BIM-Omgeving

NAAR EEN BETERE AFSTEMMING VAN

BOUWWERK- EN OMGEVINGSINFORMATIE

Hein Corstens

Doel: invullen Omgevingsinformatie in BIM

Management-processen

Gebouwinformatie Objecten

Contracten, zoals UAV-contracten en DNR-contracten

Ontwerpinformatie Materialen van beton tot verwarmingsketel

Vergunningaanvragen Functionele specificaties Terrein-informatie

Bestekken Ramingen hoeveelheden en kosten

Bebouwde omgeving

Wijzigen configuratie bouwwerk

Inkoopprocessen Ondergrond

Projectmanagement

As built informatie

Beheer- en onderhoudsmanagement

BIM-Omgeving: werkpakketten

1. WAT: Kennis en inzicht betreffende noodzakelijke en aanwezige

informatie van de omgeving voor het bouwproces en v.v.

2. HOE: Kennis en inzicht betreffende de onderlinge afstemming van

informatie: definities, formaten, standaarden)

3. PILOT: Ontwerp en toetsing van oplossingen voor afstemming en/of

integratie van bouwwerk- en omgevingsinformatie

4. UITROL: Ontwikkeling van een implementatiestrategie

5. COMMUNICATIE: Rapportage, voorlichting, kennisuitwisseling

WAT?

WAT?

• Bouwwerk (Gebouw, Installatie, Kunstwerk, enz.)

• Gebied (Perceel, Bestuurlijk gebied, Wijk, Woonplaats, enz.)

• Water (Oppervlaktewater, Waterkering)

• Terrein (Landbouwterrein, Park, enz.)

• Bodemobject

• Ondergrondobject (Geomorfologisch object, Geothermisch object, enz.)

• Luchtobject (Geluidshinderobject, e.a.)

• Verkeersobject

• Verblijfsobject

• Beperking (Monumentstatus, Voorkeursrecht, e.v.a.!)

• Plan (Bestemmingsplan, Stedebouwkundig ontwerp, e.a.)

• Subject (persoon,bedrijf)

• Gebeurtenis (Evenement, Reconstructie, e.a.)

WAT?

• Naam

• Soort informatie

• Benodigdheid per fase in bouwproces

• Informatiebronnen, beschikbaarheid

• Kwaliteit: vraag en aanbod

• knelpunten en kansen

• e.a.

HOE?

• context

• definitie

• standaarden

• geometrieverwerking

• formaat

• locatie-aanduiding

• kwaliteitsspecificatie

• knelpunten en kansen

• e.a.

Pand

Verblijfsobject

IMGEO/BGT

Pset_BuildingUseAdjacent

IFCAbstractbuilding

BuildingPart

Building

CityGML

Implementatie: aansIuiting bij initiatieven en

ontwikkelingen, zoals…

• NGR Nationaal GeoRegister

• PDOK

• OSB OverheidsServiceBus

• GeoLab (GeoBusiness)

• 3D Pilot Topografie

• CityGML

• Land-in-Kaart

• WhoBuilt

• Augmented Reality

• VirtuoCity

• LandXplorer (Autodesk)

• Google Earth

• CAD-GIS integratie (Autodesk,

ESRI, Bentley, e.a.)

• Spatial DBMS

• OGC

• COINS,IFD, IFC

• BuildingSmart

• IMGeo c.a. (GeoNovum)

• e.a……….

Implementatie: portal

www.BIM-omgeving.nl

Wat?

Waar?

‘loketten’

Info +

format

Invoer

in BIMBIM

Wie?

Hoe?

Pilot-inrichting BIM-Omgeving

webservices

BIM

Data store

OIM

Data store

BIM server OIM server

CAD/BIM GISViewen,

configureren

Viewen,

configurerenBIM-omgeving.nl

Broker/

ETL

Collaboration tool

Wie?

• Arcadis

• BAM Infraconsult

• BIR

• CORSTENS informatie-architectuur

• CROW

• CUR Bouw & Infra/CURNET

• Deltares

• ONL Architecten

• Grontmij

• Gemeente Apeldoorn

• Gemeente Eindhoven

• Gemeente Gorinchem

• Gemeente Haarlemmermeer

• Gemeentewerken Rotterdam

• Geonovum

• GOBAR

• Kadaster

• Rijkswaterstaat

• Stabu

• Strukton Engineering

• TNO Bouw en Ondergrond

• TU Delft

• in gesprek met: VROM, ICTU, TU/e,

Ballast Nedam, e.a.

Waarom?

Informatie over ondergrondse en bovengrondse

omgeving bij ontwerp, bouw en beheer van

bouwwerken is vaak:

– onoverzichtelijk, versnipperd, onbetrouwbaar

en onvolledig

– niet afgestemd met bouwwerkinformatie

tijdsverlies, schade, kwaliteitsverlies, kosten,

onveiligheid, risico’s

Wat kan er bijvoorbeeld mis gaan?

• Ligging leidingen niet beschikbaar of niet kloppend

• Planinformatie niet beschikbaar

• Mutaties in terrein niet gesignaleerd

• Informatie niet als objecten beschikbaar, laat staan 3D-objecten

• Verschil in formaten (CAD-GIS); Verschil in geometrietypen (punt,

lijn, vlak, boog, enz.)(Verschillen in SYNTAX)

• Verschil in definities, begrippen en termen (‘Bouwwerk’, ‘Gebouw’,

‘Pand’’Verblijfsobject’‘Building’ ‘Leiding’, enz.)(verschillen in

SEMANTIEK)

• Dubbele gegevensopslag en – bijhouding

• Enz…………..enz………..

Ambitie BIM-Omgeving op langere termijn:

• Verkrijgen van betrouwbare omgevingsinformatie voor het

bouwproces

• Actualisering van omgevingsinformatie vanuit het bouwproces

BIMBouwwerk

Informatie

Model

OIMOmgevings

Informatie

Model

As is (as built)

As planned

As is

As planned

Acties

BIMBouwwerk

Informatie

Model

OIMOmgevings

Informatie

Model

As is (as built)

As planned

As is

As planned

In kaart brengen

en ordenen

omgevingsinformatie

Ontwikkelen services

Aanpassen BIM

Specificerende

T1

Bouwwerk-

regisseur

VISI-standaard

Management communicatie

Besluiten nemen

Building

Information

model

COINS-standaard

Bouwwerk communicatie

Delen van bouwwerkinformatie

ETIM, Cheobs, IFD

Objectbibliotheken

Classificatie en typebeschrijvingen

Productcatalogi

Producent- en groothandelsinformatie

Kader vanuit de bouw

Toekomstbeeld

Belang-hebbende

Bouwwerkleverende

Ondersteunende afsprakenstelsels

• IFC: Industry Foundation Classes (uitwisseling 3D info)

• IFD Library: International Framework for Dictionaries (basis BIM)

• ETIM: Elektrotechnisch Informatiemodel (Uneto-VNI)

• Cheobs: objecten en processen in de GWW sector

Kader Omgevingsinformatie

• Nationale en internationale GII

• INSPIRE

• Basismodel Geo-informatie (NEN 3610)

• GIDEON

• NUP Betere dienstverlening en e-overheid

• Elektronische dienstverlening

• Stelsel van basisregistraties

• Aanpalend:

• Wion Kabels- en leidingeninformatie

• Wabo Omgevingsvergunning

• Wro digitale bestemmingsplannen

• Integratie CAD-GIS

• Virtuele stad

• OGC/CityGML

INSPIRE

• Europese richtlijn voor uitwisseling van geo-informatie

• Met name gericht op milieu

• Harmonisatie, specificatie en beschikbaarstelling van 34 thema’s

• Implementatie in Nederland door Geonovum

Basismodel Geo-informatie

Stelsel van Basisregistraties

KvK

Ruimtelijk object

BRA

Persoon

GBA NHR

BGR

Woonplaats

BRK

BGT

BRT

Kleinschalig

Geo-object

INA

AON

AON

BSN

FINBSN

BRIBRV

BSN

FIN

LUID

FINBSNBSN

RNI

Niet

Ingezetene

BRO

“Ondergrond”

Voertuig

IngezeteneNiet

Natuurlijk

persoon

Vestiging

Inkomen

Openbare

ruimte

Nummer-aanduiding

Adresseerbaar object

Standplaats,

Ligplaats

Verblijfs-

object

Pand

Natuurlijk persoon

RechtZakelijk

Lijnelement

Onroerende zaak

Leidingnetwerk

Perceel

Appartements

recht

Grootschalig

objecttopografisch

Maatschappelijkeactiviteit

Onderneming

verbandDienst

UitkeringLoon

woz

Woz-object

Woz-waardeIs belangheb-

bende van

Maakt

onderdeel

uit van

Maakt

onderdeel

uit van

BAG

Basisregistraties relateren aan BIM

BAG

BIM

kadaster

gemeente

KvK

RBD

UWV

provincie

ministerie

overig: 1600

burger

bedrijf

Servicebussen

GBA

handelsreg

Gebouwen

Kadaster

Topografie

Adressen

Kentekens

Polisadm

Inkomen

etc.

www.overheid.nl

Contactcentrum Overheid

Overheidstransactiepoort

Elektronische overheid

CityGML

• Open standaard voor 3D Stedelijke modellen

• Informatiemodel voor de representatie van 3D objecten

• Betreft geometrie, topologie, semantiek en visualisatie

• Applicatieschema van GML3

• 5 detailniveaus.

Wabo (Omgevingsvergunning)

Drie voorlopige conclusies (stellingen)

1. Plaats en belang overheid in BIM-ontwikkeling is onderbelicht.

2. Ontwikkeling van 3D Omgevingsinformatie dient met kracht ter hand

te worden genomen.

3. Stroomlijning uitwisseling omgevingsinfo – bouwwerkinfo is typisch

geval van win-win