College II patiëntveiligheid

30
Kwaliteit van zorg college II Veiligheidssysteemdenken

description

Hoe meet je de patiëntveiligheid?

Transcript of College II patiëntveiligheid

Page 1: College II patiëntveiligheid

Kwaliteit van zorg college IIVeiligheidssysteemdenken

Page 2: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Veiligheid van patiënt is in geding

UTRECHT - Er is onvoldoende verpleegkundig personeel in zorginstellingen om de veiligheid van patiënten te waarborgen. Dit vindt eenderde van de verpleegkundigen in ziekenhuizen. In verpleeghuizen vindt zelfs de helft van het personeel dat de veiligheid in het geding is, zo blijkt uit een tweejaarlijkse peiling die uitgevoerd door het Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV) en het Nivel.

Dinsdag 18 september 2007

Page 3: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Een kleine greep uit de verbeterpunten…II

Veilig slapen Spreken we dezelfde taal? Zelfdenkende pillen Wondinfecties Voorraadverbetering

bij isolatie

Page 4: College II patiëntveiligheid

[email protected]

College IIBeroepsvoorbereidende Periode

Patiëntveiligheid en Risico inventarisatie Patiëntveiligheid een intrinsiek onderdeel

van de (veiligheids)cultuur

Page 5: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Patiëntveiligheid

Page 6: College II patiëntveiligheid

[email protected]

10 Thema’s

Het veiligheidsprogramma richt zich op potentieel vermijdbare schade en sterfte in ziekenhuizen.

1. Voorkomen van ziekenhuisinfecties na een operatie 2. Voorkomen van schade bij patiënten met een centraal

veneuze lijn (inbrengschade, infecties en sepsis) 3. Vroegtijdige herkenning van patiënten met bedreigde

vitale functies 4. Voorkomen van medicatiegerelateerde fouten, met

gerichte aandacht voor de momenten van overdracht

Page 7: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Vervolg 10 thema’s 5. Voorkomen van onbedoelde vermijdbare schade bij de

oudere patiënt met specifieke aandacht voor:– Herkennen en voorkomen van delier (verwardheid)– Valpreventie– Voorkomen van mobiliteitsverlies– Voorkomen en verhelpen van ondervoeding

6. Voorkomen van sterfte ten gevolge van een acuut myocard infarct

7. Voorkomen van onnodig lijden van patiënten door pijn 8. Voorkomen van incidenten bij het bereiden en

toedienen van high risk medicatie 9. Voorkomen van verwisseling van patiënten en bij

patiënten 10.Voorkomen van nierinsufficiëntie bij gebruik van

contrastmiddelen en medicatie

Page 8: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Ontwikkelingen patiëntveiligheid

To err is Human

20041999

Hier werk je veilig, of je werkt hier niet

2005

PlatformPatiëntveiligheid

2008

VMS

De logistiekin de zorg

2004

HFMEA/SAFER

2005

Nederlandse cijfersadvers events

2007

IZEP

2006 2007 2007

MPV

2003

Sneller Beter

DebatPatiëntveiligheid

Presentatie

Page 9: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Adviezen van Willems

Alle ziekenhuizen werken in 2008 met een gecertificeerdveiligheidsmanagement-systeem (VMS);

Page 10: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Veiligheidsmanagementsysteem

Risico inventarisatie; Systeem voor veilig melden; Incidenten analyse; Systeem om verbetermaatregelen te

managen.

Page 11: College II patiëntveiligheid

[email protected]

‘Huiswerk’ bespreking

Wat is jullie mening betreft de RI&E vragen waar het de patiëntveiligheid betreft?

Dekken de vragen de patiëntveiligheid?

Page 12: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Risico Inventarisatie patiëntveiligheid.

Hoe breng je de patiënt (on)veiligheid in beeld (inventarisatie)?

Wat is patiëntveiligheid? Wie bepaalt de patiëntveiligheid? Voor wie geldt patiëntveiligheid? Is patiëntveiligheid een dynamisch of

statisch aspect? Wiens verantwoordelijkheid is

patiëntveiligheid?

Page 13: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Een voorbeeld methode om patiëntrisico’s te inventariseren

Ontwikkelling enquete (Module patiëntveiligheid MPV).

Context (vb.): Verpleegafdelingen. (niet de OK dus)

Doelstelling:• Het inzicht krijgen van de status van patiëntveiligheid

binnen verpleegafdelingen.

• Het verhogen van het bewustzijn van verpleegkundigen op het gebied van patiëntveiligheid.

Page 14: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Patiëntveiligheid uitgedrukt in risicogetal

Risico = kans van voorkomen van het risicothema X de ernst van het thema als het voorkomt.

RISICO = KANS X ERNST

Page 15: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Risicothema’s hoe te achterhalen?

bronnen: Nederlands Instituut voor

Accreditatie van ziekenhuizen (NIAZ)

National Patient Safety Agency (NPSA)

Instituut for Healthcare Improvement (IHI)

Platform patiëntveiligheid Pubmed Etc.. Maar waar stopt het?

Literatuuronderzoek

Exploratiefonderzoek

OnwikkelenMPV

Verificatie metWerkveld

Gros lijstThema’s

Gros lijstThema’s

Aangevuld met kandidaat vragen

Concept MPV

MPV versie 1.0

OpdrachtMPV ontwikkeling

Eindeopdracht

1

2

3

4

Page 16: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Groslijst risicothema’s

1. Leiderschap2. Opleiding3. Medicijnuitgifte4. Medisch (patiëntkritische) apparatuur/ hulpmidd.5. Medische steriele hulpmidd.6. Valpreventie/ valincidenten7. Hygiëne8. Patiëntbetrokkenheid9. Patiënttransport10. Veiligheidscultuur11. Communicatie12. Hemovigilantie (bloedproducten)13. Omgevingsfactoren14. ICT_hulpmiddelen15. Fixeermiddelen16. Patiëntoverdracht17. Patiëntveiligheidsgevoel (beleving)18. Patiëntidentificatie

Selectiecrit

erium:

Direct p

atiëntencontact

Page 17: College II patiëntveiligheid

[email protected]

10 MPV risicothema’s

Patiëntoverdracht

Patiëntidentificatie

Hemovigilantie

Medicijnuitgifte PatiënttransportVeiligheidsgevoel

Fixeermiddelen

Valpreventie Privacy

Medische hulpmidd.

Page 18: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Verificatie thema’s en opstellen vragen

• Ziekenhuis apotheker• Bloedbank (Laboratorium) • Instrumentatie controller• Valpreventie specialist• ARBO deskundige• Veiligheidsdeskundige• RI&E beheerder• RI&E ontwikkelaar• literatuur | PubMed database

Page 19: College II patiëntveiligheid

[email protected]

MPV enquête / kansbepaling voorbeeld

Altijd

Vaak

Zelden

Nooit

Nvt.

Patiëntenoverdracht (voorbeeldscore)

Er is op mijn afdeling voldoende tijd overdrachtsdocumenten als het verpleegkundig/ patiëntendossier te bestuderen.

4 15      

Bij de mondelinge overdracht worden de patiëntgegevens dusdanig gepresenteerd dat ik het makkelijk kan volgen.

8 11      

De verpleegkundige dossiers liggen bij aanvang van mijn dienst ingevuld en gerangschikt op de kamers klaar.

5 7 3 2 2

Vraagstelling gericht op verhogen bewustzijn patiëntveiligheid.

Page 20: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Ernstbepaling

Ernst bepaalt door specialisten (v.b.):

• veiligheidsdeskundige Arbo & Milieudienst;• beleidsmedewerker apotheek/Klinische Farmacie;• instrumentatie controller;• verpleegkundig specialist;• hoofdverpleegkundige pilotafdeling;• projectleider veiligheidsmanagementsysteem

Page 21: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Ernstbepaling voorbeeld

Ernstscore5 4 3 2 1

 

Patiëntenoverdracht

1.       Er is op mijn afdeling voldoende tijd overdrachtsdocumenten als het verpleegkundig/ patiëntendossier te bestuderen.

    2    3,00

2.       Bij de mondelinge overdracht worden de patiëntgegevens dusdanig gepresenteerd dat ik het makkelijk kan volgen.

    1 1  2,50

3.       De verpleegkundige dossiers liggen bij aanvang van mijn dienst ingevuld en gerangschikt op de kamers klaar.

      1 11,50

Dodeli

jk

Geen

letse

l

Ernst

ig le

tsel

Mat

ig le

tsel

Wei

nig le

tsel

Page 22: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Feedback specialisten

Ik heb alleen de vragen die over medicatie gaan, of die daar mee te maken hebben gescoord;

Ik kan het niet invullen voor het hele ziekenhuis als geheel; Wat ik graag verbeterd wil zien is dat er de volgende keer

gevraagd wordt naar letsel ipv schade… Ik vond het een moeilijke vraag om de ernst in te schatten. …

Conclusie?

Page 23: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Resultaat kansbepaling (enquête)

Page 24: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Resultaat ernstbepaling (pilot)

Page 25: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Kans, ernst & risico

Page 26: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Opdracht II

Ga op zoek naar een potentieel patiënt(on)veiligheidsaspect op jouw afdeling. Hou het anoniem. (ik mag/ wil niet kunnen achterhalen om welke organisatie/ afdeling het gaat);

Schat in hoe vaak (onderbouw jouw aanname) de kans bestaat dat dit (on)veiligheidsaspect zich voor kan doen;

Schat in wat het gevolg kan zijn wanneer dit aspect zich daadwerkelijk voor doet, voor de patiënt.

Ref: RIE module patiëntveiligheid.Vul de risicoformule in door kans x gevolg uit te rekenen. Geef jouw

mening over dit (on)veiligheidsaspect.

Nb. Het gaat om de oefening en niet om jouw afdeling inderdaad te verbeteren.

Page 27: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Rapporteisen

Rapport/ document: Titel (evt. subtitel) rapport (kies een uitdagende

titel) Naam student/ nummer Opleiding Naam docent (Clark Nowack) Studieperiode en schooljaar Datum Afbeelding die de uitwerking zo volledig mogelijk

weergeeft. Moet de titel van het document ondersteunen.

Page 28: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Is techniek de toekomst op gebied van patiëntveiligheid?

Page 29: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Next…Safety Culture

Page 30: College II patiëntveiligheid

[email protected]

Veiligheidscultuur

Om optimale veiligheid te waarborgen voor zowel patiënt als medewerkers dient gezocht te worden in verbetering van de veiligheidscultuur.

Veiligheidscultuur is al heel lang een issue binnen complexe technische organistaties als Shell, een atoomonderzeeer, een kolenmijn.

Steeds meer wordt deze benadering ook onderkent binnen de zorg.

Volgend college gaat dieper in op deze veiligheidscultuur en hoe je die kunt verhogen tot het optimum…