De beoordeling van de standaardfoto van de thorax

Dr. E. Geusens

E. Geusens

UZ. Gasthuisberg - radiologie

Doel van de voordracht

• Bespreking van waar we systematisch

moeten op letten bij de beoordeling van

de thoraxopname.

• Zowel trauma als niet trauma

• Geïllustreerd met enkel voorbeelden

Elke RX systematisch bekijken

• Richtlijnen ATLS

• Soms meerdere afwijkingen op 1 foto,

en valt de meest banale afwijking het

eerst op, waarna de belangrijke

afwijkingen gemist worden!

• DUS: systematisch alles bekijken!

Beoordeling volgens ATLS

RX van de juiste patiënt

• Vaak vorige opnamen beschikbaar in

PACS

• Die ook bekijken en vergelijken: te

grote verschillen, dan is er iets mis

• Bvb vorige opname sternotomie en nu

niet meer.

IS RX van de juiste patiënt?

Is thorax volledig afgebeeld?

• Wat er niet op staat is niet te

beoordelen!

• Kan vals gevoel van veiligheid geven.

• Omgekeerd: soms al veel info op

slechte thorax: indicatie voor CT

Is de thorax volledig afgebeeld?

Is de thorax symmetrisch?

• Gedraaide opname?

• Asymmetrische translucentie?

Beoordeling volgens ATLS

Trachea en bronchi

• Pneumothorax

• Pneumomediastinum

• Pneumoperitoneum

• DENK ook aan afwijkingen die dit

kunnen simuleren (huidplooi, bulla,

chilaiditi, …

Kleine apicale pneumothorax links

Apico-laterale pneumothorax rechts

spanningspneumothorax

Bulla

pneumoperitoneum

pneumoperitoneum

pneumopericard

Worst in de trachea

Beoordeling volgens ATLS

Pleura en parenchym

• Haemothorax?

• Pneumothorax ?

• Verdichtingen?

Haemothorax

Bilateraal afgekapseld pleuravocht

Longcontusie

Longcontusie

Longcontusie + aortaruptuur

Pneumonie rechts

Retrocardiale verdichting

Massieve bloeding

Atelectase bovenkwab

Volledige atelectase rechts

Witte long, wat nu?

• Atelectase: shift van cor en

mediastinum naar de witte long.

• Pneumectomie: voorgeschiedenis +

vaak operatieclips.

• Pleuravocht: shift van cor en

mediastinum naar contralateraal

Atelectase vs pleuravocht vs pneumectomie

Beoordeling volgens ATLS

Mediastinum

• Verplaatsing/obliteratie

• Pneumomediastinum

• Hartschaduw?

• Aortaruptuur?

Mediastinaal haematoom:RX tekens

• Verbreed mediastinum(8 cm)

• Neerwaartse verplaatsing linker hoofdstambronchus

• Opwaartse verplaatsing rechter hoofdstambronchus

• Obliteratie aortaboog

• Obliteratie aorto-pulmonale venster

• Verplaatsen ETT of maagsonde naar rechts

• Linker apicale pleurale capping

• Haemothorax

• Fracturen van de thoraxwand

Mediastinale bloeding

Aorta pseudo-aneurysma

Mediastinale bloeding na DVC

wervelfractuur

pneumomediastinum

Hartschaduw

• Lucht in pericard?

• Ligging?

• Grootte? Stuwing?

Cardiomegalie met stuwing

Vasculaire stuwing

Longoedeem

Beoordeling volgens ATLS

Diafragma

• Hoogstand?

• Tekens van ruptuur?

• Verlies van aflijning?

• Massa boven het diafragma?

Diafragma niet aflijnbaar

Diafragma niet aflijnbaar

Maaghernia : maagsonde

Intrathoracale maag (torsie)

Hoogstand diafragmakoepel

Lobulatie diafragmakoepel

Diafragmascheur

Dr. H. Nieboer

Massa boven het diafragma

Lucht onder diafragma

• Vrije lucht?

• Chilaiditi? (lucht in colon BOVEN de

lever onder het diagfragma)

Chilaiditi

Beoordeling volgens ATLS

Beenderige thorax

• Clavicula

• Scapula

• Ribben

• Sternum

Sternum- en ribfractuur

Rib- en claviculafractuur

Beoordeling volgens ATLS

Weke delen

• Onderbrekingen

• Subcutane lucht

Subcutaan emfyseem

Beoordeling volgens ATLS

Tubes en lijnen

• Let op juiste positie

Ballon ETT voldoende opgeblazen

Maagsonde fout + kleine pneu

Maagsonde in luchtwegen

Maagsonde te hoog

Normale swann ganz + bloeding

Verkeerde positie DVC

Besluit

• Altijd systematisch kijken naar heel de

thorax

• Ook bij het zien van een afwijking, toch

verder kijken, want soms is de meer

“belangrijke” pathologie meer verstopt!

• Toch ook klinische bevindingen

correleren met RX