COS - Computers op school, jr. 13, nr. 1, januari 2001 'De client is koning op internet' Er is niet veel geregeld op internet. Toch bevalt het

prima. Een artikel voor beginners over internet.

'Filteren met grote mazen' De jacht op het verkeerde. Ongewenste websites voor kinderen, wat kun je doen om het 'erge' van het scherm te houden.

Twee artikele over netwerken in de school: 'Zelf een netwerk inrichten in de basisschool, sprookje of realiteit?' en 'een netwerk laten inrichten in het basisonderwijs'. Voor en nadelen van beide keuzes komen aan de orde. Hoe pak je een en ander aan.

De rubriek Tips & trucs: Windows 2000, wat kan er allemaal? en meer tips.

Software-evaluatie: 'Het geheim van de levende vulkaan'. Een programma voor groep 7. Aan de orde: taal, rekenen, aardrijkskunde, natuur, maar vooral het probleemoplossen. Uitg. TLC Domus, prijs fl. 49,95 voor de cdrom. Aantrekkelijk programma, echter maar op één pc tegelijk te spelen.

'Geen paniek voor loslopende spinnen'. Artikel over kidNET, de ontwikkeling van lessen natuur en techniek voor groep 7 en 8, waarbij internet en email geïntegreerd onderdeel uitmaken van de lessen. Zie ook: www.kidnet.utwente.nl/kidnet/insecten.htm .

Software-evaluatie: 'Wereldoriëntatie in een krokant jasje: verslavend! is de titel van deze software-evaluatie. Het programma heet: 'Waar ter wereld is Carmen Sandiego'. Een programma voor aardrijkskunde en taal van uitg. TCL Domus, prijs fl. 49,95. Een enorm motiverend programma.

'Ook thuis knagen de muizen'. Uitgeverij Muiswerk Educatief brengt ook thuiswerk versies uit van zijn programma's. Sympatieke programma's, echter te weinig feedback voor de gebruiker.

In de rubriek BERICHTEN: Het Land van Ooit heeft internationale onderscheiding ontvangen voor 'Beste website'. De site van het Koninklijk Instituut voor de Tropen, afd. samsam, heeft een aanmoedigingsprijs gewonnen.

Cos-Lesidee "Wat komt er na groep 8?" een internetles over kiezen na de basisschool. Vier websites zijn hierbij nodig, www.vmbo.nl , www.cito.nl , www.brugklas.nl , www.avbschool.nl/gr8/index.htm .

In de rubriek Net@werken komen de communities van Kennisnet aan de orde.Samenvattend: veel potentie, soms te veel dolende.

Verder vier pagina's evaluaties verschenen in de COS van 1991 t/m 2000. Een geweldig handig overzicht.

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 2, februari 2001 'Een verleidelijk antwoordapparaat'. Vervolgartikel over kidNET, de ontwikkeling van

lessen natuur en techniek voor groep 7 en 8, waarbij internet en email geïntegreerd onderdeel uitmaken van de lessen. Zie: www.kidnet.utwente.nl/kidnet/internetblad.htm .

'Digitale kringgesprekken'. Naast kennisnet is er meer aan community's. Diverse alternatieve mogelijkheden onder de loep. Tevens nog even op een rij wat er inmiddels bij kennisnet is functioneerd voor groep 7 en 8.

'Digitale beelden', artikel over het gebruik van powerpoint in de klas, maar ook word en publisher komen aan bod op de basisschool De Krullevaer in Nieuwegein.

Software-evaluatie: 'Euphoria in een notedop', een programma voor wereldverkenning/informatieverwerking in de bovenbouw van OWG-bureau, prijs fl. 8,= j/licentie of fl. 32,= onbeperkt gebruik/licentie. Een leerzaam programma, maar ook wat saai.

'Beheer educatieve programma's geeft vaak problemen'. Artikel over installeren en onderhouden van programmatuur.

In de rubriek NET@WERKEN gesignaleerd de website van Artis: WEB-uil. Naast van alles over dieren (Apen -Zebra), ook informatie over de aarde, sterrekunde, ruimtevaart, vleesetende planten. Verder je site 'Wat wil je worden' voor kinderen van 8 - 12 jaar.

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 3, maart 2001 'Wie komt er in mijn digitale hokje' is de kop van alweer een artikel over online

communities. John Bronkhorst bespreekt de diverse communities voor het basisonderwijs.

'Samen internetten, samen sterk'. derde artikel over kidNET, de ontwikkeling van lessen natuur en techniek voor groep 7 en 8, waarbij internet en email geïntegreerd onderdeel uitmaken van de lessen. Zie: http://www.kidnet.utwente.nl/kidnet .

'Kamer stemt in met verdere uitrol kennisnet' en 'kennisnet: marktplaats of doorgangshuis?', een tweetal artikelen over beleid tav kennisnet.

In de rubriek BERICHTEN: Keesie gaat visuele zoekmachine ontwikkelen voor jonge kinderen, Malmberg & Reclame.nl komen met veilige kindersite http://www.joejoe.nl/. Z@pellin/Teleac-NOT heeft een paassite ontwikkeld.

Software-evaluatie: 'Breureka', een programma voor rekenen/breuken voor de bovenbouw. Uitgave van OWG-bureau, prijs: fl. 28,50 per deel, fl. 64,50 voor drie delen. Een oefenprogramma voor lastige leerstof. Nadeel de veelheid aan handelingen voor de leerling, verder ook visueel niet erg aantrekkelijk en weinig administratie.

In de rubriek NET@WERKEN gesignaleerd de website Internetwijzer Basisonderwijs. Voor docenten basisonderwijs hèt startpunt voor een surfsessie, de website Natuurlijk duurzaam, opdrachtgever Shell, het Prikbord Primair Onderwijs, met vacatures, een verbeterde zoekfunctie bij kennisnet, de didactobank bij kennisnet met aanwijzingen betreffende deskundigheidsbevordeling per 'didacto'.

Cos-Lesidee 'Gezonde voeding'. een internetles over gezond eten adhv de voedselpyramide. Vijf websites zijn hierbij nodig: www.eettest.nl , www.hetschoolplein.nl/natmil/1-1-3.htm , www.voorlichtingmvo.nl , www.voedingscentrum.nl , www.brainpop.nl . .

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 4, april 2001 'Een eigen webserver in de school'. Artikel over het hoe en waarom van een eigen

webserver.

'Heeft de nieuwe leerkracht genoeg leer-kracht? Artikel over het opleiden van ICT-minded leerkrachten, daaraan is juist behoefte vlgs John Bronkhorst. In het artikel speelt de EFA een niet-onbelangrijke rol.

'Aan een half woord genoeg', vierde artikel over kidNET, de ontwikkeling van lessen natuur en techniek voor groep 7 en 8, waarbij internet en email geïntegreerd onderdeel uitmaken van de lessen. Zie: http://www.kidnet.utwente.nl/kidnet .

'E-learning: technologie moet bescheiden zijn'. Over digitale leeromgevingen, kringen, enzovoort. Over mislukkingen en successen.

'Introductie van de euro op school'. Wat is er aan software en welke websites geven informatie over de euro. Zie o.a.: www.euro.nl/jongeren/index.html en www.fi.uu.nl/rekenweb . Maar ook: http://www.iselinge.nl/scholenplein/euro/indexeuro.html en www.avbschool.nl .

Cos-Lesidee 'Betalen met de euro'. Vijf websites zijn hierbij nodig: zie ook hiervoor.

'Alles wat je wilt weten over vliegtuigen'. Een cd-rom die een deel van het documentatiecentrum vervangt. Uitgave TLC Domus, prijs fl. 29,95. Een cd-rom uit de serie: Alles wat je wil weten over … (uit het Engels). Wens: afdrukbare werkbladen meeleveren, svp.

In de rubriek BERICHTEN gesignaleerd de website www.kleurplaten.nl , met 10.000 - 12.000 bezoekers per dag een zeer populaire site, nieuwe Eduroms van A.W.Bruna Multimedia op de markt, maar ook van dezelfde uitgever: 'Internet in de klas', een tweetal papieren uitgaven van Schoolsupport: Computeren op school en Zelfstandig werken met schoolpaspoort internet.

In de rubriek NET@WERKEN: Vlaanderen en ICT: www.klascement.nl.

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 5, mei 2001 'Cool, Clautje, Giebel en de rest'. De eerste miss internetverkiezing georganiseerd door

de NCRV. Het project is te volgen op: www.kidsonline.nl .

'Het digitaal rijbewijs onderwijs: de toetsing'. Een artikel over het DRO, mede naar aanleiding van het ambitieuze ICT-plan van minister Ritzen uit 1997. Alle informatie over het DRO op een rij. Zie ook: http://www.ictonderwijs.nl/ .

'Voorhoedescholen moeten voorbeeldscholen zijn'. Een artikel over schoolportretten en het debat daarover. Zie ook: www.onderwijsinspectie.nl , www.istonderwijs.nl , www.ictdagen.nl .

In de rubriek NET@WERKEN gesignaleerd de website projecten in groep 1 en 2, de website HUISWERKWEB voor basisschoolkinderen.

In de rubriek BERICHTEN gesignaleerd de website Kaboem = het online pretpark voor kinderen tussen 8 en 15 jaar en het Onderwijsplein voor meerdere doelgroepen w.o. de basisschool.

'Vragen staat vrij', vijfde artikel over kidNET, de ontwikkeling van lessen natuur en techniek voor groep 7 en 8, waarbij internet en email geïntegreerd onderdeel uitmaken van de lessen. Zie: http://www.kidnet.utwente.nl/kidnet .

Cos-Lesidee 'Per 1 mei nieuwe verkeersregel: Geef het door, rechts gaat voor …'. Een internet les over het verkeer. Er horen drie websites bij: www.geefhetdoor.nl , www.3vo.nl en www.iselinge.nl/scholenplein/pabolessen/99002averkeer/homepage/index.htm .

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 6, juni 2001 "Maak je eigen E-zine", artikel over wat is een e-zine en voorbeelden. Pabo kan helpen in

de bovenbouw van de basisschool. Kijk o.a. op http://www.maki.nl/mkezine/abonneer.html

"ICT onmisbaar bij landenspreekbeurten", artikel over gebruik van o.a. internet bij een landenspreekbeurt naast andere informatie (incl. handleiding).

Bespreking van CDROM "Op wereldreis", fl. 30,=. Te gebruiken als zelfstandig product.

Netwerken Bespreken van "Zoekprof.nl", een website voor het beter gebruiken van zoekmachines, voor iedereen geschikt, ook voor kinderen, zie op http://www.zoekprof.nl Speciaal voor kinderen v.a. 9 jaar de website "Coolkids", http://www.coolkids.nl .

COS - Computers op school, jr. 13, nr. 7, september 2001 Cos-Lesidee "Prinsjesdag" met de website van de eerstekamer, min.van financien en

het jeugdjournaal

Artikel “ICT en aardrijkskunde” met verwijzingen naar oefensoftware, edutainment en websites.

Artikel over “Rouwverwerking”. Kijk op http://www.korstanje-educatie.nl voor pabo-studenten en docenten basisonderwijs.

Aardrijkskundeprogramma “Toporama Agteres” wordt besproken.

Artikel “Wat is er extra aan de CDROM van de grote bosatlas?”

Berichten Website Vereniging voor techniek in het Primair Onderwijs, VONK: http://www.vonk-techniek.nl CDROM “De wereld is een dorp” fl. 30,= http://www.vredeseducatie.nl

COS - Computers op school, jrg. 13, nr. 8, oktober 2001 Cos-Lesideeën - “Er zit muziek in … “ werkblad met internetondersteuning

http://www.muziekfabriek.nl

Berichten: Kwaliteitszorg met website: http://www.kwaliteitsring.nl

Netwerken: DigitaalRijbewijsOnderwijs artikel op http://home.svm.nl/cos.dro.htm , eindtermen op http://info.dro.nl/toetsinhoud/index.html , een proeftoets op http://info.dro.nl/toetsafname/proeftoets.htm

Overzichten van educatieve software:http://www.maki.nl/software.htmlhttp://www.softwaregids.nl http://www.slo.nl http://didactobank.kennisnet.nl

Leren werken met de €uro:

http://home.svm.nl/cos/april01/cosles1303.htm http://www.fi.uu.nl/toepassingen/00060/leerling.html

Artikelen - Artikel over Scandinavische landen – “Niet de PC maar onderwijskundige visie en onderzoekend leren staan centraal” http://www.skolverket.se/skolnet ; http://www.odin.dk en http://eun.org

Goed overzichtsartikel over digitale portfolio’s

COS - Computers op school, jrg. 13, special, oktober 2001 Cos-Lesideeën - Kinderboekenweek - Werkblad met gebruikmaking van internet

Netwerken Onderwijsmanagement en ICT, kies op de sites voor ICT – http://www.onderwijsmanagement.nl/ en http://www.vosabb.nl

Berichten - Hulp bij maken homepage op http://www.mijnhomepage.nl een onlinecursus met verwijzingen naar diverse websites voor info over allerhande hulpjes.

Artikelen - Uitgebreide resencie van “Rekensom” van uitg. Ambrasoft

Wel of niet filteren van internetcontent op school – “Verboden vruchten smaken het best!”, zie ook http://www.schoolfilter.nl

COS-Computers op school, jr. 13, nr. 09, november 2001 Een uitgebreid artikel over dyslexie en ICT. Welke computerprogramma’s zijn

geschikt en welke websites bieden informatie.

Een bespreking van de cdrom ‘Ontdek je eigen lichaam’ van de OWG ( 30,=). Veel goede waar voor weinig geld. Voor de groepen 4, 5, 6 en 7.

Een bespreking van het disketteprogramma ‘Zinzo 2000’ van de OWG ( 32,=). Een goed, maar beperkt oefenprogramma voor redekundig ontleden.

De vereniging Kind en Ziekenhuis heeft sinds kort een website. O.a. vind je er een project dat je in de klas kunt doen.

COS-Lesidee gaat over ‘Oh, kom er eens kijken …’. Een verwijzing naar de site www.elcheapo om te onderzoeken waar een CD of boek het goedkoopst is en diverse sinterklaas sites (achterhaald bij verschijnen).

Tips & trucs beschrijft een aantal handigheidjes van Windows (in te stellen wanneer het winterweer je binnen houdt?).

COS-Computers op school, jr. 13, nr. 10, december 2001 De uitreiking van de gouden apenstaart 2001 heeft op 9 november plaatsgevonden.

De website ‘Kidsonline’ van de NCRV en het softwarepakket ‘Ik zie, ik zie wat jij niet ziet … in het spookhuis’ van Halloween ( 49,95 = € 22,65) vielen in de prijzen.

Kidsonline biedt kinderen de mogelijkheid een eigen webstek ‘te maken’, chatten met een bekende Nederlander (deze week Jody Bernal), een spelletje spelen, er is een vragenrubriek (“Ik weet niet zeker of ik verkering heb…”), etc.

Ik zie, ik zie biedt in de vorm van een spelletje: woordenschat trainen, logisch redeneren, geheugentraining en creatief denken. Geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar.

Maak met je klas een reportage voor Het Klokhuis en hoe pak je dat dan allemaal aan.

Ondersteuning met het internet van schooltelevisieuitzendingen via: www.schooltv.nl .

COS-Lesidee gaat dit keer over ‘Op weg’. Er wordt gewerkt met de routeplanner van www.routenet.nl en met de reisplanner van www.ns.nl . Hoe ver, hoe lang, wat kost het, waar kom je langs, wat is het goedkoopst, maar ook hoe zou jij het liefste willen reizen en waarom?

Tips & trucs beschrijft hoe betrekkelijk gemakkelijk het is om offline met websites te werken.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 01, januari 2002

Een artikel over digitaal toetsen in het primair onderwijs onder de titel 'Multiple toets'. In het artikel komt het programma Wintoets, uitg. De Rode Planeet aan de orde naast andere programma's. Website's: www.ecc.kennisnet.nl , www.toetswijzer.nl , www.digischrift.nl , www.homepages.hetnet.nl/~djs/index.html Daarnaast nog twee artikelen van algemene aard over digitaal toetsen.

In de rubriek BERICHTEN: gesignaleerd een website als informatiebron voor dienstverlening aan zieke leerlingen; verdereen bericht dat er veel software op de markt is en weinig gebruik van wordt gemaakt.

Tips & trucs beschrijft Het weerstation: de thermometer (3), http://home.svm.nl/cos .

In de rubriek NET@WERKEN een artikel over toetswijzer (zie ook hierboven) en over de traditionele CITOtoets die ook digitaal afgenomen kan gaan worden in de toekomst met Questionmark perception.

Een artikel over het digitaal portfolio: 'Van examendossier tot bul'. O.a. komt het EFA-portfolio aan de orde (http://portfolioinfo.efa.nl/nl/ )

COS-Lesidee gaat over het huwelijk van 2-2-2002 onder de kop ‘Viva Maxima’, drie websites: www.jeugdjournaal.nl , www.elmar.nl/landeninfo , www.koninklijkhuis.nl/NL/huwelijk/ zijn nodig om de vragen te kunnen beantwoorden.

Een evaluatie van het programma 'Leeshulp 1.6' over aanvankelijk lezen en ondersteuning bij leesproblemen. Voor zwakke en beginnende lezers in het primair onderwijs. € 3,63 per jaar of € 14,52 voor onbepaalde tijd. Uitg. OWG-Bureau. Een eenvoudig maar doeltreffend programma met woordflitsen. Er worden woordlijsten meegeleverd, maar de leerkracht kan uiteraard zelf woordlijsten invoeren (hetgeen wel tijdrovend is). Er staan overigens ook AVI-woordlijsten op www.onwijs.nl .

Een evaluatie van het programma 'Werkwoordspelling'. Voor 9 -12 jarigen, leerlingen in het speciaal onderwijs, onderbouw VO en volwassenen onderwijs. Uitg. OWG-bureau. Eenvoudig en goed bruikbaar. Omdat afbeeldingen ontbreken op den duur saai. en mogelijk demotiverend.

In de rubriek BERICHTEN: 'ICT geen oplossing voor lerarentekort', 'Nederland~ICT: recht op betrouwbare informatie in de grondwet', gesignaleerde websites: Educaid, over ontwikkelingslanden, TIJM, over actuele vraagstukken, gesignaleerde software: Toetstrainers, a € 11,50, Edupaketten junior 1 en 2, uitg. Bruna-educatief a € 11,50 .

Vraag het een kennisnetexpert: o.a over de inhoud en over de verschillen tussen de docentensite en de leerlingensite.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 02, februari 2002

Een artikel over de computerschool van het jaar, de Anna van Burenschool in Enschede. Hoe doen ze dat nou daar.

Een artikel over het contract van O, C & W met NL.TREE.

Een artikel over virussen, 'Voorkomen is beter dan genezen'. Wat is een virus, soorten virussen, hoe herken je een virus, zin en onzin, links.

In de rubriek NET@WERKEN een artikel over het downloaden van een hele website mbv WinHTTrack Website Copier, het zelfmaken van een website mbv. http://www.onzeschool.net/.

Een artikel over de RK basisschool ''t Eimink in Hengelo'. Met hun top 5 software en top 5 internet-sites. Kijk ook op: www.eimink.nl.

In de rubriek BERICHTEN: gesignaleerd 'Zoeken en zappen met olio's', leren over gezonde vetten. Lespakket voor groep 7 en 8. Kosteloos via info@voorlichtingmvo.nl, gesignaleerd: computerboeken voor kinderen: Thuis en op school, uitg. Sietse Kuipers (Encarta, Word)

Vraag het een kennisnetexpert: http://manager.kennisnet.nl o.a wat is het verschil tussen kennisnet en internet, wat kost het onze school, waar moet ik een storing bellen, waar kan ik met eeen klacht terecht.

COS-Lesidee gaat over de ‘Olympische winterspelen 2002’, vier websites: http://ontwikkel.thinkquest.nl/~jra001, www.sport.nl, www.schaats.nl, www.bobslee.nl zijn nodig om de vragen te kunnen beantwoorden.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 03, maart 2002

Een artikel over hoogbegaafdheid en ICT, 'Een giga-harddisk in je hoofd'. Wat is hoogbegaafd en wat kan ICT voor hen betekenen. Met een lange lijst van websites voor deze groep. Zie ook: http://hoogbegaafd.pagina.nl

In de rubriek NET@WERKEN een artikel over zoeken met Google, een artikel over starten met internet met kleuters , een artikel over een website gemaakt door pabo-studenten 'Meten is weten'.

Een EVALUATIE van 'Geobas', over topografie € 90,10 voor de cd-rom, geschikt voor groep 5 / 8, uitg. www.wolters.nl . Er is ook een thuisversie.

In de rubriek BERICHTEN: een website over hout: www.houtinfo.nl/kidscorner .

COS-Lesidee gaat over ‘Koning voetbal’, vier websites: www.knvb.nl , www.ajax.nl , www.allesoverstadions.nl , http://voetbal.pagina.nl .

Vraag het een kennisnetexpert: http://manager.kennisnet.nl van alles en nog wat over kennisnet.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 04, april 2002

Een artikel over INTERNET: let op de veiligheid (firewall), rechten, etc.

In de rubriek BERICHTEN: een artikel over de KINDERKRANT die 4x per jaar verschijnt: www.nationalekinderkrant.nl

Een artikel over het regeerakkoord: 'ICT na 2002', zie www.ictonderwijs.nl/ict2002 .

Een artikel over de aanpak in Zweden: 'Doel is de verandering van attitude bij leraren', zie ook: www.itis.gov.se

Tips & trucs beschrijft Het weerstation: de meter voor de windrichting (4), http://home.svm.nl/cos .

In de rubriek NET@WERKEN een artikel over het einde van kringen op kennisnet, een artikel over ICT en voor- en vroegschoolse educatie: http://www.vve.slo.nl , een artikel over de programmamatrix; http://www.programmamatrix.nl/

Een artikel 'Leerlingen volgen met LVS 3.0', over het CITO Leerlingvolgsysteem. prijs: € 371,80 http://www.cito.nl

Vraag het een kennisnetexpert: http://manager.kennisnet.nl van alles en nog wat over kennisnet.

COS-Lesidee gaat over ‘Tweede kamerverkiezingen 2002’, vier websites: www.jeugdjournaal.nl, www.nederlandkiest.nl, http://verkiezingen.kennisnet.nl , www.futurenetwork.nl/kids/ .

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 05, mei 2002

Een artikel over LEGO: creativiteit en speelse wetenschap. Bevat een beschrijving van MINDSTORMS en LEGO STUDIO, twee LEGO producten die het onderwijs veel mogelijkheden bieden. Hoewel vooral VO, wordt ook het bescheiden ook op het Bao aangetroffen. Iets voor hoogbegaafden?

Een artikel over de PLUSKLAS in 's Hertogenbosch voor hoogbegaafden. De kinderen bezoeken na een intake voor een halfjaar elke woensdagochtend deze PLUSKLAS.

Een bespreking van Breinbits, software voor kinderen van groep 4 t/m groep8, taal of rekenen in combinatie met wereldoriëntatie. Prijs: € 24,95. Uitgeverij Mindscape.

Een bespreking van De wereld in je bol, een cdrom voor de nieuwe topografie. Prijs: € 57,60. Uitgeverij CITO, waar je een demo kunt downloaden.

Bij de SLO is een gratis cdrom te verkrijgen, danwel te downloaden (alleen de thuisversie) met het spel Van groot gewicht, dat kinderen leert hoe gevaarlijk vrachtauto's kunnen zijn in het verkeer. Er is de keuze uit drie versies.

COS-Lesidee gaat over ‘Van Gogh en Gauguin’, waarvoor een speciale website is ingericht, een heel speciaal werkblad.

Tip: Het Rekenweb van het Freudenthal Instituut geeft fraaie en gevarieerde rekenopgaven. Er is ook een aparte lerarenpagina.

Tip: Voor onderbouwleerlingen is er de website van Dick Bruna over Nijntje. Tot tien tellen, kleuren, huisje bouwen, maar ook screensavers.

Tips & trucs beschrijft een aantal handigheidjes van Windows (in te stellen wanneer het winterweer je binnen houdt?).

Vraag het een kennisnet expert over audio- en video-instellingen (Real Player en Mediaplayer) via internet op de computer.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 06, juni 2002

Bericht: de website Ontdeknet is er voor de integratie van de maatschappij in het onderwijs en diversificatie van het onderwijs. Het moet een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de kennissamenleving. Het laat de kinderen van het basisonderwijs op een eenvoudige wijze kennismaken met experts.

Een vijftal artikelen over het gebruik van educatieve software in het onderwijs naar aanleiding de onlangs verschenen ICT-onderwijsmonitor. Wat kiest men tot nu toe, hoe kwam men tot die keuze en waar kun je allemaal op letten.

De educatieve VOC-site is onlangs in gebruik genomen. De Amsterdamse burgemeester Cohen stelde hem in gebruik op de basisschool 'De Oostelijke Eilanden', een school die is gebouwd op het terrein waar 400 jaar geleden de VOC-schepen werden geteerd en waarop voorouders van diverse leerlingen nog als slaaf zijn vervoerd. Kijk op www,retourazie.nl

Tip: leren m.b.v. internet, dan eerst leren zoeken op internet. De website Voelspriet geeft veel informatie over zoeken en zoekmachines, maar ook over cursussen zoeken. Ook de betere cursus 'Internet detective', een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek, is er te vinden.

Tip: AW BRUNA MULTIMEDIA heeft onlangs een boek uitgegeven: Websites maken voor kinderen. Prijs € 18,95.

E-mail voor (basisschool-)kinderen: ontwikkeld voor kinderen van 9 tot 12 jaar de website 'E-mail met Simon Slungel', met 3 lessen, tot in detail uitgewerkt en een onderdeel 'Informatie voor de leerkracht'; bezoek ook de site van de Roald Dahlschool in Amstelveen en klik op 'ICT' aldaar voor diverse handleidingen;en kijk voor de invoering van e-mail bij KidNET.

Hoofdrekenen met Valgetal, Matego en Eurobloks, drie hoofdrekenprogramma'tjes die vooral oefenen en erg leuk zijn om te spelen. Prijs € 14,- per programma. Uitgever: Joustra Software, voor een gratis probeerversie.

Vraag het een kennisnet expert over contentfiltering. Wat is het en waarom doet kennisnet daar niet aan, maar ook hoe kun je als school dat zelf wel doen met behulp van dat zelfde kennisnet.

COS-Lesidee gaat over ‘Op reis…’, en geeft daarvoor een werkblad en tips voor het gebruik van een aantal websites.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 07, september 2002

Artikel over educatieve programma's voor kinderen met een ontwikkelingsstoornis. Zie ook http://www.digischool.nl/so/community/ .

Een website voor iedere school, artikel over vooral de problemen van het onderhoud en de oplossing zoals 'Basisschoolonline' die heeft bedacht. Startbedrag € 300,- en verder € 50,- per maand.

De openbare Montessori Anninkschool in Hengelo met hun Top 5 websites en Top 5 software. De moeite waard!

De website 'Nederlandse taal basisonderwijs' van het SLO is de moeite waard. Er staan o.a kant en klare taallessen voor groep 1 t/m 8, maar je vindt er ook een overzicht van kerndoelen, etc.

Digitaal rijbewijs en digitale snelweg voor kids, een tweetal uitgaven van uitgever Schoolsupport BV: 1. Computeren op school; 2. Internetten en e-mailen op school; resp. € 13,50 en € 19,95 per 5 werkboekjes + handleiding. Verder aanbevolen door dezelfde uitgever i.s.m. OWG-Bureau: Typen met Toetsie 1.0, € 14,52 per netwerklicentie.

COS-Lesidee gaat over ‘Freeware in de klas'. Verwacht niet te veel, maar dat wil niet zeggen dat er geen goede programma's worden aangeboden om een bepaald leerstofonderdeel te oefenen.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 08, oktober 2002

Artikel over veilig e-mailen en chatten.

Wolters Noordhoff is de uitgever van Babbelbij, een programma voor woordenschat en spreektaal voor kinderen van 4 tot 6 jaar, prijs € 200,60. Hoewel de praatplaten schermvullend zijn, halen ze het niet bij echte praatplaten. Voor individueel, zelfstandig werken is het programma goed bruikbaar.

Paddington reis rond de wereld, een cdrom voor € 24,95, uitgever Mindscape. Een breed aanbod van activiteiten, interactieve video's en locaties in verschillende landen. Leuk voor kinderen vooral in de thuissituatie.

Er is sinds kort een speciaal toetsenbord op de markt met stevige, grote, gekleurde toetsen. De firma MyBoard gaat ook een versie met schrijfletters leveren. De adviesverkoopprijs bedraagt € 75, excl. BTW.

Het NOT tv-programma 'Huisje, boompje, beestje' heeft een uitgebreide website ontwikkeld bij de nieuwe serie met Erik en Raaf, vol filmpjes, spelletjes, proefjes en opdrachten. Begeleidend materiaal te bestellen bij Teleac/NOT.

COS-Lesidee ‘Wat een weer' geeft een werkblad waarbij drie websites nodig zijn: http://www.weer.nl ; http://www.jeugdjournaal.nl en http://meteonet.nl . De moeite waard voor een les over het weer.

Bezoek ook de website: http://www.cos.epn.nl

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 09, november 2002

Een opinierend artikel over enkele projecten met ELO's, electronische leeromgevingen in het basisonderwijs. De rijdende school is een van de genoemde projecten.

In de rubriek NET@WERKEN een bespreking van webkwesties. Er zijn er inmiddels 20 voor het basisonderwijs. Het gaat om onderzoeksopdrachten die mbv internet moeten worden uitgevoerd vlgs een bepaald vast stramien. Elke webkwestie bestaat uit: inleiding, opdracht, infobronnen, verwerking, beoordeling, afsluiting, leerkracht.

Schooltje spelen thuis met 'De Speelse Thuisschool'. "Wat extra oefening is nooit weg", positieve recencie van de eerste twee cd-roms die een breed pakket aanbieden aan schoolvakken: taal, rekenen, wereldorientatie op het niveau van resp. groep 3/4, groep 5/6, etc., uitgeverij Bekadidact http://www.bekadidact.nl

Recencie van het programma voor technisch lezen groep 4 t/m 6: 'Het geheim van het pretpark', uitgeverij Wolters-Noordhoff bv http://www.wolters.nl/ Het gebruiksgemak stelt wat teleur.

COS-Lesidee ‘Uitvindingen' geeft een werkblad waarbij twee websites nodig zijn: http://mediatheek.thinkquest.nl/~ll032 en http://mediatheek.thinkquest.nl/~kl031 .Geeft kinderen een idee hoe lang/kort geleden diverse uitvindingen werden gedaan.

COS-Computers op school, jr. 14, nr. 10, december 2002

Een opinierend artikel over de community's van kennisnet. Hoewel er leven is in de brouwerij, zij er vooral halers en veel minder brengers.

In de rubriek NET@WERKEN een bespreking van de portalsite Toetswijzer van het CITO, http://toetswijzer.kennisnet.nl . Verder online cursussen via het SLO, http://ict.slo.nl/cursussen/inventarisatie.html met flink wat materiaal.Melding van een online rekenvaardigheidstester: http://www.geocities.com/hjspages/ met veel kwaliteiten. Geschikt voor iedereen (8-80) die zijn rekenvaardigheid wil verbeteren, vanaf groep 5/6 van de basisschool.Melding van een gratis, freewareprogramma 'Spellingflash' 1,8 Mb groot, woordflitsen met de mogelijkheid het geheel naar eigen wens aan te passen mbv Notepad, http://members.tripod.lycos.nl/SovNaj/spellingflash.zip

Bespreking van extra mogelijkheden van het computerprogramma 'Leerlingvolgsysteem versie 3.1', het in Nederland meestgebruikte toetsverwerkings-programma.

Bespreking van een cd-rom 'Sociale weerbaarheid' over oa pesten en seksueel misbruik voor groep 7 en 8 van de basisschool en VO-basisvorming, uitg. DMS Clipart: http://www.clipartcdrom.nl/paginas/sociale.htm . Alles opgemaakt als webpagina. Bevat verwijzingen naar boeken ea bronnen. Voor scholen, maar ook voor individuele kinden.

COS-Lesidee ‘E-MAIL OF SNAILMAIL' geeft een eenvoudig werkblad over e-mailen. Het leert kinderen begrippen rondom internetten en e-mailen.

Computers op school - COS #01 JANUARI 2003

In de rubriek Bits & Bytes: onder de kop 'De finale opmars is begonnen': over 3 jaar maakt 93% van de leerkrachten in het basisonderwijs gebruik van de computer. De techniek is in het algemeen in orde, maar er nog veel behoefte aan bruikbaar lesmateriaal en educatieve programma's.

In de rubriek Q & A: 'Scholen die voorop lopen met ict-ontwikkelingen hebben meer lol', zegt Ferry de Rijcke, stafinspecteur bij O, C en W.

In de rubriek REURING: Een artikel over Kennisnet onder de veelzeggende titel: 'NET NIET OF NET WEL?

In de rubriek PRIMAIR: JE COMPUTER ALS LEESMOEDER, een artikel van John Bronkhorst over het gebruik van multimedia.

COS-Lesidee ‘We gaan weer stemmen' geeft een werkblad over de verkiezingen met een aantal websites ter ondersteuning: algemene informatie; het jeugdjournaal en Nederland kiest.

Evaluatie van het programma rekenspel 'Het Kasteel', uitg. Malmberg kan worden gebruikt bij de methode 'De wereld in getallen', in dit geval voor groep 5. Een cd-rom voor € 12,50. Er is ook een cd-rom 'De Pizzabakker'.

Rubriek NETWERKEN: gesignaleerd gratis, online helpkaarten bij Windows 98, Word 2000, Excel 2000 en PowerPoint 2000 bij de SLO. Verder een enorme verzameling dossiers met materiaal voor werkstukken bij Het Klokhuis.

Computers op school - COS #02 FEBRUARI 2003

In de rubriek REURING: Een artikel over het DRO: Rijbewijs of Schijnbewijs, wel of niet relevant

In de rubriek PRIMAIR: Acht brandende vragen over WebKwesties, de antwoorden worden gegeven door John Bronkhorst. Over het gestructureerd zoeken door kinderen op internet.

COS-Lesidee ‘Alle 11 goed', een werkblad over carnaval met een aantal websites ter ondersteuning.

Evaluatie van het programma rekenspellen voor thuis, 'Het pretpark', uitg. Malmberg, kan worden gebruikt bij de methode 'Pluspunt', voor groep 3. Een cd-rom voor € 25,00.

Rubriek NETWERKEN: gesignaleerd een website vol kaarten over het verleden, verder een verwijzing naar de directie ict van O, C & W over de bekostiging, c.q. de ict-vergoeding aan de school.

Computers op school - COS #03 MAART 2003

In de rubriek Q & A: 'ICT hoort dominant te zijn in het onderwijs', een gesprek met opiniepeiler en internetspecialist Maurice de Hond. 'De kinderen worden op school teruggezet in de tijd' is één van zijn uitspraken.

In de rubriek REURING: Een artikel over de 'gevaren' van internet: FILTEREN MOET! OF JUIST NIET?, voor- en tegenstanders aan het woord en wat zijn de mogelijkheden.

COS-Lesidee ‘De beestenboel van Bush', een werkblad over de president van de Verenigde Staten en het Witte Huis. Met een website voor kinderen, wel in het Engels.

Rubriek NETWERKEN: gesignaleerd de website van WarChild, de website van van het NICL om te zoeken binnen 45000 titels aan leermiddelen, de website van de schoolbegeleidingsdienst van de regio Nijmegen met o.a. Bouwstenen voor Wereldorientatie en ICT.

Computers op school - COS #04 APRIL 2003

Twee grote uitgeverijen, Malmberg en ThiemeMeulenhoff, samen goed voor 80 procent van de aardrijkskundemethodes, nemen de Encarta Wereld Atlas op in hun methodes.

'STOP DE PERSEN!' is de kop boven een artikel over de digitale krant als leeromgeving. Het laatste nieuws van het Expertisecentrum Nederlands in Nijmegen. Kinderen zijn gek op chatten, mailen en sms'en. Hiervan wordt gebruik gemaakt door interactief op andermans teksten te reageren. De deelnemende scholen zijn samen met pabo's en begeleidingsdiensten, bezig deze werkwijze in hun methode te integreren.

COS-Lesidee ‘Vrijheid blijheid!', een werkblad over de tweede wereldoorlog. Met vier nederlandstalige websites: het verzetsmuseum, 4 en 5 mei , www.wingsofliberation.nl en http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw .

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd een onderdeel van de website van Kennisnet mbt techniek voor leerlingen van groep 7 en 8. Toegang tot meer dan 40 werkbladen.

Computers op school - COS #05 MEI 2003

In de rubriek Q & A: 'Een tweedeling dreigt nu al'. De titel slaat op het grote verschil dat er is tussen particuliere scholen en het gewone onderwijs. Sylvia Roelofs is directeur van Nederland~ICT. Haar belangrijkste doel: ict op de politieke agenda krijgen en houden. '…Met ict kun je veel meer op het niveau van de leerling lesgeven. Bovendien wordt het voor de leerlingen ook leuker…'

In de rubriek REURING: RSI door geldgebrek. Scholen investeren wel in computers, maar niet in werkplekken.

COS-Lesidee ‘Vlieg er eens uit!', een werkblad over Schiphol en de vakantie. Gebruikt wordt de website van Schiphol.

In de rubriek TRENDS: LICHT UIT, BORD AAN. Een verslag over een basisschool met een zgn 'smartboard'. Enkele voor- en nadelen komen aan de orde. Vooral de prijs is een groot nadeel: € 7000,= voor een smart-board-configuratie. [Op het ECO wordt af en toe dit fenemeen gedemonstreerd.]

Evaluatie van het programma De Taalfanfare groep 3, uitg. OWG-bureau. Kan naast de leesmethode worden gebruikt, voor beginnende lezers. Cdrom. € 115,=. Een eenvoudig en gebruiksvriendelijk programma. Ook wel kanttekeningen.

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd een website 'KidSite' van Kennisnet over (klassieke) orkesten voor leerlingen van basisonderwijs en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs.

Computers op school - COS #06 JUNI 2003

In de rubriek Q & A: 'Er wordt zo gezeurd in het onderwijs'. Professor Paul Frissen bekijkt het gebruik van ict op school door een nogal onconventionele bril.'…Ik denk dat het anderom is, dat we via de kinderen het onderwijs vertrouwd kunnen maken met ict….'

In de rubriek NIEUWS: De COS-competenties: voorstel voor een specifieke kerncompetentie ict, bij het ontbreken van een afzonderlijke ict-competentie in de Wet Beroepen in het Onderwijs (Wet BIO).

In de rubriek PRAKTIJK: BLIJF IN DE BUURT: over omgevingsonderwijs. De eigen omgeving is een machtige bron van leren. Dat vond Comenius al in de zeventiende eeuw. Enkele bronnen op internet: www.dwk.nl en www.deventergeschiedenis.nl .

COS-Lesidee ‘Ken je plaats', een werkblad over het zoeken (en gebruiken) van informatie nu eens niet ver weg. Er worden vier websites gebruikt. www.provincie.pagina.nl , www.gemeente.pagina.nl , www.geschiedenis-historische-verenigingen.pagina.nl , www.natuurloket.nl .

In de rubriek DISCUSSIE: 'BLOTE VROUWEN EN ZO', een discussie/verslag over hoe om te gaan met porno, pesten,etc. als school nav een conferentie. Een aanzet tot brainstormen binnen het team.

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd de website van Kennisnet over het uitwisselen van allerlei formulieren, handelingsplannen en protocollen en de website van The British Museum over meer dan 5000 objecten.

Computers op school - COS #07 SEPTEMBER 2003

In de rubriek ONDERZOEK: Up & Go, nog in de luiers, en nu al digitaal. John Bronkorst bespreekt de huidige generatie digitroetels. Ze zouden een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen.

In de rubriek REURING: NIET SCHIETEN!, een discussie over geweldadige en niet-

geweldadige computergames en hun bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen.

COS-Lesidee ‘Diep in het bos', werkblad over het bos, spannende verhalen, etc. nav het thema van de kinderboekenweek. Je hebt er vier websites voor nodig, wo. www.kinderboekenweek.nl .

Onder de kop PEUTERNET: 'Er was eens een muis…' worden 6 websites besproken waar peuters va 3 jaar materiaal vinden dat aansluit bij hun mogelijkheden. Voor velen een gruwel. Toch komt het steeds vaker voor en zijn de ervaringen positief.

Onder de kop HARDWARE worden twee bijzondere toetsenborden besproken: 'My board' van de firma Heutink € 69,= en 'Klankie' van de firma Station to Station € 79,=.My board laat allelei 'overbodige' toetsen weg, werkt met opvallende kleuren voor resp. klinkers en medeklinkers, maar plaats de toetsen anders ten opzichte van elkaar. Dat laatste brengt een ervaren typer in de problemen. Klankie heeft een aantal extra toetsen voor oa dubbelklanken, cijfers 10 en 20 en 'verklankt' de ingetoetste letters. De meegeleverde software biedt overigens nog meer voor leerkracht- en leerling: instellen van namen en groepen, toekennen van bepaalde klanken aan bepaalde kinderen, instellen van werktijd, etc.

In de rubriek COS-ACTUEEL: NL-tree wordt door het ministerie teruggefloten, de onderwijsraad komt met elf aanbevelingen met betrekking tot het belang van buitenschools leren.

In de rubriek EVALUATIES: het programma Toporama Nederland voor leerlingen van 9 - 12 jaar wordt besproken. Cdrom € 119,= Nieuwe mogelijkheden zijn weergeven en afdrukken van de resultaten en de mogelijkheid om kaarten te printen. Er is ook een aparte spraaksynthesemodule voor € 65,= aan te schaffen. Een prima programma met alle vrijheid het naar eigen wens te vullen of te veranderen.

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd de website 'AL@din' (http://www.bibliotheek.nl/portaal) van de openbare bibliotheken. Je kunt hier alles vragen wat je niet via internet kunt vinden, verder een uitstekende website voor docenten in het basisonderwijs die iets willen weten mbt ict, internet, etc in relatie tot school.

Computers op school - COS #08 OKTOBER 2003

In de rubriek Q & A: 'LEER ZE MAAR SELECTEREN'. Fontys gaat de basisscholen, de pabo's en de schoolbegeleidingsdiensten in zuidoost Brabant een samenwerkingsproject aanbieden mbt ict. De visie van Ron Matheusen van Fontys op ICT in het onderwijs.

In de rubriek REURING: DOLLE DINSDAG, het verhaal achter het KPN-aanbod om alle 11.000 scholen gratis een internetaansluiting te bieden via XS4all. En de reacties.

Onder de kop ONTWIKKELINGEN: Samenwerken in het noorden, een artikel over het Noordelijk Samenwerkingsverband ICT. De rol van de Groninger Universiteit en Novell Netware. Een tweede artikel gaat over een bescheiden samenwerkingsverband van de Stichting R.K. Onderwijs Zeist.

In de rubriek TIPS & TRUCS: hoe maak je een boekje in Word in A5-formaat.Bij 16 pagina's werken we met het schema: 16/1, 2/15, 14/3, 4/13, 12/5, 6/11, 10/7, 9/8.1. Maak de tekst liggend, 2. Kies Invoegen, Tekstvak, 3. Klik op de rand van het eerste tekstvak en kies Tekstvakkoppeling (de cursor verandert in een schenkkan), 4. Ga nu naar het tweede tekstvak en klik erin, de koppeling is gemaakt. 5. Koppel vervolgens het tweede vak aan het derde, enz.

COS-Lesidee ‘Hallo Halloween', werkblad over [spreek uit:] hellowien, wat voor feest is dat eigenlijk? Drie informatieve sites om te gebruiken, wo. http://halloween.pagina.nl

In de rubriek COS-ACTUEEL: roemloos einde voor DRO, wie vergoedt de gestolen PC's, de school van de toekomst, een drietal informatieve teksten.

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd de website het Rembrandthuis, gedigitaliseerd nationaal erfgoed met vele extra's voor de leerlingen, de moeite van een bezoek waard.De website De Gouden Muis, waarop maandelijks een kinderboekenschrijver centraal staat, wordt nogeens onder de aandacht gebracht. Goed materiaal voor de bovenbouw van het basisonderwijs mbt taal, rekenen en wereldorientatie is te vinden op een site tbv het praktijkonderwijs vmbo. Lingo is te vinden op oa: www.5x5.nl/5x5/index.html

Computers op school - COS #09 NOVEMBER 2003

In de rubriek Q & A: 'WEBLEREN IS ONTZETTEND BELANGRIJK'. Ans Grotendorst, lid van de Onderwijsraad gelooft heilig in buitenschools leren. In een aantal voorbeelden maakt ze duidelijk wat ze ermee bedoeld.

In de rubriek REURING: PABO OP NIVEAU?, ICT-kennis en -kunde op de PABO's zou wel eens kunnen tegenvallen. Helaas is er bij de laatste visitatie te weinig op gelet.

Onder de kop PRAKTIJKONDERZOEK: Gekeken is naar het werken van kinderen van groep 2 en 3 met Leescircus van ThiemeMeulenhoff. Wat zijn de ervaringen?

In de rubriek TIPS & TRUCS: hoe maak je een boekje in Word in A5-formaat.Bij 16 pagina's werken we met het schema: 16/1, 2/15, 14/3, 4/13, 12/5, 6/11, 10/7, 9/8.1. Maak de tekst liggend, 2. Kies Invoegen, Tekstvak, 3. Klik op de rand van het eerste tekstvak en kies Tekstvakkoppeling (de cursor verandert in een schenkkan), 4. Ga nu naar het tweede tekstvak en klik erin, de koppeling is gemaakt. 5. Koppel vervolgens het tweede vak aan het derde, enz.

COS-Lesidee ‘Vierkante ogen?', werkblad over televisiekijken. Drie informatieve sites om te gebruiken: http://www.kijkwijzer.nl ; http://www.omroep.nl ; http://tv.pagina.nl

In de rubriek TIPS & TRUCS: PowerPoint (en kinderen) - hoe maakt je eenvoudig een presentatie zo dat je alleen maar kunt presenteren en niet per ongeluk in de bewerkingsmodus terecht komt door een verkeerde knop in te drukken.Word kent woordenlijsten ivm de spellingscontole, maar je kunt er ook eigen woorden aan toevoegen, erg handig. Veel plaatjes in Word?, zet ze uit bij het scrollen met: Extra, Opties, Weergave, Aanduiding voor figuren.

Een REPORTAGE getiteld: 'Hallo Bandoeng', tevens verslag van een zgn. wegexpeditie

met het blad SAMSAM. Hoe kinderen contact kunnen leggen met de andere wereld.

In de rubriek COS-ACTUEEL: Gratis internetten met KPN? Ook elders in dit nummer aan de orde gesteld. Chatten met een kinderboekschrijver via http://www.goudenmuis.nl , in november 2003 is dat Lida Dijkstra, in december is dat Martine Letterie. Onderwijs op maat: Malmberg komt met Maatwerk Rekenen en Orthotheek.

In de rubriek EVALUATIES: het programma Circus Nino van Zwijsen voor leerlingen van de groepen 1, 2 en 3 als voorbereiding op aanvankelijk lezen en rekenen. Twee cdrom's, prijs vanaf € 22,50 (nieuwe licensie-regeling).Het programma is bedoeld voor het bevorderen van het inductief redeneren. Er is sprake van een registratie van de 'vorderingen' van de leerlingen. Er zijn werkbladen bij. Ook Turks en Marokkaans. Positief oordeel, ook door de kinderen.

In de rubriek NETWERKEN: gesignaleerd de website Beeldbank van de schooltelevisie met honderden gratis filmpjes van ca. 5 minuten over zeer veel onderwerpen; de website Ontdeknet over het 'samenwerken' door kinderen met experts resulterend in het behalen van een Ontdeknetcertificaat; nav een onderzoek naar de achterstand bij leerlingen mbt internetvaardigheden: peer-to-peer leren wordt sterk aanbevolen; hoe filter je SPAM?