Pagina 3Trainees op de thee bij de minister

Pagina 4-5Voorbereiding opAfghanistan tijdensThunderstrike

Pagina 6Symposium overcontraterrorisme legtvinger op zere plek

Nummer 43 | 29 november 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Haast bij bouw van patrouilleschepenDEN HAAG - De vloot grote bo-

venwaterschepen van het Com-mando Zeestrijdkrachten (CZSK)is in de periode van 2009 tot 2011onder de gewenste sterkte. Daar-om maakt staatssecretaris Van derKnaap haast met de aanbestedingvan de bouw van vier patrouille-schepen. Volgende maand denkthij de contracten voor het plat-form en de deelsystemen te kun-nen afsluiten. Het eerste schipmoet in 2011 aan het CZSK wordenovergedragen.

De zes M-fregatten, waarvoordeze oorlogsbodems in de plaatskomen, zijn reeds verkocht aanBelgië, Portugal en Chili.“Daarom kunnen de patrouille-

schepen niet te lang op zich latenwachten”, betoogt de bewinds-man. Het eerste vaartuig moet in2010 beginnen met de proefvaart,het vierde twee jaar later.

circa vijftig koppen, eenderde vaneen fregat. Deze vaste kern zal af-hankelijk van de taken wordenuitgebreid met detachementen,zoals voor de NH-90, mariniers-eenheden of noodhulpteams. Hetschip beschikt dan ook over aan-vullende, permanente accommo-datie tot een maximum van veer-tig personen. Daarnaast kan hettijdelijk onderdak bieden aanmaximaal honderd drenkelingen,slachtoffers of evacués.

In combinatie met de eisen ophet gebied van voortstuwing, heli-kopterinzet (NH-90), stabiliteit enweerstand is een patrouilleschipontworpen met een lengte van102,40 meter op de waterlijn eneen breedte van 15,25 meter bijeen waterverplaatsing van onge-veer 3750 ton. Het is relatief

Ringenridder Van Gelder pakt elke kansNOORDWIJKERHOUT - “Een hele eer”, vindt

hij het. Ringenspecialist sergeant Yuri van Geldergaat sinds afgelopen vrijdag door het leven als rid-der in de CISM Order of Merit.

Na een wervelend en ritmisch optreden (zie foto)voor de delegaties van 34 Europese landen, tijdenseen vergadering van de internationale militairesportorganisatie in Noordwijkerhout, kreeg de ge-nist de medaille opgespeld. Ook de chef de missionvan de Nederlandse delegatie tijdens de MilitaireWereldspelen in India, generaal-majoor HuubSchouenberg, viel die eer te beurt. Beiden ontvin-gen de penning uit handen van de vice-presidentConseil International du Sport Militaire, de Zweedsekapitein-ter-zee Bengt Nylander.

Het was de zestiende keer dat de Europese lan-den bijeenkwamen. Al eerder fungeerde conferen-tiecentrum De Leeuwenhorst als onderkomenvoor een geslaagde General Assembly, dus vormdedeze locatie een logische keuze. “Veel grote beslis-singen worden er niet genomen”, voorspelde hetHoofd Bureau Internationale Militaire Sport, luite-

nant-kolonel (KLu) Hans Goedings. “Er moetenregionaal wel puntjes op de ‘i’ worden gezet watde toernooien betreft en de inbreng van Europain de algemene vergadering.”

Bij de ontmoeting waren ook president CISM,brigadegeneraal Gianni Gola (Italie) en de secre-taris-generaal, de Nederlandse kolonel (KMar) Mi-chel van Meurs, aanwezig. Dat maakte het optre-den van Van Gelder mogelijk belangrijk. “Ik hoopnog steeds op de laatste wild card voor de Olympi-sche Spelen in China, volgend jaar”, sprak de tur-ner optimistisch. Topsportcoördinator luitenant-kolonel der mariniers Chris Kipp zag met de mu-zikale kür van zijn pupil een aardige kans om telobbyen. “We waren waarschijnlijk toch wel bijYuri terechtgekomen voor een demonstratie hier.Dat er mensen met invloed bij het InternationaalOlympisch Comité in de zaal zitten (Gola), is ech-ter mooi meegenomen. Maar wees eerlijk, als jezilver haalt op het WK en dat is niet genoeg voorplaatsing voor de Spelen, dan is er in mijn ogeniets mis in de turnwereld. Yuri verdient het ge-woon naar Peking te gaan.” Foto: Peter Schipper●

CU: EXTRA GELD VOOR KOSTEN VAN SLIJTAGE

MEER DAN DERTIG MOTIES

DEN HAAG - De kosten van extra slij-tage en de vervangingskosten van ver-loren gegaan Defensiematerieel moe-ten zo worden gefinancierd dat het deoperationele capaciteit niet aantast.

Daartoe hebben CDA, PvdA en ChristenUnie deregering afgelopen dinsdag tijdens de begro-tingsbehandeling opgeroepen in een motie. Vo-rig jaar zorgde een motie van CDA-fractievoorzit-ter Van Geel voor extra armslag tot 2009. Na-dien bestaat er onzekerheid. “Over deze kwestieben ik nog in gesprek met de collega’s van Fi-nanciën en Buitenlandse Zaken”, zei MinisterVan Middelkoop in antwoord op deze motie-Voordewind.

Dezelfde partijen en de SGP vroegen de be-windslieden de vijf reserve Apachehelikopterstoch te moderniseren. Vooral Raymond Knops(CDA) vindt het van groot belang. “De normalebedrijfsvoering van Defensie is bijna niet meervol te houden. Daar moeten we verbeteringenin aanbrengen.” Hij stelt een verschuiving in deprioriteiten voor.

Staatssecretaris Van der Knaap laat het oor-deel hierover aan de Kamer over, maar zegdetoe in mei met een mogelijke financiering tekomen.

De stemming over de moties heeft volgendeweek plaats.●

DEN HAAG - De fracties in deTweede Kamer hebben op 31punten verandering van de De-fensiebegroting gevraagd. Metname de SP en de Partij voor deVrijheid (PVV) waren actief methet indienen van moties. Overi-gens ontbraken D66, de Partijvoor de Dieren en Rita Verdonktijdens de drie vergaderingenover de Defensiebegroting.

Remi Poppe en Krista van Vel-zen gingen het verst in hun kri-tiek op het Defensiebeleid. Poli-tiek-veteraan Poppe sprak over“een overmaat aan generaals enofficieren” en “paniek bij dewerving”. Zijn partijgenoot VanVelzen stelde voor het aantal F-16’s terug te brengen en twee M-fregatten en één LC-fregat af testoten. Ook wil de SP uit de ont-wikkeling van de Joint StrikeFighter stappen.

Hero Brinkman (PVV) hamerdevooral op meer geld voor de Ko-ninklijke Marechaussee. Hij wildaarvoor onder meer geld be-schikbaar maken uit de pot voorde bestrijding van ongewenstgedrag (Staal). StaatssecretarisVan der Knaap staat wel sympa-

De patrouilleschepen verrichtenkustwachttaken in Nederland ende Nederlandse Antillen en Arubaen maritieme veiligheidsopera-ties. De bemanning bestaat uit

zwaar voor zijn lengte, wat ondermeer te maken heeft met de be-schermende maatregelen tegenkleinkaliberwapens.

De voortstuwingsconfiguratiegeeft het schip een maximalesnelheid van ongeveer 20 kno-pen. Omdat het in het lageredeel van het geweldspectrumopereert, volstaat een beperktewapenuitrusting. Naast diverseposities voor de MAG, komen ertwee afstandbestuurbare .50 mi-trailleurs en voor de korte totmiddellange afstand gaat devoorkeur uit naar een 27 tot30mm snelvuurkanon. Voor demiddellange afstand is er, zoalsop de M-fregatten, het OTO ME-LARA 76mm kanon, dat van deDeense marine wordt overgeno-men.●

thiek tegenover de motie-Voor-dewind (CU) en Van der Staaij(SGP) over vrijstelling van uitzen-ding voor mannelijke militairenmet kinderen jonger dan éénjaar. Ook een extraatje voor mili-tairen die driemaal op uitzen-ding zijn geweest ziet hij als een

aanvulling op het personeelsbe-leid. De bewindsman vroeg dezemoties aan te houden tot na hetverschijnen van het Plan vanAanpak Werving en Behoud,waarmee generaal-majoor dermariniers Ton van Ede is be-last.●

Foto: Gerben van Es - AVDD

29 november | Pagina 2

MELDPUNT ONGEWENSTGEDRAG

Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT20.00 UUR

(OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR)0800-3333673 (GRATIS)

+31 (0)71-8807118

WWW.RNG.NL/MELDPUNT

Binnen Defensie voert u als medewerker of leidinggevende een aantal P&O-ta-ken via de startpagina P&O-selfservice uit. Door de uitbreiding van selfservicekunt u steeds meer P&O-taken zelf, op ieder gewenst moment, digitaal afhande-len. Om u beter van dienst te zijn, worden enkele nieuwe functionaliteiten inge-voerd. De komende periode kunt u meer uitbreiding van selfservice verwachten. U bereikt selfservice via de link ‘Startpagina P&O-selfservice’ op het Defensieintranetportaal.

UITBREIDING SELFSERVICE VOOR MEDEWERKERSVanaf 30 november 2007:Indienen verklaring eigen huishouding; Aanvragen tegemoetkoming woon-werkverkeer;Verplaatsen vaste flex-dag; Overzicht afgewezen en/of geannuleerd verlof;Wijzigen Mulan-outlook gegevens.Vanaf 21 januari 2008:Aanvragen flexibilisering arbeidsduur: bij functiewijziging, indiensttreding en eer-ste plaatsing na voltooiing initiële opleiding.

UITBREIDING SELFSERVICE VOOR MANAGERSVanaf 30 november 2007:Verplichte motivering bij afwijzing/ annulering van verlofaanvragen; Opleggen en registreren verlof: voor een of meerdere werknemers voor een ofmeerdere verlofsoorten.

GEEN TOEGANG TOT SELFSERVICE? DAN VIA UWPERSONEELSDIENSTAls u geen toegang tot selfservice heeft, blijft u voor deze aanvragen en verzoe-ken papieren defensieformulieren gebruiken die u bij uw eigen personeelsdienst

inlevert. Vanaf 21 januari 2008 dient u deze defensieformulieren bij het DC HR inte leveren.

Voor medewerkers werkzaam in het buitenland verandert voorlopig niets.

Let op: Medewerkers van het Commando Landstrijdkrachten, de KoninklijkeMarechaussee en het Commando DienstenCentra, die geen toegang tot self-service hebben, dienen alleen het defensieformulier voor het aanvragen van eentegemoetkoming woon-werkverkeer bij het DC HR in. Het DC HR verwerkt name-lijk sinds 22 oktober 2007 de NSK-mutaties voor deze drie defensieonderdelen.Overige defensieformulieren kunt u vooralsnog bij uw personeelsdienst indie-nen.

MEER INFORMATIE EN VRAGEN?Meer informatie over de veranderingen in selfservice vindt u in het programmavoor elektronische gebruikersondersteuning (OnDemand), te bereiken via debutton Help op de Startpagina P&O-selfservice.

Voor vragen over de afhandeling van de bovenstaande verzoeken die u via self-service indient, kunt u contact opnemen met het DienstenCentrum HR (DC HR).Uw personeelsdienst blijft het aanspreekpunt voor de aanvragen die u bij uwpersoneelsdienst indient. Het DC HR is van maandag t/m donderdag telefonischbereikbaar van 7.00 uur tot 18.00 uur en op vrijdag van 7.00 uur tot 17.00 uur(0800-CALLSDD (225 57 33) / intern *06 - SDD (733), kies optie 3). Vanuit hetbuitenland: 0031 - 704 143 300 (optie 3). Daarnaast kan op ieder moment eenvraag worden voorgelegd per fax (053 - 481 99 98 / *06 - 581 - 199 98), e-mail (intern via het vragenformulier DC HR onder V in PeoplePoint/Defensiefor-mulieren, dan wel via DC-HR@mindef.nl) of post (MPC 39R, Postbus 295, 7500AG Enschede).

Uitbreiding selfservice voor uw gemak!

Huisvestingsgeschiedenis Luchtmachtstaf geboekstaafdLuitenant-gene-raal Hans deJong overhandigthet eerste exem-plaar aan loco-burgemeestermr. M.P. Heer -kens. Foto ArnoMarchand

BREDA - Het Nederlands Insti-tuut voor Militaire Historie(NIMH) heeft een nieuw boek uit-gebracht: ‘Van Hofstad naar Baro-nie. De luchtmacht in Den Haagen Breda’, van de hand van WimLutgert en Rolf de Winter. Tijdens

een bijeenkomst op 21 novemberin het nieuwe hoofdkwartier vanhet Commando Luchtstrijdkrach-ten (CLSK) in Breda overhandigdede Commandant Luchtstrijd-krachten, luitenant-generaalHans de Jong, het eerste exem-

plaar van het boek aan de loco-burgemeester van Breda, me-vrouw M.P. Heerkens.

Den Haag en Breda spelenbeide een belangrijke rol in dehuisvestingsgeschiedenis van deLuchtmachtstaf. Toen het CLSK inde loop van 2006 verhuisde naareen nieuw hoofdkwartier inBreda, kwam een einde aan eenperiode van 60 jaar waarin deLuchtmachtleiding in de Hofstadwas gevestigd. ‘Van Hofstad naarBaronie’ behandelt niet alleen dehuisvestingsgeschiedenis van deKLu in de verschillende stadsde-len. De publicatie vertelt ook deopmerkelijke luchtvaarthistorievan de Residentie en staat daarbijstil bij de geschiedenis van devier vliegvelden die zich in de di-recte omgeving van Den Haag be-vonden.

Daarnaast wordt de schijnwer-per gericht op het ‘nieuwe nest’in Breda, waar het CLSK na een in-

tensieve speurtocht neerstreek.De 72 meter hoge Luchtmachtto-ren langs de A16 bij Breda onder-ging een ware metamorfosevoordat de verhuiswagens zichvanuit de Hofstad naar de Baro-nie begaven. Hoe dat gebeurde,komt uitvoerig aan de orde in‘Van Hofstad naar Baronie’.Evenals de vele aandacht die bijde inrichting van het hoofdkwar-tier is geschonken aan de rijkeluchtmachtgeschiedenis.

‘Van Hofstad naar Baronie’ ver-schijnt in de rijk geïllustreerdepopulair-wetenschappelijke (vier-kante) reeks van het NIMH,waarin eerder onder meer delenuitkwamen over de historie vande Prinses Julianakazerne, hetdepartement van Defensie (Plein4) en marinevliegkamp Valken-burg. Het 191 pagina’s tellendeboek wordt uitgegeven door VanWijnen, Franeker. Prijs: N 19,90.ISBN: 978 90 5194 304 7.●

MIJNENVEGENTERUG

BIJ DE KM

DEN HAAG - Nederland gaatmogelijk in samenwerking metNoorwegen, Duitsland, Zweden,Finland, Spanje en Italië op zoeknaar een nieuw mijnenveeg-systeem. Dat schrijft staatssecre-taris Van der Knaap aan de Twee-de Kamer.

Er bestaat zowel bij de respec-tieve marines als bij de NAVO eengrote, hernieuwde, behoefte aandeze capaciteit. De verwervings-voorbereidingsfase voor de aan-schaf moet in 2010 zijn afge-rond. De realisatiefase van hetproject beslaat de periode 2010tot en met 2013.

De Koninklijke Marine zag delaatste mijnenveger van de Dok-kumklasse in 1997 uit dienst ge-steld. Uit de Marinestudie van2005 bleek echter dat in onge-veer eenderde van het gebiedwaar mogelijk mijnendreigingbestaat, mijnenjagen niet vol-doende is.

Op dit moment wordt bij het

Marinebedrijf - een onderdeelvan de Defensie Materieel Orga-nisatie - het project ‘AanpassingMijnenbestrijdingscapaciteit’(PAM) uitgevoerd. De mijnenjaag-capaciteit van de tien vaartuigenvan de Alkmaarklasse krijgt eengrondige opknapbeurt. Tevensworden levensduurverlengendemaatregelen genomen. Na dievernieuwing zijn deze schepengeschikt om te fungeren als moe-

derschip (Guidance Control Plat-form) voor het aansturen van on-bemande vaartuigen (drones) ommijnen te vegen. Daarmee ver-krijgt het Commando Zeestrijd-krachten, zonder een uitbreidingvan het aantal schepen, verschil-lende opties voor het bestrijdenvan zeemijnen. Hoeveel geld metdit project gemoeid is, wordt uitconcurrentieoverwegingen nietbekend gemaakt. Foto: AVDD●

Marinebedrijf en LIS gaan samenwerkenDEN HELDER - Het Helderse Marinebedrijf en de

Leidse Instrumentmakers School (LIS) hebben eensamenwerkingsovereenkomst getekend voor de ver-dere ontwikkeling van optische productietechniekenen opleidingen. Hierbij gaat het onder meer om hetbewerken en maken van keramische materialen, enhet machinaal vervaardigen van vlakke en (a)sferischeoptieken.

De technologische veranderingen in de markt enhet geringe aanbod van voldoende gekwalificeerd per-

soneel brachten beide organisaties ertoe de krachtente bundelen.

De LIS is een vakschool voor precisietechnologiewaar jonge mensen worden opgeleid tot Research In-strumentmaker. Binnen de bedrijfsunit Optronicavan het Marinebedrijf houdt het team Optische Com-ponenten zich bezig met het repareren en vervaardi-gen van optische componenten voor de diverse krijgs-machtdelen. Meerdere studenten van de LIS hebbeninmiddels hun weg gevonden binnen Optronica.●

Werkervaring telt mee voor HBO-diplomaUTRECHT - P&O-medewerkers die over relevante

werkervaring beschikken, kunnen vrijstellingen krij-gen voor delen van de HBO-opleiding Personeel & Ar-beid. Luitenant-generaal Hans Leijh, HoofddirecteurPersoneel, heeft daarvoor een contract met Hoge-school Utrecht ondertekend.

Bij de Hogeschool Utrecht kan de kandidaat dewerkervaring laten beoordelen. Het staat ook bekend

onder de naam ‘Erkennen van eerder VerworvenCompetenties’ (EVC). Is de kennis relevant voor deopleiding Personeel & Arbeid, dan wordt de studie-duur verkort. Dit leidt tot een lagere urenbelastingvoor de student en kostenbesparing voor Defensie.

EVC past binnen de ambities van Defensie om hetpersoneel verder te professionaliseren en waar mo-gelijk civiele erkenning te bieden.●

HiTecMasterclass 2007RIJSWIJK - Voor de zevende keer sinds 2001 vond

dit najaar de HiTecMasterclass (HTMC) plaats. Deze cur-sus van twee maanden wordt georganiseerd door deDefensie Materieel Organisatie (DMO) en door TNO De-fensie en Veiligheid. Doel van ervan is om maximaaltwintig recentelijk afgestudeerde technische acade-mici te interesseren voor een baan bij TNO of Defensie.

Dit gebeurt door in het raamwerk van de HTMC theo-retische en praktische colleges projectmanagement tegeven, gekoppeld aan een groot aantal bezoeken aantal van technische locaties, zoals het Marinebedrijf,vestigingen van TNO, het Logistiek Centrum Woens-drecht, het Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem inAmersfoort en nog veel meer. Een week meevarenaan boord van het fregat Hr.Ms. Tromp vormde eenvan de hoogtepunten.

Een groot deel van de HTMC waren de cursisten ge-huisvest op het Instituut Defensie Leergangen (IDL).In het kader van het vak projectmanagement werktenze een complexe projectopdracht uit met als onder-werp ‘Kennisnetwerken’. Dit wordt bij DMO en TNO ge-

zien als een belangrijk item om overheid, kennisinsti-tuten en bedrijfsleven nauwer aan elkaar te verbindenvoor het verbeteren van de wederzijdse kennisopbouwen innovatief ontwikkelen. In acht weken tijd dieptende cursisten, die voordien niet of nauwelijks bekendwaren met TNO en Defensie, het onderwerp uit enpresenteerden goede en nieuwe voorstellen om dekennisnetwerken verder te stimuleren.

Ook ditmaal werd de HTMC georganiseerd en bege-leid door kapitein ter zee Huibert van Eijsden. Hijnoemt de deelnemers “een enthousiaste en leergie-rige groep jonge academici”. “Projectmanagement iseen gat in de markt omdat de universiteiten hier maarweinig tijd aan besteden. De cursisten leren al vanafhet begin hoe belangrijk het is sámen te werken omtot goede resultaten te komen.”

Aan het eind van de HiTecMasterclass leverden desyndicaten waarin de cursisten werkten, in onderlingesamenhang een goed en bruikbaar product af waar deDMO en TNO hun voordeel mee kunnen doen. “Eenuitstekend voorbeeld van synergie”, zegt Van Eijsdenhierover. “Een flink aantal van de cursisten zal kun-nen instromen op technische functies bij TNO en De-fensie.”●

Mijlpaal voor ATFTARIN KOWT/KANDAHAR - De Nederlandse Air Task Force in

Afghanistan heeft weer een mijlpaal bereikt. Op donderdag 22 no-vember vlogen de F-16 jachtvliegtuigen 8000 uren vol terwijl deApache (AH64) gevechtshelikopters hun 3000ste uur haalden.

Nederland zet in Afghanistan zes F-16’s in die gestationeerd zijnop het vliegveld van Kandahar. De vijf aanwezige Apaches hebbenhun basis iets noordelijker op ‘Kamp Holland’, het vliegveld van

Tarin Kowt. De Air Task Force beschikt verder nog over drie Chinook transporthelikopters.●

29 november | Pagina 3

ROTTERDAM - De marinierskazerne in Rotterdamvormde op 22 november het decor voor de jaarlijkseGenderdag. Generaal-majoor der mariniers Ton vanEde, plaatsvervangend hoofddirecteur Personeel, beti-telde hem na afloop als zeer succesvol.

Tot de thema’s hoorde onder meer de kracht vangender in de Nederlandse vredesoperaties. “Met deinzet van gemengde teams presteren we beter. Zoalswe nu zien in Afghanistan hebben we de vrouwelijkemilitairen hard nodig om bijvoorbeeld in contact tekunnen komen met de lokale vrouwen, die ook eenbelangrijke rol spelen in de wederopbouw van hetland”, aldus Van Ede.

Herbegrafenis Van AaltenWASHINGTON - De stoffelijke resten van de Amerikaanse legerser-geant Alexander van Aalten zijn op 20 november met militaire eerherbegraven op Arlington National Cemetery. Van Aalten kwam op20 april om het leven door een bermbom, toen hij tijdens operatie

Achilles in Afghanistan als vrijwilliger het lichaam van de kort daar-voor gesneuvelde korporaal Cor Strik aan het bergen was. Voor dezeonzelfzuchtige daad mocht zijn weduwe op 12 september uit handenvan de Minister Van Middelkoop het postuum aan Van Aalten toege-

kende Ereteken voor Verdienste in goud in ontvangst nemen. Ditdeed de familie besluiten om de sergeant te herbegraven bij zijn ge-sneuvelde kameraden. Bij de plechtigheid werd Nederland onder an-deren vertegenwoordigd door ambassadeur Christiaan Kröner en de-

fensieattaché commandeur Michiel Hijmans.●

Luchtmachtorkest met nieuwe tournee

Bij een feeste-lijke presentatiehoort ook eentaart, aangesne-den door AnitaMeyer en LeeTowers. Foto:Joop van Tellingen

ROTTERDAM - Het Orkest vande Koninklijke Luchtmacht gaatop 10 januari van start met eennieuwe theatertournee: ‘Holly-wood in concert’. Met daarintwee speciale gasten, te wetenLee Towers en Anita Meyer. Vo-rige week vond in het Rotterdam-se nieuwe Luxor de perspresenta-tie plaats.

Overigens zullen Meyer en To-

wers tussen januari en junislechts incidenteel samen optre-den, het merendeel van de showswisselen ze elkaar af. Andere vo-calisten zijn Erica Yong, Madelonvan der Poel, Hans Lemmen enDanny Yanga.

‘Hollywood in concert’ wordtinmiddels al weer de twaalfdetheatershow die het Orkest vande Koninklijke Luchtmacht op de

planken brengt. Chef-dirigentmajoor Jos Pommer verwachtdat hij alle voorgaande in Con-cert-producties zal overtreffen.Meyer en Towers verheugen zicher in ieder geval al op. Eerstge-noemde liet weten dat hen bei-den onder meer de geweldigeprofessionaliteit van het orkest isopgevallen. “Samenwerking isstraks puur genieten.”●

GENDERDAG 2007De afgelopen drie jaar is er hard gewerkt aan het

genderbeleid van Defensie. Dat heeft geleid tot eentoename van het percentage vrouwen, alhoewel hetaandeel van 9 procent militaire vrouwen nog te kortschiet. Behalve het binnenhalen van meer vrouwenbij Defensie is ook het behoud ervan een belangrijkonderwerp. Hier gaat de komende jaren extra aan-dacht naar uit.

Naast de cijfers wordt er ook aan andere zaken ge-werkt. Verbeteringen op het gebied van arbeid enzorg, genderdagen door en voor de defensieonderde-len en het mentorproject voor vrouwelijke burger-medewerkers zijn goede voorbeelden van positieveresultaten. Foto: Herman Zonderland●

SOESTERBERG - Defensieheeft dinsdag de eerste certifica-ten uitgereikt aan militairen alsErkenning van Verworven Com-petenties (EVC). Deze beschrij-ven de civiele waarde van opge-dane werkervaring in bijvoor-beeld Uruzgan. De uitreikingvond plaats tijdens de conferen-tie Verkennen van Competentiesin Soesterberg.

Militairen kunnen de certifica-ten behalen door competenties

op te doen in bijvoorbeeld tech-niek, geneeskundige verzorging,ICT of beveiliging. Defensie enhet ministerie van Onderwijswerken nauw samen bij hettegengaan van schooluitval metbehulp van EVC. Defensie speeltook in op de kwalificatieplichttot 18 jaar, doordat leerplichtigener aan de slag kunnen.

De certificaten zijn verzorgd oferkend door een groot deel vande MBO-opleidingen en ROC’s.●

Uitzending Uruzgan levert studiepunten op

VAN BAALEN OP IDL: ‘JULLIE ZIJN SOMS TÉ LOYAAL’DEN HAAG - “Jullie stellen je

soms té loyaal op; staken niet enspreken nooit met politici. Re-ken maar dat brandweer-, poli-tie- en ziekenhuispersoneel ditwél doen. Politieke partijen hou-den rekening met hun gelui-den.” Prikkelende woorden vande voorzitter van de Vaste Ka-mercommissie voor Defensie,de VVD’er Hans van Baalen, aanhet adres van een klas onderoffi-cieren van het Instituut Defen-sie Leergangen.

De bijeenkomst was bedoeldom de cursisten meer inzicht tegeven in de manier waarop deTweede Kamer over defensie-aangelegenheden beslist. Maarook om een discussie tussenhen en beide politici los te ma-

ken. Naast Van Baalen gaf na-melijk een ander lid van de Vas-te Kamercommissie voor Defen-sie, Arend Jan Boekestijn (VVD),acte de présence. Hij ging in ophet standpunt van de liberalenover Defensie. “Mijn partij wildat er méér geld bij komt. Ik zaleerlijk zijn: ik zou best nógmeer willen vragen dan ik vanmijn fractie mag. Maar let wel;de VVD beschikt met 21 zetelsniet over een meerderheid.”

De onderofficieren wilden demening van Van Baalen en Boe-kestijn weten over het perso-neelsbeleid bij Defensie. Vanhet op tijd verstrekken van kle-ding en schoeisel tot de leef-baarheid op kazernes. Sommi-gen vonden de ‘politiek’ teveel

gericht op het materieel. Boeke-stijn: “Natuurlijk is personeelbelangrijk, maar er moet een ba-lans zijn. Ik ben er niet voor omde kroonjuwelen van Defensiete verkopen en het geld aan demensen te geven. Tijdens eenbezoek aan Garderen zag ik hoeDefensie jarenlang heeft moe-ten lijden. De leefbaarheid op dekazernes laat te wensen over.Maar het geld dat naar aanlei-ding van de Commissie Staalvoor verbetering van de leef- enwerkomstandigheden wordt uit-getrokken, is op die plek heelgoed besteed.”

Er werd gediscussieerd over demate waarin militairen zich totpolitici moeten kunnen wen-den. Van Baalen en Boekestijn

zeiden zich aanbevolen te hou-den voor geluiden en adviezenuit de defensieorganisatie. “Ubent ook burger en ik moet na-mens u mijn werk doen.”

Krijgsmachtadjudant EricNieuwenhuis bracht op dat vlakeen nuance aan. Hij wees op ka-meraadschap en loyaliteit als dékenmerken van de defensieor-ganisatie. “Dat kan tevens onzezwakte zijn, maar we oefenenons vak uit in opdracht van depolitiek. Het geeft me een dub-bel gevoel als militairen buitende hiërarchie om hun zorgen bijde politiek aan de kaak stellen.Soms zie je dat Kamervragen opwel héél goed ingevoerde kennisstoelen. Ik vraag me af of datgoed is.”●

Ervaring opdoen, bijvoorbeeld met geneeskundigeverzorging, om het certificaatErkenning van Verworven competentie te behalen. Foto: Gerben van Es-AVDD

DEN HAAG - Minister van Mid-delkoop van Defensie heeft on-langs in Den Haag tijdens een hightea met een nieuwe lichting trai-nees kennis gemaakt. Onder meerwerd van gedachten gewisseld overpersonele vraagstukken en moge-lijke toekomstige missies. De ta-lentvolle jongeren maken deel uitvan de Trainees Interservice Pro-jectenpool. Die heeft ten doel ho-ger opgeleiden in korte tijd totbreed inzetbare beleidsmedewer-kers op te werken. Op 1 mei gingeen pool van tien kandidaten vanstart. Samen met die van septem-ber komt het aantal defensietrai-nees op zeventien vrouwen entwee mannen, in de leeftijd van 24tot 29 jaar. Ze gaan voor een peri-ode van twee jaar bij Defensie aande slag. Door werken en leren tecombineren, ontwikkelen zij zichvia drie opdrachten tot beleidsme-dewerker.

Bij het aantrekken van traineesricht Defensie zich nog nadrukke-lijker dan voorheen op vrouwen enallochtonen.●

TRAINEES OP DE THEE BIJ MINISTER

29 november | Pagina 4

APACHES ZORGBERGEN HOHNE - Een Chinookhaalt gewonden op, een Apacheschiet grondtroepen te hulp dievijandelijke milities op hun padtreffen. Tijdens ‘Thunderstrike’in Bergen Hohne wordt volop ge-traind. Nou gebeurt dat met enigeregelmaat, maar nu is het scena-rio gebaseerd op deelname aan de‘International Assistance SecurityForce’ (ISAF). Het gaat tenslotteom een voorbereiding op een uit-zending in Uruzgan.

Komend voorjaar vertrekt 45Pantserinfanteriebataljon uit Er-melo naar de Zuid-Afghaanseprovincie. Een compagnie van 11Infanteriebataljon RegimentGarde Grenadiers en Jagers van11 Luchtmobiele Brigade uitSchaarsbergen ondersteunt dehoofdmacht. Evenals AH 64D Apa-che gevechtshelikopters van het301 (Redskin) Squadron van vlieg-basis Gilze-Rijen, CH 47D Chi-nook transporthelikopters van298 Squadron van vliegbasisSoesterberg, leden van 113 Zware

een koud Bergen Hohne wel tewaarderen. Berlijn verneemt des-gevraagd van één van hen datover het ter beschikking staandematerieel niets dan lof bestaat.“Daar kunnen we helemaal zelf-standig mee opereren, zo goed ishet”, vertelt een luchtmobiele in-fanterist hem enthousiast. Hetgeloof van de militairen in demiddelen en in zichzelf valt Ber-lijn erg op. “Dat vertrouwen moe-ten we natuurlijk wel waarmaken.Ik wil dat onze mensen in Afgha-nistan over de beste spullen be-schikken en dat er in Nederlandal mee valt te trainen. Ik geef toedat het materieel een probleembegint te worden vanwege

schaarste en dat ik me daar zor-gen over maak. De financiëlemiddelen zijn krap. We moetentegenwoordig echt elk dubbeltjeomdraaien, maar ik doe er allesaan om te zorgen dat het onzemilitairen in Afghanistan aanniets ontbreekt.”

Over de op handen zijnde uit-zending laat iedereen zich, in elkgeval tegen de commandant, po-sitief uit. Van het risico te kunnensneuvelen, wil niemand iets we-ten. “Die kans is minimaal”,merkt korporaal Guido van lucht-mobiel op. “Met 45 Pantserinfan-teriebataljon trainen we om devoertuigdrills onder controle tekrijgen en het werken met Apa-

Geniecompagnie om geïmprovi-seerde explosieven op te sporen,en diverse andere eenheden.

BLIKSEMBEZOEKCommandant der Strijdkrach-

ten, generaal Dick Berlijn, brengteen bliksembezoek aan zijn mili-tairen. Die weten de belangstel-ling van de hoogste militair in

LAND- EN LUCHTMACHT TWEE HANDEN OP ÉÉN BU

Links: Apachevuurt hier zijnkanon af bijnacht.

Chinook. Nuzijn er nog maarelf, rond 2010telt het squa-dron zeventienvan deze trans-porthelikopters.

TEKST: MONIQUE VANRIJEN-BOSFOTO’S: FRANK VISSER

EN VOOR HET VEILIGE GEVOELches geeft al helemaal veel ver-trouwen. Ze zien alles, kijkenvóór de konvooien uit om te ont-dekken of er iets gaande is. Nee,ik kom heel terug. Beloofd!”

VERSLAVEND“Doodgaan? Dat proberen we zo

goed mogelijk te voorkomen”,zegt majoor Frank, compagnies-commandant van de grenadiersen jagers. “De training is druk,maar gaat goed. Iedereen doetzijn stinkende best. We zijn nietbang om te sneuvelen. Dat dit inAfghanistan af en toe wel ge-beurt, leidt niet tot extra angst.Wel vraagt iedereen terugkerendetroepen de oren van het hoofd.Mensen gaan vanwege de drei-ging zeer serieus om met Afgha-nistan. En vergeet de luchtmachtniet. Die zorgt voor een veilig ge-voel, hangt er met Apaches als denood aan de man is. Als infante-rist heb je veel beperkingen, maarde luchtmacht betekent met haaraanwezigheid extra ogen én eenenorme steun voor ons.”

Voor luitenant-kolonel WidoGerdsen, tot voor kort Apachevlie-ger, maar sinds deze maand com-mandant van 298 Squadron,vormt de bescherming van degrondtroepen een vanzelfspre-kendheid. Wanneer die in een pe-nibele situatie zijn beland, doen

de Redskins er alles aan hun land-machtcollega’s te helpen. “Voorde vliegers werkt het redden vanmensen verslavend.”

Luitenant-kolonel Onno Eichels-heim, squadroncommandant van301, bevestigt dat. Bovendien, zomeent hij, is het erg goed te mer-ken dat de landmacht de Apache-vliegers heeft leren vertrouwen.“In Afghanistan zitten we samenop Kamp Holland in Tarin Kowt.Als mensen vragen hebben, lo-pen ze even langs. Je krijgt van-zelf een hechte band. Natuurlijkwil je die mannen redden als zein nood zijn.”

LUCHTSTEUN AANVRAGENOm zo optimaal mogelijk alle

taken in Afghanistan te kunnenuitvoeren, trainen niet alleen deChinookvliegers hun loadmastersen doorgunners. Ook de Apache-vliegers werken in Bergen Hohneaan hun kwalificatie. Vanwege deuitzending gaat het nu om een opde ondersteuning van grondtroe-pen afgestemd programma. Ze si-muleren weliswaar het lancerenvan Hellfire geleide antitankraket-ten, want vanwege de minimaalacht kilometer ruime veiligheids-zone die het wapen vraagt, kan jedie binnen Europa zo goed alsnergens afvuren. Dus geldt trainas you fight in Afghanistan. Schie-ten met 2.75 inch unguided rocketsen 30mm munitie via het boord-kanon kan echter wel; overdag,maar ook in het donker. Wapen-

instructeurs beoordelen via beeld-materiaal de acties van de vliegersen kijken of zij volgens de vastge-stelde manier werken. Geleerdelessen in Afghanistan wordenmeegenomen als extra leerstof.Iets dat ook de landmacht doet.“Daar krijgen de mannen steedsmeer kennis mee over de moge-lijkheden en onmogelijkhedenvan helikopters”, zegt Eichels-heim. “We beoefenen met henclose combat attacks, oftewel lucht-steun aanvragen. Hoe doe je dat?Grondtroepen weten inmiddelsook dat een Apache er na een ver-zoek niet direct hangt. Wanneerze een bepaalde situatie zien aan-komen, kunnen ze een toesteleerder aanvragen. Dan zijn we erprecies op het juiste moment. Sa-men bepalen we vervolgens hoezo snel mogelijk een doel valt uitte schakelen. Dat trainen wehier.”

NIET VERSLONZENEen juiste wapenkeuze is even-

eens van belang. Wat gebruik jeom een voertuig uit te schakelen.En waarom zou je een ongeleideraket, waar je maar een beperktaantal van meeneemt, inzettenals 30 mm kogels - waarvan erzelfs mét een extra brandstoftankdriehonderd in de snellader pas-sen - ook het gewenste effect heb-ben. Hoe voorkom je dat jeslachtoffers maakt onder de bur-gerbevolking? Voor de Apache-vliegers geldt volgens Eichels-heim vooral dat ze alle acties tij-dens Thunderstrike volgens hetboekje doen en daardoor niet ver-slonzen. “Gewoon weer even depuntjes op de i zetten. Maar wezijn heel goed bezig hoor. Slechtstien jaar geleden begonnen wemet Apache vliegen, maar je ziettijdens een gunnery als deze dat jeje kunt kwalificeren zonder con-cessies te doen.”

De AH 64D’s, ook wel aangeduidals vliegend wonder, worden nureeds beschouwd als een levens-verzekering voor de grondtroe-pen. Maar binnenkort zijn ze totnog meer in staat. De eerste twee

toestellen op Gilze-Rijen beschik-ken sinds een maand of twee alover de Modernised Target Acquisi-tion Designation Sight (MTADS). Ditzichtsysteem heeft een sterk ver-beterde infraroodcamera. Volgenskapitein Martin een honderd pro-cent vooruitgang. “Je ziet véélmeer detail.”

“Met MTADS loopt Nederlandaardig aan kop als we het hebbenover tactisch en dynamisch opere-ren”, valt Eichelsheim hem bij.De squadroncommandant hooptdat alle toestellen spoedig zijnvoorzien van dit nieuwe snufje,dus ook de vijf die inmiddels nietmeer in de verkoop staan.

TANKEN EN HERBEWAPENENBij Thunderstrike mag het zwaar-

tepunt dan bij een optimaleondersteuning van grondtroepenliggen. De machines kunnen veelmeer dan verkennen, het verle-nen van vuursteun en het escorte-ren van konvooien en transpor-thelikopters. “Bij nacht en ontijvijandelijk gebied ingaan vooreen actie bijvoorbeeld. Dat staatin Bergen Hohne op de waak-vlam”, zegt majoor Pier, waarne-

IK IN URUZGAN

Apache lanceert ongeleide projectielen.

Een van elf Chinooks van 298 Squa-dron, met daarachter een Apache.

Links: Op het‘Forward ArmingRefuelling Point’zorgen loadersgemiddeld driekeer per dagvoor nieuwebrandstof, 30mm munitie en2.75 inch onge-leide projectie-len. Een Apacheslurpt bij nor-maal gebruikbinnen drie uur1400 liter weg,een Chinookvierduizend. Opde achtergrondeen aantal raket-ten. Het wittedeel is echt, deblauwe kop oe-fenmateriaal.

Links: Doorgun-ners op schietles.

Rechts: Tijdenshet gunschieten

gaan er steedstien 30 mm ko-

gels uit. In dertigseconden heefteen Apache bij

aaneengeschotenvuur zijn lader

leeg.

Commandant 301 Squadron Onno Ei-chelsheim: “Met MTADS loopt Neder-land aardig aan kop als we het heb-ben over tactisch en dynamisch ope-reren.”

V.l.n.r: GeneraalDick Berlijn, aan-komend com-mandant battle-group luitenant-kolonel CeesRijke en de com-mandant 43 Ge-mechaniseerdeBrigade, brigade-generaal Mart deKruijf. Gezamen-lijk bekijken zijeen optredenvan land- enluchtmacht tervoorbereidingvan een uitzen-ding naar Zuid-Afghanistan.Foto: Andréa vande Kasteele

29 november | Pagina 5

mend hoofd operaties van het301. “Zoiets oefenen we daaromlater in Fort Hood.”

Bepaalde trainingsaspecten mo-gen nu dan achterwege blijven,andere dingen pikken de vliegerswel weer mee. Laagvliegen bijnacht bijvoorbeeld. Dat moet ookworden gepraktiseerd. Waarom inDuitsland? “Om in Nederland degeluidoverlast te beperken”, zegtEichelsheim.

Wat ook het nodige lawaai ver-oorzaakt, is het tanken en herbe-wapenen op een Forward Armingand Refuelling point (FARP). Daartraint personeel zo snel mogelijk,maar toch veilig, in het zowelChinooks als Apaches met peutoptoppen en bij die laatste tevensnieuwe patronen en raketten teplaatsen. Voor een dergelijke actiestaat drie kwartier, maar als denood aan de man is, moet hetmaar met draaiende motor en ro-tor. Dan klaart het FARP-personeelde klus binnen één kwartier. “Deright hand loader vult aan zijnkant rockets bij en zorgt voor debrandstof”, legt korporaal 1 Mar-tijn uit. “De left hand loader laadt

het kanon en de rockets aan zijnkant.”

Martijn, die veel verstand heeftvan transporten met gevaarlijkestoffen, geniet van zijn werk,maakt geen punt van uitzendin-gen en wil het liefst tot zijn func-tioneel leeftijdsontslag bij deluchtmacht blijven. “Volgens hetFlexibel Personeelsysteem zouhet moeten kunnen. Ik wacht dusmaar af.”

Gerdsen zou willen dat hij men-sen in de rij had staan voor eenfunctie bij 298. Tegen 2010 heefthij er zes Chinooks CH 47F bij enis zijn squadron zeventien vlie-gende vrachtwagens sterk. “Rond2013, schat ik, telt 298 Squadron25 crews zegt hij. “Nu zijn dat erslechts tien. Bij de loadmastersmaken we een inhaalslag en extravliegers zijn in opleiding. Tochkan ik er nog meer gebruiken.Dat geldt ook voor technisch per-soneel. Maar weet je, met 298komt het uiteindelijk helemaalgoed.”●

Van niet commandanten is om veiligheidsredenen

de achternaam weggelaten.

29 november | Pagina 6

DEN HAAG - Door de Tweede Wereldoorlogen de daaropvolgende Koude Oorlog hebbende legers in het Westen zich vooral op het voe-ren van een conflict tussen machtsblokkentoegelegd. De strijd op kleine schaal tegen eenander soort tegenstander is pas na 11 septem-ber 2001 weer actueel geworden. Frappant,want voor 1939 was het Britse leger groten-deels in guerrillaoorlogen verwikkeld. Aldusprofessor Ian Beckett van de Universiteit vanNorthampton tijdens het symposium ‘CounterInsurgency: Historical roots and relevance’ datop 15 november in de Koninklijke Bibliotheekte Den Haag werd gehouden.

SYMPOSIUM OVER CONTRATERRORISME LEGT VINGER OP ZERE PLEK

TEKST: BERT VAN ELK

In de negentiende en twintig-ste eeuw was het Verenigd Ko-ninkrijk alles bij elkaar bij enigehonderden ‘small wars’ ergenster wereld betrokken. Het win-nen van de ‘hearts and minds’van de autochtone bevolking, zo-als nu in zwang is, stond daarbijabsoluut niet voorop. Zeker inde negentiende en het begin vande twintigste eeuw vormde hetafslachten van de plaatselijke be-woners en het platbranden vande dorpen dé manier om de te-genstander eronder te krijgen ente houden. Langzaam maar ze-ker echter veranderden de in-zichten. De Britse generaal-ma-joor Sir Charles W. Gwynn for-muleerde in de jaren dertig vierprincipes waaraan counter insur-gency (COIN - het bestrijden vanirreguliere troepen) moest vol-doen, wilde die succes hebben.Het gezag moest uitgaan van deciviele autoriteiten, er diendeminimaal geweld te worden toe-gepast, er moesten voldoende fi-nanciën zijn en civiele en mili-taire autoriteiten dienden nauwsamen te werken. In de TweedeWereldoorlog deed het Britse le-ger veel ervaring op met guerril-laoorlogvoering. Die kennis ge-bruikte het bij naoorlogse con-flicten, zoals Maleisië in 1948.

Sir Robert Grainger KerThompson noemt in zijn studieuit 1966 vijf principes voor suc-ces bij COIN, mede gebaseerd opde ervaringen in Maleisië. Zomoet er een civiele regering zijn,militairen moeten binnen dewet functioneren, er dient eenoverall plan te zijn, het primaatligt bij de politiek en de regeringmoet gebied hebben waarin zijde baas is, met een goed wer-kend politieapparaat. VolgensBeckett zijn deze vijf principeseen handleiding, maar geenblauwdruk voor succes. In Irak,zei hij, is er geen sprake van eenechte guerrilla en spelen er ver-schillende zaken tegelijkertijd.De strijd in Afghanistan echterlijkt wel meer op een guerrilla.Daar moeten de Britse troepende hevigste gevechten leveren

sinds de Korea-oorlog. Beide si-tuaties hebben volgens hem metelkaar gemeen dat er te weinigmilitairen zijn gestuurd met teweinig materieel. Hij hamerdeerop dat terughoudendheidnoodzakelijk is. “Met grof ge-weld win je de harten van demensen niet. Dat is niet simpel,maar COIN is nooit simpel.”

ATJEHDat een guerrilla lang kan du-

ren, concludeerde ook dr. Jaapde Moor van het Nederlands In-stituut voor Militaire Historie(NIMH) aan de hand van de At-jeh-oorlogen in Nederlands-In-

dië. Dr. Christiaan Snouck Hur-gronje, de adviseur van generaalJoannes van Heutsz, schatte des-tijds in dat er twee jaar nodigzou zijn om dit gebied te pacifi-ceren. Maar uiteindelijk duurdehet veel langer en ook het ge-weldsniveau was veel hoger danvoorzien.

Wat het heden betreft, steldedr. Thijs Brocades Zaalberg vanhet NIMH, dat de zogenoemdeDutch approach, die de Neder-landse eenheden in Afghanistanzouden hanteren, niet bestaat.In Den Haag werken alle betrok-kenen weliswaar samen, maarin Afghanistan is de juiste mix

van burgers, politie en militai-ren nodig om succes te hebben,bij lange na niet bereikt: Neder-land heeft er 1500 militairen enslechts zes burgerfunctionaris-sen. “We doen het niet beter dananderen”, zei Zaalberg. Dat ont-lokte aan generaal-majoor Tonvan Loon de opmerking dat veelNederlandse militairen takenuitvoeren, die eigenlijk doorburgerambtenaren moeten wor-den gedaan. “Simpelweg omdatze zich kunnen verdedigen. Bur-gers niet. Het alternatief is datwe burgerambtenaren lerenzichzelf te verdedigen.”

Van Loon noemde het opmer-kelijk dat er zo weinig politie-mensen uit Europa naar Afgha-nistan gaan, terwijl zij een be-langrijke schakel vormen in deopbouw van het land. “Slechts170 man, van wie er vijftig voorde staf zijn.”

NAVO-DOCTRINEDr. Conrad Crane van het US

Military History Institute werktmomenteel met veertien colle-ga’s aan de nieuwe COIN-doctrinevan het Amerikaanse leger en demariniers, die binnenkort ver-schijnt. COIN draait wat hem be-treft om de aandachtsvelden sta-biliteit, aanval en verdediging.Drie stadia zonder duidelijkegrenzen, die langzaam in elkaarovergaan. Hij vindt het moeilijkom één doctrine te schrijvenvoor Irak. Het land is in diversezones verdeeld en de VS voeren

in elke sector een andere oorlog.“Soms meer aanvallend, somsmeer stabiel”, aldus Crane inzijn lezing.

In het nieuwe handboek wordthet hoofdstuk over inlichtingengeschreven door een cultureelantropoloog. “Uit de cultuur vaneen volk valt veel meer informa-tie te krijgen, dan zo op het eer-ste gezicht gedacht.” Naast eenhoofdstuk over het ontwerpenvan operaties, is er ook een op-genomen over het uitvoeren er-van, inclusief psy-ops*. “Maarwat deze week werkt, kan vol-gende week niet meer werken,want de vijand leert ook.”

David Hazel van het Britse mi-nisterie van Defensie ten slottesomde een aantal redenen op,waarom de Britse strijdkrachtenniet goed waren voorbereid opde missies in Irak en Afghani-stan. Zo waren de lessen uit hetverleden vergeten en werd demissie in Afghanistan daarnaastals een peace support operationom Kabul te beschermen ge-zien. Bovendien zou Irak vankorte duur zijn, waarbij de Brit-se eenheden begin 2004 alweerde aftocht zouden blazen.

Volgens Hazel werkt het Vere-nigd Koninkrijk nu samen metde Amerikanen aan een nieuweCOIN-doctrine. Daarin wordenvijf belangrijke punten voor suc-ces genoemd. Om te beginnendient er bij een voorgenomenCOIN-operatie altijd een duidelijkdoel of concept of operations tezijn. Punt twee moeten de troe-pen verzekerd zijn van de steunvan de bevolking. In de derdeplaats dienen militairen en ci-viele autoriteiten gecoördineerdsamen te werken. Ten vierdemoet er sprake zijn van effectie-ve communicatie met de bevol-king. Tot slot is het verkrijgenvan de juiste inlichtingen van vi-taal belang. Wat Hazel betreft isde volgende stap dat er een COIN-doctrine komt voor de hele NAVO

of dat er op zijn minst begripontstaat voor elkaars doctrine.●

*Het met psychologische middelen beïnvloeden

van de tegenstander.

Boven: …Irakzou van korteduur zijn… Britsefuseliers in 2003met hun Milanantitankwapen inactie bij Basra.Foto: Crown copy-right

Links: …de strijdop kleine schaaltegen een andersoort tegenstan-der is pas na 11september 2001weer actueel ge-worden… Depuinhopen vanhet WTC.

Links: …de strijdin Afghanistanlijkt meer op eenguerrilla… EenCanadees LightArmoured Vehi-cle bij de voor-uitgeschoven ba-sis Spin Boldak.Foto: Kevin Paul,Canadian Army

Onder: Ook metpsy-ops, al danniet via de ether,wordt getrachtde tegenstanderte beïnvloeden.Foto: Aaron Ansa-rov, U.S. Navy

Counter-insurgency schiet (nog) te kort

WONINGENTe koop: Anna Paulowna (NH), Rembrandtlaan 13.Grote, uitstekend onderhouden halfvrijstaandewoning met aanbouw en garage. Ind.: woonkmr70 m2 met woonkeuken. 1e verd.: 3 slpkmrs,badkmr met douchecabine, 2e verd.: slpkmr 25m2. Vraagprijs: N 320.000. Inf. 070 - 318 87 88.Te koop: Arnhem, eengezinshoekwoning, rustigekindvriendelijke buurt. Gunstig gelegen t.o.v. uit-valswegen en centrum. V.v. kunststof kozijnen,dubb. beglazing, zolder geheel geïsoleerd. Grotewoonkmr met openhaard, open keuken, bijkeu-ken, 3 slpkmrs, badkmr douche/ligbad. Vr.pr. N219.000,- k.k. Info 06 - 537 000 94.Te koop: Den Helder, Julianadorp, Wierbalg 1917,middenwoning met uitbouw waarin keuken aanachterzijde. Ruime woonkmr, tuinkmr, 4 slpkmrs,kastruimte, badkmr met ligbad en 2e toilet. Ste-nen berging met zolder in achtertuin. Nabij win-kels, eetplein, sportver., duinen strand en zee. Inf.:022 - 366 81 81 of zie www.pieters.nl Te koop: Ermelo, Wielewaal 198, hoekwoning,vrijstaande garage. Kindvr. buurt. Bjr 1992. Kunst-stof, dubbel glas. Plavuizen, vloerverwarming, nwtoilet. 1e verd.: 3 slpkmrs, compl. badkmr. 2everd.: slpkmr, dubb. dakkapel. Garage in spouw.Direct beschikbaar. Vr.pr N 279.000,- k.k.Info:0341 - 55 69 63 of zie www.bbvastgoed.nlTe koop: Heeswijk Dinther, Het Geerke 26, ruime2/1 kap woning. Woonopp. 115 m2, perceel 239m2. Rustig en centraal gelegen. Minuut lopen vancentrum met winkels en markt. Vr.pr. N 295.000,-k.k. Info: 0413 - 29 15 23 of www.funda.nl Te koop: Heteren Kamperfoeliestraat 37, eenge-zinswoning, bjr 2000. Ind.: tuinger. woonkmr,keuken, hal met toilet. 1e verd.: 3 slpkmrs,badkmr v.v. bad/douche en 2e toilet. 2e verd.:zolder via vaste trap, extra (slp)kmr. NabijSchaarsbergen, Utrecht en Oirschot via A50/A15.Vr.pr.: N 227.500,- k.k. Info: www.funda.nl ofwww.ttmnvm.nlTe koop: Rijen, Charley Tooropstraat 24, instap-klare, ruime tussenwoning met serre, rolluiken, 4slpkmrs, badkmr met douche en ligbad. Rustig ge-legen in wijk Vliegende Vennen en toch centraalt.o.v. alle voorz. Snel beschikbaar. Vr.pr. N222.500,- K.K. Zie: www.funda.nl of www.make-laarsland.nl.Te koop: Breda, Adriaan van Bergenstraat 378,2-kmr appartement, opp. 45 m2, Breda/KMA. Ind.:woonkmr, balkon met uitzicht op kerk, open keu-ken + div. inb. app., Slpkmr, badkmr met douche-cabine + wma. Geschikt voor starter. Vr.pr. N159.000,- k.k. Info makelaar: 076 - 524 77 88 ofzie www.funda.nlTe huur: vanaf 15-12-07: Breda, luxe monumen-taal, gestoffeerd appartement met slpkmr, berg-ruimte, badkmr met douche en ligbad in hartjecentrum met tuin 100 mtr van KMA terrein, metparkeercarroussel en logeerappartement voor N1.250,- p.m. excl. GWL. Interesse bel: 06 - 512 38356.Te huur: Gouda, Palenstein 6, ruime 6-kamer een-gezinswoning. Gelegen in rustige, groene en kind-vriendelijke buurt. Nabij winkelcentrum. Prima alslocatie voor een baan in Den Haag. Inf: 0182 - 5333 18.

DIVERSENTe koop: Oud baretembleem GNKT grote kroon).Prijs N 80,-. Inf.: 06 - 200 028 20.

RECREATIETe huur: Zuid Frankrijk (streek Gard) op park LeMattas in Méjannes le Clap, 4 pers. bungalow met2 slpkmrs (1 met een 2-pers. bed en 1 met 2 1-pers. bed) oven, wasmachine etc. Tennisbanen,jeu-de-boule baan, kinderspeeplaats en zwembadop park.Tel: 0227 - 60 17 13 of e-mail:rolande@quicknet.nl●

DEKAATJESheten de gratis advertenties in de Defensiekrant.De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijndan veertig woorden en kan alleen schriftelijk ofper e-mail worden ingediend. Plaatsinggeschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie isniet verantwoordelijk voor de inhoud, nochvoor de gevolgen van de plaatsing. Op de en-velop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermel-den. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naarde Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES DenHaag of defensiekrant @mindef.nl, onder ver-melding van naam, adres, woonplaats eventueeltelefoonnummer, onderdeel en registratienum-mer.

DEFENSIE LIJNT OP MET HULPDIENSTENEERSTE GEZAMENLIJKE RAMPENOEFENING IN ZUID-HOLLAND ZUID

De hulpdiensten en Defensie werken samen op het water tijdens Kerend Tij. De duwboot van 105 Burgcie wordt met een takeldoos in het water gelegd.

HENDRIK IDO AMBACHT -Honderd activisten die van heteiland gehaald moesten wordendoor de politie, een cameramandie uit een helikopter viel, eengezonken camera, een heli dieop gassenflessen in het tenten-kamp neerstortte. Met daar bo-venop een reeks ontploffingenen grote aantallen slachtoffers.

Zie daar het scenario van de ci-viel-militaire oefening ‘KerendTij’ die over de Sophiapolder bijHendrik Ido Ambacht raasde.Met aan het slot nog twee echtegewonden ook.

De reddingsbrigade, brand-weer, de geneeskundige hulpbij ongevallen en rampen(GHOR), politie uit de regio, de

gemeente en Defensie werktennauw samen om deze fictieveramp in goede banen te leiden.Het belangrijkste doel was omte ervaren hoe de samenwer-king en communicatie tussende civiele hulpverleningsdien-sten en Defensie in de praktijkzou verlopen.

Bij de ontruiming van het ei-

land was de brandweer aanwe-zig ter ondersteuning van deandere diensten. De reddings-brigade werd ingezet om actie-voerders op te vissen die tracht-ten te vluchten door het waterin te springen. De GHOR had terplekke een noodopvang inge-richt en een aantal ambulancesstond klaar om slachtoffers wegte brengen naar ziekenhuizenin de omgeving. De politiezorgde voor begeleiding, de ver-keerscirculatie en afzettingrondom het crisisgebied. Allehulpdiensten waren vertegen-woordigd in de oefenstaf en on-der leiding van de veiligheids-functionaris van de gemeentewerd het scenario uiterst seri-eus uitgevoerd. Namens het Re-gionaal Militair CommandoWest waren de majoors Robbertvan der Waal, Roland van Leeu-wen en luitenant-kolonel JanVerwoerd aanwezig. In totaalwerkten er 185 mensen meeaan de oefening.

Voor ‘Kerend Tij’ kwam 105Brugcompagnie uit Wezep meteen vlotgroep en vier duikersover. Met het vlot kon zowelpersoneel als materieel wordenvervoerd. Het werd in HendrikIdo Ambacht gebruikt om hulp-diensten en materieel over tezetten naar het eiland en slacht-offers terug te halen. Een vande twee aanwezige militaire zie-kenauto’s maakte daadwerkelijkde oversteek om patiënten tevervoeren en over te dragen aande GHOR. De duikers van de ge-nie en brandweer hebben geza-menlijk gezocht naar de cameradie op de bodem van de Noordlag. Tijdens de oefening werdook een gele haakarmbak vande GHOR op een groene Scaniavan de landmacht geplaatst.Handig om in dit in de praktijkte testen.

Vanwege de snel dalende tem-peratuur aan het begin van deavond was het voor twee figu-ranten geen oefening meer: zij

kregen echte onderkoelingsver-schijnselen. Ze zijn voortijdiggestopt en behandeld. Kortdaarna werd besloten om ie-dereen met het vlot van 105Brugcompagnie van het eilandte halen.

HEEN-EN-WEERDe bruggenbouwers hadden

het toch al druk de afgelopenweken. Herinneringen aanDrs. P. - met zijn lied De Veer-pont (‘de boot is vol!’) - kwa-men boven bij de oefening van101 Geniebataljon uit Wezep.Het bataljon trainde in het ma-ken van rivierovergangen inGelderland. 105 Brugcompag-nie, onder leiding van majoorMarcel Rot, zorgde dat er tweeveren in bedrijf werden ge-steld. Eén over de Nederrijnten zuiden van Rhenen en éénover de Waal bij Ochten.

De oefening begon vroeg inde ochtend met het bouwenvan de pont bij Rhenen. Ver-volgens werd geniematerieelovergezet om aansluitend deheen-en-weer bij Ochten te re-aliseren. Tijdens de oefeningzijn met de veren diverse mili-taire voertuigen overgezet, va-riërend van MB’s tot zwarevrachtwagens. Dit alles ondertamelijk barre omstandighe-den. Het waaide flink, bij lagetemperaturen, en het regende.De Waal is een vrij snel stro-mende rivier, met verraderlijkedraaikolken, die een goedestuurmanskunst vereist. Diestuurmanskunst van de vakbe-kwame schippers van de geniewas ook nodig om het veer, on-danks de vele binnenvaart-schepen, toch veilig aan deoverkant te krijgen.

Tijdens de oefening toonde105 Brugcompagnie ook aandat ze geschikt is om deel tenemen aan de NATO ResponseForce (NRF-10), waarvan ze inhet nieuwe jaar zes maandendeel uitmaakt.●

IN HET KORTBREVET HDV

RIJSWIJK - De Commandant der Strijdkrachten beslootafgelopen juli dat zeven buitenlandse stafopleidingen gelijkstaan aan de Hogere Defensie Vorming (HDV). Naar aanlei-ding daarvan speldde generaal-majoor Hans Wehren, di-recteur Directie Aansturing Operationele Gereedstelling,onlangs namens de CDS het HDV-brevet op bij in het buiten-land geschoolde officieren. Hij deed dit op het InstituutDefensie Leergangen. Wehren beëindigde de ceremonie

met de aansporing: “U allenkunt en moet de ambassa-deurs zijn voor onze steedsmeer joint en combined ge-oriënteerde organisatie.Daarbij kunt en zult u denetwerken, waarvoor u ge-durende uw buitenlandseopleiding de basis heeft ge-

legd, ten volle moeten gaan benutten. Ik vertrouw eropdat u daarin zult slagen.”

Het brevet HDV wordt binnen defensie beschouwd alseen kwaliteitskeurmerk en als de basis voor het succesvolkunnen vervullen van hogere functies in de defensieorgani-satie en op internationale staven.●

ONDEROFFICIEREN GESLAAGDVOOR OTB

BUDEL - Acht adjudanten en een sergeant-majoor zijngeslaagd voor de cursus Opleidings- en Trainingsbegelei-der (OTB). Deze zes weken durende training wordt eenmaaljaarlijks verzorgd door de per 1 september opgerichteSchool voor Leidinggeven en Opleidingskunde (KL) in Bu-del. Commandant luitenant-kolonel drs. Wilco Roepersreikte de certificaten uit. De OTB adviseert de commandantvan een opleidingscentrum op het gebied van onder meermilitair onderwijs. Ook waarborgt hij de kwaliteit van in-structeurs door hen te begeleiden en eventueel examens afte nemen. Tevens is de OTB gemachtigd een takenboek afte tekenen.●

PRO LIBERTATE DE BESTEHILVERSUM - Het Haagsch Studenten Schutters Korps

‘Pro Libertate’ heeft de Prins Bernhard WeerbaarhedenTrofee gewonnen. Negen studentenweerbaarheden stre-den hier begin november om tijdens de schietwedstrijd inOirschot. Pas op de 22ste echter was de uitslag bekend.

De studenten worden jaarlijks getest op militaire kennis envaardigheden, plus de schietresultaten.

Verder tellen presentatie en herkenbaarheid bij een op-treden naar buiten mee en de draagt een dergelijke bijeen-komst bij aan het versterken van de onderlinge band tus-sen de weerbaarheden.●

CORRECTIE BILJARTTOERNOOIDEN HAAG - In deze rubriek stond onlangs abusieve-

lijk vermeld dat de voorronden van het defensie biljart-toernooi van 7 t/m 13 januari plaatsvinden. Dat moet zijn:t/m 31 januari.●

NIEUWE MILIEUAUTO’S VOORLANDMACHT

DEN HAAG -Het wagenpark vande landmacht isuitgebreid met 21milieuauto’s vanhet type MercedesBenz Sprinter 311CDI. Ze zijn bedoeldvoor het inzamelenvan klein chemischafval als TL-buizen,batterijen en inktcartridges op kazernes. De wagens be-schikken over een vloeistofdichte vloer en bakken en va-ten voor het scheiden van afval. Verder zijn ze uitgerustmet een elektronisch stabiliteitsmechanisme voor het be-rekenen van het gewicht van de lading en het zwaarte-punt van het voertuig. De Mercedessen gelden als milieu-vriendelijk vanwege onder meer een speciaal dieselfilterdat de schadelijke uitstoot van roetdeeltjes tot een mini-mum beperkt.●

HULDE VOOR BREDASE REDDERSBREDA - Vijf employees van het Instituut Defensie

Leergangen in Breda zijn onlangs door directeur kolonelJan Blom in het zonnetje gezet (zie foto) voor het reddenvan een mensenleven. Het slachtoffer fietste langs depoort van het IDL,toen hij ten prooiviel aan hartritme-stoornissen en eeninfarct dreigde tekrijgen. De vijf bo-den direct hulp, ieder in een eigenrol. Een gealarmeerde ambulance bracht de man naar eenziekenhuis waar hij een dotterbehandeling onderging. Hijis intussen aan de beterende hand. Zonder het adequateingrijpen van de IDL’ers zou hij waarschijnlijk overledenzijn. De vijf waren Emerita Overgaa-Bardales van het par-ticuliere schoonmaakbedrijf GOM Schoonhouden, hoofd-poortbewaker Arnold Krijgsman, de adjudanten DavidHoogendoorn en Walter van Hoog van de Bedrijfshulp-verlening, en IDL-receptioniste Leonie Wennekes.●

Onder het plaveisel het moeras…

De Koninklijke Utrechtse Studentenvereeniging totVrijwillige Oefening in den Wapenhandel verdedigdede titel. Tevergeefs.

De overdracht. Foto: Ron v/d Slik.

29 november | Pagina 7

ColofonDe Defensiekrant is een wekelijkseuitgave van de directie Voorlichting &Communicatie van het Ministerie vanDefensie bestemd voor het geheleDefensiepersoneel.

Hoofd DefensiemediaEllen Eggink (070 - 318 83 35)

Eindredactie:Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

Redactie:Evert Brouwer (070 - 318 83 30)Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36)

Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck

Telefoon: (070) 318 83 26, via hetmilitaire net: 501, tst. 88326Fax (070) 318 74 32

Defensiesite: www.mindef.nl

E-mail: defensiekrant@mindef.nl

Bezoekadres: Spui 32,2511 BS Den Haag

Postadres: Postbus 20701, 2500 ESDen Haag, MPC 58B

De inhoud van de artikelen in deDefensiekrant hoeft niet nood-zakelijkerwijs de mening van deminister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in deDefensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening vande inzender weer en kunnen door deredactie worden bekort. Overname van artikelen of delendaarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kangeen recht worden ontleend. Dezeinformatie wordt in algemenebewoordingen en met terzijde latingvan details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.

Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenlandN 15,88. Opgave schriftelijk bij admi-nistratie Defensiekrant (zie boven), inhet geval van een dienstabonnement.Particuliere abonnees kunnen zich op-geven bij: Abonnementenland, postbus20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 22652 63 of www.aboland.nl, waarna eenacceptgirokaart wordt toegezonden.

Adreswijziging:Het verdient aanbeveling adres-wijzigingen vroegtijdig en uitsluitendschriftelijk op te geven; het kost enkeleweken voor het nieuwe adres in hetverzendbestand is opgenomen.

Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer)

Druk:DeltaHage, Den HaagISSN: 0167-0808

29 november | Pagina 8

Defensie EvenementenkalenderDe verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldtvoor de komende tijd de volgende evenementen:

2 december: Lezing ‘Gamelan ontmoet wajang’ in Museum Bron-beek, Arnhem

5 december: Kinderworkshop ‘Vliegen’ in het Militaire Luchtvaart-museum, Soesterberg

Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actu-eel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensieook bereikbaar via intranet.●

NIEUWE EXPOSITIE MILITAIRELUCHTVAART MUSEUM

De interactieve, permanente ex-positie toont de belangrijkste tech-nische ontwikkelingen in deluchtvaart vanaf het begin van de20ste eeuw. Van een fragiel toe-stel vervaardigd van hout en lin-nen tot een computergestuurdemachine waarin de modernstesnufjes zijn verwerkt.

Het (militaire) vliegtuig heeftzich sinds de eerste gemotoriseer-de vlucht van de gebroedersWright in 1903 in snel tempo ont-wikkeld. ‘Techniek in en om hetvliegtuig’ geeft een beeld van dieontwikkeling aan de hand van dethema’s Constructie, Motoren, Ca-mouflage en Cockpit. Techniek is

vooral zelf doen en ervaren. Meteen druk op de knop een heteluchtballon laten opstijgen, ont-dekken of je een straalmotor aande praat kunt krijgen of testen ineen F-16 cockpit of je aanleg hebtvoor vliegen. In deze expositiestaat interactie met het onder-werp dan ook centraal.●

SOESTERBERG - ‘Techniek in en om het vliegtuig’ luidt de naam van een exposi-tie die sinds vrijdag 23 november in het Militaire Luchtvaart Museum te zien valt.

Staatssecretaris Cees van der Knaap verrichtte de opening.

Nederlands marineverleden in Japan herdacht

NAGASAKI - ‘Mitsubishi Heavy Industries & Shipyard’ in Nagasaki vierde inoktober haar 150-jarig bestaan; deze maand was het de beurt aan ‘Nagasaki

University’. Beide instellingen vinden hun oorspong in het Nederlands mari-nedetachement dat in 1857 in Japan werkzaam was.

Het Land van de Rijzende Zonwas door de Verenigde Statengedwongen zijn grenzen te ope-

nen na tweehonderd jaar totaleafsluiting voor de wereld en hadNederland gevraagd te helpen

met de modernisering die hetnu nodig had. De Nederlandseregering zond al in 1855 een ma-rinedetachement, dat te Naga-saki de eerste marineacademiein Japan oprichtte. De schenkingvan het raderstoomschip Zr.Ms.Soembing in oktober 1855 wordtter plekke gezien als stichtings-datum van de Japanse marine.

Met het tweede detachementin 1857 arriveerden ook de mari-nearts Jhr. J.F. Pompe van Meer-dervoort en officier-machinistH. Hardes in Japan: de eerstewordt de stichting van de eersteuniversiteit in Japan toegedicht,de tweede bouwde een stoomfa-briek in de baai van Nagasaki,

waar later Mitsubishi Indus-tries zou verrijzen.

De Universiteit van Nagasakivroeg dr. Alan Lemmers van hetNederlands Instituut voor Mili-taire Historie in Den Haag eenbijdrage te leveren aan de fee-stelijkheden. Tijdens voorberei-dend onderzoek ontdekte hijeen grote collectie tot nog toeonbekende technische tekenin-gen van de stoomfabriek dieHardes in 1857-1861 bouwde.Deze bevinden zich in het ar-chief van de NederlandscheStoomboot Maatschappij Fijen-oord, die machines en bouwele-menten voor de fabriek leverde.Dit wordt in het Gemeentear-chief Rotterdam bewaard.

De 83 technische tekeningenzijn de enige die nog bestaanen bieden een prachtig beeldvan het werk dat Hardes totstand bracht. Een aantal is metspoed gerestaureerd en wordttentoongesteld in het NagasakiMuseum of History and Culture.

Tijdens een bezoek aan destad gaf Lemmers drie lezingenover de Nederlandse marinede-tachementen en de fabriek vanHardes. Prof. H. Beukers en dr.H.J. Moeshart van de Univer-siteit Leiden belichtten de acti-viteiten van de Nederlandsemarineartsen. De viering werdbekroond met de officiële ope-ning van een leergang Neder-landse taal aan de Universiteitvan Nagasaki.●

Akanoura 1863. Overzichtsfoto van de stoomfabriek in 1863; Naga-saki-stad ligt aan de overzijde vande baai.

LEZEN & GAMEN

Assassin’s Creed maaktalles waar

DEN HAAG - De vraag naar Assas-sin’s Creed, de nieuwe game van Ubi-soft, is groot, zo merkten we aan devele vragen die de redactie bereikten.Dus meteen actie ondernomen en eenpaar dagen later lag een recensie-exem-plaar in de bus. De verwachtingen wa-ren hoog gespannen en met recht. Ge-lukkig dat de begrotingsbehandeling

van Defensie de afgelopen weken ‘savonds werd gehouden, anders had-den we van geen ophouden geweten.

Zo’n vijftien jaar geleden speeldenwe met de eerste versies van Prince ofPersia. Daaraan doet deze game weldenken, maar wat is er veel veranderdin de wereld van hoofdpersoon Altairen thuis door de XBox-360.

Zoals de naam van het spel al ver-raadt, hebben we hier te maken meteen koelbloedige moordenaar - eenAssassijn - die in het begin wordt ge-degradeerd tot de laagste klasse in zijnsoort. Hij moet - in de periode van deDerde Kruistocht - negen bekende per-soonlijkheden in diverse steden zien uitte schakelen om in zijn rang terug tekeren. Een best ingewikkeld scenario,zo lijkt het, maar het speelt als eentrein. Je mag vechten, stelen, en - zeerverantwoord - mensen in nood de hel-pende hand bieden. Zij worden devrienden die je later nog wel eens no-dig hebt. Het mooiste zijn echter dedetails van de gebouwen in drie histo-rische steden, waaronder Jeruzalem.Spring eens met Altair over de daken.Die bewegingsvrijheid maakt het spelzo mogelijk nog leuker en dus blijft degamer ook niet hangen in ellenlangegevechten.

Assassin’s Creed is een uitgave vanUbisoft en ligt in de winkels voor rondde zestig euro (XBox-360 en PSIII), dePV-versie kost een tientje minder.●

Over eenmiskendegeneraal

DEN HAAG - Generaal Winkelman isdegene die de geschiedenis inging als debevelhebber die in mei 1940 de capitu-latie ondertekende. Volgens luitenant-kolonel b.d. E.H. Brongers had dat ech-ter generaal I.H. Reynders moeten zijn.Deze Chef van de generale staf werd in1939 benoemd tot Opperbevelhebbervan Land- en Zeemacht. Ruim vijfmaanden later moest hij weer het veldruimen ten faveure van de al gepensio-neerde Winkelman. Dat ging niet zon-der slag of stoot en degenen die dezeperiode bewust hebben meegemaakt,herinneren zich het voorval direct.

Brongers, eerder verantwoordelijkvoor werken als ‘Afsluitdijk 1940’ en‘Slag om de Residentie’, betoogt dat ‘deintelligente, hardwerkende generaal zo-wel in civiele als militaire kringen hoogwerd gewaardeerd’. Bij zijn voorberei-dingen op een mogelijke oorlog kreegReynders volgens de auteur tegenwer-king van het kabinet-De Geer. Pas na deoorlog werd zijn gelijk toegegeven. “Eenduidelijk eerherstel volgde echter niet”,stelt Brongers. Met dit boek - gelardeerdmet veel foto’s en documenten - is datin ieder geval voor een deel wel ge-beurd.

‘Generaal Reynders, een miskend be-velhebber 1939-1940’ is zojuist versche-nen bij Uitgeverij Aspekt. De paperbacktelt 166 pagina’s en kost 19,95 euro.ISBN 978-90-5911-603-0.●