AmborellalesNymphaealesAustrobaileyales

AcoralesAlismatalesPetrosavialesPandanalesDioscorealesLilialesAsparagales

ArecalesDasypogonalesPoalesCommelinalesZingiberales

Ceratophyllales

Chloranthales

CanellalesPiperalesMagnolialesLaurales

RanunculalesSabialesProtealesTrochodendralesBuxales

GunneralesBerberidopsidalesDillenialesCaryophyllalesSantalalesSaxifragales

VitalesCrossosomatalesGeranialesMyrtales

ZygophyllalesCelastralesMalpighialesOxalidalesFabalesRosalesCucurbitalesFagales

BrassicalesMalvalesSapindales

CornalesEricales

GarryalesGentianalesSolanalesLamiales

AquifolialesApialesDipsacalesAsterales

� Commeliniden

� Eenzaadlobbigen

� Magnoliiden

� Geavanceerde tweezaadlobbigen

� Fabiden

� Malviden

� Lamiiden

� Campanuliden

� Asteriden

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�� Rosiden

CucurbitalesDe orde Cucurbitales bestaat ui4 verschillende ordes afkomstigkomen uit de Celastrales, de CoSapindales, de KomkommerfamDatiscaceae en de BegoniafamiViolales, en de AnisophylleaceaDe orde is gebaseerd op molecuverwantschappen tussen de famduidelijk. Ze hebben een aantakenmerken gemeen. De bladerehebben meestal geen steunblaaeen onderstandig vruchtbeginsevaak cucurbitacinen, met een b

FagalesDe orde Fagales bestond vroegeNapjesdragersfamilie (Fagaceae(Betulaceae) en de Ticodendracfamilies bijgekomen: de van de Nothofagaceae, de CasuarinaceCasuarinales, en de hele orde JuOkkernootfamilie (Juglandacea(Myricaceae) en de RhoipteleaceFagales zijn in de regel windbeskleine bloemetjes meestal in kaDe bladeren zijn getand, de knodoor knopschubben. De vruchte

16

Cucurbita

CorynocarpaceaeCoriariaceaeCucurbitaceaeDatiscaceaeBegoniaceaeAnisophylleaceae

NothofagaceaeFagaceaeTicodendraceaeBetulaceaeCasuarinaceaeMyricaceaeJuglandaceaeRhoipteleaceae

CucurbitalesThe order Cucurbitales is composed of 6 families from 4 different orders. Corynocarpaceae from the orderCelastrales, Coriariaceae from Sapindales,Cucurbitaceae, Datiscaceae, andBegoniaceae from Violales, and the familyAnisophylleaceae from the order Rosales. The order is based on molecularcharacters, while the relationshipsbetween the families are not yet clear.They have some visible characters incommon. The leaves are spirally arranged,usually without stipules, and the flowersare epigynous. The plants often producecucurbitacins, with a bitter taste.

FagalesThe order Fagales used to consist of 3 families, Fagaceae, Betulaceae, andTicodendraceae. Several families havebeen added: Nothofagaceae, which usedto be part of Fagaceae, Casuarinaceae,the only family in the order Casuarinales,and the whole order Juglandales,consisting of Juglandaceae, Myricaceae,and Rhoipteleaceae. Fagales are usually wind-pollinated, andtherefore have small flowers, arranged incatkins or spikes. The leaves are toothed,the buds are protected by scales, and thefruits are dry, indehiscent, and one-seeded, like acorns. In the past all catkin-bearing plants were placed in one group(Amentiferae), nowadays the Willows(Salix) are placed in Malpighiales.

CucurbitalesDe orde Cucurbitales bestaat uit 6 families die uit 4 verschillende ordes afkomstig zijn. De Corynocarpaceaekomen uit de Celastrales, de Coriariaceae uit deSapindales, de Komkommerfamilie (Cucurbitaceae), deDatiscaceae en de Begoniafamilie (Begoniaceae) uit deViolales, en de Anisophylleaceae uit de Rosales. De orde is gebaseerd op moleculaire kenmerken, maar deverwantschappen tussen de families zijn nog niet helemaalduidelijk. Ze hebben een aantal zichtbare en chemischekenmerken gemeen. De bladeren staan in een spiraal enhebben meestal geen steunblaadjes. De bloemen hebbeneen onderstandig vruchtbeginsel. De planten producerenvaak cucurbitacinen, met een bittere smaak.

FagalesDe orde Fagales bestond vroeger uit 3 families, deNapjesdragersfamilie (Fagaceae), de Berkenfamilie(Betulaceae) en de Ticodendraceae. Hier zijn nu enkelefamilies bijgekomen: de van de Napjesdragers afgesplitsteNothofagaceae, de Casuarinaceae, de enige familie in deCasuarinales, en de hele orde Juglandales, namelijk deOkkernootfamilie (Juglandaceae), de Gagelfamilie(Myricaceae) en de Rhoipteleaceae. Fagales zijn in de regel windbestuivers en hebben hunkleine bloemetjes meestal in katjes bij elkaar staan. De bladeren zijn getand, de knoppen worden beschermddoor knopschubben. De vruchten zijn droog, niet

openspringend, eneenzadig, zoals bijbeukennootjes eneikels. Vroeger werdenalle katjesdragers in 1 groep geplaatst (deAmentiferae), nu zijnbijvoorbeeld de Wilgen(Salix) te vinden in deMalpighiales.

Cucurbitales en Fagales

CorynocarpaceaeCoriariaceaeCucurbitaceaeDatiscaceaeBegoniaceaeAnisophylleaceae

NothofagaceaeFagaceaeTicodendraceaeBetulaceaeCasuarinaceaeMyricaceaeJuglandaceaeRhoipteleaceae

� CorynocarpaceaeDeze familie bestaat uit 1 geslacht, Corynocarpus, met 6 soorten bomen dievoorkomen van Nieuw Guinea tot in Nieuw Zeeland. Ze hebbenenkelvoudige, gaafrandige, leerachtige bladeren en regelmatige, kleinebloemen. De planten bevatten bittere glucosiden. De geroosterde noten vanCorynocarpus laevigata zijn voor de Maori’s een belangrijke voedselbron,maar ook het vruchtvlees wordt gegeten. De stam wordt gebruikt om kano’svan te maken, en de boom wordt voor de sier gekweekt.

� CoriariaceaeOok deze familie bestaat uitslechts 1 geslacht, Coriaria, met5 soorten van struiken dieverspreid over de wereldvoorkomen, waaronder hetMiddellandse Zeegebied. De kleine leerachtige blaadjes zijntegenoverstaand. De bloemen zijnklein en staan in trossen, de vruchtenzijn nootjes, omgeven door de uitgegroeide kroon. Van Coriaria myrtifoliaworden de bast en bladeren als looimiddel gebruikt. De vruchten zijn giftigen worden toegepast als vliegengif. Enkele soorten zijn ook sierplant.

� Komkommerfamilie (Cucurbitaceae)Een familie met bijna 120 geslachten en meer dan 800 soorten klim- enslingerplanten, voornamelijk uit tropische en subtropische gebieden.

Ze hebben vaak ruwbehaarde bladeren,zonder steunblaadjes, met handvormigenerven. In de bladoksel bevindt zichmeestal een bladrank, een bloem of eenjonge scheut. De bloemen zijn vaak eenslachtig, met eenopvallende gele, witte of rodebloemkroon. De vrucht is een bes met

afgeplatte zaden. De bovengrondse delen zijnvorstgevoelig, en de soorten die in ons klimaatwinterhard zijn, overwinteren met ondergrondseknollen of wortelstokken.

In Nederland komt oorspronkelijk 1 soort in het wild voor,de Heggenrank (Bryonia dioica). Van deze economischbelangrijke familie worden veel vruchten gekweekt.

� DatiscaceaeEen familie met 3 geslachten en 4 soorten van bomen ofoverblijvende kruiden dievoorkomen van Maleisië totAustralië, en in westelijk Noord-Amerika. Deze familie wordt somsopgedeeld in 2 families: de Datiscaceae met alleen hetgeslacht Datisca, en deTetramelaceae met de geslachtenOctomeles en Tetrameles. Ze hebben enkelvoudige ofgeveerde bladeren. De kleinebloemen staan in bloeiwijzenbijeen. De vrucht is een doosvrucht.

� Begoniafamilie (BegoniaceaeEen familie met maar 2 geslachten vlezige, soms struikachtige kruidenHillebrandia sandwicensis, de enigesoort uit dit geslacht, komt alleen oHawaii voor. Het geslacht Begoniaomvat wel 1400 soorten en komtvoornamelijk voor in de tropen. Ze hebben asymmetrische bladerendie vaak in 2 rijen staan, met grotesteunblaadjes. De bloemen zijn eenheldergele stempels en meeldradenMet deze populaire kamer- en balkde fraaie bladeren, maar ook vanw

� ADit 30 svaaDe blogev

� NothofagaceaeEen familie met slechts 1 geslacht vNapjesdragers worden gerekend. Zvruchtkenmerken, en komen alleenDeze familie wordt tegenwoordig balle andere families in de Fagales.

� Napjesdragersfamilie (FagaceDeze familie omvat 7 geslachten enbijna 70 soorten van bomen dievooral in de bossen van hetNoordelijk Halfrond voorkomen. Ze hebben enkelvoudige, soms diepingesneden bladeren die meestal ineen spiraal staan, met afvallendesteunblaadjes. De vrouwelijke bloemen staansamen in een omhulsel, het napje,dat later ook de vrucht omgeeft. In Nederland komen van dezefamilie de Beuk (Fagus sylvatica),verschillende soorten Eik (Quercus)en de Tamme kastanje (Castaneasativa) voor. Het zijn belangrijkehoutleveranciers. Van de schors vande Kurkeik (Quercus suber) wordtkurk gewonnen. De vruchten worden vaak doorvarkens en ander vee gegeten. De Tamme kastanje (Castanea sativalevert voor de mens eetbare zaden.

Coriaria myrtifolia, bloeiende en vruchtdragende tak

Kolokwint, plant endoorsnede vrl. bloem

Datisca cannabina, plant, mnl. en vrl. bloem

Anisophyllea disticha, takje, mnl. bloem en vrucht

� Begoniafamilie (Begoniaceae)Een familie met maar 2 geslachten vanvlezige, soms struikachtige kruiden.Hillebrandia sandwicensis, de enigesoort uit dit geslacht, komt alleen opHawaii voor. Het geslacht Begoniaomvat wel 1400 soorten en komtvoornamelijk voor in de tropen. Ze hebben asymmetrische bladerendie vaak in 2 rijen staan, met grotesteunblaadjes. De bloemen zijn eenslachtig, vaak felgekleurd en metheldergele stempels en meeldraden. De vrucht is meestal gevleugeld. Met deze populaire kamer- en balkonplanten is veel gekruist, vaak vanwegede fraaie bladeren, maar ook vanwege de kleurige bloemen.

� AnisophylleaceaeDit is een familie met 4 geslachten en ruim 30 soorten van tropische bomen en struiken,vaak met 2 soorten bladeren aan 1 plant. De 3-5-tallige bloemen zijn klein, en staan inbloeiwijzen bijeen. De vrucht is een droge,gevleugelde vrucht of een steenvrucht.

� NothofagaceaeEen familie met slechts 1 geslacht van 35 soorten bomen, die vaak tot deNapjesdragers worden gerekend. Ze verschillen echter in bloem- envruchtkenmerken, en komen alleen op het Zuidelijk Halfrond voor. Deze familie wordt tegenwoordig beschouwd als de zustergroep van alle andere families in de Fagales.

� Napjesdragersfamilie (Fagaceae)Deze familie omvat 7 geslachten en bijna 70 soorten van bomen dievooral in de bossen van hetNoordelijk Halfrond voorkomen. Ze hebben enkelvoudige, soms diepingesneden bladeren die meestal ineen spiraal staan, met afvallendesteunblaadjes. De vrouwelijke bloemen staansamen in een omhulsel, het napje,dat later ook de vrucht omgeeft. In Nederland komen van dezefamilie de Beuk (Fagus sylvatica),verschillende soorten Eik (Quercus)en de Tamme kastanje (Castaneasativa) voor. Het zijn belangrijkehoutleveranciers. Van de schors vande Kurkeik (Quercus suber) wordtkurk gewonnen. De vruchten worden vaak doorvarkens en ander vee gegeten. De Tamme kastanje (Castanea sativa)levert voor de mens eetbare zaden.

� Berkenfamilie (Betulaceae)Deze familie omvat 6 geslachten en meer dan 100 soorten van bomen en struiken die op hetNoordelijk Halfrond en in berggebieden in de voorkomen. Ze hebben dubbel gezaagde bladesteunblaadjes, en de bloemen staan in katjes. Dis een nootje, soms met vleugels. De Berkenfamwordt in 2 groepen verdeeld: de Betuloideae mgevleugelde vruchtjes, namelijk Berk (Betula) e(Alnus), en de Coryloideae met grote, niet afgevruchten, namelijk Haagbeuk (Carpinus), Hazel(Corylus), Hopbeuk (Ostrya) en Ostryopsis.

In Nederland komen in het wild 2 soort2 soorten Els (Alnus), de Haagbeuk (Carp(Corylus avellana) voor. Het zijn belangrsierbomen. De Hazelaar wordt vanwegegekweekt.

� CasuarinaceaeEen familie met 4 geslachten en bijna 1bomen, die er door hun kleine kransstaconiferen. De vrouwelijke bloemen staaDe vrucht is een gevleugeld nootje.

� Gagelfamilie (Myricaceae)Deze familie omvat 3 of 4 geslachten enaromatische bomen en struiken die vrijwvoorkomen. Ze hebben enkelvoudige blspiraal staan. De kleine bloemen zijn me

staan in aren of katjes. De vrucht is een steenvIn Nederland komt 1 soort in het wild voor, GaWasgagel (Morella caroliniensis) is hier aangepverwildert soms.

� Okkernootfamilie (Juglandaceae)Deze familie omvat 7 tot 10 geslachtenmet ongeveer 50 soorten van bomen diehet meest voorkomen in gematigde enwarme streken van het NoordelijkHalfrond. Ze hebben veervormigsamengestelde bladeren zondersteunblaadjes. De jonge delen dragen vaak aromatischeklierharen. De kleine eenslachtigebloemen staan meestal in katjes. Devrucht is een noot of eensteenvrucht. In Nederland komt deOkkernoot (Juglans regia)voor, die vanwege devruchten wordt gekweekt, net als de Pecannoot (Carya)in Amerika en Azië. Het zijnhoutleveranciers, en zeworden als sierboomaangeplant.

Begonia undulata

Anisophyllea disticha, takje, mnl. bloem en vrucht

Zomereik

Casuarinaequisetifolia,takje met mnl.bloemen envruchten

Okker

Okker

Pompoenen en Kalebasse

De Komkommerfamilie iseconomisch van groot belang. Ze worden vaak gekweektvanwege de eetbare bessen,zoals de Watermeloen (Citrulluslanatus), de Komkommer(Cucumis sativus), de Meloen(Cucumis melo) en dePompoenen en Kalebassen(Cucurbita). Ook pompoenzadenzijn eetbaar.

De Pompoenen en Kalebassen(Cucurbita) komen oorspronkelijkuit Amerika en horen daar met mgekweekte gewassen. De Courgetwinterpompoenen behoren allemDe Reuzenpompoen kan meer daSierkalebassen en de Turkse muts

Van de Fleskalebas (Lagenaria siceeetbaar, later wordt de schil zo hkunnen worden om water en andOok worden deze kalebassen, diekomen, in Nieuw Guinea als peni

Een buitenbeentje is Luffa aegypbadsponzen worden gemaakt, diete vinden waren. Hiervan zijn alleokra’s’) te eten.

Pumpkins and Squashes

Cucurbitaceae are of enormous econogrown because of their edible fruits, lanatus), the Cucumber (Cucumis sativPumpkins and Squashes (Cucurbita). P

The Pumpkins and Squashes (Cucurbitbelong to the oldest cultivated plantspumpkins, squashes and vegetable mThe Giant Pumpkin may reach a weigand Turk’s Cap gourds also belong to

Of the Bottle gourd (Lagenaria sicerayoung. Later, the pericarp becomes soused to store water and other goodssizes, are also used as penis-sheaths i

An eccentric is Luffa aegyptiaca, of wfound in many bathrooms. The young

� Berkenfamilie (Betulaceae)Deze familie omvat 6 geslachten en meer dan 100 soorten van bomen en struiken die op hetNoordelijk Halfrond en in berggebieden in de tropenvoorkomen. Ze hebben dubbel gezaagde bladeren metsteunblaadjes, en de bloemen staan in katjes. De vruchtis een nootje, soms met vleugels. De Berkenfamiliewordt in 2 groepen verdeeld: de Betuloideae met kleinegevleugelde vruchtjes, namelijk Berk (Betula) en Els(Alnus), en de Coryloideae met grote, niet afgeplattevruchten, namelijk Haagbeuk (Carpinus), Hazelaar(Corylus), Hopbeuk (Ostrya) en Ostryopsis.

In Nederland komen in het wild 2 soorten Berk (Betula), 2 soorten Els (Alnus), de Haagbeuk (Carpinus betulus) en de Hazelaar(Corylus avellana) voor. Het zijn belangrijke houtleveranciers ensierbomen. De Hazelaar wordt vanwege zijn vruchten, de hazelnoten,gekweekt.

� CasuarinaceaeEen familie met 4 geslachten en bijna 100 soorten van tropischebomen, die er door hun kleine kransstandige blaadjes uitzien alsconiferen. De vrouwelijke bloemen staan in kegelvormige bloeiwijzen.De vrucht is een gevleugeld nootje.

� Gagelfamilie (Myricaceae)Deze familie omvat 3 of 4 geslachten en ruim 50 soorten vanaromatische bomen en struiken die vrijwel overal ter wereldvoorkomen. Ze hebben enkelvoudige bladeren die in eenspiraal staan. De kleine bloemen zijn meestal eenslachtig en

staan in aren of katjes. De vrucht is een steenvrucht of een nootje. In Nederland komt 1 soort in het wild voor, Gagel (Myrica gale).Wasgagel (Morella caroliniensis) is hier aangeplant enverwildert soms.

� Okkernootfamilie (Juglandaceae)Deze familie omvat 7 tot 10 geslachtenmet ongeveer 50 soorten van bomen diehet meest voorkomen in gematigde enwarme streken van het NoordelijkHalfrond. Ze hebben veervormigsamengestelde bladeren zondersteunblaadjes. De jonge delen dragen vaak aromatischeklierharen. De kleine eenslachtigebloemen staan meestal in katjes. Devrucht is een noot of eensteenvrucht. In Nederland komt deOkkernoot (Juglans regia)voor, die vanwege devruchten wordt gekweekt, net als de Pecannoot (Carya)in Amerika en Azië. Het zijnhoutleveranciers, en zeworden als sierboomaangeplant.

Wilde gagel,takjes met mnl.en vrl. bloemen

Haagbeuk

suarinauisetifolia,kje met mnl.oemen enuchten

Okkernootfamilie, mnl. bloemen

Okkernootfamilie, vrl. bloemen, vrucht

Pompoenen en Kalebassen

De Komkommerfamilie iseconomisch van groot belang. Ze worden vaak gekweektvanwege de eetbare bessen,zoals de Watermeloen (Citrulluslanatus), de Komkommer(Cucumis sativus), de Meloen(Cucumis melo) en dePompoenen en Kalebassen(Cucurbita). Ook pompoenzadenzijn eetbaar.

De Pompoenen en Kalebassen(Cucurbita) komen oorspronkelijkuit Amerika en horen daar met maïs en bonen tot de oudstegekweekte gewassen. De Courgette en de eetbare zomer- enwinterpompoenen behoren allemaal tot dit geslacht. De Reuzenpompoen kan meer dan 450 kg zwaar worden.Sierkalebassen en de Turkse muts horen ook in dit geslacht thuis.

Van de Fleskalebas (Lagenaria siceraria) is alleen de jonge vruchteetbaar, later wordt de schil zo hard dat fleskalebassen gebruiktkunnen worden om water en andere zaken in op te slaan. Ook worden deze kalebassen, die in allerlei vormen en matenkomen, in Nieuw Guinea als peniskoker gebruikt.

Een buitenbeentje is Luffa aegyptiaca, waarvan plantaardigebadsponzen worden gemaakt, die vroeger in menige badkamerte vinden waren. Hiervan zijn alleen de jonge vruchten (’Chineseokra’s’) te eten.

Pumpkins and Squashes

Cucurbitaceae are of enormous economic importance. Many species aregrown because of their edible fruits, such as the Water melon (Citrulluslanatus), the Cucumber (Cucumis sativus), the Melon (Cucumis melo), andPumpkins and Squashes (Cucurbita). Pumpkin seeds are also edible.

The Pumpkins and Squashes (Cucurbita) originate in America, where theybelong to the oldest cultivated plants, as do maize and beans. Courgettes,pumpkins, squashes and vegetable marrows all belong to this genus. The Giant Pumpkin may reach a weight of more than 450 kg. Ornamentaland Turk’s Cap gourds also belong to this genus.

Of the Bottle gourd (Lagenaria siceraria) the fruits are only edible whenyoung. Later, the pericarp becomes so tough that Bottle gourds may beused to store water and other goods. Gourds, coming in all shapes andsizes, are also used as penis-sheaths in New Guinea.

An eccentric is Luffa aegyptiaca, of which loofa sponges are made andfound in many bathrooms. The young fruits are edible (Chinese okra’s).

ropenren mete vruchtilieet kleine

n Elsplatteaar

n Berk (Betula), inus betulus) en de Hazelaarke houtleveranciers enzijn vruchten, de hazelnoten,

0 soorten van tropischedige blaadjes uitzien als in kegelvormige bloeiwijzen.

ruim 50 soorten vanel overal ter wereldderen die in eenestal eenslachtig enucht of een nootje. el (Myrica gale).ant en

vruchten van de Komkommerfamilie

Wilde gagel,takjes met mnl.en vrl. bloemen

Haagbeuk

ootfamilie, mnl. bloemen

ootfamilie, vrl. bloemen, vrucht