Beleidsplan Theek 5 2013-2015

18
Een scherpe koers Strategisch beleidsplan 2013-2015

description

Een scherpe koers

Transcript of Beleidsplan Theek 5 2013-2015

Een scherpe koers Strategisch beleidsplan 2013-2015

Pagina 2

Inhoudsopgave

1. Inleiding ............................................................................................................................. 3

2. Aanpak ............................................................................................................................... 5

3. Missie, visie en doelstellingen ............................................................................................. 6

3.1 Lezen ................................................................................................................................... 6

3.2 Leren ................................................................................................................................... 7

3.3 Informeren ......................................................................................................................... 8

4. SWOT-analyse .................................................................................................................... 9

5. Kernprobleem ................................................................................................................... 10

6. Strategie ........................................................................................................................... 10

7. Doelgroepen ..................................................................................................................... 11

7.1 Kinderen van 0-12 jaar ........................................................................................................... 12

7.2 Traditionele gezinnen ............................................................................................................. 13

7.3 Cultuurgenieters ..................................................................................................................... 14

7.4 Basisscholen ........................................................................................................................... 15

7.5 Voor- en vroegschoolse instellingen (VVI) ............................................................................. 16

8. Speerpunten ..................................................................................................................... 17

9. Financiele onderbouwing .................................................................................................. 18

Pagina 3

1. Inleiding Het vorige beleidsplan van Bibliotheek Theek 5 had betrekking op de jaren 2010 - 2013.

Sinds 2010 is de maatschappij sterk veranderd en in deze veranderende wereld is een beleidsplan

voor vier jaar niet ‘houdbaar’.

Dit beleidsplan heeft daarom een looptijd van drie jaar. Voor deze periode 2013-2015 is een scherpe

koers uitgezet, een krachtige strategische visie bepaald en zijn er duidelijke keuzes gemaakt. Voor

het jaar 2013 is deze koers operationeel gemaakt in een actieplan.

Omdat ook nu nog niet bekend is hoe de bibliotheek er in 2015 uitziet, zullen er gedurende de

looptijd van het beleidsplan regelmatig evaluatiemomenten zijn en zal er ruimte zijn om op nieuwe

ontwikkelingen in te spelen. Op deze manier blijft dit beleidsplan ‘in beweging’.

Landelijke ontwikkelingen

Het landelijke beeld wordt bepaald door de bezuinigingen, de implementatie van Bibliotheek.nl, de

ontwikkelingen rond de e-books en de voorbereiding van een nieuwe Bibliotheekwet.

De landelijke organisatie Bibliotheek.nl startte in 2012 met de uitrol van de landelijke digitale

infrastructuur. De e-books waren opnieuw onderwerp van veel overleg en gesprekken tussen

bibliotheken en uitgevers. Bibliotheken kunnen e-books pas uitlenen wanneer de uitgevers de

rechten vrijgeven. Er zijn voorstellen ontwikkeld om met Nederlandse uitgeverijen een proef te doen

die moet leiden tot een volwaardige aanbod aan e-books in de bibliotheken.

De bijdrage van de bibliotheken voor de landelijke digitale bibliotheek stijgt de komende jaren

geleidelijk van € 0,25 per inwoner (2012) naar € 0,45 per inwoner en sluit aan op het bedrag dat dat

mogelijkerwijs vanaf 2015 via een uitname uit het gemeentefonds beschikbaar komt voor aanschaf

van digitale bestanden en e-books. De basis voor de ontwikkeling van de digitale bibliotheek in de

komende jaren is dus gelegd. Hopelijk zal het in 2013 leiden tot de gewenste doorbraak om ook een

volwaardig digitaal aanbod te realiseren.

Het Ministerie van OCW is bezig met de voorbereiding van een nieuwe Bibliotheekwet. Deze wet is

noodzakelijk om de afspraken over de landelijke digitale bibliotheek goed te regelen. Van groot

belang hierbij is een stevige verbinding tussen de lokale, fysieke, bibliotheek en de landelijke,

digitale, bibliotheek.

Lokale ontwikkelingen

Ten opzichte van 2009 was de subsidie van Bibliotheek Theek 5 in 2012 ruim 10% lager (circa €

400.000). Hier komt bovenop het niet ontvangen van loon- en prijscompensatie. Met veel creativiteit

heeft Theek 5 oplossingen gezocht om de bezuinigingen het hoofd te bieden. En dat is meestal

gelukt. Echter, geconcludeerd kan worden dat bibliotheekvestigingen waar nog niet of nauwelijks is

bezuinigd op de dienstverlening uitstekende resultaten behalen. In gemeenten waar de bibliotheek

van oudsher een laag subsidiebedrag per inwoner ter beschikking heeft en vervolgens nieuwe

bezuinigingen zijn doorgevoerd, zien we echter een daling van de resultaten.

Pagina 4

Ook voor de periode 2013 - 2015 dienen er nog bezuinigingsopdrachten te worden ingevuld

(oplopend tot 20% in vergelijking met 2009). Om de salariskosten te reduceren is eind 2009 een

vacaturestop ingesteld. Hiermee zijn gedwongen ontslagen voorkomen. Door de vacaturestop is

echter de instroom van jonge medewerkers volledig tot stilstand gekomen. Mede gezien de

gemiddelde leeftijd van de medewerkers (49 jaar) is deze ontwikkeling een bijzonder aandachtspunt

in de komende jaren.

In de afgelopen jaren is er veel geïnvesteerd in zowel de vernieuwing van de fysieke

bibliotheekvestigingen als in de digitale ontwikkelingen. Ook in de komende beleidsperiode zal de

huisvesting van de bibliotheken in diverse gemeenten (o.a. Dongen, Geertruidenberg en

Oosterhout) veel aandacht vergen. Evenals de stevige verbinding tussen de fysieke en digitale

bibliotheek. De fysieke en digitale bibliotheek moeten een eenheid worden.

Pagina 5

2. Aanpak Voor de totstandkoming van dit beleidsplan is een projectgroep geformeerd. De projectgroep heeft

de belanghebbende groepen, waaronder: gemeenten, Raad van Toezicht, ondernemingsraad en

medewerkers, continu betrokken bij het proces om draagvlak te creëren en om gebruik te maken van

ieders inhoudelijke kennis.

Aan de hand van het volgende stappenplan is de projectgroep aan de slag gegaan:

Pagina 6

3. Missie, visie en doelstellingen

Bibliotheek Theek 5 stelt vanuit haar maatschappelijke opdracht lezen, leren en informeren centraal.

Aan deze drie functies zijn prestatie- indicatoren gekoppeld waarmee de relevantie van de

bibliotheek kan worden aangetoond.

3.1 Lezen

De bibliotheek is de plek voor lezen en het vinden van literatuur. Door “het lezen” te ondersteunen,

toegankelijk te maken en te stimuleren draagt de bibliotheek bij aan de (cognitieve) ontwikkeling van

inwoners.

Deze opdracht verbinden we aan:

• Aantal betalende leden stabiliseren;

• Aantal jeugdleden laten stijgen;

• Daling in bezoekersaantallen afvlakken;

• De uitleenfrequentie van materialen laten stijgen.

Pagina 7

3.2 Leren De bibliotheek vormt samen met o.a. de onderwijsinstellingen het centrum voor ontwikkeling en

educatie. Wij bieden inwoners de mogelijkheid zich te ontwikkelen op het gebied van lezen,

mediawijsheid en informatievaardigheden.

Deze opdracht verbinden we aan:

• Het bereik bij voor- en vroegschoolse instellingen (VVI) en scholen;

• Deelnemers aan mediawijsheid-activiteiten;

• Deelnemers aan Volksuniversiteit-activiteiten.

Pagina 8

3.3 Informeren De bibliotheek biedt inwoners de mogelijkheid om kennis te nemen van een uitgebreid scala aan

informatiedragers en bestanden. Dit doet zij middels een divers aanbod maar ook door als

kennismakelaar en navigator op te treden in de (digitale) informatiemaatschappij. De bibliotheek

levert hierdoor een bijdrage aan inwoners met een goed ontwikkeld kennisniveau.

Deze opdracht verbinden we aan:

• Gebruik en interactie van digitale dienstverlening (website en sociale media)

• Uitleningen van informatieve materialen

Pagina 9

4. SWOT-analyse De externe analyse heeft inzicht gegeven in de belangrijkste kansen en bedreigingen voor Bibliotheek

Theek 5. Uit de interne analyse zijn de sterke en zwakke punten van de eigen organisatie naar voren

gekomen. Beide analyses zijn samengebracht en samengevat in de onderstaande tabel.

Kansen Bedreigingen

K1 Online dienstverlening (gemak) B1 Grote concurrentie e-books

K2 Retail denken (verkoop- en promotiegericht)

B2 Concurrentie van internet (op tijd, gemak en informatiebehoefte)

K3 Bibliotheek op/in de basisschool en meer aandacht voor cultuureducatie op de scholen

B3 Bezuinigingen overheden

K4 Samenwerkingsverbanden met (potentiele) relaties (instellingen, gemeenten, mfc’s, etc.

B4 Veranderend consumentengedrag onder invloed van gemak en tijd

K5 Groei in behoefte ontplooiing op gebied van media(gebruik) bij 55plussers

K6 Bezit is niet meer/steeds minder belangrijk

Sterkten Zwakten

S1 Veel waar voor je geld (goede prijs/kwaliteitverhouding)

Z1 Gericht op teveel doelgroepen met een te breed aanbod van producten en diensten

S2 Het 'uitlenen' is een uniek product Z2 Hoge mate van afhankelijkheid van subsidieverstrekker

S3 Goed renderende productitems Z3 Inflexibele ICT/CRM-systematiek

S4 Breed assortiment Z4 Beperkt investeringsbudget

S5 Goede (centrale) locatie vestigingen Z5 Te weinig kennis van potentiele klant

S6 Medewerkers hebben vertrouwen in de organisatie en in de visie van het management

Z6 Geen uniform aansturings/beoordelingsbeleid

S7 Goede naam bij stakeholders (betrouwbare partner, goede budgetbewaking)

Z7 Voor een aantal medewerkers zijn ontwikkelingen lastig te volgen (gem. leeftijd personeel is 50 jaar)

S8 Sterke positie bij basisonderwijs (en groeiend bij vve)

Z8 Vacaturestop sinds eind 2009. Geen instroom van nieuwe (jonge) mensen

S9 Wijdverbreide naamsbekendheid Z9 Aantal vestigingen met geringe openingstijden en inlevermogelijkheden

S10 Schat aan informatie over klanten (uitleengegevens en adressenbestand)

Z10 Aantal vestigingen slecht herkenbaar van buitenaf

Z11 Grote spreiding werkgebied: energie en middelen moeten erg versnipperd worden ingezet

Z12 Geen leveringsgarantie

Pagina 10

5. Kernprobleem Aan de hand van de bedreigingen uit de markt en de zwakke punten van de organisatie is het

centrale probleem van Bibliotheek Theek 5 geformuleerd:

6. Strategie Om het kernprobleem te kunnen oplossen en de doelstellingen te behalen is het belangrijk dat

Bibliotheek Theek 5 een strategie kiest. Theek 5 heeft gekozen voor de strategie ‘customer intimacy’.

Hiermee wil Bibliotheek Theek 5 bereiken dat het (maatschappelijke) rendement van de bibliotheek

stijgt. Dit moet onder andere tot uiting komen in het aantal leden, bezoekers, uitleningen, contacten

met scholen en het digitale gebruik van de bibliotheek.

De vrijetijdsmarkt en onderwijsmarkt waar Bibliotheek Theek 5 zich in begeeft is de

afgelopen jaren sterk veranderd. De concurrentie op de fysieke collectie is toegenomen

door de introductie van e-books en het gebruik van internet, terwijl het gedrag van de

consument onder invloed van gemak en tijd is veranderd. Daarnaast nemen door de

bezuinigingen van de overheden de financiële middelen af.

Bibliotheek Theek 5 richt zich op teveel doelgroepen met een te breed aanbod van diensten

en producten. Door de grote spreiding van het werkgebied worden energie en middelen

erg versnipperd ingezet. Ook is Theek 5 financieel grotendeels afhankelijk van

subsidieverstrekkers en heeft het personeel een hoge gemiddelde leeftijd; instroom van

(jongere) medewerkers is door de vacaturestop niet mogelijk. Dit alles heeft tot gevolg dat

de marktpositie steeds meer onder druk komt te staan.

Bij ongewijzigd beleid loopt het rendement van Bibliotheek Theek 5 terug.

Customer Intimacy Het verkrijgen van een ‘intieme’ en langdurige relatie met de klant door maximaal in te spelen op de behoeften en eigenschappen van de klant en het leveren van producten en diensten ‘op maat’.

Pagina 11

7. Doelgroepen Bibliotheek Theek 5 richt zich op de volgende doelgroepen:

Business-to-consumer

• Kinderen van 0-12 jaar

• Traditionele gezinnen

• Cultuurgenieters

Bij het bepalen van deze doelgroepen heeft Bibliotheek Theek 5 onder andere gebruik gemaakt van

de MOSAIC-segmentatiemethode1. Bij de keuze is gekeken naar huidige aantal leden, marktpotentie,

omzetpotentie en gedrag en interesses (aansluitend bij onze kracht en toekomstvisie).

Business-to-business

• Basisscholen

• Vroeg- en voorschoolse Instellingen (VVI)

De keuze voor de basisscholen en VVI is bepaald op basis van de huidige positie, de aandacht voor

taalachterstanden (VVE), de huidige expertise binnen Bibliotheek Theek 5, de marktontwikkelingen,

de kans om van toegevoegde waarde te zijn en de mogelijkheid om eigen inkomsten te vergroten.

In de volgende paragrafen worden de doelgroepen kort omschreven.

1 Dit model wordt provinciaal en landelijk door meerdere bibliotheken gebruikt en groepeert

consumenten op basis van demografische, psychologische en lifestyle kenmerken. Consumenten

worden ingedeeld per huishouden en per postcode.

Pagina 12

7.1 Kinderen van 0-12 jaar 0 t/m 6 jaar

Gericht op voorlezen, kijken en voelen, spelen en leren lezen. Besluiten voor kinderen worden

genomen door de ouders. De ouders van deze kinderen vallen voor een groot deel binnen de

doelgroep Traditionele gezinnen. Ze hebben vaak een druk schema en zoeken naar leuke, leerzame

dingen die ze samen met hun kind kunnen doen. Ouders vinden voorlezen en (leren) lezen belangrijk

voor de ontwikkeling van het kind.

7 t/m 12 jaar

Lezen is leuk maar het enthousiasme neemt geleidelijk wat af. De concurrentie van sportclubs en

dergelijke neemt toe, het kind is minder ouderafhankelijk.

Kenmerken 0-6 jaar:

Spelen veel buiten;

Tekenen en knutselen graag;

Kijken graag TV;

Doen graag spelletjes

Worden graag voorgelezen en lezen graag boeken

Gamen graag

Kenmerken 7-12 jaar:

Kijken graag TV

Gamen en computeren graag

Spelen graag buiten

Spreken veel af met vrienden

Zijn lid van een sportclub

Het lezen van boeken wordt geleidelijk minder interessant

Pagina 13

7.2 Traditionele gezinnen

‘Gewoon gezellig’, zo zijn Traditionele gezinnen. Traditionele gezinnen voelen zich goed in een veilige

wereld van gebaande paden en vaste rituelen. Hun ankers zijn familie en werk. Ze zijn harde werkers

en plichtgetrouwe dorpsgenoten en ze zijn eerlijk, vriendelijk en gesteld op gezelligheid en rust. Het

gaat ze goed, ook financieel, maar ze leven zuinig. Ze zijn lokaal georiënteerd (dus: dorp, tuin, familie,

koken, klussen) en hebben een ‘doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg’ mentaliteit.

Kenmerken:

• Grootste doelgroep (zowel klant als potentieel);

• Merendeel is vrouwen tussen 40 en 60 jaar;

• Lokaal georiënteerd;

• Interesse in actuele en populaire titels;

• Familie is belangrijk, doen veel samen;

• Moeder/vrouw grootste bibliotheekgebruiker;

• Interesse in dorp, tuin, familie, koken, klussen;

• Actief op sociale media;

• Zoekt gemak in combinatie met juiste aanbod en

goede prijs/kwaliteit verhouding.

Pagina 14

7.3 Cultuurgenieters

Cultuurgenieters hebben cultuur en verdieping hoog in het vaandel staan. Kunst en cultuur horen

dan ook bij hun dagelijks/wekelijks leven. Cultuurgenieters komen deels heel doelgericht naar de

bibliotheek, deels om inspiratie op te doen om iets nieuws te lezen. Zij hebben een behoorlijke

interesse in exposities, lezingen en debatten.

Operationele planne

Kenmerken:

• Grote doelgroep (zowel leden als potentieel)

• Gericht op persoonlijke ontwikkeling, zoekt

nieuwe dingen en inspiratie;

• Grootste deel is 50+;

• Verwacht kwaliteit en kennis van zaken

• Interesse: politiek, economie, kunst en cultuur,

geldzaken, reizen, mode, architectuur;

• Staat open voor activiteiten.

Pagina 15

7.4 Basisscholen In het werkgebied van Bibliotheek Theek 5 bevinden zich 72 basisscholen. Met vrijwel iedere school

in het werkgebied is er contact, maar de afname van producten en diensten verschilt sterk wat

betreft omvang. Sommige scholen komen naar Theek 5 voor een enkel groepsbezoek, andere

scholen nemen producten en diensten af voor een groot aantal groepen.

Per school zijn er vaak verschillende contactpersonen, zowel leerkrachten als directie. Beslissingen bij

het afnemen van producten en diensten van Theek 5 worden op verschillende niveaus genomen.

Op de scholen bestaan grote verschillen in ambitie met betrekking tot het lees- en taalonderwijs en

mediawijsheid. Een deel van de scholen heeft een duidelijke visie op het onderwijs in taal, lezen en

mediawijsheid, al dan niet vastgelegd in een schoolleesplan. Deze scholen zijn veelal bereid om tijd

en geld te investeren in een structurele samenwerking met de bibliotheek.

Andere scholen hebben veel minder ambitie om te investeren in een relatie met de bibliotheek. Bij

deze scholen moet (veel) meer moeite worden gedaan om te laten zien dat een samenwerking met

de bibliotheek substantieel bijdraagt aan het lees- en taalniveau van de leerlingen.

Pagina 16

7.5 Voor- en vroegschoolse instellingen (VVI)

In het werkgebied van Bibliotheek Theek 5 zijn 85 voor- en vroegschoolse instellingen. Een groot deel

van deze instellingen heeft contact met de bibliotheek. De behoefte aan diensten en producten en

een samenwerking met de bibliotheek is aanwezig. De instellingen zijn te verdelen in drie groepen:

Kinderdagverblijven

Kinderen van 0 tot 4 worden hier opgevangen omdat de ouders werken. De meeste kinderen komen

minimaal 1 (hele) dag per week tot maximaal 5 dagen per week. De kinderen zijn ingedeeld in

groepen op (dezelfde) leeftijd (horizontaal) of juist op leeftijdsverdeling (verticaal). Taak van de

kinderopvang is verzorging van de kinderen en hen een veilige omgeving bieden, sociaal gedrag

wordt gestimuleerd. De organisatie is zelfstandig/particulier en klein of een onderdeel van een

grotere koepel organisatie zoals Kober.

Peuterspeelzalen

Kinderen van 2/2,5 tot 4 jaar worden hier opgevangen om samen te leren spelen. De meeste

kinderen gaan 2 tot 3 dagdelen naar de peuterspeelzaal. Taak van de peuterspeelzaal is een soort

voorbereiding op de basisschool: door samen te spelen raakt een kind gewend aan sociaal gedrag.

Peuterspeelzalen worden gesubsidieerd vanuit de gemeente en zijn vaak in stichtingen

georganiseerd, als er meerdere peuterspeelzalen per gemeente zijn. Sinds de oprichting is er al

aandacht voor de zgn. achterstandskinderen: kinderen die opvallen tussen leeftijdsgenootjes. Via het

onderwijsachterstanden beleid hebben gemeentes geprobeerd deze achterstanden te verkleinen

door expertise in te brengen. Tegenwoordig is dit opgenomen in de VVE subsidies, voor- en

vroegschoolse educatie. In vele gemeentes wordt via een lokaal netwerk gekeken hoe de uitvallers

(achterstandskinderen) geholpen kunnen worden. In dit netwerk zitten de peuterspeelzalen, de

gemeente, de Jeugdgezondheidszorg, het basisonderwijs (voor de doorgaande lijn) en andere

partners.

Voorscholen

Dit zijn peuterspeelzalen die verbonden zijn aan basisscholen, en daarmee de doorgaande lijn op een

natuurlijke manier in gang zetten. Kinderen van 2 of 2,5 jaar komen 2 tot 3 dagdelen per week. De

werkwijze is verder gelijk aan die van de peuterspeelzalen. Soms heeft de basisschool of de koepel

van basisscholen de voorschool opgenomen in haar organisatie.

Pagina 17

8. Speerpunten In dit hoofdstuk staan de speerpunten voor de beleidsperiode 2013-2015. Deze speerpunten vormen de rode draad in de plannen voor de komende jaren, waarbij nummer 1 een grotere prioriteit krijgt dan nummer 9. Per speerpunt wordt benoemd wat er concreet in 2013 wordt gerealiseerd en welke wensen er op sommige punten nog zijn. In de gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau/Hertog, Drimmelen en Gilze en Rijen is het budget beperkter dan in de andere gemeenten (Dongen, Geertruidenberg en Oosterhout). Hierdoor worden bepaalde speerpunten alleen in de gemeenten gerealiseerd waar het budget toereikend is. Zodra er wel financiële middelen beschikbaar komen, zullen deze worden ingezet voor het realiseren van (een deel van) de speerpunten.

Speerpunten beleidsperiode 2013-2015

1. Verruiming openingstijden;

2. Verbeteren dienstverlening in vestigingen;

3. Invoeren Bibliotheek op school bij basisonderwijs;

4. Invoeren Bibliotheek op school bij VVI;

5. Creëren inlevermogelijkheden;

6. Herzien abonnementenstructuur;

7. Integratie fysieke en digitale bibliotheek;

8. Uitbreiding collecties;

9. Herzien activiteitenprogrammering.

Pagina 18

9. Financiele onderbouwing De bovenstaande keuzes en ambities zijn financieel vertaald. Bibliotheek Theek 5 stond daarbij voor de uitdaging om enerzijds invulling te geven aan opgelegde bezuinigingen en anderzijds financiële ruimte te creëren voor de uitvoering van de speerpunten. Gemeentelijke bezuinigingen De totale subsidie van de acht gemeenten aan Bibliotheek Theek 5 is in 2013 ten opzichte van 2009 met 14,5 % verlaagd. Dit loopt de komende beleidsperiode op tot 15 % in 2014 en mogelijk ruim 20 % in 2015. Financiele doorberekening In de financiële doorberekening van het Beleidsplan is allereerst rekening gehouden met de hiervoor genoemde daling van de subsidie. Er is daarnaast kritisch gekeken naar alle kosten van de organisatie, er zijn bewuste keuzes gemaakt in doelgroepen en tevens zijn er doelstellingen geformuleerd om de eigen inkomsten te verhogen. Hiermee zijn niet alleen de opgelegde bezuinigingen ingevuld maar is er ook financiële ruimte gecreëerd om de speerpunten in het Beleidsplan te realiseren. Per gemeente De financiële situatie van de bibliotheekvestigingen per gemeente is erg verschillend. Dit komt doordat de subsidie die door de gemeenten per inwoner wordt toegekend enorm van elkaar verschilt. Ook zijn de opgelegde bezuinigingen per gemeente zeer divers. Daarnaast zijn er grote verschillen in met name de huisvestingskosten door het aantal vestigingen per gemeente en ook uiteenlopende huurprijzen. Mede als gevolg daarvan is het niet mogelijk gebleken om in een aantal gemeenten extra financiële middelen vrij te maken voor het realiseren van specifieke speerpunten voor de gemeente. Wel zullen alle gemeenten bijdragen aan Bibliotheek Theek 5 brede speerpunten. De doelstelling om een sluitende begroting voor de beleidsperiode te realiseren kan in de meeste gemeenten wel worden gehaald. In de gemeenten waar dit niet mogelijk blijkt zal Bibliotheek Theek 5 in overleg met de desbetreffende gemeente passende oplossingen zoeken. In onderstaande tabel is aangegeven welk extra budget (per gemeente) is vrijgespeeld om het Beleidsplan te kunnen uitvoeren:

Gemeente 2013 2014 2015

Alphen-Chaam € 670 € 1.000 € 1.000

Baarle-Nassau/Hertog € 2.700 € 3.700 € 3.700

Dongen € 8.700 € 21.300 € 21.300

Drimmelen € 1.900 € 1.900 € 1.900

Geertruidenberg € 13.000 € 21.500 € 21.500

Gilze en Rijen € 2.100 € 1.900 € 1.900

Oosterhout € 27.100 € 66.500 € 66.500

TOTAAL € 56.000 € 118.000 € 118.000