BLAUW GROENE DOORADERING VAN HET AGRARISCHE GEBIED

Essay PvdA Statenfractie Groningen

De natuur in Nederland is grotendeels een

door mens gemaakte natuur. Dat geeft een grote verantwoordelijkheid om er op een goede manier mee om te gaan en de waarde te behouden, uit te baten, en landschappelijk aantrekkelijk te houden. Daarvoor is duurzaam en ecologisch beheer noodzakelijk.

De belevingswaarde van het landschap wordt

zeker in Groningen voor een groot deel beïnvloed door de landbouwsector. Dat schept verplichtingen en kansen.

Ook voor de verduurzaming van de

voedselvoorziening en de economie als geheel biedt de agrarische keten grote mogelijkheden

waarmee ook in de toekomst veel mensen hun brood kunnen verdienen.

De agrarische sector heeft geprobeerd om

onafhankelijk te worden van de natuurlijke omstandigheden. Veel technologie is ingezet om bodem en water te manipuleren. We moeten terug naar een stabielere situatie, met meer diversiteit, om tot een flexibele, meer duurzame landbouw te komen. We moeten werken mét de natuur, niet tegen de natuur. Dat inzicht is inmiddels algemeen aanvaard bij het waterbeheer, maar moet nu verbreed worden tot bodem en landschap.

De PvdA wil daarom werken aan

1. het in stand houden en uitbouwen van een structureel gezonde agrarische keten. Hierbij zetten we in op gezonde sociale verhoudingen die:

inventiviteit prikkelen, ontplooiingskansen voor alle werkers bieden, open staan voor voortdurende prikkels van buiten en, de baten aan alle werkers en de samenleving als geheel doen toekomen.

2. het benutten van de natuurlijke krachten en schoonheid van de natuur in plaats van

uitbuiting om zo te komen tot: een geraffineerd samenspel tussen de eisen van ecologie, natuur en

recreatiemogelijkheden, een gesloten mineralenbalans, een CO2-neutrale agrarische sector, een energieleverend in plaats van energieverbruikend platteland, een benutting van de diversiteit van de natuur voor vergroting en vergroening

(ecologisering) van de agrarische productie, een sector die het grond- en oppervlaktewater niet vervuilt en belast met

mineralen, maar juist verschoont. Kortom een landbouw en een platteland dat mooier, schoner, economisch gezonder, en nog vooruitstrevender wordt.

Een landschap met natuurlijke corridors

De landbouw- en de milieuorganisaties

spelen een belangrijke rol bij het faciliteren van de natuur. Als PvdA Groningen willen wij hier graag met het volgende een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het landelijk gebied.

Wij willen dat er ruimte is voor de natuurlijke

flora en fauna, zodat we een buffer creëren tussen de monoculturen van de akkers en weilanden. Dit kunnen we organiseren door ecologisch en natuurlijk beheer van waterlopen, wegen, akkerranden en paden om zo een groen-blauwe dooradering van het landschap te realiseren. Wij zouden graag zien dat de gewenste dooradering met schone waterlopen en stroken van bloem - en kruidenrijke planten en houtachtige gewassen en bomen wordt bevorderd.

Omdat het hele landelijke gebied een

ecologiseringsslag moet maken vinden wij het wenselijk om in geval van natuurcompensatie

meer in te zetten op de bovengenoemde blauw/groene dooradering. Zo kunnen we meer bereiken voor de natuur, het landschap, de vergroening van de economie, de recreatie en de landbouw.

Hiervoor moeten we meer doen dan

sporadische aankopen van stroken grond en overdracht van waterlopen aan de natuur.

Immers de natuur moet juist wanneer het in

smalle stroken voor komt, nadrukkelijk beheerd worden. Goed beheer komt ook de opbrengst van de landbouw ten goede. Het is dus zaak die kruiden, grassen en andere plantengroei te bevorderen die een aantrekkelijk landschap, een natuurlijke uitstraling en een zo ecologisch mogelijke landbouw dienen. Maar ook moeten mineralen worden opgeslagen en hergebruikt, en het water schoner worden.

Natuur zaaien en oogsten

Zoals we hierboven al stelden, moet zeker

deze kleine natuur die het geheel versterkt, doelgericht beheerd worden om het gewenste effect te bereiken. Daarvoor dient de biomassa op de juiste wijze en de juiste momenten ‘geoogst’ te worden. Dat moet op een wijze gebeuren die de ecologie ondersteund: vogels, insecten, bodemorganismen, amfibieën en andere waterdieren. Maar ook moet er energie uit gewonnen worden. Nog beter zou het zijn als er materialen gewonnen kunnen worden die in een later stadium na gebruik alsnog voor energie opwekking ingezet kunnen worden.

Ook moet de biomassa inclusief het

baggerslib uit de waterlopen, zo verwerkt worden dat - na energiewinning of ander gebruik - de mineralen terug worden gewonnen die de landbouw arealen naar de natuur laten weglekken. Die mineralen tasten niet alleen de natuur aan, maar zijn ook in toenemende mate te kostbaar om verloren te laten gaan.

Niet in de laatste plaats kan een dergelijke

aanpak ook de recreatie ten goede komen. Een juist beheer van de groen/blauwe aders – waaronder kanoroutes, fiets- en wandelpaden - kan de opbrengst van de landbouw mogelijk zelfs verhogen.

Zo kan het aanleggen van een dorpsommetje

of het in stand houden of in ere herstellen van oude wandelpaden langs sloten onder meer: de natuur dienen, de opbrengst van de landbouwgewassen op peil houden, het gifgebruik beperken, de soortenrijkdom vergroten en de duurzame energiebehoefte helpen realiseren.

Dit geldt des te meer wanneer de al

bestaande inzet van boeren voor akkerrandbeheer, vogelbroed voorzieningen, zo mogelijk wordt uitgebreid met een collectieve braaklegregeling. Dit moet worden ingezet en gecombineerd met andere genoemde zaken zoals aankoop in speciale gevallen, zodat een versterking van ecologie, landschap en landbouw optreedt. Daarom stellen wij voor: Bermbeheerders, gemeenten en provincie, slootbeheerders, waterschappen en boeren, beheerders van recreatiepaden, natuur- en landschapsorganisaties, maar ook andere belanghebbenden en geïnteresseerden, om tafel te zetten om dit dichterbij te brengen. En natuurlijk, ieder geschikt dak op het platteland vol met zonnepanelen, met nestgelegenheid voor vogels er onder.

KORTOM

Laten we van wegbermen, van slootmaaisel, van baggerslib, van akkerrandbeheer en wandelpaden de biomassa inzetten voor materialen en energie en zo de mineraalbelasting op het milieu verminderen en de natuur mooier en diverser maken. Laten we de oude en nieuwe structuren van het landschap waar mogelijk inzetten voor de nieuwe schone energievoorziening van de toekomst, voor de diversiteit van de natuur, tegen het verspillen van mineralen en voor nieuwe banen voor nieuwe energie. Laten we tenslotte, nieuwe verbanden smeden waarbij we de vervreemding van de natuur en de energievoorziening verminderen, op wijk en dorpsniveau, maar ook langs de wegen van de nieuwe communicatiekanalen. Want samen werkt gewoon beter in herkenbare gemeenschappen, die onderling met grote netwerken met elkaar zijn verbonden.

PvdA Statenfractie Groningen

April 2013

www.pvdaprovinciegroningen.nl info@pvdaprovinciegroningen.nl

@pvdagroningen