AAlst | denderleeuw | HAAltert | lede | n inove

Rond 1800 kwam Daens’ grootmoeder naar Aalst. Op dat ogenblik was Aalst nog een kleine stad, waar de restanten van de oude stadsomwalling stilaan verdwenen en plaats maakten voor nieuwe projecten. De skyline werd doorbroken, groene ruimtes werden fabrieken, de komst van een station en spoorweg zorgden voor economische bloei door hop en textiel, de Dender werd rechtgetrokken en Chipka ontstond. De rust in het Den-derstadje verdween en Aalst werd een fabrieksstad. Aalst ten tijde van Daens plaatst in een beeldmontage deze ontwikkeling in de kijker.

PraktischDeze activiteit vindt plaats tussen 14 en 18 uur.

Plaats: ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst | Oude Vismarkt 13 | 9300 AalstOrganisatie: Priester DaensfondsContact: Hugo Van de Voorde | 0475 45 94 09 | secretariaat.daensfonds@skynet.be | www.daens.org

Demonstratie conservatie & restauratie kunstvoorwerpen

Een blik achter de schermen van het restauratieatelier Tempera

Hoe kunnen we de inwerking van de tijd op kunstvoorwerpen stoppen of vermij-den? Aan de hand van demonstraties en rondleidingen wordt nagegaan wat we zelf kunnen doen. Veel van ons erfgoed bevindt zich in particulier bezit en eige-naars weten vaak niet hoe ze hiermee moeten omgaan.

Waarom wordt een schilderij gevernist en wanneer moet vernis vervangen worden? Hoe onderhoud ik best zelf mijn kunst-

werken en wat mag ik zeker niet doen? Wat zijn de ideale bewaaromstandigheden en waarom mag mijn schilderij best niet tegen een buitenmuur of boven een verwarmings-element hangen?

Een antwoord op deze vragen krijg je te horen tijdens een bezoek aan het atelier. Aan het eind van de activiteit krijgt elke bezoeker een handleiding ‘Kunst en erfgoed bewaren’.

PraktischPlaats: Atelier Tempera | Nieuwbeekstraat 102 -106 | 9300 AalstOrganisatie: Atelier TemperaContact: Aurel Uytterhaegen | 0496 54 60 86 | tempera@telenet.be | www.temperarestauratie.be

Tentoonstelling

Recente restauratiesTwee schilderijen van Valerius De Saedeleer en een middeleeuwse tekstplaat van de Aalsterse Werfkapel (1363) werden recent gerestaureerd. Herontdek het restauratie-proces aan de hand van divers beeldmateriaal. De schilderijen van De Saedeleer kenden een gevaarlijke degradatie van de hechting tussen verflagen en drager. Het gaat hier om vroege werken van De Saedeleer. Een periode waarin hij geen geld had voor duurder materiaal en dus schilderde op en met materiaal van een minderwaardige kwaliteit (doek, verf).

In 1363 werd de kapel van Onze-Lieve-Vrouw-ter-Druiven aan de Werf gebouwd. Daar-bij werd een stichtingssteen ingemetseld. Bombardementen in mei 1940 beschadigden het hele Werfplein en ook de kapel. De zwaar beschadigde stichtingssteen werd overge-bracht naar het stadsmuseum en werd daar goed bewaard. Om verder verval te stoppen, werd beslist om de steen volledig te laten restaureren.

PraktischTentoonstelling doorlopend open tussen 10 en 17 uur.

Plaats: ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst | Oude Vismarkt 13 | 9300 AalstOrganisatie: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum AalstContact: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst | 053 73 23 45 | musea@aalst.be | www.aalst.be/museum

Workshop

Reis door de tijdGezocht! Avonturiers met veel fantasie! Zet jullie schrap! We nemen jullie mee op een flitsende reis door de tijd! Twee vertellers lezen niet alleen voor uit een spannend prentenboek maar zetten ook jullie verbeelding aan het werk tijdens een aansluitend knutselmoment.

PraktischWorkshop 1: om 14.30 uur - geschikt voor tijdsreizigers van 6 tot 8 jaar.Opgelet, slechts plaats voor 15 kinderen! Reserveren is de boodschap.Workshop 2: om 16 uur - geschikt voor tijdsreizigers van 8 tot 10 jaar.Opgelet, slechts plaats voor 15 kinderen! Reserveren is de boodschap.

Locatie: ’t Gasthuys – Stedelijk Museum Aalst | Oude Vismarkt 13 | 9300 Aalst Organisatie: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst i.s.m. KaHo Sint-Lieven campus Dirk Martens Aalst (lerarenopleiding Lager Onderwijs)Contact en reservaties: ‘t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst | 053 73 23 41 | jasmine.verbeke@aalst.be | www.aalst.be/museum

Expertenbeurs

De Groote Oorlog in AalstHeb jij nog brieven, foto’s, dagboeken of opnames uit de Eerste Wereldoorlog? Ken jijmisschien verhalen van burgerslachtoffers? Of heb je soms materiaal uit die periodeliggen? Kom dan naar het Stadsarchief Aalst. Deskundigen geven uitleg bij jouw materiaal en vertellen je meer over de context. Vervolgens wordt jouw object gedigitaliseerd of je verhaal genoteerd. Indien je wenst dat je familiestukken voor de eeuwigheid bewaard blijven kan je ze in bruikleen geven of schenken aan het Stadsarchief. Maar indien je dit niet wil, krijg je alles na het scannen gewoon mee terug naar huis, mooi verpakt in zuurvrij materiaal!

We beperken ons niet tot Aalst, ook Denderleeuw, Haaltert, Erpe-Mere, Lede en Ninove behoren tot ons onderzoeksgebied.

‘De Patrouilleurs’ palmen de Oude Vismarkt in en zetten er hun kamp en veldkeuken op. Zo schetsen zij het dage-lijkse leven van de Belgische soldaten na de zomer van 1917. Kom te weten wat de precieze taken waren van patrouilleurs en proef van de soep die ze ter plekke maken.

PraktischDeze activiteit vindt plaats tussen 10 en 17 uur.

Plaats: Stadsarchief Aalst | Oude Vismarkt 1 | 9300 AalstOrganisatie: Stadsarchief Aalst i.s.m. Erfgoedcel Aalst en D.A.D.D. vzwContact: Erfgoedcel Aalst | 053 73 23 06 | erfgoedcel@aalst.be | www.erfgoedcelaalst.be | www.madeinaalst.be

Multimedia-presentatie

Aalst ten tijde van DaensIn voorbereiding van de viering van Daens175, het verjaardagsfeest van een 175-jarige Daens, gaat het Priester Daensfonds op zoek naar de ‘stadsontwikkeling’ ten tijde van Daens.

aalsT

Alle activiteiten in Lede vinden plaats op dezelfde locatie!Plaats: Administratief centrum (kelder) | A. De Cockstraat 1 | 9470 DenderleeuwOrganisatie: dienst cultuur Denderleeuw i.s.m. het Archief en de Commissie PatrimoniumContact: dienst cultuur Denderleeuw | 053 64 54 00 | inschrijvingen@denderleeuw.be | www.denderleeuw.be

Bezoek en tentoonstelling

Stop de tijd!Tijd is - om het zacht uit te drukken - een intrigerend feno-meen. Mensen in alle culturen en delen van de wereld proberen er vat op te krijgen, al eeuwenlang. Op deze Erfgoeddag nemen we de tijd om heel even stil te staan bij de tijd. Het gemeentelijk ar-chief opent de deuren en doet ons stilstaan bij het verleden (op-

merkelijke archiefstukken en mondelinge getuigenissen), het heden (de werking van het archief) en de toekomst (de uitdagingen waarmee archieven in het digitale tijdperk worden geconfronteerd). De recente schenking van Jozef D’Haeseleer aan het archief krijgt een mooie plaats in de tentoonstelling.

PraktischRondleidingen om 14, 15 en 16 uur.

Tentoonstelling

Zandlopers40 jaar geleden kreeg Freddy Schoonjans zijn eerste zandloper cadeau, van zijn intussen overleden moeder. Hij schonk haar een mooie zandloper terug. Toen niet beseffend dat dit de start was van een uitgebreide zandlopercollectie. Na een tijd stuurden vrienden en kennissen geen vakantiekaartjes meer, maar brachten zij een zandloper mee als souvenir. Zo onstond een collectie van over de hele wereld.

DEnDErlEEuW

[Foto Willy D

’hoe]

i n A A l s t | E r p E - M E r E | H A A lt E r t | n i n o v ETijd is een intrigerend fenomeen waarop mensen proberen vat te krijgen. Het thema van Erfgoeddag biedt bijgevolg een waaier aan gevarieerde activiteiten: van een expertenbeurs over W.O. I, een tentoonstelling over klokken, een demonstratie van restauratie tot een workshop trage brieven schrijven en een filmvoorstelling van oude dorpsbeelden. In deze folder vind je alle activiteiten terug uit Aalst, Denderleeuw, Haaltert, Lede en Ninove. Stippel je eigen parcours uit en stop even de tijd.

Goed om weten!• Erfgoeddag vindt in heel Vlaanderen plaats op zondag 21 april 2013;• alle activiteiten op Erfgoeddag zijn gratis;• de activiteit met ‘Vlieg’ werden speciaal ontwikkeld

voor gezinnen en kinderen.

V.U. Christoph D’haese, burgemeester, p.a. stadhuis, Grote Markt 3, 9300 Aalst, tel. 053 73 23 23

AAlst | denderleeuw | HAAltert | lede | ninove

Filmvoorstelling

Duiven melken … een oude mannen-sport van De Wanzeelse KineastenDe geschiedenis van de ooit zo bloeiende duivensport werd onlangs in beeld gebracht door de Wanzeelse Kineasten. Ze gingen langs bij enkele duivenmelkers en stelden helaas vast dat duivenmelken echt een oude mannensport is geworden, zonder opvol-ging. De Kineasten filmden het duivenlossen in het Franse Quiévrain en gingen langs in het atelier van La Ledoise in Lede, waar de constateurs gemaakt werden.

De film wordt meermaals vertoond tijdens Erfgoeddag: om 10.30, 11.30, 12.30 en 13.30 uur. De film duurt 40 minuten.

Tentoonstelling

Geboorten, huwelijken en overlijdens in de registersDe meldingen van Leedse geboorten, huwelijken, overlijdens en zeldzame documen-ten worden tentoongesteld. Deze werden minutieus opgeschreven in de gemeentelijke registers tot aan het einde van de achttiende eeuw.

Tentoonstelling

De affaire Van LiefferingeOp 11 januari 2001 overlijdt kunstena-res en kunstverzamelaarster Lydia Van Liefferinge (1924-2001). Ze maakt van de stad Ninove haar enige erfgenaam. De erfenis van zowat 850 stuks bestaat voor driekwart uit schilderijen en teke-ningen van de overleden kunstenares. De rest is een amalgaam van kunstvoor-werpen die ze verzamelde tijdens haar vele reizen.

De collectie kunstvoorwerpen wordt al gauw een punt van ergernis. De stad weet er geen raad mee, vindt geen duidelijke bestemming en beschikt niet over de middelen om de voorwerpen in de beste omstandigheden te bewaren of te tonen. In 2012 besliste de stad om de collectie weer van de hand te doen. Deze tentoonstelling zoekt naar een antwoord op de vraag waarom Ninove niet in staat is dit legaat op een dege-

lijke manier te beheren en waarom de overdracht aan een bestaand museum de beste toekomstoptie is. Om 16 uur zorgt een panel van deskundigen voor duiding bij de collectie, de conservatie- en ontsluitingsproblemen en de herbestemming.

De tentoonstelling loopt tot en met 28 april.(za/zo: 14-18 u; ma-di-woe: 9-12 u en 14-16 u; do: 9-12 u en 14-18.30 u; vrij: 9-12 u)

PraktischPlaats: Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 | 9400 NinoveOrganisatie: dienst cultuur Ninove i.s.m. Erfgoedraad Ninove Contact: Ben Schokkaert | 054 31 32 91 | ben.schokkaert@ninove.be | www.ninove.be

Presentatie

Het geval DespauteriusInge Noppe restaureert dit voorjaar het schilderij ‘Portret van Despauterius’, gesigneerd ‘G. Cartuyvels 1886’. Dit werk bestaat uit olieverf op doek en heeft als afmetingen 1,35 m breed op 2,80 m hoog. Het schilderij werd op maat gemaakt voor de overloop van de centrale trap in het stadhuis van Ninove (tegenwoordig het oud stadhuis).

Op Erfgoeddag geeft Inge Noppe tekst en uitleg bij het schilderij en de restauratie aan de hand van een PowerPointpresentatie.

PraktischPlaats: Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 | 9400 NinoveOrganisatie: dienst cultuur Ninove i.s.m. Erfgoedraad Ninove Contact: Ben Schokkaert | 054 31 32 91 | ben.schokkaert@ninove.be | www.ninove.be

Inzameldag

De hype ’14-18’Zoals heel wat Vlaamse steden en gemeenten laat ook Ninove de 100ste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog niet zomaar aan zich voorbijgaan. De eerste activiteiten en projecten staan in de steigers. Om alle projecten te ‘voeden’, verzamelen we tot de zomervakantie zoveel mogelijk materiaal over Ninove en W.O. I.

Bezit je brieven, foto’s, dagboeken, objecten, opnames of oorlogsmemorabilia uit de periode ’14-’18? Heb je op zolder of onder je bed een doos van je overgrootvader met daarin zijn oorlogsdagboek of een brief van het front? Breng die voorwerpen en documenten naar het stadsar-chief van Ninove. De archiefmedewerksters fotograferen of scannen al dit unieke ‘oorlogserfgoed’ en deskundigen geven tekst en duiding bij je materiaal.

Wil je voor of na de Erfgoeddag je materiaal laten digitaliseren? Maak dan een afspraak: archief@ninove.be of tel. 054 31 32 39.

PraktischPlaats: Stadsarchief - stadhuis | Centrumlaan 100 | 9400 NinoveOrganisatie: dienst cultuur Ninove i.s.m. Erfgoedraad Ninove Contact: Ben Schokkaert | 054 31 32 91 | ben.schokkaert@ninove.be | www.ninove.be

Alle activiteiten in Lede vinden plaats op dezelfde locatie!Plaats: De Bron | Kerkevijverstraat 19A | 9340 LedeOrganisatie: dienst cultuur Lede i.s.m. Culturele Raad Lede, de Heemkundige Kring Heem-schut en De Wanzeelse KineastenContact: Claudia Rombaut | 053 60 68 60 | cultuur@lede.be | www.lede.be

Filmvoorstelling

Lang geLEDEn van André De Grauwe

Eduard De Grauwe filmde sinds de jaren ‘40 vele dorpsgebeurtenissen waaronder kermissen, processies, markten en koersen in Lede. Zijn zoon, André De Grauwe dook in zijn vaders naoorlogse archief en digitaliseerde het. Vervolgens maakte hij een compila-tie met de mooiste beelden gemaakt in de periode 1947–1957.

Deze film werd al vertoond in G.C. De Volkskring eind vorig jaar. Wegens de enorme be-langstelling wordt de film op Erfgoeddag opnieuw vertoond, ditmaal in De Bron. De eerste voorstelling vindt plaats om 15 uur, de tweede om 17 uur. De film duurt anderhalf uur.

Tentoonstelling

De wapenschilden van adellijke LedenaarsWe maken aan de hand van prachtige wapenschilden kennis met enkele adellijke families, hun leven en bestaan hier in Lede en elders. De tijd van hun glansrijke wapenschilden stopte in 1796.

Zoektocht

(ver)Stop de tijd!Op een tiental plekken in Ninove verstoppen we voorwerpen ‘uit de goede oude tijd’: de klok G. Du Mery uit 1750, een beschilderd negerbeeld met tabaksvat, de ’haemerdistel’ van Jan Rechters, de wandelstok van melaatsendokter Hemerijckx: via een zoektocht-parkoers vind je ze allemaal terug. Hun verhaal krijg je er zomaar bij in een speelse brochure.Allemaal zijn het typische erfgoedvoorwerpen in het bezit van de stad. Deels door het ontbreken van een erfgoedbibliotheek of –archief zijn ze in de loop der tijden verspreid geraakt over verschillende locaties. Door ze op een onalledaagse manier te presenteren, prikkelen we de Erfgoeddagbezoekers om op een andere manier naar (de) tijd (van toen) en naar erfgoed te kijken.

De zoektocht loopt tot en met zondag 28 april.

PraktischPlaats: Parkoers langs etalages van winkels in Ninove-centrum, met start en aankomst in het Oud Stadhuis | Oudstrijdersplein 6 | 9400 NinoveOrganisatie: dienst cultuur Ninove i.s.m. Erfgoedraad Ninove Contact: Ben Schokkaert | 054 31 32 91 | ben.schokkaert@ninove.be | www.ninove.be

Workshop

Trage post / Slow mailBriefschrijven is een mooie, wat vergeten kunst. In tegenstelling tot e-mail en twitter doorstaat een brief de tijd. Je schrijft hem bedachtzaam en met zorg. Je schrijft iets dat bewaard en telkens weer herlezen kan worden. Je schrijft over wat je ter harte gaat. Waerbeke vzw nodigt een jaar lang uit om te communiceren met komende generaties in de vorm van Trage post / Slow mail. Schrijf een brief aan je eerste kleinkind, je opvolger in je job, de toekomstige burgemeester van je stad... De ‘trage brieven’ bereiken pas in oktober 2030 hun bestemming. De workshop (voormiddag) inspireert om in het schrijf-atelier (namiddag) je eigen ‘trage brief’ te schrijven.

De schrijfworkshop wordt geleid door Frank Pollet en duurt van 10 tot 12.30 uur. De plaatsen zijn beperkt, dus inschrijven is de boodschap. Het open schrijfatelier duurt van 14 tot 16.30 uur. Reserveren hiervoor is niet nodig.

PraktischPlaats: Oud Stadhuis, Oudstrijdersplein 6, 9400 Ninove Organisatie: dienst cultuur Ninove i.s.m. Stedelijke Erfgoedraad | Bibliotheek Ninove | Vormingplus Volkshogeschool Vlaamse Ardennen-Dender en Centrum WaerbekeContact: Ben Schokkaert | 054 31 32 91 | ben.schokkaert@ninove.be | www.ninove.beInschrijven: vlad@vormingplus.be | 054 41 48 02

lEDE

[© André D

e Grauw

e]

nInOVE

Tentoonstelling

Kom de tijd van toen ontdekken!Koekoeksklokken, regulateurs, staande klokken, zakhorloges, polshorloges, wekkers, constateurs, stopklokken… Een klok kan je stilleggen, maar je kan er nog zoveel meer mee! Denk maar aan… stoppen met slapen door de wekker, stoppen van de duivenvlucht dankzij de constateur, stoppen van een wedstrijd met de chronometer.

Wil je dus weten hoe duivenmelkers in ‘t midden van de vorige eeuw hun duiven lieten constateren? Hoe in de jaren ’50 een loopwedstrijd werd gechronometreerd? Of hoe een oude wekker eruit ziet? Kom dan zeker naar het Mini Mussenzele Museum om deze ‘Stop de tijd’tentoonstelling te ontdekken. Om 15 uur kan je genieten van een vertelmoment.

PraktischPlaats: Mini Mussenzele Museum | Mussenzele 1 | 9450 HaaltertOrganisatie: dienst cultuur i.s.m. Mini Mussenzele MuseumContact: dienst cultuur Haaltert | 053 85 86 35 | cultuur@haaltert.be | www.haaltert.be

HaalTErT

Videoreportage

Mondelinge getuigenissenWe kunnen ons vandaag de dag nauwelijks een leven zonder i-Pad, i-Phone, GSM,... voorstellen. Tijdens Erfgoeddag keren we terug in de tijd en brengen we aan de hand van een videoreportage het levensverhaal van enkele opmer-kelijke dorpsgenoten. Een van hen is Marie-José André. Als 10-jarig meisje werd zei geconfronteerd met de gruwel die W.O. II met zich meebracht. Zij verloor in 1940 haar moeder - die amper 32 was - tijdens een bombardement. Vlijmscherp staat die dag in haar geheugen gegrift. Een gelukkig gezin wordt verscheurd en moet verder leven in verdriet en angst. Toen het gemeente-bestuur samen met de inwoners na de oorlog een vredesoptocht organiseerde werd Marie-José dan ook voorgedragen als koningin van de vrede.