De 6 misvattingen op weg naar een 100% duurzamen energievoorziening

de 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening

Onderzoek uitgevoerd door ©Blauw Research voor Gasterra en Energietransitiemodel.nl | Visuele ondersteuning: MXDmedia.nl

De 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening


In 2050 rijden er geen benzine of diesel auto's meer in stedelijke gebieden

36%

5%

59%

2013

Alle nieuwbouwhuizen in Europa zijn in 2020 energie neutraal

41%

5%

54%

2013

In 2050 is de CO2 uitstoot van Europa gereduceerd met 80%-95%

44%

6%

50%

2013

n=1072

nooit VAN GEHOORD

Wel van gehoord

eRG Mee bekend

HOME

BEKENDHEID EUROPESE ENERGIEDOELSTELLINGENmisvatting: de europese energiedoelstellingen doen er niet toe


In 2050 rijden er geen benzine of diesel auto's meer in stedelijke gebieden

36%

5%

59%

2013

Alle nieuwbouwhuizen in Europa zijn in 2020 energie neutraal

41%

5%

54%

2013

In 2050 is de CO2 uitstoot van Europa gereduceerd met 80%-95%

44%

6%

50%

2013

n=1072

nooit VAN GEHOORD

Wel van gehoord

eRG Mee bekend

BEKENDHEID EUROPESE ENERGIEDOELSTELLINGENmisvatting: de europese energiedoelstellingen doen er niet toe

Niets is minder waar! De Europese energiedoelstellingen zijn inhoudelijk onbekend bij

de Nederlanders.

Dit laat twee dingen zien. Het is een bevestiging dat de afstand tussen de Nederlan-

der en de Europese Unie behoorlijk groot is. Daarnaast verwacht de Nederlander dat

deze doelstellingen weinig persoonlijke gevolgen hebben. 81% van de Nederlanders

denkt bijvoorbeeld weinig gevolgen te ondervinden van de doelstelling dat in 2020 alle

nieuwbouwhuizen energieneutraal moeten zijn. De Nederlander is niet alleen onbekend

met, maar staat ook nog onverschillig tegenover de energieplannen als hij ermee wordt

geconfronteerd.

We onderschrijven als Nederland de EU doelstelling dat we in 37 jaar tijd naar een

samenleving willen die 80 -95% minder CO2 uitstoot.

Dat staat tenminste in ons Nationale Energieakkoord, een revolutie op energiegebied.

Zeker als je bedenkt dat we nu nog meer dan 90% van onze energie halen uit de ver-

branding van olie, gas en kolen. Doordat we over moeten op andere energiebronnen en

verregaande energiebesparing moeten toepassen wordt alles anders. We gaan anders

wonen, werken, reizen, consumeren en eten. Stel je maar eens voor dat als je over een

paar jaar een nieuw huis wilt bouwen, dit huis geen conventioneel huis meer mag zijn,

maar een energieneutraal huis MOET zijn! Dat in onze steden over 37 jaar geen enkele

personenauto meer op benzine of diesel mag rijden. Dat over 17 jaar waarschijnlijk de

helft van de benzine- en dieselauto’s al verbannen zal zijn. Hoe gaan we dan reizen?

Misschien toch iets om je in te verdiepen. Want na het lezen van deze tekst kun je niet

meer zeggen dat je niet wist dat er een revolutie van de energievoorziening is aange-

kondigd!

Pascal den hertog john kerkhovenkennismanager Energie blauw research grondlegger energietransitiemodel.nl

X

n=1072

zEER belangrijk belangrijk

zeer onbelangrijk

onbelangrijk

niet belangrijk maar ook niet onbelangrijk

74% van de studenten vindt dat zij (zeer) weinig tot geen les krijgen over energie

79% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat het thema energie in het onderwijs aan bod komt

maar

belang energie in onderwijs

HOME

eNERGIE ALS THEMA IN HET ONDERWIJSmisvatting: jongeren weten al genoeg over energie


n=1072

zEER belangrijk belangrijk

zeer onbelangrijk

onbelangrijk

niet belangrijk maar ook niet onbelangrijk

74% van de studenten vindt dat zij (zeer) weinig tot geen les krijgen over energie

79% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat het thema energie in het onderwijs aan bod komt

maar

belang energie in onderwijs

eNERGIE ALS THEMA IN HET ONDERWIJSmisvatting: jongeren weten al genoeg over energie

De meeste Nederlanders zijn het er over eens dat energie een belangrijk thema is waar

veel aandacht aan mag worden besteed.

Het is een onderwerp waar volgens de Nederlander in het onderwijs veel aandacht

aan moet worden geschonken. Er wordt ook wel wat verwacht van het onderwijs als

we denken aan oplossingen voor de toekomst. Energietransitie wordt niet voor niets

geassocieerd met wetenschap. Wat de oplossingen voor de toekomst betreft zullen we

het moeten hebben van de jongeren van nu. Daarom is het goed om te zien dat ten

opzichte van 2011 steeds meer scholieren (69% versus 56%) en studenten (80% versus

73%) van mening zijn dat energie een thema hoort te zijn in het onderwijs. Dat gebeurt

volgens de ondervraagden echter nog veel te weinig.

Het is tijd dat we enkele vakken die we nu doceren gaan inwisselen voor de vakken van

de toekomst.

Denk aan voedsel-, grondstoffen, energie- en waterkunde. We zullen weer moeten leren

hoe we om kunnen gaan met situaties waarin het niet vanzelfsprekend is dat er altijd

voldoende is van deze bronnen. En wat de impact kan zijn van een sterk veranderend

klimaat in de 21e eeuw. Ik zou daarom graag zien dat we alle vakken in het onderwijs

eens tegen het licht houden en luisteren naar wat de jongeren denken dat ze moeten

leren om hun toekomst veilig te stellen. Als we naar de jongeren luisteren en gezien

de uitkomst van het onderzoek zou dit wel eens de meest innovatieve en inspirerende

onderwijsvernieuwing van de laatste honderd jaar kunnen worden.


X

83%

86%

2030PLANENERGIE

van de Nederlanders

ziet een noodzaak voor

een energietransitie

toekomst

van de nederlanders associëren Energietransitie vooral met de toekomst

WETENSCHAP

van de nederlanders associëren wetenschap met energietransitie 9%

onvoldoende energie

van de Nederlanders denken dat er in 2030 onvoldoende energie beschikbaar is.

HOME

De noodzaak van energietransitiemisvatting: we hebben alle tijd om over te gaan op duurzame energie


83%

86%

2030PLANENERGIE

van de Nederlanders

ziet een noodzaak voor

een energietransitie

toekomst

van de nederlanders associëren Energietransitie vooral met de toekomst

WETENSCHAP

van de nederlanders associëren wetenschap met energietransitie 9%

onvoldoende energie

van de Nederlanders denken dat er in 2030 onvoldoende energie beschikbaar is.

De noodzaak van energietransitiemisvatting: we hebben alle tijd om over te gaan op duurzame energie

Onze landgenoten zien de noodzaak van de energietransitie zeker in. 69% van hen is

bijvoorbeeld van mening dat de inzet van duurzame energiebronnen noodzakelijk is om

de klimaatverandering terug te dringen.

Het is in ieder geval verheugend dat scholieren de noodzaak meer zijn gaan inzien ten

opzichte van 2011 (74% vs 61%). Aan de andere kant overheerst het gevoel dat het

allemaal niet zo’n vaart zal lopen. Energietransitie wordt met de toekomst geassocieerd.

Daarnaast denkt slechts een kwart van de Nederlanders invloed te hebben op het totale

energieverbruik in Nederland. Met andere woorden: “Het ligt niet aan mij”.

Om in 2050 een CO2 arme samenleving te hebben die voor een zeer groot deel gebaseerd

is op duurzame energiebronnen en zuinig energiegebruik, zullen we al in de komende

jaren zelf aan de slag moeten en snel ook.

Terwijl de Nederlander denkt weinig invloed te hebben op het energiegebruik is het

in de praktijk juist zo dat hij/zij het totale energiegebruik beheerst. Je beslist namelijk

zelf hoe je woont, hoe je reist en wat je consumeert. Een voorbeeld: stel je werk is 20

kilometer van je woonplaats. Je kunt dan naar je werk met een grote auto die 1 op 10

rijdt , een kleinere zuinige auto die 1 op 20 rijdt, een elektrische auto die 1 op 40 rijdt

of een elektrische fiets die 1 op 400 rijdt. Je kunt natuurlijk ook gewoon met de fiets of

het openbaar vervoer. Kortom of je veel (1 op 10) of weinig fossiele energie gebruikt (1

op oneindig) bepaal je helemaal zelf. Welke inspanning en prijs wil jij zelf betalen in het

gevecht tegen de klimaatverandering?


X

meeste bijdrage aan milieu

voorkeur energiebron 2013

4%

20%

48%

13%

4%

huis (beter)laten isoleren

warmtepomplaten installeren

cv ketel laten vervangen door energiezuinige ketel

windmolenaanbrengen

zonnepanelenaanbrengen

zonne-energie49%

3%

9%

6%

27%

aardgas

waterkracht

kernenergie

windenergie

Aanpassingen aan het huis zoals isolatie kunnen het energielabel en daarmee de waarde van het huis verhogen. 68% van de Nederlanders weet niet welk energielabel hun huis heeft.

(n=1066)

HOME

VOORKEUR ENERGIEBRONNEN EN DE IMPACT OP HET MILIEUmisvatting: zonne-energie is de oplossing


meeste bijdrage aan milieu

voorkeur energiebron 2013

4%

20%

48%

13%

4%

huis (beter)laten isoleren

warmtepomplaten installeren

cv ketel laten vervangen door energiezuinige ketel

windmolenaanbrengen

zonnepanelenaanbrengen

zonne-energie49%

3%

9%

6%

27%

aardgas

waterkracht

kernenergie

windenergie

Aanpassingen aan het huis zoals isolatie kunnen het energielabel en daarmee de waarde van het huis verhogen. 68% van de Nederlanders weet niet welk energielabel hun huis heeft.

(n=1066)

VOORKEUR ENERGIEBRONNEN EN DE IMPACT OP HET MILIEUmisvatting: zonne-energie is de oplossing

Zonne-energie is populair in Nederland. Dat is bijvoorbeeld zichtbaar in het straat-

beeld waar steeds meer zonnepanelen op de daken worden geïnstalleerd.

Mensen zijn zich aan het oriënteren en vragen naar ervaringen van bezitters van zon-

nepanelen in de eigen omgeving. Er zijn verschillende motivaties waarom men zonne-

panelen aanschaft of er op zijn minst over denkt. Het terugbrengen van de energiekos-

ten is een belangrijke overweging maar ook het gevoel meer onafhankelijk te zijn van de

energiemaatschappijen speelt een rol. Daarnaast wordt het investeren in zonnepanelen

ook gezien als een alternatief voor sparen. Deze redenen en de positieve associaties

met schoon en goedkoop zorgen ervoor dat de Nederlander zonne-energie als de

oplossing ziet.

Zonnepanelen zijn een prachtige vorm van duurzame energievoorziening! Je moet

echter wel bedenken dat je ook energiebronnen nodig hebt voor als de zon niet schijnt.

Bovendien is het qua kosten (zonder alle energiebelastingen en BTW) nog steeds één

van de duurste vormen van duurzame energie en dus zul je ook goedkopere vormen

van duurzame energie zoals biomassa, wind- en omgevingsenergie moeten toepassen

om alles betaalbaar te houden. Wist je dat er meer WINd is in de WINter en meer ZON

in de Zomer? Daarom is het heel verstandig voor een regio om ongeveer net zoveel

zon- als windcapaciteit neer te zetten. Als je dat slim combineert met omgevingswarmte,

waterkracht en biomassa kun je voor een zeer groot deel over op duurzame energie.

Zonne-energie is dus (maar) een onderdeel van de oplossing!


X

25%

18%

42%

39%

1% 11%

1% 10%

11% 10%

10%<1%

<1% 4% 4%

AARDGAS

AARDOLIE Steenkool

5%

Waterkracht Biomassa / Biogas

Zonne-energie

(n=1072)

inschatting algemeen publiekwerkelijk gebruik








(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

Windenergie

Kernenergie

Gas

HOME

INSCHATTING AANDEEL ENERGIEBRONNEN IN HET TOTALE ENERGIEVERBRUIKmisvatting: de rol van aardolie en aardgas is zo groot niet meer


25%

18%

42%

39%

1% 11%

1% 10%

11% 10%

10%<1%

<1% 4% 4%

AARDGAS

AARDOLIE Steenkool

5%

Waterkracht Biomassa / Biogas

Zonne-energie

(n=1072)









(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

(n=1072)

Windenergie

Kernenergie

Gas

INSCHATTING AANDEEL ENERGIEBRONNEN IN HET TOTALE ENERGIEVERBRUIKmisvatting: de rol van aardolie en aardgas is zo groot niet meer

Het is zeer opvallend dat het aandeel van aardolie en aardgas in de totale energiemix

zwaar wordt onderschat en het aandeel van de duurzame bronnen wind en zon zwaar

wordt overschat.

Er wordt in de media en door de aanbieders van duurzame energie veel aandacht ge-

geven aan zon en wind. De ene energiemaatschappij profileert zich op zon en de ander

met windkracht. De consument krijgt aanbiedingen om zonnepanelen aan te schaffen

en gevraagd mee te investeren in windparken. Daardoor ontstaat bij de consument on-

terecht het idee dat Nederland al voor een groot deel draait op zonne- en windenergie.

Wellicht dat hier ook ‘wishfull-thinking’ een rol speelt. Immers, liever goedkope, schone

energie dan een vervuilende energiebron als olie, zo is de gedachte.

Nederlanders krijgen op school wel vakken als aardrijkskunde, wiskunde, natuur-

kunde en scheikunde maar geen vak energiekunde. Daardoor kunnen wij als Nederlan-

ders eigenlijk niet goed nadenken over energie.

Zo weet bijna niemand wat nu meer energie is: 4000 kWh stroom of 2000 m3 aardgas

terwijl toch iedereen thuis elk jaar een energierekening krijgt. Bij benadering kun je deze

twee getallen overigens eenvoudig vergelijken. 1 m3 aardgas is ongeveer hetzelfde als

10 kWh (kilowattuur) elektriciteit (uit zon- of wind). Dus 2000 m3 gas (= 20.000 kWh)

is 5 keer zoveel energie als 4000 kWh elektriciteit. Hetzelfde geldt overigens voor de

vergelijking 1 liter benzine of diesel met kWh elektriciteit. 1 liter benzine/diesel is ook on-

geveer 10 kWh. Dus een volle tank van 50 liter benzine is ongeveer gelijk aan 500 kWh.

Dus als je vraagt of je meer aardolie gebruikt dan stroom dan hangt het er van af of je

meer of minder dan 8 keer per jaar een volle tank benzine/diesel aanschaft. Eigenlijk is

het dus niet vreemd dat we elektriciteit uit zon- en wind overschatten ten opzichte van

energiegebruik dat gemeten wordt in m3 gas en liters aardolie. Want stroom meten we

in een eenheid die 10x zo klein is als de eenheid waarin we gas en aardolie meten.


X

5

4

3

2

1

HUISHOUDENS

lANDBOUW

Kantoren / winkels / ziekenhuizen

Transport

industrie industrie

Transport


lANDBOUW

HuishoudensHUISHOUDENS

slechts 25% van de Nederlanders denkt zelf veel invloed te hebben op het totale energieverbruik in Nederland

inschatting algemeen publiek werkelijk gebruik

HOME

INSCHATTING ENERGIEVERBRUIK PER SEcTORmisvatting: energieverbruik huishoudens te verwaarlozen tov andere sectoren


5

4

3

2

1

HUISHOUDENS

lANDBOUW


Transport

industrie industrie

Transport


lANDBOUW

HuishoudensHUISHOUDENS

slechts 25% van de Nederlanders denkt zelf veel invloed te hebben op het totale energieverbruik in Nederland

inschatting algemeen publiek werkelijk gebruik

INSCHATTING ENERGIEVERBRUIK PER SEcTORmisvatting: energieverbruik huishoudens te verwaarlozen tov andere sectoren

Dat er in de sectoren industrie en transport veel energie wordt gebruikt dat zien wij

Nederlanders goed.

We kunnen ons zeer goed voorstellen dat er in de Rotterdamse haven, de Botlek, bij

DSM , Tata Steel in IJmuiden en op Schiphol veel energie wordt verbruikt. Deze zeer

grote complexen zijn zichtbaar voor iedereen en bovendien draait de Nederlandse

economie erop. Voor ons gevoel valt ons eigen energieverbruik daarbij in het niet. In

vergelijking met de andere sectoren schatten we ons eigen energieverbruik echter wel

heel laag in. Vanuit die positie is het dan ook makkelijk om de verantwoordelijkheid met

betrekking tot energiebesparing en milieubelasting van ons af te schuiven en te wijzen

naar de grootverbruikers. De Nederlander mag wel wat meer gaan beseffen dat wij met

zijn allen ook een grootverbruiker zijn. Pas als dat besef er is lijken we echt in actie te

komen.

Een gemiddeld Nederlands gezin gebruikt thuis 1600 m3 gas voor verwarmen, 3500 kWh

elektriciteit en 1350 liter benzine/diesel voor autorijden.

Omgerekend naar kWh is dit grofweg 33000 kWh. Als je weet dat je 350 liter water 1000

meter kan optillen met 1 kWh. Dan betekent dit dat je ieder jaar met je gezin meer dan

11.000.000 liter water 1000 meter een berg zou moeten optillen om dezelfde hoeveel-

heid energie persoonlijk te leveren als die we nu uit aardolie, aardgas of steenkool ha-

len! Stel, jij zou persoonlijk deze inspanning willen leveren om je gezin dit jaar van ener-

gie te voorzien (een dagelijkse inspanning van 1000 kCal = grofweg 1 kWh) dan zou je

90 jaar lang elke dag 333 liter water een berg van 1000 meter moeten opsjouwen om

deze energie te leveren! Misschien toch eens aan energiebesparing gaan denken? En

daarbij houden we nog geen rekening met alle energie die gebruikt is om ons voedsel te

produceren of de producten en diensten die we consumeren te maken. Uiteindelijk is al

dat energiegebruik voor industrie en transport óók gewoon voor consumeren. Misschien

is de uitspraak “de Nederlander is een grootgebruiker van energie” wel een understate-

ment.


X

HOME

kortom

Nederlanders zien de noodzaak van de energietransitie maar hebben nog een flinke duw in de rug nodig om in actie te komen!

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

[email protected]

Blauw Research

www.blauw.com


http://energietransitiemodel.nl/

De 6 misvattingen op weg naar een 100% duurzamen energievoorziening

Marketing

Transcript of De 6 misvattingen op weg naar een 100% duurzamen energievoorziening