldenHet gesprek met de gemeente Ten Boer en de dorpscoaches wordt in de toekomst zeker ver-

volgd, betoogt van Beukering. “Het was me tot dat gesprek volstrekt onduidelijk waar welke verantwoordelijkheden lagen in de visie van de gemeente. Maar ik weet ook dat huisartsen móe-ten meedoen in deze veranderin-gen. De wereld van ambtenaren, politiek en besluitvormingspro-cessen is een totaal andere dan mijn wereld. Het denken van ambtenaren is anders gevormd dan dat van artsen, medici en hulpverleners. Dat zijn twee verschillende werelden en als de ene groep verantwoordelijk wordt voor de wereld van de an-dere dan levert dat problemen op. In die steeds groter wor-dende brij aan wetten, richtlij-nen en belangen moeten we de scheiding van verantwoordelijk-heden verder vormgeven. Ik ken nu alle coaches maar we moeten allemaal wennen aan onze rol. We hebben wel een aantal zaken besproken en dat verduidelijkt al een boel. Maar in de toekomst komen er zeker situaties waarin de verschillende verantwoorde-lijkheden van de dorpscoaches en de medische stand vragen opleveren. Dan moeten we ver-der praten.”

Wat de overheid wil op het gebied van

mantelzorg, dat mensen meer hun eigen

zaken regelen, gebeurt hier in Garmer-

wolde al, volgens huisarts Van Beukering.

“Ik zie mantelzorginitiatieven die niet bij

de overheid bekend zijn. Dat lijkt prima,

alleen zitten die initiatieven dus ook niet

in de cijferkolommen van de ambtenaren

die nu zeggen dat er meer bezuinigd

moet worden op zorg. Zij schuiven dan

iets naar de mantelzorg in de veronder-

stelling dat dat wel kan. Alleen rekenen

zij niet met de initiatieven die er al zijn.

Ze schatten dat per definitie te laag in.

Dus dan bestaat het gevaar dat er teveel

taken afgewenteld worden op mantel-

zorgers. Ik denk overigens wel dat wet-

houder Heidema goed zicht heeft op alle

mantelzorginitiatieven hier in Garmer-

wolde, maar landelijk weet men zeker

niet welke lokale mantelzorginitiatieven

er zijn. Die druk op mantelzorgers moe-

ten we goed in de gaten blijven houden.”

“Waken voor teveel druk op de mantelzorg”

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

6

Dorpsweg 1 - Garmerwolde - Tel. 050 - 404 29 21

Uw adres voorAanlegBeplantingBestratingBoomverzorgingSchuttingenOnderhoudVijvers

Lageweg 12 - 9798 TG Garmerwolde - Tel. 06 12154825info@hoveniersbedrijfvanderwoude.nl - www.hoveniersbedrijfvanderwoude.nl

Sterk in het

hovenierswerk

In onze keuken o.a.:pates, snacks, saté, shalom, karbonades, salades enz.

Geweideweg 1 Garmerwolde

Telefo on (050) 541 60 62

Huis- en tuinaccessoires,cadeautjes, cadeaubonnen,

schapenvachten, curiosa en home parTzOpen: elke vrijdag en eerste zaterdag van de maand van 10:00-16:00 uur

en op afspraak. Tijdens schoolvakanties kunnen de tijden afwijken.

Geweideweg 11 - 9798 TA Garmerwolde - 06 - 27 31 33 80

Al sinds 1964 uw betrouwbare specialist innieuwbouw, verbouw, uitbreiding en onderhoud

Oude Rijksweg 11, 9798 PA GarmerwoldeT. 050 - 541 65 01 - F. 050 - 541 92 68

www.havenga.com - info@havenga.com

december 2014

7

Verbondenheid met elkaar

Al 46 jaar wonen ze er: een groep bewoners aan de W.F. Hildebrand-straat. In 1968 betrokken ze hun nieuwe huizen: Hielke en Anje van Dijken, Egbert en Bouwien Post, Carel en Janna Hazeveld, Geert en Pia Pops, Antje Noordhof, Jantje Ganzeveld en de Van der Giezens. Zeven gezinnen die lief en leed delen en na tientallen jaren nog altijd bij elkaar op het streekje wonen. Anje van Dijken vertelt over hun buurt: “We zien elkaar regelmatig, zo over de heg bij het ophangen van de was. Maar ook op verjaardagen. Buurvrouw Janna Hazeveld kan geweldig bakken. Met nieuwjaar komen we allemaal bij elkaar. De komende keer is dat bij Antje Noordhof. De volgende keer bij ons. Zo gaat dat al jaren.”

Toen de huizen nog in aanbouw waren, maakten de nieuwe bewoners met elkaar kennis. Samen plaatsten ze de waslijn-palen en verleenden hand- en spandiensten. Hielke: “De hulp die we elkaar hier in de buurt geven, zorgt ervoor dat wij hier willen blijven wonen. We ken-nen elkaar goed en weten wat we aan elkaar hebben. Ons huis is comfortabel. Mocht het no-dig zijn dan kunnen we met een traplift hier nog heel lang wo-

nen. We hebben het echt getrof-fen met de buren. Blijdschap en verdriet delen we en we helpen elkaar waar we kunnen.”

Onderlinge verbondenheidWat praktische voorbeelden: zo heeft de buurt één lange uit-schuifladder waarmee dakpan-nen recht worden gelegd en dakgoten schoongemaakt. Bij de Van Dijkens staat een aanhang-wagen die de buurt kan gebrui-ken. Lachend vertelt Hielke: “We

kwamen eens na een vakantie thuis: toen stond de aanhang-wagen helemaal nieuw geverfd klaar. Dat hadden de buren ge-daan als dank voor het gebruik. Fantastisch toch.” In de vakantie-tijd houden ze elkaars woningen in de gaten. Hielke: “We helpen elkaar bij klussen die je niet al-leen kunt doen. We plaatsen sa-men een schutting in de tuin, we delen de groene container. Wat de een niet kan, daar is de ander weer handig is.” Ook bij ziekte helpen ze elkaar en rijden elkaar bij nood heen en weer naar het ziekenhuis. Anje: “Janna komt elke dag bij mij langs. Ik ben slecht ter been maar onder haar begeleiding kan ik nu weer een blokje om. We zijn samen al naar de Agrishop gelopen.” De bewo-ners staan al niet meer stil bij die onderlinge verbondenheid. “On-gemerkt heb je zoveel contact

dat we goed weten hoe het met iedereen gaat”, zegt Anje.

Dagje ouderOok al worden ze allemaal ouder, Hielke en Anje willen zich zo lang mogelijk zelf kunnen redden. Als dat later niet meer kan, hopen ze dat de overheid iets voor hen kan doen. Hielke: “Wij hebben ook al zolang iets voor de samenle-ving gedaan.” De Van Dijkens hebben één maal per week hulp in de huishouding, verder doen ze alles zelf. Anje rijdt wekelijks met de Havenga’s mee naar de gymnastiek in Ten Boer. Dat de bibliobus niet meer komt, is een stevig gemis. De huisarts in het dorp en de Agrishop zijn voor hen belangrijk. Ook zijn ze blij dat ze over eigen vervoer be-schikken. Mocht dat op termijn niet meer mogelijk zijn, dan zien ze wel wat in een deeltaxi.

Hielke en Anje van Dijken behoren tot de echtparen die vanaf het allereerste begin in de jaren-zestig-woningen van de W.F. Hildebrandstraat zijn komen wonen.

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

8

Kees en Meenje Jansen kwamen in 1961 in Garmerwolde wonen. In 1998 vertrokken ze uit Garmerwolde naar Ten Boer en dochter Janet woont nu in het ouderlijk huis aan de Geweideweg. Inmiddels wonen ze alweer drie jaar aan de W.F. Hildebrandstraat in Garmerwolde. Kees Jansen: “In Ten Boer woonden we in een eigen huis dat we eerst moesten verkopen voordat we hier konden komen wonen. We hadden het geluk dat dit huis nog in aanbouw was en wij onze wensen konden meegeven.”

De verhuizing kwam net op tijd want hun huis in Ten Boer was niet geschikt voor hun huidige omstandigheden. In hun nieuwe huis is alles gelijkvloers en drem-pelloos met extra brede deuren. Dat is prettig omdat Meenje door de ziekte van Parkinson gebonden is aan een rolstoel en een rollator en dus beperkt is in haar mogelijkheden. Kees doet de huishouding: hij wast, kookt en doet de boodschappen. “Ik ben de hele dag bezig,” vertelt hij. “Maar wat je zelf kunt doen, moet je ook zelf doen.” Kees is erg blij met zijn toch wel grote tuin: “De tuin leidt me af en geeft ontspanning. De zorg voor mijn vrouw is intensief en vraagt veel. Dat geef ik met alle liefde. In de tuin kom ik aan andere dingen toe en zo blijf ik in evenwicht.”

Thuiszorg komt twee keer per dag over de vloer. Het is afwach-ten of de avondronde ook na 1 januari blijft. Wekelijks komt nu iemand hun huis schoonmaken, de was doen en de overhemden strijken. Kees: “‘We willen ons hier zo lang mogelijk zelf red-den. We krijgen veel aanloop. Twee van onze kinderen wonen dichtbij. Ook de buren kennen we onderhand en dat is prettig. Ik heb zelf een auto, dus met vervoer kunnen we ons redden. En in huis hebben we allerlei ap-paraten om het ons gemakkelijk te maken. We kennen dit dorp en voelen ons er thuis. We heb-ben mensen om ons heen en we kennen hier heel veel mensen. Het is goed hier.”

“Wat je zelf kunt moet je zelf doen”

Meenje en Kees Jansen voelen zich thuis in hun huis dat goed past bij hun leven.

vervolg pagina 1

“Ik heb het de vorige keer ook al gezegd:

al die extra zorgtaken die naar onze

gemeente toekomen houden me bezig.

Eigenlijk moet de burger het eerst maar

zelf proberen te regelen in de vorm van

burenhulp, mantelzorg en vrijwilligers-

werk. De raad en ook het college zijn

daar terecht kritisch op. Amendementen

en moties werden ingediend. Iedereen

was wakker! We waren het eens. En hoe-

ra, we hebben de verordeningen en be-

leidskaders rond. Maar ja, dat is slechts

politiek. Nu is het afwachten hoe alle

veranderingen in de praktijk uitvallen.

Zorgen dat er niet tóch teveel zorgtaken

op de schouders van vrijwilligers worden

afgewenteld. Er is een grens aan wat je

vrijwilligers kunt vragen. Veel taken in

een dorp, bij verenigingen en in de buurt

worden al door vrijwilligers gedaan. Als

we meer van ze vragen betekent dat

verschuiving van vrijwilligerswerk. Want

men gaat zich niet nóg meer uren belan-

geloos werken voor het dorp. Men zet

zich dan minder uren voor de voetbalclub

in of trekt zich terug uit een verenigings-

bestuur… We moeten oppassen dat het

goed regelen van deze zorgtaken niet ten

koste gaat van andere zaken die in onze

dorpen ook van groot belang zijn.

Ik denk wel dat we in Ten Boer zo goed

mogelijk zijn voorbereid op die extra

zorgtaken. De Deel gaat daar een belang-

rijke rol in spelen maar juist daar zit weer

een belangrijk punt. Even ter overden-

king: wie is verantwoordelijk in het be-

palen van de zorg waaraan een inwoner

van de gemeente behoefte heeft? Wie

verwijst eventueel door? En wat als de

dorpsdokter en de consulent van De Deel

een andere visie hebben? Het is maar één

punt, maar het lijkt me een belangrijk

punt. Er zijn er vast nog wel meer. En het

is al zowat 1 januari. Voor iedereen: de

beste wensen voor ’t nieuwe jaar!

De Nestor vertelt: ‘Even ter overdenking’ H.D. Tammeling

december 2014

9

Ruim 55 jaar geleden kwam Wietske de Vries (90) met haar familie in Garmerwolde wonen. Wietske woont nu in het oudste huis van Garmerwolde (bouwjaar 1768)aan de Dorpsweg. “Ik heb altijd gewerkt,” vertelt Wietske. “En ik ben nog altijd druk in de weer, al wordt het tempo wat lager. Maar dat geeft niet; ‘t gaat goed zo. Ik woon hier ook op zo’n mooi plekje.”

Dat de bibliobus niet meer in het dorp komt, vindt Wietske erg jammer, want ze leest graag. Nu gaat ze op de fiets naar Le-wenborg of met de taxi naar Ten Boer. Daar gaat ze na een bezoek aan de bibliotheek bij wat winkels langs. “Maar ik ben vaste klant bij de Agrishop. Met die winkel ben ik toch zo blij. Ik ben een van de oudste klan-ten. Al vanaf het begin kom ik er.” Wietske doet alles zelf: de boodschappen, de huishouding en de was. Van thuiszorg hoeft ze geen gebruik te maken. “Ik ben heel gezond en gebruik geen medicijnen. Maar je weet nooit wat je boven het hoofd hangt,” zegt Wietske bedachtzaam. “Ge-lukkig denken mijn buren goed om mij. Er is altijd wel iemand die even langs komt of een hand opsteekt. Dat geeft mij rust en een vertrouwd gevoel. Als er wat is, kan ik altijd een beroep op ze doen. Laatst was ik naar een ouderenkerstmiddag in Ten Boer. Toen ik thuis kwam had de ene buur een kaartje in de bus gedaan, de andere buur een kerstattentie op de stoep gezet en van nog iemand hoorde ik dat hij in de gaten gehouden heeft of bij mij het wel licht aangaat, als teken dat het goed met me gaat. Nou, dat is toch geweldig! Eén van de buurvrouwen heeft een sleutel van mijn huis. Als er iets is, kan ze altijd binnen komen.” De maandelijkse koffiemorgen in Kerkhörn bezoekt Wietske graag. Ook laat ze zich regelmatig zien bij een aantal oudere dorpsge-noten of heeft ze contact met oud-Garmerwolders. “Maar ik vind het ook fijn als er eens ie-

mand op bezoek komt, hoor,” lacht ze. “Mensen hebben het tegenwoordig zo druk. Ieder stapt in zijn auto en rijdt naar zijn werk. Er is bijna geen tijd meer om elkaar te ontmoeten. Terwijl dat wel heel belangrijk is. Het is mooi om ook eens iets anders

te horen. Dat brengt je weer op andere gedachten.” Er ontgaat Wietske weinig. ’s Morgens leest ze de krant en ’s avonds brengt de televisie alle wereldnieuws in huis en de telefoon is er ook nog. Ze wil niet met een mobiele telefoon of alarmknop op zak lo-

pen. Dat vindt ze teveel gedoe: “Ik hoef maar een kik te geven en dan zijn mijn kinderen bij me. En als ik een dipje heb, denk ik ‘Elke wolk heeft wel een gouden randje’. Soms moet je er even naar zoeken, maar ik tel mijn ze-geningen.”

In haar keuken zet Wietske de Vries verse ‘slingerthee’: thee van een theezakje en niet van losse thee in een pot.

“Elke wolk heeft wel een gouden randje”

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

10

RVCommunicatieuitgeven & tekstschrijven• vakbladen & periodieken • jubileumuitgaven •

• uitgaven in opdracht • digitale nieuwsbrieven •

rogier@rvcommunicatie.nl • www.rvcommunicatie.nl

g r a f i s c h o n t w e r p & f o t o g r a f i e

E i n f o @ c o r f u d e s i g n . c o m

I w w w . c o r f u d e s i g n . c o m

“Gebruik Dijkparkgeld om meer fondsen te werven!”De ‘Commissie plusfonds Dijkpark’ heeft inmiddels een tiental project-plannen binnen gekregen voor een financiële bijdrage. De commissie -in november geïnstalleerd door wethouder Postma- behandelt de eerste lich-ting plannen op 6 januari en adviseert de gemeente Ten Boer over welke plannen daadwerkelijk financiële steun krijgen. In totaal is voor Garmer-wolde € 62.500 beschikbaar en nog eens € 125.000 voor een ‘herkenbaar gebaar’ in de omgeving van de zuiveringsinstallatie en het baggerdepot in Garmerwolde. Voorzitter Jan Wigboldus: “Ik zou het mooi vinden als er projecten worden ingediend waarmee dit Dijkparkgeld als katalysator kan dienen voor het verwerven van meer fondsen en subsidies.”

Onafhankelijk voorzitter is Jan Wigboldus en namens Garmer-wolde zitten Maarten Strik en Nynke Kloppenburg in de com-missie, en Addie Dost en Henk Bothof uit Woltersum en na-

mens de gemeente is dat Peter Homan. Wigboldus had haast met de oprichting van de commissie. “Het loket van de Dialoogtafel is namelijk ook geopend. Daar-

bij gaat het om projecten tot een bedrag van 10.000 euro. Het mooist is natuurlijk als er gelden gecombineerd kunnen worden. Ik wijs projectindieners dan ook op de mogelijkheid om de Ideeënbank Groningen bij hun voorstel te betrekken. De Ideeënbank heeft tot doel om projecten te helpen te groeien en om mensen te helpen daar-voor de juiste trajecten te vinden voor financiering of cofinancie-ring. Die hulp is belangrijk want het gaat vaak om ingewikkelde projectaanvragen en procedu-res. Als mensen meer informatie

willen, kunnen ze altijd bij mij of andere commissieleden aan de bel trekken.”

Ideeën voor besteding van het beschikbare geld kunnen d.m.v. de daarvoor bestemde formu-lieren worden ingediend bij de Commissie Plusfonds Dijkpark, t.a.v. mevrouw W. Lambeck, Postbus 7, 9790 AA Ten Boer of via de mail: w.lambeck@ten-boer.nlHet formulier is te vinden op de website van Dorpsbelangen of aan te vragen bij mevrouw Lambeck.

december 2014

11

OBS Garmerwolde wint Doorzetters-prijs bij Lego League Regiofinale

Openbare Basisschool Garmerwolde heeft bij de afgelopen First®Lego®League Regiofinale Groningen/Noord-Drenthe, op 13 de-cember jl. bij de Hanzehogeschool een eervol debuut gemaakt. De groep leerlingen in de leeftijd van 8 tot 11 jaar behaalden de Doorzettersprijs, een soort aanmoedigingsprijs. De prijs kwam ze volgens de jury toe om-dat OBS Garmerwolde pas twee maanden bezig is geweest om een robot te bouwen van lego en daar al een aantal proeven prima mee wist uit te voeren.

De FIRST LEGO League is een wedstrijd die jongeren tussen de 9 en 15 jaar uitdaagt om de maatschappelijke rol van techniek en technologie te on-derzoeken aan de hand van

verschillende opdrachten. De kinderen werken in teams van maximaal tien deelnemers om de opdrachten zo goed mogelijk te vervullen en laten het resul-taat zien tijdens Regionale fina-

le, daarna de Benelux finale en uiteindelijk World Wide finale. De winnaar van deze Regionale Finale was het team van de Jon-ge Onderzoekers uit Groningen.

Het team van Garmerwolde be-stond uit Theije Bulder, Lucas en Nynke Hof, Luc Braspenning, Jildou Bouma, Sam Bijster-veld, Maike Verhagen en Eline Hoiting. Coaches waren Huub Bouma en groep 6/7/8-leer-kracht Stephan Jullens. In totaal streden zeventien teams om een

felbegeerde plek in de Benelux-finale. Elk team programmeerde een LEGO-robot die een aan-tal opdrachten uitvoerde op een wedstrijdtafel. Ook deden de teams daarnaast onderzoek naar nieuwe wegen om de ma-nier van leren te verbeteren. De teams werden dor een vakjury beoordeeld op basis van de re-sultaten van deze beide onder-delen, maar ook de samen-werking binnen het team en het uitdragen van de inspiratie telden mee. De meeste teams bestonden uit deelnemers van middelbare scholen, scholen die bovendien al jaren bezig waren met het programmeren van Lego Robots. Dat maakte de prestatie van OBS Garmerwolde dan ook opmerkelijk, vonden ook de scheidsrechters, en leden van andere teams die soms met verbazing keken toen ze hoor-den dat de scholieren van Gar-merwolde nog maar twee maan-den bezig waren. “Dit smaakt wel naar meer”, aldus coach Stephan. “We moeten maar eens goed nadenken hoe we dit voortzetten.” In elk geval maken vanaf januari alle kinderen van de bovenbouw kennis met het programma, dat staat al vast.

| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde

12

Lies Schaaphok-Smit vertelt hoe zij vroe-

ger als kind kerst en Oud en Nieuw vier-

de. Ze woonde toen ook al op Zevenhuis-

jes langs de Rijksweg. Eerst in het huis

van haar ouders. Later kocht ze met haar

man het huis van haar grootouders, ook

op Zevenhuisjes en woonde haar groot-

vader Smit uit Bedum bij hen in.

‘Met kerst hadden we geen kerstboom,

wel wat versiering. Later maakte ik thuis

zelf kerstversiering van zilverpapier. Als

klein meisje ging ik met de zondagsschool

naar de kerstviering in de kerk. We kregen

warme chocolademelk met een kerst-

kransje en na afloop was er voor ieder

een boek cadeau. Op school repeteerden

we de kerstliederen die we dan voor alle

kerkgangers zongen. Verder deden we met

kerst niets bijzonders. We gingen gewoon

aan het werk: de dieren moesten verzorgd.

We hadden geiten, kippen en konijnen.

Vader slachtte met kerst altijd een konijn.

Maar daar wilde ik nooit iets van eten.

We hadden het vroeger met Oud en

Nieuw druk met rolletjes bakken. Moe-

der maakte het deeg, vader bakte en ik

rolde de pasgebakken koek tot rolletje.

Daarvoor had ik een speciaal stokje. Va-

der stookte de kachel in de kamer op,

want rolletjes bakken deden we niet in de

keuken. Onze kolenkachel met een mooi

vuurtje was het centrum van de drukte.

We aten de rolletjes op nieuwjaarsdag, bij

de koffie en de borrel en voor ieder die bij

ons langs kwam. We aten ze thuis naturel.

Pas veel later deden we er slagroom in. Op

Oudejaarsavond bleven we op tot twaalf

uur. We gingen niet naar het dorp; dat was

te ver lopen. Ik kan me ook niet herin-

neren dat er toen een traditie van kloks-

meren was. Nieuwjaarsdag en de dagen

erna waren we druk met nieuwjaarsvisites

afleggen. We gingen bij familie, buren en

vrienden langs.

Mijn grootmoeder die hier ook op Ze-

venhuisjes woonde, maakte altijd bran-

dewijn met rozijnen. Ik maakte zelf later

Godendrank, een recept dat ik een keer

uitprobeerde en dat heel veel succes had.

Het is heel eenvoudig te maken: een fles

witte bourgogne, veel citroenen, suiker

en kaneel. Dat laat je een paar dagen in

een stopfles staan. Serveren in een bowl-

schaal, maar een soepterrine kan ook heel

goed en uitscheppen met een ‘slaif’.

Mijn vader dronk bij bijzondere gelegen-

heden jenever met wat druppels van Catz.

Catz was een likeur of bitter dat in Gro-

ningen werd gemaakt - om precies te zijn

in Pekela - en dat in de 19de eeuw grote

bekendheid genoot. Een roodbruine kleur

en een aparte smaak maakte de gewone

jenever tot een drankje voor speciale ge-

legenheden.’

Likeurstokerij, bitterfabriek en distilleerderij van Catz & zoon uit Pekela, met de hoogste onderscheiding in Amsterdam (1853), Londen (1862), Wenen (1875), Philadelphia (1876), Parijs (1873 en 1876).

Nieuwjaar met een paar druppels Catz het verhaal van Lies Schaaphok

De wenst u een heel goed 2015