DE ELLEBOOG

Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm

Via deze button kun je telkens terug naar dit menu

Menuvan elleboog en onderarm

Ellebooggewricht overzicht

Bewegingsmogelijkheden

Deelgewrichten art. cubiti

gewrichtskapsel en ligamenten

Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti

Carrying angle

Membrana interossea

Functie spiergroepen

Bewegingsremming

MENU

ze worden per muisklik met een aangegeven

Ellebooggewricht (Art. cubiti)

= samengesteld gewricht (art. compositas)

> 2 botstukken binnen 1 kapsel

humerus

ulnaradius

Noem de deelnemende botten:

MENU

humerus

radius ulna

Trochlea humeri

vormt een dwars scharniergewricht met de:

incisura trochlearis

Capitulum humeri

vormt een anatomisch kogelgewricht met de:

fovea capitis

van de radius

circumferentia radii

vormt een lengte scharniergewricht met de:

incisura radialis

MENU

Art. cubiti

bestaat uit 3 gewrichten:

1. art. humero-ulnaris

2. art. humero-radialis

3. art. radio-ulnaris proximalis

Humerus

UlnaRadius

1.

2.

3.

MENU

art. humero-ulnaris

art. humero-radialis

art. radio-ulnaris proximalis

Doorsnede

wijs de verschillende gewrichten aan:

MENU

Bewegingsmogelijkhedenvan de elleboog

Geef eerst de namen van de met groene pijlen aangegeven bewegingen en klik dan met de muis.Doe daarna hetzelfde voor de met rode pijlen aangegeven bewegingen, eerst links, dan rechts.

flexie

extensie

supinatie

pronatie

MENU

Caput:trochlea humeri

Cavum:incisura trochlearis

Dwars-scharnier gewricht; door groeve en richel ontstaat “spoed” (= lichte schroefbeweging)

Dit is de oorzaak van de “cubitus valgus” (= “x-stand”) in extensie stand van de elleboog

1. Art. humero-ulnaris

MENU

ulna

humerus

bursa subcutaneusolecrani

olecranon

caput humeri

Sagittale doorsnede door art. humero-ulnaris

MENU

flexie / extensie

flexie(1400)

extensie(0 tot -100 = hyperextensie)

transversale as

Bewegingsas en bewegingen

MENU

Caput:capitulum humeri

Cavum:fovea capitis radii

Anatomisch kogelgewricht, maar functioneel 2-assig !

2. Art. humero-radialis

Welke beweging om welke as is niet mogelijk en waarom ?

Abductie radius, om de sagittale as (= ventraal-dorsale as)reden: radius en ulna zijn met elkaar verbonden

MENU

Benoem de bewegingsassen en bewegingen

flexie / extensietransversale as; beweging:

pronatie / supinatie (= rotatie van radius)800-900 in beide richtingen

pro-/supinatie as; beweging:

Deze rotatie is in elke stand (flexie / extensie) mogelijk !

MENU

Caput:circumferentia articularis

Cavum:incisura radialis

Lengte-scharnier gewricht(1-assig)

3. Art. radio-ulnaris proximalis

MENU

Bewegingsassen en bewegingen

pronatie / supinatie (= rotatie van de radius)

Pronatie en supinatie is een gezamenlijke beweging in de:

• art. humero-radialis • art. radio-ulnaris proximalis• art. radio-ulnaris distalis

Pronatie / supinatie as; beweging:

• • •

MENU

Caput:circumferentia articularis

Cavum:incisura ulnaris

Dit gewricht werkt functioneel samen met de art. radio-ulnaris proximalis

4. Art. radio-ulnaris distalis

MENU

Pronatie onderarm

Radius draait om ulna !Ulna beweegt daarbij niet !

Art. radio-ulnaris proximalis

Art. radio-ulnaris distalis

Art. humero-radialis

MENU

pronatie / supinatie

ELLEBOOG staat in 900 FLEXIESTAND!

neutraal ± 800 - 900± 800 - 900

900850

MENU

Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti:

• Art. humero-ulnaris : dwarsscharnier

• Art. humero-radialis : kogelgewricht (anat.), functioneel 2-assig

• Art. radio-ulnaris proximalis :

lengte-scharnier

flexie / extensie±1400 / 00-100

flexie /extensiepronatie / supinatie

pronatie / supinatie ±80-900 beide

MENU

recessus sacciformisom de rotatie van de radius niet te beperken

Gewrichtskapsel

lig. collaterale radiale

lig. collaterale ulnare

lig. anulare radii

gewrichtskapsel

Lateraal

MediaalventraalWaar ligt:

MENU

Lateraal

fossa olecrani

lig. collaterale radialeuitstralend in het

gewrichtskapsel

olecranon

epicondylus medialis

Mediaallig. anulare radii

dorsaal

Gewrichtskapsel

Benoem:

MENU

Gewrichtskapsel Art. cubiti

• omsluit 3 botstukken:- gewrichtsvlakken humerus (condyli humeri)- gewrichtsvlakken radius - gewrichtsvlakken ulna

(epicondyli zijn extra-capsulair !)

• aan voor- en achterzijde dunwandig

• op humerus ‘ruime’ aanhechting, op ulna ± rond gewrichtsvlak

• op radius (hals): recessus sacciformis

MENU

Ligamenten

ELLEBOOG IN FLEXIESTAND

ulna

radius

humerus

lig. anulare radii

dunne deel gewrichtskapsel

epicondylus medialis

lig. collaterale ulnare

olecranon

Benoem:

MENU

Ligamenten

lig. anulare radiiaanhechting aan voorkant ulna !

lig. anulare NIET vast aan radius !

art. radio-ulnaris proximalis

Lateraal

Mediaal

Benoem:

MENU

Lig. anulare radiiolecranon

lig. collaterale radiale

lig. anulare radiilet op het taps toelopen van proximaal naar distaal

proximaal

distaal

Lateraal

Mediaal

Benoem:

MENU

• -

• -

- -

aan zijkanten: collaterale ligamenten

• mediaal: Lig. collaterale ulnare - 3-hoekig van vorm

• lateraal: Lig. collaterale radiale - aanhechting alleen op ulna (!) en uitstralend in:

Lig. anulare radii - verloopt rondom radiuskop - vast aan ulna, niet aan radius !

Ligamenten Art. cubiti

Functie:- geleiden flexie / extensie beweging- bewegingsrem (vooral extensie door

lig. collaterale ulnare)

Functie:- -

MENU

•

•

Bewegingen geremd door:

Flexie:

• benig door olecranon in fossa olecrani

• ligamentair door lig. collaterale ulnare (mediale)

Extensie:

• • weke delen

MENU

Bewegingen geremd door:

Pronatie

• benig door radius die over ulna kruist

• membrana interossea

Supinatie

• •

MENU

Tracht de verschillende botdelen en de gewrichten te herkennen

MENU

door groeve en richel in art. humero-ulnaris ontstaat tijdens extensie de zgn. ‘carrying angle’

= hoek tussen humerus en ulna (± 1700)

ook genoemd:- fysiologische x-stand - ‘cubitus valgus’ (bij een valgusstand

wordt de laterale hoek kleiner!)

1700

‘Carrying angle’

MENU

‘Carrying angle’ + (hyper)extensie

• Vrouwen hebben gemiddeld een grotere ‘carrying angle’ dan mannen

• Vrouwen hebben gemiddeld een grotere extensie-mogelijkheid

reactiekrachten in onderarm en bovenarm liggen dan niet in elkaars verlengde

Dus minder geschikt voor statische steunaktiviteiten

MENU

‘Carrying angle’ + (hyper)extensie

soms dus ook bij mannen !

MENU

Is de elleboog een goed steunapparaat

?

antwoord:

NEE ! wegens:• het geringe krachten over-brengende oppervlak naar de humerus • het meestal niet in lijn liggen van onderarm en bovenarm

MENU

Membrana interossea

membrana interossea

Straffe bindweefsel vezels met vezelverloop overwegend van:

Proximaal-radiair

Distaal-ulnair

• aanhechting van spieren• geleidingsweg voor bloedvaten

en zenuwen• remming supinatie• overbrengen van krachten bij

steunen op de arm

Functies: • •

• •

MENU

Overbrengen steunkrachten

radiusulnategendruk via hand alleen op radius !

via membrana interossea

membrana interossea

ook overgedragen op ulna !

MENU

Welke spiergroep(en) veroorzaken:

Flexie :

• Ventrale bovenarmspieren

• Oppervlakkige ventrale onderarmspieren

origo: epicondylus medialis humeri !

• Laterale onderarmspieren origo: boven epicondylus lateralis humeri !

•

•

•

MENU

Welke spiergroep(en) veroorzaken:

Extensie :

• Dorsale bovenarmspieren

• Oppervlakkige dorsale onderarmspieren

origo: epicondylus lateralis humeri !

•

•

MENU

Welke spiergroep(en) veroorzaken - vanuit de afgebeelde supinatiestand - de beweging:

Pronatie :

• Oppervlakkige ventrale onderarmspieren

origo: epicondylus medialis humeri !

• Diepe ventrale onderarmspieren

origo: ventrale zijde onderarm

•

•

MENU

Welke spiergroep(en) veroorzaken- vanuit de afgebeelde pronatiestand - de beweging:

Supinatie :

• M. biceps brachii ventrale bovenarmspier

• Oppervlakkige dorsale onderarmspieren

origo: epicondylus lateralis humeri !

• Diepe dorsale onderarmspieren achterlangs

origo: dorsale zijde onderarm !

•

•

•

MENU

• Oppervlakkige ventrale onderarmspieren

flexiepronatie

Samenvatting functie - op de elleboog -

van de onderarmspieren:

• Oppervlakkige dorsale onderarmspieren

• Laterale onderarmspieren

extensiesupinatie

flexiesupinatie

EINDE ElleboogMENU