BKR tentoonstelling: een keuze uit de regio Eindhoven (1982)

129

description

Met dank aan het Van Abbemuseum en alle kunstenaars die hebben megedaan.

Transcript of BKR tentoonstelling: een keuze uit de regio Eindhoven (1982)

EEN VERANTWOORDING DOOR DE SAMENSTELLERS VAN DE TENTOONSTELLING.

regelmaatvan dat deze tentoonde klok, geist en beargumenteerd5 Jaar lang is door kunstenaars, met de

stelling er moest komen. De wisseling van de wacht aan de top van de Kunststichting Uindhoven heeft er, niet op de laatste plaats' toe bijgJdragen dat deze presentatie uiteindelijk gerea-

liseerdwerd.

uoJoIoD

'''.

08 gL bL 8L/AbZL 9S/LV

'ualneluJa^ xelv llnpaA{cI0IaqcSaA ue^ oeT

sJaAaMsaax

89OL

9

addo uea puag goo1a.r3.rutrq

'se{erueu lald

dools alar

e9/999

'' ' ''uoosJaduef'''

zs/svv

sueppo {uaH rerPleraoT lagUBA IuoJ,

uapulTrap''''''''

r9/z09/E

''

" " JeeT JAp

L9/rbs9/o89

''sapuaT eluuaH uea upJentr sfrn1 sues"radrny ne

99/6rvsl886/Lt, z9o9

slnrxep ue^road s8uggysueg''''"

""

.

ulelxuo$et

ualnexue^oaqJ'

'''''''''''''''.

otaz7,

''''''''''''''' xJnH uef uarlBrqlnoH aasof uap.{a .rap uen .r.ree33.r"tPY 1se a4[re

zz

gzSE/LI

oz zt,

'''''''''''''''''' uapaf, ep ue^ ualcnT uaolsleqqoq uop uua uef sueluleddoD suBt ueuaoc oaqJ

4fpsla,rg fi1ag

8I9e/9r

'''"

vElst

''''ueruooguap ue^ Iuo IuOOg uAp ueA ueruJaH

Je{auu""g,r"r.of

'I rr/er6

''

Ie^ qcrzsJeeuelsun)lapuapleaqealBM ''' ' '''''''''''' seruaulaap lqclzra^o ua

I I

v

Suglelsuoolualezepruoreeg pnoqul ''''''SupJoo/vtlueraOOOHNI

=-=r-

WAAROM DEZE TENTOONSTELLING? Als geen van hun collega's elders, kunnen Nederlandse beeldende kunstenaars hun werk doen. Binnen de wereld waarin zlj leven en denken kunnen zij, in vrljheid, een taal formuleren, die verbeeldt wat gezegd moet worden. In Nederland is de beeldende kunstenaar niet onderworpen aan de willekeur, die binnen het spel van economische krachten en machten tot regel is verheven. De kunstenaar is niet zonder meer afhankelijk van de vrije kunstmarkt, met de belemmeringen en sturende werking die daar van uit kan gaan. Voor deze, zo noodzakelijke, vrijheid staat de BKR borg. De BK-regeling wordt nogal eens als oorzaak gezien van het isolement, waarin beeldende kunstenaars zich maatschap-

ciale omstandigheden van de kunstenaar beoordeeld kunnen worden. Een groot aantal gemeentebesturen in Oost-Brabant worden, wat betreft de aankoop en verschaffing van opdrachten, geadviseerd door de BKRcommissie, verbonden aan de Sociale Dienst in Eindhoven.

Het grootste deel van het aangekochte werk is, verspreid over de regio, in openbare gebouwen, scholen en op straten te zien. Desondanks is het voor het publiek en ook voor kunstenaars moeilljk een beeld te krligen van de werkzaamheid en ontwikkeling van de individuele kunstenaars. Evenmin krijgt men een indruk van het functioneren van de BKR en van de mogelijkheden, die zij voor het publiek en kunstenaars biedt. Vooroordelen ten aanzien van de BKR, en van kunstenaars en hun werk blijven hierdoor in stand en worden door negatieve publiciteit zelfs gevoed. De tentoonstelling, de catalogus en wat er verder rond de tentoonstelling staat te gebeuren, trachten op deze punten duidelijkheid te verschaffen.DE SAMENSTELLING VAN DE TENTOONSTELLING. Tiidens een hearing en door de uitslag van een enqute

pelijk en ten opzichte van andere disciplines inkunst zouden bevinden.

de

De ontwikkelingen, de laatstejaren vanuit de beeldende kunst los van het overheidsbeleid op gang gebracht, bewijzen het tegendeel. In de hele westerse wereld, in ons land en ook in deze

regio, hebben kunstenaars alternatieve produktie/presentatie-ruimten opgezet' Nederlandse beeldende kunstenaars zijn juist door de armslag, die de BKR hen biedt, in staat op deze ontwikkeling in te spelen. Daarbij gaat het dan in de meeste gevallen om het exploreren van de overgangsgebieden van de beeldende kunst naar theater, muziek en film. Ook worden nieuwe presentatiemogelijkheden ontwikkeld. Dat hierdoor nieuwe kansen ontstaan voor kunstproduktie en publiek zal duidel[jk zijn. De uitvoering van de BKR, een culturele regeling, valt onder de

verantwoordelijkheid van de minister van sociale zaken, zij wordt dus gefinancierd uit gemeenschapsgelden. De belastingbetaler maakt het uiteindel{jk mogelijk dat kunstenaars in Nederland vrij kunnen werken,met als flrnancile basis een minimum inkomen, aangevuld met de nodige middelen om als kunstenaar te kunnen functioneren.

werd nog eens benadrukt, dat nagenoeg alle kunstenaars een BKRtentoonstelling noodzakeliik vonden. Gerrit van Bakel, Geus Holst, en ondergetekende werden gekozen in de werkgroep, die de tentoonstelling zou voorbereiden, samenstellen en inrichten. Deze kunstenaars komen alle 3 uit de regio en maken gebruik van de BKR. Voor iedereen was van meet af aan duidelijk, dat het samenstellen van een goede tentoonstelling uit het werk van de plus minus 120 kunstenaars, die in de regio van de BKR gebruik maken, onmogelilk is.De ruimtelljke en financile problemen zouden te groot worden, voor de werkgroep zou er veel td mee gemoeid ziin, afgezien nog van de onmogellikheid op die

Het overgrote deel van de huidige beeldende kunstenaars in ons land kan werken dankz{i de BKR of heeft in het verleden van deze regeling gebruik gemaakt. Kunstenaars worden op kwalitatieve gronden tot de regeling toegelaten. Steeds opnieuw kan de aankoopcommissie uit het recente werk, dat wordt aangeboden, het beste kiezen.

Deze commissie hoort zodanig te ziin samengesteld, dat zowel het artistieke niveau van het werk als de so-

manier een technisch goede tentoonstelling samen te stellen. Gezamenlljk werd besloten de werkgroep een mandaat te geven voor het selecteren van de kunstenaars en de werken. Er zou een keuze gemaakt worden uit het werk, dat in 1979, 1980 en l98l middels de BKregeling was aangekocht. In samenhang met de presentatie wordt de strekking van de BKR duidelijk gemaakt en er is bij het samenstellen getracht eenbeeld te geven van de werkzaamheden van een aantal

I

'4aqnd laq ooa leelsluo ooprerg 'uapo/t^ plesqnr-e3 uerl 3u.rapeS.raaarssrtuluoc e{Ia BN'uarrlrq uexur pa1sa3uoo1ua1 4ftaqaqnd elurn.r azap uI ua{aru aI -e{ue {rem uazo4aS leq noz 3u.rasape ep eN 'sl $F-tlrs -aB qcsuqcals8uelsuoolual rooleep olp 'altu.rru ua q uapelqcsa3 a1 doo>uee a{Ia uooq 3uuaur azuo ree!{ '14ua3.rnar.rooa ap {e^ Ug ool ruo^agsl

-uasa"rd a.rapue uee'lstuo{aol ep ul'lep 3uuau ue fitr ufz qco '3ue1aq loo3 uea unasnuaqqv ueA leq uI 3ualsuooluel ezap frm uepura dels elsaa slv'lprott lrluuuraS.reep alp 'azna{ a4argod op ua rnnlseqalueeru -aB asualoqpqtr leq uea Jp sae 13ueq anolsuol 'suep -aqqex a( uI Jaaqaq loq ua 3upselsnq ap .roon 1n ad -cu.rd q qcF ua4e.rds dao.r34.ram ap sle lamoz suepaq -qeJx ap ueA Jnnlsaq 1a '.ree[ uaa rurnr nu ldoo rlaoz

-apuo laH 'ua{eozrapuo ueAoqpqg ul {aeqlouP uaa uel Surlqcr.rdo ep .rooa uepaplta3our ep lseou dao.r8

oza( 'uarues uapalelsslruruoc ua sJe)Fn.rqa8 1n dao.r8 -rlram uaa r1lepuralrn aplels alssFulocuxg aq 'ua8 srnq ur or8a.r ep ln srppualsun>I Ieluee 1oo.r8 uaa-f.rr1 a1

'sueruJaH

lag

'Z86I luequg-lsoO Suqlelsuootualgysdao.r34.rara ep sueureN' uaJolnrups uouun{ el4npo.rd -tsun{ ap [!q 4aqnd 1aq ue,r plaque{{otaq ap noz tl( 'rfa3ou aatu.reep lp.rort orB -e ep q lsun{ alp uB^ uPlsluo laq ua lsun{ ap uI uatu -ro^{aM apua[Iqcsa^ ap ra^o apPruroJul ealaq uag 'uapom ualaoru pJaanqsa8 ualurn,raleluas

uea {Ja^a alsaq IeIeoA ua alalualulredxa rleea'e1uac -a lsaaru laq lproM p1a1sa3 leels q aeulJeep >eqnd laq lepulo Ioaurz {oaqlou uoa s! uoalllnlsun>l aleuop -Ipel ep lseeN '{aaqloue uee uea ufz al rapuelsoo^ uaaepel eufrq raaq sJeeualsun>l ap rapuo elgnbua ap t 'uapoqa8uee lprom rnnq e1 raqnd taq uee Surpao3 -.rea a8u.ra3 uaa ua8al '3ua8a.r ap uauurq s lqcorla8 -ueE lep {JaM Jee/ra 'ueelllnlsun{ uaa sr {eeqloue uag 'lsaama8 >a.rdsa8 uen d.ram,rapuo ue^oqpulf, ur {aaql -oU uaa sr'urel{ 3ue3 do 3ua8e,r ap ue^ sra{lnJq -a3 ep ua elsslturuocgg ap uassnl alssncslp ap spuls 'ISWOTSOT f,O NI XUIM_UXtr NVA f,ITVINtrStrUd f,O UAAO Nf,IHDVCC STIXNf,'rarqnd.relo8 uaa uee saleluasa,rd -rulru azap ue^ uauol req [q ue{ra^a uollln oaru uaJnls -aqauaeuraS apuellFlcsra^ ap tep uadoq [4 'uap,rorrauauun>I puoole8 o3a.r ap ul lsuo{aol ap ur alp 'uellp^ uerl uaalln ua8ualsuooluel ereulal{ elalrp uaa ur fz 1ep 3uepoz s 3ualsuooluat ep uea 3uralsuarues aC

'puaaIJea8u4"ramaparu ale runasnru laq Ueaq uelqorrur raq [g 'uaruoue8do urnasnru leq uel er

-a;d7epnpo.rdxsun4 ua {aaqlote ap 'uaaplnlsun{ ap uel paqfqeu ap q 14erp ueuapar a4fapnoqu ue eqcs -rre.rd ruo noz alurnelleluesa.rdgyg aqfa3.rep ueg 'l{epu 4n.rqa8 3ua3e.r ap uel alp 'reeuelsun{ arap -ar ue^ {at^ laq uea 3ua441r^1uo ap ue^ ue 3ura3a.r ap puor ua{ez uBA puBls ep uerr uarrfq a1 e13ooq ap do

-ue3od laq uauqq lselsnoqlue eleluesa.rd azap ueq -qaq unasnuaqqv ue^ leq ue^ JBls ep ua apcarlp ao 'Iaopoo p.rnaqa8 rfruoos.red uao uee uapuoqa3 p.ree -alln ueru sellt uazaDl raq fts 'seeualsun{ alanpr^Ipul

nurluoc praq4fa3otu ap 'sreeualsun{ Jooa {oo Jeelu

'ua{JaMJaalefu3ou uaSotue,rs8ua1s.rool a>fasuaur laq

ue{'lua{tl

-aq allal uI Unua^ qcs3oouqcal ua 4fladdeqcsuala.tt ue,r alelsa.rd elqcp1r^raauo azap lpM 'sluapalqcsaSpa: -a^a ep UBA Jel{ee{ taq 3es uoe uI uapapueJea 'r{es -e8e ue eur fso,t1 do poo3a31n' uotuutoquto ole aaitrf

-ac 'ua{ads ualel e qclz lol ua uazal el roop {aoq -pelqcsa8 uaa oop 3ryua.raddo oaz eeru uau 1df-t8 -aq sruapelqcsaS a1!asuatrN 'ueJasllesr ua uaralseJru -urJIazqcF lln uaJlazqcrz ueA slol alp uasuar ufrz 1e '3up"rortsuelu aaenearc sI sruepalqcset'ua{tlorllo^ uasueru uEe Je uelFq ue^ lalu uapJoM uessluaunaq -aC 'uellal aqcsrolslq uea 3ur3onuaado uee uep aaru sr sruepanlcsa9 'reeqsFuuo 8upaaq.ra^ sl sluapalqcs -a3 a4fasuau ep ueA ulz ap uel ueelsra^ laq roo'ua8e.rpaSleao laensl^ ue leeqea

aq'3o.rog apnox ep u lazeSlroo^ rperu'ua8e.rp.raasap-aJA loru ualosa3e'elsafl ap sleoz'leu pJa^ 3o.roo -pleraM apaa/lAJ, eo'uaoaal lloou sIE nnllnc ua lsun{ 'a3oouqcal'deqcsualam uapleolq ua8ullao/ azep

lprol\ 3upeaqla'3uprorvr

-lsn^ eq ue 3upaeq.raa uea uapol\{ Iszut Jlaz uelaoru ua8upnoq.ra^slqceu e{epod ua aqcslluouoca-Ieelcos aC'puels 1o1 ue8u.repueraa alanlrn.r1s uae8 ua8ua-rq JeBru'Be{Ie ua{JelsaA sJBeualsunrl apueplaeq ue^ erssedxa elqc.ra8rlfa8 uaa ua 3uru.ro,r eapod'3urp -ol\^lsnmaq e3.ra3sfm'3upaaq.rair aIPratIT'uo{ -al uonez al ruo ualral aqcspsleer uI eplaaqra^ laq luo uaSoruan laq lalqcs .reeqrl[q rBEtr\I 'ap{e elesseru lol ueas{Iqoru ue pua{aq lpror\ 3upaaq.raa uo deo.r eg'1eelsapod epuery!1sa^ ep'aleunqceu aqapod ap 'ado1sp ep q pleeqre^ lprom 3uedna"r4 -eA oqcsFlle-IEElcos uo unuaA qcslugcq uessnl alu -orrrreqsrp aq 'eqcsdo1n lag UEA Sur.renluasreaao uaa sr uopcg acualcs 'plaqsuaul ep UBA lstuo{eol olBlol ap do asyr a4feq.rerrl uee uee sua3 1eq l{elsra^ ua8up -uFUn aqosluqcat ua ua3ur4epruo a1feddeqcsuelem uB^ llalrleuopeJ eSlp[zuae ap IaapuaSelul 'rapqcel ua dpqcsuele/\aJnnleu ueA ueJruol4 lln looa 1aIU luro{ uopcg ecualcs 'aIsBluPJ .reeu 3ue.rp uae ra sI 'pJee{ -4oqe8 tprom preq4fe4.rern arlfgaddeqcsleel ap do 1qcz leq rupg '3upeaq.raa ap do dao.req laq eep -ue^ 'praluruelaq lqcFllnsueaal laq lp.rom suaS.rg '1sn.r -uo ua lsnpo ua sualooae8 apuralsequo ue{{a^ als-sada. eelcos'Eur.rqcse aJIBeIcnu'3o.rog

IB s{uepu6'uelels aqcspslcsBJ uer 3ue3aau uo lsruo{ -do ap ue srsrcplaam aqcslruouoca uaa'1ee1s1ahog ep uPA auooqe8 e.reuoBnoAa ap 'ue3o.roopeJa^ aa/t^l epua{ r!trnee els8purrag ep uE^ UIaq alsraa eO 'lsnruo ua lsnluo Ja ualsJaaq peol^Jalo al?Ieleur ap ua "rnnlcunl -uocSooq.radns ap srluupug 'paaxela8 p.raa4.ral Suyq -loaaq ap Jopuo uepJaal ra arp suoleorra8 auauraSe ap uapuel apuerealam apaasllBlrlsnpurcB Sooq ap q srap -a e4apod ua a4feddeqcstper ap uoqqaq rueq1[!g

'aperluo auauaSe a4fapmp uaa alsroaq 'puBIslFO-lsaM uo puelrapeN '.gl3log reBu aao altnloaeueluapnls ap 3aos sf.re eu .ree[ uaa8 3o 'aFnIo^eU elenllnf, aqoslJetalord eloJ9 ufz ua Suop

apno

'1tuo4 Euls.rBqlln

lq

sepelsaJluBtrr

ua selleJlsuotu

-aplseo.rd aEsseru uI alp epar^uo apueepT azap sl laH 'apaJAuO apualeeT uea 1au p.reeda8 >fiapraa81ee8

-aZ oe anlzoo upa u.?aapr ap roop ua.ra.rdsu qctz uala sf.re q ualuapnls a0 'selloAe t{alpnl eaur ua 3uSarrnaq-o^ord ep lol uaplal uapnoz arp luepels -uV q sellulsuotuap ra uar^tr 996I uI 'u[.rag-1se uBE uprl uea qefg ap ue^ {aozaq 1eq ua8al ua8urSolaq ueplaH ualuapnls 'uallalrsraalun asuee{Iraruv uee lln selloaa a ua{eq ua;ef;agg ep uI apraa IV 'uaneqos -rapuo al allo^aretr[ ep uea slua{alaq ap roop ua{elu 3uss3,rarr aqcsgolslq a3lsu.re uaa arlt uapnoz qcotr ' ua{als Jaalq Sutpaeq.rerr eq' ua8uorrapaSe uaporla lelu uapuo{ ua8u,repue.rel elenl{n1s apuad -[3uf 'parrae8 IBBqre^ eerr [q Jaalq laH 'essetusrap -raqrp ep leur 3upnsuBe ep elspr lazralualuapnls laH 'epuaoplol laru uaem uaae 3upaaqraa ua uela fieu -oRnIoAa JeBW 'ualsa,rpuo.rS ufz do epr.q rfr"u1ue.r

aqcspsne9 1ag'ue3uurolaq erfeddeqcsteeur eeu ertJaua8 a8uof ap ep8ue.rea pppa3uo unq uI

'{ee{

ap uee apualslxe erlesuaur ap uea 3upurea.ra

-a^ uo llallprnsqe ap uaplals uaJosolg ua s.ralfi.rqc5'ueeri^spraqloo"r8 aqcslslpuopeu

3o.rog epno a61'aol uaruau ue8uuueds eqcsqcs 'ua8elqn aJepup eeu Uaoz ue lppllp uaeS 1pua g.rp -essa"r8e aq 'p3aaqla^ sJlez ueporla Jo ueelsaq uaa -fq uarcguoc'ua8utuueds'ua8ua1sue3al aqcs3oo -epl ua aIEIcos'aqcsrurouoco'a{aIlIIod'p.raauurr19a8 o pJapulrurel roop lelu ro uopJolla 3upnqrn ue aIlEuIIu -rrcslp'3u44n.rp.repuo ua 3uroodluoslqceru a4apEod 'doolpams8uuademeq'ues.raao4uoc eqcsrSooep'ar1 -uarnguoc aqcsnuouoca'.raafper* e4faddeqcslee

oop uaplal

ual

-PI el le{ua qcrz ua arsr,r ue Surplaaqra^ uee r1a.rqa3 ct -od uelara,.ra^ ualuepnls ,IHDVI I tC NVV CNIqTf,f,S -USA tq snel se epraoa g96I ello^e.rra asf"re aq 1f,M HCIZ SUWNSISNN)I trO NClTf,SUgA TVM

schiedschrijving is vaak een bevooroordeelde selectie uit de rijke pluriformiteit van de mensellike ontwikkeling. Geschiedenis moet men leren zien. Alleen in een visionaire geestverwantschap kan men de zin van degeschiedenis herkennen. Door te participeren in die zin kan men de geschiedenis mee-maken' Geschiedenis is produkt van de menseliike verbeelding. Geschiedenis wordt verwoord en afgeschilderd. Geschiedenis is een levende getuigenis van tiidgenoten en geestverwanten. Naast het spectaculaire en monumentale, de gestes en prestaties van grote leiders en geleerden, is er de ge-

schakeerde ervaring van het alledaagse, de verlangens, verwachtingen, verbeeldingen van gewone mensen, Verbeelding wordt verwoord door schrijvers en preg-

nant tot uitdrukking gebracht door beeldende kunstenaars. Het verbale en het visuele zijn twee kanten van een menselijk vermogen tot expressieve realisatie' Die expressieve realisatie gaat verder dan de weergave van een uiterlijke werkelijkheid. De uiterlijke werke-

lljkheid wordt innerl{jk geconcipieerd en begrepen. De

innerlijke verbeelding is een mensellike scheppingsdaad, een uiting van menselljke cultuur' In de vroegste fase van de menseliike cultuur was er alleen de magische kracht van de taal en de visuele verbeelding. Het woord is vluchtig en wat met het woord wordt gecommuniceerd moet in letterl{jke en figuurlijke zin worden ingeprent. Mythen zijn geslaagde vertellingen van wat in de mensellike verbeelding wordt begrepen als de grote kernmomenten in de wording van de mens en de wereld: anthropogonese, kosmogenese, theogenese. Mythen worden ingekleed in herkenbare gestalten, natuurgetrouw en tegellik de natuur overstljgend' De grottekeningen in Lascaux en Altamira ontroeren nog steeds door de kracht van hunexpressieve verbeelding. In een volgend stadium van cultuurontwikkeling worden techniek en ambachtelijke kunst gespecialiseerd

naars werken onder bescherming van een halfgoddeliike patroon. Wanneer in een nog latere fase de creatie van de materile welvaart het werk wordt van een nieuwe sociale groep die zich toelegt op ondernemen, organiseren, handeldrliven en economisch produceren, is het deze nieuwe stand die de kunst aantrekt als illustratie en luister van nieuw verworven macht en status. Kunst komt onder het maecenaat van een sociaal-economische elite. Een nog verder scheiding tussen ambachtelijke techniek en kunst - en tussen wetenschap en literatuur maakt dat de kunst, althans naar vorm en inhoud, autonoom wordt. Met het aanbreken van de industriele revolutie is de scheiding tussen techniek en kunst volledig. Techniek verbindt zich met toegepaste natuurwetenschap tot technologie. Filosofie en literaire verbeelding gaan eigen wegen. De kunst wordt vriie kunst, kunst om de kunst (l'art pour l'art). Daarnaast blijven nuttige kunsten als ambachtelijke vormgeving in architectuur en stedebouw, toegepaste kunst en industri'le vormgeving, grafische kunst en reclame-ontwerpen nauw verbonden met economie en technologie.

beoefend. Oorspronkelijk was de technische kwaliteit niet te scheiden van de esthetische en ethische waarde. Door arbeidsverdeling en functiescheiding komt er ook

een geleding en onderscheid tussen ambachteliike techniek en kunst. Het nuttige is voor algemeen gebruik, het schone en verhevene wordt bestemd voor de goddelijke machthebber. Sieraden die men al aantreft blj primitieve volken, worden in de hogere beschavingen exclusief gemaakt voor de hoogste stand. Kunste-

Toch ziin ook vrije kunsten in deze late fase niet sociaal-economisch autonoom. De kunstenaar is vrij om de vorm en inhoud van zljn artistieke expressie te bepalen. Maar hij bliift sociaal-economisch afhankelijk voor zijn bestaan als mens en als burger in een staat. Is zijn werk van onbetwiste kwaliteit dan verdient hij in tijden van economische welvaart een behoorlljk bestaan. Daarbij kan hij door kunstkenners en kunstcritici geholpen worden, vooral als hlj een nieuwe stljl introduceert waar het grote publiek nog onwennig tegenover staat. Madr juist in een overgangst{id, waarin het ,,systeem" zelf in het geding is en het machtsmonopolie door de sociale kritiek wordt betwist, kan de kunstenaar door zijn artistieke verbeelding een beslissende bijdrage leveren aan sociale en culturele veranderingen. Daarbij komt dat de techniek allerlei nieuwe hulpmiddelen en media verschaft om de communicatie en expressie te ondersteunen en een veel groter, massaler bereik te verlenen. Kunst krligt door technische reproduceerbaarheid een minder exclusieve betekenis. Originele denkers en kunstenaars zljn pioniers in de creatieve verbeelding van een nieuw levensgevoel. De ex-

IPIT-UB/IAS aelrX

'JPeqlqclzuee-ruBezEuel lpo^ ueplaaqaa rlclz seeualsun{ op lBIf, 'JeBu p^ neluaq 3ou uaolle Je uflz aM '3wpaaq -rea rep looqcs ap u rE a/lanelu loII 'rueqplsooalro ua .reeq8azuo 3ou s ufiz 1ez a^anelu leq leM 'uaPom a ua.roqeE leels lund 1aq do ,,suelu al\^nelu" uae ',,pfq e^ilneru" uaa e lep 'lee3 ueuo{ slar Je lBp a/\^ ualaoa elsueuulq suo q daq 'aole8suaael rlanalu uea uea sr la8uernz ep pfp uaa ur ueael eM'3upeaqlaa ep sl rIeF -aq rarqnd ufz ue eeuelsun{ ap lloo uep ratlrels lem '13eea.raa ufz-Jupuelsun{ laq uea snlels eo 'JB arapre ualols ue uee seBuelsun{ eSIuIuIos uarpla$ lapod ua arcrauruo3 '3udeo.r uaa ue deo.raq uaa sI lsunl 'fll3ooq uerall [.re1e;d ua auslrneletu7 'dae.r8 unq ueza[ -.raa uaufspleqcs ue sa8ag 'DloJJesSuqadtuoano laq ua ol8rea sepurqruoc-eryaruplntrN' aproaclunuruoca8 taq ue^ praqSpqcna 1sn[o paq.reeqpnoq(aq) ap u r8q IrqcsJa^ asqf.r3ueaq leg 'plpatuaal ua epaurlur.rd uessnl ua{eru plaqcsapuo eedcu"rd uaa a1aour aSrue

lalu a^ uauun{ elpalu o/ranetu ue^ plaqlaa^ ep uI 'els -sadxa ua ellecpnruluoc uea asodxa uoa ualalaq eM

-apegol ua arssa8e '3ur.raqos.rea ua peep"rarro '1s8ue espFrl.epuo ue aruotuJeq e.rnd 'eleAul ue auraq-ns leq'esBlxe ua {alloJa 'ueael laq uerr prapfa4.rarrl aplol ep lmnoqcsroop ua 13u.rp.roop 3upaaq;arr aq '3upeeq;aa ep upa pIaJaM ep u luoolrr reeuelsuntl e6'ua8ua.rq el apuo suaSa lelu sI lsun{ apua^el aC 'ue3uena8uee e Surr.ram apuarearesuoc ufrz unasntr leq Uaeq ue ua>o.rqa3-roop

e 3uroneurel ap sI ueq 'eIusIIBaJoau 'aurslleoJJns

'ausruossgJdxe'ausuogsse.rdru se ueaa8a3 ua8uru

-eueq ueSuruoJlslsun{ uee Ja uepo/lA raleT 'lpJo/r^ ldaasaSaau ua paeulcsea3 rlaqnd laq roopeem .,e^ naru loq ue^ {or{cs" azap sI laH 'Saamel {oqcs uea uaplaz 1alu lSuaq 3upeaq.ral ap uEA lqcer{ enarssed

I86I ydotlcspuoT 'SWVAV WgT7Il'tl

JOSBLERSCH,

Tafel. 1980

t4

66

I'D!1s O plslrg' WOOqN.?ONV .\rTt-i;.

o$rl

7 znse**4r'

,ffit8tq4.

mT w-**.-{&k:=*t'

t "4,*'

t"w*

* a""a{F$)x

I

pAA{*ae.-,: e n d?hle

q&.ftr

r'..,a

1*-4.q-*.*. a.'l a liy' k/2, A'//*...f*Ia..y-,4 a*-tfL\L

'2;

TOM VAN DEN BOOMEN,

Tussen droom en

werkelikheid. 1981

l6

196I 'Isdlnfl 'NflgJSTTggOA-L5tr S?

,I{Lir"',

iiiislriiffi

;:;iil;:iiii+i-

Jl':

,',.*. "" ";".:,;,,1:,

',

.

.

:i ,,-iii,'

JOSIENBRENNEKER,

Dots9/13.

198O

IB

FRANS COPPELMANS,

E 2/4,

Fabrekswerk. I

7-22. 1979

20

086I 'ZZ-tZ'tlra^

s{a!qDt'z/z

t 'sNvwTgd6j jr{-i-ir

&,&& &fu 5n*+fo.fo tututuffit'

BETTY EVERSDIJK, Zondef ttel

III.

1979

22

661 'IIIAlaTl rapuoz

'XTIOSVEAS

AJJI6

\\...r\

ij\':rr.: \14'

*\;

!1

.

'. : :.i

: ,..::i:::-.'l!l ...:. i!;iii;irii!!!;f!ii:!!:':lii:llri!:l.irl:,:,jirlri:'

.

;:::'.:-!

MARIJKE FAST, KomknoJTook

6/20. 1979

24

086I

'OZ/91

r npDqts

IJSV! Tr-:tr?{l

i,l.::!:.,:

si:i:li:,"r:]

Idit:ir:lir:

i:iir::i:i li.::i:::::

lili

t':rl:i :rl:::j:

n,1::

::.:.

iii::r:r;

.!l

,

::r:i'$l;":;'

:iii:i:..::lrl

:-::::ilrt:iitl::

iil,,;ii.i:,I

,,iri .:

:r:,:

il:

::i,:l:l

lll

ll:ll:lil-ii:

i

t"ir

ii.:lii:.:i iri'

;rt1i:iiii::;,i!i:i:li::ltti::l'i::1 l.l:r

1''it;i'ii;ii :ri',4:l:i; -]:ii:j:riit!i';i!:t::l:.: i: ti:lilir::::i tii:illtri : i:r::li,::i j,r; tr'iil:a

:.r:r:r iir:

i:li,

ti:jl

#:tffi

.;lir#

tl:a::::'l'::rt|i :ij

r:.:;:ii".t:iii{ii,}!ijr!ii,ii.i#

LUCIEN VAN DE EERDEN, Adytum (zonnetempel). I

97

5

?-6

W:a

w.'';1& ,,'&

"tn?...

Wr:lW",":rM'"u

ADRI FRIGGE, Landschapl

3/5.

1980

2A

HARRY vAN DER HEYDEN, Here comesthe sun, 1975

30

,6t

'la??l

rapuoz 'NflcIAgH vxU NVA

Av1'7

:

THEO COENEN, Onderbroken golvende

bewegng. 1981

32

_T

Mnaaus ap ut

hraplaog'S

ytj

V

UH,'{jTj

llr

HERMAN VANDENBOOM,

Brindisi'

1979

34

li iil Mii]1,,

086t'plprapuoz'Ngwoogllf .'['

JAN VAN DEN DOBBELSTEEN. Tekening nr. I 5'

1981

36

t

661 '82

"u

'NgTnEx Nv,4,5t:^

{i

;tilit;

l

GASTON

KLEIN, Loco blue. 1980

3B

66I'p111 rapuoz'srl'I-raal'i{,r+

PAUL KUIPERS,

Zond.ertitel. 1979

40

7

186I',raanL'sflnS-tlT

I

a!1:. 1,.: -.iiii:::_:.:. ra.a-a.aaa:!:t. .a:_:-

:.:. : :: : . -'

t-,nr:rl::iilii:,,

-' . :i

-:.i

.

HENNIELENDERS,

nr.4.

1981

42

186I'pr!? hpuoz'wvT Yflo NVA NIJVVil

TOM VAN DER LINDEN, Paysageinterdt

I t/m8.

1981

44

861'IIsluX'VflXXVVaOTJVAS

JAN PERSOON, LaMarseillaise, nr.

1.

198O

46

66

I

'

r

p??1

rapuoz 'dooJs YgJgrd

DICK VERDULT, De huurling

s

weer

terug. t98O

+8

66t '81'rupauoddofia^a?lo

'Ns.Ingx NVA oflHJ

ij:,1|!iW::; :i.; : :': ;,

,,":i:;i.iiiiiiilf:ii

:,

:::,.1 n;,,

JOSEEHOUTBRAKEN, 2306820, 1980

50

V

0861 'tr890tz 'Ng>IWgJnoH lgsot

i;::,:il!'t::::

JAN

HtlRX, Circusnr. 1, 3/15.

1981

52

186I'91/9't"usnrr!}'XVIH

NVI

,",

,.4@,

T*

* %* % .fu#' ryz9'

"

{,;.

{||FB.

ru '. r'W".8-

" '

;. ''%,."W,..::.1

'

GASTON

KLEIN,

Das Herz, de Seele, sie frieren. 798

1

54

086I

'p?ll rapuoz 'stNINox SNVH

PAUL I{UIPERS, The mirror.

1981

56

66t'ap?plnorDT'sInx

9NVH

::rt::::::.:::itt:

PEERVAN DE

KRUIS, Tekening

2.

1980

58

I86t't ,ulualal'slnvx ga NVA lIazd

MART IN vAN DER

LAAR, Penseeltekenng c. 1981

60

r86r'9-r86t-8-r'SVZONTTXINNSH

ffi

BERT

LOERAKKER, Kruis

I.

1978

62

: ' ,f

:;$lbiif+*lisr*rffi', t_t_rlol_lo_t.oooer

MARGRIET POORT, Lndehout, liggend

198

I

64

086I Z'p1!?Dpuoz'ooJSYgJgId

f t !., k. $fra,,..J:

*.r.$;' r

HENK ODDENS, Zonder ttel.

1981

66

861'asolroulDpw'sNgQcIoxtvTF

ffi

PIET RAMAKERS, Verneuwing sdrift e.d.

9/20. 1 I

79

68

-I

69

086I'OZ/I'p'e il sorouDql'svzxvww EII

jj:ilr

REN VAN POPPEL, 81-2.

1981

70

'TflddodNVAgIn

LEO VAN VEGCHEL. Verslag 1 vanobject

IO.

1980

72

086I'OI

?Da{qo

uD^ 6olsraA'TgHJtgA NVA OTI

W rc W WErnatum:

blz. 742 Alex Venmeulen: rrpocketfotognafie in gouden lijstjesrt uit pnoject rrthnee objects without a title, thank Vourt (1981). blz. 75 object uit film:rrlt can happenrr. uit pnoject rrthnee objects without a title, thank yourr (1981).

ALEX VERMEULEN,,,Three objects wthout a ttle, thank

you."

I 98 1

74

I 86

1,,'no luDq?' aW

D

rnoqtlA s?ca[qo aarqJ,"' NzTngwvgL

xglv

KEES WEVERS,

Werkenmetlcht enruimte. 1979

76

i

661'aturuuevlcqtatuua\rai'svgLgl{l sgflx

.

a, :

*-

\-tt.t.",,,

"" :.,."fft)

"

.

:"1' .,;:..L

. -'i-

"- -*:;.iotf -"f ' '"..1 "* .'*.

DICK VERDULT, De vraag en het antwoold.. 7981

78

Colofbn

tentoonstelling werd samengesteld door een commissie van beeldende kunstenaars; Gerrit van Bakel, Bert Hermens en Geus Holst. Cordinatie, Kunststichting Eindhoven. Ontwerp, Geertjan Dusseljee. Druktechnische adviezen, Pete Coenen en Nino Nin. Lithografie, Lumax Repro Ltd. London. Zetwerk, Groot bv Eindhoven. Produktie van katalogus en fbtografische reproduktie, Hans Joachim Schrter.De

Copyright berust bij de deelnemende kunstenaars.

1

iI

i

Met dank aan de tentoonstellingsorganisatie Kunststichting Eindhoven en staf'en medewerkers Van Abbemuseum Eindhoven.

80

It l or/4(.1

, /',.

_T

Mnaaus ap ut

hraplaog'S

ytj

V

UH,'{jTj

llr

HERMAN VANDENBOOM,

Brindisi'

1979

34

li iil Mii]1,,

086t'plprapuoz'Ngwoogllf .'['

JAN VAN DEN DOBBELSTEEN. Tekening nr. I 5'

1981

36

t

661 '82

"u

'NgTnEx Nv,4,5t:^

{i

;tilit;

l

GASTON

KLEIN, Loco blue. 1980

3B

66I'p111 rapuoz'srl'I-raal'i{,r+

PAUL KUIPERS,

Zond.ertitel. 1979

40

7

186I',raanL'sflnS-tlT

I

a!1:. 1,.: -.iiii:::_:.:. ra.a-a.aaa:!:t. .a:_:-

:.:. : :: : . -'

t-,nr:rl::iilii:,,

-' . :i

-:.i

.

HENNIELENDERS,

nr.4.

1981

42

186I'pr!? hpuoz'wvT Yflo NVA NIJVVil

TOM VAN DER LINDEN, Paysageinterdt

I t/m8.

1981

44

861'IIsluX'VflXXVVaOTJVAS

JAN PERSOON, LaMarseillaise, nr.

1.

198O

46

66

I

'

r

p??1

rapuoz 'dooJs YgJgrd

DICK VERDULT, De huurling

s

weer

terug. t98O

+8

66t '81'rupauoddofia^a?lo

'Ns.Ingx NVA oflHJ

ij:,1|!iW::; :i.; : :': ;,

,,":i:;i.iiiiiiilf:ii

:,

:::,.1 n;,,

JOSEEHOUTBRAKEN, 2306820, 1980

50

V

0861 'tr890tz 'Ng>IWgJnoH lgsot

i;::,:il!'t::::

JAN

HtlRX, Circusnr. 1, 3/15.

1981

52

186I'91/9't"usnrr!}'XVIH

NVI

,",

,.4@,

T*

* %* % .fu#' ryz9'

"

{,;.

{||FB.

ru '. r'W".8-

" '

;. ''%,."W,..::.1

'

GASTON

KLEIN,

Das Herz, de Seele, sie frieren. 798

1

54

086I

'p?ll rapuoz 'stNINox SNVH

PAUL I{UIPERS, The mirror.

1981

56

66t'ap?plnorDT'sInx

9NVH

::rt::::::.:::itt:

PEERVAN DE

KRUIS, Tekening

2.

1980

58

I86t't ,ulualal'slnvx ga NVA lIazd

MART IN vAN DER

LAAR, Penseeltekenng c. 1981

60

r86r'9-r86t-8-r'SVZONTTXINNSH

ffi

BERT

LOERAKKER, Kruis

I.

1978

62

: ' ,f

:;$lbiif+*lisr*rffi', t_t_rlol_lo_t.oooer

MARGRIET POORT, Lndehout, liggend

198

I

64

086I Z'p1!?Dpuoz'ooJSYgJgId

f t !., k. $fra,,..J:

*.r.$;' r

HENK ODDENS, Zonder ttel.

1981

66

861'asolroulDpw'sNgQcIoxtvTF

ffi

PIET RAMAKERS, Verneuwing sdrift e.d.

9/20. 1 I

79

68

-I

69

086I'OZ/I'p'e il sorouDql'svzxvww EII

jj:ilr

REN VAN POPPEL, 81-2.

1981

70

'TflddodNVAgIn

LEO VAN VEGCHEL. Verslag 1 vanobject

IO.

1980

72

086I'OI

?Da{qo

uD^ 6olsraA'TgHJtgA NVA OTI

W rc W WErnatum:

blz. 742 Alex Venmeulen: rrpocketfotognafie in gouden lijstjesrt uit pnoject rrthnee objects without a title, thank Vourt (1981). blz. 75 object uit film:rrlt can happenrr. uit pnoject rrthnee objects without a title, thank yourr (1981).

ALEX VERMEULEN,,,Three objects wthout a ttle, thank

you."

I 98 1

74

I 86

1,,'no luDq?' aW

D

rnoqtlA s?ca[qo aarqJ,"' NzTngwvgL

xglv

KEES WEVERS,

Werkenmetlcht enruimte. 1979

76

i

661'aturuuevlcqtatuua\rai'svgLgl{l sgflx

.

a, :

*-

\-tt.t.",,,

"" :.,."fft)

"

.

:"1' .,;:..L

. -'i-

"- -*:;.iotf -"f ' '"..1 "* .'*.

DICK VERDULT, De vraag en het antwoold.. 7981

78