Centrum voor Thuisbeademing - Longziekten · Laat de handelingen aftekenen. Praktijkleeropdrachten...

Praktijkleeropdrachten

Praktijkleeropdrachten Zorgvaardigheden

Praktijkleren

Om de handelingen uit te kunnen voeren is oefenen in een vaardigheidslokaal of skillslab

gecombineerd met een schriftelijke cursus niet voldoende. Om bekwaam te worden in

een bepaalde handeling is het belangrijk deze te kunnen oefenen in de praktijksituatie bij

een cliënt. Bijzondere situaties of specifieke wensen van de cliënt kunnen dan ook

worden meegenomen. Om het leren van de handelingen enigszins te structureren zijn er

zogenaamde Praktijkleeropdrachten gemaakt. Elke handeling staat zo beschreven dat ze

op de meest hygiënische, effectieve en efficiënte manier kan worden uitgevoerd. Het

gaat om de volgende handelingen:

1. Aansluiten, bedienen en afkoppelen van apparatuur voor chronische non-invasieve of

invasieve beademing;

2. Balloneren;

3. Uitzuigen van de bovenste luchtwegen bij volwassenen;

4. Verzorging van het tracheostoma;

5. Wisselen en reinigen binnencanule

6. Cuff van een canule legen en vullen

7. Wisselen van tracheacanules

8. Airstacken.

9. Spreekklep op tracheacanule plaatsen.

10.Aanstippen granulatieweefsel.

Elke praktijkleeropdracht bestaat uit de volgende onderdelen:

1. Titel;

2. Leerdoelen;

3. Korte toelichting op de handeling;

4. Voorbereiding;

5. Handelingsschema;

6. Feedback gedelegeerde toetser;

7. Aftekenmogelijkheid door gedelegeerde toetser;


Het leren en overleg met de gedelegeerde toetser

Om het leren van de handelingen inzichtelijk te maken voor jou en de gedelegeerde

toetser is het handig vooraf na te denken over de volgende vragen en deze daarna met

elkaar te bespreken:

1. Welke vaardigheden wil je leren?

2. Welke rol speelt de gedelegeerde toetser hierin? Welke rol de cliënt?

3. Welke volgorde van de handelingen kun je het best aanhouden? (van eenvoudig naar

iets moeilijker).

4. Welke handelingen kunnen worden gecombineerd?

5. Hoeveel tijd denk je nodig te hebben om bekwaam te worden en is dat een reële

verwachting?

6. Welke begeleiding heb je nodig? Hoe ga je dit organiseren? Wat verwacht je aan

begeleiding van de gedelegeerde toetser?

7. Zijn er persoonlijke leerdoelen die je wilt meenemen? Hoe ga je dit aanpakken? Wat

verwacht je aan begeleiding van de gedelegeerde toetser?

8. Zijn er meerdere begeleiders? Wat kun je doen om te zorgen dat ze weten hoever je

bent?

9. Welke mogelijkheden en verwachtingen heeft ieder?

10. Bespreek met de gedelegeerde toetser de voorgaande vragen en zet samen

afspraken op papier. Maak in overleg met elkaar een planning zodat je in 3 maanden

vaardig kunt worden (van zoveel mogelijk handelingen).

11. Indien meerdere gedelegeerde toetsers meekijken en beoordelen kan het handig zijn

een aantekening te maken van je vorderingen en je steeds te laten aftekenen.

12. De gedelegeerde toetser beoordeelt wanneer je voldoende vaardig bent.

Certificaat en bijlage

Wanneer de benodigde praktijkleeropdrachten zijn afgetekend en cursist getoetst en

geslaagd is vult de gedelegeerde toetser het formulier in “aanvraag tot certificering” en

mailt het door naar [email protected]

Wanneer de cursist later een aanvulling op de praktijkleeropdrachten nodig heeft, kan er

na oefening en toetsing op dezelfde manier bekwaammelding plaats vinden.

Indien de toets met een voldoende is afgesloten krijgt de gedelegeerde toetser het

certificaat toegestuurd (verklaring van bekwaamheid), voorzien van een bijlage met

daarop de handelingen waarvoor de hulpverlener bekwaam is. De gedelegeerde toetser

tekent het certificaat en de bijlage en reikt dit uit aan de deelnemer.

mailto:[email protected]


Praktijkleeropdracht 1

Aansluiten, bedienen en afsluiten van beademingsapparatuur bij chronische

non-invasieve of invasieve beademing.

Definitie - Aansluiten van beademingsapparatuur:

Het aansluiten van de beademingsapparatuur, met behulp van de

beademingsslangen, op de tracheacanule of beademingsmasker met als doel de cliënt

middels beademingsapparatuur te beademen. - Afsluiten van beademingsapparatuur:

Het afkoppelen van de beademingsslangen, en daardoor van de

beademingsapparatuur, van de tracheacanule of het beademingsmasker, met als doel

de beademing voor kortere of langere tijd te onderbreken. - Bedienen beademingsapparatuur:

Het aan – en uitzetten van de beademingsapparatuur en adequaat reageren op

alarmeringen met als doel de cliënt op efficiënte wijze te beademen volgens de

afspraken van het CTB.

Leerdoelen

De cursist is in staat om apparatuur die gebruikt wordt bij chronische non-invasieve of

invasieve beademing volgens de gebruiksaanwijzing:

aan te sluiten;

te bedienen;

af te koppelen.

Toelichting op de handeling

Aan- en afsluiten van beademingsapparatuur is een risicovolle handeling. Bij deze

handeling is het van belang te weten welke apparatuur er wordt gebruikt. De volgorde

van handelen is nagenoeg hetzelfde. Informatie betreffende het gebruik en het

onderhoud van de apparatuur vind je in de CTB-map van de cliënt.

Voorbereiding

Lees het handelingsschema dat bij deze opdracht hoort.

Bespreek met de gedelegeerde toetser de volgende vragen:

Wat is de reden om een cliënt te beademen?

Welke apparatuur wordt gebruikt om een cliënt te beademen?

Waarom hebben sommige cliënten meer dan 1 apparaat?

Hoe kun je zien of het beademingsapparaat aan staat?

Wat gebeurt er als de stroom uitvalt en hoe handel je dan?

Welke instellingen zijn er voor de cliënt afgesproken en waar staan deze

genoteerd?

Zijn de instellingen vergrendeld?

Welke alarmgrenzen zijn er voor de cliënt vastgelegd en waar staan deze

genoteerd?

Hoe controleer je of ze goed zijn ingesteld?

Wat moet het resultaat zijn van aansluiten, bedienen en afsluiten van de

beademing?

Welke materialen worden er gebruikt?

Welke hygiënische maatregelen zijn er?

Wat doe je met de bevochtiger na afsluiten?

Hoe is de volgorde van handelen?


Waaraan kan je zien dat het apparaat juist is aangesloten?

Onder welke omstandigheden is afwijking van de volgorde van handelen

gewenst?

Welk onderhoud is er nodig voor het apparaat?

Wanneer neem je contact op met het Centrum voor Thuisbeademing?

1. Observeer hoe anderen de handelingen uitvoeren en observeer de cliënt tijdens

het aansluiten. Stel eventueel vragen en vraag om tips. Evalueer na afloop de

handeling.

2. Voer de handeling onder begeleiding uit. Vraag om feedback van de gedelegeerde

toetser en van de cliënt. De handelingen dienen onder begeleiding uitgevoerd te

worden tot de gedelegeerde toetser je bekwaam heeft verklaard.

3. Laat de handelingen aftekenen.


Handelingsschema “ Aansluiten, bedienen en afsluiten apparatuur voor

Chronische non-invasieve beademing”.

Non-Invasieve beademing aansluiten, bedienen en afsluiten Doel Beademing op verantwoorde wijze aansluiten, bedienen en afsluiten

Benodigd-

heden

Beademingsapparaat

Beademingsmasker

Bevochtiger

Algemeen Het is belangrijk om voorafgaand aan ieder gebruik de werking, de

instellingen en de alarmgrenzen van het beademingsapparaat te

controleren om de patiënt en jezelf ervan te verzekeren dat het

beademingsapparaat op een juiste wijze functioneert.

Werkwijze Aansluiten.

1. Was de handen en leg de benodigde materialen klaar.

2. Zet het beademingsapparaat en de bevochtiger met de aan-/uit

knop aan. Zie hiervoor eventueel de gebruiksaanwijzing van het

apparaat in de CTB-map.

3. Controleer de energievoorziening (stroom/accu).

4. Contoleer de instellingen en de alarmgrenzen van het apparaat.

5. Indien de instellingen niet overeenkomen neem dan contact op

met het CTB.

6. Controleer de alarmen van het apparaat. Zolang de cliënt niet is

aangesloten en het apparaat in de openlucht blaast dient het alarm

af te gaan. Afhankelijk van het apparaat treedt het volgende alarm

op:

Elisee: in PACV,Ps mode; lage druk (Plow) en hoog volume

(maxi VT) alarm.

Synchrony: patiënt verbroken alarm.

Sullivan: mask alarm.

Weinnman: disconnectie alarm, Ipap low alarm

7. Plaats het beademingsmasker op het gezicht van de patiënt. Let

er hierbij op dat het masker niet te strak en niet te los zit.

8. Sluit de beademingsslang aan op het masker.

9. Controleer of het beademingsapparaat druk opbouwt en of de

borstkas van de patiënt omhoog komt.

10. vraag de patiënt of de beademing naar wens verloopt.

Afsluiten.

1. Zet eventueel het tweede beademingsapparaat klaar. Volg

daarvoor de stappen zoals bij ‘aansluiten’.

2. Zet eerst het masker af.

3. Zet het beademingsapparaat uit.

4. Zet de bevochtiger uit.

5. Zet het apparaat klaar voor een volgende gebruiksperiode.

Zuurstof

toedienen

met

beademing

Aansluiten zuurstof:

Open de kraan van de zuurstof-doseringsmeter. De hoeveelheid

zuurstof die per minuut gegeven moet worden kan nu ingesteld

worden (zie gebruiksaanwijzing en voorschrift arts met betrekking

tot dosering)

Zet het beademingstoestel aan.


Sluit de zuurstofslang aan op de zuurstofconnector van het

beademingsapparaat.

Afsluiten zuurstof:

Koppel eerst de zuurstof af van het beademingsapparaat, zet

daarna het beademingsapparaat uit.

Aandachtspunt:

Te veel en te weinig zuurstof kan schadelijk zijn: hou je dus aan

de voorgeschreven dosering.

Bij het gebruik van zuurstof geen vet gebruiken. Roken en open

vuur is verboden bij het gebruik van zuurstof. De ruimte waar

zuurstof wordt gebruikt dient altijd goed geventileerd te zijn.

Onderhoud Handel volgens de onderhoudsvoorschriften in de CTB-map.

Slangen dagelijks laten drogen.

Indien een elektrische bevochtiger wordt gebruikt dient men

dagelijks het water te verschonen.

Alarmen De meest voorkomende alarmen zijn patiënt verbroken alarm, mask

alarm, Ipap low, disconnectie alarm afhankelijk van het soort

beademingsapparaat.

Dit betekent dat er ergens lekkage is.

Ga de volgende zaken na:

Hoe gaat het met de cliënt: benauwd, paniek, rustig.

Is er lucht lekkage rondom het masker.

Lekt er lucht via de mond van de cliënt.

Zit de beademingsslang nog aangesloten op het

beademingsapparaat.

Zit er ergens een scheur in de slang.

Voel je ergens lucht lekken in het beademingssysteem.

Aandachts-

punten

Zorg dat het masker niet te strak zit.

Let op huidirritaties of druknecrose.

Let op oogontsteking dit kan een teken zijn dat er lucht lekkage is

aan de ogen.

De lucht lekt via de mond weg dit kan voorkomen worden door

gebruik te maken van een kinband.


Feedback gedelegeerde toetser:

Aansluiten, bedienen en afsluiten apparatuur voor chronische non-invasieve beademing.

Aftekenen door gedelegeerde toetser:

Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening


Handelingsschema “ Aansluiten, bedienen en afsluiten apparatuur voor

Chronische invasieve beademing”.

Invasieve beademing Aansluiten, bedienen en afsluiten Doel Beademing op verantwoorde wijze aansluiten, bedienen en afsluiten

Benodigd-

heden

Beademingsapparaat

Handschoenen

Evt. binnencanule

Actieve bevochtiger/kunstneus

algemeen Het is belangrijk om voorafgaand aan ieder gebruik de werking, de

instellingen en de alarmgrenzen van het beademingsapparaat te

controleren om de patiënt en jezelf ervan te verzekeren dat het

beademingsapparaat op een juiste wijze functioneert. Vergewis je

ervan dat de alarmering van het beademingsapparaat op het

oproepsysteem is geschakeld en dat deze alarmeert.

Werkwijze Aansluiten.

1. Was de handen en leg de benodigde materialen klaar.

2. Verwijder evt. de spreekcanule uit de canule en vervang deze voor

een binnencanule.

3. Zet het beademingsapparaat en de bevochtiger met de aan-/uit

knop aan. Zie hiervoor eventueel de gebruiksaanwijzing van het

apparaat in de CTB-map.

4. Controleer de energievoorziening (stroom/accu).

5. Contoleer de instellingen en de alarmgrenzen van het apparaat.

6. Indien de instellingen niet overeenkomen neem dan contact op met

het CTB.

7. Controleer de alarmen van het apparaat. Zolang de patiënt niet is

aangesloten en het apparaat in de openlucht blaast dient het alarm

af te gaan. Afhankelijk van het apparaat treedt het volgende alarm

op:

PLV: lage druk alarm

Elisee: in PACV en PS mode; lage druk (LP, circuit open) en

hoog volume (max VT) alarm.

Elisee: ACV mode; lage druk (LP, circuit open).

8. Vervolgens dient met de hand de beademingsslang te worden

afgesloten. Afhankelijk van het type beademingsapparaat treedt

het volgende alarm op:

PLV: hoge druk alarm.

Elisee: PACV en PS mode; laag volume(min VT) en evt hoge

druk (HP, Maxi P inspiratie)

Elisee ACV mode; hoge druk (HP, Maxi P inspiratie) en laag

volume (min VT) alarm.

9. Controleer of de alarmen op het oproepsysteem hoorbaar zijn.

10. Controleer of het water reservoir, indien actief bevochtigd, gevuld

is tot de zwarte rand met aqua dest of afgekookt water.

11. Sluit de beademingsslang aan op de tracheacanule van de patiënt

12. Controleer of het beademingsapparaat druk opbouwt en of de

borstkas van de patiënt omhoog komt.

13. Vraag de patiënt of de beademing naar wens verloopt.


Afsluiten.

1. Zet eventueel het tweede beademingsapparaat klaar. Volg daarbij

de stappen zoals bij ‘aansluiten’.

2. Maak de beademingsslang los van de tracheacanule.

3. Sluit de patiënt eventueel aan op het tweede beademingsapparaat.

4. Zet het eerste apparaat uit met de aan- uitknop. Zie hiervoor evt.

de gebruiksaanwijzing van het apparaat.

5. Zet de bevochtiger uit.

6. Zet het apparaat klaar voor een volgende gebruiksperiode.

Zuurstof

toedienen

met

beademing

Aansluiten zuurstof:

Open de kraan van de zuurstof-doseringsmeter. De hoeveelheid

zuurstof die per minuut gegeven moet worden kan nu ingesteld

worden (zie gebruiksaanwijzing en voorschrift arts met betrekking

tot dosering)

Zet het beademingstoestel aan.

Sluit de zuurstofslang aan op de zuurstofconnector van het

beademingsapparaat.

Afsluiten zuurstof:

Koppel eerst de zuurstof af van het beademingsapparaat, zet

daarna het beademingsapparaat uit.

Aandachtspunt:

Te veel en te weinig zuurstof kan schadelijk zijn: hou je dus aan de

voorgeschreven dosering.

Bij het gebruik van zuurstof geen vet gebruiken. Roken en open

vuur is verboden bij het gebruik van zuurstof. De ruimte waar

zuurstof wordt gebruikt dient altijd goed geventileerd te zijn.

Onderhoud Handel volgens de onderhoudsvoorschriften in de CTB-map.

Slangen dagelijks laten drogen.

Indien een elektrische bevochtiger wordt gebruikt dient men

dagelijks het water te verschonen.

Alarmen De meest voorkomende alarmen zijn het hoge druk alarm, lage druk

alarm,laag volume alarm, volume alarm, lage zuurstofconcentratie en

hoge zuurstofconcentratie. Dit is afhankelijk van het soort

beademingsapparaat.

Lage druk alarm(Low Pressure)/ hoog volume alarm(maxi vt)

Dit betekent dat er ergens lekkage is.


- Hoe gaat het met de patiënt: benauwd, paniek, rustig.

- Lekt er lucht via de mond van de patiënt.

- Zit de beademingsslang nog aangesloten op de canule.

- Zit de beademingsslang nog aangesloten op beademingsmachine?

- Zit de beademingsslang los van de bevochtigingspot?

- Zit er ergens een scheur in de slang.

-Voel je ergens lucht lekken in het beademingssysteem?

Hoge druk alarm(High Pressure)/ laag volume alarm(mini vt)

Dit betekent dat er ergens een obstructie is.



- Hoe gaat het met de cliënt: benauwd, paniek, rustig?

- Heeft de patiënt last van sputum

- Zit er vocht in de slangen.

- Is de canule van de patiënt goed doorgankelijk.

- Is de beademingsslang afgeknikt.

Lage zuurstofconcentratie(mini FiO2)

Dat betekent dat het zuurstofgehalte te laag is.

ga de volgende zaken na:

- Zit de zuurstofslang nog vast aan de concentrator/zuurstoffles.

- Zit de zuurstofslang vast aan de beademing.

- Is de zuurstoffles leeg.

- Staat de zuurstofklok te laag ingesteld.

Hoge zuurstofconcentratie(maxi FiO2)

Dat betekent dat het zuurstofgehalte te hoog is.

- Zuurstofklok staat te hoog ingesteld.


“Aansluiten, bedienen en afsluiten apparatuur voor chronische invasieve

beademing”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Balloneren .

Definitie

De patiënt adequaat beademen met een beademingsballon, bij transfer, vastzitten van

slijm, uitvallen van de beademing en in noodsituaties.

Leerdoelen

De cursist is in staat om de cliënt volgens protocol:

te balloneren m.b.v. een beademingsballon.


Balloneren is een risicovolle handelingen, kan nodig zijn tijdens een transfer van bed

naar rolstoel indien de patiënt niet zo lang zonder beademing kan, in noodsituaties en om

slijm te mobiliseren.

Voorbereiding

1. Lees het handelingsschema dat bij deze opdracht hoort.


In welke situaties moet je balloneren?

Hoe vaak moet je de handeling uitvoeren en wie beslist dat?

Wat moet het resultaat zijn?

Welke materialen worden gebruikt?



Wanneer heb je op de juiste manier gehandeld?

Welke complicaties kunnen voorkomen?

Hoe ziet ‘gezond’ secreet er uit?

Onder welke omstandigheden is afwijken van de volgorde van handelen

gewenst?

Wanneer overleg je met het Centrum voor Thuisbeademing?

2. Observeer hoe anderen de handeling uitvoeren.

Observeer de cliënt tijdens het balloneren.

Stel eventuele vragen en vraag om tips.

Evalueer na afloop de handeling.

3. Voer de handelingen onder begeleiding uit. Vraag om feedback van de gedelegeerde

toetser en van de patiënt. De handelingen dienen onder begeleiding uitgevoerd te


4. Laat de handeling aftekenen.


Ballonneren/handbeademen.

Doel In noodsituaties, tijdens transfer en voor het mobiliseren van slijm.

Benodigd-

heden

- Beademingsballon

- Handschoenen

Werkwijze 1. Was de handen en leg de benodigde materialen klaar.

2. Trek de handschoenen aan.

3. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan liggen of zitten.

4. Ballon uit het koffertje halen en ontvouwen.

5. Verwijder de spreekklep, dopje of beademingsslang van de canule.

6. Bij gecuffte beademing cuff leeglaten tenzij anders afgesproken (zie

protocol cuffen/ontcuffen)

7. Ballon aansluiten op de canule, liefst via harmonicaslang, sluit de

eventuele zuurstofbron aan op de ambuballon.

8. Indien beademd alarmen van het beademingsapparaat onderdrukken,

beademingsapparaat niet uitzetten of pauzeren tenzij door het ctb

afgesproken

9. Ballon op beide handen laten rusten waarbij de duimen de ballon

omsluiten.

10. Ballon samenknijpen en weer loslaten.

11. Dit herhalen terwijl je in gedachte langzaam mee telt: eenentwintig,

tweeëntwintig, drieëntwintig, enzovoort; ofwel 15 - 20 keer per minuut.

12. Controleer de beademingstechniek en het effect van de handbeademing

13. Sluit de spreekklep, dopje of beademingsslang weer aan op de canule

incl de eventuele zuurstofbron

14. Bij gecuffte beademing cuff opblazen (zie protocol cuffen/ontcuffen)

NOOIT CUFF OPBLAZEN BIJ EEN SPREEKKLEP!!

15. Controleer de werking van de beademingsmachine.

Wanneer beademingsballon gebruiken:

Uitval beademingsapparatuur. De functie van het beademingsapparaat kan bij een technisch defect

door de beademingsballon overgenomen worden. In geval van alleen

nachtelijke beademing is het doorgaans voldoende om de patiënt van de

apparatuur af te sluiten en wakker te laten blijven tot de servicemonteur

het apparaat gerepareerd heeft.

Patiënten die sterk beademingsafhankelijk zijn hebben twee beade-

mingsapparaten. In geval van storing kan het tweede apparaat gebruikt

worden.

De beademingsballon wordt dan gebruikt om de tijd te overbruggen die

nodig is voor het aansluiten van het tweede apparaat.

Onderweg altijd noodkoffer met beademingsballon meenemen.


Sputummobilisatie.

bij vastzittend sputum kan door gebruik te maken van de

beademingsballon het sputum gemobiliseerd worden, door een aantal

keren krachtig in de beademingsballon te knijpen.

In geval van ademstilstand.

Aandachts-

punten

Als direct bij het samenknijpen weerstand gevoeld wordt is de canule

verstopt en/of de luchtweg is onder de canule geblokkeerd: dit is een

gevaarlijke situatie.

Allereerst moet gezogen worden in de canule, verwijder zo nodig de

binnencanule.

Als dit onmogelijk is de gehele canule (binnen en buitencanule) eruit

halen en rechtstreeks in het stoma zuigen om te proberen de blokkade

op te heffen. Dit kan een vreemd voorwerp, taai sputum/slijm of een

bloedstolsel zijn.

Gebruik hiervoor maximale zuigkracht.

Als bovenstaande geen effect heeft dan 112 bellen, daarna het centrum

voor thuisbeademing bellen of zo nodig huisarts.

.


Balloneren


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Uitzuigen van de bovenste luchtwegen bij volwassenen.

Definitie

Het verwijderen van secreet, met behulp van uitzuigapparatuur, uit de bovenste

luchtwegen.

Leerdoel

De cursist is in staat om de bovenste luchtwegen van de patiënt via de tracheacanule te

reinigen m.b.v. uitzuigapparatuur volgens protocol.


Uitzuigen van de bovenste luchtwegen met het doel sputum te verwijderen is een

voorbehouden handeling. Deze handeling is een belangrijke maatregel bij het voorkomen

van luchtweginfecties. Hygiënisch handelen speelt hierbij een belangrijke rol.

Voorbereiding



Wanneer moet je uitzuigen?

Wie spreekt dit af?






Welke complicaties kunnen voorkomen?

Welke omstandigheden vragen om afwijken van de volgorde van handelen?



Observeer de cliënt tijdens het uitzuigen.



3. Voer de handelingen onder begeleiding uit. Vraag om feedback van de

gedelegeerde toetser en van de cliënt. De handelingen dienen onder begeleiding

uitgevoerd te worden tot de gedelegeerde toetser je bekwaam heeft verklaard.


\


Uitzuigen van de luchtwegen via tracheacanule.

Doel Slijm/sputum uit de luchtwegen verwijderen.

Uitzuigpomp inclusief pot en slangsysteem.

Uitzuigcatheter(s).

Water om systeem mee door te spoelen.

Wegwerphandschoenen.

Werkwijze 1. Was de handen

2. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan liggen.

3. Zet de zuigapparatuur/vacuümpomp aan en controleer de

zuigkracht:

gewoonlijk tussen de 40-60 waterdruk.

4. Open voor een gedeelte de verpakking van de zuigcatheter.


De uitzuigcatheters zijn per stuk steriel verpakt. Zorg dat de catheter bij het uit de verpakking halen nergens tegen aanstoot en raak het uiteinde niet aan!

6. Monteer de uitzuigcatheter op het aanzetdeel (fingertip) van de

slang die van de pomp afkomt.

7. Evt. op verzoek patiënt exprimeren (hulp bij ophoesten om slijm

omhoog te krijgen).

8. Open de tracheacanule door:

gesloten binnencanule te verwijderen of:

spreekklepje te verwijderen of:

dopje te verwijderen of:

kunstneus te verwijderen, of:

beademingsslang te verwijderen.

9. Bij een gevensterde binnencanule deze verwisselen voor een niet

gevensterde binnencanule

10. Indien beademd alarmen van het beademingsapparaat

onderdrukken Beademingsapparaat niet uitzetten of pauzeren

tenzij door het ctb afgesproken.

11. De catheter zuigend inbrengen tot dat men weerstand voelt.

12. Draaiend tussen duim en wijsvinger en met korte, langzaam op en

neergaande bewegingen sputum wegzuigen.

13. Zo nodig stap 10 en 11 herhalen. Hiervoor hoeft geen nieuwe

uitzuigcatheter gebruikt te worden, tenzij uitzuigcatheter iets

anders aangeraakt heeft dan de luchtpijp van de patiënt.

14. Sluit de tracheacanule door:

gesloten binnencanule weer aan te brengen of;

spreekklepje weer aan te brengen of;

dopje weer aan te brengen of;

kunstneus weer aan te brengen of;

beademingsslang weer aan te brengen.


15. Uitzuigcatheter loskoppelen van het aanzetdeel.

16. Uitzuigcatheter en handschoenen weggooien.

17. Aanzetdeel doorspoelen met water. (connecting tube)

18. Uitzuigcatheter in gesloten verpakking alvast klaarleggen voor de

volgende keer.

19. Pomp uitzetten.

20. Ruim de gebruikte materialen op en was de handen.

Mogelijke

complica-

ties

Het uitgezogen slijm is vermengd met bloed

Mogelijke oorzaken:

- Zuigkracht te hoog ingesteld;

- te snel inbrengen waardoor beschadiging ontstaan is aan

slijmvlies;

- hoesten, waardoor de canule de luchtpijpwand beschadigd heeft;

- de canule heeft in de luchtpijpwand 'geprikt' door beweging;

- luchtweginfectie.

Tijdens het inbrengen van de uitzuigcatheter wordt al na een paar

centimeter weerstand en kan niet verder ingevoerd worden.

Mogelijke oorzaken:

- de canule dreigt verstopt te raken. Het verwijderen van de

binnencanule, uitzuigen en inspecteren van de binnencanule op

verontreiniging kan verstopping opheffen.

Indien geen binnencanule: gehele canule verwijderen en

vervangen. Na verwijdering kan desgewenst rechtstreeks via het

stoma uitgezogen worden.

- de canule ligt te veel tegen de luchtpijp aan waardoor de

uitzuigcatheter eerst via de luchtpijp opschuift. Lichte, naar

beneden gerichte druk op de canule kan het euvel tijdelijk

verhelpen en uitzuigen mogelijk maken.

BIJ EVT BOVENSTAANDE COMPLICATIES OF BIJ TWIJFEL DE

PATIËNT ADVISEREN CONTACT OP TE NEMEN MET HET

CENTRUM VOOR THUISBEADEMING. EVENTUEEL ZELF

CONTACT OPNEMEN. RAADPLEEG DE AFSPRAKEN IN HET

UITVOERINGSVERZOEK. Aandachts-

punten

De belangrijkste regel bij het uitzuigen is te voorkomen dat er

slijmvliesbeschadigingen ontstaan in de luchtpijp. Ga daarom heel

voorzichtig te werk.

Zorg dat er altijd een gebruiksaanwijzing van het uitzuigapparaat

zichtbaar aanwezig is.

Hygiëne in acht nemen.

Let op voldoende zuigkracht.

Zorg voor de gewenste houding van de patiënt.

Let op kleur, hoeveelheid en consistentie van het slijm.

Blijf de patiënt tijdens en na de uitzuigprocedure observeren op

huidskleur, ademhaling en bewustzijn.

Na de uitzuigprocedure op de juiste manier aansluiten van de

beademing,

Observeer de patiënt en vergewis je ervan dat alles in orde is.



“Uitzuigen van de bovenste luchtwegen bij volwassenen”


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Verzorging van de tracheostoma

Definitie

Het reinigen en verzorgen van de huid rondom de tracheostoma met de daarvoor

aangewezen middelen zodanig dat deze intact blijft.

Leerdoel

De cursist is in staat om het tracheostoma van de cliënt volgens protocol te verzorgen.


De verzorging van het tracheostoma is een risicovolle handeling. Het doel is om 1 tot 2

maal daags slijm rondom het stoma te verwijderen, eventueel de huid te verzorgen en

een schoon canulegaasje aan te brengen. De handeling wordt vaak gecombineerd met

het verwisselen van de binnencanule.

Voorbereiding



Wanneer moet je het tracheostoma verzorgen?

Wie schrijft voor hoe vaak dit moet gebeuren?






Welke complicaties kunnen voorkomen en hoe zie je die?

Wat is wild vlees en hoe ontstaat het?




Observeer de cliënt tijdens het verzorgen.






Laat de handeling aftekenen.


Verzorging van tracheostoma.

Doel Slijm/sputum rondom stoma verwijderen, schoon canulegaasje

aanbrengen.

Benodigd-

heden

- Wegwerphandschoenen.

- Water om te reinigen.

- Gaasje of wattenstokje.

- Schoon canulegaasje (metaline of ingeknipt non-woven gaas).

- Zo nodig schoon canulebandje.

Werkwijze 1. Was de handen en leg de benodigde materialen klaar.


3. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan liggen of zitten.

4. Maak het canulebandje los.

5. Verwijder het canulegaasje.

6. Til de canule iets op zodat je onder de canulerand kunt komen.

7. Reinig de huid rondom het stoma met een gaasje gedrenkt in water.

8. Reinig de huid onder de canuleplaat met een nat wattenstokje.

9. Maak de canule schoon met een wattenstokje.

10. Droog de huid af met een gaasje.

11. Breng een schoon canulegaasje aan.

12. Bevestig het (zo nodig schoon) canulebandje, zo strak dat een vinger

tussen hals en canulebandje geplaatst kan worden.

13. Overleg met de patiënt of het canulebandje niet te strak zit en stel dit

zo nodig bij.

14. Trek de handschoenen uit.


Mogelijke

complicaties

het stoma is te ruim, en sluit niet goed aan op de canule. Tijdens de

spraak en beademing ontsnapt lucht langs de canule.

er is veel wild vlees (epitheel) ontstaan wat moeilijk aan te stippen is.

De stomaranden kunnen geïrriteerd raken door het verwisselen van de

canule.

BIJ BOVENSTAANDE COMPLICATIES EN BIJ TWIJFEL DE

PATIËNT ADVISEREN CONTACT OP TE NEMEN MET HET CENTRUM

VOOR THUISBEADEMING. EVENTUEEL ZELF CONTACT OPNEMEN.

RAADPLEEG DE AFSPRAKEN IN HET UITVOERINGSVERZOEK

Aandachts-

punten

Het slijm wat langs de canule gekomen is wordt opgevangen door een

gaasje, dit is normaal en hoeft geen reden te zijn tot ongerustheid.

Echter voortdurende alertheid is op z’n plaats. Zeker als het een ‘vers’

aangelegd tracheostoma is wat nog niet de definitieve vorm heeft

aangenomen. Het is belangrijk dat de huid en de stomaranden rondom

de canule zo droog mogelijk blijven. Dit voorkomt irritatie en/of

infectie.


De huidrand rondom het vers aangelegde tracheostoma is vaak

roodachtig van kleur. Als deze kleur na verloop van tijd niet verdwijnt

(ongeveer vier weken) dan is het niet waarschijnlijk dat dit nog

verandert. Er is geen reden tot ongerustheid!


“Verzorging van het tracheostoma”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Wisselen en reinigen binnencanule

Definitie

Wisselen binnencanule:

Het verwijderen van de gebruikte binnencanule uit de buitencanule en het terugplaatsen

van een schone binnencanule in de buitencanule.

Reinigen binnencanule:

Het schoonmaken van de binnencanule zodat deze ontdaan wordt van secreet en

voorkomen wordt dat deze verstopt raakt.

Leerdoel

De cursist is in staat om de binnencanule te wisselen en te reinigen volgens protocol.


Wisselen en reinigen van de binnencanule is een risicovolle handeling. De binnencanule

Dient 2 x daags gewisseld en gereinigd te worden.

Voor, tijdens en/ of na het wisselen van de binnencanule kan het nodig zijn om de cliënt

uit te zuigen. (zie praktijkleeropdracht 3.)

Voorbereiding



Wanneer moet je de binnencanule wisselen en reinigen?








Wat is wild vlees en hoe ontstaat het?







3. Voer de handelingen onder begeleiding uit. Vraag om feedback van de gedelegeerde

toetser en van de cliënt. De handelingen dienen onder begeleiding uitgevoerd te




Verwisselen van binnencanule.

Doel Binnencanule reinigen van ingedroogd sputum/slijm, schone

binnencanule inbrengen.

Benodigd-

heden


- Uitzuigapparaat en uitzuigcatheter (zo nodig).

- Gaasje en wattenstokje.

- Siliconespray.

Werkwijze 1. Zo nodig eerst uitzuigen (zie handelingsschema).

2. Was de handen en trek de wegwerp handschoenen aan.

3. Controleer de binnencanule op mogelijke beschadigingen.

4. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan liggen. Indien

mogelijk op de rug, het hoofd wat achterover zodat je goed kunt zien

wat je doet.

5. Draai binnencanule, afhankelijk van sluitingsmechanisme, slag naar

links of draai de haakjes naar buiten toe.

6. Haal in een vloeiende beweging de binnencanule uit de buitencanule;

de beweging is naar de voeten van de patiënt gericht.

7. Reinig de binnencanule zo nodig met een vochtig gaas en watten-

stokje (zie onderhoud). Sprayen met silicone.

8. Breng de schone binnencanule in een vloeiende beweging in, richting

voeten van de patiënt.



Onderhoud Binnencanule tenminste twee maal daags reinigen.

De binnenzijde kan gereinigd worden met een canuleborstel of een

wattenstokje met daaromheen een gaasje waarna het geheel door de

canule gehaald kan worden. Naspoelen met stromend water, droog en

stofvrij bewaren.

Aandachts- punten


De gewenste houding van de patiënt.

De klinische toestand van de patiënt observeren.

Controle of canule compleet en niet beschadigd is.

Voorzichtigheid is geboden bij het verwijderen en opnieuw inbrengen

van de binnencanule.

Attentie!!

Sommige canules zijn voorzien van een venster. Tijdens het inbrengen

van een eventuele binnencanule MAG NOOIT WEERSTAND GEVOELD

WORDEN! Is dat wel het geval, onderbreek dan de handeling en

raadpleeg een deskundige! Het gevaar van een bloeding doordat weefsel

van de luchtpijp de canule is ingegroeid is aanwezig.



“Wisselen en reinigen van een binnencanule”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Cuff van een canule legen en vullen.

Definitie

De cuff van een tracheacanule ontdoen van lucht of water en weer vullen met lucht of

water volgens de voorschriften.

Leerdoel

De cursist is in staat om de cuff van de tracheacanule te legen en te vullen volgens

Protocol


Het legen en vullen van een cuff is een risicovolle handeling en dient om de ruimte

tussen de luchtpijp en de buitencanule doorgankelijk te maken cq. af te sluiten.

Wanneer de cuff leeg is, is het voor de cliënt mogelijk om te praten. Wanneer de cuff

gevuld is wordt luchtlekkage tegengegaan en is het verslikken in voeding en/ of vocht

minder makkelijk.

Voorbereiding



Wanneer moet je de cuff legen en opblazen?















gedelegeerde toetser en van de patiënt. De handelingen dienen onder begeleiding




Cuff van een canule legen en vullen

Benodigd-

heden

10-20 ml spuitje (niet steriel).

Evt cuffdrukmeter

Buitenlucht of water(aquadest).(Afhankelijk van het merk canule)

Niet steriele disposable handschoenen.

Uitzuigapparaat

Uitzuigslangen

Yankhauer

Cuff legen

Werkwijze 1. Bereidt de patiënt voor op de handeling.

2. Handhygiëne en handschoenen aan.

3. Zuig evt mond en keelholte uit met uitzuigcatheter of yankhauer.

4. Koppel de uitzuigkatheter los van het aanzetdeel.

5. Gooi de uitzuigkatheter weg.

6. Bevestig spuitje op ventiel van de cufflijn.

7. Neem een nieuwe uitzuigkatheter

8. Open voor een gedeelte van de verpakking van de uitzuig-

catheter.

9. Zet de uitzuigkatheter op het aanzetdeel (fingertip) van de

verbindingsslang die van het uitzuigapparaat komt.

10. Haal de uitzuigkatheter uit de verpakking

De uitzuigkatheters zijn per stuk steriel verpakt. Zorg dat de

katheter bij het uit de verpakking halen niet tegen iets aanstoot

en raak het uiteinde niet aan

11. Open de tracheacanule door:

kunstneus te verwijderen, of:

beademingsslang te verwijderen.

12. Breng de uitzuigkatheter zuigend in tot er weerstand te voelen is,

trek ongeveer de uitzuigcatheter een centimeter terug.

13. Leeg de cuff door met het spuitje de lucht of het water op te

zuigen. Check de hoeveelheid!

14. Het secreet dat boven de cuff zit zal nu naar beneden zakken en

kan opgezogen worden.

15. Draaiend tussen duim en wijsvinger en met korte, langzaam op

en neergaande bewegingen secreet wegzuigen.

16. Sluit de tracheacanule door:

kunstneus weer aan te brengen of;

beademingsslang weer aan te brengen.

17. Indien de patiënt beademd wordt en het beademingsapparaat

ingesteld is op twee programma’s, het beademingsapparaat op

het ongecuffte programma zetten.

18. Spoel de fingertip en verbindingsslang door met water.

19. Zet de pomp uit.



22. Observeer de Patiënt en ga na of alles in orde is.


Cuff vullen

1. Indien de patiënt beademd wordt en het beademingsapparaat

ingesteld is op twee programma’s het beademingsapparaat eerst

op het gecuffte programma zetten.

2. Sluit de spuit of cuffdrukmeter aan op het ventiel van de cufflijn.

3. De hoeveelheid in te spuiten lucht of water is vooraf bepaald

4. Blaas gedurende de inspiratiefase langzaam lucht in de cuff.

Herhaal dit tijdens de volgende inspiratiefasen totdat niet langer

lekkage van beademingsgassen worden waargenomen.

5. Indien met cuffdrukmeter zorg dat je in het groene gedeelte

blijft, Algemeen wordt een druk van 25 tot 30 mmHg als het

aanvaardbaar maximum beschouwd.

6. Spuit nooit zomaar lucht of water bij.

7. Observeer de Patiënt en ga na of alles in orde is.

Mogelijke

complicaties

Te veel lucht / water in de cuff. Dit leidt tot drukverhoging op de

wand van de luchtpijp en mogelijk tot defecten hierin.

Acties:

Controleer de cuffdruk met cuffdrukmeter.

Cuff helemaal leeg maken en op nieuw vullen met de

afgesproken hoeveelheid lucht of water.

Te weinig lucht / water in de cuff. Dit leidt tot lekkage van lucht,

aspiratie en mogelijk hypoventilatie.

Acties:

Controleer de cuffdruk met cuffdrukmeter.

Cuff met 0,5 ml lucht of water bijvullen. Dit herhalen

totdat er geen lekkage meer waar te nemen is.

Cuff volgens handelingschema legen en opnieuw

opblazen.

Indien er lekkage blijft bestaan nieuwe canule inbrengen

na overleg met CTB.



“Cuff van een canule legen en opblazen”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Wisselen van tracheacanules

Definitie

Het verwijderen van de gehele canule uit de tracheastoma en het terugplaatsen van een

nieuwe of schone, gehele, canule in de tracheastoma.

Leerdoel

De cursist is in staat om volgens protocol de gehele canule te verwisselen, zowel met als

zonder cuff.


Het wisselen van de gehele tracheacanule is een voorbehouden handeling.

Bij het wisselen en reinigen van canules is het van belang een onderscheid te maken

tussen gecuffte en niet-gecuffte canules. Daarnaast speelt ook het materiaal waarvan de

canule is gemaakt een rol. Hygiënische maatregelen, onderhoud en de volgorde van

werken staan vermeld in de criteria van deze opdracht. Van belang is vooraf goed te

bepalen om wat voor soort canule het gaat en welke speciale aandachtspunten er zijn.

Voorbereiding

Lees het handelingsschema dat bij deze opdracht hoort en dat van toepassing is voor

het soort canule dat je gaat verwisselen.

1. Bespreek met de gedelegeerde toetser de volgende vragen:

Wanneer moet je een canule verwisselen?


Om wat voor soort canule gaat het?

Waaruit kun je dat afleiden?

Welke risico’s zijn er bij het verwisselen van dit soort canule?








Observeer de cliënt tijdens het verwisselen van de canule.








Verwisselen van kunststofcanule zonder cuff.

Doel Canule reinigen van ingedroogd sputum/slijm, nieuwe canule inbrengen.

Inspectie tracheostoma.

Benodigd-

heden


- Schone canule.

- Schoon canulegaasje.

- Schoon canulebandje.

- Uitzuigapparaat en uitzuigcatheter.

- Water om mee te reinigen.


- Siliconenspray.

Werkwijze Voor het verwisselen eerst uitzuigen (zie handelingsschema).

1. Was de handen en trek de handschoenen aan.

2. Controleer voor je begint de onderdelen van de canule op eventuele

beschadigingen.

3. Gehele canule van binnen en buiten sprayen met siliconenspray

plaats het inbrengdeel, indien aanwezig, in de buitencanule.

4. Leg binnen handbereik: canule, gaas, bandje, vochtig gaas om stoma

te kunnen reinigen.

5. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan zitten/liggen. Indien


wat je doet.

6. Verwijder het canulegaasje en bandje.

7. Haal in een vloeiende beweging de canule uit het stoma. De beweging

is naar de voeten van de patiënt gericht.

8. Reinig het stoma met een vochtig gaas (zie handelingsschema

verzorging tracheostoma). Controleer stomaranden.

9. Breng de nieuwe canule in een vloeiende beweging in richting voeten

van de patiënt.

10. Verwijder het inbrengdeel.

11. Breng de eventuele binnencanule in de buitencanule en zet deze vast.

12. Plaats het canulegaasje en het canulebandje.



15. Noteer handeling en bevindingen.

Onderhoud Frequentie van verwisselen.

De gehele canule moet elke week verwisseld worden in overleg met

en op aanwijzing van het Centrum voor Thuisbeademing.

De binnencanule, indien aanwezig, 2 maal daags reinigen.

Het afdichtdopje of spreekklepje moet dagelijks gereinigd worden


Reinigen.

Als de canule voorzien is van een binnencanule moet deze dagelijks

gereinigd worden. De buitenzijde kan huishoudelijk schoongemaakt

worden. De binnenzijde kan gereinigd worden met een canuleborstel

of een wattenstokje met daaromheen een gaasje waarna het geheel

door de canule gehaald kan worden. Naspoelen met stromend water

en droog en stofvrij bewaren. Als er vaak verwisseld moet worden is

grondig reiniging voldoende om de canule te hergebruiken.

Aandachts-

punten



Stomaranden controleren.

De klinische toestand van de patiënt controleren.

Het canulebandje niet te strak bevestigen.


Voorzichtigheid geboden bij het verwijderen en het opnieuw inbrengen

van de canule.

Steeds noodkoffer bij de hand hebben.

Attentie!!

Sommige canules zonder cuff zijn voorzien van een venster. Tijdens

het inbrengen van een eventuele binnencanule MAG NOOIT

WEERSTAND GEVOELD WORDEN! Is dat wel het geval, onderbreek

dan de handeling en raadpleeg een deskundige! Het gevaar van een

bloeding doordat weefsel van de luchtpijp de canule is ingegroeid is

aanwezig.

Complicaties Beschadiging van slijmvlies welke bloedingen kunnen veroorzaken.

Zuurstofdaling in het bloed doordat procedure te lang duurt.

Forse hoestprikkel.

Het niet terug kunnen plaatsen van buitencanule.

1. De eerste handeling die gedaan moet worden is zorgen dat de

patiënt lucht krijgt indien hij beademingsbehoeftig is.

2. Dit kan door de swivel van het beademingsapparaat of

beademingsballon op het stoma te plaatsen en lucht in te

blazen.(zie handelingsschema balloneren)

3. Roep hulp in van collega.

4. Noodcanule inbrengen en beademing aansluiten.

5. Indien noodcanule niet lukt binnencanule voorzichtig in het

tracheostoma brengen en hier swivel van beademingsapparaat of

beademingsballon op aansluiten of doorgaan met stap 2.

6. Arts bellen of 112.

7. Meldt dit incident altijd onmiddellijk aan het CTB.



“Wisselen van de canule zonder cuff”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening


Verwisselen van kunststofcanule met cuff.

Doel Nieuwe canule inbrengen, eventuele binnencanule schoonmaken/

verwisselen, buitencanule is schoonmaken/ verwisselen.

Inspectie stoma.

Benodigd-

heden


- Nieuwe canule.

- Siliconenspray.

- Glijgel.

- 10 ml spuit.

- Schoon canulegaasje (metalinegaas).

- Schoon canulebandje.

- Uitzuigapparaat en uitzuigcatheter.

- Gaasjes.


- water om te reinigen.

Werkwijze 1. Was de handen en trek de handschoenen aan.

2. Controleer voor je begint de onderdelen van de canule op eventuele

beschadigingen.

3. Spray de canule goed met silkospray.

4. Leg binnen handbereik: canule, gaas, bandje en vochtig gaas om stoma

te kunnen reinigen.

5. Vervang de binnencanule door de voerder (= inbrengdeel).

6. Controleer de cuff: zuig 10 ml. lucht op in de spuit, sluit deze aan op het

ventiel waarmee de cuff gevuld wordt, spuit lucht in de cuff tot deze zich

ontplooit, controleer de cuff op een eventueel lek, zuig de lucht

langzaam terug in de spuit en verwijder de spuit van het ventiel.

7. Smeer de cuff in met glijgel.

8. Vraag de patiënt in de gewenste houding te gaan zitten/liggen. Indien


wat je doet.

9. Uitzuigen volgens het handelingsschema.

10. Verwijder het canulebandje en canulegaasje.

11. Zuig de cuff van de oude canule met de 10 ml. spuit leeg, (zie

handelingsschema cuff legen en vullen).

12. In een vloeiende beweging de canule uit het stoma halen waarbij de

beweging naar de voeten van de patiënt moet zijn gericht.

13. Inspecteer en reinig de stomaranden met een vochtig gaas

(zie handelingsschema verzorging tracheostoma).

14. Breng de nieuwe canule in een vloeiende beweging in

(richting voeten van de patiënt).

15. Verwijder direct het inbrengdeel.

16. Blaas de cuff met behulp van de 10 ml spuit op. (zie handelingsschema


cuff legen en vullen)

17. Breng de eventuele binnencanule in en sluit indien nodig de beademing

aan.

18. Breng het canulegaasje en canulebandje aan.



21. Noteer handelingen en bevindingen.

Onderhoud De kunststofcanule met cuff is meestal disposable. Sommige canules

kunnen gereinigd worden en nadien in overleg met het Centrum voor

Thuisbeademing hergebruikt.

Als de canule voorzien is van een binnencanule tenminste twee maal

daags binnencanule reinigen.

De binnenzijde kan gereinigd worden met een canuleborstel of een

wattenstokje met daaromheen een gaasje waarna het geheel door de

canule gehaald kan worden. Naspoelen met stromend water en droog en

stofvrij bewaren.

Aandachts-

punten



Stomaranden controleren.

De klinische toestand van de patiënt observeren.

Het canulebandje niet te strak bevestigen.


Voorzichtigheid geboden bij het verwijderen en het opnieuw inbrengen

van de Canule.

Altijd de cuff leegzuigen alvorens canule te verwijderen.

Steeds noodkoffer bij de hand hebben.

Complicaties Beschadiging van slijmvlies welke bloedingen kunnen veroorzaken.

Zuurstofdaling in het bloed doordat procedure te lang duurt.

Forse hoestprikkel.

Het niet terug kunnen plaatsen van buitencanule.

1. De eerste handeling die gedaan moet worden is zorgen dat de

patiënt lucht krijgt indien hij beademingsbehoeftig is.

2. Dit kan door de swivel van het beademingsapparaat of

beademingsballon op het stoma te plaatsen en lucht in te blazen.(zie

handelingsschema balloneren)

3. Roep hulp in van collega.

4. Noodcanule inbrengen en beademing aansluiten.

5. Indien noodcanule niet lukt binnencanule voorzichtig in het

tracheostoma brengen en hier swivel van beademingsapparaat of

beademingsballon op aansluiten of doorgaan met stap 2.

6. Arts bellen of 112.

7. Meldt dit incident altijd onmiddellijk aan het CTB.



“Wisselen van de canule met cuff”.


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Airstacken

Definitie

Het geven van diepe insufflaties met lucht met als doel het goed ontplooien van de

longen en het soepel houden van de borstkas. De maximale insufflatie capaciteit wordt

vergroot waardoor de hoestkracht toeneemt.

Leerdoel

De cursist is in staat om bij de cliënt volgens protocol te airstacken:

m.b.v. een beademingsballon;

m.b.v. een beademingsmachine.


Airstacken is een risicovolle handeling. Het doel ervan is een maximale hoeveelheid lucht

in de longen te blazen waardoor verbetering van de hoestkracht, het behoud of toename

van de luchthoudendheid en de rekbaarheid van de borstkas optreedt.

Voorbereiding



Wanneer moet je airstacken bij een cliënt?

Wie spreekt dit af?










Observeer de cliënt tijdens het airstacken.








Airstacken

Doel Het inblazen van lucht, met behulp van een beademingsballon of

beademings-machine via een mondstuk of mond-neusmasker, tot de

maximale insufflatie-capaciteit bereikt is met als doel:

Verbeteren van de hoestkracht.

Het behoud van de rekbaarheid van longen en borstkas.

Verbeteren van de ventilatie van de longen ter voorkoming van

atelectase.

Bekorten en mogelijk reduceren van luchtweginfecties.

Benodigd-

heden

Handbeademingsballon

Mondstuk met verbindingsslang of mond- neusmasker

Werkwijze 1. Handhygiëne.

2. Plaats het mondstuk in de mond of het mond- neusmasker op het

gezicht.

3. Zorg dat het mond- neusmasker goed aansluit of dat de mond

goed om het mondstuk sluit.

4. Vraag de patiënt uit te ademen.

5. Vraag daarna om rustig in te ademen met weinig inspanning en

tegelijkertijd wordt er met de beademingsballon rustig lucht

ingeblazen.

6. Let erop dat er geen lekkage van lucht is via masker of mondstuk

en dat de borstkas omhoog gaat.

7. Als de lucht door de neus naar buiten ontsnapt, dient een

neusklem gebruikt te worden.

8. De patiënt moet de adem inhouden (niet in de wangen)

9. Nogmaals de patiënt in laten ademen en lucht inblazen met de

beademingsballon.

10. Patiënt adem in laten houden(vasthouden).

11. Dit herhalen tot maximale inblaasbare hoeveelheid is bereikt

(meestal drie inademingen).

12. Patiënt hoest of ademt uit.

13. Deze procedure 5 keer herhalen en dit minimaal drie keer per dag

op indicatie vaker.

Aandachts-

punten

knijp niet te hard in de ballon.

kijk of de patiënt in staat is de lucht vast te houden.

let erop dat patiënt zijn lippen goed sluit rondom het mondstuk.

Lukt dit niet, dan is het verstandig een mond-neusmasker te

gebruiken.

als er veel luchtlekkage via de neus is, gebruik dan een mond-

neusmasker of neusklem.

Complicaties lucht in de maag.

Hyperventilatie.

Barotrauma.



“Airstacken m.b.v. beademingsballon.”


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Plaatsen van een spreekklep op een tracheacanule.

Doel

Verbale communicatie van een patiënt met een tracheacanule mogelijk te maken.

Leerdoel

De cursist is in staat om bij de cliënt met een tracheacanule volgens protocol een

spreekklep te plaatsen


Spreekklep plaatsen is een risicovolle handeling.

Voorbereiding



Wanneer geef je een cliënt een spreekklep?

Wie spreekt dit af?









Observeer de cliënt tijdens het plaatsen van een spreekklep.








Plaatsen van een spreekklep op de tracheacanule.

Doel

Verbale communicatie mogelijk maken van een patiënt met een

tracheacanule

Benodigd-

heden

Handschoenen.

Materiaal om uit te zuigen.

Spreekklepje.

evt 10 cc spuit.

Werkwijze Spreekklep bevestigen.

1. Was de handen.

2. Trek handschoenen aan.

3. Controleer spreekklep op beschadigingen.

4. Indien beademd koppel de beademingsslang los van de

tracheacanule en zet het beademingsapparaat op pauze.(zie

handelingsschema)

5. Evt. uitzuigen van de luchtwegen.(zie handelingsschema)

6. Bij gecuffte canule, cuff leeg laten!!.(zie handelingsschema)

7. Bevestig spreekklep op de tracheacanule.

8. Sluit indien afgesproken zuurstof aan op spreekklep.

9. Patiënt is nu in staat om te communiceren.

10. Observeer de patiënt en vergewis je ervan dat alles in orde is.

11. Gebruikte materialen opruimen.

12. Trek de handschoenen uit en was de handen.

Spreekklep verwijderen

1. Was de handen.

2. Trek handschoenen aan.

3. Verwijder de spreekklep.

4. Indien beademd, beademing aansluiten.(zie handelingsschema)

5. Indien gecufft, cuff opblazen.(zie handelingsschema)

6. Spreekklep reinigen.

7. Trek de handschoenen uit en was de handen.

Complicaties Benauwdheid en verstikking.

Uitademen langs de tracheacanule is alleen mogelijk als er

voldoende ruimte is tussen de tracheacanule en de luchtpijp.

Door zwelling van het weefsel van de luchtpijp en /of erg veel

taai sputum kan de ruimte tussen luchtpijp en tracheacanule

kleiner worden. Dit kan benauwdheidklachten veroorzaken bij de

patiënt en in extreme gevallen zelfs verstikking. Mocht patiënt

benauwdheidklachten aangeven spreekklep onmiddellijk

verwijderen.

Spreekklep mag NOOIT in combinatie met een gecuffte canule.

De ingeademde lucht kan niet via de mond uitgeademd worden

en de patiënt stikt.



“Plaatsen van een spreekklep op de tracheacanule.”


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening



Granulatieweefsel aanstippen rondom het tracheostoma.

Doel

Teveel aan nieuw gevormd weefsel(granulatieweefsel) rondom het tracheostoma

verwijderen.

Leerdoel

De cursist is in staat om bij de cliënt met granulatieweefsel rondom het tracheostoma dit

volgens protocol te behandelen


Granulatieweefsel aanstippen is een risicovolle handeling.

Voorbereiding



Wanneer stip je granulatieweefsel aan bij een cliënt?

Wie spreekt dit af?









Observeer de cliënt tijdens het plaatsen van een spreekklep.









“Granulatieweefsel aanstippen rondom het tracheostoma.”


Datum Akkoord

Naam Cursist

Instelling

Naam gedelegeerde

toetser

Handtekening

Granulatieweefsel aanstippen rondom het tracheostoma.

Doel

Teveel aan nieuw gevormd weefsel(granulatieweefsel) rondom het

tracheostoma verwijderen.

Benodigd-

heden

Zilvernitraatstift

Materiaal voor verzorging van tracheostoma

werkwijze 1. Was handen en trek handschoenen aan.

2. Tracheostoma verzorgen.(zie handelingsschema)

3. Omliggende huid goed drogen.

4. De waslaag rondom de zilvernitraatstift verwijderen.

5. Stip met de zilvernitraatstift het granulatieweefsel aan, zorg

daarbij dat het omliggende weefsel niet geraakt wordt.

6. Draai de stift steeds, om een zo goed mogelijk contact te krijgen

met het granulatieweefsel.

7. Tijdens het aanstippen zal het granulatieweefsel wit grijs

verkleuren.

8. Materialen opruimen.

9. Trek handschoenen uit en was de handen.

10. Herhaal deze procedure dagelijks.

complicaties Brandwonden.

Ontsteking van het aan te stippen gebied.

Bij bovenstaande staak de behandeling en raadpleeg arts of centrum van

thuisbeademing.

Centrum voor Thuisbeademing - Longziekten · Laat de handelingen aftekenen. Praktijkleeropdrachten...

Documents

Transcript of Centrum voor Thuisbeademing - Longziekten · Laat de handelingen aftekenen. Praktijkleeropdrachten...