Bl a d e r e n i n h e t

he m e l ru i m

Boudewijn BüchNout Steenkamp

Leaf i ng th rough

Spac e

BLade re n i n h e t

he m e Lrui m

Boudewijn Büch (1948) is an author, poet, columnist, and

programme maker for television. But above all, he is a bibliomaniac, since obsessed with

books. His private library alone contains more than 50,000 works. In Libraries, he reports

as a collector, but above all as a connoisseur, in a colourful manner on his obsession and his

visits to numerous libraries all over the world: in Weimar and Prague, but also collections in,

for instance, New Zealand, Malta, and Fiji.

Büch is not just an admirer of Goethe, the Rolling Stones’ music and Mick Jagger; he is also

a respected author of anthologies and an amusing travel reporter. His work has been

reprinted and translated countless times. De KLeine bLonDe DooD, the book that turned

him into a famous man, was filmed. He made his debut as a writer in 1976 with nogaL

Droevige LieDjes voor KLeine gijs (a collection of poetry). Among his more recent works

are the novels De HeL, geestgronD and De bocHt van berKHey.

Boudewijn Büch the bibliophile studied in Leiden and Amsterdam – language and literature

and philosophy, but he was also interested in pharmaceutics. Concerning his writing, he once

said: ‘I didn’t want to be a writer at all! I was first educated to be a beauty king; then I wanted

to be a geographer, and finally a chemist.’

nout Steenkamp (1962) thought about a career as cyclist, but

after two technical studies became a photographer. He calls himself ‘addicted to cameras’.

He prefers to photograph subjects in our direct environment: ‘Just ordinary objects in our

own street. The challenge, to me, is to help people discover something new in things they

pass each day.’

Steenkamp is known, among other things, as the portraitist of Delft’s university and student

life. His work was published in various newspapers and periodicals. A restricted number of his

photographs were shown in exhibitions. The book just arounD tHe corner (1994) offers a

first overview of the photographs he made in the Netherlands. News agencies and the

periodicals intermeDiair, tecHniscH WeeKbLaD and vrij neDerLanD are among his clients.

Boudewijn Büch (1948) is schrijver, dichter, columnist en

t.v.-programmamaker maar bovenal bibliomaan want bezeten van boeken. Zijn eigen

privébibliotheek alleen al omvat meer dan 50.000 exemplaren. In bibLiotHeKen doet hij als

collectioneur en bovenal connaisseur kleurrijk verslag van zijn obsessie en van bezoeken aan

talloze bibliotheken overal ter wereld: in Weimar, Praag maar ook van verzamelingen op

bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland, Malta en Fiji.

Büch is niet alleen liefhebber van Goethe en van de muziek van de Rolling Stones en

Mick Jagger maar ook een gerespecteerd bloemlezer en aanstekelijk reisverslaggever.

Zijn werk is vele malen herdrukt en vertaald. De KLeine bLonDe DooD, het boek dat

hem in één keer beroemd maakte, werd verfilmd.

Hij debuteerde in 1976 met nogaL Droevige LieDjes voor KLeine gijs (poëzie).

Van recente datum zijn de romans De HeL, geestgronD en De bocHt van berKHey.

De bibliofiel Boudewijn Büch studeerde in Leiden en Amsterdam: letteren en filosofie,

maar hij had ook belangstelling voor farmacie. Over zijn schrijverschap zei hij ooit:

‘Ik wilde helemaal geen schrijver worden! Eerst werd ik opgeleid tot schoonheidskoning,

daarna wilde ik aardrijkskundige worden en ten slotte chemicus.’

nout Steenkamp (1962) dacht over een carrière als wielrenner

maar werd, na een tweetal technische studies, fotograaf. Hij noemt zichzelf ‘verslaafd aan

camera’s’. Zijn voorkeur gaat uit naar onderwerpen uit onze directe omgeving: ‘Gewone

objecten uit de eigen straat. De uitdaging voor mij is mensen iets nieuws te laten ontdekken

in dingen die ze dagelijks voorbijlopen.’

Steenkamp geniet o.a. bekendheid als portrettist van het Delftse universiteits- en

studentenleven. Werk van hem verscheen in kranten en diverse tijdschriften. Een beperkt

aantal van zijn foto’s was te zien op exposities. Het boek just arounD tHe corner (1994)

biedt een eerste overzicht van foto’s die hij maakte in Nederland. Tot zijn huidige opdracht-

gevers behoren persbureaus, intermeDiair, tecHniscH WeeKbLaD en vrij neDerLanD.

It is with great pleasure that I present to you, on the occasion

of the beginning of the Academic Year 1998 - 1999, the first ‘Annual Report’ of

Delft University of Technology.

The Annual Report is a new publication of our institution and aims at providing you with

an impression of a significant development that has occurred at our institution, as well as a

number of facts and figures of the past year.

This year, we have chosen as our theme the completion of the new building of our library,

an occurrence symbolic in more than one respect.

For it should not be forgotten that in the coming years, the TU Delft hopes to accomplish

an ambitious construction and renovation programme in the TU district. This programme

aims at realising a compact university with modern facilities for studying and living, using

attractive architectonic means.

The library stands at the centre of that district. The university has disappeared virtually

completely from the old town centre of Delft, and has gained a vigorously beating heart

around the buildings of the Library and the Auditorium. Moreover, through its location, but

most of all through its architecture and interior design, the building expresses the importance

the TU Delft attaches to collecting and preserving sources of knowledge, and opening these

up for study and science.

This Annual Report, with an essay by bouDeWijn bücH and photographs by

nout steenKamp, tries to impart to you that sense of importance and that particular

function of our library.

Delft, August 1998

Dr. N. de Voogd

presiDent

foreword

Met veel genoegen bied ik u, ter gelegenheid van de opening van

het Academisch Jaar 1998 - 1999, het eerste ‘Jaarbericht’ van de Technische Universiteit Delft

aan. Het Jaarbericht is een nieuwe uitgave van onze instelling en heeft als doel u een

impressie te geven van een significante ontwikkeling aan onze instelling, en die aan te vullen

met enige kengetallen over het voorbije jaar.

Dit jaar hebben wij als thema gekozen het gereedkomen van het nieuwe gebouw van onze

bibliotheek, een feit dat in meer dan een opzicht symbolisch is.

In de komende jaren immers hoopt de TU Delft een ambitieus bouw- en renovatie-

programma in de TU-wijk te realiseren, dat gericht is op het totstandbrengen van een

compacte universiteit, met moderne faciliteiten om te studeren en te wonen, met

gebruikmaking van aantrekkelijke architectonische middelen.

De bibliotheek staat in het middelpunt van die wijk. De universiteit is vrijwel geheel uit de

oude binnenstad van Delft verdwenen en heeft rondom de gebouwen van de “Bieb” en de

Aula een krachtig kloppend hart gekregen. Bovendien drukt het gebouw, door zijn locatie,

maar bovenal door zijn architectuur en inrichting, het belang uit dat de TU Delft hecht aan

het verzamelen, bewaren en voor studie en wetenschap ontsluiten van kennisbronnen.

Dit Jaarbericht probeert u met een essay van bouDeWijn bücH en met foto’s van nout

steenKamp, deelgenoot te maken van dat belang en die functie van onze bibliotheek.

Delft, augustus 1998

Dr. N. de Voogd,

voorzitter coLLege van bestuur

Voorwoord

A few dozen kilometres, a strong infatuation, student fun, student

parties, military music, and some other minor details lie between

Delft and me. I used to go there with my father, once every year.

The mere trip was an event by itself: we only had to change trams once during the journey

from Wassenaar to Delft. It was the day of the ‘Delft Tattoo’,

a military music festival that, in the midst of the Cold War, satisfied my father’s craving for

decorative security, while I myself was thrilled by the music and uniforms of the Irene

Brigade. Before the party was unleashed in the dark, we had an entire programme by

daylight ahead of us. My father guided me past the history of William of Orange and Delft’s

town centre, and told me the trials and tribulations of what was then still called ‘de

Hogeschool’.

‘It’s a kind of university’, declaimed my father, ‘which was founded in 1842, but is of

immense importance to our mining and aircraft industries and other technical matters – but

I don’t think you will ever understand any of that. You are not a boy for figures. Mental

arithmetic is your weakest side, isn’t it?’

I could not deny it.

For as long as my father and I made our annual visit to Delft, my father repeated those very

same words, and I grew to dislike Delft’s wisdom of figures, retorts, curves and calculations

more and more. I knew I would never belong to that company of mathematical geniuses.

For my father was right: I was not fitted by nature for the exact sciences, and so once he

disappeared from my life, Delft remained little more than a festive place I often visited as a

student.

Fighting over a barrel of beer, dancing along a channel, that one, terrible infatuation, and

singing in the street – it all really happened and I was there. And I systematically avoided one

thing: Delft’s erudition. I never discussed their studies with students in Delft (wishing to

avoid ‘You really are stupid!’), and I never felt the urge to visit the Library of the Hogeschool.

As a friend of libraries and an information junk, I was certain of one thing: the Library

of the Hogeschool Delft had nothing to offer me.

Leafing through Space Boudewijn Büch

E r liggen enkele tientallen kilometers, een hevige verliefdheid,

studentenjool, dansfeesten, militaire muziek en nog wat kleingoed

tussen Delft en mij. Met mijn vader reisde ik eenmaal per jaar naar

Delft. De tocht was op zich een evenement: we hoefden slechts één keer over te stappen

tijdens de tramrit van Wassenaar naar Delft. Het was de dag van ‘Taptoe Delft’, een militair

muziekfeest dat in de Koude Oorlog aan mijn vaders verlangen naar opgesierde veiligheid

voldeed, terwijl ik de muziek en de uniformen van de Irene Brigade reuze opwindend vond.

Voordat het feest in de duisternis losbarstte, hadden we bij daglicht nog een heel programma

voor de boeg. Mijn vader voerde mij langs de geschiedenis van Willem van Oranje, de

historie van de Delftse binnenstad en de wederwaardigheden van wat toen nog ‘de

Hogeschool’ heette.

‘Het is een soort universiteit, ’ oreerde mijn vader, ‘opgericht in 1842, maar van heel groot

belang voor onze mijnbouw, onze vliegtuigindustrie en andere technische zaken, maar daar

zal jij wel nooit iets van begrijpen. Jij bent geen ventje van getallen. Het hoofdrekenen is je

zwakste kant, nietwaar?’

Ik kon het niet ontkennen.

Zo lang als mijn vader en ik ons jaarlijkse bezoek aan Delft aflegden, zei mijn vader steeds

hetzelfde en kreeg ik meer en meer een afschuw van de Delftse geleerdheid van getallen,

retorten, krommingen en berekeningen. Ik wist dat ik nooit tot dat gezelschap van

rekenwonders zou gaan behoren. Mijn vader had immers gelijk: voor de exacte wetenschap

was ik niet in de weg gelegd en toen hij dus eenmaal uit mijn leven verdwenen was, bleef er

van Delft niet meer over dan een feestoord dat ik als student vaak bezocht.

Het vechten om een ton bier, het dansen aan een gracht, die ene, gruwelijke verliefdheid en

zingen op straat - het is allemaal gebeurd en ik was erbij. En één ding meed ik systematisch:

de Delftse geleerdheid. Ik sprak met Delftse studenten nooit over hun studie (ik wilde dat

‘Wat ben jij dom, zeg!’ vermijden) en ik voelde nimmer enige aandrang om de Bibliotheek

van de Hogeschool te bezoeken. Als bibliotheekvriend en informatiejunk wist ik één ding

zeker: de Delftse Hogeschoolbibliotheek kon mij niets bieden.

BLaderen in het hemeLruim Boudewijn Büch

I t was through Johann Wolfgang von Goethe (1749 – 1832) and

a bosom friend that I, at one point in time and very much

unexpectedly, became a slave to natural science and some of the

technical disciplines: Goethe’s interest in mining became my interest; I became an admirer of

microscopist Antoni van Leeuwenhoek (1632 – 1723), who came from Delft; I began to

collect the scientific (for instance, the geological) work of Alexander von Humboldt (1769 –

1859); and very tentatively, I took my first step in the technical libraries.

Coming from the world of letters, I soon noticed how systematic the world of science really

was. We students of letters just messed about with bibliographies; journals hardly played a

scientific role in our world; an exam was passed mainly by writing down a lot – you never

had to prove anything anyway. As language students, we felt (unjustifiedly, if the truth be

told) rather superior, but deep inside I admired those students whom I saw offhandedly

jotting down a formula. We did not have any formulas. And if we ever had to note down a

formula (for instance during phonetics), we did not understand it.

Towards the end of the Seventies, I began to work on an immense project that I still have

not completed: I conceived a plan to visit all the great, important, or curious libraries in the

world. Until now, I have written two books on the world of libraries and I could continue to

fill an entire library, but the time has come that I am virtually drowning in my own library,

which contains thousands of books about books and libraries. I am in danger of succumbing

to the information about information.

T he fear of information on the one hand and the overestimation

of the importance of information on the other have made me

afraid. In the past I used to think, for the sake of convenience,

‘Oh, there’ll probably not be a book about that, I’m pretty sure.’ Nowadays, I use the Internet

to make a daily round of a few dozen university libraries to see if there is really nothing to

be found about a certain subject. Via the Internet, I read a Paraguayan and a Chilean

newspaper every day (among other things), while a few years ago I had to spend months to

D oor Johann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832) en een

boezemvriend raakte ik op een gegeven moment en eigenlijk

heel onverwacht toch verslingerd aan de natuurwetenschap en

enkele technische disciplines: Goethes belangstelling voor de mijnbouw werd mijn interesse,

de uit Delft afkomstige microscopist Antoni van Leeuwenhoek (1632 - 1723) kreeg mij als

bewonderaar, het natuurwetenschappelijk (bij voorbeeld geologische) werk van Alexander

von Humboldt (1769 - 1859) begon ik in eerste druk te verzamelen en heel schuchter zette

ik mijn eerste pasjes in technische bibliotheken.

Omdat ik uit de wereld van de letteren afkomstig was, viel mij al gauw op hoe systematisch

de wereld van de bèta’s in elkaar stak. Wij alfa’s rommelden maar wat aan met bibliografieën,

tijdschriften vervulden bij ons nauwelijks een wetenschappelijke rol en je haalde een

tentamen door vooral veel op te schrijven; te bewijzen hoefde je immers nooit wat. Als alfa’s

voelden we ons (ten onrechte, overigens) tamelijk superieur, maar stiekem bewonderde ik

studenten die ik nonchalant een formule op zag schrijven. Wij hadden geen formules. En als

we – bij fonetiek bij voorbeeld – een formule moesten noteren, begrepen we haar niet.

Aan het eind van de jaren zeventig begon ik aan een immens project dat ik nog steeds niet

heb afgerond: ik nam mij voor alle grote, belangrijke of curieuze bibliotheken op de wereld

te bezoeken. Ik schreef tot nu toe twee boeken over het internationale bibliotheekwezen en

ik zou er nog wel een bibliotheek over vol kunnen schrijven, maar zo langzamerhand ben ik

nagenoeg verzopen in mijn eigen bibliotheek met duizenden boeken over boeken en over

bibliotheken. Ik dreig aan de informatie over de informatie ten onder te gaan.

D e angst voor informatie enerzijds en de overschatting van het

belang van informatie anderzijds hebben mij bang gemaakt.

Vroeger dacht ik, gemakshalve, wel eens: ach, daar zal wel geen

boek over bestaan, dat lijkt mij zo goed als zeker… Tegenwoordig maak ik via Internet

dagelijks een rondje langs tientallen universiteits bibliotheken om te kijken of er echt niets

over een bepaald onderwerp te vinden is. Ik lees via Internet dagelijks, onder andere, een

get even a mere copy of one single page from Asunción. While I used to have to move

heaven and earth to acquire some information about the border conflict between Peru and

Ecuador (appeased for now), I have printed a few thousand pages with excellent material via

the Internet over the past few years. And so I will never write about that border conflict

anymore, because it is too much – too much by far – coming at me. I have been largely

annihilated as a writer of non-fiction by the easy accessibility of information, but other

authors seem to thrive on it. I keep hearing them say, ‘It’s wonderful, the Internet! Have you

already read that web page of …’ Or they claim that ‘ever since the CD-Rom exists, I can

finally work through all the great encyclopaedias.’

Since the information flow has become general, universal in many ways, and accessible

twenty-four hours a day, many users think that the world has become wiser and erudition

more erudite. Nobody, however, seems to wonder whether that immense quantity of

information is actually true. In a few CD-Rom encyclopaedias, I was born in the wrong

place at the wrong time; in the catalogues of most university libraries I unaccountably lost

the umlaut on my name; and there is actually little that is accurate on the web sites that have

been devoted to me. And then I am only talking about myself because I am the best judge of

that. What about the information concerning all those billions of other subjects?

Until the nineteenth century, there were very agreeable little books

that advised people on what their private library should look like:

ten French novels, five German ones, a book on medical science,

and so on. Until the last century, the world could be grasped. Knowledge was power, and what

knowledge was exactly was explained very carefully in those practical library design booklets.

Towards the close of the twentieth century, it seems that knowledge is more like

overabundance; the electronic Flood looms on the horizon. The library is no longer a final

destination; it has become a point of departure to worlds of informative amusement parks.

What is now called ‘the multimedia library’ is a reference paradise that takes up little space

and can be placed in any study – if one is willing to bleed for it financially, that is.

Paraguayaanse en een Chileense krant, terwijl ik een paar jaar geleden soms een paar

maanden bezig was om één kopietje van een krantenpagina uit Asunción te krijgen. Moest

ik vroeger hemel en aarde bewegen om informatie over het, inmiddels weer voor even

gesuste, grensconflict tussen Peru en Ecuador te bemachtigen, de afgelopen jaren heb ik via

Internet enige duizenden pagina’s met excellent materiaal uitgeprint. En dus zal ik nooit

meer over dat grensconflict schrijven, want het is te veel – onstuitbaar te veel – wat er

allemaal op mij afkomt.

De gemakkelijke bereikbaarheid van informatie heeft mij als schrijver van non-fictieboeken

goeddeels stukgemaakt, maar andere auteurs schijnen er wel bij te varen. Ik hoor ze maar

roepen: ‘Heerlijk, dat Internet! Heb je al gelezen op die web-pagina van ...’ Of ze beweren:

‘Sedert die cd-roms kan ik eindelijk alle grote encyclopediën inzien.’

Sedert de informatie-flow een algemeenheid, een universaliteit in velerlei opzichten en een

non-stop-bereikbaarheid kent, denken veel gebruikers dat de wereld wijzer is geworden en

de geleerdheid geleerder. Niemand schijnt zich echter meer af te vragen of die

ontzagwekkende hoeveelheid informatie wel klopt. In een paar cd-rom-encyclopedieën ben

ik in de verkeerde plaats op de foute datum geboren, in de catalogi van de meeste

universiteitsbibliotheken heb ik ten onrechte geen Umlaut op mijn achternaam en van de

websites die men aan mij gewijd heeft, klopt feitelijk bijzonder weinig. En dan heb ik het

nog alleen maar over mezelf gehad omdat ik dat het beste beoordelen kan. Hoe zou het met

de informatie over al die miljarden andere onderwerpen zitten?

T ot in de negentiende eeuw werden er bijzonder aardige boekjes

gedrukt die mensen adviseerden hoe hun particuliere bibliotheekje

er uit zou moeten zien: tien Franse romans, vijf Duitse, een boek

over de medische wetenschap, et cetera. Tot in de vorige eeuw was de wereld nog te

bevatten. Kennis was macht en wat kennis precies voorstelde, werd je nauwkeurig uitgelegd

in van die handige bibliotheek-inrichtingsboekjes. Aan het einde van de twintigste eeuw

blijkt kennis vooral overvloed te zijn en dreigt de elektronische zondvloed aan de einder. De

A computer with a CD-Rom or DVD player, a number of CD-Roms or DVDs, and access

to the Internet will suffice. I can demonstrate the convenience of this multimedia library by

means of two examples.

A number of years ago, I received a letter from the bearer of tHe corresponDence of

j.r. tHorbecKe, G.J. Hooykaas, asking me whether I could place a certain quotation from

Goethe. The quotation, I thought, was very un-Goethean, and I could not find it in any

Goethe book of quotations or in the great (and still unfinished) goetHe WörterbucH.

Naturally, at the time I could not prove without doubt that the quotation in question was

not from Goethe. Since 1995, that too has become possible. The most comprehensive

complete works of Goethe ever published were typed out by a few hundred diligent girls in

India and then digitised. Now, for some sixteen thousand guilders (say around five thousand

pounds), any fairly well-to-do friend of Goethe can acquire goetHes WerKe auf cD-rom

(Chadwyck-Healey, 1995). I was unable to trace the Thorbecke/Goethe quotation after

buying the CD-Rom; Goethe therefore simply did not write or say the phrase that Hooykaas

delivered to me.

The other example involves Friedrich Nietzsche, who once wrote that ‘Goethe’s

Unterhaltungen mit Eckermann1, dem besten deutschen Buche, das es giebt: was bleibt

eigentlich von der deutschen Prosa-Literatur übrig, das es verdiente, wieder und wieder

gelesen zu werden?’ 2

It is an extremely important statement from Nietzsche – claiming that an early nineteenth-

century book of interviews is the most beautiful product of all German belles lettres – which

everybody copies faithfully. But where exactly did Nietzsche write it? I remember

encountering it once, somewhere in the past, in Nietzsche’s work, but I was unable to trace

it for fifteen years. Until the CD-Rom edition of nietzscHe WerKe. HistoriscH-

KritiscHe ausgabe (Walter de Gruyter & Co., 1994) appeared. At last I could trace the

famous quotation: menscHLicHes, aLLzumenscHLicHes ii. zWeite abtHeiLung: Der

WanDerer unD sein scHatten, apHorism […]

Due to the digitalisation of specific information, for example the collected or complete

works of an author, it is now possible to make absolute statements, such as ‘Nietzsche wrote

1 Johann Peter Eckermann

(1836 – 1848) gespräcHe mit

goetHe in Den Letzten

jaHren seines Lebens

2 ‘Goethe’s conversations with

Eckermann, the best books that

were ever written: what

remains, really, in German prose,

that is worth reading over and

over again?’

1 Johann Peter Eckermann

gespräcHe mit goetHe in

Den Letzten jaHren seines

Lebens (1836 – 1848)

bibliotheek is geen eindpunt meer, de bibliotheek is het vertrekpunt geworden naar werelden

van informatieve pretparken.

Wat tegenwoordig ‘de multimedia-bibliotheek’ heet, is een opzoekparadijs dat relatief weinig

ruimte in beslag neemt en dat met enige financiële aderlatingen in een willekeurige

studeerkamer geplaatst kan worden. Een computer met cd-rom/dvd-speler, een aantal

cd-roms en een toegang tot het Internet volstaat. Het gemak van deze multimedia-

bibliotheek kan ik met twee voorbeelden aantonen.

Een aantal jaren geleden kreeg ik een brief van de bezorger van De briefWisseLing van

j.r. tHorbecKe, G.J. Hooykaas, of ik een bepaald citaat Goethe thuis kon brengen.

Het citaat leek mij weinig Goethesch of Goethesk en ik kon het niet in een Goethe-

citatenlexicon of het grote (nog steeds niet voltooide) goetHe WörterbucH thuisbrengen,

maar dat het bedoelde citaat niet van Goethe afkomstig was kon ik uiteraard niet absoluut

bewijzen. Sedert 1995 kan dat wel. Het grootste verzameld werk dat er van Goethe ooit

verschenen is, werd door enkele honderden, ijverige meisjes in India overgetypt en vervolgens

gedigitaliseerd. Voor zo’n zestien duizend gulden kan nu elke enigszins bemiddelde Goethe-

vriend zich goetHes WerKe auf cD-rom (Chadwyck-Healey, 1995) aanschaffen.

Het Thorbecke-Goethe-citaat heb ik, sedert ik de cd-rom bezit, niet kunnen traceren;

Goethe heeft het mij door Hooykaas aangeleverde zinnetje gewoon niet gezegd of

geschreven.

Het andere voorbeeld betreft Friedrich Nietzsche die ooit geschreven heeft: ‘Goethe’s

Unterhaltungen mit Eckermann1, dem besten deutschen Buche, das es giebt: was bleibt

eigentlich von der deutschen Prosa-Literatur übrig, das es verdiente, wieder und wieder

gelesen zu werden?’ Het is een uitermate belangrijke uitspraak van Nietzsche

– waarin hij dus stelt dat een vroeg-negentiende-eeuws interviewboek het allermooiste uit

de Duitse schone letteren is – die iedereen trouwhartig overschrijft, maar waar heeft

Nietzsche het eigenlijk precies opgeschreven? Ik herinnerde mij het ooit één keer in

Nietzsches werk te zijn tegengekomen, maar ik kon het gedurende vijftien jaar niet meer

traceren. Totdat de cd-rom-editie van nietzscHe WerKe. HistoriscH-KritiscHe ausgabe

(Walter de Gruyter & Co., 1994) verscheen. Eindelijk kon ik het befaamde citaat precies

this there-and-there’, or ‘Goethe used the word “opium” so-and-so many times in his

oeuvre’, and ‘the Delft-born genius Antoni van Leeuwenhoek said this-or-that in his

famous letters to British scientists’ (unfortunately the collected Letters of antoni van

LeeuWenHoeK have been slowly appearing since 1939, are still not complete, and therefore

not to be obtained in digitised form).

The multimedia library, the World Wide Web and universal digitalisation have brought us

ease of searching, an incredible amount of easily accessible nonsense and un-information,

and especially little beauty. Having been raised in the university library of Leiden with the

paper catalogues that were used there, I still have a weakness for antiquarian libraries and

their unpractical catalogues. The current monitor catalogues are a thousand times more

practical, but are they more beautiful? In a beauty contest, can the modern library compete

with the old Reading Room of the British Library in London or the immense Rotunda of

the Library of Congress in Washington?

It would be a sign of aggravating conservatism to state that steam locomotives are more

beautiful than Concorde aeroplanes, or that seventeenth-century printing is more beautiful

than our modern, colourful engraved prints. The academic world has never benefited from

nostalgia and melancholy, but in the meantime, nothing says that the one cannot co-exist

peacefully with the other. The rapid motorcar has not replaced the familiar bicycle (although

admittedly the typewriter has been completely replaced by the word processor and laser

printer). In London and Washington, people have also understood that the old has to make

peace with the new. The old Reading Room is being restored, while a little further on in

London one can find the new British Library. The Rotunda in Washington has been restored

to its full splendour, and in the vicinity of this reading palace, there are new buildings with

computers, laser scanners and digitised search systems.

traceren: menscHLicHes, aLLzumenscHLicHes ii, zWeite abtHeiLung: Der WanDerer

unD sein scHatten, apHorism […].

Door de digitalisering van bepaalde informatie – bijvoorbeeld een verzameld of volledig

werk van een bepaalde auteur – kunnen er eindelijk absolute uitspraken worden gedaan, zoals

Nietsche heeft dat daar-en-daar geschreven, Goethe heeft het woord ‘opium’ zoveel-of-

zoveel keer in zijn oeuvre gebruikt en het Delftse genie Antoni van Leeuwenhoek heeft in

zijn befaamde brieven aan Britse geleerden dit-of-dat gezegd (helaas is aLLe De brieven van

antoni van LeeuWenHoeK reeds vanaf 1939 in een slakkengang aan het verschijnen, nog

steeds niet in papier voltooid en dus uiteraard nog niet in digitale vorm verkrijgbaar).

De multimediale bibliotheek, het wereldwijde web en de algehele digitalisering hebben

opzoekgemak gebracht, een onvoorstelbare hoeveelheid gemakkelijk benaderbare

hoeveelheid onzin en non-informatie en vooral weinig schoonheid. Opgevoed in de Leidse

universiteitsbibliotheek met de indertijd aldaar gebruikte catalogusboekjes heb ik nog steeds

een zwak voor antiquarische bibliotheken met onhandige catalogi. De huidige monitor-

catalogi zijn duizend keer handiger, maar zijn ze mooier? Haalt de moderne bibliotheek het

in een schoonheidswedstrijd bij die oude Reading Room van de British Library in Londen

of de enorme Rotunda van de Library of Congress te Washington?

Het zou getuigen van ergerlijke behoudzucht om te zeggen dat stoomlocomotieven mooier

zijn dan Concorde-vliegtuigen en dat zeventiende-eeuws drukwerk mooier is dan de

huidige, veelkleurige diepdruk. Met nostalgie en melancholie is de Geleerde Waereld nog

nooit wat opgeschoten, maar ondertussen kan het ene natuurlijk wel naast het andere blijven

bestaan; de snelle auto heeft de vertrouwde fiets immers niet verdrongen (hoewel de

typemachine wél rigoreus vervangen is door de tekstverwerker plus laserprinter). In Londen

en Washington hebben ze ook ingezien dat het oude moet beklijven. De oude Reading

Room wordt opgeknapt en een eindje verder in Londen staat de nieuwe British Library; de

Rotunda in Washington is kort geleden in zijn glorieuze staat hersteld en vlak in de buurt

van dit leespaleis staan nieuwe gebouwen met computers, laserscanners en gedigitaliseerde

opzoeksystemen.

S ince the spring of 1998, the new Library of Delft University of

Technology (TU Delft) is replacing the old library, which was

located from 1915 at the Schuttersveld. The new Library stands

in the so-called TU quarter and is an eye-catching construction. Grass grows on the roof,

and as far as I know it is the only library in the world in which you can read or sleep both

under and on top of the roof. A gently sloping stairway leads to the main entrance of the

Library. Behind the entrance doors one encounters a sea of light and engineering, but also

a remarkable number of books. The Library is partly an ‘open library’ (i.e. the books are

directly accessible to the reader and borrower) and also has a multimedia library. In view of

its architectural qualities, its accessibility, and its versatility, the Library of the TU Delft can

certainly be considered one of the most modern libraries in the world. And fortunately, this

multimedia marvel also accommodates a well-climatised space with beautiful, old-fashioned

things. In Delft, this hall is called The Trésor. It has something amusing and olde-worlde: in

the technological paradise of Delft, the old things are kept in the treasury. There is placed –

flat on the shelves, as it ought to be – the complete first edition of the multipartite

Description De L’Égypte, ou receuiL Des observations et Des recHercHes qui ont

ÉtÉ faites en Égypte penDant L’expÉDition De L’armÉe française (1809 – 1822/1828),

in an enviably uncut and untrimmed state. Why this exorbitantly beautiful mammoth work is

there and how it ever ended up in the Library, no one can tell now. But it is not all, for there

is also a complete second edition of that marvel (1820 – 1830), bound in grey-green leather

in the late Empire style. The work is preserved in the Trésor with good reason and can of

course not be lent, but I wonder whether many ask to look at it? Are there students, now

and then, who would like to leaf through that masterpiece? I am afraid not. Still, a probably

less beautiful specimen than the mentioned first edition in Delft was recently offered for sale

by Bernard J. Shapero Rare Books in the catalogue coLour pLate booKs (London, spring

1998) under number 54, for 68,000 British pounds.

The Trésor is what makes the Library of the TU Delft a genuine library. The treasury clearly

has a predominantly museological value, and may even be redundant for a university of

technology. But it provides the University with history and tradition. Beauty, history and

De nieuwe Bibliotheek van de Technische Universiteit (TU)

Delft vervangt sedert het voorjaar van 1998 de oude

bibliotheek die vanaf 1915 aan het Schuttersveld gevestigd was.

De nieuwe boekerij staat in de zogenaamde TU-wijk en is een buitengewoon opvallend

gebouw. Op het dak groeit gras en het is bij mijn weten de enige bibliotheek ter wereld

waar je zowel onder als op het dak kunt lezen of slapen. Naar de hoofdingang van de

Bibliotheek leidt een traag glooiende trap. Achter de toegangsdeuren heerst een zee van licht

en techniek, maar staat ook een opvallende hoeveelheid boeken te kijk. De Bibliotheek is

voor een gedeelte een ‘open bibliotheek’ (de boeken zijn voor de lener en lezer direct

bereikbaar) en ook een multimediale bibliotheek. Gelet op de architectuur, de openheid en

de veelzijdigheid kan de Bibliotheek van de TU Delft gerekend worden tot een van de

allermodernste ter wereld, maar gelukkig herbergt dit multimediale wonder ook een goed

geklimatiseerde ruimte met mooie, ouderwetse spulletjes. Deze ruimte wordt in Delft Het

Trésor genoemd. Het heeft iets vermakelijks en ouderwets: in het Delftse technoparadijs staan

de oude spulletjes in Het Trésor, de schatkamer.

Het ligt er, zoals het hoort plat op de planken: de complete eerste druk van de veeldelige

Description De L’Égypte, ou receuiL Des observations et Des recHercHes qui ont

ÉtÉ faites en Égypte penDant L’expÉDition De L’armÉe française (1809-1822/1828),

in een benijdenswaardige onafgesneden en ongetrimde staat. Waarom dit uitzinnig mooie

mammoetwerk er ligt en hoe het in de Bibliotheek gekomen is - niemand weet het meer.

Maar het is niet alles, want er ligt ook een complete tweede druk van hetzelfde werk (1820

-1830) en wel in een halflederen, vaalgroene laat-Empire band. Het werk staat niet voor niets

in Het Trésor en wordt uiteraard niet uitgeleend, maar zou er veel vraag naar zijn? Zou er zo

nu en dan een student het meesterwerk in willen zien? Ik denk het niet. (Een waarschijnlijk

minder mooi exemplaar dan de eerste druk van het opgevoerde Delftse exemplaar werd door

Bernard J. Shapero Rare Books in de verkoopcatalogus coLour pLate booKs [Londen,

voorjaar 1998] als nummer 54 aangeboden voor 68.000 Britse ponden.)

Het Trésor maakt van de Bibliotheek van de TU Delft een waarachtige bibliotheek.

Natuurlijk is de schatkamer vooral museaal en voor een technische universiteit misschien

tradition require no defence or substantiation, and this is why the Trésor is such a wonderful

place in Delft. The treasury would need to be opened up properly one day (the present (sub)

catalogue being a somewhat shabby stencilled piece of paper dating from 1964: List of

WorKs present in tHe Library of tHe tecHniscHe HogescHooL DeLft before 1700).

While leafing through this catalogue at home, I sensed that wonderful paper feeling

awakening inside me… I had returned from the Library some hours earlier after

experiencing that cheerful openness of the halls and monitors, and was now sitting at home

with a catalogue breathing reticence, rareness, and exclusiveness. Towards the end of the

twentieth century, a library should be like that building that rises, green as grass and with a

grey wigwam, from the town where Antoni van Leeuwenhoek, in the seventeenth century,

opened up the ‘world of little animalcules’.

The Library of the TU Delft opens up the digital world and safely closes off the world of old

paper. That is the way it ought to be. Take your bicycle and on towards the particle

accelerator! Take your scooter and into the ever expanding universe of the arts and sciences!

Leafing through space.

zelfs overbodig, maar het geeft de TU geschiedenis en traditie. Schoonheid, historie en

traditie hoeven niet verdedigd of beargumenteerd te worden en daarom is Het Trésor zo’n

prachtige plek in Delft. Deze schatkamer moet nog eens behoorlijk ontsloten worden (de

laatste (deel)catalogus is een wat armoedig stencilwerk uit 1964: Lijst van WerKen vóór

1700 aanWezig in De bibLiotHeeK van De tecHniscHe HogescHooL DeLft). Toen ik thuis

door deze catalogus bladerde, ontwaakte dat prachtige papieren gevoel voor de zoveelste keer

in mij. Ik was een paar uur terug uit de Delftse Bibliotheek, had die blijmoedige openheid

van de zalen en op de monitorschermen ervaren en zat nu thuis met een catalogus van

geslotenheid, zeldzaamheid en exclusiviteit.

Aan het einde van de twintigste eeuw hoort een bibliotheek te zijn zoals dat gebouw dat

grasgroen en met een grijze wigwam oprijst uit de stad waar in de zeventiende eeuw Antoni

van Leeuwenhoek ‘de waereld van de kleine diertjens’ ontsloot.

De Bibliotheek van de TU Delft ontsluit de digitale wereld en sluit de wereld van oud papier

veilig af. Zo hoort het. Op je fiets naar de deeltjesversneller. Met de bromfiets naar het

almaar uitdijende universum van kunst en wetenschap. Bladeren in het hemelruim.

factS and f igureS kengetaLLen

students/ first year students Studenten/ eerStejaarS

Students 1997-1998 Studenten1997-1998 Architecture 2895 Bouwkunde Civil Engineering 1846 Civiele Techniek Electrical Engineering 840 Elektrotechniek Geodetic Engineering 140 Geodesie Industrial Design Engineering 1623 Industrieel Ontwerpen Aerospace Engineering 1119 Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek Materials Science 136 Materiaalkunde Marine Technology 238 Maritieme Techniek Chemical and Biochemical Engineering 495 Scheikundige Technologie en Bioprocestechnologie Applied Earth Sciences 411 Technische Aardwetenschappen Systems Engineering, Policy Analysis and Management 527 Technische Bestuurskunde Technical Informatics 664 Technische Informatica Applied Physics 656 Technische Natuurkunde Technical Mathematics 177 Technische Wiskunde Mechanical Engineering 1293 Werktuigbouwkunde

First-year students 1997-1998 Eerstejaars1997-1998 Architecture 550 Bouwkunde Civil Engineering 309 Civiele Techniek Electrical Engineering 136 Elektrotechniek Geodetic Engineering 32 Geodesie Industrial Design Engineering 294 Industrieel Ontwerpen Aerospace Engineering 191 Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek Materials Science 25 Materiaalkunde Marine Technology 54 Maritieme Techniek Chemical and Biochemical Engineering 74 Scheikundige Technologie en Bioprocestechnologie Applied Earth Sciences 47 Technische Aardwetenschappen Systems Engineering, Policy Analysis and Management 139 Technische Bestuurskunde Technical Informatics 143 Technische Informatica Applied Physics 118 Technische Natuurkunde Technical Mathematics 34 Technische Wiskunde Mechanical Engineering 199 Werktuigbouwkunde

0

5000

10000

15000

0

5000

10000

15000

9796959493

1412

1

2593

2535

2238

2173

2345

1406

2

1358

6

1310

7

1306

0

doctoral dissertations diSSertatieS

scientific publications wetenSchappeLijke puBLicatieS

100

120

140

160

180

200

220

100

120

140

160

180

200

220

9796959493

146

174

206

174

187

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

9796959493

2968

3298

3636

3044

3455

staff (in fte s) 1997 perSoneeL (in fte’s) 1997

Scientific Staff Wetenschappelijk personeel (total = 2134.8) (totaal = 2134,8)

Support and Management Staff Ondersteunend en beheerspersoneel (total = 2525.0) (totaal = 2525,0)

staff (in fte s) perSoneeL (in fte’S)(trainees included) (inclusief stagiaires)

Overig wetenschappelijk personeelOther

Assistenten in opleiding

PhD-students

Universitair docentenAssistant professors

Universitair hoofddocentenAssociate professors

HooglerarenProfessors

203,3

255,5

509,9598,5

567,6

4000

4200

4400

4600

4800

4000

4200

4400

4600

4800

9796959493

4774

,5

4745

,6

4772

,4

4606

,6

4659

,8

RijksbijdrageGovernment funding

RenteInterest

CollegegeldTuition

Tweede en derde geldstroomIndirect funding and contract research

10

562

32

143

These facts and figures are derived from the Annual Report 1997 of Delft University of Technology

(June 1998) and the Statistical Annual 1997-1998 (January 1998).

Deze kengetallen zijn afkomstig uit het TU Delft Jaarverslag 1997 (juni 1998) en het Statistisch Jaarboek 1997-1998 (januari 1998).

***

revenue 1997 (in millions dƒ l.) inkomSten 1997 (in miLjoenen guLdenS)

(total = 747) (totaal = 747)

expenditure 1997 (in millions dƒ l.) uitgaVen 1997 (in miLjoenen guLdenS) (total = 736) (totaal = 736)

PersoneelStaff

HuisvestingHousing

VerbruiksuitgavenNon-durables

OverigMiscellaneous

65

494

90

87

***

Colophon

editors

Communication & Marketing Group TU Delft

text

Boudewijn Büch

photography

Nout Steenkamp

translation

Heesen Translation Services International, Amstelveen

design & typography

AVC Delft – Cok Francken

printed by

Drukkerij Mart.Spruijt bv, Amsterdam

paper

Cover: 250 gr. Confetti TanInterior: 135 gr. wood-free Silverblade

impression

45,000

ISBN 90-74843-21-2

© 1998

published by

Delft University of Technology

Communication & Marketing GroupP.O.Box 5

2600 AA DelftThe Netherlands

telephone: +31 15 278 5404

faxsimile: +31 15 278 1855

e-mail: voorlichting@tudelft.nl

coLofon

reDactie

Communicatie & Marketing Groep TU Delft

teKst

Boudewijn Büch

fotografie

Nout Steenkamp

vertaLing

Heesen Translation Services International,

Amstelveen

vormgeving & typografie

Cok Francken – AVC Delft

DruK

Drukkerij Mart.Spruijt bv, Amsterdam

papiersoort

Omslag: 250 gr. Confetti Tan

Binnenwerk: 135 gr. houtvrij Silverblade

opLage

45.000

ISBN 90-74843-21-2

© 1998

uitgave

Technische Universiteit Delft

Communicatie & Marketing Groep

Postbus 5

2600 AA Delft

telefoon: (015) 278 5404

telefax: (015) 278 1855

e-mail: voorlichting@tudelft.nl

cf

•

•