Informatie voor duurzaam inkopen van

Externe Adviesdiensten

Datum: 20 mei 2010

Colofon Dit document voor duurzaam inkopen is ontwikkeld door NL Milieu en Leefomgeving in opdracht van het Ministerie van VROM.

Meer informatie tel. 088 602 93 00, duurzaaminkopen@agentschapnl.nl en www.agentschapnl.nl/duurzaaminkopen.

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

1

Inhoudsopgave

1 Inleiding.................................................................................................................................................... 2 1.1 Afbakening van de productgroep ..............................................................................2 1.2 Beleid en Markt......................................................................................................3

2 Duurzaamheid en inkoop ...................................................................................................................... 5 2.1 Duurzaamheidsaspecten .........................................................................................5 2.2 Duurzaamheid in het inkoopproces ...........................................................................5 2.3 Bronnen en relevante informatie ..............................................................................6

1 Inleiding

Let op!: Dit document wordt niet geactualiseerd. Het document is gebaseerd op onderzoek uitgevoerd in de periode 2007-2008 en kan verouderde informatie bevatten.

Dit document bevat achtergrondinformatie voor het verduurzamen van een inkoop die valt binnen de productgroep externe adviesdiensten. Benutting van deze informatie is niet vereist voor het streven naar een bepaald percentage duurzaam inkopen, die de (semi-) overheden zichzelf hebben opgelegd.

Het ministerie van VROM heeft voor deze productgroep geen milieucriteria vastgesteld voor duurzaam inkopen. De reden hiervoor is dat de duurzaamheidsimpact van deze productgroep gering is.

Sociale criteria zijn wel van toepassing op deze productgroep. Informatie hierover is niet opgenomen in dit document. Daarvoor kunt u terecht op de website van VROM, www.vrom.nl/duurzaaminkopen.

1.1 Afbakening van de productgroep

De productgroep externe adviesdiensten omvat de inhuur van kennis en capaciteit (met een resultaatverplichting) van de volgende bedrijfstakken:

− Interim management

− Organisatie- en formatieadvies

− Beleidsondersteunend onderzoek en beleidsadvies

− ICT advies en ondersteuning

− Juridisch onderzoek en advies

− Communicatie en marketingadvies

− Vertaaldiensten

− Accountants en financieel advies

− Ingenieurs- en milieudiensten.

Deze productgroep omvat niet: inhuur van personeel (inspanningsverplichting) volgens uitzend- of detacheringsconstructie (zie hiervoor de productgroep Uitzendkrachten);

Niet bij alle adviesdiensten bestaat er een directe relatie tussen het onderwerp van advies en duurzaamheid. Voor productgroepen waarbij deze relatie er wel is, kunnen duurzaamheidscriteria worden toegepast die ontwikkeld zijn voor de productgroep dat het onderwerp van het advies behandelt. Bijvoorbeeld: bij de inhuur van advies over de aanleg van wegen, kunnen specifieke aandachtspunten worden gevonden in de productgroep Wegen.

CPV-codes

Om het de aanbestedende dienst gemakkelijker te maken wordt een selectie van CPV-codes gegeven die van toepassing kunnen zijn op deze productgroep. Deze selectie is niet uitputtend of compleet. Het blijft de verantwoordelijkheid van de aanbestedende dienst om zelf de juiste set van CPV-codes te verzamelen, aansluitend bij de betreffende aanbesteding.

De volgende CPV-codes zijn op deze productgroep van toepassing:

72000000-5 IT-diensten: adviezen, softwareontwikkeling, internet en ondersteuning

73000000-2(3) Onderzoek en ontwikkeling, en aanverwante adviezen

79000000-4

Zakelijke dienstverlening: juridisch, marketing, consulting, drukkerij en beveiliging.

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

2

79100000-5 Juridische dienstverlening

79200000-6 Boekhoudkundige, audit- en fiscale diensten

79300000-7 Markt- en economieonderzoek; enquêtes en statistieken

79400000-8 Adviezen inzake bedrijfsvoering en management, en aanverwante diensten

79500000-9 Ondersteuning voor kantoorwerk.

79900000-3 Diverse zakelijke en andere diensten.

Gerelateerde onderwerpen

De productgroep externe adviesdiensten is onder andere gerelateerd aan de volgende onderwerpen en/of productgroepen:

− Uitzendkrachten

Kijk voor meer informatie over productgroep(en) op www.agentschapnl.nl/duurzaaminkopen.

Dit document wordt niet geactualiseerd en kan dus andere namen bevatten dan de op de website genoemde productgroepen.

1.2 Beleid en Markt

Marktschets De markt van externe adviesdiensten is zeer gevarieerd. Er zijn meer dan 150.000 adviesbureaus (bron: www.kvk.nl, 2009) waarbij van ruim 95% minder dan 10 personen werkzaam zijn.

Op rijksniveau heeft er een analyse plaatsgevonden op de omvang van de uitgaven aan inkoop van tijdelijk personeel in 2006. In Kamerstuk 117816 gaat minister Ter Horst (BZK) in op deze inkoopuitgaven-analyse zoals die gemaakt is in opdracht van het Regiebureau Inkoop Rijksoverheid. Exacte gegevens over de omvang in Euro’s van de inhuur van externe adviesdiensten door overheden zijn niet bekend.

Er zijn tal van brancheorganisaties actief waarin adviseurs georganiseerd zijn, zoals:

− BNA - Bond van Nederlandse Architecten;

− FENIT - Federatie van Nederlandse brancheverenigingen voor informatietechnologie (ICT Office);

− NOVAA - Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten;

− ONRI - Advies- en ingenieursbureaus;

− OOA – Orde van Organisatiekundigen en – Adviseurs;

− ROA - Raad van Organisatie-Adviesbureaus;

− VEA – Vereniging van Communicatie-Adviesbureaus;

− NIVRA – Nederlands Instituut voor Register-Accountants; etc.

De internationale branchevereniging FIDIC heeft wereldwijde ontwikkelingen en trends in de advies- en ingenieurswereld geanalyseerd. FIDIC bracht in 2004 kort samengevat de volgende ontwikkelingen in beeld (bron: ONRI):

− Nieuwe vormen van aanbesteden;

− Veranderd aanbod van diensten;

− Outsourcing bij overheden;

− Verticaal en horizontaal meer tijdelijke en permanente samenwerkingsverbanden, zoals allianties;

− Schaalvergroting en internationalisering;

− Duurzaamheid, vooral praktische oplossingen;

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

3

− Het belang van technologie en innovatie neemt toe;

− Meer aandacht voor de levenscycluskosten van projecten;

− Meer aandacht voor risicomanagement;

Wetgeving en beleidsontwikkelingen:

− Europese dienstenrichtlijn;

− European Building Performance Directive;

− Kyoto-protocol en Nederlandse klimaatdoelstellingen;

− Kabinetsplan Schoon en Zuinig.

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

4

2 Duurzaamheid en inkoop

In dit hoofdstuk vindt u de inhoudelijke afwegingen voor duurzaamheid bij de productgroep externe adviesdiensten en algemene informatie om duurzaamheid in het inkoopproces mee te nemen.

2.1 Duurzaamheidsaspecten

De rechtstreekse impact van adviesdiensten op het milieu is relatief gezien - zeker ten opzichte van andere sectoren als industrie, logistiek en bouw - beperkt. Kern van adviesdiensten is de inzet van adviseurs, vaak op locatie van de opdrachtgever. Daarbij vindt woon-werk en werk-werkverkeer plaats tussen de adviseur en de opdrachtgever.

In hoeverre externe adviesdiensten verduurzaamd kunnen worden hangt af van de mate waarin de duurzaamheidimpact specifiek bepaald en beïnvloed kan worden. De meest relevante duurzaamheidsthema’s voor externe adviesdiensten zijn:

− mobiliteit (klimaatverandering & luchtkwaliteit);

− energiegebruik kantoren (klimaatverandering);

− maatschappelijke waarde van geleverde diensten (duurzaamheid breed).

De milieu-impact van de adviesdiensten is daarnaast sterk afhankelijk van het soort advies dat wordt geleverd. Echter niet bij alle advisering is er een relatie tussen het onderwerp van de advisering en duurzaamheid. Bij productgroepen waarbij deze relatie er wel is, worden of zijn duurzaamheidscriteria ontwikkeld en aangegeven in de productgroep, die het onderwerp van het advies behandelt, zoals bijvoorbeeld ingenieursbureaus die adviseren over stedenbouwkundig ontwerp en over bouwprojecten.

Mobiliteit

Een belangrijke milieu-impact van adviesdiensten wordt veroorzaakt door mobiliteit. Mobiliteit heeft twee belangrijke milieu-effecten: 1) lokale luchtverontreiniging en 2) klimaatverandering. Voor beide aspecten geldt dat het verkleinen van de vervoersafstand, het gebruik van alternatieve vervoersmiddelen (zoals zuinige voertuigen of OV) én zuiniger rijgedrag (www.hetnieuwerijden.nl) een lagere milieubelasting oplevert. Het niet gebruiken van motorvoertuigen is vanzelfsprekend de schoonste mobiliteitsoplossing.

Aangezien er bij het inhuren van adviesdiensten -conform Europese aanbestedingsregels- geen invloed kan worden uitgeoefend op het soort transportmiddel dat wordt gebruikt door de adviseurs, is het niet mogelijk om voertuiggerelateerde criteria op te stellen ten aanzien van de vermindering van luchtverontreiniging of klimaatverandering.

Met betrekking tot het tegengaan van klimaatverandering geldt dat de prioriteit moet worden gelegd bij het reduceren van de CO2-emissies (minder vervoerskilometers, alternatieve of zuinige vervoersmiddelen, zuiniger rijgedrag). De resterende CO2-emissies kunnen vervolgens gecompenseerd worden door middel van klimaatcompensatie.

2.2 Duurzaamheid in het inkoopproces

Duurzaamheid begint met het inventariseren van de behoefte van de (interne) klant. Vervolgens speelt duurzaamheid in elke inkoopfase een rol van meer of mindere betekenis. Meer informatie over hoe duurzaamheid in het inkoopproces kan worden meegenomen is te vinden in de handleiding duurzaam inkopen www.agentschapnl.nl/duurzaaminkopen.

Duurzame aspecten die in het inkoopproces bij de productgroep externe adviesdiensten kunnen worden meegenomen zijn:

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

5

Informatie voor duurzaam inkopen van externe adviesdiensten

Datum publicatie: 20 mei 2010

6

Beperking reiskilometers

Advisering kan plaatsvinden op locatie van de opdrachtgever of vanuit het kantoor van de adviseur. Ga na of structurele aanwezigheid op kantoor van de opdrachtgever noodzakelijk is. Regelmatig overleg tussen opdrachtgever en adviseur zal in de meeste gevallen gewenst of vereist zijn. Ga na of er voor de opdracht op andere manieren over de opdracht te communiceren is.

Beperking papiergebruik

Ga na of correspondentie en adviesproducten (rapporten, beleidsnotities, tekeningen, accountantsverklaringen, verslagen, etc.) zoveel mogelijk digitaal aangeleverd kunnen worden.

Indien de adviesproducten in hardcopy moeten worden aangeleverd worden deze stukken zoveel mogelijk dubbelzijdig en op duurzaam papier (voorzien van één van de volgende keurmerken: Milieukeur, Europees Ecolabel, Nordic Swan, Blaue Engel of gelijkwaardig) geprint.

2.3 Bronnen en relevante informatie

− Kamer van Koophandel (www.kvk.nl);

− Milieu- en Natuur Planbureau (www.mnp.nl);

− Ministerie van Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu (www.minvrom.nl);

− Centraal Bureau voor de Statistiek (www.cbs.nl);

− MVO Nederland (www.mvo-nederland.nl);

− MVO Platform (www.mvo-platform.nl);

− International Organization for Standardization (www.iso.org);

− NEN Managementsystemen (www.nen.nl);

− Stichting Coördinatie Certificatie Milieu- en Arbomanagementsystemen (www.sccm.nl);

− GRI Global Reporting Initiatief (www.globalreporting.org);

− Brancheorganisatie voor adviseurs NL ingenieurs (www.onri.nl).