BETER BETON MET VLIEGAS
2
Poederkoolvliegas wordt al sinds jaar en dag gebruikt in beton, omdat poederkoolvliegas een deel van het cement kan vervangen (kostenreductie) en vanwege de positieve invloed op diverse eigenschappen van beton. Een goed voorbeeld is het voorkómen van alkali-silicareactie (ASR). ASR kan leiden tot expansie en scheurvorming van beton en vermindert daarmee de mechanische eigenschappen van het beton. ASR is een chemische reactie tussen alkaliën in het beton en reactieve toe- slagmaterialen. In sommige toeslagmaterialen is amorf of microkristallijn silica aanwezig. De daarin aanwezige silica is in een hoog alkalisch mi- lieu reactiever dan de silica in kristallijn kwarts. Voorbeelden van reactieve bestanddelen in toeslagmaterialen zijn opaal, chalcedoon en vuursteen (ook wel silex of flint genaamd). ASR kan alleen optreden indien tegelijker- tijd aan de drie volgende voorwaarden wordt voldaan: • er is blijvend of periodiek voldoende vocht aanwezig in het beton; • er zijn voldoende alkaliën in het beton beschikbaar; • het toeslagmateriaal is ASR gevoelig. Naast de omgevingscondities (vocht, toevoer alkaliën) zijn de samenstel- ling van het beton en de keuze van het bindmiddel van directe invloed op het risico van ASR. Uit wereldwijd onderzoek, zowel in het laboratorium als in het veld, blijkt de positieve werking van poederkoolvliegas op het voorkómen van ASR. Het positieve effect van poederkoolvliegas wordt ver- oorzaakt doordat tijdens de puzzolane reactie niet alleen calcium maar ook alkaliën gebonden worden in de reactieproducten. De belangrijkste eigenschappen van poederkoolvliegas in relatie tot ASR zijn de puzzolane reactiviteit, het alkaliën- en het calciumgehalte. Het blijkt dat 25-30% m/m toevoeging van poederkoolvliegas voldoende is om ASR in beton bij gebruik van reactieve toeslagma- terialen te onderdrukken. Op basis van deze onderzoeken wordt in CUR-Aanbeveling 89 dan ook een preventieve werking aan poeder- koolvliegas toegekend. De vereiste minimum- dosering poederkoolvliegas is afhankelijk van het type cement en het Na2O-equivalent van het cement, de poederkoolvliegas en de ove- rige bestanddelen. De preventieve werking van poederkoolvliegas geldt voor combinaties met CEM I en CEM III. CUR-Aanbeveling 89 stelt dat er geen risico op ASR bestaat, indien het bindmiddel voldoet aan de in de CUR-Aanbeveling gestelde eisen. Dit betekent dat petrografisch onderzoek aan de toeslagmaterialen en expansieproeven achterwege kunnen blijven. Concreet betekent dit dat, door poederkoolvliegas toe te passen conform CUR-Aanbeveling 89, toeslagmateri- alen gebruikt mogen worden die ASR-reactief zijn of waarvan het gedrag niet vast staat, waardoor laboratoriumonderzoek achterwege kan blijven. Gebruik van poederkoolvliegas kan u dus veel geld en zorgen besparen! Februari 2014 Constructief bijdragen aan Duurzaamheid BETER BETON MET VLIEGAS ……..OOK TEGEN ASR
Transcript of BETER BETON MET VLIEGAS
Poederkoolvliegas wordt al sinds jaar en dag gebruikt in beton, omdat poederkoolvliegas een deel van het cement kan vervangen (kostenreductie) en vanwege de positieve invloed op diverse eigenschappen van beton. Een goed voorbeeld is het voorkómen van alkali-silicareactie (ASR). ASR kan leiden tot expansie en scheurvorming van beton en vermindert daarmee de mechanische eigenschappen van het beton.
ASR is een chemische reactie tussen alkaliën in het beton en reactieve toe-slagmaterialen. In sommige toeslagmaterialen is amorf of microkristallijn silica aanwezig. De daarin aanwezige silica is in een hoog alkalisch mi-lieu reactiever dan de silica in kristallijn kwarts. Voorbeelden van reactieve bestanddelen in toeslagmaterialen zijn opaal, chalcedoon en vuursteen (ook wel silex of flint genaamd). ASR kan alleen optreden indien tegelijker-tijd aan de drie volgende voorwaarden wordt voldaan:•erisblijvendofperiodiekvoldoendevochtaanweziginhetbeton;•erzijnvoldoendealkaliëninhetbetonbeschikbaar;•hettoeslagmateriaalisASRgevoelig.
Naast de omgevingscondities (vocht, toevoer alkaliën) zijn de samenstel-ling van het beton en de keuze van het bindmiddel van directe invloed op het risico van ASR. Uit wereldwijd onderzoek, zowel in het laboratorium als in het veld, blijkt de positieve werking van poederkoolvliegas op het voorkómen van ASR. Het positieve effect van poederkoolvliegas wordt ver-oorzaakt doordat tijdens de puzzolane reactie niet alleen calcium maar ook alkaliën gebonden worden in de reactieproducten. De belangrijkste eigenschappen van poederkoolvliegas in relatie tot ASR zijn de puzzolane reactiviteit, het alkaliën- en het calciumgehalte.
Het blijkt dat 25-30% m/m toevoeging van poederkoolvliegas voldoende is om ASR in beton bij gebruik van reactieve toeslagma-terialen te onderdrukken. Op basis van deze onderzoeken wordt in CUR-Aanbeveling 89 dan ook een preventieve werking aan poeder-koolvliegas toegekend. De vereiste minimum-dosering poederkoolvliegas is afhankelijk van het type cement en het Na2O-equivalent van het cement, de poederkoolvliegas en de ove-rige bestanddelen. De preventieve werking van poederkoolvliegas geldt voor combinaties met CEM I en CEM III.
CUR-Aanbeveling 89 stelt dat er geen risico op ASR bestaat, indien het bindmiddel voldoet aan de in de CUR-Aanbeveling gestelde eisen. Dit betekent dat petrografisch onderzoek aan de toeslagmaterialen en expansieproeven achter wege kunnen blijven. Concreet betekent dit dat, door poederkoolvliegas toe te passen conform CUR-Aanbeveling 89, toeslagmateri-alen gebruikt mogen worden die ASR-reactief zijn of waarvan het gedrag niet vast staat, waardoor laboratoriumonderzoek achterwege kan blijven. Gebruik van poederkoolvliegas kan u dus veel geld en zorgen besparen!
Februari 2014
Constructief bijdragen aan Duurzaamheid
BETER BETON MET VLIEGAS ……..OOK TEGEN ASR
Wat is poederkoolvliegas?Poederkoolvliegas is een poedervormig materiaal dat hoofdzakelijk uit glasachtige bolvormige deeltjes bestaat en is afkomstig van poeder-koolgestookte elektriciteitscentrales. Poederkoolvliegas vindt zijn oor-sprong in de mineralen die aanwezig zijn in steenkool. De belangrijkste minerale fase is een glasachtige verbinding die het overgrote deel van het aanwezige SiO2 en Al2O3 bevat. Daarnaast zijn minerale fasen als mulliet, kwarts, hematiet en magnetiet aanwezig.
Februari 2014
Constructief bijdragen aan Duurzaamheid
Bronnen•Evaluation of laboratory test methods for
alkali silica reactivity. In: Journal of Cement, Concrete and Aggregates. December 1999 pp. 173-184.
•Reviewoftheeffectofflyashandslagonalkali-aggregate reaction in concrete. Building Research Establishment. Watford Great Britain, 1996.
•Betoniek.ASRVerzekering;overdetoepas-sing van CUR-Aanbeveling 89 in de praktijk. Maart 2010.
•CUR-Aanbeveling89.Maatregelentervoor-koming van betonschade door alkalisilica-reactie (ASR). Tweede herziene uitgave, 2006.
Meer weten? Vliegasunie B.V. Belle van Zuylenlaan 34105 JX CulemborgT : +31 (0)345 - 50 99 88F : +31 (0)345 - 50 99 80E : [email protected] zie ook onze website: www.vliegasunie.nl
Poederkoolvliegas onder de Scanning Elektronen Microscoop
BETER BETON MET VLIEGAS ……..OOK TEGEN ASR
