schooljaar2017-2018

Bibliotheek Jaarprogramma voor het voortgezet onderwijs

3

Inhoud

Voorwoord 4

Adressen 5

Programma’s 6

Biebspel 6Klassenbezoek 4you! 7Groepsbezoek Dyslexie 8Schrijversbezoek 9Poëzieworkshop 9Strips 10 De Weddenschap 10De Inktaap 11Read2Me! 11Nederland Leest 12Literatour 13Workshop Mediawijsheid 14FabLab 14Klassenbezoek Leesdossier 15

Collecties 16

Boektoer 16

Stages 17

Huiswerkbegeleiding 18

De monitor 19

4

Voorwoord

Met veel plezier bieden Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum en Bibliotheek Gooi en meer u het Jaarprogramma Voortgezet Onderwijs 2017-2018 aan. Door onze samenwerking kunnen we u een gevarieerd pakket aanbieden. In het aanbod vindt u onder meer activiteiten waarbij leesvaardigheid en mediawijsheid centraal staan.

Wie meer leest, wordt beter in taal. Lezen heeft een bewezen positief effect op de woordenschat, spelling, grammatica, begrijpend lezen en schrijven. De bibliotheek helpt u bij het bevorderen van het leesplezier van jongeren. Het Biebspel, De Weddenschap en de voorleeswedstrijd Read2Me! zijn al jaren succesvolle activiteiten om dit doel te bereiken.

Naast leesvaardigheid is het belangrijk voor jongeren om mediavaardig te zijn. Omgaan met media, informatie behendig kunnen zoeken en op waarde beoordelen zijn vaardigheden waarbij de bibliotheek bij uitstek ondersteuning kan bieden. Een goede basis en een stimulans voor de zelfredzaamheid van uw leerlingen. Deze mediavaardigheden komen onder meer terug in het klassenbezoek Leesdossier en in de workshop Mediawijsheid.

Het FabLab is een digitale werkplaats waar gebruikers met 3D-printers en een lasersnijder ideeën kunnen omzetten naar producten. Het kan op locatie komen in Bussum, Huizen en Laren. In Weesp kunnen alle programma’s van het FabLab aangeboden worden, uitgezonderd die van de lasersnijder.

Ook bieden we programma’s aan op maat, bijvoorbeeld voor leerlingen met dyslexie of leerlingen die op andere gebieden extra ondersteuning nodig hebben.

U kunt zich direct via de website van de bibliotheek inschrijven. Het inschrijfformulier en de digitale brochure vindt u onder het tabblad ‘Onderwijs’.

De kosten van de meeste activiteiten zijn opgenomen in het schoolabonnement, dat u kunt vinden in bijgaand tarievenoverzicht. Het jaaraanbod kunt u ook vanaf eind augustus terugvinden op onze websites. We hopen dat u met veel genoegen van ons ruime aanbod gebruik blijft maken.

Voor meer informatie en het bespreken van het aanbod kunt u altijd contact met ons opnemen. Graag tot ziens in de bibliotheek of op school.

5

Adressen

Contactpersoon Bibliotheek Gooi en meer – vestiging Bussum en NaardenEsther Elligenseelligens@bibliotheekgooienmeer.nlWilhelminaplantsoen 18 1404 JB Bussum035-6973000

Contactpersoon Bibliotheek Gooi en meer - vestiging WeespJan de Jonge jdejonge@bibliotheekgooienmeer.nl Oudegracht 67 1381 XX Weesp0294-412704

Contactpersoon Bibliotheek Huizen-Laren-BlaricumTheo van Treecktvantreeck@bibliotheekhlb.nlPlein 2000-1 1271 KK Huizen 035-5257410

6

Wegwijs in de bibliotheek

Biebspel Leerlingen hebben vaak moeite met het vinden en beoordelen van de juiste informatie. Het Biebspel leert brugklasleerlingen hoe ze snel en efficiënt een leuk boek kunnen vinden in de bibliotheek.In teams leren ze te zoeken naar informatie in de bibliotheekcatalogus, op het internet en in de materialen van de jongerenafdeling. Na afloop van het bezoek lenen de leerlingen een boek naar keuze.

Doelgroepbrugklassen vmbo/havo/vwo

Locatiebibliotheek

Tijdsduurmax.1,5 lesuur

Periodehele schooljaar

7

Klassenbezoek 4you!

Leerlingen maken op speelse wijze kennis met de mogelijkheden van het 4you!

Het 4you! is de plek in de bibliotheek voor jongeren die lezen niet zo leuk vinden of leesproblemen hebben, zoals dyslexie. Leesboeken en luisterboeken worden op een aantrekkelijke manier, zowel frontaal als thematisch gepresenteerd. Jongeren vinden hierdoor eenvoudiger een boek dat hen aanspreekt. De 4you!-collectie is toegankelijk en sluit aan bij de leefwereld van jongeren.

Tijdens het klassenbezoek 4you! werken de leerlingen in teams samen. Door middel van vragen en opdrachten maken ze kennis met de verschillende 4you!-materialen en de jongerenafdeling.

Het klassenbezoek 4you! maakt leerlingen mediawijzer en enthousiast om te gaan lezen.

Doelgroeponderbouw

Locatie bibliotheek

Tijdsduureen lesuur

Periodehele schooljaar

Wegwijs in de bibliotheek

8

Groepsbezoek Dyslexie

Soms is lezen moeilijk en niet leuk. In de bibliotheek zijn materialen aanwezig die leerlingen met dyslexie helpen bij het lezen en leren.

Tijdens het groepsbezoek Dyslexie komt u met dyslectische leerlingen op bezoek en geven we uitleg bij de materialen die we speciaal voor hen in de collectie hebben, zoals boeken, luistercd’s en daisy-cd’s.

Ook besteden we aandacht aan de websites Superboek en Passend Lezen. Via deze sites zijn daisy-cd’s en streams van nagenoeg ieder leesboek te bestellen. Voor leerlingen met een smartphone of tablet is er de mogelijkheid om via de apps Daisylezer en Lex alle (school)boeken te streamen of te downloaden.

Leerlingen met een dyslexieverklaring kunnen kosteloos daisy-cd’s of streams via de www.superboek.nl beluisteren. Tegen een geringe vergoeding kunnen leerlingen ook daisy-cd’s en foto-cd’s van schoolboeken via www.dedicon.nl bestellen.

Doelgroepleerlingen met dyslexie

Locatiebibliotheek

Tijdsduureen lesuur

Periodehele schooljaar

Wegwijs in de bibliotheek

U kunt altijd tijdens openingstijden met de klas in de bibliotheek

langskomen. U bent van harte welkom!

9

Schrijversbezoek

Jongeren zijn vaak nieuwsgierig naar auteurs van (jeugd)literatuur. Het kan hun leesmotivatie flink stimuleren als een echte schrijver op school komt om over zijn of haar werk te vertellen en vragen te beantwoorden.

De bibliotheek adviseert en ondersteunt graag bij de organisatie van een schrijversbezoek. We geven advies en bemiddelen bij het leggen van de contacten, zodat de ontmoeting zo vlot mogelijk verloopt. Om de leerlingen goed voor te bereiden is het natuurlijk mogelijk om van tevoren een collectie boeken van de desbetreffende schrijver te lenen.

Doelgroepalle leerjaren

Locatiebibliotheek of school

Poëzieworkshop De bibliotheek organiseert in samenspraak met u inspirerende poëzieworkshops met dichters, rappers of docenten van de School der Poëzie.

Ook is samenwerking met de Kunstuitleen Huizen of Weesp mogelijk waarbij de leerlingen zich bij het schrijven van hun gedicht laten inspireren door kunstwerken. Poëzieprojecten kunnen worden afgesloten met een expositie in één van de bibliotheken. Ter ondersteuning kan de bibliotheek poëziecollecties op maat samenstellen. Naar wens kunnen de gedichten opgestuurd worden naar de landelijke poëziewedstrijden van ‘Doe Maar Dicht Maar’ of ‘Kunstbende’.

Doelgroepleerlingen uit alle leerjaren

Locatiebibliotheek of op school

Leesbevordering

Tijdsduureen lesuur Periodehele schooljaar

Tijdsduureen lesuur

Periodehele schooljaar

10

Leesbevordering

StripsIn dit programma worden leerlingen enthousiast gemaakt voor het lezen van bijzondere strips.

Spiderman, Fokke en Sukke, The Walking Dead, Saga: stripboeken zijn populair bij jongeren. En dat is goed nieuws! Want lezen met plezier is een krachtig instrument in het aanleren van taal, spelling en grammatica, gevoel voor stijl en woordkeus. Dit zijn leerprocessen die tijdens het lezen onbewust in gang worden gezet, maar alleen als de lezer de tekst héél graag wil lezen. Niet alleen het niveau van de tekst, maar vooral de hoeveelheid leesplezier is dus bepalend voor de opbrengsten van het lezen.

Doelgroeponderbouw

Locatiebibliotheek

De WeddenschapGaan uw leerlingen de uitdaging aan met drie bekende Nederlanders om net als zij in een half jaar drie boeken te lezen?Leerlingen registreren zich op de website www.deweddenschap.nl. Wie wil, leest mee met de BN’ers, maar de leerlingen kunnen ook hun eigen boeken uitzoeken. Gedurende De Weddenschap ontvangen de leerlingen van de BN-ers persoonlijke berichtjes en filmpjes via de mail. Als de weddenschap slaagt, krijgt de leerling een certificaat en maakt kans op mooie prijzen.

Met deze leesbevorderingscampagne wil Stichting Lezen uitdragen dat er voor iedereen een boek is, ook voor hen die niet van lezen houden of niet zo bedreven zijn in lezen. Het uitgangspunt is om iedereen een positieve leeservaring te bezorgen. Meer informatie www.lezen.nl/de-weddenschap

VakNederlands

Doelgroepbovenbouw vmbo

Tijdsduureen lesuur

periodehele schooljaar

Locatieschool

Periodeoktober 2017 t/m april 2018

11

De Inktaap

Zitten er bij u op school ook veelvraatlezers wiens honger niet te stillen valt? Laat hen dan deelnemen aan de Inktaap. De Inktaap wil leerlingen confronteren met de keuze die de jury’s van de drie ‘grote’ literaire prijzen in het Nederlands taalgebied hebben gemaakt: de ECI Literatuurprijs, de Fintro Literatuurprijs en de Libris Literatuur Prijs. Uit deze drie boeken kiezen de jongeren vervolgens hun winnaar die De Inktaap wint. De bibliotheek levert een aantal exemplaren van de drie genomineerde titels.

Doelgroepbovenbouw havo/vwo

Locatieschool

Read2Me!Read2Me! is dé voorleeswedstrijd voor brugklassers van het voortgezet onderwijs waarbij het (voor)lezen van leuke jongerenboeken en het leesplezier van leerlingen in het voortgezet onderwijs centraal staan.Deelnemende scholen selecteren ieder hun beste voorlezers. Deze voorlezers strijden vervolgens tijdens een feestelijke afsluiting op regionaal niveau in de bibliotheek tegen elkaar. De beste voorlezer gaat door naar de provinciale wedstrijd. De winnaar hiervan gaat door naar de finale en kan dus de beste voorlezer van Nederland worden.Meer informatie: www.read2mevoorleeswedstrijd.nl

Doelgroepbrugklassen vmbo/havo/vwo

Locatieschool en bibliotheek

Leesbevordering

Periodeoktober 2017 t/m maart 2018

Periodeoktober 2017 – maart/april 2018

12

Nederland LeestHet thema van dit jaar is Robotica. Ze waren al een eeuw geleden voorspeld, maar de robots komen er nu echt in groten getale. Waar eindigt dit?Een zonnige toekomst of is dit juist het begin van het einde van de mens?Lees de toekomst. Praat mee over robotica! Het cadeau van de bibliotheek is: Ik, Robot de geniale futuristische raamvertelling van Isaac Asimov.

Nederland Leest heeft sinds vorig jaar ook een Junior-editie, want ook onderbouw leerlingen willen natuurlijk meepraten over thema’s van de toekomst. Het boek dat centraal staat voor kinderen van 10 – 14 jaar (groep 7 en 8 en klas 1 en 2 van het VMBO) is de spannende pageturner Cyberboy van Tanja de Jonge. In dit boek, dit jaar genomineerd voor de Jonge Jury, speelt robotica een belangrijke rol. Wanneer is iemand nog een mens en wanneer een machine? Een even spannend als verrassend boek dat gegarandeerd in de smaak valt bij 10 t/m 14 jarigen.

VakNederlands/maatschappijleer/Engels

DoelgroepKlas 1 en 2 VMBO, bovenbouw

Periode1 t/m 30 november 2017

Leesbevordering

13

Leesbevordering

Literatour

De Boekenweek voor jongeren van 15 t/m 18 jaar zet groots in op leesplezier. Voor deze 829.000 lezers in de dop is lezen van essentieel belang: het verrijkt en vergroot kansen in de toekomst. Drie succesvolle auteurs pakken daarom de pennen op om speciaal voor de Literatour een kort verhaal te schrijven. Daarnaast gaan 25 schrijvers langs middelbare scholen door heel het land om scholieren nog meer voor lezen te enthousiasmeren.

Özcan Akyol, Mano Bouzamour en Elfie Tromp zijn de auteurs die de uitdaging aan gaan om alle jongeren van Nederland te boeien met een kort verhaal. Dat moet zeker lukken met dit succesvolle trio, bekend van respectievelijk Eus, De belofte van Pisa en Underdog. De gebundelde verhalen worden als 3PAK.

Ook staan 25 schrijvers klaar om met de leerlingen in gesprek te gaan. Özcan Akyol, Daniëlle Bakhuis, Kees van Beijnum, Abdelkader Benali, Stella Bergsma, Khalid Boudou, Mano Bouzamour, Eva Burgers, Caja Cazemier, Anne-Gine Goemans, Saïd El Haji, Sanneke van Hassel, Daan Heerma van Voss, Auke Hulst, Raoul de Jong, Ernest van der Kwast, Cis Meijer, Gustaaf Peek, David Pefko, Gideon Samson, Natasza Tardio, Buddy Tegenbosch, Elfie Tromp, Arthur Umbgrove en Margje Woodrow toeren van 16 tot en met 24 september langs middelbare scholen in heel Nederland om met jongeren te praten over verhalen, schrijverschap en lezen.

Doet u ook mee? Kijk voor meer informatie op www.literatour.nu

14

Mediawijsheid

Workshop Mediawijsheid

Hoe mediawijs zijn uw leerlingen?

Welke kansen bieden sociale media aan jongeren, met welke risico’s krijgen ze te maken en wat moeten ze weten om sociale media optimaal en veilig te gebruiken? De bibliotheek is specialist op het gebied van mediawijsheid. Tijdens de workshop praten we met leerlingen over actuele ontwikkelingen zoals cyberpesten, grooming, sexting, privacy en reclame. Jongeren worden zich bewust van hoe ze zich online presenteren en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn voor hun (school)carrière.

Doelgroepalle leerjaren

Tijdsduureen lesuur

Periodehele schooljaar

FabLabHet FabLab komt naar u toe! In deze digitale werkplaats kunnen leerlingen met behulp van 3D-printers en de lasersnijder ideeën omzetten naar producten. Ook kunnen ze leren programmeren. Het FabLab kan op locatie komen in Bussum, Huizen en Laren. In Weesp kunnen alle programma’s van het FabLab aangeboden worden, uitgezonderd die van de lasersnijder.

15

Wegwijs in databanken

Klassenbezoek LeesdossierLeerlingen vinden het vaak lastig om snel betrouwbare informatie voor hun leesdossier te vinden. Het klassenbezoek Leesdossier wijst leerlingen de weg in databanken met informatie over literatuur, schrijvers en uittreksels van boeken. Bij een zelfgekozen boek zoeken leerlingen ter plekke achtergrondinformatie. Het bezoek is zeer geschikt voor leerlingen uit vier havo en vier vwo ter voorbereiding op het maken van het leesdossier.

Doelgroepbovenbouwklassen VO

Locatiebibliotheek

Tijdsduureen lesuur

Periodehele schooljaar

16

Lees-ondersteuning

Collecties Onze collecties worden op maat gemaakt en kunnen allerlei media bevatten: informatieve en verhalende boeken, cd’s, dvd’s en brochures. Voor jongeren met leesproblemen kan een ‘Makkelijk lezen’- collectie samengesteld worden.

De collecties kunnen acht weken op school blijven en dienen drie weken van tevoren te worden aangevraagd.

Doelgroepleerlingen uit alle leerjaren

Tijdsduuracht weken

Periodehele schooljaar

BoekToer• Via de bibliotheek kunt u drie verschillende BoekToer collecties lenen.• De 4you collectie bestaat uit B en C boeken en informatieve boeken voor het

VMBO. • Lekker lezen C boeken zijn aantrekkelijke boeken voor 12+.• Ýoung Adults bestaat uit spanning, romantiek, fantasy en nog veel meer voor 15+.

Elke collectie bestaat uit een pakket van 40 boeken die u voor acht weken kunt lenen.

Doelgroeponderbouw

Tijdsduuracht weken

Periodehele schooljaar

17

Beroepen-oriëntatie

Stages

Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum biedt leerlingen ook dit jaar de mogelijkheid om gebruik te maken van een stageplek. In het schooljaar 2017-2018 zijn ruim 40 stageplekken beschikbaar.

Bij Bibliotheek Gooi en meer kunnen leerlingen voor hun maatschappelijke stage terecht in alle vestigingen. In het schooljaar 2017-2018 zijn ruim 30 stageplekken beschikbaar. Bovendien neemt Bibliotheek Gooi en meer deel aan ‘Het Gooi on Stage’, een beroepenoriëntatie voor leerlingen van het vmbo.

18

Studeren in de bieb

Huiswerkbegeleiding In de bibliotheken van Eemnes en Loosdrecht kunnen jongeren op verschillende dagen in de week na schooltijd onder leiding van een professionele begeleider hun huiswerk maken. De bibliotheek biedt deze dienst aan in plaatsen waar geen middelbare scholen zijn, zodat jongeren ook dicht bij huis in een rustige en inspirerende omgeving kunnen studeren.Jongeren werken gestructureerd en de begeleider besteedt aandacht aan studievaardigheden en planmatig werken. Huiswerk wordt gecontroleerd en overhoord. De begeleider bespreekt eventuele extra aandachtspunten: wat kan de volgende keer beter of anders? Het is de bedoeling dat de leerling aan het einde van de dag met een goed gevoel naar huis gaat.

Op de website www.bibliotheekgooienmeer.nl, onder het kopje diensten, kunt u precies zien waar en wanneer de huiswerkbegeleiding aangeboden wordt.

StudieruimteAl onze vestigingen beschikken over studiefaciliteiten. Bovendien bieden de bibliotheken in Bussum en Weesp de leerlingen tijdens de eindexamenperiode extra studieruimte aan.

19

De monitor voor het VMBO

Kinderen die meer lezen, zijn beter in taal. Logisch eigenlijk, want door te lezen maken kinderen kennis met nieuwe woorden en ‘boekentaal’, wennen zij aan de correcte spelling van woorden, oefenen zij – bewust en onbewust – strategieën voor begrijpend lezen en doen zij allerlei kennis op over de wereld.

Uit onderzoek blijkt dat lezen een positief effect heeft op tekstbegrip, leesvaardigheid, woordenschat, schrijfstijl, spelling, kennis van grammatica en rekenvaardigheid.Wie een kwartier per dag leest, leest per jaar meer dan een miljoen woorden. Als een lezer redelijk leesvaardig is en de teksten op goed niveau zijn, dan is die lezer in staat om zelf de betekenis te achterhalen van onbekende woorden die hij tegenkomt. Amerikaanse onderzoekers schatten dat lezers die een kwartier per dag lezen op deze manier 1.000 nieuwe woorden per jaar kunnen leren. Dat is een grote opbrengst voor de woordenschatontwikkeling van leerlingen. Alle reden dus, om het lezen op school en thuis te stimuleren.

De monitor leesbevordering is een toets die leesplezier, leesgedrag en mediawijsheid van leerlingen in kaart brengt. De monitor geeft handvatten om opbrengstgericht samen te werken met de bibliotheek met als doel het plezier in lezen te vergroten en daardoor het leesniveau te verhogen.

Hoe werkt de monitor: Leerlingen, docenten en bibliotheek vullen een digitale vragenlijst in. De bibliotheek zorgt voor een analyse en terugkoppeling van de resultaten. De resultaten kunnen vertaald worden in speerpunten voor een schoolleesplan.

De uitvoering van de monitor wordt op het moment door de Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum en de Bibliotheek Gooi en meer ontwikkeld.

Beleid

20

Tot ziensin de bibliotheek