Bibliografische beheertoepassingen

Jan BollanséeAltus-seminarie

Groep T, Campus VesaliusLeuven, 2 december 2010

Geraadpleegde literatuur citeren is een MUST

redenen om te citeren: wettelijke bepalingen:

auteursrecht/portretrecht citaatrecht

correcte deelname aan wetenschappelijke discussie: betrouwbaarheid doorverwijzing erkenning van eigen en andermans bijdrage

Geraadpleegde literatuur citeren is een MUSTPlagiaat

http://www.kuleuven.be/plagiaat/index.html

Geraadpleegde literatuur citeren is een MUSTPlagiaatdetectie

Geraadpleegde literatuur citeren is een MUSTPlagiaatpreventie

- zorg van onderwijs- en onderzoeksverantwoordelijken- ook belangrijk punt in het beleidsplan van de Werk-

groep bibliotheken van de Associatie• aparte deelgroep informatievaardigheden en

digitale leeromgeving• blauwdruk leerlijn informatievaardigheden• online leerplatform:

http://www3.kuleuven.be/zoeken/

Bibliografische gegevensbijhouden en citeren

traditionele manier erg arbeidsintensief en tijdrovend:• alle gegevens zelf noteren en bewaren• alle referenties zelf formatteren conform de gekozen

citatiestijl• literatuurlijst zelf opstellen• naargelang de vereiste citatiestijl verschilde, al het werk

opnieuw doen...

Bibliografische gegevensbijhouden en citeren

dankzij de automatisering in toenemende mate vergemakkelijkt

spreadsheet en database software

extra functionaliteit Citaten en bibliografie in MS Word 2007, maar met beperkingen

speciale bibliografische software & services voor het opslaan en beheren van bibliografische gegevens; het formatteren van referenties en bronverwijzingen; het aanmaken van literatuurlijsten.

Bibliografische softwareen services

eerste generatie: stand alone installatie op één enkele PC; alle gegevens zelf in te voeren

evolutie staat niet stil: meer en meer programma’s en services met automatische invoer van gegevens en integratie van verschillende Web 2.0 toepassingen:• opmerkingen, trefwoorden, tags toevoegen aan referenties;• referenties delen met andere gebruikers;• automatisch aanbevelingen ontvangen op basis van

gelijkaardige referenties in de collectie van andere gebruikers.

... en nog veel meer...

Bibliografische softwareen services

extra functionaliteiten in (sommige) actuele versies:• referenties bewaren in afzonderlijke mappen, in sommige gevallen met het

document zelf in bijlage;• rechtstreeks zoekacties in online databanken en bibliotheekcatalogi

uitvoeren en de gevonden resultaten onmiddellijk bewaren in een eigen map;

• met behulp van een plugin de metadata uit gedownloade artikels (pdf, html, ...) rechtstreeks importeren;

• dankzij plugins je tekstverwerker rechtstreeks met je bibliografische databank laten communiceren en automatisch literatuurverwijzingen in hoofdtekst en noten opnemen, in een citatiestijl naar keuze.

Bibliografische softwareen services

drie types:1. desktopinstallaties (mét import- en export-mogelijkheden)

bv. voor PC: EndNote, Reference Managervoor Mac: BibDesk, Bookends, Papers

2. volledig webgebaseerde toepassingen: geen installatie, maar registratiebv. CiteULike, Connotea, EndNote Web, RefWorks

3. combinatie van lokale installatie met centrale webserverbv. Mendeley, Zotero (Firefox extension)

Bibliografische softwareen services

gebruiksvoorwaarden commerciële producten / licentie vereist

bv. BookEnds, EndNote, Papers, ProCite, Reference Manager, RefWorks

open source / gratis beschikbaarbv. CiteULike, Connotea, Mendeley (basisversie), Zotero

commercieel product gratis beschikbaar voor instellingen met een licentie op Web of Knowledge

EndNoteWeb