De Eerste Heilige Communie

Sint Bavostraat 18 te Rijsbergen Geopend op zondag van 14.00 u. tot 17.00 u.

van 24 mei 2015 tot en met 19 juli 2015

Het doen van de Eerste Heilige Communie is voor een kind van 7 jaar een feest. Het staat die dag in het middelpunt van de belangstelling. De mooie kleren en de cadeautjes dragen daar aan bij. Vele foto’s worden er gemaakt om het moment vast te leggen. Een periode van maanden voorbereiding gaat er aan vooraf, om uiteindelijk de Eerste Heilige Communie te mogen ontvangen.

De Eerste Heilige Communie is in de Katholieke Kerk de feestelijke gelegenheid waarbij iemand voor het eerst deelneemt aan de eucharistie. De Eerste Heilige Communie maakt deel uit van de initiatiesacramenten (Doopsel, Eucharistie en Vormsel).

Ontstaan Op de donderdag voor het Joods Pesach feest, wij zijn die dag later Witte Donderdag gaan noemen, nodigde Jezus zijn trouwste vrienden uit om met Hem aan tafel te gaan om het paasmaal te gebruiken.

Jezus sprak een dankgebed uit over het op tafel staande brood en de wijn. Na het brood en de wijn gedeeld te hebben, vroeg Hij zijn vrienden om dit, na zijn dood, te blijven doen om Hem te gedenken.

Binnen de jonge kerk ontstond hieruit de Eucharistie (Griekse woord voor dankzegging). Tijdens de Consecratie veranderen brood en wijn in Lichaam en Bloed van Christus. Het geconsacreerde Brood, de Hosties, worden uitgereikt aan de gelovigen als ze ter Communie gaan.

Ontwikkelingen Om deel te mogen nemen aan de Communie tijdens een Eucharistie- of Woord- en Communieviering dient men naast het sacrament van het Doopsel ook het Sacrament van de Eerste Heilige Communie ontvangen te hebben. Lange tijd was binnen de Katholieke Kerk het ontvangen van het sacrament van het Doopsel en het sacrament van de Eerste Heilige Communie voorbehouden aan volwassenen. Na een lange periode van catechese werden de catechumenen gedoopt in de Paasnacht en mochten zij daarna de Heilige Hostie ontvangen. Paus Pius X besloot in 1910 dat kinderen, die ‘het vermogen bezaten om na te denken’, zo rond het 7e - 8e levensjaar, na een periode van voorbereiding, hun Eerste Heilige Communie mochten doen. Kern en hoogtepunt van de Eerste Heilige Communie is de feestelijke H. Mis. Doorgaans worden de eerste communicanten nauw betrokken bij de liturgie, bijvoorbeeld in de intredeprocessie, in een preek in vraag en antwoord, in zang, of in het aandragen van de gaven.

De voorbereiding op de Eerste Heilige Communie is misschien veel veranderd door de jaren heen, maar voor de kinderen is het nog steeds een spannende tijd. Het kerkbezoek, het oefenen voor de Communie, en tegenwoordig het bezoek bij de bakker, zijn hier onderdeel van. Vroeger moest je de biecht oefenen en de pastoor wees je op de dingen die je verkeerd kon doen en hoe je dat dan moest opbiechten. Diegenen die voor 1969 hun Eerst Heilige Communie deden kregen deze op de tong gelegd door de priester, later is dit vervangen door op de hand te leggen en zelf de Hostie in de mond te stoppen. De herinnering aan de Eerste Heilige Communie zal het feestje en de mooie kleren zijn. Ook de kinderen die tegenwoordig hun communie doen krijgen nog steeds cadeautjes in de vorm van een bordje met opdruk, of bestek met hun naam erop, ook een horloge is een van de traditionele cadeaus. Daarnaast zijn de cadeaus afhankelijk van de familie- of plaatselijke gebruiken.

Cultuurhistorisch Centrum DE WEEGHREYSE Sint Bavostraat 18 Rijsbergen Website: www.deweeghreyse.nl e-mail: deweeghreyse@bcmail.nl Openingstijden Voor de lopende exposities zijn wij geopend op elke zondag 14:00 - 17:00 uur en op verzoek. Op feestdagen aangepaste tijden.

Vroeger deelde men prentjes uit aan familie en bekenden met de naam van de communicant en een religieuze afbeelding op de voorkant, tegenwoordig geeft men alleen nog een foto mee ter herinnering. In het katholieke zuiden deden aanvankelijk bijna alle kinderen hun Communie. Door het loskoppelen van het schoolbestuur van het kerkbestuur werd dit snel minder. De voorbereiding is nu in handen van Communiewerkgroepen, die vanuit de parochie dit begeleiden. We zien nog steeds een afname van het aantal communicanten, maar voor diegenen die tegenwoordig deelnemen aan de Eerste Heilige Communie is het een meer bewuste keuze om deel te nemen aan het katholieke geloof.

Deze tentoonstelling werd samengesteld ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de Heemkundekring De Drie Heerlijkheden. Hartelijk dank voor de plezierige samenwerking.