Bronvermelding volgens APA-richtlijnen

Plagiaat Als je voor je werkstuk gebruik hebt gemaakt van literatuur of andere bronnen, dan moet je door bronvermelding duidelijk maken welke delen van je werkstuk zijn overgenomen of gebaseerd op het werk van een ander. Het is voor de lezer van je werkstuk van belang om te weten op wie of wat bepaalde uitspraken gebaseerd zijn. Om er voor te zorgen dat de lezer in staat is om zelf dat ideeëngoed na te lezen en tot eigen conclusies te komen, geef je verwijzingen naar de gebruikte bronnen. Doe je dat niet, dan is er sprake van plagiaat. Het woord plagiaat is afgeleid van het Latijnse plagiarius, dat 'kidnapper' betekent Pleeg je plagiaat dan neem je als het ware de kennis uit de gebruikte bron in gijzeling. Het op deze manier verborgen houden van kennis, wordt als een ernstig academisch vergrijp gezien. Binnen Stenden wordt het citeren, parafraseren en annoteren zonder bronvermelding aangemerkt als plagiaat wanneer de 5 % grens wordt overschreden. Pleeg je plagiaat, dan loop je het risico te worden uitgesloten van tentamens of examens (Stenden Hogeschool, z.d.). Verwijzingen naar de gebruikte bronnen geef je in de volgende situaties: - Wanneer je citeert, (d.w.z. wanneer je letterlijk de tekst van een ander overneemt), - Wanneer je parafraseert, (d.w.z. wanneer je de tekst van anderen weergeeft in eigen woorden), - Als je gewicht of geloofwaardigheid wilt toekennen aan een argument, - Bij het benadrukken van een bepaalde theorie, model of gebruik, - Bij tabellen, statistieken, diagrammen, foto’s en andere illustraties die je gebruikt in je tekst. - Wanneer je kunt verwachten je lezer geïnteresseerd zal zijn in het werk waarop je jouw tekst baseert (waar heeft hij/zij dat vandaan?). Er zijn ook situaties waarin je niet hoeft te verwijzen: - Wanneer je overzichten van historische feiten presenteert, - Wanneer je eigen ervaringen en of eigen observaties beschrijft, - In conclusies en samenvattingen, waarin je ideeën herhaalt die je al eerder van bronvermelding hebt voorzien, - Wanneer je “algemene kennis” samenvat. Onder algemene kennis wordt die informatie verstaan die bij veel mensen bekend is en die je dan ook in veel verschillende bronnen terug kunt vinden. De Universiteit van Queensland (2006, § 2.4) geeft de volgende zes voorbeelden van algemene kennis waarbij bronvermelding niet nodig is:

1. That Neil Armstrong landed on the Moon in July 1969 (common fact of history). 2. That Alexander Fleming discovered penicillin (common fact of history). 3. The definition of photosynthesis (common knowledge in the discipline). 4. That humans need food for water and survival (commonsense observation). 5. That Count Dracula lived in Transylvania (accepted folklore). 6. ‘Life wasn’t meant to be easy’ (aphorism).

Een systeem voor bronvermelding dat in de psychologie en in de sociale wetenschappen veel wordt gebruikt is dat van de American Psychological Association (APA). Volgens dit systeem wordt in de tekst verwezen naar een bron door vermelding van auteur en jaartal. In een literatuurlijst, aan het eind van de tekst, worden beschrijvingen (referenties) opgenomen van alle bronnen die genoemd zijn (Habraken, 2010).

Citeren en Parafraseren Het veelvuldig gebruiken van de tekst van iemand anders moet je zoveel mogelijk vermijden. Als het nodig is, bijvoorbeeld om je betoog te ondersteunen of de tekst te verlevendigen, kun je delen van een tekst uit bronnen overnemen. Dat kan op twee manieren: - Citeren - het letterlijk overnemen van de tekst. - Parafraseren - de tekst in eigen woorden weergeven.

Citeren Citeren doe je als het citaat op een heldere manier jouw gedachtegang ondersteunt of omdat je het citaat in jouw tekst daarna wilt interpreteren of bespreken (Kremers & Tenwolde, 2004). - Houd de parafrase en het citaat zo kort mogelijk. - Geef de tekst letterlijk weer, inclusief de fouten in spelling of interpunctie. - Als de fouten verwarring kunnen veroorzaken bij de lezer, voeg dan direct achter de fout in het

citaat het woord [sic.] tussen vierkante haken. - Achter het citaat of achter een parafrase geef je altijd een verwijzing. Korte citaten (minder dan 40 woorden). Het citaat wordt in de lopende tekst en tussen dubbele aanhalingstekens geplaatst. In de tekst geef je altijd bij het citaat een verwijzing (auteur, jaartal, paginanummer):

Voorbeeld in de tekst: Hofstede (2001) states that “the dominance of technology over culture is an illusion” (p. 453). … and regarding technology that “the dominance of technology over culture is an illusion” (Hofstede, 2001, p.453).

In de literatuurlijst geef je de volledige bronvermelding van de bron die je geciteerd hebt: Voorbeeld in de literatuurlijst: Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences: Comparing values, behaviours, institutions,

and organizations across nations (2nd rev. ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.

Lange citaten (vanaf 40 woorden). Het citaat wordt begonnen op een nieuwe regel, ingesprongen en zonder aanhalingstekens in blokcitaat gezet. Bij een blokcitaat maakt de verwijzing geen deel uit van de zin, zoals bij een kort citaat en wordt dus na de punt geplaatst:

Voorbeeld in de tekst: There are many different definitions of culture. The definition of the anthropologist Kluckhohn is well-known:

Culture consists in patterned ways of thinking, feeling and reacting, acquired and transmitted mainly by symbols, constituting the distinctive achievements of human groups, including their embodiments in artifacts; the essential core of culture consists of traditional (i.e. historically derived and selected) ideas and especially their attached values. (Kluckhohn, 1951, p. 86)

En in de literatuurlijst geef je de volledige bronvermelding van de bron die je geciteerd hebt:

Voorbeeld in de literatuurlijst: Kluckhohn, C. (1951). The study of culture. In D. Lerner & H.D. Lasswell (Eds.), The

policy sciences (pp.86-101). Stanford, CA: Stanford University Press.

Citaat uit bron zonder paginanummer Soms komt het voor dat je citeert uit een stuk tekst zonder paginanummer. Geef dan in plaats van het paginanummer de paragraaf of de titel van het stukje waaronder de tekst te vinden is. Voorbeeld in de tekst:

Het Department of Environmental Affairs and Tourism identificeert vrouwen als sleutel figuren in de ontwikkeling en promotie van toerisme: “Women, especially in rural communities, have a particularly important role to play in the development of responsible tourism. The employment of women can be a fundamental determinant of the development impacts of the tourism industry” (1996, § 6.7).

Ook in dit geval geef je de volledige bronvermelding in de literatuurlijst: Voorbeeld in de literatuurlijst: Department of Environmental Afffairs and Tourism. (1996). The development and promotion

of tourism in South Africa. Pretoria: Author. Geraadpleegd op 16 juni 2010, van http://www.info.gov.za/whitepapers/1996/tourism.htm

Parafraseren Als je correct parafraseert, laat je in de tekst zien aan de lezer: ik heb dan wel mijn eigen begrip van de tekst uitgedrukt in mijn eigen woorden, maar het idee is van iemand anders, n.l.: (Auteur, jaartal). Door te parafraseren krijg je een beter begrip van de tekst. Je mag de tekst niet zomaar overnemen. Om te kunnen parafraseren lees je de tekst totdat je het zo goed begrijpt dat je, zonder de tekst erbij te houden, het in je eigen woorden en in een nieuwe samenstelling kunt weergeven. Bij parafraseren behoud je de eigen stijl van schrijven en dat is erg prettig voor de lezer.

Voorbeeld: Originele passage van Lester (1976) Studenten nemen vaak te veel tekst letterlijk over wanneer ze uittreksels malen. Bij het maken van verslagen zie je dit terug door een overdadig gebruik van citaten. Daarom moet je erop letten dat je bij het maken van uittreksels zo min mogelijk exacte transcripten gebruikt.

Eerste versie: Plagiaat

Studenten nemen dikwijls te veel tekst letterlijk over wanneer ze uittreksels maken. Wanneer ze papers schrijven zie je dit terug doordat ze te veel citaten gebruiken. Daarom moet je oppassen dat je bij het maken van uittreksels zo weinig mogelijk exacte transcripten gebruikt (Lester, 1976).

Tweede versie: Legitieme parafrase

Bij het schrijven van een werkstuk slagen studenten er vaak niet in om de hoeveelheid citaten te beperken. Dit probleem komt voort uit de manier waarop ze uittreksels maken; ze schrijven de tekst vaak letterlijk over. Het is daarom aan te raden dat je bij het maken van uittreksels zo weinig mogelijk tekst kopieert (Lester, 1976).

Het voorbeeld hierboven (Ackermann, Osseweijer, Schmidt, & Van der Molen, 2007, p. 39) geeft duidelijk weer wat correct parafraseren is en wat niet. Je ziet dat de verwijzing in de tekst direct achter de parafrase gegeven wordt (auteur, jaartal). De verwijzing maakt deel uit van de tekst. In de literatuurlijst neem je de volledige bronvermelding op:

Voorbeeld in de literatuurlijst: Ackermann, M., Osseweijer, E., Schmidt, H., & Van der Molen, H. (2007). Zelf leren schrijven:

Schrijfvaardigheid voor psychologie, pedagogiek en sociale wetenschappen (2e dr.). Amsterdam: Boom.

APA- bronvermelding in de tekst Een werkstuk of onderzoek verschijnt niet uit het niets. Je zult daarbij gebruik maken van de kennis en het werk van anderen. Voor je lezer (wellicht ook onderzoeker) is het van belang om te weten waar je die kennis vandaan hebt gehaald. Je zult in je tekst duidelijk moeten maken welke gedachten en inzichten van jou zijn en welke van anderen afkomstig zijn. In een literatuurlijst som je op welke bronnen je gebruikt hebt in je tekst. Je geeft daar alle gegevens die iemand nodig heeft om de bronnen terug te vinden. In de tekst zelf volsta je met een verwijzing (Kremers & Tenwolde, 2004). De verwijzing in de tekst stelt de lezer in staat om die bron in de literatuurlijst terug te vinden. Het is dus belangrijk dat de verwijzingen in de tekst overeenkomen met de vermelding in de literatuurlijst.

Plaats in de tekst In de tekst geef je de verwijzing direct bij een kernwoord, de zin of passage die gebruikt is. Bouw de tekst zó op, dat je de bron niet steeds opnieuw hoeft te noemen. Dit geeft een onrustig tekstbeeld en verstoort de lijn van je betoog. Maak er één geheel van. Dus niet: … Binnen Burgers' Zoo wordt er gebruik gemaakt van omgevingsanimatie. De inrichting van Burgers’ Zoo met daarbij de bewegwijzering zetten aan tot een bepaalde actie. Door met name de bewegwijzering krijgt de bezoeker goed het hele park te zien en beleeft hij/zij het zoals het bedoeld is (Nijs & Peters, 2007). Ook wordt er gebruik gemaakt van storytelling. De verschillende thema’s binnen het park vertellen allen een verhaal. Bij storytelling kan er dus een verhaal verteld worden zonder woorden te gebruiken (Nijs & Peters, 2007). Maar:

Nijs en Peters (2007) beschrijven een zestal instrumenten om de beleving van consumenten te kunnen verrijken. Binnen Burgers’ Zoo worden twee van die zes instrumenten gebruikt: - Animatie:

De bewegwijzering van Burgers zet aan tot een bepaalde actie. De bezoeker krijgt door de bewegwijzering het hele park te zien en beleeft het park zoals bedoeld is.

- Storytelling: De verschillende thema’s in het park vertellen elk een verhaal. De bezoekers beleeft deze verhalen alsof ze er zelf bij zijn. Ook op de volgende manieren kun je laten zien dat de informatie nog steeds uit dezelfde bron komt: Nijs en Peters (2009) onderzochten … In hun onderzoek kwam verder naar voren dat…

Een recent onderzoek naar … van Walker (2000), beschrijft de methode… Walker constateerde ook…

Vorm in de tekst Doorgaans ziet de verwijzing (auteursnaam, jaartal) er als volgt uit: Een recent onderzoek naar trends in vrijetijdsbesteding (Bakas, 2010), laat zien dat… Staat de naam van de auteur al in de tekst, dan is het vermelden van het jaartal tussen haakjes achter de naam van de auteur voldoende: In een recent onderzoek beschrijft Bakas (2010) de trends in vrijetijdsbesteding… De verschillende vormen van verwijzingen in de tekst en van verschillende publicatievormen in de literatuurlijst, zijn te vinden in het hoofdstuk Voorbeelden.

APA- bronvermelding in de bronnenlijst Alleen de bronnen die je echt hebt gebruikt in je stuk neem je op in de literatuurlijst. Wat je niet in je literatuur- of bronnenlijst opneemt zijn de bronnen:

- die je niet hebt gebruikt maar wel interessant zijn. - die je alleen hebt gebruikt om even iets op te zoeken of na te checken - die tot persoonlijke communicatie horen, zoals interviews, telefoontjes.

Ze zijn immers niet opnieuw te raadplegen en worden dan niet in de bronnenlijst opgenomen (Kremers & Tenwolde, 2004). Bij persoonlijke communicatie geeft de verwijzing in de tekst: (A. Vogel, persoonlijke communicatie, 1 mei, 2010). Ook de verwijzing naar een homepage url , wordt niet in de literatuurlijst gegeven, maar als verwijzing in de tekst opgenomen: De Efteling (www.efteling.nl) heeft regelmatig aanbiedingen voor gezinnen.

plaats in de bronnenlijst Alle bronnen die je gebruikt hebt voor je werkstuk orden je alfabetisch op achternaam van de auteur. Is er geen auteur, gebruik dan het eerste woord van de titel. Hierbij worden lidwoorden niet meegeteld. De regel is: - Niets gaat voor iets: Smit komt voor Smith - Cijfers gaan voor letters 50 komt voor Aartsen - Zelfde naam, op voorletter Tenberge, A. voor Tenberge, B. - Op voorvoegsels alfabetiseren De Vries, N., & Van der Linden - Spelling titelblad aanhouden MacGrath voor McCrath

vorm in de bronnenlijst Alle verwijzingen naar bronnen die je in de tekst opneemt, moeten terug te vinden zijn in de literatuurlijst. De literatuurlijst bestaat uit bibliografische beschrijvingen (referenties), die essentiële (niet-inhoudelijke) gegevens bevatten over publicaties, zoals titel, auteur en jaar van uitgave. Een uitzondering op deze regel is persoonlijke communicatie. Deze is niet toegankelijk voor derden en wordt dus niet opgenomen in de literatuurlijst. Ook verwijzingen naar websites als geheel komen niet terug in de literatuurlijst. Voor alle duidelijkheid: er mogen géén publicaties in de literatuurlijst staan die je wel hebt geraadpleegd, maar die je niet genoemd hebt in de tekst! De basisonderdelen die in een beschrijving voorkomen zijn (Kremers & Tenwolde, 2004, p. 11): - de achternaam van de auteur of redacteur, gevolgd door een komma, - de voorletter(s) en daarachter tussen haakjes het jaartal van uitgave en een punt, - de titel en ondertitel cursief met een punt erachter, - vermelding van de druk in de taal van de titel, gevolgd door een punt; - de plaats van uitgave met een dubbele punt erachter, - en dan de naam van de uitgever met een punt erachter; - eventueel internetadres, zonder punt! - eventueel doi (digital object identifier), zonder punt!

Basisonderdelen Je beschrijft minimaal de volgende onderdelen, en wel als volgt: de achternaam van de auteur - of redacteur, gevolgd door een komma, en de voorletter(s) - De achternaam begint op de Amerikaanse wijze met de voorvoegsels van de auteur- of

redacteursnaam: Van Zeijl, A.M.M.M. - noem de achternaam zonder vermelding van academische of andere titels. - van samenstellers of redacteuren voeg je aan de naam en initialen ‘(Red.)’ toe - of ‘(Ed.)’ dan wel

‘(Eds.) als het om een Engelstalig boek gaat. Sluit af met een punt. - bij twee auteurs of meer schrijf je voor de laatste auteur een ampersand (&) ter scheiding. Deze

wordt voorafgegaan door een komma en spatie: De Leeuw, J., & Kannekens, J. (Red.). - auteurs die vermeld staan achter het woord “met” of “with”, worden opgenomen tussen ronde

haken: Smelik, A. (met Buikema, R.) In de tekst verwijs je alleen naar de primaire auteur. - de titel schuift door naar de plaats van de auteur als er geen auteur is of als een boek of bundel is

samengesteld door een veelhoofdige of niet met name genoemde redactie.

het jaartal van uitgave - tussen haakjes gevolgd door een punt, - vermeld het jaar van de uitgave die je in handen hebt zoals het staat in het colofon/titelpagina;,. - bij het ontbreken van een jaar van uitgave zet je: (z.d.) – zonder datum of als je in het Engels

schrijft: (n.d.) – no date. - bij tijdschriften, nieuwsbrieven, kranten, geef je tussen ronde haken het jaar, gevolgd door een

komma en de dag en maand van de publicatie: (2010, mei), (2010, 1 mei). (Schrijf je in het Engels, dan gebruik je in de literatuurlijst de Engelse volgorde van maand en dag).

de titel en ondertitel - cursief met een punt erachter, - de spelling neem je over zoals die op het titelblad staat. - de titel en ondertitel zet je in cursief. - de titel van een tijdschriftartikel of hoofdstuk uit een boek zet je niet in cursief (het betreft een

deel van een publicatie). De titel van het boek of tijdschrift waar het artikel uitkomt wel (het betreft de gehele publicatie). Bij het tijdschrift ook de jaargang in cursief.

- als het om een artikel in een boek gaat, plaats je na de titel van het artikel het woordje ‘In’ voor de auteursnamen van het boek.

- tussen de titel en de ondertitel staat een dubbele punt. - de titel begint met een hoofdletter. Een ondertitel begint met een hoofdletter. - een tweede ondertitel wordt met een puntkomma gescheiden van de eerste ondertitel en

begonnen met een hoofdletter.

vermelding van de druk - in de taal van de titel, gevolgd door een punt; - de druk plaats je tussen de haakjes achter de titel en vóór de plaats van uitgave. - de eerste druk wordt niet vermeld. - toegestane afkortingen: ed. = edition, Rev. ed. =Revised edition, 2nd ed. = second edition.

in het Nederlands: dr. = druk, herz. dr. = herziene druk, 2e dr. = tweede druk. - na de druk kun je tussen vierkante haken aangeven dat het om andersoortige materiaal gaat,

zoals een DVD, PowerPoint, Blog, Videobestand, Audio podcast, Databestand, Computer software etc: Moore, M. (2010). Capitalism: A lover story [DVD]. Londen: Paramount Home Entertainment.

de plaats van uitgave - met een dubbele punt erachter, - bij buitenlandse plaatsnamen gebruik je de ingeburgerde Nederlandse naam. - als de plaats van uitgave niet in het boek staat en niet bekend is zet je ‘s.l.’(sine loco, Latijn voor

‘zonder plaats’ - je ziet ook wel ‘z.p.’). - als meerdere plaatsen van uitgave worden vermeld, wordt alleen de eerste in beschrijving

opgenomen, of die van de hoofdvestiging. - bij plaatsen uit de Verenigde Staten voeg je de afkorting van de staat toe: Masen, OH: Thomson

South Western. - Schrijf je in het Engels en is de publicatie uitgegeven buiten de Verenigde Staten, voeg dan het

land toe aan de plaats van uitgave: Amsterdam, Nederland: Pearson Benelux. - Schrijf je in het Nederlands, doe dit alleen wanneer anders verwarring zou kunnen ontstaan

(Cambridge, Australia: ....) (Cambridge, New Zealand).

de naam van de uitgever - met een punt erachter; - woorden als Uitgeverij, Publishers, Co., Inc., B.V., GmbH laat je weg. Woorden als Book of Press

laat je wel staan. eventueel internetadres, - zonder punt er achter! - het internetadres wordt niet onderstreept. - begin met ‘Geraadpleegd op dag maand jaar, van http://www. enz’ - als het internet adres niet naar de publicatie zelf verwijst, begin dan met ‘Beschikbaar via’ eventueel doi - (digital object identifier), zonder punt - elektronische publicatie bevatten vaak een doi. Dit is een alfanummerieke tekenreeks die voor

een blijvende koppeling naar het bestand op Internet zorgt. Een doi kun je in de volgende vormen tegenkomen: - doi:10.1037/rmh0000008 - http://dx.doi.org/10.1037/rmh0000008

- de doi wordt niet onderstreept

Voorbeelden van verwijzingen in de tekst en in de literatuurlijst

Boek

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst (Achternaam auteur, jaartal)

Achternaam auteur, initialen. (Jaar van uitgave).

Titel van het boek: Met ondertitel. Plaats van uitgave: Uitgever.

1 auteur In de tekst In de literatuurlijst Gebruik de basisvorm van (Auteur, jaartal).

….zijn de belangrijkste vragen bij het kiezen van een onderwerp voor je scriptie (Eco, 1994).

Als de auteur al in de lopende zin genoemd wordt, volstaat het toevoegen van het jaartal tussen ronde haken.

….zijn volgens Eco (1994) de belangrijkste vragen bij het kiezen van een onderwerp voor je scriptie.

Bij een citaat wordt het paginanummer toegevoegd.

Eco (1994, p. 23) vat de regels voor het kiezen van een scriptie onderwerp samen met de woorden: “Wie een scriptie wil schrijven moet er een schrijven die hij kan schrijven“.

Eco, U. (1994). Hoe schrijf ik een scriptie (7e dr.).

Amsterdam: Bert Bakker.

1 auteur met medeauteurs genoemd met de aanduiding “met” of “with” In de tekst In de literatuurlijst Alleen de hoofdauteur wordt in de verwijzing in de tekst genoemd:

Volgens Smelik (1999) worden deze effecten zelden genoemd….

Smelik, A. (met Buikema, R. & Meijer, M.). (1999).

Effectief beeldvormen: Theorie, analyse en praktijk van beeldvormingsprocessen. Assen: Van Gorcum.

2 auteurs In de tekst In de literatuurlijst Bij twee auteurs (en meer) schrijf je tussen de voorlaatste en laatstgenoemde auteur, in een verwijzing tussen ronde haken, een ampersand '&':

De lijnmanager heeft een belangrijke rol te vervullen in HRM (Foot & Hook, 2013).

In de lopende tekst gebruik je het woordje 'en' als onderscheid tussen de voorlaatste en laatstgenoemde auteur: Volgens Foot en Hook (2013) heeft de

lijnmanager tegenwoordig een belangrijke rol te vervullen in HRM.

Bij twee auteurs (en meer) schrijf je tussen de voorlaatste en laatstgenoemde auteur een ampersand (&). In de literatuurlijst wordt de ampersand voorafgegaan wordt door een komma: Foot , M., & Hook, C. (2013). Human resource

management: Een inleiding (6e ed.). Amsterdam: Pearson.

3 tm 5 auteurs: In de tekst In de literatuurlijst Bij 3 t/m 5 auteurs worden de eerste keer alle auteurs genoemd. De namen worden gescheiden door een komma en een spatie. In de verwijzing tussen ronde haken gebruik je de ampersand '&' als scheiding tussen de voorlaatste en laatste auteur. In de lopende tekst gebruik je het woordje 'en'. Als je een tweede of volgende keren naar deze zelfde bron verwijst in je tekst, geef je alleen de eerste auteur gevolgd door et al. (et alii = en anderen). 1e keer in de tekst: Van Assen, Van der Berg en Pietersma

(2008) geven in hun overzicht van modellen...

2e en volgende keren in de tekst: Van Assen et al. (2004) stellen dat de door

hen gekozen modellen...

De namen (inclusief initialen) van alle auteurs worden vermeld. De namen worden gescheiden door een komma en spatie. Vóór de laatste auteursnaam staat een ampersand (&). In de literatuurlijst wordt de ampersand voorafgegaan wordt door een komma en spatie: Van Assen, M., Van der Berg, G., & Pietersma, P.

(2008). Het groot managementmodellenboek: 70 essentiële modellen; Inhoud, toepassing, analyse en referenties. Den Haag: Academic Service.

Alkema, E., Van Dam, E., Kuipers, J., Lindhout, C., &

Tjerkstra, W. (2006). Méér dan onderwijs: Theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool. Assen: Van Gorkum.

Quinn, R.E., Faerman, S.R., Thompson, M.P.,

Mcgrath, M.R., & St. Clair, L.S. (2008). Handboek managementvaardigheden (4e ed.). Den Haag: Academic Service.

6 of meer auteurs In de tekst In de literatuurlijst Al bij de eerste verwijzing in de tekst wordt alleen de eerste auteur genoemd, gevolgd door et al.

Van Zeijl et al. (2009) geven in hun bundel scherpe voorbeelden van de uitwerking van de wet...

Bij 6 tm 7 auteurs, vermeld je alle auteurs (met initialen). Bij 8 of meer auteurs, noem je de eerste 6 auteurs, gebruik dan 3 punten als weglatingsteken gevolgd door de laatste auteur. Van Zeijl, A.M.M.M., Keizer, J., Masseling, J.H.M.J.,

Burger, J.M.K., Van Caspel, R.D.J., De Ruiter, A.M. … Lemans, J.A.M. (Red.). (2009). Wetteksten Hoger Economisch Onderwijs: Editie 2010/2011 (26e ed.). Groningen: Noordhoff.

redacteuren In de tekst In de literatuurlijst De aanduiding Red. (Redactie) wordt niet in de verwijzing in de tekst opgenomen.

Volgens Kuiper (2008) ......

Het gaat daarbij niet om ... (De Leeuw & Kannekens).

Dat betekend dat het niet is toegestaan om.... (Van Zeijl et al., 2009).

In de literatuurlijst laat je wel zien dat het om een redacteur of redactie gaat door de toevoeging (Red.). Kuiper, G. (Red.). (2008). Basisboek

eventmanagement: Van concept naar realisatie. Bussum: Coutinho.

De Leeuw, J., & Kannekens, J. (Red.). (2006).

Bedrijfsethiek voor HBO (4e geh. herz. dr.). Budel: Damon.

Van Zeijl, A.M.M.M., Keizer, J., Masseling, J.H.M.J.,

Burger, J.M.K., Van Caspel, R.D.J., De Ruiter, A.M., … Lemans, J.A.M. (Red.). (2009). Wetteksten Hoger Economisch Onderwijs: Editie 2010/2011 (26e ed.). Groningen: Noordhoff.

organisatie als auteur In de tekst In de literatuurlijst In principe geef je altijd de volledige naam van de organisatie in de verwijzing. Is de naam lang en onder de afkorting erg bekend, geef dan in de eerste verwijzing de volledige naam met daarachter tussen vierkante haken de afkorting:

In principe geef je altijd de volledige naam in de literatuurverwijzing. Als de naam lang en onder de afkorting erg bekend is, mag je de afkorting gebruiken. Heb je dit gedaan in de eerste verwijzing in de tekst tussen vierkante haken hebt aangegeven, dan gebruik je de afkorting ook in de literatuurlijst, zodat de verwijzing in de tekst overeenkomt met die in de literatuurlijst:

.. is het aantal bezoekers afgenomen (Centraal

Bureau voor de Statistiek [CBS], 2015). In de tweede en volgende verwijzingen kun je dan de afkorting gebruiken. Let wel: de lezer moet de ingang zonder moeite in de literatuurlijst kunnen terugvinden. De afkorting moet dus gangbaar zijn: Volgens het CBS (2005) heeft Nederland te

maken met een toename van….

CBS. (2015). Trends in Nederland 2016. Den Haag:

Centraal Bureau voor de Statistiek. Wanneer de organisatie zelf uitgever is van de publicatie, dan geef je als uitgever ”Auteur” op om te voorkomen dat de naam dubbel in de beschrijving komt te staan. Hoofdbedrijfschap Detailhandel. (2007).

Leeftijdsopbouw van ondernemers in de detailhandel. Den Haag: Auteur.

anoniem In de tekst In de literatuurlijst Soms komt het voor dat de auteur zich niet bekend wil maken en kiest voor vermelding als “Anoniem” of “Anonymous”. Neem alleen in dat geval deze term op als was het een auteur: De voetbalmakelaar concentreert zich het

meest op het bewerken de ouders van jong talent (Anoniem, 2015).

Soms komt het voor dat de auteur zich niet bekend wil maken en kiest voor vermelding als “Anoniem” of “Anonymous”. Alleen dan kun je deze term opnemen als was het een auteursnaam. Anoniem. (2015). De voetbalmakelaar. Amsterdam:

Q.

geen auteur of redacteur In de tekst In de literatuurlijst Als er geen auteur of redacteur is, dan gebruik je de eerste woorden van de titel. Is de titel erg lang, dan mag je die inkorten. Titels van de gehele publicatie, zoals boeken, rapporten, tijdschriften of brochures worden cursief geschreven. (United Press international stylebook, 1992) Zet de titels van delen van publicaties, zoals tijdschriftartikelen en hoofdstukken, tussen dubbele aanhalingstekens. (“Internet ìs niet eng”, 2010)

In de literatuurlijst neemt de titel de plaats in van de auteur. Hoewel je de titel in de verwijzing in de tekst mag afkorten, geef je in de literatuurlijst de volledige titel en ondertitel, met de rest van de gegevens (het wanneer en waar). United Press international stylebook: The

authorative handbook for writers, editors, and news directors (3rd ed.). (1992). Lincolnwood, IL: National.

Internet ìs niet eng. (2010, 21 mei). Algemeen

Dagblad, p.12.

Uit een boek

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst

(Achternaam auteur, jaartal) Achternaam auteur, Initialen. (Jaar van uitgave).

Titel van het boek: Met ondertitel. In Initialen redacteur, Achternaam redacteur (Red.), Titel van het boek: Met ondertitel. Plaats van uitgave: Uitgever.

hoofdstuk uit een boek In de tekst In de literatuurlijst Als een boek bestaat uit hoofdstukken geschreven door verschillende auteurs (bv een werk onder redactie of een bundel met congresbijdragen) dan wordt in de tekst verwezen naar de auteur(s) van het hoofdstuk:

Volgens Van der Gaag (2006) is bij het diagnosticeren van schoolgaande kinderen een ruimere beeldvorming van belang waarbij onder andere informatie over de school als organisatie, het functioneren van het kind binnen de school, en de visie van de leerkracht wordt verzameld.

Als een boek bestaat uit hoofdstukken geschreven door verschillende auteurs (bv een werk onder redactie of een bundel met congresbijdragen) dan ziet de literatuurverwijzing in de literatuurlijst er als volgt uit: Van der Gaag, R.J. (2006). Aanvullende informatie

over het schools functioneren. In F.C. Verhulst & F. Verheij (Red.), Kinder- en jeugdpsychiatrie: Onderzoek en diagnostiek (3e dr., pp. 176-182). Assen: Van Gorcum.

Het woordje 'In' geeft aan dat de titel in een ander werk opgenomen is. De titel van het gehele werk wordt schuin gedrukt weergegeven. Bij het terughalen van de informatie is deze publicatie het werk wat gezocht moet worden. Geef daarbij de pagina's van het betreffende hoofdstuk. Is er sprake van een 2e of volgende druk, voeg die dan als volgt toe aan de titel:

(2e herz. dr., pp. 45-56).

artikel uit een encyclopedie In de tekst In de literatuurlijst Artikel met auteur uit een encyclopedie:

(Ballie, 2008).

De opbouw volgt die van een hoofdstuk uit een geredigeerd boek.

Baillie, C. (2008). Ethical dilemmas and conflicts of

interest. In C.A. Sennewald & J.H.Christman (Eds)., Retail crime, security, and loss preventive: An encyclopedic reference (pp.143-153). Amsterdam: Butterworth-Heinemann.

Artikel zonder auteur uit een encyclopedie. Titels van delen van publicaties worden in de verwijzing, binnen de ronde haken, tussen dubbele aanhalingstekens gezet :

("Nijntje," 2004)

Is er geen auteur die de tekst van het betreffende artikel heeft geschreven, dan neemt het de titel van het artikel de plaats in van de auteur.

Nijntje. (2004). In J. Van Coillie, J. Linders, S. Niewold & J. Staal (Red.), Encyclopedie van de jeugdliteratuur (p. 244). Groningen: De Fontein & Wolters-Noordhoff.

Bestaat het werk uit meerdere delen (volumes) voeg dit dan toe aan de titel tussen ronde haken:

(3e dr., Dl. 4). Of in het Engels: (3rd ed., Vol. 4)

lemma uit een woordenboek In de tekst In de literatuurlijst Lemma met auteur:

Het woord aarde wordt in de bijbel zeer gevarieerd gebruikt (Talstra, 2005).

Lemma zonder auteur:

…tegen de verwachting in (“Paradox,” 2005).

“Paradox” (2005) betekent volgens....

De opbouw volgt die van een hoofdstuk uit een geredigeerd boek. Talstra, E. (2005). Aarde, land. In A. Noordegraaf,

G. Kwakkel, S. Paas, H.G.L. Peels & A.W. Zwiep (Red.), Woordenboek voor bijbellezers (pp. 16-19). Zoetermeer: Boekencentrum.

Is er geen auteur die de tekst van het betreffende lemma heeft geschreven, dan neemt het lemma de plaats in van de auteur. Paradox. (2005). In T. Den Boon & D. Geeraerts

(met Van der Sijs, N.), Groot woordenboek van de Nederlandse taal (14e herz. dr., p. 2603) . Utrecht: Van Dale Lexicografie.

Het Groot woorden boek van de Nederlandse taal bestaan uit een aantal banden of delen. Omdat de paginanummering doorloopt, hoeft na de druk geen vermelding van het betreffende deel gedaan te worden.

paper uit een congresbundel In de tekst In de literatuurlijst De auteurs van de paper (niet de redacteuren van de congresbundel) worden in de tekst opgenomen in de verwijzing:

Doorewaard & Melhuizen (1999) concentreren zich in hun onderzoek op de strategische opties in de HRM-praktijken in de organisatieadviesbranche: efficiency-orientatie en expertise-orientatie.

Een paper opgenomen in een congresbundel wordt als een hoofdstuk uit een geredigeerd boek beschreven: Doorewaard, J.A.C.M., & Meihuizen, H.E. (1999).

Het unieke van het menselijk potentieel: De bijdrage van HRM aan de prestatie van organisaties. In Van Rossum, W. (Ed.), Interventies en hun consequenties: Proceedings van de negende NOBO –onderzoekdag 17 november 1999, Enschede (pp. 31-41). Enschede: Nederlandse organisatie voor Bedrijfskundig Onderzoek.

Is de congresbundel gepubliceerd op cd. Voeg dit dan toe tussen vierkante haken na de titel, in het titelveld. Is de bundel online gepubliceerd, vervang dan de plaats van uitgave en uitgever door "Geraadpleegd via http:// enz."

E-book

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst

(Achternaam auteur, jaartal) Voeg bij citaten het paginanummmer toe:

(Auteur, jaartal, p. x) Als de pagina’s niet genummerd zijn, gebruik dan de hoofdstukaanduiding of paragraafaanduiding of de titel van het stuk tekst met het nummer van de alinea.

(Dekker, 2000, H. 1) - duidt hoofdstuk 1 aan.

(Dekker, 2000, § 1) - duidt paragraaf 1 aan.

(Dekker, 2000, Conclusie, alinea 1) - duidt het deel met de titel Conclusie,

alinea 1 aan.

Achternaam auteur, Initialen. (Jaar van uitgave).

Titel van het boek: Met ondertitel [Format e-boek, indien van toepassing]. Geraadpleegd op dag maand jaar, van http://xxxxx

E-book vrij toegankelijk op Internet In de tekst In de literatuurlijst Net als bij gedrukte boeken, bestaat de verwijzing in de tekst uit auteur en jaartal:

In ontwikkelde barbaarse culturen zoals in het feodaal Europa kan een recreatieve klasse onderscheiden worden (Veblen, 2014). Becker, Huselid en Ulrich (2012) richten zich op het zichtbaar maken van het verband tussen waardevorming op het gebied van menselijk kapitaal en bedrijfsresultaten.

De beschrijving van een E-book volgt die van een boek. Om aan te geven in welk format het e-book is uitgegeven wordt achter de titel, tussen vierkante haken, dit format aangegeven (b.v. Kindle, Adobe Digital Editions, EPub, HTML, enz.). De ‘retrieval statement’: Geraadpleegd op dag maand, jaar van url, vervangt ‘Plaats van uitgave: uitgever’. Veblen, T. (2014). The theory of the leisure class

[EPub]. Geraadpleegd op 29 augustus 2016, van https://ebooks.adelaide.edu.au/v/veblen/thorstein/leisure/leisure.epub

Leidt de URL niet naar de volledige tekst, maar naar informatie over het boek, vermeld dan in plaats van 'Geraadpleegd van':

'Beschikbaar via’.

Wordt het boek gelezen zonder hulp van een e-reader (of via een online bibliotheek als NetLibrary of Google books, dan hoeft het format van het e-book niet aangegeven te worden. Becker, B.E., Huselid, M.A., & Ulrich, D. (2012). De HR scorecard: het meten van strategie, mensen en prestaties. Geraadpleegd op 29 augustus 2016, van https://books.google.nl/books?isbn=9047005767

E-book met DOI In de tekst In de literatuurlijst Net als bij gedrukte boeken, bestaat de verwijzing in de tekst uit auteur en jaartal:

Schrialdi (2001) benadrukt dat Post Traumatic Stress Disorder niet iets uitzonderlijks is, het kan iedereen overkomen als een “normal response by normal people to an abnormal situation” (p. 3).

Als de basisvorm. De doi (digital object identifier) wordt aan het eind toegevoegd: Schiraldi, G.R. (2001). The post-traumatic stress

disorder sourcebook: A guide to healing, recovery, and growth [Adobe Digital Editions version]. Doi: 10.1036/0071393722

De doi wordt niet onderstreept. Sluit de doi niet af met een punt.

E-book niet vrij toegankelijk (b.v. in afgeschermde database) In de tekst In de literatuurlijst Net als bij gedrukte boeken, bestaat de verwijzing in de tekst uit auteur en jaartal:

Van Goor, Ploos van Amstel en Ploos van Amstel (2014) maken duidelijk hoe de definitie van Logistiek een hele ontwikkeling heeft gemaakt vanuit de fysieke distributie en het supply chain management.

De basisvorm van de beschrijving van een e-book wordt gevolgd. De vierkante haken met informatie over het format van het e-book wordt weggelaten wanneer het e-book in een database of online bibliotheek zonder e-reader is geraadpleegd. Bij een online boek wordt in plaats van de plaats en naam van de uitgever de raadpleegdatum en link genoemd of, indien beschikbaar, de DOI. Van Goor, A.R., Ploos van Amstel, W., & Ploos van

Amstel, R. (2014). Fysieke distributie: Werken aan toegevoegde waarde (2e dr.). Groningen: Noordhoff. Geraadpleegd op 17 november 2018, van http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=1171564&site=ehost-live&scope=site&authtype=ip,shib&custid=s1242078

Uit een E-book

hoofdstuk uit een E-book In de tekst In de literatuurlijst De auteur(s) van het hoofdstuk worden vermeld in de verwijzing in de tekst:

Het toepassen van het ‘precautionary principe’ binnen het toerisme is volgens Fennel (2015), niet eenvoudig omdat richtlijnen voor praktische toepassing ontbreken en er nog geen duidelijk definitie is.

De beschrijving van een hoofdstuk uit een E-book volgt die van een hoofdstuk uit een boek. Om aan te geven in welk format het e-book is uitgegeven wordt achter de titel, tussen vierkante haken, dit format aangegeven (b.v. Kindle, Adobe Digital Editions, EPub, HTML, enz.). Laat dit weg wanneer het e-book in een database of online bibliotheek zonder e-reader is geraadpleegd. Vervang de plaats en naam van de uitgever door de raadpleegdatum en link genoemd of, indien beschikbaar, de DOI. Fennel, D.A. (2015). Tourism and the precautionary

principle in theory and practice. In D.H. Scott, C.M. Hall & Gössling (Eds.), The Routledge handbook of Tourism and sustainability [PDF], (pp. 67-77). Geraadpleegd op 19 november 2017, van http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=nlebk&AN=955901&site=ehost-live&scope=site&authtype=ip,shib&custid=s1242078.

Leisure ofwel vrij zijn om voor die ervaringen te kiezen die men zelf belangrijk en bevredigend vindt, levert een belangrijke bijdrage aan de waardigheid en kwaliteit van leven op latere leeftijd. (MacNeil & Gould, 2011).

MacNeil, R.D., & Gould, D.L. (2011). Global perspectives on leisure and aging. In H.J. Gibson & J.F. Singleton (Eds.), Leisure and aging: Theory and practice (pp 3-22). Champaign, IL: Human Kinetics. Geraadpleegd op 30 november 2015, van https://books.google.nl/books?isbn=0736094636

artikel uit een online encyclopedie In de tekst In de literatuurlijst

Als het artikel uit de online encyclopedie een auteur heeft, volg dan de standaardverwijzing (Achternaam auteur, jaartal). Van Schaik (z.d.) noemt zowel Den Haag als Groningen als voorbeeld van een stad waarin mooie gebouwen in deze sierlijke stijl staan. Is er geen auteur van het artikel, dan neemt de titel van het artikel de plaats in van de auteursnaam. Zet de titel tussen dubbele aanhalingstekens. Charles Messier hield een lijst bij van nevels om ze makkelijker te kunnen onderscheiden van kometen tijdens zijn zoektocht naar nieuwe kometen (“Messier-lijst,” z.d.).

De opbouw volgt die van een hoofdstuk uit een geredigeerd boek. Van Schaik, M. (z.d.). Art nouveau. In Archipedia:

De architectuur encyclopedie. Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://www.architectenweb.nl/aweb/archipedia/archipedia.asp?id=86

Als er geen auteur van het betreffende artikel is te vinden, dan neemt de titel van het artikel de plaats in van de auteur. Messier-lijst. (z.d.) In Sterrekundige encyclopedie.

Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://www.sterrenkunde.nl/index/encyclopedie/

lemma uit een online woordenboek In de tekst In de literatuurlijst Lemma met auteur: De auteursnaam van het lemma wordt vermeld in de verwijzing in de tekst:

Bij megalomanie gaat het niet alleen om mensen die denken dat zij Cesar of koningin Victoria zijn, maar ook om mensen voortdurend laten zien dat zij zich zelf van een enorme grote betekenis vinden dan zij in werkelijkheid zijn (Kohnstamm & Kohnstamm, z.d.)

De opbouw volgt die van een hoofdstuk uit een geredigeerd boek. Kohnstamm, D., & Kohnstamm, R. (z.d.).

Megalomanie. In D. Kohnstamm, J. van Everdingen, I. Rümke & N. Van der Stelt (Red.), Cultureel woordenboek: Beknopte encyclopedie voor de algemene ontwikkeling. Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://www.cultureelwoordenboek.nl/psychologie-en-sociologie/megalomanie

Lemma zonder auteur: Is er geen auteur, dan neemt het lemma de plaats in van de auteur. Gebruik hoofdletters voor de eerste woorden van de lemma’s en dubbele aanhalingsteken om het begrip om aan te geven dat dit een deel van de gehele publicatie betreft.

(Entomologie, z.d.)

Is er geen auteur die de tekst van het betreffende lemma heeft geschreven, dan neemt het lemma de plaats in van de auteur. Entomologie. (z.d.). In Algemeen Nederlands

woordenboek. Geraadpleegd op 6 september 2016, van http://anw.inl.nl/article/entomologie

Tijdschriftartikel in print

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst (Achternaam auteur, jaartal)

Achternaam auteur, Initialen. (Jaar). Titel van het

artikel. Titel van het tijdschrift, jaargangnummer (afleveringnummer), pagina’s.

halfjaarlijks, kwartaal In de tekst In de literatuurlijst

Terugspeeltheater levert broers en zussen van een verstandelijk gehandicapt kind de mogelijkheid inzicht in de eigen situatie en de eigen interacties te krijgen (Porteman, Van der Straeten & Desomviele, 2014).

Porteman, J., Van der Straeten, M., & Desomviele,

L. (2014). Terugspeeltheater bij brussen: Onderzoek naar de meerwaarde van terugspeeltheater voor broers en zussen van een verstandelijk beperkt kind. Tijdschrift voor vaktherapie, 10(1), 3-9.

maandelijks In de tekst In de literatuurlijst

Het Stanislascollege in Rijswijk heeft in hun profiel veel ruimte opgenomen voor beweging van hun vmbo-leerlingen, om daarmee een bijdrage te leveren aan de cognitieve ontwikkeling (Peters, 2016).

……(“Onderzoek Deloitte,” 2010).

Aan het jaartal wordt de maand van publicatie toegevoegd. Peters, M. (2016, september). Profilering bewegen

en leren. Lichamelijke opvoeding, 104(6), 6-9. Onderzoek Deloitte: Retailers verkopen marge

voor extra omzet. (2010, februari). Retail manager,18(2), 13-15.

wekelijks In de tekst In de literatuurlijst

Een overgangszone van 1-2 meter diep van de gevel naar de stoep, een privéstoep als het ware, leidt tot de meeste tevredenheid bij bewoners (Leistra, 2016).

Aan het jaartal wordt de dag en maand van publicatie toegevoegd. Leistra, G. (2016, 27 augustus). Hoe de stoep verandert in een paradijsje. Elsevier, 72(34), 30-35.

Tijdschriftartikel online

tijdschriftartikel online vrij toegankelijk In de tekst In de literatuurlijst

Studenten leveren regelmatig scripties aan die niet gestoeld zijn op wetenschappelijke bronnen, zoals uit academische databanken Goudriaan, 2016).

…. (Anderson et al., 2003). Omdat er meer dan 6 auteurs zijn in dit voorbeeld, mag al bij de eerste verwijzing aleen de eerst auteursnaam gegeven worden, gevolgd door et al. (et alii= en anderen).

Na de basisvorm voor een tijdschriftartikel wordt “Geraadpleegd op dag maand, jaar, via http:// enz. “ toegevoegd. Goudriaan, T. (2016). Gebrekkige

onderzoeksvaardigheden hbo’ers nekt valorisatieagenda. OnderwijsInnovatie, 18(1), 37-39. Geraadpleegd op 5 september 2016, van https://www.ou.nl/documents/10815/9790242/OI_2016_1_web.pdf

Anderson, C.A., Berkowitz, L., Donnerstein, E.,

Huesmann, L.R., Johnson, J.D., Linz, D. … Wartella, E. (2003). Influence of media violence on youth. Psychological science in the public interest, 4(3), 81-110. Geraadpleegd op 6 september, 2016, van http://www.psychologicalscience.org/pdf/pspi/pspi43.pdf

tijdschriftartikel niet vrij toegankelijk (bv. in database) In de tekst In de literatuurlijst

Eén reden waarom in het businessdomein de deductieve aanpak de voorkeur verdient is dat bij de inductieve onderzoeksaanpak het conceptueel model dat is ontstaan niet empirisch is getoetst en dat voor de betrouwbaarheid alsnog gedaan zou moeten worden (Groenland, 2016).

Gebruik hier de homepage van het tijdschrift of de doi indien beschikbaar. Groenland, E. (2016). Kwalitatief onderzoek in het

businessdomein: een deductieve aanpak verdient vaak de voorkeur. Kwalon, 21(2), 6-9. Geraadpleegd van https://www.tijdschriftkwalon.nl/

Volgens Ekkerink en Keijers (2016) staat in belevingsgericht werken de cliënt centraal in vier pijlers die met elkaar verbonden zijn: eigen regie en vrijheid (gericht op de inhoud) en attitude en samenredzaamheid (gericht op hoe).

Ekkerink, J., & Keijers, E. (2016, juni). De omslag

naar belevingsgericht werken: Samen zorgen voor vrijheid en eigen regie. Denkbeeld, 28(3), 30-32. doi:10.1007/s12428-016-0045-3

Abstract van een tijdschriftartikel In de tekst In de literatuurlijst

Uit het onderzoek van Groenendaal, De Bas & Helsloot (2012) blijkt dat de overheid geen energie hoeft te steken in het communiceren met burgers via Twitter tijdens een crisis.

In het titelveld wordt achter de titel, tussen vierkante haken, ‘Abstract’ toegevoegd. Groenendaal, J., De Bas, M., & Helsloot, I. (2012).

Twitter tijdens flitscrises: Een onderbenut potentieel? [Abstract]. Tijdschrift voor Veiligheid, (4). Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://www.bjutijdschriften.nl/tijdschrift/tijdschriftveiligheid/2012/4

Krantenartikel in print

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst

(Achternaam auteur, jaartal)

Achternaam auteur, Initialen. (jaar, dag maand).

Titel artikel: Ondertitel. Naam van de krant, p. xx.

In de tekst In de literatuurlijst

Als het gevolg van onvoldoende begeleiding van een stagiair plaatste de Volkskrant een aantal artikelen waarin door de stagiair geknipt en geplakt bleek te zijn (Remarque, 2015).

Geef de volledige datum in de verwijzing: jaar, dag maand. In het Engels wordt de datum als jaar, maand dag gegeven. Remarque, P. (2015, 29 oktober). Plagiaat in de

Volkskrant. De Volkskrant, p. 2.

Krant online

artikel uit een online krant In de tekst In de literatuurlijst

Doordat de minister meer grip op de besteding van het geld aan onderwijs wil, zijn prestatieafspraken met de onderwijsinstellingen gemaakt, onder andere over de tijd die studenten krijgen om het diploma te halen (Visser, 2016).

Het webadres vervangt de paginanummers in de basisbeschrijving van een krantenartikel. Heeft de website van de krant een zoekfunctie, geef dan de homepage van de krant. Krantenartikelen verhuizen vaak naar een archief, in welk geval een directe link naar het artikel niet meer zal werken. Visser, P. (2016, 5 september). De eeuwige student

is verdwenen, de tijd voor reflectie ook. De Trouw. Geraadpleegd op 6 september 2016, van www.trouw.nl

krantenartikel uit een database In de tekst In de literatuurlijst

De daling in het hoger onderwijs is te wijten aan strengere toelatingseisen van opleidingen, maar ook de invoering van het leenstelsel lijkt van effect, (Vasterman, 2016)

Voeg aan de basisbeschrijving van een krantenartikel ‘Geraadpleegd op dag maand jaar, van url toe Vasterman, J. (2016, 19 april). Minder nieuwe

studenten in hoger onderwijs dit jaar. NRC Handelsblad. Geraadpleegd op 17 november 2018, van https://academic.lexisnexis.eu/??lni=5JK0-BXC1-DYRY-N4RM&csi=300209&oc=00240&perma=true

Websites In de tekst In de literatuurlijst Wanneer een website als geheel genoemd wordt is het voldoende om de URL in de tekst te vermelden. Informatie over de pictogrammen en het tot stand komen van de classificatie van audiovisuele producties zijn te vinden op de website van het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (www.kijkwijzer.nl).

Er wordt bronvermelding opgenomen in de literatuurlijst.

basisvorm In de tekst In de literatuurlijst

(Achternaam auteur, jaartal) Achternaam auteur, Initialen. (datum website of

update). Titel van het onderdeel van de website. Geraadpleegd op datum van url

Alle overige beschrijvingen van internetbronnen bevatten minimaal een titel van een document, een datum en een webadres (de url). Bij de beschrijving van een internetlocatie vermeld je de datum van raadpleging wanneer de kans groot is dat de bron verandert in de loop van de tijd, zoals bij Wiki’s. Omdat dit vaak niet duidelijk is, is het raadzaam de datum van raadpleging altijd te vermelden. Geef zo mogelijk de datum van de laatste actualisering (‘update’).

webpagina In de tekst In de literatuurlijst

Door te eten op basis van de Schijf van Vijf zorg je ervoor dat je alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgt, ook als je vegetarisch eet (“Gezond eten met de schijf van vijf,” z.d.). The University of Cumbria, however defines a literature review as: “a select analysis of existing research which relates to your subject and the question(s) you have chosen (“Literature reviews,” n.d., § 1).

Gezond eten met de schijf van vijf. (z.d.).

Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx

Literature reviews. (n.d.). Geraadpleegd op 5

september 2016, van http://my.cumbria.ac.uk/StudentLife/Learning/SkillsCumbria/AcademicWriting/LiteratureReview.aspx

document via website In de tekst In de literatuurlijst

Nederlanders lezen steeds minder. In 2013 las de bevolking minder dan 10 minuten per dag (Sonck & De Haan, 2015).

Sonck, N., & De Haan, J. (2015). Media: Tijd in

beeld: Dagelijkse tijdsbesteding aan media en communicatie. Sociaal en Cultureel Planbureau. Geraadpleegd op 5 september 2016, van https://www.scp.nl/dsresource?objectid=e16c5d07-e03b-4e97-99df-4ed49ec78c86&type=org

wiki pagina In de tekst In de literatuurlijst

Persoonlijkheid en karakter worden als verschillende zaken beschouwd. De persoonlijkheid wordt gevormd door de omgeving en opvoeding en het karakter is de aangeboren aanleg van iemand (“Persoonlijkheid,” z.d.).

Persoonlijkheid. (z.d.). Geraadpleegd op 6

september 2016, van Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Persoonlijkheid

blog post In de tekst In de literatuurlijst

Met de derde woontoren voor studenten wordt een vijftien jaar oud plan van de Kenniscampus Leeuwarden voor huisvesting van studenten gerealiseerd (Koehoorn, 2016).

Als alleen een nickname is gebruikt, dan mag je deze vermelden. Geef de exacte datum. Bij een comment staat vóór de titel van de post waarop gereageerd is: ‘Re:’. De titel wordt niet gecursiveerd. Na de titel volgt: [Web log post] of [Web log comment] Koehoorn, W. (2016, 29 augustus). Derde

woontoren voor studenten op de Kenniscampus Leeuwarden [Web log post]. Geraadpleegd op 5 september 2016, van http://wiepkoehoorn.blogspot.nl/

Audiovisuele media

film (in de bioscoop) In de tekst In de literatuurlijst

Producent, A.A. (Producent), & Regisseur, B.B.

(Regie). (jaar). Titel van de film [Film]. Land van herkomst: Studio.

film op dvd In de tekst In de literatuurlijst

Een traditionele manier van leven gebaseerd op de zouthandel en het vervoer ervan met yaks door het noordwesten van de Himalaya, komt onder druk te staan (Perrin & Valli, 1999).

Perrin, J. (Producer), & Valli, E. (Director). (1999).

Himalaya [DVD]. Frankrijk/Nepal: Galatée Films.

televisieuitzending In de tekst In de literatuurlijst

De werkkamer van Harry Mulisch, blijkt er precies zo uit te zien als je dat van een schrijver zou verwachten en bevat zelfs zijn hele oeuvre (Duyns, 2010) .

Duyns, C. (Producent). (2010, 31 oktober). Het uur

van de wolf: Harry Mulisch en de bevlieging [Televisieuitzending]. Hilversum: NTR.

aflevering van een televisieserie In de tekst In de literatuurlijst

In de musicaluitvoering van de aflevering van de televisieserie ‘Buffy the vampire slayer’, vormt de demoon ‘Sweet’ het mechanisme dat ervoor zorgt dat de spelers in een musicalsetting, met de gebruikelijke humor, blootgesteld worden aan verborgen waarheden en het volwassen worden (Whedon, 2001).

Whedon, J. (Writer-Director) (2001). Once more,

with feeling [Television series episode]. In J. Whedon (Executive Producer). Buffy the vampire slayer. London: BBC 2.

YouTube video In de tekst In de literatuurlijst

De vraag wat betekend een bibliotheek als informatie overal is en niet meer plaatsgebonden, kan kernachtig in beeld worden gebracht met behulp van een animatie (Bezakor, 2009).

Als een nickname wordt gebruikt, dan mag je deze vermelden. Geef de exacte datum. Na de titel (niet cursief) volgt: [Videobestand] Bezakor. (2009, June 16). What is the future of the

library? [Videobestand]. Geraadpleegd op 17 november 2018, van http://www.youtube.com/watch?v=asYUI0l6EtE

Muziek ( op LP, CD, cassette etc.) In de tekst In de literatuurlijst

In een crescendo naar het eind van de thema cd, gaat Bush (2005) een vocaal spel aan met de vogels in de ochtend op het dak (Bush, 2005).

Schrijver, A. (Copyright jaar). Titel van het lied [Opname door B.B. Artiest indien anders]. Op Titel van het album [Medium: CD, LP, cassette, etc.] Plaats: Label. (Datum van opname indien anders dan het copyright jaar van het lied.) Bush, K. (2005). Nocturn. Op Aerial [CD.]. S.l.: EMI.

Podcast In de tekst In de literatuurlijst

Volgens Donald Nolet is het enige wat met zekerheid te zeggen valt over het geheimzinnige Voynich-manuscript, dat het gedateerd kan worden rond 1410-1430 en in bezit is geweest van Jacobus de Tepenec, Hofbotanist Keizer Rudolf II in Praag (Van der Gaag & Palm, 2016).

Van der Gaag, P., & Palm, J. (Presentators). (2016,

15 mei). Ovt [Audio podcast]. Geraadpleegd op 6 september 2016, van http://www.vpro.nl/speel~RBX_VPRO_704838~ovt-15-mei-2016~.html

Social media

Basisvorm

Twitter In de tekst In de literatuurlijst

Ook in het hoger onderwijs blijft het vinden van de juiste vertaling van het Nederlands naar het Engels moeilijk; ‘het overige’ wordt al gauw een ‘stoffelijk overschot’ (Slevin, 2016).

Slevin, J. [JamesSlevin]. (2016, 8 september). Non-

native academic English "If your overview is correct we can close the academic year of 15/16 and copy your remains to 16/17"! [Tweet]. Geraadpleegd op 8 september 2016, van https://twitter.com/JamesSlevin/status/773844104321101824

Facebook In de tekst In de literatuurlijst

De opening van het hogeschooljaar van Stenden belooft een inspirerende gebeurtenis te worden (Stenden, 2016).

Als de facebook update niet openbaar is, behandel het dan als persoonlijke communicatie: geef een verwijzing in de tekst, maar niet in de lijst.

Stenden. (2016, 2 september). Before you go into

your weekend and reminisce on the great moments we had during this years StudyStartWeek; please notice this: Filemon Wesselink is coming to Stenden! https://www.facebook.com/events/100900793701764/ [Facebook]. Geraadpleegd op 3 september 2016, van https://nl-nl.facebook.com/stenden/videos/1047208872044088/

In de tekst In de literatuurlijst

(Auteur, jaartal).

Auteur, Initialen. [social media identiteit]. (Dag

maand, jaar). Titel [beschrijving van de vorm]. Geraadpleegd op dag maand jaar, van http ... etc.

Overig

Persoonlijke communicatie In de tekst In de literatuurlijst Volgens J. Schulp (persoonlijke

communicatie, 5 juli 2010) heeft een student niet goed gezocht als hij of zij zegt geen literatuur te hebben kunnen vinden.

Als studenten zeggen dat zij geen literatuur

hebben kunnen vinden over hun onderwerp, dan hebben zij niet goed gezocht (J. Schulp, persoonlijke communicatie, 5 juli 2010).

Je verwijst alleen in de tekst en niet in de literatuurlijst. Immers, deze communicatie (gesprekken, interviews, memo’s, brieven, e-mail, discussiegroepen of bulletinboards die niet gearchiveerd zijn) is voor iemand anders niet terug te halen.

Citaat In de tekst In de literatuurlijst Bij een citaat wordt het paginanummer aan de verwijzing toegevoegd. Eco (1994, p. 23) Afhankelijk van wat je wilt benadrukken, kun je de verwijzing op de verschillende manieren plaatsen:

According to Hofstede (2001), “the dominance of technology over culture is an illusion” (p. 453). In fact, “the dominance of technology over culture is an illusion”, according to Hofstede (2001, p.453). In 2001, Hofstede already stated that “the dominance of technology over culture is an illusion”(p.453). Hofstede’s study (2001) points out that “the dominance of technology over culture is an illusion”(p. 453).

Als de pagina’s niet genummerd zijn, gebruik dan de hoofdstukaanduiding of paragraafaanduiding of de titel van het stuk tekst met het nummer van de alinea:

De pagina aanduiding van het citaat wordt in de tekst al in de verwijzing gegeven. Dit wordt in de literatuurverwijzing in de literatuurlijst niet nogmaals gedaan. Eco, U. (1994). Hoe schrijf ik een scriptie (7e dr.).

Amsterdam: Bert Bakker. Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences:

Comparing values, behaviours, institutions, and organizations across nations (2nd rev. ed.).

Thousand Oaks, CA: Sage.

(Achternaam auteur, 2014, H. 1) - duidt hoofdstuk 1 aan. (Achternaam auteur, 2014, para. 3): - duidt alinea 3 aan. (Achternaam auteur, 2014, Conclusie, para. 1) - duidt het tekstonderdeel met de titel

Conclusie, alinea 1 aan.

Afbeeldingen

Figuren (illustraties, foto's, grafieken, plattegronden etc.) In de tekst In de literatuurlijst Je neemt een figuur op in je tekst wanneer het begrip van je lezer daardoor toeneemt. Bijvoorbeeld omdat het iets illustreert wat zonder het plaatje moeilijk uitgelegd of begrepen kan worden. In je tekst bespreek je wat de lezer aan inzicht uit de figuur kan halen. Wanneer een bestaande figuur (grafiek, foto, etc.) wordt overgenomen, eventueel met aanpassingen, geldt dit als een citaat. De afbeelding krijgt een nummer zodat er in de tekst naar verwezen kan worden, bijvoorbeeld (zie Figuur 1). In de tekst staat alleen de verwijzing naar de figuur en in de bronnenlijst wordt naar de gehele publicatie verwezen. Bij een figuur staat het nummer met een omschrijving onder de afbeelding. Onder de afbeelding staat een copyright-verwijzing, ook als bijvoorbeeld de al genoemde uitgever het auteursrecht heeft. Tevens kan worden aangegeven of de figuur is aangepast. Figuren: De titel van de figuur komt onder de afbeelding met de bronvermelding aan het eind van de titel. Zoals in het voorbeeld is het woord Figuur en het figuur nummer cursief. Figuur uit een tijdschrift:

Figuur 1. Naam/Titel van het plaatje. Overgenomen (of Aangepast overgenomen) uit “Titel van het artikel,” door A.A. Auteur en B.B. Auteur, jaar, Titel van het tijdschrift, jaargang, p.xx. Copyright copyrightjaartal, Naam copyright houder.

In de literatuurlijst wordt de originele bron vermeld, volgens het format passen bij het publicatie type: Basisvorm tijdschriftartikel: Achternaam auteur, Initialen. (Jaar). Titel van het artikel. Titel van het tijdschrift, jaargangnummer (afleveringnummer), pagina’s.

Figuur uit een boek:

Figuur 2. Naam van het plaatje. Overgenomen (of: Aangepast overgenomen) uit Titel van het boek (p.xx), door A.A. Auteur en B.B. Auteur, jaar, Plaats: Uitgever. Copyright copyrightjaartal. Naam copyright houder.

Figuur van een Internet tekstbron: Figuur 3. Naam van het plaatje. Overgenomen (of: Aangepast overgenomen)uit Titel van het stuk, van A.A . Auteur en B.B. Auteur, jaar, (http:// enz. )

Basisvorm boek: Achternaam auteur, initialen. (Jaar van uitgave). Titel van het boek: Met ondertitel. Plaats van uitgave: Uitgever. Basisvorm websitepagina: Achternaam auteur, Initialen. (datum website of update). Titel van het onderdeel van de website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van url

Tabellen In de tekst In de literatuurlijst Je neemt een tabel op in je tekst wanneer het begrip van je lezer daardoor toeneemt. Bijvoorbeeld omdat het iets illustreert wat zonder de tabel moeilijk uitgelegd of beschreven kan worden. In je tekst bespreek je wat de lezer aan inzicht uit de tabel kan halen. Wanneer een bestaande tabel wordt overgenomen, eventueel met aanpassingen, geldt dit als een citaat. De afbeelding krijgt een nummer zodat er in de tekst naar verwezen kan worden, bijvoorbeeld (zie Tabel 1). In de tekst staat alleen de verwijzing naar de tabel en in de bronnenlijst wordt naar de gehele publicatie verwezen. Bij een tabel staat het nummer met een omschrijving boven de afbeelding. Onder de afbeelding staat een copyright-verwijzing, ook als bijvoorbeeld de al genoemde uitgever het auteursrecht heeft. Tevens kan worden aangegeven of de tabel is aangepast. Tabel uit een tijdschrift:

Opmerking: Overgenomen (of Aangepast overgenomen) uit “Titel van het artikel,” door A.A. Auteur en B.B. Auteur, jaar, Titel van het tijdschrift, jaargang, p.xx. Copyright copyrightjaartal, Naam copyright houder.

In de literatuurlijst wordt de originele bron vermeld, volgens het format passend bij het publicatie type: Basisvorm tijdschriftartikel: Achternaam auteur, Initialen. (Jaar). Titel van het artikel. Titel van het tijdschrift, jaargangnummer (afleveringnummer), pagina’s.

Tabel uit een boek: Opmerking: Overgenomen (of: Aangepast overgenomen) uit Titel van het boek (p.xx), door A.A. Auteur en B.B. Auteur, jaar, Plaats: Uitgever. Copyright copyrightjaartal. Naam copyright houder.

Tabel uit een Internet tekstbron:

Opmerking: Overgenomen (of: Aangepast overgenomen) uit Titel van het stuk, van A.A . Auteur en B.B. Auteur, jaar, (http:// enz. )

Basisvorm boek: Achternaam auteur, initialen. (Jaar van uitgave). Titel van het boek: Met ondertitel. Plaats van uitgave: Uitgever. Basisvorm websitepagina: Achternaam auteur, Initialen. (datum website of update). Titel van het onderdeel van de website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van url

Tabel samengesteld uit rijen of kolommen uit verschillende bronnen In de tekst In de literatuurlijst Als je rijen of kolommen uit eerder gepubliceerde tabellen haalt en deze in één tabel integreert, kun je onder de tabel aangeven welke gegevens uit welke bron komen:

De gegevens in kolom 1 zijn overgenomen uit ….. De gegevens in kolom 2 zijn overgenomen uit …. (zie hierboven bij Tabellen om te zien hoe de volledige verschillende beschrijvingen er uit zien voor overnames uit de verschillende publicatietypen, zoals tijdschriften, boeken, websites).

Op deze manier kun je rijen of kolommen uit eerder gepubliceerde tabellen overnemen en integreren in een enkele tabel. Neem voor elke bron een omschrijving op en de copyright-verwijzing.

In de literatuurlijst worden de originele bronnen vermeld, volgens het format passend bij het publicatie type.

Tabel samengesteld uit gegevens uit verschillende bronnen In de tekst In de literatuurlijst Als je gegevens uit meerdere bronnen haalt (dus geen kolommen of rijen uit bestaande tabellen opnieuw gebruikt) dan kun je volstaan met de standaard auteur datum verwijzing in de tabel. De weergave van de gegevens zijn onder copyright gepubliceerd, niet de gegevens op zich. Er hoeft voor het overnemen van alleen de gegevens geen Copyright-verwijzing op genomen te worden.

In de literatuurlijst worden de originele bronnen vermeld, volgens het format passend bij het publicatie type.

BRONNEN

Habraken, A. (2010). Bronvermelding volgens de richtlijnen van de APA: Gebaseerd op de 6e editie van de Publication Manual . Tilburg: Universiteit van Tilburg. Kremers, M. & Tenwolde, H. (2004). De vormgeving van werkstukken: Werkboek met richtlijnen ( 8e

geh. herz. dr.). Utrecht: Universiteit voor Humanistiek. Ackermann, M., Osseweijer, E., Schmidt, H., & Molen, H. van der (2007). Zelf leren schrijven:

Schrijfvaardigheid voor psychologie, pedagogiek en sociale wetenschappen (2e dr.). Amsterdam: Boom.

University of Queensland (2006). Academic integrity and plagiarism (Policy no. 3.40.12). Geraadpleegd op 16 juni 2010, van http://www.uq.edu.au/hupp/index.html?page=25128

Stenden Hogeschool (z.d.). Studentenstatuut 2009-2010: Deel 1. Leeuwarden: Auteur.