DAGBOEKBRIEF van 11 augustus 2004 Over medailles, ijzersterke kinderen en (zichtbare) armoede

We hebben zonet geschiedenis geschreven in Cox’s Bazar (CxB). Drie van onze meisjes hebben namelijk medailles gewonnen op de "3rd National Taekwondo Competition", georganiseerd door de Bangladesh Taekwondo Federation & Bangladesh Olympic Committee en de Koreaanse Ambassade in Dhaka. Het was voor de eerste keer in de geschiedenis van CxB dat meisjes deelnamen aan een sportcompetitie in een gevechtssport, op nationaal niveau dan nog wel (en in de hoofdstad) en bovendien meteen met medailles terug huiswaarts keerden! Rumpa en Sabina behaalden zilver en Shumy brons. Het stond dan ook met foto en al op de frontpagina van twee locale kranten en het was the talk of the day (week). Het was werkelijk een onwaarschijnlijke ervaring (en niet alleen voor onze meisjes, ik was er zelf niet goed van). Shumy heeft haar medaille behaald voor de neus van de minister van onderwijs (en nog een paar parlementsleden) en de Koreaanse ambassadeur (die mij persoonlijk drie keer is komen feliciteren met ons team!), en Rumpa heeft de nationaal kampioen van Bangladesh moeten bevechten. Je had onze meisjes daar moeten zien staan, in realiteit toch straatarme kinderen, op het schavotje, stralend van fierheid (en niet zichtbaar arm meer, maar GELIJK aan iedereen!), onder de vlag van hun land & de Olympische vlag, en dan een minister (!) die hen een medaille om de hals hangt. Toch het bewijs van het ongelooflijke succes van wat onze kinderen presteren! Na negen jaar boeken we toch onwaarschijnlijke resultaten met onze meisjes! GEEN ENKEL (onderwijs)programma scoort dergelijke resultaten hier! I Maar het zou Bangladesh niet zijn, moest ook hier geen onsmakelijk corrupt reukje hangen: omdat het hele sportgebeuren plaatsvindt in het overdekte stadion van het Bengaalse leger (het Olympisch Comité heeft geen eigen stadion), is er een deal: het leger geeft het stadion in bruikleen en gaat in ruil met 90% van de gouden medailles naar huis. Sabina had eigenlijk goud moeten hebben (die heeft PRACHTIG gevochten), maar het was haar tegenstreefster die tot ieders verbijstering (!), na een misplaatste lange deliberatie door scheidsrechter en grensrechters, de gouden medaille kreeg in de finale, omdat zij voor het leger vocht (het leger heeft geen vrouwelijke participanten en had aan het meisje gevraagd om in hun naam aan te treden) en omdat een van de grensrechters bij het leger is. Dat was zelfs zo GROF dat een hoger geplaatst persoon van het leger aan mij, ongevraagd, de excuses is komen aanbieden. Nadien ... Veertien van onze meisjes, net geslaagd voor hun laatste jaar hoger onderwijs, mogen nu naar het college (al een wonder dat deze [vader]loze meisjes naar school kunnen en dan nog slagen voor de eindexamens ook), sommige van onze kinderen schrijven maandelijks verhalen en reportages (in het Engels en het Bengaals) voor Toitomboor, het grootste kindermagazine van Bangladesh (met abonnees tot in Engeland en Amerika), en zijn regelmatige deelneemsters op o.a. UNICEF conferenties, kinderen die tot een paar jaar geleden niet eens wisten dat ook zij recht hadden op onderwijs, en nu winnen drie van onze meisjes een medaille op een nationaal gehouden sportcompetitie in Dhaka. Bovendien behalen bepaalde meisjes zulke goede schoolresultaten dat we er sterk over nadenken om hen verder te laten studeren op een middelbare school en college buiten CxB, met een hoger educatief niveau dan wat beschikbaar is in CxB. Onze organisatie probeert daarmee zoveel mogelijk de kinderen persoonlijk te begeleiden, bepaalde talenten te ontdekken en te stimuleren, en de goede resultaten van een meisje te vertalen in meer effectieve en doelgerichte (studie)hulp, gericht op de interesse en studiecapaciteit van elk kind afzonderlijk (dat kan variëren en is dus niet voor elk kind hetzelfde, zoals niet elk kind hetzelfde is). Noem het maar een vorm van “coaching” zoals voor de Olympische spelen: om succes te behalen ga je bijvoorbeeld iemand die goed is in de 100 meter, geen marathon laten lopen, dat is ook niet motiverend voor de atleet zelf. Het zijn natuurlijk de unieke kansen die wij als Education International, Belgium (vzw) – EIB - onze kinderen (willen) aanbieden als noodzakelijke investering in hun educatie, opvoeding en toekomst, want elke ervaring is belangrijk voor hun latere leven en loopbaan. Maar het zijn de meisjes ZELF die uiteindelijk hun eigen droom waarmaken. Onze kinderen presteren zaken die ze zelf niet eens voor mogelijk hielden/ houden. Straatarme meisjes zoals onze kinderen worden “normaal gezien” zonder mededogen brutaal gediscrimineerd, hebben geen rechten (waaronder het recht op onderwijs), mogen zich beperken tot het vuile, slecht betaalde werk, worden gedwongen tot een leven zonder respect in uitzichtloze armoede, en moeten zo ver mogelijk uit de schijnwerpers blijven. Het zijn eigenlijk enkel de rijke kinderen die het recht hebben op educatie, in de krant mogen komen met (sport)prestaties, het zijn enkel rijke kinderen die in een vliegtuig mogen stappen naar een ver land. Arme kinderen, zo wordt er veel te vaak gedacht (en niet enkel in Bangladesh), horen thuis waar wij vinden dat ze thuishoren, namelijk in een krottenwijk, smerig gekleed en ondervoed. Die foto’s zijn we gewend. Armoede MOET voor velen zichtbaar en goed herkenbaar zijn. Als een Jodenster genaaid op het jasje van de armen ...

Waarom zeg ik dat? Wel, onlangs stond ik in Chittagong in een winkel met enkele van onze meisjes, waaronder de kinderen die in Chittagong studeren en daar op internaat zitten. Het was vrijdag (onze “zondag”) en “ouderbezoek” en we hadden de meisjes even buiten het internaat mogen nemen om een frisse neus te halen. Ik was naar wat postkaartjes aan het kijken toen een Duitse en Amerikaanse toerist (studenten) mij aanspraken (je ziet hier niet zoveel blanken, en het is een blanke tic om eerst iets aan een andere blanke te vragen wat je eigenlijk vaak even goed of zelfs beter van een locale persoon zou kunnen te weten komen). Al pratend kwamen we bij ons EIB onderwijsprogramma terecht. “Wij geven studiebeurzen aan straatarme meisjes” antwoordde ik de twee toeristen op hun vraag wat ik hier eigenlijk al zoveel jaar uitspook, “weesmeisjes, straatkinderen, vaderloze meisjes...”. Maar toen ik die zin uitsprak kreeg ik plotseling onze meisjes in de gaten die iets dichterbij waren geschoven, want het is altijd leuk voor hen om eens uit te pakken met hun Engels (er zijn niet zoveel Bengalen die Engels spreken, inclusief hun eigen leraar Engels op de officiële scholen). Toen merkte ik meteen het “ongeloofwaardige” van wat ik zojuist had gezegd in de ogen van de toeristen. “Dit zijn enkele van onze studenten” zei ik geamuseerd (uiterst fier en benieuwd om hun reactie), en ze werden meteen in het Engels aangesproken door een bende mooi aangeklede, stralend gezonde, goed verzorgde, wel geschoolde, goed gemanierde, 14-15 jarige pubers. De twee toeristen wisten duidelijk niet waar ze het hadden. Meisjes in Bangladesh die hen aanspraken, en dan nog in het Engels?! Straatarme kinderen?! Hoe kunnen deze kinderen nu arm zijn?! De kinderen zager er niet straatarm uit, ondervoed, vuil, vies aangekleed en ze waren niet ongeschoold en daarom dom of ongemanierd, maar net het tegenovergestelde. Voor ik er erg in had begon zelfs een van onze meisjes met de Amerikaan over de oorlog in Irak (dat is eigenlijk mijn fout, want ik moedig de meisjes aan om dagelijks de kranten te lezen, die dan later worden besproken in de Engelse lessen, en dan vooral het buitenlandse nieuws, om hen een beter beeld op de wereld te geven, iets wat ze op school bewust NIET krijgen, algemene kennis is gevaarlijk en daarom enkel voor de rijken). Beide toeristen verzekerden me dat ze deze “confrontatie” zouden onthouden voor de rest van hun leven! Hun “cliché” van arme mensen werd hier niet enkel zwaar aangetast, het werd doorbroken! Dit was niet enkel een klein wonder voor hen, het was eigenlijk meer een openbaring welke resultaten kunnen behaald worden met enkel een paar jaar onderwijs. Dat wil zeggen: wat goede wil, het geld van donaties goed besteedt, en veel, heel veel hard werk van de kant van de kinderen zelf om al die talloze onterechte & discriminerende vooroordelen te bevechten en te overwinnen. En winnen doen de meisjes duidelijk! De Duitser die nota bene in Nieuw Zeeland ontwikkelingssamenwerking studeert met een studiebeurs, en al een paar projecten voor armen had bezocht in Bangladesh gaat ons programma daar op zijn universiteit als positief voorbeeld voordragen. Hij kon het met niets vergelijken, zei hij. Ik ben eens benieuwd! Het is waar, onze kinderen worden stilaan “rijk”, rijk in studie en levenservaring, rijk in kennis. “Knowledge is power”, onderwijs creëert kennis en is DE sleutel tot een beter, meer rechtvaardig en meer respectvol leven! We kennen het spreekwoord allemaal, maar hier zie ik het in de praktijk omgezet. Het is waar, vooral onze oudere meisjes (met al bijna 10 jaar EIB-hulp achter de rug), kunnen 100% hun “vrouwtje” staan en zien er stralend uit (al goed, kan je je voorstellen dat deze kinderen nog steeds ondervoed en slecht geschoold zouden zijn, na tien jaar hard werk en de steun en het vertrouwen van talloze sponsors!). Vele andere onderwijsprojecten beperken zich bijvoorbeeld enkel tot het bouwen van scholen of het doneren van schoolboeken zonder zich echt te bekommeren om het studieniveau of de motivatie en de resultaten (en daardoor de toekomst) van de kinderen. Dat is zoals we hier zo dikwijls zien: een mooi hospitaal bouwen maar zich niet bekommeren om de kwaliteit van de dokters of de zorgen die worden toegediend, met als resultaat dat de patiënten er simpelweg doodgaan. Maar ondanks al dit goede nieuws is de eindstreep bijlange nog niet in zicht, en “op onze lauweren rusten” zou het domste zijn wat we kunnen doen natuurlijk. Er is nog veel werk, heel veel werk, er moet nog een lange weg worden afgelegd. Onze meisjes ZIJN arme kinderen die in ENORM moeilijke en vaak dramatische omstandigheden moeten overleven. Dat kunnen we spijtig genoeg niet wegtoveren. Maar de meeste van onze kinderen begrijpen waarover het gaat, waarom ze studeren, hebben een ijzersterke wil en karakter om iets van hun leven te maken, om dat wiel van armoede waarin zij en hun familie proberen te overleven (soms al generaties lang), eindelijk tot stilstand te brengen. Daarom wil ik zoals steeds, jullie onze sponsors, allemaal bedanken voor de steun en het vertrouwen. De kinderen hebben jullie steun HARD nodig en ik hoop echt dat jullie, net zoals deze meisjes, rotsvast blijven geloven in een betere toekomst en hen blijven helpen! Van harte proficiat met het resultaat en BEDANKT! Willy Legendre, EIB Programma Directeur, Bangladesh