CLAIMSVERORDENING(EU/1924/2004)

Een overzicht…..Ten behoeve van uitwisseling van kennis

tijdens de O&K bijeenkomst van Innofood, 14 mei 2009, Almelo

2

Inhoud van de presentatie

• Introductie

• Algemene voorwaarden claims

• Voedingsprofielen

• Voedingsclaims

• Gezondheidsclaims

• Overgangsmaatregelen

• Conclusies

• Links

3

Introductie

Doel van de verordening:

• Consumenten bescherming tegen misleiding

• Bevordering vrije verkeer van goederen binnen EU

• Eerlijke concurrentiestrijd

Een claim is elke niet-verplichte boodschap of bewering die aangeeft, de indruk wekt of impliceert dat een levensmiddel bepaalde eigenschappen heeft. Hieronder vallen ook illustraties, grafische voorstellingen of symbolen.

4

Introductie: reikwijdte

De verordening geldt voor:

• vrijwillig gebruikte claims over levensmiddelen met een bewezen voedingskundig en fysiologisch effect;

• alle levensmiddelen inclusief voedingssupplementen. Niet voor zuigelingenvoeding;

• commerciële berichtgeving op etiketten, in presentaties en reclames bestemd voor de eindverbruiker;

• ook voor restaurants, scholen en kantines;

• voor EU markt.

5

Introductie: soorten claims

Voedingsclaims die iets zeggen over de samenstelling van het product(bijlage 1)

Voedingsclaims

Vergelijkende claims Rol van een nutriënt bij groei en ontwikkeling en functies van het lichaam Psychologische functies of gedragsfuncties

Generieke gezondheidsclaims

Afslankende of gewichtsbeheersende effect of vermindering van hongergevoel

Claims gericht op ontwikkeling en gezondheid van kinderen

Claims

Gezondheidsclaims

Claims inzake ziekterisicobeperking

6

Algemene voorwaarden claims

• de claim staat op een door de Commissie vastgestelde lijst;• de claim mag niet misleiden;• de claim mag niet leiden tot twijfels over veiligheid van andere levensmiddelen;• de claim mag niet impliceren dat een evenwichtige, gevarieerde voeding niet toereikend is;• de claim mag geen vrees inboezemen;• de claim moet begrijpelijk zijn voor de consument;• de claim voldoet aan de specifieke voorwaarden voor een voedings- of gezondheidsclaim • de voedingswaarde-informatie van het levensmiddel moet op het etiket worden vermeld(big 8)• het heilzame voedingskundige of fysiologische effect van de nutriënt waarvoor de claim

wordt gemaakt is vastgesteld aan de hand van algemeen aanvaarde wetenschappelijkeonderbouwing;

• de nutriënt waarvoor de claim wordt gemaakt is in zodanige vorm in het levensmiddelaanwezig dat dit door het lichaam kan worden gebruikt;

• de nutriënt met het beoogde effect waarvoor de claim wordt gemaakt is in voldoendemate aan- of afwezig in het levensmiddel om het effect te kunnen bewerkstelligen;

• de claim mag niet aanzetten tot een bovenmatig gebruik;• het levensmiddel of product waarvoor de claim wordt gemaakt voldoet aan een door de

Commissie opgesteld voedingsprofiel.

7

Voedingsprofielen

Een voedingsprofiel is een instrument om te beoordelen of levensmiddel een claim mag dragen.

• Claim mag alleen op product dat voldoet aan nog vast te stellen voedingsprofiel (medio 2009?)

• Als product niet voldoet aan profiel kan een bestaande claim tot uiterlijk januari 2011

• Voedingsclaims: 2 uitzonderingen op voldoen aan profiel voor één nutriënt:

1. minder vetten, verzadigde vetzuren, transvetzuren, suikers, zout/natrium als voor dat nutriënt niet aan profiel wordt voldaan

2. Overschrijding van één nutriënt, mits vermeld

8

Voedingsclaims

Toegestane claims met bijbehorende specifieke voorwaarden vermeld in de bijlage.

Belangrijkste wijzigingen t.o.v. Warenwet:• “rijk aan vitamines/mineralen”: 30% vd ADH in 100 g/ml (WW: 20% ADH in

redelijk geachte dagconsumptie)• claims over verhoogd/verlaagd gehalte: verschil van 30% (WW: 33%)• “zonder toegevoegde suikers” op product met van nature suikers: verplichte

toevoeging “dit product bevat van nature aanwezige suikers”

Vergelijkende claims:• Vergelijk met een reeks van levensmiddelen zonder claim in dezelfde categorie.

(categorieën nog niet bekend)• Verschil in hoeveelheid van nutriënt/energie moet worden aangegeven

9

Gezondheidsclaims

• Voldoen aan algemene voorwaarden;

• Vermelding van belang gevarieerde voeding;

• Benodigde hoeveelheid van het levensmiddel voor gewenste effect;

• Waarschuwing voor overmatig gebruik

• Niet: mate van snelheid van gewichtsverlies

• Niet: claims die aanbeveling van individuele artsen impliceren

• Niet: suggereren dat het niet eten van het levensmiddel schadelijk is

10

Generieke gezondheidsclaims

Een claim die iets zegt over het effect van een product of nutriënt op de gezondheid. Gebaseerd op algemeen aanvaard wetenschappelijk bewijs.

Claims van deze lijst kan iedereen gebruiken (met eigen dossier met productspecifieke onderbouwing)

Nog geen lijst met generieke gezondheidsclaims. (februari 2010?)

Voorlopige industrielijst van de CIAA (EU branchevereniging voor de levensmiddelenindustrie)

11

Gezondheidsclaims

Gericht op de ontwikkeling en gezondheid van kinderen

• Reikwijdte onduidelijk

• Nog geen lijst(?)

• (voor zuigelingenvoeding richtlijn 2006/141/EG)

Ziekterisicobeperking

• Nog geen lijst. Lijst wordt opgesteld na vergunning aanvragen.

• Aanvullende algemene eis: vermelding de ziekte waarnaar de claim refereert meerdere risicofactoren heeft en dat verandering van één van deze factoren al dan niet een heilzaam effect kan hebben.

12

Overgangsmaatregelen

Schema overgangsmaatregelen:

C:\Etikettering en claims\schemas_overgangstermijnen.pdf

Samenvatting overgangsregeling:

C:\Etikettering en claims\Samenvatting_overgangstermijne_070221.pdf

13

Handhaving

Door VWA op:

1. Staat de claim op een door de commissie geaccepteerde lijst

2. Wordt de claim juist gebruikt

3. Voldoet het product aan de voorwaarden

14

Conclusies

• Algemene voorwaarden duidelijk maar voor interpretatie vatbaar• Indeling definitie claims helder• Overgangsregeling duidelijk• Veel onderdelen nog niet bekend: zoals

- voedingsprofielen- levensmiddelen categorieën

` - generieke gezondheidsclaims- Lijsten met gezondheidsclaims voor kinderen en ziekterisicobeperking

• ………• ………• ………

15

Links

• www.fnli.nl• http://www.vwa.nl/ (voedselveiligheid-> etikettering-> claims)• http://www.koagkag.nl/ (Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten)• www.plw.nl/onderwerpen/voedings--en-gezondheidsclaims-eu

(productschappencommissie levensmiddelenwetgeving) • www.ec.europa.eu/food/food/labellingnutrition/claims/index_en.htm• www.codexalimentarius.nl• http://www.ciaa.be/asp/index.asp• http://www.row.minvws.nl/content.aspx?cid=171