BINNEN & BUITEN BINNEN & BUITEN 3 ROMKE VAN DE KAA Licht ... · Je leert het van Wonderplants....
1
BINNEN & BUITEN 3 GO vrijdag 2 september 2016 De ont- werpen van Gis- pen pas- ten in het plaatje van cam- pagne ‘Het Goede Wonen’ uit de jaren 50. FOTO DUTCH ORIGINALS Zet je vrienden tijdens een feestje eens neer op een stapel piz- zadozen. Gek? Nee hoor, met dit 44,4 centimeter hoge kartonnen krukje van Remember (18,90 euro), dat de toepasselijke naam Margherita heeft, kan het. Hij kan tot wel 200 kilo dragen. Ideaal als extra zitplek of voe- tenbank. Zie ook: remember.de Je raam opfleuren: het kan met een raamtekening. Met een rijtje cactus- sen erop, of bloemen in een vensterbank, of een ooievaar (bij een geboorte). Op raamtekening.nl vind je allerlei ont- werpen, die je voor vijf euro kunt uitprin- ten. Plak dit papier vervolgens met plak- band op de buiten- kant van het raam, trek de tekening over met een krijtstift, ver- wijder het papier en klaar is je raamteke- ning. Uitgekeken op het plaatje? Met een natte spons is hij zo nodig ook snel weer weg. Cactus in de vensterbank Kruk van pizzadozen Laptop voor de kat BINNEN & BUITEN GO 2 vrijdag 2 september 2016 Klassiekers Meubelbedrijf Gispen viert dit jaar zijn 100-jarig bestaan. Zeven klassieke ontwerpen waarmee dit befaamde Nederlandse merk geschiedenis heeft geschreven. In het kleurrijke Vos en Haas doeboek vind je opdrachten en korte verhalen. (Lannoo, €9,99) Hoe maak je van je huis een groene oase? Je leert het van Wonderplants. (Lannoo, €34,99) Een must voor tuiniers: de Tuin- scheurkalender 2017 van ‘onze’ Romke. (Atlas- Contact, €14,99) Licht, lucht en BOEKEN OVER HUIS, TUIN EN KEUKEN Z olang je niet weet dat iets schadelijk is, is er niks aan de hand. Want wat was het ge- zellig, als op verjaardagen de kamer blauw zag van de sigarenrook. En wat hebben we gela- chen, toen we elkaar als kind achterna zaten met de handspuit. Nu plassen we waarschijnlijk nog DDT. De jongere generaties plassen geen DDT maar glyfosaat, tenminste – in de helft van de uri- nemosters kan glyfosaat worden aangetoond. En glyfosaat is de werkzame stof in Roundup, het meest verkochte onkruidbestrijdingsmiddel van de laatste 40 jaar. Monsanto bracht het bestrij- dingsmiddel in de jaren 70 op de markt en ver- diende er een fortuin aan totdat het octrooi in het jaar 2000 afliep. Daarna mocht iedereen glyfosaat verkopen en werd er nog meer mee gespoten dan daarvoor. De prijs was flink gezakt. Maar langza- merhand kwamen de discussies op gang. Was Roundup wel even vei- lig als een aspirientje, zoals Monsanto altijd beweerd had? En was het nu wel zo’n goed idee om gewas- sen genetisch zo te manipuleren dat je ze gerust met Roundup kon bespuiten, waarna alles dood ging behalve het gewas? Toen de We- reldgezondheidsorganisatie met een rapport kwam waarin Roundup als ‘waarschijnlijk kan- kerverwekkend’ werd bestempeld, nam de twij- fel toe. De politiek ging zich met de zaak be- moeien. Nu zit er in de Tweede Kamer waar- schijnlijk niemand die alle rapporten over Roun- dup heeft gelezen, laat staan begrepen. De argu- menten voor het debat werden dus aangedragen door lobbyisten. En die gingen er flink tegenaan. Volgens Greenpeace was Monsanto een kwaad waarbij de Satan verbleekte. De chemielobby hield vol dat Roundup de mensheid vooruit had gebracht en dat de bijwerkingen te verwaarlozen zijn. Mits glyfosaat goed wordt gebruikt. Over hoe de Argentijnse sojaboeren glyfosaat gebruiken kan ik niet oordelen; ik weet alleen dat ze de biodiversiteit niet bevorderen en met hun gemanipuleerde sojabonen schatten hebben verdiend. De economie van Argentinië draait op soja, en dus op agroconcern Monsanto. Over onze eigen akkerbouwers heb ik ook geen oordeel. Boeren zijn per definitie zuinig en zullen heus niet meer Roundup spuiten dan nodig is. Maar ik weet wel wat er in tuinen gebeurt: de particuliere spuiter van bestrijdingsmiddelen leest zelden de gebruiksaanwijzing en werkt bijna altijd zonder beschermende kleding. Daar- naast voegt hij aan zijn reservoir vaak een scheutje extra toe, ‘voor de zekerheid’. Het zou me niks verbazen als op onze tuinen meer glyfo- saat terechtkwam dan op de akkers. Politici kwa- men met een vreemde maatregel uit de bus: boe- ren en particulieren kunnen Roundup blijven spuiten, maar hoveniers en professionele groen- beheerders mogen op verhardingen geen glyfo- saat meer gebruiken. En zo modderen we voort. Toch hoef je niet helderziend te zijn om te voor- pellen dat Roundup ooit verboden zal worden. Het is niet gek om vast over alternatieven na te denken. Reageren? [email protected] Column Voortmodderen met Roundup ROMKE VAN DE KAA Romke van de Kaa over de hits van het tuincentrum. Maar was Roundup wel even veilig als een aspirientje? TIPS & NIEUWS Lekker, fruit uit eigen tuin. Gardena komt met een fruitverzamelaar die ervoor zorgt dat je niet hoeft te buk- ken om appels, peren of kastanjes van de grond te rapen. Het is een steel (te koop vanaf 12,99 euro) met daaraan een roterende mand van kunststof stroken (à 64,99 euro). Zodra je over een vrucht rolt, buigen de flexi- bele stroken. De vrucht schuift naar binnen en de mand sluit zich weer. Tip voor de liefheb- ber: je kunt er ook golfballetjes mee ver- zamelen. Meer info: gardena.nl Fruit rapen zonder bukken Mark Roos H aile Selassie plantte er zijn keizerlijke billen op en prins Bernhard liet er zijn privébios op Paleis Soestdijk mee in- richten. De creaties van Gispen zijn overal te vinden, in de vorm van krantenbakken, lampen, paraplustandaards, bureaus, stoelen, tafels, barkrukken en kasten. Veel patenten van al die klas- sieke ontwerpen heeft Gis- pen verkocht aan de gebroe- ders Van der Stroom in Aspe. Zij maken sinds eind jaren 80, onder de naam Dutch Originals, replica’s van de door Gispen ontwor- pen buizenstoelen en -ban- ken op basis van de oorspronke- lijke tekeningen. En draaien er een miljoenenomzet mee. 100 jaar Gispen samenvatten in zeven ontwerpen is welhaast onmo- gelijk. Hieronder toch een beschei- den poging. 1 Gispen Giso 110 (anno 1928) Na een carrière in het onderwijs en een studie bouwkunde kocht Willem Hendrik Gispen in 1916 een smederij in Rotterdam. Van zijn voormalige klasgenoten Johan- nes Brinkman en Leendert van der Vlugt, architecten van de vermaarde Van Nel- lefabriek, kreeg Gispen veel opdrachten. Zo ontwierp hij trapleuningen, muur- ijzers, meubilair en later ook lampen. In zijn smederij maakte Gispen vanaf 1923 ruimte steeds meer armaturen voor lampen. Bestseller in zijn tijd was de Gis- pen Giso 202, een schemerlamp met een bol van melkglas en een kap van shantung, een exotisch soort zijde. Vandaag de dag zijn vooral de strakkere lampen van staal en melkglas gewild. De Giso 110 bijvoorbeeld, een futu- ristisch ogende plafonnière. Gis- pen maakte furore met zijn lampen op een moment dat de elektrificatie van Nederland werd voltooid. Hij speelde daar slim op in met de direct licht-campagne (met de slogan ‘Mijn ogen zijn mij heilig, met Giso zijn zij veilig’). In brochures wees hij op de weldadige werking van goed licht in huis. Ook gaf hij lichtcursussen aan huisvrouwen in zaaltjes in het land. Een nieuwe replica van deze Gispen Giso 110 kost 135 euro. 2 Gispen 101/201 (1931) Eind jaren 20 ontwierp Mart Stam de achterpoot- loze buisstoel. Ook Gispen wilde zo’n stoel op de markt brengen en ontwierp een prototype. Uit angst om van plagiaat te worden beschul- digd, durfde hij zijn exemplaar niet in productie te nemen. Toen concurrenten, waar onder de firma Thonet, in 1931 achterpootloze stoelen fabriceerden, ging Gispen overstag. Thonet sprong er bovenop en spande een rechtszaak aan, die Gispen won. Zo konden de 101 en 201 (met bakelieten armleuningen) uit- groeien tot klassiekers. Een Gispen 101 met stoffen bekle- ding kun je kopen bij Dutch Originals vanaf 485 euro, de 201-replica vanaf 535. 3 Gispen 412 (1934) Dé topper uit de collectie. Een achterpootloze herenfauteuil. Gispen wilde met dit soort ontwer- pen licht, lucht en transparantie brengen in de huiskamer. Ook prins Bernhard waseen liefhebber, want voor zijn privébioscoop op Paleis Soestdijk bestelde hij tientallen 412’s, voorzien van een luxueuze hoofd- steun. Leuk is dat Gispen ook een damesvariant maakte, de 414, met een lage, ronde rugleuning. Bijzonder is ook de op de 412 en 414 gelijkende bank 444, te zien in me- nige wachtruimte en directiekamer. Een replica van de 412 is bij Dutch Originals verkrijgbaar vanaf 1878 euro, een 414 vanaf 895 euro, een 444 vanaf 3865 euro. 4 Gispen President 357 bureau- stoel en bureau (1953) Tot 1966 produceerde Gispen vooral voor de woonkamer. Daarna verschoof het accent naar kantoor- meubilair. Gispen had op dat gebied al ervaring, want in 1953 bracht het de President op de markt. De President bestond uit een stalen, niervormig bureau naar een ontwerp van zakelijk directeur Willem van Osselen en een draaibare bureaustoel van Christoffel Hoffmann. De fau- teuil is in hoogte verstelbaar en voor- zien van een zogeheten neigmecha- nisme, waarmee de zitting en rug van de stoel achterover gekanteld konden worden. Nadat Haile Selassie (1892-1975), kei- zer van Ethiopië, in een 357-stoel had gezeten, bestelde hij twee exempla- ren. De President werd gemaakt in de jaren 50, een periode waarin het be- drijf veel met externe ontwerpers werkte. Willem Hendrik Gispen was na een conflict met zakelijk directeur Van Osselen vertrokken en had een eigen meubelbedrijf opgericht: Kembo (Kom Eerst Maar Bij Ons). De President-serie is een van de eerste successen na Gispens vertrek. Er worden (nog) geen replica’s gemaakt van de Presidentstoel en het bureau. Met geluk vind je een exemplaar op Marktplaats. Een stoel onder de 1500 euro moet lukken. Bureaus zijn zeldzaam. 5 Gispen Mondial (1958) In de jaren 50 en 60 maakte de Gispenfabriek furore met de polyester kuipstoeltjes van Wim Rietveld en André Cordemeyer. Ook had Rietveld succes met zijn voor Gispen ontworpen ‘panamahoed- lamp’, zijn 663-kast met kleppen in primaire kleuren en fauteuils met af- neembare stoffen hoezen (de Gispen 415). Al deze ontwerpen vie- len onder de paraplu ‘Het Goede Wonen’, een door de overheid ge- stuurde campagne die het belang onderstreepte van hygiëne, goed licht, spaarzaamheid, rust, ruimte en ergonomie in de huiskamers. Bijzonder is de Mondial stoel, die Wim Rietveld met zijn beroemde vader Gerrit in 1957 ontwierp voor de Wereldexpo in 1958. Kenmerkend is het wankel ogende, maar stevige K-profiel en het veerkrachtige frame. Gispen produceert de Mondial nog, te koop voor 552 euro. 6 Gispen AZ-serie (1966) Ook toen Gispen overschakelde van huis- meubilair naar kantoor- meubilair, bleef het bedrijf baanbrekend. Neem Gispen AZ, een complete uitrusting voor kantoren, die bestaat uit volledig gestandaardiseerde onder- delen waaruit bureaus, kasten, tafels en dergelijke konden worden ver- vaardigd. Met deze serie was Gispen een voor- loper van latere kantoorsystemen van Lundia, Ahrend en Ikea. Na de AZ- serie ontwierp Jan Jacobs de succes- volle ST-, TP- en KT-series. De AZ-serie wordt niet meer ver- kocht. Zoeken op veilingsites dus. 7 De Dombo In 2008 besloot Gispen een poging te wagen van het ‘saaie kantoorimago’ af te komen door samenwerking te zoeken met designers van naam en faam. Maarten Baas maakte de More or Less-stoel, waarvan elke stoel anders is. Met Just Meijer ontwikkelde Gispen de Nomi- stoel met componenten die naar believen kunnen worden aangepast. Een van de bekendste ontwerpen is de Dombo-beker (ook Domoor- beker genoemd), ontworpen door Richard Hutten, te vinden in menige keukenkast. De Gispen Dombo kost 12,50 euro. Op zaterdag 10 september opent museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam de expositie Gispen Specials – De Klant is Koning. Op 1 oktober gaat in het Museum Elisabeth Weeshuis in Culemborg een expositie open over de sociaal-maatschappe- lijke invloed van Gispen op Culemborg en omstreken. MET DANK AAN HENK P. BIJMA EN CORNELIS VAN DER BAS VAN DE STICHTING GISPEN COLLECTIES EN DIANE VAN VEEN VAN GISPEN. Een frustratie van typende katten- baasjes: de kat loopt over het toet- senbord. De oplossing: geef hem zijn eigen laptop. Deze Cat Scratch Lap- top van Suck UK (30,13 euro) is van karton en heeft een speciaal krabtoe- tenbord. Uiteraard zit er een muis bij. En als je kat is uit- gekeken op het beeldscherm, schuif je er een nieuw vel in. suck.uk.com 1 2 3 4 5 6 7 002_GOV1QU_20160902_WGN03_00_LANDELIJK 1-9-2016 16:28 Pagina 2
Transcript of BINNEN & BUITEN BINNEN & BUITEN 3 ROMKE VAN DE KAA Licht ... · Je leert het van Wonderplants....
BINNEN & BUITEN 3GO
vrijdag 2 september 2016
� De ont-werpenvan Gis-pen pas-ten in hetplaatjevan cam-pagne‘HetGoedeWonen’ uit dejaren 50.FOTO DUTCH
ORIGINALS
Zet je vriendentijdens eenfeestje eens neerop een stapel piz-zadozen. Gek?Nee hoor, met dit44,4 centimeterhoge kartonnenkrukje van Remember (18,90 euro),dat de toepasselijke naam Margheritaheeft, kan het. Hij kan tot wel 200 kilodragen. Ideaal als extra zitplek of voe-tenbank. Zie ook: remember.de
Je raam opfleuren:het kan met eenraamtekening.Met een rijtje cactus-sen erop, of bloemenin een vensterbank,of een ooievaar (bijeen geboorte).Op raamtekening.nlvind je allerlei ont-werpen, die je voorvijf euro kunt uitprin-ten. Plak dit papier
vervolgens met plak-band op de buiten-kant van het raam,trek de tekening overmet een krijtstift, ver-wijder het papier enklaar is je raamteke-ning. Uitgekeken op hetplaatje? Met eennatte spons is hij zonodig ook snel weerweg.
Cactus in de vensterbankKruk van pizzadozen Laptop voor de kat
BINNEN & BUITENGO
2 vrijdag 2 september 2016
Klassiekers Meubelbedrijf Gispen viert dit jaar zijn 100-jarig bestaan. Zeven klassieke ontwerpen waarmee dit befaamde Nederlandse merk geschiedenis heeftgeschreven.
In het kleurrijkeVos en Haas doeboek vind je opdrachten enkorte verhalen.(Lannoo, €9,99)
Hoe maak je vanje huis eengroene oase? Je leert het vanWonderplants.(Lannoo, €34,99)
Een must voortuiniers: de Tuin-scheurkalender2017 van ‘onze’Romke. (Atlas-Contact, €14,99)
Licht, lucht enBOEKEN
OVER HUIS,TUIN ENKEUKEN
Z olang je niet weet dat iets schadelijk is, iser niks aan de hand. Want wat was het ge-zellig, als op verjaardagen de kamer blauw
zag van de sigarenrook. En wat hebben we gela-chen, toen we elkaar als kind achterna zaten metde handspuit. Nu plassen we waarschijnlijk nogDDT. De jongere generaties plassen geen DDTmaar glyfosaat, tenminste – in de helft van de uri-nemosters kan glyfosaat worden aangetoond. Englyfosaat is de werkzame stof in Roundup, hetmeest verkochte onkruidbestrijdingsmiddel vande laatste 40 jaar. Monsanto bracht het bestrij-dingsmiddel in de jaren 70 op de markt en ver-diende er een fortuin aan totdat het octrooi in hetjaar 2000 afliep. Daarna mocht iedereen glyfosaatverkopen en werd er nog meer mee gespoten dandaarvoor. De prijs was flink gezakt. Maar langza-merhand kwamen de discussies op gang. Was
Roundup wel even vei-lig als een aspirientje,zoals Monsanto altijdbeweerd had?
En was het nu wel zo’ngoed idee om gewas-sen genetisch zo temanipuleren dat je zegerust met Roundupkon bespuiten, waarnaalles dood ging behalvehet gewas? Toen de We-
reldgezondheidsorganisatie met een rapportkwam waarin Roundup als ‘waarschijnlijk kan-kerverwekkend’ werd bestempeld, nam de twij-fel toe. De politiek ging zich met de zaak be-moeien. Nu zit er in de Tweede Kamer waar-schijnlijk niemand die alle rapporten over Roun-dup heeft gelezen, laat staan begrepen. De argu-menten voor het debat werden dus aangedragendoor lobbyisten. En die gingen er flink tegenaan.Volgens Greenpeace was Monsanto een kwaadwaarbij de Satan verbleekte. De chemielobbyhield vol dat Roundup de mensheid vooruit hadgebracht en dat de bijwerkingen te verwaarlozenzijn. Mits glyfosaat goed wordt gebruikt.
Over hoe de Argentijnse sojaboeren glyfosaatgebruiken kan ik niet oordelen; ik weet alleendat ze de biodiversiteit niet bevorderen en methun gemanipuleerde sojabonen schatten hebbenverdiend. De economie van Argentinië draait opsoja, en dus op agroconcern Monsanto. Over onzeeigen akkerbouwers heb ik ook geen oordeel.Boeren zijn per definitie zuinig en zullen heusniet meer Roundup spuiten dan nodig is.
Maar ik weet wel wat er in tuinen gebeurt: de particuliere spuiter van bestrijdingsmiddelenleest zelden de gebruiksaanwijzing en werktbijna altijd zonder beschermende kleding. Daar-naast voegt hij aan zijn reservoir vaak eenscheutje extra toe, ‘voor de zekerheid’. Het zoume niks verbazen als op onze tuinen meer glyfo-saat terechtkwam dan op de akkers. Politici kwa-men met een vreemde maatregel uit de bus: boe-ren en particulieren kunnen Roundup blijvenspuiten, maar hoveniers en professionele groen-beheerders mogen op verhardingen geen glyfo-saat meer gebruiken. En zo modderen we voort.Toch hoef je niet helderziend te zijn om te voor-pellen dat Roundup ooit verboden zal worden.Het is niet gek om vast over alternatieven na tedenken.
Reageren? [email protected]
Column
Voortmodderenmet Roundup
ROMKE VAN DE KAA
Romke van de Kaaover de hits van het
tuincentrum.
Maar wasRoundup weleven veilig als eenaspirientje?
TIPS & NIEUWS
Lekker, fruit uiteigen tuin.Gardena komt meteen fruitverzamelaardie ervoor zorgt datje niet hoeft te buk-ken om appels, perenof kastanjes van degrond te rapen. Het is een steel (tekoop vanaf 12,99euro) met daaraaneen roterende mand
van kunststof stroken(à 64,99 euro). Zodraje over een vruchtrolt, buigen de flexi-bele stroken. De vrucht schuiftnaar binnen en demand sluit zich weer.Tip voor de liefheb-ber: je kunt er ookgolfballetjes mee ver-zamelen. Meer info:gardena.nl
Fruit rapen zonder bukken
Mark Roos
Haile Selassie plantteer zijn keizerlijkebillen op en prinsBernhard liet er zijnprivébios op PaleisSoestdijk mee in-richten. De creaties
van Gispen zijn overal te vinden, inde vorm van krantenbakken, lampen,paraplustandaards, bureaus, stoelen,tafels, barkrukken en kasten. Veel patenten van al die klas-
sieke ontwerpen heeft Gis-pen verkocht aan de gebroe-ders Van der Stroom inAspe. Zij maken sinds eindjaren 80, onder de naamDutch Originals, replica’svan de door Gispen ontwor-pen buizenstoelen en -ban-ken op basis van de oorspronke-lijke tekeningen. En draaien er eenmiljoenenomzet mee. 100 jaar Gispen samenvatten in
zeven ontwerpen is welhaast onmo-gelijk. Hieronder toch een beschei-den poging.
1Gispen Giso 110 (anno 1928)Na een carrière in het onderwijsen een studie bouwkunde kocht
Willem Hendrik Gispen in 1916 eensmederij in Rotterdam. Van zijnvoormalige klasgenoten Johan-nes Brinkman en Leendertvan der Vlugt, architectenvan de vermaarde Van Nel-lefabriek, kreeg Gispen veelopdrachten. Zo ontwierphij trapleuningen, muur-ijzers, meubilair en later ooklampen. In zijn smederijmaakte Gispen vanaf 1923
ruimtesteeds meer armaturen voor lampen.Bestseller in zijn tijd was de Gis-pen Giso 202, een schemerlampmet een bol van melkglas en eenkap van shantung, een exotischsoort zijde. Vandaag de dag zijnvooral de strakkere lampen vanstaal en melkglas gewild. DeGiso 110 bijvoorbeeld, een futu-
ristisch ogende plafonnière. Gis-pen maakte furore met zijn lampenop een moment dat de elektrificatievan Nederland werd voltooid. Hijspeelde daar slim op in met de directlicht-campagne (met de slogan ‘Mijnogen zijn mij heilig, met Giso zijn zijveilig’). In brochures wees hij op deweldadige werking van goed licht inhuis. Ook gaf hij lichtcursussen aanhuisvrouwen in zaaltjes in het land. Een nieuwe replica van deze Gispen Giso 110 kost 135 euro.
2Gispen 101/201 (1931)Eind jaren 20 ontwierpMart Stam de achterpoot-
loze buisstoel. Ook Gispenwilde zo’n stoel op de marktbrengen en ontwierp eenprototype. Uit angst om vanplagiaat te worden beschul-digd, durfde hij zijn exemplaar
niet in productie te nemen.Toen concurrenten, waar onder de
firma Thonet, in 1931 achterpootlozestoelen fabriceerden, ging Gispenoverstag. Thonet sprong er bovenopen spande een rechtszaak aan, dieGispen won. Zo konden de 101 en 201(met bakelieten armleuningen) uit-groeien tot klassiekers. Een Gispen 101 met stoffen bekle-ding kun je kopen bij Dutch Originalsvanaf 485 euro, de 201-replicavanaf 535.
3Gispen 412 (1934)Dé topper uit de collectie. Eenachterpootloze herenfauteuil.
Gispen wilde met dit soort ontwer-pen licht, lucht en transparantiebrengen in de huiskamer. Ook prinsBernhard waseen liefhebber, wantvoor zijn privébioscoop op PaleisSoestdijk bestelde hij tientallen 412’s,voorzien van een luxueuze hoofd-steun. Leuk is dat Gispen ook een damesvariant maakte, de 414, meteen lage, ronde rugleuning. Bijzonder is ook de op de 412 en 414gelijkende bank 444, te zien in me-nige wachtruimte en directiekamer. Een replica van de 412 is bij DutchOriginals verkrijgbaar vanaf 1878 euro, een 414 vanaf 895 euro,een 444 vanaf 3865 euro.
4Gispen President 357 bureau-stoel en bureau (1953)Tot 1966 produceerde Gispen
vooral voor de woonkamer. Daarnaverschoof het accent naar kantoor-meubilair. Gispen had op dat gebiedal ervaring, want in 1953 bracht hetde President op de markt. De President bestond uit een stalen,niervormig bureau naar een ontwerpvan zakelijk directeur Willem vanOsselen en een draaibare bureaustoelvan Christoffel Hoffmann. De fau-teuil is in hoogte verstelbaar en voor-
zien van een zogeheten neigmecha-nisme, waarmee de zitting en rugvan de stoel achterover gekanteldkonden worden. Nadat Haile Selassie (1892-1975), kei-zer van Ethiopië, in een 357-stoel hadgezeten, bestelde hij twee exempla-ren. De President werd gemaakt in dejaren 50, een periode waarin het be-drijf veel met externe ontwerperswerkte. Willem Hendrik Gispen wasna een conflict met zakelijk directeurVan Osselen vertrokken en had eeneigen meubelbedrijf opgericht:Kembo (Kom Eerst Maar Bij Ons). DePresident-serie is een van de eerstesuccessen na Gispens vertrek.Er worden (nog) geen replica’s gemaakt van de Presidentstoel enhet bureau. Met geluk vind je eenexemplaar op Marktplaats. Eenstoel onder de 1500 euro moet lukken. Bureaus zijn zeldzaam.
5Gispen Mondial (1958)In de jaren 50 en 60 maakte deGispenfabriek furore met de
polyester kuipstoeltjes van WimRietveld en André Cordemeyer. Ookhad Rietveld succes met zijn voorGispen ontworpen ‘panamahoed-lamp’, zijn 663-kast met kleppen inprimaire kleuren en fauteuils met af-neembare stoffen hoezen (de Gispen 415). Al deze ontwerpen vie-
len onder de paraplu ‘Het GoedeWonen’, een door de overheid ge-stuurde campagne die het belang onderstreepte van hygiëne, goedlicht, spaarzaamheid, rust, ruimte energonomie in de huiskamers. Bijzonder is de Mondial stoel, dieWim Rietveld met zijn beroemdevader Gerrit in 1957 ontwierp voor deWereldexpo in 1958. Kenmerkend ishet wankel ogende, maar stevige K-profiel en het veerkrachtige frame.Gispen produceert de Mondialnog, te koop voor 552 euro.
6Gispen AZ-serie(1966)Ook toen Gispen
overschakelde van huis-meubilair naar kantoor-meubilair, bleef het bedrijfbaanbrekend. Neem GispenAZ, een complete uitrustingvoor kantoren, die bestaat uitvolledig gestandaardiseerde onder-delen waaruit bureaus, kasten, tafelsen dergelijke konden worden ver-vaardigd. Met deze serie was Gispen een voor-loper van latere kantoorsystemen vanLundia, Ahrend en Ikea. Na de AZ-serie ontwierp Jan Jacobs de succes-volle ST-, TP- en KT-series. De AZ-serie wordt niet meer ver-kocht. Zoeken op veilingsites dus.
7De DomboIn 2008 besloot Gispen een poging te wagen van het ‘saaie
kantoorimago’ af te komen doorsamenwerking te zoeken met designers van naam en faam.Maarten Baas maakte de Moreor Less-stoel, waarvan elke stoelanders is. Met Just Meijer ontwikkelde Gispen de Nomi-stoel met componenten die naar
believen kunnen worden aangepast.Een van de bekendste ontwerpen isde Dombo-beker (ook Domoor-beker genoemd), ontworpen doorRichard Hutten, te vinden in menigekeukenkast. De Gispen Dombo kost 12,50 euro.
Op zaterdag 10 september opentmuseum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam de expositie Gispen Specials – De Klant is Koning. Op 1 oktober gaat in het
Museum Elisabeth Weeshuis inCulemborg een expositie open
over de sociaal-maatschappe-lijke invloed van Gispen opCulemborg en omstreken.
MET DANK AAN HENK P. BIJMA EN CORNELIS VANDER BAS VAN DE STICHTING GISPEN COLLECTIES EN
DIANE VAN VEEN VAN GISPEN.
Een frustratie van typende katten-baasjes: de kat loopt over het toet-senbord. De oplossing: geef hem zijneigen laptop. Deze Cat Scratch Lap-top van Suck UK (30,13 euro) is vankarton en heeft een speciaal krabtoe-tenbord. Uiteraard zit er een muis bij.En als je kat is uit-gekeken op hetbeeldscherm,schuif je er eennieuw vel in.suck.uk.com
1
2
3
4
5
6
7
002_GOV1QU_20160902_WGN03_00_LANDELIJK 1-9-2016 16:28 Pagina 2
