Presentatie medewerkers evaluatieonderzoek Integrale JGZ regio Utrecht West
Bijlage A. Interviewschema JGZ - Suzanne DoolaardJeugdgezondheidzorg voor kinderen van 9 tot 18 jaar...
Transcript of Bijlage A. Interviewschema JGZ - Suzanne DoolaardJeugdgezondheidzorg voor kinderen van 9 tot 18 jaar...
6
Bijlage A. Interviewschema JGZ
Geïnterviewde:
Functie:
Contactgegevens:
Toestemmingsformulier ingevuld: Ja / Nee
Datum: …-…- 20…
Begin- en eindtijd: … : … tot … : …
Locatie:
INLEIDING
Om mijn opleiding Sport & Bewegen af te ronden moet ik een afstudeerstage van twintig weken lopen.
Tijdens deze stage moet ik een onderzoek uitvoeren. Dit onderzoek doe ik voor de GGD
Kennemerland. Ik ga kwalitatief onderzoek doen naar de verwijsmogelijkheden voor de
Jeugdgezondheidzorg voor kinderen van 9 tot 18 jaar met (dreigend) overgewicht binnen de
gemeente Velsen. Om dit te onderzoeken moet er in kaart gebracht worden of de JGZ op de hoogte is
van de aangeboden beweegactiviteiten in de gemeente Velsen. Wat er gedaan wordt met deze
informatie en wat eventuele belemmeringen hierin zijn. Aangezien uw functie betrekking heeft op dit
onderwerp, wil ik dit interview bij u afnemen. Het interview zal ongeveer 30 minuten duren.
Vindt u het goed als het interview wordt opgenomen? En wilt u het toestemmingsformulier
ondertekenen?
ALGEMEEN
1. Kunt u iets vertellen over uw functie?
2. Hoelang bent u werkzaam voor de JGZ in de gemeente Velsen?
BEKENDHEID AANBOD
3. Wat is uw aanpak bij een kind met overgewicht?
4. Wat adviseert u een kind met overgewicht?
5. Verwijst u een kind met overgewicht door naar een beweegactiviteit?
a. Waar verwijst u zoal naar door?
b. Verwijst u wel eens door naar de huisarts?
6. Hoe komt u aan de kennis met betrekking tot het beweegaanbod in de gemeente?
a. Is deze informatie alleen bij u bekend of wordt dit binnen het team gedeeld?
7. Hoe word deze informatie bewaard?
8. Hoe wordt dit up to date gehouden?
9. Wat weet u inhoudelijk van de activiteiten?
a. Specifieke kennis/ervaring van de aanbieder
7
b. Specifieke sport/sportvereniging
c. Hoe komt u dit te weten?
10. Wat mist er volgens u in het huidige aanbod aan beweegactiviteiten?
a. Waar is behoefte aan?
b. Wat zijn kansen voor het aanbod?
c. Specifieke wijken?
BELEMMERINGEN
11. Wat zijn voor u eventuele belemmeringen binnen de manier van doorwijzen?
a. Waarom zijn dit belemmeringen?
b. Hoe kan dit voorkomen of opgelost worden?
EVALUATIE
12. Kijkt of vraagt u na of de kinderen daadwerkelijk van de doorverwijzing gebruik maken?
a. Hoe wordt dit gedaan?
b. Zo niet, wat wordt er dan gedaan?
c. Is dit volgens u een goede werkwijze?
AFSLUITING
13. Wilt u nog iets toevoegen aan het interview?
14. Ben ik volgens u nog iets vergeten met betrekking tot het onderwerp?
Hartelijk bedankt voor uw tijd!
Ter controle zal ik een samenvatting van het interview sturen. Zou u die dan willen controleren en dan
met akkoord of eventuele aanpassingen terug sturen?
8
Bijlage B. Contactpersonenlijst JGZ
Beschrijving organisatie
JGZ
De jeugdgezondheidszorg (JGZ) heeft als doel het bevorderen, beschermen en beveiligen van de
gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugdigen van 0- 19 jaar. Dit wordt
zowel op individueel als op populatieniveau gedaan.
- De JGZ volgt de lichamelijke, psychische, sociale en cognitieve ontwikkeling van de jeugd.
- De JGZ geeft informatie en advies aan ouders en kinderen over een gezonde ontwikkeling.
- De JGZ signaleert vroegtijdig mogelijke gezondheidsproblemen zoals groeistoornissen,
overgewicht en psychosociale problemen.
- De JGZ biedt waar nodig adequate advisering, ondersteuning of doorverwijzing.
Ook heeft de JGZ een signalerende en ondersteunende functie op het gebied van opvoeding.
- De JGZ geeft aan ouders van jonge kinderen advies over opvoeding (veiligheid in de
privésfeer, niet willen eten etc.), het stimuleren van de taalontwikkeling en een gezonde
leefstijl (voeding en meeroken).
De JGZ besteedt in consulten aan 10 jarigen en ouder aandacht aan bewegen, voeding, roken,
alcohol of seksueel gedrag (Hamberg-van Reenen & Meijer, 2014).
Bedrijf/Organisatie Functie Status
GGD Kennemerland/
JGZ
Jeugd verpleegkundige
4-19
Interview afgenomen op
10-10-2014, member-
checking gedaan
GGD Kennemerland/
JGZ
Jeugd verpleegkundige
4-19
Interview afgenomen op
10-10-2014, member-
checking gedaan
GGD Kennemerland/
JGZ
Doktersassistente 4-19 Interview afgenomen op
30-10-2014, member-
checking gedaan
GGD Kennemerland/
JGZ
Doktersassistente 4-19 Interview afgenomen op
30-10-2014, member-
checking gedaan
GGD Kennemerland/
JGZ
Jeugd arts 4-19 Interview op 17-11-2014,
member checking
gedaan
GGD Kennemerland/
JGZ
Jeugd verpleegkundige
4-19
Interview op 27-11-2014,
member checking
gedaan
9
Bijlage C. Uitgetypte interviews JGZ
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Verpleegkundige
Datum: 10 Oktober 2014
Duur interview: 17:31
Onderzoeker: Nou, ik zal eerst even inleiden over mijn opleiding. Uhm. Ik doe dus de opleiding sport
en bewegen en uhm daarvoor moet ik nu een afstudeeronderzoek doen en dat doe ik bij de GGD
Kennemerland. Uhm, vanuit de GGD is de vraag ontstaan naar de verwijsmogelijkheden van de JGZ
uhm in de gemeente Velsen. En dan de verwijsmogelijkheden voor kinderen met overgewicht.
JGZ 1: Uhuh
Onderzoeker: Vooral en ik richt me dan op kinderen van 9 tot 18 jaar. Uhm, nou daarom uhm, heb ik
je gevraagd om mee te werken aan dit onderzoek om uhm de JGZ uhm naja wat jullie doen en uhm
en hoe jullie werken en wat jullie al weten van het beweegaanbod een beetje te achterhalen. Uhm,
nou het interview zal ongeveer een half uur duren. Uhm, en dat was de inleiding.
JGZ 1: Ja, prima
Onderzoeker: Uhm, Nou kunt u misschien wat vertellen over uzelf?
JGZ 1: Uhm, sinds maart hier werkzaam als jeugdverpleegkundige, 4 tot 19 jaar doe ik. Uhm, maart
eigenlijk gestart tot juni het laatste stukje van het vorig schooljaar om even hier bij te helpen voor alle
scholen die nog niet gedaan werden.
Onderzoeker: Uhuh
JGZ 1: En dit jaar ben ik echt voor uh alleen de 16 jarige contactmomenten. Dat is dit jaar gestart.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: En daar ga ik echt alle collega’s meehelpen omdat je dat met ze tweeën moet doen. Dus
eigenlijk ben ik echt als buddy dan aan het helpen alleen voor de 16 jarige contactmomenten en de
spreekuren die daaruit voortvloeien.
Onderzoeker: Oke. Uhm, dus sinds maart zei u he, bent u dan uhm..
JGZ 1: Ja
Onderzoeker: Uhm, oke, en dat is ook de gemeente Velsen dan, echt voor deze regio.
JGZ 1: Ja.. En ik help ook in Haarlem, dat is een beetje, maar voornamelijk zit ik hier dat is de
bedoeling.
Onderzoeker: Ja, ja dat is voor mij het meest zinvol.
JGZ 1: Ja
Onderzoeker: Uhm.., ja wat is jullie aanpak bij als je een kind met overgewicht krijgt op spreekuur?
JGZ 1: Uhm, nou dat ligt ook inderdaad aan het stukje welke leeftijd je hier hebt. Uhm, je hebt
gesprekken met ouders erbij dus bij de jongere kinderen. Je gaat kijken hoe is hun voedingspatroon,
eet patroon, hoe is hun bewegingspatroon en daarnaast zijn is inderdaad zijn ze al onder behandeling
of is dit al een langer voortvloeiend probleem of is dit iets wat eigenlijk net gaat stijgen. Wat zijn de
achterliggende gedachten erbij, is het door stress of zit het kind niet lekker in z’n vel. En waarna wij
inderdaad nog wat informatie meegeven van uhm welke voedingsstoffen of voeding uh veel suikers
bevatten.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: En inderdaad stukje de groeicurve laten zien omdat je het dan visueel krijgt voor de kinderen
en ouders om te zien uh waar ze staan op dat moment met hun lengte en gewicht.
Onderzoeker: Ja, oke
Onderzoeker: Uhm, ja je zegt dat je advies geeft dus over uh voeding.
JGZ 1: Uhuh
Onderzoeker: En dat soort dingen. Doen jullie dat ook gericht op bewegen?
10
JGZ 1: Ja, ook inderdaad een stukje beweging uh sporten ze, bewegen ze, hoe gaan ze naar school,
wat doen ze na schooltijd.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: Gamen of buitenspelen, dat soort dingen een beetje benoemen van naja wat doen ze zelf al,
waarin kunnen ze een stukje verbetering doen en dat natuurlijk echt omdat je een doelgroep hebt van
4 tot 19 jaar is dat natuurlijk echt afhankelijk van wat voor soort kinderen heb je voor je.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: Bij de 4 jarige adviseer je natuurlijk meer op speelse wijze en de ouders dat meer buiten gaan
spelen. Maarja de pubers heb je daarin natuurlijk heel ander stukje voorlichting die je geeft.
Onderzoeker: Ja. Uhm. Ik richt me dan natuurlijk op kinderen van 9 tot 18 jaar. Dus, in die groep uhm
verwijzen jullie een kind ook wel eens door naar een beweegactiviteit?
JGZ 1: Ja, soms naar een diëtist verwijzen we ze door. Als je toch weet dat ze een stukje extra
begeleiding nodig hebben wat wij geven. En anders verwijzen wij door naar Fit For Free en Kids 1, 2
move.
Onderzoeker: Oke
JGZ 1: ….. (pakt folders)
Onderzoeker: Oja
JGZ 1: Dat zijn de twee die wij dus een beetje ook voor de iets jongere dan omdat je dan met je
familie doet. Dit is een stukje waar we het meeste eigenlijk naar toe verwijzen.
Onderzoeker: Oke, Kids 1, 2 move.
JGZ 1: Dat is echt al natuurlijk als uh je hebt natuurlijk ook wel kinderen die gewoon überhaupt niet
sporten dat je ze eerst daar naar toe laat bewegen van naja zoek een sport uit. Wat vind je leuk om te
doen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: En natuurlijk soms is het een stukje dagelijkse handelingen anders aanpakken is natuurlijk ook
weer meer bewegen.
Onderzoeker: Ja zeker.
JGZ 1: Vooral als je met een oudere naar school gaat dat je ouders ook bewust maakt naja van laat
ze lekker fietsen of ga, dat ze dingen meer doen ‘s avonds, even een stukje lopen buiten, daarin kan
je natuurlijk ook al heel veel onderscheppen aan problemen, dan dat je ze gelijk moet doorverwijzen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: Maar als het echt nodig is dan uh wijzen we daar inderdaad heen.
Onderzoeker: Ja, dus er wordt niet standaard doorverwijzen? Het is dus eerst gewoon kijken wat het
kind al uh doet zelf, en of dat genoeg is?
JGZ 1: Ja, we verwijzen niet inderdaad gelijk door naar, eerst inderdaad kijken we naar de levensstijl
eromheen kan je daar nog wat op aan passen. Vaak komt er dan nog een vervolg gesprek, uh naja
ligt aan hoe groot de problematiek is of een half jaar dat je kan zien dat de groei beter gaat, dat de
lengte beter gaat. Of je inderdaad dat je ze na drie maanden al laat terugkomen omdat het toch wel
extreem is en dat je dan wil kijken hoe gaat het dan na drie maanden. Soms is zo’n gesprek,
spreekuur die wij hebben al dat je ze toch wel weer bewust maakt.
Onderzoeker: Ja precies.
JGZ 1: Waardoor hun leefstijl anders gaat worden.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: En als je ziet dat dat niet werkt inderdaad ja of de diëtist of deze beweging programma’s.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: Uhm, verwijs je ook wel eens door naar de huisarts?
JGZ 1: Jaha, want die moeten verwijs briefen schrijven voor ons.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: Dus tenzij bij ons de schoolarts het al doet. Maar dat is dan als de problematiek wat groter is
dat de schoolarts inderdaad verwijst maar inderdaad als je naar een diëtist, verwijzen wij wel door
naar een diëtist of geven wij aan deze diëtist werken wij mee of we geven er vaak twee aan want we
11
mogen niet één specifieke aanwijzen.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: En dan moeten ze toch via de huisarts even een verwijsbrief halen.
Onderzoeker: Oke. Ja.
Onderzoeker: Uhm.. Ja. Hoe komen jullie aan de kennis uhm m.b.t. het beweegaanbod? Want je zegt
nu dat je Kids 1, 2 Move en Family Fit hebt.
JGZ 1: Ja, het komt vanuit Hoofddorp, krijgen wij veel informatie uh welk netwerk je om ons heen
hebt. En uiteindelijk is na, ik ben natuurlijk hier in maart gestart maar wordt je netwerk hier op den
duur opgebouwd dat is iets wat al jaren is opgebouwd.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: En nou heb ik toevallig in de zomer allemaal weer in ons netwerk gekeken wat bestaat er nog,
wat is er nog voor ons van toepassing. En we hebben nieuwe folders aangevraagd, nieuwe contacten
gedaan, en zo krijg je wel weer nieuwe van ooh, je hebt hier nog een diëtist, misschien kunnen we
daar nog wat mee of we hebben hier nog een bewegingsprogramma.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: Maar vaak dat we vanuit Hoofddorp ons Hoofdkantoor dan wel mail krijgen van uh naja Fit For
Free doet nog wat of family zit nu ook in jullie locatie dus kijk daar nog even naar.
Onderzoeker: Oke. Want jullie hoofdkantoor zit in…
JGZ 1: Ja, Hoofddorp, Spaarnepoort daar zit ons hoofdkantoor.
Onderzoeker: Ja, dus die. Dus die uhm zijn daar mee bezig. Dus ik neem aan dat dat dan ook uh
gewoon in het hele team bekend is, dus niet dat het individueel is dat de één verwijst daar naar door
en uh.
JGZ 1: Nee wij hebben eigenlijk allemaal wel hetzelfde hier en als er dan wat aangepast is dan wordt
het naar elkaar toe gemaild ons netwerkprogramma. En ons netwerk lijstje met wie, we, wat, waar
kunnen bereiken, maar eigenlijk is dat nu al jaren lang een beetje hetzelfde.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: En je weet wel waar je doe goeie ervaringen mee hebt en dat is natuurlijk, ik woon hier niet zelf
in de buurt maar de mensen die hier wel in de buurt wonen weten daardoor ook wat meer van het
netwerk.
Onderzoeker: Ja. Oke
Onderzoeker: Uhm. Hoe wordt deze informatie bewaard? Je zegt dat het uit het hoofdkantoor komt
zeg maar, maar is er een document waar alles in staat of uh zijn het echt folders.
JGZ 1: Folders is nu die wij dan krijgen dus dat is wat ik allemaal recentelijk heb opgevraagd. Zodat
we weer allemaal up to date folders, gegevens en informatie hebben. En dat is meer dat ik kijk van
wat hebben wij hier en wat is er in ons netwerk die heb ik allemaal gewoon aangeschreven en
daardoor hebben we heleboel nieuwe folders gekregen.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: En vanuit Hoofddorp krijgen we inderdaad informatie van die website is weer gestart of kijk
daar nog even naar.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: Dat is ook meer dat je jezelf als je het zelf wat vind, als wij informatie vinden dat wij dat ook
doorsturen naar collega’s en naar Hoofddorp, zodat het vanuit daar weer verspreid wordt onder de
rest inderdaad.
Onderzoeker: Ja oke, dus vanuit Hoofddorp wordt het ook up to date gehouden die kijken wat uh of er
iets gestopt is of dat er nieuwe dingen bij gekomen zijn
JGZ 1: Ja veel wel maar is het ook voornamelijk voor je team afhankelijk en dat is dus wat ik nu in de
zomer heb gedaan van wat is nog van toepassing bij ons en waar kunnen wij ons aanbod in vergroten
en kijken of dat nog haalbaar is.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 1: Dat is een beetje ook team afhankelijk. We onderhouden natuurlijk de contacten want we
12
spreken zelf ook af en toe ook wel dat soort programma’s of die mensen daar gewoon.
Onderzoeker: Ja, ja, ja. Oke.
Onderzoeker: Uhm, wat weet je inhoudelijk van de activiteiten waar naar doorverwezen wordt?
Hebben jullie echt specifieke uh wat de kennis is van die aanbieder, en wat voor sport er gedaan
wordt zeg maar?
JGZ 1: Nee…. (kijkt in de folder). Ik weet dat deze inderdaad heel uitgebreid is, maar dat is natuurlijk
omdat het met de familie is.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: En dit … (kijkt in de folder) Leest voor uit de folder: Alle voorlichtingen trainingen worden
georganiseerd in praktijkruimte door gekwalificeerde sporttrainers of fysiotherapeuten. Dat is ook echt
per individu wordt er gekeken van wat is er nodig en wat is haalbaar. Het is natuurlijk ook echt meer
fysiotherapeutisch.
Onderzoeker: Ja, ja.
JGZ 1: Daar kan ik nu nog niet zoveel over vertellen.
Onderzoeker: Nee, oke.
Onderzoeker: Die informatie die je krijgt haal je dus voornamelijk gewoon uit de folder.
JGZ 1: Ja, of we bellen ze of via de mail contact.
Onderzoeker: Ja, oke.
JGZ 1: Soms komen ze hier ook wel eens heen hoor als ze een tijdje niks van ons horen willen ze zelf
natuurlijk ook weer promoten, komen ze ook langs.
Onderzoeker: Oke.
Onderzoeker: Uhmm, Denk je dat er iets mist in het huidige aanbod en dan echt binnen de gemeente
Velsen voor beweegactiviteiten, en dan ook voornamelijk gericht op kinderen met overgewicht?
JGZ 1: …(Denkt na)… Ja ik denk sowieso omdat je ook hier in deze gemeente mensen met minder
budget.
Onderzoeker: Uhuh
JGZ 1: Dat daar inderdaad nog wat meer kan zijn. Gewoon iets wat uit de overheid of gemeente wordt
bekostigd.
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: Er zijn natuurlijk ook heel veel kinderen die niet sporten omdat het niet betaalbaar is en je hebt
natuurlijk daarin wel programma’s, zoals deze is bijvoorbeeld maar dertig euro per maand. Maar het is
wel dertig euro in de maand. Je hebt wel programma’s waarin het dan een deel word vergoed door de
gemeente maar dat is natuurlijk ook net wat heeft de gemeente dat jaar te beschikking.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: Ik denk dat je daar nog wel wat winst uit zou kunnen halen. Maarja dat is natuurlijk vanuit de
gemeente dat is niet iets wat wij kunnen.
Onderzoeker: Ja, en merk je dat er uh echt specifieke wijken zijn waar om, jullie werken dan vanuit
IJmuiden maar de gemeente Velsen is eigenlijk hartstikke groot, uhm merk je dan ook dat er bepaalde
wijken niks is er waardoor de afstand te groot wordt dat kinderen niet gaan bijvoorbeeld.
JGZ 1: Ik denk dat dat wel mee valt. Opzich is dat per gemeente wel is er wel altijd wat te doen.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: De aanbod is wel goed.
Onderzoeker: Ja, oke. Oke dus je zegt dat er wel het een en ander uhm te halen valt maar dat er wel
op veel plekken al wat aangeboden wordt en uh dat jullie echt vanuit Hoofddorp alle informatie over
het beweegaanbod doorkrijgen. En ook vanuit daar up to date gehouden wordt en dat ook nog een
beetje op team niveau doet.
JGZ 1: Ja, want veelal is het als zo’n bedrijf gaat starten schrijven ze de GGD Kennemerland aan en
ja dat komt natuurlijk in Hoofddorp aan. En daar krijgen wij heel vaak informatie, in nieuwsbrieven of
informatiefolders via de mail van, hey dat is gestart kijk daar is naar. En dat wij dat dan wel weer in
ons netwerk kunnen opnemen. Je blijft toch wel altijd een beetje aan je oude netwerk zitten omdat je
13
weet dat je daar goeie resultaten mee haalt.
Onderzoeker: Ja, want doen jullie veel dingen met uhm, er wordt dan bijvoorbeeld een loop of
evenementen georganiseerd die maar voor één keer worden georganiseerd, of één keer per jaar, uh
dat soort dingen zeg maar daar kan een kind dan wel naar toe werken of aan meedoen inderdaad
maar dat is dan één dag actief bijvoorbeeld.
JGZ 1: Ja, ik denk eigenlijk dat we daar niet heel veel mee doen. Toevallig wel dat we die sport
schoolpas hebben.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 1: …(pakt folder)… JeugdSportPas…. Maar dat is meer voor de basisschool leerlingen.
Onderzoeker: Jaa
JGZ 1: En dat is natuurlijk ook wel weer heel gunstig want vanuit daar kunnen ze wel weer veel
sporten proberen op leuke prijzen en dat is natuurlijk wel wat de gemeente doet maar dat is meer
inderdaad niet het doel wat jij neemt van 9 tot 18 jaar. Een stukje.
Onderzoeker: Ja, inderdaad dan wel mee kennis maken.
JGZ 1: Ja dat is inderdaad wel wat de gemeente heel goed doet hier vind ik dat stukje aanbieden.
Onderzoeker: Maar dan is het eigenlijk het Voortgezet Onderwijs er al weer buiten.
JGZ 1: Ja daar stopt het dan een beetje terwijl je dat juist de kinderen zijn in de puberteit en minder
gaan bewegen een ander eet en leefstijl gaan creëren.
Onderzoeker: Ja, en waarschijnlijk niet meer buitenspelen.
JGZ 1: Nee, precies dat hebben kinderen natuurlijk daarin gewoon voordeel die komen gewoon buiten
en bewegen daarmee.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: Uhmm, en wat betreft doorverwijzen zie je daar nog uhm belemmeringen in? Van ja..
JGZ 1: Hoe het sneller of hoe het beter kan?
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: .. (denkt na) .. Nou voor wat ik nu aan doorverwijzingen doe gaat eigenlijk wel en het is
natuurlijk ook echt aan ouders zelf of zij het willen dus ik geef dan inderdaad wel folders mee en ik
verwijs door of geef de informatie en een stukje natuurlijk als de arts er is, ga ik die de arts, de
doorverwijsbrief of inderdaad via de huisarts, maar dan ligt verder de regie bij de ouders of bij het kind
zelf dus daarin in kan ik niet zien of het echt goed gaat natuurlijk. Je roept ze daarna nog wel weer
een keer op maarja.
Onderzoeker: Ja, ja
JGZ 1: Er ligt natuurlijk een stukje eigen verantwoording bij hun zelf.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: Uhm, nou je gaf het al een beetje aan maar kijken jullie ook of de kinderen
daadwerkelijk uhm van die doorverwijzing gebruik hebben gemaakt of ze echt naar dat uh naar die
fysiotherapeut of wat dan ook zijn geweest?
JGZ 1: Ja, eigenlijk zie je ze vervolgens of nog een half jaar of jaar later weer terug, dan roepen we ze
wel nog een keer op en dan kan je natuurlijk wel zien maken ze er gebruik van. Of niet en we hebben
ook wel eens dat we kinderen doorverwijzen die er verder niks mee doen en dan bel je er nog wel
achteraan, oja dat moeten we dan nog doen.
Onderzoeker: Ja, ja, want jullie krijgen wel door of het kind geweest is bijvoorbeeld?
JGZ 1: Nee, dat niet dus dat is wel een, en daarom roepen wij ze altijd nog zelf op, hoe gaat het nu en
heb je er gebruik van gemaakt en dan hoor je van niet nja blijkt dus dat het wel nog nodig is dan
verwijs je ze nog een keer door en dan hou je toch, of je houd nog telefonisch contact met ze je houdt
ze wel daarin in de gaten. Het ligt er ook aan inderdaad zijn pubers of zijn het jongere kinderen. Als de
ouders het echt niet willen..
Onderzoeker: Ja
JGZ 1: Soms moeten wij wel vanuit het belang van het kind denken dat dat het echt nodig is ja dan uh
let je er toch wat meer op. Ga je er wat meer op in en meer mee door. Ja als een puber uiteindelijk na
14
2,3 keer zegt nee, ja dan laat je het wat sneller los.
Onderzoeker: Ja.
Onderzoeker: Uhm, ja denk je dat het dan ook een goeie en nuttige manier is om, of dat er iets
verbeterd zou kunnen worden waardoor het beter na te gaan is of kinderen geweest zijn?
JGZ 1: Ja als jij vanuit deze (wijst naar folder), waar wij ze heen zouden sturen dat je zelf eigenlijk
alweer iets krijgt te horen, terug te horen hoe het gaat. Dat zou natuurlijk, net iets wat de huisarts, die
krijgt ook alle informatie.
Onderzoeker: Ja dat de sportaanbieder zelf uhmm…
JGZ 1: Ja een stukje even laat weten na die en die is bij ons ingeschreven en wij gaan daarmee
verder aan de gang, dan weten wij dat ook. Maar eigenlijk weet je dat natuurlijk niet, want dan dat wij
er zelf achteraangaan. Dat zou je natuurlijk als je een stukje terug koppeling krijgt, dan zou je
natuurlijk ook wel weer een andere samenwerking hebben denk ik.
Onderzoeker: Jaa, ja. Okee.
Onderzoeker: Uhm, nou dat was het eigenlijk uhm, wil je nog iets toevoegen aan het interview?
JGZ 1: Nee het was eigenlijk wel duidelijk denk ik.
Onderzoeker: Ja?
JGZ 1: Ik hoop dat jij er wat mee kan, met onze gegevens en..
Onderzoeker: Jaa, ik hoop het ook. Uhm denk je dat ik nog iets vergeten ben met betrekking tot het
onderwerp wat je denkt dat wel belangrijk is?
JGZ 1: Uhmm, nee het was eigenlijk wel uitgebreid.
Onderzoeker: Oke, nou heel erg bedankt in ieder geval.
JGZ 1: Graag gedaan.
Onderzoeker: Uhmm ik zal over ongeveer 2 á 3 dagen, zal na het weekend zijn zal ik het helemaal uit
werken ga ik hem helemaal uitschrijven en daar maak ik dan een samenvatting van en dan wil ik
vragen of ik die naar je toe mag sturen en dan even kort kan doorlezen om te controleren of het echt
klopt wat jij gezegd hebt zeg maar?
JGZ 1: En dan met akkoord terug sturen?
Onderzoeker: Ja graag.
JGZ 1: Jaa!
Onderzoeker: Oke dankjewel!
JGZ 1: Mooi
15
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Verpleegkundige
Datum: 10 Oktober 2014
Duur interview: 17:38
Onderzoeker: Nou, de reden van het interview is omdat ik nu voor de GGD Kennemerland en
afstudeerstage doe. En die uh daarvoor doe ik een onderzoek. Ik ga kwalitatief onderzoek doen dus
dat houdt in met interviews. Uhm ik ga onderzoek doen naar verwijsmogelijkheden voor de JGZ uhm
voor kinderen van 9 tot 18 jaar die overgewicht hebben of dreigend overgewicht hebben. En dan puur
binnen de gemeente Velsen. Dus dat is ook de reden dat ik uh met u dit interview wil doen omdat u
daarin werkzaam bent.
JGZ 2: Zeg gewoon jij hoor.
Onderzoeker: Oke, uhm. Nou daar gaan we het dan even over hebben en het interview zal ongeveer
een klein half uurtje duren.
Onderzoeker: Uhm, nou kunt u misschien vertellen wie u bent? Om mee te beginnen.
JGZ 2: Ik uh ben schoolverpleegkundige ik heb uh hier vorige jaar een soort van een uhm plaatselijke
ja tijdelijke plek was dit voor mij en dit school is dat pas een vaste plek geworden. Nu een beetje dat ik
me echt aan het verdiepen ben in de verwijzingen enzo omdat ja dacht ik kwam uit Haarlem dat was
toch een andere verwijsmogelijkheid dus daarom ben ik niet helemaal goeie informant. Maar Inez
heeft hier al honderd jaar gewerkt dus die weet echt helemaal hoe en wat.
Onderzoeker: Ja, okee.
Onderzoeker: Uhm, wat houdt uw functie precies in? U functie.
JGZ 2: uhm, ik volg kinderen van 4 tot uh 23 en uhm die zien we op vaste contactmomenten dan
screenen we kinderen uhm d.m.v. op de basisschool een vragenlijst die door ouders ingevuld wordt en
afhankelijk van de uitkomst plus het wegen meten worden ze eventueel opgeroepen indien nodig.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En bij de middelbare scholieren in de tweede klas gewogen en gemeten en in de vierde klas is
het alleen een vragenlijst met een gesprek. Alle twee zijn met gesprekken En uhm dus ja met het
wegen en meten komt er toch het een en ander boven.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: En hoelang ben je werkzaam puur gemeente Velsen?
JGZ 2: Dit jaar officieel, vorig jaar als oproep, of ja tenminste ik kwam van een andere locatie.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En uh ik wilde daar weg en toen ben ik hier voor ziekteverzuim en ik ben gebleven.
Onderzoeker: Okee.
Onderzoeker: Uhm, nou als er een kind komt met overgewicht op uh spreekuur wat is jullie aanpak of
jou aanpak?
JGZ 2: Ik wou net zeggen het is een beetje mijn aanpak want ze zijn het er niet helemaal mee eens.
Onderzoeker: Okee
JGZ 2: Maar ik, ja ik geloof er in dat eh uhm mijn aanpak is om eerst te laten zien waarom ik een kind
uitnodig en uhm en dan, probleem ik het te normaliseren zoveel mogelijk. En eh dan ga ik met ze een
dieet doornemen. Dan zeg ik joh waar kan je op bezuinigen en dan gaan we dat menu een beetje
bekijken en dan ga ik vragen van val je meer op chips of meer op uh snoep wat heeft je voorkeur. En
eh wat voor frisdrank en eh ga je eigenlijk het menu bekijken en dat is altijd erg spannend want er
komt toch hele aparte dingen uit en daarna ga ik ze wegen en dan zeg ik van nou dit en dat En
hoeveel doe je sport, want eh vooral de kinderen die boven het gemiddelde zitten met hun gewicht.
Sommige kinderen zijn dat al van baby af aan he en dan kunnen ze al hoger zitten.
Onderzoeker: Ja, ja
JGZ 2: Dan denk ik van ja dan kan ik daar aan gaan vroeten en moeilijk doen maar als ze met de lijn
meegaan maakt het mij niet uit.
16
Onderzoeker: Ja, ja
JGZ 2: Maar als ze omhoog gaan dan vind ik het een item dat ik er wel wat mee wil doen en uh en dat
probeer ik ze inzichtelijk te maken. Van he je bouw is zo en je gaat met het lijntje mee en de
mannequins zitten altijd op het onderste lijntje dus ja dat hoef je nooit te worden en ga je niet worden.
Maar juist de kinderen die steviger gebouwd zijn die moeten extra sporten die moeten extra bewegen
en uitkijken met suikers en vetten.
Onderzoeker: Jaa, okee
Onderzoeker: Uhm, dat is dan ook uw advies aan dat kind?
JGZ 2: Ja daar begin, ja daar eh eh is ze moeten mede verantwoordelijk worden voor het probleem
niet dat ik het probleem alleen zie ze moeten zelf ook iets willen. En dan zeg ik ook vaak met kinderen
van joh jij wilt gewoon leuke met je vriendinnen leuke T-shirts kopen en als je veel te grote maat ben
dan moet je naar een speciale winkel, nou dat wil je toch niet.
Onderzoeker: Ja, ja
JGZ 2: Dus daar zijn we nu je gaat groeien en als we nu wat doen dan eh eh kunnen we zorgen dat jij
je gewicht netjes blijft.
Onderzoeker: Ja, okee
Onderzoeker: Uhm, en verwijst u ook specifiek door naar beweegactiviteiten?
JGZ 2: Jaa, ja. Ik doe beweegactiviteiten dat wij zo ik ik ben ontzettend op bewegen en sporten.
Onderzoeker: Jaa
JGZ 2: En eh ook als ze het niet kunnen betalen dan helpen we van hoe ze dat wel kunnen regelen bij
de gemeente en die JeugdSportPas eh die noem je heel vaak om te kijken wat je wilt.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Maar sport is bij mij het belangrijkste item van het consult.
Onderzoeker: Want eh hoe doet u dat dan als er geen geld voor is? Want JeugdSportPas is er echt
voor basisschool eeeh.
JGZ 2: Nu nog kan je bij de WMO kun vragen, als je een bijstand hebt dan eh kan je bij de WMO
ondersteuning vragen voor een bepaalde sport.
Onderzoeker: Oke, okee. Dan of ze daar heen kunnen voor financiële ondersteuning?
JGZ 2: Ja, ja
Onderzoeker: Okee
Onderzoeker: Uhm, verwijs je ook wel een door naar de huisarts?
JGZ 2: Jaaa, jaa. Als het me niet lukt eh om het gewicht dalende te krijgen of stabiel te houden dan
gebeurt er wat.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En dat gaat of naar de schoolarts toe maar dat uh ja dat ga je dan aan de andere kant als jij al
dat kind mee hebt dan eh kan jij eh printen we de groeicurve af en gewicht en dan zeg jij moet er
gewoon bloed onderzocht worden want we moeten even kijken of alles wel echt oke is.
Onderzoeker: Oke.
JGZ 2: Ja
Onderzoeker: Ja, uhm. Ja, hoe kom je aan de kennis m.b.t. het beweegaanbod puur voor de
gemeente Velsen? Dus het aanbod wat er is. Hoe weet jij dat? Hoe kom je dat te weten?
JGZ 2: Folders die we krijgen.
Onderzoeker: Oke
JGZ 2: Maar ik moet er nog is een keertje naar toe. Maar zoals ik zei ik ben nu pas dat ik denk van ik
moet die mensen leren kenen ik moet weten waar ik ze naar toe stuur.
Onderzoeker: Ja, en waar die folders vandaan komen? Dus wie er onderzoek doet naar wat er is
bijvoorbeeld?
JGZ 2: Nee, nee ik zou het niet weten. Ze liggen er.
Onderzoeker: Jaa, okee
JGZ 2: We hebben schoolartsen, Christina niet, maar die al een tijdje hier werken en eh die ja die zijn
17
daar altijd wat meer van op de hoogte. Of eh verpleegkundige die woont in Velserbroek dus eh die
hoort dan nog wel eens wat.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En ook als je van kinderen hoort dan schrijf je dat direct op en ga je kijken van wat het is.
Onderzoeker: Ja, dus het wordt binnen het team wel gedeeld. Dat je iets hoort..
JGZ 2: Ja doe regelt wat.
Onderzoeker: Ehh, hoe is er wordt die informatie bewaard? Hebben jullie een specifiek document of
iets? Iets waarvoor alle beweegaanbod waar jullie naar door kunnen verwijzen bij elkaar staat of..
JGZ 2: Nee. In die folderrek dat is een bepaald hoekje en je hebt dan toch de dingen wat je dan het
meeste doet. Ik moet zeggen dat ik het nog niet echt eh, eh die speciale programma’s gedaan heb
omdat eh dat toch eh geld kost.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En eh daar wil je ze niet al te veel op zetten. En eh dus je probeert toch naar de gewone lokale
sport dingen te sturen.
Onderzoeker: Ja, en die zitten ook in tussen die folders?
JGZ 2: Nee maar dat is gewoon ga je op voetbal ..
Onderzoeker: Oh dat is gewoon vragen van welke sport ga je beoefenen en eh.
JGZ 2: Ja.. Via JeugdSportPas kunnen ze dan een paar proeflessen doen.
Onderzoeker: Ja verder gaan ze daar dan zelf met de ouders achteraan.
JGZ 2: Ja en ik vraag ze dan zelf eigenlijk altijd terug te komen dus dan check ik even van hoe het is
gegaan met sporten en sommige hebben echt geen geld en die willen of kunnen dat echt niet regelen
en die doen dat thuis. Die hebben dan oefeningen thuis of weet ik veel wat.
Onderzoeker: Okee.
JGZ 2: Maar ehh, ik eh richt me vooral op dat ze duur sporten moeten doen. Dat ze meer dan een half
uur moeten bewegen met dat ze het er warm van krijgen enzo willen ze daar iets aan hebben.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: Uhm, weet je hoe dit aanbod, dus die folders die er wel zijn hoe dat up to date wordt
gehouden? Want er zullen ook op een gegeven momenten dingen niet meer bestaan en nieuwe
dingen bij komen.
JGZ 2: Dat is het moeilijkste
Onderzoeker: Jaha
JGZ 2: Dat is het moeilijkste, zoals JGZ 1 die heeft nu iedereen aangeschreven van de folders.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Voor nieuwe folders, maar ik moet zeggen dat ik eh merkte dat ik bij mezelf, dat eh dat eh dat
ze verouderen en dat je dan eh opeens denkt van ik heb folders nodig en dat je dan merkt dat ze niet
bestaan.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: dat wordt niet gecommuniceerd naar ons toe en dat is heel jammer.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Want eigenlijk de sporten, als ik hun was zou ik me veel meer promoten op het
consultatiebureau en de GGD om je klanten te krijgen maar dat doen ze niet.
Onderzoeker: Ja, oke jammer.
JGZ 2: Ja. Wij moeten daar achterheen. Als er iemand eh goed is dan moet je die zelf gaan bellen.
Onderzoeker: Ja, okee
Onderzoeker: Uhm, weet je inhoudelijk veel van de beweegactiviteiten waarnaar je een kind
bijvoorbeeld doorverwijst, weet je dan precies wat er aangeboden wordt, of is het gewoon binnen het
team is het bekend en verwijzen we daarheen zeg maar?
JGZ 2: Nou zoals ik al zei, doe ik eigenlijk meer naar de regulieren sportclubjes en eh ga ik samen
kijken van wat voor sport zou je leuk vinden en eh … eh ja daar ga je samen naar kijken van wat zou
jij leuk vinden. Wat is te doen voor jou waar is er grond voor.
18
Onderzoeker: Ja, maar je wijst ze dus vooral door naar de lokale dingen van voetbal en niet zozeer
naar een fysiotherapeut.
JGZ 2: Nee ik vind een fysiotherapeut vaak heel beladen plus je moet zelf betalen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En dat is vaak wat duurder.
Onderzoeker: Ja, oke.
JGZ 2: En ja dat kosten plaatje dat is waar je het meeste voor moet uitkijken.
Onderzoeker: Ja, ja. Mist er volgens jou nog iets in het beweegaanbod en dan vooral gericht op
kinderen met overgewicht?
JGZ 2: Ja, dan moet je naar die fysiotherapeut toe en die heeft dat en je hebt kids for free. Maar dat
heb ik net gehoord, maar me er nog niet in verdiept maar ik ja, wat je in haarlem had, had je, hoe
heette dat nou, had je zo’n sportschool met diëtisten met een psychologe en, had je zo’n setje en dat
vind ik nou nog steeds, eh jeugd Riagg zat daarin en dat vind ik nog steeds jammer dat dat er niet is
omdat eh bij eh overgewicht een psychische rol speelt. En te weinig kennis over voeding eh zoals nu
ook die veel te zwaar is die eet ‘s ochtends niet dan zeg ik dan wordt je juist zwaarder.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: En als je dat uitlegt hoe dat in elkaar zit dan eh je zag hem echt zo denk en van ooh dan ga ik
toch maar ontbijten.
Onderzoeker: Jaa
JGZ 2: Dan ik van ja dus zo’n koppel..
Onderzoeker: Jaa
JGZ 2: Dus niet alleen sporten want het is niet allen sporten, want ze moeten ergens een psychische
slag maken Kinderen doen iets ergens om.
Onderzoeker: Jaa
Onderzoeker: Uhm, de gemeente Velsen is natuurlijk heel groot maar zijn er nog specifieke wijken
waarin blijkt dat er eh zo’n aanbod niet dus, waardoor ze grote reisafstand krijgen bijvoorbeeld?
JGZ 2: Ja, dat weet ik nog niet.
Onderzoeker: Nee.
JGZ 2: Ik weet nog niet waar ze zitten precies.
Onderzoeker: Nee, oke.
JGZ 2: Maar je zowieso iets midden in IJmuiden moeten hebben.
Onderzoeker: Ja, maar ik doe dan de hele gemeente Velsen, en ja..
JGZ 2: Je moet eigenlijk, de kern zou ik in IJmuiden hebben.
Onderzoeker: Ja, oke.
JGZ 2: Die zou ik zeker daar hebben. Een goedkoop mogelijk iets hier in IJmuiden.
Onderzoeker: Ja, ja
Suzane: Dus wat u aangeeft is inderdaad een goedkoop mogelijk en eh dat er..
JGZ 2: Dat er mogelijkheden zijn dat de gemeente er wat over oppakt. Maar dat doen we eigenlijk nu
ook wel, maar met overgewicht weet ik het niet helemaal dat heb ik nog niet voor handen gehad.
Onderzoeker: Oke.
Onderzoeker: Ja, eh. Zijn er voor jou eventuele belemmeringen binnen de manier van dat jullie de
kinderen doorverwijzen naar een beweegactiviteit bijvoorbeeld?
JGZ 2: Je moet mensen wel eh je moet eh ze moeten wel gemotiveerd zijn om dat te gaan doen, dus
je moet dat daar dat is het stuk wat het meest belangrijk is om ze eerst warm te krijgen om iets te
gaan doen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Dus eh, dat eh elke verwijzing is ook een mogelijkheid dat ze het niet gaan doen.
Onderzoeker: Ja, want hoe probeer je dat zo eh mogelijk …?
JGZ 2: Inzichtelijk te maken wat er speelt en hoe je dat het beste kan doen. Zoveel mogelijk informatie
19
geven.
Onderzoeker: Mm, oke
Onderzoeker: Uhm, ja je zei er al wat over of er ook gekeken wordt of de kinderen daadwerkelijk
gebruik hebben gemaakt van de eh doorverwijzing die je hebt gegeven, uhm maar hoe doen jullie dit?
JGZ 2: Nou uhm, die verwijzing, ja eigenlijk wel. Dan eh als een kind komt ze zijn gescreend. Aan de
hand van de screening zeggen we he dat is aan het stijgen, en dan eh komen ze drie/vier maanden
later en je bespreekt het al en dan eh ga je kijken of dat werkt. Van goh wanneer vind je het lekker om
nog een keertje je gewicht te zien. Want hoe meer jij gaat zeggen wat ze moeten doen des te meer
haken ze af
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Dus je moet eh eigenlijk een beetje zeggen van wanneer vind je het leuk als je nog een keer
opgeroepen wordt. Eigenlijk meer om jezelf te belonen dat je afgevallen bent
Onderzoeker: Ja, ja, oke.
JGZ 2: Dus dat is een beetje half jaar/jaar.
Onderzoeker: Maar dat wordt met elk kind wordt dat afgesproken.
JGZ 2: Ja, dat doe ik.
Onderzoeker: Ja, ja. Ja het gaat ook om wat u doet.
JGZ 2: Want ik denk dat hier heel veel verschillende antwoorden uitkomen.
Onderzoeker: Ja, ja
Onderzoeker: Ja vind je dit een goede, waarschijnlijk wel, maar zou er nog op andere manier beter
geëvalueerd worden? Als ze geweest zijn?
JGZ 2: Het moet uit hun zelf komen want als je er teveel er bovenop zit des te meer eetproblemen ga
je daarna krijgen. Kinderen die gaan jojoën, gaan diëten, eigenlijk vind ik hoe meer ballast je eraan
geeft hoe meer het fout kan gaan.
Onderzoeker: Ja
JGZ 2: Dus het is heel belangrijk dat het lichtvoetig benaderd wordt.
Onderzoeker: Oke
JGZ 2: En zoeken wat daar ook achter speelt.
Onderzoeker: Ja, oke
Onderzoeker: Nou wil jij nog iets toevoegen aan het interview?
JGZ 2: Nee, nee
Onderzoeker: Of iets wat ik ben vergeten m.b.t. het onderwerp?
JGZ 2: nee, ik vind het heel belangrijk dat er eigenlijk een goede plek komt waar overgewicht op een
ja eh zo’n goedkoop mogelijke manier aangepakt kan worden Met een team, dat het een team is.
Onderzoeker: Ja, ja
JGZ 2: Waar het gezellig is, want dat is het belangrijkste dat het gezellig is. Dat kinderen het fijn
vinden om te komen. En niet waar er allemaal, vandaar dus de dikkerdjes club.
Onderzoeker: Dus wel ook gemengd?
JGZ 2: Ja, naja die formule zou je moeten bekijken. Van wat voor formule daar dan goed is waar je de
meeste mensen mee zal krijgen. Ik had eh sportschool dat ik dacht van, daar was ik in Bloemendaal
mee bezig en die wilde wel eh dat ze een zaal beschikbaar hadden en dan diëtisten en dan konden ze
één keer in de zoveel tijd met een psycholoog praten.
Onderzoeker: Ja, want merk je ook uit die kinderen naar voren komen dat ze het extra moeilijk vinden
om te gaan bewegen omdat ze, misschien door hun overgewicht langzamer zijn, of … dat soort
dingen?
JGZ 2: Jaaha
Onderzoeker: Of wat ze ook tegenhoud om te gaan?
JGZ 2: Ja, ja. En het is vervelend, want ja je het is toch veel lekkerder om ergens een taartje te halen
of chocola te halen, of eh en vooral als je ongelukkig bent dat je dan gaat eten.
Onderzoeker: Ja, ja
20
JGZ 2: En ja die zijn er genoeg
Onderzoeker: Ja, oke nou dat was het. Hartelijk bedankt!
JGZ 2: Veel succes!
21
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Doktersassistente
Datum: 30 Oktober 2014
Duur interview: 21:39
Onderzoeker: Nou, kan je misschien iets over jezelf vertellen?
JGZ 3: Ja, ik ben dan doktersassistente en ik werk 25 jaar bij de GGD. En in de loop der jaren is er
natuurlijk heel veel veranderd. Er komen steeds meer taken ook bij wel, onder anderen ook dreigend
overgewicht. En de kinderen eh screenen wij, kleuters en groep 7. En dan wordt het getraigeerd door
de verpleegkundigen of door de artsen. En wij krijgen dan de plan data en dan de controles voor
dreigend overgewicht.
Onderzoeker: Ja, oké. Ook al 25 jaar de JGZ in de gemeente Velsen?
JGZ 3: Ja.
Onderzoeker: Oké. Uhm, als er een kind met overgewicht of dreigend overgewicht op spreekuur komt
wat is dan jou aanpak?
JGZ 3: Uhm, met dreigend overgewicht, overgewicht dat doen we nog niet. Dreigend overgewicht dan
eh gaan we de lijn bekijken, er staat natuurlijk al een punt op en een punt wat op dat moment gemeten
is. En dan draai ik mijn computer om en dan laat ik dat lijntje zien. Dan ga ik ga nog een keer een
meet en weeg moment doen, dat zet ik er dan ook in. Want er zit meestal een paar maanden tussen.
En ehm ja dan ga ik uitleggen van eh hoe de lijnen in mekaar zitten. Het BMI verhaal. En dan eh
samen met de moeder en kind eh wat tips geven.
Onderzoeker: Oké, kan je iets meer vertellen over wat voor advies je dan geeft aan een kind en de
ouder?
JGZ 3: Ja, ja, ik ben eh niet al te streng. Ik ga niet helemaal uitpluizen, van als een diëtiste, wat ze dan
wel allemaal eten. Want eh ik heb het idee dat se dan ook niet altijd eerlijk zeggen wat voor snoep
momenten ze er tussendoor hebben. Dus ik eh ik vraag dan meestal van joh wat denk je zelf wat je
nog zou kunnen minderen wat je nu toch nog wel een beetje extra neemt. Nou dan zijn ze vaak best
wel eerlijk, dat ze nou ik neem best wel cola of een Fristi, of van die AA-drankjes ofzo. En daar ga ik
dan meer op in van eh probeer dat wat te minderen en neem in plaats van dat water. Ik doe heel veel
proberen met water en thee zonder suiker. En dat zeg ik dan ook altijd, kijk ik heb ook allemaal flesjes
water staan, en dan eh ja dat vind ik dan wat spontaner overkomen dan van met je vinger, je moet dit
en je moet dat. Ik heb het idee dat dat niet zo werkt.
Onderzoeker: Nee oké.
JGZ 3: En ik heb wat folders die eh geef ik dan mee. En dat staat dan in van eh wat dan eigenlijk een
kind op die leeftijd dan wel moet eten. Het aantal broodjes en fruit en enzovoort. En ik adviseer wel
gewoon echt wel een uur te spelen, buiten te zijn.
Onderzoeker: Ja
JGZ 3: Ook met slecht weer. Gewoon een pluutje, gewoon toch wel af en toe ook even de
benenwagen te gebruiken in plaats van altijd maar met de auto alles te doen. Of de fiets. Daar
probeer ik het een beetje in eerste instantie mee te doen. En dan nodig ik ze uit weer naar eh naar
een periode. Dat overleg ik ook soms drie maanden maar soms zeggen ze nou doe maar na een half
jaar of dat doe ik dan ook even in overleg want als je dat te snel doet dan eh vind ik het ook niet altijd.
Dan denken die moeders ook, moet ik dan alweer geef me even de tijd.
Onderzoeker: Ja
JGZ 3: En ehm dan is het heel leuk als je ze dan weer terug ziet op spreekuur, dat die lijn dan naar
beneden gaat. En het heeft toch al wel wat geholpen om het gewoon een beetje los te doen en niet zo
met het vingertje. Dus ja zo merk ik het en zo vind ik het ook leuk om te doen.
Onderzoeker: Ja. En adviseer je ook veel gericht op beweging?
JGZ 3: Ja, ik doe eh naja zeg vooral van het buitenspelen en ik begin over het sporten, dat dan wel.
Of ze op een sportclub zitten. En als ze niet op een sportclub zitten dan vraag ik wel van joh is er wel
geld voor. Want er zijn natuurlijk ook mensen die het ook niet kunnen betalen om toch ehm een leuke
22
club te doen, sportclub.
Onderzoeker: Ja, en help je ze daar ook mee om iets te zoeken?
JGZ 3: Ja, ik zoek dan wel eens wat, want ze vragen wel eens van dat vind me kind leuk maar eh
beetje lastig waar dan. En dan kan ik wel eens samen gewoon eventjes wat zoeken. Is niet echt heel
veel tijd voor want we hebben natuurlijk maar twintig minuten of een half uurtje. Maar ehm of ik stuur
wel eens wat na. Als ik dan wat telefoonnummers van zwemverenigingen heb. Of eh van iets van een
buurthuis ofzo.
Onderzoeker: Ja, oké dus je helpt ze wel daarmee?
JGZ 3: Ja
Onderzoeker: Oké, en hoe kom je aan die kennis van beweegactiviteiten?
JGZ 3: Nou dat komt omdat ik hier woon denk ik. Dat ik weet van oh daar doen ze dit daar doen ze
dat.
Onderzoeker: Dus eigen kennis eigenlijk?
JGZ 3: Eigen kennis ja. Ja er is hier niet een of ander mapje van eh dan heb je het al meer over
fysiotherapie.
Onderzoeker: Of ook gewoon de lokale voetbalclub bijvoorbeeld, maar gewoon dat je inderdaad een
lijstje hebt met de adresgegevens?
JGZ 3: Nee, dat hebben we hier niet en dat zou op zich best wel handig zijn. Dat we dat dan, ja ik
weet niet of dat mag dan moet je wel alle verenigingen erop hebben staan.
Onderzoeker: Ja
JGZ 3: En de kinderen kunnen natuurlijk meedoen met die pas he. Die jeugdpas dat ligt ook in de
wachtkamer. En dat kan ik dan ook wel zeggen van joh heb je daar al aangemeld.
Onderzoeker: Ja, voor de JeugdSportPas.
JGZ 3: Ja, want dan heb je ook kans dat ze ergens zin in krijgen. Want dat is het ook, een kind moet
ook zin krijgen om te gaan bewegen en om het leuk te vinden. En dan is het ideaal om uit te vinden
van eh dat je een paar lessen mag meedraaien natuurlijk.
Onderzoeker: Ja
Onderzoeker: Uhm de kennis die je zelf op doet. Deel je dat ook met anderen binnen het team? Van
dat zij er eventueel wat mee kunnen gaan doen.
JGZ 3: Ja, en ik heb wel een paar keer mee gekeken met de verpleegkundige, en die doet het ook wel
een beetje luchtig. Dus op haar methode doe ik het nu ook gewoon, niet te streng. Zij vraagt nog wel
een beetje meer door van qua eten en wat ze alleemaal nog..
Onderzoeker: Ja, maar dan zitten ze ook al een stapje verder.
JGZ 3: Ja, en de artsen die doen natuurlijk meer de verwijzingen als het echt te wordt. Dus als we
dreigend overgewicht hebben en het dreigt al nar dat het obesitas wordt of overgewicht obesitas. Dan
moeten wij ze natuurlijk meteen doorsturen naar de artsen. En dat is gewoon dat loopt ook wel.
Onderzoeker: Oké, uhm heb je het idee dat er iets mist in het beweegaanbod wat hier is in de
gemeente Velsen?
JGZ 3: Uhm… nou ik vind wel dat er gewoon heel veel verenigingen zijn. Veel sport mogelijkheden. Je
hebt bossen, duinen, wandelen kan altijd dat is gratis! Zwembad hebben we, nee ik vind het niet. Ik
vind wel dat er genoeg in de gemeente Velsen is.
Onderzoeker: En ook qua, omdat je zegt dat er weinig budget is bij sommige families?
JGZ 3: Ja, daar is een potje voor volgens mij ook. Dat ze bij de gemeente kunnen aankloppen van eh
wij eh hebben niet zoveel geld en eh dat bestaat. En de artsen verwijzen daar ook wel naar, naar dat
potje.
Onderzoeker: Oké, en voor specifieke doelgroepen, dus nu bijvoorbeeld overgewicht. Dat daar iets
speciaals voor is?
JGZ 3: Ja dat heb je natuurlijk. Dat is meer fysiotherapie deel.
23
Onderzoeker: Ja, zou kunnen ja.
JGZ 3: En dat doen de artsen ook.
Onderzoeker: Maar dat is naar jou, dat is ook aanwezig in de gemeente Velsen?
JGZ 3: Nou misschien zou dat meer kunnen. Maar eh Marco Maas heeft altijd zo’n groep gehad met
te zware kinderen. Maar ik vind ja dat lijkt het ook op dat als het dan te duur is dat mensen afhaken.
Onderzoeker: Ja, ja.
JGZ 3: Ik denk zelf dat het mooier zou zijn als het gewoon iets meer en vaker is in eh buurtcentrum.
Dwarsligger, Brulboei, Speel dat daar wat opgezet wordt. En dan is het laagdrempelig. Goedkoop, dan
betaal je misschien drie euro voor een gymlesje of bewegen. Ik denk dat dat volgens mij is dat er niet.
Weet ik niet hoor maar, dat zou mooi zijn. Want dat heb je ook voor volwassenen, dat heb je wel. Voor
kinderen weet ik het eigenlijk niet.
Onderzoeker: Nee oké. Nou je zegt dus dat er inderdaad al wel aardig wat sportaanbod is maar dat
echt specifiek op overgewicht, tenminste vooral goedkopere dingen in een buurtcentrum opgezet
kunnen worden.
JGZ 3: en stel dat dat er al wel is in buurtcentra. Dan is het natuurlijk wel handig dat wij dat weten. Dat
iemand, zoals jij bijvoorbeeld als je klaar bent, zoiets opstart. Dan is het wel handig dat je dat dan
weet. Dan kan je er mensen naar toe sturen. En zeker als het dan eh per keer is of 10 keer. Dan is het
ook nog te overzien.
Onderzoeker: Ja, oké. Nou dat waren mijn vragen wil je zelf nog iets toevoegen aan het interview?
JGZ 3: Nee, ik hoor graag wat je er van maakt.
Onderzoeker: Nou, bedankt voor je tijd!
24
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Doktersassistente
Datum: 30 Oktober 2014
Duur interview: 21:39
Onderzoeker: Kan je iets over jezelf vertellen?
JGZ 4: Ja, ik werk sinds 1998 als doktersassistente en eh ik ben begonnen bij een solo praktijk een
huisarts. En ik heb in het breedste zin van het woord mijn eh functie uitgeoefend. Er kwamen ook
steeds meer taken bij in de loop der jaren. En eh ik heb in een groot gezondheidscentrum gewerkt
nadat ik bij de solopraktijk weg was gegaan. En ik heb in mijn huidige werkzaamheden het dreigende
overgewicht. Dus dat is mijn achtergrond eigenlijk, altijd doktersassistente geweest. Altijd echt heel
veel taken, doktersassistente plus ben ik ook in principe.
Onderzoeker: Oké, uh ook altijd voor de gemeente Velsen?
JGZ 4: Nee, gemeente Beverwijk ben ik eh maar niet echt gemeente, huisartsen praktijk is gewoon
persoonlijk he.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 4: Dus het zijn ja eigen huisartsen, maar daar heb ik dan gewerkt. Gemeente Beverwijk,
gemeente Limmen en nu gemeente Velsen.
Onderzoeker: Oké, en hoelang doe je het voor de gemeente Velsen dan?
JGZ 4: Gemeente Velsen eh dit is mijn derde jaar dat ik voor de JGZ eh werk. En gemeente Velsen
moet ik wel goed nadenken want ik ben hier twee jaar geleden begonnen. Dus in Velsen. En een jaar
heb ik zeg maar Haarlem gehad en ook Hoofddorp een beetje rond was ik inderdaad invalkracht. Maar
echt twee jaar voor de gemeente Velsen. Ja.
Onderzoeker: Oké, en jou functie als doktersassistente wat houdt dat precies in?
JGZ 4: Uh, nou wat ik al zei, in de breedste zin van het woord. Je ondersteunt de arts en dat maakt
niet uit wat voor arts het is natuurlijk. Dus bij een huisarts is het inderdaad telefoon, agenda beheer,
mensen te woord staan, je bent het visite kaartje van de praktijk dat geld hier hetzelfde bij de JGZ. Wij
ontvangen de mensen, wij beantwoorden de telefoon, wij maken de afspraken, wij plannen scholen in,
wij zien kinderen weer terug wat gewoon bij ons kan gedaan als follow-up. En dat is dus bij een
huisarts ook. Sommige mensen moeten om de drie maanden een prik, nou die komen dan bij de
assistente. Dus maar op JGZ gebied ondersteun je gewoon de schoolarts en je gaat ook met speciaal
onderwijs ga je samen met de schoolarts naar een school toe. En met gewoon basis onderwijs doe je
het eerst alleen en dan gaat de schoolarts gaat zeg maar een maand later en die heeft al jou
gegevens verwerkt. En dan gaan ze traigeren.
Onderzoeker: Oké.
JGZ 4: En wat uit die screening komt dat komt dan weer hier op GGD locatie. En dan kunnen we
kijken van groei, lengte, gewicht eh ogen, oren, wat moet er herhaald worden.
Onderzoeker: Oké.
JGZ 4: Dus op die manier een beetje.
Onderzoeker: Ja, als je dan een kind krijgt met overgewicht, op spreekuur, wat is dan jouw aanpak?
JGZ 4: Altijd positief zijn. Absoluut. En eh niet wijzen, nooit wijzen, nooit over het woord gewicht
hebben. Want eh het gebeurt ook heel veel dat mensen niet weten waarom hun kind terug geroepen
worden, na het spreekuur. Lengte staat altijd in verhouding met het gewicht en als je dat in de
groeicurve heel mooi in een curve hebt. Dan kan je dat zien of dat stabiel is of dat stijgt of dat eh het
naar beneden gaat. Groei, lengte heeft daar ook een belangrijke rol in want ja je bent niet altijd in één
keer in de groei. Je gaat ook oppotten dus je gaat even groeien, en je staat weer even stil, je gaat
weer even groeien. Dat moment van dat stilstaan dan je zie je vaak het gewicht omhoog gaan bij
kinderen. En dat mag, een stukje, maar als er een hele duidelijke piek in zit dan trekken wij pas aan de
bel.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 4: Alleen ik zou nooit tegen een kind zeggen van, jij hebt dreigend overgewicht. Ze komen hier
dan zeg ik van, nou we gaan gewoon controle van de groei. Dus ik laat het heel globaal. En dan
25
hebben we gemeten en gewogen en dan ga ik dat weer invoeren en dan laat ik hun dus de BMI zien.
En dan kan je dus heel mooi zien of die lengte en gewicht tin verhouding staat. En als dat niet in
verhouding staat kan dat om verschillende redenen zijn. Kan zijn dat iemand een gebroken been
heeft, het kan zijn dat ie inderdaad net vorig jaar heel veel is gegroeid en nu weer even stilstaat. En je
hebt dat puberale op het moment. Dat rond de 12e zeg maar, 11
e. dan gaan ze echt oppotten voor de
groeispurt. Dus daar moet je allemaal rekening mee houden. Zijn het kinderen die echt een duidelijke
stijging, dus van dreigend overgewicht richting overgewicht, obesitas in hun BMI hebben. Dan zeg ik
wel heel duidelijk van kijk hier naar wat doe jij aan de sporten, wat doe jij zelf om daarop te letten. En
uhm wat ik heel duidelijk wel zeg van je bent nu een jong iemand dat is meestal met een tiener. En
als jij straks 16 of 18 bent dan heb je misschien wel diabetes. Want ik zeg dat lijkt zo ver weg maar
als jij echt gewoon er geen aandacht aan schenkt dan gaat het verkeerd. En dan moet jij straks
medicijnen gaan slikken en dan heb je eh hypertensie en eh dan gaan aderen verkalken. En dan ben
ik wel heel hard. Als er iemand zit van een jaar of 13, 14 gewoon van het interesseert me toch niet.
Dan laat ik hem heel hard de feiten zien.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 4: Als er wel een kleiner kind zit die niet begrijpt, dan probeer ik het dus lengte, gewicht
verhouding. En dan laat ik aan de ouders zien van nou dat willen we gewoon niet van dat ie zo gaat
maar dat ie afbuigt, of stabiel. Dan ben ik ook al blij. Dus we gaan ook niet afvallen, we gaan
gezondere leefstijl. En dat probeer ik over te brengen. En een gezondere leefstijl is de voeding, veel
water drinken eh meedenken over wat nemen ze mee naar school. Eh is dat zo een pakje liga’s met 2
liga’s of geven ze inderdaad een fruit mee naar school. Eh limonade vervangen voor eh bepaalde, je
hebt ook zonder suiker, slimpie, of dat soort dingen. Maar dat komt ook uit mijn eigen ervaring.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: En het is alleen heel moeilijk om aan ouders, zeker met zulke jongen kinderen. Is héél moeilijk
om dat uit te leggen, maar ik ben gewoon heel open en ik zeg van na dat is gewoon een extra controle
om even de groei in de gaten te houden. En het moet allemaal stabiel zijn en kijkt u zelf en op een
positieve manier dan krijg je vaak de mensen wel mee. En als een kind dus zeg maar gezond gewicht
heeft, dan eh of een dreigend gewicht, en het komt terug dan zeg ik wel van wat wilt u als ouder. Om
volgend jaar nog een keer meten en wegen, ik zeg je bent zo klaar, vijf minuten. Gewoon preventief.
De meeste ouders willen het wel. Alleen dat is wel door ze hier eerst uit te nodigen. Niet door de
telefoon gaan bellen, u kind heet dreigend overgewicht.
Onderzoeker: Nee
JGZ 4: Dat wordt hem niet. Je moet ze de curve kunnen laten zien van zo gaat het BMI. Dus ja dat is
het een beetje.
Onderzoeker: Ja, oké. Naja je zegt al dat je advies eh probeert te geven om gewoon die leefstijl te
veranderen. Vooral qua voeding gaf je dan aan. Verwijs of geef je ook wel een advies over een
beweeg activiteit?
JGZ 4: Ja! Het is in combinatie he. Dus je leefstijl, dus niet van voor een paar weken. Maar je moet, ze
hoeven niet af te vallen van mij. Maar we gaan denken van wat kunnen we doen. Dus heb jij een hond
thuis. Ja, ik heb een hond. Nou hoe vaak, nee die hoef ik niet uit te laten. Dan ga je is met je vader of
moeder meelopen. Of doe jij het de avond of ‘s ochtends, ik zeg maar wat. Toch gaan proberen om
een half uur per dag minimaal die beweging te krijgen. En ik vraag dus ook uit, hoe ga jij naar school.
Dat ligt dus allemaal aan welke leeftijd hoor. En hoe ga je naar school, ga je met de bus, met de auto,
met de fiets. Na als ze al op de fiets zijn dan ga ik dus bespreken van hoelang is dat. Nou dat is 10
minuten heen, 10 minuten terug. Ik zeg dan zit je al op 20 minuten. Dus dat is al hartstikke goed, maar
je moet nog even denken van wat doen je nog meer. Ga je buiten spelen ‘s middags dus daar hebben
we het echt wel over van wat voor beweging je gewoon al zelf kan maken zonder direct aan een sport
te hoeven denken. En uh kijk eh we zitten ook in een krediet crisis. En dan merk je toch wel bij veel
ouders dat gewoon sporten duur zijn. Kijk als een kind zegt ik zeg op voetbal. Nou mooi. Dat zijn al
drie dagen in de week. Maar er zijn ook kinderen die inderdaad ja eh overgewicht of zelf obesitas
hebben. Die willen wel sporten maar dat is dus inderdaad niet mogelijk.
Onderzoeker: Uhuh
26
JGZ 4: Dus qua financiën en dan gaan we dus ook met de basis middelen van nou waar je kan je
beweging vandaan halen. En wat doe jij ’s middags. Wat vind jij leuk om te doen. Zulk soort dingen.
En alleen maar stimuleren he. Dus van als ie dat gaat doen, super. Ga zo door. En dan spreken we
dus na twee, drie maanden, weer af van hoe is het nou met je.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: Dus voeding, bewegen, minimaal dat half uur eh per dag. En daarbij zou het leuk zijn als ie
nog op een sport gaat. Of als je vriendjes op een sport hebt.
Onderzoeker: Ja, want help je daar ook bij? Om iets te zoeken bijvoorbeeld?
JGZ 4: Na, ik zelf niet. Dat is meer de verpleegkundige die daar echt in mee denkt. Wij zijn ‘gewoon’
die assistente. Ik zelf ik met dreigend overgewicht, ga ik wel vragen van waar liggen je interesses. En
gemeente Velsen is me wel opgevallen dat daar weinig naar voren komt vanuit subsidies. Terwijl in
mijn eigen gemeente, ik kom dan uit Beverwijk, Heemskerk, daar heb je de sportpas. En dat is zo
leuk. Dat is eh vier lessen, vijf euro. Nou dat kan eigenlijk elke ouder wel betalen. En dat is gewoon
om een kind kennis te maken met een sport en dan doen ze dat misschien vier keer met verschillende
sporten. Nou dat is een leuk bedrag dat kan iedereen wel van het budget. En dan eh ja dan kiezen ze
uiteindelijk komen ze wel op een sport. Het is ook heel moeilijk om te zeggen nou dat wil ik doen. Ik
denk wel mee en ik zeg wel van ga is vragen, met mensen met budget problemen, van ga is vragen bij
de gemeente hier. Of er inderdaad instanties zijn die je daarmee kunnen helpen. De meeste
gemeente hebben het nu wel maar eh inderdaad dat je daar subsidie voor kan krijgen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: Dus meedenken vanuit de gewone dingen. Fietsen, hondjes uitlaten, wandelen, wat vind je
leuk. En daarbij een sport gaan uitkiezen. Dat zou het mooiste zijn. Maar ik ben al blij als ze een half
uur per dag gaan bewegen.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: En inderdaad de Xbox, of hoeft ook niet altijd, maar om een voorbeeld te noemen. Dat ze dat
achter hun laten.
Onderzoeker: Ja, oké. Uh verwijs je ook wel een naar de huisarts, of de schoolarts dan in dit geval?
JGZ 4: Ja, voor ons is het dan inderdaad doorverwijzen of de verpleegkundige, de assistente doet
dreigend overgewicht, verpleegkundige doet overgewicht en de schoolarts doet echt obesitas. En
vanuit obesitas kan het zijn dat de schoolarts terug verwijst naar de huisarts naar mijn weten. En die
dan in een obesitas programma terecht komen. Die gaan wel, die verwijzen echt door. Het begint met
dreigend overgewicht, dat is gezond gewicht. En ga je met de verpleegkundige verder praten van wat
kan ik er zelf aandoen, maar is het al zo ver dat wij het niet zo maar dat je echt een omschakeling
leefstijl moet veranderen. Dan moeten ze echt continue begeleid worden. Dus dat doe ik niet. Maar de
school arts wel.
Onderzoeker: Ja, uhm na je zegt zelf dat meer de verpleegkundige echt doorverwijst naar
beweegaanbod. Maar heb je zelf wel enige kennis ervan? Uhm wat er in de buurt hier is?
JGZ 4: In Velsen is er niks qua aanbieding. Ja tuurlijk zijn er wel voetbal clubs of eh, maar ik heb zelf
niet, ik kan iet zeggen ga daar is even zwemmen of. Ik weet waar het zwembad zit maar niet eh.. nee
ik ken niet van. En dat vind ik wel jammer. Want we hebben toevallig dinsdag weer de cijfers gezien.
De procenten van mensen met overgewicht. En het hoogste is dan Zandvoort en dan Heemskerk,
Beverwijk en Velsen. Die staan er eigenlijk met elkaar. En terwijl ik weet Beverwijk, Heemskerk doet er
heel veel aan. Maar gemeente Velsen niet en dat vind ik jammer.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: Want er is gewoon een budget voor. Alleen ja ik weet niet wie dat moet vertellen aan de
gemeente van ja ga daar mee aan de slag.
Onderzoeker: Ja, oké. Maar je zegt dus ook dat dat dus echt nog mist in beweegactiviteiten?
JGZ 4: Ja, ja. In deze omgeving zou ik niet kunnen zeggen van je kan je daarbij aanmelden of eh.
Naja dat zeg ik nogmaals misschien dat de verpleegkundige. Maar het is meer in Haarlem en waar ik
dan vandaan kom. Ja, dat is hier nog niet echt, terwijl het hier wel nodig is.
27
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm dan weer even naar het doorverwijzen. Zie jij daar nog belemmeringen in?
Van dat je een kind ergens naar door kan verwijzen. Of verwijs jij dan standaard door naar de
verpleegkundige?
JGZ 4: Ja, wij mogen niet doorverwijzen. Dus wat ik vaak adviseer van als ik echt zie dat die
groeicurve inderdaad dat die lijn gewoon doorsteekt. Dan zeg ik van nou ik wil jullie over drie maanden
weer terug zien, drie tot zes maanden. Kijk je moet ook niet verwachten dat je inene een heel gezond
gewicht naar voren krijgt. Dus je moet wel de tijd gunnen. En dan plan ik gewoon bij de
verpleegkundige in. En wat die binnen bespreekt kijk dat weet ik dan weer niet qua niveau zeg maar.
Wij hebben als doktersassistente een protocol en daar hou ik mij aan en ik probeer wel zoveel
mogelijk folders en dingen te verzamelen zelf. En via inderdaad Hoofddorp, maar wat hun dan precies.
Het verschil daarin weet ik niet eerlijk gezegd. Ik heb er nog nooit bij kunnen zitten qua tijd. Om te
kijken wat hun vertellen. Maar ik heb wel het idee dat onze assistente dat dreigend overgewicht, dat
wij wel stimuleren om ga ermee aan de slag. Maar het is moeilijk, klaar. Het is gewoon iets heel
moeilijks.
Onderzoeker: Ja, maar je geeft wel ook folders en dat soort informatie mee aan het kind?
JGZ 4: Ja, ja. Ik heb een heel pakket hier. Ik heb zoveel folders, naja deze folders van gezond eten,
bewegen. Die zijn gewoon van het voedingscentrum.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: En dit is de beweeg- en eetwijzer. En ik laat ze zien hoeveel calorieën er in tussendoortjes zit.
Dus ik probeer ze echt wel bewust te maken van schijf van vijf, en naja dit is ook weer een folder. Ik
heb zoveel leuks.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: Naja en dat probeer ik wel te laten zien. en dit is dan mijn protocol. En hier heb je dan heel
mooi een voorbeeld. Ik heb hem ook in het groot daar liggen. Maar inderdaad als jij dus 12 jaar bent
dan hoor je er een beetje zo uit te zien. Natuurlijk iedereen ziet er anders uit. En ik wil dan dat je er
een beetje tussen in zit, en dus niet die (plaatje van te zwaar kind) voor me heb. Dus ik laat wel, ja ik
probeer het inzichtelijk te maken.
Onderzoeker: Ja
JGZ 4: Ja, nou dat is het inderdaad. Ik probeer altijd adviezen en folders over voeding. Ik weet dat er
boeken zijn over gezond koken voor ouders met kinderen. En dat dat ja alles wat ik mee krijg dat
adviseer ik ook. Ik moet zeggen tot nu toe eh, ja zijn de mensen altijd wel eh blij met mij. En dan
relativeren we het weer na een half jaar.
Onderzoeker: Oké.
JGZ 4: Na drie tot zes maanden, van hoe gaat het. En dat is leuk om te zien want we hebben, we
doen nog niet zo lang dreigend overgewicht. Nu één jaar, anderhalf jaar. Kregen we ook ineens het
erbij als assistente. Maar je hebt nu de eerste resultaten van zeg maar drie contactmomenten. En dan
zie je toch wel na een half jaar dat die eerst steeg en nu krijg je hem stabiel. Soms krijg je hem zelfs
naar beneden.
Onderzoeker: Ja.
JGZ 4: Dus dat is heel leuk om te zien. Ja. Dus dat is het een beetje.
Onderzoeker: Ja, oké. Nou dat waren mijn vragen. Ik weet nog iets of jij nog toe wilt voegen? Iets wat
je nog over het onderwerp wil vertellen?
JGZ 4: Nee, naja dat zeg ik van voor de gemeente Velsen zou er ja hoop ik dat ze gauw is qua sport
en beweging. En ik als volwassene weet ook als geen ander. Ik vind sporten ook niet leuk, maar ik
vind wandelen daarin tegen wel leuk. Dus ik probeer uit te vragen wat vind jij leuk. En dan gaan we
een beetje puzzelen en kijken. Dus dat is een beetje hoe ik het doe.
Onderzoeker: Ja, oké.
JGZ 4: Nou dankjewel.
Onderzoeker: Ja, jij ook bedankt.
JGZ 4: Ik hoop dat je er wat aan had.
28
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Jeugd arts
Datum: 17 november 2014
Duur interview: 29:41
Onderzoeker: Wil je misschien beginnen met wat over jezelf te vertellen en dan gericht op je functie?
JGZ 5: Ik ben jeugdarts voor kinderen 4-19. Op deze locatie alleen. En ja ik doe dat met plezier.
Onderzoeker: Ja, en kan je iets meer over je functie vertellen wat dat inhoudt?
JGZ 5: Nou we hebben reguliere contactmomenten. Vooral uit groep 2, de 5 –jarige, die zien we en
screenen we en indien nodig roepen we die op. En ik heb dan zelf vmbo basis kader klas 2. Die zie ik
ook, en als ze een leerwegondersteuning hebben dan zie ik ze in klas 1. En verder heb ik speciaal
onderwijs. Kinderen met gedragsproblemen. En daar heb ik specifiek nog scholen bij voor klassen met
autistische kinderen. Dus het is heel breed in scholen. Van jong, oud tot moeilijk, makkelijk lerend.
Onderzoeker: Ja. Heel breed. Uhm en dan gericht op overgewicht. Als jij een kind met overgewicht of
dreigend overgewicht op spreekuur krijgt, wat is dan jouw aanpak?
JGZ 5: Nou wat we meestal eerst natuurlijk de vraag van goh of ze het al een beetje verwacht hadden
met het gewicht en dan is het vaak wel dat ze het en beetje door hebben. Een beetje van goh heb je
er al wat aan gedaan of niet. Om even te zien war ze zitten. En vaak komen dan ouders ook van ja
goh in de familie hebben we ook wel een probleem dus ik let er wel op. Nou zo zitten er ook ouder,
nee ik had het niet verwacht. Dan laat je de curve zien en meestal zit er tussen het moment van de
screening en de oproep ook een paar maanden om even het volgende meetpunt te kunnen maken.
Om het verloop direct te kunnen laten zien. Het oude meetpunt en het nieuwe meetpunt. Nou dan kan
je ze ook al een beetje laten zien hoe het beloop dan is. Je hebt natuurlijk, zeker met de jongere
kinderen, ook al gegevens van het consultatiebureau. Dus je hebt altijd wel een aantal meetpunten
wat je mee kan nemen. Dus dat je een beetje de beloop ziet. Nou en dan hoor je eigenlijk ook wel een
beetje hoe ouders ten opzichte van het overgewicht staan. Of ze er al mee bezig zijn of ze er eigenlijk
het gezeur vinden om er weer over te praten. Of dat ze juist graag informatie willen. En vragen of ze er
al een beetje een idee bij hebben. Of dat ze zegen van nou ik weet er eigenlijk niet zoveel van en dat
je dan je eigen verhaal gaat doen. Ik vind dat altijd heel belangrijk want voor heel mensen is het heel
vaak familie met overgewicht. Van generatie op generatie al een probleem is geweest. Of wat ouders
zelf al een heel erg probleem mee hebben gehad. En dan is het weer nu met het kind. En dan leg ik
ook al uit dat ik weet dat het voor bepaalde gezinnen heel lastig is om het gewicht goed te krijgen. En
dat ze dan heel veel energie in moeten stoppen en dat we er dan maar altijd weer op terug komen. En
dat om dat toch een beetje te begrijpen maar toch verteld waarom. De gezondheidsrisico’s uit te
leggen. Waarom je daar eigenlijk altijd over zeurt en dat het voor later is. En als de kinderen wat ouder
zijn, halverwege basisonderwijs, leg ik ook uit waarom ik erover begin. Niet omdat ze niet te zwaar
mogen zijn maar dat het voor hun gezondheid op de langere termijn. Ik kan begrijpen dat ze daar nu
nog niet mee bezig zijn. Maar als ze straks 30, 40 jaar zijn dat ze dat dan ook liever niet willen. Je kunt
er beter wat vroeger bijzijn en dan kan je ook zelf beslissen wat je wilt. Dus op die manier, ook een
beetje de motivatie nagaan van wat willen ze ermee en wat hebben ze er al aan gedaan. Hoe staan
ze er tegenover. Nou dat kan heel variërend zijn van enthousiast tot ik hoef daar geen controle over
en ik weet alles wel, laat maar zitten. En dan ga ik met ze na van het eet en beweegpatroon. Hoe hun
dagelijkse patroon is en wat ze weten en wat tips en trucs geven. En dan kijken we van wat voor
advies we daarin kunnen geven. Wat uitleg dan nog en dan of ze verder nog vragen hebben. En dan
sluiten we af met op wat voor termijn ze graag terug willen komen. En dat is meer overgewicht. En
dreigend overgewicht doet de assistente. Overgewicht voor verpleegkundige en bij komen dan
meestal de kinderen met obesitas. Ze hebben vaak ook andere problematiek. Dus ik heb ook wel eens
kinderen met overgewicht waarbij dan ook andere dingen aan de orde zijn. Lichamelijke klachten of
verzuim. En meestal laat ik ze toch wel één keer naar de kinderarts gaan. Om te kijken of er inderdaad
met de schildklier problemen zijn, suikerspiegel wisselingen, cholesterol gehalte hoe dat zit. En dan
bloeddruk meting. En dan toch een beetje richting van hoever ze diëtiste of een beweegprogramma of
sporten. Er zijn heel vaak mensen van nee ik wil het eerst zelf proberen. Nog liever geen verwijzing
29
naar de kinderarts, ik wil er zelf mee aan de gang. We gaan het wel doen, maar dat geef ik altijd wel
een kans 1 of 2 keer. Omdat nou als ze het zelf gemotiveerd kunnen oppakken dan vind ik dat een
reden en wil ik dat ook wel weer honoreren. Dus dan wacht ik even en dan wil ik wel dat ik ze weer
terug zie. En dan zien we op een alter moment. Lukt het toch niet zo goed om dan verder te kijken.
We hebben met obesitas hebben we hier het Rode Kruis ziekenhuis in Beverwijk hebben we een
polikliniek. Hebben we een kinderarts specifiek met overgewicht en obesitas. Dus die doet haar
controleren en verwijst ook net als wij vaak naar Kids 1, 2 move. Dat ging eigenlijk minder goed. Dat is
eigenlijk een twee jaar durend programma waarbij het eerst half jaar intensief, diëtiste en fysiotherapie
wordt gegeven. En dan nog wat na controles om te kijken hoe het gaat. Er was een eigen bijdrage wat
voor veel mensen hier in IJmuiden te hoog was. Het was iets van €136,50. Nou dan keek je nog wel
eens of ze via de gemeente een vergoeding kunnen krijgen voor sportbijdrage. En daarvoor heb ik
hier het formulier aanvraag sociaal culturele activiteiten. En dan laat ik mensen dat zien en dan
kunnen ze naar de gemeente. En dan kunnen ze kijken of ze een bijdrage krijgen en dat kan tot 275
euro.
Onderzoeker: Oké, maar die geef jij dus al mee en dan gaan ze zelf bij de gemeente kijken of ze er
recht op hebben?
JGZ 5: Ja, dus ze kunnen dan kijken. En dan weten ze ook een beetje wat ze moeten invullen en waar
het zit. En dus dat als dit lukt dat ze het dan toch wel voor elkaar krijgen. We hebben dat nu met Kids
1, 2 move. Hebben we dat nu besproken dat ik merkte dat er heel veel mensen die zwaar te waren
ook vaak financiële problemen in het gezin hebben. Dat ik ze niet zo ver kreeg om ze naar Kids 1, 2
move te krijgen. En zij merkten ook dat hun toevoer eigenlijk heel erg stagneerde terwijl hier die
problematiek eigenlijk best groot is. En dat hebben we nu overlegd. En nu hebben we eigenlijk net,
oktober 2014, een nieuw programma opgesteld waar geen eigen bijdrage meer wordt gevraagd.
Waardoor in sessies van 4x6 weken fysiotherapie en begeleiding van de diëtiste plaats vond. En dat
gewoon door de 18 behandelingen van het basispakket. En dan een half jaar begeleiding.
Onderzoeker: Dus ze hoeven niet meer te betalen dan?
JGZ 5: Nee, gewoon via de verzekeraar.
Onderzoeker: Oké. En vanaf wanneer gaat dat draaien?
JGZ 5: In oktober hebben we dat besproken. En ook dat eventueel als doorverwijzen en dat ze daar
nog een intake hebben. Om ze zo ook eventueel te motiveren en niet gelijk als sessie. Ik hoop dat dat
in januari de eerst groep kan starten als ze genoeg aanmeldingen hebben. Dus dan hoop ik dat het
financiële en dat we ze toch gewoon eerder in dat programma krijgen.
Onderzoeker: Want jullie hebben alleen Kids 1, 2 move waar je echt naar doorverwijst?
JGZ 5: Ja, verder is er wel het een en ander als de plaatselijke diëtist of dat je gewoon zegt nou met
sport. Sommige pakken sport gewoon zelf op. Dan is dat prima als ze dat gewoon zelf gaan doen.
Maar als ze toch weinig buiten zijn, veel achter de computer en tv en weinig motivatie dan is zo’n
programma het ze leren. En ik verwijs ook altijd naar het voedingscentrum.nl. Daar kun je natuurlijk
ook voor alle leeftijden leuke filmpjes zien.
Onderzoeker: Want voor de kinderen met bijvoorbeeld dreigend overgewicht die nog niet sporten
maar wel zouden willen sporten. Help je ze dan ook zoeken naar regulier aanbod?
JGZ 5: Nee, ik zeg gewoon kijk bij de gemeente wat voor sportverenigingen er zijn. Ga eens met je
vriendjes overleggen. Informeer eens bij een andere ouder. En je hebt natuurlijk de JeugdSportPas.
Dat is dit jaar weer begonnen. Het is er een jaar tussenuit geweest en nu is het er weer. Dus we
kunnen nu weer jongeren erop wijzen dat ze 4 keer e dagen kunnen sporten. En dan kunnen zelf een
sport uitkiezen en kijken wat vind ik leuk. En dat je dan gaat kijken. En dit is 5 tot 25 euro per 4 lessen
dus dat is wel te doen.
Onderzoeker: En qua inhoud, en dan vooral Kids 1, 2 move, weet jij ook echt specifiek wat ze daar
doen?
JGZ 5: Ja, maar dat is dus nu veranderd. Maar vooral buitensport want dat vinden kinderen heel leuk.
En dat hebben ze nu ook gedaan speciaal buiten sport en niet alleen in de fysio. Want dat
30
buitenspelen dat motiveert die kinderen. Dat hoor ik ook altijd terug. Dus daar is het programma nu op
gericht. De motivatie is moeilijk omdat het gewoon heel vaak gezinnen zijn waar het al langer mee
speelt en financiën. Dan krijgen we het toch moeilijker. En de wijken om IJmuiden waar het financieel
wat gunstiger zit merk je gewoon dat ouders al meer zelf doen en er mee bezig zijn. Hier in IJmuiden
is het gewoon sociaal zwakker. En dan merk ik dat het met begeleiding gewoon veel minder effect
heeft. En ja moet ik ze dan wel oproepen want ik kom er niet zo goed door. Ik kan het wel willen maar
als zij niet willen.
Onderzoeker: Ja. Dat is lastig. En mist er volgens jou nog iets in het beweegaanbod?
JGZ 5: Ja we missen gewoon de hoeveelheid. Ik heb ook nog iets gehoord dat zit hier nu ook in (JSP
gids). Club extra dat is voor kinderen die niet gemakkelijk lid worden bij een club. Een
sportprogramma voor kinderen met bijvoorbeeld een (motorische) achterstand of moeilijkheden in de
sociale omgang waardoor zij nog geen aansluiting hebben gevonden bij een reguliere sportvereniging.
Autistische kindertjes. Dus dat is nieuw.
Onderzoeker: maar is dit ook voor kinderen met overgewicht dan?
JGZ 5: Nee, maar autistische kinderen hebben heel vaak overgewicht. Dat gaat heel vaak samen. Die
hebben een ongeremdheid. Met eten, en moeten ouders heel erg opletten dat ze de kasten en alles
dicht hebben. Dus dat gaat samen vaak. En die sporten daar door, omdat ze met sociale contacten
zitten, bewegen ze minder. En hebben ze meer risico op overgewicht. Dus ik ben blij dat dat er is.
Want die kan je wel op allerlei sportclubs zetten maar vaak als ze wat ouder zijn dan gaat dat niet
meer. En als ze weer wat ouder zijn doen ze vaker een individuele sport. Dus ik was hier heel blij mee.
Onderzoeker: Oké.
JGZ 5: Ja, ik ben alweer blij, want alles dreigde weg te gaan. Want het probleem is hier best groot. En
dan was het eigenlijk meer het stimuleren om te gaan sporten. En de vergoeding van de diëtiste was
er ook een jaar uit. Maar nu zit er weer 4 uur vergoed in het pakket. Dus we kunnen weer een beetje
wat. Dus het is nog niet veel maar het is al meer dan wat er was. En ik hoop dat het een beetje gaat
lopen. De vergoeding is ook een beetje verhoogd.
Onderzoeker: En zie jij in het doorverwijzen nog belemmeringen?
JGZ 5: Nee, dat loop wel.
Onderzoeker: En kijk jij ook of de kinderen van de doorverwijzing gebruik hebben gemaakt?
JGZ 5: Ja. Ik laat ze altijd terug komen na een periode, 3 tot 6 maanden. Even horen van hoe is het
gegaan, bevalt het, is het wat je verwacht. Nou merk je er al iets van. Resultaten. En als het goed
loopt dan kan ik het even een stukje loslaten en dan weer over een jaar. En zo niet dan roep ik ze
steeds weer op.
Onderzoeker: Want je krijgt geen terugkoppeling van uit bijvoorbeeld Kids 1, 2 move? Daar moet je
zelf achteraan gaan?
JGZ 5: Nou we hebben dat ze af en toe langskwamen en een aantal kinderen bespraken. En ook af
en toe rapportages terug. En zeker bij de intake. Wat we gingen doen. Maar dat heeft nu een poosje
stil gelegen. En als ze het af gaan sluiten wat het resultaat is geweest.
Onderzoeker: oké, maar dat gebeurt wel?
JGZ 5: Ja. Ik krijg ook bericht als ze weg blijven. Dan kan ik ze oproepen.
Onderzoeker: Oké, uhm nou dat waren mijn vragen. Ik weetniet of je zelf nog iets wilt toevoegen?
JGZ 5: Nee, eigenlijk heb ik alles wel een beetje verteld wat we doen. Ik merk gewoon door de jaren
heen dat we steeds weer een beetje oppakken. Maar heel veel wordt 1 of 2 jaar gedaan, of op
scholen, maar als de subsidie op is dan houdt het weer op.
Onderzoeker: Want doen jullie daar wel iets mee? Ook als je weet dat het misschien wel weer
ophoudt?
JGZ 5: Ja, als ik weet dat het een of ander is dan probeer ik daar juist heen te sturen of op te wijzen.
Maar soms bestaat het dan al niet meer. En dat vindt ik wel jammer. We hebben wel andere
programma’s gehad maar die zijn gewoon door de tijd alweer weg. Dus dit is wat er nu over is weer.
31
Onderzoeker: Ja, maar het zou dus geen kwaad kunnen als er meer specifiek aanbod is?
JGZ 5: Naja vooral wat stabiliteit erin houden. Wat ik ook aan de andere kant, de lange termijn
effecten vind ik ook, soms ook wel lastig. In dreigend overgewicht en overgewicht daar heb je gewoon
een aantal effecten in. Maar met obesitas is lastiger. Heel sporadisch zie je dan kinderen en ouders
gemotiveerd zijn. Anders koken en het hele gezin gaat ermee aan de slag. En dan weet je dat het
effect heeft, omdat de hele familie ermee aan de gang gaat. Maar dat is zo moeilijk. Je kunt wel met
het kind wat afspreken maar als een moeder niet anders kookt dan kom je er niet. Het heel gezin moet
erachter staan.
Onderzoeker: Ja
JGZ 5: Het lijkt mij leuk om met het gezin te gaan koken.
Onderzoeker: Oké. Nou bedankt!
32
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland/JGZ
Functie: Jeugd verpleegkundige
Datum: 27 november 2014
Duur interview: 13:41
Onderzoeker: Kan je wat over je functie vertellen? JGZ 6: Ik ben verpleegkundige. Voor kinderen met overgewicht hebben we een basisprogramma waarin we de kinderen zien op school. We doen huisbezoeken. Ik doe chatten via jouwggd.nl. Onderzoeker: En als jij een kind met overgewicht op spreekuur krijgt, wat is dan jouw aanpak? JGZ 6: Ik begin er altijd mee dat het hier geen strafbank is van je moet zus of zo doen. Dat we samen kijken van he hoe zit je moet je gewicht, ben je er al mee bezig, hoe belangrijk is het voor je, en voor de ouders, wat doen jullie eraan, willen jullie er iets aan doen. Ik ben niet zo snel met de gevolgen voor later, dat vind ik dreigend overkomen en zegt ze weinig. Ik heb altijd een heel pakket klaarliggen om mee te geven voor advies. We gaan eerst samen meten en wegen. En dan naar de groeicurve kijken. Ik kijk naar de leeftijd en de groeispurt. Dan gaan we na wat ze nou per dag eten. En wat zijn lastige momenten, bijvoorbeeld het 4-uurtje. Ik laat de schijf van vijf zien. De volgende stap is dan van hoe gaan de ouders er mee om, want zij halen de boodschappen. En dan gaan we nog kijken wat drink je. En zo doe ik het stap voor stap. Drinken ze cola dan gaan we eerst dat veranderen. Anders ben je de hele dag bezig van ik mag niks. Dus niet van de dat beleg mag niet op de boterham en geen koekje. Eén ding te gelijk zodat het erin slijt. Dus dat is mijn aanpak. En dan geef ik ze ook altijd nog de groeicurve mee. En dan het stukje bewegen. Gaan ze op de fiets naar school, zit je op een sport, kun je sporten hebben ze genoeg geld om te sporten, want anders kan het via de gemeente. En dat ze daar achteraan kunnen. En wat houdt ze eventueel tegen om te gaan sporten. Of ze buiten spelen. Onderzoeker: Als je ziet dat het bijvoorbeeld niet werkt wat doe je dan? JGZ 6: Dan kijk ik ook nog of er iets in de familie zit qua schildklier. Dat overleg ik met de schoolarts. En soms lukt het gewoon thuis niet en dan laat ik ze terug komen in de hoop dat ze dan toch iets oppikken. En wordt het obesitas dan stuur ik ze door naar de schoolarts. En die stuurt vaak door de obesitas poli. Onderzoeker: Maar verwijs jij zelf naar beweegactiviteiten? JGZ 6: Sporten benoem ik wel. We hadden Kids 1,2 move maar dat is gestopt. En dat is heel jammer. En je had fit, food, fun maar die is ook gestopt. En de JSP. Daar wijs ik ze ook op. Onderzoeker: Ja, ik weet toevallig dat fysio maas weer opnieuw gaat beginnen. Heb jij het idee dat er dingen missen in het beweegaanbod? JGZ 6: Er is sowieso genoeg regulier aanbod. Ik ben allang blij als dit weer draait. En er mogen van mij meer gezonde scholen komen. Daar zou ik ook wel aan mee willen werken. En de maatschappij bewust te maken. Onderzoeker: En hoe zie jij die bewust wording voor je? JGZ 6: Sowieso via de scholen. En dat kan via de school briefen/artikelen. En als je het blijft doen, en niet af en toe een keer, dan moet je volgens mij een verandering krijgen omdat mensen er bewust mee bezig zijn. Onderzoeker: En zie je daarnaast nog andere kansen? JGZ 6: Ik zou het zo niet weten.
33
Bijlage D. Interviewschema Sportaanbieders
Geïnterviewde:
Bedrijf/Organisatie:
Functie:
Contactgegevens:
Toestemmingsformulier ingevuld: Ja / Nee
Datum: .…-….- 20….
Begin- en eindtijd: …. : .… tot .… : .…
Locatie:
INLEIDING
Om mijn opleiding Sport & Bewegen af te ronden moet ik een afstudeerstage van twintig weken lopen.
Tijdens deze stage moet ik een onderzoek uitvoeren. Dit onderzoek doe ik voor de GGD Kennemerland. Ik
ga kwalitatief onderzoek doen naar de verwijsmogelijkheden voor de Jeugdgezondheidzorg voor kinderen
van 9 tot 18 jaar met (dreigend) overgewicht binnen de gemeente Velsen. Om dit te onderzoeken moet er
in kaart gebracht worden wat voor beweegactiviteiten er in de gemeente Velsen zijn voor deze kinderen.
Ook wordt er onderzocht wat hierin eventuele belemmeringen en/of witte vlekken zijn binnen bepaalde
wijken. Aangezien uw functie betrekking heeft op dit onderwerp, wil ik dit interview bij u afnemen. Het
interview zal ongeveer 30 duren.
Vindt u het goed als het interview wordt opgenomen? En wilt u het toestemmingsformulier
ondertekenen?
ALGEMEEN
1. Kunt u wat over uw functie vertellen?
2. Hoelang bent u al werkzaam in deze functie?
3. Wat is uw werkgebied?
AANBOD
4. Hebt u zicht op het huidige aanbod aan beweegactiviteiten voor kinderen met overgewicht in de
gemeente Velsen?
a. Kunt u hier meer over vertellen?
b. Hebt u hier een overzicht van en zo ja waar is deze zichtbaar?
5. Hoe komt u aan deze informatie?
a. Gaat u zelf actief opzoek naar sportaanbieders?
b. Komen de sportaanbieders naar u toe?
6. Wat wordt er gedaan met deze kennis?
a. Aan wie wordt dit gedeeld/bekend gemaakt?
b. Hoe wordt dit gedaan?
34
7. Hoe wordt deze kennis up to date gehouden?
a. Wie houdt dit up to date?
8. Hoe worden op dit moment de kinderen en ouders bekend gemaakt met het aanbod?
a. Gaat u na of dit werkt?
b. Hoe gaat u dit na?
9. Hebt u folders of ander materiaal waarin de beweegactiviteit wordt omschreven?
a. Wat wordt hiermee gedaan?
b. Hoe zijn die verkrijgbaar?
BELEMMERINGEN
10. Wat mist er volgens u in het huidige aanbod aan beweegactiviteiten?
a. Waar is behoefte aan?
b. Specifieke wijken?
c. Specifieke sporten?
d. Specifieke doelgroep (obesitas, kinderen met een extra beperking)?
11. Zijn er belemmeringen binnen het aanbod?
a. Afstanden te groot?
b. Kosten te hoog?
c. Te weinig vraag?
d. Is er geen passend aanbod?
12. Wat zijn kansen binnen het aanbod?
a. Behoefte vanuit doelgroep?
b. Nieuwe projecten?
AFSLUITING
13. Wilt u nog iets toevoegen aan het interview?
14. Ben ik volgens u nog iets vergeten met betrekking tot het onderwerp?
Hartelijk bedankt voor uw tijd!
Ter controle zal ik een samenvatting van het interview sturen. Zou u die dan willen controleren en dan
met akkoord of eventuele aanpassingen terug sturen?
35
Bijlage E. Contactpersonenlijst Sportaanbieders
Bedrijf/Organisatie Functie Status
SportSupport Combinatiefunctionaris
Basis Onderwijs
Interview afgenomen op 20-10-
2014, member-checking gedaan
SportSupport Combinatiefunctionaris
Basis Onderwijs
Interview afgenomen op 20-10-
2014, member-checking gedaan
SportSupport Combinatiefunctionaris
Basis Onderwijs
Interview afgenomen op 20-10-
2014, member-checking gedaan
SportSupport Combinatiefunctionaris
Voorgezet Onderwijs
Interview afgenomen op 24-10-
2014, member-checking gedaan
SportSupport Combinatiefunctionaris
Voorgezet Onderwijs
Interview afgenomen op 24-10-
2014, member-checking gedaan
Fysiotherapie Maas Kinderfysiotherapeut Interview afgenomen op 20-11-
2014, member-checking gedaan
Jeugdsportpas
Velsen
Projectleider
JeugdSportPas
Interview afgenomen op 24-11-
2014, member-checking gedaan
Omschrijving bedrijf/organisatie
SportSupport
Al meer dan vijftien jaar is SportSupport actief in het verzorgen van informatie, advies, organisatie en
ondersteuning van de sport in Haarlem en omgeving in de meest brede zin in van het woord.
De kerntaak van SportSupport is de Breedtesportstimulering, daarnaast is de organisatie ook actief
met evenementen en heeft het een aparte topsporttak, Stichting Topsport Kennemerland.
Bij SportSupport is vooral de maatschappelijke functie van sport erg belangrijk. Dit uit zich in de
diverse projecten als Aangepast Sporten, Ouderensport, sportstimulering in achterstand-wijken,
JeugdSportPas, schoolsport en verenigingsondersteuning. Voor vijf gemeenten treedt SportSupport
op als inhoudelijk en juridisch werkgever van combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches.
Naast deze maatschappelijke activiteiten organiseert SportSupport ook een aantal evenementen: -
Olympische Dag Haarlem, - het Topsportgala Kennemerland, - wandeltochten, - de Haarlems Dagblad
- LifeFit Grachtenloop, - de Halve van Haarlem en de Heemstede Loop. Daarnaast ondersteunt
SportSupport ook een tweetal hardloopevenementen, de ZorgSpecialist Loop de Letterenloop.
Met dit pakket aan sportactiviteiten en -projecten biedt SportSupport een breed scala van
(sport)mogelijkheden aan, waarmee het de inwoners en verenigingen van Haarlem en omgeving
graag van dienst is (SportSupport, 2013).
Combinatiefunctionaris
De combinatiefunctionarissen werken in twee sectoren tegelijk: in onderwijs en sport of in onderwijs en
cultuur. Zij zijn hoog opgeleid, hebben kennis van pedagogiek en een achtergrond in sport of cultuur.
Bovendien weet de combinatiefunctionaris hoe (brede) basisscholen, voortgezet onderwijs en
verenigingen zijn georganiseerd. De combinatie van kennis en vaardigheden op de verschillende
36
gebieden stelt deze functionarissen in staat om een stevige brug te slaan tussen scholen en
sportverenigingen of cultuurinstellingen. Zij bouwen aan de toekomst, want een brede ontwikkeling
van de kinderen staat centraal (Gemeente Velsen, 2012).
JeugdSportPas Velsen
De JeugdSportPas Velsen is bestemd voor alle basisschoolleerlingen uit de groepen 4 t/m 8 van de
gemeente Velsen. Dit geldt ook voor kinderen die al lid zijn van een sportvereniging. Het is een
nieuwe mogelijkheid om eens kennis te maken met andere, minder bekende sporten en verenigingen.
De cursussen vinden allemaal na schooltijd plaats en staan onder begeleiding van gediplomeerde
trainers. De cursussen vallen niet onder verantwoordelijkheid van de basisscholen. Vanuit
SportSupport is er professionele begeleiding naar de verenigingen. Deelname aan de sporten is
geheel op eigen risico (Jeugdsportpas Velsen, 2011).
Fysiotherapie Maas
Fysiotherapie Maas is een fysiotherapiepraktijk met twee locaties in IJmuiden. In deze praktijk zijn 19
fysiotherapeuten werkzaam, waarvan twee kinderfysiotherapeuten (Fysiotherapie Maas c.s., 2009).
37
Bijlage F. Uitgetypte interviews Sportaanbieders
Bedrijf/Organisatie: SportSupport
Functie: Combinatiefunctionaris basisonderwijs
Datum: 20 oktober 2014
Duur interview: 10:48
Onderzoeker: Uhm, nou kan je wat over je functie vertellen wat die inhoudt?
Sportaanbieder 1: Ja, uh ik werk als combinatiefunctionaris in Velsen-Noord. Ik uh geef de gymlessen
van alle kinderen op de basisschool de triangel in uh Velsen-Noord. Dat is de enige basisschool.
Gymles uh en ik heb ongeveer uh 1,5, 2 dagen de tijd uh voor de verenigingen in het dorp. En dat zijn
er 5 en die ondersteun ik waar nodig. Dat kan op verschillende vlakken zijn en uh het mooie aan de
functie is dat ik zeg maar de kinderen bijna alle kinderen in de wijk ken en zodoende makkelijk mee
kan nemen naar naschoolse activiteiten. Maar ik ken ook alle sportaanbieders in de wijk dus zo kan ik
ze met uh elkaar en met kinderen in contact brengen.
Onderzoeker: Ja, oke
Onderzoeker: En hoelang ben je al werkzaam in dit gebied?
Sportaanbieder 1: Uh, 5 jaar dus dit is mijn 6e schooljaar.
Onderzoeker: Oke
Onderzoeker: Uh, heb jij een goed zicht op het huidige beweegaanbod van beweegactiviteiten?
Sportaanbieder 1: Ja, dus kinderen hebben sowieso één keer in de week gymlessen. En de
verenigingen hebben natuurlijk hun normale trainingen. Uh elke dag is er in de week op straat een
buurtsportteam uh bezig om kinderen uh vanaf een jaar of 7/8 buiten te laten sporten. En ik heb nog 2
naschoolse activiteiten. Eén is voor uh mrt uurtje voor kinderen die motorisch minder vaardig zijn en
misschien uh overgewicht hebben. En uh naschoolse activiteiten, sportmix noem ik dat allemaal
spelletjes op de donderdagmiddag.
Onderzoeker: Oke
Sportaanbieder 1: Dat is op dit moment een beetje het aanbod.
Onderzoeker: En daar uh richt je je dus ook op kinderen met overgewicht?
Sportaanbieder 1: Uh, die laatste niet echt die middelste die van de woensdag de mrt die uh wat
meer.
Onderzoeker: Oke
Sportaanbieder 1: Ja
Onderzoeker: Uhm….. Uhm, qua uh kennis van het beweegaanbod in de gemeente hoe kom jij
daaraan? Aanbod wat er is en wordt gegeven.
Sportaanbieder 1: Ik zit sowieso in een overleg groep met uh allerlei vakleerkrachten in uh de
gemeente. Uh waar waarin ook wel informatie wordt gegeven over de andere activiteiten. Uh wij als
combinatiefunctionaris overleggen regelmatig. Elke maandag zitten we hier dus uh om dingen te
bespreken wat het aanbod is en wat er beter kan. Ik heb veel contact met mensen, visie maken zeg
maar van de gemeente, wat er is, wat we nog beter kunnen doen, waar we op aan kunnen haken. Uh
op dat gebied op die manier krijgen we dat een beetje door eigenlijk.
Onderzoeker: Oke
Sportaanbieder 1: Ja
Onderzoeker: Uhm, en zijn er ook sportaanbieders die zelf jullie benaderen met hun aanbod?
Sportaanbieder 1: Ja, dus de verenigingen weten dat ik voor ze uh kan ondersteunen of kan helpen.
Uh soms komen ze wel eens naar me toe van zullen we dit doen dan kan jij daarmee helpen. En
vooral in de richting van de kinderen want die contacten heb ik. Maar uh vaak zoals is het zo dat ik
zeg maar de verenigingen benader om iets op te zetten samen met hun en dan is alsnog mijn kracht
dat ik kinderen en andere verenigingen kan benaderen. Maar meestal is het andersom uh ja wat ik
38
zeg soms komen verenigingen of bijvoorbeeld een buurtcentrum naar mij toe van eh hé jij hebt kennis
op sport gebied of contacten met de kinderen kun jij ons helpen of kun jij ons adviseren.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 1: Maar het gebeurt iets vaker andersom.
Onderzoeker: Ja, oke. En hoe brengen jullie de ouders op de hoogte van uh het sportaanbod?
Sportaanbieder 1: Uh, in de gymlessen uh oefen ik vaak voor schoolsport toernooien of voor eh
inschrijven en dan kunnen zeg maar de informatie meenemen. Soms is dat verplicht maar bij onze
school is het vrijwillig. En dan kunnen ze meenemen en inschrijven. Ze kunnen dat doen in de gymles
of in de brievenbus met mijn naam erop op school. Eh het komt vaak in de nieuwsbrief, ze hebben
een activiteiten kalender die ze elke maand mee krijgen met op de achterkant mijn informatie over
sportactiviteiten. Uh ik heb een digitale nieuwsbrief die ik elk kwartaal die ik naar zoveel mogelijk in
Velsen-Noord stuur met wat nieuws dingetjes over de afgelopen periode maar ook over eh de
aankomende periode. Activiteiten, inschrijfmomenten en ik heb een uh Facebook pagina gemaakt
over Velsen-Noord in beweging. En daar staan ook allemaal foto’s op van toernooien maar ook van de
toernooien die eraan komen en dergelijke.
Onderzoeker: Ja, dus je houdt het ook zelf een beetje up to date van wat is er en wat is er
bijvoorbeeld niet meer?
Sportaanbieder 1: Ja en dat is ook wel omdat ik natuurlijk connecties met kinderen heb doe ik het ook
wel is voor de buurtsporter bijvoorbeeld. Want die ziet ze wel op straat maar die geeft ze geen les zeg
maar. En als hij dan een verandering heeft qua programma of een andere activiteit of er is iets dan eh
krijg ik dat vaak te horen en dat zet ik dat op Facebook of ik laat het horen in de gymles. Aan het
einde weet ik eigenlijk alle kinderen, altijd bij de rode cirkel bij mij. En dan sluit ik altijd af en dan
bespreken we de gymles maar ook vaak wat er komt eh wie er met de vorige toernooien heeft mee
gedaan, ook dat soort nieuwtjes. Uhm op die manier doe ik dat vaak.
Onderzoeker: Ja, oke
Sportaanbieder 1: Ja
Onderzoeker: Uhm, zijn er nog dingen die er missen volgens jou in het huidige beweegaanbod?
Sportaanbieder 1: Nou er is elke dag buurtsport maar ik merk dat niet elke kind daar eh ja of te jong
voor is of eh dat ze dat leuk vinden. Het wordt op straat gespeeld en vaak wordt er toch wel
gevoetbald en eh op een wat ruigere straatachtige manier. Ik merk dat het eh niet alle kinderen daarin
eh in hun behoefte worden voorzien zeg maar. Op donderdag heb ik een sportmix aanbod noem ik het
dan. En dat zijn allemaal spelletjes wat hun willen, die kinderen niet echt op overgewicht maar meer
van eh lekker spelen.
Onderzoeker: Uhuh
Sportaanbieder 1: Ik merk dat de kinderen dat erg leuk vinden maar ik heb er maar één uur in de week
de tijd voor en activiteiten uur en ik denk dat het dat soort activiteiten naschools heel erg waardevol
zijn. Tuurlijk zijn er ook de sportverenigingen maar het is vaak na het eten of rond etenstijd en uh de
uren net na school denk ik dat er eh dat er eh nog wel meer behoefte is met meer invulling voor
verschillende doelgroepen. Er is wel eh voldoende maar ik denk dat het nog wel wat meer zou kunnen
zijn.
Onderzoeker: Ja, oke.
Onderzoeker: En ervaar jij belemmeringen binnen het aanbod dat afstanden te groot zijn of kosten te
hoog?
Sportaanbieder 1: Nou eh in Velsen-Noord heb je bij mij in het dorp geen gymzaal, wel een speelzaal,
waar ik kleine activiteiten kan doen. Maar de gymzaal is een aantal jaar geleden uh in het
buurtcentrum afgebrand. Dus we moeten steeds naar een ander dorp om te gymmen. Nou dat zijn al
kosten maar ik kan het niet organiseren om met de bus steeds de kinderen ook na schooltijd
daarheen te krijgen. En als je het wel hebt dan kun je veel makkelijker of de verenigingen in de
gymzaal laten komen of je zelf uh dingen op laten zetten eh na schooltijd of na de gymlessen dan. Op
dit moment zijn ze druk bezig een brede school te maken in Velsen-Noord ook in IJmuiden maar ook
39
bij mij in de wijk en eh dan komt de hele school daarin, buurtcentrum, peuterspeelzaal maar ook de
gymzaal. Dus dan kun je nog veel makkelijker gymzaal reserveren voor eh verenigingen die na
schooltijd dingen opzetten of misschien iets met de buurtsporter of buurtcentrum. Dat er eigenlijk elke
dag na schooltijd iets binnen en het liefste buiten is. En daarnaast krijgen we ook een eh speelplein
met veel beweeg mogelijkheden dus dan kun je misschien een combinatie met buurtsporter of
buurtcentrum en de combinatiefunctionaris kun je denk ik elke dag wel een dubbel programma
draaien voor verschillende doelgroepen. Dat je zegt van nou uh vanaf groep 5 tot en met 8 en vanaf
groep 1 tot en met 4 of iets dergelijks uh dat zou helemaal mooi zijn.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 1: Want op dit moment de kosten die zijn er niet voor de activiteiten, dus die
belemmeringen hebben we niet. Maar we hebben wel, ja het is heel moeilijk om te organiseren om eh
om naar een goede combinatie om te sporten naar binnen te gaan zeg maar.
Onderzoeker: Ja, oke.
Sportaanbieder 1: Ja
Onderzoeker: En uhm zie jij nog kansen binnen het aanbod dus nieuwe projecten of uh behoefte voor
een bepaalde doelgroep?
Sportaanbieder 1: Uh nou wat ik zeg vooral de kinderen die niet op straat willen spelen of te jong zijn
of niet echt op voetbal gericht zijn daar zie ik nog wel aanbod in. En eh nou overgewicht ja doe ik wel
mrt maar het is niet ja alleen erop gericht dat zijn is maar een heel klein clubje, dus..
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 1: Op zich is daar nog wel denk ik behoefte naar maar wat je dan precies zou kunnen
doen dat is dan weer dat ik denk van nou daar heb ik dan te weinig kennis uh kennis voor. Maar
vooral voor eh wat breder sport aanbied want vooral het voetballen hebben het altijd wel leuk maar
niet voor iedereen. Misschien een iets bredere sportaanbod zou denk ik wel beter zijn.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 1: Daar zie ik nog wel kansen.
Onderzoeker: Oke
Onderzoeker: Dus je zegt dat er wel al, er is wel al een goed aanbod. Als je gewoon kijkt naar puur het
bewegen voor kinderen. Uhm maar dat er wel eh op breder getrokken gebied nog wat te halen valt en
uhm helemaal voor specifieke doelgroepen.
Sportaanbieder 1: Absoluut ja.
Onderzoeker: Oke, uhm is er verder nog iets wat je wilt toevoegen aan dit interview?
Sportaanbieder 1: Uhm, nou de kennis en ervaring op het gebied van overgewicht, is vooral bij mij
maar ik denk ook andere nog al ver te zoeken. Ik denk daarom dat het ook heel goed is dat de GGD
en wij al combinatiefunctionarissen of de gemeentes meer gaan samenwerken. Uh ik heb natuurlijk in
elke gymles op elke school lopen natuurlijk kinderen met obesitas rond of overgewicht. En zeker in
deze periode uh en omdat op een goede subtiele niet negatieve manier over te brengen bij sommige
ouders is wel heel lastig. En sommige ouders die zien dat en gaan ermee aan de slag of zijn er al mee
aan de slag. Maar eh om even op de deur te kloppen en te zeggen je kind eh heeft overgewicht en
moet aan een dieet etc. Dat is niet de manier eh maar eh dat is toch nog wel lastig om daar mee om te
gaan en ik merk dan toch dat de meeste mensen eh leerkrachten zeggen dan aar liever niet dan
houden we de relatie maar even gewoon gezond. Dus dat is denk ik wel lastig en ik denk nogmaals de
GGD, jullie, meer kennis en expertise hebben op dat gebied. En want daar ligt nog wel wat te winnen
denk ik.
Onderzoeker: Ja, oke. Nou hartelijk bedankt voor dit interview en eh ik wil ook vragen of ik een
samenvatting naar je toe mag sturen te controle.
Sportaanbieder 1: Ja dat lijkt me goed.
Onderzoeker: Oke, dankjewel!
40
Bedrijf/Organisatie: SportSupport
Functie: Combinatiefunctionaris basisonderwijs
Datum: 20 oktober 2014
Duur interview: 7:49
Onderzoeker: Nou, kan je iets over jezelf vertellen, om te beginnen?
Sportaanbieder 2: Ik ben combinatiefunctionaris in IJmuiden Oost. Dat is mijn uh regio. Wat ik daar
doe is een stukje vereniging ondersteuning en uh voor scholen het aanbod. Uhm dus eh naschoolse
sportactiviteiten.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 2: Ja
Onderzoeker: Oké, en hoelang ben je al werkzaam in deze functie?
Sportaanbieder 2: Uh dit is eh mijn eerste jaar. Ja, echt vanaf januari ben ik gestart. Daarvoor was ik
ook combinatiefunctionaris alleen dan in judo functie, maar dan in Santpoort.
Onderzoeker: En eh, uhm dat is dus ook voor de gemeente Velsen een jaar lang dan?
Sportaanbieder 2: Ja, ja
Onderzoeker: Oké
Onderzoeker: Uhm, naja heb jij een goed zicht op wat het huidige beweegaanbod is voor kinderen in
de gemeente Velsen?
Sportaanbieder 2: Uh ja wat ik, ik werk dus uh op de school dus ik weet wat daar gebeurt en eh wat ze
qua sport doen. En zelf organiseren we ook wat dingen. Zoals afgelopen week hadden we een sport
instuif, dus een sportdag voor eh alle scholen uit de gemeente Velsen georganiseerd.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 2: Dus kwamen 250 kinderen op af. Dus daar heb ik wel een goed zicht op ja.
Onderzoeker: Oké. Uhm je hebt er dan zelf een goed zich top maar is er ook een duidelijk overzicht.
Bijvoorbeeld van wat andere mensen kunnen vinden van wat voor aanbod er is?
Sportaanbieder 2: Ja, je hebt bijvoorbeeld de JSP brochure dus eh daar staan natuurlijk alle
verenigingen in waar ze kunnen sporten en wat het aanbod is. Uh, zelf probeer ik ook de link te
leggen tussen de scholen en de verenigingen. Dus dat wordt dan voor de kinderen steeds duidelijker.
Ja.
Onderzoeker: Ja, oké en dat is ook voor de ouders dan?
Sportaanbieder 2: Ja
Onderzoeker: Oké, ja hoe komen jullie zelf aan de informatie, van welke beweegactiviteiten er zijn?
Sportaanbieder 2: Uhm, ja dat staat genoteerd maar de meeste, op de school zelf doe ik zelf. Dus ik
draai zelf de les. Dus dat organiseer ik dan ook zelf dus. Ja, dat is moeilijk om het dan te missen
natuurlijk.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm, ga jullie ook zelf opzoek naar eh activiteiten die worden gegeven of
andere sporten.
Sportaanbieder 2: Nou, ik zozeer niet echt opzoek naar activiteiten. Ik probeer het te organiseren,
zodat ik het dus aan kan bieden aan de school of de vereniging. Maar niet zozeer opzoek van wat
doen ze waar en..
Onderzoeker: Je zet het meer zelf op en voert het uit zeg maar?
Sportaanbieder 2: Ja klopt.
Onderzoeker: Oké, zijn er wel sportaanbieders die naar jou toekomen, van wij bieden iets aan kan jij
daar iets mee?
Sportaanbieder 2: Nee, gek genoeg moeten wij echt achter hun broek aanzitten. Ik merk uit de praktijk
dat het best wel lastig is om met verenigingen contact te zoeken. Uhm, als je er helemaal in zit dat
gaat het wel, dan lukt het wel. Maar ja meeste komt van ons af.
Onderzoeker: Ja, oké. Is bij jullie allemaal dezelfde kennis bekend zeg maar? Of is dit verschillend per
combinatiefunctionaris?
41
Sportaanbieder 2: Uhm ja in heel Velsen is dat natuurlijk wel het zelfde. Dus ja daar zijn we van op de
hoogte.
Onderzoeker: Oké, uhm maar hoe delen jullie die kennis zeg maar? Want misschien is de een eerder
op de hoogte dan de ander van iets nieuws of iets wat gestopt is?
Sportaanbieder 2: Ja we zitten hier op kantoor met z’n alle iedere maandag dus dat he is dan het
middel om met elkaar even hier en daar over te kletsen.
Onderzoeker: Ja, oké. En op die manier houden jullie het ook up to date om te kijken of het überhaupt
nog bestaat?
Sportaanbieder 2: Ja
Onderzoeker: Oké, uhm het aanbod vertel je de kinderen denk ik zelf, maar doe je dit ook naar de
ouders?
Sportaanbieder 2: Ja, ik geef een briefje aan de kinderen mee op de school. Dus daar staat dan
informatie in en dat moeten ze dan invullen en weer inleveren bij de juf of meester dus zo komt die
ook bij de ouders terecht.
Onderzoeker: Oké, uhm gaan jullie het ook nog na of het daadwerkelijk bij de ouders terecht is
gekomen zeg maar?
Sportaanbieder 2: Nee, dat niet zozeer ik haal gewoon de briefjes op. Voor degene die echt mee
willen doen uhm ja en verder ik ga niet ook nog is een keer vragen van heb je hem wel bij je ouders
gebracht. Dat is een beetje lastig. Zo vaak ben ik daar ook niet, dus dat wordt dan lastig. Misschien
wel een optie ja.
Onderzoeker: Oké, mis je nog iets in het huidige beweegaanbod?
Sportaanbieder 2: Uhm, mis ik iets. Nee dat niet zozeer. Ik denk ook dat het aanbod is goed maar eh
zeg maar het moet meer vanuit ook de andere kant andere partij komen. Van de ouders zelf, en de
kinderen daar moet het ook vandaan komen. Het aanbod verder is wel gewoon goed.
Onderzoeker: En dat is ook voor, er zijn geen speciale wijk of speciale doelgroepen waarin er te
weinig aanbod is bijvoorbeeld?
Sportaanbieder 2: Naja kijk waar ik dan mee werk is gewoon basisschool kinderen en daar is gewoon
echt zat aan bod voor. En speciaal voor doelgroepen ja overal is wel aandacht voor. Dat weet ik
eigenlijk wel zeker, maar ik werk eigenlijk alleen met basisschool kinderen en ik doe af en te nog wel
wat op middelbare scholen maar ja dat is wat ik doe.
Onderzoeker: Uhm en qua kosten of afstanden zitten daar belemmeringen in?
Sportaanbieder 2: De kosten voor de clinics die ik dan geef is dan vier keer voor twee euro, dus dat is
bijna ja niks zeg maar. Uhm en afstand ik probeer het allemaal op de school te organiseren dus de
afstand is ook nul. Eventueel kijk tennis of judo ik geef ook judo les. Dat is dan op een externe locatie
maar dat is 500 meter van de school vandaan. Dus dat moet niet de afstand zijn.
Onderzoeker: Oké, en dan je dat er nog wel kansen zijn uh binnen het aanbod, dus wel specifieke
doelgroepen of nieuwe projecten?
Sportaanbieder 2: Tuurlijk, blijft altijd, je moet jezelf blijven ontwikkelen en ik dat wij gewoon ook als
team samen sterk zijn en daar moeten we aan blijven werken.
Onderzoeker: Uhm, oké je zegt dus dat het aanbod eigenlijk wel goed is. En dat er altijd wel kansen
liggen.
Sportaanbieder 2: Ja tuurlijk. Ik zie mijn kansen echt op het stukje voeding, dus daar wat meer
informatie over geven. Sport opzich is prima maarja als ze iedere dag een zak chips naar binnen
gooien dan gaat het ook fout natuurlijk.
Onderzoeker: Ja, oké. Wil je zelf nog iets toevoegen met betrekking tot het onderwerp of iets wat ik
vergeten ben?
Sportaanbieder 2: Nee, volgens mij ben je niets vergeten. Nee ik denk dat het zo wel goed is. Ja, ja.
Onderzoeker: Nou, dan bedankt voor je tijd!
Sportaanbieder 2: Helemaal goed, super
42
Bedrijf/Organisatie: SportSupport
Functie: Combinatiefunctionaris basisonderwijs
Datum: 20 oktober 2014
Duur interview: 24:19
Onderzoeker: Kun je iets over jezelf vertellen?
Sportaanbieder 3: Ik ben combinatiefunctionaris in de gemeente Velsen. Ik ben werkzaam voor de
brede school in Velserbroek, de Hoeksteen is een brede school is eigenlijk voor alle kinderen uit
Velserbroek. Wat we daar doen is eigenlijk allerlei sportactiviteiten waar de kinderen aan deel kunnen
nemen, en maakt niet uit op welke school je zit. Je kan gewoon meedoen. Je kan je inschrijven via de
website die we hebben, bredeschoolvelserbroek.nl. En dar komt ja uhm vijf keer per jaar ongeveer
nieuw aanbod uit. En dat kan bestaan uit 4 lessen volleybal bijvoorbeeld of eh een hele reeks hockey.
We hebben ook een hockey school opgezet in samen werking met strawberries hier in de buurt. En
daar komen trainers hockey les geven tijdens het naschoolse aanbod. Kinderen kunnen zich daar
voor inschrijven en dat is het hele jaar. Op de woensdag is het voor de jongste kinderen van groep 1,
2 en 3 en vrijdag voor de oudere kinderen dus groep 4 t/m 8. We hebben zaalhockey opgezet omdat
er wachtlijsten zijn bij de hockeyverenigingen maar kinderen wel graag willen bewegen en wel graag
willen hockeyen. En op die manier is de samenwerking met de vereniging opgezet.
Onderzoeker: Oké
Sportaanbieder 3: Ik richt me voornamelijk op het sporten na schooltijd. Kinderen kunnen komen
sporten en dat is meestal direct aansluitend op de school. Eerst even wat eten en drinken en meestal
om half 4 starten we met de activiteiten. Hoe ik het nu ook doe bij de Hoeksteen is dat ze als
voorbereiding op de schoolsporttoernooien tijdens de gymles uh drie keer sport krijgen. Ze hebben nu
in de herfstvakantie volleybal toernooi gehad. Dan krijgen de drie keer in de gymles volleybal, groep 5
t/m 8 is dat. En dan kunnen we ze enthousiast maken en dan ehm voor het toernooi en dan hopen we
daar dan veel inschrijvingen te krijgen. Die kinderen die zich dan hebben ingeschreven uhm die eh
krijgen daarna na school ook nog volleybal. Dus ze hebben eerst aan het enthousiasmeren en daarna
kunnen ze dus echt trainen voor het toernooi. En uhm ja dan is het toernooi. En zo hebben we dat ook
bijvoorbeeld gedaan met de Pierloop, ook in IJmuiden scholenloop is dat. En daar hebben we ook vier
trainingen aangeboden. En dat resultaat is echt super groot want vorig jaar had de Hoeksteen vier
deelnemers en dit jaar hebben we dus trainingen gedaan en hadden we er 23! Dus je ziet gewoon dat
het effect heeft als je iets aanbied en met een groep daarna toe gaat. En zo doen we dat met alle
schoolsporttoernooien het hele jaar door. En zo proberen we sport echt te stimuleren op school en
ook na school tijd, want dat is het grootste gedeelte.
Onderzoeker: Oké.
Sportaanbieder 3: Maar net alle scholen willen dit. Sommige willen dit liever niet. En als
combinatiefunctionaris dan ben je ook werkzaam bij de verenigingen. Ik ondersteun voetbal vereniging
Velsen dat zit in Driehuis. Ehm daar coördineer ik de woensdagmiddag training. De E en de F, wat ik
daar doe ik stuur trainers aan. Trainers zijn vaak vrijwilligers vaak ouders van kinderen die heel graag
training willen geven. En de een weet het wat beter dan de ander hoor maar over het algemeen weten
ze vaak niet zo goed hoe dan die training te geven. Daarnaast ondersteun ik Velsen daarin hebben
we ook activiteiten dat we de scholen uitnodigen dus dat ze dan mogen ze bijvoorbeeld drie keer
komen trainen onder schooltijd. Ik heb een 4 tegen 4 toernooi georganiseerd met kinderen uit de
gemeente Velsen. Voor iedereen is dat. En dan hebben we ook nog Suomi, atletiekvereniging. Daar
zijn we nu druk bezig om atletic movements op poten te zetten en dat start deze week. Atletic
movements is een project vanuit de atletiek uniek en het hele programma ligt al klaar. In samen werk
met de atletiek vereniging Suomi, die levert de trainers. Ik heb eigenlijk gezorgd voor het eerste
contact. Ik heb de scholen benaderd of ze willen deelnemen. En ik ken de trainers dus ik heb de
trainers benaderd van wie kan overdag die lessen geven. Want het is tijdens de gymlessen. Zes
weken achter elkaar en daarna komt er een traject in het Polderhuis dus na schooltijd. Eigenlijk een
beetje in het groot van wat ik zelf altijd doe voor de school sport toernooien. Je krijgt zes keer op
school en daarna zes keer in het Polderhuis als je het leuk vindt. Dus het is na schooltijd en daar
kunnen kinderen zich voor inschrijven en zo stimuleren we de kinderen ook uiteindelijk om naar de
43
verenigingen te gaan. Want die zes weken nadat ze in het Polderhuis hebben getraind kunnen ze zes
weken lang nog eh bij de vereniging trainen.
Onderzoeker: Oké
Sportaanbieder 3: Dus zo proberen we de kinderen te stimuleren om te gaan bewegen, te gaan
sporten. En ze kennis te laten maken met atletiek. En zo kunnen de kinderen, het is zo laagdrempelig
om uiteindelijk bij de vereniging dan daadwerkelijk lid te gaan worden. Want dat is natuurlijk wel het
doel wat wij hebben en dat de kinderen gewoon lekker aan het bewegen zijn. Het is ook goed als ze
zo doorstromen naar een vereniging en dan ook structureel sport en bewegen.
Onderzoeker: Ja, oké. Want hoelang ben je werkzaam voor allen de gemeente Velsen?
Sportaanbieder 3: Ik ben werkzaam bij SportSupport nu al vier jaar. En ik ben begonnen met een klein
aantal uren en dat is nu uitgebreid naar fulltime.
Onderzoeker: Oké.
Sportaanbieder 3: Het idee wat de gemeente wil is dat je drie jaar een vereniging ondersteunt, je laat
iets achter wat blijvend is en van daar neemt een vrijwilliger het over.
Onderzoeker: En buiten de activiteiten die jij dan aanbied, heb jij daarnaast een goed zicht op het
beweegaanbod voor kinderen met overgewicht in de gemeente Velsen?
Sportaanbieder 3: Uhm, nou moet ik eerlijk zeggen dat ik niet exact inzicht heb van eh wat er aan
wordt geboden voor kinderen met overgewicht.
Onderzoeker: Want richten jullie je ook op overgewicht of zijn er kinderen met overgewicht waar je iets
mee doet?
Sportaanbieder 3: Eh ik heb toevallig eh op het sportcongres in Papendal, daar sprak ik een collega,
iemand van de GGD. En ik heb voor eerst de cijfers gekregen van de cijfers van het overgewicht in
Velserbroek. En dat is voornamelijk omdat ik het interessant vindt om te weten van wat is er eigenlijk
en wat kunne wij ermee. Dus op dit moment doe ik er nog niets mee maar ik wil er wel iets mee.
Onderzoeker: Ja oké, maar je weet nog niet op wat voor manier?
Sportaanbieder 3: Naja dat zou je wel breder moeten trekken, met fysio en dat soort mensen. Maar ik
weet niet wat jullie mening daarover is.
Onderzoeker: Ja, en qua aanbod waar je wel kennis van hebt. Hoe kom jij aan die informatie? Waar
komt dat vandaan?
Sportaanbieder 3: Uhm dat komt uit de Hofgeest, uhm ja via de gemeente, sportloket, eh Kick de
Groot die is heel erg bezig met sportstimulering in de gemeente Velsen. Via hem, ja je bent gewoon
zelf in de gemeente werkzaam dus dan zie je ook wel, en er worden hier ook dingen opgehangen op
het prikbord.
Onderzoeker: Zijn er sportaanbieders die zelf hier naar toe komen om het op te hangen?
Sportaanbieder 3: Ja
Onderzoeker: Zodat ze gaan doorverwijzen daarheen?
Sportaanbieder 3: Ja, er hangt van alles.
Onderzoeker: Oké, en maak je ook de ouders bekend van het huidige aanbod, of hoe betrek je de
ouders erbij?
Sportaanbieder 3: Uhm, via de nieuwsbrief, ehm, via de website, ehm via de scholen, posters. Op
sommige scholen wordt het uitgedeeld, ehm Twitter, Facebook, social media dus. Krantjes zoals de
Hofgeest, dichtbij.nl via verschillende manier.
Onderzoeker: Oké, zie jij nog belemmering in het huidige beweegaanbod voor kinderen met
overgewicht?
Sportaanbieder 3: Ehm, ja het zou mooi zijn als er iets van een programma zou zijn voor kinderen met
overgewicht inderdaad. Ehm wij hebben wel ehm dit voorjaar hebben we kinderfitness gehad. Daar
kwamen voornamelijk kinderen op af die weinig bewogen en daar wel echt die begeleiding in nodig
hadden. Ehm zelf persoonlijk denk ik had het wel iets breder uitgezet kunnen worden omdat we puur
bezig waren met bewegen en eigenlijk hoort daar ook voeding bij. Ja als er zoiets zou kunnen opgezet
44
worden in samenwerking met de GGD ofzo dan zou ik daar wel voor openstaan dat lijkt me heel goed
en interessant ook.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 3: ik werk zelf ook met het lekker fit lesmethode en daar komen ook allerlei
gastlessen. En het zou wel mooi zijn als je zoiets kan combineren.
Onderzoeker: Ja, oké. En zie jij nog andere belemmeringen qua afstanden of kosten, waardoor het
voor hun een belemmering wordt om erheen te gaan?
Sportaanbieder 3: Ik moet zeggen dat het in Velserbroek niet echt aan de orde is. Daar valt het wel
mee. Collega’s van mij werken ook in IJmuiden en ik begreep dat het daar wel wat lastiger kan zijn. En
uhm de schoolactiviteiten hebben we ervoor gekozen om er altijd een vergoeding voor te vragen. Dat
is omdat het dan een stok achter de deur is. Als je het gratis doet heb je kans dat kinderen makkelijker
afzeggen. Dus wat wij vragen is gemiddeld drie euro per les. Ik ben nu ook aan het kijken hoe kunnen
we naschoolse sportactiviteiten nog aantrekkelijker maken en nog meer een heel week programma
ervan maken. Zodat op meerdere plekken in de wijk bezig bent en dat ze ook allemaal gebruik kunnen
maken van het aanbod. En dan zouden we de prijs nog wel iets omlaag willen brengen zodat het voor
iedereen haalbaar is. En dan ook het hele jaar door.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 3: En wat ik merk is dat kinderen van groep 4 gaan ze kiezen voor een sport. En wat
ik nu heel erg sterk merk is dat sommige kinderen helemaal niet willen kiezen voor een bepaalde sport
en die hebben zoiets van, ik vind het leuk om meerdere sporten te doen.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 3: Maar dit gaat in samenwerking met JSP, om voor een laag bedrag te sporten bij
verenigingen. In de herfstvakantie hebben we ook een sportinstuif gehad waarbij verenigingen in de
sporthal bij elkaar komen en kinderen konden dan verschillende sporten doen. En verenigingen
konden zo zichzelf promoten. Dit was de eerste keer dat we dit deden en alles zat vol.
Onderzoeker: Ja, oké.
Sportaanbieder 3: En in de voorjaarsvakantie gaan we het weer doen in het Polderhuis. Die bestaat
dan ook 25 jaar.
Onderzoeker: Nou je zegt dus dat er eigenlijk wel genoeg aanbod is maar dat er wel nog wat te halen
valt op combinaties met voeding en diëtisten erbij zeg maar.
Sportaanbieder 3: Ja en fysiotherapeuten.
Onderzoeker: Ja, eigenlijk gewoon het totaal pakketje bij elkaar. Uhm dat jullie ook bezig zijn om
nieuwe dingen te ontwikkelen om daarmee verder te gaan en kinderen aan het bewegen te krijgen.
Sportaanbieder 3: Ja, ja. Dus dan is het niet daadwerkelijk echt gericht op kinderen met overgewicht
maar het is wel voor alle kinderen dus iedereen kan er aan mee doen. Het is heel laagdrempelig. Ja,
dus eigenlijk onbewust doe je daar ook doe je daar zeker wat mee.
Onderzoeker: Ja, ja
Sportaanbieder 3: Ja dat is het doel van de combinatiefunctionaris, kinderen meer laten bewegen.
Onderzoeker: Ja. Oké. Heb je verder nog iets wat je wilt toevoegen aan het interview wat ik vergeten
ben? Of wat je kwijt wilt?
Sportaanbieder 3: Nee wat ik zeg ik heb net die gegevens ontvangen en wellicht kunnen we verder
nog iets openzetten. Ik sta daar wel voor open dus als iemand daar bij de GGD zoiets heeft van dat
gaan we oppakken dan ben ik erbij.
Onderzoeker: Ja, oké. Nou bedankt voor het interview.
45
Bedrijf/Organisatie: SportSupport
Functie: Combinatiefunctionaris voortgezet onderwijs
Datum: 24 oktober 2014
Duur interview: 15:23
Onderzoeker: Kan je wat over jezelf vertellen?
Sportaanbieder 4: Uhm, naja ik ben uhm bij de SportSupport en ik ben eigenlijk een van de weinigen
die lesgeef bevoegdheid heeft zeg maar. En op een gegeven moment kwam er uren vrij op het Tender
College en uh ik heb ook uren inderdaad voor de combinatie functie. Dus ben ik inderdaad op het
Tender College terecht gekomen voor de gemeente Velsen. Ik ben nu zelf heel druk bezig met een
activiteit in de Kennemer Sporthal, daar organiseer ik in de kerstvakantie. Dus ik doe wel een aantal
taken binnen SportSupport. En daarna heb ik nog twee ochtenden dat ik gymles geef in Spaarndam.
Onderzoeker: Oké. En hoelang ben je al werkzaam voor alleen de gemeente Velsen?
Sportaanbieder 4: Uhm, ik denk dat dit mijn derde jaar of tweede jaar, ik ben in maart gestart toen ooit.
Zou ik echt moeten nakijken, maar 2,5 of 3,5.
Onderzoeker: Oké, uhm wat voor zicht heb jij op de eh huidige beweegaanbod in de gemeente
Velsen?
Sportaanbieder 4: Nou bij Tender moet ik ehm ik had eerst als taak om op maandag eh na school
sportles te geven en dat is komen te vervallen nu met de ingang van dit schooljaar. Uhm, en
daarnaast had ik op donderdag ehm moest ik inderdaad uh ook extra sport aanbieden, naschools.
Maar dan bij een vereniging zegmaar. Dus zodoende ben ik inderdaad in de gemeente Velsen bij de
verenigingen aan het rondkijken geweest om naja aantrekkelijk sport aanbod aan te bieden aan de
kinderen. Dus in die zin eh ja ben ik inderdaad wel rond gaan kijken in IJmuiden heb ik ook wel dingen
eh ja nieuw ontdekt zegmaar. Ik kom zelf een beetje uit de sport, ik kom sowieso uit de sport, maar eh
voetbal velden bijvoorbeeld die ken ik allemaal wel, maar er was een sportschool vlakbij de school die
kende ik dus helemaal niet er zit in judo schooltje vlak bij school die kende ik ook helemaal niet. Dus ja
je bent meer aan het zoeken nu dus je bent ook meer aan het ontdekken. En dat is nu mijn taak ook
dit jaar. Uhm het was altijd naschools en nu ga ik met ingang van dit schooljaar ga ik het onder
schooltijd doen. Naschools werkte dus gewoon niet want dat was te vrijblijvend en er kwamen gewoon
te weinig kinderen op af.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 4: En nu is het voor de 4e klas is het eh geworden, onder schooltijd en ze noemen het
nu ook sport oriëntatie lessen. En dat is het eigenlijk ook gewoon, weetje kinderen komen gewoon nu
in aanraking met de sporten in hun gemeente, dus eh. Het is wel weer lastig want ik zoek dan
natuurlijk wel een beetje de sporten uit waarvan ik dan denk van joh dit is leuk voor jullie.
Onderzoeker: Maar jullie dan dat ook om ze bekend te maken met het aanbod en om eventueel ook
iets daarmee te gaan doen?
Sportaanbieder 4: Ja. Naja in de hoop natuurlijk dat ze eh een sport op een gegeven moment treffen
die ze niet kennen maar wel leuk vinden dat ze daar dan misschien gebruik van gaan maken.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm dat zoek je dus zelf uit?
Sportaanbieder 4: Ja, dat is mijn taak. Mijn taak, ik moet inderdaad gewoon het sportaanbod
neerleggen bij de twee 4e klassen end aar staat een vakleerkracht bij en die gaat ook altijd mee.
Onderzoeker: Oké, zijn er ook sportaanbieders die naar jou toekomen of SportSupport in dit geval met
hun aanbod?
Sportaanbieder 4: Nee, ik ben dit nog niet tegen gekomen. Nee.
Onderzoeker: Nee, oké. Uhm, ja hoe deel jij deze kennis die jij hiervan hebt? Hoe doe je dat?
Sportaanbieder 4: Ik eh, als ik op een gegeven moment mijn programma rond heb zeg maar ehm mail
ik het door naar de vakleerkrachten en zij communiceren het dan naar de kinderen. Dus die weten
dan wat hun sportaanbod, ik heb nu sportaanbod tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie heb ik
46
doorgemaild en eh daarmee kunnen zij aan de slag. En ik ben dus nu al weer bezig met januari tot en
met eh.. in april stopt het sportaanbod omdat ze dan natuurlijk examen gaan doen.
Onderzoeker: Ja, en op die manier wordt het dan ook naar de ouders gecommuniceerd, via de
kinderen?
Sportaanbieder 4: Ja ik denk wel dat, naar dat zullen ze aan het begin van het schooljaar wel gedaan
hebben. Het is nu een andere opzet van de gymlessen natuurlijk, dus ik neem aan, maar dat weet ik
eerlijk gezegd niet want dat gaat uit de school zelf vandaan. Ik ben combinatiefunctionaris dus elke
ben alleen elke dinsdag op school, maar de communicatie naar de ouders dat weet ik verder niet. Ik
neem wel aan dat ze daar op de hoogte van gebracht worden.
Onderzoeker: Ja, oké. En om het up to date te houden doe jij dat ook zelf?
Sportaanbieder 4: Ja, sowieso hebben we een nieuwsbrief van de gemeente Velsen van SportSupport
zelf. Maar we hebben ook hele nauwe contacten met de gemeente dus als er inderdaad nieuwe
aanbod zou zijn dan eh worden we daar ook wel van op de hoogte gebracht. Ja, ja.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm… Mist er volgens jou iets in het huidige beweegaanbod?
Sportaanbieder 4: In de gemeente Velsen?
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 4: Uhm…. Nou misschien wel gevechtssporten, er is bijvoorbeeld wel kickboksen en
boksen maar karate is er bijvoorbeeld niet. Judo is er dan natuurlijk dan wel bij eh .. ja er zouden wel
wat sporten bij kunnen inderdaad. Maar de gemeente Velsen is een beetje een gekke gemeente.
Want je hebt natuurlijk Velserbroek en Santpoort, en het is ook Velsen-Noord. Dus het reikt ook een
beetje, er zit bijvoorbeeld ook een fietscross vereniging aan de andere kant van het kanaal. Dat lijkt
me harstikke leuk om een keertje te doen maar dat is gewoon te ver weg, dus dat doen we niet. Ja ik
denk dat heel veel sporten wel vertegenwoordigd zijn. Er was een rugby vereniging die is ter zielen
gegaan. Ja er zit er dan natuurlijk in Haarlem nog wel eentje maar dat zal wel te ver weg zijn, maar
goed als ze het leuk genoeg vinden is het ook wel mogelijk. Nee opzich, nee dat gemeente Velsen wel
redelijk goed aanbod heeft. Maar bijvoorbeeld karate, ik denk dat ze dat niet hebben.
Onderzoeker: Ja, maar het verschilt ook een beetje per wijk dan zeg je?
Sportaanbieder 4: Ja, ik denk want in Velserbroek zelf zitten niet zo heel veel verenigingen. Er zit met
name een beetje voetbal en ze hebben dan wel een turnzaal, springzaal daar zitten. En Velserbroek
zelf zit eigenlijk, ja dansen. In Velserbroek zouden inderdaad best wel wat meer sporten kunnen
komen terwijl dat ook een heel jonge gemeente is natuurlijk. Ja.
Onderzoeker: Oké, en als je gaat kijken naar specifieke doelgroepen, dus kinderen met overgewicht?
Sportaanbieder 4: Nee, nou wij zijn dan wel met het Tender College, nu gaan wij starten met de
gezonde school. Dat willen wij dan ook een beetje gaan aanpakken, binnen de school althans. Uhm,
ja ik weet niet, ik denk dat verenigingen daar ook niet op ingesteld staan en programma’s dat durf ik
niet te zeggen. Ik weet wel dat gemeente Haarlem daar heel sterk mee bezig is maar gemeente
Velsen volgens mijn nog niet zo heel veel. Ook daarin zou ik me moeten verdiepen.
Onderzoeker: Oké, uhm zie jij veel belemmeringen binnen het aanbod? Qua afstanden, qua kosten?
Sportaanbieder 4: Nee, mijn opdracht is wel inderdaad om een beetje het zoveel mogelijk binnen de
school te houden, in een straal van. Maar goed we zijn begonnen bijvoorbeeld met een mountainbike
en dat zat toen in het recreatie gebied. Maar dan komen ze gewoon wel. Nou is de 4e klas nou redelijk
mobiel al, een aantal hebben een brommertje. Dus nee qua het er komen, naja boven het kanaal is
dan wat lastiger, maar voor de rest zie ik geen belemmeringen en ook niet qua kosten.
Onderzoeker: Nee.
Sportaanbieder 4: nee, er is ook wel budget beschikbaar van de gemeente en bepaalde dingen
worden ook gewoon gratis aangeboden.
Onderzoeker: Oké.
Onderzoeker: Zie jij nog kansen voor het aanbod? Die nu nog niet genomen worden?
Sportaanbieder 4: Nou ik denk eh dat is eigenlijk het geen waar we nu mee bezig zijn weetje want de
47
groep kinderen, 4e klas. De eerste keer was ik er ook bij, bij dat mountainbiken. Nou dat commentaar
was natuurlijk van ik ga niet op zo’n mountainbike. Echt mopperen, en uiteindelijk vonden ze het
superleuk en dat was ook met de 2e activiteit, tennis. Bij eh tennisvereniging Heerenduinen, dat zit
vlak bij de school. Maar daar waren ze ook super enthousiast over. Dus kansen, ik denk dat dit
eigenlijk de kans al is. Weetje ze zullen uit zichzelf absoluut niet gaan tennis en absoluut niet gaan eh
mountainbiken, naja de volgende activiteit wordt hockey. Ook dat zal het nodige commentaar
opleveren, maar uiteindelijk denk ik wel dat je er kinderen enthousiast mee krijgt en eh de grootste
groep waarschijnlijk niet maar een aantal zal je wel over de streep krijgen. Maar je bied ze nu dingen
aan ze kunnen er niet onderuit. Ze moeten meedoen en dan kunnen ze ervaren dat het eigenlijk toch
wel heel erg leuk is. Dus ik denk dat dit wel een hele leuke stap is die we gemaakt hebben.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 4: Weetje als je het vrijblijvend maakt, dat hebben we natuurlijk twee jaar lang
gedaan, ja dan komen ze niet. Dan komen ze alleen op de leuke dingen en de minder leuke dingen
dan komen ze niet. Dus eh ja ik denk dat dit een hele goeie stap is die we gemaakt hebben ja.
Onderzoeker: Oké, nou je zegt dat jullie dus al bezig zijn en ook al een aanpassing hebben gemaakt
van het naschools naar eh tijdens school te maken zodat er meer ja animo is eigenlijk.
Sportaanbieder 4: Ja ze hebben geen kans inderdaad.
Onderzoeker: En eh dat dat uhm moet zich nog wel ontwikkelen verder maar eh.
Sportaanbieder 4: Naja ik denk dat het ook wel grappig is weetje. Het is ook nu iets van de 4e klas
want eh kinderen die nu in de 1e, 2
e of 3
e zitten die komen ook een keertje in dat aanbod terecht en ik
denk dat het een beetje moet gaan leven. Weetje kinderen die gym stom vinden eh zullen misschien
juist iets anders doen dan gym wel leuk vinden. Dus eh ik denk dat het een omslag moet gaan krijgen
van iets negatiefs naar ehm naar dat ze in plaats van gym in gymzaal iets leuks gaan doen buiten de
school. Omdat dat toch altijd en beetje speciaal is. Ja ik denk dat het een omslag moet gaan krijgen.
Onderzoeker: Ja, oké.
Sportaanbieder 4: En misschien in combinatie met de gezonde school waar we naartoe willen met
school. Ja dat het toch een iets positiever imago gaat krijgen ja. Hoop ik. En ik je moet ook niet de
intentie hebben dat je alle kinderen om krijgt maar ja er lopen wel aardig wat stevige kinderen rond op
het Tender.
Onderzoeker: Ja, oké. Wil je nog iets toevoegen aan het interview, iets wat ik vergeten ben m.b.t. het
onderwerp wat je wel graag kwijt wilt?
Sportaanbieder 4: Nee, ja, nogmaals misschien die gezonde school. We hebben toevallig gister
vergadering gehad en eh ja er zijn zeven gezondheids thema’s en mocht er met ons werkgroepje waar
we wat voor geformeerd hebben mochten we allemaal een onderwerp aandragen. En de onderwerpen
die aangedragen werden was voeding en mondhygiëne en het andere is sport en bewegen. En dat
waren eigenlijk de twee items die er naar voren kwamen uit de groep. En dat zijn ook wel de items die
we aan gaan pakken en ik vind het Tender College is al behoorlijk sportief op dat gebied. Ze hebben
sowieso heleboel leuke eh interne dan sport toernooitjes. Badmintontoernooi, volleybaltoernooi. Wat
betreft de sportaanbod dat zit wel goed. Eh ik denk inderdaad in die voeding nog wat winst kan
boeken. En dat zijn de items die we aan gaan pakken. En ik denk dat dat een stapje is in de goede
richting. En ja als we daar kinderen toch een klein beetje mee kunnen op het goede pad kunnen
krijgen zou dat leuk zijn. En je moet niet de intentie hebben dat je 100% score haalt, maar kinderen
bewust maken dat is natuurlijk wel een mogelijkheid.
Onderzoeker: Oké. Bedankt voor je tijd!
48
Bedrijf/Organisatie: SportSupport
Functie: Combinatiefunctionaris voortgezet onderwijs
Datum: 24 oktober 2014
Duur interview: 15:52
Onderzoeker: Kan je iets over jezelf vertellen?
Sportaanbieder 5: Ik werk een deel voor SportSupport als combinatiefunctionaris, ik voer dit taak uit
op het Vellesan College. En daarnaast ben ik hier op school nog gewoon docent LO.
Onderzoeker: Oké, en kan je iets meer over je functie als combinatiefunctionaris vertellen?
Sportaanbieder 5: Uh ja, ik heb vanuit SportSupport heb ik met Bas de Wit bepaalde doelstellingen
opgezet. En uhm welke zijn dat allemaal, dat heeft te maken met sport oriëntatie mavo 4, we hebben
een jaarlijkse fysieke screening die in de brugklas wordt afgenomen. En daaruit uhm komen een
aantal resultaten voort en uh we hebben zeg maar het Vellesan uur op school. Eén uur in de week en
deze periode tot de kerst staat voor verrijking. Dus kinderen kunnen kiezen waar ze heen gaan,
verrijking voor sport. En vanaf kerst tot en met, ongeveer april ehm nodigen we de leerlingen uit die op
de fysieke screening minder sterk hebben gescoord. En daar hebben we een extra beweeg uur voor.
Uh en we hebben in de laatste periode gaan we ook een sportparticipatie enquête afnemen. Die gaan
we online gemaakt worden. Gaan we leerlingen uitnodigen die aangeven geen sport te beoefenen,
wel willen. Uhm die maar die connectie niet weten te vinden. Dan gaan we met het sport oriëntatie
programma al draaien met de kinderen. En daarnaast eh willen we dit jaar met onze schoolarts willen
we gaan kijken wat voor traject we kunnen starten met leerlingen met overgewicht. Uhm die connectie
heb ik nog niet met de school maar je merkt dat de schoolleiding eerst wilt weten wat ons plan is,
maar wij willen juist eerst overleggen met de schoolarts wat kunnen we doen. Dus dat is een beetje
lastig momenteel. Nou dat is een beetje het conceptverhaal van fysieke screening. Sport oriëntatie,
daarnaast willen wij inzetten jaarlijks voor spieren voor spieren. Dat willen we gaan doen met een
triatlon eind van het jaar. En uh ja we willen nog de fysieke screening uitbreiden op het stukje gewicht
en uh een portfolio bij gaan houden de invulling van de Vellesan uren. Dus dat zijn eigenlijk mijn
coördinatie taken voor SportSupport.
Onderzoeker: Ja. Oké. En hoelang ben je werkzaam in de gemeente Velsen? Als
combinatiefunctionaris?
Sportaanbieder 5: Uh, 2012 ben ik hier begonnen op school dus ook bij SportSupport en wat ik nog
vergeten ben te zeggen is dat. We proberen nu ook een samenwerk contract te sluiten met bepaalde
verenigingen in de buurt waar we veel mee samenwerken. We hebben ook een overeenkomst
gesloten met eh LTC Heerenduinen bijvoorbeeld. En zo willen we meer verenigingen erbij betrekken.
Onderzoeker: Mm, oké. Uhm je hebt er al iets over verteld, maar heb jij een goed zicht op het huidige
beweegaanbod voor de hele gemeente Velsen?
Sportaanbieder 5: Uhm, ja ik heb redelijk goed zicht alleen het beweegaanbod vind ik vooral van
Velsen gericht met name nog op de basisschool. Voor het participatie van kinderen in het Voortgezet
Onderwijs doen ze nu nog naar mijn mening te weinig.
Onderzoeker: Oké, ja. Uhm weet jij ook of er een duidelijk overzicht is bijvoorbeeld, je weet zelf wat er
is, maar is er ook een overzicht wat een kind of een ouder kan opzoeken en sporten of sportaanbod
waar je dan eventueel uit kan kiezen?
Sportaanbieder 5: Uhm, heel specifiek weet ik het niet maar ik weet wel dat je het kan vinden, maar of
daar een duidelijk site voor is weet ik niet. Ik weet er is sportloket Velsen daar staan alle verenigingen
uit de buurt op. Kijk bij SportSupport kan je ook heleboel dingen vinden maar ik weet niet of er
eigenlijk echt een eenduidige site is. Ik denk dat meerdere sites voor verschillende dingen zijn. Denk
ik. Maar dat is met name basisonderwijs want voor het voorgezet onderwijs is dat echt minimaal.
Onderzoeker: Ja. Oké. Uhm hoe kom jij aan de informatie? Ga jij daar zelf achteraan of komen
mensen naar jou toe?
Sportaanbieder 5: Ja, bij ons kijk ik ben vooral bezig met op school. Dus eh kinderen komen niet echt
voor mij naar mij toe met activiteiten buiten school. En leerlingen kunnen zich voor de herfstvakantie
altijd inschrijven voor bepaalde sporten, via magister. En uhm dan kunnen ze aan da hand van die
trainingen ook besluiten mee te doen aan olympic moves toernooien. En vanmiddag heb ik
49
bijvoorbeeld zaalvoetbal met meiden en iedere docent heeft zijn eigen sport. Ik doe zaalvoetbal,
veldvoetbal en basketbal. Dus daar kunnen kinderen uhm zich gewoon voor inschrijven en ze
benaderen vaak wel mij omdat ik het meeste weet van alles. Dus het is met name met activiteiten die
binnen school.
Onderzoeker: Ja, oké. Het komt dus ook niet voor dat sportaanbieders naar jou toe komen om
kinderen bij hun te krijgen?
Sportaanbieder 5: Uhm, nou we zijn daar heel erg mee bezig. Inderdaad doen wij zorgen wij voor dat
wij naar de sportaanbieders toe gaan. uhm met de vraag en we willen ook juist met de kinderen naar
de vereniging toe om die drempel te verlagen. Om lid te worden van een vereniging. Want als we ze
dus hier halen is die drempel dus nog niet genoeg verlaagd om naar die vereniging toe te stappen.
Onderzoeker: Ja, dus zodat ze al zien hoe het er daar uitziet.
Sportaanbieder 5: Ja, want we hebben laatst getennist met sport oriëntatie en na afloop krijgen ze ook
een blaadje waarmee ze de mogelijkheid krijgen om drie keer gratis te komen trainen als ze zich
opgeven. Op die manier proberen wij sport een beetje te stimuleren.
Onderzoeker: Ja, oké. En hou je ook op die manier het up to date, of er nieuwe dingen bij gekomen
zijn of juist afgevallen, qua activiteiten?
Sportaanbieder 5: Ja, dat is sowieso elk jaar anders. Dit jaar heb ik vooral problemen met uhm, de
gemeente weet het ook, meerder factoren hebben daar een beetje ten grondslag, die liggen daaraan
ten grondslag. Trainers kunnen niet altijd overdag tijdens schooltijden. Dan zijn ze niet altijd
beschikbaar. Daarnaast moeten wij vaak, we zijn dan niet ingeroosterd in de gymzaal, dus we moeten
dan extern ergens terecht en sommige sporten hebben niet een speciale eigen accommodatie. Kosten
zijn soms te hoog waardoor we gewoon niet in kunnen gaan op een aanbod. Uhm en ja dat is gewoon
voor ons soms heel lastig om dingen in te plannen. En daarnaast zitten wij vast aan een lesuur,
dinsdag het 6e en het 7
e uur hebben wij voor die sport oriëntatie en dat kan gewoon niet. En dat is
soms heel lastig in te plannen dus het ene jaar kunnen we soms wel met die aan de slag en het
andere jaar weer niet.
Onderzoeker: Ja, oké. En wordt het wat jullie met die kinderen doen of dat ook naar de ouders
gecommuniceerd wordt? Of die ook op de hoogte zijn van dat aanbod wat dat betreft?
Sportaanbieder 5: Uhm, van mijn eigen activiteiten daar weten ouders wel van sport oriëntatie weten
de ouders ook dat ze het hebben. Mar ik weet niet of ze weten welke sporten de leerling elke week
aan het doen is. Dat voeren wij in magister van daar en daar worden ze verwacht, dat weet ik niet.
Onderzoeker: Oké, uhm nou je zei het eigenlijk net al een beetje maar is er eigenlijk nog meer wat je
echt mist qua beweegactiviteiten? Uhm dus dingen waar behoeften aan is of speciale wijken waar iets
mist?
Sportaanbieder 5: Ja kijk ik heb niks te maken met wijken dus dat is voor mij heel lastig te bepalen. Ik
heb gewoon echt puur met school te maken. En wat ik dan mis op dit oment is een traject voor
kinderen die uhm te zwaar zijn. Wij verwijzen ze door naar de schoolarts en we merken gewoon
daarna dat het er niks aan gedaan wordt eigenlijk.
Onderzoeker: Ja.
Sportaanbieder 5: Er wordt volgens mij advies mee gegeven aan de leerlingen of de ouders, dus dat
is eigenlijk wel het grootste wat ik mis.
Onderzoeker: Dus met kinderen met overgewicht. Dat daar niks voor is.
Sportaanbieder 5: Ja, en we willen nog meer samenwerken met de verenigingen.
Onderzoeker: En zou er dan iets speciaal voor kinderen met overgewicht moeten komen of juist dat
het gemengd blijft zeg maar. Dat het niet alleen maar gericht is op kinderen met overgewicht.
Sportaanbieder 5: Ik denk dat je een mix moet maken met kinderen die, vaak zijn kinderen die
overgewicht hebben zijn ook vaak niet lid van een vereniging dus we willen ze ook meenemen in zo’n
sport oriëntatie programma. Dus je kan ze op zich dan gewoon mixen. Je kan er een verband in
leggen.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm..
Sportaanbieder 5: Alleen ja het is wel lastig want we willen, het moet wel vrijwillig blijven maar niet
vrijblijvend zeg maar.
Onderzoeker: Ja, en kom je veel tegen dat uhm uhm afstand te groot zijn of dat de kosten te hoog zijn
van het aanbod.
Sportaanbieder 5: Uhm ja, kosten wel een voorbeeld is; een voorbeeld is vorig jaar gingen we ook
50
handboogschieten. Dat was 2,50 euro per leerling. En nu bellen ze dit jaar op ja, er is een nieuwe
voorzitter en die heeft besloten dat het 7,50 euro per leerling is. Nja dat is keer 24, dan betaal je je zo
scheel aan uh. En boksen is bijvoorbeeld tachtig euro. Nou dat is gewoon teveel voor een clinic.
Onderzoeker: Ja
Sportaanbieder 5: Want we willen, weetje een win win situatie zien, van jullie kunnen leerlingen
trekken voor lidmaatschap en andersom.
Onderzoeker: En als de kinderen eenmaal lid zijn? Zie je dan nog dat afstanden en kosten te hoog zijn
en dat ze daardoor dus niet gaan?
Sportaanbieder 5: Uhm, nja we hebben met het Vellesan wel te maken met leerlingen die uit alle
omstreken komen. Dus Assendelft, Heemskerk, Haarlem dus dat is soms heel lastig. We proberen de
sport oriëntaties een beetje te verspreiden. In Beverwijk doen we wat, hier doen we wat, in
Velserbroek doen we wat. Uhm naja inderdaad voor sommige leerlingen is het gewoon te ver maar wij
kunnen niet iedereen echt op die manier dan op maat bedienen.
Onderzoeker: Nee, nee, maar dat valt dan ook allemaal niet meer binnen Velsen zeg maar.
Onderzoeker: Oké, maar hoor je dan wel veel dat ze wel willen maar dat kosten dan een reden is om
niet te gaan?
Sportaanbieder 5: Dat heb ik nu nog niet zo heel veel gehoord nee, nee. Ik kan er ook nog weinig over
zeggen want die enquête die we gaan afnemen. Daaruit komen dan ook resultaten en kan ik ook zien
of dat een reden is dat ze wel of niet deelnemen.
Onderzoeker: Oké, en zie jij nog kansen binnen het aanbod? Die nog niet gegrepen zijn?
Sportaanbieder 5: Ja..
Onderzoeker: Overgewicht noemde je al.
Sportaanbieder 5: Ja, we willen ook zeg maar voor de vrijdagmiddag activiteit daar willen we meer
verenigingen bij betrekken. Nu doen we het allemaal zelf uhm zodat ze eerst hier komen en
vervolgens de stap naar een vereniging toe zetten. Maar daar zijn we mee bezig. En ja er is nog meer
te winnen als verenigingen zeg maar inzien dat ze overdag ook wat kunnen halen. Niet alleen ‘s
avonds.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm. Nou dat was het eigenlijk. Wil jij nog iets toevoegen of iets wat ik
vergeten ben?
Sportaanbieder 5: Nou het ik wil kijken wat wij in samenwerking met de schoolarts en de JGZ eraan
kunnen doen. Want je ziet ook vaak dat die kinderen achterlopen op het beweegvlak. Maar je moet
eerst het beweegvlak aanpakken voordat je meer gaat bewegen. Anders ontstaan er allemaal maar
blessures en het is toch een oorzaak ook die het bewegingvlak aangaat. Dus ik ben benieuwd wat
daar uitkomt en ik wil vragen of je me een beetje op de hoogte wilt houden.
Onderzoeker: Ja, dat kan.
Sportaanbieder 5: Ja want wij zitten ook te kijken van wat kunnen wij er nou mee.
Onderzoeker: Ja, oké nou dankjewel.
Sportaanbieder 5: ja, hou me op de hoogte.
51
Bedrijf/Organisatie: Fysiotherapie Maas
Functie: Kinderfysiotherapeut
Datum: 20 november 2014
Duur interview: 16:49
Onderzoeker: Kan je misschien beginne met wat over jezelf en je functie te vertellen?
Sportaanbieder 6: Ja, ik werk hier bij fysio maas en we hebben best wel een grote praktijk. We zijn
met z’n zestienen. En ik ben eigenlijk de enige kinderfysiotherapeut binnen de praktijk en werk
gewoon vier volle dagen. Dus dat is heel divers en onder andere de kinderen met overgewicht komen
dan eigenlijk altijd allemaal bij mij binnen.
Onderzoeker: Wat bieden jullie specifiek voor kinderen met overgewicht?
Sportaanbieder 6: Nou wij bieden Kids 1, 2 move. Dat hebben we een jaar of 3 / 4 ontwikkeld. Zodat
we iets specifieker hebben dan gewoon bewegen. Dat is een beweegprogramma voor kinderen met
overgewicht, obesitas die weinig bewegen. En dat is dan specifiek uitgeschreven met en protocol hoe
wat dat aanpakken. De invulling is niet heel specifiek dat kan van alles zijn, het bewegen zelf. Maar
wel met een vaste testbatterij. Het programma is nu aangepast en is wat korter. Kinderen vielen af,
waren niet meer gemotiveerd. Het is nu 24 weken in principe. Over 6 weken hebben we het in blokken
verdeeld.
Onderzoeker: Hoe breed is jullie doelgroep?
Sportaanbieder 6: In principe is het programma ontwikkeld voor 8 tot 12 jaar. Maar de 7 en 13 jarige
mogen ook. We kijken naar het kind wat binnenkomt en doen een intake. En kijken naar de kinderen
die al in de groep zitten. Het is altijd maar afwachten wat voor aanmeldingen er zijn. Soms meer 7 en
8 en soms meer 12 en 13. Dus dan kijken we of dat past qua attitude.
Onderzoeker: En qua aandoening, doen jullie alleen obesitas of ook dreigend overgewicht?
Sportaanbieder 6: Ook dreigend overgewicht. In principe als we dan een intake doen dan komen
kinderen met hun ouders binnen. En als de kinderen echt belemmerd worden in het dagelijks
functioneren of op gym of ze kunnen niet meekomen, dat vinden wij reden genoeg dat je mag
meedraaien. Maar inderdaad er moet wel gewoon richting overgewicht gaan. Of inderdaad een
motorische retardatie moet daar wel specifiek dan bijzijn. Stel dat overgewicht net wel net niet dan
moeten kinderen motorisch gezien wel heel slecht zijn.
Onderzoeker: Komen er veel kinderen op af?
Sportaanbieder 6: Nou dat wisselt. We hebben jongere en oudere kinderen die echt buiten de groep
vallen dus die zie ik individueel. Soms zijn de lijnen gewoon moeilijk met de verwijzers. Hoe vinden ze
ons. Op een gegeven moment was het heel duidelijk en kwamen er weinig kinderen en viel het
programma een beetje weg. Maar ik ga zelf gewoon langs bij de JGZ. Dus daar heb ik het wel wee
ronder de aandacht gebracht en er komen nu weer kinderen binnen. Maar dat gaat een beetje op en
neer.
Onderzoeker: Merk je dat het wel effectief is bij die kinderen die meedoen?
Sportaanbieder 6: Dat is ook wisselend. Er zijn kinderen die echt goed afvallen, buikomvang afnemen
en die echt fitter worden. En sommige kinderen geef je toch meer de tools dus dan leer je ze gewoon
een gezonde en actieve leefstijl aan. Met sport en bewegen en ook voeding. Want we werken samen
met een diëtiste. Dus dan geef je de tools. Maar als ze dan getest worden zijn ze niet achteruit
gegaan maar ook niet heel hard vooruit gegaan. Dus dat is ook wel wisselend onder de kinderen.
Maar hopelijk hebben ze dan wel de tools om ermee door te gaan.
Onderzoeker: Wat doe je om de kinderen te benaderen en in contact te komen?
Sportaanbieder 6: Nou voornamelijk de verwijzers benaderen. Dus niet de scholen zelf, want er wordt
al veel aangeboden en niet alle scholen vinden het prettig. Dus voornamelijk de huisartsen, de twee
52
kinderartsen in het Rode Kruis Ziekenhuis en hier de JGZ. En soms kom ik even langs om te praten, ik
mail veel met ze. En als ik de kinderen heb getest stuur ik altijd een brief terug zodat je vaak echt een
naam met wat we hebben gedaan ziet langskomen. Dus zo wordt het onder de aandacht gebracht. En
het is ook veel mond op mond reclame. Ouders die hier komen van oh mijn buurjongentje heeft ook
overgewicht.
Onderzoeker: Doen jullie qua budget iets met het programma?
Sportaanbieder 6: Het valt binnen het basispakket. De eerst 18 keer wordt verzekerd bij kinderen tot
18 jaar. We hebben ook een tijdje gedaan met een eigen bijdrage van 136 euro en dat was een te
grote stap voor ouders. Dus dat hebben we nu weggehaald. Veel mensen hier uit de gemeente
hebben niet een heel hoog salaris of überhaupt geen baan. Dus we proberen zo goedkoop mogelijk of
vanuit het basispakket om het daar binnen te houden. Anders haken ouders gewoon af.
Onderzoeker: Jullie hebben een folder, gebruiken jullie ook nog een andere manier?
Sportaanbieder 6: Nee, voornamelijk de folder bij gezondheidscentrum, de huisartsen en de kinderarts
uit het Rode Kruis. Maar het is niet dat we flyeren. En ik vraag of de artsen hem mee willen geven aan
de ouders en kinderen. Zodat ze hem hebben thuis.
Onderzoeker: Naast jullie aanbod, heb jij een zicht op wat er verder wordt aangeboden in de
gemeente?
Sportaanbieder 6: Nou, niet heel veel. Er zijn wel voldoende sportclubs. Maar ik weet niet of er
inderdaad nog andere aanbieders zijn qua overgewicht.
Onderzoeker: En hoe kom je aan de informatie die je wel hebt?
Sportaanbieder 6: Via de ouders voornamelijk en de kinderen ook.
Onderzoeker: Missen er dingen in het huidige aanbod?
Sportaanbieder 6: Ik weet dus niet precies wat er is. Maar wat mooi zou zijn is een soort
laagdrempelig iets wat niet te veel geld kost. Bijvoorbeeld bij een buurtcentrum waar kinderen
makkelijker naar toe gaan. Niet perse kinderen met overgewicht maar vooral het sporten en een sport
uitproberen. Maar sporten kost nu eenmaal wel geld dus dat is natuurlijk lastig. Als ons programma
klaar is na 24 weken, proberen wel echt te stimuleren om naar een sportvereniging te gaan. Maar het
kost altijd geld.
Onderzoeker: Zie jij nog verschillen in bepaalde wijken?
Sportaanbieder 6: Nee, ik ken andere wijken niet heel goed. Daar durf ik geen antwoord op te geven.
Onderzoeker: Wat is jou verwachting van de JGZ?
Sportaanbieder 6: Ik verwacht wel dat ze de kinderen als het echt de verkeerde kant op gaat qua BMI,
verwacht ik dat ze door verwijzen. En dan naar mij of een andere fysiotherapeut dat maakt me niet
zoveel uit, maar dat er wel een traject wordt ingezet. Ik denk dat het heel gevaarlijk is voor de
gezondheid en dat het op jonge leeftijd. Dus een interventie is best wel belangrijk. Je kan natuurlijk in
eerste instantie echt iemand te stimuleren te sporten en gezond eten en als dat dan niet lukt dat je ze
dan doorverwijst naar een diëtist of beweegprogramma. Dus ik verwacht wel gewoon dat zei naar de
fysiotherapie verwijzen als het nodig is. En we hebben ook afgesproken dat de JGZ mij de gegevens
doorgeeft en dan benader ik de ouders zelf om het iets makkelijker te maken. Dus ik verwacht wel
gewoon dat ze verwijzen indien nodig.
Onderzoeker: En qua motivatie, verwacht jij dat dat ook bij de JGZ vandaan komt of richten jullie je
daar ook op?
Sportaanbieder 6: Ik hoop natuurlijk dat de JGZ ze stimuleert om naar ons toe te komen. Maar de
motivatie is gewoon moeilijk en ik denk dat we dat het beste samen kunnen doen. In het programma
probeer ik dat wekelijks, maar ook de ouders. We hebben ook informatie bijeenkomsten voor de
ouders, ze sporten een keertje mee. Om ze er echt bij te betrekken. En de JGZ zal meer controlerend
53
zijn, maar ik hoop dat ze ze op dat moment ook motiveren. Maar ik denk dat er wel een meer voor ons
is weggelegd, om ouders en kinderen te stimuleren omdat wij ze gewoon veel vaker zien.
Onderzoeker: Zie jij nog kansen binnen misschien jullie project maar ook binnen ander aanbod, of wat
er mist?
Sportaanbieder 6: Nou er zijn binnen deze gemeente heleboel kinderen die motorisch achterlopen en
overgewicht hebben. Dus er is denk ik een heel grote doelgroep. En ik denk dat we daar echt een hele
klein stukje van hebben. Dus het zou mooi zijn als er nog meer aanbieders komen. Bijvoorbeeld ook
vanuit sportverenigingen. Misschien meer sport specifieker. Kijk bij ons is het wat algemeen. Maar een
tennis of voetbal vereniging kan ook een specifiek team oprichten. Maar voor onszelf is het zeker een
kans dat er gewoon veel kinderen zijn binnen deze gemeente. Dus het zou mooi zijn als ze de weg bij
ons naar binnen vinden.
54
Bedrijf/Organisatie: JeugdSportPas Velsen
Functie: Projectleider
Datum: 24 november 2014
Duur interview: 28:10
Sportaanbieder 7: Vanaf groep 4 tot groep 8 krijgt de JSP brochure en kunnen dus meedoen met het sportaanbod. Elk basisschoolkind wordt op de hoogte gesteld van de JSP. En we hebben de afgelopen jaren 750 deelnemers gehad in de gemeente Velsen, maar je ziet een terugloop. Je ziet in de klas dat er ook minder leerlingen zijn per klas en dat zie je terug. Je ziet daarom een terugloop. Onderzoeker: Krijgen de kinderen dit vanuit school? Sportaanbieder 7: Ja op elke school wordt het uitgedeeld? In de gemeente Velsen. In de brochure staan alle sporten die er zijn in de gemeente. En daar kunnen ze dan uit kiezen. Ze kunnen digitaal inschrijven via . En daar kunnen ze dan per periode inschrijven. Onderzoeker: En wat zijn de kosten daarvoor? Sportaanbieder 7: Dat verschilt per sport. Vanaf 5 euro tot 30 euro voor skiën en snowboarden, die zijn wat duurder. Voor 4 lessen. Maar het moet wel een laagdrempelig bedrag zijn. We vragen een instap bedrag een als ze het leuk vinden kunnen ze gelijk door naar de vereniging. Dus het is eigenlijk voor iedereen toegankelijk. We werken ook nog samen met de gemeente Velsen voor mensen die iets minder te besteden hebben om vergoeding aan te vragen. Daarnaast zijn er ook de combinatiefunctionarissen die hun aanbod hebben. Dus we moeten goed kijken dat we niet dezelfde sporten aanbieden. Dus eigenlijk zijn er wel een hele hoop activiteiten in de gemeente Velsen. Onderzoeker: Is er ook een overzicht van het aanbod van de combinatiefunctionarissen? Sportaanbieder 7: Weet ik eigenlijk niet. Zij zitten natuurlijk echt op de scholen. Maar de nieuwe kinderen heb je daar niet mee. Onderzoeker: Hebben jullie specifiek aanbod voor kinderen met overgewicht? Sportaanbieder 7: Nee, niet specifiek voor die doelgroep. Nee dat hebben we inderdaad niet. Onderzoeker: Zijn jullie van plan er iets mee te gaan doen? Sportaanbieder 7: Ja dat moeten we met de gemeente zeker gaan bespreken. Maar ik heb ook het idee dat iedereen op zijn eigen eilandje werkt en het lijkt mij goed als iedereen elkaar meer leert kennen. Het zou ook een mooie stap zijn voor JSP om te kijken naar overgewicht. En dan ook misschien gratis activiteiten met de combinatiefunctionarissen. Onderzoeker: Hoe komen jullie aan de informatie over het aanbod? Sportaanbieder 7: Wij sturen altijd in april een brief rond naar alle sportverenigingen in Velsen. En die kunnen dan met hun aanbod onze kant op komen. En als we een leuke sport zien maar die doet niet mee dan gaan we er zelf ook achteraan. Maar in principe komen de verenigingen met hun aanbod naar ons toe en wij zorgen dan voor de kinderen. Officieel is het ontstaan in Velsen doordat er te weinig kinderen op de verenigingen zaten en we iets laagdrempelig wilden opzetten. En toen is dit tot stand gekomen. Onderzoeker: En houden jullie dat ook op deze manier up to date? Sportaanbieder 7: Ja, we hebben eigenlijk jaren lang met één brochure gedaan. Maar sinds afgelopen schooljaar doen we het nu in drie periodes. Omdat het niet lukt voor een heel jaar lang omdat er tussendoor veel veranderd. En we werken met flyers voor de periodes waarin de wijzigingen en nieuwe sporten komen te staan. En we hebben de nieuwsbrief. Maar dat is voor de kinderen die al bij JSP in het bestand staan. En we hebben een paar jaar geleden een onderzoek gedan, drempels weg, om te kijken waarom kinderen niet meedoen. En daar zag je ook echt dat de kinderen die al meedoen met JSP er mee bekend zijn. Maar als ze niet meedoen, doen ze al veel aan sport of dat ze met een combinatiefunctionaris ook al meedoen Onderzoeker: Maar is er niet ook een grote groep die niet sport maar ook niet mee doet? Sportaanbieder 7: Ja, maar die groep is zo moeilijk te pakken. Dat blijft lastig om die te bereiken? Onderzoeker: Maar jullie doen er wel iets mee? Sportaanbieder 7: Ja via de combinatiefunctionarissen. En zeker de kinderen die een rugzakje hebben.
55
Onderzoeker: Zien jullie nog kansen? Sportaanbieder 7: Nou samen met de combinatiefunctionarissen denk ik dat wij wel voor deze doelgroep iets kunnen opzetten. We hebben tot nu toe nog geen subsidie om hier iets mee te doen. Maar als de gemeente ook inziet dat het toch wel heel erg nodig is dan kunnen we hier zeker naar kijken en een pilot misschien opzetten bij een vereniging.
56
Bijlage G. Interviewschema Stakeholders
Geïnterviewde:
Bedrijf/Organisatie:
Functie:
Contactgegevens:
Toestemmingsformulier ingevuld: Ja / Nee
Datum: …-…- 20…
Begin- en eindtijd: … : … tot … : …
Locatie:
INLEIDING
Om mijn opleiding Sport & Bewegen af te ronden moet ik een afstudeerstage van twintig weken lopen.
Tijdens deze stage moet ik een onderzoek uitvoeren. Dit onderzoek doe ik voor de GGD
Kennemerland. Ik ga kwalitatief onderzoek doen naar de verwijsmogelijkheden voor de
Jeugdgezondheidzorg voor kinderen van 9 tot 18 jaar met (dreigend) overgewicht binnen de
gemeente Velsen. Naast dit onderzoek wil ik ook in kaart brengen wat de beweegredenen en
eventuele belemmeringen zijn voor de samenwerking tussen de stakeholders. Aangezien uw functie
betrekking heeft op dit onderwerp, wil ik dit interview bij u afnemen. Het interview zal ongeveer 30
duren.
Vindt u het goed als het interview wordt opgenomen? En wilt u het toestemmingsformulier
ondertekenen?
ALGEMEEN
1. Kunt u wat over uw functie vertellen?
BEWEEGREDENEN
2. Wat is uw belang om samen te werken met andere organisaties?
a. Waarom is dat van belang voor u?
3. Wat draagt uw organisatie in het bijzonder bij aan deze samenwerking?
4. Wat is volgens u de invloed hiervan op het aanbod in beweegactiviteiten?
5. Hoe wordt er samengewerkt?
6. Hoe verloopt de samenwerking volgens u?
7. Hoe denkt u dat deze samenwerking nog beter zou kunnen?
a. Waar is behoefte aan?
VERWACHTING JGZ
8. Wat is voor u de betekenis of verwachting van de JGZ?
a. Waarom is dat zo?
57
BELEMMERINGEN
9. Wat zijn voor u belemmeringen binnen de samenwerking?
a. Waarom zijn dat belemmeringen?
b. Hoe kunnen deze verbeterd of opgelost worden?
KANSEN
10. Wat zijn kansen voor de samenwerking?
a. Waarom zijn dit kansen?
b. Nieuwe projecten?
AFSLUITING
11. Samenvatten
12. Wilt u nog iets toevoegen aan het interview?
13. Ben ik volgens u nog iets vergeten met betrekking tot het onderwerp?
Hartelijk bedankt voor uw tijd!
Ter controle zal ik een samenvatting van het interview sturen. Zou u die dan willen controleren en dan
met akkoord of eventuele aanpassingen terug sturen?
58
Bijlage H. Contactpersonenlijst Stakeholders
Omschrijving bedrijf/organisatie
Medewerker gezondheidsbevordering
De gezondheidsbevorderaar houdt zich bezig met verschillende taken;
- Gemeenten adviseren en ondersteunen op het gebied van integraal gezondheidsbeleid m.b.t.
de thema's van de uitvoeringsprogramma’s;
- Regie voeren m.b.t. initiëren en implementeren van activiteiten/interventies die worden
opgezet vanuit de uitvoeringsprogramma’s. Ketenpartners in de regio voeren de
activiteiten/interventies uit. Met hen wordt samengewerkt en afgestemd;
- Scholen adviseren en ondersteunen op het gebied van schoolgezondheidsbeleid en het
opzetten van structureel schoolgezondheidsbeleid;
- Bijhouden van relevante landelijke ontwikkelingen op het gebied van depressiepreventie,
alcoholpreventie en/of overgewichtpreventie (GGD Kennisnet, 2013).
Sportservice Noord-Holland
Sportservice Noord-Holland adviseert gemeenten en GGD’s bij het ontwikkelen van integraal sport- en
gezondheidsbeleid. Sportservice volgt landelijke en provinciale ontwikkelingen en vertaald deze naar
projecten die interessant zijn voor gemeenten. Op verzoek van gemeenten kan Sportservice de
breedtesportprojecten coördineren en uitvoeren. Waar mogelijk worden de projecten uitgevoerd vanuit
een lokaal of regionaal sportservicepunt (Sportservice Noord-Holland, 2014).
Bedrijf/Organisatie Functie Status
GGD Kennemerland Medewerker
gezondheidsbevordering
Interview afgenomen op
31-10, member-checking
gedaan
Sportservice Noord-
Holland
Adviseur Interview afgenomen op
10-11, member-checking
gedaan
Vereniging Sport en
Gemeenten
Directeur Interview afgenomen op
21-10, member-checking
gedaan
Nederlands Instituut voor
Sport & Bewegen
Adviseur Interview afgenomen op
17-11, member-checking
gedaan
Zorg en Zekerheid Adviserend
geneeskundige
Interview afgenomen op
24-11, member-checking
gedaan
Zilveren Kruis Achmea Merk adviseur Interview afgenomen op
25-11, member-checking
gedaan
Gemeente Velsen Medewerker
sportstimulering
Interview afgenomen op
27-11, member-checking
gedaan
59
Vereniging Sport en Gemeenten
Vereniging Sport en Gemeenten zet zich in om gemeenten in de volle breedte te ondersteunen op de
beleidsvelden sport en bewegen.
Als landelijk platform doet VSG dit door:
- gemeentelijke belangen te behartigen en in te brengen bij de rijksoverheid, de georganiseerde
sport en andere landelijke partners;
- een laagdrempelig, rijk geschakeerd en actief netwerk aan te bieden. Gemeenten kunnen
elkaar en andere deskundigen op het gebied van sport en bewegen ontmoeten en informatie
en kennis uitwisselen;
- algemene en innovatieve kennis en informatie over sport en bewegen te bevorderen,
ontwikkelen en ontsluiten;
- ondersteuning bij de integrale vormgeving, ontwikkeling en uitvoering van sport en
beweegbeleid en accommodatievraagstukken te bieden.
De organisatie bestaat uit een landelijk bestuur, regionale besturen met als uitvoerend orgaan het
bureau van VSG (Vereniging Sport en Gemeenten, n.d.).
Nederlands Instituut voor Sport & Bewegen
Het NISB zet zich in voor een vitale samenleving. Dat wordt gedaan door als onafhankelijk
kennisinstituut dat de maatschappelijke waarde van sport en bewegen bewijst, vergroot en verzilvert.
Hun motto is: werk alleen met dat wat effectief is, kies voor kwetsbare doelgroepen en bevorder een
integrale aanpak. Organisaties die gebruik maken van onze kennis, werken effectiever en brengen
daardoor meer Nederlanders in beweging. Dat versterkt de kracht van Nederland: mensen worden
door sport en bewegen gezonder, socialer en weerbaarder.
NISB werkt voor (lokale) professionals en vrijwilligers die deskundigheid zoeken over sport- en
beweegstimulering. NISB werkt niet uitsluitend voor de sport- en bewegingssector. Vragen over sport
en bewegen vanuit lokale overheden, het vrijwilligerswerk, sociale partners, landelijke of regionale
kennisorganisaties, organisaties met een publieke functie of het bedrijfsleven kunnen aanleiding zijn
voor NISB om ondersteuning te bieden of samenwerking te zoeken (Nederlands Instituut Sport en
Bewegen, 2014).
Zorg en Zekerheid
Zorg en Zekerheid is de regionale zorgverzekeraar. Ze maken zich sterk voor toegankelijke én
betaalbare zorg. Want bij ons staat de gezondheid van de klant centraal. Dit is te zien aan de kwaliteit
van de dienstverlening, de korte lijnen naar de zorgverleners, en het werken zonder winstoogmerk.
Zorg en Zekerheid staat ervoor dat zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar moet zijn en blijven
(Zorg en Zekerheid, n.d.).
Zilveren Kruis Achmea
Bij Zilveren Kruis staat de klant centraal. Als marktleider staan ze garant voor de kwaliteit van de
geleverde zorg. Ze zetten de kwaliteit van de zorg op de kaart (Zilveren Kruis Achmea, n.d.).
Gemeente Velsen
Velsen is volop in beweging! En dat is te zien op allerlei plekken in de gemeente. De afgelopen jaren
heeft de gemeente met diverse partners een flinke impuls aan de sport kunnen geven. Met onder
andere als resultaat een stijging van de sportdeelname van 64% in 2004 naar 71% in 2011. De
gemeente wil het huidige sportniveau behouden en stappen voorwaarts maken (Gemeente Velsen,
2013).
60
Bijlage I. Uitgetypte interviews Stakeholders
Bedrijf/Organisatie: GGD Kennemerland
Functie: Gezondheidsbevorderaar
Datum: 31 oktober 2014
Duur interview: 12:39
Onderzoeker: Ik wil je vragen of je iets over jezelf kan vertellen?
Stakeholder 1: Uhm, ja. Ik werk als gezondheidsbevorderaar bij de GGD. Al een hele tijd, acht jaar.
Uhm voorheen eh deed ik andere thema’s, maar nu sinds twee jaar ongeveer doe ik het thema
voeding en bewegen. En ehm dat doen we eigenlijk, doe ik voor de heel regio. Uhm en daarnaast
uhm ben ik eh ingedeeld als contactpersoon voor de gemeente om daar mee te werken. En dan ben
ik voor Velsen onder anderen.
Onderzoeker: Oké, dus op die manier heb je ook eh jou functie betrekking op kinderen met
overgewicht ook zeg maar?
Stakeholder 1: Ja
Onderzoeker: Oké, en hoe is dat precies?
Stakeholder 1: Ehm, nou we hebben het thema voeding en bewegen genoemd. Omdat wij graag als
uitgangspunt zien ja een gezonde leefstijl en daarbinnen en gezond gewicht. Uhm en we willen dus
niet speciaal focussen op de kinderen met overgewicht maar daarachter liggend natuurlijk wel
voorkomen van overgewicht of eh terug dringen daarvan.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm werk je voor deze functie ook veel samen met andere organisaties of
andere mensen?
Stakeholder 1: Ja, uh onze rol is vaak, zit hem vooral in uhm bij de gemeente om thema’s onder de
aandacht te krijgen. Om er aandacht voor te krijgen en soms eh subsidies. En binnen projecten doen
we vaak de coördinatie en ehm vaak ook het enthousiasmeren van scholen om mee te doen. En als
het echt gaat om uitvoeren van bepaalde activiteiten, bijvoorbeeld sport activiteiten of lessen over
gezonde voeding of zoiets, dan werken we vaak samen met of Sport Service of SportSupport. Of als
het over voeding gaat met diëtisten of naja andere organisaties die dat doen.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm waarom is het echt belangrijk dat jullie samenwerken op dat vlak?
Stakeholder 1: Uhm, omdat ik denk dat iedereen eh vooral moet doen waar zijn eigen expertise en
deskundigheid ligt. En uhm er zijn gewoon heel veel eh bijvoorbeeld Sport Service, SportSupport of
ook wel sportverenigingen die zijn gewoon goed in sportactiviteiten organiseren. Die zullen dat beter
doen dan dat wij het kunnen. Dus ik denk juist dat je die krachten moet bundelen om daar iets goeds
van te maken.
Onderzoeker: ja, oké. En uhm hoe werkt dat samenwerken? Hoe doen jullie dat?
Stakeholder 1: Uhm, nou wat ik dus vertelde. Wij doen vaak de coördinatie en we maken de
afspraken. Als het om jeugd gaat werken wij veel op scholen. Uhm dus dan we maken met scholen
veel de afspraak zeg maar. Uhm en echt de uitvoering van de activiteit die ligt vaak bij andere
organisaties en daar spreken we dan natuurlijk van te voren af wat we willen gaan doen. En dan
tijdens het project van wat zij dan gaan doen en wat wij daar nog in kunnen doen.
Onderzoeker: Ja, oké. Dus wat draag jij dan specifiek als gezondheidsbervorderaar bij aan die
samenwerking?
Stakeholder 1: Uhm we zorgen voor veel scholen dat ze gaan deelnemen. Dus we doen veel die
werving. En we zorgen dat, we werken vanuit de gezonde school methode, en dat betekend eigenlijk
dat er niet alleen eh les wordt gegeven over een bepaald onderwerp, in dit geval sport of voeding. Dat
kinderen er niet alleen les erover krijgen maar dat we ook kijken van nou wat zijn de regels op school,
zijn er bijvoorbeeld regels over wat je mag trakteren of wat je voor tussendoortje mag eten of wat
61
kinderen in de pauze doen bijvoorbeeld. Dus daar kijken we heel erg naar. Uhm en dan uhm we kijken
ook hoe de ouders erbij betrokken worden, want zeker als het om jonge kinderen gaat dan zijn de
ouders gewoon het belangrijkste eigenlijk. Dus we kijken hoe de school dat nog kan doen en we kijken
ook naar de eh signalering en doorverwijzing binnen de school. En vaak hebben ze daar een
zorgtraject voor waar de JGZ ook weer vaak bij betrokken is.
Onderzoeker: Uhuh
Stakeholder 1: Maar we kijken hoe die functioneert en misschien nog beter kan.
Onderzoeker: Ja, oké. En uhm ja wat is de invloed hiervan bij kinderen met overgewicht tof ja
dreigend overgewicht?
Stakeholder 1: Uhm, nou we richten ons eigenlijk, wat ik net zei, op alle kinderen. En we willen voor
iedereen een gezond gewicht. En uhm ja we hopen natuurlijk dat als iedereen een gezonde leefstijl
heeft en daar uiteindelijk een gezond gewicht mee heeft. En het zijn vaak denk de kinderen met
overgewicht ja dat kan hem zitten in dat ze teveel of te ongezonde dingen eten. Of dat ze te weinig
bewegen of een combinatie daarvan.
Onderzoeker: Ja
Stakeholder 1: Dus we willen graag dat ook juist die kinderen het weer leuk vinden om te gaan
sporten of bewegen. Leuk met andere kinderen mee kunnen doen. En uhm ja voor voeding zit het
vaak meer in het gezin ook dat het uh ja het hele gezin ook een soort gedragsverandering eigenlijk,
van hoe je toch weer gezond in het leven.
Onderzoeker: Ja, oké. En uhm hoe vindt je dat de samenwerking verloopt? Met de organisaties?
Stakeholder 1: Uhm, nou over het algemeen best wel goed denk ik. Zeker met uhm organisaties als
sportservice, SportSupport gaat wel goed. Uhm ik denk alleen dat de GGD intern dus onze afdelingen
en de JGZ dat daar nog wel wat verbeterd kan worden. Maar eh omdat het toch vaak, we zijn allebei
partijen die veel op scholen komen. Die veel contacten kennen met scholen en dat ehm ik denk dat
dat niet altijd goed wordt ehm afgestemd. En dat we daardoor ook niet altijd van elkaar wat eh dat we
bepaalde dingen bijvoorbeeld al doen of nog niet hebben gedaan of dat er vraag voor is.
Onderzoeker: Ja
Stakeholder 1: Ik denk dat daar nog wel iets beter over kan worden afgestemd.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm nou je hebt het al over de JGZ maar uhm maar heb je nog een andere
verwachting van hun op dat gebied?
Stakeholder 1: Uhm, nou ik heb het idee, en dat weet ik niet uh dat is het idee wat ik krijg, ik heb ik
kan natuurlijk niet bij iedereen meekijken. Ik denk dat de JGZ dus onderling eh nog best wel
verschillend van elkaar werken. En dat de ene het ene thema belangrijker vind en de ander het
andere thema. En zo dus ook overgewicht misschien voor de enen belangrijker is voor de ene om
bespreekbaar te maken dan voor de ander.
Onderzoeker: Uhuh
Stakeholder 1: Uhm, en ja wat verwacht ik. Ik verwacht dat als zij kinderen zien waarvan ze denken
nou die zou wat meer kunnen bewegen of wat gezonder kunnen eten. Dat ze dat wel bespreekbaar
maken en eh die kinderen en ook de ouders dus eigenlijk dat gezin kunnen motiveren om daar ook
iets aan te gaan doen.
Onderzoeker: Ja
Stakeholder 1: En dat zijn vaak natuurlijk gezinnen die dat niet op eigen kracht zullen doen dus dan
kom je automatisch dat ze moeten doorverwijzen ergens naar toe. Maar dat ze daar eh nou dat kan
natuurlijk niet bij iedereen. Je kan niet iedereen daar goed voor motiveren, maar dat ze daar in ieder
geval wel, dat daar een belangrijke taak voor hun ligt.
Onderzoeker: Ja, oké. Nou, je zegt dus dat de samenwerking eigenlijk wel met andere organisaties
ook goed verloopt. En uhm ja dat het ook wel invloed heeft op de gedragsverandering bij die kinderen
te krijgen. Maar dat er binnen de JGZ eh nog meer eenduidige werk zou kunnen worden. Omdat nu
meer verschillende vlakken aandacht geven.
Stakeholder 1: Uhm, ja. Ja, ik begrijp het ook heel goed want er zijn natuurlijk heel veel thema’s die
belangrijk zijn. Maar ik denk wel dat het voor de JGZ dat het een taak is als je een belangrijk thema
hebt als overgewicht. Uh dat daar inderdaad een eenduidige werkwijze voor is. En dat iedereen dat
62
min of meer dezelfde, iedereen heeft zijn persoonlijke invulling, maar dat de protocollen, richtlijnen wel
hetzelfde zijn ja.
Onderzoeker: Ja, oké. Uhm en dan eh zie jij nog belemmeringen in het binnen de samenwerking met
organisaties?
Stakeholder 1: Uhm, zie ik belemmeringen…. Nee het is altijd belangrijk om dingen bespreekbaar te
maken als je ergens tegen aan loopt. En eh dat blijft altijd belangrijk.
Onderzoeker: Ja, en dat lukt ook?
Stakeholder 1: Ja, ik denk met de meeste organisaties wel. Ik zie wel dat er juist voor preventie ja
steeds minder geld beschikbaar is eigenlijk of te besteden is. En dat dat soms wel eh een
belemmering is voor ja om activiteiten uit te kunnen voeren of net even wat extra’s te doen ofzo. Want
het is dat geld voor iedereen dat dat steeds minder makkelijk gaat eigenlijk.
Onderzoeker: Ja, want uhm weet jij waar dat budget vandaan komt?
Stakeholder 1: Uhm, nee dat is heel verschillend.
Onderzoeker: Per initiatief waarschijnlijk?
Stakeholder 1: Ja. Er komt veel natuurlijk bij de gemeente vandaan en dat zal ook, ja de bedoeling is
natuurlijk dat er meer bij de gemeente vandaan komt. Maar ja de gemeente heeft ook weer minder te
besteden dus dat eh zou elkaar een beetje tegenspreken. Maar veel organisaties waar wij mee
samenwerking die worden door de gemeente gefinancierd.
Onderzoeker: Oké, en zie jij nog kansen liggen voor een betere samenwerking?
Stakeholder 1: Uhm…. Even goed over nadenken hoor.
Onderzoeker: Uhuh
Stakeholder 1: Ik denk dat het sowieso belangrijk is dat er eh… ehm van wat er is, dus eigenlijk jou
onderzoek, dat er een goed overzicht van wat er is. Maar voor al ook van waar nog dingen missen. En
ik denk dat het heel belangrijk is dat er door iemand daar ook een soort regie over gevoerd wordt. En
ik denk dat dat wel een taak van de gemeente is. Maar daar denkt de gemeente soms ook weer
anders over. Hum, maar dat op die manier krijg je dus ook de hele keten in beeld van wat er is. En
dan kan je ook zien van waar dus nog gezondheidswinst valt te behalen.
Onderzoeker: ja, dus eigenlijk een meer soort overkoepelende functie die over alles kijkt zeg maar?
Stakeholder 1: Ja. Ja, die eh een keten in kaart brengt van preventie van uiteindelijk de zorg. En want
er zitten natuurlijk heleboel stapjes tussen. En hoe meer kinderen je met preventie al kunt bereiken,
hoe minder er uiteindelijk in de zorg zullen komen.
Onderzoeker: Ja, dus een kans ligt nog echt bij de preventie dan eh.
Stakeholder 1: Ja.
Onderzoeker: Oké, nou wil je nog iets toevoegen hieraan, iets wat ik ben vergeten met betrekking tot
het onderwerp, maar wat je wel graag kwijt wil?
Stakeholder 1: Uhm…. Even denken hoor. Nou ik denk het eigenlijk niet. Best wel een compleet
overzicht denk ik.
Onderzoeker: Oké, nou dan was dat het.
Stakeholder 1: Ja
Onderzoeker: Dankjewel.
Stakeholder 1: Nou graag gedaan.
63
Bedrijf/Organisatie: SportService Noord-Holland
Functie: Adviseur
Datum: 10 november 2014
Duur interview: 15:14
Onderzoeker: Nou, kan je beginnen met iets over jezelf te vertellen?
Stakeholder 2: Ja, uhm ik werk bij sportservice. Nu 14 jaar. Het belangrijkste onderdeel van mijn werk
is jeugd, jongeren in relatie tot bewegen maar dan wel breder. Dus bewegen kan bijdragen aan
sociale ontwikkeling, kan bijdragen tegen overgewicht. En daar heb ik vooral contact met de
gemeente. Dan stimuleren we de gemeente om effectieve project op te zetten en helpen we
gemeentes bij het zoeken van de juiste samenwerkingspartners. En in de gemeente Velsen specifiek
daar ben ik betrokken via het project, Ik lekker fit!? En dat ehm heeft nu drie jaar gedraaid met
subsidie van Achmea. Dus daarom kon dat ook gestart worden. De gemeente Velsen had wel wat
budget, maar niet voldoende om het helemaal zonder dat budget op te starten. En omdat ik ook de
provinciale coördinatie van Ik lekker fit!? deed en zelf in Velsen woonde heb ik ook de coördinatie daar
gedaan.
Onderzoeker: Oké, want is Achmea ook de ‘hoofdzorgverzekeraar’ zeg maar?
Stakeholder 2: Ja, dat denk ik wel. Ik denk wel dat dat het meeste, ja. Wat wil je nog meer weten? Het
is ook echt de bedoeling dat ik het overdraag aan de scholen en de combinatiefunctionarissen en dat
ik mezelf overbodig maak. En het eerste toen we starten met ik lekker fit?! had ik wel een grote rol. Ik
moest zorgen dat scholen de lesmethode ik lekker fit?! in hun school gingen gebruiken. Zorgen dat de
scholen gingen kijken naar hoe ze meer bewegen konden aanbieden. Hoe ze meer met voeding
konden doen. En daar partners bij zoeken. En uhm ja dat, nu doen ze dat steeds meer zelf. En het is
ook mooi dat die combinatiefunctionarissen daar nu ook een rol in hebben gekregen. In het begin lag
het echt bij de scholen en nu pakken ze dat gezamenlijk op.
Onderzoeker: Dus jij maakt eigenlijk een beginnetje zodat zij ermee verder kunnen?
Stakeholder 2: Ja, klopt.
Onderzoeker: Oké. Uhm, heb jij als, voor sprotservice, een goed beeld op het huidige beweegaanbod
in de gemeente Velsen?
Stakeholder 2: Nee, totaal niet. Ik weet wel het reguliere aanbod, gewoon welke verenigingen zijn er,
jeugdaanbod. In grote lijnen weet ik dat wel. Ik weet ook dat er her en der wat aan MRT wordt gedaan.
Dat is een beetje versnipperd in de gemeente Velsen. En uhm club extra, speciaal onderwijs zit in
IJmuiden, maar in Velserbroek heb je dan weer zelfstandige die MRT aanbieden. Uhm op gebied van
overgewicht heb ik niet heel goed in beeld.. ik weet in ieder geval dat er geen project is wat goed staat
aangeschreven voor kinderen die al overgewicht hebben. Dat er behoefte misschien best wel zou
kunnen zijn. Maar waar je ze nou naar door moet verwijzen, geen idee.
Onderzoeker: Nee, en die kennis die je dan wel hebt, hoe ben jij daar van op de hoogte?
Stakeholder 2: Ik woon in de gemeente. En je hebt de site van de gemeente Velsen. Daar heb je een
goed overzicht van sportaanbieders. Dus daar kan je het heel goed vinden, maar dat is niet specifiek.
Als ik dan merk, ik werk ook voor andere gemeentes, en binnen sportservice maken wij gebruik van
en database bij elke gemeente en daar heb je een zoekfunctie op. Daar kan je dus per vereniging
kijken wat ze specifiek aanbieden voor elke doelgroep. Bijvoorbeeld voor kinderen me autisme, of voor
mensen met overgewicht en dat bestaat er niet voor de gemeente Velsen. Omdat dat niet onder één
van onze gemeentes valt. Als er in één van onze gemeente iets nieuws wordt ontwikkeld dan wordt
dat meteen voor alle gemeentes gedaan. En Velsen valt daar dus niet onder. Zij voeren het zelf voor
een groot deel uit en dan met SportSupport via de combinatiefunctionarissen. Want we hbben dan
voor heel veel gemeentes dat we het sportloket vervullen. Daarmee kan je dat overzicht maken van
welke verenigingen bieden nou wat en voor welke doelgroep. Dat is bij Velsen dat doet de gemeente
Velsen zelf.
Onderzoeker: Oké, Uhm als sportservice werken jullie ook veel samen met andere organisaties?
Stakeholder 2: Uhm, ja. Maar in Velsen is het vooral SportSupport en de bibliotheek voor ik lekker fit?!
is dat. Is dat een leuke partner geweest. En een aantal sportverenigingen die een mooi aanbod
hebben dat we specifiek onder de aandacht brengen. Zoals de hockeyclub heeft iki hockey. Dat is
echt voor de jongste doelgroep een heel leuk aanbod. En werken bijvoorbeeld ook met bonden
64
samen. Er is een school die graag iets met skaten wou doen en dan is de KNSB langs gekomen voor
skate clinics.
Onderzoeker: Ja, waarom is het belangrijk dat er een goede samenwerking is tussen die organisaties?
Stakeholder 2: Omdat ieder heeft zijn eigen doelstelling. En als je dan het gemeenschappelijke doel
weet te vinden dan vul je elkaar heel goed aan. En uh het is zonde om dat allemaal los van elkaar te
doen en vooral zonde als degene die kinderen ergens naar door moeten verwijzen niet precies weten
wat het aanbod is. En je kan dan een overzicht maken van dit is de aanbod. Maar het werkt toch het
beste als je elkaar ook echt leert kennen. Dat merk je bij ik lekker fit?! op het moment dat een
vakdocent LO ziet wat voor kwaliteit een vereniging in huis heeft. Dan verwijzen ze daar eerder naar
door. En dat maakt het wel eh makkelijker. Dus alleen een overzicht is niet genoeg.
Onderzoeker: Oké, en wat is jullie rol daarin als sportservice?
Stakeholder 2: Met ik lekker fit?! werken we met een menukaart. En op die menukaart staat het
aanbod, zowel voor bewegen als voor voeding. Maar ook educatie voor ouders. Dus wij maken het
aanbod inzichtelijk en koppelen daar ook een budget van de gemeente aan. En zo leren ze elkaar
kennen.
Onderzoeker: En merk je dat dat dan invloed heeft op de bestaand beweegactiviteiten en hoeveel
kinderen daar dan heen gaan?
Stakeholder 2: Ja, soms wel. Soms merk je dat het daardoor dan doorstroming is naar verenigingen of
soms is meer om buitenspelen te bevorderen zoals met die skateclinic. Er kwam heel duidelijk later uit
een onderzoek naar voren dat hun kinderen meer waren gaan skaten, of die waren gaan skaten en
hadden dat nog nooit gedaan. Dus dat is wel heel leuk.
Onderzoeker: Oké, uhm en de samenwerking verloopt die goed? Zijn er nog dingen die beter zouden
kunnen?
Stakeholder 2: Op sommige scholen loopt het heel goed. En de andere uhm niet zo. En dat vooral met
de directie te maken. Die directeur die staat niet zo heel erg achter bepaalde dingen. Iets met voeding
opleggen aan ouders dat wil hij niet. En uhm hij voelt het ook een beetje alsof hij gedwongen is om
mee te doen. Dat de gemeente de school dingen oplegt, maar dat is helemaal niet zo. Want ze
hebben er ooit zelf voor gekozen maar toen zat hij er nog niet. Dat is een wat lastige situatie want de
vakdocent LO die is wel heel enthousiast. En verder zie je dat op één school waar de
combinatiefunctionaris de trekker is daar loopt het heel erg goed. En bij een andere school is de
vakdocent LO de trekker maar daar is ook een combinatiefunctionaris. Maar die rol is niet zo concreet
dus eigenlijk doet die vakdocent alles. Dat is ook makkelijker want die heeft de directe ingangen. Dus
het is nu nog zoeken naar de meer waarde van de combinatiefunctionaris.
Onderzoeker: Ja, oké. En zijn dat ook belemmeringen? Of zijn er nog andere belemmeringen voor die
samenwerking?
Stakeholder 2: Nee, ik denk nu dat het in het takenpakket van de combinatiefunctionaris omschreven
is zal dat wel beter gaan. En dat is ook eigenlijk mijn rol om te zorgen dat het beter gaat zodat ik daar
van af kan. Uhm het is wel lastig hoe we die directeur mee gaan krijgen. Want bij twee scholen heeft
de GGD een begeleidende rol om naar een gezonde school toe te werken. En dat heeft heel veel
meerwaarde en dat wil ik bij die ene school ook bereiken maar die directeur houd het tegen. Terwijl
dat juist nodig is om verder te komen. Dus dat is uh een knel punt ja.
Onderzoeker: Ja, oké. Zijn er nog kansen voor een betere samenwerking, die jullie nog niet gepakt
hebben?
Stakeholder 2: Ja, de verbinding van preventie en zorg moet nog echt eh opgepakt worden. Er wordt
nu vooral gekeken naar hoe kunnen we zorgen dat er geen overgewicht komt maar wat doen we nou
met de kinderen die al overgewicht hebben. Dat zit niet in het project ik lekker fit?! en voor zover ik
weet is dat ook eigenlijk nog nooit een goed thema geweest binnen de gemeente Velsen. En uh dat
mis ik wel.
Onderzoeker: Ja, er is nu alleen preventief zeg maar?
Stakeholder 2: Ja, alleen preventief. En ik denk wel dat als er een aanbod zou zijn en je betrekt vanaf
het begin JGZ en scholen daarin. En je zorgt voor mooi aanbod waarbij je en de diëtist en de
65
psycholoog en de sportaanbieder bij een brengt. Dan het liefst dan effectieve interventie. Dus niet zelf
bedenken. Ik denk dat daar wel heel snel genoeg deelnemers voor zouden zijn.
Onderzoeker: Ja, wat is jou verwachting van de JGZ om kinderen doorverwezen te krijgen?
Stakeholder 2: Ja, JGZ kan pas doorverwijzen als er iets is en uh nu kunnen ze hooguit aandacht
besteden aan dat er heel veel sport verenigingen zijn en hoe leuk dat is. Maar we weten ook dat dat
voor kinderen met overgewicht niet altijd de eerste stap is. Een tussenstap is wel heel fijn. En ik denk
dat een tussenstap voor de JGZ heel fijn is waar ze naar door kunnen verwijzen. In preventie kunnen
ze wel een grote rol spelen. Ze kunnen in preventie al bij vier of vijf jarige tips voor thuis meegeven.
Die zijn er ook die staan op een rijtje. Ze kunnen ouders tippen over JSP in Velsen. Ik denk dat JGZ
vast wel een beeld heeft welk diëtisten een mooi aanbod hebben, en dat valt onder het basispakket.
Dus ook dat zouden ze kunnen doen. Het mooiste zou zijn als er ook een iets van een project zou
worden opgestart.
Onderzoeker: Oké, nou dat waren mijn vragen. Ik weet niet of jij nog iets wilt toevoegen aan het
interview?
Stakeholder 2: Uhm… Nou wat misschien wel kansrijk zou zijn is een eh en daar kan jij misschien nog
wel een bijdrage inleveren ook, dat zou een mooi concreet eh stukje van je afstuderen zijn. Uhm er is
nog één laatste sportimpuls. En de kinderen sportief op gewicht kan je specifiek ook aanbod
ontwikkelen en opzetten voor kinderen die al overgewicht hebben. Nou is dit voor de doelgroep 0-4 en
12-16. Dus dat is de vraag of 0-4 dan wel handig is. Of dat we eigenlijk van 4-12 willen hebben. En
dan niet onder kinderen sportief op gewicht moeten aanvragen maar onder gewone sportimpuls.
Kijken hoe we daar dan de benodigde budget voor binnen kunnen halen voor specifiek kinderen met
overgewicht op te zetten.
Onderzoeker: Oh ja. Tot wanneer kan je die inbreng doen?
Stakeholder 2: Ja, we kunnen opnieuw in april aanvragen. Dus in januari, februari gaat de transfer
open en is precies bekend welke interventies daar onder vallen. En lokaal kijken welke interventies
dan het beste passen bij Velsen.
Onderzoeker: Ja
Stakeholder 2: En dat zou op zich heel interessant zijn om te kijken van, we kunnen wel weer op de
preventie gaan zitten maar dat zit redelijk goed. Het gaat meer om dat deel voor kinderen die al
overgewicht hebben. En dan ja wie weet zijn er wel partners in Velsen die mee willen doen aan zo’n
aanvraag, want het moet een sportaanbieder zijn. Dus dan zou je misschien in je onderzoek al kunnen
kijken welke sportaanbieders sluiten nou aan bij welke interventies van de sportimpuls. Je kan dan
naar de menukaart op sportimpuls en daar dan kijken wat zijn dan de projecten voor kinderen die
overgewicht hebben. En ik denk dat voor Velsen het mooiste is 4-12. En daar kan je dan een
aanvraag op doen. En het belangrijkste is dat we daarvoor de partners bij elkaar krijgen. Dat er
hoofdaanvrager is een sportaanbieder en dat er daarnaast ook een diëtiste en psycholoog betrokken
worden. En dat natuurlijk JGZ erachter staat en wilt doorverwijzen. En dan vanuit sportimpuls ook het
budget om het te kunnen opstarten.
Onderzoeker: Ja, klinkt goed.
Stakeholder 2: Dat zou mooi zijn.
Onderzoeker: Oké, nou dankjewel.
66
Bedrijf/Organisatie: Vereniging Sport en Gemeenten
Functie: Directeur
Datum: 21 november 2014
Duur interview: 18:51
Onderzoeker: Kunt u iets over jezelf en u functie bij VSG vertellen? Stakeholder 3: Ik ben directeur bij VSG. We zijn in feite een koepelorganisatie van de Nederlandse gemeenten. En we vertegenwoordigen van die gemeenten op het gebied van sport en beweegbeleid. En wat ik altijd zeg is dat de kennis een soort vierdeling is. Heel traditioneel het accommodatiebeleid, maar uiteraard ook sport en beweegstimulering. Dan heb je een blok sport en maatschappij vraagstukken, dan kom je in sport en zorg en onderwijs, sportgezondheid, dat is een beetje het verlengde van jou vragen. En dan heb je nog sport en economie en dan moet je denken aan citymarketing, evenementen, maar ook werkgelegenheid en dat soort vraag stukken. Onderzoeker: Oké. Hoe proberen jullie kinderen met overgewicht te stimuleren om meer te bewegen en daar aan te werken? Stakeholder 3: ja, dat doen wij natuurlijk als VSG niet. Wij zijn in die zin de koepelende opdracht van de gemeente. Dus het hoeft geen uitleg dat er grote zorg is over overgewicht en ook bij kinderen. Dus wij werken nauw samen met allerlei partijen die daar ook inhoudelijk deskundig in zijn. Bijvoorbeeld het NISB, of gezonde leefstijl van het cgl van het RIVM, waarmee we natuurlijk zowel bij bijeenkomsten tussen wethouders of ambtenaren of uitkeringsorganisaties. Maar ook in ons magazine of op de website of op allerlei andere manieren bijeenkomsten benutten en informatie verstrekken rondom wat je zou kunnen doen als gemeente. Als je het probleem wilt aan vallen dan zijn gemeenten goed geholpen bij goede voorbeelden, voorbeelden van nota’s, bijvoorbeeld de gezondheidsnota van de gemeente. En dan kom je heel veel onderdelen tegen die wij op de een of andere manier wel hebben aangereikt aan degene die dat soort nota’s moeten schrijven. Onderzoeker: Ja, en jullie zijn de echt de overkoepelende en de gemeente zelf gaat er mee verder? Stakeholder 3: Ja, want dat is hoe we het in Nederland geregeld hebben. De gemeente is daar lokaal verantwoordelijk. En de gemeente heeft daar zijn eigen lokale afdeling in. Dat betekend dat wij die gemeente individueel, maar ook groepsgewijs proberen mee te nemen in zowel het curatief deel als het preventieve deel. Onderzoeker: Oké, en komt de gemeente naar jullie toe of gaan jullie naar een gemeente toe als er iets nieuws is? Stakeholder 3: We hebben zowel in de regio als landelijke bijeenkomsten. Dat is altijd halen en brengen, in de zin van. Wij zenden daar, wij agenderen daar, maar als we goede voorbeelden horen waarvan we denken wat ze in Groningen doen dat ze dat in Limburg ook weten. Dan zorgen wij dat dat ook daadwerkelijk tot stand komt. Onderzoeker: Oké, en zien jullie daar ook effect uit komen, en dat het overgewicht dus terug gedrongen wordt? Stakeholder 3: Was het maar waar. Maar dit is iets wat we natuurlijk met z’n alle in heel Nederland doen. Zowel preventief als curatief. Programma’s in Rotterdam of Amsterdam, zoals Jump In of Lekker fit daar kan ik niet zeggen van dat, dat doe je met heel veel partijen. En we weten inmiddels met elkaar dat aan de ene kant we nog altijd een enorm probleem hebben, maar ook dat we het in ieder geval de toename van het overgewicht tot stand is gebracht. En daar hebben we met z’n alle een invloed op en daar zijn wij dan ook maar een schakel in. Wat wij wel ook doen is, wij hebben wel het beweeg ABC, en daar werken we wel heel nauw samen met de gemeente en met onderwijsinstellingen in het basisonderwijs. Waardoor we op een simpele manier een indicator hebben, ook over overgewicht, maar ook over beweeggedrag van kinderen. En dat kun je dan monitoren van groep 1 tot 8 waarin we samen werken met GGD’en bijvoorbeeld. Waar de uitwisseling van die data kan plaatsvinden. Niet op het persoonlijk niveau want dat is aan de school voorbehouden. Maar op wijk of klasniveau kunnen we wel per gemeente zien van waar is inzet nodig om daar wat actiever te zijn in de ondersteuning of aanbieding van bepaalde programma’s dan in andere wijken. Onderzoeker: Ja Stakeholder 3: Dus dat is wel iets wat wij heel nadrukkelijk doen en beschikbaar stellen. En daar wordt door bijna 1800 basisscholen en veel gemeenten wordt daar gebruik van gemaakt. En dat neemt nog elke dag toe dat gebruik.
67
Onderzoeker: Oké, maar dat is alleen voor basisonderwijs? Stakeholder 3: We zijn wel aan het kijken of we het kunnen door vertalen naar de 1
e, 2, 3 jaar van
middelbaar onderwijs. Maar daar zijn ook andere monitoren voor overigens. Maar het belangrijkste is eerst dat we het eerst is aan de onderkant dicht timmeren. Vroeg signalering. Dat is een keuze, er zijn zat andere monitoren ook. Het is ons wel gevraagd van zoom is in op het vmbo groep en dan vooral jongeren tussen de 12 en 15 jaar, maar dat staat nog in de kinderschoenen. Onderzoeker: Oké, je zij al dat jullie veel samenwerken met andere organisaties. Gaat die samenwerking goed of zouden er dingen verbeterd moeten worden? Stakeholder 3: Met alles wat een groot probleem is heb je ook altijd gelukzoekers. Dat is stap 1, het is een business om het plat te zeggen. Je hebt ook altijd organisaties die vinden dat het probleem van hun is en niet van een ander. De samenwerking is wel enorm gewenst, maar komt niet altijd tot stand. Dat lukt landelijk wel aardig maar dat is niet hetzelfde als een wijkaanpak of in de regio. Dus het wordt wel beter, ik kan niet anders zeggen. Maar het is wel mensenwerk en je hebt natuurlijk mensen die van nature graag samenwerken en met die zeggen van uh dat is van mij en niet mee bemoeien. Het is ondenkbaar in een aanpak van overgewicht dat we denken dat het van één iemand is of van één organisatie. Waar we de beste resultaten zien is ook daar waar in de keten natuurlijk ook wordt samengewerkt, dat mag duidelijk zijn. Onderzoeker: Ja, precies. En op wat voor manier zou u dan zien dat het beter zou kunnen gaan? Stakeholder 3: ik ben heel erg gelukkig met de zware tekort in de zorg. Zodat er nu eindelijk is een keer gedongen wordt om anders te gaan kijken hoe in de wijk dingen aan te gaan pakken. En ik ben natuurlijk niet blij met de tekorten, maar het helpt wel om nou een sop te houden van die een beetje geld en die een beetje geld, ieder voorzich. En je wordt nu gedwongen om het samen op te pakken en met name rondom de sociale wijkteams gaat denk ik een enorme doorbraak opleveren. Ik ben ervan overtuigt dat als je mensen in de eerste lijn hebt rondlopen die uit de doppen kijken en daar het voorliggend veld bij betrekken. En het voorliggend veld is dan het onderwijs, de sportverenigingen, de kerk en andere organisaties in de uitvoering. Als je die er goed bij gaat betrekken dan is ook het probleem, en dat is niet overgewicht centraal, dan zou je gerichter aan de slag kunnen gaan en daar heb ik wel hoge verwachtingen van. En daar zien we ook al hele mooie voorbeelden van. Onderzoeker: Ja, oké. De JGZ heeft een signaleringsfunctie. Wat is jullie verwachting van de JGZ in hoever zij kinderen helpen? Stakeholder 3: Ja, ik heb er niet zulke hoge verwachtingen van dat het daar vandaan moet komen. Ik denk dat als het gaat om gezonde levensstijl bijvoorbeeld. Dat je dat niet vanuit een zorg vraagstuk moet aanvliegen. Daar zit wel deskundigheid uiteraard maar je voelt een soort tegenstrijdigheid in het woord zorg enerzijds en het preventievere of het laten landen bij de papa’s en mama’s, dat zijn toch de eerste verantwoordelijke lijkt mij samen met scholen, daar moeten de sportverenigingen heel veel gebeuren. En die partijen zoals jeugdzorg. Even een stapje en je zou dat vergelijken met kinderen die overlast veroorzaken bijvoorbeeld. Dan zie je dat je eigenlijk niet naar de geïnitieerde kant moet stappen maar dat je naar die nulde lijn moet. En als je kijkt naar bureau halt, die zijn bekend vooral van de halt straffen. Dus als ik met bureau halt kom aanzetten bij een sportvereniging van goh zullen wij eens even kijken wat je daar als sportvereniging mee kunt. Dan is de eerste beweging van zo’n vereniging, wij hebben geen problemen, wij hebben geen halt kinderen hier. En terwijl de kennis die halt heeft natuurlijk fantastisch is om te benutten in je pedagogisch klimaat. Nou dit verschijnsel zeg maar, daar zijn ook mooie pilots voor waar al mooie successen mee zijn bereikt op kleine schaal. Dus dat betekend, wat je weet van uit de jeugdzorg of bepaalde specialisten die misschien normaal gesproken in de tweede lijn of anderhalve lijn ingezet gaan worden, die moet je dus eigenlijk. Die kennis en ervaring moet je dus eigenlijk gaan gebruiken aan de voorkant. En niet als een zorgvraagstuk gaan oppakken. En dan heb je kans dat organisaties, wie dan ook, daar het natuurlijke gaat landen en het gewoon een onderdeel wordt van een gezonde leefstijl. En dat is uiteindelijk beter van nou we hebben een probleem en we gaan voor je zorgen en zo gaan we het oplossen. Dat is duidelijk niet meer de weg van de toekomst. Onderzoeker: Ja, oké. Ziet u dat ook als kans? En ziet u daarnaast nog andere kansen? Stakeholder 3: Ja, dat is natuurlijk een fantastisch kans. We moeten niet de kennis die we hebben met z’n alle weggooien. We moeten die kennis optimaal benutten, alleen vaak gaat ieder voorzich. Wat je vaak ziet is dat men de neiging heeft om te zeggen van dat is van die partij. Maar dat is de oplossing niet. Dus je moet vermijden dat het één partij wordt die alles red. Daar geloof ik niks van. En laten we dat vooral voorkomen.
68
Onderzoeker: Oké. Wilt u zelf nog iets toevoegen aan het interview? Stakeholder 3: Nou kijk, er spelen natuurlijk een aantal issues. Dat gebiedsgericht hiermee aan de slag kunt, je kan er met meerdere gemeentes naar kijken. In plaats van alleen in de wijk kun je dus ook iets breder kijken. Je kunt nadenken over de specialisme om trainer achtige trajecten op te zetten. Die hoeven niet van één gemeente te zijn die kunnen van een gebied zijn. Je kunt nadenken over wat doen we nou met programma’s als jongeren op gezond gewicht, en programma’s als alles is gezondheid, en wat is dat dan. Wat doe je met buurtsportcoaches bijvoorbeeld in zo’n lijn. Daar moet je met z’n alle afspraken over maken en die moeten van onderaf komen. Als je die van bovenaf als blauwdruk naar beneden gaat gooien dan leert de ervaring al sinds decennia dat dat weggegooid geld is. En als je dan de optel som maakt onderaan de streep dan kunnen we naar de samenleving kijken waar we dan echt moeten veranderen. Dat is ook waar de gemeentes in mee nemen. Het begint bij de overheid maar het begint ook bij de gemeente.
Onderzoeker: Ja, oké. Hartelijk bedankt voor het interview.
69
Bedrijf/Organisatie: Nederlands Instituut Sport en Bewegen
Functie: Adviseur
Datum: 17 november 2014
Duur interview: 30:00
Onderzoeker: Kan je misschien beginnen met iets over jezelf en je functie te vertellen?
Stakeholder 4: Ja zeker, ik ben adviseur voor NISB en NISB zet zich in voor een vitale samenleving.
Dat doen wij als onafhankelijk kennisinstituut dat de maatschappelijke waarde van sport en bewegen
bewijst, vergroot en verzilvert. Ons motto: werk alleen met dat wat effectief is, kies voor kwetsbare
doelgroepen en bevorder een integrale aanpak. Organisaties die gebruik maken van onze kennis,
werken effectiever en brengen daardoor meer Nederlanders in beweging. Dat versterkt de kracht van
Nederland: mensen worden door sport en bewegen gezonder, socialer en weerbaarder. Maar wij
hebben nu niet, wij zijn een kennisinstituut, wij hebben niet een publieksfunctie. Wij ondersteunen
andere partijen om hiermee aan de slag te gaan. En binnen mijn functie, ik werk eigenlijk in twee
verschillende teams. Het team buurt en in beweging (BiB) en het team jeugd. In BiB daar valt
bijvoorbeeld kinderen sportief op gewicht wat zich expliciet richt op kinderen met overgewicht in de
doelgroep 0-4 en 12-18 en ook bij de doelgroep jeugd houdt ik me bezig met het thema overgewicht.
Maar ik zit dus vooral met mijn expertise vooral inderdaad op kinderen met overgewicht. Wij zitten met
overgewicht niet alleen op de curatieve kant maar ook echt de preventieve kant. Dus zeg maar ook
om dat te voorkomen.
Onderzoeker: Ja, oké. Jullie werken dus ook samen met andere organisaties, klopt dat?
Stakeholder 4: Ja, dat klopt. We hebben met verschillende organisaties hebben we contacten.
Bijvoorbeeld bij de sportimpuls, kinderen sportief op gewicht (KSG), werken we bijvoorbeeld samen
met het ministerie van CBSVWS (grootste financiringsbron NISB). Het gaat daarbij om dat lokale sport
en bewegen aanbieders een subsidie aanvraag kunnen doen om sport en bewegen aanbod opzetten
voor kinderen met overgewicht. We werken samen met ZonMw, NOC*NSF, VSG, maar breder dan
KSG ook met partijen als JOGG, convenant gezond gewicht, Stichting Opvoeden etc nou met heel
veel partijen. Voedingscentrum.
Onderzoeker: Ja, oké. En wat is het belang voor jullie om met al die mensen samen te werken?
Stakeholder 4: Ja, dat verschilt een beetje van dat waar je het voor inzet. Maar kijk bij overgewicht heb
je aan de kant heb je de voeding kant maar ook bewegen en de ook de leef componenten en
opvoeding kant. Dus dat is vrij logisch dat je daar aan beiden kanten aandacht aan moet besteden.
Als je kijkt naar kinderen sportief op gewicht zie je dat partijen als NOC*NSF, dat zijn partijen die als je
het heb over sportaanbieders heb die nodig. ZonMw die zet subsidieregelingen uit dus die heb je ook
nodig. En wij worden daar ingevlogen als kennisinstituut. Dus waar lopen projecten tegenaan, hoe
kunnen we ze daar verder ondersteunen aan de achterkant en aan de voorkant kennis inbrengen om
de regeling zo goed mogelijk in te zetten. Naja dat soort dingen meer. Een ander belangrijk thema
waar we ook voor met anderen samenwerken vwb overgewicht is het betrekken van ouders. Als je
aan de slag gaat met het thema overgewicht is het belangrijk om ouders van kinderen te betrekken en
is het belangrijk dat op lokaal niveau de zorg en sport met elkaar samenwerken. Wij brengen goede
voorbeelden omtrent bijvoorbeeld deze thema’s in kaart en verspreiden deze zodat anderen daar hun
voordeel mee kunnen doen. Ook gaan we op lokaal niveau op zoek naar waar projecten tegenaan
lopen en zoeken we daar oplossingen voor. Een aantal dillemma’s: het werven van kinderen met
overgewicht voor projecten, samenwerking tussen sport en zorg partijen op lokaal niveau, borging van
de (vaak toch wel dure) initiatieven, zorgpartijen hebben geen idee van het sport- en beweegaanbod
op lokaal niveau/ weten niet waar ze naartoe kunnen doorverwijzen, wat kan de rol van de
buurtsportcoach zijn bij het thema overgewicht etc.
Onderzoeker: Ja, oké. En wat draagt jullie organisatie NISB daar dan echt aan bij?
Stakeholder 4: Ja wij zijn echt een kennis instituut. We werken in de BOP driehoek (beleid, onderzoek
en praktijk) als een soort makelaar. Dus wat wij willen is bijv vooral goede voorbeelden uit de praktijk
70
ophalen op thema’s die ‘leven’, deze verreiken, valideren en deze verder verspreiden. Wat we verder
doen is in samenwerking met andere partijen, als je bijvoorbeeld weer kijkt naar KSG, dan moet elke
aanvraag die wij doen bestaan uit drie kernelementen. Als je het hebt over kinderen met overgewicht
moet je wat doen aan, dat er sport en beweeg aanbod moet zijn, je moet aandacht besteden aan het
betrekken van ouders, je moet verbindingen met de zorg hebben. Als sportaanbieder dus, de
verbinding tussen zorg en sport, die moet aanwezig zijn. En wij doen bijvoorbeeld die kernelementen
uitwerken, dus als je zeg maar aan de slag gaat met een kernaanvraag dan moet je in ieder geval hier
aan voldaan hebben wil je goed bezig zijn zeg maar. En daarnaast volgen wij dus ook projecten om te
kijken nou waar lopen jullie tegenaan, hoe kunnen we jullie daar verder in ondersteunen, zijn er
andere voorbeelden in het land die jullie kunnen ondersteunen. Daar zijn we heel erg mee bezig echt
als kennis instituut om die kennis op te halen en te verspreiden. En waar we ook heel veel mee bezig
zijn is interventie kantmp. NISB die heeft eendoet in samenwerking met andere partijen, als het CGL,
aan erkenning van sport- en beweeginterventie en die bestaat uit verschillende stappen. Je hebt
effectiefactief.nl en daarop staan allemaal interventies die een erkenning hebben dat ze goed
beschreven zijnvan minimaal Goed Beschreven. En wat wij doen, kijk we en VWS willen het
ideevinden dat niet steeds overal opnieuw in het land het wiel opnieuw uitgevonden wordt. Dus
vandaar dat we hebben ingezet op dat wat goed werkt in de praktijk om dat verder te verspreiden
zodat andere partijen in het land daar ook zeg maar mee aan de slag kunnen. En ja zo hebben we dat
voor overgewicht ook dat wij bijvoorbeeld bij KSG, maar ook breder dan dat, er voor zorgen dat er een
lijstje is met interventies waar je uit kan kiezen. Van nou wil je een aanvraag doen dan is dit een lijstje
met interventies waar je uit kan kiezen. Deze interventies staan zijn minimaal goed beschreven en
daar kun je dan gewoon mee aan de slag zeg maar. Ga na wat het beste bij jou past en zet daar op
in. En we bieden ook ondersteuning bij het kiezen van interventies die passen bij de lokale situatie.
Onderzoeker: Uhuh
Stakeholder 4: En wat wij aan de andere kant doen is die interventies ondersteunen om steeds beter
te worden. Zodat die interventies ja steeds krachtiger worden en beter hun doelen bereiken of nog
verder door ontwikkelen zeg maar. Uhm aan de ene kant doen we interventies ondersteunen en aan
de andere kant doen we naja het veld er ook op wijzen van he er zijn goede interventies maak daar
gebruik van. En weer aan de andere kant zie je bij de doelgroep 0-4 zie bijvoorbeeld dat er heel
weinig interventies zijn die zich echt, dat is voor de JGZ natuurlijk ook interessant, die erkenning
hebben en die zich echt richten op kinderen met overgewicht. Je ziet vooral dat interventies zich
richten op veel meer dat preventieve. Dus niet die curatieve kant voor kinderen met overgewicht. En er
zijn ook heel veel redenen voor te noemen. Er zijn heel veel interventies en projecten ook die zeggen
ja maar ik wil dat ook expliciet niet. Voor zo’n jonge doelgroep moet je niet die kinderen al met een
stempel overgewicht zeg maar en daar dan niet speciaal aanbod voor hebben. En dan is het ook voor
de hele doelgroep heel lastig om de ouders me te krijgen. Als je het hebt over echt overgewicht, want
die ouders hebben dan zoiets van, oh maar hij is nog heel klein en hij groeit er wel overheen. Of ze
worden juist heel boos en hebben zoiets van wie ben jij om te zeggen dat ik het niet goed doe. Dus
dat soort dingen dat zijn nog wel dilemma’s die wij dan tegenkomen zeg maar. Uhm en wat wij dan
wat echt onze insteek is voor die 0-4. Omdat er heel weinig interventies zijn, hoe kunnen we
bestaande interventies door ontwikkelen om die doelgroep met overgewicht. En dan in de zin van, he
als je een hele preventieve interventie hebt zoals beweeg kriebels ik zeg maar wat die zijn gewoon uit
een goede interventie om meer aandacht te besteden aan kinderen met overgewicht zonder dat we ze
echt heel erg aan het prikkelen zijn maar dat we ze wel een extra vorm van aandacht geven aan deze
kinderen. Doorontwikkeling vindt bijv plaats door in een preventieve interventie toch een stukje
overgewicht in te bouwen door er toch op een bepaalde mannier aandacht aan te besteden. Nou en
dat daar helpen wij dan mee van hoe kan je daar dan invulling aan geven. En tegelijkertijd volgen we
dan die lokale projecten die gehonoreerd zijn van he hoe gaat dat dan en werkt dat nou wel echt en
wat zou er anders moeten. En kunnen we die kennis weer verder verspreiden. Bijv via onze kanalen,
de Lerende Netwerken, de nieuwe projecten die gehonoreerd zijn/ worden etc
Onderzoeker: Ja, precies oké. Qua samenwerking verloopt dat goed volgens jou?
Stakeholder 4: Uhm, ja naja op landelijk niveau weten we elkaar wel goed te vinden heb ik het idee.
71
En kun je elkaar heel goed aanvullen. Op lokaal niveau is vaak nog best wel moeilijk om de
sportwereld en de zorgwereld of de JGZ wereld dat zijn wel hele verschillende werelden die allemaal
op een hele ander manier werken. En het is vaakwel moeilijk om die bij elkaar te brengen. De JGZ
professional die zegt bijvoorbeeld van naja ik heb geen, dan heb ik een kind met overgewicht, ik heb
een signaleerfunctie. En dan signaleer ik dat maar ik weet niet waar ik naar toe moet verwijzen zeg
maar. Dus die weten dan niet welke kant ze op moeten. En een sport en bewegen aanbieder daar en
tegen die richt zich vaak niet expliciet op kinderen met overgewicht. Die hebben vaak een grotere
doelgroep en als die zich wel richt op kinderen met overgewicht. Dan is het ook heel moeilijk in contact
komen met die zorg partijen. Het zijn echt verschillende werelden. En het is wel best moeilijk om die
bij elkaar te brengen op lokaal niveau. Terwijl ze elkaar wel echt nodig hebben bij deze doelgroep. Ze
moeten van elkaars bestaan afweten en weten wat ze voor elkaar kunnen betekenen.
Onderzoeker: Ja, oké. En hoe denk jij dat het nog beter zou kunnen, of wat er voor gedaan kan
worden?
Stakeholder 4: Ja, wat gewoon, kijk zo’n sociale kaart zoals jij dat nu aan het maken bent dat is denk
al en hele goede stap in die richting. En voor de rest is het gewoon elkaar kennen heel erg belangrijk.
Op lokaal niveau moet je elkaar gewoon kennen. Je moet weten wat je aan elkaar kan hebben. En
elkaar ontmoeten zeg maar. Als een zorgaanbieder of de JGZ professional weet wat een bepaalde
sportvereniging kan en doet voor deze specifieke doelgroep. Dan is de drempel heel laag om daar
naar door te verwijzen. Maar wat JGZ professionals vaak ook al heel lastig vinden is omdat
overgewicht probleem om dat te benoemen zeg maar. En als ze het dan benoemen om dan ook echt
ouders te ondersteunen. En de richting van sport en bewegen aanbod dat vinden ze vaak heel erg
moeilijk. Waar moeten we naartoe doorverwijzen? We merken nu dat de eerste ronde van kinderen
sportief op gewicht dat het werven van kinderen en hun ouders dat het heel erg moeilijk is. En dat het
heel moeilijk is om die groepen vol te krijgen. En dat je dus soms een groep draait met zes kinderen
en dan zie je dat dat vaak kinderen zijn die nog niet eens heel erg overgewicht hebben. Of kinderen
met ouders waarvan de ouders het eigenlijk al heel goed doen. Dat is best wel moeilijk om, volgens
mij waar dat dan echt in moet zitten is ook de zorgpartij en sportvereniging moeten elkaar heel goed
kennen. Maar je moet ook heel erg zitten op die ouders en die bewustwording daarvan. Op een
manier dat je niet met een vingertje gaat wijzen naar ouders van je moet dit doen zeg maar. Het moet
veel meer iets zijn dat wij zelf op het idee komen van he hier wil ik wat mee en daar ga ik op inzetten.
En dan wordt het een intrinsieke motivatie in plaats van een extrinsieke.
Onderzoeker: Ja, precies. Is dat ook wat jij verwacht van de JGZ, dat zij dat stukje doen?
Stakeholder 4: Naja kijk de JGZ die heeft een signaleerfunctie.. En de JGZ heeft een signaleerfunctie
maar op de een of andere manier lukt het niet goed om die kinderen daadwerkelijk naar het aanbod te
krijgen zeg maar. Dus dat is wel gewoon heel lastig. Maar de JGZ heeft natuurlijk wel die
signaleringsfunctie. Je hebt natuurlijk ook de richtlijn overgewicht, zij zien een hele grote groep ouders
en kinderen. Dus zij kunnen daar echt wel mee aan de gang. Alleen er moet iemand zich
verantwoordelijk voelen om die bewust zijn te creëren zeg maar bij die kinderen en ouders. En dat ze
dan dus bewustwording hebben en hier dus mee aan de slag willen. Maar dat ja dat is natuurlijk een
hele moeilijke want de JGZ professional heeft ook niet heel veel tijd om daar mee aan de slag te gaan.
En per gemeente verschilt het ook weer in mogelijkheden die een JGZ professional heeft in, kan ik
nog een gesprek aangaan, kan ik dit doen, kan ik dat doen. Ze hebben natuurlijk wel allemaal,
meestal zijn ze wel getraind op motivational interviewing, dus dat is natuurlijk wel een tool die je er
goed voor kunt gebruiken. Maar ja weetje overgewicht is maar één van de thema’s die een JGZ
professional mee aan de slag moet. Dus het is natuurlijk voor een JGZ professional ook lastig. Maar ik
denk wel dat die rol wel daar eigenlijk meer zou moeten liggen. Omdat zij gewoon echt die contacten
hebben en die signaleringsfunctie hebben. Kinderen zouden daarna wel meer begeleiding moeten
krijgen naar het sport- en beweegaanbod toe. Een buurtsportcoach zou daar een mooie rol kunnen
vervullen.
72
Onderzoeker: Ja, oké. Ja je zegt dus dat er wel bij de JGZ dat het wel echt een beetje daar vandaan
moet komen omdat zij het signaleren en zij moeten ze ook ja zien te motiveren om tot het bewegen
over te gaan.
Stakeholder 4: Ja, maar zij moeten daarvoor dus wel weten waar met die kinderen terecht kunnen.
Dus er ligt ook wel echt een rol van de sport en beweeg aanbieder om te laten zien van he wij zijn hier
en wij willen hiermee aan de gang. En zij hebben ook ondersteuning nodig want bij overgewicht is het
natuurlijk helemaal zwaar. Maar ook niet elke sportvereniging weet automatisch hoe die om moet
gaan met kinderen met overgewicht. De academie van de NOC*NSF heeft nu een training opgezet
voor trainers van sportverenigingen om met deze specifieke doelgroep aan de gang te gaan. En dat is
wel interessant zeg maar. Dus daar zit ook zeker wel iets waar je mee aan de slag moet. Wat je
bijvoorbeeld ook echt is dat de doorstroom naar regulier aanbod ook wel gewoon heel erg moeilijk is.
Soms zie je bijvoorbeeld ook dat er aanbod wordt opgezet door bijvoorbeeld een fysiotherapie praktijk.
Maar hoe zorg je er dan voor, bij de JGZ worden ze gesignaleerd, dan gaan ze naar het aanbod bij de
fysiotherapie praktijk, of diëtiste, of bij wie dan ook zeg maar. Vervolgens wil je dat ze opgaan in het
reguliere aanbod. Maar dat is dus heel moeilijk, moeilijk om hen daarin mee te krijgen. Dat moet je ze
echt aan het handje meenemen.
Onderzoeker: Oké, uhm binnen de samenwerking, zie jij daar belemmeringen in?
Stakeholder 4: Uh.. Ja je moet elkaar kennen en de partijen kennen elkaar gewoon vaak op lokaal
niveau nog helemaal niet zo goed. Maar je moet elkaar kennen en je moet ook van elkaars cultuur af
weten zeg maar. In de zin van dat een vereniging vaak draait op vrijwilligers en die werken overdag
ook gewoon. Dus als je hen wilt bereiken zal je juist in de avonduren beschikbaar moeten zijn en
contact met hun willen opnemen. Maar je moet het ook maar net van elkaar weten en je moet ervoor
open staan. En andersom moeten sport verenigen ook weten wat de cultuur van de JGZ of een
andere professionals is. Dus dat is best wel lastig een sport vereniging is natuurlijk wel echt
gebaseerd op vrijwilligers cultuur dus dat is zeg maar dat ja is niet zo makkelijk.
Onderzoeker: Nee, maar dat zou dus voor een deel opgelost kunnen worden door elkaar echt te leren
kennen, wat je zegt?
Stakeholder 4: Ja, dat denk ik. En ik denk ook echt dat, je hebt nu de buurtsport coaches die
verbinding leggen in verschillende sectoren. En de buurtsport coach die kan natuurlijk ook een goede
rol spelen door een verbindende factor te zijn tussen de sport en bewegen wereld en de JGZ kant zeg
maar. Daar zie ik ook echt wel kansen om er mee aan de slag te gaan.
Onderzoeker: Oké, en zie jij nog andere kansen, voor samenwerking om dingen te bereiken?
Stakeholder 4: Naja de sportimpuls kinderen sportief op gewicht kan natuurlijk een financiële kans zijn
zeg maar voor de gemeente. Er lopen nu nog, in februari gaat er een volgende ronde open, en er
lopen nog twee rondes. Daar kun je echt inzetten om, en daar kun je financiële middelen voor krijgen,
om beweegaanbod te creëren voor kinderen met overgewicht en de zorgketen te optimaliseren. Wat
volgens mij wel van belang is om eigenlijk nu te kijken van naja, als jij nu die sociale kaart in elkaar
gaat zetten. Dat jij gaat kijken van oké wat hebben we nu en voor welke doelgroep hebben we echt al
aanbod en voor wat nog niet. Wat ook een kans is zeg maar voor de gemeente breed is JOGG. Ja
daar zie ik ook wel mogelijkheden, dan krijg je ook ondersteuning van JOGG. En het is natuurlijk ook
interessant om bij sportverenigingen te gaan kijken van wie ziet er wat in deze doelgroep en wil daar
iets mee gaan doen. Je hebt bijvoorbeeld de fitnessbranche, die is best wel actief hierin om ermee
aan de slag te gaan. En het is ook wel interessant om ok breder dan alleen sportaanbod te kijken en
dan ook van wat zijn financiële mogelijkheden. Van het jeugd sportfonds of andere manieren voor
gezinnen die weinig inkomsten hebben of op minimumloon zitten.
Onderzoeker: Ja, precies. Dat probeer ik er nu ook bij te betrekken. Nou dat waren eigenlijk mijn
vragen. Ik weet niet of je zelf nog iets wilt toevoegen?
Stakeholder 4: Ik zou aanraden om even op de website van effectiefactief te kijken naar de
interventies die er zijn die de gemeente misschien wel kan inzetten. En de sportimpuls kinderen
sportief op gewicht is ook interessant om te checken. En wij kunnen ook altijd nagaan wat wij voor dit
73
thema kunnen betekenen voor de gemeente. Als zij het aanbod op het gebied van sport en bewegen
en overgewicht willen uitbreiden, hoe ze dat zouden kunnen aanpakken. En ook vanuit de gedachte
van kijk eens even in welke doelgroepen liggen de problemen en wat hebben we daar voor. Zodat het
voor een JGZ medewerker ook handig is van oké dan kom ik zo een kind tegen en dan kan ik het
beste daar naar doorverwijzen. Dat je een stroomlijn hebt van waar kan ik naar toe verwijzen en waar
liggen de hiaten en waar moeten we nog iets op ontwikkelen of niet.Dus dat er vanuit een soort
overview wordt nagedacht over wat zetten we in voor welke doelgroep en wat ontbreekt dan nog in
onze gemeente voor aanbod. Dat is denk ik wel handig en wat gewoon belangrijk is het betrekken van
de ouders. Ouders die moet je echt meekrijgen in je aanbod.
Onderzoeker: Ja, dat is echt de taak van de JGZ ook.
Stakeholder 4: Precies, ja. En we hebben daar wel wat informatie op de site over staan,
www.nisb.nl/ouders. En daar hebben we ook wat tips staan over hoe je dat voor elkaar zou kunnen
krijgen. Voor vragen erover, neem contact op!
Onderzoeker: Oké. Nou hartstikke bedankt.
Stakeholder 4: Ja, graag gedaan. Succes.
74
Bedrijf/Organisatie: Zorg en Zekerheid
Functie: Adviserend geneeskundige
Datum: 24 november 2014
Duur interview: 20:44
Onderzoeker: Kunt u beginnen met iets over uw functie en Zorg en Zekerheid te vertellen? Stakeholder 5: Ja, mijn functie is adviserend geneeskundige en dat betekend dat ik als achtergrond heb ik arts ben en de registratie heb van sociaal geneeskundige. En dat is dan in de tak maatschappij en gezondheid. Sociaal geneeskundigen zijn op allerlei plekken werkzaam. Bijvoorbeeld JGZ artsen zijn dit ook. En ik ben dus zelf in deze functie nu sinds 11 jaar bij Zorg en Zekerheid als adviserend geneeskundige. En dat betekend dat mijn adviesfunctie erover gaat dat als wij als zorgverzekeraar zorg inkopen, dat aan mij gevraagd wordt om mee te denken over de inhoud van die zorg. En vooral de kwaliteit van de inhoud van die zorg, maar ook te kijken vanuit hoe de patiënt dat ziet en ervaart. En ik heb een beleid adviserende taak binnen de organisatie. Onderzoeker: Hoe pakken jullie als zorg en zekerheid het probleem voor kinderen met overgewicht aan? Stakeholder 5: Wij hebben al een wat langere tijd geleden dat dat probleem ging spelen en duidelijk werd, in 2006. Toen hebben wij een project gedaan die door de GGD’en in ons werkgebied werd uitgevoerd. En die hebben het project maat houden uitgevoerd. Dat hield in dat de JGZ een budget kregen van zorg en zekerheid om extra consulten uit te voeren op het onderwerp overgewicht. De uitkomst van dit onderzoek was eigenlijk wat we ook zien bij andere onderzoeken. En ook bij ouderen die zo’n soort interventie krijgen namelijk tijdens de begeleiding wordt het gewicht positief beïnvloed maar zodra de begeleiding stopt vallen ze weer in het oude gedrag. Dus we hebben geconstateerd dat dit niet de oplossing is die effectief is. En wat wij gedaan hebben is rond 2009 kwam de JOGG beweging in beeld. Onder andere ook bij zorgverzekeraar Nederland, onze koepel. En toen heb ik dus het advies gegeven aan mijn organisatie om daar in te participeren. Als gemeente ons vragen om partner in te zijn is dit een hele goede ontwikkeling om daar samen in op te trekken. En samen met gemeente en de GGD. En mijn organisatie die heeft dat opgepakt, dus in de loop van de tijd tussen 2010 en heden hebben wij nu zes formele samenwerkingsverbanden met gemeenten die JOGG gemeente geworden zijn. Onderzoeker: Want jullie doen het alleen via JOGG, of ook op een andere manier? Stakeholder 5: De andere manier hoe we bezig zijn is dat er ook landelijke de minister van volksgezondheid met dit onderwerp bezig is. En er is een koepel, onze koepel zorgverzekeraars Nederland, daar neem ik ook aan deel. Om te denken over en advies geven aan de minister over wat wel en niet in het pakket zou kunnen moeten komen. Maar dan wel iets dat natuurlijk effectief is. En dat het ook betaalbaar is. Die twee elementen zijn heel belangrijk. En de derde is dat het voorziet in een vraag. Want wij kunnen natuurlijk wel iets aanbieden maar het gaat er ook om dat mensen gemotiveerd zijn en daar werk van willen maken. Dus dat is een aangrijpingspunt. En de andere manier waarop wij hiermee bezig zijn als organisatie is dat wij aan de GGD in Leiden gevraagd hebben of zij willen meedenken over een product dat wij in onze aanvullende verzekering kunnen opnemen, wat de minister nog niet in het pakket heeft opgenomen. Waarvan wij zeggen wij zouden het wel willen vergoeden als jullie GGD aangeven dat het effectief is en dat het voldoet aan een vraag. En we hebben ze gevraagd als jullie dat nou doen wil je dan afstemmen met de andere GGD in het werkgebied. Want als wij het in de aanvullende verzekering opnemen dan is het natuurlijk voor de hele populatie en dan is het goed dat ook in ons hele werkgebied op dezelfde manier wordt aangeboden. Dus daarover zijn wij in overleg. Onderzoeker: Werken jullie veel samen met andere organisaties? Stakeholder 5: Ja, wij nemen dus deel in de JOGG samenstelling, wij zijn dus een kernpartner van de JOGG gemeente samen met de GDD. Wij delen ook nog communicatie. Van onze communicatie afdeling met de communicatie afdeling van de gemeente en de GGD. Onderzoeker: Waarom is dat van belang om samen te werken met die organisaties? Stakeholder 5: Omdat eigenlijk JOGG voort is gekomen vanuit een gedachte die wij volledig onderschrijven dat eigenlijk niemand het alleen kan als partijen om dit probleem op te lossen. Ouders kunnen het niet alleen, de school kan het niet alleen, de zorgverzekeraar kan het niet alleen, de zorg kan het niet alleen. Dus wij zien heel veel potentiele kansen in dat ieder daar een maatschappelijk bijdrage in levert waardoor het uiteindelijke effect zich heel erg versterkt.
75
Onderzoeker: Wat draagt Zorg en Zekerheid daar specifiek aan bij? Stakeholder 5: In de eerste plaats de personele inzet in de JOGG gemeente op bestuurlijk niveau en op begeleidingsgroep niveau, dus beleid maken en communicatie. In de tweede plaats een financiële bijdrage vanuit onze stichting voor gezondheidsbevordering, dus niet de polis gelden. Hier is ook activiteitengeld aan gekoppeld. Wat door de JOGG stuurgroep word beslist waar dat op wordt ingezet. En communicatie dus ook die we gezamenlijk over het onderwerp generen wat op zich ook al een bijdrage levert. En het ontwikkelen en het opnemen van de producten in de verzekering voor zowel kinderen als volwassenen. Die helpen om daadwerkelijk tot die gedragsverandering te komen. Onderzoeker: Hoe verloopt die samenwerking? Stakeholder 5: Wij vinden dat dat heel constructief verloopt. Dat komt ook omdat er een hele duidelijke landelijke richtlijn is, het landelijk JOGG bureau. De gemeentes zijn verplicht om een financiële samenwerking met het landelijk JOGG bureau aan te gaan. En dat betekend ook dat zij zich dus houden aan de ontwikkelde JOGG structuur. En dat betekend dat het heel duidelijk is dat zo’n gemeente de methodiek volgt die gebleken is te werken. En daarom denk ik dat dit heel kansrijk is. Niet iedereen hoeft het wiel uit te vinden. Dus heel veel kennis deling dus dat is absoluut vrij uniek ook. Onderzoeker: De gemeente Velsen is geen JOGG gemeente. Helpen jullie die gemeentes dan ook? Stakeholder 5: Nou de gemeente Velsen valt buiten ons kernwerkgebied, omdat wij een regionale zorgverzekeraar zijn. Maar als je bij ons verzekerd bent maar niet in een JOGG gemeente woont kan je er wel gebruik van maken. In die zin het ontwikkelen doen we met JOGG gemeente maar het product wat geleverd wordt en dat verzekerd is, is natuurlijk voor al onze verzekerde toegankelijk. Onderzoeker: Hebben jullie een bepaalde verwachting van de JGZ? Stakeholder 5: Zeker. Ik weet dat de JGZ die heeft de ontwikkeling doorgemaakt van het overbruggingsplan en het signaleringsdocument en die twee documenten zijn samengevoegd tot een richtlijn. Zodat in heel Nederland duidelijk is wat voor criteria hanteer je om voor kinderen te zeggen dat ze overgewicht hebben of obesitas. Dat is anders dan bij volwassen. En in de tweede plaats is er een overbruggingsplan, dat heet zo omdat er nog niet iets in de verzekering zit. Dit is omdat er nog niks effectief gevonden is. Maar de minister heeft gezegd tegen de JGZ wat is dan de second best. Want we kunnen jullie dan toch zo goed mogelijk doen. En daar is eigenlijk dat overbruggingsplan. Dat er consulten zijn op indicatie van de JGZ in het kader van motivational interviewing. En wat wij dus nu zien gebeuren dat is dat de minister overweegt om het programma lef in acht pilot gemeenten te meten. En als dat effectief blijk te zijn dan gaat de minister dat in het pakket opnemen. En wat wij dus eigenlijk zien als zorgverzekeraars is dat die eerste motivational interviewing die valt onder JGZ regulier. Voortgezet kan worden als er meer nodig is dan drie consulten en mensen zijn gemotiveerd. Dan komt er een vervolg interventie, nu nog vanuit de aanvullende verzekering, maar wij hopen dat de minister dan zegt die vervolg consulten en cursus die nodig zijn die worden dan ook verzekerde zorg. Onderzoeker: Vanuit de JGZ is dus vooral de verwachting dat zij met die motivational interviewing aan de gang gaan? Stakeholder 5: Ja zeker. Dat zij daar uitvoering aan geven en ons willen helpen in het kader van indicatiestelling. Voor wie is dan die vervolg interventie geschikt. En dan vooral kijkend naar de criteria, maar ook de motivatie om dat te doen. Onderzoeker: Zijn er belemmeringen binnen de samenwerking? Stakeholder 5: Ja, ja. Kijk altijd belangrijke belemmering waar partners vaak mee komen is de financiële beperking. Wat we zien met samenwerkingspartners is dat zij bijvoorbeeld heel graag zorg willen leveren. En waar wij vanuit de zorg en zekerheid heel hard aan werken is om uit te leggen dat de maatschappelijke visie is om te zeggen overgewicht en obesitas is niet een ziekte maar heeft te maken met gedrag. Dus als er gezegd wordt, zoals in JOGG dat er een stoomlijn moet zijn tussen de preventie van overgewicht en degene die overgewicht hebben moeten ook een passend aanbod krijgen, zijn wij heel erg bezig om uit te leggen dat je dat niet in de zorg moet leveren maar dat het gaat om gedrag. Dus de interventies die ze krijgen zouden dus buiten de zorg plaats moeten vinden. Mensen moeten lekker kunnen bewegen en dat heeft alles te maken met een gezonde leefstijl. En dat geldt ook voor de voeding, heel veel diëtiste zeggen laat ze maar komen die mensen met overgewicht. dus zij willen wel leveren maar het enige waar het om is dat het product wat zij leveren is gezonde voeding en wij denken dat er bij gezonde voeding geldt ook als je geen overgewicht hebt. Een
76
normaal leefpatroon. Dus die gedragsverandering moet buiten de zorg plaatsvinden en die mensen moet je niet in de zorg betrekken. En dat is nog wel iets wat energie vergt om die boodschap duidelijk te krijgen. Onderzoeker: Zijn er nog andere kansen om de samenwerking te verbeteren? Stakeholder 5: In het begin van JOGG was de voorwaarde dat een gemeente voor vijf jaar samenwerking met het landelijke bureau moest aangaan en die is nu verkort naar drie jaar. En wat ik heel belangrijk vindt is dat ook vanuit de overheid en de minister nog steeds ondersteuning wordt gegeven aan deze beweging. Het is niet een project, maar he tin beweging brengen van. En ik denk dat het belangrijk is dat die beweging nog verder gestimuleerd wordt en ik denk dat een ander belangrijk punt, wat nog onvoldoende uit de verf komt, is dat de samenwerking met private partijen. Daar moet eigenlijk de financiering min of meer vandaan komen en dat zij daar dan ook iets positiefs voor terug krijgen. En dat stukje staat nog echt in de kinderschoen. Dus dat is nog wel echt een aandachtspunt. Onderzoeker: Nou dat waren mijn vragen. Wilt u zelf nog iets toevoegen? Stakeholder 5: Nou ik denk dat je met je vragen al goed hebt benoemd waar wij ons mee bezig houden, dus ik heb niets toe te voegen.
77
Bedrijf/Organisatie: ZilverenKruis Achmea
Functie: Merkadviseur
Datum: 25 november 2014
Duur interview: 9:44
Onderzoeker: Kan je iets over jezelf en je functie bij ZilverenKruis Achmea vertellen? Stakeholder 6: Ja, we zijn een zorgverzekeraar die zich bezig houdt met het verzekeren van zorg maar die zich ook inzet voor vitaliteit van mensen. Ik werk zelf op de afdeling merk. Ik heb in het verleden samengewerkt met ik lekker fit op de scholen. We hebben aan de ene kant een stukje preventie maar er zit ook een zorg vergoeding in. Daar ben ik zelf niet helemaal tot in detail van op de hoogte. Dus dat qua mijn functie. En ik hou me nu bezig met de merk positionering van het zilveren kruis. Onderzoeker: Wat doet het ZKA nu om het probleem met overgewicht aan te gaan? Stakeholder 6: Nou op dit moment niet zoveel, we zijn een aantal jaar betrokken geweest bij ik lekker fit. We hebben nu niet heel concrete projecten. We hebben wel een aantal interventies die ondersteund worden. Bijvoorbeeld cool to be fit, maar dat is in Overijsel. Maar vanuit onze holding wordt bijvoorbeeld wel het jeugssportfonds ondersteund. En wat we vanuit het ZKA nog wel doen is schooljudo. Maar dat is niet specifiek voor kinderen met overgewicht maar meer om kinderen te laten sporten. Onderzoeker: En ik lekker fit doen jullie niet meer? Stakeholder 6: Nee, daar zijn we begonnen bij de start. Met als doel om het uiteindelijk bij de gemeente en de GGD’s te laten zodat zij zelfstandig verder konden. Dus die bijdrage is opgehouden. Onderzoeker: Werken jullie veel samen met andere organisaties? Stakeholder 6: Jazeker. We zijn ook betrokken bij JOGG. Dus daarin hebben we veel contact met andere organisaties. Onderzoeker: En waarom is die samenwerking zo belangrijk? Stakeholder 6: Omdat als er niks gebeurt het probleem uiteindelijk voor hogere zorgkosten zorgen. Dus daar willen we wat tegen doen. Onderzoeker: Wat draagt jullie organisatie hieraan bij? Stakeholder 6: We zijn betrokken, we denken mee, we leveren kennis, soms ook marketing kracht en we kijken hoe we met initiatieven vanuit JOGG binnen de zorgverzekering kunnen opnemen. En dat is soms lastig omdat de letterlijke richtlijnen daarvoor best strikt zijn. Onderzoeker: En zien jullie al invloed van deze samenwerking? Stakeholder 6: Dat wordt door JOGG wel onderzocht. Dat is een beetje lastig hard te maken waar dat dan door komt. Alleen niks doen is in ieder geval geen optie. Maar dat blijft lastig aan preventie dat je niet zo, iets kan bewezen effectief zijn, maar of dat bijdraagt aan lagere zorgkosten dat is bijna niet te doen omdat het van zoveel factoren afhangt. Dus dat kunnen we niet echt met onderzoek onderbouwen. Onderzoeker: En verloopt de samenwerking goed, of zijn er dingen die beter kunnen? Stakeholder 6: Ja, opzich loopt het wel goed. Wat daarin lastig blijft is publiek private. Een bepaald belang en het is niet altijd met elkaar. Dus daar moet je veel tijd in investeren om samen een gezamenlijk doel te formuleren. Het zijn twee verschillende werelden. Onderzoeker: En hoe zou je dat kunnen oplossen? Stakeholder 6: Door voldoende in de samenwerking te investeren en te kijken naar het gezamenlijk belang in plaats van het individuele belang. Maar dat blijft altijd een aandachtspunt. Onderzoeker: Wat is jullie verwachting van de JGZ? Stakeholder 6: Dat vind ik vanuit het bedrijf wat lastig in te schatten. Onderzoeker: Zijn er voor jullie belemmeringen binnen de samenwerking? Stakeholder 6: Niet dat ik weet nee. Onderzoeker: En kansen? Stakeholder 6: Nou ik denk dat als de partijen er gezamenlijk er voor kunnen zorgen dat de interventies en vergoedingen nog beter op elkaar aansluiten. Niet alleen voor de groep kinderen die al overgewicht heeft maar juist de groep die er een beetje tussen hangt. Dat dan het probleem veel beter kan worden aangepakt.
78
Bedrijf/Organisatie: Gemeente Velsen
Functie: Medewerker sportstimulering
Datum: 27 november 2014
Duur interview: 25:59
Onderzoeker: Kan je iets over je functie bij de gemeente vertellen? Stakeholder 7: Ik ben medewerker sportstimulering bij de afdeling sportzaken. N de breedste zin van het woord probeer ik mensen te stimuleren, verenigingen te ondersteunen op gebied van sport. Wij doen bijvoorbeeld de JSP, club extra, we doen ik lekker fit op basisscholen, verenigingsondersteuning, iets in de ouderen sport, we hebben combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches waar ik nou mee samenwerk. Een heel palet aan werkzaamheden. Onderzoeker: En wat is jou functie daarin? Stakeholder 7: Ik doe eigenlijk regie op uitvoering. Ik bewaak de grote lijnen vanuit de gemeente. Onderzoeker: Wat doen jullie specifiek voor kinderen met overgewicht? Stakeholder 7: Wat wij doen echt op dat gebied, wij hebben het ik lekker fit project. Dat is gericht ook op kinderen die minder bewegen en overgewicht hebben. En we hebben kinderen met een motorische achterstand en misschien ook overgewicht, die kunnen deelnemen aan club extra. En dat is hetgene wat wij doen op het gebied van sport voor deze kinderen. In de toekomst zouden we wel meer voor deze doelgroep gaan doen. Alleen concreet hebben wij nog niet projecten die echt op die doelgroep gericht zijn. En de samenwerking met JGZ dat is er eigenlijk op dit moment bijna niet. Niet vanuit sportzaken. Onderzoeker: En dan alleen preventief of ook curatief? Stakeholder 7: Op het moment is er niks dus daar moet nog over gesproken worden. Willen we wat voor de doelgroep en at gaan we doen voor de doelgroep. Onderzoeker: Jullie zijn JOGG gemeente. Hebben jullie daar speciaal voor gekozen? Stakeholder 7: Intern in de organisatie is niet iedereen ervan overtuigt waarom wij een JOGG gemeente moeten worden. We zijn er op dit moment niet mee bezig, maar er zijn wel voorstanders van. En dat ben ik ook. Want ik zie en hoor om mij heen de voordelen van JOGG. En ik zou daar wel een voorstander van zijn. Maar in de politieke omgeving besluit de politiek. En dat is op dit moment de wethouder. Bij haar ligt het grootste besluit en natuurlijk de organisatie zelf. Maar er zijn wel voorstanders. Maar de doen best wel wat dingen die onder de paraplu van JOGG vallen. Ik lekker fit, JSP gaat bidons uitdelen op de basisscholen, we doen alles vanuit een projectje doen we wel een aantal dingen maar er zit geen rode lijn. De gemeente is ooit in gesprek geweest met JOGG en stuitte toen op 10.000 euro die betaald moest worden. En dat is hetzelfde als bijvoorbeeld Amsterdam betaald, maar die hebben veel meer mensen om het over te verdelen. Dus voor ons is dat heikel punt. En er moet 16 uur inzet zijn van een JOGG-regisseur, een projectleider. En dat werd toen geschetst als nieuw geld. Nu zouden we dat eventueel in kunnen fietsen in een buurtsportcoach of combinatiefunctionaris. dus dat gebied kan je al enigszins afschermen door daar aan te gaan werken. Dus JOGG is iets wat op dit moment niet op de agenda staat maar waar wel naar gekeken wordt. Onderzoeker: Werk jij vanuit jou functie ook veel samen met andere organisaties? Stakeholder 7: Nee, niet echt structureel. Kijk wij hebben het project club extra waar ook wel kinderen met overgewicht komen na school. Maar dat is niet puur gericht alleen op overgewicht ook een motorische achterstand of sociaal. Dus geen samenwerkingspartners. En dat is wel iets waar wij een stap in kunnen zetten. Samenwerking met JGZ, CJG dat doen we nu niet. Mijn functie is zo breed dat ik niet voor elke doelgroep, ook de doelgroep senioren, volwassenen. De gemeente Velsen vergrijst meer dan gemiddeld, over 10/15 jaar hebben we 44%, 55 plussers. Dus dat heeft ook aandacht nodig. En het moet allemaal uit onze eigen pot komen. En daarom hebben wij er nog niet de focus opgelegd. Maar als het geld er is dan gaan we wel projecten opzetten. Maar het staat op dit moment niet op de sportagenda om daar echt iets specifieks mee te doen. Maar dat komt ook omdat we ons breed oriënteren en ons er niet op focussen en nog niet zoveel gesprekken hebben met de partners die daarin zitten. We hebben natuurlijk wel combinatiefunctionarissen neer gezet. En die stimuleert wel het sporten. Maar sporten is natuurlijk niet het enige. Maar we hebben natuurlijk ik lekker fit, en dat is wel effectief. Dat doen we nu op 4 scholen en iedere school vult dat weer anders in en de bedoeling is dat ook de ouders worden voorgelicht. En het idee is om dat in het schoolbeleid opgenomen te krijgen. Maar we hebben het budget maar voor vier scholen en een paar scholen zien het project niet zitten vanwege de belasting op de leerkrachten. En dat is jammer. En er zijn scholen bezig met gezonde scholen. Daar word gelet op gezonde tussendoortjes en traktaties.
79
Onderzoeker: Heb jij een bepaalde verwachting van de JGZ? Stakeholder 7: Ik zou wel met ze in gesprek willen. Zij zitten veel dichter op de doelgroep. Waar gaat het nou om concreet. Wat kunnen we voor die doelgroep betekenen. Misschien kost het ons wel geen geld en gaat een vereniging er wat mee doen. Of misschien op gebied van locaties of faciliteiten. Dus ik zou zeker het gesprek in willen gaan en dan daarna kijken wat zijn de verwachtingen en kunnen we die matchen. Welke weg gaat er ingeslagen worden om het kind weer terug te laten komen zonder overgewicht. Onderzoeker: Zie jij nog kansen voor jullie als gemeente? Stakeholder 7: Ja, er zijn altijd kansen. Zeker ook omdat we combinatiefunctionarissen hebben. Dus misschien moet die rol vergroot worden. Maar misschien moet de gemeente ook wel vanuit een andere invalshoek er budget voor vrijmaken. Misschien is er geen relevantie. Onderzoeker: Dat waren mijn vragen, wil jij nog iets toevoegen? Stakeholder 7: Nee niet echt, maar wat ik zeg ik denk dat samenwerking, kennis delen, weten van elkaar wat je doet en dan verder kijken.
80
Bijlage J. Codeboom
JGZ Sportaanbieders Stakeholders
Aanpak Aanpak Aanpak
Assistente doet dreigend overgewicht Verpleegkundige doet overgewicht Arts doet obesitas Vanuit screening op school komt kind met
indicatie op gesprek Meet en weegmoment Voedings- en beweeg patroon bespreken Nieuw of bestaand probleem Probleem visueel maken (groei curve
bekijken, BMI) Waarmee hebben ze hulp nodig Motiveren kind en ouders Leeftijdsafhankelijk (groeifase) Dagelijkse handelingen veranderen Normaliseren van probleem Aandacht voor bewegen Lichtvoetig benaderen (niet te streng, altijd
positief) Vervolg gesprek na half jaar Hulp bij sport zoeken Gevolgen overgewicht vertellen Stimuleren JeugdSportPas Vervolg gesprek (na drie-zes maanden) Nabellen naar sportaanbieder Nog een keer doorverwijzen Evaluatiegesprek met kind en ouder Bij dwang geen deelname
Zelf activiteiten op school organiseren Sportinstuif (verenigingen laten aanbod
zien op school) Sport oriëntatie lessen Link leggen tussen scholen en
verenigingen Kinderen stimuleren tot beweging Laagdrempelig Ik lekker fit lesmethode Verbeteringen bespreken Omslag maken van negatief naar positief Intake met kind Kind de tools geven om er zelf mee door
te gaan Samenwerking met diëtiste Vergoeding voor gezinnen met laag
budget
Sport en beweegstimulering Landelijk en regionaal Niet vanuit een zorgvraag stuk benaderen Kennis en ervaring uit 2e lijn meteen
inzetten Samenwerking met andere organisaties Participeren in JOGG Inzet combinatiefunctionarissen en
buurtsportcoaches Coördineren en enthousiasmeren van
scholen Ouders erbij betrekken Kennis inbrengen Erkenning van sport- en
beweeginterventies Verspreiding van effectieve aanpakken Ondersteuning bij het kiezen van
passende interventies en samenwerkingspartners
Interventies ondersteunen om steeds beter te worden
Niks doen is geen optie Investeren in samenwerking
81
Advies Aanbod Beweegredenen
Meegeven informatie Sport uitzoeken Folders geven Hulp met kosten (WMO) Thuis oefeningen (buitenspelen, hond
uitlaten, wandelen, etc.)
Buurtsportcoaches geven sportactiviteit op
straat
Activiteiten per school verschillend
JeugdSportPas
Kids 1, 2 Move
Iedereen heeft invloed op het probleem Samenwerking zorg en sport is gewenst Beste resultaat bij goede samenwerking Ieder voor zich werkt niet Elkaars kennis delen Niemand kan het alleen Niet iedereen hoeft het wiel uit te vinden Krachten bundelen Als er niks gebeurt, worden de kosten
hoger
Kennis van het aanbod Overzicht (nieuw) aanbod Aanbod
Hoofdkantoor GGD houdt dit bij Bestaande netwerklijst Gebaseerd op goede ervaringen Folders Zelf contact met sportaanbieders Informatie vanuit kinderen Vanuit eigen kennis Niet alle JGZ professionals hebben
dezelfde kennis Moeilijk up to date houden van het aanbod
Nieuwsbrief scholen Social media Sportinstuif op scholen JeugdSportPas brochure De Hofgeest Website van de gemeente Sportloket Velsen Dichtbij.nl Nieuwsbrief SportSupport Oriëntatie lessen op school Folder
Beweeg ABC Ik Lekker Fit JOGG Gezonde school Kinderen Sportief op Gewicht effectiefactief.nl www.nisb.nl/ouders
Wat vindt de JGZ van het aanbod?
Wat vinden de sportaanbieders van het aanbod?
Wat vinden de stakeholders van het aanbod?
Regulier sportaanbod is goed Weinig gericht op overgewicht Aanbod te duur
Regulier sportaanbod is goed Geen exact inzicht van aanbod Verenigingen niet ingesteld op kinderen
met overgewicht Traject starten voor leerlingen overgewich t
geen effectief curatief project genoeg regulier aanbod veel preventieve interventies weinig curatieve interventies
82
Belemmeringen Belemmeringen Belemmeringen
Mensen met minder budget JeugdSportPas is alleen voor basisschool
leerlingen Kind maakt geen gebruik van
doorverwijzing Geen terugkoppeling vanuit
sportaanbieder Folders verouderen/bestaan niet Tijdens spreekuur weinig tijd om te helpen
met zoeken naar beweegactiviteit Geen duidelijk overzicht gegevens
sportaanbieders Moeilijk uit te leggen aan ouders dat een
kind gedrag moet veranderen Weinig subsidie vanuit gemeente
Sportclubs zijn vaak tijdens etenstijd
Naschools weinig beweegaanbod
Weinig aanbod specifieke doelgroepen
Geen kennis en ervaring overgewicht
Aanbod is vooral gericht op basisschool
kinderen
Financiering
Bij te erg overgewicht kans op blessures
groot
Niet alle scholen willen meedoen
Budget Interventies vinden in de zorg plaats, maar
het is gedrag Niet iedereen overtuigd van JOGG Geen budget voor JOGG Gemeente werkt niet structureel samen Aanpak overgewicht staat niet op de
sportagenda van de gemeente Geen samenwerking met JGZ Geen belemmeringen in samenwerking
zolang je alles bespreekbaar maakt Lastig om op lokaal niveau de zorg-,
sport- en JGZ-wereld te laten samenwerken
Werven van kinderen en ouders is moeilijk
Kansen Kansen Kansen
Sportaanbieders moeten zelf meer
promoten Bekostigd vanuit gemeente/overheid
(subsidies) Terugkoppeling vanuit sportaanbieder Gecombineerd aanbod met psycholoog,
diëtist en fysiotherapeut/sportaanbieder Iets in de kern van IJmuiden Goedkoop aanbod Iets opstarten in buurtcentrum
Brede scholen (gymzalen, schoolplein,
peuterspeelzaal, buurtcentrum)
Elke dag naschools aanbod opzetten
Meer gericht op overgewicht
Samenwerking tussen sportaanbieders en
GGD en JGZ
Breder aanbod (in combinatie met
fysiotherapeut en diëtist)
Aanbod op verschillende plekken in de
wijk
Lage prijzen
Hele jaar door aanbod
JSP aanbod voor kinderen met
overgewicht
Kennis optimaal benutten Rol buurtsportcoaches bekijken JGZ en scholen betrekken Combinatieaanbod van sportaanbieder,
diëtist en psycholoog Effectieve interventies gebruiken Interventie en budget via Sportimpuls Effectief product voor in de aanvullende
verzekering van Zorg en Zekerheid Interventie moet buiten zorg plaatsvinden Ondersteuning vanuit de overheid en de
minister Samenwerking met private partijen JOGG laten oppakken/uitvoeren door
combinatiefunctionaris of buurtsportcoach Interne samenwerking GGD verbeteren Sociale kaart opstellen Elkaar leren kennen en ontmoeten
83
NOC*NSF biedt training voor
sportverenigingen die richten op overgewichtaanbod
Buurtsportcoach kan rol spelen als verbindende factor
Interventies en vergoedingen op elkaar laten aansluiten
Kijken naar gezamenlijk belang
Doorverwijzen Verwachting JGZ Verwachting JGZ
Diëtist Kids 1, 2 move Alleen verwijzing indien nodig Naar huisarts/schoolarts voor verwijsbrief
diëtist Naar huisarts bij grote problematiek of
geen verandering Sporten uitproberen (JeugdSportPas) Assistentes mogen niet doorverwijzen
Doorverwijzing indien nodig Stimuleren van kind en ouders Ouders erbij betrekken Kind en ouders probleem vertellen
Preventieve rol Motiveren van kind en ouders Indicatiestelling Probleem bespreekbaar maken Doorverwijzen Signaleerfunctie