Basismodule psychiatrie en verslavingsproblematiek

84
Basismodule psychiatrie en verslavingsproblematie k Atlantgroep Docenten: Joyce Landvreugd Psychiater, Novadic-Kentron Maurice van Egmond Sociaal psychiatrisch verpleegkundige, crisisdienst Novadic-Kentron

description

Basismodule psychiatrie en verslavingsproblematiek. Atlantgroep Docenten : Joyce Landvreugd Psychiater , Novadic-Kentron Maurice van Egmond Sociaal psychiatrisch verpleegkundige , crisisdienst Novadic-Kentron. Introductie. Overzicht van de onderdelen - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Basismodule psychiatrie en verslavingsproblematiek

Page 1: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Basismodule psychiatrie en verslavingsproblematiek

AtlantgroepDocenten: Joyce Landvreugd

Psychiater, Novadic-KentronMaurice van EgmondSociaal psychiatrisch verpleegkundige, crisisdienst Novadic-Kentron

Page 2: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Introductie• Overzicht van de onderdelen

1. Introductie, kennismaking, en achtergronden en ontwikkelingen van verslaving

2. Middelen3. Verschijnselen van middelen intoxicatie en onthoudingsverschijnselen4. Doorverwijzing

Page 3: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Doelstelling training

• Kennisvergroting met betrekking tot alcohol- en drugsgebruik• Gericht kunnen doorverwijzen

Page 4: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Werkvormen

Afwisseling van:

• Theorie

• Opdrachten

• Media

• Actieve rol van zowel deelnemers als docent

Page 5: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Kennismaking

• Korte ‘ronde’ waarin deelnemers en docent zich presenteren

• Verwachtingen van de deelnemers

Page 6: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Verslaving

• Termen: verslaving of afhankelijkheid?

• Afhankelijkheid: het gegeven dat het lichaam afhankelijk wordt van de stof om te kunnen functioneren.

• Verschijnsel verslaving: keuze of chronische hersenziekte met destructieve leefstijl.

• Wat vinden jullie? Hoe kijken jullie aan tegen de verslaving?

Page 7: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Overzicht historie• Vóór 19e eeuw: Morele model

verslaving werd gezien als morele zwakheid, gebrek aan wilskracht of zonde• Tot ca. 1950: Ziektemodel

ontstaan begrip ‘verslaving’ onderscheid genotmiddelen en geneesmiddelen, op zoek naar ‘behandeling’ van verslaving

• V.a. ca. 1960: Verlichtingsmodel verslaving kan alleen worden ‘behandeld’ als verslaafde zich onderwerpt aan ‘hogere macht’, bijv. AA, TG’s

• V.a. ca. 1970: Biopsychosociaal modelverslaving ontstaat door samenspel biologische, psychologische en sociale factoren

Page 8: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Biopsychosociaal modelVerslaving ontstaat wanneer zich een ongunstige combinatie voordoet van:

• Biologische factoren: erfelijke belasting• Psychologische factoren: persoonlijkheid en conditionering• Sociaal culturele omstandigheden: gezinsproblemen, beschikbaarheid

van een middel, verwachtingspatronen

1. Behandeling gericht op versterking van de gezonde aspecten in de sociale omgeving.

2. Eerst het biologische evenwicht herstellen3. Verbetering tot stand brengen door psychologische interventies

Page 9: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Werking van verslavende middelen

1. Stimulerend2. Verdovend3. Bewustzijnsveranderend4. Gemengd effect

Opdracht: • benoem bij 1,2,3 twee bijbehorende middelen en 1 middel bij 4.

Page 10: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Video’s mbt werking middelen

Page 11: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Kenmerken van verslaving

• Psychische afhankelijkheid• Lichamelijke afhankelijkheid• Controleverlies• Tolerantie• Onthoudingsverschijnselen

Page 12: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Diagnostiek

• Definities afhankelijkheid en misbruik volgens DSM-IV• As 1: ‘Aan een middel gebonden stoornissen’

Onderscheid: 1. Stoornissen in een middel 2. Stoornissen door een middel

–Ad 1. a. Afhankelijkheid van een middel b. Misbruik van een middel

–Ad 2. Onder meer: middel-intoxicatie, delirium door een middel, onthouding van een middel, psychotische stoornis / angststoornis / stemmingsstoornis / slaapstoornis door een middel

Page 13: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Afhankelijkheid van een middelDSM-IV

Patroon van onaangepast gebruik van een middel met significantie van beperkingen/lijden in de laatste twaalf maanden, zoals blijkt uit minstens drie kenmerken:

1. Tolerantie: toenemende behoefte en/of verminderd effect

2. Onthouding: optreden van voor het middel specifieke onthoudingssyndroom en/of gebruik van het middel om onthoudingsverschijnselen tegen te gaan

3. Grotere hoeveelheden of langduriger gebruik dan voorgenomen

Page 14: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Vervolg criteria DSM-IV• Wens gebruik middel in de hand te houden• Veel tijd kwijt aan activiteiten rondom

verwerving, gebruik of herstel effecten middel• Verminderen/stoppen sociale, beroepsmatige

bezigheden en vrijetijdsbesteding• Continueren gebruik ondanks gebleken

sociale, psychische, lichamelijke schade• Veel tijd kwijt aan activiteiten rondom

verwerving, gebruik of herstel effecten middel• Verminderen/stoppen sociale, beroepsmatige

bezigheden en vrijetijdsbesteding• Continueren gebruik ondanks gebleken

sociale, psychische, lichamelijke schade

Page 15: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Misbruik van een middel DSM IV:

Patroon van onaangepast gebruik van een middel met significantie van beperkingen/lijden in de laatste twaalf maanden, zoals blijkt uit minimaal één kenmerk:

• Herhaaldelijk gebruik, waardoor niet kan worden voldaan aan verplichtingen op werk, school, thuis

• Herhaaldelijk gebruik in situaties waarin het fysiek gevaarlijk is (bijv. autorijden)

• Herhaaldelijk, in samenhang met gebruik, in aanraking komen met justitie

• Voortdurend gebruik van het middel, ondanks aanhoudende of terugkerende problemen opsociaal gebied, veroorzaakt of verergerd dooreffecten van het middel

Page 16: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Fasen van gebruik

Page 17: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Motieven voor gebruik• Wat zijn voor jezelf motieven (geweest)

om een middel uit te proberen, of om te gebruiken?

• Wat kunnen motieven voor cliënten zijn om te gebruiken? Vraag je in de anamnese ook naar die motieven?

Page 18: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Waarom blijven mensen verslaafd?

Page 19: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Behandeling

• Stepped care• Evidence based• Ambulant of klinisch• Proces:1. Aanmelding2. Intake-assessment3. Indicatiecommissie4. Zorgplanondertekening5. Evaluaties in MEB (voortgang, doelen bijstellen, afsluiten).

Page 20: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

C.R.A.CRA is een ‘evidence based’ behandeling die deels gebaseerd is op gedragstherapeutische methodieken.

CRA gaat ervan uit dat afhankelijkheid van middelen in stand wordt gehouden door een overmaat aan drugsgerelateerde bekrachtigers en een gebrek aan alternatieve, niet-verslavingsgebonden bekrachtigers.

Verslaafden blijken op een aantal levensgebieden minder actief te zijn en minder plezier te hebben in vergelijking met niet-verslaafden.

Daarom richt CRA zich op het ontwikkelen van een nieuwe leefstijl, die meer belonend is dan middelengebruik.

Page 21: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

C.R.A.Afhankelijkheid blijft bestaan zolang bekrachtigers aanwezig blijven1.Veranderen van leefstijl en vergroten van alternatieve bekrachtigende activiteiten2.Blootstelling aan en bekrachtigende werking van het middel reduceren (weigeren, zelfcontrole, farmacotherapie).

Page 22: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Juridische kaders

1. Vrijwillig2. Gedwongen kaders• WGBO• Wet BOPZ

Page 23: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

MiddelenActuele cijfers:

•Ruim 76.000 mensen met verslavingsprobleem in zorg.• 40% van de hulpvraag betreft meervoudige problematiek. •Aandeel nieuwe cliënten in de zorg constant circa 20%. •Gemiddelde leeftijd in verslavingszorg blijft toenemen; 41 jaar in 2010. •Alcoholhulpvraag met 36.000 personen de grootste groep. •Aantal 55-plussers met alcoholhulpvraag blijft stijgen.•Aantal hulpvragers met opiaten stabiliseert op 12.000.

Page 24: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Actuele cijfers (vervolg):

•Groep opiaathulpvragers wordt steeds ouder; Inmiddels 1.700 ouder dan 55 jaar. •Lichte daling hulpvraag cocaïne naar 9.400 personen. •Sterke stijging cannabis hulpvraag naar bijna 11.000 personen; aandeel stijgt naar 14%. •Cannabis belangrijkste problematiek onder jongeren in de verslavingszorg. 52% van de hulpvragers onder de 25 jaar heeft cannabis als primaire problematiek .•GHB hulpvraag stijgt naar ruim 500 in 2010.

Page 25: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Drugs zijn alle stoffen die inwerken op het centraal zenuwstelsel en om die reden ook worden gebruikt

• Verdovende werking

• Stimulerende werking

• Waarnemingsveranderende werking

Page 26: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Werking• Noem bij elke werkingsvorm een aantal

verschijnselen en een bijbehorend middel.

Page 27: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Verdovend:

• Verlaagde hartslag, ademhaling, lichaamstemperatuur

• Verkleinde pupillen, vertraagde reflexen• Ontremming, verlaagd bewustzijn in

verschillende gradaties• Verwardheid, desoriëntatie

Page 28: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Stimulerend:

• Verhoogde hartslag, lichaamstemperatuur, ademhaling, reflexen

• Verminderd hongergevoel,vertraagde stofwisseling

• Vergrote pupillen• Hartkloppingen• Risico op uitdroging, insulten, acute

opwindingstoestand

Page 29: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Waarnemingsveranderend:

• Droge mond en keel, slikstoornis • Coördinatiestoornissen, desoriëntatie• Oogbalstuipingen• Derealisatie, depersonalisatie, wanen en

hallucinaties• Afwisselend overmatig beweeglijk en dan

weer stram en stijf

• Overschatting van eigen vermogens, suïcidaal

Page 30: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Alcohol

• Alcohol ontstaat door gisting van granen of vruchtensuikers

• In elk standaard glas zit evenveel pure alcohol, namelijk 10 gram

• Alcohol is voor het lichaam een schadelijke stof.

Page 31: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van alcohol

• Dingen doen waar je spijt van krijgt• Lichamelijke klachten: lever, maag, hersenen,

hart en bloedvaten, zenuwstelsel en kanker• Gevaar bij verkeersdeelname• Geweld tijdens het uitgaan• Ongevallen thuis en op het werk• Lichamelijk en geestelijk verslavend

Page 32: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Trends in alcoholgebruik

• 85% van de bevolking van 16 jaar en ouder drinkt weleens alcohol

• Toename van alcoholgebruik onder de 12 jaar• Jongeren onder 16 jaar kunnen zeer gemakkelijk

alcohol kopen in horecagelegenheden• Zwaar drinken komt het meest voor bij jonge mannen in de leeftijd van 20 tot 24 jaar, en in deze leeftijdsgroep komen alcoholgerelateerde ongevallen ook het meest voor

Page 33: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Heroïne

• Heroïne is een opiaat afkomstig van de papaverplant

• Heroïne werd begin 1900 op de markt gebracht als pijnstiller en als medicijn tegen astma en bronchitis

• Heroïne kan men chinezen, snuiven of spuiten

Page 34: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van heroïne

• Demping van negatieve prikkels als pijn en verdriet

• Lichte euforie

• ‘Flash’ (bij spuiten)

• Het werkt ongeveer 4 tot 6 uur

Page 35: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van heroïne

• Overdosis• Verergering van klachten• Emotionele vervlakking• Zeer trage hartslag en

ademhaling• De darmactiviteit neemt af• Uitblijven van menstruatie• Lichamelijk en geestelijk

verslavend

Page 36: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Methadon

• Is, net als heroïne en morfine, een opiaat met dezelfde eigenschappen en chemische structuur

• Het kan als vervangingsmiddel van heroïne gebruikt worden

• Het is zuiver, betrouwbaar en goed doseerbaar

Page 37: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van methadon

• Methadon geeft geen flash• Het heeft een werkingsduur van 24 tot 32 uur• Het wordt een half uur na inname in het bloed

opgenomen• Het geeft de mogelijkheid tot afbouw (wel met de

nodige ontwenningsverschijnselen)• Bij de overgang van heroïne naar methadon

komt de potentie en menstruatie vaak terug

Page 38: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s en nadelen van methadon

• Net zo verslavend als heroïne• Een overdosis is mogelijk, zeker in combinatie met

andere middelen• 2 à 3 dagen na het staken of minderen van

methadongebruik beginnen onthoudingsverschijnselen • Deze verschijnselen zijn het hevigst na 6 dagen en

verdwijnen zeer geleidelijk vanaf de tiende dag.• Ter voorkoming van een terugval kan Naltrexon

(Narolex) worden voorgeschreven, dit middel vermindert de zucht naar opiaten. Naltrexon kan gegeven worden als er geen opiaten meer in het lichaam aanwezig zijn.

Page 39: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

GHB• GHB - Geil Hemels Bronwater

- Glas Heineken Bier - Ge Hakt Balletje

• Beginner heeft aan 1 à 2 ml genoeg. Werking roes kan enkele uren zijn.

• Regelmatig in combinatie met andere middelen - XTC roes verlengen

- Te veel stimulerende middelen (stijf staan) wat dempen

Page 40: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

GHB

• GHB (Gamma-hydroxy-butyraat) komt van nature in het menselijk lichaam voor

• GHB werd ooit gebruikt als inslaapmiddel voor narcose bij operaties. Vanwege ongewenste nawerkingen wordt GHB niet meer op deze manier gebruikt

• GHB komt voor in vloeibare (flesjes), tablet- en in poedervorm, is geurloos en smaakt een beetje zoutig

Page 41: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van GHB

• Ontspannend• Bewustzijnsverlagend • Seksueel ontremmend en

stimulerend• Effect afhankelijk van

dosering

Page 42: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van GHB• Het belangrijkste risico is een

overdosis• De combinatie GHB met

alcohol vergroot de kans op een overdosis en kan al zeer snel dodelijk zijn

• Omdat GHB vloeibaar is kan het onopgemerkt (in een drankje) worden toegediend

• Geestelijk en lichamelijk verslavend

Page 43: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van GHB II

Ontwenningsverschijnselen:

• Hartritme stoornissen• Jeuk• Branderig gevoel in het gezicht• Hoge bloeddruk• Epileptische aanval• Delier (psychose)

Page 44: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Behandeling van GHB

• Novadic – Kentron is in de behandeling van GHB cliënten landelijk gezien voorloper

• Als iemand dagelijks gebruikt kan hij/zij na twee tot vier weken niet meer stoppen en heeft om de twee à drie uur een dosis nodig

• Behandeling binnen N-K met medicinale GHB

Page 45: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Ketamine

• Ketamine is officieel een narcosemiddel

• Het is op de markt te koop als pil, poeder of injectievloeistof

• Het wordt in Nederland ook verkocht als XTC of cocaïne terwijl het effect nauwelijks vergelijkbaar is

Page 46: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van ketamine

• Het veroorzaakt hallucinaties• Derealisatie• Depersonalisatie (ook wel uittreden of trippen

genoemd)• Een gevoel van tijdloosheid• De werking is 1 tot 2 uur

Page 47: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van ketamine

• Overdosis (dosering komt zeer nauw)• Geestelijk verslavend• Verminderd coördinatievermogen• Duizelig, misselijk• Niet in staat te bewegen• Pijn wordt nauwelijks gevoeld

Page 48: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Slaap- en kalmeringsmiddelen

• Sinds 1956 is de werking van benzodiazepines ontdekt

• Helpen bij onrust, angst en slaapproblemen

• Staan op lijst II van de opiumwet• In principe op recept verkrijgbaar• Verkrijgbaar in tabletvorm of

capsules• 1 miljoen Nederlanders slikken

jaarlijks ca. 250 miljoen “benzo’s”

Page 49: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van benzodiazepines

• Werken remmend op hersenactiviteit

• Omgeving lijkt rustiger te worden

• Ze verdoezelen problemen, maar lossen ze niet op

• Bijverschijnselen

Page 50: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van benzodiazepines

• Lichamelijke afhankelijkheid• Geestelijke afhankelijkheid• Ontwenningsverschijnselen kunnen hevig zijn• Ophoping (bijverschijnselen)• Combinatie alcohol en benzodiazepines• Deelname verkeer• Tijdens zwangerschap en borstvoeding

Page 51: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

XTC

• Chemisch samengesteld product met als werkzame stof MDMA

• Werd in het verleden in de psychiatrie gebruikt

• XTC kan men slikken

Page 52: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van XTC• Zowel opwekkend als

bewustzijnsveranderend

• Contacten worden makkelijk gelegd

• ‘Love drug’

• Na 4 tot 6 uur is de XTC uitgewerkt

Page 53: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van XTC

• Vreemde stoffen• Oververhitting • Misselijkheid, hogere

bloeddruk, versnelde polsslag• Depressies, angstaanvallen

en psychoses• XTC als lifestyle is slopend

voor het lichaam • Geestelijk verslavend

Page 54: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Trends in XTC gebruik

• Stijging in het aantal gebruikers onder jonge vrouwen (gebruikersgroep verder stabiel)

• Verslaving aan XTC treedt in vergelijking met andere harddrugs niet veel op

• Van de bezoekers van grote houseparty’s zegt 58% XTC gebruikt te hebben

Page 55: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Speed

• Amfetaminen zijn langs chemische weg gefabriceerde stimulerende middelen

• In het verleden zijn amfetaminen in de geneeskunde gebruikt tegen depressies en als eetlustremmer

• Men kan het slikken, spuiten en snuiven

Page 56: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van speed

• Oppeppend effect, lichaam en geest

• Actief, alert, zelfverzekerd • Prikkelbaar, onrustig• Knarsetanden, snel

bewegen van kaken• Angstig, met name bij

uitwerking• Na zo'n 4 tot 8 uur is de

speed uitgewerkt

Page 57: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van speed

• Hoge hartslag en bloeddruk• Gewichtsverlies• Oververhitting• Uitdroging• Ernstige depressieve

klachten• Chronische vermoeidheid,

slapeloosheid• Geestelijk verslavend

Page 58: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Cocaïne

• Cocaïne wordt via een chemisch proces uit de bladeren van de cocaplant bereid

• Het kauwen op cocabladeren is bij de indianen al eeuwenlang bekend

• Men kan het snuiven, roken en spuiten

Page 59: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van cocaïne• Opwekkend• Hongergevoel en vermoeidheid verdwijnen• Euforie• De hele wereld aankunnen• Spraakzaam, snel praten• Rusteloos en lichtgeraakt• Tijdelijke toename

uithoudingsvermogen• Het werkt 10 minuten tot een

half uur

Page 60: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van cocaïne• Uitputting • (Paranoïde) depressies• Gewichtsverlies • Belasting van het hart- en

bloedvatenstelsel, epileptisch insult• Agressief en paranoïde gedrag • Zelfvertrouwen slaat om in

overmoed• Sociale vervreemding• Geestelijk verslavend

Page 61: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Crack / Basecoke• Bewerkte vorm van cocaïne• Wordt gerookt uit een pijpje of

van aluminiumfolie • Intens, plezierig en geweldig

voelen• Dit slaat echter na enkele

minuten al om in het negatieve• Sterk geestelijk verslavend

Page 62: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Trends in cocaïnegebruik

• Forse toename van het gebruik van snuifcoke onder jongeren en jong volwassenen

• Sterke groei van het aantal mensen dat hulp vraagt vanwege cocaïne

• Twee van de drie hulpvragers gebruikt basecoke

Page 63: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Paddo’s• Oorspronkelijk gebruikt voor

magische en religieuze doeleinden

• Men kan het eten of thee van zetten

• Werking tussen de 3 en 7 uur• Paddo’s zijn illegaal, zowel vers

als gedroogd• Vb: mexicaanse, kaalkopjes, hawaiaanse, balinese

Page 64: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van paddo’s

• Effect is afhankelijk van gewicht en maaginhoud

• Zintuiglijke waarneming verandert en lopen in elkaar over

• Stemmingen worden versterkt• Gevoelig voor sferen• Opgaan in eigen fantasie• Tijd en ruimte worden anders beleefd• Het effect duurt 3 tot 7 uur (piek in de eerste 2

uur)

Page 65: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van paddo’s

• Hallucineren• Bad trips of flippen• Flash-backs• Psychotische aanleg• Verwarring, angst, depressies

en paranoia• Deelname aan het verkeer is zeer gevaarlijk• Nauwelijks kans op verslaving

Page 66: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

LSD

• LSD is een stof die is afgeleid van lysergeenzuur: het product van een natuurlijke schimmelsoort

• LSD is een sterk hallucinogeen middel

• LSD wordt meestal als papertrip of pilletje gegeten

Page 67: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van LSD• Versterking van bestaande

emoties• Verandering beleving tijd en

ruimte• Hallucinaties• De sterkste pieken vinden plaats

2 tot 6 uur na inname. Na 12 tot 24 uur is de LSD uitgewerkt

• Nauwelijks kans op verslaving

Page 68: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van LSD

• Tijdelijke psychose

• Ontwrichting van het geestelijk welzijn door de heftigheid van de ervaring

Page 69: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Hasj en wiet

• Hasj en wiet (marihuana) zijn afkomstig van de hennepplant, de cannabis sativa

• De hennepplant wordt al duizenden jaren gekweekt voor haar vezels, zaden en olie

• Men kan het roken, eten en drinken

Page 70: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Effecten van hasj en wiet

• Euforische stemming• Versterking zintuiglijke prikkels/

waarneming verandert• Onverschilligheid• Honger “vreetkick”• Lach- en giechelbuien,

“lachkick”• Lacunes in korte-termijn-geheugen

Page 71: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van hasj en wiet

• Schadelijk voor de luchtwegen

• Negatieve invloed op psychische klachten

• Desinteresse in andere zaken/ ontnemen van ambities (zorgeloosheid)

• Geestelijk verslavend

Page 72: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Trends in cannabisgebruik• Vanaf 1997 is het aantal gebruikers gestegen

van 2,5% naar 3%• Het aantal coffeeshops is gedaald van 1179 in

1997 naar 702 in 2007• Eén op de vijf gebruikers consumeert (bijna)

dagelijks• Blowers gaan voor de stabiele hoeveelheid, de

stabiele roes, of de heftige roes. Deze laatste groep heeft de grootste kans een afhankelijkheidsprobleem te ontwikkelen, maar maakt het kleinste deel uit van de gebruikerspopulatie

Page 73: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Risico’s van combigebruik

• Effecten onvoorspelbaar• Grotere kans op onbedoelde effecten• Gevaarlijke combinaties • Sommige middelen versterken elkaar en zijn

daardoor bijv. extra agressieopwekkend • Je voelt het effect minder goed aankomen,

het is er ineens

Page 74: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

PrijzenWiet per gram € 8,00

Hasj per gram € 10,00 GHB per buisje 5 ml € 5.00

Een joint € 2,00/ € 3,00 Poppers Flesje 10 ml € 12,50 tot € 15

XTC per pil

€ 3 tot € 5Bij dealer in club

€ 10

LSD (papertrip) € 5 tot € 10

Cocaïne per gram € 50 tot € 60 Base coke € 10

Cocaïne per lijntje € 2,50 tot € 3 Ketamine

Speed per gram

€ 2 tot € 20

per gram

gemiddeld

€7

Heroïne per gram € 25 tot € 35

Page 75: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Alcohol Dubbele tong, onaangepast gedrag, aandachtsstoornissen, bewusteloosheid, ademhalingsstilstand

Promillage bepalen, opname, maagspoelen/braken mogelijk > uur na inname afwachtend beleid, vitale functies bewaken, stabiele zijligging.

Benzodiazepinen Dubbele tong, aandachtsstoornissen, coördinatiestoornissen, hypotensie, coma, ademhalingsdepressie

Opname i.c., beademing, vitale functies bewaken.

Cannabis Verhoogde eetlust, tachycardie, rode ogen, psychose, bewusteloosheid.

Meestal weinig problemen en volstaat geruststelling, eventueel benzodiazepine, toedienen van warme, zoete dranken, vitale functies bewaken.

Cocaïne, stimulantia

Angst, achterdocht, misselijkheid, braken, agressie, verhoogd zelfgevoel, tachycardie, hyperthermie, misselijkheid, ophoesten bruin sputum, hersenbloedingen –infarcten, psychose, spierzwakte, pijn op de borst, epileptisch insult.

Opname, symptoombestrijding, prikkelarme omgeving, toedienen van zoete koolzuurarme dranken, vitale functies bewaken.

Opiaten Vernauwde pupillen, onduidelijke spraak, bewusteloosheid, hypotensie, ademhalingsdepressie, bradycardie

Opname en beademing, patiënt wakker houden, vitale functies bewaken, naloxone.

XTC Grote pupillen, veel praten, wel helder en adequaat, tachycardie, droge mond, alert, braken, zweten, hyperthermie, epileptische insulten.

Symptoombestrijding (o.a. afkoeling, ß-blokker, diazepam, haloperidol), koele ruimte en koele, isotone drankjes, alert zijn op vergiftigingsverschijnselen.

GHB Misselijkheid, braken, hoofdpijn, verlaagde spierspanning, reversibel coma (‘out’ gaan), incontinentie, ademhalingsdepressie.

Monitoring tijdens opname, vitale functies bewaken, stabiele zijligging.

Page 76: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Alcoholintoxicatie en alcoholabstinentie-syndroom

Acute intoxicatie verschijnselen• CZS: sedatie, relaxatie, euforie, amnesie, verminderd

beoordelingsvermogen, ataxie (verstoring evenwicht/bewegingscoördinatie), vertraagde bemoeilijkte spraak, gedaald bewustzijn, coma

• Gastro-intestinaal: nausea, braken

Alcoholabstinentiesyndroom- Vroege verschijnselen:• < 8u na de laatste alcoholinname: kater, hoofdpijn, nausea, braken• 12u na de laatste alcoholinname: milde tremoren, angst, anorexie, nausea,

braken, slapte, myalgie, levendige dromen, nachtmerries• 12 - 36u na de laatste inname: irritatie, agitatie, tachycardie, hypertensie,

tremoren van handen en mond

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 77: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Alcoholintoxicatie en alcoholabstinentiesyndroom (2)

• Alcohol hallucinatie fase (24u na laatste inname): meestal visuele hallucinaties (kruipende insecten), soms auditieve hallucinaties (geruisen, klikkende geluiden)

• Stuipen tgv alcohol ontwenning (8 - 12u na de laatste alcoholinname): korte, spontane tonisch-clonische aanvallen, vaak voorafgaand aan een delirium tremens

Late of majeure ontwenningsverschijnselen (meestal omstreeks 48u na de laatste alcoholinname): • delirium tremens: gedaald bewustzijn, verwardheid, desorientatie, agitatie,

agressiviteit, tachycardie, hypertensie, koorts, zweten

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 78: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

GHB intoxicatieAcute intoxicatie verschijnselen• CZS: depressie van het centrale zenuwstelsel, ataxie (verstoring evenwicht

en bewegingscoördinatie), duizeligheid, verstoord beoordelingsvermogen, vertraagde bemoeilijkte spraak, agressief gedrag, clonische bewegingen van de ledematen, sedatie, gedaald bewustzijn, coma, amnesie, stuipen

• Respiratoire effecten: respiratoire depressie, apnee, laryngospasme (zeldzaam)

• Gastro-intestinale effecten: nausea, braken• Cardiovasculaire effecten: bradycardie, AV – block, hypotensie• Andere effecten: nystagmus, hypothermie• GHB abstinentiesyndroom: tachycardie, onrust, insomnia, hypertensie,

nausea, braken, milde tremoren, angst, transpiratie, angst, verwardheid (delier), psychotische verschijnselen (hallucinaties, wanen)

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 79: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Cocaïne intoxicatieAcute intoxicatie verschijnselen

• Cardiovasculaire effecten: pijn op de borst, myocard isschemie, myocard infarct, hypertensie, ritmestoornissen (o.a. tachycardie)

• Respiritoire effecten: : Longoedeem, exacerbatie van asthma, • CZS: euforie, verwijde pupillen, agitatie, agressie. Epileptische insulten. Na

de upfase volgt een even langdurige en diepe down fase met depressie en soms neiging tot T.S.

• Psychiatrische effecten: psychose, paranoidie, delier. Na de upfase volgt een even langdurige en diepe down fase met depressie en soms neiging tot T.S.

• Overige symptomen: tremoren, hyperthermie, hypothermie

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 80: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Amfetamine intoxicatieAcute intoxicatie verschijnselen• Cardiovasculair: palpitaties, hypertensieve crisis, tachycardie of

(reflex)bradycardie, ritmestoornissen (meestal tachyaritmieen), cardiovasculaire collaps

• Psychiatrische symptomen: euforie, toegenomen agressiviteit, verhoogde waakzaamheid, angst, hallucinaties (visueel en tactiel), compulsief repititief gedrag

• CZS: - agitatie, delirium, hyperactiviteit, tremoren,duizeligheid, mydriase, hoofdpijn, choreatische bewegingen, hyperreflexie, cerebrovasculair accident, stuipen en status epilepticus, coma

• Andere symptomen: rhabdomyolyse, myoglobinurie, acuut renaal falen, anorexie, excessief zweten

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 81: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Opiaten intoxicatieAcute intoxicatie verschijnselen• Cardiovasculair: palpitaties, bradycardie, hypotensie• Respiratoir: respiratoire depressie, bronchospasme, longoedeem, apnee• Gastro-intestinaal: nausea, braken, constipatie• Andere symptomen: miosis, hypothermie• Onthoudingssyndroom: hypertensie, tachycardie• CZS: depressie van het centrale zenuwstelsel, coma, stuipen

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van

Egmond, 2011)

Page 82: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Benzodiazepinen intoxicatieAcute intoxicatie verschijnselen• Cardiovasculair: milde cardiovasculaire depressie, zelden fatale

effecten• Respiratoir: milde respiratoire depressie, minder respiratoire depressie

dan bij barbituraten, kort werkende preparaten en IV-preparaten geven een sterkere respiratoire depressie

• Gastro-intestinaal: nausea, braken, diarree• Andere symptomen: hypothermie, complicaties kunnen zijn: cerebrale

hypoxie, rhabdomyolysis, druk- geinduceerde neuropathieen• Onthoudingssyndroom: • CZS: sedatie, dronken gevoel, vertraagde spraak, coma, delirium,

kleine tot middelgrote pupillen• Neuromusculaire effecten: coördinatiestoornissen, vertraagde

bewegingen, ataxie, hypotensie, hyporeflexie/areflexie

Triage in de spoedeisende verslavingszorg (Maurice van Egmond, 2011)

Page 83: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Overgebleven vragen?

Page 84: Basismodule psychiatrie  en  verslavingsproblematiek

Evaluatie

• Terugblik, ervaringen.• Opmerkingen / tips etc. voor de docent.• Svp evaluatieformulier invullen en

inleveren!