De aardrevolutie

Waarnemingen

ZOMER

WINTER

Waarnemingen

In de winter komt de zon lager boven de horizon dan in de zomerDe baan die de zon in de winter boven de horizon beschrijft is korter dan in de zomer

De dagen worden korter in de winter

WINTER :

ZOMER :

Omgekeerde situatie

Ellipsbaan

Zomerzonnewende21 juni

Herfstnachteveningen23 september

Winterzonnewende22 december

Lentenachteveningen21 maart

66°33´PERIHELIUM

APHELIUM

AARDE ALTIJD EVEN VER VAN DE ZON TIJDENS OMWENTELING ?

NEEN:Kleiner in de winter = periheliumGroter in de zomer = aphelium

INDELING VAN SEIZOENEN OP BASIS VAN AFSTAND AARDE-ZON ?NEEN : Anders zou het in de winter warmer moeten zijn en tijdens de zomer veel kouder

De aarde draait niet altijd even snel in haar baan!De perkenwet van Kepler: Als een planeet in dezelfdetijd van A naar B en van C naar D gaat, zijnde gearceerde oppervlakten even groot

WEETJE !

Duur van één omwenteling

1 omwenteling rond de zon duurt ????

365 dagen ? 366 dagen ?

365 dagen 5u 48 min 45,2 sec

SchrikkeljaarWat is een schrikkeljaar ?Een jaar met 366 dagen ipv 365 dagen. We tellen 29 februari er bij.

Waarom voerden de Romeinen in hun tijd al om de 4 jaar een schrikkeljaar in ?1 jaar = 365 dagen => per omwenteling bijna 6 uren over4 x 6 uren = 24 uren = extra dag

SchrikkeljaarWaarom aanpassing in Gregoriaanse kalender ?Te veel schrikkeljaren gerekend in Romeinse tijd.5u 48 min ….. = 6 uren

Algemene regel voor schrikkeljaar :

Een jaar is een schrikkeljaar als het deelbaar is door 4. Maar, eeuwjaren zijn geen schrikkeljaren, eeuwjaren deelbaar door 400 dan weer wel .

In de oudste Romeinse kalender, die maar tien maanden telde, kwamen januari en februari niet voor. De Romeinen zagen de winter namelijk als een maandloze periode. Toen onder keizer Pompilius het jaar werd verdeeld in twaalf maanden werd de laatste maand ‘februaris’ gedoopt. Het jaar begon toen dus met maart. De schrikkeldag werd logischerwijs verrekend aan het einde van het jaar. Dit betekent dus aan het einde van februari. In het jaar 456 na Christus werd januari de eerste en februari de tweede maand. De schrikkeldag bleef echter na de tweede maand.

WEETJE ! Waarom precies 29 februari ?

1980 : 1600 : 1800 :1917 : 1994 :1996 :

Schrikkeljaar

Schrikkeljaar

Geen schrikkeljaar

Geen schrikkeljaar

Geen schrikkeljaar

Schrikkeljaar

Schuine aardasEclipticavlak ?Het vlak waarin de aarde in zijn ellipsvormige baan om de zon draait

eclipticavlak

aardas

66°33’

Aardas loodrecht op eclipticavlak ?Neen, hoek van 66° 33’ (gemiddeld)

hoek tussen eclipticavlak en evenaarsvlak? 90° - 66°33’ = 23° 27’

Precessie en nutatie van de aardas

WEETJE !

De aardas beschrijft een soort ‘tolbeweging’ met een omlooptijd van ongeveer 26 000 jaar. De oorzaak hiervan is de aantrekking die de zon op de aarde uitoefent.

In deze kegelvorm zitten knikken (golven), dit is de nutatie. Dit wordt veroorzaakt door de wisselende invloed van de maan.

Het gevolg is dat de hoek tussen de evenaar en de ecliptica varieert van 21°55’ tot 24°18’ in een periode van 40 000 jaar.

POOLCIRKELS

KEERKRINGEN

Schuine aardas

Evenaar 0°

Kreeftskeerkring 23°27’ N

Steenbokskeerkring 23°27’ S

Noordpoolcirkel 66° 33’ N

Zuidpoolcirkel 66°33’ S

SeizoensindelingInleidende figuren :

zonlicht

Voor Ken staat de zon hoog aan de horizonVoor Barbie staat de zon lager aan de horizon

21 maart en 23 september

NOORDPOOLCIRKEL

ZUIDPOOLCIRKEL

KREEFTSKEERKRING

STEENBOKSKEERKRING

EVENAAR

21 maart en 23 septemberOp welke parallel loodrechte inval van zonnestralen?

EVENAAR! Loodrechte inval van zon = de zon staat in het zenith !

Lengte van dag en nacht?Overal gelijk : 12u dag en 12u nacht

Culminatiehoogte van plaats X ?Algemene regel : 90° min de afstand van plaats X tot de plaats waar die dag de zon ‘s middags in het zenith staat.

Culminatiehoogte

Culminatiehoogte in België (50° NB) op 21 maart en 23 september:90° - (afstand tussen 50° NB en evenaar) = 90° - 50° = 40 °

50°

21 juni

NOORDPOOLCIRKEL

ZUIDPOOLCIRKEL

KREEFTSKK.

EVENAAR

STEENBOKSKK.

21 juniOp welke parallel loodrechte inval van zonnestralen ?

Kreeftskeerkring

Lengte van dag en nacht ?

Alleen op evenaar dag en nacht nog even langHoe meer naar het noorden, hoe langer de dagenHoe meer naar het zuiden, hoe korter de dagen

21 juniCulminatiehoogte aan de evenaar : 90° - 23°27’ = 66° 33’Culminatiehoogte in België (50° NB) : 90° - (50°- 23°27’) = 63° 27’

Ten noorden van 66°33’ NB : POOLDAG = de zon gaat niet onder de horizonHoe meer naar de noordpool, hoe meer dagen de zon boven de horizon blijft.

Ten zuiden van 66°33’ ZB : POOLNACHT

POOLDAG OF MIDZOMERNACHT

22 december

NOORDPOOLCIRKEL

ZUIDPOOLCIRKEL

KREEFTSKK.

STEENBOKSKK.

EVENAAR

22 decemberOp welke parallel loodrechte inval van zonnestralen ?

Steenbokskeerkring

Lengte van dag en nacht ?

Alleen op evenaar dag en nacht nog even langHoe meer naar het noorden, hoe korter de dagenHoe meer naar het zuiden, hoe langer de dagen

22 decemberCulminatiehoogte aan de evenaar : 90° - 23°27’ = 66° 33’

Culminatiehoogte in België (50° NB) : 90° - (50°+ 23°27’) = 90 – 50 – 23°27’ = 16°33’

Ten noorden van 66°33’ NB : POOLNACHTTen zuiden van 66°33’ ZB : POOLDAG

Vroege middag in de Noorse stad Tromsö tijdens de poolnacht waarbij de zon 24 uur niet boven de horizon komt.