Chattha Sanghayana CD -...

193
Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo Dasakanip±tap±¼i 1. Paµhamapaºº±saka½ 1. ¾nisa½savaggo 1. Kimatthiyasutta½ 1. Eva½ (3.0257) me suta½– eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jeta- vane an±thapiº¹ikassa ±r±me. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasa- ªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± ±nando bhagavanta½ etadavoca– “Kimatthiy±ni, bhante, kusal±ni s²l±ni kim±nisa½s±n²”ti? “Avippaµis±ratth±ni kho, ±nanda, kusal±ni s²l±ni avippaµis±r±nisa½s±n²”ti. “Avippaµis±ro pana, bhante, kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Avippaµis±ro kho, ±nanda, p±mojjattho p±mojj±nisa½so”ti . “P±mojja½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti? “P±mojja½ kho, ±nanda, p²tattha½ p²t±nisa½san”ti. “P²ti pana, bhante, kimatthiy± kim±nisa½s±”ti? “P²ti kho, ±nanda, passa- ddhatth± passaddh±nisa½s±”ti. “Passaddhi (3.0258) pana, bhante, kimatthiy± kim±nisa½s±”ti? “Passaddhi kho , ±nanda, sukhatth± sukh±nisa½s±”ti. “Sukha½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti? “Sukha½ kho, ±nanda, sam±dhattha½ sam±dh±nisa½san”ti. “Sam±dhi pana, bhante, kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Sam±dhi kho, ±nanda, yath±bh³tañ±ºadassanattho yath±bh³tañ±ºadassan±nisa½so”ti. “Yath±bh³tañ±ºadassana½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti? “Yath±bh³tañ±ºadassana½ kho, ±nanda, nibbid±vir±gattha½ nibbid±vir±g±nisa½- san”ti. “Nibbid±vir±go pana, bhante kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Nibbid±vir±go kho, ±nanda, vimuttiñ±ºadassanattho vimuttiñ±ºadassan±nisa½so .

Transcript of Chattha Sanghayana CD -...

Page 1: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo Dasakanip±tap±¼i 1. Paµhamapaºº±saka½ 1. ¾nisa½savaggo 1. Kimatthiyasutta½ 1. Eva½ (3.0257) me suta½– eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jeta-vane an±thapiº¹ikassa ±r±me. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasa-ªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½nisinno kho ±yasm± ±nando bhagavanta½ etadavoca– “Kimatthiy±ni, bhante, kusal±ni s²l±ni kim±nisa½s±n²”ti? “Avippaµis±ratth±ni kho,±nanda, kusal±ni s²l±ni avippaµis±r±nisa½s±n²”ti. “Avippaµis±ro pana, bhante, kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Avippaµis±ro kho,±nanda, p±mojjattho p±mojj±nisa½so”ti ‚. “P±mojja½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti? “P±mojja½ kho,±nanda, p²tattha½ p²t±nisa½san”ti. “P²ti pana, bhante, kimatthiy± kim±nisa½s±”ti? “P²ti kho, ±nanda, passa-ddhatth± passaddh±nisa½s±”ti. “Passaddhi (3.0258) pana, bhante, kimatthiy± kim±nisa½s±”ti? “Passaddhi kho, ±nanda, sukhatth± sukh±nisa½s±”ti. “Sukha½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti? “Sukha½ kho, ±nanda,sam±dhattha½ sam±dh±nisa½san”ti. “Sam±dhi pana, bhante, kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Sam±dhi kho, ±nanda,yath±bh³tañ±ºadassanattho yath±bh³tañ±ºadassan±nisa½so”ti. “Yath±bh³tañ±ºadassana½ pana, bhante, kimatthiya½ kim±nisa½san”ti?“Yath±bh³tañ±ºadassana½ kho, ±nanda, nibbid±vir±gattha½ nibbid±vir±g±nisa½-san”ti. “Nibbid±vir±go pana, bhante kimatthiyo kim±nisa½so”ti? “Nibbid±vir±go kho,±nanda, vimuttiñ±ºadassanattho vimuttiñ±ºadassan±nisa½so ‚.

Page 2: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Iti kho, ±nanda, kusal±ni s²l±ni avippaµis±ratth±ni avippaµis±r±nisa½s±ni; avi-ppaµis±ro p±mojjattho p±mojj±nisa½so; p±mojja½ p²tattha½ p²t±nisa½sa½; p²tipassaddhatth± passaddh±nisa½s±; passaddhi sukhatth± sukh±nisa½s±; sukha½sam±dhattha½ sam±dh±nisa½sa½; sam±dhi yath±bh³tañ±ºadassanattho yath±-bh³tañ±ºadassan±nisa½so; yath±bh³tañ±ºadassana½ nibbid±vir±gattha½ nibbi-d±vir±g±nisa½sa½; nibbid±vir±go vimuttiñ±ºadassanattho vimuttiñ±ºadassan±ni-sa½so. Iti kho, ±nanda, kusal±ni s²l±ni anupubbena agg±ya parent²”ti ‚.Paµhama½. 2. Cetan±karaº²yasutta½ 2. ‚ “S²lavato, bhikkhave, s²lasampannassa na cetan±ya karaº²ya½– ‘avippaµi-s±ro me uppajjat³’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½ s²lavato s²lasampannassaavippaµis±ro uppajjati. Avippaµis±rissa, bhikkhave, na cetan±ya karaº²ya½–‘p±mojja½ me uppajjat³’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½ avippaµis±rissap±mojja½ j±yati. Pamuditassa, bhikkhave, na cetan±ya karaº²ya½– ‘p²ti me uppa-jjat³’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½ pamuditassa p²ti uppajjati. P²timanassa,bhikkhave, na cetan±ya karaº²ya½– ‘k±yo me passambhat³’ti. Dhammat± es±,bhikkhave, ya½ p²timanassa (3.0259) k±yo passambhati. Passaddhak±yassa,bhikkhave, na cetan±ya karaº²ya½– ‘sukha½ vediy±m²’ti. Dhammat± es±,bhikkhave, ya½ passaddhak±yo sukha½ vediyati. Sukhino, bhikkhave, na ceta-n±ya karaº²ya½– ‘citta½ me sam±dhiyat³’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½sukhino citta½ sam±dhiyati. Sam±hitassa, bhikkhave, na cetan±ya karaº²ya½–‘yath±bh³ta½ j±n±mi pass±m²’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½ sam±hito yath±-bh³ta½ j±n±ti passati. Yath±bh³ta½, bhikkhave, j±nato passato na cetan±ya kara-º²ya½– ‘nibbind±mi virajj±m²’ti. Dhammat± es±, bhikkhave, ya½ yath±bh³ta½j±na½ passa½ nibbindati virajjati. Nibbinnassa ‚, bhikkhave, virattassa na ceta-n±ya karaº²ya½– ‘vimuttiñ±ºadassana½ sacchikarom²’ti. Dhammat± es±,bhikkhave, ya½ nibbinno ‚ viratto vimuttiñ±ºadassana½ sacchikaroti. “Iti kho, bhikkhave, nibbid±vir±go vimuttiñ±ºadassanattho vimuttiñ±ºadassan±-nisa½so; yath±bh³tañ±ºadassana½ nibbid±vir±gattha½ nibbid±vir±g±nisa½sa½;sam±dhi yath±bh³tañ±ºadassanattho yath±bh³tañ±ºadassan±nisa½so; sukha½sam±dhattha½ sam±dh±nisa½sa½; passaddhi sukhatth± sukh±nisa½s±; p²tipassaddhatth± passaddh±nisa½s±; p±mojja½ p²tattha½ p²t±nisa½sa½; avippaµi-s±ro p±mojjattho p±mojj±nisa½so; kusal±ni s²l±ni avippaµis±ratth±ni avippaµis±r±-nisa½s±ni. Iti kho, bhikkhave, dhamm± dhamme abhisandenti, dhamm± dhammeparip³renti ap±r± p±ra½ gaman±y±”ti. Dutiya½. 3. Paµhama-upanisasutta½ 3. ‚ “Duss²lassa, bhikkhave, s²lavipannassa hat³paniso hoti avippaµis±ro; avi-ppaµis±re asati avippaµis±ravipannassa hat³panisa½ hoti p±mojja½; p±mojje

Page 3: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

asati p±mojjavipannassa hat³panis± hoti p²ti; p²tiy± asati p²tivipannassa hat³pa-nis± hoti passaddhi; passaddhiy± asati passaddhivipannassa hat³panisa½ hotisukha½; sukhe asati sukhavipannassa hat³paniso hoti samm±sam±dhi; samm±-sam±dhimhi asati samm±sam±dhivipannassa hat³panisa½ hoti yath±bh³tañ±ºa-dassana½; yath±bh³tañ±ºadassane asati yath±bh³tañ±ºadassanavipannassahat³paniso hoti nibbid±vir±go (3.0260); nibbid±vir±ge asati nibbid±vir±gavipa-nnassa hat³panisa½ hoti vimuttiñ±ºadassana½. Seyyath±pi, bhikkhave, rukkhos±kh±pal±savipanno. Tassa papaµik±pi na p±rip³ri½ gacchati, tacopi… pheggupi…s±ropi na p±rip³ri½ gacchati. Evameva½ kho, bhikkhave, duss²lassa s²lavipa-nnassa hat³paniso hoti avippaµis±ro; avippaµis±re asati avippaµis±ravipannassahat³panisa½ hoti …pe… vimuttiñ±ºadassana½. “S²lavato, bhikkhave, s²lasampannassa upanisasampanno hoti avippaµis±ro;avippaµis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasampanna½ hoti p±mojja½;p±mojje sati p±mojjasampannassa upanisasampann± hoti p²ti; p²tiy± sati p²tisa-mpannassa upanisasampann± hoti passaddhi; passaddhiy± sati passaddhisampa-nnassa upanisasampanna½ hoti sukha½; sukhe sati sukhasampannassa upanisa-sampanno hoti samm±sam±dhi; samm±sam±dhimhi sati samm±sam±dhisampa-nnassa upanisasampanna½ hoti yath±bh³tañ±ºadassana½; yath±bh³tañ±ºada-ssane sati yath±bh³tañ±ºadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbid±-vir±go; nibbid±vir±ge sati nibbid±vir±gasampannassa upanisasampanna½ hotivimuttiñ±ºadassana½. Seyyath±pi, bhikkhave, rukkho s±kh±pal±sasampanno.Tassa papaµik±pi p±rip³ri½ gacchati, tacopi… pheggupi… s±ropi p±rip³ri½gacchati. Evameva½ kho, bhikkhave, s²lavato s²lasampannassa upanisasa-mpanno hoti avippaµis±ro; avippaµis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasa-mpanna½ hoti …pe… vimuttiñ±ºadassanan”ti. Tatiya½. 4. Dutiya-upanisasutta½ 4. ‚ Tatra kho ±yasm± s±riputto bhikkh³ ±mantesi– “duss²lassa, ±vuso, s²lavipa-nnassa hat³paniso hoti avippaµis±ro; avippaµis±re asati avippaµis±ravipannassahat³panisa½ hoti …pe… vimuttiñ±ºadassana½. Seyyath±pi, ±vuso, rukkho s±kh±-pal±savipanno. Tassa papaµik±pi na p±rip³ri½ gacchati, tacopi… pheggupi…s±ropi na p±rip³ri½ gacchati. Evameva½ kho, ±vuso, duss²lassa s²lavipannassahat³paniso hoti avippaµis±ro; avippaµis±re asati avippaµis±ravipannassa hat³pa-nisa½ hoti …pe… vimuttiñ±ºadassana½. “S²lavato (3.0261), ±vuso, s²lasampannassa upanisasampanno hoti avippaµi-s±ro; avippaµis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasampanna½ hoti …pe.… vimuttiñ±ºadassana½. Seyyath±pi, ±vuso, rukkho s±kh±pal±sasampanno.Tassa papaµik±pi p±rip³ri½ gacchati, tacopi… pheggupi… s±ropi p±rip³ri½gacchati. Evameva½ kho, ±vuso, s²lavato s²lasampannassa upanisasampannohoti avippaµis±ro; avippaµis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasampanna½hoti …pe… vimuttiñ±ºadassanan”ti. Catuttha½.

Page 4: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

5. Tatiya-upanisasutta½ 5. ‚ Tatra kho ±yasm± ±nando bhikkh³ ±mantesi– “duss²lassa, ±vuso, s²lavipa-nnassa hat³paniso hoti avippaµis±ro; avippaµis±re asati avippaµis±ravipannassahat³panisa½ hoti p±mojja½; p±mojje asati p±mojjavipannassa hat³panis± hotip²ti; p²tiy± asati p²tivipannassa hat³panis± hoti passaddhi; passaddhiy± asatipassaddhivipannassa hat³panisa½ hoti sukha½; sukhe asati sukhavipannassahat³paniso hoti samm±sam±dhi; samm±sam±dhimhi asati samm±sam±dhivipa-nnassa hat³panisa½ hoti yath±bh³tañ±ºadassana½; yath±bh³tañ±ºadassaneasati yath±bh³tañ±ºadassanavipannassa hat³paniso hoti nibbid±vir±go; nibbid±-vir±ge asati nibbid±vir±gavipannassa hat³panisa½ hoti vimuttiñ±ºadassana½.Seyyath±pi, ±vuso, rukkho s±kh±pal±savipanno. Tassa papaµik±pi na p±rip³ri½gacchati, tacopi… pheggupi… s±ropi na p±rip³ri½ gacchati. Evameva½ kho,±vuso, duss²lassa s²lavipannassa hat³paniso hoti avippaµis±ro; avippaµis±re asatiavippaµis±ravipannassa hat³panisa½ hoti …pe… vimuttiñ±ºadassana½. “S²lavato, ±vuso, s²lasampannassa upanisasampanno hoti avippaµis±ro; avippa-µis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasampanna½ hoti p±mojja½; p±mojjesati p±mojjasampannassa upanisasampann± hoti p²ti; p²tiy± sati p²tisampannassaupanisasampann± hoti passaddhi; passaddhiy± sati passaddhisampannassa upa-nisasampanna½ hoti sukha½; sukhe sati sukhasampannassa upanisasampannohoti samm±sam±dhi; samm±sam±dhimhi sati samm±sam±dhisampannassa upa-nisasampanna½ hoti yath±bh³tañ±ºadassana½; yath±bh³tañ±ºadassane (3.0262)sati yath±bh³tañ±ºadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbid±vir±go;nibbid±vir±ge sati nibbid±vir±gasampannassa upanisasampanna½ hoti vimuttiñ±-ºadassana½. Seyyath±pi, ±vuso, rukkho s±kh±pal±sasampanno. Tassa papaµi-k±pi p±rip³ri½ gacchati, tacopi… pheggupi… s±ropi p±rip³ri½ gacchati. Eva-meva½ kho, ±vuso, s²lavato s²lasampannassa upanisasampanno hoti avippaµis±ro;avippaµis±re sati avippaµis±rasampannassa upanisasampanna½ hoti …pe… vimu-ttiñ±ºadassanan”ti. Pañcama½. 6. Sam±dhisutta½ 6. ‚ Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami …pe… eka-manta½ nisinno kho ±yasm± ±nando bhagavanta½ etadavoca– “siy± nu kho,bhante, bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bho yath± neva pathaviya½ pathavi-saññ² ‚ assa, na ±pasmi½ ±posaññ² assa, na tejasmi½ tejosaññ² assa, nav±yasmi½ v±yosaññ² assa, na ±k±s±nañc±yatane ±k±s±nañc±yatanasaññ²

Page 5: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

assa, na viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ² assa, na ±kiñcaññ±yatane±kiñcaññ±yatanasaññ² assa, na nevasaññ±n±saññ±yatane nevasaññ±n±saññ±ya-tanasaññ² assa, na idhaloke idhalokasaññ² assa, na paraloke paralokasaññ² assa;saññ² ca pana ass±”ti? “Siy±, ±nanda, bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bhoyath± neva pathaviya½ pathavisaññ² assa, na ±pasmi½ ±posaññ² assa, natejasmi½ tejosaññ² assa, na v±yasmi½ v±yosaññ² assa, na ±k±s±nañc±yatane±k±s±nañc±yatanasaññ² assa, na viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ²assa, na ±kiñcaññ±yatane ±kiñcaññ±yatanasaññ² assa, na nevasaññ±n±saññ±ya-tane nevasaññ±n±saññ±yatanasaññ² assa, na idhaloke idhalokasaññ² assa, naparaloke paralokasaññ² assa; saññ² ca pana ass±”ti. “Yath± katha½ pana, bhante, siy± bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bho yath±neva pathaviya½ pathavisaññ² assa, na ±pasmi½ ±posaññ² assa na tejasmi½ tejo-saññ² assa, na v±yasmi½ v±yosaññ² assa, na ±k±s±nañc±yatane ±k±s±nañc±yata-nasaññ² assa, na (3.0263) viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ² assa, na±kiñcaññ±yattane ±kiñcaññ±yatanasaññ² assa, na nevasaññ±n±saññ±yatanenevasaññ±n±saññ±yatanasaññ² assa, na idhaloke idhalokasaññ² assa, na para-loke paralokasaññ² assa; saññ² ca pana ass±”ti? “Idh±nanda, bhikkhu eva½saññ² hoti– ‘eta½ santa½ eta½ paº²ta½ yadida½sabbasaªkh±rasamatho sabb³padhipaµinissaggo taºh±kkhayo vir±go nirodhonibb±nan’ti. Eva½ kho, ±nanda, siy± bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bho yath±neva pathaviya½ pathavisaññ² assa, na ±pasmi½ ±posaññ² assa, na tejasmi½ tejo-saññ² assa, na v±yasmi½ v±yosaññ² assa, na ±k±s±nañc±yatane ±k±s±nañc±yata-nasaññ² assa, na viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ² assa, na ±kiñcaññ±-yatane ±kiñcaññ±yatanasaññ² assa, na nevasaññ±n±saññ±yatane nevasaññ±n±-saññ±yatanasaññ² assa, na idhaloke idhalokasaññ² assa, na paraloke paraloka-saññ² assa; saññ² ca pana ass±”ti. Chaµµha½. 7. S±riputtasutta½ 7. Atha kho ±yasm± ±nando yen±yasm± s±riputto tenupasaªkami; upasaªka-mitv± ±yasmat± s±riputtena saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±ra-º²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± ±nando ±ya-smanta½ s±riputta½ etadavoca– “Siy± nu kho, ±vuso s±riputta, bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bho yath±neva pathaviya½ pathavisaññ² assa, na ±pasmi½ ±posaññ² assa, na tejasmi½ tejo-saññ² assa, na v±yasmi½ v±yosaññ² assa, na ±k±s±nañc±yatane ±k±s±nañc±yata-nasaññ² assa, na viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ² assa, na ±kiñcaññ±-yatane ±kiñcaññ±yatanasaññ² assa, na nevasaññ±n±saññ±yatane nevasaññ±n±-saññ±yatanasaññ² assa, na idhaloke idhalokasaññ² assa, na paraloke paraloka-saññ² assa; saññ² ca pana ass±”ti? “Siy± (3.0264), ±vuso ±nanda, bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµil±bho yath±neva pathaviya½ pathavisaññ² assa …pe… na paraloke paralokasaññ² assa;

Page 6: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

saññ² ca pana ass±”ti. “Yath± katha½ pana, ±vuso s±riputta, siy± bhikkhuno tath±r³po sam±dhipaµi-l±bho yath± neva pathaviya½ pathavisaññ² assa …pe… saññ² ca pana ass±”ti?“Ekamid±ha½, ±vuso ±nanda, samaya½ idheva s±vatthiya½ vihar±mi andhava-nasmi½. Tatth±ha½ ‚ tath±r³pa½ sam±dhi½ sam±pajji½ ‚ yath± neva patha-viya½ pathavisaññ² ahosi½, na ±pasmi½ ±posaññ² ahosi½, na tejasmi½ tejosaññ²ahosi½, na v±yasmi½ v±yosaññ² ahosi½, na ±k±s±nañc±yatane ±k±s±nañc±yata-nasaññ² ahosi½, na viññ±ºañc±yatane viññ±ºañc±yatanasaññ² ahosi½, na ±kiñca-ññ±yatane ±kiñcaññ±yatanasaññ² ahosi½, na nevasaññ±n±saññ±yatane nevasa-ññ±n±saññ±yatanasaññ² ahosi½, na idhaloke idhalokasaññ² ahosi½, na paralokeparalokasaññ² ahosi½; saññ² ca pana ahosin”ti. “Ki½saññ² pan±yasm± s±riputto ‚ tasmi½ samaye ahos²”ti? “Bhavanirodhonibb±na½ bhavanirodho nibb±nan”ti kho me, ±vuso, aññ±va saññ± uppajjatiaññ±va saññ± nirujjhati. Seyyath±pi, ±vuso, sakalikaggissa jh±yam±nassa aññ±vaacci uppajjati aññ±va acci nirujjhati; evameva½ kho, ±vuso, ‘bhavanirodhonibb±na½ bhavanirodho nibb±nan’ti aññ±va saññ± uppajjati aññ±va saññ± niru-jjhati. ‘Bhavanirodho nibb±nan’ti ‚ saññ² ca pan±ha½, ±vuso, tasmi½ samaye aho-sin”ti. Sattama½. 8. Jh±nasutta½ 8. “Saddho ca ‚, bhikkhave, bhikkhu hoti, no ca ‚ s²lav±; eva½ so tenaªgenaaparip³ro hoti. Tena ta½ aªga½ parip³retabba½– ‘kint±ha½ saddho ca assa½,s²lav± c±’ti! Yato ca kho, bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti s²lav± ca, eva½ sotenaªgena parip³ro hoti. “Saddho (3.0265) ca, bhikkhave, bhikkhu hoti s²lav± ca, no ca bahussuto …pe…bahussuto ca, no ca dhammakathiko… dhammakathiko ca, no ca paris±vacaro…paris±vacaro ca, no ca vis±rado paris±ya dhamma½ deseti… vis±rado ca pari-s±ya dhamma½ deseti, no ca vinayadharo… vinayadharo ca, no ca ±raññiko ‚pantasen±sano… ±raññiko ca pantasen±sano, no ca catunna½ jh±n±na½ ±bhice-tasik±na½ diµµhadhammasukhavih±r±na½ nik±mal±bh² hoti akicchal±bh² akasiral±-bh²… catunnañca jh±n±na½ ±bhicetasik±na½ diµµhadhammasukhavih±r±na½nik±mal±bh² hoti akicchal±bh² akasiral±bh², no ca ±sav±na½ khay± an±sava½cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasa-mpajja viharati. Eva½ so tenaªgena aparip³ro hoti. Tena ta½ aªga½ parip³re-tabba½– ‘kint±ha½ saddho ca assa½, s²lav± ca, bahussuto ca, dhammakathiko ca,paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseyya½, vinayadharo ca, ±ra-ññiko ca pantasen±sano, catunnañca jh±n±na½ ±bhicetasik±na½ diµµhadhamma-sukhavih±r±na½ nik±mal±bh² assa½ akicchal±bh² akasiral±bh², ±sav±nañcakhay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ±sacchikatv± upasampajja vihareyyan’ti. “Yato ca kho, bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti, s²lav± ca, bahussuto ca,

Page 7: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dhammakathiko ca, paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseti, vina-yadharo ca, ±raññiko ca pantasen±sano, catunnañca jh±n±na½ ±bhicetasik±na½diµµhadhammasukhavih±r±na½ nik±mal±bh² hoti akicchal±bh² akasiral±bh², ±sav±-nañca khay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½abhiññ± sacchikatv± upasampajja viharati; eva½ so tenaªgena parip³ro hoti.Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato bhikkhu samantap±s±dikoca hoti sabb±k±raparip³ro c±”ti. Aµµhama½. 9. Santavimokkhasutta½ 9. “Saddho ca, bhikkhave, bhikkhu hoti, no ca s²lav± …pe… s²lav± ca, no cabahussuto… bahussuto ca, no ca dhammakathiko… dhammakathiko ca, no (3.0266)ca paris±vacaro… paris±vacaro ca, no ca vis±rado paris±ya dhamma½ deseti…vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseti, no ca vinayadharo… vinayadharo ca, noca ±raññiko pantasen±sano… ±raññiko ca pantasen±sano, no ca ye te sant±vimokkh± atikkamma r³pe ±rupp± te k±yena phusitv± viharati… ye te sant±vimokkh± atikkamma r³pe ±rupp± te ca k±yena phusitv± viharati, no ca ±sav±na½khay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ±sacchikatv± upasampajja viharati. Eva½ so tenaªgena aparip³ro hoti. Tena ta½aªga½ parip³retabba½– ‘kint±ha½ saddho ca assa½, s²lav± ca, bahussuto ca,dhammakathiko ca, paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseyya½,vinayadharo ca, ±raññiko ca pantasen±sano, ye te sant± vimokkh± atikkammar³pe ±rupp± te ca k±yena phusitv± vihareyya½, ±sav±nañca khay± an±sava½cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasa-mpajja vihareyyan’ti. “Yato ca kho, bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti, s²lav± ca, bahussuto ca,dhammakathiko ca, paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseti, vina-yadharo ca, ±raññiko ca pantasen±sano, ye te sant± vimokkh± atikkamma r³pe±rupp± te ca k±yena phusitv± viharati, ±sav±nañca khay± an±sava½ cetovimutti½paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viha-rati; eva½ so tenaªgena parip³ro hoti. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehisamann±gato bhikkhu samantap±s±diko ca hoti sabb±k±raparip³ro c±”ti.Navama½. 10. Vijj±sutta½ 10. “Saddho ca, bhikkhave, bhikkhu hoti, no ca s²lav±. Eva½ so tenaªgena apa-rip³ro hoti. Tena ta½ aªga½ parip³retabba½– ‘kint±ha½ saddho ca assa½ s²lav±c±’ti. Yato ca kho, bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti, s²lav± ca, eva½ so tena-ªgena parip³ro hoti. “Saddho ca, bhikkhave, bhikkhu hoti s²lav± ca, no ca bahussuto bahussuto ca,no ca dhammakathiko dhammakathiko ca, no ca paris±vacaro paris±vacaro ca,

Page 8: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

no ca vis±rado paris±ya dhamma½ deseti vis±rado (3.0267) ca paris±yadhamma½ deseti, no ca vinayadharo vinayadharo ca, no ca anekavihita½ pubbe-niv±sa½ anussarati, seyyathida½ ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati. Anekavihitañca …pe…pubbeniv±sa½ anussarati, no ca dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusa-kena …pe… yath±kamm³page satte paj±n±ti dibbena ca cakkhun± visuddhenaatikkantam±nusakena …pe… yath±kamm³page satte paj±n±ti, no ca ±sav±na½khay± …pe… sacchikatv± upasampajja viharati. Eva½ so tenaªgena aparip³rohoti. Tena ta½ aªga½ parip³retabba½– ‘kint±ha½ saddho ca assa½, s²lav± ca,bahussuto ca, dhammakathiko ca, paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±yadhamma½ deseyya½, vinayadharo ca, anekavihitañca pubbeniv±sa½ anussa-reyya½, seyyathida½, ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½ sa-uddesa½anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussareyya½, dibbena ca cakkhun± visuddhenaatikkantam±nusakena …pe… yath±kamm³page satte paj±neyya½, ±sav±nañcakhay± …pe… sacchikatv± upasampajja vihareyyan’ti. “Yato ca kho, bhikkhave, bhikkhu saddho ca hoti, s²lav± ca, bahussuto ca,dhammakathiko ca, paris±vacaro ca, vis±rado ca paris±ya dhamma½ deseti, vina-yadharo ca, anekavihitañca pubbeniv±sa½ anussarati, seyyathida½– ekampi j±ti½dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussa-rati, dibbena ca cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena …pe… yath±kamm³-page satte paj±n±ti, ±sav±nañca khay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viharati. Eva½ so tena-ªgena parip³ro hoti. Imehi, kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gatobhikkhu samantap±s±diko ca hoti sabb±k±raparip³ro c±”ti. Dasama½. ¾nisa½savaggo paµhamo. Tassudd±na½–

Page 9: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Kimatthiya½ cetan± ca, tayo upanis±pi ca; sam±dhi s±riputto ca, jh±na½ santena vijjay±ti. 2. N±thavaggo 1. Sen±sanasutta½ 11. “Pañcaªgasamann±gato (3.0268), bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±-gata½ sen±sana½ sevam±no bhajam±no nacirasseva ±sav±na½ khay± an±-sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv±upasampajja vihareyya. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±gato hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhu saddho hoti; saddahati tath±gatassa bodhi½– ‘itipi so bhagav± …pe…bhagav±’ti; app±b±dho hoti app±taªko, samavep±kiniy± gahaºiy± samann±gaton±tis²t±ya n±ccuºh±ya majjhim±ya padh±nakkham±ya; asaµho hoti am±y±v²,yath±bh³ta½ att±na½ ±vikatt± satthari v± viññ³su v± sabrahmac±r²su; ±raddhav²-riyo viharati, akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya, kusal±na½ dhamm±na½ upasa-mpad±ya; th±mav± da¼haparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu;paññav± hoti, udayatthag±miniy± paññ±ya samann±gato ariy±ya nibbedhik±yasamm± dukkhakkhayag±miniy±. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasama-nn±gato hoti. “Kathañca, bhikkhave, sen±sana½ pañcaªgasamann±gata½ hoti? Idha,bhikkhave, sen±sana½ n±tid³ra½ hoti n±cc±sanna½ gaman±gamanasampanna½div± app±kiººa½ ratti½ appasadda½ appanigghosa½ appa¹a½samakasav±t±ta-pasar²sapasamphassa½ ‚; tasmi½ kho pana sen±sane viharantassa appakasi-rena uppajjanti c²varapiº¹ap±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±r±;tasmi½ kho pana sen±sane ther± bhikkh³ viharanti bahussut± ±gat±gam±dhammadhar± vinayadhar± m±tik±dhar±; te k±lena k±la½ upasaªkamitv± paripu-cchati paripañhati– ‘ida½, bhante, katha½, imassa ko attho’ti; tassa te ±yasmantoavivaµañceva vivaranti anutt±n²katañca utt±ni½ karonti anekavihitesu ca kaªkh±-µh±niyesu dhammesu kaªkha½ paµivinodenti. Eva½ kho, bhikkhave, sen±sana½pañcaªgasamann±gata½ hoti. Pañcaªgasamann±gato kho, bhikkhave, bhikkhupañcaªgasamann±gata½ sen±sana½ sevam±no bhajam±no nacirasseva (3.0269)±sav±na½ khay± …pe… sacchikatv± upasampajja vihareyy±”ti. Paµhama½. 2. Pañcaªgasutta½ 12. “Pañcaªgavippah²no, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±gato imasmi½dhammavinaye ‘keval² vusitav± uttamapuriso’ti vuccati. Kathañca, bhikkhave,bhikkhu pañcaªgavippah²no hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno k±macchandopah²no hoti, by±p±do pah²no hoti, thinamiddha½ ‚ pah²na½ hoti, uddhaccaku-

Page 10: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

kkucca½ pah²na½ hoti, vicikicch± pah²n± hoti. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhupañcaªgavippah²no hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±gato hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhu asekhena s²lakkhandhena samann±gato hoti, asekhena sam±dhikkha-ndhena samann±gato hoti, asekhena paññ±kkhandhena samann±gato hoti, ase-khena vimuttikkhandhena samann±gato hoti, asekhena vimuttiñ±ºadassanakkha-ndhena samann±gato hoti. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±gatohoti. “Pañcaªgavippah²no kho, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgasamann±gato imasmi½dhammavinaye ‘keval² vusitav± uttamapuriso’ti vuccati. “K±macchando ca by±p±do, thinamiddhañca bhikkhuno; uddhacca½ vicikicch± ca, sabbasova na vijjati. “Asekhena ca s²lena, asekhena sam±dhin±; vimuttiy± ca sampanno, ñ±ºena ca tath±vidho. “Sa ve pañcaªgasampanno, pañca aªge ‚ vivajjaya½ ‚. imasmi½ dhammavinaye, keval² iti vuccat²”ti. dutiya½; 3. Sa½yojanasutta½ 13. “Dasayim±ni, bhikkhave, sa½yojan±ni. Katam±ni dasa? Pañcorambh±gi-y±ni sa½yojan±ni, pañcuddhambh±giy±ni sa½yojan±ni. Katam±ni pañcorambh±-giy±ni (3.0270) sa½yojan±ni? Sakk±yadiµµhi, vicikicch±, s²labbatapar±m±so, k±ma-cchando, by±p±do– im±ni pañcorambh±giy±ni sa½yojan±ni. “Katam±ni pañcuddhambh±giy±ni sa½yojan±ni? R³par±go, ar³par±go, m±no,uddhacca½, avijj±– im±ni pañcuddhambh±giy±ni sa½yojan±ni. Im±ni kho,bhikkhave, dasa sa½yojan±n²”ti. Tatiya½. 4. Cetokhilasutta½ 14. “Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhussa v± bhikkhuniy± v± pañca cetokhil±appah²n± pañca cetasovinibandh± asamucchinn±, tassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. “Katamassa pañca cetokhil± appah²n± honti? Idha, bhikkhave, bhikkhu sattharikaªkhati vicikicchati n±dhimuccati na sampas²dati. Yo so, bhikkhave, bhikkhusatthari kaªkhati vicikicchati n±dhimuccati na sampas²dati, tassa citta½ nanamati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ na namati ±ta-pp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ paµhamo cetokhilo appa-h²no hoti. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhamme kaªkhati …pe… saªghe kaªkha-ti… sikkh±ya kaªkhati… sabrahmac±r²su kupito hoti anattamano ±hatacitto khila-j±to. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±r²su kupito hoti anattamano ±hatacittokhilaj±to, tassa citta½ na namati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya.

Page 11: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Yassa citta½ na namati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evama-ss±ya½ pañcamo cetokhilo appah²no hoti. Imassa pañca cetokhil± appah²n±honti. “Katamassa pañca cetasovinibandh± asamucchinn± honti? Idha, bhikkhave,bhikkhu k±mesu av²tar±go hoti avigatacchando avigatapemo avigatapip±so aviga-tapari¼±ho avigatataºho. Yo so, bhikkhave, bhikkhu k±mesu av²tar±go hoti avigata-cchando avigatapemo avigatapip±so avigatapari¼±ho avigatataºho (3.0271), tassacitta½ na namati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ nanamati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ paµhamo ceta-sovinibandho asamucchinno hoti. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu k±ye av²tar±go hoti …pe… r³pe av²tar±gohoti …pe… y±vadattha½ udar±vadehaka½ bhuñjitv± seyyasukha½ passasukha½middhasukha½ anuyutto viharati… aññatara½ devanik±ya½ paºidh±ya brahmaca-riya½ carati– ‘imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapena v± brahmacariyena v± devov± bhaviss±mi devaññataro v±’ti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu aññatara½ devani-k±ya½ paºidh±ya brahmacariya½ carati– ‘imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapenav± brahmacariyena v± devo v± bhaviss±mi devaññataro v±’ti, tassa citta½ nanamati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ na namati ±ta-pp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ pañcamo cetasovini-bandho asamucchinno hoti. Imassa pañca cetasovinibandh± asamucchinn± honti. “Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhussa v± bhikkhuniy± v± ime pañca cetokhil±appah²n± ime pañca cetasovinibandh± asamucchinn±, tassa y± ratti v± divaso v±±gacchati h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. “Seyyath±pi, bhikkhave, k±¼apakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati,h±yateva vaººena h±yati maº¹alena h±yati ±bh±ya h±yati ±rohapariº±hena; eva-meva½ kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhussa v± bhikkhuniy± v± ime pañcacetokhil± appah²n± ime pañca cetasovinibandh± asamucchinn±, tassa y± ratti v±divaso v± ±gacchati h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. “Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhussa v± bhikkhuniy± v± pañca cetokhil±pah²n± pañca cetasovinibandh± susamucchinn±, tassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni. “Katamassa (3.0272) pañca cetokhil± pah²n± honti? Idha, bhikkhave, bhikkhusatthari na kaªkhati na vicikicchati, adhimuccati sampas²dati. Yo so, bhikkhave,bhikkhu satthari na kaªkhati na vicikicchati adhimuccati sampas²dati, tassa citta½namati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ namati ±ta-pp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ paµhamo cetokhilopah²no hoti. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhamme na kaªkhati …pe… saªghe nakaªkhati… sikkh±ya na kaªkhati … sabrahmac±r²su na kupito hoti attamano na±hatacitto na khilaj±to. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±r²su na kupito hotiattamano na ±hatacitto na khilaj±to, tassa citta½ namati ±tapp±ya anuyog±ya s±ta-cc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ namati ±tapp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±-

Page 12: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

n±ya, evamass±ya½ pañcamo cetokhilo pah²no hoti. Imassa pañca cetokhil±pah²n± honti. “Katamassa pañca cetasovinibandh± susamucchinn± honti? Idha, bhikkhave,bhikkhu k±mesu v²tar±go hoti vigatacchando vigatapemo vigatapip±so vigatapari-¼±ho vigatataºho. Yo so, bhikkhave, bhikkhu k±mesu v²tar±go hoti vigatacchandovigatapemo vigatapip±so vigatapari¼±ho vigatataºho, tassa citta½ namati ±ta-pp±ya anuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ namati ±tapp±ya anuyo-g±ya s±tacc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ paµhamo cetasovinibandho susamu-cchinno hoti. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu k±ye v²tar±go hoti …pe… r³pe v²tar±gohoti …pe… na y±vadattha½ udar±vadehaka½ bhuñjitv± seyyasukha½ passa-sukha½ middhasukha½ anuyutto viharati, na aññatara½ devanik±ya½ paºidh±yabrahmacariya½ carati– ‘imin±ha½ s²lena v± vatena v± tapena v± brahmacariyenav± devo v± bhaviss±mi devaññataro v±’ti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu na aññatara½devanik±ya½ paºidh±ya …pe… devaññataro v±ti, tassa citta½ namati ±tapp±yaanuyog±ya s±tacc±ya padh±n±ya. Yassa citta½ namati ±tapp±ya anuyog±ya s±ta-cc±ya padh±n±ya, evamass±ya½ pañcamo cetasovinibandho (3.0273) susamu-cchinno hoti. Imassa pañca cetasovinibandh± susamucchinn± honti. “Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhussa v± bhikkhuniy± v± ime pañca cetokhil±pah²n± ime pañca cetasovinibandh± susamucchinn±, tassa y± ratti v± divaso v±±gacchati vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni. “Seyyath±pi, bhikkhave, juºhapakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati,va¹¹hateva vaººena va¹¹hati maº¹alena va¹¹hati

Page 13: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

±bh±ya va¹¹hati ±rohapariº±hena; evameva½ kho, bhikkhave, yassa kassacibhikkhussa v± bhikkhuniy± v± ime pañca cetokhil± pah²n± ime pañca cetasovini-bandh± susamucchinn±, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati vuddhiyeva p±µi-kaªkh± kusalesu dhammesu no parih±n²”ti. Catuttha½. 5. Appam±dasutta½ 15. “Y±vat±, bhikkhave, satt± apad± v± dvipad± v± catuppad± v± bahuppad± v±r³pino v± ar³pino v± saññino v± asaññino v± nevasaññin±saññino v±, tath±gatotesa½ aggamakkh±yati araha½ samm±sambuddho; evameva½ kho, bhikkhave,ye keci kusal± dhamm±, sabbe te appam±dam³lak± appam±dasamosaraº±.Appam±do tesa½ ‚ aggamakkh±yati. “Seyyath±pi, bhikkhave, y±ni k±nici jaªgal±na½ ‚ p±º±na½ padaj±t±ni,sabb±ni t±ni hatthipade samodh±na½ gacchanti, hatthipada½ tesa½ aggamakkh±-yati, yadida½ mahantattena; evameva½ kho, bhikkhave, ye keci kusal± dhamm±,sabbe te appam±dam³lak± appam±dasamosaraº±. Appam±do tesa½ aggama-kkh±yati. “Seyyath±pi, bhikkhave, k³µ±g±rassa y± k±ci gop±nasiyo sabb± t± k³µaªgam±k³µaninn± k³µasamosaraº±, k³µo t±sa½ aggamakkh±yati; evameva½ kho,bhikkhave, ye keci kusal± dhamm±, sabbe te appam±dam³lak± appam±dasamo-saraº±. Appam±do tesa½ aggamakkh±yati. “Seyyath±pi (3.0274), bhikkhave, ye keci m³lagandh±, k±¼±nus±riya½ tesa½aggamakkh±yati; evameva½ kho bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, ye keci s±ragandh±, lohitacandana½ tesa½ aggama-kkh±yati; evameva½ kho bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, ye keci pupphagandh±, vassika½ tesa½ aggamakkh±-yati; evameva½ kho bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, ye keci khuddar±j±no ‚, sabbe te rañño cakkavattissaanuyant± bhavanti, r±j± tesa½ cakkavatt² aggamakkh±yati; evameva½ kho,bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, y± k±ci t±rakar³p±na½ pabh±, sabb± t± candappa-bh±ya kala½ n±gghanti so¼asi½, candappabh± t±sa½ aggamakkh±yati; evameva½kho, bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, saradasamaye viddhe vigataval±hake deve ±dicconabha½ abbhussakkam±no ‚ sabba½ ±k±sagata½ tamagata½ abhivihaccabh±sate ca tapate ca virocati ca; evameva½ kho, bhikkhave …pe…. “Seyyath±pi, bhikkhave, y± k±ci mah±nadiyo, seyyathida½– gaªg±, yamun±,aciravat², sarabh³, mah², sabb± t± samuddaªgam± samuddaninn± samuddapoº±samuddapabbh±r±, mah±samuddo t±sa½ aggamakkh±yati; evameva½ kho,bhikkhave, ye keci kusal± dhamm±, sabbe te appam±dam³lak± appam±dasamo-saraº±. Appam±do tesa½ aggamakkh±yat²”ti. Pañcama½.

Page 14: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

6. ¾huneyyasutta½ 16. “Dasayime, bhikkhave, puggal± ±huneyy± p±huneyy± dakkhiºeyy± añjalika-raº²y± anuttara½ puññakkhetta½ lokassa. Katame dasa? Tath±gato araha½samm±sambuddho, paccekabuddho, ubhatobh±gavimutto, paññ±vimutto, k±ya-sakkh², diµµhippatto, saddh±vimutto, saddh±nus±r², dhamm±nus±r², gotrabh³– imekho, bhikkhave, dasa puggal± ±huneyy± …pe… anuttara½ puññakkhetta½ loka-ss±”ti. Chaµµha½. 7. Paµhaman±thasutta½ 17. ‚ “San±th± (3.0275), bhikkhave, viharatha, m± an±th±. Dukkha½,bhikkhave, an±tho viharati. Dasayime, bhikkhave, n±thakaraº± dhamm±. Katamedasa? Idha, bhikkhave, bhikkhu s²lav± hoti, p±timokkhasa½varasa½vuto viharati±c±ragocarasampanno aºumattesu vajjesu bhayadass±v², sam±d±ya sikkhatisikkh±padesu. Yampi, bhikkhave, bhikkhu s²lav± hoti …pe… sam±d±ya sikkhatisikkh±padesu, ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo,ye te dhamm± ±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabya-ñjana½ ‚ kevalaparipuººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³-p±ssa dhamm± bahussut± ‚ honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit±diµµhiy± suppaµividdh±. Yampi, bhikkhave, bhikkhu bahussuto hoti …pe… diµµhiy±suppaµividdh±, ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yo kaly±ºa-sampavaªko. Yampi, bhikkhave, bhikkhu kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yo kaly±-ºasampavaªko, ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraºehidhammehi samann±gato, khamo padakkhiºagg±h² anus±sani½. Yampi,bhikkhave, bhikkhu suvaco hoti …pe… anus±sani½, ayampi dhammo n±thaka-raºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu y±ni t±ni sabrahmac±r²na½ ucc±vac±niki½karaº²y±ni, tattha dakkho hoti analaso tatr³p±y±ya v²ma½s±ya samann±gato,ala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tu½. Yampi, bhikkhave, bhikkhu y±ni t±ni sabrahmac±-r²na½ …pe… ala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tu½, ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhammak±mo hoti piyasamud±h±ro, abhi-dhamme abhivinaye u¼±rap±mojjo. Yampi, bhikkhave, bhikkhu dhammak±mo hoti(3.0276) piyasamud±h±ro, abhidhamme abhivinaye u¼±rap±mojjo, ayampidhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu ±raddhav²riyo viharati akusal±na½dhamm±na½ pah±n±ya, kusal±na½ dhamm±na½ upasampad±ya, th±mav± da¼ha-parakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yampi, bhikkhave, bhikkhu ±ra-ddhav²riyo viharati akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya, kusal±na½ dhamm±na½

Page 15: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

upasampad±ya, th±mav± da¼haparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu,ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu santuµµho hoti itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±-sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±rena. Yampi, bhikkhave, bhikkhu santuµµhohoti itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±rena,ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu satim± hoti paramena satinepakkena sama-nn±gato cirakatampi cirabh±sitampi sarit± anussarit±. Yampi, bhikkhave, bhikkhusatim± hoti paramena satinepakkena samann±gato cirakatampi cirabh±sitampisarit± anussarit±, ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu paññav± hoti udayatthag±miniy± paññ±yasamann±gato ariy±ya nibbedhik±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±. Yampi,bhikkhave, bhikkhu paññav± hoti udayatthag±miniy± paññ±ya samann±gato ari-y±ya nibbedhik±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±, ayampi dhammo n±thaka-raºo. “San±th±, bhikkhave, viharatha, m± an±th±. Dukkha½, bhikkhave, an±tho viha-rati. Ime kho, bhikkhave, dasa n±thakaraº± dhamm±”ti. Sattama½. 8. Dutiyan±thasutta½ 18. Eva½ me suta½– eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavanean±thapiº¹ikassa ±r±me. Tatra kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “bhikkhavo”ti.“Bhadante”ti te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “San±th± (3.0277), bhikkhave, viharatha, m± an±th±. Dukkha½, bhikkhave,an±tho viharati. Dasayime, bhikkhave, n±thakaraº± dhamm±. Katame dasa? Idha,bhikkhave, bhikkhu s²lav± hoti …pe… sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu. ‘S²lav±vat±ya½ bhikkhu p±timokkhasa½varasa½vuto viharati ±c±ragocarasampannoaºumattesu vajjesu bhayadass±v², sam±d±ya sikkhati sikkh±pades³’ti ther±pi na½bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³… nav±pibhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassa majjhim±-nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu,no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu bahussuto hoti …pe… diµµhiy± suppaµi-viddh±. ‘Bahussuto vat±ya½ bhikkhu sutadharo sutasannicayo, ye te dhamm±±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabyañjana½ kevalapari-puººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³p±ssa dhamm± bahu-ssut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy± suppaµividdh±’tither±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³…nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassamajjhim±nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesudhammesu, no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yo kaly±ºa-

Page 16: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sampavaªko. ‘Kaly±ºamitto vat±ya½ bhikkhu kaly±ºasah±yo kaly±ºasampava-ªko’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pibhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nuka-mpitassa majjhim±nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusa-lesu dhammesu, no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraºehidhammehi samann±gato, khamo padakkhiºagg±h² anus±sani½. ‘Suvaco vat±ya½bhikkhu sovacassakaraºehi dhammehi samann±gato, khamo padakkhiºagg±h²anus±sanin’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhi-m±pi bhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±-nukampitassa majjhim±nukampitassa (3.0278) nav±nukampitassa vuddhiyevap±µikaªkh± kusalesu dhammesu, no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu y±ni t±ni sabrahmac±r²na½ ucc±vac±niki½karaº²y±ni, tattha dakkho hoti analaso, tatr³p±y±ya v²ma½s±ya samann±gato,ala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tu½. ‘Y±ni t±ni sabrahmac±r²na½ ucc±vac±ni ki½kara-º²y±ni, tattha dakkho vat±ya½ bhikkhu analaso, tatr³p±y±ya v²ma½s±ya samann±-gato, ala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tun’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±si-tabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±si-tabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassa majjhim±nukampitassa nav±nuka-mpitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu, no parih±ni. Ayampidhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhammak±mo hoti piyasamud±h±ro, abhi-dhamme abhivinaye u¼±rap±mojjo. ‘Dhammak±mo vat±ya½ bhikkhu piyasamud±-h±ro, abhidhamme abhivinaye

Page 17: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

u¼±rap±mojjo’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhi-m±pi bhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±-nukampitassa majjhim±nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh±kusalesu dhammesu, no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu ±raddhav²riyo viharati akusal±na½dhamm±na½ pah±n±ya, kusal±na½ dhamm±na½ upasampad±ya, th±mav± da¼ha-parakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu ‘±raddhav²riyo vat±ya½ bhikkhuviharati akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya, kusal±na½ dhamm±na½ upasampa-d±ya, th±mav± da¼haparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammes³’ti ther±pina½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³… nav±pibhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassa majjhim±-nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu,no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu santuµµho hoti itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±-sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±rena. ‘Santuµµho vat±ya½ bhikkhu itar²tarac²-varapiº¹ap±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±ren±’ti ther±pi (3.0279)na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³… nav±pibhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassa majjhim±-nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu,no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu satim± hoti paramena satinepakkena sama-nn±gato, cirakatampi cirabh±sitampi sarit± anussarit±. ‘Satim± vat±ya½ bhikkhuparamena satinepakkena samann±gato, cirakatampi cirabh±sitampi sarit± anussa-rit±’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti, majjhim±pibhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±sitabba½ maññanti. Tassa ther±nuka-mpitassa majjhim±nukampitassa nav±nukampitassa vuddhiyeva p±µikaªkh± kusa-lesu dhammesu, no parih±ni. Ayampi dhammo n±thakaraºo. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu paññav± hoti udayatthag±miniy± paññ±yasamann±gato ariy±ya nibbedhik±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±. ‘Paññav±vat±ya½ bhikkhu udayatthag±miniy± paññ±ya samann±gato ariy±ya nibbedhi-k±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±’ti ther±pi na½ bhikkh³ vattabba½ anus±si-tabba½ maññanti, majjhim±pi bhikkh³… nav±pi bhikkh³ vattabba½ anus±si-tabba½ maññanti. Tassa ther±nukampitassa …pe… no parih±ni. Ayampidhammo n±thakaraºo. “San±th±, bhikkhave, viharatha, m± an±th±. Dukkha½, bhikkhave, an±tho viha-rati. Ime kho, bhikkhave, dasa n±thakaraº± dhamm±”ti. Idamavoca bhagav±. Atta-man± te bhikkh³ bhagavato bh±sita½ abhinandunti. Aµµhama½. 9. Paµhama-ariy±v±sasutta½ 19. ‚ “Dasayime, bhikkhave, ariy±v±s±, ye ariy± ±vasi½su v± ±vasanti v± ±va-sissanti v±. Katame dasa? Idha, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgavippah²no hoti,

Page 18: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

cha¼aªgasamann±gato, ek±rakkho, catur±passeno, paºunnapaccekasacco ‚,samavayasaµµhesano, an±vilasaªkappo, passaddhak±yasaªkh±ro, suvimuttacitto,suvimuttapañño. Ime kho, bhikkhave, dasa ariy±v±s± (3.0280), ye ariy± ±vasi½suv± ±vasanti v± ±vasissanti v±”ti. Navama½. 10. Dutiya-ariy±v±sasutta½ 20. Eka½ samaya½ bhagav± kur³su viharati kamm±sadhamma½ n±makur³na½ nigamo. Tatra kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi …pe…. “Dasayime, bhikkhave, ariy±v±s±, ye ariy± ±vasi½su v± ±vasanti v± ±vasi-ssanti v±. Katame dasa? Idha, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgavippah²no hoti, cha¼a-ªgasamann±gato, ek±rakkho, catur±passeno, paºunnapaccekasacco, samavaya-saµµhesano, an±vilasaªkappo, passaddhak±yasaªkh±ro, suvimuttacitto, suvimutta-pañño. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgavippah²no hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhuno k±macchando pah²no hoti, by±p±do pah²no hoti, thinamiddha½pah²na½ hoti, uddhaccakukkucca½ pah²na½ hoti, vicikicch± pah²n± hoti. Eva½kho, bhikkhave, bhikkhu pañcaªgavippah²no hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu cha¼aªgasamann±gato hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhu cakkhun± r³pa½ disv± neva sumano hoti na dummano, upekkhako viha-rati sato sampaj±no. Sotena sadda½ sutv±… gh±nena gandha½ gh±yitv±…jivh±ya rasa½ s±yitv±… k±yena phoµµhabba½ phusitv±… manas± dhamma½viññ±ya neva sumano hoti na dummano, upekkhako viharati sato sampaj±no.Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu cha¼aªgasamann±gato hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ek±rakkho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu sat±ra-kkhena cetas± samann±gato hoti. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu ek±rakkho hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu catur±passeno hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhusaªkh±yeka½ paµisevati, saªkh±yeka½ adhiv±seti, saªkh±yeka½ parivajjeti,saªkh±yeka½ vinodeti. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu catur±passeno hoti. “Kathañca (3.0281), bhikkhave, bhikkhu paºunnapaccekasacco hoti? Idha,bhikkhave, bhikkhuno y±ni t±ni puthusamaºabr±hmaº±na½ puthupaccekasa-cc±ni, seyyathida½– ‘sassato loko’ti v±, ‘asassato loko’ti v±, ‘antav± loko’ti v±, ‘ana-ntav± loko’ti v±, ‘ta½ j²va½ ta½ sar²ran’ti v±, ‘añña½ j²va½ añña½ sar²ran’ti v±,‘hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘na hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘hoti cana ca hoti tath±gato para½ maraº±’ti v±, ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½maraº±’ti v±, sabb±ni t±ni nunn±ni honti paºunn±ni ‚ catt±ni vant±ni mutt±nipah²n±ni paµinissaµµh±ni. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu paºunnapaccekasaccohoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu samavayasaµµhesano hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhuno k±mesan± pah²n± hoti, bhavesan± pah²n± hoti, brahmacariyesan± paµi-ppassaddh±. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu samavayasaµµhesano hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu an±vilasaªkappo hoti? Idha, bhikkhave,

Page 19: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bhikkhuno k±masaªkappo pah²no hoti, by±p±dasaªkappo pah²no hoti, vihi½s±sa-ªkappo pah²no hoti. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu an±vilasaªkappo hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu passaddhak±yasaªkh±ro hoti? Idha, bhikkhave,bhikkhu sukhassa ca pah±n± dukkhassa ca pah±n± pubbeva somanassadomana-ss±na½ atthaªgam± adukkhamasukha½ upekkh±satip±risuddhi½ catuttha½jh±na½ upasampajja viharati. Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu passaddhak±yasa-ªkh±ro hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu suvimuttacitto hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhunor±g± citta½ vimutta½ hoti, dos± citta½ vimutta½ hoti, moh± citta½ vimutta½ hoti.Eva½ kho, bhikkhave, bhikkhu suvimuttacitto hoti. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu suvimuttapañño hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu‘r±go me pah²no ucchinnam³lo t±l±vatthukato anabh±va½kato ±yati½ anupp±da-dhammo’ti paj±n±ti, doso me pah²no …pe… ‘moho (3.0282) me pah²no ucchinna-m³lo t±l±vatthukato anabh±va½kato ±yati½ anupp±dadhammo’ti paj±n±ti. Eva½kho, bhikkhave, bhikkhu suvimuttapañño hoti. “Ye hi keci, bhikkhave, at²tamaddh±na½ ariy± ariy±v±se ±vasi½su, sabbe teimeva dasa ariy±v±se ±vasi½su; ye hi keci, bhikkhave, an±gatamaddh±na½ ariy±ariy±v±se ±vasissanti, sabbe te imeva dasa ariy±v±se ±vasissanti; ye hi ‚ keci,bhikkhave, etarahi ariy± ariy±v±se ±vasanti, sabbe te imeva dasa ariy±v±se ±va-santi. Ime kho, bhikkhave, dasa ariy±v±s±, ye ariy± ±vasi½su v± ±vasanti v± ±va-sissanti v±”ti. Dasama½. N±thavaggo dutiyo. Tassudd±na½– Sen±sanañca pañcaªga½, sa½yojan±khilena ca; appam±do ±huneyyo, dve n±th± dve ariy±v±s±ti. 3. Mah±vaggo 1. S²han±dasutta½ 21. “S²ho, bhikkhave, migar±j± s±yanhasamaya½ ±say± nikkhamati. ¾say±nikkhamitv± vijambhati. Vijambhitv± samant± catuddisa½ ‚ anuviloketi. Samant±catuddisa½ ‚ anuviloketv± tikkhattu½ s²han±da½ nadati. Tikkhattu½ s²han±da½naditv± gocar±ya pakkamati. Ta½ kissa hetu? ‘M±ha½ khuddake p±ºe visama-gate saªgh±ta½ ±p±desin’ti! “‘S²ho’ti, kho bhikkhave, tath±gatasseta½ adhivacana½ arahato samm±sambu-ddhassa. Ya½ kho, bhikkhave, tath±gato paris±ya dhamma½ deseti, idamassahoti s²han±dasmi½. ‚ “Dasayim±ni (3.0283), bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabal±ni, yehi balehi

Page 20: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

samann±gato tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati,brahmacakka½ pavatteti. Katam±ni dasa? Idha, bhikkhave, tath±gato µh±nañcaµh±nato aµµh±nañca aµµh±nato yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave, tath±gatoµh±nañca µh±nato aµµh±nañca aµµh±nato yath±bh³ta½ paj±n±ti, idampi, bhikkhave,tath±gatassa tath±gatabala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato at²t±n±gatapaccuppann±na½ kammasa-m±d±n±na½ µh±naso hetuso vip±ka½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave,tath±gato at²t±n±gatapaccuppann±na½ kammasam±d±n±na½ µh±naso hetusovip±ka½ yath±bh³ta½ paj±n±ti, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½hoti, ya½ bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²ha-n±da½ nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato sabbatthag±mini½ paµipada½ yath±-bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave, tath±gato sabbatthag±mini½ paµipada½yath±bh³ta½ paj±n±ti, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti, ya½bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato anekadh±tu½ n±n±dh±tu½ loka½ ‚yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave, tath±gato anekadh±tu½ n±n±dh±tu½loka½ yath±bh³ta½ paj±n±ti, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½hoti …pe… brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato satt±na½ n±n±dhimuttikata½ yath±-bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave, tath±gato satt±na½ n±n±dhimuttikata½ yath±-bh³ta½ paj±n±ti, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti …pe…brahmacakka½ pavatteti.

Page 21: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Puna capara½, bhikkhave, tath±gato parasatt±na½ parapuggal±na½ indriyapa-ropariyatta½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yampi, bhikkhave, tath±gato parasatt±na½parapuggal±na½ (3.0284) indriyaparopariyatta½ yath±bh³ta½ paj±n±ti, idampi,bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti …pe… brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato jh±navimokkhasam±dhisam±patt²na½sa½kilesa½ vod±na½ vuµµh±na½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yampi …pe… paj±n±ti,idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti …pe… brahmacakka½ pava-tteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati,seyyathida½– ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo tissopi j±tiyo catassopi j±tiyo pañcapij±tiyo dasapi j±tiyo v²sampi j±tiyo ti½sampi j±tiyo catt±l²sampi j±tiyo paññ±sampij±tiyo j±tisatampi j±tisahassampi j±tisatasahassampi anekepi sa½vaµµakappe ane-kepi vivaµµakappe anekepi sa½vaµµavivaµµakappe, ‘amutr±si½ eva½n±mo eva½-gotto eva½vaººo evam±h±ro eva½sukhadukkhappaµisa½ved² evam±yupariyanto,so tato cuto amutra udap±di½; tatr±p±si½ eva½n±mo eva½gotto eva½vaººo eva-m±h±ro eva½sukhadukkhappaµisa½ved² evam±yupariyanto, so tato cuto idh³pa-panno’ti, iti s±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati. Yampibhikkhave, tath±gato anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati, seyyathida½–ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeni-v±sa½ anussarati, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti, ya½bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato dibbena cakkhun± visuddhena atikkanta-m±nusakena satte passati cavam±ne upapajjam±ne h²ne paº²te suvaººedubbaººe, sugate duggate yath±kamm³page satte paj±n±ti– ‘ime vata bhontosatt± k±yaduccaritena samann±gat± vac²duccaritena samann±gat± manoduccari-tena samann±gat± ariy±na½ upav±dak± micch±diµµhik± micch±diµµhikammasam±-d±n±, te k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upa-pann±; ime v± pana bhonto satt± k±yasucaritena (3.0285) samann±gat± vac²suca-ritena samann±gat± manosucaritena samann±gat± ariy±na½ anupav±dak±samm±diµµhik± samm±diµµhikammasam±d±n±, te k±yassa bhed± para½ maraº±sugati½ sagga½ loka½ upapann±’ti. Iti dibbena cakkhun± visuddhena atikkanta-m±nusakena satte passati cavam±ne upapajjam±ne h²ne paº²te suvaººedubbaººe, sugate duggate yath±kamm³page satte paj±n±ti. Yampi, bhikkhave,tath±gato dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena …pe… yath±ka-mm³page satte paj±n±ti, idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti,ya½ bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, bhikkhave, tath±gato ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viha-rati. Yampi, bhikkhave, tath±gato ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±-vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viharati,

Page 22: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

idampi, bhikkhave, tath±gatassa tath±gatabala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma tath±-gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati, brahmacakka½pavatteti. “Im±ni kho, bhikkhave, dasa tath±gatassa tath±gatabal±ni, yehi balehi sama-nn±gato tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati,brahmacakka½ pavattet²”ti. Paµhama½. 2. Adhivuttipadasutta½ 22. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho ±ya-smanta½ ±nanda½ bhagav± etadavoca– “Ye te, ±nanda, dhamm± tesa½ tesa½ adhivuttipad±na½ ‚ abhiññ± sacchikiri-y±ya sa½vattanti, vis±rado aha½, ±nanda, tattha paµij±n±mi. ‘Tesa½ tesa½ tath±tath± dhamma½ desetu½ yath± yath± paµipanno santa½ v± atth²ti ñassati,asanta½ v± natth²ti ñassati, h²na½ v± h²nanti ñassati (3.0286), paº²ta½ v± paº²-tanti ñassati, sa-uttara½ v± sa-uttaranti ñassati, anuttara½ v± anuttaranti ñassati;yath± yath± v± pana ta½ ñ±teyya½ v± daµµheyya½ v± sacchikareyya½ v±, tath±tath± ñassati v± dakkhati v± sacchikarissati v±’ti µh±nameta½ vijjati. Etad±nutta-riya½, ±nanda, ñ±º±na½ yadida½ tattha tattha yath±bh³tañ±ºa½. Etasm± c±ha½,±nanda, ñ±º± añña½ ñ±ºa½ uttaritara½ v± paº²tatara½ v± natth²ti vad±mi. “Dasayim±ni, ±nanda, tath±gatassa tath±gatabal±ni, yehi balehi samann±gatotath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati, brahmacakka½pavatteti. Katam±ni dasa? Idh±nanda, tath±gato µh±nañca µh±nato aµµh±nañcaaµµh±nato yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yamp±nanda, tath±gato µh±nañca µh±nato aµµh±-nañca aµµh±nato yath±bh³ta½ paj±n±ti, idamp±nanda, tath±gatassa tath±gata-bala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±sus²han±da½ nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato at²t±n±gatapaccuppann±na½ kammasam±-d±n±na½ µh±naso hetuso vip±ka½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yamp±nanda …pe…idamp±nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato sabbatthag±mini½ paµipada½ yath±bh³ta½paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… idamp±nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato anekadh±tu½ n±n±dh±tu½ loka½ yath±-bh³ta½ paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… idamp±nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato satt±na½ n±n±dhimuttikata½ yath±bh³ta½paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… idamp±nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato parasatt±na½ parapuggal±na½ indriyaparo-pariyatta½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… idamp±nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato jh±navimokkhasam±dhisam±patt²na½sa½kilesa½ vod±na½ vuµµh±na½ yath±bh³ta½ paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… ida-mp±nanda …pe….

Page 23: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Puna (3.0287) capara½, ±nanda, tath±gato anekavihita½ pubbeniv±sa½ anu-ssarati, seyyathida½– ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½ sa-uddesa½anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati. Yamp±nanda …pe… idamp±nanda…pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±-nusakena …pe… yath±kamm³page satte paj±n±ti. Yamp±nanda …pe… idamp±-nanda …pe…. “Puna capara½, ±nanda, tath±gato ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viha-rati. Yamp±nanda, tath±gato ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½ …pe…sacchikatv± upasampajja viharati. Idamp±nanda, tath±gatassa tath±gatabala½hoti, ya½ bala½ ±gamma tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²ha-n±da½ nadati, brahmacakka½ pavatteti. “Im±ni kho, ±nanda, dasa tath±gatassa tath±gatabal±ni, yehi balehi samann±-gato tath±gato ±sabha½ µh±na½ paµij±n±ti, paris±su s²han±da½ nadati, brahma-cakka½ pavattet²”ti. Dutiya½. 3. K±yasutta½ 23. “Atthi, bhikkhave, dhamm± k±yena pah±tabb±, no v±c±ya. Atthi, bhikkhave,dhamm± v±c±ya pah±tabb±, no k±yena. Atthi, bhikkhave, dhamm± neva k±yenapah±tabb± no v±c±ya, paññ±ya disv± ‚ pah±tabb±. “Katame ca, bhikkhave, dhamm± k±yena pah±tabb±, no v±c±ya? Idha,bhikkhave, bhikkhu akusala½ ±panno hoti kiñci desa½ ‚ k±yena. Tamena½ anu-vicca viññ³ sabrahmac±r² evam±ha½su– ‘±yasm± kho akusala½ ±panno kiñcidesa½ k±yena. S±dhu vat±yasm± k±yaduccarita½ pah±ya k±yasucarita½ bh±ve-t³’ti. So anuvicca viññ³hi sabrahmac±r²hi vuccam±no k±yaduccarita½ pah±yak±yasucarita½ bh±veti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhamm± k±yena pah±tabb±, nov±c±ya. “Katame (3.0288) ca, bhikkhave, dhamm± v±c±ya pah±tabb±, no k±yena? Idha,bhikkhave, bhikkhu akusala½ ±panno hoti kiñci desa½ v±c±ya. Tamena½ anu-vicca viññ³ sabrahmac±r² evam±ha½su– ‘±yasm± kho akusala½ ±panno kiñcidesa½ v±c±ya. S±dhu vat±yasm± vac²duccarita½ pah±ya vac²sucarita½ bh±vet³’-ti. So anuvicca viññ³hi sabrahmac±r²hi vuccam±no vac²duccarita½ pah±ya vac²su-carita½ bh±veti. Ime vuccanti, bhikkhave, dhamm± v±c±ya pah±tabb±, no k±yena. “Katame ca, bhikkhave, dhamm± neva k±yena pah±tabb± no v±c±ya, paññ±yadisv± pah±tabb±? Lobho, bhikkhave, neva k±yena pah±tabbo no v±c±ya, paññ±yadisv± pah±tabbo. Doso, bhikkhave …pe… moho… kodho… upan±ho… makkho…pa¼±so … macchariya½, bhikkhave, neva k±yena pah±tabba½ no v±c±ya,paññ±ya disv± pah±tabba½. “P±pik±, bhikkhave, iss± neva k±yena pah±tabb± no v±c±ya, paññ±ya disv±pah±tabb±. Katam± ca, bhikkhave, p±pik± iss±? Idha, bhikkhave, ijjhati gahapa-

Page 24: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tissa v± gahapatiputtassa v± dhanena v± dhaññena v± rajatena v± j±tar³pena v±.Tatr±ññatarassa d±sassa v± upav±sassa v± eva½ hoti– ‘aho vatimassa gahapa-tissa v± gahapatiputtassa v± na ijjheyya dhanena v± dhaññena v± rajatena v± j±ta-r³pena v±’ti. Samaºo v± pana br±hmaºo v± l±bh² hoti c²varapiº¹ap±tasen±sana-gil±napaccayabhesajjaparikkh±r±na½. Tatr±ññatarassa samaºassa v± br±hma-ºassa v± eva½ hoti– ‘aho vata ayam±yasm± na l±bh² assa c²varapiº¹ap±tasen±sa-nagil±napaccayabhesajjaparikkh±r±nan’ti. Aya½ vuccati, bhikkhave, p±pik± iss±. “P±pik±, bhikkhave, icch± neva k±yena pah±tabb± no v±c±ya, paññ±ya disv±pah±tabb±. Katam± ca, bhikkhave, p±pik± icch±? ‚ Idha, bhikkhave, ekaccoassaddho sam±no ‘saddhoti ma½ j±neyyun’ti icchati; duss²lo sam±no ‘s²lav±ti ma½j±neyyun’ti icchati; appassuto sam±no ‘bahussutoti ma½ j±neyyun’ti icchati;saªgaºik±r±mo sam±no ‘pavivittoti ma½ j±neyyun’ti icchati; kus²to sam±no ‘±ra-ddhav²riyoti ma½ j±neyyun’ti icchati; muµµhassati sam±no ‘upaµµhitassat²ti ma½j±neyyun’ti icchati; asam±hito sam±no ‘sam±hitoti ma½ (3.0289) j±neyyun’tiicchati; duppañño sam±no ‘paññav±ti ma½ j±neyyun’ti icchati; akh²º±savosam±no ‘kh²º±savoti ma½ j±neyyun’ti icchati. Aya½ vuccati, bhikkhave, p±pik±icch±. Ime vuccanti, bhikkhave, dhamm± neva k±yena pah±tabb± no v±c±ya,paññ±ya disv± pah±tabb±. “Tañce, bhikkhave, bhikkhu½ lobho abhibhuyya iriyati, doso… moho… kodho…upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± abhi-bhuyya iriyati. So evamassa veditabbo– ‘n±yam±yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±-nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho abhibhuyya iriyati; n±yam±-yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho… kodho… upan±ho…makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± na hoti, tath±-hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± abhibhuyya iriyat²’ti.

Page 25: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± n±bhibhuyya iriyati, so evamassa veditabbo– ‘tath± ayam±yasm± paj±n±tiyath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho n±bhibhuyya iriyati;tath± ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho… kodho … upa-n±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± na hoti,tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± n±bhibhuyya iriyat²’”ti. Tatiya½. 4. Mah±cundasutta½ 24. Eka½ samaya½ ±yasm± mah±cundo cet²su viharati sahaj±tiya½. Tatra kho±yasm± mah±cundo bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”ti. “¾vuso”ti kho tebhikkh³ ±yasmato mah±cundassa paccassosu½. ¾yasm± mah±cundo etadavoca– “ѱºav±da½, ±vuso, bhikkhu vadam±no– ‘j±n±mima½ dhamma½, pass±mima½dhamman’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho abhibhuyya tiµµhati, doso… moho (3.0290kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± abhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘n±yam±yasm± tath± paj±n±tiyath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho abhibhuyya tiµµhati;n±yam±yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho… kodho… upa-n±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± na hoti,tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhat²’ti. “Bh±van±v±da½, ±vuso, bhikkhu vadam±no– ‘bh±vitak±yomhi bh±vitas²lobh±vitacitto bh±vitapañño’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho abhibhuyya tiµµhati,doso… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik±iss±… p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘n±yam±yasm±tath± paj±n±ti yath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho abhi-bhuyya tiµµhati; n±yam±yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho…kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so … macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhat²’ti. “ѱºav±dañca, ±vuso, bhikkhu vadam±no bh±van±v±dañca– ‘j±n±mima½dhamma½, pass±mima½ dhamma½, bh±vitak±yomhi bh±vitas²lo bh±vitacittobh±vitapañño’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho abhibhuyya tiµµhati, doso… moho…kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± abhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘n±yam±yasm± tath± paj±n±tiyath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho abhibhuyya tiµµhati;n±yam±yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho… kodho… upa-n±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± na hoti,tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhat²’ti. “Seyyath±pi (3.0291), ±vuso, puriso daliddova sam±no a¹¹hav±da½ vadeyya,adhanova sam±no dhanav±v±da½ vadeyya, abhogova sam±no bhogav±v±da½vadeyya. So kismiñcideva dhanakaraº²ye samuppanne na sakkuºeyya upan²-h±tu½ dhana½ v± dhañña½ v± rajata½ v± j±tar³pa½ v±. Tamena½ eva½

Page 26: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

j±neyyu½– ‘daliddova ayam±yasm± sam±no a¹¹hav±da½ vadeti, adhanova aya-m±yasm± sam±no dhanav±v±da½ vadeti, abhogav±va ayam±yasm± sam±nobhogav±v±da½ vadeti. Ta½ kissa hetu? Tath± hi ayam±yasm± kismiñcidevadhanakaraº²ye samuppanne na sakkoti upan²h±tu½ dhana½ v± dhañña½ v±rajata½ v± j±tar³pa½ v±’ti. “Evameva½ kho, ±vuso, ñ±ºav±dañca bhikkhu vadam±no bh±van±v±dañca–‘j±n±mima½ dhamma½, pass±mima½ dhamma½, bh±vitak±yomhi bh±vitas²lobh±vitacitto bh±vitapañño’ti. Ta½ ce, ±vuso, bhikkhu½ lobho abhibhuyya tiµµhati,doso… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik±iss±… p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘n±yam±yasm±tath± paj±n±ti yath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho abhi-bhuyya tiµµhati; n±yam±yasm± tath± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho…kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss± … p±pik±icch± na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± abhibhuyya tiµµhat²’ti. “ѱºav±da½, ±vuso, bhikkhu vadam±no– ‘j±n±mima½ dhamma½, pass±mima½dhamman’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho n±bhibhuyya tiµµhati, doso… moho…kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± n±bhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘ayam±yasm± tath± paj±n±tiyath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho n±bhibhuyya tiµµhati;tath± ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato doso na hoti… moho… kodho… upa-n±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik± icch± na hoti,tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± n±bhibhuyya tiµµhat²’ti. “Bh±van±v±da½ (3.0292), ±vuso, bhikkhu vadam±no– ‘bh±vitak±yomhi bh±vita-s²lo bh±vitacitto bh±vitapañño’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho n±bhibhuyyatiµµhati, doso… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½…p±pik± iss±… p±pik± icch± n±bhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘tath±ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½lobho n±bhibhuyya tiµµhati; tath± ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato doso nahoti… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik±iss±… p±pik± icch± na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± n±bhibhuyyatiµµhat²’ti. “ѱºav±dañca, ±vuso, bhikkhu vadam±no bh±van±v±dañca– ‘j±n±mima½dhamma½, pass±mima½ dhamma½, bh±vitak±yomhi bh±vitas²lo bh±vitacittobh±vitapañño’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho n±bhibhuyya tiµµhati, doso…moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±…p±pik± icch± n±bhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘tath± ayam±yasm±paj±n±ti yath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ lobho n±bhi-bhuyya tiµµhati; tath± ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato doso hoti… moho…kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik± iss±… p±pik±icch± na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± n±bhibhuyya tiµµhat²’ti. “Seyyath±pi, ±vuso, puriso a¹¹hova sam±no a¹¹hav±da½ vadeyya, dhanav±vasam±no dhanav±v±da½ vadeyya, bhogav±va sam±no bhogav±v±da½ vadeyya.

Page 27: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

So kismiñcideva dhanakaraº²ye samuppanne sakkuºeyya upan²h±tu½ dhana½v± dhañña½ v± rajata½ v± j±tar³pa½ v±. Tamena½ eva½ j±neyyu½– ‘a¹¹hovaayam±yasm± sam±no a¹¹hav±da½ vadeti, dhanav±va ayam±yasm± sam±nodhanav±v±da½ vadeti, bhogav±va ayam±yasm± sam±no bhogav±v±da½ vadeti.Ta½ kissa hetu? Tath± hi ayam±yasm± kismiñcideva dhanakaraº²ye samu-ppanne sakkoti upan²h±tu½ dhana½ v± dhañña½ v± rajata½ v± j±tar³pa½ v±’ti. Evameva½ (3.0293) kho, ±vuso, ñ±ºav±dañca bhikkhu vadam±no bh±van±v±-dañca– ‘j±n±mima½ dhamma½, pass±mima½ dhamma½, bh±vitak±yomhi bh±vita-s²lo bh±vitacitto bh±vitapañño’ti. Tañce, ±vuso, bhikkhu½ lobho n±bhibhuyyatiµµhati, doso… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½…p±pik± iss±… p±pik± icch± n±bhibhuyya tiµµhati, so evamassa veditabbo– ‘tath±ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato lobho na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½lobho n±bhibhuyya tiµµhati; tath± ayam±yasm± paj±n±ti yath± paj±nato doso nahoti… moho… kodho… upan±ho… makkho… pa¼±so… macchariya½… p±pik±iss±… p±pik± icch± na hoti, tath±hima½ ±yasmanta½ p±pik± icch± n±bhibhuyyatiµµhat²’”ti. Catuttha½. 5. Kasiºasutta½ 25. ‚ “Dasayim±ni, bhikkhave, kasiº±yatan±ni. Katam±ni dasa? Pathav²kasiºa-meko sañj±n±ti uddha½ adho tiriya½ advaya½ appam±ºa½; ±pokasiºamekosañj±n±ti …pe… tejokasiºameko sañj±n±ti… v±yokasiºameko sañj±n±ti… n²laka-siºameko sañj±n±ti… p²takasiºameko sañj±n±ti… lohitakasiºameko sañj±n±ti…od±takasiºameko sañj±n±ti… ±k±sakasiºameko sañj±n±ti… viññ±ºakasiºamekosañj±n±ti uddha½ adho tiriya½ advaya½ appam±ºa½. Im±ni kho, bhikkhave,dasa kasiº±yatan±n²”ti. Pañcama½. 6. K±¼²sutta½ 26. Eka½ samaya½ ±yasm± mah±kacc±no avant²su viharati kuraraghare ‚pavatte pabbate. Atha kho k±¼² up±sik± kuraragharik± yen±yasm± mah±kacc±notenupasaªkami; upasaªkamitv± ±yasmanta½ mah±kacc±na½ abhiv±detv± eka-manta½ nis²di. Ekamanta½ nisinn± kho k±¼² up±sik± (3.0294) kuraragharik± ±ya-smanta½ mah±kacc±na½ etadavoca– “vuttamida½, bhante, bhagavat± kum±ripa-ñhesu– ‘Atthassa patti½ hadayassa santi½, jetv±na sena½ piyas±tar³pa½; ekoha½ ‚ jh±ya½ sukhamanubodhi½, tasm± janena na karomi sakkhi½ ‚. sakkh² ‚ na sampajjati kenaci me’ti. “Imassa kho, bhante, bhagavat± sa½khittena bh±sitassa katha½ vitth±renaattho daµµhabbo”ti?

Page 28: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Pathav²kasiºasam±pattiparam± kho, bhagini, eke samaºabr±hmaº± ‘attho’tiabhinibbattesu½ ‚. Y±vat± kho, bhagini, pathav²kasiºasam±pattiparamat±, tada-bhiññ±si bhagav±. Tadabhiññ±ya bhagav± ass±damaddasa ‚ ±d²navamaddasanissaraºamaddasa magg±maggañ±ºadassanamaddasa. Tassa ass±dadassana-hetu ±d²navadassanahetu nissaraºadassanahetu magg±maggañ±ºadassanahetuatthassa patti hadayassa santi vidit± hoti. “¾pokasiºasam±pattiparam± kho, bhagini …pe… tejokasiºasam±pattiparam±kho, bhagini… v±yokasiºasam±pattiparam± kho, bhagini… n²lakasiºasam±pattipa-ram± kho, bhagini… p²takasiºasam±pattiparam± kho, bhagini… lohitakasiºasam±-pattiparam± kho, bhagini… od±takasiºasam±pattiparam± kho, bhagini… ±k±saka-siºasam±pattiparam± kho, bhagini… viññ±ºakasiºasam±pattiparam± kho,bhagini, eke samaºabr±hmaº± ‘attho’ti abhinibbattesu½. Y±vat± kho, bhagini,viññ±ºakasiºasam±pattiparamat±, tadabhiññ±si bhagav±. Tadabhiññ±yabhagav± ass±damaddasa ±d²navamaddasa nissaraºamaddasa magg±maggañ±-ºadassanamaddasa. Tassa ass±dadassanahetu ±d²navadassanahetu nissaraºa-dassanahetu magg±maggañ±ºadassanahetu atthassa patti hadayassa santividit± hoti. Iti kho, bhagini, ya½ ta½ vutta½ bhagavat± kum±ripañhesu– ‘Atthassa (3.0295) patti½ hadayassa santi½, jetv±na sena½ piyas±tar³pa½; ekoha½ jh±ya½ sukhamanubodhi½,

Page 29: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tasm± janena na karomi sakkhi½; sakkh² na sampajjati kenaci me’ti. “Imassa kho, bhagini, bhagavat± sa½khittena bh±sitassa eva½ vitth±rena atthodaµµhabbo”ti. Chaµµha½. 7. Paµhamamah±pañh±sutta½ 27. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Atha kho sambahul± bhikkh³ pubbaºhasamaya½ niv±setv± pattac²vara-m±d±ya s±vatthi½ piº¹±ya pavisi½su. Atha kho tesa½ bhikkh³na½ etadahosi–“atippago kho t±va s±vatthiya½ piº¹±ya caritu½; ya½n³na maya½ yena aññati-tthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªkameyy±m±”ti. Atha kho te bhikkh³ yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªka-mi½su; upasaªkamitv± tehi aññatitthiyehi paribb±jakehi saddhi½ sammodi½su.Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½nisinne kho te bhikkh³ te aññatitthiy± paribb±jak± etadavocu½– “Samaºo, ±vuso, gotamo s±vak±na½ eva½ dhamma½ deseti– ‘etha tumhe,bhikkhave, sabba½ dhamma½ abhij±n±tha, sabba½ dhamma½ abhiññ±ya vihara-th±’ti; mayampi kho, ±vuso, s±vak±na½ eva½ dhamma½ desema– ‘etha tumhe,±vuso, sabba½ dhamma½ abhij±n±tha, sabba½ dhamma½ abhiññ±ya vihara-th±’ti. Idha no, ±vuso, ko viseso ko adhippay±so ki½ n±n±karaºa½ samaºassa v±gotamassa amh±ka½ v±, yadida½ dhammadesan±ya v± dhammadesana½ anus±-saniy± v± anus±sanin”ti? Atha kho te bhikkh³ tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ bh±sita½ nevaabhinandi½su nappaµikkosi½su. Anabhinanditv± appaµikkositv± uµµh±y±san± (3.0296pakkami½su– “bhagavato santike etassa bh±sitassa attha½ ±j±niss±m±”ti. Atha kho te bhikkh³ s±vatthiya½ piº¹±ya caritv± pacch±bhatta½ piº¹ap±tapaµi-kkant± yena bhagav± tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±-detv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½ nisinn± kho te bhikkh³ bhagavanta½etadavocu½– “Idha maya½, bhante, pubbaºhasamaya½ niv±setv± pattac²varam±d±yas±vatthi½ piº¹±ya pavisimh±. Tesa½ no, bhante, amh±ka½ etadahosi– ‘atippagokho t±va s±vatthiya½ piº¹±ya caritu½; ya½n³na maya½ yena aññatitthiy±na½paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªkameyy±m±’ti. Atha kho maya½, bhante, yenaaññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªkamimh±; upasaªkamitv± tehiaññatitthiyehi paribb±jakehi saddhi½ sammodimh±. Sammodan²ya½ katha½ s±ra-º²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²dimh±. Ekamanta½ nisinne kho, bhante, aññati-tthiy± paribb±jak± amhe etadavocu½– ‘Samaºo, ±vuso, gotamo s±vak±na½ eva½ dhamma½ deseti– etha tumhe,bhikkhave, sabba½ dhamma½ abhij±n±tha, sabba½ dhamma½ abhiññ±ya vihara-th±ti; mayampi kho, ±vuso, s±vak±na½ eva½ dhamma½ desema– etha tumhe,±vuso, sabba½ dhamma½ abhij±n±tha, sabba½ dhamma½ abhiññ±ya vihara-

Page 30: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

th±ti. Idha no, ±vuso, ko viseso ko adhippay±so ki½ n±n±karaºa½ samaºassa v±gotamassa amh±ka½ v±, yadida½ dhammadesan±ya v± dhammadesana½ anus±-saniy± v± anus±sanin’ti? “Atha kho maya½, bhante, tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ bh±sita½neva abhinandimh± nappaµikkosimh±. Anabhinanditv± appaµikkositv± uµµh±y±-san± pakkamimh±– ‘bhagavato santike etassa bh±sitassa attha½ ±j±niss±m±’”ti. “Eva½v±dino, bhikkhave, aññatitthiy± paribb±jak± evamassu vacan²y±– ‘eko,±vuso, pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºa½, dve pañh± dve uddes± dve veyy±-karaº±ni, tayo pañh± tayo uddes± t²ºi veyy±karaº±ni, catt±ro pañh± catt±rouddes± catt±ri veyy±karaº±ni, pañca pañh± pañcuddes± pañca veyy±karaº±ni,cha (3.0297) pañh± cha uddes± cha veyy±karaº±ni, satta pañh± sattuddes± sattaveyy±karaº±ni, aµµha pañh± aµµhuddes± aµµha veyy±karaº±ni, nava pañh± navu-ddes± nava veyy±karaº±ni, dasa pañh± dasuddes± dasa veyy±karaº±n²’ti. Eva½puµµh±, bhikkhave, aññatitthiy± paribb±jak± na ceva samp±yissanti, uttari cavigh±ta½ ±pajjissanti. Ta½ kissa hetu? Yath± ta½, bhikkhave, avisayasmi½.N±ha½ ta½, bhikkhave, pass±mi sadevake loke sam±rake sabrahmake sassama-ºabr±hmaºiy± paj±ya sadevamanuss±ya yo imesa½ pañh±na½ veyy±karaºenacitta½ ±r±dheyya, aññatra tath±gatena v± tath±gatas±vakena v± ito v± pana sutv±. “‘Eko pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºan’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Ekadhamme, bhikkhave, bhikkhu samm± nibbinda-m±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-masmi½ ekadhamme? ‘Sabbe satt± ±h±raµµhitik±’– imasmi½ kho, bhikkhave, eka-dhamme bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimucca-m±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhammedukkhassantakaro hoti. ‘Eko pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºan’ti, iti ya½ ta½vutta½ idameta½ paµicca vutta½. “‘Dve pañh± dve uddes± dve veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½paµicca vutta½? Dv²su, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbindam±nosamm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v² samma-dattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu dv²su?N±me ca r³pe ca– imesu kho, bhikkhave, dv²su dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. ‘Dvepañh± dve uddes± dve veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ idameta½ paµiccavutta½. “‘Tayo pañh± tayo uddes± t²ºi veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? T²su, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbinda-m±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti (3.0298).Katamesu t²su? T²su vedan±su– imesu kho, bhikkhave, t²su dhammesu bhikkhusamm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariya-

Page 31: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

ntadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakarohoti. ‘Tayo pañh± tayo uddes± t²ºi veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ idameta½paµicca vutta½. “‘Catt±ro pañh± catt±ro uddes± catt±ri veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Cat³su, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu cat³su? Cat³su ±h±resu– imesu kho, bhikkhave, cat³su dhammesu bhikkhusamm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariya-ntadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakarohoti. ‘Catt±ro pañh± catt±ro uddes± catt±ri veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ ida-meta½ paµicca vutta½. “‘Pañca pañh± pañcuddes± pañca veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Pañcasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu pañcasu? Pañcasu up±d±nakkhandhesu– imesu kho, bhikkhave, pañcasudhammesu bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimucca-m±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhammedukkhassantakaro hoti. ‘Pañca pañh± pañcuddes± pañca veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ta½ vutta½ idameta½ paµicca vutta½. “‘Cha pañh± cha uddes± cha veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½paµicca vutta½? Chasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbindam±nosamm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v² samma-dattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu chasu?Chasu ajjhattikesu ±yatanesu– imesu kho, bhikkhave, chasu dhammesu bhikkhusamm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariya-ntadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakarohoti. ‘Cha pañh± cha uddes± cha veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ idameta½paµicca vutta½. “‘Satta (3.0299) pañh± sattuddes± satta veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Sattasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu sattasu? Sattasu viññ±ºaµµhit²su– imesu kho, bhikkhave, sattasu dhammesubhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm±pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassanta-karo hoti. ‘Satta pañh± sattuddes± satta veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ ida-meta½ paµicca vutta½. “‘Aµµha pañh± aµµhuddes± aµµha veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Aµµhasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²

Page 32: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu aµµhasu? Aµµhasu lokadhammesu– imesu kho, bhikkhave, aµµhasudhammesu bhikkhu samm± nibbindam±no …pe… dukkhassantakaro hoti. ‘Aµµhapañh± aµµhuddes± aµµha veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ idameta½ paµiccavutta½. “‘Nava pañh± navuddes± nava veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Navasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu navasu? Navasu satt±v±sesu– imesu kho, bhikkhave, navasu dhammesubhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm±pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassanta-karo hoti. ‘Nava pañh± navuddes± nava veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½ ida-meta½ paµicca vutta½. “‘Dasa pañh± dasuddes± dasa veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½.Kiñceta½ paµicca vutta½? Dasasu, bhikkhave, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu dasasu? Dasasu akusalesu kammapathesu– imesu kho, bhikkhave, dasasudhammesu bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimucca-m±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhammedukkhassantakaro hoti (3.0300). ‘Dasa pañh± dasuddes± dasa veyy±karaº±n²’ti,iti ya½ ta½ vutta½ idameta½ paµicca vuttan”ti. Sattama½. 8. Dutiyamah±pañh±sutta½ 28. Eka½ samaya½ bhagav± kajaªgal±ya½ viharati ve¼uvane. Atha kho samba-hul± kajaªgalak± up±sak± yena kajaªgalik± bhikkhun² tenupasaªkami½su; upasa-ªkamitv± kajaªgalika½ bhikkhuni½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di½su. Eka-manta½ nisinn± kho kajaªgalak± up±sak± kajaªgalika½ bhikkhuni½ etadavocu½– “Vuttamida½, ayye, bhagavat± mah±pañhesu– ‘eko pañho eko uddeso eka½veyy±karaºa½, dve pañh± dve uddes± dve veyy±karaº±ni, tayo pañh± tayouddes± t²ºi veyy±karaº±ni, catt±ro pañh± catt±ro uddes± catt±ri veyy±karaº±ni,pañca pañh± pañcuddes± pañca veyy±karaº±ni, cha pañh± cha uddes± chaveyy±karaº±ni, satta

Page 33: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

pañh± sattuddes± satta veyy±karaº±ni, aµµha pañh± aµµhuddes± aµµha veyy±kara-º±ni, nava pañh± navuddes± nava veyy±karaº±ni, dasa pañh± dasuddes± dasaveyy±karaº±n²’ti. Imassa nu kho, ayye, bhagavat± sa½khittena bh±sitassa katha½vitth±rena attho daµµhabbo”ti? “Na kho paneta½, ±vuso, bhagavato sammukh± suta½ sammukh± paµiggahita½,napi manobh±van²y±na½ bhikkh³na½ sammukh± suta½ sammukh± paµiggahita½;api ca, yath± mettha kh±yati ta½ suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha, bh±siss±m²”-ti. “Eva½, ayye”ti, kho kajaªgalak± up±sak± kajaªgalik±ya bhikkhuniy± pacca-ssosu½. Kajaªgalik± bhikkhun² etadavoca– “‘Eko pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºan’ti, iti kho paneta½ vutta½ bhaga-vat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Ekadhamme, ±vuso, bhikkhu samm± nibbinda-m±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-masmi½ ekadhamme? Sabbe satt± ±h±raµµhitik±– imasmi½ kho, ±vuso, eka-dhamme bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimucca-m±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme (3.03dukkhassantakaro hoti. ‘Eko pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºanti, iti ya½ ta½vutta½ bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “‘Dve pañh± dve uddes± dve veyy±karaº±n²’ti iti, kho paneta½ vutta½ bhaga-vat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Dv²su, ±vuso, dhammesu bhikkhu samm± nibbi-ndam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariyantadass±v²sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Kata-mesu dv²su? N±me ca r³pe ca …pe… katamesu t²su? T²su vedan±su– imesu kho,±vuso, t²su dhammesu bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm±vimuccam±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµhevadhamme dukkhassantakaro hoti. ‘Tayo pañh± tayo uddes± t²ºi veyy±karaº±n²’ti,iti ya½ ta½ vutta½ bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “‘Catt±ro pañh± catt±ro uddes± catt±ri veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½bhagavat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Cat³su, ±vuso, dhammesu bhikkhu samm±subh±vitacitto samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµhevadhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu cat³su? Cat³su satipaµµh±nesu–imesu kho, ±vuso, cat³su dhammesu bhikkhu samm± subh±vitacitto samm± pari-yantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakarohoti. ‘Catt±ro pañh± catt±ro uddes± catt±ri veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “‘Pañca pañh± pañcuddes± pañca veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½bhagavat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Pañcasu, ±vuso, dhammesu bhikkhusamm± subh±vitacitto samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisameccadiµµheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu pañcasu? Pañcasu indriyesu…pe… katamesu chasu? Chasu nissaraº²y±su dh±t³su …pe… katamesu sattasu?Sattasu bojjhaªgesu …pe… katamesu aµµhasu? Aµµhasu ariya-aµµhaªgikama-ggesu– imesu kho, ±vuso, aµµhasu dhammesu bhikkhu samm± subh±vitacitto

Page 34: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkha-ssantakaro hoti. ‘Aµµha pañh± aµµhuddes± aµµha veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½vutta½ bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “‘Nava (3.0302) pañh± navuddes± nava veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½vutta½ bhagavat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Navasu, ±vuso, dhammesu bhikkhusamm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimuccam±no samm± pariya-ntadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkhassantakarohoti. Katamesu navasu? Navasu satt±v±sesu– imesu kho, ±vuso, navasudhammesu bhikkhu samm± nibbindam±no samm± virajjam±no samm± vimucca-m±no samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhammedukkhassantakaro hoti. ‘Nava pañh± navuddes± nava veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½vutta½ bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “‘Dasa pañh± dasuddes± dasa veyy±karaº±n²’ti, iti kho paneta½ vutta½ bhaga-vat±. Kiñceta½ paµicca vutta½? Dasasu, ±vuso, dhammesu bhikkhu samm±subh±vitacitto samm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµhevadhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu dasasu? Dasasu kusalesu kammapa-thesu– imesu kho, ±vuso, dasasu dhammesu bhikkhu samm± subh±vitacittosamm± pariyantadass±v² sammadattha½ abhisamecca diµµheva dhamme dukkha-ssantakaro hoti. ‘Dasa pañh± dasuddes± dasa veyy±karaº±n²’ti, iti ya½ ta½ vutta½bhagavat± idameta½ paµicca vutta½. “Iti kho, ±vuso, ya½ ta½ vutta½ bhagavat± sa½khittena bh±sit±su mah±pa-ñh±su– ‘eko pañho eko uddeso eka½ veyy±karaºa½ …pe… dasa pañh± dasu-ddes± dasa veyy±karaº±n²’ti, imassa kho aha½, ±vuso, bhagavat± sa½khittenabh±sitassa eva½ vitth±rena attha½ ±j±n±mi. ¾kaªkham±n± ca pana tumhe, ±vuso,bhagavantaññeva upasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±tha. Yath± vo ‚bhagav± by±karoti tath± na½ dh±reyy±th±”ti. “Eva½, ayye”ti kho kajaªgalak± up±-sak± kajaªgalik±ya kho bhikkhuniy± bh±sita½ abhinanditv± anumoditv± uµµh±y±-san± kajaªgalika½ bhikkhuni½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± yena bhagav±tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²-di½su. Ekamanta½ nisinn± kho kajaªgalak± up±sak± y±vatako ahosi kajaªgali-k±ya bhikkhuniy± saddhi½ kath±sall±po, ta½ sabba½ bhagavato ±rocesu½. “S±dhu (3.0303) s±dhu, gahapatayo! Paº¹it±, gahapatayo, kajaªgalik±bhikkhun². Mah±paññ±, gahapatayo, kajaªgalik± bhikkhun². Mañcepi tumhe, gaha-patayo, upasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±tha, ahampi ceta½ evameva½‚ by±kareyya½ yath± ta½ kajaªgalik±ya bhikkhuniy± by±kata½. Eso ceva tassa ‚attho. Evañca na½ dh±reyy±th±”ti. Aµµhama½. 9. Paµhamakosalasutta½ 29. “Y±vat±, bhikkhave, k±sikosal±, y±vat± rañño pasenadissa kosalassa vijita½‚, r±j± tattha pasenadi kosalo aggamakkh±yati. Raññopi kho, bhikkhave, pasena-dissa kosalassa attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave,

Page 35: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sutav± ariyas±vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati,pageva h²nasmi½. “Y±vat±, bhikkhave, candimas³riy± pariharanti dis± bhanti virocam±n±, t±vasahassadh± loko. Tasmi½ sahassadh± loke sahassa½ cand±na½ sahassa½ s³ri-y±na½ ‚ sahassa½ sinerupabbatar±j±na½ sahassa½ jambud²p±na½ sahassa½aparagoy±n±na½ sahassa½ uttarakur³na½ sahassa½ pubbavideh±na½ catt±rimah±samuddasahass±ni catt±ri mah±r±jasahass±ni sahassa½ c±tumah±r±ji-k±na½ sahassa½ t±vati½s±na½ sahassa½ y±m±na½ sahassa½ tusit±na½sahassa½ nimm±narat²na½ sahassa½ paranimmitavasavatt²na½ sahassa½brahmalok±na½. Y±vat±, bhikkhave, sahass² lokadh±tu, mah±brahm± tattha agga-makkh±yati. Mah±brahmunopi kho, bhikkhave, attheva aññathatta½ atthi vipari-º±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½nibbindanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. “Hoti so, bhikkhave, samayo ya½ aya½ loko sa½vaµµati. Sa½vaµµam±ne,bhikkhave, loke yebhuyyena satt± ±bhassarasa½vattanik± ‚ bhavanti. Te tatthahonti manomay± p²tibhakkh± saya½pabh± antalikkhecar± subhaµµh±yino cira½d²ghamaddh±na½ tiµµhanti. Sa½vaµµam±ne, bhikkhave, loke ±bhassar± (3.0304)dev± aggamakkh±yanti. ¾bhassar±nampi kho, bhikkhave, dev±na½ attheva añña-thatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±vako tasmimpinibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. ‚ “Dasayim±ni, bhikkhave, kasiº±yatan±ni. Katam±ni dasa? Pathav²kasiºa-meko sañj±n±ti uddha½ adho tiriya½ advaya½ appam±ºa½; ±pokasiºamekosañj±n±ti …pe… tejokasiºameko sañj±n±ti… v±yokasiºameko sañj±n±ti… n²laka-siºameko sañj±n±ti… p²takasiºameko sañj±n±ti… lohitakasiºameko sañj±n±ti…od±takasiºameko sañj±n±ti… ±k±sakasiºameko sañj±n±ti… viññ±ºakasiºamekosañj±n±ti uddha½ adho tiriya½ advaya½ appam±ºa½. Im±ni kho, bhikkhave,dasa kasiº±yatan±ni. “Etadagga½, bhikkhave, imesa½ dasanna½ kasiº±yatan±na½ yadida½ viññ±-ºakasiºa½ eko sañj±n±ti uddha½ adho tiriya½ advaya½ appam±ºa½. Eva½sa-ññinopi kho, bhikkhave, santi satt±. Eva½saññ²nampi kho, bhikkhave, satt±na½attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±-vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. ‚ “Aµµhim±ni, bhikkhave, abhibh±yatan±ni. Katam±ni aµµha? Ajjhatta½ r³pa-saññ² eko bahiddh± r³p±ni passati paritt±ni suvaººadubbaºº±ni; ‘t±ni abhibhuyyaj±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½ paµhama½ abhibh±yatana½. “Ajjhatta½ r³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati appam±º±ni suvaººadubba-ºº±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½ dutiya½ abhibh±-yatana½. “Ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati paritt±ni suvaººadubba-ºº±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½ tatiya½ abhibh±-yatana½. “Ajjhatta½ (3.0305) ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati appam±º±ni suva-

Page 36: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

ººadubbaºº±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½catuttha½ abhibh±yatana½. “Ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati n²l±ni n²lavaºº±ni n²lanida-ssan±ni n²lanibh±s±ni. Seyyath±pi n±ma um±puppha½ n²la½ n²lavaººa½ n²lanida-ssana½ n²lanibh±sa½, seyyath± v± pana ta½ vattha½ b±r±ºaseyyaka½ ubhato-bh±gavimaµµha½ n²la½ n²lavaººa½ n²lanidassana½ n²lanibh±sa½; evameva½ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati n²l±ni n²lavaºº±ni n²lanidassa-n±ni n²lanibh±s±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½pañcama½ abhibh±yatana½. “Ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati p²t±ni p²tavaºº±ni p²tanida-ssan±ni p²tanibh±s±ni. Seyyath±pi n±ma kaºik±rapuppha½ p²ta½ p²tavaººa½ p²ta-nidassana½ p²tanibh±sa½, seyyath± v± pana ta½ vattha½ b±r±ºaseyyaka½ ubha-tobh±gavimaµµha½ p²ta½ p²tavaººa½ p²tanidassana½ p²tanibh±sa½; evameva½ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati p²t±ni p²tavaºº±ni p²tanidassa-n±ni p²tanibh±s±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½chaµµha½ abhibh±yatana½. “Ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati lohitak±ni lohitakavaºº±nilohitakanidassan±ni lohitakanibh±s±ni. Seyyath±pi n±ma bandhuj²vakapuppha½lohitaka½ lohitakavaººa½ lohitakanidassana½ lohitakanibh±sa½, seyyath± v±pana ta½ vattha½ b±r±ºaseyyaka½ ubhatobh±gavimaµµha½ lohitaka½ lohitaka-vaººa½ lohitakanidassana½ lohitakanibh±sa½; evameva½ ajjhatta½ ar³pasaññ²eko bahiddh± r³p±ni passati lohitak±ni lohitakavaºº±ni lohitakanidassan±ni lohita-kanibh±s±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½ sattama½abhibh±yatana½. “Ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati od±t±ni od±tavaºº±ni od±ta-nidassan±ni od±tanibh±s±ni. Seyyath±pi n±ma osadhit±rak± od±t± od±tavaºº±od±tanidassan± od±tanibh±s±, seyyath± (3.0306) v± pana ta½ vattha½ b±r±ºase-yyaka½ ubhatobh±gavimaµµha½ od±ta½ od±tavaººa½ od±tanidassana½ od±tani-bh±sa½; evameva½ ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni

Page 37: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

passati od±t±ni od±tavaºº±ni od±tanidassan±ni od±tanibh±s±ni; ‘t±ni abhibhuyyaj±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti. Ida½ aµµhama½ abhibh±yatana½. Im±ni kho,bhikkhave, aµµha abhibh±yatan±ni. “Etadagga½, bhikkhave, imesa½ aµµhanna½ abhibh±yatan±na½ yadida½ajjhatta½ ar³pasaññ² eko bahiddh± r³p±ni passati od±t±ni od±tavaºº±ni od±tani-dassan±ni od±tanibh±s±ni; ‘t±ni abhibhuyya j±n±mi pass±m²’ti, eva½saññ² hoti.Eva½saññinopi kho, bhikkhave, santi satt±. Eva½saññ²nampi kho, bhikkhave,satt±na½ attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav±ariyas±vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati, pagevah²nasmi½. “Catasso im±, bhikkhave, paµipad±. Katam± catasso? Dukkh± paµipad± dandh±-bhiññ±, dukkh± paµipad± khipp±bhiññ±, sukh± paµipad± dandh±bhiññ±, sukh±paµipad± khipp±bhiññ±– im± kho, bhikkhave, catasso paµipad±. “Etadagga½, bhikkhave, im±sa½ catunna½ paµipad±na½ yadida½ sukh± paµi-pad± khipp±bhiññ±. Eva½paµipann±pi kho, bhikkhave, santi satt±. Eva½paµipann±-nampi kho, bhikkhave, satt±na½ attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindantoagge virajjati, pageva h²nasmi½. “Catasso im±, bhikkhave, saññ±. Katam± catasso? Parittameko sañj±n±ti,mahaggatameko sañj±n±ti, appam±ºameko sañj±n±ti, ‘natthi kiñc²’ti ±kiñcaññ±ya-tanameko sañj±n±ti– im± kho, bhikkhave, catasso saññ±. “Etadagga½, bhikkhave, im±sa½ catunna½ saññ±na½ yadida½ ‘natthi kiñc²’ti±kiñcaññ±yatanameko sañj±n±ti. Eva½saññinopi kho, bhikkhave, santi satt±.Eva½saññ²nampi kho, bhikkhave, satt±na½ attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo.Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbi-ndanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. “Etadagga½ (3.0307), bhikkhave, b±hirak±na½ diµµhigat±na½ yadida½ ‘nocassa½, no ca me siy±, na bhaviss±mi, na me bhavissat²’ti. Eva½diµµhino,bhikkhave, eta½ p±µikaªkha½– ‘y± c±ya½ bhave appaµikulyat±, s± cassa na bhavi-ssati; y± c±ya½ bhavanirodhe p±µikulyat±, s± cassa na bhavissat²’ti. Eva½diµµhi-nopi kho, bhikkhave, santi satt±. Eva½diµµh²nampi kho, bhikkhave, satt±na½attheva aññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±-vako tasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. “Santi, bhikkhave, eke samaºabr±hmaº± paramatthavisuddhi½ paññ±penti.Etadagga½, bhikkhave, paramatthavisuddhi½ paññ±pent±na½ yadida½ sabbaso±kiñcaññ±yatana½ samatikkamma nevasaññ±n±saññ±yatana½ upasampajjaviharati. Te tadabhiññ±ya tassa sacchikiriy±ya dhamma½ desenti. Eva½v±dinopikho, bhikkhave, santi satt±. Eva½v±d²nampi kho, bhikkhave, satt±na½ atthevaaññathatta½ atthi vipariº±mo. Eva½ passa½, bhikkhave, sutav± ariyas±vakotasmimpi nibbindati. Tasmi½ nibbindanto agge virajjati, pageva h²nasmi½. “Santi, bhikkhave, eke samaºabr±hmaº± paramadiµµhadhammanibb±na½paññ±penti. Etadagga½, bhikkhave, paramadiµµhadhammanibb±na½ paññ±pe-

Page 38: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

nt±na½ yadida½ channa½ phass±yatan±na½ samudayañca atthaªgamañca ass±-dañca ±d²navañca nissaraºañca yath±bh³ta½ viditv± anup±d± vimokkho. Eva½-v±di½ kho ma½, bhikkhave, evamakkh±yi½ eke samaºabr±hmaº± asat± tucch±mus± abh³tena abbh±cikkhanti– ‘samaºo gotamo na k±m±na½ pariñña½ paññ±-peti, na r³p±na½ pariñña½ paññ±peti, na vedan±na½ pariñña½ paññ±pet²’ti.K±m±nañc±ha½, bhikkhave, pariñña½ paññ±pemi, r³p±nañca pariñña½ paññ±-pemi, vedan±nañca pariñña½ paññ±pemi, diµµheva dhamme nicch±to nibbuto s²ti-bh³to anup±d± parinibb±na½ paññ±pem²”ti. Navama½. 10. Dutiyakosalasutta½ 30. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tena kho pana samayena r±j± pasenadi kosalo uyyodhik± nivatto hoti viji-tasaªg±mo laddh±dhipp±yo. Atha kho r±j± pasenadi kosalo yena ±r±mo tenap±y±si. Y±vatik± y±nassa bh³mi, y±nena gantv± y±n± paccorohitv± pattikova±r±ma½ p±visi. Tena kho pana samayena sambahul± bhikkh³ (3.0308) abbho-k±se caªkamanti. Atha kho r±j± pasenadi kosalo yena te bhikkh³ tenupasaªkami;upasaªkamitv± te bhikkh³ etadavoca– “kaha½ nu kho, bhante, bhagav± etarahiviharati araha½ samm±sambuddho. Dassanak±m± hi maya½, bhante, ta½ bhaga-vanta½ arahanta½ samm±sambuddhan”ti. “Eso, mah±r±ja, vih±ro sa½vutadv±ro.Tena appasaddo upasaªkamitv± ataram±no ±linda½ pavisitv± ukk±sitv± agga¼a½±koµehi; vivarissati te bhagav± dv±ran”ti. Atha kho r±j± pasenadi kosalo yena so vih±ro sa½vutadv±ro, tena appasaddoupasaªkamitv± ataram±no ±linda½ pavisitv± ukk±sitv± agga¼a½ ±koµesi. Vivaribhagav± dv±ra½. Atha kho r±j± pasenadi kosalo vih±ra½ pavisitv± bhagavatop±desu siras± nipatitv± bhagavato p±d±ni mukhena ca paricumbati p±º²hi ca pari-samb±hati n±mañca s±veti– “r±j±ha½, bhante, pasenadi kosalo; r±j±ha½, bhante, pasenadi kosalo”ti. “Ka½ pana tva½, mah±r±ja, atthavasa½ sampassam±no imasmi½ sar²re eva-r³pa½ paramanipaccak±ra½ karosi, mett³pah±ra½ upada½ses²”ti? “Kataññuta½kho aha½, bhante, katavedita½ sampassam±no bhagavati evar³pa½ paramanipa-ccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Bhagav± hi, bhante, bahujanahit±ya paµipanno bahujanasukh±ya bahunojanassa ariye ñ±ye patiµµh±pit± yadida½ kaly±ºadhammat±ya kusaladhammat±ya.Yampi, bhante, bhagav± bahujanahit±ya paµipanno bahujanasukh±ya bahunojanassa ariye ñ±ye patiµµh±pit± yadida½ kaly±ºadhammat±ya kusaladhammat±ya,idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampassam±no bhagavati evar³pa½ para-manipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± s²lav± vuddhas²lo ariyas²lo kusalas²lo kusala-s²lena samann±gato. Yampi, bhante, bhagav± s²lav± vuddhas²lo ariyas²lo kusala-s²lo kusalas²lena samann±gato, idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampassa-m±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½-

Page 39: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

semi. “Puna (3.0309) capara½, bhante, bhagav± d²gharatta½ ±raññiko, araññavana-patth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevati. Yampi, bhante, bhagav± d²gharatta½ ±ra-ññiko, araññavanapatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevati, idampi kho aha½,bhante, atthavasa½ sampassam±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± santuµµho itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±sana-gil±napaccayabhesajjaparikkh±rena. Yampi, bhante, bhagav± santuµµho itar²tara-c²varapiº¹ap±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±rena, idampi kho aha½,bhante, atthavasa½ sampassam±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± ±huneyyop±huneyyo dakkhiºeyyo añjalikaraº²yo anuttara½ puññakkhetta½ lokassa.Yampi, bhante, bhagav± ±huneyyo p±huneyyo dakkhiºeyyo añjalikaraº²yo anu-ttara½ puññakkhetta½ lokassa, idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampassa-m±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½-semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± y±ya½ kath± abhisallekhik± cetovivaraºasa-pp±y±, seyyathida½– appicchakath± santuµµhikath± pavivekakath± asa½sagga-kath± v²riy±rambhakath± s²lakath± sam±dhikath± paññ±kath± vimuttikath± vimutti-ñ±ºadassanakath±, evar³p±ya kath±ya nik±mal±bh² akicchal±bh² akasiral±bh².Yampi, bhante, bhagav± y±ya½ kath± abhisallekhik± cetovivaraºasapp±y±, seyya-thida½– appicchakath± …pe… vimuttiñ±ºadassanakath±, evar³p±ya kath±ya nik±-mal±bh² akicchal±bh² akasiral±bh², idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampa-ssam±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upa-da½semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± catunna½ jh±n±na½ ±bhicetasik±na½ diµµha-dhammasukhavih±r±na½ nik±mal±bh² akicchal±bh² akasiral±bh². Yampi, bhante,bhagav± catunna½ jh±n±na½ ±bhicetasik±na½ diµµhadhammasukhavih±r±na½nik±mal±bh² akicchal±bh² akasiral±bh², idampi kho aha½, bhante, atthavasa½sampassam±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pa-h±ra½ upada½semi. “Puna (3.0310) capara½, bhante, bhagav± anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussa-rati, seyyathida½– ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo tissopi j±tiyo catassopi j±tiyo pañcapij±tiyo dasapi j±tiyo v²sampi j±tiyo ti½sampi j±tiyo catt±l²sampi j±tiyo paññ±sampij±tiyo j±tisatampi j±tisahassampi j±tisatasahassampi anekepi sa½vaµµakappe ane-kepi vivaµµakappe anekepi sa½vaµµavivaµµakappe– ‘amutr±si½ eva½n±mo eva½-gotto eva½vaººo evam±h±ro eva½sukhadukkhappaµisa½ved² evam±yupariyanto,so tato cuto amutra udap±di½; tatr±p±si½ eva½n±mo eva½gotto eva½vaººo eva-m±h±ro eva½sukhadukkhappaµisa½ved² evam±yupariyanto, so tato cuto idh³pa-panno’ti. Iti s±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati.Yampi, bhante, bhagav± anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati, seyyathida½–ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo …pe… iti s±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeni-

Page 40: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

v±sa½ anussarati, idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampassam±no bhaga-vati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Puna capara½, bhante, bhagav± dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±-nusakena satte passati cavam±ne upapajjam±ne h²ne paº²te suvaººe dubbaººe,sugate duggate yath±kamm³page satte paj±n±ti– ‘ime vata bhonto satt± k±yadu-ccaritena samann±gat± vac²duccaritena samann±gat± manoduccaritena sama-nn±gat± ariy±na½ upav±dak± micch±diµµhik± micch±diµµhikammasam±d±n±, tek±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapann±;ime v± pana bhonto satt± k±yasucaritena samann±gat± vac²sucaritena samann±-gat± manosucaritena samann±gat± ariy±na½ anupav±dak± samm±diµµhik±samm±diµµhikammasam±d±n±, te k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½loka½ upapann±’ti, iti dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena sattepassati …pe… yath±kamm³page satte paj±n±ti. Yampi, bhante, bhagav± dibbenacakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena …pe… yath±kamm³page satte paj±-n±ti, idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampassam±no bhagavati evar³pa½paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upada½semi. “Puna (3.0311) capara½, bhante, bhagav± ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovi-mutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajjaviharati. Yampi, bhante, bhagav± ±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½ …pe…sacchikatv± upasampajja viharati, idampi kho aha½, bhante, atthavasa½ sampa-ssam±no bhagavati evar³pa½ paramanipaccak±ra½ karomi, mett³pah±ra½ upa-da½semi. “Handa ca d±ni maya½, bhante, gacch±ma. Bahukicc± maya½ bahukaraº²y±”ti.“Yassa d±ni tva½, mah±r±ja, k±la½ maññas²”ti. Atha kho r±j± pasenadi kosalouµµh±y±san± bhagavanta½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± pakk±m²ti. Dasama½. Mah±vaggo tatiyo. Tassudd±na½– S²h±dhivutti k±yena, cundena kasiºena ca;

Page 41: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

k±¼² ca dve mah±pañh±, kosalehi pare duveti. 4. Up±livaggo 1. Up±lisutta½ 31. Atha kho ±yasm± up±li yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm±up±li bhagavanta½ etadavoca– “kati nu kho, bhante, atthavase paµicca tath±ga-tena s±vak±na½ sikkh±pada½ paññatta½, p±timokkha½ uddiµµhan”ti? “Dasa kho, up±li, atthavase paµicca tath±gatena s±vak±na½ sikkh±pada½paññatta½, p±timokkha½ uddiµµha½. Katame dasa? Saªghasuµµhut±ya, saªgha-ph±sut±ya, dummaªk³na½ puggal±na½ niggah±ya, pesal±na½ bhikkh³na½ph±suvih±r±ya, diµµhadhammik±na½ ±sav±na½ sa½var±ya, sampar±yik±na½ ±sa-v±na½ paµigh±t±ya, appasann±na½ pas±d±ya, pasann±na½ bhiyyobh±v±ya,saddhammaµµhitiy±, vinay±nuggah±ya– ime kho, up±li, dasa atthavase paµiccatath±gatena s±vak±na½ sikkh±pada½ paññatta½, p±timokkha½ uddiµµhan”ti.Paµhama½. 2. P±timokkhaµµhapan±sutta½ 32. “Kati (3.0312) nu kho, bhante, p±timokkhaµµhapan±”ti? “Dasa kho, up±li,p±timokkhaµµhapan±. Katame dasa? P±r±jiko tassa½ paris±ya½ nisinno hoti, p±r±-jikakath± vippakat± hoti, anupasampanno tassa½ paris±ya½ nisinno hoti, anupa-sampannakath± vippakat± hoti, sikkha½ paccakkh±tako tassa½ paris±ya½nisinno hoti, sikkha½ paccakkh±takakath± vippakat± hoti, paº¹ako tassa½ pari-s±ya½ nisinno hoti, paº¹akakath± vippakat± hoti, bhikkhunid³sako tassa½ pari-s±ya½ nisinno hoti, bhikkhunid³sakakath± vippakat± hoti– ime kho, up±li, dasap±timokkhaµµhapan±”ti. Dutiya½. 3. Ubb±hik±sutta½ 33. ‚ “Katihi nu kho, bhante, dhammehi samann±gato bhikkhu ubb±hik±yasammannitabbo”ti? “Dasahi kho, up±li, dhammehi samann±gato bhikkhu ubb±hi-k±ya sammannitabbo. Katamehi dasahi? Idhup±li, bhikkhu s²lav± hoti; p±timokkha-sa½varasa½vuto viharati ±c±ragocarasampanno aºumattesu vajjesu bhayada-ss±v², sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu; bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo,ye te dhamm± ±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabya-ñjana½ ‚ kevalaparipuººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³-p±ssa dhamm± bahussut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy±suppaµividdh±; ubhay±ni kho panassa p±timokkh±ni vitth±rena sv±gat±ni honti

Page 42: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

suvibhatt±ni suppavatt²ni suvinicchit±ni suttaso anubyañjanaso; vinaye kho panaµhito hoti asa½h²ro; paµibalo hoti ubho atthapaccatthike saññ±petu½ paññ±petu½nijjh±petu½ pekkhetu½ pas±detu½; adhikaraºasamupp±dav³pasamakusalo hoti–adhikaraºa½ j±n±ti; adhikaraºasamudaya½ j±n±ti; adhikaraºanirodha½ j±n±ti;adhikaraºanirodhag±mini½ paµipada½ j±n±ti. Imehi kho, up±li, dasahi dhammehisamann±gato bhikkhu ubb±hik±ya sammannitabbo”ti. Tatiya½. 4. Upasampad±sutta½ 34. “Katihi (3.0313) nu kho, bhante, dhammehi samann±gatena bhikkhun± upa-samp±detabban”ti? “Dasahi kho, up±li, dhammehi samann±gatena bhikkhun±upasamp±detabba½. Katamehi dasahi? Idhup±li, bhikkhu s²lav± hoti, p±timokkha-sa½varasa½vuto viharati ±c±ragocarasampanno aºumattesu vajjesu bhayada-ss±v², sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu; bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo,ye te dhamm± ±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabya-ñjana½ kevalaparipuººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³-p±ssa dhamm± bahussut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy±suppaµividdh±; p±timokkha½ kho panassa vitth±rena sv±gata½ hoti suvibhatta½suppavatta½ suvinicchita½ suttaso anubyañjanaso; paµibalo hoti gil±na½ upa-µµh±tu½ v± upaµµh±petu½ v±; paµibalo hoti anabhirati½ v³pak±setu½ v± v³pak±s±-petu½ v±; paµibalo hoti uppanna½ kukkucca½ dhammato vinodetu½; paµibalohoti uppanna½ diµµhigata½ dhammato vivecetu½; paµibalo hoti adhis²le sam±da-petu½; paµibalo hoti adhicitte sam±dapetu½; paµibalo hoti adhipaññ±ya sam±da-petu½. Imehi kho, up±li, dasahi dhammehi samann±gatena bhikkhun± upasamp±-detabban”ti. Catuttha½. 5. Nissayasutta½ 35. “Katihi nu kho, bhante, dhammehi samann±gatena bhikkhun± nissayo d±ta-bbo”ti? “Dasahi kho, up±li, dhammehi samann±gatena bhikkhun± nissayod±tabbo. Katamehi dasahi? Idhup±li, bhikkhu s²lav± hoti …pe… sam±d±yasikkhati sikkh±padesu; bahussuto hoti …pe… diµµhiy± suppaµividdh±; p±ti-mokkha½ kho panassa vitth±rena sv±gata½ hoti suvibhatta½ suppavatta½ suvini-cchita½ suttaso anubyañjanaso; paµibalo hoti gil±na½ upaµµh±tu½ v± upaµµh±-petu½ v±; paµibalo hoti anabhirati½ v³pak±setu½ v± v³pak±s±petu½ v±; paµibalohoti uppanna½ kukkucca½ dhammato vinodetu½; paµibalo hoti uppanna½ diµµhi-gata½ dhammato vivecetu½; paµibalo hoti adhis²le …pe… adhicitte… adhipa-ññ±ya sam±dapetu½. Imehi kho, up±li, dasahi dhammehi samann±gatenabhikkhun± nissayo d±tabbo”ti. Pañcama½. 6. S±maºerasutta½

Page 43: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

36. “Katihi (3.0314) nu kho, bhante, dhammehi samann±gatena bhikkhun±s±maºero upaµµh±petabbo”ti? “Dasahi kho, up±li, dhammehi samann±gatenabhikkhun± s±maºero upaµµh±petabbo. Katamehi dasahi? Idhup±li, bhikkhu s²lav±hoti …pe… sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu; bahussuto hoti …pe… diµµhiy±suppaµividdh±; p±timokkha½ kho panassa vitth±rena sv±gata½ hoti suvibhatta½suppavatta½ suvinicchita½ suttaso anubyañjanaso; paµibalo hoti gil±na½ upa-µµh±tu½ v± upaµµh±petu½ v±; paµibalo hoti anabhirati½ v³pak±setu½ v± v³pak±s±-petu½ v±; paµibalo hoti uppanna½ kukkucca½ dhammato vinodetu½; paµibalohoti uppanna½ diµµhigata½ dhammato vivecetu½; paµibalo hoti adhis²le sam±da-petu½; paµibalo hoti adhicitte sam±dapetu½; paµibalo hoti adhipaññ±ya sam±da-petu½. Imehi kho, up±li, dasahi dhammehi samann±gatena bhikkhun± s±maºeroupaµµh±petabbo”ti. Chaµµha½. 7. Saªghabhedasutta½ 37. “‘Saªghabhedo saªghabhedo’ti, bhante, vuccati. Kitt±vat± nu kho, bhante,saªgho bhinno hot²”ti? “Idhup±li, bhikkh³ adhamma½ dhammoti d²penti,dhamma½ adhammoti d²penti, avinaya½ vinayoti d²penti, vinaya½ avinayotid²penti, abh±sita½ alapita½ tath±gatena bh±sita½ lapita½ tath±gaten±ti d²penti,bh±sita½ lapita½ tath±gatena abh±sita½ alapita½ tath±gaten±ti d²penti, an±-ciººa½ tath±gatena ±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, ±ciººa½ tath±gatena an±-ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, apaññatta½ tath±gatena paññatta½ tath±gaten±tid²penti, paññatta½ tath±gatena apaññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Te imehidasahi vatth³hi avakassanti apakassanti ±veni ‚ kamm±ni karonti ±veni p±ti-mokkha½ uddisanti. Ett±vat± kho, up±li, saªgho bhinno hot²”ti. Sattama½. 8. Saªghas±magg²sutta½ 38. ‚ “‘Saªghas±magg² (3.0315) saªghas±magg²’ti, bhante, vuccati. Kitt±vat±nu kho, bhante, saªgho samaggo hot²”ti? “Idhup±li, bhikkh³ adhamma½ adha-mmoti d²penti, dhamma½ dhammoti d²penti, avinaya½ avinayoti d²penti, vinaya½vinayoti d²penti, abh±sita½ alapita½ tath±gatena abh±sita½ alapita½ tath±gate-n±ti d²penti, bh±sita½ lapita½ tath±gatena bh±sita½ lapita½ tath±gaten±ti d²penti,an±ciººa½ tath±gatena an±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, ±ciººa½ tath±gatena±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, apaññatta½ tath±gatena apaññatta½ tath±gate-n±ti d²penti, paññatta½ tath±gatena paññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Te imehidasahi vatth³hi na avakassanti na apakassanti na ±veni kamm±ni karonti na±veni p±timokkha½ uddisanti. Ett±vat± kho, up±li, saªgho samaggo hot²”ti.Aµµhama½. 9. Paµhama-±nandasutta½

Page 44: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

39. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm±±nando bhagavanta½ etadavoca– “‘saªghabhedo saªghabhedo’ti, bhante,vuccati. Kitt±vat± nu kho, bhante, saªgho bhinno hot²”ti? “Idh±nanda, bhikkh³adhamma½ dhammoti d²penti, dhamma½ adhammoti d²penti, avinaya½ vinayotid²penti …pe… paññatta½ tath±gatena apaññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Teimehi dasahi vatth³hi avakassanti apakassanti ±veni kamm±ni karonti ±veni p±ti-mokkha½ uddisanti. Ett±vat± kho, ±nanda, saªgho bhinno hot²”ti. “Samagga½ pana, bhante, saªgha½ bhinditv± ki½ so pasavat²”ti? “Kappa-µµhika½, ±nanda, kibbisa½ pasavat²”ti. “Ki½ pana, bhante, kappaµµhika½ kibbisan”-ti? “Kappa½, ±nanda, nirayamhi paccat²ti– “¾p±yiko nerayiko, kappaµµho saªghabhedako; vaggarato adhammaµµho, yogakkhem± padha½sati; saªgha½ samagga½ bhinditv± ‚ kappa½ nirayamhi paccat²”ti. Navama½. 10. Dutiya-±nandasutta½ 40. “‘Saªghas±magg² (3.0316) saªghas±magg²’ti, bhante, vuccati. Kitt±vat± nukho, bhante, saªgho samaggo hot²”ti? “Idh±nanda, bhikkh³ adhamma½ adha-mmoti d²penti, dhamma½ dhammoti d²penti, avinaya½ avinayoti d²penti, vinaya½vinayoti d²penti, abh±sita½ alapita½ tath±gatena abh±sita½ alapita½ tath±gate-n±ti d²penti, bh±sita½ lapita½ tath±gatena bh±sita½ lapita½ tath±gaten±ti d²penti,an±ciººa½ tath±gatena an±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, ±ciººa½ tath±gatena±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, apaññatta½ tath±gatena apaññatta½ tath±gate-n±ti d²penti, paññatta½ tath±gatena paññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Te imehidasahi vatth³hi na avakassanti na apakassanti na ±veni kamm±ni karonti na±veni p±timokkha½ uddisanti. Ett±vat± kho, ±nanda, saªgho samaggo hot²”ti. “Bhinna½ pana, bhante, saªgha½ samagga½ katv± ki½ so pasavat²”ti?“Brahma½, ±nanda, puñña½ pasavat²”ti. “Ki½ pana, bhante, brahma½ puññan”ti?“Kappa½, ±nanda, saggamhi modat²ti– “Sukh± saªghassa s±magg², samagg±nañca anuggaho; samaggarato dhammaµµho, yogakkhem± na dha½sati; saªgha½ samagga½ katv±na, kappa½ saggamhi modat²”ti. dasama½; Up±livaggo catuttho.

Page 45: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Up±li µhapan± ubb±ho, upasampadanissay±; Tassudd±na½– Up±li µhapan± ubb±ho, upasampadanissay±; s±maºero ca dve bhed±, ±nandehi pare duveti. 5. Akkosavaggo 1. Viv±dasutta½ 41. Atha kho ±yasm± up±li yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho (3.0317)±yasm± up±li bhagavanta½ etadavoca– “ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo,yena saªghe bhaº¹anakalahaviggahaviv±d± uppajjanti, bhikkh³ ca na ph±su ‚viharant²”ti? “Idhup±li, bhikkh³ adhamma½ dhammoti d²penti, dhamma½ adha-mmoti d²penti, avinaya½ vinayoti d²penti, vinaya½ avinayoti d²penti, abh±sita½ ala-pita½ tath±gatena bh±sita½ lapita½ tath±gaten±ti d²penti, bh±sita½ lapita½ tath±-gatena abh±sita½ alapita½ tath±gaten±ti d²penti, an±ciººa½ tath±gatena ±ciººa½tath±gaten±ti d²penti, ±ciººa½ tath±gatena an±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, apa-ññatta½ tath±gatena paññatta½ tath±gaten±ti d²penti, paññatta½ tath±gatena apa-ññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Aya½ kho, up±li, hetu aya½ paccayo, yena saªghebhaº¹anakalahaviggahaviv±d± uppajjanti, bhikkh³ ca na ph±su viharant²”ti.Paµhama½. 2. Paµhamaviv±dam³lasutta½ 42. “Kati nu kho, bhante, viv±dam³l±n²”ti? “Dasa kho, up±li, viv±dam³l±ni. Kata-m±ni dasa? Idhup±li, bhikkh³ adhamma½ dhammoti d²penti, dhamma½ adha-mmoti d²penti, avinaya½ vinayoti d²penti, vinaya½ avinayoti d²penti, abh±sita½ ala-pita½ tath±gatena bh±sita½ lapita½ tath±gaten±ti d²penti, bh±sita½ lapita½ tath±-gatena abh±sita½ alapita½ tath±gaten±ti d²penti, an±ciººa½ tath±gatena ±ciººa½tath±gaten±ti d²penti, ±ciººa½ tath±gatena an±ciººa½ tath±gaten±ti d²penti, apa-ññatta½ tath±gatena paññatta½ tath±gaten±ti d²penti, paññatta½ tath±gatena apa-ññatta½ tath±gaten±ti d²penti. Im±ni kho, up±li, dasa viv±dam³l±n²”ti. Dutiya½. 3. Dutiyaviv±dam³lasutta½ 43. “Kati nu kho, bhante, viv±dam³l±n²”ti? “Dasa kho, up±li, viv±dam³l±ni. Kata-m±ni dasa? Idhup±li, bhikkh³ an±patti½ ±patt²ti d²penti, ±patti½ an±patt²ti d²penti,lahuka½ ±patti½ garuk±patt²ti d²penti (3.0318), garuka½ ±patti½ lahuk±patt²tid²penti, duµµhulla½ ±patti½ aduµµhull±patt²ti d²penti, aduµµhulla½ ±patti½ duµµhull±pa-

Page 46: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tt²ti d²penti, s±vasesa½ ±patti½ anavases±patt²ti d²penti, anavasesa½ ±patti½s±vases±patt²ti d²penti, sappaµikamma½ ±patti½ appaµikamm±patt²ti d²penti, appa-µikamma½ ±patti½ sappaµikamm±patt²ti d²penti. Im±ni kho, up±li, dasa viv±dam³l±-n²”ti. Tatiya½. 4. Kusin±rasutta½ 44. Eka½ samaya½ bhagav± kusin±r±ya½ viharati baliharaºe vanasaº¹e.Tatra kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “bhikkhavo”ti. “Bhadante”ti te bhikkh³bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– ‚ “Codakena, bhikkhave, bhikkhun± para½ codetuk±mena pañca dhammeajjhatta½ paccavekkhitv± pañca dhamme ajjhatta½ upaµµh±petv± paro codetabbo.Katame pañca dhamm± ajjhatta½ paccavekkhitabb±? Codakena, bhikkhave,bhikkhun± para½ codetuk±mena eva½ paccavekkhitabba½– ‘parisuddhak±yasa-m±c±ro nu khomhi, parisuddhenamhi k±yasam±c±rena samann±gato acchiddenaappaµima½sena. Sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no’ti? No ce,bhikkhave, bhikkhu parisuddhak±yasam±c±ro hoti parisuddhena k±yasam±c±-rena samann±gato acchiddena appaµima½sena, tassa bhavanti vatt±ro– ‘iªghat±va ±yasm± k±yika½ sikkhass³’ti, itissa bhavanti vatt±ro. “Puna capara½, bhikkhave, codakena bhikkhun± para½ codetuk±mena eva½paccavekkhitabba½– ‘parisuddhavac²sam±c±ro nu khomhi, parisuddhenamhivac²sam±c±rena samann±gato acchiddena appaµima½sena. Sa½vijjati nu kho meeso dhammo ud±hu no’ti? No ce, bhikkhave, bhikkhu parisuddhavac²sam±c±rohoti parisuddhena vac²sam±c±rena samann±gato acchiddena appaµima½sena,tassa bhavanti vatt±ro– ‘iªgha t±va ±yasm± v±casika½ sikkhass³’ti, itissabhavanti vatt±ro. “Puna capara½, bhikkhave, codakena bhikkhun± para½ codetuk±mena eva½paccavekkhitabba½– ‘metta½ nu kho me citta½ paccupaµµhita½ sabrahmac±r²suan±gh±ta½. Sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no’ti? No ce, bhikkhave,bhikkhuno (3.0319) metta½ citta½ paccupaµµhita½ hoti sabrahmac±r²su an±-gh±ta½, tassa bhavanti vatt±ro– ‘iªgha t±va ±yasm± sabrahmac±r²su metta½citta½ upaµµh±peh²’ti, itissa bhavanti vatt±ro. “Puna capara½, bhikkhave, codakena bhikkhun± para½ codetuk±mena eva½paccavekkhitabba½– ‘bahussuto nu khomhi sutadharo sutasannicayo, ye tedhamm± ±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabyañjana½kevalaparipuººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³p± medhamm± bahussut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy± suppa-µividdh±. Sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no’ti? No ce, bhikkhave,bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhamm± ±dikaly±º±majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabyañjana½ kevalaparipuººa½ pari-suddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³p±ssa dhamm± bahussut± hontidh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy± suppaµividdh±, tassa bhavanti

Page 47: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

vatt±ro– ‘iªgha t±va ±yasm± ±gama½ pariy±puºass³’ti, itissa bhavanti vatt±ro. “Puna capara½, bhikkhave, codakena bhikkhun± para½ codetuk±mena eva½paccavekkhitabba½– ‘ubhay±ni kho pana me p±timokkh±ni vitth±rena sv±gat±nihonti suvibhatt±ni suppavatt²ni suvinicchit±ni suttaso anubyañjanaso. Sa½vijjatinu kho me eso dhammo ud±hu no’ti? No ce, bhikkhave, bhikkhuno ubhay±ni p±ti-mokkh±ni vitth±rena sv±gat±ni honti suvibhatt±ni suppavatt²ni suvinicchit±nisuttaso anubyañjanaso, ‘ida½ pan±yasm±, kattha vutta½ bhagavat±’ti, iti puµµhona samp±yissati. Tassa bhavanti vatt±ro– ‘iªgha t±va ±yasm± vinaya½ sikkhass³’-ti, itissa bhavanti vatt±ro. Ime pañca dhamm± ajjhatta½ paccavekkhitabb±. “Katame pañca dhamm± ajjhatta½ upaµµh±petabb±? ‘K±lena vakkh±mi, no ak±-lena; bh³tena vakkh±mi, no abh³tena; saºhena vakkh±mi, no pharusena; attha-sa½hitena vakkh±mi, no anatthasa½hitena; mettacitto vakkh±mi, no dosantaro’ti–ime pañca dhamm± ajjhatta½ upaµµh±petabb±. Codakena, bhikkhave, bhikkhun±para½ codetuk±mena ime pañca dhamme ajjhatta½ paccavekkhitv± ime pañcadhamme ajjhatta½ upaµµh±petv± paro codetabbo”ti. Catuttha½. 5. R±jantepurappavesanasutta½ 45. ‚ “Dasayime (3.0320), bhikkhave, ±d²nav± r±jantepurappavesane. Katamedasa? Idha, bhikkhave, r±j± mahesiy± saddhi½ nisinno hoti. Tatra bhikkhu pavi-sati. Mahes² v± bhikkhu½ disv± sita½ p±tukaroti, bhikkhu v± mahesi½ disv± sita½p±tukaroti. Tattha rañño eva½ hoti– ‘addh± imesa½ kata½ v± karissanti v±’ti! Aya½,bhikkhave, paµhamo ±d²navo r±jantepurappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, r±j± bahukicco bahukaraº²yo aññatara½ itthi½gantv± na sarati– ‘s± tena gabbha½ gaºh±ti’. Tattha rañño eva½ hoti– ‘na kho idhaañño koci pavisati, aññatra pabbajitena. Siy± nu kho pabbajitassa kamman’ti.Aya½, bhikkhave, dutiyo ±d²navo r±jantepurappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, rañño antepure aññatara½ ratana½ nassati. Tattharañño eva½ hoti– ‘na kho idha añño koci pavisati, aññatra pabbajitena. Siy± nukho pabbajitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave, tatiyo ±d²navo r±jantepurappave-sane. “Puna capara½, bhikkhave, rañño antepure abbhantar± guyhamant± bahiddh±sambheda½ gacchanti. Tattha rañño eva½ hoti– ‘na kho idha añño koci pavisati,aññatra pabbajitena. Siy± nu kho pabbajitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave,catuttho ±d²navo r±jantepurappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, rañño antepure pit± v± putta½ pattheti putto v±pitara½ pattheti. Tesa½ eva½ hoti– ‘na kho idha añño koci pavisati, aññatra pabba-jitena. Siy± nu kho pabbajitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave, pañcamo ±d²navor±jantepurappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, r±j± n²caµµh±niya½ ucce µh±ne µhapeti. Yesa½ ta½aman±pa½ tesa½ eva½ hoti– ‘r±j± kho pabbajitena sa½saµµho. Siy± nu kho pabba-jitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave, chaµµho ±d²navo r±jantepurappavesane.

Page 48: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Puna (3.0321) capara½, bhikkhave, r±j± uccaµµh±niya½ n²ce µh±ne µhapeti.Yesa½ ta½ aman±pa½ tesa½ eva½ hoti– ‘r±j± kho pabbajitena sa½saµµho. Siy±nu kho pabbajitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave, sattamo ±d²navo r±jantepura-ppavesane. “Puna capara½, bhikkhave, r±j± ak±le sena½ uyyojeti. Yesa½ ta½ aman±pa½tesa½ eva½ hoti– ‘r±j± kho pabbajitena sa½saµµho. Siy± nu kho pabbajitassakamman’ti. Aya½, bhikkhave, aµµhamo ±d²navo r±jantepurappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, r±j± k±le sena½ uyyojetv± antar±maggato nivatt±-peti. Yesa½ ta½ aman±pa½ tesa½ eva½ hoti– ‘r±j± kho pabbajitena sa½saµµho.Siy± nu kho pabbajitassa kamman’ti. Aya½, bhikkhave, navamo ±d²navo r±jante-purappavesane. “Puna capara½, bhikkhave, rañño antepura½ hatthisammadda½ assasa-mmadda½ rathasammadda½ rajan²y±ni r³pasaddagandharasaphoµµhabb±ni,y±ni na pabbajitassa s±rupp±ni. Aya½, bhikkhave, dasamo ±d²navo r±jantepura-ppavesane. Ime kho, bhikkhave, dasa ±d²nav± r±jantepurappavesane”ti.Pañcama½. 6. Sakkasutta½ 46. Eka½ samaya½ bhagav± sakkesu viharati kapilavatthusmi½ nigrodh±r±me.Atha kho sambahul± sakk± up±sak± tadahuposathe yena bhagav± tenupasaªka-mi½su; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di½su. Eka-manta½ nisinne kho sakke up±sake bhagav± etadavoca– “api nu tumhe, sakk±,aµµhaªgasamann±gata½ uposatha½ upavasath±”ti? “Appekad± maya½, bhante,aµµhaªgasamann±gata½ uposatha½ upavas±ma, appekad± na upavas±m±”ti.“Tesa½ vo, sakk±, al±bh± tesa½ dulladdha½, ye tumhe eva½ sokasabhaye j²vitemaraºasabhaye j²vite appekad± aµµhaªgasamann±gata½ uposatha½ upavasatha,appekad± na upavasatha. “Ta½ ki½ maññatha, sakk±, idha puriso yena kenaci kammaµµh±nena an±pajjaakusala½ divasa½ a¹¹hakah±paºa½ nibbiseyya. Dakkho puriso uµµh±nasampa-nnoti ala½ vacan±y±”ti? “Eva½, bhante”. “Ta½ (3.0322) ki½ maññatha, sakk±, idha puriso yena kenaci kammaµµh±nenaan±pajja akusala½ divasa½ kah±paºa½ nibbiseyya. Dakkho puriso uµµh±nasa-mpannoti ala½ vacan±y±”ti? “Eva½, bhante”.

Page 49: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

akusala½ divasa½ dve kah±paºe nibbiseyya … tayo kah±paºe nibbiseyya…catt±ro kah±paºe nibbiseyya… pañca kah±paºe nibbiseyya… cha kah±paºenibbiseyya… satta kah±paºe nibbiseyya… aµµha kah±paºe nibbiseyya… navakah±paºe nibbiseyya… dasa kah±paºe nibbiseyya… v²sa kah±paºe nibbiseyya…ti½sa kah±paºe nibbiseyya… catt±r²sa½ kah±paºe nibbiseyya… paññ±sa½ kah±-paºe nibbiseyya… kah±paºasata½ nibbiseyya. Dakkho puriso uµµh±nasampa-nnoti ala½ vacan±y±”ti? “Eva½, bhante”. “Ta½ ki½ maññatha, sakk±, api nu so puriso divase divase kah±paºasata½kah±paºasahassa½ nibbisam±no laddha½ laddha½ nikkhipanto vassasat±yukovassasataj²v² mahanta½ bhogakkhandha½ adhigaccheyy±”ti? “Eva½, bhante”. “Ta½ ki½ maññatha, sakk±, api nu so puriso bhogahetu bhoganid±na½ bhog±-dhikaraºa½ eka½ v± ratti½ eka½ v± divasa½ upa¹¹ha½ v± ratti½ upa¹¹ha½ v±divasa½ ekantasukhappaµisa½ved² vihareyy±”ti? “No heta½, bhante”. “Ta½ kissahetu”? “K±m± hi, bhante, anicc± tucch± mus± mosadhamm±”ti. “Idha pana vo, sakk±, mama s±vako dasa vass±ni appamatto ±t±p² pahitattoviharanto yath± may±nusiµµha½ tath± paµipajjam±no satampi vass±ni satampivassasat±ni satampi vassasahass±ni ekantasukhappaµisa½ved² vihareyya. So cakhvassa sakad±g±m² v± an±g±m² v± apaººaka½ v± sot±panno. Tiµµhantu, sakk±,dasa vass±ni. Idha mama s±vako nava vass±ni… aµµha vass±ni… satta vass±ni… cha vass±-ni… pañca vass±ni catt±ri vass±ni… t²ºi vass±ni… dve vass±ni… eka½ vassa½appamatto ±t±p² pahitatto viharanto yath± may±nusiµµha½ tath± paµipajjam±nosatampi vass±ni satampi vassasat±ni satampi vassasahass±ni ekantasukhappaµi-sa½ved² vihareyya, so ca khvassa sakad±g±m² (3.0323) v± an±g±m² v± apa-ººaka½ v± sot±panno. Tiµµhatu, sakk±, eka½ vassa½. Idha mama s±vako dasa m±se appamatto ±t±p² pahitatto viharanto yath± may±-nusiµµha½ tath± paµipajjam±no satampi vass±ni satampi vassasat±ni satampivassasahass±ni ekantasukhappaµisa½ved² vihareyya, so ca khvassa sakad±-g±m² v± an±g±m² v± apaººaka½ v± sot±panno. Tiµµhantu, sakk±, dasa m±s±. Idha mama s±vako nava m±se… aµµha m±se… satta m±se… cha m±se…pañca m±se… catt±ro m±se… tayo m±se… dve m±se… eka½ m±sa½… a¹¹ha-m±sa½ appamatto ±t±p² pahitatto viharanto yath± may±nusiµµha½ tath± paµipajja-m±no satampi vass±ni satampi vassasat±ni satampi vassasahass±ni ekantasu-khappaµisa½ved² vihareyya, so ca khvassa sakad±g±m² v± an±g±m² v± apa-ººaka½ v± sot±panno. Tiµµhatu, sakk±, a¹¹ham±so. Idha mama s±vako dasa rattindive ‚ appamatto ±t±p² pahitatto viharanto yath±may±nusiµµha½ tath± paµipajjam±no satampi vass±ni satampi vassasat±nisatampi vassasahass±ni ekantasukhappaµisa½ved² vihareyya, so ca khvassasakad±g±m² v± an±g±m² v± apaººaka½ v± sot±panno. Tiµµhantu, sakk±, dasarattindiv±. Idha mama s±vako nava rattindive… aµµha rattindive… satta rattindive… cha

Page 50: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

rattindive… pañca rattindive… catt±ro rattindive… tayo rattindive… dve rattindi-ve… eka½ rattindiva½ appamatto ±t±p² pahitatto viharanto yath± may±nusiµµha½tath± paµipajjam±no satampi vass±ni satampi vassasat±ni satampi vassasaha-ss±ni ekantasukhappaµisa½ved² vihareyya, so ca khvassa sakad±g±m² v± an±-g±m² v± apaººaka½ v± sot±panno. Tesa½ vo, sakk±, al±bh± tesa½ dulladdha½,ye tumhe eva½ sokasabhaye j²vite maraºasabhaye j²vite appekad± aµµhaªgasama-nn±gata½ uposatha½ upavasatha, appekad± na upavasath±”ti. “Ete maya½,bhante, ajjatagge aµµhaªgasamann±gata½ uposatha½ upavasiss±m±”ti. Chaµµha½. 7. Mah±lisutta½ 47. Eka½ (3.0324) samaya½ bhagav± ves±liya½ viharati mah±vane k³µ±g±ras±-l±ya½. Atha kho mah±li licchavi yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho mah±lilicchavi bhagavanta½ etadavoca– “ko nu kho, bhante hetu, ko paccayo p±passakammassa kiriy±ya p±passa kammassa pavattiy±”ti? “Lobho kho, mah±li, hetu,lobho paccayo p±passa kammassa kiriy±ya p±passa kammassa pavattiy±. Dosokho, mah±li, hetu, doso paccayo p±passa kammassa kiriy±ya p±passa kammassapavattiy±. Moho kho, mah±li, hetu, moho paccayo p±passa kammassa kiriy±yap±passa kammassa pavattiy±. Ayoniso manasik±ro kho, mah±li, hetu, ayonisomanasik±ro paccayo p±passa kammassa kiriy±ya p±passa kammassa pavattiy±.Micch±paºihita½ kho, mah±li, citta½ hetu, micch±paºihita½ citta½ paccayop±passa kammassa kiriy±ya p±passa kammassa pavattiy±ti. Aya½ kho, mah±li,hetu, aya½ paccayo p±passa kammassa kiriy±ya p±passa kammassa pavatti-y±”ti. “Ko pana, bhante, hetu ko paccayo kaly±ºassa kammassa kiriy±ya kaly±ºassakammassa pavattiy±”ti? “Alobho kho, mah±li, hetu, alobho paccayo kaly±ºassakammassa kiriy±ya kaly±ºassa kammassa pavattiy±. Adoso kho, mah±li, hetu,adoso paccayo kaly±ºassa kammassa kiriy±ya kaly±ºassa kammassa pavattiy±.Amoho kho, mah±li, hetu, amoho paccayo kaly±ºassa kammassa kiriy±ya kaly±-ºassa kammassa pavattiy±. Yoniso manasik±ro kho, mah±li, hetu, yoniso manasi-k±ro paccayo kaly±ºassa kammassa kiriy±ya kaly±ºassa kammassa pavattiy±.Samm±paºihita½ kho, mah±li, citta½ hetu, samm±paºihita½ citta½ paccayo kaly±-ºassa kammassa kiriy±ya kaly±ºassa kammassa pavattiy±. Aya½ kho, mah±li,hetu, aya½ paccayo kaly±ºassa kammassa kiriy±ya kaly±ºassa kammassa pava-ttiy±. Ime ca, mah±li, dasa dhamm± loke na sa½vijjeyyu½, nayidha paññ±yethaadhammacariy±visamacariy±ti v± dhammacariy±samacariy±ti v±. Yasm± ca kho,mah±li, ime dasa dhamm± loke (3.0325) sa½vijjanti, tasm± paññ±yati adhammaca-riy±visamacariy±ti v± dhammacariy±samacariy±ti v±”ti. Sattama½. 8. Pabbajita-abhiºhasutta½

Page 51: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

48. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± pabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabb±.Katame dasa? ‘Vevaººiyamhi ajjhupagato’ti pabbajitena abhiºha½ paccavekkhi-tabba½; ‘parapaµibaddh± me j²vik±’ti pabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabba½;‘añño me ±kappo karaº²yo’ti pabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabba½; ‘kacci nukho me att± s²lato na upavadat²’ti pabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabba½;‘kacci nu kho ma½ anuvicca viññ³ sabrahmac±r² s²lato na upavadant²’ti pabbaji-tena abhiºha½ paccavekkhitabba½; ‘sabbehi me piyehi man±pehi n±n±bh±vovin±bh±vo’ti pabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabba½; ‘kammassakomhikammad±y±do kammayoni kammabandhu kammapaµisaraºo, ya½ kamma½ kari-ss±mi kaly±ºa½ v± p±paka½ v± tassa d±y±do bhaviss±m²’ti pabbajitena abhiºha½paccavekkhitabba½; ‘katha½bh³tassa me rattindiv± v²tivattant²’ti pabbajitenaabhiºha½ paccavekkhitabba½; ‘kacci nu kho aha½ suññ±g±re abhiram±m²’tipabbajitena abhiºha½ paccavekkhitabba½; ‘atthi nu kho me uttari manussa-dhammo alamariyañ±ºadassanaviseso adhigato, yen±ha½ ‚ pacchime k±lesabrahmac±r²hi puµµho na maªku bhaviss±m²’ti pabbajitena abhiºha½ paccave-kkhitabba½. Ime kho, bhikkhave, dasa dhamm± pabbajitena abhiºha½ paccave-kkhitabb±”ti. Aµµhama½. 9. Sar²raµµhadhammasutta½ 49. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± sar²raµµh±. Katame dasa? S²ta½, uºha½,jighacch±, pip±s±, ucc±ro, pass±vo, k±yasa½varo, vac²sa½varo, ±j²vasa½varo,ponobhaviko ‚ bhavasaªkh±ro– ime kho, bhikkhave, dasa dhamm± sar²raµµh±”ti.Navama½. 10. Bhaº¹anasutta½ 50. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tena kho pana samayena sambahul± bhikkh³ pacch±bhatta½ piº¹ap±ta-paµikkant± (3.0326) upaµµh±nas±l±ya½ sannisinn± sannipatit± bhaº¹anaj±t± kala-haj±t± viv±d±pann± aññamañña½ mukhasatt²hi vitudant± viharanti. Atha kho bhagav± s±yanhasamaya½ paµisall±n± vuµµhito yena upaµµh±nas±l±tenupasaªkami; upasaªkamitv± paññatte ±sane nis²di. Nisajja kho bhagav±bhikkh³ ±mantesi– “k±ya nuttha, bhikkhave, etarahi kath±ya sannisinn± sannipa-tit±, k± ca pana vo antar±kath± vippakat±”ti? “Idha maya½, bhante, pacch±bhatta½ piº¹ap±tapaµikkant± upaµµh±nas±l±ya½sannisinn± sannipatit± bhaº¹anaj±t± kalahaj±t± viv±d±pann± aññamañña½mukhasatt²hi vitudant± vihar±m±”ti. “Na kho paneta½, bhikkhave, tumh±ka½ pati-r³pa½ kulaputt±na½ saddh±ya ag±rasm± anag±riya½ pabbajit±na½, ya½ tumhebhaº¹anaj±t± kalahaj±t± viv±d±pann± aññamañña½ mukhasatt²hi vitudant± viha-reyy±tha. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± s±raº²y± piyakaraº± garukaraº± ‚ saªgah±ya

Page 52: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

aviv±d±ya s±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattanti. Katame dasa? Idha, bhikkhave,bhikkhu s²lav± hoti, p±timokkhasa½varasa½vuto viharati ±c±ragocarasampannoaºumattesu vajjesu bhayadass±v², sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu. Yampi,bhikkhave, bhikkhu s²lav± hoti …pe… sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu, ayampidhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºo saªgah±ya aviv±d±ya s±maggiy± ek²-bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo,ye te dhamm± ±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabya-ñjana½ kevalaparipuººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³-p±ssa dhamm± bahussut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy±suppaµividdh±. Yampi, bhikkhave, bhikkhu bahussuto hoti …pe… diµµhiy± suppaµi-viddh±, ayampi dhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºo saªgah±ya aviv±d±yas±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna (3.0327) capara½, bhikkhave, bhikkhu kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yokaly±ºasampavaªko. Yampi, bhikkhave, bhikkhu kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yokaly±ºasampavaªko, ayampi dhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºo saªga-h±ya aviv±d±ya s±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraºehidhammehi samann±gato khamo padakkhiºagg±h² anus±sani½. Yampi, bhikkhave,bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraºehi dhammehi samann±gato khamo pada-kkhiºagg±h² anus±sani½, ayampi dhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºosaªgah±ya aviv±d±ya s±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu y±ni t±ni sabrahmac±r²na½ ucc±vac±niki½karaº²y±ni– tattha dakkho hoti analaso, tatr³p±y±ya v²ma½s±ya samann±gatoala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tu½. Yampi, bhikkhave, bhikkhu y±ni t±ni sabrahmac±-r²na½ ucc±vac±ni ki½karaº²y±ni– tattha dakkho hoti analaso tatr³p±y±ya v²ma½-s±ya samann±gato ala½ k±tu½ ala½ sa½vidh±tu½, ayampi dhammo piyakaraºogarukaraºo saªgah±ya aviv±d±ya s±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhammak±mo hoti

Page 53: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

piyasamud±h±ro, abhidhamme abhivinaye u¼±rap±mojjo. Yampi, bhikkhave,bhikkhu dhammak±mo hoti piyasamud±h±ro, abhidhamme abhivinaye u¼±rap±-mojjo, ayampi dhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºo saªgah±ya aviv±d±yas±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu ±raddhav²riyo viharati akusal±na½dhamm±na½ pah±n±ya kusal±na½ dhamm±na½ upasampad±ya, th±mav± da¼ha-parakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yampi, bhikkhave, bhikkhu ±ra-ddhav²riyo viharati akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya kusal±na½ dhamm±na½upasampad±ya, th±mav± da¼haparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu,ayampi dhammo s±raº²yo piyakaraºo garukaraºo saªgah±ya aviv±d±ya s±ma-ggiy± ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna (3.0328) capara½, bhikkhave, bhikkhu santuµµho hoti itar²tarac²varapiº¹a-p±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±rena. Yampi, bhikkhave, bhikkhusantuµµho hoti itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±-rena, ayampi dhammo s±raº²yo …pe… sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu satim± hoti, paramena satinepakkenasamann±gato, cirakatampi cirabh±sitampi sarit± anussarit±. Yampi, bhikkhave,bhikkhu satim± hoti, paramena satinepakkena samann±gato, cirakatampi cirabh±-sitampi sarit± anussarit±, ayampi dhammo s±raº²yo …pe… sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu paññav± hoti, udayatthag±miniy± paññ±yasamann±gato ariy±ya nibbedhik±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±. Yampi,bhikkhave, bhikkhu paññav± hoti, udayatthag±miniy± paññ±ya samann±gato ari-y±ya nibbedhik±ya samm± dukkhakkhayag±miniy±, ayampi dhammo s±raº²yo…pe… sa½vattati. Ime kho, bhikkhave, dasa dhamm± s±raº²y± piyakaraº± garu-karaº± saªgah±ya aviv±d±ya s±maggiy± ek²bh±v±ya sa½vattant²”ti. Dasama½. Akkosavaggo pañcamo. Tassudd±na½– Viv±d± dve ca m³l±ni, kusin±rapavesane; sakko mah±li abhiºha½, sar²raµµh± ca bhaº¹an±ti. Paµhamapaºº±saka½ samatta½. 2. Dutiyapaºº±saka½ (6) 1. sacittavaggo 1. Sacittasutta½

Page 54: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

51. Eka½ (3.0329) samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapi-º¹ikassa ±r±me. Tatra kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “bhikkhavo”ti. “Bhadante”-ti te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “No ce, bhikkhave, bhikkhu paracittapariy±yakusalo hoti, atha ‘sacittapariy±ya-kusalo bhaviss±m²’ti ‚– evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba½. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sacittapariy±yakusalo hoti? Seyyath±pi,bhikkhave, itth² v± puriso v± daharo yuv± maº¹anakaj±tiko ±d±se v± parisuddhepariyod±te acche v± udakapatte saka½ mukhanimitta½ paccavekkham±no sacetattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tasseva rajassa v± aªgaºassa v± pah±n±yav±yamati. No ce tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tenevattamano hoti paripu-ººasaªkappo– ‘l±bh± vata me, parisuddha½ vata me’ti. Evameva½ kho,bhikkhave, bhikkhuno paccavekkhaº± bahuk±r± ‚ hoti kusalesu dhammesu–‘abhijjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi, anabhijjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi,by±pannacitto nu kho bahula½ vihar±mi, aby±pannacitto nu kho bahula½ viha-r±mi, thinamiddhapariyuµµhito nu kho bahula½ vihar±mi, vigatathinamiddho nu khobahula½ vihar±mi, uddhato nu kho bahula½ vihar±mi, anuddhato nu kho bahula½vihar±mi, vicikiccho nu kho bahula½ vihar±mi, tiººavicikiccho nu kho bahula½vihar±mi, kodhano nu kho bahula½ vihar±mi, akkodhano nu kho bahula½ viha-r±mi, sa½kiliµµhacitto nu kho bahula½ vihar±mi, asa½kiliµµhacitto nu kho bahula½vihar±mi, s±raddhak±yo nu kho bahula½ vihar±mi, as±raddhak±yo nu khobahula½ vihar±mi, kus²to nu kho bahula½ vihar±mi, ±raddhav²riyo nu kho bahula½vihar±mi, asam±hito nu kho bahula½ vihar±mi, sam±hito nu kho bahula½ vihar±-m²’ti. “Sace (3.0330), bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘abhijjh±lubahula½ vihar±mi, by±pannacitto bahula½ vihar±mi, thinamiddhapariyuµµhitobahula½ vihar±mi, uddhato bahula½ vihar±mi, vicikiccho bahula½ vihar±mi,kodhano bahula½ vihar±mi, sa½kiliµµhacitto bahula½ vihar±mi, s±raddhak±yobahula½ vihar±mi, kus²to bahula½ vihar±mi, asam±hito bahula½ vihar±m²’ti, tena,bhikkhave, bhikkhun± tesa½yeva p±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½ pah±-n±ya adhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati casampajaññañca karaº²ya½. Seyyath±pi, bhikkhave, ±dittacelo v± ±dittas²so v±.Tasseva celassa v± s²sassa v± nibb±pan±ya adhimatta½ chandañca v±y±mañcauss±hañca usso¼hiñca appaµiv±niñca satiñca sampajaññañca kareyya. Evameva½kho tena, bhikkhave, bhikkhun± tesa½yeva p±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½pah±n±ya adhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² casati ca sampajaññañca karaº²ya½. “Sace pana, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘anabhijjh±lubahula½ vihar±mi, aby±pannacitto bahula½ vihar±mi, vigatathinamiddho bahula½vihar±mi, anuddhato bahula½ vihar±mi, tiººavicikiccho bahula½ vihar±mi, akko-dhano bahula½ vihar±mi, asa½kiliµµhacitto bahula½ vihar±mi, as±raddhak±yobahula½ vihar±mi, ±raddhav²riyo bahula½ vihar±mi, sam±hito bahula½ vihar±-

Page 55: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

m²’ti, tena, bhikkhave, bhikkhun± tesuyeva kusalesu dhammesu patiµµh±ya uttari±sav±na½ khay±ya yogo karaº²yo”ti. Paµhama½. 2. S±riputtasutta½ 52. Tatra kho ±yasm± s±riputto bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”ti. “¾vuso”-ti kho te bhikkh³ ±yasmato s±riputtassa paccassosu½. ¾yasm± s±riputto etada-voca– “No ce, ±vuso, bhikkhu paracittapariy±yakusalo hoti, atha ‘sacittapariy±yaku-salo bhaviss±m²’ti– evañhi vo, ±vuso, sikkhitabba½. “Kathañc±vuso (3.0331), bhikkhu sacittapariy±yakusalo hoti? Seyyath±pi,±vuso, itth² v± puriso v± daharo yuv± maº¹anakaj±tiko ±d±se v± parisuddhe pari-yod±te acche v± udapatte saka½ mukhanimitta½ paccavekkham±no sace tatthapassati raja½ v± aªgaºa½ v±, tasseva rajassa v± aªgaºassa v± pah±n±ya v±ya-mati. No ce tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tenevattamano hoti paripuººasa-ªkappo– ‘l±bh± vata me, parisuddha½ vata me’ti. Evameva½ kho, ±vuso, bhikkhuno paccavekkhaº± bahuk±r± hoti kusalesudhammesu– ‘abhijjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi, anabhijjh±lu nu kho bahula½vihar±mi, by±pannacitto nu kho bahula½ vihar±mi, aby±pannacitto nu khobahula½ vihar±mi, thinamiddhapariyuµµhito nu kho bahula½ vihar±mi, vigatathina-middho nu kho bahula½ vihar±mi, uddhato nu kho bahula½ vihar±mi, anuddhatonu kho bahula½ vihar±mi, vicikiccho nu kho bahula½ vihar±mi, tiººavicikiccho nukho bahula½ vihar±mi, kodhano nu kho bahula½ vihar±mi, akkodhano nu khobahula½ vihar±mi, sa½kiliµµhacitto nu kho bahula½ vihar±mi, asa½kiliµµhacitto nukho bahula½ vihar±mi, s±raddhak±yo nu kho bahula½ vihar±mi, as±raddhak±yonu kho bahula½ vihar±mi, kus²to nu kho bahula½ vihar±mi, ±raddhav²riyo nu khobahula½ vihar±mi, sam±hito nu kho bahula½ vihar±mi, asam±hito nu kho bahula½vihar±m²’ti. “Sace, ±vuso, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘abhijjh±lu bahula½ viha-r±mi …pe… asam±hito bahula½ vihar±m²’ti, ten±vuso, bhikkhun± tesa½yevap±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya adhimatto chando ca v±y±mo causs±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañca karaº²ya½. Seyya-th±pi, ±vuso, ±dittacelo v± ±dittas²so v±. Tasseva celassa v± s²sassa v± nibb±pa-n±ya adhimatta½ chandañca v±y±mañca uss±hañca usso¼hiñca appaµiv±niñcasatiñca sampajaññañca kareyya. Evameva½ kho, ±vuso, tena bhikkhun± tesa½-yeva p±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya adhimatto chando cav±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañca karaº²ya½. “Sace (3.0332) pan±vuso, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘anabhi-jjh±lu bahula½ vihar±mi …pe… sam±hito bahula½ vihar±m²’ti, ten±vuso,bhikkhun± tesuyeva kusalesu dhammesu patiµµh±ya uttari ±sav±na½ khay±yayogo karaº²yo”ti. Dutiya½.

Page 56: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

3. Ýhitisutta½ 53. “Ýhitimp±ha½, bhikkhave, na vaººay±mi kusalesu dhammesu, pageva pari-h±ni½. Vu¹¹hiñca kho aha½, bhikkhave, vaººay±mi kusalesu dhammesu, noµhiti½ no h±ni½. “Kathañca, bhikkhave, h±ni hoti kusalesu dhammesu, no µhiti no vu¹¹hi? Idha,bhikkhave, bhikkhu yattako hoti saddh±ya s²lena sutena c±gena paññ±ya paµibh±-nena, tassa te dhamm± neva tiµµhanti no va¹¹hanti. H±nimeta½, bhikkhave,vad±mi kusalesu dhammesu, no µhiti½ no vu¹¹hi½. Eva½ kho, bhikkhave, h±nihoti kusalesu dhammesu, no µhiti no vu¹¹hi. “Kathañca, bhikkhave µhiti hoti kusalesu dhammesu, no h±ni no vu¹¹hi? Idha,bhikkhave, bhikkhu yattako hoti saddh±ya s²lena sutena c±gena paññ±ya paµibh±-nena, tassa te dhamm± neva h±yanti no va¹¹hanti. Ýhitimeta½, bhikkhave,vad±mi kusalesu dhammesu, no h±ni½ no vu¹¹hi½. Eva½ kho, bhikkhave, µhitihoti kusalesu dhammesu, no vu¹¹hi no h±ni. “Kathañca, bhikkhave, vu¹¹hi hoti kusalesu dhammesu, no µhiti no h±ni? Idha,bhikkhave, bhikkhu yattako hoti saddh±ya s²lena sutena c±gena paññ±ya paµibh±-nena, tassa te dhamm± neva tiµµhanti no h±yanti. Vu¹¹himeta½, bhikkhave,vad±mi kusalesu dhammesu, no µhiti½ no h±ni½. Eva½ kho, bhikkhave, vu¹¹hihoti kusalesu dhammesu, no µhiti no h±ni. “No ce, bhikkhave, bhikkhu paracittapariy±yakusalo hoti, atha ‘sacittapariy±ya-kusalo bhaviss±m²’ti– evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba½. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sacittapariy±yakusalo hoti? Seyyath±pi,bhikkhave, itth² v± puriso v± daharo yuv± maº¹anakaj±tiko ±d±se v± (3.0333)parisuddhe pariyod±te acche v± udapatte saka½ mukhanimitta½ paccavekkha-m±no sace tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tasseva rajassa v± aªgaºassa v±pah±n±ya v±yamati. No ce tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tenevattamanohoti paripuººasaªkappo– ‘l±bh± vata me, parisuddha½ vata me’ti. Evameva½ kho,bhikkhave, bhikkhuno paccavekkhaº± bahuk±r± hoti kusalesu dhammesu– ‘abhi-jjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi, anabhijjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi, by±panna-citto nu kho bahula½ vihar±mi, aby±pannacitto nu kho bahula½ vihar±mi, thinami-ddhapariyuµµhito nu kho

Page 57: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bahula½ vihar±mi, vigatathinamiddho nu kho bahula½ vihar±mi, uddhato nu khobahula½ vihar±mi, anuddhato nu kho bahula½ vihar±mi, vicikiccho nu khobahula½ vihar±mi, tiººavicikiccho nu kho bahula½ vihar±mi, kodhano nu khobahula½ vihar±mi, akkodhano nu kho bahula½ vihar±mi, sa½kiliµµhacitto nu khobahula½ vihar±mi, asa½kiliµµhacitto nu kho bahula½ vihar±mi, s±raddhak±yo nukho bahula½ vihar±mi, as±raddhak±yo nu kho bahula½ vihar±mi, kus²to nu khobahula½ vihar±mi, ±raddhav²riyo nu kho bahula½ vihar±mi, sam±hito nu khobahula½ vihar±mi, asam±hito nu kho bahula½ vihar±m²’ti. “Sace, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘abhijjh±lu bahula½vihar±mi, by±pannacitto bahula½ vihar±mi, thinamiddhapariyuµµhito bahula½ viha-r±mi, uddhato bahula½ vihar±mi, vicikiccho bahula½ vihar±mi, kodhano bahula½vihar±mi, sa½kiliµµhacitto bahula½ vihar±mi, s±raddhak±yo bahula½ vihar±mi,kus²to bahula½ vihar±mi, asam±hito bahula½ vihar±m²’ti, tena, bhikkhave,bhikkhun± tesa½yeva p±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±ya adhimattochando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañcakaraº²ya½. Seyyath±pi, bhikkhave, ±dittacelo v± ±dittas²so v±. Tasseva celassav± s²sassa v± nibb±pan±ya adhimatta½ chandañca v±y±mañca uss±hañca usso-¼hiñca appaµiv±niñca satiñca sampajaññañca kareyya; evameva½ kho, bhikkhave,tena bhikkhun± tesa½yeva p±pak±na½ akusal±na½ dhamm±na½ pah±n±yaadhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati casampajaññañca karaº²ya½. “Sace (3.0334) pana, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘ana-bhijjh±lu bahula½ vihar±mi, aby±pannacitto bahula½ vihar±mi, vigatathinamiddhobahula½ vihar±mi, anuddhato bahula½ vihar±mi, tiººavicikiccho bahula½ viha-r±mi, akkodhano bahula½ vihar±mi, asa½kiliµµhacitto bahula½ vihar±mi, as±ra-ddhak±yo bahula½ vihar±mi, ±raddhav²riyo bahula½ vihar±mi, sam±hito bahula½vihar±m²’ti, tena, bhikkhave, bhikkhun± tesuyeva kusalesu dhammesu patiµµh±yauttari ±sav±na½ khay±ya yogo karaº²yo”ti. Tatiya½. 4. Samathasutta½ 54. “No ce, bhikkhave, bhikkhu paracittapariy±yakusalo hoti, atha ‘sacittapariy±-yakusalo bhaviss±m²’ti– evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba½. “Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sacittapariy±yakusalo hoti? Seyyath±pi,bhikkhave, itth² v± puriso v± daharo yuv± maº¹anakaj±tiko ±d±se v± parisuddhepariyod±te acche v± udapatte saka½ mukhanimitta½ paccavekkham±no sacetattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tasseva rajassa v± aªgaºassa v± pah±n±yav±yamati. No ce tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±, tenevattamano hoti paripu-ººasaªkappo– ‘l±bh± vata me, parisuddha½ vata me’ti. Evameva½ kho,bhikkhave, bhikkhuno paccavekkhaº± bahuk±r± hoti kusalesu dhammesu– ‘l±bh²nu khomhi ajjhatta½ cetosamathassa, na nu khomhi l±bh² ajjhatta½ cetosama-thassa, l±bh² nu khomhi adhipaññ±dhammavipassan±ya, na nu khomhi l±bh² adhi-

Page 58: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

paññ±dhammavipassan±y±’ti. “Sace, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘l±bh²mhi ajjhatta½cetosamathassa, na l±bh² adhipaññ±dhammavipassan±y±’ti, tena, bhikkhave,bhikkhun± ajjhatta½ cetosamathe patiµµh±ya adhipaññ±dhammavipassan±yayogo karaº²yo. So aparena samayena l±bh² ceva hoti ajjhatta½ cetosamathassal±bh² ca adhipaññ±dhammavipassan±ya. “Sace pana, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘l±bh²mhi adhi-paññ±dhammavipassan±ya, na l±bh² ajjhatta½ cetosamathass±’ti, tena,bhikkhave (3.0335), bhikkhun± adhipaññ±dhammavipassan±ya patiµµh±yaajjhatta½ cetosamathe yogo karaº²yo. So aparena samayena l±bh² ceva hoti adhi-paññ±dhammavipassan±ya l±bh² ca ajjhatta½ cetosamathassa. “Sace, pana, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘na l±bh²ajjhatta½ cetosamathassa, na l±bh² adhipaññ±dhammavipassan±y±’ti, tena,bhikkhave, bhikkhun± tesa½yeva kusal±na½ dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimattochando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañcakaraº²ya½. Seyyath±pi, bhikkhave, ±dittacelo v± ±dittas²so v±. Tasseva celassav± s²sassa v± nibb±pan±ya adhimatta½ chandañca v±y±mañca uss±hañca usso-¼hiñca appaµiv±niñca satiñca sampajaññañca kareyya. Evameva½ kho, bhikkhave,tena bhikkhun± tesa½yeva kusal±na½ dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimattochando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañcakaraº²ya½. So aparena samayena l±bh² ceva hoti ajjhatta½ cetosamathassal±bh² ca adhipaññ±dhammavipassan±ya. “Sace pana, bhikkhave, bhikkhu paccavekkham±no eva½ j±n±ti– ‘l±bh²mhiajjhatta½ cetosamathassa, l±bh² adhipaññ±dhammavipassan±y±’ti, tena,bhikkhave, bhikkhun± tesuyeva kusalesu dhammesu patiµµh±ya uttari ±sav±na½khay±ya yogo karaº²yo. “C²varamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbampi.Piº¹ap±tamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbampi.Sen±sanamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbampi.G±manigamamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevita-bbampi. Janapadapadesamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampiasevitabbampi. Puggalamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampiasevitabbampi. “‘C²varamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabba-mp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ± c²vara½–‘ida½ kho me c²vara½ sevato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal± dhamm±parih±yant²’ti, evar³pa½ c²vara½ na sevitabba½. Tattha ya½ jaññ± c²vara½– ‘ida½kho me (3.0336) c²vara½ sevato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal± dhamm±abhiva¹¹hant²’ti, evar³pa½ c²vara½ sevitabba½. ‘C²varamp±ha½, bhikkhave,duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbamp²’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½paµicca vutta½. “‘Piº¹ap±tamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabba-

Page 59: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

mp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ± piº¹a-p±ta½– ‘ima½ kho me piº¹ap±ta½ sevato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal±dhamm± parih±yant²’ti, evar³po piº¹ap±to na sevitabbo. Tattha ya½ jaññ± piº¹a-p±ta½– ‘ima½ kho me piº¹ap±ta½ sevato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal±dhamm± abhiva¹¹hant²’ti, evar³po piº¹ap±to sevitabbo. ‘Piº¹ap±tamp±ha½,bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbamp²’ti, iti ya½ ta½ vutta½,idameta½ paµicca vutta½. “‘Sen±sanamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabba-mp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ± sen±-sana½– ‘ida½ kho me sen±sana½ sevato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal±dhamm± parih±yant²’ti, evar³pa½ sen±sana½ na sevitabba½. Tattha ya½ jaññ±sen±sana½– ‘ida½ kho me sen±sana½ sevato akusal± dhamm± parih±yanti,kusal± dhamm± abhiva¹¹hant²’ti, evar³pa½ sen±sana½ sevitabba½. ‘Sen±sana-mp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbamp²’ti, iti ya½ta½ vutta½, idameta½ paµicca vutta½. “‘G±manigamamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevita-bbamp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ±g±manigama½– ‘ima½ kho me g±manigama½ sevato akusal± dhamm± abhiva-¹¹hanti, kusal± dhamm± parih±yant²’ti, evar³po g±manigamo na sevitabbo. Tatthaya½ jaññ± g±manigama½– ‘ima½ kho me g±manigama½ sevato akusal± dhamm±parih±yanti, kusal± dhamm± abhiva¹¹hant²’ti, evar³po g±manigamo sevitabbo.‘G±manigamamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabba-mp²’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vutta½. “‘Janapadapadesamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi ase-vitabbamp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ±janapadapadesa½– ‘ima½ kho me janapadapadesa½ sevato akusal± dhamm±abhiva¹¹hanti, kusal± (3.0337) dhamm± parih±yant²’ti, evar³po janapadapadesona sevitabbo. Tattha ya½ jaññ± janapadapadesa½– ‘ima½ kho me janapadapa-desa½ sevato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal± dhamm± abhiva¹¹hant²’ti, eva-r³po janapadapadeso sevitabbo. ‘Janapadapadesamp±ha½, bhikkhave, duvi-dhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbamp²’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½paµicca vutta½. “‘Puggalamp±ha½, bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabba-mp²’ti, iti kho paneta½ vutta½. Kiñceta½ paµicca vutta½? Tattha ya½ jaññ±puggala½– ‘ima½ kho me puggala½ sevato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti,kusal± dhamm± parih±yant²’ti, evar³po puggalo na sevitabbo. Tattha ya½ jaññ±puggala½– ‘ima½ kho me puggala½ sevato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal±dhamm± abhiva¹¹hant²’ti, evar³po puggalo sevitabbo. ‘Puggalamp±ha½,bhikkhave, duvidhena vad±mi– sevitabbampi asevitabbamp²’ti, iti ya½ ta½ vutta½,idameta½ paµicca vuttan”ti. Catuttha½. 5. Parih±nasutta½

Page 60: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

55. Tatra kho ±yasm± s±riputto bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”ti ‚. “¾vu-so”ti kho te bhikkh³ ±yasmato s±riputtassa paccassosu½. ¾yasm± s±riputto eta-davoca– “‘Parih±nadhammo puggalo, parih±nadhammo puggalo’ti, ±vuso, vuccati. ‘Apa-rih±nadhammo puggalo, aparih±nadhammo puggalo’ti, ±vuso, vuccati. Kitt±vat±nu kho, ±vuso, parih±nadhammo puggalo vutto bhagavat±, kitt±vat± ca pana apa-rih±nadhammo puggalo vutto bhagavat±”ti? “D³ratopi kho maya½, ±vuso, ±ga-cch±ma ±yasmato s±riputtassa santike etassa bh±sitassa atthamaññ±tu½. S±dhuvat±yasmanta½yeva s±riputta½ paµibh±tu etassa bh±sitassa attho. ¾yasmatos±riputtassa sutv± bhikkh³ dh±ressant²”ti. “Tenah±vuso (3.0338), suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti.“Evam±vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato s±riputtassa paccassosu½. ¾yasm± s±ri-putto etadavoca– “Kitt±vat± nu kho, ±vuso, parih±nadhammo puggalo vutto bhagavat±? Idh±vuso,bhikkhu assutañceva dhamma½ na suº±ti, sut± cassa dhamm± sammosa½gacchanti, ye cassa dhamm± pubbe cetaso asamphuµµhapubb± te cassa na samu-d±caranti, aviññ±tañceva na vij±n±ti. Ett±vat± kho, ±vuso, parih±nadhammopuggalo vutto bhagavat±. “Kitt±vat± ca pan±vuso, aparih±nadhammo puggalo vutto bhagavat±? Idh±vuso,bhikkhu assutañceva dhamma½ suº±ti, sut± cassa dhamm± na sammosa½gacchanti, ye cassa dhamm± pubbe cetaso asamphuµµhapubb± te cassa samud±-caranti, aviññ±tañceva vij±n±ti. Ett±vat± kho, ±vuso, aparih±nadhammo puggalovutto bhagavat±. “No ce, ±vuso, bhikkhu paracittapariy±yakusalo hoti, atha ‘sacittapariy±yaku-salo bhaviss±m²’ti– evañhi vo, ±vuso, sikkhitabba½. “Kathañc±vuso, bhikkhu sacittapariy±yakusalo hoti? Seyyath±pi, ±vuso, itth² v±puriso v± daharo yuv±

Page 61: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

maº¹anakaj±tiko ±d±se v± parisuddhe pariyod±te acche v± udapatte saka½mukhanimitta½ paccavekkham±no sace tattha passati raja½ v± aªgaºa½ v±,tasseva rajassa v± aªgaºassa v± pah±n±ya v±yamati. No ce tattha passati raja½v± aªgaºa½ v±, tenevattamano hoti paripuººasaªkappo– ‘l±bh± vata me, pari-suddha½ vata me’ti. Evameva kho, ±vuso, bhikkhuno paccavekkhaº± bahuk±r±hoti kusalesu dhammesu– ‘anabhijjh±lu nu kho bahula½ vihar±mi, sa½vijjati nukho me eso dhammo ud±hu no, aby±pannacitto nu kho bahula½ vihar±mi, sa½vi-jjati nu kho me eso dhammo ud±hu no, vigatathinamiddho nu kho bahula½ viha-r±mi, sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no, anuddhato nu kho bahula½vihar±mi, sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no, tiººavicikiccho nu khobahula½ vihar±mi, sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no, akkodhano nukho bahula½ vihar±mi, sa½vijjati (3.0339) nu kho me eso dhammo ud±hu no,asa½kiliµµhacitto nu kho bahula½ vihar±mi, sa½vijjati nu kho me eso dhammoud±hu no, l±bh² nu khomhi ajjhatta½ dhammap±mojjassa, sa½vijjati nu kho meeso dhammo ud±hu no, l±bh² nu khomhi ajjhatta½ cetosamathassa, sa½vijjati nukho me eso dhammo ud±hu no, l±bh² nu khomhi adhipaññ±dhammavipassan±ya,sa½vijjati nu kho me eso dhammo ud±hu no’ti. “Sace pana, ±vuso, bhikkhu paccavekkham±no sabbepime kusale dhammeattani na samanupassati, ten±vuso, bhikkhun± sabbesa½yeva imesa½ kusal±na½dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² caappaµiv±n² ca sati ca sampajaññañc karaº²ya½. Seyyath±pi, ±vuso, ±dittacelo v±±dittas²so v±. Tasseva celassa v± s²sassa v± nibb±pan±ya adhimatta½chandañca v±y±mañca uss±hañca usso¼hiñca appaµiv±niñca satiñca sampajañña-ñc kareyya. Evameva½ kho, ±vuso, tena bhikkhun± sabbesa½yeva kusal±na½dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² caappaµiv±n² ca sati ca sampajaññañc karaº²ya½. “Sace pan±vuso, bhikkhu paccavekkham±no ekacce kusale dhamme attanisamanupassati, ekacce kusale dhamme attani na samanupassati, ten±vuso,bhikkhun± ye kusale dhamme attani samanupassati tesu kusalesu dhammesupatiµµh±ya, ye kusale dhamme attani na samanupassati tesa½ kusal±na½dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimatto chando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² caappaµiv±n² ca sati ca sampajaññañca karaº²ya½. Seyyath±pi, ±vuso, ±dittacelo v±±dittas²so v±. Tasseva celassa v± s²sassa v± nibb±pan±ya adhimatta½chandañca v±y±mañca uss±hañca usso¼hiñca appaµiv±niñca satiñca sampaja-ññañca kareyya. Evameva½ kho, ±vuso, tena bhikkhun± ye kusale dhammeattani samanupassati tesu kusalesu dhammesu patiµµh±ya, ye kusale dhammeattani na samanupassati tesa½ kusal±na½ dhamm±na½ paµil±bh±ya adhimattochando ca v±y±mo ca uss±ho ca usso¼h² ca appaµiv±n² ca sati ca sampajaññañcakaraº²ya½. “Sace pan±vuso, bhikkhu paccavekkham±no sabbepime kusale dhammeattani samanupassati, ten±vuso, bhikkhun± sabbesveva imesu kusalesu (3.0340)dhammesu patiµµh±ya uttari ±sav±na½ khay±ya yogo karaº²yo”ti. Pañcama½.

Page 62: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

6. Paµhamasaññ±sutta½ 56. “Dasayim±, bhikkhave, saññ± bh±vit± bahul²kat± mahapphal± honti mah±ni-sa½s± amatogadh± amatapariyos±n±. Katam± dasa? Asubhasaññ±, maraºa-saññ±, ±h±re paµik³lasaññ±, sabbaloke anabhiratasaññ±, aniccasaññ±, aniccedukkhasaññ±, dukkhe anattasaññ±, pah±nasaññ±, vir±gasaññ±, nirodhasaññ±–im± kho, bhikkhave, dasa saññ± bh±vit± bahul²kat± mahapphal± honti mah±ni-sa½s± amatogadh± amatapariyos±n±”ti. Chaµµha½. 7. Dutiyasaññ±sutta½ 57. “Dasayim±, bhikkhave, saññ± bh±vit± bahul²kat± mahapphal± honti mah±ni-sa½s± amatogadh± amatapariyos±n±. Katam± dasa? Aniccasaññ±, anattasaññ±,maraºasaññ±, ±h±re paµik³lasaññ±, sabbaloke anabhiratasaññ±, aµµhikasaññ±,pu¼avakasaññ± ‚, vin²lakasaññ±, vicchiddakasaññ±, uddhum±takasaññ±– im±kho, bhikkhave, dasa saññ± bh±vit± bahul²kat± mahapphal± honti mah±nisa½s±amatogadh± amatapariyos±n±”ti. Sattama½. 8. M³lakasutta½ 58. ‚ “Sace, bhikkhave, aññatitthiy± paribb±jak± eva½ puccheyyu½– ‘ki½m³-lak±, ±vuso, sabbe dhamm±, ki½sambhav± sabbe dhamm±, ki½samuday± sabbedhamm±, ki½samosaraº± sabbe dhamm±, ki½pamukh± sabbe dhamm±,ki½-adhipateyy± sabbe dhamm±, ki½-uttar± sabbe dhamm±, ki½s±r± sabbedhamm±, ki½-ogadh± sabbe dhamm±, ki½pariyos±n± sabbe dhamm±’ti, eva½puµµh± tumhe, bhikkhave, tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ kinti by±kareyy±-th±”ti? “Bhagava½m³lak± no, bhante, dhamm± bhagava½nettik± bhagava½paµi-saraº±. S±dhu vata, bhante, bhagavanta½yeva paµibh±tu etassa bh±sitassa attho.Bhagavato sutv± bhikkh³ dh±ressant²”ti. “Tena (3.0341) hi, bhikkhave, suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”-ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Sace, bhikkhave, aññatitthiy± paribb±jak± eva½ puccheyyu½– ‘ki½m³lak±,±vuso, sabbe dhamm±, ki½sambhav± sabbe dhamm±, ki½samuday± sabbedhamm±, ki½samosaraº± sabbe dhamm± ki½pamukh± sabbe dhamm±, ki½ adhi-pateyy± sabbe dhamm±, ki½-uttar± sabbe dhamm±, ki½s±r± sabbe dhamm±,ki½-ogadh± sabbe dhamm±, ki½pariyos±n± sabbe dhamm±’ti, eva½ puµµh± tumhe,bhikkhave, tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ eva½ by±kareyy±tha– ‘chanda-m³lak±, ±vuso, sabbe dhamm±, manasik±rasambhav± sabbe dhamm±, phassasa-muday± sabbe dhamm±, vedan±samosaraº± sabbe dhamm±, sam±dhippamukh±sabbe dhamm±, sat±dhipateyy± sabbe dhamm±, paññuttar± sabbe dhamm±,vimuttis±r± sabbe dhamm±, amatogadh± sabbe dhamm±, nibb±napariyos±n±

Page 63: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sabbe dhamm±’ti. Eva½ puµµh± tumhe, bhikkhave, tesa½ aññatitthiy±na½ paribb±-jak±na½ eva½ by±kareyy±th±”ti. Aµµhama½. 9. Pabbajj±sutta½ 59. “Tasm±tiha, bhikkhave, eva½ sikkhitabba½– ‘yath±pabbajj±paricitañca nocitta½ bhavissati, na cuppann± p±pak± akusal± dhamm± citta½ pariy±d±yaµhassanti; aniccasaññ±paricitañca no citta½ bhavissati, anattasaññ±paricitañcano citta½ bhavissati, asubhasaññ±paricitañca no citta½ bhavissati, ±d²navasaññ±-paricitañca no citta½ bhavissati, lokassa samañca visamañca ñatv± ta½saññ±pa-ricitañca no citta½ bhavissati, lokassa bhavañca ‚ vibhavañca ñatv± ta½saññ±pa-ricitañca no citta½ bhavissati, lokassa samudayañca atthaªgamañca ñatv± ta½sa-ññ±paricitañca no citta½ bhavissati, pah±nasaññ±paricitañca no citta½ bhavi-ssati, vir±gasaññ±paricitañca no citta½ bhavissati, nirodhasaññ±paricitañca nocitta½ bhavissat²’ti– evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba½. “Yato (3.0342) kho, bhikkhave, bhikkhuno yath±pabbajj±paricitañca citta½ hotina cuppann± p±pak± akusal± dhamm± citta½ pariy±d±ya tiµµhanti, aniccasaññ±pa-ricitañca citta½ hoti, anattasaññ±paricitañca citta½ hoti, asubhasaññ±paricitañcacitta½ hoti, ±d²navasaññ±paricitañca citta½ hoti, lokassa samañca visamañcañatv± ta½saññ±paricitañca citta½ hoti, lokassa bhavañca vibhavañca ñatv±ta½saññ±paricitañca citta½ hoti, lokassa samudayañca atthaªgamañca ñatv±ta½saññ±paricitañca citta½ hoti, pah±nasaññ±paricitañca citta½ hoti, vir±gasa-ññ±paricitañca citta½ hoti, nirodhasaññ±paricitañca citta½ hoti, tassa dvinna½phal±na½ aññatara½ phala½ p±µikaªkha½– diµµheva dhamme aññ±, sati v± up±di-sese an±g±mit±”ti. Navama½. 10. Girim±nandasutta½ 60. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tena kho pana samayena ±yasm± girim±nando ±b±dhiko hoti dukkhitob±¼hagil±no. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªka-mitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho±yasm± ±nando bhagavanta½ etadavoca– “¾yasm±, bhante, girim±nando ±b±dhiko hoti dukkhito b±¼hagil±no. S±dhu,bhante, bhagav± yen±yasm± girim±nando tenupasaªkamatu anukampa½ up±d±-y±”ti. “Sace kho tva½, ±nanda, girim±nandassa bhikkhuno dasa saññ± bh±se-yy±si, µh±na½ kho paneta½ vijjati ya½ girim±nandassa bhikkhuno dasa saññ±sutv± so ±b±dho µh±naso paµippassambheyya. “Katam± dasa? Aniccasaññ±, anattasaññ±, asubhasaññ±, ±d²navasaññ±, pah±-nasaññ±, vir±gasaññ±, nirodhasaññ±, sabbaloke anabhiratasaññ± ‚, sabbasa-ªkh±resu anicch±saññ±, ±n±p±nassati. “Katam± c±nanda, aniccasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkham³-

Page 64: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

lagato v± suññ±g±ragato v± iti paµisañcikkhati– ‘r³pa½ anicca½, vedan± anicc± (3.03saññ± anicc±, saªkh±r± anicc±, viññ±ºa½ aniccan’ti. Iti imesu pañcasu up±d±na-kkhandhesu anicc±nupass² viharati. Aya½ vuccat±nanda, aniccasaññ±. “Katam± c±nanda, anattasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkham³-lagato v± suññ±g±ragato v± iti paµisañcikkhati– ‘cakkhu anatt±, r³p± anatt±, sota½anatt±, sadd± anatt±, gh±na½ anatt±, gandh± anatt±, jivh± anatt±, ras± anatt±,k±y± anatt±, phoµµhabb± anatt±, mano anatt±, dhamm± anatt±’ti. Iti imesu chasuajjhattikab±hiresu ±yatanesu anatt±nupass² viharati. Aya½ vuccat±nanda, anatta-saññ±. “Katam± c±nanda, asubhasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu imameva k±ya½ uddha½p±datal± adho kesamatthak± tacapariyanta½ p³ra½ n±n±ppak±rassa asucinopaccavekkhati– ‘atthi imasmi½ k±ye kes± lom± nakh± dant± taco ma½sa½ nh±ruaµµhi aµµhimiñja½ vakka½ hadaya½ yakana½ kilomaka½ pihaka½ papph±sa½anta½ antaguºa½ udariya½ kar²sa½ pitta½ semha½ pubbo lohita½ sedo medoassu vas± khe¼o siªgh±ºik± lasik± muttan’ti. Iti imasmi½ k±ye asubh±nupass² viha-rati. Aya½ vuccat±nanda, asubhasaññ±. “Katam± c±nanda, ±d²navasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkha-m³lagato v± suññ±g±ragato v± iti paµisañcikkhati– ‘bahudukkho kho aya½ k±yobahu-±d²navo? Iti imasmi½ k±ye vividh± ±b±dh± uppajjanti, seyyathida½– cakkhu-rogo sotarogo gh±narogo jivh±rogo k±yarogo s²sarogo kaººarogo mukharogodantarogo oµµharogo k±so s±so pin±so ¹±ho ‚ jaro kucchirogo mucch± pakkha-ndik± s³l± vis³cik± kuµµha½ gaº¹o kil±so soso apam±ro daddu kaº¹u kacchunakhas± vitacchik± lohita½ pitta½ ‚ madhumeho a½s± pi¼ak± bhagandal± pittasa-muµµh±n± ±b±dh± semhasamuµµh±n± ±b±dh± v±tasamuµµh±n± ±b±dh± sannip±tik±±b±dh± utupariº±maj± ±b±dh± visamaparih±raj± ±b±dh± opakkamik± ±b±dh±kammavip±kaj± ±b±dh± s²ta½ uºha½ jighacch± pip±s± ucc±ro pass±vo’ti. Iti (3.0344imasmi½ k±ye ±d²nav±nupass² viharati. Aya½ vuccat±nanda, ±d²navasaññ±. “Katam± c±nanda, pah±nasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu uppanna½ k±mavi-takka½ n±dhiv±seti, pajahati, vinodeti, byant²karoti, anabh±va½ gameti.Uppanna½ by±p±davitakka½ n±dhiv±seti, pajahati, vinodeti, byant²karoti, ana-bh±va½ gameti. Uppanna½ vihi½s±vitakka½ n±dhiv±seti, pajahati, vinodeti,byant²karoti, anabh±va½ gameti.

Page 65: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Uppannuppanne p±pake akusale dhamme n±dhiv±seti, pajahati, vinodeti, byant²-karoti, anabh±va½ gameti. Aya½ vuccat±nanda, pah±nasaññ±. “Katam± c±nanda, vir±gasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkham³-lagato v± suññ±g±ragato v± iti paµisañcikkhati– ‘eta½ santa½ eta½ paº²ta½yadida½ sabbasaªkh±rasamatho sabb³padhippaµinissaggo taºh±kkhayo vir±gonibb±nan’ti. Aya½ vuccat±nanda, vir±gasaññ±. “Katam± c±nanda, nirodhasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkha-m³lagato v± suññ±g±ragato v± iti paµisañcikkhati– ‘eta½ santa½ eta½ paº²ta½yadida½ sabbasaªkh±rasamatho sabb³padhippaµinissaggo taºh±kkhayo nirodhonibb±nan’ti. Aya½ vuccat±nanda, nirodhasaññ±. “Katam± c±nanda, sabbaloke anabhiratasaññ±? Idh±nanda, bhikkhu ye lokeup±d±n± cetaso adhiµµh±n±bhinives±nusay±, te pajahanto viharati anup±diyanto.Aya½ vuccat±nanda, sabbaloke anabhiratasaññ±. “Katam± c±nanda, sabbasaªkh±resu anicch±saññ±? Idh±nanda, bhikkhusabbasaªkh±resu aµµ²yati har±yati jigucchati. Aya½ vuccat±nanda, sabbasaªkh±-resu anicch±saññ±. “Katam± c±nanda, ±n±p±nassati? Idh±nanda, bhikkhu araññagato v± rukkham³-lagato v± suññ±g±ragato v± nis²dati pallaªka½ ±bhujitv± uju½ k±ya½ paºidh±yaparimukha½ sati½ upaµµhapetv±. So satova assasati satova passasati. D²gha½ v±assasanto ‘d²gha½ assas±m²’ti paj±n±ti. D²gha½ v± passasanto ‘d²gha½ passas±-m²’ti paj±n±ti. Rassa½ v± assasanto ‘rassa½ assas±m²’ti paj±n±ti. Rassa½ v±passasanto ‘rassa½ (3.0345) passas±m²’ti paj±n±ti. ‘Sabbak±yapaµisa½ved² assa-siss±m²’ti sikkhati. ‘Sabbak±yapaµisa½ved² passasiss±m²’ti sikkhati. ‘Passa-mbhaya½ k±yasaªkh±ra½ assasiss±m²’ti sikkhati. ‘Passambhaya½ k±yasa-ªkh±ra½ passasiss±m²’ti sikkhati. ‘P²tipaµisa½ved² assasiss±m²’ti sikkhati. ‘P²tipa-µisa½ved² passasiss±m²’ti sikkhati. ‘Sukhapaµisa½ved² assasiss±m²’ti sikkhati.‘Sukhapaµisa½ved² passasiss±m²’ti sikkhati. ‘Cittasaªkh±rapaµisa½ved² assasiss±-m²’ti sikkhati. ‘Cittasaªkh±rapaµisa½ved² passasiss±m²’ti sikkhati. ‘Passambhaya½cittasaªkh±ra½ assasiss±m²’ti sikkhati. ‘Passambhaya½ cittasaªkh±ra½ passasi-ss±m²’ti sikkhati. ‘Cittapaµisa½ved² assasiss±m²’ti sikkhati. ‘Cittapaµisa½ved²passasiss±m²’ti sikkhati. Abhippamodaya½ citta½ …pe… sam±daha½ citta½…pe… vimocaya½ citta½ …pe… anicc±nupass² …pe… vir±g±nupass² …pe…nirodh±nupass² …pe… ‘paµinissagg±nupass² assasiss±m²’ti sikkhati. ‘Paµinissa-gg±nupass² passasiss±m²’ti sikkhati. Aya½ vuccat±nanda, ±n±p±nassati. “Sace kho tva½, ±nanda, girim±nandassa bhikkhuno im± dasa saññ± bh±se-yy±si, µh±na½ kho paneta½ vijjati ya½ girim±nandassa bhikkhuno im± dasa saññ±sutv± so ±b±dho µh±naso paµippassambheyy±”ti. Atha kho ±yasm± ±nando bhagavato santike im± dasa saññ± uggahetv± yen±-yasm± girim±nando tenupasaªkami; upasaªkamitv± ±yasmato girim±nandassaim± dasa saññ± abh±si. Atha kho ±yasmato girim±nandassa dasa saññ± sutv± so±b±dho µh±naso paµippassambhi. Vuµµhahi c±yasm± girim±nando tamh± ±b±dh±.Tath± pah²no ca pan±yasmato girim±nandassa so ±b±dho ahos²”ti. Dasama½.

Page 66: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Sacittavaggo paµhamo. Tassudd±na½– Sacittañca s±riputta, µhiti ca samathena ca; parih±no ca dve saññ±, m³l± pabbajita½ gir²ti. (7) 2. yamakavaggo 1. Avijj±sutta½ 61. “Purim± (3.0346), bhikkhave, koµi na paññ±yati avijj±ya– ‘ito pubbe avijj±n±hosi, atha pacch± samabhav²’ti. Evañceta½, bhikkhave, vuccati, atha ca panapaññ±yati– ‘idappaccay± avijj±’ti. “Avijjamp±ha½ ‚, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro avi-jj±ya? ‘Pañca n²varaº±’tissa vacan²ya½. Pañcap±ha½, bhikkhave, n²varaºes±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ro pañcanna½ n²varaº±na½? ‘T²ºi duccarit±-n²’tissa vacan²ya½. T²ºip±ha½, bhikkhave, duccarit±ni s±h±r±ni vad±mi, no an±h±-r±ni. Ko c±h±ro tiººa½ duccarit±na½? ‘Indriya-asa½varo’tissa vacan²ya½. Indri-ya-asa½varamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±roindriya-asa½varassa? ‘Asat±sampajaññan’tissa vacan²ya½. Asat±sampajañña-mp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro asat±sampaja-ññassa? ‘Ayonisomanasik±ro’tissa vacan²ya½. Ayonisomanasik±ramp±ha½,bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro ayonisomanasik±rassa?‘Assaddhiyan’tissa vacan²ya½. Assaddhiyamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi,no an±h±ra½. Ko c±h±ro assaddhiyassa? ‘Asaddhammassavanan’tissa vaca-n²ya½. Asaddhammassavanamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½.Ko c±h±ro asaddhammassavanassa? ‘Asappurisasa½sevo’tissa vacan²ya½. “Iti kho, bhikkhave, asappurisasa½sevo parip³ro asaddhammassavana½ pari-p³reti, asaddhammassavana½ parip³ra½ assaddhiya½ parip³reti, assaddhiya½parip³ra½ ayonisomanasik±ra½ parip³reti, ayonisomanasik±ro parip³ro asat±sa-mpajañña½ parip³reti, asat±sampajañña½ parip³ra½ indriya-asa½vara½ parip³-reti, indriya-asa½varo parip³ro t²ºi duccarit±ni parip³reti, t²ºi duccarit±ni parip³-r±ni pañca n²varaºe parip³renti, pañca n²varaº± parip³r± avijja½ parip³renti. Eva-metiss± avijj±ya ±h±ro hoti, evañca p±rip³ri. “Seyyath±pi (3.0347), bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante( ) ‚ ta½ udaka½ yath±ninna½ pavattam±na½ pabbatakandarapadaras±kh± pari-p³reti, pabbatakandarapadaras±kh± parip³r± kusobbhe ‚ parip³renti. Kusobbh±parip³r± mah±sobbhe ‚ parip³renti, mah±sobbh± parip³r± kunnadiyo parip³renti,kunnadiyo parip³r± mah±nadiyo parip³renti, mah±nadiyo parip³r± mah±sa-mudda½ s±gara½ parip³renti; evametassa mah±samuddassa s±garassa ±h±ro

Page 67: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

hoti, evañca p±rip³ri. “Evameva½ kho, bhikkhave, asappurisasa½sevo parip³ro asaddhammassa-vana½ parip³reti, asaddhammassavana½ parip³ra½ assaddhiya½ parip³reti,assaddhiya½ parip³ra½ ayonisomanasik±ra½ parip³reti, ayonisomanasik±roparip³ro asat±sampajañña½ parip³reti, asat±sampajañña½ parip³ra½ indriya-a-sa½vara½ parip³reti, indriya-asa½varo parip³ro t²ºi duccarit±ni parip³reti, t²ºiduccarit±ni parip³r±ni pañca n²varaºe parip³renti, pañca n²varaº± parip³r± avijja½parip³renti; evametiss± avijj±ya ±h±ro hoti, evañca p±rip³ri. “Vijj±vimuttimp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±rovijj±vimuttiy±? ‘Satta bojjhaªg±’tissa vacan²ya½. Sattap±ha½, bhikkhave,bojjhaªge s±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ro sattanna½ bojjhaªg±na½?‘Catt±ro satipaµµh±n±’tissa vacan²ya½. Catt±rop±ha½, bhikkhave, satipaµµh±nes±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ro catunna½ satipaµµh±n±na½? ‘T²ºi sucarit±-n²’tissa vacan²ya½. T²ºip±ha½, bhikkhave, sucarit±ni s±h±r±ni vad±mi, no an±h±-r±ni. Ko c±h±ro tiººa½ sucarit±na½? ‘Indriyasa½varo’tissa vacan²ya½. Indriyasa½-varamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro indriyasa½-varassa? ‘Satisampajaññan’tissa vacan²ya½. Satisampajaññamp±ha½,bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro satisampajaññassa? ‘Yoni-somanasik±ro’tissa vacan²ya½. Yonisomanasik±ramp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro yonisomanasik±rassa? ‘Saddh±’tissa vacan²ya½.Saddhamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±rosaddh±ya (3.0348)? ‘Saddhammassavanan’tissa vacan²ya½. Saddhammassava-namp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro saddhamma-ssavanassa? ‘Sappurisasa½sevo’tissa vacan²ya½. “Iti kho, bhikkhave, sappurisasa½sevo parip³ro saddhammassavana½ parip³-reti, saddhammassavana½ parip³ra½ saddha½ parip³reti, saddh± parip³r± yoni-somanasik±ra½ parip³reti, yonisomanasik±ro parip³ro satisampajañña½ parip³-reti, satisampajañña½ parip³ra½ indriyasa½vara½ parip³reti, indriyasa½varoparip³ro t²ºi sucarit±ni parip³reti, t²ºi sucarit±ni parip³r±ni catt±ro satipaµµh±neparip³renti, catt±ro satipaµµh±n± parip³r± satta bojjhaªge parip³renti, sattabojjhaªg± parip³r± vijj±vimutti½ parip³renti; evametiss± vijj±vimuttiy± ±h±ro hoti,evañca p±rip³ri. “Seyyath±pi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante ta½udaka½ yath±ninna½ pavattam±na½ pabbatakandarapadaras±kh± parip³reti,pabbatakandarapadaras±kh± parip³r± kusobbhe parip³renti, kusobbh± parip³r±mah±sobbhe parip³renti, mah±sobbh± parip³r± kunnadiyo parip³renti, kunnadiyoparip³r± mah±nadiyo parip³renti, mah±nadiyo parip³r± mah±samudda½ s±gara½parip³renti; evametassa mah±samuddassa s±garassa ±h±ro hoti, evañca p±ri-p³ri. “Evameva½ kho, bhikkhave, sappurisasa½sevo parip³ro saddhammassavana½parip³reti, saddhammassavana½ parip³ra½ saddha½ parip³reti, saddh± parip³r±yonisomanasik±ra½ parip³reti, yonisomanasik±ro parip³ro satisampajañña½

Page 68: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

parip³reti, satisampajañña½ parip³ra½ indriyasa½vara½ parip³reti, indriyasa½-varo parip³ro t²ºi sucarit±ni parip³reti, t²ºi sucarit±ni parip³r±ni catt±ro satipa-µµh±ne parip³renti, catt±ro satipaµµh±n± parip³r± satta bojjhaªge parip³renti, sattabojjhaªg± parip³r± vijj±vimutti½ parip³renti; evametiss± vijj±vimuttiy± ±h±ro hoti,evañca p±rip³r²”ti. Paµhama½. 2. Þtaºh±sutta½ 62. “Purim±, bhikkhave, koµi na paññ±yati bhavataºh±ya– ‘ito pubbe bhava-taºh± n±hosi, atha pacch± samabhav²’ti. Evañceta½, bhikkhave, vuccati, atha capana paññ±yati– ‘idappaccay± bhavataºh±’ti. “Bhavataºh±mp±ha½ (3.0349), bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Koc±h±ro bhavataºh±ya? ‘Avijj±’tissa vacan²ya½. Avijjamp±ha½, bhikkhave,s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro avijj±ya? ‘Pañca n²varaº±’tissa vaca-n²ya½. Pañca n²varaºep±ha½, bhikkhave, s±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ropañcanna½ n²varaº±na½? ‘T²ºi duccarit±n²’tissa vacan²ya½. T²ºip±ha½,bhikkhave, duccarit±ni s±h±r±ni vad±mi, no an±h±r±ni. Ko c±h±ro tiººanna½duccarit±na½? ‘Indriya-asa½varo’tissa vacan²ya½. Indriya-asa½varamp±ha½,bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro indriya-asa½varassa? ‘Asa-t±sampajaññan’tissa vacan²ya½. Asat±sampajaññamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro asat± sampajaññassa? ‘Ayonisomanasik±ro’-tissa vacan²ya½. Ayonisomanasik±ramp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, noan±h±ra½. Ko c±h±ro ayonisomanasik±rassa? ‘Assaddhiyan’tissa vacan²ya½.Assaddhiyamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro assa-ddhiyassa? ‘Assaddhammassavanan’tissa vacan²ya½. Assaddhammassavana-mp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro assaddhamma-ssavanassa? ‘Asappurisasa½sevo’tissa vacan²ya½.

Page 69: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Iti kho, bhikkhave, asappurisasa½sevo parip³ro assaddhammassavana½ pari-p³reti, assaddhammassavana½ parip³ra½ assaddhiya½ parip³reti, assaddhiya½parip³ra½ ayonisomanasik±ra½ parip³reti, ayonisomanasik±ro parip³ro asat±sa-mpajañña½ parip³reti, asat±sampajañña½ parip³ra½ indriya-asa½vara½ parip³-reti, indriya-asa½varo parip³ro t²ºi duccarit±ni parip³reti, t²ºi duccarit±ni parip³-r±ni pañca n²varaºe parip³renti, pañca n²varaº± parip³r± avijja½ parip³renti, avijj±parip³r± bhavataºha½ parip³reti; evametiss± bhavataºh±ya ±h±ro hoti, evañcap±rip³ri. “Seyyath±pi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante ta½udaka½ yath±ninna½ pavattam±na½ pabbatakandarapadaras±kh± parip³reti,pabbatakandarapadaras±kh± parip³r± kusobbhe parip³renti, kusobbh± parip³r±mah±sobbhe parip³renti, mah±sobbh± parip³r± kunnadiyo parip³renti, kunnadiyoparip³r± mah±nadiyo parip³renti, mah±nadiyo parip³r± mah±samudda½ (3.0350)s±gara½ parip³renti; evametassa mah±samuddassa s±garassa ±h±ro hoti,evañca p±rip³ri. “Evameva½ kho, bhikkhave, asappurisasa½sevo parip³ro assaddhammassa-vana½ parip³reti, assaddhammassavana½ parip³ra½ assaddhiya½ parip³reti,assaddhiya½ parip³ra½ ayonisomanasik±ra½ parip³reti, ayonisomanasik±roparip³ro asat±sampajañña½ parip³reti, asat±sampajañña½ parip³ra½ indriya-a-sa½vara½ parip³reti, indriya-asa½varo parip³ro t²ºi duccarit±ni parip³reti, t²ºiduccarit±ni parip³r±ni pañca n²varaºe parip³renti, pañca n²varaº± parip³r± avijja½parip³renti, avijj± parip³r± bhavataºha½ parip³reti; evametiss± bhavataºh±ya±h±ro hoti, evañca p±rip³ri. “Vijj±vimuttimp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±rovijj±vimuttiy±? ‘Satta bojjhaªg±’tissa vacan²ya½. Sattap±ha½, bhikkhave,bojjhaªge s±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ro sattanna½ bojjhaªg±na½?‘Catt±ro satipaµµh±n±’tissa vacan²ya½. Catt±rop±ha½, bhikkhave, satipaµµh±nes±h±re vad±mi, no an±h±re. Ko c±h±ro catunna½ satipaµµh±n±na½? ‘T²ºi sucarit±-n²’tissa vacan²ya½. T²ºip±ha½, bhikkhave, sucarit±ni s±h±r±ni vad±mi, no an±h±-r±ni. Ko c±h±ro tiººanna½ sucarit±na½? ‘Indriyasa½varo’tissa vacan²ya½. Indriya-sa½varamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro indriya-sa½varassa? ‘Satisampajaññan’tiss vacan²ya½. Satisampajaññamp±ha½,bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro satisampajaññassa? ‘Yoni-somanasik±ro’tissa vacan²ya½. Yonisomanasik±ramp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro yonisomanasik±rassa? ‘Saddh±’tissa vacan²ya½.Saddhamp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±rosaddh±ya? ‘Saddhammassavanan’tissa vacan²ya½. Saddhammassavana-mp±ha½, bhikkhave, s±h±ra½ vad±mi, no an±h±ra½. Ko c±h±ro saddhammassa-vanassa? ‘Sappurisasa½sevo’tissa vacan²ya½. “Iti kho, bhikkhave, sappurisasa½sevo parip³ro saddhammassavana½ parip³-reti, saddhammassavana½ parip³ra½ saddha½ parip³reti, saddh± parip³r± yoni-somanasik±ra½ parip³reti, yonisomanasik±ro parip³ro satisampajañña½ parip³-

Page 70: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

reti, satisampajañña½ (3.0351) parip³ra½ indriyasa½vara½ parip³reti, indriyasa½-varo parip³ro t²ºi sucarit±ni parip³reti, t²ºi sucarit±ni parip³r±ni catt±ro satipa-µµh±ne parip³renti, catt±ro satipaµµh±n± parip³r± satta bojjhaªge parip³renti, sattabojjhaªg± parip³r± vijj±vimutti½ parip³renti; evametiss± vijj±vimuttiy± ±h±ro hoti,evañca p±rip³ri. “Seyyath±pi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante ta½udaka½ yath±ninna½ pavattam±na½ …pe… evametassa mah±samuddassas±garassa ±h±ro hoti, evañca p±rip³ri. Evameva½ kho, bhikkhave, sappurisasa½-sevo parip³ro saddhammassavana½ parip³reti …pe… evametiss± vijj±vimuttiy±±h±ro hoti, evañca p±rip³r²”ti. Dutiya½. 3. Niµµhaªgatasutta½ 63. “Ye keci, bhikkhave, mayi niµµha½ gat± sabbe te diµµhisampann±. Tesa½diµµhisampann±na½ pañcanna½ idha niµµh±, pañcanna½ idha vih±ya niµµh±. Kata-mesa½ pañcanna½ idha niµµh±? Sattakkhattuparamassa, kola½kolassa, ekab²-jissa, sakad±g±missa, yo ca diµµheva dhamme arah±– imesa½ pañcanna½ idhaniµµh±. Katamesa½ pañcanna½ idha vih±ya niµµh±? Antar±parinibb±yissa, upaha-ccaparinibb±yissa, asaªkh±raparinibb±yissa, sasaªkh±raparinibb±yissa, uddha½-sotassa akaniµµhag±mino– imesa½ pañcanna½ idha vih±ya niµµh±. Ye keci,bhikkhave, mayi niµµha½ gat±, sabbe te diµµhisampann±. Tesa½ diµµhisampa-nn±na½ imesa½ pañcanna½ idha niµµh±, imesa½ pañcanna½ idha vih±yaniµµh±”ti. Tatiya½. 4. Aveccappasannasutta½ 64. “Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasann±, sabbe te sot±pann±. Tesa½sot±pann±na½ pañcanna½ idha niµµh±, pañcanna½ idha vih±ya niµµh±. Kata-mesa½ pañcanna½ idha niµµh±? Sattakkhattuparamassa, kola½kolassa, ekab²-jissa, sakad±g±missa, yo ca diµµheva dhamme arah±– imesa½ pañcanna½ idhaniµµh±. Katamesa½ pañcanna½ idha vih±ya niµµh±? Antar±parinibb±yissa, upaha-ccaparinibb±yissa, asaªkh±raparinibb±yissa, sasaªkh±raparinibb±yissa, uddha½-sotassa akaniµµhag±mino– imesa½ pañcanna½ idha vih±ya niµµh±. Ye keci,bhikkhave, mayi aveccappasann± sabbe te sot±pann±. Tesa½ (3.0352) sot±pa-nn±na½ imesa½ pañcanna½ idha niµµh±, imesa½ pañcanna½ idha vih±yaniµµh±”ti. Catuttha½. 5. Paµhamasukhasutta½ 65. Eka½ samaya½ ±yasm± s±riputto magadhesu viharati n±lakag±make. Athakho s±maº¹ak±ni paribb±jako yen±yasm± s±riputto tenupasaªkami; upasaªka-mitv± ±yasmat± s±riputtena saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±ra-

Page 71: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

º²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho s±maº¹ak±ni pari-bb±jako ±yasmanta½ s±riputta½ etadavoca– “Ki½ nu kho, ±vuso s±riputta, sukha½, ki½ dukkhan”ti? “Abhinibbatti kho, ±vuso, dukkh±, anabhinibbatti sukh±. Abhinibbattiy±, ±vuso, sati ida½ dukkha½ p±µi-kaªkha½– s²ta½ uºha½ jighacch± pip±s± ucc±ro pass±vo aggisamphasso daº¹a-samphasso satthasamphasso ñ±t²pi mitt±pi saªgamma sam±gamma rosenti.Abhinibbattiy±, ±vuso, sati ida½ dukkha½ p±µikaªkha½. Anabhinibbattiy±, ±vuso,sati ida½ sukha½ p±µikaªkha½– na s²ta½ na uºha½ na jighacch± na pip±s± naucc±ro na pass±vo na aggisamphasso na daº¹asamphasso na satthasamphassoñ±t²pi mitt±pi saªgamma sam±gamma na rosenti. Anabhinibbattiy±, ±vuso, satiida½ sukha½ p±µikaªkhan”ti. Pañcama½. 6. Dutiyasukhasutta½ 66. Eka½ samaya½ ±yasm± s±riputto magadhesu viharati n±lakag±make. Athakho s±maº¹ak±ni paribb±jako yen±yasm± s±riputto tenupasaªkami; upasaªka-mitv± ±yasmat± s±riputtena saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±ra-º²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho s±maº¹ak±ni pari-bb±jako ±yasmanta½ s±riputta½ etadavoca– “Ki½ nu kho, ±vuso, s±riputta, imasmi½ dhammavinaye sukha½, ki½ dukkhan”-ti? “Anabhirati kho, ±vuso, imasmi½ dhammavinaye dukkh±, abhirati sukh±. Ana-bhiratiy±, ±vuso, sati ida½ dukkha½ p±µikaªkha½– gacchantopi sukha½ s±ta½ (3.035n±dhigacchati, µhitopi… nisinnopi… say±nopi… g±magatopi… araññagatopi…rukkham³lagatopi… suññ±g±ragatopi… abbhok±sagatopi… bhikkhumajjhaga-topi sukha½ s±ta½ n±dhigacchati. Anabhiratiy±, ±vuso, sati ida½ dukkha½ p±µi-kaªkha½. “Abhiratiy±, ±vuso, sati ida½ sukha½ p±µikaªkha½– gacchantopi sukha½ s±ta½adhigacchati, µhitopi… nisinnopi… say±nopi… g±magatopi… araññagatopi…rukkham³lagatopi… suññ±g±ragatopi… abbhok±sagatopi… bhikkhumajjhaga-topi sukha½ s±ta½ adhigacchati. Abhiratiy±, ±vuso, sati ida½ sukha½ p±µikaªkha-n”ti. Chaµµha½. 7. Paµhamana¼akap±nasutta½ 67. Eka½ samaya½ bhagav± kosalesu c±rika½ caram±no mahat± bhikkhusa-ªghena saddhi½ yena na¼akap±na½ n±ma kosal±na½ nigamo tadavasari. Tatrasuda½ bhagav± na¼akap±ne viharati pal±savane. Tena kho pana samayenabhagav± tadahuposathe bhikkhusaªghaparivuto nisinno hoti. Atha kho bhagav±bahudeva ratti½ bhikkh³na½ dhammiy± kath±ya sandassetv± sam±dapetv±samuttejetv± sampaha½setv± tuºh²bh³ta½ tuºh²bh³ta½ bhikkhusaªgha½ anuvilo-ketv± ±yasmanta½ s±riputta½ ±mantesi– “Vigatathinamiddho ‚ kho, s±riputta, bhikkhusaªgho. Paµibh±tu ta½, s±riputta,

Page 72: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bhikkh³na½ dhamm² kath±. Piµµhi me ±gil±yati; tamaha½ ±yamiss±m²”ti. “Eva½,bhante”ti kho ±yasm± s±riputto bhagavato paccassosi. Atha kho bhagav± catugguºa½ saªgh±µi½ paññ±petv± dakkhiºena passenas²haseyya½ kappesi p±de p±da½ acc±dh±ya sato sampaj±no uµµh±nasañña½manasi karitv±. Tatra kho ±yasm± s±riputto bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”-ti. “¾vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato s±riputtassa paccassosu½. ¾yasm± s±ri-putto etadavoca– “Yassa (3.0354) kassaci, ±vuso, saddh± natthi kusalesu dhammesu, hir² ‚natthi… ottappa½ natthi … v²riya½ ‚ natthi… paññ± natthi kusalesu dhammesu,tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesuno vuddhi. Seyyath±pi, ±vuso, k±¼apakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati, h±yateva vaººena h±yati maº¹alena h±yati ±bh±ya h±yati ±rohapariº±-hena; evameva½ kho, ±vuso, yassa kassaci saddh± natthi kusalesu dhammesu,hir² natthi… ottappa½ natthi… v²riya½ natthi… paññ± natthi kusalesu dhammesu,tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesuno vuddhi. “Assaddho purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½; ‘ahiriko purisapuggalo’ti,±vuso, parih±nameta½; ‘anottapp² purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½;‘kus²to purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½; ‘duppañño purisapuggalo’ti,±vuso, parih±nameta½; ‘kodhano purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½; ‘upa-n±h² purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½; ‘p±piccho purisapuggalo’ti, ±vuso,parih±nameta½; ‘p±pamitto purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½; ‘micch±di-µµhiko purisapuggalo’ti, ±vuso, parih±nameta½. “Yassa kassaci, ±vuso, saddh± atthi kusalesu dhammesu, hir² atthi… ottappa½atthi… paññ± atthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati,vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni. Seyyath±pi, ±vuso,juºhapakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, va¹¹hateva vaººenava¹¹hati maº¹alena va¹¹hati ±bh±ya va¹¹hati ±rohapariº±hena; evameva½ kho,±vuso, yassa kassaci saddh± atthi kusalesu dhammesu, hir² atthi… ottappa½atthi… v²riya½ atthi… paññ± atthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v±±gacchati, vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni. “‘Saddho (3.0355) purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘hir²m± purisapu-ggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘ottapp²

Page 73: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘±raddhav²riyo purisapuggalo’ti, ±vuso,aparih±nameta½; ‘paññav± purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘akko-dhano purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘anupan±h² purisapuggalo’ti,±vuso, aparih±nameta½; ‘appiccho purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½;‘kaly±ºamitto purisapuggalo’ti, ±vuso, aparih±nameta½; ‘samm±diµµhiko purisapu-ggalo’ti, ±vuso, aparih±nametan”ti. Atha kho bhagav± paccuµµh±ya ±yasmanta½ s±riputta½ ±mantesi– “s±dhus±dhu, s±riputta! Yassa kassaci, s±riputta, saddh± natthi kusalesu dhammesu,hir² natthi… ottappa½ natthi… v²riya½ natthi… paññ± natthi kusalesu dhammesu,tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesuno vuddhi. Seyyath±pi, s±riputta, k±¼apakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati, h±yateva vaººena h±yati maº¹alena h±yati ±bh±ya h±yati ±rohapariº±-hena; evameva½ kho, s±riputta, yassa kassaci saddh± natthi kusalesu dhammesu…pe… paññ± natthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± …pe… novuddhi. “‘Assaddho purisapuggalo’ti, s±riputta, parih±nameta½; ahiriko… anottapp²…kus²to… duppañño… kodhano… upan±h²… p±piccho… p±pamitto… ‘micch±di-µµhiko purisapuggalo’ti, s±riputta, parih±nameta½. “Yassa kassaci, s±riputta, saddh± atthi kusalesu dhammesu, hir² atthi…ottappa½ atthi… v²riya½ atthi… paññ± atthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v±divaso v± ±gacchati, vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni.Seyyath±pi, s±riputta, juºhapakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati,va¹¹hateva vaººena va¹¹hati maº¹alena va¹¹hati ±bh±ya va¹¹hati ±rohapariº±-hena; evameva½ kho, s±riputta, yassa kassaci saddh± atthi kusalesu dhammesu,hir² atthi… ottappa½ atthi… v²riya½ atthi… paññ± atthi kusalesu dhammesu, tassay± ratti v± divaso v± ±gacchati, vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu noparih±ni. “‘Saddho (3.0356) purisapuggalo’ti, s±riputta, aparih±nameta½; hir²m±… otta-pp²… ±raddhav²riyo… paññav±… akkodhano… anupan±h²… appiccho… kaly±ºa-mitto… ‘samm±diµµhiko purisapuggalo’ti, s±riputta, aparih±nametan”ti. Sattama½. 8. Dutiyana¼akap±nasutta½ 68. Eka½ samaya½ bhagav± na¼akap±ne viharati pal±savane. Tena kho panasamayena bhagav± tadahuposathe bhikkhusaªghaparivuto nisinno hoti. Atha khobhagav± bahudeva ratti½ bhikkh³na½ dhammiy± kath±ya sandassetv± sam±da-petv± samuttejetv± sampaha½setv± tuºh²bh³ta½ tuºh²bh³ta½ bhikkhusaªgha½anuviloketv± ±yasmanta½ s±riputta½ ±mantesi– “Vigatathinamiddho kho, s±riputta, bhikkhusaªgho. Paµibh±tu ta½, s±riputta,bhikkh³na½ dhamm² kath±. Piµµhi me ±gil±yati; tamaha½ ±yamiss±m²”ti. “Eva½,bhante”ti kho ±yasm± s±riputto bhagavato paccassosi. Atha kho bhagav± catugguºa½ saªgh±µi½ paññ±petv± dakkhiºena passena

Page 74: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

s²haseyya½ kappesi p±de p±da½ acc±dh±ya sato sampaj±no uµµh±nasañña½manasi karitv±. Tatra kho ±yasm± s±riputto bhikkh³ ±mantesi– “±vuso, bhikkhave”-ti! “¾vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato s±riputtassa paccassosu½. ¾yasm± s±ri-putto etadavoca– “Yassa kassaci, ±vuso, saddh± natthi kusalesu dhammesu, hir² natthi…ottappa½ natthi… v²riya½ natthi… paññ± natthi… sot±vadh±na½ natthi…dhammadh±raº± natthi… atth³paparikkh± natthi… dhamm±nudhammappaµipattinatthi… appam±do natthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. Seyyath±pi, ±vuso,k±¼apakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±yateva vaººena h±yatimaº¹alena h±yati ±bh±ya h±yati ±rohapariº±hena; evameva½ kho, ±vuso, yassakassaci saddh± natthi kusalesu dhammesu, hir² natthi… ottappa½ natthi… v²riya½natthi… paññ± natthi… sot±vadh±na½ natthi… dhammadh±raº± natthi… atth³pa-parikkh± natthi… dhamm±nudhammappaµipatti natthi… appam±do natthi kusa-lesu dhammesu, tassa y± ratti v± (3.0357) divaso v± ±gacchati, h±niyeva p±µi-kaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. “Yassa kassaci, ±vuso, saddh± atthi kusalesu dhammesu, hir² atthi… ottappa½atthi… v²riya½ atthi… paññ± atthi… sot±vadh±na½ atthi… dhammadh±raº± atthi…atth³paparikkh± atthi… dhamm±nudhammappaµipatti atthi… appam±do atthi kusa-lesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, vuddhiyeva p±µikaªkh±kusalesu dhammesu no parih±ni. Seyyath±pi, ±vuso, juºhapakkhe candassa y±ratti v± divaso v± ±gacchati, va¹¹hateva vaººena va¹¹hati maº¹alena va¹¹hati±bh±ya va¹¹hati ±rohapariº±hena; evameva½ kho, ±vuso, yassa kassaci saddh±atthi kusalesu dhammesu …pe… appam±do atthi kusalesu dhammesu, tassa y±ratti v± divaso v± ±gacchati, vuddhiyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no pari-h±n²”ti. Atha kho bhagav± paccuµµh±ya ±yasmanta½ s±riputta½ ±mantesi– “s±dhus±dhu, s±riputta! Yassa kassaci, s±riputta, saddh± natthi kusalesu dhammesu hir²natthi… ottappa½ natthi… paññ± natthi… v²riya½ natthi… sot±vadh±na½ natthi…dhammadh±raº± natthi… atth³paparikkh± natthi… dhamm±nudhammappaµipattinatthi… appam±do natthi kusalesu dhammesu tassa y± ratti v± divaso v± ±ga-cchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusalesu dhammesu no vuddhi. Seyyath±pi, s±riputta,k±¼apakkhe candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±yateva vaººena h±yatimaº¹alena h±yati ±bh±ya h±yati ±rohapariº±hena; evameva½ kho, s±riputta,yassa kassaci saddh± natthi kusalesu dhammesu …pe… appam±do natthi kusa-lesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, h±niyeva p±µikaªkh± kusa-lesu dhammesu no vuddhi. “Yassa kassaci, s±riputta, saddh± atthi kusalesu dhammesu hir² atthi…ottappa½ atthi… v²riya½ atthi… paññ± atthi… sot±vadh±na½ atthi… dhammadh±-raº± atthi… atth³paparikkh± atthi… dhamm±nudhammappaµipatti atthi… appa-m±do atthi kusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, vuddhiyevap±µikaªkh± kusalesu dhammesu no parih±ni. Seyyath±pi, s±riputta, juºhapakkhe

Page 75: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

candassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, va¹¹hateva vaººena va¹¹hati maº¹a-lena va¹¹hati ±bh±ya va¹¹hati (3.0358) ±rohapariº±hena; evameva½ kho, s±ri-putta, yassa kassaci saddh± atthi kusalesu dhammesu …pe… appam±do atthikusalesu dhammesu, tassa y± ratti v± divaso v± ±gacchati, vuddhiyeva p±µi-kaªkh± kusalesu dhammesu no parih±n²”ti. Aµµhama½. 9. Paµhamakath±vatthusutta½ 69. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tena kho pana samayena sambahul± bhikkh³ pacch±bhatta½ piº¹ap±ta-paµikkant± upaµµh±nas±l±ya½ sannisinn± sannipatit± anekavihita½ tiracch±na-katha½ anuyutt± viharanti, seyyathida½– ‚ r±jakatha½ corakatha½ mah±matta-katha½ sen±katha½ bhayakatha½ yuddhakatha½ annakatha½ p±nakatha½vatthakatha½ sayanakatha½ m±l±katha½ gandhakatha½ ñ±tikatha½ y±nakatha½g±makatha½ nigamakatha½ nagarakatha½ janapadakatha½ itthikatha½ ‚ s³ra-katha½ visikh±katha½ kumbhaµµh±nakatha½ pubbapetakatha½ n±nattakatha½lokakkh±yika½ samuddakkh±yika½ itibhav±bhavakatha½ iti v±ti. Atha kho bhagav± s±yanhasamaya½ paµisall±n± vuµµhito yena upaµµh±nas±l±tenupasaªkami; upasaªkamitv± paññatte ±sane nis²di. Nisajja kho bhagav±bhikkh³ ±mantesi– “k±ya nuttha, bhikkhave, etarahi kath±ya sannisinn± sannipa-tit±, k± ca pana vo antar±kath± vippakat±”ti? “Idha maya½, bhante, pacch±bhatta½ piº¹ap±tapaµikkant± upaµµh±nas±l±ya½sannisinn± sannipatit± anekavihita½ tiracch±nakatha½ anuyutt± vihar±ma, seyya-thida½– r±jakatha½ corakatha½ …pe… itibhav±bhavakatha½ iti v±”ti. “Na khopaneta½, bhikkhave, tumh±ka½ patir³pa½ kulaputt±na½ saddh±ya ag±rasm±anag±riya½ pabbajit±na½, ya½ tumhe anekavihita½ tiracch±nakatha½ anuyutt±vihareyy±tha, seyyathida½– r±jakatha½ corakatha½ mah±mattakatha½ sen±-katha½ bhayakatha½ yuddhakatha½ annakatha½ p±nakatha½ vatthakatha½sayanakatha½ m±l±katha½ gandhakatha½ ñ±tikatha½ y±nakatha½ g±makatha½nigamakatha½ nagarakatha½ janapadakatha½ itthikatha½ s³rakatha½ visikh±-katha½ kumbhaµµh±nakatha½ pubbapetakatha½ n±nattakatha½ lokakkh±yika½samuddakkh±yika½ itibhav±bhavakatha½ iti v±ti. “Dasayim±ni (3.0359), bhikkhave, kath±vatth³ni. Katam±ni dasa? Appiccha-kath±, santuµµhikath±, pavivekakath±, asa½saggakath±, v²riy±rambhakath±, s²la-kath±, sam±dhikath±, paññ±kath±, vimuttikath±, vimuttiñ±ºadassanakath±ti–im±ni kho, bhikkhave, dasa kath±vatth³ni. “Imesa½ ce tumhe, bhikkhave, dasanna½ kath±vatth³na½ up±d±yup±d±yakatha½ katheyy±tha, imesampi candimas³riy±na½ eva½mahiddhik±na½ eva½-mah±nubh±v±na½ tejas± teja½ pariy±diyeyy±tha, ko pana v±do aññatitthiy±na½paribb±jak±nan”ti! Navama½. 10. Dutiyakath±vatthusutta½

Page 76: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

70. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tena kho pana samayena sambahul± bhikkh³ pacch±bhatta½ piº¹ap±ta-paµikkant± upaµµh±nas±l±ya½ sannisinn± sannipatit± anekavihita½ tiracch±na-katha½ anuyutt± viharanti, seyyathida½– r±jakatha½ corakatha½ mah±matta-katha½ …pe… itibhav±bhavakatha½ iti v±ti. “Dasayim±ni, bhikkhave, p±sa½s±ni µh±n±ni. Katam±ni dasa? Idha, bhikkhave,bhikkhu attan± ca appiccho hoti, appicchakathañca bhikkh³na½ katt± hoti.‘Appiccho bhikkhu appicchakathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca santuµµho hoti, santuµµhikathañca bhikkh³na½ katt± hoti. ‘Santuµµhobhikkhu santuµµhikathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca pavivitto hoti, pavivekakathañca bhikkh³na½ katt± hoti. ‘Pavivittobhikkhu pavivekakathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca asa½saµµho hoti, asa½saµµhakathañca bhikkh³na½ katt± hoti. ‘Asa½-saµµho bhikkhu asa½saµµhakathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca ±raddhav²riyo hoti, v²riy±rambhakathañca bhikkh³na½ katt± hoti.‘¾raddhav²riyo bhikkhu v²riy±rambhakathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½µh±na½. “Attan± (3.0360) ca s²lasampanno hoti, s²lasampad±kathañca bhikkh³na½ katt±hoti. ‘S²lasampanno bhikkhu s²lasampad±kathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sa-meta½ µh±na½. “Attan± ca sam±dhisampanno hoti, sam±dhisampad±kathañca bhikkh³na½katt± hoti. ‘Sam±dhisampanno bhikkhu sam±dhisampad±kathañca bhikkh³na½katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca paññ±sampanno hoti, paññ±sampad±kathañca bhikkh³na½ katt±hoti. ‘Paññ±sampanno bhikkhu paññ±sampad±kathañca bhikkh³na½ katt±’tip±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca vimuttisampanno hoti, vimuttisampad±kathañca

Page 77: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bhikkh³na½ katt± hoti. ‘Vimuttisampanno bhikkhu vimuttisampad±kathañcabhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. “Attan± ca vimuttiñ±ºadassanasampanno hoti, vimuttiñ±ºadassanasampad±ka-thañca bhikkh³na½ katt± hoti. ‘Vimuttiñ±ºadassanasampanno bhikkhu vimuttiñ±-ºadassanasampad±kathañca bhikkh³na½ katt±’ti p±sa½sameta½ µh±na½. Im±nikho, bhikkhave, dasa p±sa½s±ni µh±n±n²”ti. Dasama½. Yamakavaggo dutiyo. Tassudd±na½– Avijj± taºh± niµµh± ca, avecca dve sukh±ni ca; na¼akap±ne dve vutt±, kath±vatth³pare duveti. (8) 3. ±kaªkhavaggo 1. ¾kaªkhasutta½ 71. ‚ Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Tatra kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “bhikkhavo”ti. “Bhadante”ti tebhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Sampannas²l± (3.0361), bhikkhave, viharatha sampannap±timokkh±, p±timo-kkhasa½varasa½vut± viharatha ±c±ragocarasampann± aºumattesu vajjesubhayadass±vino, sam±d±ya sikkhatha sikkh±padesu. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘sabrahmac±r²na½ piyo cassa½ man±poca garu ca bh±van²yo c±’ti, s²lesvevassa parip³rak±r² ajjhatta½ cetosamathamanu-yutto anir±katajjh±no vipassan±ya samann±gato br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘l±bh² assa½ c²varapiº¹ap±tasen±sanagil±-napaccayabhesajjaparikkh±r±nan’ti, s²lesvevassa parip³rak±r² ajjhatta½ cetosa-mathamanuyutto anir±katajjh±no vipassan±ya samann±gato br³het± suññ±g±-r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘yes±ha½ paribhuñj±mi c²varapiº¹ap±tase-n±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±r±na½ tesa½ te k±r± mahapphal± assumah±nisa½s±’ti, s²lesvevassa …pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘ye me ‚ pet± ñ±t² s±lohit± k±laªkat± ‚pasannacitt± anussaranti tesa½ ta½ mahapphala½ assa mah±nisa½san’ti, s²le-svevassa …pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘santuµµho assa½ itar²tarac²varapiº¹ap±ta-sen±sanagil±napaccayabhesajjaparikkh±ren±’ti, s²lesvevassa …pe… br³het±suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘khamo assa½ s²tassa uºhassa jigha-cch±ya pip±s±ya ¹a½samakasav±t±tapasar²sapasamphass±na½, durutt±na½

Page 78: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dur±gat±na½ vacanapath±na½ uppann±na½ s±r²rik±na½ vedan±na½ dukkh±na½tibb±na½ ‚ khar±na½ kaµuk±na½ as±t±na½ aman±p±na½ p±ºahar±na½ adhiv±-sakaj±tiko assan’ti, s²lesvevassa …pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘aratiratisaho assa½, na ca ma½ aratiratisaheyya, uppanna½ aratirati½ abhibhuyya abhibhuyya vihareyyan’ti, s²lesvevassa…pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya (3.0362) ce, bhikkhave, bhikkhu ‘bhayabheravasaho assa½, naca ma½ bhayabheravo saheyya, uppanna½ bhayabherava½ abhibhuyya abhi-bhuyya vihareyyan’ti, s²lesvevassa …pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘catunna½ jh±n±na½ ±bhicetasik±na½diµµhadhammasukhavih±r±na½ nik±mal±bh² assa½ akicchal±bh² akasiral±bh²’ti,s²lesvevassa …pe… br³het± suññ±g±r±na½. “¾kaªkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘±sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja vihare-yyan’ti, s²lesvevassa parip³rak±r² ajjhatta½ cetosamathamanuyutto anir±kata-jjh±no vipassan±ya samann±gato br³het± suññ±g±r±na½. “‘Sampannas²l±, bhikkhave, viharatha sampannap±timokkh±, p±timokkhasa½-varasa½vut± viharatha ±c±ragocarasampann± aºumattesu vajjesu bhayadass±-vino, sam±d±ya sikkhatha sikkh±pades³’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµiccavuttan”ti. Paµhama½. 2. Kaºµakasutta½ 72. Eka½ samaya½ bhagav± ves±liya½ viharati mah±vane k³µ±g±ras±l±ya½sambahulehi abhiññ±tehi abhiññ±tehi therehi s±vakehi saddhi½– ±yasmat± cac±lena ‚, ±yasmat± ca upac±lena ‚, ±yasmat± ca kukkuµena ‚, ±yasmat± caka¼imbhena ‚, ±yasmat± ca nikaµena ‚, ±yasmat± ca kaµissahena; aññehi caabhiññ±tehi abhiññ±tehi therehi s±vakehi saddhi½. Tena kho pana samayena sambahul± abhiññ±t± abhiññ±t± licchav² bhadrehibhadrehi y±nehi parapur±ya ‚ ucc±sadd± mah±sadd± mah±vana½ ajjhog±hantibhagavanta½ dassan±ya. Atha kho tesa½ ±yasmant±na½ etadahosi– “ime khosambahul± abhiññ±t± abhiññ±t± licchav² bhadrehi bhadrehi y±nehi parapur±yaucc±sadd± mah±sadd± mah±vana½ ajjhog±hanti (3.0363) bhagavanta½ dassa-n±ya. ‘Saddakaºµak± kho pana jh±n±’ vutt± bhagavat±. Ya½n³na maya½ yenagosiªgas±lavanad±yo tenupasaªkameyy±ma. Tattha maya½ appasadd± app±-kiºº± ph±su½ ‚ vihareyy±m±”ti. Atha kho te ±yasmanto yena gosiªgas±lavana-d±yo tenupasaªkami½su; tattha te ±yasmanto appasadd± app±kiºº± ph±su½viharanti. Atha kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “kaha½ nu kho, bhikkhave, c±lo, kaha½upac±lo, kaha½ kukkuµo, kaha½ ka¼imbho, kaha½ nikaµo, kaha½ kaµissaho; kaha½nu kho te, bhikkhave, ther± s±vak± gat±”ti? “Idha, bhante, tesa½ ±yasmant±na½ etadahosi– ‘ime kho sambahul± abhiññ±t±

Page 79: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

abhiññ±t± licchav² bhadrehi bhadrehi y±nehi parapur±ya ucc±sadd± mah±sadd±mah±vana½ ajjhog±hanti bhagavanta½ dassan±ya ‘saddakaºµak± kho panajh±n±vutt± bhagavat± ya½n³na maya½ yena gosiªgas±lavanad±yo tenupasaªka-meyy±ma tattha maya½ appasadd± app±kiºº± ph±su½ vihareyy±m±’ti. Atha khote, bhante, ±yasmanto yena gosiªgas±lavanad±yo tenupasaªkami½su. Tattha te±yasmanto appasadd± app±kiºº± ph±su½ viharant²”ti. “S±dhu s±dhu, bhikkhave, yath± te mah±s±vak± samm± by±karam±n± by±ka-reyyu½, ‘saddakaºµak± hi, bhikkhave, jh±n±’ vutt± may±. “Dasayime, bhikkhave, kaºµak±. Katame dasa? Pavivek±r±massa saªgaºik±r±-mat± kaºµako, asubhanimitt±nuyoga½ anuyuttassa subhanimitt±nuyogo kaºµako,indriyesu guttadv±rassa vis³kadassana½ kaºµako, brahmacariyassa m±tug±m³-pac±ro ‚ kaºµako, ‚ paµhamassa jh±nassa saddo kaºµako, dutiyassa jh±nassavitakkavic±r± kaºµak±, tatiyassa jh±nassa p²ti kaºµako, catutthassa jh±nassa ass±-sapass±so kaºµako, saññ±vedayitanirodhasam±pattiy± saññ± ca vedan± cakaºµako r±go kaºµako doso kaºµako moho kaºµako. “Akaºµak± (3.0364), bhikkhave, viharatha. Nikkaºµak±, bhikkhave, viharatha.Akaºµakanikkaºµak±, bhikkhave, viharatha. Akaºµak±, bhikkhave, arahanto; nikka-ºµak±, bhikkhave, arahanto; akaºµakanikkaºµak±, bhikkhave, arahanto”ti. Dutiya½. 3. Iµµhadhammasutta½ 73. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± iµµh± kant± man±p± dullabh± lokasmi½.Katame dasa? Bhog± iµµh± kant± man±p± dullabh± lokasmi½; vaººo iµµho kantoman±po dullabho lokasmi½; ±rogya½ iµµha½ kanta½ man±pa½ dullabha½lokasmi½; s²la½ iµµha½ kanta½ man±pa½ dullabha½ lokasmi½; brahmacariya½iµµha½ kanta½ man±pa½ dullabha½ lokasmi½; mitt± iµµh± kant± man±p± dullabh±lokasmi½; b±husacca½ iµµha½ kanta½ man±pa½ dullabha½ lokasmi½; paññ±iµµh± kant± man±p± dullabh± lokasmi½; dhamm± iµµh± kant± man±p± dullabh±lokasmi½; sagg± iµµh± kant± man±p± dullabh± lokasmi½. “Imesa½ kho, bhikkhave, dasanna½ dhamm±na½ iµµh±na½ kant±na½ man±-p±na½ dullabh±na½ lokasmi½ dasa dhamm± paripanth± ‚– ±lasya½ anuµµh±na½bhog±na½ paripantho, amaº¹an± avibh³san± vaººassa paripantho, asapp±yaki-riy± ±rogyassa paripantho, p±pamittat± s²l±na½ paripantho, indriya-asa½varobrahmacariyassa paripantho, visa½v±dan± mitt±na½ paripantho, asajjh±yakiriy±b±husaccassa paripantho, asuss³s± aparipucch± paññ±ya paripantho, ananu-yogo apaccavekkhaº± dhamm±na½ paripantho, micch±paµipatti sagg±na½ pari-pantho. Imesa½ kho, bhikkhave, dasanna½ iµµh±na½ kant±na½ man±p±na½ dulla-bh±na½ lokasmi½ ime dasa dhamm± paripanth±. “Imesa½ kho, bhikkhave, dasanna½ dhamm±na½ iµµh±na½ kant±na½ man±-p±na½ dullabh±na½ lokasmi½ dasa dhamm± ±h±r±– uµµh±na½ an±lasya½bhog±na½ ±h±ro, maº¹an± vibh³san± vaººassa ±h±ro, sapp±yakiriy± ±rogyassa±h±ro, kaly±ºamittat± s²l±na½ ±h±ro, indriyasa½varo brahmacariyassa ±h±ro, avi-

Page 80: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sa½v±dan± mitt±na½ ±h±ro, sajjh±yakiriy± b±husaccassa ±h±ro, suss³s± pari-pucch± paññ±ya ±h±ro, anuyogo paccavekkhaº± dhamm±na½ ±h±ro, samm±pa-µipatti sagg±na½ ±h±ro (3.0365). Imesa½ kho, bhikkhave, dasanna½ dhamm±na½iµµh±na½ kant±na½ man±p±na½ dullabh±na½ lokasmi½ ime dasa dhamm± ±h±r±”-ti. Tatiya½. 4. Va¹¹hisutta½ 74. “Dasahi, bhikkhave, va¹¹h²hi va¹¹ham±no ariyas±vako ariy±ya va¹¹hiy±va¹¹hati, s±r±d±y² ca hoti var±d±y² k±yassa. Katamehi dasahi? Khettavatth³hiva¹¹hati, dhanadhaññena va¹¹hati, puttad±rehi va¹¹hati, d±sakammakarapori-sehi va¹¹hati, catuppadehi va¹¹hati, saddh±ya va¹¹hati, s²lena va¹¹hati, sutenava¹¹hati, c±gena va¹¹hati, paññ±ya va¹¹hati– imehi kho, bhikkhave, dasahiva¹¹h²hi va¹¹ham±no ariyas±vako ariy±ya va¹¹hiy± va¹¹hati, s±r±d±y² ca hotivar±d±y² k±yass±ti. “Dhanena dhaññena ca yodha va¹¹hati, puttehi d±rehi catuppadehi ca; sa bhogav± hoti yasassi p³jito, ñ±t²hi mittehi athopi r±jubhi. “Saddh±ya s²lena ca yodha va¹¹hati,

Page 81: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

paññ±ya c±gena sutena c³bhaya½; so t±diso sappuriso vicakkhaºo, diµµheva dhamme ubhayena va¹¹hat²”ti. catuttha½; 5. Migas±l±sutta½ 75. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Atha kho ±yasm± ±nando pubbaºhasamaya½ niv±setv± pattac²varam±-d±ya yena migas±l±ya up±sik±ya nivesana½ tenupasaªkami; upasaªkamitv±paññatte ±sane nis²di. Atha kho migas±l± up±sik± yen±yasm± ±nando tenupasa-ªkami; upasaªkamitv± ±yasmanta½ ±nanda½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di.Ekamanta½ nisinn± kho migas±l± up±sik± ±yasmanta½ ±nanda½ etadavoca– “Katha½ katha½ n±m±ya½, bhante ±nanda, bhagavat± dhammo desitoaññeyyo, yatra hi n±ma brahmac±r² ca abrahmac±r² ca ubho samasamagatik±bhavissanti abhisampar±ya½. Pit± me, bhante, pur±ºo brahmac±r² hoti (3.0366)±r±c±r² ‚ virato methun± g±madhamm±. So k±laªkato bhagavat± by±kato– ‘saka-d±g±m² satto ‚ tusita½ k±ya½ upapanno’ti. Pit±maho me ‚, bhante, isidatto abra-hmac±r² ahosi sad±rasantuµµho. Sopi k±laªkato bhagavat± by±kato– ‘sakad±g±m²satto tusita½ k±ya½ upapanno’ti. “Katha½ katha½ n±m±ya½, bhante ±nanda, bhagavat± dhammo desitoaññeyyo, yatra hi n±ma brahmac±r² ca abrahmac±r² ca ubho samasamagatik±bhavissanti abhisampar±yan”ti? “Eva½ kho paneta½, bhagini, bhagavat± by±kata-n”ti. Atha kho ±yasm± ±nando migas±l±ya up±sik±ya nivesane piº¹ap±ta½ gahetv±uµµh±y±san± pakk±mi. Atha kho ±yasm± ±nando pacch±bhatta½ piº¹ap±tapaµi-kkanto yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv±ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± ±nando bhagavanta½ etada-voca– “Idh±ha½, bhante, pubbaºhasamaya½ niv±setv± pattac²varam±d±ya yena miga-s±l±ya up±sik±ya nivesana½ tenupasaªkami; upasaªkamitv± paññatte ±sanenis²di½. Atha kho, bhante, migas±l± up±sik± yen±ha½ tenupasaªkami; upasaªka-mitv± ma½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinn± kho, bhante, miga-s±l± up±sik± ma½ etadavoca– ‘Katha½ katha½ n±m±ya½, bhante ±nanda, bhagavat± dhammo desitoaññeyyo, yatra hi n±ma brahmac±r² ca abrahmac±r² ca ubho samasamagatik±bhavissanti abhisampar±ya½. Pit± me, bhante, pur±ºo brahmac±r² ahosi ±r±c±r²virato methun± g±madhamm±. So k±laªkato bhagavat± by±kato sakad±g±m²satto tusita½ k±ya½ upapannoti. Pit±maho me, bhante, isidatto abrahmac±r²ahosi sad±rasantuµµho. Sopi k±laªkato bhagavat± by±kato– sakad±g±m² sattotusita½ k±ya½ upapannoti. Katha½ (3.0367) katha½ n±m±ya½, bhante ±nanda, bhagavat± dhammo desitoaññeyyo, yatra hi n±ma brahmac±r² ca abrahmac±r² ca ubho samasamagatik±

Page 82: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bhavissanti abhisampar±yan’ti? Eva½ vutte aha½, bhante, migas±la½ up±sika½etadavoca½– ‘eva½ kho paneta½, bhagini, bhagavat± by±katan’”ti. “K± c±nanda, migas±l± up±sik± b±l± abyatt± ammak± ammakapaññ± ‚, ke capurisapuggalaparopariye ñ±ºe? “Dasayime, ±nanda, puggal± santo sa½vijjam±n± lokasmi½. Katame dasa?Idh±nanda, ekacco puggalo duss²lo hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vimutti½ yath±-bh³ta½ nappaj±n±ti, yatthassa ta½ duss²lya½ aparisesa½ nirujjhati. Tassa sava-nenapi akata½ hoti, b±husaccenapi akata½ hoti, diµµhiy±pi appaµividdha½ hoti,s±m±yikampi vimutti½ na labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± h±n±yapareti, no vises±ya; h±nag±m²yeva hoti, no visesag±m². “Idha pan±nanda, ekacco puggalo duss²lo hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa ta½ duss²lya½ aparisesa½ nirujjhati.Tassa savanenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ ‚hoti, s±m±yikampi vimutti½ labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± vises±yapareti, no h±n±ya; visesag±m²yeva hoti, no h±nag±m². “Tatr±nanda, pam±ºik± pamiºanti– ‘imassapi teva dhamm±, aparassapi tevadhamm±. Kasm± nesa½ eko h²no eko paº²to’ti? Tañhi tesa½, ±nanda, hoti d²gha-ratta½ ahit±ya dukkh±ya. “Tatr±nanda, yv±ya½ puggalo duss²lo hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vimutti½yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa ta½ duss²lya½ aparisesa½ nirujjhati. Tassa sava-nenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ hoti, s±m±yi-kampi vimutti½ labhati. Aya½, ±nanda, puggalo amun± purimena puggalena abhi-kkantataro ca paº²tataro ca. Ta½ kissa hetu? Ima½ h±nanda, puggala½ dhamma-soto nibbahati. Tadantara½ ko j±neyya, aññatra tath±gatena! Tasm±tih±nanda,m± puggalesu pam±ºik± ahuvattha (3.0368), m± puggalesu pam±ºa½ gaºhittha.Khaññati h±nanda, puggalesu pam±ºa½ gaºhanto. Aha½ v±, ±nanda ‚, pugga-lesu pam±ºa½ gaºheyya½ yo v± panassa m±diso. “Idha pan±nanda, ekacco puggalo s²lav± hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ nappaj±n±ti yatthassa ta½ s²la½ aparisesa½ nirujjhati. Tassasavanenapi akata½ hoti, b±husaccenapi akata½ hoti, diµµhiy±pi appaµividdha½hoti, s±m±yikampi vimutti½ na labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± h±n±yapareti, no vises±ya; h±nag±m²yeva hoti, no visesag±m². “Idha pan±nanda, ekacco puggalo s²lav± hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa ta½ s²la½ aparisesa½ nirujjhati. Tassasavanenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ hoti,s±m±yikampi vimutti½ labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± vises±ya pareti,no h±n±ya; visesag±m²yeva hoti, no h±nag±m². “Tatr±nanda, pam±ºik± pamiºanti …pe… aha½ v±, ±nanda, puggalesupam±ºa½ gaºheyya½ yo v± panassa m±diso. “Idha pan±nanda, ekacco puggalo tibbar±go hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ nappaj±n±ti yatthassa so r±go apariseso nirujjhati. Tassasavanenapi akata½ hoti, b±husaccenapi akata½ hoti, diµµhiy±pi appaµividdha½

Page 83: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

hoti, s±m±yikampi vimutti½ na labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± h±n±yapareti, no vises±ya; h±nag±m²yeva hoti, no visesag±m². “Idha pan±nanda, ekacco puggalo tibbar±go hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa so r±go apariseso nirujjhati. Tassa sava-nenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ hoti, s±m±yi-kampi vimutti½ labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± vises±ya pareti, noh±n±ya; visesag±m²yeva hoti, no h±nag±m². “Tatr±nanda (3.0369), pam±ºik± pamiºanti …pe… aha½ v±, ±nanda, pugga-lesu pam±ºa½ gaºheyya½ yo v± panassa m±diso. “Idha pan±nanda, ekacco puggalo kodhano hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ nappaj±n±ti yatthassa so kodho apariseso nirujjhati. Tassasavanenapi akata½ hoti, b±husaccenapi akata½ hoti, diµµhiy±pi appaµividdha½hoti, s±m±yikampi vimutti½ na labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± h±n±yapareti, no vises±ya; h±nag±m²yeva hoti, no visesag±m². “Idha pan±nanda, ekacco puggalo kodhano hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa so kodho apariseso nirujjhati. Tassa sava-nenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ hoti, s±m±yi-kampi vimutti½ labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± vises±ya pareti, noh±n±ya; visesag±m²yeva hoti, no h±nag±m². “Tatr±nanda, pam±ºik± pamiºanti …pe… aha½ v±, ±nanda, puggalesupam±ºa½ gaºheyya½ yo v± panassa m±diso. “Idha pan±nanda, ekacco puggalo uddhato hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ nappaj±n±ti yatthassa ta½ uddhacca½ aparisesa½ nirujjhati.Tassa savanenapi akata½ hoti, b±husaccenapi akata½ hoti, diµµhiy±pi appaµi-viddha½ hoti, s±m±yikampi vimutti½ na labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº±h±n±ya pareti, no vises±ya; h±nag±m²yeva hoti, no visesag±m². “Idha pan±nanda, ekacco puggalo uddhato hoti. Tañca cetovimutti½ paññ±vi-mutti½ yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa ta½ uddhacca½ aparisesa½ nirujjhati.Tassa savanenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½hoti, s±m±yikampi vimutti½ labhati. So k±yassa bhed± para½ maraº± vises±yapareti, no h±n±ya; visesag±m²yeva hoti, no h±nag±m². “Tatr±nanda (3.0370), pam±ºik± pamiºanti– ‘imassapi teva dhamm±, apara-ssapi teva dhamm±. Kasm± nesa½ eko h²no eko paº²to’ti? Tañhi tesa½, ±nanda,hoti d²gharatta½ ahit±ya dukkh±ya. “Tatr±nanda, yv±ya½ puggalo uddhato hoti tañca cetovimutti½ paññ±vimutti½yath±bh³ta½ paj±n±ti yatthassa ta½ uddhacca½ aparisesa½ nirujjhati, tassa sava-nenapi kata½ hoti, b±husaccenapi kata½ hoti, diµµhiy±pi paµividdha½ hoti, s±m±yi-kampi vimutti½ labhati. Aya½, ±nanda, puggalo amun± purimena puggalena abhi-kkantataro ca paº²tataro ca. Ta½ kissa hetu? Ima½ h±nanda, puggala½ dhamma-soto nibbahati. Tadantara½ ko j±neyya aññatra tath±gatena! Tasm±tih±nanda, m±puggalesu pam±ºik± ahuvattha; m± puggalesu pam±ºa½ gaºhittha. Khaññatih±nanda, puggalesu pam±ºa½ gaºhanto. Aha½ v±, ±nanda, puggalesu pam±ºa½

Page 84: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

gaºheyya½ yo v± panassa m±diso. “K± c±nanda, migas±l± up±sik± b±l± abyatt± ammak± ammakapaññ±, ke capurisapuggalaparopariye ñ±ºe! Ime kho, ±nanda, dasa puggal± santo sa½vijja-m±n± lokasmi½. “Yath±r³pena, ±nanda, s²lena pur±ºo samann±gato ahosi tath±r³pena s²lenaisidatto samann±gato abhavissa, nayidha pur±ºo isidattassa gatimpi aññassa.Yath±r³p±ya c±nanda, paññ±ya isidatto samann±gato ahosi tath±r³p±ya paññ±yapur±ºo samann±gato abhavissa, nayidha isidatto pur±ºassa gatimpi aññassa. Itikho, ±nanda, ime puggal± ubho ekaªgah²n±”ti. Pañcama½. 6. Tayodhammasutta½ 76. “Tayome, bhikkhave, dhamm± loke na sa½vijjeyyu½, na tath±gato lokeuppajjeyya araha½ samm±sambuddho, na tath±gatappavedito dhammavinayoloke dibbeyya. Katame tayo? J±ti ca, jar± ca, maraºañca– ime kho, bhikkhave,tayo dhamm± loke na sa½vijjeyyu½, na tath±gato loke uppajjeyya araha½ samm±-sambuddho, na tath±gatappavedito dhammavinayo loke dibbeyya. Yasm± ca kho,bhikkhave, ime tayo dhamm± loke sa½vijjanti tasm± tath±gato loke uppajjatiaraha½ samm±sambuddho, tasm± tath±gatappavedito dhammavinayo lokedibbati.

Page 85: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

pah±tu½ maraºa½ pah±tu½. Katame tayo? R±ga½ appah±ya, dosa½ appah±ya,moha½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme appah±ya abhabbo j±ti½pah±tu½ jara½ pah±tu½ maraºa½ pah±tu½. “Tayome bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo r±ga½ pah±tu½ dosa½pah±tu½ moha½ pah±tu½. Katame tayo? Sakk±yadiµµhi½ appah±ya, vicikiccha½appah±ya, s²labbatapar±m±sa½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhammeappah±ya abhabbo r±ga½ pah±tu½ dosa½ pah±tu½ moha½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½vicikiccha½ pah±tu½ s²labbatapar±m±sa½ pah±tu½. Katame tayo? Ayonisomana-sik±ra½ appah±ya, kummaggasevana½ appah±ya, cetaso l²natta½ appah±ya–ime kho, bhikkhave, tayo dhamme appah±ya abhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½vicikiccha½ pah±tu½ s²labbatapar±m±sa½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo ayoniso manasik±ra½pah±tu½ kummaggasevana½ pah±tu½ cetaso l²natta½ pah±tu½. Katame tayo?Muµµhasacca½ appah±ya, asampajañña½ appah±ya, cetaso vikkhepa½ appa-h±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme appah±ya abhabbo ayonisomanasik±ra½pah±tu½ kummaggasevana½ pah±tu½ cetaso l²natta½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo muµµhasacca½ pah±tu½ asa-mpajañña½ pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. Katame tayo? Ariy±na½ ada-ssanakamyata½ appah±ya, ariyadhammassa ‚ asotukamyata½ appah±ya, up±ra-mbhacittata½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme appah±ya abhabbomuµµhasacca½ pah±tu½ asampajañña½ pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo ariy±na½ adassanaka-myata½ pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½ up±rambhacittata½pah±tu½. Katame tayo? Uddhacca½ appah±ya, asa½vara½ appah±ya, duss²lya½appah±ya (3.0372)– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme appah±ya abhabbo ari-y±na½ adassanakamyata½ pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½up±rambhacittata½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½-vara½ pah±tu½ duss²lya½ pah±tu½. Katame tayo? Assaddhiya½ appah±ya, ava-daññuta½ appah±ya, kosajja½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhammeappah±ya abhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½vara½ pah±tu½ duss²lya½pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo assaddhiya½ pah±tu½ ava-daññuta½ pah±tu½ kosajja½ pah±tu½. Katame tayo? An±dariya½ appah±ya,dovacassata½ appah±ya, p±pamittata½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayodhamme appah±ya abhabbo assaddhiya½ pah±tu½ avadaññuta½ pah±tu½kosajja½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo an±dariya½ pah±tu½ dova-cassata½ pah±tu½ p±pamittata½ pah±tu½. Katame tayo? Ahirika½ appah±ya,anottappa½ appah±ya, pam±da½ appah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme

Page 86: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

appah±ya abhabbo an±dariya½ pah±tu½ dovacassata½ pah±tu½ p±pamittata½pah±tu½. “Ahirikoya½, bhikkhave, anott±p² pamatto hoti. So pamatto sam±no abhabboan±dariya½ pah±tu½ dovacassata½ pah±tu½ p±pamittata½ pah±tu½. So p±pa-mitto sam±no abhabbo assaddhiya½ pah±tu½ avadaññuta½ pah±tu½ kosajja½pah±tu½. So kus²to sam±no abhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½vara½ pah±tu½duss²lya½ pah±tu½. So duss²lo sam±no abhabbo ariy±na½ adassanakamyata½pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½ up±rambhacittata½ pah±tu½.So up±rambhacitto sam±no abhabbo muµµhasacca½ pah±tu½ asampajañña½pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. So vikkhittacitto sam±no abhabbo ayoniso-manasik±ra½ pah±tu½ kummaggasevana½ pah±tu½ cetaso l²natta½ pah±tu½.So l²nacitto sam±no abhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½ vicikiccha½ pah±tu½ s²la-bbatapar±m±sa½ pah±tu½. So vicikiccho sam±no abhabbo r±ga½ pah±tu½dosa½ (3.0373) pah±tu½ moha½ pah±tu½. So r±ga½ appah±ya dosa½ appa-h±ya moha½ appah±ya abhabbo j±ti½ pah±tu½ jara½ pah±tu½ maraºa½pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo j±ti½ pah±tu½ jara½ pah±tu½maraºa½ pah±tu½. Katame tayo? R±ga½ pah±ya, dosa½ pah±ya, moha½pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbo j±ti½ pah±tu½ jara½pah±tu½ maraºa½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo r±ga½ pah±tu½ dosa½ pah±tu½moha½ pah±tu½. Katame tayo? Sakk±yadiµµhi½ pah±ya, vicikiccha½ pah±ya, s²la-bbatapar±m±sa½ pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbor±ga½ pah±tu½ dosa½ pah±tu½ moha½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½ vici-kiccha½ pah±tu½ s²labbatapar±m±sa½ pah±tu½. Katame tayo? Ayonisomanasi-k±ra½ pah±ya, kummaggasevana½ pah±ya, cetaso l²natta½ pah±ya– ime kho,bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½ vicikiccha½pah±tu½ s²labbatapar±m±sa½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo ayonisomanasik±ra½ pah±tu½kummaggasevana½ pah±tu½ cetaso l²natta½ pah±tu½. Katame tayo? Muµµha-sacca½ pah±ya, asampajañña½ pah±ya, cetaso vikkhepa½ pah±ya– ime kho,bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbo ayonisomanasik±ra½ pah±tu½ kumma-ggasevana½ pah±tu½ cetaso l²natta½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo muµµhasacca½ pah±tu½ asa-mpajañña½ pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. Katame tayo? Ariy±na½ ada-ssanakamyata½ pah±ya, ariyadhammassa asotukamyata½ pah±ya, up±rambha-cittata½ pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbo muµµha-ssacca½ pah±tu½ asampajañña½ pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo ariy±na½ adassanakamyata½pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½ up±rambhacittata½ pah±tu½.Katame tayo? Uddhacca½ pah±ya, asa½vara½ pah±ya, duss²lya½ pah±ya– ime (3.0

Page 87: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±ya bhabbo ariy±na½ adassanakamyata½pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½ up±rambhacittata½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½-vara½ pah±tu½ duss²lya½ pah±tu½. Katame tayo? Assaddhiya½ pah±ya, avada-ññuta½ pah±ya, kosajja½ pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±yabhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½vara½ pah±tu½ duss²lya½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo assaddhiya½ pah±tu½ avada-ññuta½ pah±tu½ kosajja½ pah±tu½. Katame tayo? An±dariya½ pah±ya, dovaca-ssata½ pah±ya, p±pamittata½ pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±yabhabbo assaddhiya½ pah±tu½ avadaññuta½ pah±tu½ kosajja½ pah±tu½. “Tayome, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo an±dariya½ pah±tu½ dovaca-ssata½ pah±tu½ p±pamittata½ pah±tu½. Katame tayo? Ahirika½ pah±ya, ano-ttappa½ pah±ya, pam±da½ pah±ya– ime kho, bhikkhave, tayo dhamme pah±yabhabbo an±dariya½ pah±tu½ dovacassata½ pah±tu½ p±pamittata½ pah±tu½. “Hir²m±ya½, bhikkhave, ott±p² appamatto hoti. So appamatto sam±no bhabboan±dariya½ pah±tu½ dovacassata½ pah±tu½ p±pamittata½ pah±tu½. So kaly±ºa-mitto sam±no bhabbo assaddhiya½ pah±tu½ avadaññuta½ pah±tu½ kosajja½pah±tu½. So ±raddhav²riyo sam±no bhabbo uddhacca½ pah±tu½ asa½vara½pah±tu½ duss²lya½ pah±tu½. So s²lav± sam±no bhabbo ariy±na½ adassanaka-myata½ pah±tu½ ariyadhammassa asotukamyata½ pah±tu½ up±rambhacittata½pah±tu½. So anup±rambhacitto sam±no bhabbo muµµhassacca½ pah±tu½ asa-mpajañña½ pah±tu½ cetaso vikkhepa½ pah±tu½. So avikkhittacitto sam±nobhabbo ayonisomanasik±ra½ pah±tu½ kummaggasevana½ pah±tu½ cetasol²natta½ pah±tu½. So al²nacitto sam±no bhabbo sakk±yadiµµhi½ pah±tu½ vici-kiccha½ pah±tu½ s²labbatapar±m±sa½ pah±tu½. So avicikiccho sam±no bhabbor±ga½ pah±tu½ dosa½ pah±tu½ moha½ pah±tu½. So r±ga½ pah±ya (3.0375)dosa½ pah±ya moha½ pah±ya bhabbo j±ti½ pah±tu½ jara½ pah±tu½ maraºa½pah±tun”ti. Chaµµha½. 7. K±kasutta½ 77. “Dasahi, bhikkhave, asaddhammehi samann±gato k±ko. Katamehi dasahi?Dha½s² ca, pagabbho ca, tintiºo ‚ ca, mahagghaso ca, luddo ca, ak±ruºiko ca,dubbalo ca, oravit± ca, muµµhassati ca, necayiko ‚ ca– imehi kho, bhikkhave,dasahi asaddhammehi samann±gato k±ko. Evameva½ kho, bhikkhave, dasahiasaddhammehi samann±gato p±pabhikkhu. Katamehi dasahi? Dha½s² ca,pagabbho ca, tintiºo ca, mahagghaso ca, luddo ca, ak±ruºiko ca, dubbalo ca, ora-vit± ca, muµµhassati ca, necayiko ca– imehi kho, bhikkhave, dasahi asaddha-mmehi samann±gato p±pabhikkh³”ti. Sattama½. 8. Nigaºµhasutta½

Page 88: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

78. “Dasahi, bhikkhave, asaddhammehi samann±gat± nigaºµh±. Katamehidasahi? Assaddh±, bhikkhave, nigaºµh±; duss²l±, bhikkhave, nigaºµh±; ahirik±,bhikkhave, nigaºµh±; anottappino, bhikkhave, nigaºµh±; asappurisasambhattino,bhikkhave, nigaºµh±; attukka½sakaparavambhak±, bhikkhave, nigaºµh±; sandiµµhi-par±m±s± ±dh±nagg±h² duppaµinissaggino, bhikkhave, nigaºµh±; kuhak±,bhikkhave, nigaºµh±; p±picch±, bhikkhave, nigaºµh±; p±pamitt±, bhikkhave,nigaºµh±– imehi kho, bhikkhave, dasahi asaddhammehi samann±gat± nigaºµh±”ti.Aµµhama½. 9. ¾gh±tavatthusutta½ 79. ‚ “Dasayim±ni, bhikkhave, ±gh±tavatth³ni. Katam±ni dasa? ‘Anattha½ meacar²’ti ±gh±ta½ bandhati; ‘anattha½ me carat²’ti ±gh±ta½ bandhati; ‘anattha½ mecarissat²’ti ±gh±ta½ bandhati; ‘piyassa me man±passa anattha½ acar²’ti …pe…‘anattha½ carat²’ti …pe… ‘anattha½ carissat²’ti ±gh±ta½ bandhati, ‘appiyassa meaman±passa attha½ acar²’ti …pe… ‘attha½ carat²’ti …pe… ‘attha½ carissat²’ti (3.037±gh±ta½ bandhati; aµµh±ne ca kuppati– im±ni kho, bhikkhave, dasa ±gh±tavatth³-n²”ti. Navama½. 10. ¾gh±tapaµivinayasutta½ 80. “Dasayime, bhikkhave, ±gh±tapaµivinay±. Katame dasa? ‘Anattha½ meacari, ta½ kutettha labbh±’ti ±gh±ta½ paµivineti, ‘anattha½ me carati, ta½ kutetthalabbh±’ti ±gh±ta½ paµivineti, ‘anattha½ me carissati, ta½ kutettha labbh±’ti±gh±ta½ paµivineti, piyassa me man±passa anattha½ acari …pe… carati …pe…carissati, ta½ kutettha labbh±ti ±gh±ta½ paµivineti, appiyassa me aman±passaattha½ acari …pe… attha½ carati …pe… attha½ carissati, ta½ kutettha labbh±ti±gh±ta½ paµivineti, aµµh±ne ca na kuppati– ime kho, bhikkhave, dasa ±gh±tapaµivi-nay±”ti. Dasama½. ¾kaªkhavaggo tatiyo. Tassudd±na½– ¾kaªkho kaºµako iµµh±, va¹¹hi ca migas±l±ya; tayo dhamm± ca k±ko ca, nigaºµh± dve ca ±gh±t±ti. (9) 4. theravaggo

Page 89: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

1. V±hanasutta½ 81. Eka½ samaya½ bhagav± camp±ya½ viharati gaggar±ya pokkharaºiy± t²re.Atha kho ±yasm± v±hano yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhaga-vanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± v±hanobhagavanta½ etadavoca– “katihi nu kho, bhante, dhammehi tath±gato nissaµovisa½yutto vippamutto vimariy±d²katena cetas± viharat²”ti? “Dasahi kho, v±hana, dhammehi tath±gato nissaµo visa½yutto vippamutto vima-riy±d²katena cetas± viharati. Katamehi dasahi? R³pena kho, v±hana, tath±gatonissaµo visa½yutto vippamutto vimariy±d²katena cetas± (3.0377) viharati, veda-n±ya kho, v±hana …pe… saññ±ya kho, v±hana… saªkh±rehi kho, v±hana…viññ±ºena kho, v±hana… j±tiy± kho, v±hana… jar±ya kho, v±hana… maraºenakho, v±hana… dukkhehi kho, v±hana… kilesehi kho, v±hana, tath±gato nissaµovisa½yutto vippamutto vimariy±d²katena cetas± viharati. Seyyath±pi, v±hana,uppala½ v± paduma½ v± puº¹ar²ka½ v± udake j±ta½ udake sa½va¹¹ha½ udak±paccuggamma µhita½ anupalitta½ udakena; evameva½ kho, v±hana, imehidasahi dhammehi tath±gato nissaµo visa½yutto vippamutto vimariy±d²katenacetas± viharat²”ti. Paµhama½. 2. ¾nandasutta½ 82. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho ±ya-smanta½ ±nanda½ bhagav± etadavoca– “So vat±nanda, bhikkhu ‘assaddho sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘duss²lo sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘appassuto sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘dubbaco sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘p±pamitto sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘kus²to sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘muµµhassati sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So (3.0378) vat±nanda, bhikkhu ‘asantuµµho sam±no imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘p±piccho sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½

Page 90: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘micch±diµµhiko sam±no imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘imehi dasahi dhammehi samann±gato imasmi½dhammavinaye vuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘saddho sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘s²lav± sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘bahussuto sutadharo sam±no imasmi½ dhammavi-naye vuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘suvaco sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘kaly±ºamitto sam±no imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘±raddhav²riyo sam±no imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘upaµµhitassati sam±no imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘santuµµho sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘appiccho sam±no imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So (3.0379) vat±nanda, bhikkhu ‘samm±diµµhiko sam±no imasmi½ dhammavi-naye vuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjati. “So vat±nanda, bhikkhu ‘imehi dasahi dhammehi samann±gato imasmi½dhammavinaye vuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjat²”ti.Dutiya½. 3. Puººiyasutta½ 83. Atha kho ±yasm± puººiyo yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm±puººiyo bhagavanta½ etadavoca– “ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena appe-kad± tath±gata½ dhammadesan± paµibh±ti appekad± nappaµibh±t²”ti? “Saddho ca, puººiya, bhikkhu hoti, no ca upasaªkamit±; neva t±va tath±gata½dhammadesan± paµibh±ti. Yato ca kho, puººiya, bhikkhu saddho ca hoti upasa-ªkamit± ca, eva½ tath±gata½ dhammadesan± paµibh±ti. “Saddho ca, puººiya, bhikkhu hoti upasaªkamit± ca, no ca payirup±sit± …pe…payirup±sit± ca, no ca paripucchit±… paripucchit± ca, no ca ohitasoto dhamma½suº±ti… ohitasoto ca dhamma½ suº±ti, no ca sutv± dhamma½ dh±reti… sutv± cadhamma½ dh±reti, no ca dh±t±na½ dhamm±na½ attha½ upaparikkhati… dh±t±-

Page 91: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

nañca dhamm±na½ attha½ upaparikkhati no ca atthamaññ±ya dhammamaññ±yadhamm±nudhammappaµipanno hoti… atthamaññ±ya dhammamaññ±ya dhamm±-nudhammappaµipanno ca hoti, no ca kaly±ºav±co hoti kaly±ºav±kkaraºo poriy±v±c±ya samann±gato vissaµµh±ya anelaga¼±ya atthassa viññ±paniy±… kaly±ºa-v±co ca hoti kaly±ºav±kkaraºo poriy± v±c±ya samann±gato vissaµµh±ya anelaga-¼±ya atthassa viññ±paniy±, no ca sandassako hoti sam±dapako samuttejakosampaha½sako sabrahmac±r²na½, neva t±va tath±gata½ dhammadesan± paµi-bh±ti. “Yato ca kho, puººiya, bhikkhu saddho ca hoti, upasaªkamit± ca, payirup±sit±ca, paripucchit± ca, ohitasoto ca dhamma½ suº±ti, sutv± ca dhamma½ dh±reti,dh±t±nañca dhamm±na½ attha½ upaparikkhati, atthamaññ±ya dhammamaññ±yadhamm±nudhammappaµipanno (3.0380) ca hoti, kaly±ºav±co ca hoti kaly±ºav±-kkaraºo poriy± v±c±ya samann±gato vissaµµh±ya anelaga¼±ya atthassa viññ±pa-niy±, sandassako ca hoti sam±dapako samuttejako sampaha½sako sabrahmac±-r²na½– eva½ tath±gata½ dhammadesan± paµibh±ti. Imehi kho, puººiya, dasahidhammehi samann±gat± ‚ ‚ ekantapaµibh±n± ‚ tath±gata½ dhammadesan±hot²”ti ‚. Tatiya½. 4. By±karaºasutta½ 84. Tatra kho ±yasm± mah±moggall±no bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkha-ve”ti. “¾vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato mah±moggall±nassa paccassosu½.¾yasm± mah±moggall±no etadavoca– “Idh±vuso, bhikkhu añña½ by±karoti– ‘kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti. Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±-vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittakusalo paracittapariy±yakusalo samanuyu-ñjati samanugg±hati samanubh±sati. So tath±gatena v± tath±gatas±vakena v±jh±yin± sam±pattikusalena paracittakusalena paracittapariy±yakusalena samanu-yuñjiyam±no samanugg±hiyam±no samanubh±siyam±no ir²ºa½ ±pajjati vicina½ ‚±pajjati anaya½ ±pajjati byasana½ ±pajjati anayabyasana½ ±pajjati. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca manasi karoti– ‘ki½ nu khoayam±yasm± añña½ by±karoti– kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½ kara-º²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti? “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘Kodhano (3.0381) kho ayam±yasm±; kodhapariyuµµhitena cetas± bahula½ viha-rati. Kodhapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘Upan±h² kho pana ayam±yasm±; upan±hapariyuµµhitena cetas± bahula½ viha-rati. Upan±hapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±-nameta½.

Page 92: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

‘Makkh² kho pana ayam±yasm±; makkhapariyuµµhitena cetas± bahula½ viharati.Makkhapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘Pa¼±s² kho pana ayam±yasm±; pa¼±sapariyuµµhitena cetas± bahula½ viharati.Pa¼±sapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘Issuk² kho pana ayam±yasm±; iss±pariyuµµhitena cetas± bahula½ viharati. Iss±-pariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Macchar² kho pana ayam±yasm±; maccherapariyuµµhitena cetas± bahula½ viha-rati. Maccherapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±-nameta½.

Page 93: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

S±µheyyapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘M±y±v² kho pana ayam±yasm±; m±y±pariyuµµhitena cetas± bahula½ viharati.M±y±pariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘P±piccho kho pana ayam±yasm±; icch±pariyuµµhitena cetas± bahula½ viharati.Icch±pariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Sati (3.0382) ‚ kho pana ayam±yasm± uttari karaº²ye oramattakena vises±dhi-gamena antar± vos±na½ ±panno. Antar± vos±nagamana½ kho pana tath±gata-ppavedite dhammavinaye parih±nameta½’. “So vat±vuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme appah±ya imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. So vat±vuso,bhikkhu ‘ime dasa dhamme pah±ya imasmi½ dhammavinaye vuddhi½ vir³¼hi½vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjat²”ti. Catuttha½. 5. Katth²sutta½ 85. Eka½ samaya½ ±yasm± mah±cundo cet²su viharati sahaj±tiya½. Tatra kho±yasm± mah±cundo bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”ti. “¾vuso”ti kho tebhikkh³ ±yasmato mah±cundassa paccassosu½. ¾yasm± mah±cundo etadavoca– “Idh±vuso, bhikkhu katth² hoti vikatth² adhigamesu– ‘aha½ paµhama½ jh±na½sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ dutiya½ jh±na½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi,aha½ tatiya½ jh±na½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ catuttha½ jh±na½ sam±-pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ ±k±s±nañc±yatana½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi,aha½ viññ±ºañc±yatana½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ ±kiñcaññ±yatana½sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ nevasaññ±n±saññ±yatana½ sam±pajj±mipivuµµhah±mipi, aha½ saññ±vedayitanirodha½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mip²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo samanuyuñjati samanugg±hati samanubh±sati. Sotath±gatena v± tath±gatas±vakena v± jh±yin± sam±pattikusalena paracittakusa-lena paracittapariy±yakusalena samanuyuñjiyam±no samanugg±hiyam±no sama-nubh±siyam±no ir²ºa½ ±pajjati vicina½ ±pajjati anaya½ ±pajjati byasana½ ±pa-jjati anayabyasana½ ±pajjati. “Tamena½ (3.0383) tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusaloparacittakusalo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca manasi karoti–‘ki½ nu kho ayam±yasm± katth² hoti vikatth² adhigamesu– aha½ paµhama½ jh±na½sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi …pe… aha½ saññ±vedayitanirodha½ sam±pajj±-mipi vuµµhah±mip²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘D²gharatta½ kho ayam±yasm± khaº¹ak±r² chiddak±r² sabalak±r² kamm±sak±r²na santatak±r² na santatavutti s²lesu. Duss²lo kho ayam±yasm±. Dussilya½ kho

Page 94: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Assaddho kho pana ayam±yasm±; assaddhiya½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Appassuto kho pana ayam±yasm± an±c±ro; appasacca½ kho pana tath±gata-ppavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Dubbaco kho pana ayam±yasm±; dovacassat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘P±pamitto kho pana ayam±yasm±; p±pamittat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Kus²to kho pana ayam±yasm±; kosajja½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Muµµhassati kho pana ayam±yasm±; muµµhassacca½ kho pana tath±gatappave-dite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Kuhako kho pana ayam±yasm±; kohañña½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Dubbharo kho pana ayam±yasm±; dubbharat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Duppañño (3.0384) kho pana ayam±yasm±; duppaññat± kho pana tath±gata-ppavedite dhammavinaye parih±nameta½’. “Seyyath±pi, ±vuso, sah±yako sah±yaka½ eva½ vadeyya– ‘yad± te, samma,dhanena ‚ dhanakaraº²ya½ assa, y±ceyy±si ma½ ‚ dhana½. Dass±mi te dhana-n’ti. So kiñcideva dhanakaraº²ye samuppanne sah±yako sah±yaka½ eva½vadeyya– ‘attho me, samma, dhanena. Dehi me dhanan’ti. So eva½ vadeyya–‘tena hi, samma, idha khan±h²’ti. So tatra khananto n±dhigaccheyya. So eva½vadeyya– ‘alika½ ma½, samma, avaca; tucchaka½ ma½, samma, avaca– idhakhan±h²’ti. So eva½ vadeyya– ‘n±ha½ ta½, samma, alika½ avaca½, tucchaka½avaca½. Tena hi, samma, idha khan±h²’ti. So tatrapi khananto n±dhigaccheyya.So eva½ vadeyya– ‘alika½ ma½, samma, avaca, tucchaka½ ma½, samma, avaca–idha khan±h²’ti. So eva½ vadeyya– ‘n±ha½ ta½, samma, alika½ avaca½,tucchaka½ avaca½. Tena hi, samma, idha khan±h²’ti. So tatrapi khananto n±dhiga-ccheyya. So eva½ vadeyya– ‘alika½ ma½, samma, avaca, tucchaka½ ma½,samma, avaca– idha khan±h²’ti. So eva½ vadeyya– ‘n±ha½ ta½, samma, alika½avaca½, tucchaka½ avaca½. Api ca ahameva umm±da½ p±puºi½ cetaso vipari-y±yan’ti. “Evameva½ kho, ±vuso, bhikkhu katth² hoti vikatth² adhigamesu– ‘aha½paµhama½ jh±na½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ dutiya½ jh±na½ sam±pajj±-mipi vuµµhah±mipi, aha½ tatiya½ jh±na½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½catuttha½ jh±na½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ ±k±s±nañc±yatana½ sam±-pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ viññ±ºañc±yatana½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi,aha½ ±kiñcaññ±yatana½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ nevasaññ±n±saññ±-yatana½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mipi, aha½ saññ±vedayitanirodha½ sam±pajj±-mipi vuµµhah±mip²’ti.

Page 95: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo samanuyuñjati samanugg±hati samanubh±sati. Sotath±gatena v± tath±gatas±vakena v± jh±yin± sam±pattikusalena paracittakusa-lena paracittapariy±yakusalena samanuyuñjiyam±no samanugg±hiyam±no sama-nubh±siyam±no ir²ºa½ (3.0385) ±pajjati vicina½ ±pajjati anaya½ ±pajjatibyasana½ ±pajjati anayabyasana½ ±pajjati. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca manasi karoti– ‘ki½ nu khoayam±yasm± katth² hoti vikatth² adhigamesu– aha½ paµhama½ jh±na½ sam±pajj±-mipi …pe… aha½ saññ±vedayitanirodha½ sam±pajj±mipi vuµµhah±mip²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittapa-riy±yakusalo cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘D²gharatta½ kho ayam±yasm± khaº¹ak±r² chiddak±r² sabalak±r² kamm±sak±r²,na santatak±r² na santatavutti s²lesu. Duss²lo kho ayam±yasm±; dussilya½ khopana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Assaddho kho pana ayam±yasm±; assaddhiya½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Appassuto kho pana ayam±yasm± an±c±ro; appasacca½ kho pana tath±gata-ppavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Dubbaco kho pana ayam±yasm±; dovacassat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘P±pamitto kho pana ayam±yasm±; p±pamittat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Kus²to kho pana ayam±yasm±; kosajja½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Muµµhassati kho pana ayam±yasm±; muµµhassacca½ kho pana tath±gatappave-dite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Kuhako kho pana ayam±yasm±; kohañña½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Dubbharo (3.0386) kho pana ayam±yasm±; dubbharat± kho pana tath±gatappa-vedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Duppañño kho pana ayam±yasm±; duppaññat± kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½’. “So vat±vuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme appah±ya imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. So vat±vuso,bhikkhu ‘ime dasa dhamme pah±ya imasmi½ dhammavinaye vuddhi½ vir³¼hi½vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjat²”ti. Pañcama½. 6. Adhim±nasutta½ 86. Eka½ samaya½ ±yasm± mah±kassapo r±jagahe viharati ve¼uvane kalanda-kaniv±pe. Tatra kho ±yasm± mah±kassapo bhikkh³ ±mantesi– “±vuso bhikkhave”-

Page 96: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

ti. “¾vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato mah±kassapassa paccassosu½. ¾yasm±mah±kassapo etadavoca– “Idh±vuso, bhikkhu añña½ by±karoti– ‘kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti. Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±-vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittakusalo paracittapariy±yakusalo samanuyu-ñjati samanugg±hati samanubh±sati. So tath±gatena v± tath±gatas±vakena v±jh±yin± sam±pattikusalena paracittakusalena paracittapariy±yakusalena samanu-yuñjiyam±no samanugg±hiyam±no samanubh±siyam±no ir²ºa½ ±pajjati vicina½±pajjati anaya½ ±pajjati byasana½ ±pajjati anayabyasana½ ±pajjati. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca manasi karoti– ‘ki½ nu khoayam±yasm± añña½ by±karoti– kh²º± j±ti, vusita½ brahmacariya½, kata½ kara-º²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti.

Page 97: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Tamena½ (3.0387) tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusaloparacittakusalo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘Adhim±niko kho ayam±yasm± adhim±nasacco, appatte pattasaññ², akate kata-saññ², anadhigate adhigatasaññ². Adhim±nena añña½ by±karoti– kh²º± j±ti,vusita½ brahmacariya½, kata½ karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca manasi karoti– ‘ki½ nu khoayam±yasm± niss±ya adhim±niko adhim±nasacco, appatte pattasaññ², akate kata-saññ², anadhigate adhigatasaññ². Adhim±nena añña½ by±karoti– kh²º± j±ti,vusita½ brahmacariya½, kata½ karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘Bahussuto kho pana ayam±yasm± sutadharo sutasannicayo, ye te dhamm±±dikaly±º± majjhekaly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabyañjana½ kevalapari-puººa½ parisuddha½ brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³p±ssa dhamm± bahu-ssut± honti dh±t± vacas± paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy± suppaµividdh±.Tasm± ayam±yasm± adhim±niko adhim±nasacco, appatte pattasaññ², akate kata-saññ², anadhigate adhigatasaññ². Adhim±nena añña½ by±karoti– kh²º± j±ti,vusita½ brahmacariya½, kata½ karaº²ya½, n±para½ itthatt±y±ti paj±n±m²’ti. “Tamena½ tath±gato v± tath±gatas±vako v± jh±y² sam±pattikusalo paracittaku-salo paracittapariy±yakusalo eva½ cetas± ceto paricca paj±n±ti– ‘Abhijjh±lu kho pana ayam±yasm±; abhijjh±pariyuµµhitena cetas± bahula½ viha-rati. Abhijjh±pariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘By±panno (3.0388) kho pana ayam±yasm±; by±p±dapariyuµµhitena cetas±bahula½ viharati. By±p±dapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhamma-vinaye parih±nameta½. ‘Thinamiddho kho pana ayam±yasm±; thinamiddhapariyuµµhitena cetas±bahula½ viharati. Thinamiddhapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½. ‘Uddhato kho pana ayam±yasm±; uddhaccapariyuµµhitena cetas± bahula½ viha-rati. Uddhaccapariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±-nameta½. ‘Vicikiccho kho pana ayam±yasm±; vicikicch±pariyuµµhitena cetas± bahula½viharati. Vicikicch±pariyuµµh±na½ kho pana tath±gatappavedite dhammavinayeparih±nameta½. ‘Kamm±r±mo kho pana ayam±yasm± kammarato kamm±r±mata½ anuyutto.Kamm±r±mat± kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Bhass±r±mo kho pana ayam±yasm± bhassarato bhass±r±mata½ anuyutto.Bhass±r±mat± kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½. ‘Nidd±r±mo kho pana ayam±yasm± nidd±rato nidd±r±mata½ anuyutto. Nidd±r±-mat± kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±nameta½.

Page 98: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

‘Saªgaºik±r±mo kho pana ayam±yasm± saªgaºikarato saªgaºik±r±mata½ anu-yutto. Saªgaºik±r±mat± kho pana tath±gatappavedite dhammavinaye parih±na-meta½. ‘Sati kho pana ayam±yasm± uttari karaº²ye oramattakena vises±dhigamenaantar± vos±na½ ±panno. Antar± vos±nagamana½ kho pana tath±gatappaveditedhammavinaye parih±nameta½’. “So vat±vuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme appah±ya imasmi½ dhammavinayevuddhi½ vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti neta½ µh±na½ vijjati. So vat±vuso,bhikkhu (3.0389) ‘ime dasa dhamme pah±ya imasmi½ dhammavinaye vuddhi½vir³¼hi½ vepulla½ ±pajjissat²’ti µh±nameta½ vijjat²”ti. Chaµµha½. 7. Nappiyasutta½ 87. Tatra kho bhagav± k±laªkata½ bhikkhu½ ‚ ±rabbha bhikkh³ ±mantesi–“bhikkhavo”ti. “Bhadante”ti te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etada-voca– “Idha, bhikkhave, bhikkhu adhikaraºiko hoti, adhikaraºasamathassa na vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu adhikaraºiko hoti adhikaraºasamathassa navaººav±d², ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±ma-ññ±ya na ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu na sikkh±k±mo hoti, sikkh±sam±d±nassa ‚na vaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu na sikkh±k±mo hoti sikkh±sam±d±-nassa na vaººav±d², ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya nas±maññ±ya na ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu p±piccho hoti, icch±vinayassa na vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu p±piccho hoti icch±vinayassa na vaººav±d²,ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±-v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu kodhano hoti, kodhavinayassa na vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu kodhano hoti kodhavinayassa na vaººav±d²,ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±-v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu makkh² hoti, makkhavinayassa na vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu makkh² hoti makkhavinayassa na vaººav±d²,ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±-v±ya sa½vattati. “Puna (3.0390) capara½, bhikkhave, bhikkhu saµho hoti, s±µheyyavinayassa navaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu saµho hoti s±µheyyavinayassa na vaººa-v±d², ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya naek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu m±y±v² hoti, m±y±vinayassa na vaººav±d².Yampi, bhikkhave, bhikkhu m±y±v² hoti m±y±vinayassa na vaººav±d², ayampi

Page 99: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±v±yasa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhamm±na½ na nis±makaj±tiko hoti,dhammanisantiy± na vaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu dhamm±na½ na nis±-makaj±tiko hoti dhammanisantiy± na vaººav±d², ayampi dhammo na piyat±ya nagarut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu na paµisall²no hoti, paµisall±nassa na vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu na paµisall²no hoti paµisall±nassa na vaººav±d²,ayampi dhammo na piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±-v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±r²na½ na paµisanth±rako ‚hoti, paµisanth±rakassa na vaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±-r²na½ na paµisanth±rako hoti paµisanth±rakassa na vaººav±d², ayampi dhammona piyat±ya na garut±ya na bh±van±ya na s±maññ±ya na ek²bh±v±ya sa½vattati. “Evar³passa, bhikkhave, bhikkhuno kiñc±pi eva½ icch± uppajjeyya– ‘aho vatama½ sabrahmac±r² sakkareyyu½ garu½ kareyyu½ ‚ m±neyyu½ p³jeyyun’ti, athakho na½ sabrahmac±r² na ceva sakkaronti na garu½ karonti ‚ na m±nenti nap³jenti. Ta½ kissa hetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ sabrahmac±r² te p±pakeakusale dhamme appah²ne samanupassanti. “Seyyath±pi, bhikkhave, assakha¼uªkassa kiñc±pi eva½ icch± uppajjeyya– ‘ahovata ma½ manuss± ±j±n²yaµµh±ne µhapeyyu½, ±j±n²yabhojanañca bhojeyyu½, ±j±-n²yaparimajjanañca parimajjeyyun’ti, atha kho na½ manuss± na (3.0391) ceva ±j±-n²yaµµh±ne µhapenti na ca ±j±n²yabhojana½ bhojenti na ca ±j±n²yaparimajjana½parimajjanti. Ta½ kissa hetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ manuss± t±ni s±µhe-yy±ni k³µeyy±ni jimheyy±ni vaªkeyy±ni appah²n±ni samanupassanti. Evameva½kho, bhikkhave, evar³passa bhikkhuno kiñc±pi eva½ icch± uppajjeyya– ‘aho vatama½ sabrahmac±r² sakkareyyu½ garu½ kareyyu½ m±neyyu½ p³jeyyun’ti, athakho na½ sabrahmac±r² na ceva sakkaronti na garu½ karonti na m±nenti nap³jenti. Ta½ kissa hetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ sabrahmac±r² te p±pakeakusale dhamme appah²ne samanupassanti. “Idha pana, bhikkhave, bhikkhu na adhikaraºiko hoti, adhikaraºasamathassavaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu na adhikaraºiko hoti adhikaraºasama-thassa vaººav±d², ayampi dhammo piyat±ya garut±ya bh±van±ya s±maññ±yaek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu sikkh±k±mo hoti, sikkh±sam±d±nassavaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu sikkh±k±mo hoti sikkh±sam±d±nassavaººav±d², ayampi dhammo piyat±ya garut±ya bh±van±ya s±maññ±ya ek²bh±-v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu appiccho hoti, icch±vinayassa vaººav±d².Yampi, bhikkhave, bhikkhu appiccho hoti icch±vinayassa vaººav±d², ayampidhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu akkodhano hoti, kodhavinayassa vaººa-

Page 100: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu akkodhano hoti kodhavinayassa vaººav±d²,ayampi dhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu amakkh² hoti, makkhavinayassa vaººa-v±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu amakkh² hoti makkhavinayassa vaººav±d²,ayampi dhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu asaµho hoti, s±µheyyavinayassa vaººav±d².Yampi, bhikkhave, bhikkhu asaµho hoti s±µheyyavinayassa vaººav±d², ayampidhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna (3.0392) capara½, bhikkhave, bhikkhu am±y±v² hoti, m±y±vinayassavaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu am±y±v² hoti m±y±vinayassa vaººav±d²,ayampi dhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati.

Page 101: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu dhamm±na½ nis±makaj±tiko hoti, dhamma-nisantiy± vaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu dhamm±na½ nis±makaj±tikohoti dhammanisantiy± vaººav±d², ayampi dhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½va-ttati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu paµisall²no hoti, paµisall±nassa vaººav±d².Yampi, bhikkhave, bhikkhu paµisall²no hoti paµisall±nassa vaººav±d², ayampidhammo …pe… ek²bh±v±ya sa½vattati. “Puna capara½, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±r²na½ paµisanth±rako hoti,paµisanth±rakassa vaººav±d². Yampi, bhikkhave, bhikkhu sabrahmac±r²na½ paµi-santh±rako hoti paµisanth±rakassa vaººav±d², ayampi dhammo piyat±ya garut±yabh±van±ya s±maññ±ya ek²bh±v±ya sa½vattati. “Evar³passa, bhikkhave, bhikkhuno kiñc±pi na eva½ icch± uppajjeyya– ‘ahovata ma½ sabrahmac±r² sakkareyyu½ garu½ kareyyu½ m±neyyu½ p³jeyyun’ti,atha kho na½ sabrahmac±r² sakkaronti garu½ karonti m±nenti p³jenti. Ta½ kissahetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ sabrahmac±r² te p±pake akusale dhammepah²ne samanupassanti. “Seyyath±pi, bhikkhave, bhaddassa ass±j±n²yassa kiñc±pi na eva½ icch± uppa-jjeyya– ‘aho vata ma½ manuss± ±j±n²yaµµh±ne µhapeyyu½, ±j±n²yabhojanañcabhojeyyu½, ±j±n²yaparimajjanañca parimajjeyyun’ti, atha kho na½ manuss± ±j±n²-yaµµh±ne ca µhapenti ±j±n²yabhojanañca bhojenti ±j±n²yaparimajjanañca parima-jjanti. Ta½ kissa hetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ manuss± t±ni s±µheyy±nik³µeyy±ni jimheyy±ni vaªkeyy±ni pah²n±ni samanupassanti. “Evameva½ kho, bhikkhave, evar³passa bhikkhuno kiñc±pi na eva½ icch±uppajjeyya– ‘aho vata ma½ sabrahmac±r² sakkareyyu½ garu½ kareyyu½m±neyyu½ p³jeyyun’ti, atha kho na½ sabrahmac±r² sakkaronti garu½ karontim±nenti p³jenti. Ta½ kissa hetu? Tath±hissa, bhikkhave, viññ³ sabrahmac±r² tep±pake akusale dhamme pah²ne samanupassant²”ti. Sattama½. 8. Akkosakasutta½ 88. “Yo (3.0393) so, bhikkhave, bhikkhu akkosakaparibh±sako ariy³pav±d²sabrahmac±r²na½ µh±nameta½ avak±so ‚ ya½ so dasanna½ byasan±na½ añña-tara½ byasana½ nigaccheyya ‚. Katamesa½ dasanna½? Anadhigata½ n±dhiga-cchati, adhigat± parih±yati, saddhammassa na vod±yanti, saddhammesu v± adhi-m±niko hoti anabhirato v± brahmacariya½ carati, aññatara½ v± sa½kiliµµha½±patti½ ±pajjati, g±¼ha½ v± rog±taªka½ phusati, umm±da½ v± p±puº±ti citta-kkhepa½, samm³¼ho k±la½ karoti, k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu akkosakapari-bh±sako ariy³pav±d² sabrahmac±r²na½, µh±nameta½ avak±so ya½ so imesa½dasanna½ byasan±na½ aññatara½ byasana½ nigaccheyy±”ti. Aµµhama½. 9. Kok±likasutta½

Page 102: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

89. ‚ Atha kho kok±liko bhikkhu yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho kok±likobhikkhu bhagavanta½ etadavoca– “p±picch±, bhante, s±riputtamoggall±n±, p±pi-k±na½ icch±na½ vasa½ gat±”ti. “M± heva½, kok±lika, m± heva½, kok±lika! Pas±-dehi, kok±lika, s±riputtamoggall±nesu citta½. Pesal± s±riputtamoggall±n±”ti. Dutiyampi kho kok±liko bhikkhu bhagavanta½ etadavoca– “kiñc±pi me, bhante,bhagav± saddh±yiko paccayiko, atha kho p±picch±va s±riputtamoggall±n±, p±pi-k±na½ icch±na½ vasa½ gat±”ti. “M± heva½, kok±lika, m± heva½, kok±lika! Pas±-dehi, kok±lika, s±riputtamoggall±nesu citta½. Pesal± s±riputtamoggall±n±”ti. Tatiyampi kho kok±liko bhikkhu bhagavanta½ etadavoca– “kiñc±pi me, bhante,bhagav± saddh±yiko paccayiko, atha kho p±picch±va s±riputtamoggall±n±, p±pi-k±na½ icch±na½ vasa½ gat±”ti. “M± heva½, kok±lika, m± heva½, kok±lika! Pas±-dehi, kok±lika (3.0394), s±riputtamoggall±nesu citta½. Pesal± s±riputtamoggall±-n±”ti. Atha kho kok±liko bhikkhu uµµh±y±san± bhagavanta½ abhiv±detv± padakkhiºa½katv± pakk±mi. Acirapakkantassa ca kok±likassa bhikkhuno s±sapamatt²hi p²¼a-k±hi sabbo k±yo phuµo ahosi. S±sapamattiyo hutv± muggamattiyo ahesu½,muggamattiyo hutv± kal±yamattiyo ahesu½, kal±yamattiyo hutv± kolaµµhimattiyoahesu½, kolaµµhimattiyo hutv± kolamattiyo ahesu½, kolamattiyo hutv± ±malakama-ttiyo ahesu½, ±malakamattiyo hutv± (tiº¹ukamattiyo ahesu½, tiº¹ukamattiyohutv±,) ‚ be¼uvasal±µukamattiyo ahesu½, be¼uvasal±µukamattiyo hutv± billama-ttiyo ahesu½, billamattiyo hutv± pabhijji½su, pubbañca lohitañca pagghari½su. Sosuda½ kadalipattesu seti macchova visagilito. Atha kho tur³ paccekabrahm± ‚ yena kok±liko bhikkhu tenupasaªkami; upasa-ªkamitv± veh±se µhatv± kok±lika½ bhikkhu½ etadavoca– “pas±dehi, kok±lika,s±riputtamoggall±nesu citta½. Pesal± s±riputtamoggall±n±”ti. “Kosi tva½, ±vuso”-ti? “Aha½ tur³ paccekabrahm±”ti. “Nanu tva½, ±vuso, bhagavat± an±g±m²by±kato, atha kiñcarahi idh±gato? Passa y±vañca te ida½ aparaddhan”ti. Atha kho tur³ paccekabrahm± kok±lika½ bhikkhu½ g±th±hi ajjhabh±si– “Purisassa hi j±tassa, kuµh±r² j±yate mukhe; y±ya chindati att±na½, b±lo dubbh±sita½ bhaºa½. “Yo nindiya½ pasa½sati, ta½ v± nindati yo pasa½siyo; vicin±ti mukhena so kali½, kalin± tena sukha½ na vindati. “Appamattako aya½ kali, yo akkhesu dhanapar±jayo; sabbass±pi sah±pi attan±, ayameva mahattaro kali; yo sugatesu mana½ pad³saye. “Sata½ (3.0395) sahass±na½ nirabbud±na½, chatti½sati pañca ca abbu-d±ni; yamariyagarah² niraya½ upeti, v±ca½ manañca paºidh±ya p±pakan”ti. Atha kho kok±liko bhikkhu teneva ±b±dhena k±lamak±si. K±laªkato ca kok±likobhikkhu paduma½ niraya½ upapajjati s±riputtamoggall±nesu citta½ ±gh±tetv±.

Page 103: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Atha kho brahm± sahampati abhikkant±ya rattiy± abhikkantavaººo kevala-kappa½ jetavana½ obh±setv± yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ aµµh±si. Ekamanta½ µhito kho brahm±sahampati bhagavanta½ etadavoca– “kok±liko, bhante, bhikkhu k±laªkato. K±la-ªkato ca, bhante, kok±liko bhikkhu paduma½ niraya½ upapanno s±riputtamogga-ll±nesu citta½ ±gh±tetv±”ti. Idamavoca brahm± sahampati. Ida½ vatv± bhaga-vanta½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± tatthevantaradh±yi. Atha kho bhagav± tass± rattiy± accayena bhikkh³ ±mantesi– “ima½, bhikkhave,ratti½ brahm± sahampati abhikkant±ya rattiy± abhikkantavaººo kevalakappa½jetavana½ obh±setv± yen±ha½ tenupasaªkami; upasaªkamitv± ma½ abhiv±-detv± ekamanta½ aµµh±si. Ekamanta½ µhito kho, bhikkhave, brahm± sahampatima½ etadavoca– ‘kok±liko, bhante, bhikkhu k±laªkato; k±laªkato ca, bhante, kok±-liko bhikkhu paduma½ niraya½ upapanno s±riputtamoggall±nesu citta½ ±gh±te-tv±’ti. Idamavoca, bhikkhave, brahm± sahampati. Ida½ vatv± ma½ abhiv±detv±padakkhiºa½ katv± tatthevantaradh±y²”ti. Eva½ vutte aññataro bhikkhu bhagavanta½ etadavoca– “k²va d²gha½ nu kho,bhante, padume niraye ±yuppam±ºan”ti? “D²gha½ kho, bhikkhu, padume niraye±yuppam±ºa½. Na ta½ sukara½ saªkh±tu½– ‘ettak±ni vass±n²ti v± ettak±ni vassa-sat±n²ti v± ettak±ni vassasahass±n²ti v± ettak±ni vassasatasahass±n²ti v±’”ti. “Sakk± pana, bhante, upama½ k±tun”ti? “Sakk±, bhikkh³,”ti bhagav± avoca–“seyyath±pi, bhikkhu, v²satikh±riko kosalako tilav±ho tato puriso vassasatassavassasatassa accayena ekameka½ tila½ uddhareyya (3.0396). Khippatara½ khoso, bhikkhu, v²satikh±riko kosalako tilav±ho imin± upakkamena parikkhaya½ pari-y±d±na½ gaccheyya, na tveva eko abbudo nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²satiabbud± niray±, evameko nirabbudo nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²sati nirabbud±niray±, evameko ababo nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²sati abab± niray±, evamekoaµaµo nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²sati aµaµ± niray±, evameko ahaho nirayo.Seyyath±pi, bhikkhu, v²sati ahah± niray±, evameko kumudo nirayo. Seyyath±pi,bhikkhu, v²sati kumud± niray±, evameko sogandhiko nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu,v²sati sogandhik± niray±, evameko uppalako nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²satiuppalak± niray±, evameko puº¹ar²ko nirayo. Seyyath±pi, bhikkhu, v²sati puº¹ar²k±niray±, evameko padumo nirayo. Paduma½ kho pana, bhikkhu, niraya½ kok±likobhikkhu upapanno s±riputtamoggall±nesu citta½ ±gh±tetv±”ti. Idamavocabhagav±. Ida½ vatv±na sugato ath±para½ etadavoca satth±– “Purisassa hi j±tassa, kuµh±r² j±yate mukhe; y±ya chindati att±na½, b±lo dubbh±sita½ bhaºa½. “Yo nindiya½ pasa½sati, ta½ v± nindati yo pasa½siyo; vicin±ti mukhena so kali½, kalin± tena sukha½ na vindati. “Appamattako aya½ kali, yo akkhesu dhanapar±jayo; sabbass±pi sah±pi attan±, ayameva mahattaro kali; yo sugatesu mana½ pad³saye. “Sata½ sahass±na½ nirabbud±na½, chatti½sati pañca ca abbud±ni;

Page 104: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

yamariyagarah² niraya½ upeti, v±ca½ manañca paºidh±ya p±pakan”ti.navama½; 10. Kh²º±savabalasutta½

Page 105: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

90. Atha kho ±yasm± s±riputto yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho ±ya-smanta½ s±riputta½ bhagav± etadavoca– “kati nu kho, s±riputta, kh²º±savassa (3.03bhikkhuno bal±ni, yehi balehi samann±gato kh²º±savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’”ti? “Dasa, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno bal±ni, yehi balehi samann±gato kh²º±-savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’ti. Katam±ni dasa? ‚Idha, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno aniccato sabbe saªkh±r± yath±bh³ta½sammappaññ±ya sudiµµh± honti. Yampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno aniccatosabbe saªkh±r± yath±bh³ta½ sammappaññ±ya sudiµµh± honti, idampi, bhante,kh²º±savassa bhikkhuno bala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma kh²º±savo bhikkhu ±sa-v±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’ti. “Puna capara½, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno aªg±rak±s³pam± k±m±yath±bh³ta½ sammappaññ±ya sudiµµh± honti. Yampi, bhante, kh²º±savassabhikkhuno aªg±rak±s³pam± k±m± yath±bh³ta½ sammappaññ±ya sudiµµh± honti,idampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno bala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma kh²º±-savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’ti. “Puna capara½, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno vivekaninna½ citta½ hoti vive-kapoºa½ vivekapabbh±ra½ vivekaµµha½ nekkhamm±bhirata½ byant²bh³ta½sabbaso ±savaµµh±niyehi dhammehi. Yampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhunovivekaninna½ citta½ hoti vivekapoºa½ vivekapabbh±ra½ vivekaµµha½ nekkha-mm±bhirata½ byant²bh³ta½ sabbaso ±savaµµh±niyehi dhammehi, idampi, bhante,kh²º±savassa bhikkhuno bala½ hoti, ya½ bala½ ±gamma kh²º±savo bhikkhu ±sa-v±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’ti. “Puna capara½, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno catt±ro satipaµµh±n± bh±vit±honti subh±vit±. Yampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno catt±ro satipaµµh±n±bh±vit± honti subh±vit±, idampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno bala½ hoti, ya½bala½ ±gamma kh²º±savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’-ti. “Puna capara½, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno catt±ro sammappadh±n±bh±vit± honti subh±vit± …pe… catt±ro iddhip±d± bh±vit± honti subh±vit± (3.0398)…pe… pañcindriy±ni… pañca bal±ni bh±vit±ni honti subh±vit±ni… sattabojjhaªg± bh±vit± honti subh±vit±… ariyo aµµhaªgiko maggo bh±vito hoti subh±-vito. Yampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno ariyo aµµhaªgiko maggo bh±vito hotisubh±vito, idampi, bhante, kh²º±savassa bhikkhuno bala½ hoti, ya½ bala½±gamma kh²º±savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’ti. “Im±ni kho, bhante, dasa kh²º±savassa bhikkhuno bal±ni, yehi balehi samann±-gato kh²º±savo bhikkhu ±sav±na½ khaya½ paµij±n±ti– ‘kh²º± me ±sav±’”ti.Dasama½. Theravaggo catuttho.

Page 106: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Tassudd±na½– V±han±nando puººiyo, by±kara½ katthim±niko; napiyakkosakok±li, kh²º±savabalena c±ti. (10) 5. up±livaggo 1. K±mabhog²sutta½ 91. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Atha kho an±thapiº¹iko gahapati yena bhagav± tenupasaªkami; upasa-ªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ khoan±thapiº¹ika½ gahapati½ bhagav± etadavoca– “Dasayime, gahapati, k±mabhog² santo sa½vijjam±n± lokasmi½. Katame dasa?Idha, gahapati, ekacco k±mabhog² adhammena bhoge pariyesati s±hasena; adha-mmena bhoge pariyesitv± s±hasena na att±na½ sukheti na p²ºeti ‚ na sa½vibha-jati na puññ±ni karoti. “Idha (3.0399) pana, gahapati, ekacco k±mabhog² adhammena bhoge pariye-sati s±hasena; adhammena bhoge pariyesitv± s±hasena att±na½ sukheti p²ºeti,na sa½vibhajati na puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² adhammena bhoge pariyesati s±ha-sena; adhammena bhoge pariyesitv± s±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibha-jati puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi; dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi na att±na½ sukheti na p²ºeti na sa½vibhajati na puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi; dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi att±na½ sukheti p²ºeti, na sa½vibhajati na puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi; dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajati puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±ha-sena; dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena na att±na½ sukheti na p²ºeti nasa½vibhajati na puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±ha-sena; dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti, na sa½vi-bhajati na puññ±ni karoti. “Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±ha-sena; dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibha-jati puññ±ni karoti. Te ca bhoge gathito ‚ mucchito (3.0400) ajjhosanno ‚ an±d²-navadass±v² anissaraºapañño paribhuñjati.

Page 107: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Idha pana, gahapati, ekacco k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±ha-sena; dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibha-jati puññ±ni karoti. Te ca bhoge agathito amucchito anajjhosanno ±d²navadass±v²nissaraºapañño paribhuñjati. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² adhammena bhoge pariyesati s±hasena,adhammena bhoge pariyesitv± s±hasena na att±na½ sukheti na p²ºeti na sa½vi-bhajati na puññ±ni karoti, aya½, gahapati, k±mabhog² t²hi µh±nehi g±rayho. ‘Adha-mmena bhoge pariyesati s±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena g±rayho. ‘Naatt±na½ sukheti na p²ºet²’ti, imin± dutiyena µh±nena g±rayho. ‘Na sa½vibhajati napuññ±ni karot²’ti, imin± tatiyena µh±nena g±rayho. Aya½, gahapati, k±mabhog²imehi t²hi µh±nehi g±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² adhammena bhoge pariyesati s±hasena,adhammena bhoge pariyesitv± s±hasena att±na½ sukheti p²ºeti na sa½vibhajatina puññ±ni karoti, aya½, gahapati, k±mabhog² dv²hi µh±nehi g±rayho ekenaµh±nena p±sa½so. ‘Adhammena bhoge pariyesati s±hasen±’ti, imin± paµhamenaµh±nena g±rayho. ‘Att±na½ sukheti p²ºet²’ti, imin± ekena µh±nena p±sa½so. ‘Nasa½vibhajati na puññ±ni karot²’ti imin± dutiyena µh±nena g±rayho. Aya½, gaha-pati, k±mabhog² imehi dv²hi µh±nehi g±rayho imin± ekena µh±nena p±sa½so. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² adhammena bhoge pariyesati s±hasena,adhammena bhoge pariyesitv± s±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajatipuññ±ni karoti, aya½, gahapati, k±mabhog² ekena µh±nena g±rayho dv²hi µh±nehip±sa½so. ‘Adhammena bhoge pariyesati s±hasen±’ti, imin± ekena µh±nenag±rayho. ‘Att±na½ sukheti (3.0401) p²ºet²’ti, imin± paµhamena µh±nena p±sa½so.‘Sa½vibhajati puññ±ni karot²’ti, imin± dutiyena µh±nena p±sa½so. Aya½, gahapati,k±mabhog² imin± ekena µh±nena g±rayho, imehi dv²hi µh±nehi p±sa½so. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi, dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi na att±na½ sukheti na p²ºeti na sa½vibhajati na puññ±ni karoti, aya½,gahapati, k±mabhog² ekena µh±nena p±sa½so t²hi µh±nehi g±rayho. ‘Dhammenabhoge pariyesati as±hasen±’ti, imin± ekena µh±nena p±sa½so. ‘Adhammenabhoge pariyesati s±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena g±rayho. ‘Na att±na½sukheti na p²ºet²’ti, imin± dutiyena µh±nena g±rayho. ‘Na sa½vibhajati na puññ±nikarot²’ti, imin± tatiyena µh±nena g±rayho. Aya½, gahapati, k±mabhog² imin± ekenaµh±nena p±sa½so imehi t²hi µh±nehi g±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi, dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi att±na½ sukheti p²ºeti na sa½vibhajati na puññ±ni karoti, aya½, gaha-pati, k±mabhog² dv²hi µh±nehi p±sa½so dv²hi µh±nehi g±rayho. ‘Dhammena bhogepariyesati as±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena p±sa½so. ‘Adhammena bhogepariyesati s±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena g±rayho. ‘Att±na½ sukheti p²ºe-t²’ti, imin± dutiyena µh±nena p±sa½so. ‘Na sa½vibhajati na puññ±ni karot²’ti, imin±dutiyena µh±nena g±rayho. Aya½, gahapati, k±mabhog² imehi dv²hi µh±nehi

Page 108: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

p±sa½so imehi dv²hi µh±nehi g±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhamm±dhammena bhoge pariyesatis±hasenapi as±hasenapi, dhamm±dhammena bhoge pariyesitv± s±hasenapi as±-hasenapi att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajati puññ±ni karoti, aya½, gahapati,k±mabhog² t²hi µh±nehi p±sa½so ekena (3.0402) µh±nena g±rayho. ‘Dhammenabhoge pariyesati as±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena p±sa½so. ‘Adhammenabhoge pariyesati s±hasen±’ti, imin± ekena µh±nena g±rayho. ‘Att±na½ sukhetip²ºet²’ti, imin± dutiyena µh±nena p±sa½so. ‘Sa½vibhajati puññ±ni karot²’ti, imin±tatiyena µh±nena p±sa½so. Aya½, gahapati, k±mabhog² imehi t²hi µh±nehip±sa½so imin± ekena µh±nena g±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±hasena,dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena na att±na½ sukheti na p²ºeti na sa½vi-bhajati na puññ±ni karoti, aya½, gahapati, k±mabhog² ekena µh±nena p±sa½sodv²hi µh±nehi g±rayho. Dhammena bhoge pariyesati as±hasen±’ti, imin± ekenaµh±nena p±sa½so. ‘Na att±na½ sukheti na p²ºet²’ti, imin± paµhamena µh±nenag±rayho. ‘Na sa½vibhajati na puññ±ni karot²’ti, imin± dutiyena µh±nena g±rayho.Aya½, gahapati, k±mabhog² imin± ekena µh±nena p±sa½so imehi dv²hi µh±nehig±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±hasena,dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti na sa½vibhajatina puññ±ni karoti, aya½, gahapati, k±mabhog²

Page 109: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dv²hi µh±nehi p±sa½so ekena µh±nena g±rayho. ‘Dhammena bhoge pariyesati as±-hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena p±sa½so. ‘Att±na½ sukheti p²ºet²’ti, imin±dutiyena µh±nena p±sa½so. ‘Na sa½vibhajati na puññ±ni karot²’ti imin± ekenaµh±nena g±rayho. Aya½, gahapati, k±mabhog² imehi dv²hi µh±nehi p±sa½so imin±ekena µh±nena g±rayho. “Tatra, gahapati yv±ya½ k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±hasena,dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajatipuññ±ni karoti, te ca bhoge gathito mucchito ajjhosanno an±d²navadass±v² anissa-raºapañño paribhuñjati, aya½, gahapati, k±mabhog² t²hi µh±nehi p±sa½so ekenaµh±nena g±rayho. ‘Dhammena bhoge pariyesati as±hasen±’ti, imin± paµhamena (3.04µh±nena p±sa½so. ‘Att±na½ sukheti p²ºet²’ti, imin± dutiyena µh±nena p±sa½so.‘Sa½vibhajati puññ±ni karot²’ti, imin± tatiyena µh±nena p±sa½so. ‘Te ca bhogegathito mucchito ajjhosanno an±d²navadass±v² anissaraºapañño paribhuñjat²’ti,imin± ekena µh±nena g±rayho. Aya½, gahapati, k±mabhog² imehi t²hi µh±nehip±sa½so imin± ekena µh±nena g±rayho. “Tatra, gahapati, yv±ya½ k±mabhog² dhammena bhoge pariyesati as±hasena,dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajatipuññ±ni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhosanno ±d²navadass±v²nissaraºapañño paribhuñjati, aya½, gahapati, k±mabhog² cat³hi µh±nehi p±sa½so.‘Dhammena bhoge pariyesati as±hasen±’ti, imin± paµhamena µh±nena p±sa½so.‘Att±na½ sukheti p²ºet²’ti, imin± dutiyena µh±nena p±sa½so. ‘Sa½vibhajatipuññ±ni karot²’ti, imin± tatiyena µh±nena p±sa½so. ‘Te ca bhoge agathito amu-cchito anajjhosanno ±d²navadass±v² nissaraºapañño paribhuñjat²’ti, imin± catu-tthena µh±nena p±sa½so. Aya½, gahapati, k±mabhog² imehi cat³hi µh±nehip±sa½so. “Ime kho, gahapati, dasa k±mabhog² santo sa½vijjam±n± lokasmi½. Imesa½kho, gahapati, dasanna½ k±mabhog²na½ yv±ya½ k±mabhog² dhammena bhogepariyesati as±hasena, dhammena bhoge pariyesitv± as±hasena att±na½ sukhetip²ºeti sa½vibhajati puññ±ni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhosanno±d²navadass±v² nissaraºapañño paribhuñjati, aya½ imesa½ dasanna½ k±mabho-g²na½ aggo ca seµµho ca p±mokkho ‚ ca uttamo ca pavaro ca. Seyyath±pi, gaha-pati, gav± kh²ra½, kh²ramh± dadhi, dadhimh± navan²ta½, navan²tamh± sappi,sappimh± sappimaº¹o. Sappimaº¹o tattha aggamakkh±yati. Evameva½ kho, gahapati, imesa½ dasanna½ k±mabhog²na½ yv±ya½ k±ma-bhog² dhammena bhoge pariyesati as±hasena, dhammena bhoge pariyesitv± as±-hasena att±na½ sukheti p²ºeti sa½vibhajati (3.0404) puññ±ni karoti, te ca bhogeagathito amucchito anajjhosanno ±d²navadass±v² nissaraºapañño paribhuñjati,aya½ imesa½ dasanna½ k±mabhog²na½ aggo ca seµµho ca p±mokkho ‚ cauttamo ca pavaro c±”ti. Paµhama½. 2. Bhayasutta½

Page 110: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

92. ‚ Atha kho an±thapiº¹iko gahapati yena bhagav± tenupasaªkami; upasa-ªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ khoan±thapiº¹ika½ gahapati½ bhagav± etadavoca– “Yato, kho, gahapati, ariyas±vakassa pañca bhay±ni ver±ni v³pasant±ni honti,cat³hi ca sot±pattiyaªgehi samann±gato hoti, ariyo cassa ñ±yo paññ±ya sudiµµhohoti suppaµividdho, so ±kaªkham±no attan±va att±na½ by±kareyya– ‘kh²ºanira-yomhi kh²ºatiracch±nayoni kh²ºapettivisayo kh²º±p±yaduggativinip±to. Sot±panno-hamasmi avinip±tadhammo niyato sambodhipar±yaºo’ti. “Katam±ni pañca bhay±ni ver±ni v³pasant±ni honti? Ya½, gahapati, p±º±tip±t²p±º±tip±tapaccay± diµµhadhammikampi bhaya½ vera½ pasavati sampar±yikampibhaya½ vera½ pasavati cetasikampi dukkha½ domanassa½ paµisa½vedeti, p±º±-tip±t± paµivirato neva diµµhadhammikampi ‚ bhaya½ vera½ pasavati na sampar±-yikampi ‚ bhaya½ vera½ pasavati na cetasikampi ‚ dukkha½ domanassa½ paµi-sa½vedeti. P±º±tip±t± paµiviratassa eva½ ta½ bhaya½ vera½ v³pasanta½ hoti. “Ya½, gahapati, adinn±d±y² …pe… k±mesumicch±c±r²… mus±v±d²… sur±mera-yamajjapam±daµµh±y² sur±merayamajjapam±daµµh±napaccay± diµµhadhammi-kampi bhaya½ vera½ pasavati sampar±yikampi bhaya½ vera½ pasavati cetasi-kampi dukkha½ domanassa½ paµisa½vedeti, sur±merayamajjapam±daµµh±n±paµivirato neva diµµhadhammikampi bhaya½ vera½ pasavati na sampar±yikampibhaya½ vera½ pasavati na cetasikampi dukkha½ domanassa½ paµisa½vedeti.Sur±merayamajjapam±daµµh±n± paµiviratassa eva½ (3.0405) ta½ bhaya½ vera½v³pasanta½ hoti. Im±ni pañca bhay±ni ver±ni v³pasant±ni honti. “Katamehi cat³hi sot±pattiyaªgehi samann±gato hoti? Idha, gahapati, ariyas±-vako buddhe aveccappas±dena samann±gato hoti– ‘itipi so bhagav± …pe…buddho bhagav±’ti; dhamme aveccappas±dena samann±gato hoti– ‘sv±kkh±tobhagavat± dhammo sandiµµhiko ak±liko ehipassiko opaneyyiko paccatta½ vedi-tabbo viññ³h²’ti; saªghe aveccappas±dena samann±gato hoti– ‘suppaµipannobhagavato s±vakasaªgho, ujuppaµipanno bhagavato s±vakasaªgho, ñ±yappaµi-panno bhagavato s±vakasaªgho, s±m²cippaµipanno bhagavato s±vakasaªgho,yadida½ catt±ri purisayug±ni aµµha purisapuggal±, esa bhagavato s±vakasaªgho±huneyyo p±huneyyo dakkhiºeyyo añjalikaraº²yo anuttara½ puññakkhetta½ loka-ss±’ti; ariyakantehi s²lehi samann±gato hoti ‘akhaº¹ehi acchiddehi asabalehi aka-mm±sehi bhujissehi viññuppasatthehi apar±maµµhehi sam±dhisa½vattanikehi’.Imehi cat³hi sot±pattiyaªgehi samann±gato hoti. “Katamo cassa ariyo ñ±yo paññ±ya sudiµµho hoti suppaµividdho? Idha, gahapati,ariyas±vako iti paµisañcikkhati– ‘iti imasmi½ sati ida½ hoti; imassupp±d± ida½uppajjati; imasmi½ asati ida½ na hoti; imassa nirodh± ida½ nirujjhati, yadida½–avijj±paccay± saªkh±r±, saªkh±rapaccay± viññ±ºa½, viññ±ºapaccay± n±ma-r³pa½, n±mar³papaccay± sa¼±yatana½, sa¼±yatanapaccay± phasso, phassapa-ccay± vedan±, vedan±paccay± taºh±, taºh±paccay± up±d±na½, up±d±napa-ccay± bhavo, bhavapaccay± j±ti, j±tipaccay± jar±maraºa½ sokaparidevadukkha-domanassup±y±s± sambhavanti, evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa

Page 111: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

samudayo hoti; avijj±ya tveva asesavir±ganirodh± saªkh±ranirodho …pe… eva-metassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hot²’ti. Ayañcassa ariyo ñ±yopaññ±ya sudiµµho hoti suppaµividdho. “Yato kho, gahapati, ariyas±vakassa im±ni pañca bhay±ni ver±ni v³pasant±nihonti, imehi ca cat³hi sot±pattiyaªgehi samann±gato hoti, ayañcassa ariyo ñ±yopaññ±ya sudiµµho hoti suppaµividdho (3.0406), so ±kaªkham±no attan±va att±na½by±kareyya– ‘kh²ºanirayomhi kh²ºatiracch±nayoni kh²ºapettivisayo kh²º±p±yadu-ggativinip±to; sot±pannohamasmi avinip±tadhammo niyato sambodhipar±yaºo”ti.Dutiya½. 3. Ki½diµµhikasutta½ 93. Eka½ samaya½ bhagav± s±vatthiya½ viharati jetavane an±thapiº¹ikassa±r±me. Atha kho an±thapiº¹iko gahapati div± divassa s±vatthiy± nikkhami bhaga-vanta½ dassan±ya. Atha kho an±thapiº¹ikassa gahapatissa etadahosi– “ak±lokho t±va bhagavanta½ dassan±ya. Paµisall²no bhagav±. Manobh±van²y±nampibhikkh³na½ ak±lo dassan±ya. Paµisall²n± manobh±van²y± bhikkh³. Ya½n³n±ha½yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªkameyyan”ti. Atha kho an±thapiº¹iko gahapati yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±motenupasaªkami. Tena kho pana samayena aññatitthiy± paribb±jak± saªgammasam±gamma unn±dino ucc±saddamah±sadd± anekavihita½ tiracch±nakatha½kathent± nisinn± honti. Addasa½su kho te aññatitthiy± paribb±jak± an±thapi-º¹ika½ gahapati½ d³ratova ±gacchanta½. Disv±na aññamañña½ saºµh±pesu½–“appasadd± bhonto hontu, m± bhonto saddamakattha. Aya½ an±thapiº¹iko gaha-pati ±r±ma½ ±gacchati samaºassa gotamassa s±vako. Y±vat± kho pana sama-ºassa gotamassa s±vak± gih² od±tavasan± s±vatthiya½ paµivasanti, aya½ tesa½aññataro an±thapiº¹iko gahapati. Appasaddak±m± kho pana te ±yasmanto appa-saddavin²t± appasaddassa vaººav±dino. Appeva n±ma appasadda½ parisa½viditv± upasaªkamitabba½ maññeyy±”ti. Atha kho te aññatitthiy± paribb±jak± tuºh² ahesu½. Atha kho an±thapiº¹ikogahapati yena te aññatitthiy± paribb±jak± tenupasaªkami; upasaªkamitv± tehiaññatitthiyehi paribb±jakehi saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±ra-º²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho an±thapiº¹ika½gahapati½ te aññatitthiy± paribb±jak± (3.0407) etadavocu½– “vadehi, gahapati,ki½diµµhiko samaºo gotamo”ti? “Na kho aha½, bhante, bhagavato sabba½ diµµhi½j±n±m²”ti. “Iti kira tva½, gahapati, na samaºassa gotamassa sabba½ diµµhi½ j±n±si;vadehi, gahapati, ki½diµµhik± bhikkh³”ti? “Bhikkh³nampi kho aha½, bhante, nasabba½ diµµhi½ j±n±m²”ti. “Iti kira tva½, gahapati, na samaºassa gotamassa sabba½ diµµhi½ j±n±si napibhikkh³na½ sabba½ diµµhi½ j±n±si; vadehi, gahapati, ki½diµµhikosi tuvan”ti? “Eta½kho, bhante, amhehi na dukkara½ by±k±tu½ ya½diµµhik± maya½. Iªgha t±va ±ya-

Page 112: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

smanto yath±sak±ni diµµhigat±ni by±karontu, pacch±peta½ amhehi na dukkara½bhavissati by±k±tu½ ya½diµµhik± mayan”ti. Eva½ vutte aññataro paribb±jako an±thapiº¹ika½ gahapati½ etadavoca–“sassato loko, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhiko aha½, gahapat²”ti. Aññataropi kho paribb±jako an±thapiº¹ika½ gahapati½ etadavoca– “asassatoloko, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhiko aha½, gahapat²”ti. Aññataropi kho paribb±jako an±thapiº¹ika½ gahapati½ etadavoca– “antav±loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½ sar²ra½… añña½ j²va½ añña½ sar²-ra½… hoti tath±gato para½ maraº±… na hoti tath±gato para½ maraº±… hoti cana ca hoti tath±gato para½ maraº±… neva hoti na na hoti tath±gato para½maraº±, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhiko aha½, gahapat²”ti. Eva½ vutte an±thapiº¹iko gahapati te paribb±jake etadavoca– “yv±ya½, bhante,±yasm± evam±ha– ‘sassato loko, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhikoaha½, gahapat²’ti, imassa ayam±yasmato diµµhi attano v± ayonisomanasik±rahetuuppann± paratoghosapaccay± v±. S± kho panes± diµµhi bh³t± saªkhat± cetayit±paµiccasamuppann±. Ya½ kho pana kiñci bh³ta½ saªkhata½ cetayita½ paµiccasa-muppanna½ tadanicca½. Yadanicca½ ta½ dukkha½. Ya½ dukkha½ tadeveso±yasm± all²no, tadeveso ±yasm± ajjhupagato. “Yop±ya½ (3.0408), bhante, ±yasm± evam±ha– ‘asassato loko, idameva sacca½moghamaññanti– eva½diµµhiko aha½, gahapat²’ti, imass±pi ayam±yasmato diµµhiattano v± ayonisomanasik±rahetu uppann± paratoghosapaccay± v±. S± khopanes± diµµhi bh³t± saªkhat± cetayit± paµiccasamuppann±. Ya½ kho pana kiñcibh³ta½ saªkhata½ cetayita½ paµiccasamuppanna½ tadanicca½. Yadanicca½ ta½dukkha½. Ya½ dukkha½ tadeveso ±yasm± all²no, tadeveso ±yasm± ajjhupagato.

Page 113: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

j²va½ ta½ sar²ra½… añña½ j²va½ añña½ sar²ra½… hoti tath±gato para½ mara-º±… na hoti tath±gato para½ maraº±… hoti ca na ca hoti tath±gato para½ mara-º±… neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghama-ññanti– eva½diµµhiko aha½, gahapat²’ti, imass±pi ayam±yasmato diµµhi attano v±ayonisomanasik±rahetu uppann± paratoghosapaccay± v±. S± kho panes± diµµhibh³t± saªkhat± cetayit± paµiccasamuppann±. Ya½ kho pana kiñci bh³ta½saªkhata½ cetayita½ paµiccasamuppanna½ tadanicca½. Yadanicca½ ta½dukkha½. Ya½ dukkha½ tadeveso ±yasm± all²no, tadeveso ±yasm± ajjhupagato”-ti. Eva½ vutte te paribb±jak± an±thapiº¹ika½ gahapati½ etadavocu½– “by±kat±nikho, gahapati, amhehi sabbeheva yath±sak±ni diµµhigat±ni. Vadehi, gahapati,ki½diµµhikosi tuvan”ti? “Ya½ kho, bhante, kiñci bh³ta½ saªkhata½ cetayita½ paµi-ccasamuppanna½ tadanicca½. Yadanicca½ ta½ dukkha½. ‘Ya½ dukkha½ ta½neta½ mama, nesohamasmi, na meso att±’ti– eva½diµµhiko aha½, bhante”ti. “Ya½ kho, gahapati, kiñci bh³ta½ saªkhata½ cetayita½ paµiccasamuppanna½tadanicca½. Yadanicca½ ta½ dukkha½. Ya½ dukkha½ tadeva tva½, gahapati,all²no, tadeva tva½, gahapati, ajjhupagato”ti. “Ya½ kho, bhante, kiñci bh³ta½ saªkhata½ cetayita½ paµiccasamuppanna½tadanicca½. Yadanicca½ ta½ dukkha½. ‘Ya½ dukkha½ ta½ neta½ mama, neso-hamasmi, nameso att±’ti– evameta½ yath±bh³ta½ sammappaññ±ya sudiµµha½.Tassa ca uttari nissaraºa½ yath±bh³ta½ paj±n±m²”ti. Eva½ (3.0409) vutte te paribb±jak± tuºh²bh³t± maªkubh³t± pattakkhandh±adhomukh± pajjh±yant± appaµibh±n± nis²di½su. Atha kho an±thapiº¹iko gahapatite paribb±jake tuºh²bh³te maªkubh³te pattakkhandhe adhomukhe pajjh±yanteappaµibh±ne viditv± uµµh±y±san± yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho an±thapi-º¹iko gahapati y±vatako ahosi tehi aññatitthiyehi paribb±jakehi saddhi½ kath±sa-ll±po ta½ sabba½ bhagavato ±rocesi. “S±dhu s±dhu, gahapati! Eva½ kho te, gaha-pati, moghapuris± k±lena k±la½ sahadhammena suniggahita½ niggahetabb±”ti. Atha kho bhagav± an±thapiº¹ika½ gahapati½ dhammiy± kath±ya sandassesisam±dapesi samuttejesi sampaha½sesi. Atha kho an±thapiº¹iko gahapati bhaga-vat± dhammiy± kath±ya sandassito sam±dapito samuttejito sampaha½sito uµµh±-y±san± bhagavanta½ abhiv±detv± padakkhiºa½ katv± pakk±mi. Atha kho bhagav± acirapakkante an±thapiº¹ike gahapatimhi bhikkh³ ±mantesi–“yopi so, bhikkhave, bhikkhu vassasatupasampanno ‚ imasmi½ dhammavinaye,sopi evameva½ aññatitthiye paribb±jake sahadhammena suniggahita½ nigga-ºheyya yath± ta½ an±thapiº¹ikena gahapatin± niggahit±”ti. Tatiya½. 4. Vajjiyam±hitasutta½ 94. Eka½ samaya½ bhagav± camp±ya½ viharati gaggar±ya pokkharaºiy± t²re.

Page 114: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Atha kho vajjiyam±hito gahapati div± divassa camp±ya nikkhami bhagavanta½dassan±ya. Atha kho vajjiyam±hitassa gahapatissa etadahosi– “ak±lo kho t±vabhagavanta½ dassan±ya. Paµisall²no bhagav±. Manobh±van²y±nampi bhikkh³na½ak±lo dassan±ya. Paµisall²n± manobh±van²y±pi bhikkh³. Ya½n³n±ha½ yena añña-titthiy±na½ paribb±jak±na½ ±r±mo tenupasaªkameyyan”ti. Atha (3.0410) kho vajjiyam±hito gahapati yena aññatitthiy±na½ paribb±jak±na½±r±mo tenupasaªkami. Tena kho pana samayena te aññatitthiy± paribb±jak±saªgamma sam±gamma unn±dino ucc±saddamah±sadd± anekavihita½ tiracch±-nakatha½ kathent± nisinn± honti. Addasa½su kho te aññatitthiy± paribb±jak± vajjiyam±hita½ gahapati½ d³ratova±gacchanta½. Disv±na aññamañña½ saºµh±pesu½– “appasadd± bhonto hontu.M± bhonto saddamakattha. Aya½ vajjiyam±hito gahapati ±gacchati samaºassagotamassa s±vako. Y±vat± kho pana samaºassa gotamassa s±vak± gih² od±tava-san± camp±ya½ paµivasanti, aya½ tesa½ aññataro vajjiyam±hito gahapati. Appa-saddak±m± kho pana te ±yasmanto appasaddavin²t± appasaddassa vaººav±dino.Appeva n±ma appasadda½ parisa½ viditv± upasaªkamitabba½ maññeyy±”ti. Atha kho te aññatitthiy± paribb±jak± tuºh² ahesu½. Atha kho vajjiyam±hito gaha-pati yena te aññatitthiy± paribb±jak± tenupasaªkami; upasaªkamitv± tehi aññati-tthiyehi paribb±jakehi saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²ti-s±retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinna½ kho vajjiyam±hita½ gahapati½te aññatitthiy± paribb±jak± etadavocu½– “sacca½ kira, gahapati, samaºo gotamosabba½ tapa½ garahati, sabba½ tapassi½ l³kh±j²vi½ eka½sena upakkosati upa-vadat²”ti? “Na kho, bhante, bhagav± sabba½ tapa½ garahati napi sabba½tapassi½ l³kh±j²vi½ eka½sena upakkosati upavadati. G±rayha½ kho, bhante,bhagav± garahati, pasa½sitabba½ pasa½sati. G±rayha½ kho pana, bhante,bhagav± garahanto pasa½sitabba½ pasa½santo vibhajjav±do bhagav±. Na sobhagav± ettha eka½sav±do”ti. Eva½ vutte aññataro paribb±jako vajjiyam±hita½ gahapati½ etadavoca– “±ga-mehi tva½, gahapati, yassa tva½ samaºassa gotamassa vaººa½ bh±sati,samaºo gotamo venayiko appaññattiko”ti? “Etthap±ha½, bhante, ±yasmantevakkh±mi sahadhammena– ‘ida½ kusalan’ti, bhante, bhagavat± paññatta½; ‘ida½akusalan’ti, bhante, bhagavat± paññatta½. Iti kusal±kusala½ bhagav± paññ±paya-m±no sapaññattiko bhagav±; na so bhagav± venayiko appaññattiko”ti. Eva½ (3.0411) vutte te paribb±jak± tuºh²bh³t± maªkubh³t± pattakkhandh±adhomukh± pajjh±yant± appaµibh±n± nis²di½su. Atha kho vajjiyam±hito gahapatite paribb±jake tuºh²bh³te maªkubh³te pattakkhandhe adhomukhe pajjh±yanteappaµibh±ne viditv± uµµh±y±san± yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho vajjiyam±-hito gahapati y±vatako ahosi tehi aññatitthiyehi paribb±jakehi saddhi½ kath±sa-ll±po ta½ sabba½ bhagavato ±rocesi. “S±dhu s±dhu, gahapati! Eva½ kho te, gahapati, moghapuris± k±lena k±la½sahadhammena suniggahita½ niggahetabb±. N±ha½, gahapati, sabba½ tapa½

Page 115: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tapitabbanti vad±mi; na ca pan±ha½, gahapati, sabba½ tapa½ na tapitabbantivad±mi; n±ha½, gahapati, sabba½ sam±d±na½ sam±ditabbanti vad±mi; napan±ha½, gahapati, sabba½ sam±d±na½ na sam±ditabbanti vad±mi; n±ha½,gahapati, sabba½ padh±na½ padahitabbanti vad±mi; na pan±ha½, gahapati,sabba½ padh±na½ na padahitabbanti vad±mi; n±ha½, gahapati, sabbo paµini-ssaggo paµinissajjitabboti vad±mi. Na pan±ha½, gahapati, sabbo paµinissaggo napaµinissajjitabboti vad±mi; n±ha½, gahapati, sabb± vimutti vimuccitabb±ti vad±mi;na pan±ha½, gahapati, sabb± vimutti na vimuccitabb±ti vad±mi. “Yañhi, gahapati, tapa½ tapato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal±dhamm± parih±yanti, evar³pa½ tapa½ na tapitabbanti vad±mi. Yañca khvassagahapati, tapa½ tapato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal± dhamm± abhiva-¹¹hanti, evar³pa½ tapa½ tapitabbanti vad±mi. “Yañhi, gahapati, sam±d±na½ sam±diyato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti,kusal± dhamm± parih±yanti, evar³pa½ sam±d±na½ na sam±ditabbanti vad±mi.Yañca khvassa, gahapati, sam±d±na½ sam±diyato akusal± dhamm± parih±yanti,kusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, evar³pa½ sam±d±na½ sam±ditabbanti vad±mi. “Yañhi, gahapati, padh±na½ padahato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal±dhamm± parih±yanti, evar³pa½ padh±na½ na padahitabbanti vad±mi. Yañcakhvassa, gahapati, padh±na½ padahato akusal± dhamm± parih±yanti kusal±dhamm± abhiva¹¹hanti, evar³pa½ padh±na½ padahitabbanti vad±mi. “Yañhi (3.0412), gahapati, paµinissagga½ paµinissajjato akusal± dhamm± abhi-va¹¹hanti, kusal± dhamm± parih±yanti, evar³po paµinissaggo na paµinissajjita-bboti vad±mi. Yañca khvassa, gahapati, paµinissagga½ paµinissajjato akusal±dhamm± parih±yanti, kusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, evar³po paµinissaggo paµini-ssajjitabboti vad±mi. “Yañhi, gahapati, vimutti½ vimuccato akusal± dhamm± abhiva¹¹hanti, kusal±dhamm± parih±yanti, evar³p± vimutti na vimuccitabb±ti vad±mi. Yañca khvassa,gahapati, vimutti½ vimuccato akusal± dhamm± parih±yanti, kusal± dhamm± abhi-va¹¹hanti, evar³p± vimutti vimuccitabb±ti vad±m²”ti. Atha kho vajjiyam±hito gahapati bhagavat± dhammiy± kath±ya sandassitosam±dapito samuttejito sampaha½sito uµµh±y±san± bhagavanta½ abhiv±detv±padakkhiºa½ katv± pakk±mi. Atha kho bhagav± acirapakkante vajjiyam±hite gahapatimhi bhikkh³ ±mantesi–“yopi so, bhikkhave, bhikkhu d²gharatta½ apparajakkho imasmi½ dhammavinaye,sopi evameva½ aññatitthiye paribb±jake sahadhammena suniggahita½ nigga-ºheyya yath± ta½ vajjiyam±hitena gahapatin± niggahit±”ti. Catuttha½. 5. Uttiyasutta½ 95. Atha kho uttiyo paribb±jako yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± eka-manta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho uttiyo paribb±jako bhagavanta½ etada-

Page 116: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

voca– “ki½ nu kho, bho gotama, sassato loko, idameva sacca½ moghamaññan”ti?“Aby±kata½ kho eta½, uttiya, may±– ‘sassato loko, idameva sacca½ moghama-ññan’”ti. “Ki½ pana, bho gotama, asassato loko, idameva sacca½ moghamaññan”ti?“Etampi kho, uttiya, aby±kata½ may±– ‘asassato loko, idameva sacca½ moghama-ññan’”ti. “Ki½ nu kho, bho gotama, antav± loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½sar²ra½… añña½ j²va½ añña½ sar²ra½… hoti tath±gato para½ maraº± (3.0413) …na hoti tath±gato para½ maraº±… hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±…neva hoti na na hoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññan”ti?“Etampi kho, uttiya, aby±kata½ may±– ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½maraº±, idameva sacca½ moghamaññan’”ti. “‘Ki½ nu kho, bho gotama, sassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti, itipuµµho sam±no ‘aby±kata½ kho eta½, uttiya, may±– sassato loko, idameva sacca½moghamaññan’ti vadesi. “‘Ki½ pana, bho gotama, asassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti, itipuµµho sam±no– ‘etampi kho, uttiya, aby±kata½ may± asassato loko, idamevasacca½ moghamaññan’ti vadesi. “‘Ki½ nu kho, bho gotama, antav± loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½sar²ra½… añña½ j²va½ añña½ sar²ra½… hoti tath±gato para½ maraº±… na hotitath±gato para½ maraº±… hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±… nevahoti na na hoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññanti, itipuµµho sam±no– ‘etampi kho, uttiya, aby±kata½ may±– ‘neva hoti na na hoti tath±-gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññan’ti vadesi. Atha kiñcarahibhot± gotamena by±katan”ti?

Page 117: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Abhiññ±ya kho aha½, uttiya, s±vak±na½ dhamma½ desemi satt±na½ visu-ddhiy± sokaparidev±na½ samatikkam±ya dukkhadomanass±na½ atthaªgam±yañ±yassa adhigam±ya nibb±nassa sacchikiriy±y±”ti. “Ya½ paneta½ bhava½ gotamo abhiññ±ya s±vak±na½ dhamma½ desesisatt±na½ visuddhiy± sokaparidev±na½ samatikkam±ya dukkhadomanass±na½atthaªgam±ya ñ±yassa adhigam±ya nibb±nassa sacchikiriy±ya, sabbo v± ‚ tenaloko n²yati ‚ upa¹¹ho v± tibh±go v±”ti ‚? Eva½ vutte bhagav± tuºh² ahosi. Atha (3.0414) kho ±yasmato ±nandassa etadahosi– “m± heva½ kho uttiyo pari-bb±jako p±paka½ diµµhigata½ paµilabhi– ‘sabbas±mukka½sika½ vata me samaºogotamo pañha½ puµµho sa½s±deti, no vissajjeti, na n³na visahat²’ti. Tadassa utti-yassa paribb±jakassa d²gharatta½ ahit±ya dukkh±y±”ti. Atha kho ±yasm± ±nando uttiya½ paribb±jaka½ etadavoca– “tenah±vuso uttiya,upama½ te kariss±mi. Upam±ya midhekacce viññ³ puris± bh±sitassa attha½ ±j±-nanti. Seyyath±pi, ±vuso uttiya, rañño paccantima½ nagara½ da¼huddh±pa½ ‚da¼hap±k±ratoraºa½ ekadv±ra½. Tatrassa dov±riko paº¹ito byatto medh±v² aññ±-t±na½ niv±ret± ñ±t±na½ paveset±. So tassa nagarassa samant± anupariy±ya-patha½ anukkamati. Anupariy±yapatha½ anukkamam±no na passeyya p±k±ra-sandhi½ v± p±k±ravivara½ v±, antamaso bi¼±ranikkhamanamattampi. No cakhvassa eva½ ñ±ºa½ hoti– ‘ettak± p±º± ima½ nagara½ pavisanti v± nikkhamantiv±’ti. Atha khvassa evamettha hoti– ‘ye kho keci o¼±rik± p±º± ima½ nagara½ pavi-santi v± nikkhamanti v±, sabbe te imin± dv±rena pavisanti v± nikkhamanti v±’ti. “Evameva½ kho, ±vuso uttiya, na tath±gatassa eva½ ussukka½ hoti– ‘sabbo v±tena loko n²yati, upa¹¹ho v±, tibh±go v±’ti. Atha kho evamettha tath±gatassa hoti–‘ye kho keci lokamh± n²yi½su v± n²yanti v± n²yissanti v±, sabbe te pañca n²varaºepah±ya cetaso upakkilese paññ±ya dubbal²karaºe, cat³su satipaµµh±nesu suppati-µµhitacitt±, satta bojjhaªge yath±bh³ta½ bh±vetv±. Evamete ‚ lokamh± n²yi½su v±n²yanti v± n²yissanti v±’ti. Yadeva kho tva½ ‚, ±vuso uttiya, bhagavanta½ pañha½‚ apucchi tadeveta½ pañha½ bhagavanta½ aññena pariy±yena apucchi. Tasm±te ta½ bhagav± na by±k±s²”ti. Pañcama½. 6. Kokanudasutta½ 96. “Eka½ (3.0415) samaya½ ±yasm± ±nando r±jagahe viharati tapod±r±me.Atha kho ±yasm± ±nando rattiy± pacc³sasamaya½ paccuµµh±ya yena tapod± tenu-pasaªkami gatt±ni parisiñcitu½. Tapod±ya ‚ gatt±ni parisiñcitv± paccuttaritv± eka-c²varo aµµh±si gatt±ni pubb±payam±no. Kokanudopi kho paribb±jako rattiy± pacc³-sasamaya½ paccuµµh±ya yena tapod± tenupasaªkami gatt±ni parisiñcitu½. Addas± kho kokanudo paribb±jako ±yasmanta½ ±nanda½ d³ratova ±ga-cchanta½. Disv±na ±yasmanta½ ±nanda½ etadavoca– “kvettha ‚, ±vuso”ti? “Aha-m±vuso, bhikkh³”ti. “Katamesa½, ±vuso, bhikkh³nan”ti? “Samaº±na½, ±vuso, sakyaputtiy±nan”ti. “Puccheyy±ma maya½ ±yasmanta½ kiñcideva desa½, sace ±yasm± ok±sa½

Page 118: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

karoti pañhassa veyy±karaº±y±”ti. “Pucch±vuso, sutv± vediss±m±”ti. “Ki½ nu kho, bho, ‘sassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti– eva½diµµhi‚ bhavan”ti? “Na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– ‘sassato loko, idameva sacca½moghamaññan’”ti. “Ki½ pana, bho, ‘asassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti– eva½diµµhibhavan”ti? “Na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– ‘asassato loko, idameva sacca½moghamaññan’”ti. “Ki½ nu kho, bho, antav± loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½ sar²ra½…añña½ j²va½ añña½ sar²ra½… hoti tath±gato para½ maraº±… na hoti tath±gatopara½ maraº±… hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±… neva hoti na nahoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhibhavan”ti? “Na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– ‘neva hoti na na hoti tath±gatopara½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññan’”ti. “Tena (3.0416) hi bhava½ na j±n±ti, na passat²”ti? “Na kho aha½, ±vuso, naj±n±mi na pass±mi. J±n±maha½, ±vuso, pass±m²”ti. “‘Ki½ nu kho, bho, sassato loko, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhibhavan’ti, iti puµµho sam±no– ‘na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– sassato loko, ida-meva sacca½ moghamaññan’ti vadesi. “‘Ki½ pana, bho, asassato loko, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhibhavan’ti, iti puµµho sam±no– ‘na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– asassato loko, ida-meva sacca½ moghamaññan’ti vadesi. “Ki½ nu kho, bho, antav± loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½ sar²ra½…añña½ j²va½ añña½ sar²ra½… hoti tath±gato para½ maraº±… na hoti tath±gatopara½ maraº±… hoti ca na ca hoti tath±gato para½ maraº±… neva hoti na nahoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññanti– eva½diµµhibhavanti, iti puµµho sam±no– ‘na kho aha½, ±vuso, eva½diµµhi– neva hoti na nahoti tath±gato para½ maraº±, idameva sacca½ moghamaññan’ti vadesi. “‘Tena hi bhava½ na j±n±ti na passat²’ti, iti puµµho sam±no– ‘na kho aha½, ±vuso,na j±n±mi na pass±mi. J±n±maha½, ±vuso, pass±m²’ti vadesi. Yath± katha½ pan±-vuso, imassa bh±sitassa attho daµµhabbo”ti? “‘Sassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti kho, ±vuso, diµµhigatameta½.‘Asassato loko, idameva sacca½ moghamaññan’ti kho, ±vuso, diµµhigatameta½.Antav± loko …pe… anantav± loko… ta½ j²va½ ta½ sar²ra½… añña½ j²va½ añña½sar²ra½… hoti tath±gato para½ maraº±… na hoti tath±gato para½ maraº±… hotica na ca hoti tath±gato para½ maraº±… ‘neva hoti na na hoti tath±gato para½maraº±, idameva sacca½ moghamaññan’ti kho, ±vuso, diµµhigatameta½. “Y±vat± (3.0417), ±vuso, diµµhi ‚ y±vat± diµµhiµµh±na½ diµµhi-adhiµµh±na½ diµµhipa-riyuµµh±na½ diµµhisamuµµh±na½ diµµhisamuggh±to ‚, tamaha½ j±n±mi tamaha½pass±mi. Tamaha½ j±nanto tamaha½ passanto ky±ha½ vakkh±mi– ‘na j±n±mi napass±m²’ti? J±n±maha½, ±vuso, pass±m²”ti. “Ko n±mo ±yasm±, kathañca pan±yasmanta½ sabrahmac±r² j±nant²”ti? “‘¾na-ndo’ti kho me, ±vuso, n±ma½. ‘¾nando’ti ca pana ma½ sabrahmac±r² j±nant²”ti.

Page 119: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Mah±cariyena vata kira, bho, saddhi½ mantayam±n± na j±nimha– ‘±yasm± ±na-ndo’ti. Sace hi maya½ j±neyy±ma– ‘aya½ ±yasm± ±nando’ti, ettakampi no nappa-µibh±yeyya ‚. Khamatu ca me ±yasm± ±nando”ti. Chaµµha½. 7. ¾huneyyasutta½ 97. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato bhikkhu ±huneyyo hoti p±hu-neyyo dakkhiºeyyo añjalikaraº²yo anuttara½ puññakkhetta½ lokassa. “Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, bhikkhu s²lav± hoti, p±timokkhasa½vara-sa½vuto viharati ±c±ragocarasampanno aºumattesu vajjesu bhayadass±v², sam±-d±ya sikkhati sikkh±padesu. “Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhamm± ±dikaly±º± majjheka-ly±º± pariyos±nakaly±º± s±ttha½ sabyañjana½ kevalaparipuººa½ parisuddha½brahmacariya½ abhivadanti, tath±r³p±ssa dhamm± bahussut± honti dh±t± vacas±paricit± manas±nupekkhit± diµµhiy± suppaµividdh±. “Kaly±ºamitto hoti kaly±ºasah±yo kaly±ºasampavaªko. “Samm±diµµhiko hoti samm±dassanena samann±gato. “Anekavihita½ iddhividha½ paccanubhoti– ekopi hutv± bahudh± hoti; bahu-dh±pi hutv± eko hoti; ±vibh±va½, tirobh±va½; tirokuµµa½ tirop±k±ra½ (3.0418) tiro-pabbata½ asajjam±no gacchati, seyyath±pi ±k±se; pathaviy±pi ummujjanimujja½karoti, seyyath±pi udake; udakepi abhijjam±ne gacchati, seyyath±pi pathaviya½;±k±sepi pallaªkena kamati, seyyath±pi pakkh² sakuºo; imepi candimas³riye eva½-mahiddhike eva½mah±nubh±ve p±ºin± par±masati ‚ parimajjati, y±va brahmalo-k±pi k±yena vasa½ vatteti. “Dibb±ya sotadh±tuy± visuddh±ya atikkantam±nusik±ya ubho sadde suº±tidibbe ca m±nuse ca ye d³re santike ca. “Parasatt±na½ parapuggal±na½ cetas± ceto paricca paj±n±ti. Sar±ga½ v±citta½ ‘sar±ga½ cittan’ti paj±n±ti; v²tar±ga½ v± citta½ ‘v²tar±ga½ cittan’ti paj±n±ti;sadosa½ v± citta½… v²tadosa½ v± citta½… samoha½ v± citta½… v²tamoha½ v±citta½… sa½khitta½ v± citta½… vikkhitta½ v± citta½… mahaggata½ v± citta½…amahaggata½ v± citta½… sa-uttara½ v± citta½… anuttara½ v± citta½… sam±-hita½ v± citta½… asam±hita½ v± citta½… vimutta½ v± citta½… avimutta½ v±citta½ ‘avimutta½ cittan’ti paj±n±ti. “Anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati, seyyathida½– ekampi j±ti½ dvepij±tiyo tissopi j±tiyo catassopi j±tiyo pañcapi j±tiyo dasapi j±tiyo v²sampi j±tiyoti½sampi j±tiyo catt±l²sampi j±tiyo paññ±sampi j±tiyo j±tisatampi j±tisahassampij±tisatasahassampi anekepi sa½vaµµakappe anekepi vivaµµakappe anekepi sa½va-µµavivaµµakappe– ‘amutr±si½ eva½n±mo eva½gotto eva½vaººo evam±h±ro eva½-sukhadukkhapaµisa½ved² evam±yupariyanto, so tato cuto amutra udap±di½; tatr±-p±si½ eva½n±mo eva½gotto eva½vaººo evam±h±ro eva½sukhadukkhapaµisa½-ved² evam±yupariyanto, so tato cuto idh³papannoti, iti s±k±ra½ sa-uddesa½ ane-kavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati.

Page 120: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena satte passati cavam±neupapajjam±ne h²ne paº²te suvaººe dubbaººe, sugate duggate yath±kamm³pagesatte paj±n±ti– ‘ime vata kho bhonto satt± k±yaduccaritena (3.0419) samann±gat±vac²duccaritena samann±gat± manoduccaritena samann±gat± ariy±na½ upav±-dak± micch±diµµhik± micch±diµµhikammasam±d±n±, te k±yassa bhed± para½maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapann±; ime v± pana bhontosatt± k±yasucaritena samann±gat± vac²sucaritena samann±gat± manosucaritenasamann±gat± ariy±na½ anupav±dak± samm±diµµhik± samm±diµµhikammasam±-d±n±, te k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapann±’ti. Itidibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena satte passati cavam±ne upa-pajjam±ne h²ne paº²te suvaººe dubbaººe, sugate duggate yath±kamm³pagesatte paj±n±ti.

Page 121: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“¾sav±na½ khay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhammesaya½ abhiññ± sacchikatv± upasampajja viharati. Imehi kho, bhikkhave, dasahidhammehi samann±gato bhikkhu ±huneyyo hoti p±huneyyo dakkhiºeyyo añjalika-raº²yo anuttara½ puññakkhetta½ lokass±”ti. Sattama½. 8. Therasutta½ 98. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato thero bhikkhu yassa½ yassa½dis±ya½ viharati, ph±suyeva viharati. Katamehi dasahi? Thero hoti rattaññ³ cira-pabbajito, s²lav± hoti …pe… sam±d±ya sikkhati sikkh±padesu, bahussuto hoti…pe… diµµhiy± suppaµividdho, ubhay±ni kho panassa p±timokkh±ni vitth±renasv±gat±ni honti suvibhatt±ni suppavatt²ni suvinicchit±ni suttaso anubyañjanaso,adhikaraºasamupp±dav³pasamakusalo hoti, dhammak±mo hoti piyasamud±h±roabhidhamme abhivinaye u¼±rap±mojjo, santuµµho hoti itar²tarac²varapiº¹ap±tasen±-sanagil±nappaccayabhesajjaparikkh±rena, p±s±diko hoti abhikkantapaµikkante ‚susa½vuto antaraghare nisajj±ya, catunna½ jh±n±na½ ±bhicetasik±na½ diµµha-dhammasukhavih±r±na½ nik±mal±bh² hoti akicchal±bh² akasiral±bh², ±sav±nañcakhay± an±sava½ cetovimutti½ paññ±vimutti½ diµµheva dhamme saya½ abhiññ±sacchikatv± upasampajja viharati. Imehi (3.0420) kho, bhikkhave, dasahidhammehi samann±gato thero bhikkhu yassa½ yassa½ dis±ya½ viharati, ph±su-yeva viharat²”ti. Aµµhama½. 9. Up±lisutta½ 99. Atha kho ±yasm± up±li yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm±up±li bhagavanta½ etadavoca– “icch±maha½, bhante, araññavanapatth±nipant±ni sen±san±ni paµisevitun”ti. “Durabhisambhav±ni hi kho ‚, up±li, araññavanapatth±ni pant±ni sen±san±ni.Dukkara½ paviveka½ durabhirama½. Ekatte haranti maññe mano van±nisam±dhi½ alabham±nassa bhikkhuno. Yo kho, up±li, eva½ vadeyya– ‘aha½sam±dhi½ alabham±no araññavanapatth±ni pant±ni sen±san±ni paµiseviss±m²’ti,tasseta½ p±µikaªkha½– ‘sa½s²dissati v± uplavissati v±’ti ‚. “Seyyath±pi, up±li, mah±-udakarahado. Atha ±gaccheyya hatthin±go sattara-tano v± a¹¹haµµharatano ‚ v±. Tassa evamassa– ‘ya½n³n±ha½ ima½ udakara-hada½ og±hetv± kaººasa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼eyya½ piµµhisa½dhovikampikhi¹¹a½ k²¼eyya½. Kaººasa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼itv± piµµhisa½dhovikampikhi¹¹a½ k²¼itv± nhatv± ‚ ca pivitv± ca paccuttaritv± yena k±ma½ pakkameyyan’ti.So ta½ udakarahada½ og±hetv± kaººasa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼eyya piµµhisa½-dhovikampi khi¹¹a½ k²¼eyya; kaººasa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼itv± piµµhisa½dho-vikampi khi¹¹a½ k²¼itv± nhatv± ca pivitv± ca paccuttaritv± yena k±ma½ pakka-meyya. Ta½ kissa hetu? Mah±, up±li ‚, attabh±vo gambh²re g±dha½ vindati.

Page 122: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Atha ±gaccheyya saso v± bi¼±ro v±. Tassa evamassa– ‘ko c±ha½, ko ca hatthi-n±go! Ya½n³n±ha½ ima½ udakarahada½ og±hetv± kaººasa½dhovikampikhi¹¹a½ k²¼eyya½ piµµhisa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼eyya½; kaººasa½dhovikampikhi¹¹a½ k²¼itv± piµµhisa½dhovikampi khi¹¹a½ k²¼itv± nhatv± ca pivitv± ca paccutta-ritv± yena k±ma½ pakkameyyan’ti. So ta½ udakarahada½ sahas± appaµisaªkh±pakkhandeyya. Tasseta½ p±µikaªkha½– ‘sa½s²dissati v± uplavissati v±’ti (3.0421).Ta½ kissa hetu? Paritto, up±li, attabh±vo gambh²re g±dha½ na vindati. Evameva½kho, up±li, yo eva½ vadeyya– ‘aha½ sam±dhi½ alabham±no araññavanapatth±nipant±ni sen±san±ni paµiseviss±m²’ti, tasseta½ p±µikaªkha½– ‘sa½s²dissati v± upla-vissati v±’ti. “Seyyath±pi, up±li, daharo kum±ro mando utt±naseyyako sakena muttakar²-sena k²¼ati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, nanv±ya½ keval± parip³r± b±lakhi¹¹±”ti?“Eva½, bhante”. “Sa kho so, up±li, kum±ro aparena samayena vuddhimanv±ya indriy±na½ pari-p±kamanv±ya y±ni k±nici kum±rak±na½ k²¼±panak±ni bhavanti, seyyathida½–vaªkaka½ ‚ ghaµika½ mokkhacika½ ciªgulaka½ ‚ patt±¼haka½ rathaka½dhanuka½, tehi k²¼ati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, nanv±ya½ khi¹¹± purim±yakhi¹¹±ya abhikkantatar± ca paº²tatar± c±”ti? “Eva½, bhante”. “Sa kho so, up±li, kum±ro aparena samayena vuddhimanv±ya indriy±na½ pari-p±kamanv±ya pañcahi k±maguºehi samappito samaªgibh³to paric±reti cakkhuvi-ññeyyehi r³pehi iµµhehi kantehi man±pehi piyar³pehi k±m³pasa½hitehi rajan²yehi,sotaviññeyyehi saddehi… gh±naviññeyyehi gandhehi… jivh±viññeyyehi rasehi…k±yaviññeyyehi phoµµhabbehi iµµhehi kantehi man±pehi piyar³pehi k±m³pasa½hi-tehi rajan²yehi. Ta½ ki½ maññasi, up±li, nanv±ya½ khi¹¹± purim±hi khi¹¹±hi abhi-kkantatar± ca paº²tatar± c±”ti? “Eva½, bhante”. ‚ “Idha kho pana vo ‚, up±li, tath±gato loke uppajjati araha½ samm±sa-mbuddho vijj±caraºasampanno sugato lokavid³ anuttaro purisadammas±rathisatth± devamanuss±na½ buddho bhagav±. So ima½ loka½ sadevaka½ sam±-raka½ sabrahmaka½ sassamaºabr±hmaºi½ paja½ sadevamanussa½ saya½abhiññ± sacchikatv± pavedeti. So dhamma½ deseti ±dikaly±ºa½ majjhekaly±ºa½pariyos±nakaly±ºa½ s±ttha½ sabyañjana½, kevalaparipuººa½ parisuddha½brahmacariya½ pak±seti. “Ta½ dhamma½ suº±ti gahapati v± gahapatiputto v± aññatarasmi½ v± kulepacc±j±to. So ta½ dhamma½ sutv± tath±gate saddha½ paµilabhati. So (3.0422)tena saddh±paµil±bhena samann±gato iti paµisañcikkhati– ‘samb±dho ghar±v±soraj±patho, abbhok±so pabbajj±. Nayida½ sukara½ ag±ra½ ajjh±vasat± ekantapa-ripuººa½ ekantaparisuddha½ saªkhalikhita½ brahmacariya½ caritu½. Ya½n³-n±ha½ kesamassu½ oh±retv± k±s±y±ni vatth±ni acch±detv± ag±rasm± anag±-riya½ pabbajeyyan’ti. “So aparena samayena appa½ v± bhogakkhandha½ pah±ya mahanta½ v±bhogakkhandha½ pah±ya appa½ v± ñ±tiparivaµµa½ pah±ya mahanta½ v± ñ±tipa-rivaµµa½ pah±ya kesamassu½ oh±retv± k±s±y±ni vatth±ni acch±detv± ag±rasm±

Page 123: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

anag±riya½ pabbajati. “So eva½ pabbajito sam±no bhikkh³na½ sikkh±s±j²vasam±panno p±º±tip±ta½pah±ya p±º±tip±t± paµivirato hoti nihitadaº¹o nihitasattho lajj² day±panno sabba-p±ºabh³tahit±nukamp² viharati. “Adinn±d±na½ pah±ya adinn±d±n± paµivirato hoti dinn±d±y² dinnap±µikaªkh²;athenena sucibh³tena attan± viharati. “Abrahmacariya½ pah±ya brahmac±r² hoti ±r±c±r² virato methun± g±ma-dhamm±. “Mus±v±da½ pah±ya mus±v±d± paµivirato hoti saccav±d² saccasandho thetopaccayiko avisa½v±dako lokassa. “Pisuºa½ v±ca½ pah±ya pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti, ito sutv± na amutraakkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv± na imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya.Iti bhinn±na½ v± sandh±t± sahit±na½ v± anuppad±t±, samagg±r±mo samagga-rato samagganand²; samaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusa½ v±ca½ pah±ya pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti. Y± s± v±c± nel±kaººasukh± peman²y± hadayaªgam± por² bahujanakant± bahujanaman±p±, tath±-r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±pa½ pah±ya samphappal±p± paµivirato hoti k±lav±d² bh³tav±d²atthav±d² dhammav±d² vinayav±d², nidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti k±lena s±pa-desa½ pariyantavati½ atthasa½hita½. “So (3.0423) b²jag±mabh³tag±masam±rambh± paµivirato hoti. Ekabhattiko hotiratt³parato, virato vik±labhojan±. Naccag²tav±ditavis³kadassan± paµivirato hoti,m±l±gandhavilepanadh±raºamaº¹anavibh³sanaµµh±n± paµivirato hoti, ucc±saya-namah±sayan± paµivirato hoti, j±tar³parajatapaµiggahaº± paµivirato hoti, ±maka-dhaññapaµiggahaº± paµivirato hoti, ±makama½sapaµiggahaº± paµivirato hoti, itthi-kum±rikapaµiggahaº± paµivirato hoti, d±sid±sapaµiggahaº± paµivirato hoti, aje¼aka-paµiggahaº± paµivirato hoti, kukkuµas³karapaµiggahaº± paµivirato hoti, hatthigava-ssava¼avapaµiggahaº± paµivirato hoti, khettavatthupaµiggahaº± paµivirato hoti,d³teyyapahiºagaman±nuyog± paµivirato hoti, kayavikkay± paµivirato hoti, tul±k³µa-ka½sak³µam±nak³µ± paµivirato hoti, ukkoµanavañcananikatis±ciyog± paµiviratohoti, chedanavadhabandhanavipar±mosa-±lopasahas±k±r± paµivirato hoti. “So santuµµho hoti k±yaparih±rikena c²varena kucchiparih±rikena piº¹ap±tena.Yena yeneva pakkamati sam±d±yeva pakkamati, seyyath±pi n±ma pakkh² sakuºoyena yeneva ¹eti sapattabh±rova ¹eti. Evameva½ bhikkhu santuµµho hoti k±yapa-rih±rikena c²varena kucchiparih±rikena piº¹ap±tena. Yena yeneva pakkamatisam±d±yeva pakkamati. So imin± ariyena s²lakkhandhena samann±gato ajjhatta½anavajjasukha½ paµisa½vedeti. “So cakkhun± r³pa½ disv± na nimittagg±h² hoti n±nubyañjanagg±h². Yatv±dhi-karaºamena½ cakkhundriya½ asa½vuta½ viharanta½ abhijjh±domanass±p±pak± akusal± dhamm± anv±ssaveyyu½, tassa sa½var±ya paµipajjati; rakkhaticakkhundriya½, cakkhundriye sa½vara½ ±pajjati. Sotena sadda½ sutv±…gh±nena gandha½ gh±yitv±… jivh±ya rasa½ s±yitv±… k±yena phoµµhabba½

Page 124: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

phusitv±… manas± dhamma½ viññ±ya na nimittagg±h² hoti n±nubyañjanagg±h².Yatv±dhikaraºamena½ manindriya½ asa½vuta½ viharanta½ abhijjh±domanass±p±pak± akusal± dhamm± anv±ssaveyyu½, tassa sa½var±ya paµipajjati; rakkhatimanindriya½, manindriye sa½vara½ ±pajjati. So imin± ariyena indriyasa½varenasamann±gato ajjhatta½ aby±sekasukha½ paµisa½vedeti. “So (3.0424) abhikkante paµikkante sampaj±nak±r² hoti, ±lokite vilokite sampaj±-nak±r² hoti, samiñjite pas±rite sampaj±nak±r² hoti, saªgh±µipattac²varadh±raºesampaj±nak±r² hoti, asite p²te kh±yite s±yite sampaj±nak±r² hoti, ucc±rapass±va-kamme sampaj±nak±r² hoti, gate µhite nisinne sutte j±garite bh±site tuºh²bh±vesampaj±nak±r² hoti. “So imin± ca ariyena s²lakkhandhena samann±gato, imin± ca ariyena indriya-sa½varena samann±gato, imin± ca ariyena satisampajaññe samann±gato vivitta½sen±sana½ bhajati arañña½ rukkham³la½ pabbata½ kandara½ giriguha½sus±na½ vanapattha½ abbhok±sa½ pal±lapuñja½. So araññagato v± rukkham³la-gato v± suññ±g±ragato v± nis²dati pallaªka½ ±bhujitv± uju½ k±ya½ paºidh±yaparimukha½ sati½ upaµµhapetv±. “So abhijjha½ loke pah±ya vigat±bhijjhena cetas± viharati, abhijjh±ya citta½parisodheti. By±p±dapadosa½ pah±ya aby±pannacitto viharati sabbap±ºabh³ta-hit±nukamp², by±p±dapados± citta½ parisodheti. Thinamiddha½ pah±ya vigatathi-namiddho viharati ±lokasaññ² sato sampaj±no, thinamiddh± citta½ parisodheti.Uddhaccakukkucca½ pah±ya anuddhato viharati ajjhatta½ v³pasantacitto, uddha-ccakukkucc± citta½ parisodheti. Vicikiccha½ pah±ya tiººavicikiccho viharati aka-tha½kath² kusalesu dhammesu, vicikicch±ya citta½ parisodheti.

Page 125: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

vivicceva k±mehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka½ savic±ra½ vivekaja½p²tisukha½ paµhama½ jh±na½ upasampajja viharati. Ta½ ki½ maññasi, up±li,‘nanv±ya½ vih±ro purimehi vih±rehi abhikkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½,bhante”. “Imampi kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n± araññava-napatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, no ca kho t±va anuppattasadatth±viharanti. “Puna (3.0425) capara½, up±li, bhikkhu vitakkavic±r±na½ v³pasam± …pe…dutiya½ jh±na½ upasampajja viharati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, ‘nanv±ya½ vih±ropurimehi vih±rehi abhikkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½, bhante”. “Imampi kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n± araññava-napatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, no ca kho t±va anuppattasadatth±viharanti. “Puna capara½, up±li, bhikkhu p²tiy± ca vir±g± …pe… tatiya½ jh±na½ upasa-mpajja viharati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, ‘nanv±ya½ vih±ro purimehi vih±rehi abhi-kkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½, bhante”. “Imampi kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n± araññava-napatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, no ca kho t±va anuppattasadatth±viharanti. “Puna capara½, up±li, bhikkhu sukhassa ca pah±n± …pe… catuttha½ jh±na½…pe…. Puna capara½, up±li, bhikkhu sabbaso r³pasaññ±na½ samatikkam± paµighasa-ññ±na½ atthaªgam± n±nattasaññ±na½ amanasik±r± ‘ananto ±k±so’ti ±k±s±na-ñc±yatana½ upasampajja viharati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, ‘nanv±ya½ vih±ropurimehi vih±rehi abhikkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½, bhante”. “Imampi kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n± araññava-napatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, no ca kho t±va anuppattasadatth±viharanti. “Puna capara½, up±li, bhikkhu sabbaso ±k±s±nañc±yatana½ samatikkamma‘ananta½ viññ±ºan’ti viññ±ºañc±yatana½ upasampajja viharati …pe…. “Sabbaso viññ±ºañc±yatana½ samatikkamma ‘natthi kiñc²’ti ±kiñcaññ±yatana½upasampajja viharati …pe…. “Sabbaso ±kiñcaññ±yatana½ samatikkamma ‘santameta½ paº²tametan’ti neva-saññ±n±saññ±yatana½ upasampajja viharati. Ta½ ki½ maññasi, up±li, ‘nanv±ya½vih±ro purimehi vih±rehi abhikkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½, bhante”. “Imampi (3.0426) kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n±araññavanapatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, no ca kho t±va anuppattasa-datth± viharanti. “Puna capara½, up±li, bhikkhu sabbaso nevasaññ±n±saññ±yatana½ samati-kkamma saññ±vedayitanirodha½ upasampajja viharati; paññ±ya cassa disv±±sav± parikkh²º± honti. Ta½ ki½ maññasi, up±li, ‘nanv±ya½ vih±ro purimehi vih±-

Page 126: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

rehi abhikkantataro ca paº²tataro c±’”ti? “Eva½, bhante”. “Imampi kho, up±li, mama s±vak± attani dhamma½ sampassam±n± araññava-napatth±ni pant±ni sen±san±ni paµisevanti, anuppattasadatth± ca viharanti. Iªghatva½, up±li, saªghe vihar±hi. Saªghe te viharato ph±su bhavissat²”ti. Navama½. 10. Abhabbasutta½ 100. “Dasayime, bhikkhave, dhamme appah±ya abhabbo arahatta½ sacchi-k±tu½. Katame dasa? R±ga½, dosa½, moha½, kodha½, upan±ha½, makkha½,pa¼±sa½, issa½, macchariya½, m±na½– ime kho bhikkhave, dasa dhamme appa-h±ya abhabbo arahatta½ sacchik±tu½. “Dasayime, bhikkhave, dhamme pah±ya bhabbo arahatta½ sacchik±tu½.Katame dasa? R±ga½, dosa½, moha½, kodha½, upan±ha½, makkha½, pa¼±sa½,issa½, macchariya½, m±na½– ime kho, bhikkhave, dasa dhamme pah±ya bhabboarahatta½ sacchik±tun”ti. Dasama½. Up±livaggo pañcamo. Tassudd±na½– K±mabhog² bhaya½ diµµhi, vajjiyam±hituttiy±; kokanudo ±huneyyo, thero up±li abhabboti. Dutiyapaºº±saka½ samatta½. 3. Tatiyapaºº±saka½ (11) 1. samaºasaññ±vaggo 1. Samaºasaññ±sutta½ 101. “Tisso (3.0427) im±, bhikkhave, samaºasaññ± bh±vit± bahul²kat± sattadhamme parip³renti. Katam± tisso? Vevaººiyamhi ajjhupagato, parapaµibaddh±me j²vik±, añño me ±kappo karaº²yoti– im± kho, bhikkhave, tisso samaºasaññ±bh±vit± bahul²kat± satta dhamme parip³renti. “Katame satta? Santatak±r² ‚ hoti santatavutti ‚ s²lesu, anabhijjh±lu hoti, aby±-pajjo hoti, anatim±n² hoti, sikkh±k±mo hoti, idamattha½tissa hoti j²vitaparikkh±resu,±raddhav²riyo ca ‚ viharati. Im± kho, bhikkhave, tisso samaºasaññ± bh±vit± bahu-l²kat± ime satta dhamme parip³rent²”ti. Paµhama½.

Page 127: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

2. Bojjhaªgasutta½ 102. “Sattime, bhikkhave, bojjhaªg± bh±vit± bahul²kat± tisso vijj± parip³renti.Katame satta? Satisambojjhaªgo, dhammavicayasambojjhaªgo, v²riyasambo-jjhaªgo, p²tisambojjhaªgo, passaddhisambojjhaªgo, sam±dhisambojjhaªgo, upe-kkh±sambojjhaªgo– ime kho, bhikkhave, satta bojjhaªg± bh±vit± bahul²kat± tissovijj± parip³renti. Katam± tisso? Idha, bhikkhave, bhikkhu anekavihita½ pubbeni-v±sa½ anussarati, seyyathida½– ekampi j±ti½ dvepi j±tiyo tissopi j±tiyo …pe… itis±k±ra½ sa-uddesa½ anekavihita½ pubbeniv±sa½ anussarati. Dibbenacakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena …pe… yath±kamm³page satte paj±-n±ti. ¾sav±na½ khay± …pe… sacchikatv± upasampajja viharati. Ime kho,bhikkhave, satta bojjhaªg± bh±vit± bahul²kat± im± tisso vijj± parip³rent²”ti. Dutiya½. 3. Micchattasutta½ 103. “Micchatta½ (3.0428), bhikkhave, ±gamma vir±dhan± hoti, no ±r±dhan±.Kathañca, bhikkhave, micchatta½ ±gamma vir±dhan± hoti, no ±r±dhan±? Micch±-diµµhikassa, bhikkhave, micch±saªkappo pahoti, micch±saªkappassa micch±v±c±pahoti, micch±v±cassa micch±kammanto pahoti, micch±kammantassa micch±-±-j²vo pahoti, micch±-±j²vassa micch±v±y±mo pahoti, micch±v±y±massa micch±satipahoti, micch±satissa micch±sam±dhi pahoti, micch±sam±dhissa micch±ñ±ºa½pahoti, micch±ñ±ºissa ‚ micch±vimutti pahoti. Eva½ kho, bhikkhave, micchatta½±gamma vir±dhan± hoti, no ±r±dhan±. “Sammatta½, bhikkhave, ±gamma ±r±dhan± hoti, no vir±dhan±. Kathañca,bhikkhave, sammatta½ ±gamma ±r±dhan± hoti, no vir±dhan±? Samm±diµµhikassa,bhikkhave, samm±saªkappo pahoti, samm±saªkappassa samm±v±c± pahoti,samm±v±cassa samm±kammanto pahoti, samm±kammantassa samm±-±j²vopahoti, samm±-±j²vassa samm±v±y±mo pahoti, samm±v±y±massa samm±satipahoti, samm±satissa samm±sam±dhi pahoti, samm±sam±dhissa samm±ñ±ºa½pahoti, samm±ñ±ºissa ‚ samm±vimutti pahoti. Eva½ kho, bhikkhave, sammatta½±gamma ±r±dhan± hoti, no vir±dhan±”ti. Tatiya½. 4. B²jasutta½ 104. ‚ “Micch±diµµhikassa, bhikkhave, purisapuggalassa micch±saªkappassamicch±v±cassa micch±kammantassa micch±-±j²vassa micch±v±y±massa micch±-satissa micch±sam±dhissa micch±ñ±ºissa micch±vimuttissa yañca k±yakamma½yath±diµµhi samatta½ sam±dinna½ ‚ yañca vac²kamma½… yañca manokamma½yath±diµµhi samatta½ sam±dinna½ y± ca cetan± y± ca patthan± yo ca paºidhi yeca saªkh±r±, sabbe te dhamm± aniµµh±ya akant±ya aman±p±ya ahit±ya dukkh±yasa½vattanti. Ta½ kissa hetu? Diµµhi hissa ‚, bhikkhave, p±pik±. “Seyyath±pi, bhikkhave, nimbab²ja½ v± kos±takib²ja½ v± tittak±l±bub²ja½ v±

Page 128: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

all±ya pathaviy± nikkhitta½ yañceva pathavirasa½ up±diyati yañca ±porasa½ up±-diyati (3.0429), sabba½ ta½ tittakatt±ya kaµukatt±ya as±tatt±ya sa½vattati. Ta½kissa hetu? B²jañhi, bhikkhave, p±paka½. Evameva½ kho, bhikkhave, micch±di-µµhikassa purisapuggalassa micch±saªkappassa micch±v±cassa micch±kamma-ntassa micch±-±j²vassa micch±v±y±massa micch±satissa micch±sam±dhissamicch±ñ±ºissa micch±vimuttissa yañceva k±yakamma½ yath±diµµhi samatta½sam±dinna½ yañca vac²kamma½… yañca manokamma½ yath±diµµhi samatta½sam±dinna½ y± ca cetan± y± ca patthan± yo ca paºidhi ye ca saªkh±r±, sabbe tedhamm± aniµµh±ya akant±ya aman±p±ya ahit±ya dukkh±ya sa½vattanti. Ta½kissa hetu? Diµµhi hissa, bhikkhave, p±pik±. “Samm±diµµhikassa, bhikkhave, purisapuggalassa samm±saªkappassa samm±-v±cassa samm±kammantassa samm±-±j²vassa samm±v±y±massa samm±satissasamm±sam±dhissa samm±ñ±ºissa samm±vimuttissa yañceva k±yakamma½yath±diµµhi samatta½ sam±dinna½ yañca vac²kamma½ yath±diµµhi samatta½sam±dinna½ yañca manokamma½ yath±diµµhi samatta½ sam±dinna½ y± cacetan± y± ca patthan± yo ca paºidhi ye ca saªkh±r±, sabbe te dhamm± iµµh±yakant±ya man±p±ya hit±ya sukh±ya sa½vattanti. Ta½ kissa hetu? Diµµhi hissa,bhikkhave, bhaddik±. “Seyyath±pi, bhikkhave, ucchub²ja½ v± s±lib²ja½ v± muddik±b²ja½ v± all±yapathaviy± nikkhitta½ yañca pathavirasa½ up±diyati yañca ±porasa½ up±diyatisabba½ ta½ s±tatt±ya madhuratt±ya asecanakatt±ya sa½vattati. Ta½ kissa hetu?B²jañhi bhikkhave, bhaddaka½. Evameva½ kho, bhikkhave, samm±diµµhikassa…pe. … samm±vimuttissa yañceva k±yakamma½ yath±diµµhi samatta½ sam±-dinna½ yañca vac²kamma½… yañca manokamma½ yath±diµµhi samatta½ sam±-dinna½ y± ca cetan± y± ca patthan± yo ca paºidhi ye ca saªkh±r±, sabbe tedhamm± iµµh±ya kant±ya man±p±ya hit±ya sukh±ya sa½vattanti. Ta½ kissa hetu?Diµµhi hissa, bhikkhave, bhaddik±”ti. Catuttha½. 5. Vijj±sutta½

Page 129: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

105. “Avijj±, bhikkhave, pubbaªgam± akusal±na½ dhamm±na½ sam±pattiy±,anvadeva ahirika½ anottappa½. Avijj±gatassa, bhikkhave, aviddasuno micch±-diµµhi pahoti, micch±diµµhikassa micch±saªkappo pahoti, micch±saªkappassamicch±v±c± pahoti, micch±v±cassa micch±kammanto pahoti, micch±kamma-ntassa (3.0430) micch±-±j²vo pahoti, micch±-±j²vassa micch±v±y±mo pahoti,micch±v±y±massa micch±sati pahoti, micch±satissa micch±sam±dhi pahoti,micch±sam±dhissa micch±ñ±ºa½ pahoti, micch±ñ±ºissa micch±vimutti pahoti. “Vijj±, bhikkhave, pubbaªgam± kusal±na½ dhamm±na½ sam±pattiy±, anva-deva hirottappa½. Vijj±gatassa, bhikkhave, viddasuno samm±diµµhi pahoti, samm±-diµµhikassa samm±saªkappo pahoti, samm±saªkappassa samm±v±c± pahoti,samm±v±cassa samm±kammanto pahoti, samm±kammantassa samm±-±j²vopahoti, samm±-±j²vassa samm±v±y±mo pahoti, samm±v±y±massa samm±satipahoti, samm±satissa samm±sam±dhi pahoti, samm±sam±dhissa samm±ñ±ºa½pahoti, samm±ñ±ºissa samm±vimutti pahot²”ti. Pañcama½. 6. Nijjarasutta½ 106. ‚ “Dasayim±ni, bhikkhave, nijjaravatth³ni. Katam±ni dasa? Samm±diµµhi-kassa, bhikkhave, micch±diµµhi nijjiºº± hoti; ye ca micch±diµµhipaccay± anekep±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti; samm±diµµhipa-ccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±saªkappassa, bhikkhave, micch±saªkappo nijjiººo hoti; ye ca micch±-saªkappapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº±honti; samm±saªkappapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti. “Samm±v±cassa, bhikkhave, micch±v±c± nijjiºº± hoti; ye ca micch±v±c±pa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti;samm±v±c±paccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±kammantassa, bhikkhave, micch±kammanto nijjiººo hoti; ye ca micch±-kammantapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº±honti; samm±kammantapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti. “Samm±-±j²vassa (3.0431), bhikkhave, micch±-±j²vo nijjiººo hoti; ye camicch±-±j²vapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassanijjiºº± honti; samm±-±j²vapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti. “Samm±v±y±massa, bhikkhave, micch±v±y±mo nijjiººo hoti; ye ca micch±v±y±-mapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti;samm±v±y±mapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±satissa, bhikkhave, micch±sati nijjiºº± hoti; ye ca micch±satipaccay±aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti; samm±sati-paccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti.

Page 130: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Samm±sam±dhissa, bhikkhave, micch±sam±dhi nijjiººo hoti; ye ca micch±sa-m±dhipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº±honti; samm±sam±dhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti. “Samm±ñ±ºissa, bhikkhave, micch±ñ±ºa½ nijjiººa½ hoti; ye ca micch±ñ±ºapa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti;samm±ñ±ºapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±vimuttissa, bhikkhave, micch±vimutti nijjiºº± hoti; ye ca micch±vimutti-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa nijjiºº± honti;samm±vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti.Im±ni kho, bhikkhave, dasa nijjaravatth³n²”ti. Chaµµha½. 7. Dhovanasutta½ 107. “Atthi, bhikkhave, dakkhiºesu janapadesu dhovana½ n±ma. Tattha hotiannampi p±nampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi g²tampi v±di-tampi. Attheta½, bhikkhave, dhovana½; ‘neta½ natth²’ti vad±mi. Tañca kho eta½,bhikkhave, dhovana½ h²na½ gamma½ pothujjanika½ anariya½ anatthasa½hita½na nibbid±ya na vir±g±ya (3.0432) na nirodh±ya na upasam±ya na abhiññ±ya nasambodh±ya na nibb±n±ya sa½vattati. “Ahañca kho, bhikkhave, ariya½ dhovana½ desess±mi, ya½ dhovana½ ekanta-nibbid±ya vir±g±ya nirodh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±yasa½vattati, ya½ dhovana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti, jar±-dhamm± satt± jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºena parimu-ccanti, sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccanti. Ta½ suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha;bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½.Bhagav± etadavoca– “Katamañca ta½, bhikkhave, ariya½ dhovana½, (ya½ dhovana½) ‚ ekantani-bbid±ya vir±g±ya nirodh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±yasa½vattati, ya½ dhovana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti, jar±-dhamm± satt± jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºena parimu-ccanti, sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccanti? “Samm±diµµhikassa, bhikkhave, micch±diµµhi niddhot± hoti; ye ca micch±diµµhipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa niddhot± honti;samm±diµµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±saªkappassa, bhikkhave, micch±saªkappo niddhoto hoti …pe…samm±v±cassa, bhikkhave, micch±v±c± niddhot± hoti… samm±kammantassa,bhikkhave, micch±kammanto niddhoto hoti… samm±-±j²vassa, bhikkhave,micch±-±j²vo niddhoto hoti… samm±v±y±massa, bhikkhave, micch±v±y±moniddhoto hoti… samm±satissa, bhikkhave, micch±sati niddhot± hoti… samm±sa-

Page 131: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

m±dhissa, bhikkhave, micch±sam±dhi niddhoto hoti… samm±ñ±ºissa, bhikkhave,micch±ñ±ºa½ niddhota½ hoti …pe…. “Samm±vimuttissa (3.0433), bhikkhave, micch±vimutti niddhot± hoti; ye camicch±vimuttipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassaniddhot± honti; samm±vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±ri-p³ri½ gacchanti. Ida½ kho ta½, bhikkhave, ariya½ dhovana½ ekantanibbid±yavir±g±ya nirodh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±ya sa½vattati,ya½ dhovana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti, jar±dhamm± satt±jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºena parimuccanti, sokaparideva-dukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadukkhadomanassup±y±-sehi parimuccant²”ti. Sattama½. 8. Tikicchakasutta½ 108. “Tikicchak±, bhikkhave, virecana½ denti pittasamuµµh±n±nampi ±b±-dh±na½ paµigh±t±ya, semhasamuµµh±n±nampi ±b±dh±na½ paµigh±t±ya, v±tasa-muµµh±n±nampi ±b±dh±na½ paµigh±t±ya. Attheta½, bhikkhave, virecana½; ‘neta½natth²’ti vad±mi. Tañca kho eta½, bhikkhave, virecana½ sampajjatipi vipajjatipi. “Ahañca kho, bhikkhave, ariya½ virecana½ desess±mi, ya½ virecana½ sampa-jjatiyeva no vipajjati, ya½ virecana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimu-ccanti, jar±dhamm± satt± jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºenaparimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparide-vadukkhadomanassup±y±sehi parimuccanti. Ta½ suº±tha, s±dhuka½ manasikarotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½.Bhagav± etadavoca– “Katamañca ta½, bhikkhave, ariya½ virecana½, ya½ virecana½ sampajjatiyevano vipajjati, ya½ virecana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti, jar±-dhamm± satt± jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºena parimu-ccanti, sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccanti? “Samm±diµµhikassa, bhikkhave, micch±diµµhi viritt± hoti; ye ca micch±diµµhipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa viritt± honti; samm±-diµµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±saªkappassa (3.0434), bhikkhave, micch±saªkappo viritto hoti …pe…samm±v±cassa, bhikkhave, micch±v±c± viritt± hoti… samm±kammantassa,bhikkhave, micch±kammanto viritto hoti… samm±-±j²vassa, bhikkhave, micch±-±-j²vo viritto hoti… samm±v±y±massa, bhikkhave, micch±v±y±mo viritto hoti…samm±satissa, bhikkhave, micch±sati viritt± hoti… samm±sam±dhissa, bhikkhave,micch±sam±dhi viritto hoti… samm±ñ±ºissa, bhikkhave, micch±ñ±ºa½ viritta½hoti …pe…. “Samm±vimuttissa, bhikkhave, micch±vimutti viritt± hoti; ye ca micch±vimuttipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa viritt± honti; samm±-

Page 132: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. Ida½ khota½, bhikkhave, ariya½ virecana½ ya½ virecana½ sampajjatiyeva no vipajjati, ya½virecana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti …pe… sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccant²”ti. Aµµhama½. 9. Vamanasutta½ 109. “Tikicchak±, bhikkhave, vamana½ denti pittasamuµµh±n±nampi ±b±dh±na½paµigh±t±ya, semhasamuµµh±n±nampi ±b±dh±na½ paµigh±t±ya, v±tasamuµµh±n±-nampi ±b±dh±na½ paµigh±t±ya. Attheta½, bhikkhave, vamana½; ‘neta½ natth²’tivad±mi. Tañca kho eta½, bhikkhave, vamana½ sampajjatipi vipajjatipi. “Ahañca kho, bhikkhave, ariya½ vamana½ desess±mi, ya½ vamana½ sampajja-tiyeva no vipajjati, ya½ vamana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti,jar±dhamm± satt± jar±ya parimuccanti, maraºadhamm± satt± maraºena parimu-ccanti, sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccanti. Ta½ suº±tha …pe…. “Katamañca ta½, bhikkhave, ariya½ vamana½, ya½ vamana½ sampajjatiyevano vipajjati, ya½ vamana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti …pe…sokaparidevadukkhadomanassup±y±sadhamm± satt± sokaparidevadukkhadoma-nassup±y±sehi parimuccanti? “Samm±diµµhikassa (3.0435), bhikkhave, micch±diµµhi vant± hoti; ye ca micch±-diµµhipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa vant± honti;samm±diµµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti.

Page 133: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

v±cassa, bhikkhave, micch±v±c± vant± hoti… samm±kammantassa, bhikkhave,micch±kammanto vanto hoti… samm±-±j²vassa bhikkhave, micch±-±j²vo vantohoti… samm±v±y±massa, bhikkhave, micch±v±y±mo vanto hoti… samm±satissa,bhikkhave, micch±sati vant± hoti… samm±sam±dhissa, bhikkhave, micch±sa-m±dhi vanto hoti… samm±ñ±ºissa, bhikkhave, micch±ñ±ºa½ vanta½ hoti …pe…. “Samm±vimuttissa, bhikkhave, micch±vimutti vant± hoti; ye ca micch±vimuttipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa vant± honti; samm±-vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. Ida½ khota½, bhikkhave, ariya½ vamana½ ya½ vamana½ sampajjatiyeva no vipajjati, ya½vamana½ ±gamma j±tidhamm± satt± j±tiy± parimuccanti …pe… sokaparidevadu-kkhadomanassup±y±sehi parimuccant²”ti. Navama½. 10. Niddhaman²yasutta½ 110. “Dasayime, bhikkhave, niddhaman²y± dhamm±. Katame dasa? Samm±di-µµhikassa, bhikkhave, micch±diµµhi niddhant± hoti; ye ca micch±diµµhipaccay±aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassa niddhant± honti; samm±di-µµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti. “Samm±saªkappassa, bhikkhave, micch±saªkappo niddhanto hoti …pe…samm±v±cassa bhikkhave, micch±v±c± niddhant± hoti… samm±kammantassa,bhikkhave, micch±kammanto niddhanto hoti… samm±-±j²vassa, bhikkhave,micch±-±j²vo niddhanto hoti… samm±v±y±massa, bhikkhave, micch±v±y±moniddhanto hoti… samm±satissa, bhikkhave, micch±sati niddhant± hoti… samm±-sam±dhissa, bhikkhave, micch±sam±dhi niddhanto hoti… samm±ñ±ºissa,bhikkhave, micch±ñ±ºa½ niddhanta½ hoti…. “Samm±vimuttissa (3.0436), bhikkhave, micch±vimutti niddhant± hoti; ye camicch±vimuttipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti te cassaniddhant± honti; samm±vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±ri-p³ri½ gacchanti. Ime kho, bhikkhave, dasa niddhaman²y± dhamm±”ti. Dasama½. 11. Paµhama-asekhasutta½ 111. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho so bhikkhubhagavanta½ etadavoca– “‘Asekho asekho’ti, bhante, vuccati. Kitt±vat± bhante, bhikkhu asekho hot²”ti?“Idha, bhikkhu, bhikkhu asekh±ya samm±diµµhiy± samann±gato hoti, asekhenasamm±saªkappena samann±gato hoti, asekh±ya samm±v±c±ya samann±gatohoti, asekhena samm±kammantena samann±gato hoti, asekhena samm±-±j²venasamann±gato hoti, asekhena samm±v±y±mena samann±gato hoti, asekh±yasamm±satiy± samann±gato hoti, asekhena samm±sam±dhin± samann±gato hoti,

Page 134: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

asekhena samm±ñ±ºena samann±gato hoti, asekh±ya samm±vimuttiy± samann±-gato hoti. Eva½ kho, bhikkhu, bhikkhu asekho hot²”ti. Ek±dasama½. 12. Dutiya-asekhasutta½ 112. “Dasayime, bhikkhave, asekhiy± dhamm±. Katame dasa? Asekh± samm±-diµµhi, asekho samm±saªkappo, asekh± samm±v±c±, asekho samm±kammanto,asekho samm±-±j²vo, asekho samm±v±y±mo, asekh± samm±sati, asekho samm±-sam±dhi, asekha½ samm±ñ±ºa½, asekh± samm±vimutti– ime kho, bhikkhave,dasa asekhiy± dhamm±”ti. Dv±dasama½. Samaºasaññ±vaggo paµhamo. Tassudd±na½– Saññ± bojjhaªg± micchatta½, b²ja½ vijj±ya nijjara½; dhovana½ tikicch± vamana½ niddhamana½ dve asekh±ti. (12) 2. paccorohaºivaggo 1. Paµhama-adhammasutta½ 113. ‚ “Adhammo (3.0437) ca, bhikkhave, veditabbo anattho ca; dhammo caveditabbo attho ca. Adhammañca viditv± anatthañca, dhammañca viditv±atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipajjitabba½. “Katamo ca, bhikkhave, adhammo ca anattho ca? Micch±diµµhi, micch±sa-ªkappo, micch±v±c±, micch±kammanto, micch±-±j²vo, micch±v±y±mo, micch±-sati, micch±sam±dhi, micch±ñ±ºa½, micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,adhammo ca anattho ca. “Katamo ca, bhikkhave, dhammo ca attho ca? Samm±diµµhi, samm±saªkappo,samm±v±c±, samm±kammanto, samm±-±j²vo, samm±v±y±mo, samm±sati,samm±sam±dhi, samm±ñ±ºa½, samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,dhammo ca attho ca. “‘Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo anattho ca; dhammo ca veditabbo atthoca. Adhammañca viditv± anatthañca, dhammañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabban’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vuttan”ti.Paµhama½. 2. Dutiya-adhammasutta½ 114. “Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabboattho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath±

Page 135: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dhammo yath± attho tath± paµipajjitabba½. “Katamo ca, bhikkhave, adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho,katamo ca attho? “Micch±diµµhi, bhikkhave, adhammo; samm±diµµhi dhammo; ye ca micch±diµµhi-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±di-µµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±saªkappo (3.0438), bhikkhave, adhammo; samm±saªkappo dhammo;ye ca micch±saªkappapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti,aya½ anattho; samm±saªkappapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±ri-p³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±v±c±, bhikkhave, adhammo; samm±v±c± dhammo; ye ca micch±v±c±-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±v±-c±paccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±kammanto, bhikkhave, adhammo; samm±kammanto dhammo; ye camicch±kammantapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½anattho; samm±kammantapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti, aya½ attho. “Micch±-±j²vo, bhikkhave, adhammo; samm±-±j²vo dhammo; ye ca micch±-±j²va-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±-±j²-vapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±v±y±mo, bhikkhave, adhammo; samm±v±y±mo dhammo; ye ca micch±-v±y±mapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;samm±v±y±mapaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti,aya½ attho. “Micch±sati, bhikkhave, adhammo; samm±sati dhammo; ye ca micch±satipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±satipa-ccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±sam±dhi, bhikkhave, adhammo; samm±sam±dhi dhammo; ye camicch±sam±dhipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½anattho; samm±sam±dhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti, aya½ attho. “Micch±ñ±ºa½, bhikkhave, adhammo; samm±ñ±ºa½ dhammo; ye ca micch±ñ±-ºapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±-ñ±ºapaccay± (3.0439) ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti,aya½ attho. “Micch±vimutti, bhikkhave, adhammo; samm±vimutti dhammo; ye ca micch±vi-muttipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;samm±vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti,aya½ attho. “‘Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabbo atthoca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabban’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vuttan”ti.

Page 136: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Dutiya½. 3. Tatiya-adhammasutta½ 115. “Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabboattho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath±dhammo yath± attho tath± paµipajjitabban”ti. Idamavoca bhagav±. Ida½ vatv±nasugato uµµh±y±san± vih±ra½ p±visi. Atha kho tesa½ bhikkh³na½ acirapakkantassa bhagavato etadahosi– “ida½kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammoca; anattho ca veditabbo attho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañcaviditv± atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipajjitabban’ti. Ko nu khoimassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibha-ttassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±”ti? Atha kho tesa½ bhikkh³na½ etadahosi– “aya½ kho ±yasm± ±nando satthu cevasa½vaººito sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahoti c±yasm± ±nandoimassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibha-ttassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½ yen±yasm± ±nando tenupa-saªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½ ±nanda½ etamattha½ paµipucche-yy±ma ‚. Yath± no ±yasm± ±nando by±karissati tath± na½ dh±ress±m±”ti. Atha (3.0440) kho te bhikkh³ yen±yasm± ±nando tenupasaªkami½su; upasa-ªkamitv± ±yasmat± ±nandena saddhi½ sammodi½su. Sammodan²ya½ katha½s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½ nisinn± kho te bhikkh³±yasmanta½ ±nanda½ etadavocu½– “Ida½ kho no, ±vuso ±nanda, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±-rena attha½ avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca …pe… tath±paµipajjitabban’ti.

Page 137: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

kho no, ±vuso, bhagavat± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avi-bhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– adhammo ca …pe… tath± paµipajjita-bbanti. Ko nu kho imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±-rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±’ti? “Tesa½ no, ±vuso, amh±ka½ etadahosi– ‘aya½ kho ±yasm± ±nando satthuceva sa½vaººito sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahoti c±yasm±±nando imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½ yen±yasm± ±nandotenupasaªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½ ±nanda½ etamattha½ paµi-puccheyy±ma. Yath± no ±yasm± ±nando by±karissati tath± na½ dh±ress±m±’ti.Vibhajatu ±yasm± ±nando”ti. “Seyyath±pi, ±vuso, puriso s±ratthiko s±ragaves² s±rapariyesana½ caram±nomahato rukkhassa tiµµhato s±ravato atikkammeva m³la½ atikkamma khandha½s±kh±pal±se s±ra½ pariyesitabba½ maññeyya; eva½sampadamida½ ±yasma-nt±na½ satthari sammukh²bh³te ta½ bhagavanta½ atisitv± amhe etamattha½paµipucchitabba½ maññatha. So h±vuso, bhagav± j±na½ j±n±ti passa½ passati,cakkhubh³to ñ±ºabh³to dhammabh³to brahmabh³to vatt± pavatt± atthassaninnet± amatassa d±t± dhammass±m² tath±gato. So ceva panetassa k±lo ahosiya½ tumhe bhagavanta½yeva (3.0441) upasaªkamitv± etamattha½ paµipucche-yy±tha. Yath± vo bhagav± by±kareyya tath± na½ dh±reyy±th±”ti. “Addh±vuso ±nanda, bhagav± j±na½ j±n±ti passa½ passati cakkhubh³to ñ±ºa-bh³to dhammabh³to brahmabh³to vatt± pavatt± atthassa ninnet± amatassa d±t±dhammass±m² tath±gato. So ceva panetassa k±lo ahosi ya½ maya½ bhagava-nta½yeva upasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±ma, yath± no bhagav±by±kareyya tath± na½ dh±reyy±ma. Api c±yasm± ±nando satthu ceva sa½vaººitosambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahoti c±yasm± ±nando imassabhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibhattassavitth±rena attha½ vibhajitu½. Vibhajat±yasm± ±nando agaru½ katv±”ti. “Tenah±vuso, suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Evam±vuso”-ti kho te bhikkh³ ±yasmato ±nandassa paccassosu½. Ath±yasm± ±nando etada-voca– “Ya½ kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbodhammo ca; anattho ca veditabbo attho ca. Adhammañca viditv± dhammañca,anatthañca viditv± atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipajjitabban’ti. Katamo c±vuso, adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo caattho? “Micch±diµµhi, ±vuso, adhammo; samm±diµµhi dhammo; ye ca micch±diµµhipa-ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±diµµhi-paccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±saªkappo, ±vuso, adhammo; samm±saªkappo dhammo… micch±v±c±,

Page 138: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

±vuso, adhammo; samm±v±c± dhammo … micch±kammanto, ±vuso, adhammo;samm±kammanto dhammo… micch±-±j²vo, ±vuso, adhammo; samm±-±j²vo (3.0442)dhammo… micch±v±y±mo, ±vuso, adhammo; samm±v±y±mo dhammo… micch±-sati, ±vuso, adhammo; samm±sati dhammo… micch±sam±dhi, ±vuso, adhammo;samm±sam±dhi dhammo… micch±ñ±ºa½, ±vuso, adhammo; samm±ñ±ºa½dhammo…. Micch±vimutti, ±vuso, adhammo; samm±vimutti dhammo; ye ca micch±vimutti-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±vi-muttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Aya½ kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±renaattha½ avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, vedi-tabbo dhammo ca …pe… tath± paµipajjitabban’ti, imassa kho aha½, ±vuso, bhaga-vat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibhattassa eva½vitth±rena attha½ ±j±n±mi. ¾kaªkham±n± ca pana tumhe, ±vuso, bhagavanta½-yeva upasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±tha. Yath± vo bhagav± by±karoti‚ tath± na½ dh±reyy±th±”ti. “Evam±vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato ±nandassa bh±sita½ abhinanditv± anu-moditv± uµµh±y±san± yena bhagav± tenupasaªkami½su; upasaªkamitv± bhaga-vanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½ nisinn± kho te bhikkh³bhagavanta½ etadavocu½– “Ya½ kho no bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbo …pe…tath± paµijjitabban’ti. “Tesa½ no, bhante, amh±ka½ acirapakkantassa bhagavato etadahosi– ‘ida½kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– adhammo ca, bhikkhave, veditabbo …pe…tath± paµipajjitabbanti. Ko nu kho imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddi-µµhassa vitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±’ti? “Tesa½ (3.0443) no, bhante, amh±ka½ etadahosi– ‘aya½ kho ±yasm± ±nandosatthu ceva sa½vaººito sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahotic±yasm± ±nando imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±-rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½ yen±-yasm± ±nando tenupasaªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½ ±nanda½ eta-mattha½ paµipuccheyy±ma. Yath± no ±yasm± ±nando by±karissati tath± na½dh±ress±m±’ti. “Atha kho maya½, bhante, yen±yasm± ±nando tenupasaªkamimh±; upasaªka-mitv± ±yasmanta½ ±nanda½ etamattha½ apucchimh±. Tesa½ no, bhante, ±ya-smat± ±nandena imehi ±k±rehi imehi padehi imehi byañjanehi attho suvibhatto”ti‚. “S±dhu s±dhu, bhikkhave! Paº¹ito, bhikkhave, ±nando. Mah±pañño, bhikkhave,±nando. Ma½ cepi tumhe, bhikkhave, upasaªkamitv± etamattha½ paµipucche-yy±tha, ahampi ceta½ evameva½ ‚ by±kareyya½ yath± ta½ ±nandena by±kata½.

Page 139: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Eso ceva tassa ‚ attho evañca na½ dh±reyy±th±”ti. Tatiya½. 4. Ajitasutta½ 116. Atha kho ajito paribb±jako yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv±bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±retv± eka-manta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ajito paribb±jako bhagavanta½ etadavoca– “Amh±ka½, bho gotama, paº¹ito n±ma sabrahmac±r². Tena pañcamatt±ni citta-µµh±nasat±ni cintit±ni, yehi aññatitthiy± up±raddh±va j±nanti ‚ up±raddhasm±”ti ‚. Atha (3.0444) kho bhagav± bhikkh³ ±mantesi– “dh±retha no tumhe, bhikkhave,paº¹itavatth³n²”ti? “Etassa, bhagav±, k±lo etassa, sugata, k±lo ya½ bhagav±bh±seyya, bhagavato sutv± bhikkh³ dh±ressant²”ti. “Tena hi, bhikkhave, suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½,bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Idha, bhikkhave, ekacco adhammikena v±dena adhammika½ v±da½ abhini-ggaºh±ti abhinipp²¼eti, tena ca adhammika½ parisa½ rañjeti. Tena s± adhammik±paris± ucc±saddamah±sadd± hoti– ‘paº¹ito vata, bho, paº¹ito vata, bho’ti. “Idha pana, bhikkhave, ekacco adhammikena v±dena dhammika½ v±da½ abhi-niggaºh±ti abhinipp²¼eti, tena ca adhammika½ parisa½ rañjeti. Tena s± adha-mmik± paris± ucc±saddamah±sadd± hoti– ‘paº¹ito vata, bho, paº¹ito vata, bho’ti. “Idha pana, bhikkhave, ekacco adhammikena v±dena dhammikañca v±da½adhammikañca v±da½ abhiniggaºh±ti abhinipp²¼eti, tena ca adhammika½ parisa½rañjeti. Tena s± adhammik± paris± ucc±saddamah±sadd± hoti– ‘paº¹ito vata, bho,paº¹ito vata, bho’ti. “Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabbo attho ca.Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabba½. “Katamo ca, bhikkhave, adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho,katamo ca attho? Micch±diµµhi, bhikkhave, adhammo; samm±diµµhi dhammo; ye camicch±diµµhipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;samm±diµµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti,aya½ attho. “Micch±saªkappo, bhikkhave, adhammo; samm±saªkappo dhammo… micch±-v±c±, bhikkhave, adhammo; samm±v±c± dhammo… micch±kammanto,bhikkhave, adhammo; samm±kammanto dhammo… micch±-±j²vo, bhikkhave,adhammo; samm±-±j²vo dhammo (3.0445) … micch±v±y±mo, bhikkhave,adhammo; samm±v±y±mo dhammo… micch±sati, bhikkhave, adhammo; samm±-sati dhammo… micch±sam±dhi, bhikkhave adhammo; samm±sam±dhi dhammo…micch±ñ±ºa½, bhikkhave, adhammo; samm±ñ±ºa½ dhammo. “Micch±vimutti, bhikkhave, adhammo; samm±vimutti dhammo; ye ca micch±vi-muttipaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;samm±vimuttipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti,

Page 140: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

aya½ attho. “‘Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabbo atthoca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabban’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vuttan”ti.Catuttha½. 5. Saªg±ravasutta½ 117. ‚ Atha kho saªg±ravo br±hmaºo yena bhagav± tenupasaªkami; upasa-ªkamitv± bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±-retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho saªg±ravo br±hmaºo bhaga-vanta½ etadavoca– “ki½ nu kho, bho gotama, orima½ t²ra½, ki½ p±rima½ t²ran”ti?“Micch±diµµhi kho, br±hmaºa, orima½ t²ra½, samm±diµµhi p±rima½ t²ra½; micch±sa-ªkappo orima½ t²ra½, samm±saªkappo p±rima½ t²ra½; micch±v±c± orima½ t²ra½,samm±v±c± p±rima½ t²ra½; micch±kammanto orima½ t²ra½, samm±kammantop±rima½ t²ra½; micch±-±j²vo orima½ t²ra½, samm±-±j²vo p±rima½ t²ra½; micch±v±-y±mo orima½ t²ra½, samm±v±y±mo p±rima½ t²ra½; micch±sati orima½ t²ra½,samm±sati p±rima½ t²ra½; micch±sam±dhi orima½ t²ra½, samm±sam±dhip±rima½ t²ra½; micch±ñ±ºa½ orima½ t²ra½, samm±ñ±ºa½ p±rima½ t²ra½;micch±vimutti orima½ t²ra½, samm±vimutti p±rima½ t²ranti. Ida½

Page 141: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

kho, br±hmaºa, orima½ t²ra½, ida½ p±rima½ t²ranti. “Appak± te manussesu, ye jan± p±rag±mino; ath±ya½ itar± paj±, t²ramev±nudh±vati. “Ye ca kho sammadakkh±te, dhamme dhamm±nuvattino; te jan± p±ramessanti, maccudheyya½ suduttara½. “Kaºha½ (3.0446) dhamma½ vippah±ya, sukka½ bh±vetha paº¹ito; ok± anokam±gamma, viveke yattha d³rama½. “Tatr±bhiratimiccheyya, hitv± k±me akiñcano; pariyodapeyya att±na½, cittaklesehi paº¹ito. “Yesa½ sambodhiyaªgesu, samm± citta½ subh±vita½; ±d±napaµinissagge, anup±d±ya ye rat±; kh²º±sav± jutimanto ‚, te loke parinibbut±”ti. Pañcama½. 6. Orimat²rasutta½ 118. “Orimañca, bhikkhave, t²ra½ desess±mi p±rimañca t²ra½. Ta½ suº±tha,s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhaga-vato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Katamañca, bhikkhave, orima½ t²ra½, katamañca p±rima½ t²ra½? Micch±-diµµhi orima½ t²ra½, samm±diµµhi p±rima½ t²ra½ …pe… micch±vimutti orima½t²ra½, samm±vimutti p±rima½ t²ra½. Ida½ kho, bhikkhave, orima½ t²ra½, ida½p±rima½ t²ranti. “Appak± te manussesu, ye jan± p±rag±mino; ath±ya½ itar± paj±, t²ramev±nudh±vati. “Ye ca kho sammadakkh±te, dhamme dhamm±nuvattino; te jan± p±ramessanti, maccudheyya½ suduttara½. “Kaºha½ dhamma½ vippah±ya, sukka½ bh±vetha paº¹ito; ok± anoka m±gamma, viveke yattha d³rama½. “Tatr±bhiratimiccheyya, hitv± k±me akiñcano; pariyodapeyya att±na½, cittaklesehi paº¹ito. “Yesa½ sambodhiyaªgesu, samm± citta½ subh±vita½; ±d±napaµinissagge, anup±d±ya ye rat±; kh²º±sav± jutimanto, te loke parinibbut±”ti. chaµµha½; 7. Paµhamapaccorohaº²sutta½ 119. Tena (3.0447) kho pana samayena j±ºussoºi ‚ br±hmaºo tadahuposathes²sa½nh±to ‚ nava½ khomayuga½ nivattho allakusamuµµhi½ ±d±ya bhagavatoavid³re ekamanta½ µhito hoti. Addas± kho bhagav± j±ºussoºi½ br±hmaºa½ tadahuposathe s²sa½nh±ta½nava½ khomayuga½ nivattha½ allakusamuµµhi½ ±d±ya ekamanta½ µhita½.Disv±na j±ºussoºi½ br±hmaºa½ etadavoca– “ki½ nu tva½, br±hmaºa, tadahupo-

Page 142: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sathe s²sa½nh±to nava½ khomayuga½ nivattho allakusamuµµhi½ ±d±ya eka-manta½ µhito? Ki½ nvajja ‚ br±hmaºakulass±”ti ‚? “Paccorohaº², bho gotama,ajja br±hmaºakulass±”ti ‚. “Yath± katha½ pana, br±hmaºa, br±hmaº±na½ paccorohaº² hot²”ti? “Idha, bhogotama, br±hmaº± tadahuposathe s²sa½nh±t± nava½ khomayuga½ nivatth±allena gomayena pathavi½ opuñjitv± haritehi kusehi pattharitv± ‚ antar± ca vela½antar± ca agy±g±ra½ seyya½ kappenti. Te ta½ ratti½ tikkhattu½ paccuµµh±yapañjalik± aggi½ namassanti– ‘paccoroh±ma bhavanta½, paccoroh±ma bhavantan’-ti. Bahukena ca sappitelanavan²tena aggi½ santappenti. Tass± ca rattiy± acca-yena paº²tena kh±dan²yena bhojan²yena br±hmaºe santappenti. Eva½, bhogotama, br±hmaº±na½ paccorohaº² hot²”ti. “Aññath± kho, br±hmaºa, br±hmaº±na½ paccorohaº² hoti, aññath± ca pana ari-yassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Yath± katha½ pana, bho gotama, ariyassavinaye paccorohaº² hoti? S±dhu me bhava½ gotamo tath± dhamma½ desetuyath± ariyassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Tena (3.0448) hi, br±hmaºa, suº±hi, s±dhuka½ manasi karohi; bh±siss±m²”ti.“Eva½, bho”ti kho j±ºussoºi br±hmaºo bhagavato paccassosi. Bhagav± etada-voca– “Idha, br±hmaºa, ariyas±vako iti paµisañcikkhati– ‘micch±diµµhiy± kho p±pakovip±ko diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±’ ti. So iti paµisaªkh±ya micch±-diµµhi½ pajahati; micch±diµµhiy± paccorohati. … Micch±saªkappassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±-yañc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±saªkappa½ pajahati; micch±saªkapp± pacco-rohati. … Micch±v±c±ya kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±v±ca½ pajahati; micch±v±c±ya paccorohati. …Micch±kammantassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±-yañc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±kammanta½ pajahati; micch±kammant± pacco-rohati. …Micch±-±j²vassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±-±j²va½ pajahati; micch±-±j²v± paccorohati. …Micch±v±y±massa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±v±y±ma½ pajahati; micch±v±y±m± paccorohati. …Micch±satiy± kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±ti.So iti paµisaªkh±ya micch±sati½ pajahati; micch±satiy± paccorohati. …Micch±sam±dhissa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±sam±dhi½ pajahati; micch±sam±dhimh± paccoro-hati. …Micch±ñ±ºassa (3.0449) kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisa-mpar±yañc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±ñ±ºa½ pajahati; micch±ñ±ºamh± pacco-rohati. ‘Micch±vimuttiy± kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-

Page 143: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

ñc±’ti. So iti paµisaªkh±ya micch±vimutti½ pajahati; micch±vimuttiy± paccorohati.Eva½ kho, br±hmaºa, ariyassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Aññath±, bho gotama, br±hmaº±na½ paccorohaº², aññath± ca pana ariyassavinaye paccorohaº² hoti. Imiss± ca, bho gotama, ariyassa vinaye paccorohaºiy±br±hmaº±na½ paccorohaº² kala½ n±gghati so¼asi½. Abhikkanta½, bho gotama…pe… up±saka½ ma½ bhava½ gotamo dh±retu ajjatagge p±ºupeta½ saraºa½gatan”ti. Sattama½. 8. Dutiyapaccorohaº²sutta½ 120. “Ariya½ vo, bhikkhave, paccorohaºi½ desess±mi. Ta½ suº±tha… katam±ca, bhikkhave, ariy± paccorohaº²? Idha, bhikkhave, ariyas±vako iti paµisañci-kkhati– ‘micch±diµµhiy± kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±’ti. So iti paµisaªkh±ya micch±diµµhi½ pajahati; micch±diµµhiy± paccorohati.Micch±saªkappassa kho p±pako vip±ko… micch±v±c±ya kho… micch±kamma-ntassa kho… micch±-±j²vassa kho… micch±v±y±massa kho… micch±satiy± kho…micch±sam±dhissa kho… micch±ñ±ºassa kho… micch±vimuttiy± kho p±pakovip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±ti. So iti paµisaªkh±ya micch±vi-mutti½ pajahati; micch±vimuttiy± paccorohati. Aya½ vuccati, bhikkhave, ariy±paccorohaº²”ti. Aµµhama½. 9. Pubbaªgamasutta½ 121. “S³riyassa, bhikkhave, udayato eta½ pubbaªgama½ eta½ pubbanimitta½,yadida½– aruºugga½. Evameva½ kho, bhikkhave, kusal±na½ dhamm±na½ eta½pubbaªgama½ eta½ pubbanimitta½, yadida½– samm±diµµhi. Samm±diµµhikassa,bhikkhave, samm±saªkappo pahoti, samm±saªkappassa samm±v±c± pahoti,samm±kammanto (3.0450) pahoti, samm±kammantassa samm±-±j²vo pahoti,samm±-±j²vassa samm±v±y±mo pahoti, samm±v±y±massa samm±sati pahoti,samm±satissa samm±sam±dhi pahoti, samm±sam±dhissa samm±ñ±ºa½ pahoti,samm±ñ±ºissa samm±vimutti pahot²”ti. Navama½. 10. ¾savakkhayasutta½ 122. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± bh±vit± bahul²kat± ±sav±na½ khay±yasa½vattanti. Katame dasa? Samm±diµµhi, samm±saªkappo, samm±v±c±, samm±-kammanto, samm±-±j²vo, samm±v±y±mo, samm±sati, samm±sam±dhi, samm±-ñ±ºa½, samm±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasa dhamm± bh±vit± bahul²kat± ±sa-v±na½ khay±ya sa½vattant²”ti. Dasama½. Paccorohaºivaggo dutiyo. Tassudd±na½– Tayo adhamm± ajito, saªg±ravo ca orima½;

Page 144: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dve ceva paccorohaº², pubbaªgama½ ±savakkhayoti. (13) 3. parisuddhavaggo 1. Paµhamasutta½ 123. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± parisuddh± pariyod±t±, n±ññatra sugata-vinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi,

Page 145: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

samm±saªkappo, samm±v±c±, samm±kammanto, samm±-±j²vo, samm±v±y±mo,samm±sati, samm±sam±dhi, samm±ñ±ºa½, samm±vimutti– ime kho, bhikkhave,dasa dhamm± parisuddh± pariyod±t±, n±ññatra sugatavinay±”ti. Paµhama½. 2. Dutiyasutta½ 124. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± anuppann± uppajjanti, n±ññatra sugatavi-nay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– ime kho, bhikkhave,dasa dhamm± anuppann± uppajjanti, n±ññatra sugatavinay±”ti. Dutiya½. 3. Tatiyasutta½ 125. “Dasayime (3.0451), bhikkhave, dhamm± mahapphal± mah±nisa½s±,n±ññatra sugatavinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– imekho, bhikkhave, dasa dhamm± mahapphal± mah±nisa½s±, n±ññatra sugatavina-y±”ti. Tatiya½. 4. Catutthasutta½ 126. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± r±gavinayapariyos±n± honti dosavinaya-pariyos±n± honti mohavinayapariyos±n± honti, n±ññatra sugatavinay±. Katamedasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasa dhamm±r±gavinayapariyos±n± honti dosavinayapariyos±n± honti mohavinayapariyos±n±honti, n±ññatra sugatavinay±”ti. Catuttha½. 5. Pañcamasutta½ 127. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± ekantanibbid±ya vir±g±ya nirodh±ya upa-sam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±ya sa½vattanti, n±ññatra sugatavinay±.Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasadhamm± ekantanibbid±ya vir±g±ya nirodh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambo-dh±ya nibb±n±ya sa½vattanti, n±ññatra sugatavinay±”ti. Pañcama½. 6. Chaµµhasutta½ 128. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± bh±vit± bahul²kat± anuppann± uppajjanti,n±ññatra sugatavinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– imekho, bhikkhave, dasa dhamm± bh±vit± bahul²kat± anuppann± uppajjanti, n±ññatrasugatavinay±”ti. Chaµµha½. 7. Sattamasutta½

Page 146: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

129. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± bh±vit± bahul²kat± mahapphal± hontimah±nisa½s±, n±ññatra sugatavinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasa dhamm± bh±vit± bahul²kat± mahapphal±honti mah±nisa½s±, n±ññatra sugatavinay±”ti. Sattama½. 8. Aµµhamasutta½ 130. “Dasayime (3.0452), bhikkhave, dhamm± bh±vit± bahul²kat± r±gavinayapa-riyos±n± honti dosavinayapariyos±n± honti mohavinayapariyos±n± honti,n±ññatra sugatavinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– imekho, bhikkhave, dasa dhamm± bh±vit± bahul²kat± r±gavinayapariyos±n± hontidosavinayapariyos±n± honti mohavinayapariyos±n± honti, n±ññatra sugatavinay±”-ti. Aµµhama½. 9. Navamasutta½ 131. “Dasayime, bhikkhave, dhamm± bh±vit± bahul²kat± ekantanibbid±ya vir±-g±ya nirodh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±ya sa½vattanti,n±ññatra sugatavinay±. Katame dasa? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– imekho, bhikkhave, dasa dhamm± bh±vit± bahul²kat± ekantanibbid±ya vir±g±ya niro-dh±ya upasam±ya abhiññ±ya sambodh±ya nibb±n±ya sa½vattanti, n±ññatra suga-tavinay±”ti. Navama½. 10. Dasamasutta½ 132. “Dasayime, bhikkhave, micchatt±. Katame dasa? Micch±diµµhi, micch±sa-ªkappo, micch±v±c±, micch±kammanto, micch±-±j²vo, micch±v±y±mo, micch±-sati, micch±sam±dhi, micch±ñ±ºa½, micch±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasamicchatt±”ti. Dasama½. 11. Ek±dasamasutta½ 133. “Dasayime, bhikkhave, sammatt±. Katame dasa? Samm±diµµhi, samm±sa-ªkappo, samm±v±c±, samm±kammanto, samm±-±j²vo, samm±v±y±mo, samm±-sati, samm±sam±dhi, samm±ñ±ºa½, samm±vimutti– ime kho, bhikkhave, dasasammatt±”ti. Ek±dasama½. Parisuddhavaggo tatiyo. (14) 4. s±dhuvaggo

Page 147: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

1. S±dhusutta½ 134. ‚ “S±dhuñca (3.0453) vo, bhikkhave, desess±mi as±dhuñca. Ta½ suº±tha,s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhaga-vato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Katamañca, bhikkhave, as±dhu? Micch±diµµhi, micch±saªkappo, micch±v±c±,micch±kammanto, micch±-±j²vo, micch±v±y±mo, micch±sati, micch±sam±dhi,micch±ñ±ºa½, micch±vimutti– ida½ vuccati, bhikkhave, as±dhu. Katamañca,bhikkhave, s±dhu? Samm±diµµhi, samm±saªkappo, samm±v±c± samm±ka-mmanto, samm±-±j²vo, samm±v±y±mo, samm±sati, samm±sam±dhi, samm±-ñ±ºa½, samm±vimutti– ida½ vuccati, bhikkhave, s±dh³”ti. Paµhama½. 2. Ariyadhammasutta½ 135. “Ariyadhammañca vo, bhikkhave, desess±mi anariyadhammañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, anariyo dhammo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, anariyo dhammo. Katamo ca, bhikkhave,ariyo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,ariyo dhammo”ti. Dutiya½. 3. Akusalasutta½ 136. “Akusalañca vo, bhikkhave, desess±mi kusalañca. Ta½ suº±tha …pe…katamañca, bhikkhave, akusala½? Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– ida½vuccati, bhikkhave, akusala½. Katamañca, bhikkhave, kusala½? Samm±diµµhi…pe… samm±vimutti– ida½ vuccati, bhikkhave, kusalan”ti. Tatiya½. 4. Atthasutta½ 137. “Atthañca vo, bhikkhave, desess±mi anatthañca. Ta½ suº±tha …pe…katamo ca, bhikkhave, anattho? Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati,bhikkhave, anattho. Katamo ca, bhikkhave, attho? Samm±diµµhi …pe… samm±vi-mutti– aya½ vuccati, bhikkhave, attho”ti. Catuttha½. 5. Dhammasutta½ 138. “Dhammañca (3.0454) vo, bhikkhave, desess±mi adhammañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, adhammo? Micch±diµµhi …pe… micch±vi-mutti– aya½ vuccati, bhikkhave, adhammo. Katamo ca, bhikkhave, dhammo?Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, dhammo”ti.Pañcama½.

Page 148: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

6. S±savasutta½ 139. “S±savañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi an±savañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, s±savo dhammo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, s±savo dhammo. Katamo ca, bhikkhave,an±savo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,an±savo dhammo”ti. Chaµµha½. 7. S±vajjasutta½ 140. “S±vajjañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi anavajjañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, s±vajjo dhammo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, s±vajjo dhammo. Katamo ca, bhikkhave,anavajjo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,anavajjo dhammo”ti. Sattama½. 8. Tapan²yasutta½ 141. “Tapan²yañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi atapan²yañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, tapan²yo dhammo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, tapan²yo dhammo. Katamo ca,bhikkhave, atapan²yo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½vuccati, bhikkhave, atapan²yo dhammo”ti. Aµµhama½. 9. ¾cayag±misutta½ 142. “¾cayag±miñca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi apacayag±miñca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, ±cayag±m² dhammo? Micch±diµµhi…pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, ±cayag±m² dhammo. Katamo ca,bhikkhave (3.0455), apacayag±m² dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti–aya½ vuccati, bhikkhave, apacayag±m² dhammo”ti. Navama½. 10. Dukkhudrayasutta½ 143. “Dukkhudrayañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi sukhudrayañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, dukkhudrayo dhammo? Micch±diµµhi…pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, dukkhudrayo dhammo. Katamoca, bhikkhave, sukhudrayo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½vuccati, bhikkhave, sukhudrayo dhammo”ti. Dasama½. 11. Dukkhavip±kasutta½

Page 149: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

144. “Dukkhavip±kañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi sukhavip±kañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, dukkhavip±ko dhammo? Micch±-diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, dukkhavip±ko dhammo.Katamo ca, bhikkhave, sukhavip±ko dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vi-mutti– aya½ vuccati, bhikkhave, sukhavip±ko dhammo”ti. Ek±dasama½. S±dhuvaggo catuttho. (15) 5. ariyavaggo

Page 150: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

1. Ariyamaggasutta½ 145. “Ariyamaggañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi anariyamaggañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, anariyo maggo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, anariyo maggo. Katamo ca, bhikkhave,ariyo maggo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, ariyomaggo”ti. Paµhama½. 2. Kaºhamaggasutta½ 146. “Kaºhamaggañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi sukkamaggañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, kaºhamaggo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ (3.0456) vuccati, bhikkhave, kaºhamaggo. Katamo ca,bhikkhave, sukkamaggo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati,bhikkhave, sukkamaggo”ti. Dutiya½. 3. Saddhammasutta½ 147. “Saddhammañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi asaddhammañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, asaddhammo? Micch±diµµhi …pe…micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, asaddhammo. Katamo ca, bhikkhave,saddhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave,saddhammo”ti. Tatiya½. 4. Sappurisadhammasutta½ 148. “Sappurisadhammañca vo, bhikkhave, desess±mi asappurisadhammañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, asappurisadhammo? Micch±diµµhi…pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, asappurisadhammo. Katamo ca,bhikkhave, sappurisadhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti– aya½vuccati, bhikkhave, sappurisadhammo”ti. Catuttha½. 5. Upp±detabbasutta½ 149. “Upp±detabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na upp±deta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na upp±detabbo dhammo?Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na upp±detabbodhammo. Katamo ca, bhikkhave, upp±detabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, upp±detabbo dhammo”ti. Pañcama½. 6. ¾sevitabbasutta½

Page 151: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

150. “¾sevitabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na ±sevitabbañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na ±sevitabbo dhammo? Micch±-diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na ±sevitabbo dhammo.Katamo ca, bhikkhave, ±sevitabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe… samm±vimutti–aya½ vuccati, bhikkhave, ±sevitabbo dhammo”ti. Chaµµha½. 7. Bh±vetabbasutta½ 151. “Bh±vetabbañca (3.0457) vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na bh±ve-tabbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na bh±vetabbo dhammo?Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na bh±vetabbodhammo. Katamo ca, bhikkhave, bh±vetabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, bh±vetabbo dhammo”ti. Sattama½. 8. Bahul²k±tabbasutta½ 152. “Bahul²k±tabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na bahul²k±ta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na bahul²k±tabbo dhammo?Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na bahul²k±tabbodhammo. Katamo ca, bhikkhave, bahul²k±tabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, bahul²k±tabbo dhammo”ti. Aµµhama½. 9. Anussaritabbasutta½ 153. “Anussaritabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na anussarita-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na anussaritabbo dhammo?Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na anussaritabbodhammo. Katamo ca, bhikkhave, anussaritabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, anussaritabbo dhammo”ti. Navama½. 10. Sacchik±tabbasutta½ 154. “Sacchik±tabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na sacchik±ta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na sacchik±tabbo dhammo?Micch±diµµhi …pe… micch±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, na sacchik±tabbodhammo. Katamo ca, bhikkhave, sacchik±tabbo dhammo? Samm±diµµhi …pe…samm±vimutti– aya½ vuccati, bhikkhave, sacchik±tabbo dhammo”ti. Dasama½. Ariyavaggo pañcamo.

Page 152: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Tatiyapaºº±saka½ samatta½. 4. Catutthapaºº±saka½ (16) 1. puggalavaggo 1. Sevitabbasutta½ 155. “Dasahi (3.0458), bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo na sevi-tabbo. Katamehi dasahi? Micch±diµµhiko hoti, micch±saªkappo hoti, micch±v±cohoti, micch±kammanto hoti, micch±-±j²vo hoti, micch±v±y±mo hoti, micch±satihoti, micch±sam±dhi hoti, micch±ñ±º² hoti, micch±vimutti hoti– imehi kho,bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato puggalo na sevitabbo. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo sevitabbo. Katamehidasahi? Samm±diµµhiko hoti, samm±saªkappo hoti, samm±v±co hoti, samm±ka-mmanto hoti, samm±-±j²vo hoti, samm±v±y±mo hoti, samm±sati hoti, samm±sa-m±dhi hoti, samm±ñ±º² hoti, samm±vimutti hoti– imehi kho, bhikkhave, dasahidhammehi samann±gato puggalo sevitabbo”ti. 2-12. Bhajitabb±disutt±ni 156-166. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo na bhajitabbo…pe… bhajitabbo …pe… na payirup±sitabbo… payirup±sitabbo …pe… na pujjohoti… pujjo hoti …pe… na p±sa½so hoti… p±sa½so hoti …pe… ag±ravo hoti…sag±ravo hoti …pe… appatisso hoti… sappatisso hoti …pe… na ±r±dhako hoti …±r±dhako hoti …pe… na visujjhati… visujjhati …pe… m±na½ n±dhibhoti… m±na½adhibhoti …pe. … paññ±ya na va¹¹hati… paññ±ya va¹¹hati …pe…. “Bahu½ apuñña½ pasavati… bahu½ puñña½ pasavati. Katamehi dasahi?Samm±diµµhiko hoti, samm±saªkappo hoti, samm±v±co hoti, samm±kammantohoti, samm±-±j²vo hoti, samm±v±y±mo hoti (3.0459), samm±sati hoti, samm±sa-m±dhi hoti, samm±ñ±º² hoti, samm±vimutti hoti– imehi kho, bhikkhave, dasahidhammehi samann±gato puggalo bahu½ puñña½ pasavat²”ti. Puggalavaggo paµhamo. (17) 2. j±ºussoºivaggo

Page 153: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

1. Br±hmaºapaccorohaº²sutta½ 167. Tena kho pana samayena j±ºussoºi br±hmaºo tadahuposathe s²sa½nh±tonava½ khomayuga½ nivattho allakusamuµµhi½ ±d±ya bhagavato avid³re eka-manta½ µhito hoti. Addas± kho bhagav± j±ºussoºi½ br±hmaºa½ tadahuposathe s²sa½nh±ta½nava½ khomayuga½ nivattha½ allakusamuµµhi½ ±d±ya ekamanta½ µhita½.Disv±na j±ºussoºi½ br±hmaºa½ etadavoca– “ki½ nu tva½, br±hmaºa, tadahupo-sathe s²sa½nh±to nava½ khomayuga½ nivattho allakusamuµµhi½ ±d±ya eka-manta½ µhito? Ki½ nvajja br±hmaºakulass±”ti? “Paccorohaº², bho gotama, ajjabr±hmaºakulass±”ti. “Yath± katha½ pana, br±hmaºa, br±hmaº±na½ paccorohaº² hot²”ti? “Idha, bhogotama, br±hmaº± tadahuposathe s²sa½nh±t± nava½ khomayuga½ nivatth±allena gomayena pathavi½ opuñjitv± haritehi kusehi pattharitv± antar± ca vela½antar± ca agy±g±ra½ seyya½ kappenti. Te ta½ ratti½ tikkhattu½ paccuµµh±yapañjalik± aggi½ namassanti– ‘paccoroh±ma bhavanta½, paccoroh±ma bhavantan’-ti. Bahukena ca sappitelanavan²tena aggi½ santappenti. Tass± ca rattiy± acca-yena paº²tena kh±dan²yena bhojan²yena br±hmaºe santappenti. Eva½, bhogotama, br±hmaº±na½ paccorohaº² hot²”ti. “Aññath± kho, br±hmaºa, br±hmaº±na½ paccorohaº² hoti, aññath± ca pana ari-yassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Yath± katha½ (3.0460) pana, bho gotama, ari-yassa vinaye paccorohaº² hoti? S±dhu me bhava½ gotamo tath± dhamma½desetu yath± ariyassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Tena hi, br±hmaºa, suº±hi, s±dhuka½ manasi karohi; bh±siss±m²”ti. “Eva½,bho”ti kho j±ºussoºi br±hmaºo bhagavato paccassosi. Bhagav± etadavoca– “Idha, br±hmaºa, ariyas±vako iti paµisañcikkhati– ‘p±º±tip±tassa kho p±pakovip±ko diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±’ ti. So iti paµisaªkh±ya p±º±ti-p±ta½ pajahati; p±º±tip±t± paccorohati. …Adinn±d±nassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya adinn±d±na½ pajahati; adinn±d±n± paccorohati. …K±mesumicch±c±rassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampa-r±yañc±ti. So iti paµisaªkh±ya k±mesumicch±c±ra½ pajahati; k±mesumicch±c±r±paccorohati. …Mus±v±dassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±ti.So iti paµisaªkh±ya mus±v±da½ pajahati; mus±v±d± paccorohati. ..Pisuº±ya v±c±ya kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya pisuºa½ v±ca½ pajahati; pisuº±ya v±c±ya paccorohati. …Pharus±ya v±c±ya kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya pharusa½ v±ca½ pajahati;

Page 154: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

pharus±ya v±c±ya paccorohati. …Samphappal±passa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya samphappal±pa½ pajahati; samphappal±p± paccoro-hati. …Abhijjh±ya (3.0461) kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±ti. So iti paµisaªkh±ya abhijjha½ pajahati; abhijjh±ya paccorohati. …By±p±dassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±yañc±ti.So iti paµisaªkh±ya by±p±da½ pajahati; by±p±d± paccorohati. …Micch±diµµhiy± kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±’ti. So iti paµisaªkh±ya micch±diµµhi½ pajahati; micch±diµµhiy± paccorohati.Eva½ kho, br±hmaºa, ariyassa vinaye paccorohaº² hot²”ti. “Aññath± kho, bho gotama, br±hmaº±na½ paccorohaº² hoti, aññath± ca panaariyassa vinaye paccorohaº² hoti. Imiss±, bho gotama, ariyassa vinaye paccoroha-ºiy± br±hmaº±na½ paccorohaº² kala½ n±gghati so¼asi½. Abhikkanta½, bhogotama …pe… up±saka½ ma½ bhava½ gotamo dh±retu ajjatagge p±ºupeta½saraºa½ gatan”ti. Paµhama½. 2. Ariyapaccorohaº²sutta½ 168. “Ariya½ vo, bhikkhave, paccorohaºi½ desess±mi. Ta½ suº±tha, s±dhuka½manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato pacca-ssosu½. Bhagav± etadavoca– “Katam± ca, bhikkhave, ariy± paccorohaº²? Idha, bhikkhave, ariyas±vako itipaµisañcikkhati– ‘p±º±tip±tassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisa-mpar±yañc±’ti. So iti paµisaªkh±ya p±º±tip±ta½ pajahati; p±º±tip±t± paccorohati. … ‘Adinn±d±nassa kho p±pako vip±ko– diµµhe ceva dhamme abhisampar±ya-ñc±’ti. So iti paµisaªkh±ya adinn±d±na½ pajahati; adinn±d±n± paccorohati. … ‘K±mesumicch±c±rassa kho p±pako vip±ko …pe… k±mesumicch±c±r±paccorohati. … ‘Mus±v±dassa (3.0462) kho p±pako vip±ko …pe… mus±v±d± paccorohati. … ‘Pisuº±ya v±c±ya kho p±pako vip±ko …pe… pisuº±ya v±c±ya paccorohati. … ‘Pharus±ya v±c±ya kho p±pako vip±ko …pe… pharus±ya v±c±ya paccoro-hati. … ‘Samphappal±passa kho p±pako vip±ko …pe… samphappal±p± paccoro-hati. … ‘Abhijjh±ya kho p±pako vip±ko …pe… abhijjh±ya paccorohati. … ‘By±p±dassa kho p±pako vip±ko …pe… by±p±d± paccorohati. “Katam± ca, bhikkhave, ariy± paccorohaº²? Idha, bhikkhave, ariyas±vako itipaµisañcikkhati– ‘micch±diµµhiy± kho p±pako vip±ko diµµhe ceva dhamme abhisa-mpar±yañc±’ti. So iti paµisaªkh±ya micch±diµµhi½ pajahati; micch±diµµhiy± paccoro-hati. Aya½ vuccati, bhikkhave, ariy± paccorohaº²”ti. Dutiya½.

Page 155: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

3. Saªg±ravasutta½ 169. ‚ Atha kho saªg±ravo br±hmaºo yena bhagav± tenupasaªkami; upasa-ªkamitv± bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±-retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho saªg±ravo br±hmaºo bhaga-vanta½ etadavoca– “Ki½ nu kho, bho gotama, orima½ t²ra½, ki½ p±rima½ t²ran”ti? “P±º±tip±to kho,br±hmaºa, orima½ t²ra½, p±º±tip±t± veramaº² p±rima½ t²ra½. Adinn±d±na½ kho,br±hmaºa, orima½ t²ra½, adinn±d±n± veramaº² p±rima½ t²ra½. K±mesumicch±-c±ro orima½ t²ra½, k±mesumicch±c±r± veramaº² p±rima½ t²ra½. Mus±v±doorima½ t²ra½, mus±v±d± veramaº² p±rima½ t²ra½. Pisuº± v±c± orima½ t²ra½,pisuº±ya v±c±ya veramaº² p±rima½ t²ra½. Pharus± v±c± orima½ t²ra½, pharu-s±ya v±c±ya veramaº² p±rima½ t²ra½. Samphappal±po orima½ t²ra½, samphappa-l±p± veramaº² p±rima½ t²ra½. Abhijjh± orima½ t²ra½, anabhijjh± p±rima½ t²ra½.By±p±do orima½ t²ra½, aby±p±do p±rima½ t²ra½. Micch±diµµhi orima½ t²ra½,samm±diµµhi p±rima½ t²ra½. Ida½ kho, br±hmaºa, orima½ t²ra½, ida½ p±rima½t²ranti. “Appak± (3.0463) te manussesu, ye jan± p±rag±mino; ath±ya½ itar± paj±, t²ramev±nudh±vati. “Ye ca kho sammadakkh±te, dhamme dhamm±nuvattino; te jan± p±ramessanti, maccudheyya½ suduttara½. “Kaºha½ dhamma½ vippah±ya, sukka½ bh±vetha paº¹ito; ok± anokam±gamma, viveke yattha d³rama½. “Tatr±bhiratimiccheyya, hitv± k±me akiñcano; pariyodapeyya att±na½, cittaklesehi paº¹ito. “Yesa½ sambodhiyaªgesu, samm± citta½ subh±vita½; ±d±napaµinissagge, anup±d±ya ye rat±; kh²º±sav± jutimanto, te loke parinibbut±”ti. tatiya½; 4. Orimasutta½ 170. “Orimañca, bhikkhave, t²ra½ desess±mi p±rimañca t²ra½. Ta½ suº±tha…pe… katamañca, bhikkhave, orima½ t²ra½, katamañca p±rima½ t²ra½? P±º±ti-p±to, bhikkhave, orima½ t²ra½, p±º±tip±t± veramaº² p±rima½ t²ra½. Adinn±d±na½orima½ t²ra½, adinn±d±n± veramaº² p±rima½ t²ra½. K±mesumicch±c±ro orima½t²ra½, k±mesumicch±c±r± veramaº² p±rima½ t²ra½. Mus±v±do orima½ t²ra½,mus±v±d± veramaº² p±rima½ t²ra½. Pisuº± v±c± orima½ t²ra½, pisuº±ya v±c±yaveramaº² p±rima½ t²ra½. Pharus± v±c± orima½ t²ra½, pharus±ya v±c±ya vera-maº² p±rima½ t²ra½. Samphappal±po orima½ t²ra½, samphappal±p± veramaº²p±rima½ t²ra½. Abhijjh± orima½ t²ra½, anabhijjh± p±rima½ t²ra½. By±p±do orima½t²ra½, aby±p±do p±rima½ t²ra½. Micch±diµµhi orima½ t²ra½, samm±diµµhi p±rima½t²ra½. Ida½ kho, bhikkhave, orima½ t²ra½, ida½ p±rima½ t²ranti.

Page 156: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Appak± te manussesu, ye jan± p±rag±mino; ath±ya½ itar± paj±, t²ramev±nudh±vati. “Ye ca kho sammadakkh±te, dhamme dhamm±nuvattino; te jan± p±ramessanti, maccudheyya½ suduttara½. “Kaºha½ (3.0464) dhamma½ vippah±ya, sukka½ bh±vetha paº¹ito; ok± anokam±gamma, viveke yattha d³rama½. “Tatr±bhiratimiccheyya, hitv± k±me akiñcano; pariyodapeyya att±na½, cittaklesehi paº¹ito. “Yesa½ sambodhiyaªgesu, samm± citta½ subh±vita½; ±d±napaµinissagge, anup±d±ya ye rat±; kh²º±sav± jutimanto, te loke parinibbut±”ti. catuttha½; 5. Paµhama-adhammasutta½ 171. ‚ “Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo anattho ca; dhammo ca veditabboattho ca. Adhammañca viditv± anatthañca, dhammañca viditv± atthañca yath±dhammo yath± attho tath± paµipajjitabba½. “Katamo ca, bhikkhave, adhammo ca anattho ca? P±º±tip±to, adinn±d±na½,k±mesumicch±c±ro, mus±v±do, pisuº± v±c±, pharus± v±c±, samphappal±po,abhijjh±, by±p±do, micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, adhammo ca anattho ca. “Katamo ca, bhikkhave, dhammo ca attho ca? P±º±tip±t± veramaº², adinn±-d±n± veramaº², k±mesumicch±c±r± veramaº², mus±v±d± veramaº², pisuº±yav±c±ya veramaº², pharus±ya v±c±ya veramaº², samphappal±p± veramaº², ana-bhijjh±, aby±p±do, samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, dhammo ca attho ca. “‘Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo anattho ca; dhammo ca veditabbo atthoca. Adhammañca viditv± anatthañca, dhammañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabban’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vuttan”ti.Pañcama½. 6. Dutiya-adhammasutta½ 172. “Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabboattho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath±dhammo (3.0465) yath± attho tath± paµipajjitabban”ti. Idamavoca bhagav±. Ida½vatv±na sugato uµµh±y±san± vih±ra½ p±visi. Atha kho tesa½ bhikkh³na½ acirapakkantassa bhagavato etadahosi– “ida½kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammoca; anattho ca veditabbo attho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañcaviditv± atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipajjitabban’ti. Ko nu khoimassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibha-ttassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±”ti?

Page 157: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Atha kho tesa½ bhikkh³na½ etadahosi– “aya½ kho ±yasm± mah±kacc±nosatthu ceva sa½vaººito, sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahotic±yasm± mah±kacc±no imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassavitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½yen±yasm± mah±kacc±no

Page 158: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tenupasaªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½ mah±kacc±na½ etamattha½puccheyy±ma. Yath± no ±yasm± mah±kacc±no by±karissati tath± na½ dh±ress±-m±”ti. Atha kho te bhikkh³ yen±yasm± mah±kacc±no tenupasaªkami½su; upasaªka-mitv± ±yasmat± mah±kacc±nena saddhi½ sammodi½su. Sammodan²ya½ katha½s±raº²ya½ v²tis±retv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½ nisinn± kho te bhikkh³±yasmanta½ mah±kacc±na½ etadavocu½– “Ida½ kho no, ±vuso kacc±na, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±-rena attha½ avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave,veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabbo attho ca. Adhammañca viditv±dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipa-jjitabban’ti. “Tesa½ no, ±vuso, amh±ka½ acirapakkantassa bhagavato etadahosi– ‘ida½kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– adhammo ca, bhikkhave …pe… tath± paµipa-jjitabbanti. Ko nu kho imassa bhagavat± sa½khittena (3.0466) uddesassa uddi-µµhassa vitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±’ti? “Tesa½ no, ±vuso, amh±ka½ etadahosi– ‘aya½ kho ±yasm± mah±kacc±nosatthu ceva sa½vaººito, sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahotic±yasm± mah±kacc±no imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassavitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½yen±yasm± mah±kacc±no tenupasaªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½mah±kacc±na½ etamattha½ paµipuccheyy±ma. Yath± no ±yasm± mah±kacc±noby±karissati tath± na½ dh±ress±m±’ti. Vibhajatu ±yasm± mah±kacc±no”ti. “Seyyath±pi, ±vuso, puriso s±ratthiko s±ra½ gaves² s±rapariyesana½ caram±nomahato rukkhassa tiµµhato s±ravato atikkammeva m³la½ atikkamma khandha½s±kh±pal±se s±ra½ pariyesitabba½ maññeyya. Eva½sampadamida½ ±yasma-nt±na½ satthari sammukh²bh³te ta½ bhagavanta½ atisitv± amhe etamattha½paµipucchitabba½ maññatha ‚. So h±vuso, bhagav± j±na½ j±n±ti passa½passati cakkhubh³to ñ±ºabh³to dhammabh³to brahmabh³to vatt± pavatt±atthassa ninnet± amatassa d±t± dhammass±m² tath±gato. So ceva panetassak±lo ahosi ya½ tumhe bhagavanta½yeva upasaªkamitv± etamattha½ paµipucche-yy±tha. Yath± vo bhagav± by±kareyya tath± na½ dh±reyy±th±”ti. “Addh±, ±vuso kacc±na, bhagav± j±na½ j±n±ti passa½ passati cakkhubh³toñ±ºabh³to dhammabh³to brahmabh³to vatt± pavatt± atthassa ninnet± amatassad±t± dhammass±m² tath±gato. So ceva panetassa k±lo ahosi ya½ maya½ bhaga-vanta½yeva upasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±ma. Yath± no bhagav±by±kareyya tath± na½ dh±reyy±ma. Api c±yasm± mah±kacc±no satthu cevasa½vaººito, sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahoti c±yasm± mah±-kacc±no imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Vibhajat±yasm± mah±kacc±no agaru½karitv±”ti.

Page 159: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Tena (3.0467) h±vuso, suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti.“Eva½, ±vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato mah±kacc±nassa paccassosu½. Ath±-yasm± mah±kacc±no etadavoca– “Ya½ kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbo…pe… tath± paµipajjitabban’ti. “Katamo, c±vuso, adhammo; katamo ca dhammo? Katamo ca anattho, katamoca attho? “P±º±tip±to, ±vuso, adhammo; p±º±tip±t± veramaº² dhammo; ye cap±º±tip±tapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;p±º±tip±t± veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti, aya½ attho. “Adinn±d±na½, ±vuso, adhammo; adinn±d±n± veramaº² dhammo; ye ca adinn±-d±napaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; adi-nn±d±n± veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti, aya½ attho. “K±mesumicch±c±ro, ±vuso, adhammo; k±mesumicch±c±r± veramaº² dhammo;ye ca k±mesumicch±c±rapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti,aya½ anattho; k±mesumicch±c±r± veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm±bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Mus±v±do, ±vuso, adhammo; mus±v±d± veramaº² dhammo; ye ca mus±v±da-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; mus±v±d±veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½attho. “Pisuº± v±c±, ±vuso, adhammo; pisuº±ya v±c±ya veramaº² dhammo; ye capisuº±v±c±paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho;pisuº±ya v±c±ya veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½gacchanti, aya½ attho. “Pharus± (3.0468) v±c±, ±vuso, adhammo; pharus±ya v±c±ya veramaº²dhammo; ye ca pharus±v±c±paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambha-vanti, aya½ anattho; pharus±ya v±c±ya veramaºipaccay± ca aneke kusal±dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Samphappal±po, ±vuso, adhammo; samphappal±p± veramaº² dhammo; ye casamphappal±papaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½anattho; samphappal±p± veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±-rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Abhijjh±, ±vuso, adhammo; anabhijjh± dhammo; ye ca abhijjh±paccay± anekep±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; anabhijjh±paccay± caaneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “By±p±do, ±vuso, adhammo; aby±p±do dhammo; ye ca by±p±dapaccay± anekep±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; aby±p±dapaccay± caaneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Micch±diµµhi, ±vuso, adhammo; samm±diµµhi dhammo; ye ca micch±diµµhipa-

Page 160: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

ccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±diµµhi-paccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “‘Ya½ kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±renaattha½ avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– adhammo ca, bhikkhave, vedi-tabbo …pe… tath± paµipajjitabban’ti. Imassa kho aha½, ±vuso, bhagavat±sa½khittena uddesassa uddiµµhassa vitth±rena attha½ avibhattassa eva½ vitth±-rena attha½ ±j±n±mi. ¾kaªkham±n± ca pana tumhe, ±vuso, bhagavanta½yevaupasaªkamitv± etamattha½ paµipuccheyy±tha. Yath± no bhagav± by±karoti tath±na½ dh±reyy±th±”ti. “Evam±vuso”ti kho te bhikkh³ ±yasmato mah±kacc±nassa bh±sita½ abhina-nditv± anumoditv± uµµh±y±san± yena bhagav± tenupasaªkami½su (3.0469); upa-saªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di½su. Ekamanta½nisinn± kho te bhikkh³ bhagavanta½ etadavocu½– “Ya½ kho no, bhante, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±renaattha½ avibhajitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, vedi-tabbo …pe… tath± paµipajjitabban’ti. “Tesa½ no, bhante, amh±ka½ acirapakkantassa bhagavato etadahosi– ‘ida½kho no, ±vuso, bhagav± sa½khittena uddesa½ uddisitv± vitth±rena attha½ avibha-jitv± uµµh±y±san± vih±ra½ paviµµho– ‘adhammo ca, bhikkhave, veditabbo …pe…tath± paµipajjitabban’ti. Ko nu kho imassa bhagavat± sa½khittena uddesassauddiµµhassa vitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajeyy±’ti? “Tesa½ no, bhante, amh±ka½ etadahosi– ‘aya½ kho ±yasm± mah±kacc±nosatthu ceva sa½vaººito, sambh±vito ca viññ³na½ sabrahmac±r²na½. Pahotic±yasm± mah±kacc±no imassa bhagavat± sa½khittena uddesassa uddiµµhassavitth±rena attha½ avibhattassa vitth±rena attha½ vibhajitu½. Ya½n³na maya½yen±yasm± mah±kacc±no tenupasaªkameyy±ma; upasaªkamitv± ±yasmanta½mah±kacc±na½ etamattha½ paµipuccheyy±ma. Yath± no ±yasm± mah±kacc±noby±karissati tath± na½ dh±ress±m±’ti. “Atha kho maya½, bhante, yen±yasm± mah±kacc±no tenupasaªkamimh±; upa-saªkamitv± ±yasmanta½ mah±kacc±na½ etamattha½ apucchimh±. Tesa½ no,bhante, ±yasmat± mah±kacc±nena imehi akkharehi imehi padehi imehi byañja-nehi attho suvibhatto”ti. “S±dhu s±dhu, bhikkhave! Paº¹ito, bhikkhave, mah±kacc±no. Mah±pañño,bhikkhave, mah±kacc±no. Ma½ cepi tumhe, bhikkhave, upasaªkamitv± eta-mattha½ paµipuccheyy±tha, ahampi ceta½ evameva½ by±kareyya½ yath± ta½mah±kacc±nena by±kata½. Eso ceva tassa attho. Evañca na½ dh±reyy±th±”ti.Chaµµha½. 7. Tatiya-adhammasutta½ 173. “Adhammo (3.0470) ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho caveditabbo attho ca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv±

Page 161: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

atthañca yath± dhammo yath± attho tath± paµipajjitabba½. “Katamo ca, bhikkhave, adhammo, katamo ca dhammo; katamo ca anattho,katamo ca attho? P±º±tip±to, bhikkhave, adhammo; p±º±tip±t± veramaº²dhammo; ye ca p±º±tip±tapaccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti,aya½ anattho; p±º±tip±t± veramaºipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±-rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “Adinn±d±na½, bhikkhave, adhammo; adinn±d±n± veramaº² dhammo… k±me-sumicch±c±ro, bhikkhave, adhammo; k±mesumicch±c±r± veramaº² dhammo…mus±v±do, bhikkhave, adhammo; mus±v±d± veramaº² dhammo… pisuº± v±c±,bhikkhave, adhammo; pisuº±ya v±c±ya veramaº² dhammo… pharus± v±c±,bhikkhave, adhammo; pharus±ya v±c±ya veramaº² dhammo… samphappal±po,bhikkhave, adhammo; samphappal±p± veramaº² dhammo… abhijjh±, bhikkhave,adhammo; anabhijjh± dhammo… by±p±do, bhikkhave, adhammo; aby±p±dodhammo…. “Micch±diµµhi, bhikkhave, adhammo; samm±diµµhi dhammo; ye ca micch±diµµhi-paccay± aneke p±pak± akusal± dhamm± sambhavanti, aya½ anattho; samm±di-µµhipaccay± ca aneke kusal± dhamm± bh±van±p±rip³ri½ gacchanti, aya½ attho. “‘Adhammo ca, bhikkhave, veditabbo dhammo ca; anattho ca veditabbo atthoca. Adhammañca viditv± dhammañca, anatthañca viditv± atthañca yath± dhammoyath± attho tath± paµipajjitabban’ti, iti ya½ ta½ vutta½, idameta½ paµicca vuttan”ti.Sattama½. 8. Kammanid±nasutta½

Page 162: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

174. “P±º±tip±tamp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosa-hetukampi, mohahetukampi. “Adinn±d±namp±ha½ (3.0471), bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi,dosahetukampi, mohahetukampi. “K±mesumicch±c±ramp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi,dosahetukampi, mohahetukampi. “Mus±v±damp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. “Pisuºav±camp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. “Pharusav±camp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. “Samphappal±pamp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosa-hetukampi, mohahetukampi. “Abhijjhamp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. “By±p±damp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. “Micch±diµµhimp±ha½, bhikkhave, tividha½ vad±mi– lobhahetukampi, dosahetu-kampi, mohahetukampi. Iti kho, bhikkhave, lobho kammanid±nasambhavo, dosokammanid±nasambhavo, moho kammanid±nasambhavo. Lobhakkhay± kamma-nid±nasaªkhayo, dosakkhay± kammanid±nasaªkhayo, mohakkhay± kammanid±-nasaªkhayo”ti. Aµµhama½. 9. Parikkamanasutta½ 175. “Saparikkamano aya½, bhikkhave, dhammo, n±ya½ dhammo aparikka-mano. Kathañca, bhikkhave, saparikkamano aya½ dhammo, n±ya½ dhammo apa-rikkamano? P±º±tip±tissa, bhikkhave, p±º±tip±t± veramaº² parikkamana½ hoti.Adinn±d±yissa, bhikkhave, adinn±d±n± veramaº² parikkamana½ hoti. K±mesumi-cch±c±rissa, bhikkhave, k±mesumicch±c±r± veramaº² parikkamana½ hoti. Mus±-v±dissa, bhikkhave, mus±v±d± veramaº² parikkamana½ hoti. Pisuºav±cassa (3.0472bhikkhave, pisuº±ya v±c±ya veramaº² parikkamana½ hoti. Pharusav±cassa,bhikkhave, pharus±ya v±c±ya veramaº² parikkamana½ hoti. Samphappal±pissa,bhikkhave, samphappal±p± veramaº² parikkamana½ hoti. Abhijjh±lussa,bhikkhave, anabhijjh± parikkamana½ hoti. By±pannacittassa ‚, bhikkhave, aby±-p±do parikkamana½ hoti. Micch±diµµhissa, bhikkhave, samm±diµµhi parikkamana½hoti. Eva½ kho, bhikkhave, saparikkamano aya½ dhammo, n±ya½ dhammo apari-kkamano”ti. Navama½. 10. Cundasutta½

Page 163: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

176. Eva½ me suta½– eka½ samaya½ bhagav± p±v±ya½ ‚ viharati cundassakamm±raputtassa ambavane. Atha kho cundo kamm±raputto yena bhagav± tenu-pasaªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Eka-manta½ nisinna½ kho cunda½ kamm±raputta½ bhagav± etadavoca– “kassa notva½, cunda, soceyy±ni roces²”ti? “Br±hmaº±, bhante, pacch±bh³mak± kamaº¹a-luk± sev±lam±lik± ‚ aggiparic±rik± udakorohak± soceyy±ni paññapenti; tes±ha½soceyy±ni rocem²”ti. “Yath± katha½ pana, cunda, br±hmaº± pacch±bh³mak± kamaº¹aluk± sev±la-m±lik± aggiparic±rik± udakorohak± soceyy±ni paññapent²”ti? “Idha, bhante,br±hmaº± pacch±bh³mak± kamaº¹aluk± sev±lam±lik± aggiparic±rik± udakoro-hak±. Te s±vaka½ ‚ eva½ sam±dapenti– ‘ehi tva½, ambho purisa, k±lasseva ‚uµµhahantova ‚ sayanamh± pathavi½ ±maseyy±si; no ce pathavi½ ±maseyy±si,all±ni gomay±ni ±maseyy±si; no ce all±ni gomay±ni ±maseyy±si, harit±ni tiº±ni±maseyy±si; no ce harit±ni tiº±ni ±maseyy±si, aggi½ paricareyy±si; no ce aggi½paricareyy±si, pañjaliko ±dicca½ namasseyy±si; no ce pañjaliko ±dicca½ nama-sseyy±si, s±yatatiyaka½ udaka½ oroheyy±s²’ti. Eva½ kho, bhante, br±hmaº±pacch±bh³mak± (3.0473) kamaº¹aluk± sev±lam±lik± aggiparic±rik± udakorohak±soceyy±ni paññapenti; tes±ha½ soceyy±ni rocem²”ti. “Aññath± kho, cunda, br±hmaº± pacch±bh³mak± kamaº¹aluk± sev±lam±lik±aggiparic±rik± udakorohak± soceyy±ni paññapenti, aññath± ca pana ariyassavinaye soceyya½ hot²”ti. “Yath± katha½ pana, bhante, ariyassa vinaye soceyya½hoti? S±dhu me, bhante, bhagav± tath± dhamma½ desetu yath± ariyassa vinayesoceyya½ hot²”ti. “Tena hi, cunda, suº±hi, s±dhuka½ manasi karohi; bh±siss±m²”ti. “Eva½,bhante”ti kho cundo kamm±raputto bhagavato paccassosi. Bhagav± etadavoca– “Tividha½ kho, cunda, k±yena asoceyya½ hoti; catubbidha½ v±c±ya asoceyya½hoti; tividha½ manas± asoceyya½ hoti. “Kathañca, cunda, tividha½ k±yena asoceyya½ hoti? “Idha, cunda, ekaccop±º±tip±t² hoti luddo lohitap±ºi hatapahate niviµµho aday±panno sabbap±ºabh³-tesu ‚. “Adinn±d±y² hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ g±magata½ v± arañña-gata½ v± ta½ adinna½ theyyasaªkh±ta½ ±d±t± hoti. “K±mesumicch±c±r² hoti. Y± t± m±turakkhit± piturakkhit± m±t±piturakkhit± ‚bh±turakkhit± bhaginirakkhit± ñ±tirakkhit± gottarakkhit± ‚ dhammarakkhit± sas±-mik± saparidaº¹± antamaso m±l±gu¼aparikkhitt±pi, tath±r³p±su c±ritta½ ±pajjit±hoti. Eva½ kho, cunda, tividha½ k±yena asoceyya½ hoti. “Kathañca, cunda, catubbidha½ v±c±ya asoceyya½ hoti? Idha, cunda, ekaccomus±v±d² hoti. Sabhaggato v± parisaggato v± ñ±timajjhagato v± p³gamajjhagatov± r±jakulamajjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho– ‘ehambho (3.0474) purisa, ya½j±n±si ta½ vadeh²’ti ‚, so aj±na½ v± ±ha ‘j±n±m²’ti, j±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti;apassa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti, passa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti ‚. Iti attahetu v± para-hetu v± ±misakiñcikkhahetu v± sampaj±namus± bh±sit± hoti.

Page 164: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Pisuºav±co hoti. Ito sutv± amutra akkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv±imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya. Iti samagg±na½ v± bhett± ‚, bhinn±na½ v±anuppad±t±, vagg±r±mo vaggarato vagganand² vaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit±hoti. “Pharusav±co hoti. Y± s± v±c± aº¹ak± kakkas± parakaµuk± par±bhisajjan²kodhas±mant± asam±dhisa½vattanik±, tath±r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±p² hoti ak±lav±d² abh³tav±d² anatthav±d² adhammav±d² avinaya-v±d²; anidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti ak±lena anapadesa½ apariyantavati½anatthasa½hita½. Eva½ kho, cunda, catubbidha½ v±c±ya asoceyya½ hoti. “Kathañca, cunda, tividha½ manas± asoceyya½ hoti? Idha, cunda, ekacco abhi-jjh±lu hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ ta½ abhijjh±t± ‚ hoti– ‘aho vataya½ parassa ta½ mamass±’ti. “By±pannacitto hoti paduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± haññantu v± bajjhantuv± ucchijjantu v± vinassantu v± m± v± ahesun’ti ‚. “Micch±diµµhiko hoti vipar²tadassano– ‘natthi dinna½, natthi yiµµha½, natthi huta½,natthi sukaµadukkaµ±na½ ‚ kamm±na½ phala½ vip±ko, natthi aya½ loko, natthiparo loko, natthi m±t±, natthi pit±, natthi satt± opap±tik±, natthi loke samaºabr±-hmaº± sammaggat± samm±paµipann± ye imañca loka½ parañca loka½ saya½abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Eva½ kho, cunda, manas± tividha½ asoceyya½hoti. “Ime (3.0475) kho, cunda, dasa akusalakammapath± ‚. Imehi kho, cunda,dasahi akusalehi kammapathehi samann±gato k±lasseva uµµhahantova saya-namh± pathavi½ cepi ±masati, asuciyeva hoti; no cepi pathavi½ ±masati, asuci-yeva hoti. “All±ni cepi gomay±ni ±masati, asuciyeva hoti; no cepi all±ni gomay±ni ±masati,asuciyeva hoti. “Harit±ni cepi tiº±ni ±masati, asuciyeva hoti; no cepi harit±ni tiº±ni ±masati, asu-ciyeva hoti. “Aggi½ cepi paricarati, asuciyeva hoti, no cepi aggi½ paricarati, asuciyeva hoti. “Pañjaliko cepi ±dicca½ namassati, asuciyeva hoti; no cepi pañjaliko ±dicca½namassati, asuciyeva hoti. “S±yatatiyaka½ cepi udaka½ orohati, asuciyeva hoti; no cepi s±yatatiyaka½udaka½ orohati, asuciyeva hoti. Ta½ kissa hetu? Ime, cunda, dasa akusalaka-mmapath± asuc²yeva ‚ honti asucikaraº± ca. “Imesa½ pana, cunda, dasanna½ akusal±na½ kammapath±na½ samann±ga-manahetu nirayo paññ±yati, tiracch±nayoni paññ±yati, pettivisayo paññ±yati, y±v± ‚ panaññ±pi k±ci duggatiyo ‚. “Tividha½ kho, cunda, k±yena soceyya½ hoti; catubbidha½ v±c±ya soceyya½hoti; tividha½ manas± soceyya½ hoti. “Katha½, cunda, tividha½ k±yena soceyya½ hoti? Idha, cunda, ekacco p±º±ti-p±ta½ pah±ya p±º±tip±t± paµivirato hoti nihitadaº¹o nihitasattho, lajj² day±panno,sabbap±ºabh³tahit±nukamp² viharati.

Page 165: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Adinn±d±na½ (3.0476) pah±ya, adinn±d±n± paµivirato hoti. Ya½ ta½ parassaparavitt³pakaraºa½ g±magata½ v± araññagata½ v±, na ta½ adinna½ ‚ theyyasa-ªkh±ta½ ±d±t± hoti. “K±mesumicch±c±ra½ pah±ya, k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti y± t± m±tura-kkhit± piturakkhit± m±t±piturakkhit± bh±turakkhit± bhaginirakkhit± ñ±tirakkhit±gottarakkhit± dhammarakkhit± sas±mik± saparidaº¹± antamaso m±l±gu¼apari-kkhitt±pi, tath±r³p±su na c±ritta½ ±pajjit± hoti. Eva½ kho, cunda, tividha½ k±yenasoceyya½ hoti.

Page 166: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

mus±v±da½ pah±ya mus±v±d± paµivirato hoti. Sabhaggato v± parisaggato v±ñ±timajjhagato v± p³gamajjhagato v± r±jakulamajjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho–‘ehambho purisa, ya½ j±n±si ta½ vadeh²’ti, so aj±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti, j±na½v± ±ha ‘j±n±m²’ti, apassa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti, passa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti. Itiattahetu v± parahetu v± ±misakiñcikkhahetu v± na sampaj±namus± bh±sit± hoti. “Pisuºa½ v±ca½ pah±ya, pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti– na ito sutv± amutraakkh±t± imesa½ bhed±ya, na amutra v± sutv± imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya.Iti bhinn±na½ v± sandh±t± sahit±na½ v± anuppad±t± samagg±r±mo samaggaratosamagganand² samaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusa½ v±ca½ pah±ya, pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti. Y± s± v±c± nel±kaººasukh± peman²y± hadayaªgam± por² bahujanakant± bahujanaman±p±, tath±-r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±pa½ pah±ya, samphappal±p± paµivirato hoti k±lav±d² bh³tav±d²atthav±d² dhammav±d² vinayav±d²; nidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti k±lena s±pa-desa½ pariyantavati½ atthasa½hita½. Eva½ kho, cunda, catubbidha½ v±c±yasoceyya½ hoti. “Kathañca (3.0477), cunda, tividha½ manas± soceyya½ hoti? Idha, cunda,ekacco anabhijjh±lu hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ ta½ anabhijjhit±hoti– ‘aho vata ya½ parassa ta½ mamass±’ti. “Aby±pannacitto hoti appaduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± aver± hontu ‚ aby±-pajj±, an²gh± sukh² att±na½ pariharant³’ti. “Samm±diµµhiko hoti avipar²tadassano– ‘atthi dinna½, atthi yiµµha½, atthi huta½,atthi sukaµadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½ vip±ko, atthi aya½ loko, atthi paroloko, atthi m±t±, atthi pit±, atthi satt± opap±tik±, atthi loke samaºabr±hmaº±sammaggat± samm±paµipann± ye imañca loka½ parañca loka½ saya½ abhiññ±sacchikatv± pavedent²’ti. Eva½ kho, cunda, tividha½ manas± soceyya½ hoti. “Ime kho, cunda, dasa kusalakammapath±. Imehi kho, cunda, dasahi kusalehikammapathehi samann±gato k±lasseva uµµhahantova sayanamh± pathavi½ cepi±masati, suciyeva hoti; no cepi pathavi½ ±masati, suciyeva hoti. “All±ni cepi gomay±ni ±masati, suciyeva hoti; no cepi all±ni gomay±ni ±masati,suciyeva hoti. “Harit±ni cepi tiº±ni ±masati, suciyeva hoti; no cepi harit±ni tiº±ni ±masati, suci-yeva hoti. “Aggi½ cepi paricarati, suciyeva hoti; no cepi aggi½ paricarati, suciyeva hoti. “Pañjaliko cepi ±dicca½ namassati, suciyeva hoti; no cepi pañjaliko ±dicca½namassati, suciyeva hoti. “S±yatatiyaka½ cepi udaka½ orohati, suciyeva hoti; no cepi s±yatatiyaka½udaka½ orohati, suciyeva hoti. Ta½ kissa hetu? Ime, cunda, dasa kusalakamma-path± suc²yeva honti sucikaraº± ca. “Imesa½ (3.0478) pana, cunda, dasanna½ kusal±na½ kammapath±na½ sama-nn±gamanahetu dev± paññ±yanti, manuss± paññ±yanti, y± v± panaññ±pi k±ci

Page 167: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sugatiyo”ti ‚. Eva½ vutte cundo kamm±raputto bhagavanta½ etadavoca– “abhikkanta½,bhante …pe… up±saka½ ma½, bhante, bhagav± dh±retu ajjatagge p±ºupeta½saraºa½ gatan”ti. Dasama½. 11. J±ºussoºisutta½ 177. Atha kho j±ºussoºi br±hmaºo yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªka-mitv± bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±-retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho j±ºussoºi br±hmaºo bhaga-vanta½ etadavoca– “Mayamassu, bho gotama, br±hmaº± n±ma. D±n±ni dema, saddh±ni karoma–‘ida½ d±na½ pet±na½ ñ±tis±lohit±na½ upakappatu, ida½ d±na½ pet± ñ±tis±lohit±paribhuñjant³’ti. Kacci ta½, bho gotama, d±na½ pet±na½ ñ±tis±lohit±na½ upaka-ppati; kacci te pet± ñ±tis±lohit± ta½ d±na½ paribhuñjant²”ti? “Ýh±ne kho,br±hmaºa, upakappati, no aµµh±ne”ti. “Katama½ pana, bho ‚ gotama, µh±na½, katama½ aµµh±nan”ti? “Idha,br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t² hoti, adinn±d±y² hoti, k±mesumicch±c±r² hoti, mus±-v±d² hoti, pisuºav±co hoti, pharusav±co hoti, samphappal±p² hoti, abhijjh±lu hoti,by±pannacitto hoti, micch±diµµhiko hoti. So k±yassa bhed± para½ maraº± niraya½upapajjati. Yo nerayik±na½ satt±na½ ±h±ro, tena so tattha y±peti, tena so tatthatiµµhati. Idampi ‚ kho, br±hmaºa, aµµh±na½ yattha µhitassa ta½ d±na½ na upaka-ppati. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t² …pe… micch±diµµhiko hoti. Sok±yassa bhed± para½ maraº± tiracch±nayoni½ upapajjati. Yo tiracch±nayoni-k±na½ satt±na½ ±h±ro, tena so tattha y±peti, tena (3.0479) so tattha tiµµhati.Idampi kho, br±hmaºa, aµµh±na½ yattha µhitassa ta½ d±na½ na upakappati. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t± paµivirato hoti, adinn±d±n± paµiviratohoti, k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti, mus±v±d± paµivirato hoti, pisuº±yav±c±ya paµivirato hoti, pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti, samphappal±p± paµiviratohoti, anabhijjh±lu hoti, aby±pannacitto hoti, samm±diµµhiko hoti. So k±yassa bhed±para½ maraº± manuss±na½ sahabyata½ upapajjati. Yo manuss±na½ ±h±ro,tena so tattha y±peti, tena so tattha tiµµhati. Idampi kho, br±hmaºa, aµµh±na½yattha µhitassa ta½ d±na½ na upakappati. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… samm±diµµhikohoti. So k±yassa bhed± para½ maraº± dev±na½ sahabyata½ upapajjati. Yodev±na½ ±h±ro, tena so tattha y±peti, tena so tattha tiµµhati. Idampi, br±hmaºa,aµµh±na½ yattha µhitassa ta½ d±na½ upakappati. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t² hoti …pe… micch±diµµhiko hoti. Sok±yassa bhed± para½ maraº± pettivisaya½ upapajjati. Yo pettivesayik±na½satt±na½ ±h±ro, tena so tattha y±peti, tena so tattha tiµµhati, ya½ v± panassa itoanuppavecchanti mitt±macc± v± ñ±tis±lohit± v± ‚, tena so tattha y±peti, tena so

Page 168: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

tattha tiµµhati. Ida½ kho, br±hmaºa, µh±na½ yattha µhitassa ta½ d±na½ upakappa-t²”ti. “Sace pana, bho gotama, so peto ñ±tis±lohito ta½ µh±na½ anupapanno hoti, kota½ d±na½ paribhuñjat²”ti? “Aññepissa, br±hmaºa, pet± ñ±tis±lohit± ta½ µh±na½upapann± honti, te ta½ d±na½ paribhuñjant²”ti. “Sace pana, bho gotama, so ceva peto ñ±tis±lohito ta½ µh±na½ anupapannohoti aññepissa ñ±tis±lohit± pet± ta½ (3.0480) µh±na½ anupapann± honti, ko ta½d±na½ paribhuñjat²”ti? “Aµµh±na½ kho eta½, br±hmaºa, anavak±so ya½ ta½µh±na½ vivitta½ assa imin± d²ghena addhun± yadida½ petehi ñ±tis±lohitehi. Apica, br±hmaºa, d±yakopi anipphalo”ti. “Aµµh±nepi bhava½ gotamo parikappa½ vadat²”ti? “Aµµh±nepi kho aha½,br±hmaºa, parikappa½ vad±mi. Idha, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t² hoti, adinn±-d±y² hoti, k±mesumicch±c±r² hoti, mus±v±d² hoti, pisuºav±co hoti, pharusav±cohoti, samphappal±p² hoti, abhijjh±lu hoti, by±pannacitto hoti, micch±diµµhiko hoti;so d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½ m±l±-gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½. So k±yassa bhed± para½ maraº±hatth²na½ sahabyata½ upapajjati. So tattha l±bh² hoti annassa p±nassa m±l±n±n±-laªk±rassa ‚. “Ya½ kho, br±hmaºa, idha p±º±tip±t² adinn±d±y² k±mesumicch±c±r² mus±v±d²pisuºav±co pharusav±co samphappal±p² abhijjh±lu by±pannacitto micch±diµµhiko,tena so k±yassa bhed± para½ maraº± hatth²na½ sahabyata½ upapajjati. Yañcakho so d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½m±l±gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½, tena so tattha l±bh² hotiannassa p±nassa m±l±n±n±laªk±rassa. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t² hoti …pe… micch±diµµhiko hoti. Sod±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½ m±l±ga-ndhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½. So k±yassa bhed± para½ maraº±ass±na½ sahabyata½ upapajjati …pe… gunna½ sahabyata½ upapajjati …pe…kukkur±na½ sahabyata½ upapajjati ‚. So tattha l±bh² hoti annassa p±nassa m±l±-n±n±laªk±rassa. “Ya½ (3.0481) kho, br±hmaºa, idha p±º±tip±t² …pe. … micch±diµµhiko, tena sok±yassa bhed± para½ maraº± kukkur±na½ sahabyata½ upapajjati. Yañca kho sod±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½ m±l±ga-ndhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½, tena so tattha l±bh² hoti annassap±nassa m±l±n±n±laªk±rassa. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… samm±diµµhikohoti. So d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½m±l±gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½. So k±yassa bhed± para½maraº± manuss±na½ sahabyata½ upapajjati. So tattha l±bh² hoti m±nusak±na½pañcanna½ k±maguº±na½. “Ya½ kho, br±hmaºa, idha p±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… samm±diµµhiko,tena so k±yassa bhed± para½ maraº± manuss±na½ sahabyata½ upapajjati.

Page 169: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

Yañca kho so d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½y±na½ m±l±gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½, tena so tattha l±bh² hotim±nusak±na½ pañcanna½ k±maguº±na½. “Idha pana, br±hmaºa, ekacco p±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… samm±diµµhikohoti. So d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½m±l±gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½. So k±yassa bhed± para½maraº± dev±na½ sahabyata½ upapajjati. So tattha l±bh² hoti dibb±na½pañcanna½ k±maguº±na½. “Ya½ kho, br±hmaºa, idha p±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… samm±diµµhiko,tena so k±yassa bhed± para½ maraº± dev±na½ sahabyata½ upapajjati. Yañcakho so d±t± hoti samaºassa v± br±hmaºassa v± anna½ p±na½ vattha½ y±na½m±l±gandhavilepana½ seyy±vasathapad²peyya½, tena so tattha l±bh² hotidibb±na½ pañcanna½ k±maguº±na½. Api ca, br±hmaºa, d±yakopi anipphalo”ti. “Acchariya½, bho gotama, abbhuta½, bho gotama! Y±vañcida½,

Page 170: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

bho gotama, alameva d±n±ni d±tu½, ala½ saddh±ni k±tu½, yatra hi n±ma d±ya-kopi (3.0482) anipphalo”ti. “Evameta½, br±hmaºa ‚, d±yakopi hi, br±hmaºa, ani-pphalo”ti. “Abhikkanta½, bho gotama, abhikkanta½, bho gotama …pe… up±saka½ ma½bhava½ gotamo dh±retu ajjatagge p±ºupeta½ saraºa½ gatan”ti. Ek±dasama½. J±ºussoºivaggo ‚ dutiyo. (18) 3. s±dhuvaggo 1. S±dhusutta½ 178. ‚ “S±dhuñca vo, bhikkhave, desess±mi as±dhuñca. Ta½ suº±tha,s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½, bhante”ti kho te bhikkh³ bhaga-vato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Katamañca, bhikkhave, as±dhu? P±º±tip±to, adinn±d±na½, k±mesumicch±-c±ro, mus±v±do, pisuº± v±c±, pharus± v±c±, samphappal±po, abhijjh±, by±p±do,micch±diµµhi– ida½ vuccati, bhikkhave, as±dhu. “Katamañca, bhikkhave, s±dhu? P±º±tip±t± veramaº², adinn±d±n± veramaº²,k±mesumicch±c±r± veramaº², mus±v±d± veramaº², pisuº±ya v±c±ya veramaº²,pharus±ya v±c±ya veramaº², samphappal±p± veramaº², anabhijjh±, aby±p±do,samm±diµµhi– ida½ vuccati, bhikkhave, s±dh³”ti. Paµhama½. 2. Ariyadhammasutta½ 179. “Ariyadhammañca vo, bhikkhave, desess±mi anariyadhammañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, anariyo dhammo? P±º±tip±to …pe…micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, anariyo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, ariyo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±-diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, ariyo dhammo”ti. Dutiya½. 3. Kusalasutta½ 180. “Kusalañca (3.0483) vo, bhikkhave, desess±mi akusalañca. Ta½ suº±tha…pe… katamañca, bhikkhave, akusala½? P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– ida½vuccati, bhikkhave, akusala½. “Katamañca, bhikkhave, kusala½? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±diµµhi–ida½ vuccati, bhikkhave, kusalan”ti. Tatiya½. 4. Atthasutta½

Page 171: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

181. “Atthañca vo, bhikkhave, desess±mi anatthañca. Ta½ suº±tha …pe…katamo ca, bhikkhave, anattho? P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati,bhikkhave, anattho. “Katamo ca, bhikkhave, attho? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±diµµhi– aya½vuccati, bhikkhave, attho”ti. Catuttha½. 5. Dhammasutta½ 182. “Dhammañca vo, bhikkhave, desess±mi adhammañca. Ta½ suº±tha…pe… katamo ca, bhikkhave, adhammo? P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½vuccati, bhikkhave, adhammo. “Katamo ca, bhikkhave, dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±diµµhi–aya½ vuccati, bhikkhave, dhammo”ti. Pañcama½. 6. ¾savasutta½ 183. “S±savañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi an±savañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, s±savo dhammo? P±º±tip±to …pe…micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, s±savo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, an±savo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, an±savo dhammo”ti. Chaµµha½. 7. Vajjasutta½ 184. “S±vajjañca (3.0484) vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi anavajjañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, s±vajjo dhammo? P±º±tip±to …pe…micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, s±vajjo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, anavajjo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, anavajjo dhammo”ti. Sattama½. 8. Tapan²yasutta½ 185. “Tapan²yañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi atapan²yañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, tapan²yo dhammo? P±º±tip±to …pe…micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, tapan²yo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, atapan²yo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, atapan²yo dhammo”ti. Aµµhama½. 9. ¾cayag±misutta½ 186. “¾cayag±miñca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi apacayag±miñca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, ±cayag±m² dhammo? P±º±tip±to

Page 172: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

…pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, ±cayag±m² dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, apacayag±m² dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, apacayag±m² dhammo”ti. Navama½. 10. Dukkhudrayasutta½ 187. “Dukkhudrayañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi sukhudrayañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, dukkhudrayo dhammo? P±º±tip±to…pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, dukkhudrayo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, sukhudrayo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, sukhudrayo dhammo”ti. Dasama½. 11. Vip±kasutta½ 188. “Dukkhavip±kañca (3.0485) vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi sukhavi-p±kañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, dukkhavip±ko dhammo?P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, dukkhavip±ko dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, sukhavip±ko dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, sukhavip±ko dhammo”ti. Ek±dasama½. S±dhuvaggo tatiyo. (19) 4. ariyamaggavaggo 1. Ariyamaggasutta½ 189. “Ariyamaggañca vo, bhikkhave, desess±mi anariyamaggañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, anariyo maggo? P±º±tip±to …pe…micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, anariyo maggo. “Katamo ca, bhikkhave, ariyo maggo? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±-diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, ariyo maggo”ti. Paµhama½. 2. Kaºhamaggasutta½ 190. “Kaºhamaggañca vo, bhikkhave, desess±mi sukkamaggañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, kaºho maggo? P±º±tip±to …pe… micch±-diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, kaºho maggo. “Katamo ca, bhikkhave, sukko maggo? P±º±tip±t± veramaº² …pe… samm±-diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, sukko maggo”ti. Dutiya½.

Page 173: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

3. Saddhammasutta½ 191. “Saddhammañca vo, bhikkhave, desess±mi asaddhammañca. Ta½suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, asaddhammo? P±º±tip±to …pe… micch±-diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, asaddhammo. “Katamo (3.0486) ca, bhikkhave, saddhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, saddhammo”ti. Tatiya½. 4. Sappurisadhammasutta½ 192. “Sappurisadhammañca vo, bhikkhave, desess±mi asappurisadhammañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, asappurisadhammo? P±º±tip±to…pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, asappurisadhammo. “Katamo ca, bhikkhave, sappurisadhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, sappurisadhammo”ti. Catuttha½. 5. Upp±detabbadhammasutta½ 193. “Upp±detabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na upp±deta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na upp±detabbo dhammo?P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, na upp±detabbodhammo. “Katamo ca, bhikkhave, upp±detabbo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, upp±detabbo dhammo”ti. Pañcama½.

Page 174: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

6. ¾sevitabbadhammasutta½ 194. “¾sevitabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi n±sevitabbañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, n±sevitabbo dhammo? P±º±tip±to…pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, n±sevitabbo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, ±sevitabbo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, ±sevitabbo dhammo”ti. Chaµµha½. 7. Bh±vetabbadhammasutta½ 195. “Bh±vetabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na bh±vetabbañca.Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na bh±vetabbo dhammo? P±º±tip±to (…pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, na bh±vetabbo dhammo. “Katamo ca, bhikkhave, bh±vetabbo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, bh±vetabbo dhammo”ti. Sattama½. 8. Bahul²k±tabbasutta½ 196. “Bahul²k±tabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na bahul²k±ta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na bahul²k±tabbo dhammo?P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, na bahul²k±tabbodhammo. “Katamo ca, bhikkhave, bahul²k±tabbo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, bahul²k±tabbo dhammo”ti. Aµµhama½. 9. Anussaritabbasutta½ 197. “Anussaritabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi n±nussarita-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, n±nussaritabbo dhammo?P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, n±nussaritabbodhammo. “Katamo ca, bhikkhave, anussaritabbo dhammo? P±º±tip±t± veramaº² …pe…samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, anussaritabbo dhammo”ti. Navama½. 10. Sacchik±tabbasutta½ 198. “Sacchik±tabbañca vo, bhikkhave, dhamma½ desess±mi na sacchik±ta-bbañca. Ta½ suº±tha …pe… katamo ca, bhikkhave, na sacchik±tabbo dhammo?P±º±tip±to …pe… micch±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, na sacchik±tabbodhammo. “Katamo (3.0488) ca, bhikkhave, sacchik±tabbo dhammo? P±º±tip±t± vera-

Page 175: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

maº² …pe… samm±diµµhi– aya½ vuccati, bhikkhave, sacchik±tabbo dhammo”ti.Dasama½. Ariyamaggavaggo catuttho. (20) 5. aparapuggalavaggo Nasevitabb±disutt±ni 199. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo na sevitabbo. Kata-mehi dasahi? P±º±tip±t² hoti, adinn±d±y² hoti, k±mesumicch±c±r² hoti, mus±v±d²hoti, pisuºav±co hoti, pharusav±co hoti, samphappal±p² hoti, abhijjh±lu hoti, by±pa-nnacitto hoti, micch±diµµhiko hoti– imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi sama-nn±gato puggalo na sevitabbo. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo sevitabbo. Katamehidasahi? P±º±tip±t± paµivirato hoti, adinn±d±n± paµivirato hoti, k±mesumicch±c±r±paµivirato hoti, mus±v±d± paµivirato hoti, pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti, pharu-s±ya v±c±ya paµivirato hoti, samphappal±p± paµivirato hoti, anabhijjh±lu hoti, aby±-pannacitto hoti, samm±diµµhiko hoti– imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehisamann±gato puggalo sevitabbo”. 200-209. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo na bhajitabbo…pe… bhajitabbo… na payirup±sitabbo… payirup±sitabbo… na pujjo hoti… pujjohoti… na p±sa½so hoti… p±sa½so hoti… ag±ravo hoti… g±ravo hoti… appatissohoti… sappatisso hoti… na ±r±dhako hoti… ±r±dhako hoti… na visujjhati… visu-jjhati… m±na½ n±dhibhoti ‚ … m±na½ adhibhoti… paññ±ya na va¹¹hati…paññ±ya va¹¹hati …pe…. 210. “Dasahi (3.0489), bhikkhave, dhammehi samann±gato puggalo bahu½apuñña½ pasavati… bahu½ puñña½ pasavati. Katamehi dasahi? P±º±tip±t± paµi-virato hoti, adinn±d±n± paµivirato hoti, k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti, mus±-v±d± paµivirato hoti, pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti, pharus±ya v±c±ya paµiviratohoti, samphappal±p± paµivirato hoti, anabhijjh±lu hoti, aby±pannacitto hoti, samm±-diµµhiko hoti– imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato puggalobahu½ puñña½ pasavat²”ti. Aparapuggalavaggo pañcamo. Catutthapaºº±saka½ samatta½.

Page 176: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

(21) 1. karajak±yavaggo 1. Paµhamanirayasaggasutta½ 211. “Dasahi (3.0490), bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½nikkhitto eva½ niraye. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±t² hotiluddo lohitap±ºi hatapahate niviµµho aday±panno sabbap±ºabh³tesu ‚. “Adinn±d±y² hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ g±magata½ v± arañña-gata½ v±, ta½ adinna½ theyyasaªkh±ta½ ±d±t± hoti. “K±mesu micch±c±r² hoti. Y± t± m±turakkhit± piturakkhit± m±t±piturakkhit±bh±turakkhit± bhaginirakkhit± ñ±tirakkhit± gottarakkhit± dhammarakkhit± sas±-mik± saparidaº¹± antamaso m±l±gu¼aparikkhitt±pi, tath±r³p±su c±ritta½ ±pajjit±hoti. “Mus±v±d² hoti. Sabhaggato v± parisaggato v± ñ±timajjhagato v± p³gamajjha-gato v± r±jakulamajjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho– ‘ehambho purisa, ya½j±n±si ta½ vadeh²’ti, so aj±na½ v± ±ha ‘j±n±m²’ti, j±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti,apassa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti, passa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti. Iti attahetu v± para-hetu v± ±misakiñcikkhahetu v± sampaj±namus± bh±sit± hoti. “Pisuºav±co hoti– ito sutv± amutra akkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv±imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya. Iti samagg±na½ v± bhett± bhinn±na½ v± anu-ppad±t± vagg±r±mo vaggarato vagganand², vaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusav±co hoti– y± s± v±c± aº¹ak± kakkas± parakaµuk± par±bhisajjan²kodhas±mant± asam±dhisa½vattanik±, tath±r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±p² (3.0491) hoti ak±lav±d² abh³tav±d² anatthav±d² adhammav±d²avinayav±d², anidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti ak±lena anapadesa½ apariyanta-vati½ anatthasa½hita½. “Abhijjh±lu hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ ta½ abhijjh±t± hoti– ‘ahovata ya½ parassa ta½ mama ass±’ti. “By±pannacitto hoti paduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± haññantu v± bajjhantuv± ucchijjantu v± vinassantu v± m± v± ahesun’ti. “Micch±diµµhiko hoti vipar²tadassano– ‘natthi dinna½, natthi yiµµha½, natthi huta½,natthi sukatadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½ vip±ko, natthi aya½ loko, natthiparo loko, natthi m±t±, natthi pit±, natthi satt± opap±tik±, natthi loke samaºabr±-hmaº± sammaggat± samm±paµipann± ye imañca loka½ parañca loka½ saya½abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi sama-nn±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ niraye. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±ta½ pah±ya p±º±ti-p±t± paµivirato hoti nihitadaº¹o nihitasattho lajj² day±panno, sabbap±ºabh³tahit±-nukamp² viharati. “Adinn±d±na½ pah±ya adinn±d±n± paµivirato hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³-

Page 177: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

pakaraºa½ g±magata½ v± araññagata½ v±, na ta½ adinna½ theyyasaªkh±ta½±d±t± hoti. “K±mesumicch±c±ra½ pah±ya k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti. Y± t± m±tura-kkhit± …pe… antamaso m±l±gu¼aparikkhitt±pi, tath±r³p±su na c±ritta½ ±pajjit±hoti. “Mus±v±da½ pah±ya mus±v±d± paµivirato hoti. Sabhaggato v± parisaggato v±ñ±timajjhagato v± p³gamajjhagato v± r±jakulamajjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho–‘ehambho purisa, ya½ j±n±si ta½ vadeh²’ti, so aj±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti, j±na½v± ±ha ‘j±n±m²’ti, apassa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti, passa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti. Itiattahetu v± parahetu v± ±misakiñcikkhahetu v± na sampaj±namus± bh±sit± hoti. “Pisuºav±ca½ (3.0492) pah±ya pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti– na ito sutv±amutra akkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv± imesa½ akkh±t± am³sa½bhed±ya. Iti bhinn±na½ v± sandh±t± sahit±na½ v± anuppad±t± samagg±r±mosamaggarato samagganand², samaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusav±ca½ pah±ya pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti. Y± s± v±c± nel±kaººasukh± peman²y± hadayaªgam± por² bahujanakant± bahujanaman±p±, tath±-r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±pa½ pah±ya samphappal±p± paµivirato hoti k±lav±d² bh³tav±d²,atthav±d² dhammav±d² vinayav±d², nidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti k±lena s±pa-desa½ pariyantavati½ atthasa½hita½. “Anabhijjh±lu hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ ta½ anabhijjh±t± hoti–‘aho vata ya½ parassa ta½ mama ass±’ti. “Aby±pannacitto hoti appaduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± aver± hontu aby±-pajj± an²gh±, sukh² att±na½ pariharant³’ti. “Samm±diµµhiko hoti avipar²tadassano– ‘atthi

Page 178: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dinna½, atthi yiµµha½, atthi huta½, atthi sukaµadukkaµ±na½ kamm±na½ phala½vip±ko, atthi aya½ loko, atthi paro loko, atthi m±t±, atthi pit±, atthi satt± opap±tik±,atthi loke samaºabr±hmaº± sammaggat± samm±paµipann± ye imañca loka½parañca loka½ saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Imehi kho, bhikkhave,dasahi dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ sagge”ti. Paµhama½. 2. Dutiyanirayasaggasutta½ 212. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½niraye. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±t² hoti luddo lohita-p±ºi hatapahate niviµµho aday±panno sabbap±ºabh³tesu. “Adinn±d±y² hoti… k±mesumicch±c±r² hoti… mus±v±d² hoti… pisuºav±co hoti…pharusav±co hoti … samphappal±p² hoti… abhijjh±lu (3.0493) hoti… by±panna-citto hoti… micch±diµµhiko hoti vipar²tadassano– ‘natthi dinna½ …pe… saya½abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi sama-nn±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ niraye. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±ta½ pah±ya p±º±ti-p±t± paµivirato hoti nihitadaº¹o nihitasattho lajj² day±panno, sabbap±ºabh³tahit±-nukamp² viharati. “Adinn±d±na½ pah±ya adinn±d±n± paµivirato hoti… k±mesumicch±c±ra½pah±ya k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti… mus±v±da½ pah±ya mus±v±d± paµi-virato hoti… pisuºa½ v±ca½ pah±ya pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti… pharusa½v±ca½ pah±ya pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti… samphappal±pa½ pah±yasamphappal±p± paµivirato hoti… anabhijjh±lu hoti… aby±pannacitto hoti…samm±diµµhiko hoti avipar²tadassano– ‘atthi dinna½ …pe… ye imañca loka½parañca loka½ saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Imehi kho, bhikkhave,dasahi dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ sagge”ti. Dutiya½. 3. M±tug±masutta½ 213. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato m±tug±mo yath±bhata½nikkhitto eva½ niraye. Katamehi dasahi? P±º±tip±t² hoti …pe… adinn±d±y² hoti…k±mesumicch±c±r² hoti… mus±v±d² hoti… pisuºav±co hoti… pharusav±co hoti…samphappal±p² hoti… abhijjh±lu hoti… by±pannacitto hoti… micch±diµµhiko hoti….Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato m±tug±mo yath±bhata½nikkhitto eva½ niraye. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato m±tug±mo yath±bhata½ nikkhittoeva½ sagge. Katamehi dasahi? P±º±tip±t± paµivirato hoti …pe… adinn±d±n±paµivirato hoti… k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti… mus±v±d± paµivirato hoti…pisuº±ya v±c±ya paµivirato (3.0494) hoti… pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti…samphappal±p± paµivirato hoti… anabhijjh±lu hoti… aby±pannacitto hoti…

Page 179: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

samm±diµµhiko hoti… imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato m±tu-g±mo yath±bhata½ nikkhitto eva½ sagge”ti. Tatiya½. 4. Up±sik±sutta½ 214. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gat± up±sik± yath±bhata½nikkhitt± eva½ niraye. Katamehi dasahi? P±º±tip±tin² hoti …pe… micch±diµµhik±hoti…. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gat± up±sik± yath±-bhata½ nikkhitt± eva½ niraye. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gat± up±sik± yath±bhata½ nikkhitt±eva½ sagge. Katamehi dasahi? P±º±tip±t± paµivirat± hoti …pe… samm±diµµhik±hoti…. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gat± up±sik± yath±-bhata½ nikkhitt± eva½ sagge”. Catuttha½. 5. Vis±radasutta½ 215. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gat± up±sik± avis±rad± ag±ra½ajjh±vasati. Katamehi dasahi? P±º±tip±tin² hoti… adinn±d±yin² hoti… k±mesumi-cch±c±rin² hoti… mus±v±din² hoti… pisuº±v±c± hoti… pharusav±c± hoti…samphappal±pin² hoti… abhijjh±lun² hoti… by±pannacitt± hoti… micch±diµµhik±hoti…. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gat± up±sik± avis±rad±ag±ra½ ajjh±vasati. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gat± up±sik± vis±rad± ag±ra½ ajjh±va-sati. Katamehi dasahi? P±º±tip±t± paµivirat± hoti… adinn±d±n± paµivirat± hoti…k±mesumicch±c±r± paµivirat± hoti… mus±v±d± paµivirat± hoti… pisuº±ya v±c±yapaµivirat± hoti… pharus±ya v±c±ya paµivirat± hoti… samphappal±p± paµivirat±hoti… anabhijjh±lun² hoti… aby±pannacitt± hoti… samm±diµµhik± hoti…. Imehikho, bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gat± up±sik± vis±rad± ag±ra½ ajjh±va-sat²”ti. Pañcama½. 6. Sa½sappan²yasutta½ 216. “Sa½sappan²yapariy±ya½ (3.0495) vo, bhikkhave, dhammapariy±ya½desess±mi. Ta½ suº±tha, s±dhuka½ manasi karotha; bh±siss±m²”ti. “Eva½,bhante”ti kho te bhikkh³ bhagavato paccassosu½. Bhagav± etadavoca– “Katamo ca, bhikkhave, sa½sappan²yapariy±yo dhammapariy±yo? Kamma-ssak±, bhikkhave, satt± kammad±y±d± kammayon² kammabandh³ kammapaµisa-raº±, ya½ kamma½ karonti– kaly±ºa½ v± p±paka½ v±– tassa d±y±d± bhavanti. “Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±t² hoti luddo lohitap±ºi hatapahate niviµµho,aday±panno sabbap±ºabh³tesu. So sa½sappati k±yena, sa½sappati v±c±ya,sa½sappati manas±. Tassa jimha½ k±yakamma½ hoti, jimha½ vac²kamma½,jimha½ manokamma½, jimh± gati, jimhupapatti.

Page 180: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Jimhagatikassa kho pan±ha½, bhikkhave, jimhupapattikassa dvinna½ gat²na½aññatara½ gati½ vad±mi– ye v± ekantadukkh± niray± y± v± sa½sappaj±tik± tira-cch±nayoni. Katam± ca s±, bhikkhave, sa½sappaj±tik± tiracch±nayoni? Ahivicchik± satapad² nakul± bi¼±r± m³sik± ul³k±, ye v± panaññepi keci tiracch±nayo-nik± satt± manusse disv± sa½sappanti. Iti kho, bhikkhave, bh³t± bh³tassa upa-patti hoti. Ya½ karoti tena upapajjati. Upapannamena½ phass± phusanti. Eva-maha½, bhikkhave, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. “Idha pana, bhikkhave, ekacco adinn±d±y² hoti …pe… k±mesumicch±c±r² hoti…mus±v±d² hoti… pisuºav±co hoti… pharusav±co hoti… samphappal±p² hoti…abhijjh±lu hoti… by±pannacitto hoti… micch±diµµhiko hoti vipar²tadassano– ‘natthidinna½ …pe… saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. So sa½sappati k±yena,sa½sappati v±c±ya, sa½sappati manas±. Tassa jimha½ k±yakamma½ hoti,jimha½ vac²kamma½, jimha½ manokamma½, jimh± gati, jimhupapatti. “Jimhagatikassa kho pan±ha½, bhikkhave, jimhupapattikassa dvinna½ gat²na½aññatara½ gati½ vad±mi– ye v± ekantadukkh± niray± y± v± sa½sappaj±tik± tira-cch±nayoni. Katam± ca s±, bhikkhave, sa½sappaj±tik± tiracch±nayoni (3.0496)?Ahi vicchik± satapad² nakul± bi¼±r± m³sik± ul³k±, ye v± panaññepi keci tiracch±na-yonik± satt± manusse disv± sa½sappanti. Iti kho, bhikkhave, bh³t± bh³tassa upa-patti hoti, ya½ karoti tena upapajjati. Upapannamena½ phass± phusanti. Eva-maha½, bhikkhave, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. Kammassak±, bhikkhave,satt± kammad±y±d± kammayon² kammabandh³ kammapaµisaraº±, ya½ kamma½karonti– kaly±ºa½ v± p±paka½ v±– tassa d±y±d± bhavanti. “Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±ta½ pah±ya p±º±tip±t± paµivirato hoti nihita-daº¹o nihitasattho, lajj² day±panno sabbap±ºabh³tahit±nukamp² viharati. So nasa½sappati k±yena, na sa½sappati v±c±ya, na sa½sappati manas±. Tassa ujuk±yakamma½ hoti, uju vac²kamma½, uju manokamma½, uju gati, ujupapatti. “Ujugatikassa kho pan±ha½, bhikkhave, ujupapattikassa dvinna½ gat²na½aññatara½ gati½ vad±mi– ye v± ekantasukh± sagg± y±ni v± pana t±ni ucc±kul±nikhattiyamah±s±lakul±ni v± br±hmaºamah±s±lakul±ni v± gahapatimah±s±lakul±niv± a¹¹h±ni mahaddhan±ni mah±bhog±ni pah³taj±tar³parajat±ni pah³tavitt³paka-raº±ni pah³tadhanadhaññ±ni. Iti kho, bhikkhave, bh³t± bh³tassa upapatti hoti.Ya½ karoti tena upapajjati. Upapannamena½ phass± phusanti. Evamaha½,bhikkhave, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. “Idha pana, bhikkhave, ekacco adinn±d±na½ pah±ya adinn±d±n± paµiviratohoti …pe… k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti… mus±v±da½ pah±ya mus±v±d±paµivirato hoti… pisuºa½ v±ca½ pah±ya pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti…pharusa½ v±ca½ pah±ya pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti… samphappal±pa½pah±ya samphappal±p± paµivirato hoti… anabhijjh±lu hoti… aby±pannacitto hoti…samm±diµµhiko hoti avipar²tadassano– ‘atthi dinna½ …pe… ye imañca loka½parañca loka½ saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. So na sa½sappatik±yena, na sa½sappati v±c±ya, na sa½sappati manas±. Tassa uju k±yakamma½hoti, uju vac²kamma½, uju manokamma½, uju gati, ujupapatti.

Page 181: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Ujugatikassa (3.0497) kho pana aha½, bhikkhave, ujupapattikassa dvinna½gat²na½ aññatara½ gati½ vad±mi– ye v± ekantasukh± sagg± y±ni v± pana t±niucc±kul±ni khattiyamah±s±lakul±ni v± br±hmaºamah±s±lakul±ni v± gahapatima-h±s±lakul±ni v± a¹¹h±ni mahaddhan±ni mah±bhog±ni pah³taj±tar³parajat±nipah³tavitt³pakaraº±ni pah³tadhanadhaññ±ni. Iti kho, bhikkhave, bh³t± bh³tassaupapatti hoti. Ya½ karoti tena upapajjati. Upapannamena½ phass± phusanti. Eva-maha½, bhikkhave, ‘kammad±y±d± satt±’ti vad±mi. “Kammassak±, bhikkhave, satt± kammad±y±d± kammayon² kammabandh³kammapaµisaraº±, ya½ kamma½ karonti– kaly±ºa½ v± p±paka½ v±– tassad±y±d± bhavanti. Aya½ kho so, bhikkhave, sa½sappan²yapariy±yo dhammapari-y±yo”ti. Chaµµha½. 7. Paµhamasañcetanikasutta½ 217. “N±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upacit±na½appaµisa½veditv± ‚ byant²bh±va½ vad±mi. Tañca kho diµµheva dhamme upapajjev± ‚ apare v± pariy±ye. Na tvev±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv± dukkhassantakiriya½ vad±mi. “Tatra, bhikkhave, tividh± k±yakammantasandosaby±patti akusalasañcetanik±dukkhudray± dukkhavip±k± ‚ hoti; catubbidh± vac²kammantasandosaby±pattiakusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti; tividh± manokammantasa-ndosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti.

Page 182: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

nik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±t² hotiluddo lohitap±ºi hatapahate niviµµho aday±panno sabbap±ºabh³tesu. “Adinn±d±y² (3.0498) hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³pakaraºa½ g±magata½v± araññagata½ v±, ta½ adinna½ theyyasaªkh±ta½ ±d±t± hoti. “K±mesumicch±c±r² hoti. Y± t± m±turakkhit± …pe… antamaso m±l±gu¼apari-kkhitt±pi, tath±r³p±su c±ritta½ ±pajjit± hoti. Eva½ kho, bhikkhave, tividh± k±yaka-mmantasandosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, catubbidh± vac²kammantasandosaby±patti akusalasa-ñcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco mus±v±d²hoti. Sabhaggato v± parisaggato v± ñ±timajjhagato v± p³gamajjhagato v± r±jakula-majjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho ‘ehambho purisa, ya½ j±n±si ta½ vadeh²’ti, soaj±na½ v± ±ha ‘j±n±m²’ti, j±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti, apassa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti,passa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti, iti attahetu v± parahetu v± ±misakiñcikkhahetu v±sampaj±namus± bh±sit± hoti. “Pisuºav±co hoti. Ito sutv± amutra akkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv±imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya. Iti samagg±na½ v± bhett± bhinn±na½ v± anu-ppad±t± vagg±r±mo vaggarato vagganand², vaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusav±co hoti. Y± s± v±c± aº¹ak± kakkas± parakaµuk± par±bhisajjan²kodhas±mant±. Asam±dhisa½vattanik±, tath±r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±p² hoti ak±lav±d² abh³tav±d² anatthav±d² adhammav±d² avinaya-v±d², anidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti ak±lena anapadesa½ apariyantavati½anatthasa½hita½. Eva½ kho, bhikkhave, catubbidh± vac²kammantasandosaby±-patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± manokammantasandosaby±patti akusalasañceta-nik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco abhijjh±lu hoti. Ya½ta½ parassa paravitt³pakaraºa½, ta½ abhijjh±t± hoti– ‘aho vata, ya½ parassa ta½mama ass±’ti. “By±pannacitto (3.0499) hoti paduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± haññantu v±bajjhantu v± ucchijjantu v± vinassantu v± m± v± ahesun’ti. Micch±diµµhiko hoti vipar²tadassano– ‘natthi dinna½ …pe. … ye imañca loka½parañca loka½ saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Eva½ kho, bhikkhave,tividh± manokammantasandosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkha-vip±k± hoti. “Tividha k±yakammantasandosaby±patti akusalasañcetanik±hetu ‚ v±,bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½niraya½ upapajjanti; catubbidhavac²kammantasandosaby±patti akusalasañcetani-k±hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vini-p±ta½ niraya½ upapajjanti; tividhamanokammantasandosaby±patti akusalasañce-tanik±hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½vinip±ta½ niraya½ upapajjanti. “Seyyath±pi, bhikkhave, apaººako maºi uddha½khitto yena yeneva patiµµh±ti

Page 183: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

suppatiµµhita½yeva patiµµh±ti; evameva½ kho, bhikkhave, tividhak±yakammantasa-ndosaby±patti akusalasañcetanik±hetu v± satt± k±yassa bhed± para½ maraº±ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjanti; catubbidhavac²kammantasando-saby±patti akusalasañcetanik±hetu v± satt± k±yassa bhed± para½ maraº±ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjanti; tividhamanokammantasandosa-by±patti akusalasañcetanik±hetu v± satt± k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjant²ti. “N±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upacit±na½ appaµi-sa½veditv± byant²bh±va½ vad±mi, tañca kho diµµheva dhamme upapajje v± aparev± pariy±ye. Na tvev±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upa-cit±na½ appaµisa½veditv± dukkhassantakiriya½ vad±mi. “Tatra, bhikkhave, tividh± k±yakammantasampatti kusalasañcetanik± sukhu-dray± sukhavip±k± hoti; catubbidh± vac²kammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti; tividh± manokammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca (3.0500), bhikkhave, tividh± k±yakammantasampatti kusalasañceta-nik± sukhudray± sukhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco p±º±tip±ta½ pah±yap±º±tip±t± paµivirato hoti nihitadaº¹o nihitasattho lajj² day±panno, sabbap±ºabh³-tahit±nukamp² viharati …pe…. “Adinn±d±na½ pah±ya, adinn±d±n± paµivirato hoti. Ya½ ta½ parassa paravitt³-pakaraºa½ g±magata½ v± araññagata½ v±, na ta½ adinna½ theyyasaªkh±ta½±d±t± hoti. “K±mesumicch±c±ra½ pah±ya, k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti. Y± t± m±tura-kkhit± …pe… antamaso m±l±gu¼aparikkhitt±pi, tath±r³p±su na c±ritta½ ±pajjit±hoti. Eva½ kho, bhikkhave, tividh± k±yakammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, catubbidh± vac²kammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco mus±v±da½ pah±yamus±v±d± paµivirato hoti. Sabhaggato v± parisaggato v± ñ±timajjhagato v± p³ga-majjhagato v± r±jakulamajjhagato v± abhin²to sakkhipuµµho ‘ehambho purisa, ya½j±n±si ta½ vadeh²’ti, so aj±na½ v± ±ha ‘na j±n±m²’ti, j±na½ v± ±ha ‘j±n±m²’ti,apassa½ v± ±ha ‘na pass±m²’ti, passa½ v± ±ha ‘pass±m²’ti, iti attahetu v± para-hetu v± ±misakiñcikkhahetu v± na sampaj±namus± bh±sit± hoti. “Pisuºa½ v±ca½ pah±ya, pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti– na ito sutv± amutraakkh±t± imesa½ bhed±ya, amutra v± sutv± na imesa½ akkh±t± am³sa½ bhed±ya.Iti bhinn±na½ v± sandh±t± sahit±na½ v± anuppad±t± samagg±r±mo samaggaratosamagganandi½, samaggakaraºi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Pharusa½ v±ca½ pah±ya, pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti. Y± s± v±c± nel±kaººasukh± peman²y± hadayaªgam± por² bahujanakant± bahujanaman±p±, tath±-r³pi½ v±ca½ bh±sit± hoti. “Samphappal±pa½ pah±ya, samphappal±p± paµivirato hoti k±lav±d² bh³tav±d²atthav±d² dhammav±d² vinayav±d², nidh±navati½ v±ca½ bh±sit± hoti k±lena (3.0501)

Page 184: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

s±padesa½ pariyantavati½ atthasa½hita½. Eva½ kho, bhikkhave, catubbidh±vac²kammantasampatti kusalasañcetanik± sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± manokammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti? Idha, bhikkhave, ekacco anabhijjh±lu hoti. Ya½ ta½parassa paravitt³pakaraºa½ ta½ anabhijjh±t± hoti– ‘aho vata, ya½ parassa ta½mamass±’ti. “Aby±pannacitto hoti appaduµµhamanasaªkappo– ‘ime satt± aver± hontu aby±-pajj± an²gh±, sukh² att±na½ pariharant³’ti. “Samm±diµµhiko hoti avipar²tadassano– ‘atthi dinna½, atthi yiµµha½ …pe… yeimañca loka½ parañca loka½ saya½ abhiññ± sacchikatv± pavedent²’ti. Eva½ kho,bhikkhave, tividh± manokammantasampatti kusalasañcetanik± sukhudray± sukha-vip±k± hoti. “Tividhak±yakammantasampattikusalasañcetanik±hetu v±, bhikkhave, satt±k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti; catubbidhava-c²kammantasampattikusalasañcetanik±hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed±para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti; tividhamanokammantasampa-ttikusalasañcetanik±hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº±sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti. “Seyyath±pi, bhikkhave, apaººako maºi uddha½khitto yena yeneva patiµµh±tisuppatiµµhita½yeva patiµµh±ti; evameva½ kho, bhikkhave, tividhak±yakammantasa-mpattikusalasañcetanik±hetu v± satt± k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½sagga½ loka½ upapajjanti; catubbidhavac²kammantasampattikusalasañcetanik±-hetu v± satt± k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti;tividhamanokammantasampattikusalasañcetanik±hetu v± satt± k±yassa bhed±para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti. N±ha½, bhikkhave, sañcetani-k±na½ kamm±na½ kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv± byant²bh±va½vad±mi. Tañca kho diµµheva dhamme upapajje v± apare v± pariy±ye. Na tvev±ha½,bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv±dukkhassantakiriya½ vad±m²”ti. Sattama½. ‚ 8. Dutiyasañcetanikasutta½ 218. “N±ha½ (3.0502), bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upaci-t±na½ appaµisa½veditv± byant²bh±va½ vad±mi, tañca kho diµµheva dhamme upa-pajje v± apare v± pariy±ye. Na tvev±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv± dukkhassantakiriya½ vad±mi. “Tatra, bhikkhave, tividh± k±yakammantasandosaby±patti akusalasañcetanik±dukkhudray± dukkhavip±k± hoti; catubbidh± vac²kammantasandosaby±patti aku-salasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti; tividh± manokammantasandosa-by±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± k±yakammantasandosaby±patti akusalasañceta-nik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, tividh± k±yaka-

Page 185: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

mmantasandosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, catubbidh± vac²kammantasandosaby±patti akusalasa-ñcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, catu-bbidh± vac²kammantasandosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkha-vip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± manokammantasandosaby±patti akusalasañceta-nik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, tividh± mano-kammantasandosaby±patti akusalasañcetanik± dukkhudray± dukkhavip±k± hoti. “Tividha k±yakammantasandosaby±patti akusalasañcetanik±hetu v±,bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½niraya½ upapajjanti, catubbidhavac²kammanta …pe… tividhamanokammantasa-ndosaby±patti akusalasañcetanik±hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjanti.

Page 186: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

sa½veditv± byant²bh±va½ vad±mi, tañca kho diµµheva dhamme upapajje v± aparev± pariy±ye (3.0503). Na tvev±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv± dukkhassantakiriya½ vad±mi. “Tatra kho, bhikkhave, tividh± k±yakammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti; catubbidh± vac²kammantasampatti kusalasañceta-nik± sukhudray± sukhavip±k± hoti; tividh± manokammantasampatti kusalasañce-tanik± sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± k±yakammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, tividh± k±yakamma-ntasampatti kusalasañcetanik± sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, catubbidh± vac²kammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, catubbidh± vac²ka-mmantasampatti kusalasañcetanik± sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Kathañca, bhikkhave, tividh± manokammantasampatti kusalasañcetanik±sukhudray± sukhavip±k± hoti …pe… eva½ kho, bhikkhave, tividh± manokamma-ntasampatti kusalasañcetanik± sukhudray± sukhavip±k± hoti. “Tividhak±yakammantasampattikusalasañcetanik±hetu v±, bhikkhave, satt±k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjanti; catubbidhava-c²kammantasampatti …pe… tividhamanokammantasampattikusalasañcetanik±-hetu v±, bhikkhave, satt± k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½upapajjanti …pe…. ‚ Aµµhama½. 9. Karajak±yasutta½ 219. “N±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½ kat±na½ upacit±na½appaµisa½veditv± byant²bh±va½ vad±mi, tañca kho diµµheva dhamme upapajje v±apare v± pariy±ye. Na tvev±ha½, bhikkhave, sañcetanik±na½ kamm±na½kat±na½ upacit±na½ appaµisa½veditv± dukkhassantakiriya½ vad±mi. “Sa kho so, bhikkhave, ariyas±vako eva½ vigat±bhijjho vigataby±p±do asa-mm³¼ho sampaj±no paµissato mett±sahagatena cetas± (3.0504) eka½ disa½pharitv± viharati tath± dutiya½ tath± tatiya½ tath± catuttha½ ‚. Iti uddhamadhotiriya½ sabbadhi sabbattat±ya sabb±vanta½ loka½ mett±sahagatena cetas± vipu-lena mahaggatena appam±ºena averena aby±pajjena pharitv± viharati. “So eva½ paj±n±ti– ‘pubbe kho me ida½ citta½ paritta½ ahosi abh±vita½, eta-rahi pana me ida½ citta½ appam±ºa½ subh±vita½. Ya½ kho pana kiñci pam±ºa-kata½ kamma½, na ta½ tatr±vasissati na ta½ tatr±vatiµµhat²’ti. “Ta½ ki½ maññatha, bhikkhave, daharatagge ce so aya½ ‚ kum±ro metta½cetovimutti½ bh±veyya, api nu kho ‚ p±pakamma½ kareyy±”ti? “No heta½,bhante”. “Akaronta½ kho pana p±pakamma½ api nu kho dukkha½ phuseyy±”ti? “Noheta½, bhante. Akarontañhi, bhante, p±pakamma½ kuto dukkha½ phusissat²”ti!

Page 187: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Bh±vetabb± kho pan±ya½, bhikkhave, mett±cetovimutti itthiy± v± purisena v±.Itthiy± v±, bhikkhave, purisassa v± n±ya½ k±yo ±d±ya gaman²yo. Cittantaro aya½,bhikkhave, macco. So eva½ paj±n±ti– ‘ya½ kho me ida½ kiñci pubbe imin± karaja-k±yena p±pakamma½ kata½, sabba½ ta½ idha vedan²ya½; na ta½ anuga½bhavissat²’ti. Eva½ bh±vit± kho, bhikkhave, mett± cetovimutti an±g±mit±ya sa½va-ttati, idha paññassa bhikkhuno uttari ‚ vimutti½ appaµivijjhato. “Karuº±sahagatena cetas±… mudit±sahagatena cetas±… upekkh±sahagatenacetas± eka½ disa½ pharitv± viharati tath± dutiya½ tath± tatiya½ tath± catuttha½.Iti uddhamadho tiriya½ sabbadhi sabbattat±ya sabb±vanta½ loka½ upekkh±saha-gatena cetas± vipulena mahaggatena appam±ºena averena aby±pajjena pharitv±viharati. “So eva½ paj±n±ti– ‘pubbe kho me ida½ citta½ paritta½ ahosi abh±vita½, eta-rahi pana me ida½ citta½ appam±ºa½ subh±vita½. Ya½ kho pana kiñci pam±ºa-kata½ kamma½, na ta½ tatr±vasissati na ta½ tatr±vatiµµhat²’ti. “Ta½ (3.0505) ki½ maññatha, bhikkhave, daharatagge ce so aya½ kum±roupekkha½ cetovimutti½ bh±veyya, api nu kho p±pakamma½ kareyy±”ti? “Noheta½, bhante”. “Akaronta½ kho pana p±pakamma½ api nu kho dukkha½ phuseyy±”ti? “Noheta½, bhante. Akarontañhi, bhante, p±pakamma½ kuto dukkha½ phusissat²”ti! “Bh±vetabb± kho pan±ya½, bhikkhave, upekkh± cetovimutti itthiy± v± purisenav±. Itthiy± v±, bhikkhave, purisassa v± n±ya½ k±yo ±d±ya gaman²yo. Cittantaroaya½, bhikkhave, macco. So eva½ paj±n±ti– ‘ya½ kho me ida½ kiñci pubbe imin±karajak±yena p±pakamma½ kata½, sabba½ ta½ idha vedan²ya½; na ta½ anuga½bhavissat²’ti. Eva½ bh±vit± kho, bhikkhave, upekkh± cetovimutti an±g±mit±yasa½vattati, idha paññassa bhikkhuno uttari vimutti½ appaµivijjhato”ti. Navama½. 10. Adhammacariy±sutta½ 220. ‚ Atha kho aññataro br±hmaºo yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªka-mitv± bhagavat± saddhi½ sammodi. Sammodan²ya½ katha½ s±raº²ya½ v²tis±-retv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho so br±hmaºo bhagavanta½ eta-davoca– “ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo yenamidhekacce satt± k±yassabhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjant²”ti? “Adha-mmacariy±visamacariy±hetu kho, br±hmaºa, evamidhekacce satt± k±yassabhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjant²”ti. “Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo yenamidhekacce satt± k±yassa bhed±para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjant²”ti? “Dhammacariy±samacariy±-hetu kho, br±hmaºa, evamidhekacce satt± k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½sagga½ loka½ upapajjant²”ti. “Na kho aha½ imassa bhoto gotamassa sa½khittena bh±sitassa vitth±renaattha½ ±j±n±mi. S±dhu me bhava½ gotamo tath± dhamma½ desetu yath±ha½imassa bhoto gotamassa sa½khittena bh±sitassa vitth±rena attha½ ±j±neyyan”ti.

Page 188: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

“Tena hi, br±hmaºa, suº±hi, s±dhuka½ manasi karohi (3.0506); bh±siss±m²”ti.“Eva½, bho”ti kho so br±hmaºo bhagavato paccassosi. Bhagav± etadavoca– “Tividh± kho, br±hmaºa, k±yena adhammacariy±visamacariy± hoti; catubbidh±v±c±ya adhammacariy±visamacariy± hoti; tividh± manas± adhammacariy±visama-cariy± hoti. “Kathañca, br±hmaºa, tividh± k±yena adhammacariy±visamacariy± hoti …pe…eva½ kho, br±hmaºa, tividh± k±yena adhammacariy± visamacariy± hoti. “Kathañca, br±hmaºa, catubbidh± v±c±ya adhammacariy±visamacariy± hoti…pe… eva½ kho, br±hmaºa, catubbidh± v±c±ya adhammacariy± visamacariy±hoti. “Kathañca, br±hmaºa, tividh± manas± adhammacariy±visamacariy± hoti …pe…eva½ kho, br±hmaºa, tividh± manas± adhammacariy±visamacariy± hoti. Eva½adhammacariy±visamacariy±hetu kho, br±hmaºa, evamidhekacce satt± k±yassabhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjanti. “Tividh± br±hmaºa, k±yena dhammacariy±samacariy± hoti; catubbidh± v±c±yadhammacariy±samacariy± hoti; tividh± manas± dhammacariy±samacariy± hoti. “Kathañca, br±hmaºa, tividh± k±yena dhammacariy±samacariy± hoti …pe…eva½ kho, br±hmaºa, tividh± k±yena dhammacariy±samacariy± hoti. “Kathañca, br±hmaºa, catubbidh± v±c±ya dhammacariy±samacariy± hoti…pe… eva½ kho, br±hmaºa, catubbidh± v±c±ya dhammacariy±samacariy± hoti. “Kathañca, br±hmaºa, tividh± manas± dhammacariy±samacariy± hoti …pe…eva½ kho, br±hmaºa, tividh± manas± dhammacariy±samacariy± hoti. Eva½dhammacariy±samacariy±hetu kho, br±hmaºa, evamidhekacce satt± k±yassabhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjant²”ti. “Abhikkanta½, bho gotama, abhikkanta½, bho gotama …pe… up±saka½ ma½bhava½ gotamo dh±retu ajjatagge p±ºupeta½ saraºa½ gatan”ti. Dasama½. Karajak±yavaggo paµhamo. (22) 2. s±maññavaggo 221. “Dasahi (3.0507), bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½nikkhitto eva½ niraye. Katamehi dasahi? P±º±tip±t² hoti, adinn±d±y² hoti, k±mesu-micch±c±r² hoti, mus±v±d² hoti, pisuºav±co hoti, pharusav±co hoti, samphappa-l±p² hoti, abhijjh±lu hoti, by±pannacitto hoti, micch±diµµhiko hoti– imehi kho,bhikkhave, dasahi dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ niraye. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi dasahi? P±º±tip±t± paµivirato hoti, adinn±d±n± paµivirato hoti,k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti, mus±v±d± paµivirato hoti, pisuº±ya v±c±yapaµivirato hoti, pharus±ya v±c±ya paµivirato hoti, samphappal±p± paµivirato hoti,anabhijjh±lu hoti, aby±pannacitto hoti, samm±diµµhiko hoti– imehi kho, bhikkhave,

Page 189: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

dasahi dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ sagge”ti. 222. “V²satiy±, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½niraye. Katamehi v²satiy±? Attan± ca p±º±tip±t² hoti, parañca p±º±tip±te sam±da-peti; attan± ca adinn±d±y² hoti, parañca adinn±d±ne sam±dapeti; attan± ca k±me-sumicch±c±r² hoti, parañca k±mesumicch±c±re sam±dapeti; attan± ca mus±v±d²hoti, parañca mus±v±de sam±dapeti; attan± ca pisuºav±co hoti, parañca pisu-º±ya v±c±ya sam±dapeti; attan± ca pharusav±co hoti, parañca pharus±ya v±c±yasam±dapeti; attan± ca samphappal±p² hoti, parañca samphappal±pe sam±dapeti;attan± ca abhijjh±lu hoti, parañca abhijjh±ya sam±dapeti; attan± ca by±pannacittohoti, parañca by±p±de sam±dapeti; attan± ca micch±diµµhiko hoti, parañca micch±-diµµhiy± sam±dapeti– imehi kho, bhikkhave, v²satiy± dhammehi samann±gatoyath±bhata½ nikkhitto

Page 190: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

eva½ niraye. “V²satiy±, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi v²satiy±? Attan± ca p±º±tip±t± paµivirato hoti (3.0508), parañcap±º±tip±t± veramaºiy± sam±dapeti; attan± ca adinn±d±n± paµivirato hoti, parañcaadinn±d±n± veramaºiy± sam±dapeti; attan± ca k±mesumicch±c±r± paµivirato hoti,parañca k±mesumicch±c±r± veramaºiy± sam±dapeti; attan± ca mus±v±d± paµivi-rato hoti, parañca mus±v±d± veramaºiy± sam±dapeti; attan± ca pisuº±ya v±c±yapaµivirato hoti, parañca pisuº±ya v±c±ya veramaºiy± sam±dapeti; attan± ca pharu-s±ya v±c±ya paµivirato hoti, parañca pharus±ya v±c±ya veramaºiy± sam±dapeti;attan± ca samphappal±p± paµivirato hoti, parañca samphappal±p± veramaºiy±sam±dapeti; attan± ca anabhijjh±lu hoti, parañca anabhijjh±ya sam±dapeti; attan±ca aby±pannacitto hoti, parañca aby±p±de sam±dapeti; attan± ca samm±diµµhikohoti, parañca samm±diµµhiy± sam±dapeti– imehi kho, bhikkhave, v²satiy±dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ sagge”ti. 223. “Ti½s±ya, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhittoeva½ niraye. Katamehi ti½s±ya? Attan± ca p±º±tip±t² hoti, parañca p±º±tip±tesam±dapeti, p±º±tip±te ca samanuñño hoti; attan± ca adinn±d±y² hoti, parañcaadinn±d±ne sam±dapeti, adinn±d±ne ca samanuñño hoti; attan± ca k±mesumi-cch±c±r² hoti, parañca k±mesumicch±c±re sam±dapeti, k±mesumicch±c±re casamanuñño hoti; attan± ca mus±v±d² hoti, parañca mus±v±de sam±dapeti, mus±-v±de ca samanuñño hoti; attan± ca pisuºav±co hoti, parañca pisuº±ya v±c±yasam±dapeti, pisuº±ya v±c±ya ca samanuñño hoti; attan± ca pharusav±co hoti,parañca pharus±ya v±c±ya sam±dapeti, pharus±ya v±c±ya ca samanuñño hoti;attan± ca samphappal±p² hoti, parañca samphappal±pe sam±dapeti, samphappa-l±pe ca samanuñño hoti; attan± ca abhijjh±lu hoti, parañca abhijjh±ya sam±dapeti,abhijjh±ya ca samanuñño hoti; attan± ca by±pannacitto hoti, parañca by±p±desam±dapeti, by±p±de ca samanuñño hoti; attan± ca micch±diµµhiko hoti, parañcamicch±diµµhiy± sam±dapeti, micch±diµµhiy± ca samanuñño hoti– imehi kho (3.0509),bhikkhave, ti½s±ya dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ niraye. “Ti½s±ya, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi ti½s±ya? Attan± ca p±º±tip±t± paµivirato hoti, parañca p±º±ti-p±t± veramaºiy± sam±dapeti, p±º±tip±t± veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan±ca adinn±d±n± paµivirato hoti, parañca adinn±d±n± veramaºiy± sam±dapeti, adi-nn±d±n± veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan± ca k±mesumicch±c±r± paµiviratohoti, parañca k±mesumicch±c±r± veramaºiy± sam±dapeti, k±mesumicch±c±r±veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan± ca mus±v±d± paµivirato hoti, parañcamus±v±d± veramaºiy± sam±dapeti, mus±v±d± veramaºiy± ca samanuñño hoti;attan± ca pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti, parañca pisuº±ya v±c±ya veramaºiy±sam±dapeti, pisuº±ya v±c±ya veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan± ca pharu-s±ya v±c±ya paµivirato hoti, parañca pharus±ya v±c±ya veramaºiy± sam±dapeti,pharus±ya v±c±ya veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan± ca samphappal±p±paµivirato hoti, parañca samphappal±p± veramaºiy± sam±dapeti, samphappal±p±

Page 191: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

veramaºiy± ca samanuñño hoti; attan± ca anabhijjh±lu hoti, parañca anabhijjh±yasam±dapeti, anabhijjh±ya ca samanuñño hoti; attan± ca aby±pannacitto hoti,parañca aby±p±de sam±dapeti, aby±p±de ca samanuñño hoti; attan± ca samm±-diµµhiko hoti, parañca samm±diµµhiy± sam±dapeti, samm±diµµhiy± ca samanuññohoti– imehi kho, bhikkhave, ti½s±ya dhammehi samann±gato yath±bhata½nikkhitto eva½ sagge”ti. 224. “Catt±r²s±ya, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhittoeva½ niraye. Katamehi catt±r²s±ya? Attan± ca p±º±tip±t² hoti, parañca p±º±tip±tesam±dapeti, p±º±tip±te ca samanuñño hoti, p±º±tip±tassa ca vaººa½ bh±sati;attan± ca adinn±d±y² hoti, parañca adinn±d±ne sam±dapeti, adinn±d±ne ca sama-nuñño hoti, adinn±d±nassa ca vaººa½ bh±sati; attan± ca k±mesumicch±c±r² hoti(3.0510), parañca k±mesumicch±c±re sam±dapeti, k±mesumicch±c±re ca sama-nuñño hoti, k±mesumicch±c±rassa ca vaººa½ bh±sati; attan± ca mus±v±d² hoti,parañca mus±v±de sam±dapeti, mus±v±de ca samanuñño hoti, mus±v±dassa cavaººa½ bh±sati; attan± ca pisuºav±co hoti, parañca pisuº±ya v±c±ya sam±da-peti, pisuº±ya v±c±ya ca samanuñño hoti, pisuº±ya v±c±ya ca vaººa½ bh±sati;attan± ca pharusav±co hoti, parañca pharus±ya v±c±ya sam±dapeti, pharus±yav±c±ya ca samanuñño hoti, pharus±ya v±c±ya ca vaººa½ bh±sati; attan± casamphappal±p² hoti, parañca samphappal±pe sam±dapeti, samphappal±pe casamanuñño hoti, samphappal±passa ca vaººa½ bh±sati; attan± ca abhijjh±lu hoti,parañca abhijjh±ya sam±dapeti, abhijjh±ya ca samanuñño hoti, abhijjh±ya cavaººa½ bh±sati; attan± ca by±pannacitto hoti, parañca by±p±de sam±dapeti,by±p±de ca samanuñño hoti, by±p±dassa ca vaººa½ bh±sati; attan± ca micch±di-µµhiko hoti, parañca micch±diµµhiy± sam±dapeti, micch±diµµhiy± ca samanuññohoti, micch±diµµhiy± ca vaººa½ bh±sati– imehi kho, bhikkhave, catt±r²s±yadhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½ niraye. “Catt±r²s±ya, bhikkhave, dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge. Katamehi catt±r²s±ya? Attan± ca p±º±tip±t± paµivirato hoti, parañca p±º±ti-p±t± veramaºiy± sam±dapeti, p±º±tip±t± veramaºiy± ca samanuñño hoti, p±º±ti-p±t± veramaºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± ca adinn±d±n± paµivirato hoti,parañca adinn±d±n± veramaºiy± sam±dapeti, adinn±d±n± veramaºiy± ca sama-nuñño hoti, adinn±d±n± veramaºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± ca k±mesumicch±-c±r± paµivirato hoti, parañca k±mesumicch±c±r± veramaºiy± sam±dapeti, k±mesu-micch±c±r± veramaºiy± ca samanuñño hoti, k±mesumicch±c±r± veramaºiy± cavaººa½ bh±sati; attan± ca mus±v±d± paµivirato hoti, parañca mus±v±d± verama-ºiy± sam±dapeti, mus±v±d± veramaºiy± ca samanuñño hoti, mus±v±d± verama-ºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± ca pisuº±ya v±c±ya paµivirato hoti, parañca pisu-º±ya v±c±ya veramaºiy± (3.0511) sam±dapeti, pisuº±ya v±c±ya veramaºiy± casamanuñño hoti, pisuº±ya v±c±ya veramaºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± capharus±ya v±c±ya paµivirato hoti, parañca pharus±ya v±c±ya veramaºiy± casam±dapeti, pharus±ya v±c±ya veramaºiy± ca samanuñño hoti, pharus±yav±c±ya veramaºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± ca samphappal±p± paµivirato hoti,

Page 192: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

parañca samphappal±p± veramaºiy± sam±dapeti, samphappal±p± veramaºiy±ca samanuñño hoti, samphappal±p± veramaºiy± ca vaººa½ bh±sati; attan± caanabhijjh±lu hoti, parañca anabhijjh±ya sam±dapeti, anabhijjh±ya ca samanuññohoti, anabhijjh±ya ca vaººa½ bh±sati; attan± ca aby±pannacitto hoti, parañcaaby±p±de sam±dapeti, aby±p±de ca samanuñño hoti, aby±p±dassa ca vaººa½bh±sati; attan± ca samm±diµµhiko hoti, parañca samm±diµµhiy± sam±dapeti,samm±diµµhiy± ca samanuñño hoti, samm±diµµhiy± ca vaººa½ bh±sati– imehi kho,bhikkhave, catt±r²s±ya dhammehi samann±gato yath±bhata½ nikkhitto eva½sagge”ti. 225-228. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato khata½ upahata½att±na½ pariharati …pe… akkhata½ anupahata½ att±na½ pariharati …pe… v²sa-tiy±, bhikkhave …pe… ti½s±ya, bhikkhave …pe… catt±r²s±ya, bhikkhave,dhammehi samann±gato khata½ upahata½ att±na½ pariharati …pe…. 229-232. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato idhekacco k±yassabhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ niraya½ upapajjati …pe… idhe-kacco k±yassa bhed± para½ maraº± sugati½ sagga½ loka½ upapajjati. V²satiy±,bhikkhave …pe… ti½s±ya, bhikkhave, …pe… catt±r²s±ya, bhikkhave, dhammehisamann±gato idhekacco k±yassa bhed± para½ maraº± ap±ya½ duggati½ vini-p±ta½ niraya½ upapajjati …pe… idhekacco k±yassa bhed± para½ maraº±sugati½ sagga½ loka½ upapajjati”. 233-236. “Dasahi, bhikkhave, dhammehi samann±gato b±lo veditabbo …pe…paº¹ito veditabbo …pe… v²satiy±, bhikkhave …pe… ti½s±ya, bhikkhave …pe…catt±r²s±ya, bhikkhave, dhammehi samann±gato b±lo veditabbo …pe… paº¹itoveditabbo (3.0512) …pe… imehi kho, bhikkhave, catt±r²s±ya dhammehi samann±-gato paº¹ito veditabbo”ti. S±maññavaggo dutiyo. 23. R±gapeyy±la½ 237. “R±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya dasa dhamm± bh±vetabb±. Katame dasa?Asubhasaññ±, maraºasaññ±, ±h±re paµik³lasaññ±, sabbaloke anabhiratasaññ±,aniccasaññ±, anicce dukkhasaññ±, dukkhe anattasaññ±, pah±nasaññ±, vir±ga-saññ±, nirodhasaññ±– r±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya ime dasa dhamm± bh±veta-bb±”ti. 238. “R±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya dasa dhamm± bh±vetabb±. Katame dasa?Aniccasaññ±, anattasaññ±, ±h±re paµik³lasaññ±, sabbaloke anabhiratasaññ±,aµµhikasaññ±, pu¼avakasaññ± ‚, vin²lakasaññ±, vipubbakasaññ±, vicchiddaka-saññ±, uddhum±takasaññ±– r±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya ime dasa dhamm±bh±vetabb±”ti. 239. “R±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya dasa dhamm± bh±vetabb±. Katame dasa

Page 193: Chattha Sanghayana CD - 國立臺灣大學ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/sutra/pali/Anguttara/...Dasakanip±tap±¼i : 1 - 3513 Namo tassa bhagavato arahato samm±sambuddhassa Aªguttaranik±yo

? Samm±diµµhi, samm±saªkappo, samm±v±c±, samm±kammanto, samm±-±j²vo,samm±v±y±mo, samm±sati, samm±sam±dhi, samm±ñ±ºa½, samm±vimutti–r±gassa, bhikkhave, abhiññ±ya ime dasa dhamm± bh±vetabb±”ti. 240-266. “R±gassa, bhikkhave, pariññ±ya …pe… parikkhay±ya… pah±n±ya…khay±ya… vay±ya… vir±g±ya… nirodh±ya… ( ) ‚ c±g±ya… paµinissagg±ya…pe… ime dasa dhamm± bh±vetabb±. 267-746. “Dosassa (3.0513) …pe… mohassa… kodhassa… upan±hassa…makkhassa… pa¼±sassa… iss±ya… macchariyassa… m±y±ya… s±µheyyassa…thambhassa… s±rambhassa… m±nassa… atim±nassa… madassa… pam±dassapariññ±ya …pe… parikkhay±ya… pah±n±ya … khay±ya… vay±ya… vir±g±ya…nirodh±ya… ( ) ‚ c±g±ya… paµinissagg±ya …pe… ime dasa dhamm± bh±veta-bb±”ti. R±gapeyy±la½ niµµhita½.