0,?0103

nvmmondhygiënisten

Tweede Kamer der Staten GeneraalT.a.v de informateurDhr. dr. G. ZalmPostbus 200182500 EA ‘S-GRAVEN HAGE

Datum: 3 juli 2017

Onderwerp:een ander geluid uit de mondzorg

Kenmerk: VUl 70029/mvss

C) Geachte heer informateur,

In de stortvLoed van brieven die u op dit moment ontvangt naar aanleiding van uw rol als nieuweinformateur, een geLuid vanaf de zijde van mondhygiënisten. Bij dit geluid zetten wij in op de bestezorg waar de patiënt centraal staat en zorgverLeners doelmatig en efficiënt worden ingezet.

Vergeet de mond nietWij vragen u de mond niet te vergeten bij het opstellen van een nieuw regeerakkoord. Hoe klein ditonderdeel van ons lichaam ook is, een gezonde goed functionerende mond is van levensbelang. Eengezonde en goed functionerende mond is namelijk het begin van Lachen, praten, zingen, zoenen ennoodzakelijk om gezonde voeding tot ons te kunnen nemen. En, met het aantonen van verschillende

relaties tussen een gezonde mond en een gezond lijf, grootser dan alleen het hoofd- of halsgebied.

De zelfstandige mondhygiënistVorig jaar juni heeft (demissionair) minister Edith Schippers aangekondigd voornemens te zijn dezelfstandigheid van de mondhygiënist uit te breiden op de voorbehouden handelingen uit hetdeskundigheidsgebied via experimenteer artikel 36a van de Wet Big voor een periode van vijf jaar. De

nu geldende functionele zelfstandigheid voor die voorbehouden handelingen blijkt vanuit de evaluatie

van de wet BIG (2012-2013) betemmerend te werken voor de beoogde taakherschikking binnen demondzorg.

Op weg naar preventieDoor een doelmatige en efficiënte inzetbaarheid van de mondhygiënist zullen deze voornemens een

positief effect hebben op de beweging binnen de mondzorg van curatie naar preventie. Veelproblemen in de mond zijn met een goede preventieve benadering te voorkomen waardoor kostenvoor een uitgebreide behandeling in de toekomst kunnen worden voorkomen. Daarnaast kan depreventieve benadering van de mondhygiënist ook ingezet worden bij de niet-roken programma’s en

het herkennen van signalen die zouden kunnen duiden op andere gezondheidsproblematiek, zoalsbijvoorbeeld obesitas. De mondhygiënist zal binnen een verdere zelfstandigheid beter inzetbaar zijn

voor het bereiken van specifiek kwetsbare groepen zoals de zorgafhankelijke thuiswonende ouderen

en jeugd met een lage sociale en economische status.

Samenwérken - een stap verderDe discussie rondom de taakherschikking Ligt wat gevoelig bij de verschillende mondzorg-partijen in

het veld. In een veranderproces zijn factoren als weerstand om te veranderen, heersenderolverdeling en het domeindenken niet onbekend. Gelukkig laat het werkveld op lokaal niveau ziendat verschillende professionals in de mondzorg succesvol samenwerken en Lijkt de politieke discussie

hier een stuk milder dan op bestuurlijk niveau. Het werkveld is juist toe aan helderheid overrandvoorwaarden en men wil vooral goed en makkelijk met elkaar kunnen samenwerken.

nvrnmondhygiënisten

Terug naar de kernDe ontwikkelingen binnen de opleiding en het beroep van de mondhygiënist (hbo-opgeleideparamedicus), de noodzaak om preventie aLs vertrekpunt te nemen (voorkomen is altijd beter dangenezen en voorkomt hoge kosten in de toekomst) en het gebruik maken van de verschillendemondzorgverleners voor voldoende capaciteit aan zorgverLeners legitimeren het beleid van VWS. In dediscussie rondom de capaciteit binnen de mondzorg zetten tandartsorganisaties in op het meeropleiden van tandartsen. Wij trekken het graag breder en zetten in op voldoende mondzorgverleners,waarbij de individuele behoefte/zorgvraag van de patiënt leidend moet zijn voor welke zorgverleneringezet moet worden. Maak gebruik van de competenties van zowel de tandarts, mondhygiënist entandprotheticus.

Wij verwachten dat een nieuw kabinet dit beleid zal overnemen, maar willen graag in deze fase vande formatie nogmaals benadrukken hoe belangrijk de mond is voor een prettig en gezond Leven.Tevens doen wij een oproep om het experiment aan te gaan en in te zetten op preventie. Waarbijpreventie niet het wapperen met een folder is of het geven van enkel een poetsinstructie. Het gaathierbij om het samen met de patiënt werken aan een gedragsverandering ten aanzien van demondgezondheid. Binnen de mondzorg is de mondhygiënist de zorgprofessionat die hiervoor isopgeleid.

Tot slot treft u als bijlagen bij deze brief informatie die wij graag onder uw aandacht brengen.

Wij wensen u veel succes en wijsheid in uw nieuwe rol.

Met vriendelijke groet,

NVM-mondhygiënisten

- -

S

Manon van Splunter-SchneiderVoorzitter

(N Achtergrondinformatie:1. Taakherschikkingsdossier: De weg naar de Taakherschikking (zie bijlage)2. Video Zorgdebat - https: / /youtu. be/ODkZTgU28YU3. Position paper NVM-mondhygiënisten (zie bijlage)

De weg naar deTaakherschikking

Als het aan minister Schippers van VWS ligt, mogen mondhygiënisten in 2018 zelfstandig boren, röntgenfoto’s maken enanesthesie geven. Voorzitter Manon van Splunter-Schneider en

directeur Ellen Bol-van den Hil van NVM-mondhygiënisten zettende belangrijkste punten over de taakherschikking voor u op een rij.

p 7 juni ji. heeft de minister van VWS

kenbaar gemaakt de Wet BIG aan te wil

len passen zodat mondhygiënisten zelf

standiger kunnen werken door het ver

eiste van de opdracht te laten vervallen

hij het geven van anesthesie en de he

handeling van primaire caviteiten. Te

.-‘al de n:n:tdhvgiiinisi na aanpassing van de wet

‘eI!stanrlig röntgenfoto’s ngen maken. Na het kerstre

ces wordt een algernecil uverleg gehouden waarin OOK

ruondiorg aan bod koru. t )aama worcit de A1getnc-n

Maatregel van Bestuur (AMvB) voorgehangen hij de

Tweede Kamer. Als deze akkoord gaat, wil de minister

per 1 februari 2018 de wijzigingen invoeren middels het

experimenteer artikel 36a. Dit houdt in (lat gevolgen en

effecten van de wetswijziging worden gevolgd geduren

cle vijf jaar. Na vijf jaar zal bij een positieve evaluatie de

wijziging definitief worden opgenomen en zal het be

roep monclhvgienist in artikel 3 van de \Vet BIC ss ordeL

cindergebraclir Doorgaans wc)rot er toet een expert

menteerartikel alleen gestart indien er vertrouwen is in

een positieve uctkomsi.

•1

DOSSI ER

Wat gaat er veranderen?Huidige AMVB (2006) Voorgeste’de AMvB (2018)

• Mondtiygibnisten rechtsfreekv toeganketrik voor gehele

cleskund;gbeidsgebied niet uitc ndering van rb revoorbehouden handelingen.

• Mondhygihnist functioneel ielf sf;ndig heoec’rr vooruitvoeren voorbehouden handelingen. dv:z dat opdritvereist is en hij toepassen ionrsereride- straling ook toezicht

• Mondhygienisten mogen voorbehouden handelingen nietoverdragen aan niet-zelfstandig hecuegden.

• lot liet geba cl van deskindigt ed van de nroiidlyeenstwordt gerekendo liet onderzoeken en beoordelen san da si.iat van hel

gebit van de patieril en van d weefsels die het gebitorrrungen met betrekking kit pliigiieereiaterclevidiicloeniiig5rr, en liet op basis van rIa vs kregengegever’is vaststellen van cle rliarznnse enn1ivlslt; ‘di

seri behEinclirlplont hel screerierl op taridtieelki irciige .iiijkrr-gsrr ot andere

afwijkingen bekretiende de mondgezondheid en het zonrrdig ver wijzen naar tindr ts of iii’ts

c liet net uitzondering ver; de in orrderdeel e onder 3bedoelde preparatie van pi’rrnaire cacitaiten toepassenvan mnorrrlzorgkundgic- lietrar:JlelinCi_: strekerr’e bil letvoorkomen of herstellen van aandsrerringvr; van liet geb:ten tot het opheffen of verminderen van aandoeningenseri de weefsels clie liet gebit oniringen.

cl lief gever; van tnrrdheelkunrlige gezondheidsvoorlichlingacirr een persoon met als ilol liet stimuleren ver gedragdat de rnorrdgezondfieicl bevordert

e het hij daarvoor in aanmerking korrrende kotientel inopdracht van een tandarts:1” toepassen van ioniserende straliri in ht kader you het

oncler7oek, hedoelct onder a,2 toepassen van lokale enesthesie duur het geven cvii

irrjectic-s met door Orrze Minister aan te wijzenmiddelen ten behoeve van geleidings’ of infiltratieijnesthesie ter ormdersleining van hi onder zoekbedoeld onder a, of vier cl beuuindeling, bedoeld urdrven onder 3”:

3’ behandelen ver; prvni:iirr ceviteiterr door irricldel verpreprircitie term behrieve ver; reslrii ‘iiie met plasto clievulniaterialeri.

telonclliygienist gearu tuclitiecfrt

Mondtiygrenir,ten rechtstreeks toegankelilk voor getiet

ileskuridigtierclsgehied mcl. cle drie voorbeh:oderi

frariclelingen

Mondhygignislen mogen voorbehouden handelingenoverdragen aan niet-zeltslanclig hevoegden — art. 38 wetBIG is van toepassing

Tt bel gebied van dleskundiknlreidl van clii rrianrlfiyiiiervt

‘zvomcft gerekendo hei ciricler zoeken en t,enordeien van rie 5i.iOt viii iie’

gebit vriri cle potierrl en van cle wafsvlv cle het gebiornri ngen ir irut beti ekk ing tcrt plueque ‘gereleteerile

airmuliseningeri. en [rcl op basis van cle verkregenu’m’cveirv s.itstellpii van een dliil’i’cs i enecn 1iehondelpIin.

b net cc i eeimerr op 1julI i:Clkijidige afivijk.rigen of arrcmenafwilkingeri betreffende de niormdgezondheid en het zo

clii: verwijzen naar eerr t,indarh ol ortsliet toepa sseri vorm nronct,or gku rrclige beti,inctetungeri

vtrcrkkencte lof liet voorkorrierm of heivtelli’mn vonaandoeningen van het gebit en tot het opheffen ofver minderen van aaridnenir;eri vorm cle weef—eh. dc el

gabt on:ringeir en lief in nodig verwilzen naar es’.tencbrrts of arts,

cl. liet geven van tarmdheelkuirclige gezonclheni’Vuoiir liClitinikaan een persoon, met als doel rel stimuleren van geriran

dat d rnorrdgezondfreid bevordert.e liet bij daarvoor in aanmerking komende patientei

1* toepassen van ioniverende straling in Iretkaner sn het

onderioek, bedoeld onder a,2 toepassen vair lokale ariestbesic’ door tret geven varr

injecties met bij regeling van Omrze Mvrister aan tewij/air middelen teir behoeve van geleiclings- ofinhiltratieanesthesie ter ondersteuning van hetonderzoek. bednetd onder vi, of ver; de trehaidelingbedoeld onder c, en onder 3’,

3’ behandelen van prirriaire i cmvrteiteri door nuclciel von

preparafie ten behoeve van restauratie met plastische

vut iririlerielc’rr

• Mondhygrenist valt onder tLicfrtlecht

Standpunten beroepsverengingen tandartsen

Standpunt ANT Standpunt I(NMT

• Tri ircfar Is als ernctver antwcwr i ijk;’ ‘Tandarts e iriclce; vit wooi delilk

• Tejiri onder éhn dak Moirrlcorg oi cle; éhri dak

• [ii, t,,;e.;’ fridal’ cte ‘o;s oj. dic-’.eri.’ • 1” ir iCt geiir,;i;g

• tvtorctl r’ v’nii’clei , riet g,’’

• r ,, i t ,-ilighir s’ i -

0

0

• Kwitleif maar beneden t-as’ ‘ilut,’:t coat iii.;; Iierierleri

i’i Oirl OOIt-Ir; (c:i it-t t’s’ i — . /tri,’’t;’, v, ‘ mnisi up st’iii t. viulrIa ig (1 lIed

• ?rtft—;-r tmctam is los cti,irv ‘ e 5t’iir_fl vii vids ere, ttc 00 ‘ii diJr’ii’ ee cci mli’ tellen tel inlelj 1

ICo’ 11-it 0,0 brir.’:k , kou dl»’r tiriliri’

10 ‘T

0

Visie NVMmondhygiënisten

NVM-mondhygiënisten is verheugd dat de minister na eenvoorbereidingstraject van twintig jaar deze stap wil nemen.

Door de wetswijziging zijn mondhygiënisten doelmatigerinzetbaar (de juiste zorgverlener bij de zorgvraag) en

efficiënter (focus op preventie Lp.v. curatie).

e verdere verzelfstandiging heeft een

positief effect op de inzetbaarheid van

mondhvgiënisten bij kwetsbare groe

pen zoals jeugd met een lage SES en

de thuiswonende ouderen die afhan

kelijk van hulp en minder mobiel zijn.

Er wordt gesuggereerd door de be

roepsorganisaties van de tandartsen dat deze wijzi

ging alleen voor vrijgevestigde mondhygiënisten van

toepassing is. Daarmee gaan zij volledig voorbij aan

de voordelen van inzetbaarheid van de mondhygië

nist in dienstverband. De angst dat rnondhvgiënisten

al het werk gaan overnemen van de tandarts, dan wel

zonder samenwerldng met een tandarts gaan ver

ken, is niet nodig. De tandarts is immers opgeleid in

de volledige breedte van de mondzorg. Mondhygië

nisten specifiek voor het preventieve deel. Alleen

door samenwerking en afstemming zullen de ver

schillende mondzorgverleners een totaalpakket aan

mondzorg kunnen leveren, afgestemd op de zorg-

vraag en behoeften van de patiënt.

Tevens benadrukken tandartsorganisaties dat er een

capaciteitsprohleem is en (lat de enige oplossing is

het ooleiden van meet tandartsen en vel direeL

XVM-mondhygiënisten j5 mening dat regionaal

gekeken moet worden naar de zorgvraag. \\‘elke

zorgverlener waar nodig voor wie? Om cle pmhle

matiek alleen aan te pakken met de doorgaans meer

curatief opgeleide tandarts is een gemiste kans voor

de transitie ç curatieve monclzorg naar preventie

vemondzorg. /Benader deze /problematiek /mondzorgbreed. -De wetswijziging

zal niet inhouden

dat de mondzorgerper ingangsdatumtotaal anders uit gaatzien. De veranderingen en

gevolgen zullen geleidelijk

aan vorm gaan krijgen. Tevens verplicht de wetswij

ziging mondhygiënisten niet hun werkzaamheden te

veranderen. Een ieder kan op basis van zijn of haar

werkveld, praktijksetting en aandachtsgebied een ei

gen invulling geven aan de verzelfstandiging.

NVM-mondhygiënisten betreurt dat angst en do

meindenken in de discussie lijken te overheersen

in plaats van dat er gekeken wordt naar de jaren

lange samenwerking tussen mondhvgiënisten en

tandartsen en de goede ervaringen daarin. Het lijkt

erop dat eigen belangen vooropgesteld worden en

belangrijker worden geacht dan gezamenlijk de

verantwoordelijkheid te nemen in onze zorg aan de

patiënt en de uitdagingen die de mondzorg heeft

voor de toekomstAlç wdere n ndzrgurne.,’,iomtal doet waar ho

goed in is en aar rnogeIij samenwerkt met art

dere mondzorgprotessionals, dan krijgt de patiënt

de beste 7org.

1

0

01(jL

(j,

Im(1’

0

L0

)

11

DO

SS

IER

H

Korte

berich

tenover

de

taakh

erscilikk

ing

ww

w.m

ondhygieniStefl.flt

MONDHYGIENISTSINDS

2006RECHTSTREEKSTOEGANKELIJKM

ondhygiënistenzijn

sindsde

AM

vBvan

mei

20

06

rechtstreek

stoegankelijk

vooralle

handelingenuit

hetd

esku

nd

igh

eidsg

ebied

behalvede

voorb

ehouden

handelingen.D

it

betek

ent

dat

patiën

tenrech

tstreeks

de

mond

hy

giën

istkunnen

bezoeken,zonder

dat

eenverw

ijzingvan

detan

darts

nodigis.

Steed

sm

eerp

atiënten

maken

gebruikvan

dezerech

tstreekse

toegankelijkheid

Tan

dartsen

org

anisaties

KN

MT

enA

NT

gevenaan

dat

depoortw

achtersfu

nctie

van

detan

darts

zalverdw

ijnenen

patiën

ten

worden

gedwongen

naar

dem

ondhygiëni.st

tegaan.

Van

dwang

kangeen

sprak

ezijn.

imm

ersde

keuzevoor

rnondzorgverlsner

ligtbij

dep

atiënt

enzijn

zorgvraagbealt

dezo

rgro

ute

diegelopen

moet

worden

Mondhygiënisten

kennende

eigenco

mpe

tenties

enzullen

bijzorgvragen

diebuiten

neteigen

desk

undig

heid

sgeb

edvallei

de

patiën

tverw

ijzenn

aarde

tandarts

Wanneer

hetsitu

atiesbetreft

waarin

or

cev

erct

1

r)Q’

ha-iJ

lner

ii:

-iil

J’’I

hetd<

u’id

iO

nic

o:c

‘n.n

o’iire

istnetctvg

Wet-

enreg

elgev

ing

-

patiën

t-v

eiligheid

Mondnygiënisten

heb

ben

zich,net

alsde

and

ere

(mo

nd

)zorg

verlen

ers,te

hou

den

aanalle

wetten

diede

gezo

nd

heid

szorg

betreffen.D

eW

et

Kw

aliteit,klachten

en

geschillenzorg

isd

us

in

evengro

tem

atevan

toep

assing

opm

ondhy

gi

enisten

alsop

tandartsen

.

Dat

geldtonverkort

ook

voorde

WG

BO

.de

WIP-

richtlijnetc.

De

Wet

BIG

bep

aaltdat

iemand

dieniet

bekwaam

isin

hetuitvoeren

vaneen

oeb

aalde

handeling,niet

bevoegdis

dehandeling

uitte

voeen

.N

VM

-mond

hygiënistenis

danook

blij

dat

met

denieuw

eA

MvB

ookhet

tuch

trecht

op

mo

ndh

ygiën

istenvan

toep

assing

is.

BIJ

ENNASCHOLING

Om

aande

bekvvaamheidseis

voorhet

uitvoerenvan

dev

oorb

eho

ud

enhandelin

gente

kunnenvoldoen,

org

aniseert

j\/1-m

ondhygiënistenvia

haarbij-

en

nasch

olin

gsin

stituut

NV

M-educatie

bij-en

nasch

olin

gstrajecten

niet

betrekkingto

to.a.

radiologie,stralingshy

giëne5A

,cariësd

iagno

stieken

cariësma

nagernent,periodiek

mond

on

derzo

ek.

anestriesie,etc.

Indeze

oij-en

nascholing

komen

hetA

LA

RA

-principe,indicatiestel

lingdiagnose

enbeh

andeh

ng

aanbod.

Met

instan

tiesdie

officieelhet

certificaat

stralingshygiënem

ogenuitgeven,

iseen

trajectafgesproken,

waarbij

in2017

alle

mondnygiënisten

degelegenheid

krijgen

ditcertificaat

tebehalen.

dep

atiënt

geen

“-‘..

tandarts

heeft,zal

:...

word

enaan

ged

ron

\.gen

ophetzo

eken

vaneen

tandarts

Deze

situatieis

-1

..1

dusniet

nieu-ien

____

/D

egi

DCAM’JPt”iv

20’D6is

Opleiding

ihbo-opleiding

Mondzorgklm

de*

jïrigcchrevetiin

hotm

l-tr

rvan

envy

dt

iederezes

jaar

eje

erd

door deN

ederlandsV

laamse

nja

tie.

Het opleidir gscurricuIurn

3v,

“.

-.rd.D

ei

11-

.-

,-.--

lcic1’Îg

1sv

gonsI

r1

t

inw

i3jk, f1IFau6(

hb)

12

SamenwerkingNVM-mondhygiënisten blijft de samenwerking tussen

mondhygiënisten en tandartsen stimuleren. Die samenwer

king is nodig om kwalitatief goede zorg te kunnen leveren.

Samenwerken betekent uitwisseling van gegevens van de

gezamenlijke patiënt en overleg over de in te zetten

behandeling. Dit is niet alleen van belang voor mondzorgver

leners, maar ook met andere eerstelijnszorgverleners. Een

voorwaarde voor samenwerking is kennis en vertrouwen in

elkaars deskundigheid en competenties. De wetswijziging

zal een positief effect hebben op de ontwikkeling van

richtlijnen, samenwerkingsafspraken en kwaliteitsindicato

ren. Zaken waarop de mondzorg achter loopt en die

belangrilk zijn voor de transparantie.

4DIAGNOSTISCHE TOOLSOm op een adequate wijze preventieve rnondzorg te kunnen

verlenen, is het van belang dat mondhygiënisten de tools in

handen hebben om een goede diagnose te kunnen stellen en

om behandelingen uit te kunnen voeren. Dit houdt in dat deze

tools ook zonder belemmeringen ingezet moeten kunnen

worden. Wat het maken van röntgenfoto’s betreft is ook de

mondhygiënist gehouden aan het ALARA-principe en moet

worden voldaan aan de eisen die worden gesteld aan het

gebruik van röntgenapparatuur. Wanneer iedereen zich houdt

aan de eisen en de richtlijnen is de angst voor dubbele

röntgenfotos en dus overbehandeling onterecht.

Om de behandeling voor de patiënt comfortabel en pijnvrij te

kunnen uitvoeren, is liet kunnen toepassen van anesthesie van

belang De continuiteit van de zorg is gegaandeerd wanneer

dit zelfstandig en zonder opdracht gedaan kan worden.

Focus op preventieIn de reacties op de internetconsultatie van de

AMvB wordt regelmatig genoemd dat mond

hygiënisten zich moeten blijven focussen op

preventie. NVM-mondhygiënisten onderschrijft

dat standpunt. De mondhygiënist is en blijft

mondhygiënist en de corebusiness van de

mondhygiënist blijft de preventieve mondzorg.

Dat staat buiten kijf. Preventie kent drie grada

ties: de primaire, secundaire en tertiarre

preventie. De behandeling van parodontitis is

tertiaïre preventie (behandeling om erger te

voorkomen en te stabiliseren), waarbij altijd weer

teruggekomen zal worden bij de primaire

preventie — het voorkômen van aandoeningen in

de mond als cariës en tandvieesproblematiek.

Ook de behandeling van primaire caviteiten valt

onder tertiaire preventie, waarbij deze handeling

bij de mondhygiënist altijd zal worden ingebed in

de primaire preventïe: ‘Het gaatje is nu ontstaan

en moet gerepareerd worden, maar hoe zorgen

we ervoor dat dit niet nog een keer gebeurt?’

Bijzonder is dat de behandeling van parodontitis

(tertiaire preventie — en ook vallend onder

curatie) door mondhygiënisten nooit een

discussiepunt is geweest en in de huidige

discussie dat wel het geval is met de behandeling

van primaire ca’,’iteiten.

¶0(1)m

—1

7Ç1mC()n1

7Ç

z

13

nvmmondhygënisten

Positon paper NVM-mondhygënsten tb.v. rondetafelgesprek d.d.3 oktober 2016

Het beroep mondhygiönist bestaat in Nederland in 2017 precies 50 jaar en de opleidingtot mond hygiënist is heden ten dage een 4-jarige Hbo opleiding met als uitstroomBachelor of Health. Al jaren behoren tot het wettelijk geregelde deskundigheidsgebiedvan de mondhygiënist een aantal zogenaamde ‘voorbehouden handelingen’: handelingenwaar tot op heden een opdracht en/of toezicht van een tandarts voor nodig is. Het betrefthet maken van röntgenfoto’s (opdracht en toezicht), het geven van een lokale verdovingdoor een injectie (opdracht) en het restaureren van primaire caviteiten d.w.z. het borenen vullen van nieuw ontstane gaatjes (opdracht). De minister van VWS heeft in haar briefvan 7 juni 2016 aan de voorzitter van de Tweede Kamer het voornemen aangekondigdom, na een voorbereiding van 16 jaar, het vereiste van opdracht voor bovengenoemdevoorbehouden handelingen te laten vervallen. Waardoor de zelfstandige bevoegdheidvoor deze handelingen aan mondhygiënisten wordt toegekend.

Dit voornemen past in het beleid gericht op taakherschikking waarbij mondhygiënisten dereguliere, niet complexe, preventieve mondzorg zelfstandig voor hun rekening kunnen nemen.Waarmee niet alleen efficiënte zorg — de juiste zorgverlener ingezet overeenkomstig dezorgvraag van de patiënt - maar ook de doelmatigheid van de zorg — zorg gericht op preventiein plaats van op curatie — bevorderd wordt. Onder het mom van, ‘bij de mondhygiënist waar hetkan en bij de tandarts waar het moet!’, wordt hieronder antwoord gegeven op de door uwcommissie gestelde vragen.

Vraag CieVWS 1: kwaliteit van de mondzorg en ruimte voor innovatie. Hoe is het daarmeegesteld hoe kunnen deze worden verbeterd?

NVM-mondhygiënisten ziet de taakherschikkingsagenda als een belangrijke innovatie binnen demondzorg voor de patiënt. Dit instrument is nodig om de transitie van curatie naar preventiebeter vorm te kunnen geven. De wettelijke grondslag is voorwaardelijk om die zorgverlener in tekunnen zetten die het beste past bij de zorgvraag van de patiënt.

Taakherschikking komt nu niet van de grond door het inzetten van het instrument vantaakdelegatie: op grote schaal worden in het buitenland opgeleide tandartsen en zogenaamde‘preventie assistenten’ ingezet voor het verlenen van mondzorg. Gesteld kan worden dat in hetbuitenland opgeleide tandartsen nog meer dan Nederlandse tandartsen gericht zijn op curatie inplaats van op preventieve mondzorg. Preventie assistenten zijn zorgverleners die 6f door detandarts zelf zijn ‘opgeleid’ dan wel een korte cursus (gemiddeld 9 dagen) hebben gevolgd omvervolgens ‘onder toezicht van een tandarts’ behandelingen in de mond uit te voeren. Inclusiefde hierboven genoemde voorbehouden handelingen. Weliswaar is de (opdracht gevende)tandarts in deze gevallen verantwoordelijk voor de geleverde zorg, maar de doelmatigheid vande zorg (curatie in plaats van preventie) en de kwaliteit van de zorgverlening(symptoombestrijding in plaats van gedragsverandering) kan naar mening vanNVM-mondhygienisten ter discussie worden gesteld

nvmmond hygiënisten

Voor het doorvoeren van de innovatie taakherschikking binnen de mondzorg is kennis van envertrouwen in het deskundigheidsgebied van de mondhygiënist nodig en het wederzijdsonderkennen van de rollen van kernpartners in de mondzorg. Er bestaat een aanname datmondhygienisten niet voldoende opgeleid zouden zijn om de risico’s van het zelfstandigindiceren en uitvoeren van voorbehouden handelingen in te kunnen schatten. Uit jarenlangepraktijkvoering is aangetoond dat de calamiteiten minimaal zijn.

De deskundigheid van de mondhygiënist is geborgd door een degelijke opleiding (HBO),jarenlange ervaring, bij- en nascholing (NVM-educatie), kwaliteitsregistratie (KRM), verenigingstuchtrecht (NVM) en de gedragscode (NVM). Binnen de plannen van de minister worden demondhygiënisten tuchtrechtelijk aansprakelijk en kan het nimmer zo zijn dat taken ‘ongestraft’worden afgeschoven ten nadele van de patiënt.

In de opleiding tot mondhygiënistlmondzorgkunde zijn de voorbehouden handelingen reedsjaren verankerd en tevens zijn deze opgenomen in het wettelijk vastgelegdedeskundigheidsgebied:

- 50 jaar röntgen (indiceren, interpreteren en het maken van de opnamen)- 20 jaar het geven van anesthesie d.m.v. injectie- 10 jaar behandelen van primaire caviteiten

De mondhygiënist is zich bewust van en voorstander van het feit dat er samengewerkt moetworden voor een optimale mondgezondheid bij de patiënt. Hiervoor is goede communicatie metandere zorgverleners van de patiënt een voorwaarde. In een gezamenlijk met de beroepsgroepvan tandartsen en tandprothetici op te stellen Handreiking Samenwerking kan dezesamenwerking opnieuw vorm gegeven worden (clinical governance).In die situaties waar de patiënt geen tandarts heeft en rechtstreeks de mondhygiënist bezoekt(situatie anno nu sinds 1997) moet de mondhygiënist de benodigde en binnen hetdeskundigheidsgebied vallende behandelingen professioneel en met de benodigdediagnostische tools uit kunnen voeren.

Kortom, gebaseerd op het voorafgaande stelt NVM-mondhygiënisten dat er geenzorginhoudelijke bezwaren zijn om de voorbehouden handelingen niet zelfstandig bevoegd doorde mondhygiënisten te laten uitvoeren. Wat kunnen de motieven dan wel zijn?

Vraag 2 CieVWS: Toegang tot de mondzorg, pakketdiscussie, bereik van risicogroepen(ouderen, kinderen). Is deze goed of slecht? Hoe kan deze worden verbeterd?

Preventieve mondzorg moet voor iedereen bereikbaar zijn. De preventieve begeleiding van dejeugd is op dit moment minimaal omdat tandartsen niet verwijzen.NVM-mondhygiënisten en haar leden richten zich dan ook structureel op de promotie vanmondgezondheid om het bereik van deze doelgroepen te vergroten. Voorbeelden hiervan zijnde Nationale Ouderen Dag, de Nationale Diabetes Dag, de Week van de Mondhygiënist,poetslessen op scholen, poetslessen aan kinderen in asielzoekerscentra, de campagne voorpubers ‘Tanden kwijt Alle acties met als doel meer bekendheid over het belang vanmondgezondheid en mondverzorging te bewerkstelligen bij het publiek.

nvmm o n d h y g 1 ë n is ten

De NVM mondhygiënisten zetten op deze wijze in op het vergroten van de bekendheid entoegankelijkheid van de mondhygiënist en het terugdringen van tandbederf entandvleesontstekingen.

De mondhygiënisten zijn gericht op het voorkomen van ziekte en op het bewerkstelligen vaneen gedragsverandering; tandartsen zijn meer gericht op reparatie en herstel. De meesteaandoeningen en de meest voorkomende aandoeningen in de mond, nI. tandbederf entandvleesontstekingen, zijn met preventie te voorkomen. De core-business van NVMmondhygiënisten is preventieve mondzorg en daar maken zij zich hard voor. Vooral bij debevolkingsgroepen in de lage SES klasse, jeugd en bi] (kwetsbare) ouderen is eenzorgwekkende ontwikkeling gaande (Gezondheidsraad, 2012, De mondzorg van Morgen enSignalement Mondzorg 2016). Aangetoond is dat met goede preventieve maatregelen er een50 - 70% cariësreductie kan plaats vinden en tandvleesontstekingen voorkomen kunnenworden (proefschrift Erik Vermaire, 2013). De mondhygiënist is laagdrempelig én heeft dedeskundigheid- binnen de mondzorg keten — om een wezenlijke gedragsverandering mogelijk temaken bij mensen met een lage SES, jeugd en ouderen.

Vraag 3 CieVWS: Capaciteit en taakherschikking. Zijn er voldoende tandartsen in Nederland?Hoe kijkt u aan tegen taakherschikking? Moet deze worden uitgebreid ofjuist niet? Waaromwel/niet?

Er is een capaciteitsprobleem binnen de mondzorg. Om dit probleem aan te pakken steltNVM-mondhygiënisten dat niet alleen gekeken moet worden naar het aantal tandartsen, maarmondzorgbreed. Onderzoek toont aan dat mondhygiënisten net zo goed diagnosticeren op hetgebied van de cariologie en parodontologie en screenen op afwijkingen in de mond alstandartsen (Paul Brocklehurst 2015). De voorgestane andere verdeling van zorg onder dehoede van de mondhygiënist voorkomt overbehandeling en extra kosten. Door inzet van demondhygiënist ontstaan er minder aandoeningen, waardoor de mondgezondheid verbetert ende totale zorg op termijn goedkoper kan worden.

Voor een betere en efficiëntere Organisatie van de mondzorg is het noodzakelijk enverantwoord dat de mondhygiënist zelfstandig bevoegd wordt tot het indiceren en uitvoeren vande relevante voorbehouden handelingen. Voorwaarde is dat zorgverleners hetdeskundigheidsgebied en hun bevoegdheden in acht nemen en landelijke richtlijnen,standaarden en daarvan afgeleide (samenwerkings)protocollen volgen. Op deze wijze kaneffectief gebruik gemaakt worden van de beschikbare aanbodcapaciteit en kunnen anders enkorter opgeleiden, de hbo-opgeleide mondhygiënisten, de preventieve mondzorg overnemenvan hoger opgeleiden, de wo-opgeleide tandartsen. Daarnaast zal door meer de nadruk op depreventieve mondzorg te leggen, op termijn de (mond-) gezondheidswinst leiden tot een andererolverdeling en capaciteitsbehoefte binnen de mondzorg. De tandartskoepels pleiten voor hetopleiden van meer tandartsen en geven aan dat de wetswijziging naar art. 36a niet nodig is enslechts voor 10% van het aantal zorgverleners zou zijn. Niettemin, gelden de belemmeringen inhet werkveld door de vereiste van opdracht voor de voorbehouden handelingen, voor alle inNederland werkzame mondhygiënisten (ca 3200)

nvrnmondhygiënisten

Inzetten op méér tandartsen lijkt om die reden vooral achter de feiten aanlopen en leidt ertoedat op termijn de mondzorg net zo duur blijft of deze zelfs duurder wordt. Daarnaast kost hetopleiden van tandartsen twee keer zoveel als het opleiden van mondhygiënisten. Hetgezamenlijk te behalen maatschappelijk rendement bestaat naast gezondheidswinst uit eenkostenbesparing op langere termijn.

NVM-mondhygiënisten acht een wetswijziging noodzakelijk om werkelijk te komen tot‘disruptieve innovatie’ in het belang van de patiënt. Wat is nodig om de patiënt zo goed en zoeerlijk mogelijk te bedienen? NVM-mondhygiënisten roept de KNMT en de ANT op, om dehandschoen samen op te pakken. NVM-mondhygiënisten en haar leden voelen zichverantwoordelijk voor het deskundig, doelmatig en efficiënt uitvoeren van deze taken binnen detaakherschikkingsagenda om op deze wijze maatschappelijk rendement te behalen. Hier hoorthet reeds bestaande gedegen civielrechtelijke en ook een (nieuw) tuchtrechtelijkaansprakelijkheidsregime bij. Op deze manier worden de juiste checks and balancesgeïntroduceerd tussen de verschillende bloedgroepen in de mondzorg en t.b.v. de patiënt.Hiervoor is vereist het ontwikkelen van een set condities om daadwerkelijk te komen totinnovatieve samenwerkingsvormen in de regio’s. NVM-mondhygiënisten steunt de principesvan de in ontwikkeling zijnde AMvB en is bereid deze formele bevoegdheden binnen debestaande rol van de mondhygiënist op te pakken.

Tot slot

In dit position paper hebben wij de belangrijkste punten samengevat en nader geconcretiseerd.Dit neemt niet weg dat er andere punten zijn die van belang zijn die wij kunnen toelichten. Wijverzoeken u dit paper te betrekken bij uw voorbereiding van het rondetafelgesprek mondzorgd.d. 3 oktober 2016.

Nieuwegein, 19 september 2016

Contact NVM-mondhygiënisten:

mr. Loubna Boufrach: loubna.boufrachmondhyqienisten.nl of 06 — 1111 05 07

nvmmondhygiënisten

Bijlage Casuïstiek

In deze bijlage treft u een drietal praktijkvoorbeelden aan, waarbij in voorbeeld 1 en 2 debelemmeringen worden aangegeven. Tevens een voorbeeld van de diagnostische screeningdoor de mondhygiënist.

Praktijkvoorbeeld 1:

Om primaire caviteiten of de status van het parodontium goed te kunnen beoordelen en debehandeling te kunnen indiceren, zijn röntgenfoto’s onontbeerlijk. Wanneer de tandarts niet inde praktijk aanwezig is of de mondhygiënist werkt op een andere locatie, dan is het maken vanröntgenfoto’s niet mogelijk en dient de patiënt hiervoor terug te komen dan wel dient de tandartsde foto’s op te sturen naar de mondhygiënist. Dit laatste vindt niet altijd plaats of vindt nietplaats op het moment dat de behandeling plaats vindt en belemmert daardoor niet alleen dedoelmatigheid van de zorg (de patiënt moet twee keer terug komen) maar — indien debehandeling zonder röntgenfoto’s plaats vindt, ook de kwaliteit van de zorgverlening.

Praktj/kvoorbeeld 2:

Bij de diensten voor jeugdtandverzorging (JTV) en bij de zorg voor kwetsbare ouderen aan huis,wordt de op locatie zelfstandig werkende mondhygiënist veelal geconfronteerd met situatieswaar voorbehouden handelingen geïndiceerd zijn. Voor de jeugd: röntgenfoto’s, de behandelingvan primaire cariës en verdoving; voor de ouderen: verdoving en de behandeling van primairecariës, veelal wortelcariës. In al deze gevallen zou de mondhygiënist dus een tweede keer envoorzien van een opdracht terug moeten komen of, zoals de directeur van een JTV schertsendopmerkte, met zijn auto achter de behandelbus aanrijden....

Praktijkvoorbeeld 3:

Een verdacht plekje in de mond dat later een plaveiselcelcarcinoom blijkt te zijn: hoe vaakmaak je dat in je praktijk mee? Voor Desirée Sleijifers, al 24 jaar werkzaam als mondhygiënist,was het de eerste keer. “Ik had een sterk onderbuikgevoel: ‘dit klopt niet’.” Voor het volledigeartikel klik op deze link: http:f/www.mondhyienisten.n1/nieuws/verdacht-ptekje-mond/