Ontwikkelingspsychologie I: bijeenkomst 1

Beroepstaak Ontwikkelingsstimulering

2010-2011

Inleiding Ontwikkelingspsychologie

• Interactieve hoorcolleges

• Studiemateriaal: 1. Studenthandleiding en PP’s op Scholar 2. Boeken: Kohnstamm, R. (2009) Kleine ontwikkelingspsychologie Deel I: het jonge kind (6e druk) Bohn Stafleu Van Loghum, Houten. ISBN: 978 90 313 6160 1

Deel II: de schoolleeftijd. (4e druk) Bohn Stafleu Van Loghum, Houten. ISBN: 978 90-313 6161 8

3.Reader verkrijgbaar in het winkeltje (870138)

• Docenten: Anneke.Vugts@han.nl, Brechtje.vanGent@han.nl, Carin.Muller@han.nl en Inge.Verkoulen@han.nl

Overzicht bijeenkomsten

1. Wat is psychologie en wat is ontwikkelingspsychologie?

2. Ontwikkelingsfasen en ontwikkelingsgebieden

3. Ontwikkeling van motoriek en zintuigen

4. Cognitieve ontwikkeling deel 1; leren

Overzicht bijeenkomsten

5. Cognitieve ontwikkeling deel 2; denken

6. Taalontwikkeling

7. Sociaal-emotionele ontwikkeling

8. Responsie en uitloopmogelijkheid

Link met ontwikkelingsstimulering

Analyseren:

• Hoe verloopt de normale ontwikkeling op een aantal ontwikkelingsgebieden?

• Observeren hoe een jeugdige zich gedraagt• Verband leggen tussen het normale gedrag (theorie)

en geobserveerde gedrag:– verloopt de ontwikkeling normaal?– zijn er ontwikkelingsachterstanden?

Wat is psychologie?

• Waarom gedragen mensen zich zoals ze zich gedragen (= hoe kunnen we gedrag verklaren)?

• In hoeverre en hoe kunnen we gedrag voorspellen?

• Hoe kunnen we gedrag beïnvloeden?• Hoe kunnen we probleemgedrag behandelen?

Hoe verklaren we gedrag?

• In de psychologie wordt dat op heel verschillende wijze gedaan:

• Iedere benadering of stroming heeft een eigen verklaring en ook daarmee samenhangende benadering van probleemgedrag

Kijken > Inzicht >Kijken

Psychoanalyseo.a. Freud, Erikson

• Ervaringen uit de vroege kinderjaren zijn bepalend voor het verdere leven

• Gedrag wordt gestuurd door onbewuste processen

Behaviorismeo.a. Pavlov, Skinner

• Mensen komen op de wereld als een onbeschreven blad

• Alleen waarneembaar gedrag is te onderzoeken, de rest is “black box”en niet te kennen

• Alle gedrag is aangeleerd• (en ook weer af te leren)

Cognitieve psychologieo.a. Piaget

• De inhoud van de “black box” is juist wel belangrijk

• Mensen zijn actieve informatieverwerkers

• Wat zijn motivaties voor gedrag? Waaromvraag

Cognitieve psychologie

• Mensen zijn actief en creatief

• Je bent druk bezig je een beeld te vormen van de werkelijkheid

• Interpretatie van een situatie leidt tot bepaald gedrag

                                                                               

                   

Humanistische psychologieo.a. Rogers

• Mensen zijn verantwoordelijk voor hun keuzes en hun gedrag

• Mensen zijn gericht op groei en ontwikkeling

Systeemtheorieo.a. Watzlawick

• Gedrag wordt bepaald door de situatie, de omgeving waarin mensen verkeren:

iemand is niet verlegen, maar verlegen in een bepaalde situatie

Biologische psychologie

Gedrag wordt bepaald:

• door hormoonhuishouding

• door chemische hersenprocessen

• door erfelijke aanleg

Omgevingspsychologie

• De omgevingspsychologie onderzoekt de relatie tussen de fysieke omgeving en het gedrag van mensen.

• Wisselwerking omgeving en gebruiker

Wat is ontwikkelingspsychologie?

• Dat deel van de psychologie dat zich richt op (de menselijke) ontwikkeling

• Houdt zich bezig met de zichtbare (hoorbare) veranderingen die een kind in de loop der jaren meemaakt én de mechanismen die hier achter schuil gaan