Merhaba,

Ünsan, zamanÝ dilimlere ayÝrmak-sÝzÝn, onu b�lmeksizin yaßayamaz.Her ßeyden �nce bireysel/toplumsalyaßamÝ �rg�tlemek i�in gereklidir, bub�l�mleme. �te yandan, �retmenin-biriktirmenin, deÛerlendirmenin vegeleceÛi kurgulamanÝn vazge�ilmezi-dir. Kimi dilimlerin birinden bir sonra-kine ge�iß anlarÝnÝn ise �zel �nemivardÝr. BunlarÝn hemen �ncesi, sade-ce yaßanmÝß ya da yaßanÝyor olanadeÛil, olumlu-olumsuz beklenmekteolana, beklentilere yoÛunlaßma d�-nemleridir. Avrupa merkezli k�lt�rler-de b�yle d�n�m noktalarÝ, �okluklayÝl olarak ifade edilen zaman birimle-rinin bitißi/baßlamasÝ anlarÝdÝr.

YakÝnda ikibinli yÝllara gireceÛiz:1999 bitecek, 2000 yÝlÝ baßlayacak.Ünsanlar, �zellikle gelißmiß �lkelerdeyerleßik merkezli, k�lt�r bir�rneklen-dirme kaynaklarÝnÝn yoÛun �aba veetkileriyle bu anÝn �zel �nemi olduÛu-na inandÝrÝlÝyor. Bu an, �stelik deyanlÝß bir adlandÝrmayla, ÒYeni Milen-yumÕun BaßlangÝcÝÓ gibi bir retoriÛinde yardÝmÝyla �yle anlamlarla y�k-lendi ki, belki de, insanlÝk tarihinin enyoÛun beklentiler d�nemi yaßanÝyor:Ükibinli yÝllarla birlikte daha �zg�r,daha uzun, daha saÛlÝklÝ, daha mut-lu, ama her ßeyden �nemlisi piyasa-sÝ daha serbest (!) �m�rler s�rece-Ûiz. Her yer bilgisayarlarla dolmuß,her ißimizi bu aygÝtlarÝn denetimin-

deki robotlar yapÝyor olacak. Üßlevibozulan organlarÝmÝzÝn yerine yenile-ri hazÝr. HastalÝk genlerimizden kur-tulacaÛÝz. GideceÛimiz yere �ok da-ha hÝzlÝ ulaßacaÛÝz. D�nyanÝn bilgisielimizin altÝnda olacak. Ulusal sÝnÝr-lar (?) da neymiß ! YakÝnda D�nyaH�k�meti kurulacak, d�nya g�ll�kg�listanlÝk olacak... Bunlar ve benzer-leri gibi her t�rl� Òdaha mutlu bird�nyaÓ beklentisini sulama pompa-larÝ giderek daha �ok �alÝßÝyor.

Oysa zaman y�r�yor. Ama za-man, takvim yapraklarÝnÝn peßi sÝray�r�m�yor. Zaman, tarihsel s�re�-lerle y�r�yor ve mutluluk beklentile-rinin sahipleri, i�ine d�ß�r�ld�klerißaßkÝnlÝklar ve yanÝlsamalar aÛÝ i�in-de, mutluluklarÝna el konulanlar olu-yor. EÛer bir deÛerlendirme yapÝla-caksa, eÛer geleceÛin kurgulanmasÝ-na ilißkin �ÝkarÝmlarda bulunulacak-sa, hangi tarihsel s�re�lerin y�r�r-l�kte olduÛuna ve zamanÝ s�r�kledik-lerine ilißkin ipu�larÝnÝ aramalÝyÝz.DoÛal olarak burada yaklaßÝmÝmÝzhekimlik ve uzmanlÝk dalÝmÝz a�ÝsÝn-dan olacaktÝr. �tesi bu yazÝnÝn sÝnÝr-larÝ dÝßÝndadÝr.

Üpu�larÝnÝ �nce kendi mesleki ko-numumuzdan kalkarak aramayabaßlayalÝm. McKinlay ve Arches,1985Õte (Int J Health Serv 1985;15:161-95) ABDÕdeki hekimlerin pro-leterleßmelerine ißaret ediyorlar(Kaynak 1Õde aktarÝlmaktadÝr). Yani,hekim �retim ara�larÝ �zerindeki de-

netimini yitirmekte ve metalaßmÝßsaÛlÝk sisteminin sahip-y�neticileri-nin denetim ve y�nlendirmeleri altÝn-da �cretli bir emek�i olmaktadÝr. BubakÝß a�ÝsÝ indirgemeci bir yaklaßÝ-mÝn �r�n� olsa da hekimlerin deÛi-ßen konumunda, deÛißen sosyoeko-nomik koßullarÝn belirleyici olduÛu-nun bir ißaretini i�ermektedir (He-kimlerin toplumsal ve sÝnÝfsal ko-numlarÝ ile ilgili daha geniß tartÝß-malar i�in bakÝnÝz: Toplum ve Hekim1998; 13: 242-91). Gelißmiß kapita-list �lkelerdeki meslektaßlarÝnÝn ak-sine, toplum i�inde hi�bir zaman et-kin, �rg�tl� bir g�� olamamÝß hekim-lerimiz, bug�n, genel olarak bir belir-sizlik ortamÝna, �zel olarak y�ksekteknoloji tekelleri ile �okuluslu ßir-ketler (�UÞ)Õin y�nlendirdiÛi bir pa-zar ortamÝna itilmiß bulunmaktadÝr-lar. Bir yandan �zel saÛlÝk kurumlarÝyaygÝnlaßÝrken, �te yandan da he-kimlerin kamu ißvereni durumundaolan iktidarlar saÛlÝkta �zelleßtirmeprogramlarÝ gelißtirmektedirler. BubaÛlamda, sayÝlarÝ 50Õyi aßan tÝpfak�ltelerinden her yÝl mezun olan�ok sayÝda hekimin, en azÝndan birb�l�m�n�n, kendi meslek grubu i�in-deki ucuz emek g�c� ordusuna katÝl-dÝÛÝnÝ kim yadsÝyabilir ? [�lkemizde1995Õte 67 160 olan hekim sayÝsÝ,1997Õde 73 350Õye ulaßmÝßtÝr (2).]Ülgin� olan, tÝp fak�ltelerinin sayÝsÝ-nÝn artÝßÝyla, �zel/leßtirilmiß saÛlÝk

KL‹M‹K BülteniKlinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Derne¤i Yay›n Organ› Say›: 5, Ekim/Kas›m/Aral›k 1999

D�NEM D�N�M� YA DA- SEATTLEÕA MI GÜDÜYORSUN ?- HAYIR, SEATTLEÕA GÜDÜYORUM !

Prof. Dr. O. Þadi Yenen

Devam› 17. sayfada

2

17 A¤ustos 1999 Marmara Depremi’ndensonra 48 saat içinde Prof. Dr. O. fiadi Yenen,Klimik Derne¤i Yönetim Kurulu ad›na deprembölgesine giderek gözlem ve incelemelerdebulundu. Bunun ard›ndan internet arac›l›¤›yla[klimik] tart›flma listesindeki Dernek üyelerin-den konuyla ilgili olarak neler yapabilecekle-ri ve önerileri soruldu. Al›nan bilgiler do¤rultu-sunda Dernek ad›na deprem bölgesindeki ola-s› infeksiyon hastal›klar› beklentilerine yönelikuyar›lar› içeren bir aç›klama yap›ld›. Bu aç›kla-ma, elektronik ortamda Sa¤l›k Bakanl›¤›, TÜ-B‹TAK ve öteki ilgili ulusal kurulufllar›n adres-lerine iletildi. Klimik Derne¤i olarak deprembölgesinde atefl, ishal, maske kullan›m› ve ba-¤›fl›klama gibi konular› da kapsayan ve ‹stan-bul Tabip Odas› ile ortak bir bas›n aç›klamas›yap›ld›. Bu do¤rultuda Dernek ad›na yap›lanaç›klamalar, ço¤u canl› yay›nlarda olmak üze-re çeflitli televizyon ve radyo kanallar›nda yine-lendi.

Derne¤in deprem bölgesindeki infeksiyonsorunlar›na ve al›nacak önlemlere iliflkin verile-cek görevlere haz›r oldu¤u Sa¤l›k Bakanl›¤›Müsteflar› Doç. Dr. Haluk Tokuço¤lu’na veTemel Sa¤l›k Hizmetleri Genel Müdürü Doç.Dr. Sefer Aycan’a bildirildi. Ankara’daki üyele-rimiz de Sa¤l›k Bakanl›¤› nezdinde bu yöndegiriflimlerde bulundular. Bu giriflimlere teflekküreden yetkililer, gerekti¤i takdirde Derne¤imizebaflvurulaca¤›n› belirttiler.

Üyelerimizden gelen öneriler do¤rultusundayaklaflan 9. Klimik Kongresi (3-8 Ekim 1999,Antalya)’ne bir «Do¤al Afetler ve ‹nfeksiyonSorunlar›» oturumu konulmas›na karar verildi.Prof. Dr. Emin Tekeli’nin yönetti¤i bu panel,yaln›z konuflmac›lar›n (Prof. Dr. Ayfle Willke,Prof. Dr. Volkan Dündar, Yrd. Doç. Dr. BirsenMutlu) de¤il, pek çok kat›l›mc›n›n (Doç. Dr.Haluk Vahabo¤lu, Doç. Dr. Volkan Özgüven,

Prof. Dr. Okan Töre, Yrd. Doç. Dr. Halis Aka-l›n, Doç. Dr. Nail Özgünefl, Dr. Nur Benzona-na ...) da etkin bir biçimde deneyimlerini akta-rabildikleri bir düzlem oluflturdu ve kongredekien yo¤un görüfl al›flveriflinin sa¤land›¤› otu-rumlardan biri oldu.

9. Klimik Kongresi’nden sonra ‹stanbul’dayap›lacak ayl›k bilimsel toplant›lar›n konular›n›belirleyen Dan›flma Grubumuz, Kas›m ay›nda-ki ilk toplant›da «Do¤al Afetler ve ‹nfeksiyonSorunlar›» konusunun bir daha ele al›nmas›nakarar verdi. Uzm. Dr. Saadet Yaz›c›’n›n yönet-ti¤i 26 Kas›m 1999’daki bu toplant› s›ras›ndaüyelerimiz, dünyan›n en büyük deprem fela-ketlerinden birini yaflam›fl olan ülkemizin he-kimleri olarak üzerimize düflen sorumlulu¤un,edinilmifl deneyimlerin bilinç düzleminde disip-linize edilmesi, meslektafllar aras›nda aktar›l-mas› ve -bir daha yaflanmas›n› hiç istememe-mize karfl›n- benzer durumlar için yap›lmas›gereken haz›rl›klara ›fl›k tutacak hale getirilme-si oldu¤unu saptad›lar ve edinilen deneyimle-rin bir «Do¤al Afetlerde ‹nfeksiyon Hastal›klar›ve Klinik Mikrobiyoloji Hizmetleri» k›lavuzu ha-z›rlamaya yönelik olarak de¤erlendirilmesi ge-rekti¤i üzerinde birlefltiler. Bu haz›rl›klarla ilgiliolarak önümüzdeki günlerde bilgilendirece¤i-miz üyelerimizin de görüfllerini alaca¤›z.

Bu arada ‹stanbul Tabip Odas›-Uzmanl›kE¤itimi Çal›flma Grubu (‹TO-UEÇG), depremsonras›nda kurtarma çal›flmalar›yla eflzamanl›olarak bafllanan t›bbi hizmetlerin risklerininazalt›lmas›nda uzmanlara düflen görevleri vet›bbi ifllemlerin kalitesinin art›r›lmas› için al›n-mas› gereken önlemleri saptamak üzere 14Aral›k 1999’da düzenledi¤i «Depremlerde Uz-manl›k Hizmetleri» adl› panele Derne¤imizi deça¤›rd›. Bu panelde Klimik Derne¤i’ni GenelSekreter Prof. Dr. Haluk Eraksoy temsil etti.

DEPREMLE YAfiAMAKDepremde yitirdi¤imiz meslektafllar›m›z

Prof. Dr. Azmi Ar› (1921 Çüngüfl-1999 Yalova), Prof. Dr. Kemal Özsan (1918 fiebinkarahisar-1999 Yalova) ve

Dr. Mustafa Y›lmaz (1959 Kayseri-1999 Adapazar›)’›n an›lar› önünde sayg›yla e¤iliyoruz.

3

√ Kas›m 1999 döneminde girdikleri s›nav-

larda baflar›l› olarak Doçent ünvan ve

yetkisini alan afla¤›da adlar›n› bildirdi¤i-

miz meslektafllar›m›z› kutlar›z.

Klinik Bakteriyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›k-lar› Dr. Diler Coflkun, Dr. Süheyla Sürücüo¤lu,

Dr. Necla Tülek, Dr. Alper Tünger, Dr.

Hande Arslan, Dr. Halis Akal›n, Dr. FilizGünseren ve Dr. Mustafa Sünbül

MikrobiyolojiDr. Hakan Öztürkeri, Dr. Selahattin Atma-ca, Dr. Ali Albay, Dr. ‹lknur Kaleli, Dr. Zay-re Erturan, Dr. Selma Ay, Dr. Adnan Seyrekve Dr. Özlem Y›lmazdokuz

‹mmünolojiDr. Zeynep Emel Demiralp, Dr. Vedat Bu-lut ve Dr. Cemalettin Aybay

Parazitoloji Dr. Nevin Turgay

√ Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi Klinik Bakte-

riyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabilim

Dal› Ö¤retim Üyesi Doç. Dr. Ali Kaya, Mersin

Üniversitesi T›p Fakültesi Klinik Bakteriyoloji

ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabilim Dal›’na;

Trakya Üniversitesi T›p Fakültesi Klinik Bakte-

riyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabilim

Dal› Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Volkan DündarKocaeli Üniversitesi T›p Fakültesi Mikrobiyo-

loji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›’na

ve Ankara Üniversitesi T›p Fakültesi Klinik

Bakteriyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabi-

lim Dal› Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Ayfle Willke,

Kocaeli Üniversitesi T›p Fakültesi Klinik Bakte-

riyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Anabilim

Dal›’na atand›lar. Her üçü de anabilim dal›

baflkanl›¤›n› üstlenen meslektafllar›m›za yeni

görevlerinde baflar›lar dileriz.

√ ‹ki y›ldan beri Ege Üniversitesi T›p Fakültesi

Klinik Bakteriyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar›

Anabilim Dal› Baflkan› Prof. Dr. Demir Sertertaraf›ndan düzenlenmekte olan “Prof. Dr. Fet-

hi Serter ‹nfeksiyon Günleri”nin 1999-2000

e¤itim y›l› ilk toplant›s›nda, 17 Eylül 1998’de

zamans›z olarak aram›zdan ayr›lm›fl olan de-

¤erli hocam›z Prof. Dr. Kemal Yüce an›ld›. 26

Ekim 1999 saat 19.00’da ‹zmir Mercure Ote-

li’nde düzenlenen toplant›, Prof. Dr. Demir

Serter’in Prof. Dr. Kemal Yüce’nin yaflam öy-

küsünden kesitleri, slaydlar eflli¤inde sunma-

s›yla bafllad›. Ard›ndan Doç. Dr. Sercan Ulu-soy “Dirençli Gram-Pozitif Bakteri ‹nfeksiyon-

lar›” bafll›kl› bir konuflma yapt›. Daha sonra

akflam yeme¤inde Prof. Dr. Kemal Yüce dost-

lar› taraf›ndan sevgi ve özlemle an›ld›.

√ Toraks Derne¤i 3. Y›ll›k Kongresi Antalya’da 9-

13 Nisan 2000 tarihlerinde “Ulusal Akci¤er

Sa¤l›¤› Kongresi” ad› alt›nda yap›l›yor. Bu

kongreyi destekleyen kurulufllar aras›nda Kli-

nik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar›

Derne¤i’nin de yer almas› için Toraks Derne-

¤i Yönetim Kurulunun yapt›¤› nazik ça¤r›y›

Dernek Yönetim Kurulumuz olumlu karfl›lad›.

On alt› dernek ve kuruluflun etkin olarak kat›-

laca¤› bu kongrede özellikle konular›n›n ve

konuflmac›lar›n›n belirlenmesinde Derne¤imi-

zin görüfllerinin al›nd›¤› Tüberküloz, Toplum

Kökenli Pnömoni, Sepsis ve Akci¤er gibi otu-

rumlar›n, üyelerimizin de ilgisini çekece¤ini

umuyoruz.

√ ICMAS-KO 5 ile ilgili olarak Türk t›p kamu-

oyunda yükselen tepkileri bütün üyelerimiz

biliyor. Bugüne kadarki geliflmeler, toplant›n›n

yeniden ‹stanbul’a al›nmas› yönünde sponsor-

luk yapan firmalar›n Türkiye ayaklar›n›n yete-

rince etkili olamad›¤›n› gösterdi. Klimik Der-

ne¤i olarak konuyu izlemeyi sürdürece¤iz ve

geliflmelerden üyelerimizi bilgilendirece¤iz.

Bu arada, varsa, yeni bilgiler edinen meslek-

tafllar›m›zdan, bunlar› Derne¤imizle paylafl-

malar›n› bekliyoruz.

√ Türk Tabipleri Birli¤i (TTB) Merkez Konseyi,

‹nterferon Kullan›m› (indikasyonlar, hasta

seçimi, kullan›m süreleri ve dozlar›) konusun-

daki farkl› uygulamalar› konu alan bir çal›flma

bafllatt›. Derne¤imize yap›lan ça¤r› üzerine

TTB nezdinde Derne¤imizi temsil etmek

üzere Prof. Dr. ‹smail Bal›k (Ankara) ve Doç.

Dr. Necla Tülek (Ankara) sorumluluk üstlen-

diler. Bu konuda geliflmeler oldukça sizlere

aktaraca¤›z.

HABERLER...HABERLER...HABERLER...HABERLER...HABERLER...HABERLER

4

Yönetim Kurulu’nca olufltu-rulmas›na karar verilen on çal›fl-ma grubundan dördü 9. Türk Kli-nik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyonHastal›klar› Kongresi (3-8 Ekim1999, Antalya) s›ras›nda ilk Ge-nel Kurul toplant›lar›n› yaparaketkinliklerini bafllatt›. Öteki alt›çal›flma grubunun (Kuduz, Sal-monella ve Salmonelloz, Strepto-kok ve Streptokok ‹nfeksiyonlar›,Merkezi Sinir Sistemi ‹nfeksiyon-lar›, Solunum Yolu ‹nfeksiyonlar›ve Üriner Sistem ‹nfeksiyonlar›)genel kurul toplant›lar›, birinciseçenek olarak bu gruplar› seçenüye say›s›n›n yetersiz olmas› ne-deniyle yap›lamad›. Dernek Yö-netim Kurulu, bu çal›flma grupla-r›n›n genel kurul toplant›lar›n›yapabilmeleri için her birinin asilüye say›s›n›n en az 15’e ulaflma-s›n› beklemeye karar verdi.

ANT‹B‹YOT‹K D‹RENC‹

Antibiyotik Direnci Çal›flmaGrubu, ilk Genel Kurul toplant›-s›nda Yrd. Doç. Dr. Halis Akal›n(Bursa), Doç. Dr. Dilek Arman(Ankara), Doç. Dr. Nefle Salto¤-lu (Adana), Uzm. Dr. Ayten Ur-barl› (‹zmir) ve Prof. Dr. AyfleWillke (Ankara)’yi Yürütme Ku-rulu’na seçti. Yürütme Kurulukendi içinde yapt›¤› iflbölümü so-nucunda Prof. Dr. Ayfle Will-ke’nin Baflkan, Doç. Dr. DilekArman’›n Sekreter olarak olarakgörev yapmas›n› kararlaflt›rd›.

Antibiyotik Direnci Çal›flmaGrubu, yönergesinin amaç mad-desini afla¤›daki biçimde kabulettikten sonra daha önce haz›r-lanm›fl olan çerçeve yönergenindi¤er maddelerini aynen benim-sedi.

[1] Amaç Antibiyotik Direnci Çal›flmagrubunun amaçlar›, afla¤›-daki bilimsel etkinlikleri ger-çeklefltirmektir:

(a) Türkiye’deki toplum ve hasta-ne kökenli infeksiyonlarda et-kenlerin antibiyotik dirençpaternlerine ve antibiyotik tü-ketimine ait verileri toplamak,

(b) Türkiye’de antibiyotik duyar-l›l›¤›n›n saptanmas›nda kul-lan›lan yöntemleri belirleye-rek bu yöntemlerin standar-dizasyonuna yönelik çal›fl-malar yapmak ve k›lavuzlarhaz›rlamak,

(c) Antibiyotik direncini belirle-mek için çokmerkezli çal›fl-malar düzenlemek,

(d) Antibiyotik kontrol komitele-rinin yap›lanmas› ve çal›flt›-r›lmas›yla ilgili öneriler ve k›-lavuzlar oluflturmak,

(e) Antibiyotik direnci ve ak›lc›antibiyotik kullan›m›yla ilgilimezuniyet sonras› e¤itim ça-l›flmalar› yapmak,

(f) Antibiyotik direnci ve ak›lc›antibiyotik kullan›m›yla ilgilibilimsel toplant›lar düzenle-mek.

‹NFEKS‹YON ‹MMÜNOLOJ‹S‹

‹nfeksiyon ‹mmünolojisi Ça-l›flma Grubu, ilk Genel Kurultoplant›s›nda Uzm. Dr. BirsenDurmaz Çetin (‹stanbul), Yrd.Doç. Dr. Filiz Günseren (Antal-ya), Uzm. Dr. Arzu Say›ner (‹z-mir), Doç. Dr. Ali fiengül (Anka-ra) ve Uzm. Dr. Necla Tülek(Ankara)’i Yürütme Kurulu’naseçti. Yürütme Kurulu kendiiçinde yapt›¤› iflbölümü sonu-cunda Uzm. Dr. Necla Tülek’inBaflkan, Doç. Dr. Ali fiengül’ünSekreter olarak görev yapmas›n›kararlaflt›rd›.

TÜBERKÜLOZ

Tüberküloz Çal›flma Grubu,ilk Genel Kurul toplant›s›ndaUzm. Dr. Hakan Öztürkeri (‹s-tanbul), Doç. Dr. Ahmet Saniç

(Samsun), Uzm. Dr. Nevin Sar›-güzel (‹stanbul), Yrd. Doç. Dr.Süheyla Sürücüo¤lu (Manisa)ve Prof. Dr. Ayfle Yüce (‹zmir)’yiYürütme Kurulu’na seçti. Yürüt-me Kurulu kendi içinde yapt›¤›iflbölümü sonucunda Prof. Dr.Ayfle Yüce’nin Baflkan, Doç. Dr.Ahmet Saniç’in Sekreter olarakgörev yapmas›n› kararlaflt›rd›.

GASTRO‹NTEST‹NALS‹STEM ‹NFEKS‹YONLARI

Gastrointestinal Sistem ‹nfek-siyonlar› Çal›flma Grubu, ilk Ge-nel Kurul toplant›s›nda Prof. Dr.Firdevs Aktafl (Ankara), Uzm.Dr. Serhat Birengel (Ankara),Doç. Dr. ‹lyas Dökmetafl (S›-vas), Doç. Dr. Hüseyin Turgut(Denizli) ve Doç. Dr. Ülgen Z.Ok (Manisa)’uYürütme Kuru-lu’na seçti. Yürütme Kurulu ken-di içinde yapt›¤› iflbölümü sonu-cunda Prof. Dr. Firdevs Aktafl’›nBaflkan, Uzm. Dr. Serhat Biren-gel’in Sekreter olarak görev yap-mas›n› kararlaflt›rd›.

Gastrointestinal Sistem ‹nfek-siyonlar› Çal›flma Grubu, yöner-gesinin amaç maddesinin ilkbendini «(a). Gastrointestinal sis-tem infeksiyonlar›n›n Türki-ye’deki mevcut durumunun be-lirlenmesi» olarak kabul ettiktensonra daha önce haz›rlanm›flolan çerçeve yönergenin di¤ermaddelerini aynen benimsedi.Çal›flma Grubu, mevcut durumubelirlemek üzere bir anket çal›fl-mas› haz›rlamaktad›r.

Hâlâ kay›t formu doldurupgöndermemifl üyelerimizinKlimik Bülteni’nin 4. say›s›ndakiformlardan doldurup Dernek ad-resine postalad›klar› ya da faksla-d›klar› takdirde istedikleri çal›fl-ma gruplar›na kat›labilecekle-rini an›msat›r›z. Kay›t formubulamayan üyelerimiz Dernektende form isteyebilirler.

ÇALIfiMA GRUPLARINDAN HABERLER

5

G E L E N E V R A KKlinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Derne¤i Baflkanl›¤›na,

Derne¤imizin çal›flma gruplar› ile ilgili kay›t formunu doldurmak için incelerken konu ile ilgili bel-ki daha sonraki Dernek Yönetim Kurulu toplant›s›nda tart›fl›l›p karar ba¤lanabilecek bir önerimi ak-tarmak istiyorum.

Çok iyi bilindi¤i gibi immün sistemi bask›lanm›fl hasta say›s›ndaki art›flla birlikte, tüm dünyada ol-du¤u gibi ülkemizde de f›rsatç› mantar infeksiyonlar›na ba¤l› morbidite ve mortalite oranlar›ndaönemli bir art›fl ortaya ç›km›flt›r. Bu nedenle, özellikle bu hasta gruplar›n›n izlem ve tedavilerinins›kl›kla gerçeklefltirildi¤i hastanelerde, mantar infeksiyonlar›na iliflkin tan› ve tedavi sorunlar› yaflan-makta ve konu güncelli¤ini korumaktad›r. Mantar infeksiyonlar› ile ilgili di¤er dinamik bir konu, buinfeksiyonlarda etken olan mantarlar›n antifungal ajanlara duyarl›l›klar›n› belirlemek amac›yla stan-dardize edilmeye çal›fl›lan in vitro antifungal duyarl›l›k testleridir. Bu konu ile ilgili tüm dünyadahalen in vitro ve in vivo çal›flmalar yap›lmakla birlikte baz› noktalar henüz ayd›nlat›lamam›flt›r. Ül-kemizde de ben ve mikoloji ile ilgilenen di¤er baz› meslektafllar›m›z taraf›ndan bu konu ile ilgiliçeflitli çal›flmalar yürütülmektedir.

Klimik Derne¤i Çal›flma Gruplar› kapsam› içinde “Mantar ‹nfeksiyonlar› ve Anifungal Duyarl›l›kTestleri” ad› alt›nda bir çal›flma grubunun oluflturulmas›n›n yararl› olaca¤› düflüncesindeyim. Çal›fl-ma gruplar› ile ilgili at›l›mlar›n›nz ve öncü ad›mlar›n›z için sizleri kutlar, konu ile ilgili görüfllerinizialabilmek ümidiyle çal›flmalar›n›zda baflar›lar dilerim.

Sayg›lar›mla.

Doç. Dr. Sevtap Ar›kanHacettepe Üniversitesi T›p FakültesiMikoloji Ünitesi Baflkan›

E¤itim ve Sa¤l›k Muhabirleri Derne¤i (ESAM) veTürk Tabipleri Birli¤i (TTB) Merkez Konseyi’nin or-taklafla düzenledikleri «Sa¤l›k Bilinci ve Medya»toplant›s› 25 Aral›k 1999’da yap›ld›. Toplant›yaça¤r›lan Derne¤imizi Prof. Dr. O. fiadi Yenen veProf. Dr. Haluk Eraksoy temsil ettiler. Derne¤i-miz ad›na sunulan bildiride, ülkemizde medyan›nen çok haber yapt›¤› «‹nfeksiyon Hastal›klar› veKlinik Mikrobiyoloji» konular› gözden geçirildi¤in-de grip, AIDS, kolera ve ishalli hastal›klar, kuduz,menenjit, tüberküloz, hepatit, antibiyotikler, afl›larve medyatik adlar›yla “deli dana” hastal›¤›, “et yi-yen” bakteri konular›n›n önde geldi¤i; hatta genelolarak sa¤l›k haberleri aras›nda da en ön s›ralar›hep bu konular›n ald›¤› vurguland›. Bildiride, genelolarak sa¤l›k haberlerinde yap›lan yanl›fllar bafll›-¤› alt›nda [1] teknik bilgi yanl›fllar›; [2] kamuoyu-nun yanl›fl yönlendirilmesi; [3] ticari ç›karlara alet

olma; [4] hasta ve hekim haklar›n›n çi¤nenmesiörneklerle ifllendi. Öneriler aras›nda, sa¤l›k haberlerinde haberinulusal ölçekteki olas› sosyoekonomik sonuçlar›n›nirdelenmesi; gereksiz bir umut afl›lamaktan ya dakorku/panik yaratarak ekonomik kay›plara yol aç-maktan kaç›n›lmas› gerekti¤i üzerinde duruldu.Sa¤l›k muhabirlerinin, haberlerini haz›rlarken ilgiliuzmanl›k dallar›n›n meslek örgütlerini muhatap al-may› ye¤lemeleri; meslek örgütlerinin de bu gibibaflvurular› de¤erlendirip nesnel olarak yan›tlaya-cak ya da yönlendirecek iç düzenlemeler yap-malar› gerekti¤i vurguland›. Ayr›ca sa¤l›k muhabir-lerinin, her bilimsel kongre ve toplant›yla ilgili birbas›n bülteni yay›mlanmas› için meslek örgütlerin-den istekte bulunmas›n›n; meslek örgütlerinin debu gereksinimi karfl›layacak haz›rl›klar yap-mas›n›n önemli oldu¤u belirtildi.

MEDYMEDYADAADA ‹NFEKS‹YON HAST‹NFEKS‹YON HASTALIKLARI VE KL‹N‹K M‹KROB‹YOLOJ‹ HABERLER‹ALIKLARI VE KL‹N‹K M‹KROB‹YOLOJ‹ HABERLER‹

6

3-8 Ekim 1999 tarihlerindeAntalya’da yap›lan 9. Türk Kli-nik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyonHastal›klar› Kongresi (Klimik’99)’nin de¤erlendirilmesinin de-neyimlerin aktar›lmas› ve irde-lenmesi bak›m›ndan yararl› ola-ca¤›n› san›yorum. Yap›lan ve ya-p›lacak elefltirilerin hep daha iyi-ye ulaflmay› amaçlad›¤›n› düflü-nerek yüksek sesle dile getirilme-sinin sa¤l›kl› bir yaklafl›m oldu-¤una inan›yorum.

Kongremize yaklafl›k 700 do-lay›nda kat›l›m oldu. Ola¤and›fl›koflullar›n yafland›¤› bir dönemdebu kat›l›m normal kabul edilebi-lir. Kat›l›mc›lar›n önemli bir k›s-m›n› destekleyerek, tan›t›m yerisat›n alarak, çanta ve di¤er baz›tan›t›m malzemeleri vererek,kongre kitab›n›n bas›m›n› sa¤la-yarak katk›da bulunan tüm firma-lara ve kat›l›mc›lara teflekkürleri-mi sunuyorum.

Kongrenin amac›, sorunlar›,bilim alan›ndaki geliflmeleri, ay-k›r› düflünceleri tart›flarak konufl-mak ve günceli yakalamakt›. Do-¤ald›r ki, tüm bunlar› baflarmakiçin kat›l›m› art›rarak daha çokbilgiyi daha çok kifliye ulaflt›rmaken belirgin amaçt›.

Kongrede Neler

Yapabildik?

[1] Yer seçimi: Klimik ’99,gerçek bir kongre merkezinde ya-p›lan ilk Türk Klinik Mikrobiyo-loji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar›Kongresi oldu. Kongre merke-zinin konaklama tesisinden ayr›bir giriflinin olmas› otel ve kong-re kay›tlar›n›n kar›flmamas›n›sa¤lad›. Toplant› salonlar›n›n ye-terli olmas›, toplant›lar›n düzenlibir biçimde yap›lmas›na olanaksa¤lad›. Poster sergileme alan› ra-

hat bir biçimde okuma ve tart›fl-maya olanak sa¤lad›. Stand vesergi alanlar› kat›l›mc› firmalariçin yeterli idi ve alanlar öncedenbelirlendi¤i için bir s›k›nt› yaflan-mad›. Bilimsel toplant›lar›n d›-fl›nda sosyal etkinliklere de ola-nak sa¤layan bir yap›da olmas›olumlu bir puand›. Konaklama te-sisinin tam pansiyon olmas› vekahve aralar›n›n yeni bir finans-man gerektirmemesi her kongre-de yaflanan baz› olumsuzluklar›nyaflanmamas›n› sa¤lad›. Konakla-ma tesislerini pahal› bulanlar daoldu. Ancak çevrede de¤iflik se-çenekler vard› ve bunlardan ya-rarlanan kat›l›mc›lar da oldu.

[2] Konular›n saptanmas›:

‹lk duyuruda 16 ana bafll›k alt›n-da toplanan konular tüm meslek-tafllar›m›za iletilmeye çal›fl›ld› vekendilerinden yeni konular içinöneriler istendi. Bunun için tümiletiflim olanaklar› yararlan›masunuldu. Elektronik posta büyükbir kolayl›k sa¤lad›.

Ana konular›n ve konuflmac›-lar›n belirlenmesinde yerel orga-nizasyon komitesi etkili oldu.

Kongrede 7 konferans, 12 pa-nel, 3 uydu simpozyum, 420 pos-ter tan›t›m› ve 120 posterin tart›-fl›ld›¤› 8 poster tart›flma toplant›s›yap›ld›. Toplant›lar›n ço¤unlu¤ubaflar›l› oldu. Toplant›lar›n bafla-r›s›, do¤al olarak konuflmac›lar›nkonuya hakim olmalar›na, aktar-ma tekniklerinin yeterli ve etkiliolmas›na ba¤l›d›r. Ancak, kat›-l›mc›lar›n aktif olmas› tart›flmabölümlerinin hareketli olmas›n›sa¤lad›. Bu kongrede sevinerekgözlemledi¤im bir olay da perfor-mans› düflük toplant›lar›n kat›-l›mc›lar sayesinde güzel bir bi-çimde tart›fl›lm›fl olmas›d›r. Kat›-l›mc›lar soru ve katk›lar›yla ko-

nular›n en güzel biçimde irdelen-mesini sa¤lad›lar. Baz› poster sa-hiplerinin poster tart›flmalar›nakat›lmad›¤›n› oturum baflkanlar›-n›n tutanaklar›ndan ö¤rendik.

Konu ve konuflmac›lar sapta-n›rken yerel organizasyon komi-tesi olarak flu noktalara dikkat et-meye çal›flm›flt›k: Konular, gün-cel olmal› ya da eski bir konu iseyeni yaklafl›mlar söz konusu ol-mal›; yeni bir tekni¤e, yeni bir et-kene iliflkin olmal›; ülke için birsorun olmaya devam etmeli. Ko-

nuflmac›lar, bir konu önerenler-den, o konuya ilgi duyanlardan, okonuda çal›flmalar› olanlardan,aktar›m tekniklerini iyi kullanan-lardan, yeni isimlerden olmal›d›r.

E¤itim hastanelerinden ko-nuflmac› al›nmad›¤› elefltirilerigetirilmifltir. Birinci duyurumuz-dan sonra konu ve konuflmac›önerisinde bulunan hiçbir e¤itimhastanesi olmad›¤› gibi, düzenle-me kurulu ve bilimsel kuruldabulunan e¤itim hastanesi temsil-cisi arkadafllar›m›zdan da bu yön-de herhangi bir öneri gelmemifltir.

[3] Düzenleme kurulu: Dü-zenleme kurulunda çal›flacak ki-flilerin bu ifle istekli olmalar›, enaz 1 y›l sürecek yo¤un bir çal›fl-man›n kendilerini bekledi¤ini ka-bul etmeleri gerekmektedir. Yerelkurullar›n ve bilimsel kurullar›noluflturulmas›nda, konu ve ko-nuflmac›lar›n belirlenmesindemultidisipliner bir yaklafl›m sa¤-land›¤›n› san›yorum. Öncekikongrelerdeki say› ve oranlarlak›yasland›¤›nda bu durum dahaiyi anlafl›lacakt›r.

[4] ‹lkler: San›yorum, elekt-ronik postan›n yayg›n olarak kul-lan›lmas›, bizim kongrelerimizdeilkti. E-posta ile haberleflme sa¤-

BB‹‹RR KKOONNGGRREENN‹‹NN AARRDDIINNDDAANNProf. Dr. Hasan Çolak

☞

7

land› ve bildiri özetleri kabuledildi. Bir web sayfas›n›n haz›r-lanmas› yararl› oldu. ‹lk ve ikinciduyurularla yap›lan de¤iflikliklersayfada yer ald›. Kongre prog-ram›, kongre ile ilgili haberler,bildiri, konferans ve panel metin-leri sayfada yay›mland›. ‹lklerdenbirisi de bir kongre CD’sininoluflturulmas›yd›. Yerel çabalarla

ve emsallerine göre çok ucuzamal olan CD’nin ifllemifl olmas›da sevindiricidir.

Ekonomik s›k›nt›, depremfelaketi gibi olumsuzluklara kar-fl›n flimdiye de¤in olanlardan çokyüksek bir gelirin elde edilmeside ilkler aras›nda yer almal›d›r,diye düflünüyorum.

Yeni kongrelerin daha baflar›l›

olabilmeleri için eski kongrelerinelefltirilmesi, irdelenmesi, yap›lanyanl›fllar›n yinelenmemesi vebaflar›l› uygulamalar›n örnekal›nmas› gerekti¤ine inan›yorum.Yaz›m› bir arkadafl›m›n sözü ilebitiriyorum: “Bir kongre yapmakiçin en güzel deneyim bir kongreyapm›fl olmakt›r”.

DOYURUCU VE Ö⁄RET‹C‹ B‹RKONGREYD‹, ANCAK ...

Dr. Jale Aytaç Sar›do¤an*

9. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Has-

tal›klar› Kongresi (3-8 Ekim 1999, Antalya) genel

olarak seçilen konular ve tart›flmalar aç›s›ndan do-

yurucu ve ö¤reticiydi. Bu özellikleri, kongrenin

son günü yap›lan de¤erlendirme toplant›s›nda yo-

¤un olarak dile getirildi. Ancak baz› olumsuzluk-

lar, belki zaman›n k›s›tl› olmas›ndan, belki de tek-

rar etme endiflesinden yeteri kadar tart›fl›lamad›.

Bana göre göze çarpan en önemli olumsuzluk, ko-

nuflmac›lar›n seçimi ile ilgiliydi.

E⁄‹T‹M HASTANELER‹ KEND‹LER‹N‹YETER‹NCE KANITLAMIfiLARDIR

E¤itim hastanesi mensuplar› bu kongrede ne

oturum baflkan› olarak, ne konuflmac› olarak, ne

de di¤er düzeylerde vard›. Acaba konuflmac›lar

hangi kriterlere göre seçildi? E¤itim bir bütün ola-

rak de¤erlendirilmelidir. Teori ve pratik, e¤itimin

iki temel unsurudur ve bir arada anlam tafl›r. Biri

di¤erinden üstün de¤ildir. E¤itim hastaneleri hiz-

met a¤›rl›kl› hastanelerdir. Bu nedenle iflin pratik

k›sm› zorunlu olarak daha ön plandad›r. Çok ve

de¤iflik hasta yelpazesi vard›r. Özellikle “intan”

hastalar› daha çok bu hastanelerde tedavi görürler

(kolera, tifo vb.). Devletin bu hastanelere verdi¤i

hizmet yükümlülükleri vard›r (kuduz afl›lama istas-

yonlar› gibi). Ama e¤itim hastaneleri ayn› zaman-

da asistan e¤itir, teorik çal›flmalar ve araflt›rmalar

yapar ve yapt›klar›n› yay›mlar. Türkiye’nin dört bir

yan›nda (fakülteler dahil) yetifltirdikleri uzmanlar

çal›fl›r. Bu anlamda e¤itim hastaneleri kendilerini

yeterince kan›tlam›fllard›r. O halde bu hastanele-

rin e¤itim kadrosunda olan e¤iticiler, kongrede ne-

den görev alamad›lar acaba? Daha önceki kongre-

RUHLARIMIZ GER‹DE KALDI

Dr. Serpil Ak›n Ertem*Küçük bir öykü ile bafllamak istiyorum. Günün bi-

rinde, Avrupal› ünlü arkeolog ve antropologlar›noluflturdu¤u bir grup bilim adam›, Afrika k›tas›nda bu-lunan kay›p bir flehri aramak üzere bölgeye gelmifller.Kendilerine yard›mc› olmak üzere yerliler ve yük hay-vanlar›ndan oluflan bir ekip oluflturmufllar. Eflyalar›n›hayvanlara yükleyip bölgeyi bilen yerlilerle birlikteyola ç›km›fllar. Günlerce süren yolculukta tehlikeli ya-maçlar, ormanlar ve nehirlerden geçerek h›zla yol al-m›fllar. Ancak bir sabah yerlilerin oturduklar› yerdenkalkmad›klar›n› ve sessizce beklediklerini görmüfller.Yerlilerin yola ç›kmalar› gerekti¤ini bildikleri haldekonuflmadan sessizce oturmalar›na flafl›rm›fllar ve k›z-m›fllar. Böylece uzun bir süre geçmifl. Öfkelenen bilimadamlar› rehberleri arac›l›¤›yla, bu durumun nedeni-ni sormufllar. Ald›klar› yan›t, “Efendim, o kadar h›zl›yol ald›k ki; ruhlar›m›z geride kald›. Onlar› bekliyo-ruz” olmufl.

Son yüzy›l›n h›zl› teknolojik geliflme ile ald›¤› yol,“insan” için çok fley yapmakla birlikte; burada, “in-sanl›k” ad›na ayn› baflar›n›n sa¤land›¤› söylenemez.Geliflen ve buna paralel olarak h›zla de¤iflen dünyayauyum sa¤lamaya çal›fl›rken ihmal etti¤imiz unsurlar-dan biri de, insano¤lunun salt fiziksel bedenden olufl-mad›¤› gerçe¤idir. Bunun do¤al sonucu da insan olma-n›n temel ö¤elerinden olan iç dünyas›n›n, geliflmeler-den kopmas› ve daha da kötüsü bunun fark›nda olun-mamas›d›r. Bu yoksunluk, temel insan iliflkilerindeolumsuz sonuçlar do¤urmakta ve üretkenli¤i baltala-maktad›r. 9. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyonHastal›klar› Kongresi (3-8 Ekim 1999, Antalya)’ninkat›ld›¤›m bir oturumu s›ras›nda tan›k oldu¤um ben-zer durum, bilimsel yöntemi («belli bir konuyu bilmeiste¤inden yola ç›kan, belli bir amaca yönelen bir bil-gi edinme ve yöntemli araflt›rma süreci» olarak tan›m-lanmakta) ve insanlar aras› iliflkileri yeniden de¤erlen-dirme gere¤ini do¤urdu.

*fiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, ‹nfeksiyon

Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji fief Yrd.

*Haydarpafla Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Devam› 8. sayfadaDevam› 8. sayfada

8

SA⁄LIK BAKANLI⁄I’NIN ‹fiLER‹ (!)Sa¤l›k Bakanl›¤›, “Ayaktan Teflhis ve Tedavi

Yap›lan Özel Sa¤l›k Kurulufllar› ve Muayeneha-neler Hakk›nda Yönetmelik Tasla¤›”n› tart›flma-ya açt›. Bu taslak, daha önce Bakanl›k taraf›n-dan ayn› konu ile ilgili olarak yay›mlanm›fl ge-nelgedeki tüm yanl›fllar› ve sak›ncalar› oldu¤ugibi içermektedir. Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksi-yon Hastal›klar› Derne¤i Yönetim Kurulu ola-rak, Klimik Bülteni’nin 3. say›s›nda ilgilileri buyanl›fllar ve sak›ncalar konusunda uyarm›flt›k.Bu taslakta, “temel laboratuvar tetkikleri”nin,ruhsat al›nmadan yap›lmas›na izin verilmesi; yi-ne, bu tetkiklerin 992 say›l› yasada aranan nite-liklere sahip olmayan, ehliyetsiz kiflilerce ve uy-

gunsuz koflullarda yap›lmas›na olanak vermek-tedir. Dahas›, bu taslak, tüm sorumlulu¤u datetkiki isteyen hekime yüklemektedir.

Kamu sa¤l›k kurumlar›nda çal›flan uzmankadrolar›nda belirgin bir fliflme varken, özelsa¤l›k kurulufllar›nda böyle bir uygulamaya git-menin mant›¤› anlafl›lmaz olmakta, taslakla ge-tirilmek istenen yeni yap›lanma kabul edilemezbir nitelik tafl›maktad›r. Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n ifl-lerini izlemeyi sürdürecek, gerekli uyar›lar› ya-pacak ve kaç›n›lmaz tepkileri ortaya koyaca¤›z.

lerde çeflitli düzeylerde görev al›rken; bu kongre-

de böyle bir ayr›mc›l›¤›n yap›lmas› bir tesadüf mü,

iyi niyetli bir unutkanl›k m›?

E⁄‹T‹M‹N ‹Ç‹NE B‹LG‹, DENEY‹M, HATTA SEZG‹LER‹N ANLATILMASI G‹RER

Konuflmac›lar seçilirken bilimsel yay›nlar m›,

bak›lan hasta say›s› m›, yoksa uygulamalar m› göz

önüne al›nd›? Kuduz profilaksisini hiç kuduz afl›s›

uygulanmayan, transplantasyon infeksiyonlar›n›

hiç transplantasyon yap›lmayan bir birim çal›flan›-

na m› anlatt›rmak do¤ru olan? Depremi yaflayan

m› daha iyi anlat›r, yoksa televizyondan izleyen

mi? E¤itimde sadece teorik bilgi sunmak, deneyim-

leri aktarmaktan daha m› önemli? Kan›mca

e¤itimin içine bilgi, deneyim, hatta sezgilerin an-

lat›lmas› girer. Bu nedenlerle konuflmac›lar bu

özellikleri kapsayan kiflilerden seçilmelidir, ister

e¤itim hastaneleri, isterse fakültelerde görev yap-

s›nlar.

KABUL VE RED ÖLÇÜTLER‹ NET OLARAK

BEL‹RLENMEL‹D‹R

Kongreler, bilimsel verilerin derlenip sunuldu¤uve tart›flmalar›n yap›ld›¤› ortamlard›r. Yap›lan çal›fl-malar›n bu ortamlarda sunumu için haz›rlanan ve önbilgi içeren özetler, oluflturulan genifl kat›l›ml› bilim-sel kurul taraf›ndan incelenerek kabul edilmektedir.Bu incelemede ne gibi nitelikler dikkate al›nmal›, ka-bul veya red kriterleri neler olmal›? De¤erlendirmeiçin öncelikle bu kriterler net olarak belirlenmelidir.Bu ölçütlere uymayan çal›flmalar, bilimsel kurul tara-f›ndan gerekçeleri aç›klanarak reddedilebilmelidir. Bured, bireysel bir tepki olmaman›n yan› s›ra, çal›flmac›-lar için hatan›n nerede oldu¤unun da anlafl›lmas› vedaha sonras›nda düzeltilmesi sonucunu getirecektir.

Yap›lan çal›flmalar›n tart›flmaya aç›lmas›n›n biramac› da, olumlu sonuçlar do¤uracak elefltirilerdir.Elefltirilerin yap›l›fl flekli, sonucu belirler. Yanl›fl nok-tadan hareket eden bir elefltiri, amac› ne olursa olsunbüyük olas›l›kla olumsuzlukla sonuçlanacakt›r. Bu dabilimsel çal›flma özüne ulaflmaktan uzak, bofla harca-nan zaman ve k›r›k kalpler sonucunu do¤uracakt›r.Çal›flmalar›n ön de¤erlendirilmesi s›ras›nda belirlenenölçütlere uymayanlar›n ayr›lmas›yla, bireysel tatmin-lerin yafland›¤› arenalarda, kiflilerin incitilmesininönüne geçilebilece¤i inanc›nday›m.

DOYURUCU VE Ö⁄RET‹C‹ B‹RKONGREYD‹, ANCAK ...

7. sayfadan devam

RUHLARIMIZ GER‹DE KALDI

7. sayfadan devam

9

√ 15 Ocak 2000 Do¤ru Antibiyotik

Kullan›m› Paneli, GaziantepBaflvuru: Doç. Dr. Fatma S›rmatel, Gazi-antep Üniversitesi, T›p Fakültesi, KlinikBakteriyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar›Anabilim Dal›, Kolejtepe-GaziantepE-posta:sirmatel@gantep.edu.tr

26-28 Ocak 2000 Fifth International

Conference on the Macrolides, Azalides,

Streptogramins, Ketolides and Oxazoli-

dinones, Seville, ‹spanyaBaflvuru: ICMASKO V Secretariat, c/oWallace Communications, Inc., 56 EastAndrews Drive, Suite 14, Atlanta, GA30305, USA‹nternet: www.ICMAS-KO.org

6-11 fiubat 2000 9th International

Conference on Clinical Concepts in In-

fectious Diseases, Davos, ‹sviçreBaflvuru: Imedex USA, Inc., 70 Techno-logy Drive, Alpharetta, GA 30005-3969,USA

15-17 fiubat 2000 Forum on Respira-

tory Infections, Monte-Carlo, MonakoPrensli¤iBaflvuru: Publi Creations, 27, Bd. d'Italie,MC-98000 Monte-Carlo, Monaco

20-25 fiubat 2000 26th Stanford/Palo

Alto Winter Course in Infectious Dise-

ases, Vail, Colorado, ABDBaflvuru: Trisha Mitchell, Palo Alto Me-dical Foundation, 860 Bryant Street, PaloAlto, California 94301, USAE-posta: mitchellt@pamfri.org

√ 25-27 fiubat 2000 Febril Nötropeni

2. Mezuniyet Sonras› E¤itim Kursu, An-kara Baflvuru: Dilek Gündo¤, Connection To-ur, Halaskargazi Cad. Sebat Apt. 192/2,Osmanbey-‹stanbul E-posta: dilekgundog@superonline.com

27 fiubat-2 Mart 2000 First Internati-

onal Conference on Enterococci: Patho-

genesis, Biology and Antibiotic Resistan-

ce, Banff, Alberta, Kanada Baflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet:www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

29 fiubat-4 Mart 2000 5th World Cong-

ress on Trauma, Shock, Inflammation

and Sepsis, Munich, AlmanyaBaflvuru: E. Faist, Ludwig-MaximiliansUniversity of Munich, Klinikum Grossha-dern, Dept. of Surgery, Marchioninistrasse15, D-81377 Munich, Germany‹nternet: www.med.uni-muenchen.de/gch/5th

5-9 Mart 2000 4th Decennial Interna-

tional Conference on Nosocomial and

Heathcare-Associated Infections, Atlan-ta, Georgia, USABaflvuru: Corey Chandler, Hechero-Hill,Inc., 6220 Montrose Road, Rockville, MD20852, USA‹nternet: www.decennial.org

12-15 Mart 2000 8th Biennial Confe-

rence on Antiinfective Agents ad Che-

motherapy (BICON), Munich, AlmanyaBaflvuru: Futuramed Congress Organiza-tion, P.O. Box 83 03 58, D-81703 Munich,Germany‹nternet: www.futuramed.de

19-23 Mart 2000 The Second Interna-

tional Symposium on Pneumococci and

Pneumococcal Diseases, Sun City, Nortn-West Province, Güney AfrikaBaflvuru: Priscilla May, SAIMR, P. O.Box 1038, Johannesburg 2000, South Afri-caE-posta: priscillam@mail.saimr.wits.ac.za

21-24 Mart 2000 20th International

Symposium on Intensive Care and

Emergency Medicine, Brussels, BelçikaBaflvuru: Mr. Carl Vanhaesendonck, Ma-nager, Promotion des Soins Intensifs, De-partment of Intensive Care, Erasme Uni-versity Hospital, Route de Lennik 808, B-1070 Brussels, BelgiumInternet: www.ulb.ac.be/assoc/sympicu

√ 25-26 Mart 2000 13th International

Conference on Lyme Disease and Other

Tick-Borne Disorders, Farmington, CT,ABD Baflvuru: Lyme Disease Foundation, 1 Fi-nancial Plaza, Hartford, CT 06103, USA‹nternet: www.lyme.org

29-31 Mart 2000 First International

Congress of Molecular Infectiology,

Marseille, FransaBaflvuru: Congress Management Interna-tional S.A., 30 rue Saint Roch, F-75001Paris, France

√ 30 Mart-2 Nisan 2000 Prof. Dr. Ö.

Fethi Tezok Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon

Hastal›klar› Günleri IV: Bakteriyel Me-

nenjitler Simpozyumu ve E Testi Uygu-

lama ve De¤erlendirilmesi Atölye Çal›fl-

mas› (uluslararas› kat›l›ml›), Bursa Baflvuru: Doç. Dr. Halis Akal›n, Uluda¤Üniversitesi, T›p Fakültesi, Klinik Bakteri-yoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› AnabilimDal›, Görükle-Bursa E-posta: halis@uludag.edu.tr

31 Mart-1 Nisan 2000 2nd Internati-

onal Conference on HIV and Iron, Brug-ge, BelçikaBaflvuru: Dr. Johan R. Boelaert, Algeme-en Ziekenhuis Sint-Jan, Ruddershove, 10,B-8000 Brugge, Belgium

‹nternet: www.azbrugge.be√ 5-9 Nisan 2000 4th International

Multidisciplinary Congress of European

Research Organization on Genital In-

fection and Neoplasia (Eurogin 2000),

Paris, Fransa Baflvuru: Eurogin 2000, BP 790, F-75827Paris Cedex 17, France ‹nternet: www.eurogin.com

√ 9-13 Nisan 2000 Toraks Derne¤i

Ulusal Akci¤er Sa¤l›¤› Kongresi, Antalya Baflvuru: Prof. Dr. Ali Kocabafl, ÇukurovaÜniversitesi, T›p Fakültesi, Gö¤üs Hasta-l›klar› Anabilim Dal›, Balcal›-Adana ‹nternet: www.toraks.org.tr

10-13 Nisan 2000 9th International

Congress on Infectious Diseases, BuenosAires, ArjantinBaflvuru: Congresos Internacionales S.A.,Moreno 584, piso 9, (1091) Buenos Aires,Argentina ‹nternet: http://isid.org

16-19 Nisan 2000 10th Annual Scienti-

fic Meeting of Society of HealthcareEpi-

demiology of America, Orlando, Florida,ABDBaflvuru: SHEA Meetings Department, 19Mantua Road, Mt. Royal, New Jersey080601, USA

√ 21 Nisan 2000 Do¤ru Antibiyotik

Kullan›m›, Mersin-‹çel Baflvuru: Doç. Dr. Ali Kaya, Mersin Üni-versitesi, T›p Fakültesi, Klinik Bakteriyo-loji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› AnabilimDal›, Mersin-‹çel E-posta: akaya@mersin.edu.tr

24-27 Nisan 2000 Birinci Ulusal Mole-

küler ve Tan›sal Mikrobiyoloji Kongre-

si, Ürgüp, Nevflehir Baflvuru: Doç. Dr. Tan›l Kocagöz, Hacet-tepe Üniversitesi, T›p Fakültesi, Mikrobi-yoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AnabilimDal›, 06100 S›hhiye, AnkaraE-posta: tk05-k@tr-net.net.tr

√ 30 Nisan-6 May›s 2000 ‹nfeksiyon

Bahar Okulu 2000: Antibiyotiklerle

Karfl›laflmalar, Antakya-Hatay Baflvuru: Doç. Dr. Halit Özsüt, Türk ‹n-feksiyon Vakf›, Millet Cad. Lütuf PaflaSok. Hac› Bey ‹fl Han› K. 4 D. 32, 34270F›nd›kzade-‹stanbul E-posta: halitozsut@superonline.com

3-5 May›s 2000 The 18th Annual Me-

eting of the European Society for Pedi-

atric Infectious Diseases, Noordwijk,Hollanda Baflvuru: Congress Office ESPID 2000,Yvonne Beeuwkes, 440 Medical Microbi-ology, University Hospital Nijmegen, P. O.Box 9101, NL-6500 HB Nijmegen, TheNetherlands

‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji

Bilimsel Toplant›lar Takvimi (2000-2001)

√ ‹lk kez yer alan toplant›lar

☞

10E-posta: Y.Beeuwkes@mmb.azn.nl

7-10 May›s 2000 3rd European Cong-

ress of Chemotherapy, Madrid, ‹spanyaBaflvuru: Congrex, P.O. Box 5619, SE-114 86 Stockholm, Sweden ‹nternet: www.congrex.com/ecc2000

√ 11-12 May›s 2000 II. Ulusal Sindi-

rim Yolu ‹le Bulaflan ‹nfeksiyonlar Sim-

pozyumu, Gaziantep Baflvuru: Doç. Dr. ‹clal Balc›, GaziantepÜniversitesi, T›p Fakültesi, Mikrobiyolojive Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›,Kolejtepe-Gaziantep E-posta: balci@gantep.edu.tr

√ 11-13 May›s 2000 III. Temel ‹mmü-

noloji Kursu, Kastamonu Baflvuru: Prof. Dr. Selim Badur, ‹stanbulT›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve KlinikMikrobiyoloji Anabilim Dal›, Viroloji veTemel ‹mmünoloji Bilim Dal›, 34390 Ça-pa-‹stanbul

15-19 May›s 2000 Infettivologia 2000:

Infectious Diseases. Past and Future,

Casale Monferrato (AL), ‹talyaBaflvuru: Planet s.r.l., via Borgone, 57, I-10139 Italy

21-25 May›s 2000 100th ASM General

Meeting, Los Angeles, California, ABDBaflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet: www.asmusa.org /mtgsrc/mtgs.htm

24-26 May›s 2000 13th Annual Me-

eting of Surgical Infection Society of Eu-

rope, 9th Biennial Meeting of European

Shock Society, Nijmegen, HollandaBaflvuru: H. van Goor, Dept. of Surgery,University Hospital Nijmegen, PO Box9101, NL-6500 HB Nijmegen, The Net-herlands

25-27 May›s 2000 2nd International

Conference on Transplant Infectious Di-

seases, Stockholm, ‹sveçBaflvuru: Pjer Lungmann, c/o CongrexSweden AB, P. O. Box 5619, SE-114 86Stockholm, SwedenE-posta: transplant@congrex.se

√ 25-31 May›s 2000 XIth Meeting of

the European Study Group on the Mole-

cuar Biology of Picornaviruses, Mattina-ta, Puglia, ‹talya Baflvuru: Prof. Raoul Perez-Bercoff,Dept. of Cellular and Developmental Bi-ology, Virology Group, University of Ro-me ‘La Sapienza’, Viale di Porta, Tiburtina28, I-00185 Rome, Italy ‹nternet: www.europic2000.it

28-31 May›s 2000 10th European

Congress of Clinical Microbiology and

Infectious Diseases, Stockholm, ‹sveçBaflvuru: Stockholm Convention Bureau,P. O. Box 6911, SE-102 39 Stockholm,Sweden ‹nternet: www.stocon.se/eccmid

√ 5-10 Haziran 2000 15. Antibiyotik ve

Kemoterapi (Ankem) Kongresi, Kemer-Antalya Baflvuru: Prof. Dr. Selim Badur, ‹stanbul

T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve KlinikMikrobiyoloji Anabilim Dal›, Viroloji veTemel ‹mmünoloji Bilim Dal›, 34390 Ça-pa-‹stanbul ‹nternet: www.ankem.org

10-13 Haziran 2000 FEMS Symposi-

um on Laboratory Monitoring of Viral

Infections and Antiviral Resistance De-

tection, ‹stanbul Baflvuru: Prof. Dr. Gülden Y›lmaz, ‹stan-bul T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve KlinikMikrobiyoloji Anabilim Dal›, 34390 Çapa,‹stanbulE-posta: ercuyilmaz@superonline.com

18-21 Haziran 2000 11th International

Symposium on Infections in the Immu-

nocompromised Host Halifax, Nova Sco-tia, Kanada Baflvuru: ICHS Secretariat, 3224 Brook-song Way, Dacula, GA, USA‹nternet: www.ichs.org

√ 18-22 Haziran 2000 27th Annual

Educational Conference and Internati-

onal Meeting of Association for Professi-

onals in Infection Control and Epidemi-

ology (APIC 2000), Minneapolis, Minne-sota, ABD Baflvuru: APIC, P.O. Box 79502, Balti-more, MD 21279-0502, USA‹nternet: www.apic.org

√ 22-23 Haziran 2000 3. Ulusal Miko-

bakteri Simpozyumu, Kayseri Baflvuru: Doç. Dr. A. Nedret Koç, ErciyesÜniversitesi, T›p Fakültesi, Mikrobiyolojive Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›,38039 Kayseri E-posta: anedret@hotmail.com

22-24 Haziran 2000 Tuberculosis

2000: Past, Present, and Future, NewYork, NY, ABDBaflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet: www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

√ 22-24 Haziran 2000 Neuroscience of

HIV 2000, Edinburgh, Birleflik Krall›k Baflvuru: Index Communications MeetingServices (Scotland) Ltd, 32 Queens Cres-cent, Newington, Edinburgh EH9 2BA,United Kingdom‹nternet: www.mc.uky.edu/neurology/ne-urosci.htm

√ 26-28 Haziran 2000 5th Asia Pacific

Congress of Medical Virology, Bali, En-donezya Baflvuru: Secretariat, APCMV-5 Bali2000, Jl. Pegangsaan Timur 16, Jacarta10320 Indonesia E-posta: amin0207@rad.net.id

29 Haziran-1 Temmuz 2000 European

Conference on Congenital Toxoplasmo-

sis, Vienna, Avusturya Baflvuru: European Conference on Con-genital Toxoplasmosis, c/o Laboratory ofParasitology, Statens Serum Institut, Artil-lerivej 5, DK-2300 Copenhagen S, Den-mark

√ 6-14 Temmuz 2000 XXth Gala Inter-

national Symposium/Workshop on Ra-

pid Methods and Automation in Micro-

biology, Manhattan, Kansas, ABDBaflvuru: Prof. Daniel Y. C. Fung,dfung@oz.oznet.ksu.edu ‹nternet: www.dec.ksu.edu/dec/con/mic-robiology

9-14 Temmuz 2000 XIIIth Internati-

onal AIDS Conference, Durban, GüneyAfrikaBaflvuru: Congrex Sweden AB, Att: AIDS2000, P.O. Box 5619, SE-114 86, Sweden‹nternet: www.aids2000.com, www.congrex/aids2000

√ 10-12 Temmuz 2000 Anaerobe 2000,

Manchester, Birleflik Krall›k Baflvuru: Anaerobe Society of Americas,P.O. Box 452058, Los Angeles, CA 90045,USA‹nternet: www.anaerobe.org

16-19 Temmuz 2000 International

Conference on Emerging Infectious Di-

seases, Atlanta, Georgia, ABD Baflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet: www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

20-23 A¤ustos 2000 IVth European

Chlamydia Congress, Helsinki, Finlandi-yaBaflvuru: Chlamydia '2000, c/o CMS, P.O. Box 151, SF-00141 Helsinki, Finland ‹nternet: http://chlamydia2000.cjb.net

√ 29 A¤ustos-3 Eylül 2000 Second

World Congress on Vaccines and Immu-

nization, Liege, Belçika Baflvuru: Prof. Dr. Edouard Kurstak, 1Oriole, Kirkland, Montreal, Quebec, Cana-da H9H 3G4 ‹nternet: http://www3.sympatico.ca/kurs-tak/icwo

3-6 Eylül 2000 5th International

Symposium on the Biology of Acineto-

bacter, Noordwijkerhout, HollandaBaflvuru: Dr. L. Dijkshoorn, Departmentof Medical Microbiology, Academisch Zi-ekenhuis, Postbus 9600, 2300 RC Leiden,The NetherlandsE-posta: Dijkshoorn@rullf2.MedFac.Le-idenUniv.nl

6-9 Eylül 2000 5th International Me-

eting on Bacterial Epidemiological Mar-

kers, Noordwijkerhout, Hollanda Baflvu-

ru: Congress Care, Secretariat of IMBEM5, Muntelbolwerk 1, PO Box 440, NL-5201 AK's-Hertogenbosch, The Nether-landsE-posta: info@congresscare.com

10-14 Eylül 2000 8th European Multi-

colloquium of Parasitology (EMOP-8),

Poznan, Polonya Baflvuru: Organising Committee ofEMOP-8, Department of Biology and Me-dical Parasitology, K. Marcinkowski Uni-versity of Medical Sciences, Fredry Street10, PL-61-701 Poznan, Poland‹nternet: www.emop8.am.poznan.pl

☞

1117-20 Eylül 2000 40th Interscience

Conference on Antimicrobial Agents

and Chemotherapy (ICAAC), Toronto,Ontario, KanadaBaflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet: www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

17-22 Eylül 2000 European Virology

2000, Glasgow, ‹skoçya, Birleflik Krall›k Baflvuru: In Conference Ltd., 10B Bro-ughton Street Lane, Edinburgh Street La-ne, Edinburgh EH1 3LY, Scotland, UnitedKingdomE-posta: w.carman@vir.gla.ac.uk

√ 27 Eylül-1 Ekim 2000 10th ESCMID

Postgraduate Education Course on Lo-

wer Respiratory Tract Infections: Prob-

lems in Diagnosis and Treatment, Dub-rovnik, H›rvatistan Baflvuru: Prof. Smilja Kalenic, MedicalSchool, University of Zagreb, Institute formedical Microbiology, Rockfeller Str. 4,CRO-10000 Zagreb, Croatia E-posta: skalenic@mamef.mef.hr

√ 22-26 Ekim 2000 5th International

Congress on Drug Therapy in HIV In-

fection, Glasgow, Birleflik Krall›k Baflvuru: Clare Carbery, Gardiner-Cald-well Communications Ltd, The Towers,Park Green, Macclesfield, Cheshire SK17NG, United Kingdom E-posta: sarah_bowker@gardiner-cald-well.com

8-13 Ekim 2000 29. Türk Mikrobiyo-

loji Kongresi, AntalyaBaflvuru: Prof. Dr. Tevfik Cengiz, AnkaraÜniversitesi, T›p Fakültesi, Mikrobiyolojive Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›,06100 S›hhiye-Ankara

5-8 Kas›m 2000 3rd International

Symposium on Bacterial Nosocomial In-

fections Today, Venice, ‹talyaBaflvuru: Professional Conference Or-

ganizer, EAC s.r.l., Corso Lodi 24, I-20135ItalyE-posta: eacsrl@tin.it

√ 9-11 Kas›m 2000 V. Ulusal Viral

Hepatit Simpozyumu, Ankara Baflvuru: Prof. Dr. Selim Badur, ‹stanbulT›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve KlinikMikrobiyoloji Anabilim Dal›, Viroloji veTemel ‹mmünoloji Bilim Dal›,34390Çapa-‹stanbul

√ 9-11 Kas›m 2000 Immunophar-

macology and Immunotherapy Today:

A Joint Meeting of The International

Society of Immunopharmacology and

The Italian Association of Immunophar-

macology, Florence, ‹talya Baflvuru: C.S.S. snc, Viale G. mazzini 70,I-5032 Firenze, Italy E-posta: css@css-congressi.it

9-12 Kas›m 2000 12th Mediterranean

Congress of Chemotherapy, Marrakech,FasBaflvuru: Secretariat for the 12th Mediter-ranean Congress of Chemotherapy, 17, Bd.Massira Al Khadra, Casablanca, Morocco

22-24 Kas›m 2000 Third International

Meeting on the Therapy of Infections,

Florence, ‹talya Baflvuru: 3 IMTI, American Express Ser-vices Europe Limited, via Dante Alighieri,22r, I-50122 Firenze, Italy

3-5 Aral›k 2000 Conference on Resis-

tant Gram-Positive Infections, San An-tonio, Texas, ABD Baflvuru: Mr. D. Leshem, Suite 400, 6303rd Ave., New York, NY 100017, USA

11-14 Aral›k 2000 7th Western Pacific

Congress on Chemotherapy & Infec-

tious Diseases, Hong Kong, Çin Baflvuru: Hong Kong Society for Mic-robiology and Infection, Department ofMicrobiology, LG 110, Block K, QueenMary Hospital, Pokfulam Road, HongKong, China‹nternet: www.mvdmc.com/WPCCID/

home.html16-17 Aral›k 2000 International

Symposium on Antibiotics, Beijing, Çin Baflvuru: MV Destination Management,Room 609, Austin Tower, 22 AustinAvenue, Kowloon, Hong Kong, Çin

1-4 Nisan 2001 11th European Cong-

ress of Clinical Microbiology and Infec-

tious Diseases, ‹stanbulBaflvuru: Prof. Dr. Özdem An¤, ‹stanbulT›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve KlinikMikrobiyoloji Anabilim Dal›, 34390 Çapa,‹stanbul ‹nternet: www.akm.ch/eccmid2001

20-24 May›s 2001 101th ASM General

Meeting, Orlando, Florida, ABD Baflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet:www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

28-30 Haziran 2001 Sixth Inter-

national Symposium on Modern Con-

cepts in Endocarditis and Cardiovas-

cular Infections, Barcelona, ‹spanya Baflvuru: Grupo Geyseco, Marina, 27Bajos (Villa Olympica), E-08005 Bar-celona, Spain‹nternet: www.geyseco.com

29 Haziran-4 Temmuz 2001 22nd In-

ternational Congress of Chemotherapy,

Amsterdam, Hollanda Baflvuru: 22nd ICC, Congress Secretariat,Eurocongres Conference Management,Jan van Goyenkade 11, NL-1075 HP Ams-terdam, The Netherlands ‹nternet: www.eurocongres.com/icc

22-25 Eylül 2001 41th Interscience

Conference on Antimicrobial Agents

and Chemotherapy (ICAAC), Chicago,Illinois, ABD Baflvuru: ASM, Meetings Department,1325 Massachusetts Avenue, NW, Was-hington, DC 20005-4171, USA‹nternet:www.asmusa.org/mtgsrc/mtgs.htm

Hâlâ kay›t formu doldurup göndermemifl üyelerimizin Klimik Bülteni’nin 4. say›s›ndaki formlardan doldurup Dernek

adresine postalad›klar› ya da fakslad›klar› takdirde istedikleri ça-l›flma gruplar›na kat›labileceklerini an›msat›r›z.

Kay›t formu bulamayan üyelerimiz Dernekten de form isteyebilirler.

12

Sevgili ‹nternetçiler,Kötü günler yaflad›¤›m›z bir ya-

z›n ve (her ne kadar kat›la-masam da verimli geçti¤iniö¤rendi¤im) güzel bir kong-renin ard›ndan tekrar merha-balar. Yine sizlere sörf yapar-ken u¤raman›z› önerece¤i-miz adreslerle birlikteyiz.Fazla söze ne gerek?

www.virology.net: “‹nternetüzerinde virolojiye iliflkin eniyi site. Viroloji ile ilgili tümweb sitelerini toplad›k. Ekolarak viral taksonomi için birkaynak olarak da kullan›labi-lecek. Web üzerinde virus re-simleri indeksi haz›rlad›k.Online viroloji ve mikrobiylojiders notlar› da burada. Bir deviroloji kitaplar› sat›fl yerimizvar” diye bafll›yor site ve u¤-rarsan›z göreceksiniz ki hep-si do¤ru.

http://www.umu.se/virology/a l is ta i r /qu izshowaa l t /quizshow.htm: Viruslarailiflkin ilginç s›nav sorular›.Ö¤rencilerinize sormak istermisiniz? Yan›tlar java scriptile an›nda veriliyor.

www.anaerobe.org: Anaeropbakterilerle ilgileniyor musu-nuz? Arad›¤›n›z her fley busitenin linklerinde. Dernekler,dergiler ve meflhur Wads-worth Anaerobe Labora-tory’ye ba¤lant› (http://www.walva.org/). Aziz Ö¤ütlü’yeteflekkürler.

h t t p : / / w w w - s v . c i c t . f r /bacterio/: Nomenklatürdekibakteri adlar› listesinin 1Temmuz 1999’da güncellen-mifl tam flekli. http://www-s v . c i c t . f r / b a c t e r i o /

links.html#culture ba¤lant›-s›yla dünyadaki tüm kültürkoleksiyonlar›na da ulaflabi-lirsiniz. Elde edemeyece¤inizköken kalmas›n.

http://southmed.usouthal.edu/asr/: Amerikan Riketsi-yoloji Derne¤i’nin ana sayfa-s›. Bartonella, Coxiella, Ehr-lichia, Orientia ve Rickettsiacinsleri ve infeksiyonlar› içinbilgi toplamaya bafllamaktaideal bir durak. Dernek yetki-lilerinin e-posta adreslerinide içerdi¤inden tak›ld›¤›n›zsorular için yaz›flabilirsiniz.

ht tp : / /www.bsac .o rg .uk /index1.htm: Britanya Anti-mikrobiyal Kemoterapi Der-ne¤i (BSAC)’nin sayfas›.Eminim ki Klimik Derne¤i’ninsayfas› (www.klimik.org)pek yak›nda hepimizin katk›-lar›yla çok daha iflinize yara-yacak, ama hani u¤ramak is-terseniz böyle bir site de var.

h t t p : / / w w w . p a s t e u r . f r /index-en.iphtml: Paris Pas-teur Enstitüsü’nün ‹ngilizcesayfas›. Tabii yabanc› dilinizFrans›zca ise ayn› sayfadangeçifl mümkün (http://www.pasteur.fr/index.iphtml).Ön bilgi vermeden sitenin ke-flif zevkini tamamen size b›-rak›yoruz.

http:/ /www-micro.msb.le.ac.uk/MBChB/MBChB.htm:‹nfeksiyon ve immüniteyeiliflkin ders notlar›. Elimizdedaha çok ders notlar› var,ama s›rayla gelecek aceleetmeyin.

www. journa ls .uch icago .edu/JID/journal/available.

html: San›r›z Kas›m 1998’-den bu yana Journal of Infec-tious Diseases’in tüm maka-lelerine tam metin (“full-text”)olarak internetten ulafl›labil-di¤ini biliyorsunuz.

http:/ /www.picusnet.com/u s e r s / p u t r g u r u /microbiology1.html: Ameri-kal› bir biyolo¤un haz›rlad›¤›bir sayfa, hem ö¤rencilerini-ze mikrobiyolojiyi sevdirecek,hem de internette gezinmeyiö¤retecek. Aç›klamalar, fle-killer ve resimler gerçektengüzel haz›rlanm›fl. ‹flin en il-ginç yönü site dünyan›n dörtbir taraf›ndaki bilgisayarlar-dan yararlan›yor. Bir sayfawww.geocities.com’da (üc-retsiz web sayfas› veren birsitede), bir flekli t›kl›yorsu-nuz, Almanya’da bir üniver-siteye geçiyorsunuz. fiekillerislayd haz›rlamakta da kul-lanabilirsiniz.

http://deprem.pirzola.com/:Türkiye’yi yasa bo¤an dep-remle ilgili en güncel haber-ler, banka hesaplar›, bilgiler,adresler ve AKUT’un aciltalepleri bu sayfada. Bir el desiz uzat›n.

http://server142.smartbotpro.net/camera/: Bu sayfayamutlaka u¤ray›n, sevecek-siniz.

Modeminizden meflgul sesinihiç duymaman›z dile¤iyle (Ame-rika’da download h›z› 300K’yaç›km›fl, Turnet’e duyurulur) vebir dahaki say›da tekrar görüfl-mek üzere h›zl› sörfler.

Önerileriniz için yeni adre-sim: motkun@trakya. edu.tr

‹NTERNET KÖfiES‹

Doç. Dr. Metin Otkun

13

Gelir düzeyi yüksek ve düflükbirçok ülkede “sa¤l›k eflitsizlik-leri”, “sa¤l›k aç›s›ndan” sosyalgruplar aras› farkl›l›klar ve“adaletsizlikler” den konuflulsada, bu kavramlar›n anlamlar› veölçülerinin ne oldu¤u konusun-daki tart›flmalar 1980’lerden buyana sürmektedir. Konu ABD’de ve Avrupa ülkelerinde politikarenada gündemde kalm›fl, ya-y›nlar arac›l›¤›yla ve WHO tara-f›ndan alt› çizilmifltir. Standardtan›mlamalar›n, ölçüm strateji-lerinin ve indikatörlerin yoklu-¤u, bir ülkede, ülkeler aras›ndave zaman içinde sa¤l›k eflitsiz-liklerini karfl›laflt›rma olanakla-r›n› ortadan kald›rmaktad›r; da-ha da önemlisi, belirleyici fak-törlerin karfl›laflt›r›laca¤› analiz-leri olanaks›z k›lmaktad›r. Hü-kümetlerin bu eflitsizlikleriazaltmas›na yönelik etkili poli-tikalar üretebilmesi, ancak bukarfl›laflt›rmal› çal›flmalar arac›-l›¤›yla mümkün olacakt›r. Sos-yal gruplar›n sa¤l›k konusunda-ki farklar›n›, eflitsizlikleri veadaletsizlikleri tart›flabilmekiçin ise anahtar soru flu olmal›-d›r: Sa¤l›k eflitsizlikleri mi öl-çülmelidir, yoksa sosyal grupla-r›n sa¤l›k aç›s›ndan farkl›l›klar›m›? “Sa¤l›k eflitsizlikleri” teri-mini biz bir popülasyondaki bi-reylerin sa¤l›k durumundaki de-¤ifliklikleri yans›tan karmafl›kölçüleri kastederek kullan›yo-ruz. Sa¤l›k eflitsizliklerinin baz›kriterlerle ölçümleri en kötü ileen iyiyi ve bireylerin bu aral›kiçindeki da¤›l›m›n› yans›tabilir.Gelir veya sa¤l›k alan›ndaki

eflitsizlikler önemlidir, çünküayn› “ortalama” gelir veya sa-¤l›k düzeyine sahip farkl› popü-lasyonlar›n bireyleri aras›ndaçok de¤iflik da¤›l›mlar görülebi-lir. Eflitsizlik kavram›n›, ayn›popülasyonda görülen bu da¤›-l›m farkl›l›¤› kapsam›nda ele al-mak gerekir. Di¤er bir deyiflle,“ortalama düzey” ler gerçek du-ruma iliflkin yeterli veri vermez.“Sa¤l›k aç›s›ndan sosyal grup-

lar aras›ndaki farkl›l›klar” tan›-m› ile o toplumda biyolojik,sosyal, ekonomik veya co¤rafiözelliklere göre ayr›lm›fl altgruplar aras›ndaki farkl›l›klaranlafl›lmal›d›r. Sa¤l›k eflitsizlik-leri, sosyal gruplar›n sa¤l›k aç›-s›ndan farkl›l›klar› ile eflanlaml›al›nd›¤›nda, popülasyonun dahangi de¤iflkene göre sosyalgruplara ayr›ld›¤›n› belirtmekgerekir. Bu de¤iflken ‹ngiltere’de meslek, Avrupa ülkelerindee¤itim düzeyi veya meslek,ABD’de ise ›rkt›r. Yerleflimegöre yap›lan gruplamalarda ise,co¤rafi birim ne kadar küçük tu-tulmuflsa göreceli olarak o ka-dar küçük ve homojen gruplarelde edilerek çok daha rafine birkategorizasyon sa¤lanabilir vepopülasyon içi bireyler aras› de-¤iflikliklerin de boyutu daha ra-hat saptanabilir.“Sa¤l›k alan›ndaki adaletsizlik-

ler” den söz ederken, sa¤l›k po-litikas›n›n eflitsizlikleri azaltmagere¤i de tart›flmaya aç›labilirve bu noktada yine eflitsizlikle-rin ölçülmesi ve sosyal gruplargündeme gelir.

“Sa¤l›k eflitsizlikleri”ni ve

“sosyal gruplar›n sa¤l›k aç›s›n-dan farkl›l›klar›”n› iki ayr› yak-lafl›m olarak al›rsak, her ikisininde güçlü ve zay›f yanlar›n› orta-ya koymak gerekir. Eflitsizli¤i,bireylere da¤›l›m›na göre ölç-menin birçok avantaj› vard›r:[1] Popülasyonun ortalama sa-¤l›k düzeyini ölçme yönündeveri sa¤lar. [2] Sosyal gruplar›tan›mlamada önceden kullan›-lan de¤iflkenlere gerek olmadanen kötü sa¤l›k düzeyine sahipbireyleri saptamak olanakl›d›r.[3] Popülasyonlar aras› veya ay-n› popülasyonda zaman içindekieflitsizlik düzeyleri do¤rudankarfl›laflt›r›labilir. Sa¤l›¤›n bi-reylerdeki da¤›l›m›na iliflkin eniyi indikatörün ne oldu¤u tart›fl-mas› sürmektedir; fakat bu indi-katör kesinlefltirildi¤i anda so-nuçlar›n karfl›laflt›r›labilirli¤i degüvenilir olacakt›r. [4] Eflitsizli-¤in tan›m›n› ve ölçümünü eski-den kullan›lm›fl varsay›mlardanveya normlardan soyutlayarakinceledi¤imizde eflitsizli¤inkendisi bilimsel sorgulama ge-rektiren duruma geçmektedir.Tüm bu avantajlar›na karfl›n sa-¤l›k eflitsizlikleri konusunda azsay›da çal›flma bulunmas› bü-yük olas›l›kla tart›flmalar›n hâlâsürmesine ba¤l›d›r. Bireylerin birbirinden farkl› sa-¤l›k durumlar› en basit flekliyledört faktöre ba¤lanabilir: flans,genler, tüm fizik ve sosyal et-menleri içeren flekliyle çevre vegenlerle çevrenin karfl›l›kl› etki-leflimi. ‹nsan genom projesinintart›fl›ld›¤› günümüzde bireyle-rin genetik donan›m farkl›l›kla-

SA⁄LIK Efi‹TS‹ZL‹KLER‹ VE SOSYAL GRUP FARKLILIKLARI: ÖLÇÜ NED‹R?

☞

Murray CJL, Gakidau EE, Frenk J. Health inequalities and social group differences: What should we measure? Bulletin of the World Health Organization 1999; 77(7): 537-43

14

r›na ba¤l› sa¤l›k eflitsizlikleriniilginç bulmamak mümkün de-¤ildir. Öte yandan flans faktörüya da tesadüfler de etmenleraras›ndad›r. Fakat iflin içindeflansa ba¤l› komponent var, di-yerek popülasyonlarda eflitsizlikölçümlerini geçersiz saymak yada yapmamak mant›kl› say›la-maz; çünkü flans faktörü her po-pülasyon için geçerlidir ve tekbafl›na belirleyici faktör de¤il-dir.Baz› yazarlar, sa¤l›k eflitsizlik-lerinin bir gerçeklik olarak va-rolmas›n› kaydade¤er bulurlar;fakat sosyoekonomik statüleriyans›tt›¤›n› kabul edenleri dek›narlar. Baz›lar› ise sa¤l›k eflit-sizliklerini ancak di¤er sosyo-ekonomik eflitsizliklerle iliflki-lendirildi¤i ölçüde anlaml› bul-maktad›r. E¤er sa¤l›k insan re-fah›n›n kritik komponentlerin-den biriyse sa¤l›¤› ilgilendireneflitsizliklerin neden di¤er refahkomponentlerinden ba¤›ms›zolarak kendi bafl›na bir önemiolmamas› gerekti¤i merak ko-nusudur. Bunun paralelinde ge-lir düzeyi eflitsizliklerinin ancaksa¤l›k veya e¤itim eflitsizlikleri-ne yans›malar›yla anlaml› oldu-¤unu savunmak da ciddi yakla-fl›m say›lamaz. Bunun yerinesa¤l›k eflitsizliklerini, sa¤l›kalan›nda adaletsizlik say›lmas›gereken ve toplumun aktif karfl›koyuflunu gerektiren durumlarlabir tutmamak; ikisinin ay›r›m›n›iyi yapabilmek gerekir.

“Sosyal gruplar aras› sa¤l›k

farkl›l›klar›” ve “Sa¤l›k eflit-

sizlikleri” eflanlaml› m›d›r?

Sa¤l›k aç›s›ndan sosyal gruplararas› farkl›l›klar konusunda ça-l›flan pek çok kifli, sa¤l›k alan›n-daki eflitsizlikleri sosyal grupla-malar arac›l›¤›yla incelemeyiahlaki aç›dan en uygun yöntem

olarak kabul ederler. Sosyalgruplar ve bu gruplamalara görebeliren sa¤l›k gradientleriönemlidir; çünkü sosyal gradi-entin en alt›ndaki gruplar gelir,zenginlik ve e¤itim gibi alanlar-da dezavantajlara sahiptir. Sos-yal gruplar aras› sa¤l›k farkl›l›k-lar› soyut olarak ve tek bafl›naortaya ç›kmaz, di¤er sosyoeko-nomik de¤iflkenlere ba¤l› olarakbu farkl›l›klar da de¤iflime u-¤rar. Bu yaklafl›mla, flu sorulargündeme gelebilir: Bireylereyans›yan eflitsizlikler nelerdir?Hangi eflitsizlikler adil de¤ildir?

Sa¤l›¤› belirleyen temel latent

de¤iflken sosyal pozisyon mu-

dur?

Sosyoloji alan›ndaki en uzunsüreli tart›flmalardan birisi bi-reylerin sosyal kategorilere ay-r›lma boyutlar›d›r (sosyal s›n›f,katman, grup, sektör,..). Teorikiçeriklerinin tam ay›rd›nda ola-rak ya da olmayarak, sa¤l›k ala-n›nda pek çok çal›flmada ise,sosyal yap›lanman›n indikatör-leri olarak baz› de¤iflkenler kul-lan›lm›flt›r. Bu yaklafl›m gelirdüzeyi yüksek ülkelerde dahayayg›nd›r. Bu bak›fla göre tamyoksunluk veya yoksulluk bilesa¤l›¤›n bafll›ca belirleyicisi de-¤ildir; önemli olan bireyin göre-celi sosyal pozisyonu ya da ba-z›lar›n›n tercih etti¤i di¤er te-rimle sosyoekonomik statüsü-dür. Bireyin sosyal hiyerarfliiçindeki göreceli yeri esas al›n›rve e¤itimine, mesleki durumunave/veya gelirine göre yorumla-n›r. Ölçümler söz konusu oldu-¤unda göreceli sosyal pozisyonlatent bir özelliktir denebilir;çünkü kabaca ölçümü için bilegelir miktar›, e¤itim düzeyi, malvarl›¤›, özel araba varl›¤› veyamesleki durum gibi baz› konu-lar›n bilinmesi gerekir. Bu sos-

yal pozisyon hipotezine göre ‹n-giltere’deki mesleki aflama,Hollanda’daki e¤itim bazl› sos-yal grupland›rmalar hakl›l›k ka-zanmaktad›r. Sosyal pozisyo-nun sa¤l›¤› belirleyen temel la-tent faktör oldu¤u anlay›fl›, sos-yal s›n›flar› üretim iliflkileriiçindeki yerlerine göre tan›mla-yan Marksist gelenekle paralel-lik tafl›maktad›r. Bu bak›fla göre,sa¤l›¤› belirleyen temel latentfaktör sosyal pozisyon oldu¤uiçin sa¤l›k eflitsizliklerini sosyalgrup farkl›l›klar› baz›nda aç›k-lamak geçerli olur. Bu noktadaiki yaklafl›m getirilebilir: Birin-cisi latent faktörün, yani sosyalpozisyonun, varoldu¤unun vesa¤l›¤› belirleyen faktör oldu¤u-nun yads›namayaca¤› ve tahrifedilemeyece¤i varsay›m›d›r.‹kincisi, sa¤l›k eflitsizliklerinisosyal grup farkl›l›klar› teme-linde ve düflük sosyal statüyüyüksek sosyal statüyle karfl›lafl-t›rarak aç›klaman›n, bireyleraras› sa¤l›k eflitsizliklerine ilifl-kin di¤er anahtar etmenlerin bi-limsel sorgulamas›n› engelleye-ce¤i görüflüdür. Avrupa ve LatinAmerika’da sa¤l›k eflitsizlikleri-ni araflt›ran birçok sosyal-epide-miyolojik çal›flma sosyal pozis-yon yaklafl›m›na odaklanm›flt›r;öte yandan Kuzey Amerikal›epidemiyolog ve sosyal demog-raflar çeflitli sosyoekonomikfaktörleri, sa¤l›¤› belirleyen vebirbiriyle neden-sonuç iliflkisiiçinde etkileflen fakat birbirin-den ba¤›ms›z olan faktörler ola-rak ele alm›fllard›r.Nedenden sonuca do¤ru gidifl,distalde sosyoekonomik faktör-lerden bafllayarak proksimaldebireysel davran›fllara ve sonun-da fizyolojik faktörlere kadaruzanan iflleyifle analitik bir yak-lafl›m getirerek olmal›d›r. Sos-yal gruplar aras› sa¤l›k farkl›l›k-

☞

15

lar›na iliflkin çal›flmalar, ayn›analitik hedeflerle ortaya ç›k-m›flt›r, yoksa sa¤l›k eflitsizlikle-rini ölçmede en iyi yöntem ol-du¤u sav›yla de¤il. Sa¤l›k eflit-sizliklerini bu flekilde de¤erlen-dirme ve ölçmenin önünde du-ran en büyük sorunlar sosyalgruplar› tan›mlamada kullan›la-cak de¤iflkenlerin belirlenmesive ülkeler aras› karfl›laflt›rmalar-da kaç›n›lmaz olarak ortaya ç›-kan baz› engellerin afl›lmas›d›r.Karfl›laflt›r›labilirli¤i kolaylafl-t›rmak için önerilen yöntemlerve bu konudaki literatür giderekartmaktad›r. Bu amaçla sosyalgruplar aras› sa¤l›k farkl›l›klar›konusunda en gerekli indikatör-lerin standardizasyonu ve farkl›ülkelerdeki sosyal gruplar›tan›mlamada ayn› de¤iflkenlerinkullan›lmas› gündeme getiril-diyse de asl›nda bunlar da hiçbirzaman mükemmel sonuçlar al-maya yetmeyecektir. Her zamanbir baflka de¤iflken karfl›laflt›r-

maya engel oluflturabilir, co-¤rafya bunlardan birisidir. ABDde eyaletler aras› sa¤l›k fark-l›l›klar›n›n, sosyoekonomik de-¤iflkenlere göre belirlenendendaha fazla oldu¤u saptanm›flt›r.Sosyal grup tan›mlamas›ndakide¤iflkenlerin seçimi böylesineönem tafl›d›¤› için sa¤l›k eflitsiz-liklerine iliflkin tan›mlamalar›nve ölçümlerin her tür sosyal de-¤iflkenden ba¤›ms›z olmas› ter-cih edilmelidir.

Sonuçlar

Popülasyonlar›n sa¤l›kl›l›¤›n›ölçmede hem sa¤l›k eflitsizlikle-ri hem de sosyal gruplar aras›sa¤l›k farkl›l›klar› önemlidir.Ayn› popülasyon içindeki bü-yük sa¤l›kl›l›k farklar› karfl›s›n-da yaln›zca ortalama sa¤l›k dü-zeylerine odaklanamay›z. Sos-yal gruplar aras›nda sa¤l›k fark-lar›n› ölçmenin mant›kl› neden-leri vard›r. Bunlar›n ölçümü ko-layd›r ve bu yöntem distal sos-

yoekonomik etkenlerle sa¤l›¤›neden-sonuç iliflkisi içinde bir-birine ba¤lar. Yerleflime göresosyal gruplamalar flimdiye ka-dar oldukça az kullan›lm›flt›r;fakat küçük alan analizleri yap›-l›rsa, tahmin edilenin üzerindefarkl›l›klarla karfl›lafl›labilir. Sa-¤l›k eflitsizleri, bireyler düze-yinde tan›mlanmal›d›r. Sa¤l›¤›nbireylere da¤›l›m›n› incelemeyeyönlenerek, eflitsizlik çal›flmala-r›n› daha sa¤lam bir bilimselaya¤a oturtmak mümkün ola-cakt›r. Bu yönlenme s›ras›ndado¤al olarak, sa¤l›k da¤›l›m›n›nbaz› indikatörleri, bunlar› kul-lanman›n avantaj ve dezavantaj-lar› konular›nda tart›flmalar ya-flanacakt›r. Bu tart›flmalarda isegelir eflitsizliklerinin ölçümükonusundaki literatürden yarar-lan›labilir.

Özetleyerek çeviren: Doç. Dr. Çi¤dem Bal

22000000infeksiyon hastal›klar›

ve

klinik mikrobiyoloji

Editörler

Prof. Dr. Haluk ERAKSOY

Prof. Dr. O. fiadi YENEN

Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Derne¤i Yay›n›

NOBEL TIP K‹TABEVLER‹

infeksiyon hastal›klar› ve klinik mikrobiyoloji ‘99ÖÖNNSSÖÖZZ’’ den:

“Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› (Klimik) Der-

ne¤i, üyelerinin her türlü övgüye de¤er çabalar›yla ülke çap›n-

da ulusal kongrelerin yan› s›ra bölgesel toplant›lar düzenle-

mekte, uluslararas› toplant›lara evsahipli¤i yapmaktad›r. Kli-

mik Derne¤i’nin ‹stanbul’da gerçeklefltirdi¤i ayl›k bilimsel top-

lant›lar da yo¤un ilgi gören bir baflka kurumsal etkinlik olmufl-

tur. Bu toplant›lar› izleyemeyen özellikle ‹stanbul d›fl›ndaki

meslektafllar›m›z›n ›srarlar›, bu kitab›n ortaya ç›kmas›nda en

büyük etken olmufltur.

‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji ’2000, bu

toplant›lar›n büyük bir bölümünün konuflma metinlerini içer-

mektedir. Yaz›lar›n› istedi¤imiz meslektafllar›m›zdan konuflma

metinlerini büyük bir özen ve özveriyle haz›rlayarak bize teslim

edenler, bu kitab›n yazarlar›n› oluflturmaktad›r. Tüm yazarlara,

‹nfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji alan›ndaki en

güncel bilgileri, yurdun dört bir yan›ndaki meslektafllar›m›zla

paylaflt›klar› için flükran borçluyuz.”Bask›da

16

26 Kas›m 1999 Cuma 17.00-19.00SSK Göztepe E¤itim Hastanesi Toplant› Salonu

Do¤al Afetler ve ‹nfeksiyon Sorunlar›Düzenleyen: Uzm. Dr. Saadet Yaz›c›

SSK Göztepe E¤itim Hastanesi

16 Aral›k 1999 Perflembe 17.30-19.30fiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Konferans Salonu‹nternet ve T›p

Düzenleyen: Uzm. Dr. Engin Seberfiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

27 Ocak 2000 Perflembe 18.00-20.00fiiflli Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Konferans SalonuFebril Nötropeni: Tan›sal Yaklafl›m ve Empirik

TedaviDüzenleyen: Uzm. Dr. Serdar Özer

Kartal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

24 fiubat 2000 Perflembe 18.30-20.30Mustafa Nevzat ‹laç Sanayii A.fi. Konferans Salonu

Ekstrapulmoner TüberkülozDüzenleyen: Uzm. Dr. Elvin DinçSSK Okmeydan› E¤itim Hastanesi

30 Mart 2000 Perflembe 13.30-15.30‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi

Hulusi Behçet Kitapl›¤› Toplant› SalonuK›s›tl› Antibiyotik Kullan›m›

Düzenleyen: Doç. Dr. Recep Öztürk‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi

20 Nisan 2000 Perflembe 18.00-20.00Haydarpafla Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Konferans SalonuKronik Hepatitler: Tan› ve Tedavi Yaklafl›mlar›

Düzenleyen: Doç. Dr. Pafla GöktaflHaydarpafla Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

25 May›s 2000 Perflembe 13.30-15.30‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi

1933 Üniversite Reformu AmfisiPnömokoklarda Penisilin Direnci

Düzenleyen: Prof. Dr. Haluk Eraksoy‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi

29 Haziran 2000 Perflembe 13.30-15.30‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi

1933 Üniversite Reformu AmfisiAntibiyoterapide Gözard› Edilen Noktalar

Düzenleyen: Doç. Dr. Halit Özsüt‹stanbul Üniversitesi ‹stanbul T›p Fakültesi

24 Aral›k 1999 Cuma 14.30-16.30Ankara Üniversitesi T›p Fakültesi

Morfoloji Binas› Sar› SalonMenenjitli Hastaya Yaklafl›m

Düzenleyen: Prof. Dr. Emin TekeliAnkara Üniversitesi T›p Fakültesi

28 Ocak 2000 Cuma 15.00-17.00SSK Ankara E¤itim Hastanesi Konferans SalonuÜst Solunum Yolu ‹nfeksiyonlar›na Yaklafl›m

Düzenleyen: Uzm. Dr. Rüçhan Türky›lmazSSK Ankara E¤itim Hastanesi

3 Mart 2000 Cuma 15.30-17.30Baflkent Üniversitesi T›p Fakültesi Hasan Telatar Konferans Salonu

Alt Solunum Yolu ‹nfeksiyonlar›na Yaklafl›mDüzenleyen: Doç. Dr. Hande ArslanBaflkent Üniversitesi T›p Fakültesi

7 Nisan 2000 Cuma 15.00-17.00Gülhane Askeri T›p Akademisi Pembe Salon

Üriner Sistem ‹nfeksiyonlar›Düzenleyen: Doç. Dr. Volkan Özgüven

Gülhane Askeri T›p Akademisi

28 Nisan 2000 Cuma 15.00-17.00Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi

75. Y›l Konferans SalonuGastrointestinal Sistem ‹nfeksiyonlar›na Yaklafl›m

Düzenleyen: Prof. Dr. Firdevs AktaflGazi Üniversitesi T›p Fakültesi

26 May›s 2000 Cuma 15.00-17.00Ankara Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Münif ‹slamo¤lu Konferans SalonuKemik ve Eklem ‹nfeksiyonlar›

Düzenleyen: Uzm. Dr. Baflak Dokuzo¤uzAnkara Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

23 Haziran 2000 Cuma 15.00-17.00Ankara E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

Konferans SalonuDeri ve Yumuflak Doku ‹nfeksiyonlar›

Düzenleyen: Doç. Dr. Necla TülekAnkara E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi

KL‹N‹K M‹KROB‹YOLOJ‹ VE ‹NFEKS‹YON HASTALIKLARI (KL‹M‹K) DERNE⁄‹ 1999-2000 TOPLANTILARI TAKV‹M‹

‹STANBUL ANKARA

17

D�NEM D�N�M�YA DA- SEATTLEÕA MIGÜDÜYORSUN ?- HAYIR,SEATTLEÕAGÜDÜYORUM !

Birinci sayfadan devam

saÛlÝk alanlarÝnÝn ( �zel hastaneler,�zel saÛlÝk sigortalarÝ vb.) gelißmesi-nin eßzamanlÝ bir profil g�stermesi-dir.

Þimdi de insanlarÝn haline baka-lÝm. Birleßmiß Milletler (BM) verileri-ne g�re, d�nyanÝn en varsÝl %20Õsid�nyadaki toplam Gayri Safi MilliHasÝla (GSMH)ÕnÝn %86ÕsÝna sa-hipken, en yoksul %20Õsinin payÝ sa-dece %1Õdir (Kaynak 3Õte aktarÝl-maktadÝr) (MeraklÝ okuyucu, GSMHhesaplamalarÝndaki sorunlar ve �lkeyapÝlarÝna g�re bu t�r hesaplamala-rÝn ißlevleri i�in Kaynak 4Õe baßvura-bilir). Yine aynÝ verilere g�re, 80 �lke-de gelirler, 10 yÝl �ncesindekindend�ß�kt�r. YaklaßÝk 1.3 milyar insan(insanlÝÛÝn beßte biri) g�nde 1 Ame-rikan DolarÝ (1 USD)Õ ndan daha azbir gelirle yaßamaya �alÝßmaktadÝr.En varsÝl beßinci ile en yoksul beßin-ci arasÝndaki oran 1960Õta 30:1,1990Õda 60:1 iken 1997Õde 74:1 ol-mußtur. AyrÝm sadece varsÝl �lkeler-le yoksul �lkeler arasÝnda deÛildir.ABDÕde GSMHÕnÝn yedide biri saÛlÝ-Ûa ayrÝldÝÛÝ halde, yedi AmerikalÝdanbirinin (yaklaßÝk 40 milyon kißinin)hi�bir saÛlÝk g�vencesi yoktur (5).(�lkemizde, saÛlÝk g�vencesi olma-yanlarÝn sayÝsÝnÝn ise 12-13 milyonolduÛu hesaplanmaktadÝr). �teyandan, DoÛu Avrupa ve Orta As-yaÕdaki ge�iß ekonomilerinde1990Õda g�nde 4 USDÕden daha azgelirle yaßamÝnÝ s�rd�renler 14 mil-yon kißiyken, bu sayÝ 1998Õin ortala-

rÝnda 147 milyona ulaßmÝßtÝr (6). Yi-ne, EndonezyaÕda ekonomik ��k�ß vepolitik kargaßalar sonucu, g�nde 1USDÕden daha az gelirle yaßayanla-rÝn sayÝsÝ 22 milyondan 80-100milyona ulaßmÝßtÝr. Uzun zamandanberi, yoksullukla saÛlÝÛÝn bozulmußolmasÝ arasÝndaki ilißki iyi bilinmek-tedir. G�r�nen odur ki i�inde bulun-duÛumuz s�re�te yoksullaßma ya-yÝlmakta ve hÝzla artmaktadÝr.

DahasÝ, doÛal afetler (!) de yok-sul �lkelerin yakasÝnÝ bÝrakmamak-tadÝr. D�nya SaÛlÝk �rg�t� (DS�)Genel Direkt�r� GH Brundtland birkonußmasÝnda (http:// www.who.int/director-general/) ß�yle diyor:ÒG�rmekteyiz ki, yoksul �lkeler, de-Ûißmez bir ßekilde, belirli aralÝklarla,felaketlere uÛramaktadÝrlar. Ekono-mik ��k�ßler doÛal afetlerle bir ara-ya gelmekte ve bu �lkelerde, onlarlabaßa �Ýkma g�c�n� kaybettiren fe-laketlere yol a�maktadÝrlar. DoÛalafetlerle insanlarÝn neden olduÛu fe-laketler arasÝndaki ayrÝmÝn yapayolduÛu ve afetlerin ÒdoÛalÒ olmadÝÛÝy�n�nde uluslararasÝ g�r�ß birliÛigittik�e yayÝlmaktadÝr. DoÛal tehli-keler vardÝr ve bunlar, �ok�a, insannedenli olduÛu saptanan insan g��-s�zl�kleri �zerinden etkili olurlar. Buanlamda, b�t�n felaketlerin politiknedenleri olduÛu s�ylenebilir : Ya g�-rev yoluyla ya da ihmal yoluylaÓ. Ge-�irdiÛimiz son deprem felaketini d�-ß�nelim. EÛer sermayenin Òdaha �okve daha hÝzlÝ k�rÓ programÝnÝn bir ge-reÛi olarak kentsel rant ihtirasÝtoplumu bu denli etkisi altÝna alma-saydÝ, felaket bu denli b�y�k olurmuydu ?

D�nyayÝ etkisi altÝna almÝß olanekonomik eÛilimler genel olarak top-lumlarÝn saÛlÝÛÝnÝ doÛrudan ya dadolaylÝ bir ßekilde etkiliyorken, �zelolarak da beslenme ve tarÝm a�ÝsÝn-dan yeni durumlar yaratmaktadÝr.G�n�m�zde 800 milyondan fazlabirey g�nde 2 000 kaloriden dahaaz t�ketmekte, yaßamÝnÝ ge�ici yada s�rekli a�lÝkla ge�irmekte ve kro-nik beslenme bozukluÛu �ekmektedir(7). A�larÝn �oÛunluÛunu gelißmekteolan �lkelerdeki kadÝnlar ve ileri dere-cede yoksul ailelerin k���k �ocuklarÝ

olußturmaktadÝr. Kaba beslenme ye-tersizliÛi kadar protein, vitamin, mi-neraller ve �teki mikro besleyicilerineksikliÛi de yaygÝndÝr. Beß yaßÝn al-tÝnda yaklaßÝk 100 milyon �ocuk vi-tamin A eksikliÛi �ekmektedir. Her yÝlyarÝm milyon �ocuk kÝsmen ya dat�mden k�r olmakta ve bunlarÝn �o-ÛunluÛu sonu�ta �lmektedir. DoÛur-ganlÝk �aÛÝnda olan yaklaßÝk 400milyon kadÝnda demir eksikliÛi vardÝr.Sonu� olarak bunlarda �l� doÛumya da d�ß�k doÛum aÛÝrlÝklÝ �ocuksahibi olmak sÝk g�r�len durumlar-dÝr. BM verilerine g�re, d�nya n�fusuyÝlda yaklaßÝk 86 milyon artmakta-dÝr (Kaynak 8Õde aktarÝlmaktadÝr).Bu artÝßÝn b�y�k b�l�m� ise yoksul�lkelerde g�r�lmektedir. YapÝlan tah-minlere g�re, 2020 yÝlÝna kadar, �o-ÛunluÛu gelißmekte olan �lkelerdeolmak �zere, ek olarak yaklaßÝk 1.5milyar boÛazÝn beslenmesi gereke-cektir (7). �te yandan, Conway veToenniessen (7)Õin vurguladÝklarÝ gibi,ÒEÛer eßit olarak daÛÝtÝlabilseler,bug�n d�nyada herkesi beslemeyeyetecek kadar olandan �ok besin�retilmektedir, ancak bunlar bu du-ruma koßut olarak daÛÝtÝlamamak-tadÝr. Pazar ekonomileri, (ortak) ya-rarlarÝn adil bi�imde daÛÝtÝlmasÝnÝsaÛlamakta etkisiz kalmakla �n sal-mÝßtÝrÓ.

Biyoteknolojideki gelißmeler, ikin-ci ya da iki yanlÝ Yeßil Devrim adÝ daverilen genetik olarak deÛißtirilmiß(GOD; genetically modified, GM)bitkilerle tarÝmÝ d�nyanÝn g�ndemi-ne sokmußtur. TarÝmsal �retimdekiilk beß GOD bitki �r�n� soya fasul-yesi, mÝsÝr, pamuk, kolza tohumu/ka-nola ve patatestir. GOD bitkilerintarÝmÝnÝn yapÝldÝÛÝ alan 1996Õda 2.8milyon hektarken 1998Õde 27.8 mil-yon hektara ulaßmÝßtÝr. Ekim yapÝ-lan alanlarÝn % 74Õ� ABDÕdedir. Ar-jantin % 15Õlik alanla, bu t�r tarÝmÝnyapÝldÝÛÝ tek gelißmekte olan �lkedir(8). GOD bitki tarÝmÝyla elde edilen�r�nlerin g�venliÛi konusunda yanÝtÝaranmakta olan bir�ok sorunun ya-nÝnda, �zellikle Avrupa �lkeleri kamu-oyundaki tedirginliÛin etkisiyle, baß-ta Üngiltere olmak �zere Avrupa

☞

18

BirliÛi �yesi �lkelerle ABD arasÝndada yoÛun ticari ve politik tartÝßma-lar s�rmektedir (9-11). GOD �r�npazarÝnÝn 2000 yÝlÝnda 3 milyarUSDÕye, 2005Õde 6 milyar USDÕyeve 2010 yÝlÝnda da 20 milyarUSDÕye �ÝkacaÛÝ �ng�r�lmektedir(8). Burada �zerinde durulmasÝ ge-reken, bu t�r �r�nlerin patentininbir avu� �UÞÕun elinde bulunmasÝdÝr.Bu alanda en b�y�k 6 firma Astra-Zeneca, Aventis, Dow, DuPont, Mon-santo, ki ßimdilerde Pharmacia&Up-john ile birleßeceÛini duyurmußtur(12), ve NovartisÕtir (7). Bir baßka�nemli sorun da bu ticari tohumla-rÝn kÝsÝr olmasÝ, baßka bir deyißleterminat�r genler taßÝmalarÝdÝr. Buyolla her ekim d�neminde yeni to-hum satÝn alÝnmasÝ zorunlu hale ge-tirilmektedir. Kamuoyundan ve ilgilikurumlardan gelen tepkiler nedeniy-le firmalardan en azÝndan biri (Mon-santo) bu teknolojiyi bir s�re kullan-mayacaÛÝnÝ a�ÝklamÝßtÝr (12).

Beslenme d�zeyi ile saÛlÝÛÝn iliß-kisi iyi bilinmektedir. H�k�metleryurttaßlarÝna, onlarÝ a�lÝk sÝnÝrÝn-dan uzak tutacak g�venli besinlerleyeterli beslenme saÛlamayÝ ahlakibir sorumluluk olarak kabul etmiß-ken, bu sonuca ulaßmayÝ saÛlaya-cak en iyi yolun ne olduÛu sorusucan alÝcÝdÝr: Sahip olduklarÝnÝ �ret-mek mi yoksa onlarÝ dÝßardan almakmÝ ? (3). Ükinci se�eneÛin sonucu �n-ceden bellidir: Beslenme, (tekelleß-miß) satÝcÝnÝn her t�rl� m�dahale-sine a�Ýk olacaktÝr (Okuyucu, bura-da, daha birka� yÝl �ncesine kadartarÝm ve besin �retiminde, d�nyada,kendine yeterli bir avu� �lkeden bi-riyken, �lkemizin bu a�Ýdan da dÝßabaÛÝmlÝlaßma s�recine sokulduÛunuanÝmsamalÝdÝr).

Bir baßka s�re� ise, �zerinde ya-ßadÝÛÝmÝz gezegenin iklimine ilißkin-dir. Bu alanda anahtar sorun seraetkisidir: Geceleri ve kÝß s�resincehavanÝn oransÝz ÝsÝnmasÝyla sonu�-lanÝr. Bu durum, insanlar i�in saÛlÝk-sÝz, infeksiyon hastalÝklarÝnÝ bulaß-tÝran insektler i�in ise olumlu bir ko-ßul yaratÝlmasÝ demektir (13). Buetkinin iklimdeki sonu�larÝ (uzun ku-

raklÝk d�nemleri ya da erozyon artÝ-ßÝna yol a�an yoÛun yaÛÝßlar) sular-da kimyasal ve mikrobiyolojik kirlen-me yanÝnda kemiricilerin de alan de-Ûißtirmelerine neden olmaktadÝr. Ük-limdeki bu deÛißikliklerin saÛlÝkla iliß-kisi, temel sorun olan sera etkisinin�nlenmesine y�nelik y�kselen talep-lerle 1997Õde Kyoto DoruÛuÕnun top-lanmasÝnÝ saÛlamÝß; ancak Doruk,varsÝl �lkelerin, ozon tabakasÝnÝn in-celmesini �nleyici �nlemlere -ekono-mik nedenlerle- sÝcak bakmamalarÝy�z�nden baßarÝsÝzlÝkla sonu�lan-mÝßtÝr (14).

BulaßÝcÝ hastalÝklarda durumnedir? DS�, bu yÝl i�erisinde yayÝn-ladÝÛÝ ÒBulaßÝcÝ HastalÝklar Rapo-ruÓnda, ��z�m �nerileri tartÝßmayaa�Ýk olsa da, d�nya �l�eÛinde bir bu-laßÝcÝ hastalÝklar krizinin varlÝÛÝnÝsaptÝyor (15). Bu rapora g�re, �o-cuklar ve gen�lerin d�nyadaki en b�-y�k katili bulaßÝcÝ hastalÝklardÝr. HeryÝl 13 milyondan fazla �l�me nedenoluyorlar- yani, gelißmekte olan �l-kelerdeki iki �l�mden birine... Bir saati�erisinde d�nyada, yarÝdan �oÛu 5yaßÝn altÝndaki �ocuklar olmak �ze-re, 1 500 kißi bir bulaßÝcÝ hastalÝk-tan �l�yor. �l�mlere en �ok yol a�aninfeksiyon hastalÝklarÝ ßunlar: Pn�-moni, t�berk�loz, ishalli hastalÝklar,sÝtma, kÝzamÝk ve HIV/AIDS. Yine bu-laßÝcÝ hastalÝklar, y�z milyonlarcainsanÝn da yaßamlarÝnÝ bir �z�rl�olarak s�rd�rmelerine neden oluyor-lar. Rapor, bulaßÝcÝ hastalÝklarÝn biryÝlda neden olduklarÝ �l�mlerin b�-y�k bir b�l�m�n�n �nlenebileceÛinivurguluyor.

Ünfeksiyon hastalÝklarÝyla savaß-ta elimizde �ok �nemli iki silahÝmÝzvar: Antibiyotikler ve aßÝlar.DS�Õn�n raporu, gelißmekte olan �l-kelerde beß �ocuktan birinin ilk yaßi�erisinde aßÝlarÝnÝn yapÝlmadÝÛÝnÝ(oysa, ABDÕde �ocuklar 11 ayrÝ has-talÝk i�in aßÝlanmaktadÝrlar. MMWR1999; 48:12-6) ve d�nya n�fusunun��te birinden daha b�y�k bir b�l�-m�n�n ise temel ila�lara bile ulaß-maktan yoksun olduÛunu bildiriyor(15). Antibiyotiklere karßÝ diren� ge-lißimi son yÝllarda s�rekli g�ndemde

(16,17 ve sayÝsÝz yayÝn) olduÛu i�inburada tartÝßÝlmayacaktÝr. Üla� en-d�strisindeki k�reselleßme s�recide baßlÝbaßÝna bir yazÝ konusudur(18). AßÝlara gelince, burada iki top-lantÝya deÛinmek yerinde olacaktÝr.Bunlardan biri, D�nya BankasÝ(DB)ÕnÝn 18 Mart 1998Õde d�zenle-diÛi Washington AßÝ DoruÛuÕdur. ButoplantÝya DB BaßkanÝ ile birlikteDS� Genel Direkt�r�, UNICEF (Uni-ted Nations ChildrenÕs Fund) So-rumlu Direkt�r�, d�nyanÝn b�y�k aßÝ�retici firmalarÝnÝn baßkan ya datemsilcileri, �eßitli fonlarÝn, akade-mik kurulußlarÝn ve kimi sivil toplum�rg�tlerinin temsilcileri katÝlÝyorlar(19). Burada, UNICEF Direkt�r�n�nbir saptamasÝ ilgin�. Carol Bellamy,konußmasÝnda, s�rd�r�lmekte olanaßÝ araßtÝrma-gelißtirme (AR-GE)programlarÝnÝn varsÝl �lkelerde g�r�-len hastalÝklarÝ hedef aldÝÛÝnÝ belirli-yor ve eleßtiriyor (20) (AR-GE �a-lÝßmalarÝna �ncelik verilmesi �nerilenaßÝlar konusunda http://www.nap.edu adresine baßvurulabilir). Enyoksul 47 �lkenin �ocuklarÝnÝn bedel-siz aßÝlanmalarÝnÝn saÛlanmasÝ i�inbir �aÛrÝda bulunuyor. Sonunda dabilim �evreleri ve �zel sekt�r�, UNI-CEF ve DS� ile ißbirliÛine �aÛÝrÝyor.

Ükinci toplantÝ, 15-17 Mart1999Õda Bellagio, ÜtalyaÕda yapÝlantoplantÝdÝr. Bu toplantÝya DB, BMilgili birimleri (DS�, UNICEF vb.), aßÝend�strisinin liderleri, b�y�k vakÝfla-rÝn ve iki taraflÝ yardÝm ajanslarÝnÝntemsilcileri ile birka� tane baÛÝmsÝzakademisyen katÝlÝyor (21). DB, �l-kelerle yapacaÛÝ bor� anlaßmalarÝn-daki ama�lar arasÝna baÛÝßÝklamaprogramlarÝnÝn sonu�larÝnÝn konula-bileceÛini (!) bildiriyor ve �retici fir-malara da onlarÝn k�resel �l�ektekiyatÝrÝm risklerini en aza indirmeninbaßka yollarÝnÝ bulmak konusundaißbirliÛi �nerisi yapÝyor. End�stri iseuygun bir yapÝlanma i�erisinde tamve etkin bir partner olmayÝ ve yeniaßÝlarÝn yeterli miktarda �retimi i�inyatÝrÝm yapabileceÛini vaad ediyor.AßÝlarÝn varsÝl �lkelere sÝzmasÝnakarßÝ �nlemler alÝndÝÛÝ takdirde, ye-ni aßÝlarÝn en yoksul �lkelere, olanak-

☞

19

lÝ olan en d�ß�k bedelle saÛlanabile-ceÛi belirtiliyor. End�stri, ayrÝca k�-resel koalisyon, eÛer d�nya �l�eÛin-de kamu sekt�r� tarafÝndan ger-�ek bir pazar yaratÝlmasÝnda ba-ßarÝlÝ olursa, AR-GE �alÝßmalarÝnÝndaha b�y�k bir b�l�m�n�, baßlÝca���nc� D�nyaÕyÝ ilgilendiren aßÝlaraodaklamaya hazÝr olduÛunu bildiri-yor. ToplantÝ DBÕnin �nderliÛinde birK�resel AßÝ Fonu kurma olanaÛÝnÝnaraßtÝrÝlmasÝ kararÝyla sona eriyor.

Pazar ekonomilerinde aßÝ �retimve pazarlamanÝn kendine �zg� (!) ki-mi y�nleri varsa da (22), yorulmußokuyucu i�in burada akÝlda tutulma-sÝ gereken ßey, d�nyada �zellikleyoksul �lkeler a�ÝsÝndan baÛÝßÝklamasorununun ��z�m�n�n, giderek ar-tan bir ßekilde d�nya finans �evrele-ri ile end�strinin tasarruflarÝndaolacaÛÝdÝr. Bu arada, bu �evrelereg�re, �lkemizin, kendine yeterli, ya-ni, aßÝ fiyatlarÝ i�in, pazara ulusla-rarasÝ herhangi bir m�dahaleye ge-rek olmaksÝzÝn, olaÛan pazar koßul-larÝndaki pazarlÝklarla aßÝ saÛlaya-bilecek �lkeler arasÝnda ele alÝndÝÛÝnÝda not edelim (22).

Son bir ipucunu da (bilimsel) bil-giÕnin yeniden tanÝmlanmasÝ �abala-rÝnda bulabiliriz. Gibbons (23), buyoldaki girißiminin �r�n� olan yazÝ-sÝnda, 20. y�zyÝlÝn b�y�k b�l�m�nde�niversiteler, h�k�metlere baÛlÝaraßtÝrma kurumlarÝ ve end�strining�receli olarak baÛÝmsÝz �alÝßtÝklarÝ-nÝ, son yÝllarda ise bu kurumlarÝn i�i�e girmeye baßladÝklarÝnÝ saptÝyor.G�n�m�z ortamÝnda, �niversite bili-mi ile end�stri bilimi arasÝnda, te-mel araßtÝrma ile uygulama araßtÝr-malarÝ ve �r�n gelißtirme �alÝßmala-rÝ arasÝnda ve hatta akademik d�n-yadaki ile end�strideki kariyerlerarasÝnda bile keskin ayrÝmlarÝn kal-madÝÛÝna deÛiniyor. FirmalarÝn, da-ha �nceleri askeri projeler nedeniyleh�k�metlere olan baÛÝmlÝlÝklarÝ so-Ûuk savaßÝn sonlanmasÝyla ortadankalktÝÛÝndan, uluslararasÝ pazardadaha iyi rekabet edebilmek i�in baß-ka kaynaklara y�nelmek zorundakaldÝklarÝnÝ da saptÝyor. AraßtÝrmafonlarÝnÝn da saf bilimden, teknolo-

jik, ekonomik ve sosyal Òulusal �nce-liklerÓin s�rd�r�lmesine y�nelikaraßtÝrma projelerine ve programla-rÝna kaydÝÛÝnÝ belirliyor. Benzer eÛili-min uluslararasÝ d�zlemde de g�z-lendiÛini vurguluyor. Bu yazara g�re,b�t�n bu nedenlerden dolayÝ, bilim,toplumla yeni bir anlaßma yapmakzorundadÝr. ArtÝk sadece bilim top-luma Òs�ylememekteÓ, toplum da bi-lime ÒkonußmaktadÝrÓ. Bir yandanbilim toplumu d�n�ßt�r�rken, top-lum da bilimi d�n�ßt�rmektedir.

G�n�m�ze dek bilim Òg�venilirbilgiÓnin bir bi�imi olarak deÛerlendi-riliyordu. Yani, sadece nesnellik nite-liÛiyle deÛil, yinelenebilirlik ve ilgili bi-limcilerin �zerinde anlaßtÝÛÝ, onayverdiÛi bir bilgi t�r� olarak. Oysaßimdi, GibbonsÕun (23) �nerdiÛiÒtoplumsal olarak saÛlamÓ (sociallyrobust) ifadesiyle bilimsel bilgi yeniboyutlar i�ermektedir. B�yle bir bil-ginin �� boyutu vardÝr. Birinci olarak,sadece laboratuvar i�inde deÛil, la-boratuvar dÝßÝnda da ge�erlidir. Ükin-cisi, bu ge�erlilik daha genißletilmißbir uzmanlar grubunun, meslek dÝßÝuzmanlarÝn (yani, �niversite dÝßÝn-dan, end�stride o alanda �alÝßanuzmanlarÝn) da katÝlÝmÝyla saÛlanÝr.���nc� boyut ise, toplum onun olu-ßumuna katkÝda bulunduÛundan,b�yle bir bilgiye, sadece Òg�venilirÓolana g�re karßÝ �ÝkÝlma olasÝlÝÛÝ da-ha azdÝr.

Sorulacak �ok soru olsa da bi-lim-toplum ilißkisinin yeniden deÛer-lendirilmesine �aba g�steren b�ylesigirißimler, ister istemez, baßka ger-�ekler konusunda bizi aydÝnlatÝyor.Sermayenin, ister h�k�metlere baÛ-lÝ araßtÝrma kurumlarÝ olsun, ister-se �niversiteler olsun, kamuya aitbilimsel araßtÝrma ve eÛitim kurum-larÝnÝn ÒbilimselÓ ißleyißlerindeki�zerkliÛini kaldÝrmak, onlarÝ t�m�ylekendi hizmetinde kullanmak eÛilimi-nin gittik�e artmasÝ, bu ger�ekler-den biridir. Ükincisi, temel bilimlerdekiaraßtÝrmalarÝ �teleyerek, daha �ok,pazara ve k�r maksimizasyonunay�nelik �r�n �retimiyle ilgili bilimsel�alÝßmalara �ncelik verme eÛilimidir.���nc� ger�ek ise sermayenin bu

y�ndeki girißimlerinin kamuoyundameßrulaßtÝrÝlmasÝnda medyanÝn (veyeni iletißim teknolojilerinin) baßatrol �stlenmesidir. �yle ya, bilim-top-lum karßÝlÝklÝ konußmasÝ ne aracÝlÝ-ÛÝyla olacaktÝr ? (MeraklÝsÝ, medya-nÝn toplumun y�nlendirilmesine iliß-kin ißlevleri konusunda Kaynak 24 ve25Õe baßvurabilir).

SaptamalarÝmÝzÝ �zetleyelim:Mesleki konumumuz deÛißiyor, bili-min konumu deÛißiyor, yoksulluk in-sanlar arasÝnda hÝzla yayÝlÝyor veartÝyor, bilimsel ve teknolojik devrimekarßÝn a�lÝk ve hastalÝklar artÝyor,insanlar �nlenebilir hastalÝklardan�lmeye devam ediyorlar. D�nyanÝnk���k bir b�l�m� bilimi hizmetine al-mÝß, bilim ve teknolojinin olanakla-rÝndan yararlanÝyor, daha saÛlÝklÝyaßÝyor ve t�ketebileceÛinden fazla-sÝna sahip. Bu her zaman b�yle deÛilmiydi ? DeÛildi ! Sermaye, hi�bir za-man d�nya �l�eÛinde b�ylesine hÝzlÝdolaßmamÝß, olanak ve g�� farklÝlÝk-larÝ hi�bir zaman bu denli uluslara-rasÝlaßmamÝßtÝ. Yoksulluk da budenli k�reselleßmemißti ! Tam bura-da T�rkiye CumhuriyetiÕnin kurulußyÝllarÝ ile tahkim yasasÝnÝn kabuledildiÛi g�n�m�z� d�ß�nmenin yeri-dir.

Üpin ucunu biraz daha �ekelim.Ulus�tesi sermaye doÛayÝ, toplumu,bireyi sadece varolußlarÝ d�zlemindedeÛil, yaßamsal ißlevleri d�zlemindede kendi kurallarÝnÝ dayatarak �r-g�tleme �abasÝnda. Ü�inde yaßadÝÛÝ-mÝz tarihsel s�re�lerin en kristalizeanlamÝnÝ ise Seattle fotoÛrafÝndag�rmek olanaklÝdÝr. Neyi g�sterir Se-attle fotoÛrafÝ ? Bu fotoÛrafta,D�nya Ticaret �rg�t� (DT�)Õn�n birdizi uluslararasÝ anlaßma aracÝlÝÛÝy-la ulus�tesi sermayenin �n�ndekiengelleri kaldÝrmak amacÝyla yap-mayÝ planladÝÛÝ toplantÝlarÝn ilki g�-r�l�r. DT�Õy� HindistanlÝ aktivist V.Shiva ß�yle tanÝmlÝyor: ÒDT�, tica-ret kurallarÝ temelinde kurulmuß ilkkurumdur. �teki b�t�n kurumlarhalklarÝn ve �lkelerin egemenlik hak-larÝ temelinde olußmußlardÝr. �tekiher kurum, yaßamÝ k�rlarÝn �st�ndetutmaktadÝr. Ancak DT�, k�rlarÝ, in-

☞

20

sanlarÝn ve �teki t�rlerin yaßamhaklarÝnÝn �st�nde korumakta-dÝrÓ(26). T�m d�nya ekonomisininiplerinin d�nyadaki en g��l� serma-ye gruplarÝnÝn eline verilmesi ißlevini�stlenmiß olan DT�Õn�n eski baßka-nÝ R. Ruggiero ise, DT� �atÝsÝ altÝn-da tek bir d�nya h�k�metinin kurul-ma d�ß�ncesini 1997Õde dile getir-mißtir (27).

Sonu� olarak, i�inde yaßadÝÛÝmÝztarihsel s�re� bir d�nemin d�n�mnoktasÝnda olduÛumuzu g�steriyor.Her ne kadar uluslararasÝ sermaye-nin yarÝ resmi yayÝn organlarÝndanbiri bu toplantÝnÝn baßarÝsÝzlÝklasonlanmasÝ �zerine Ò SeattleÕdaasÝl kaybedenler, d�nya yoksullarÝ-nÝn en yoksullarÝnÝ i�eren, gelißmek-te olan �lkelerdeki 5 milyar insan ol-mußturÓ(!) (28) diye bir yorum yap-mÝßsa da (hoß, Yeni D�nya D�zenipropagandasÝ a�ÝsÝndan baßka birtelkin d�ß�n�lemezdi !), Seattle,sermayenin yeni atÝlÝm d�neminin�nlenebileceÛine ilißkin ißaretleri deg�n ÝßÝÛÝna �ÝkarmÝßtÝr (Burada, ka-pitalizmin g�n�m�zde gelißen kendibunalÝmÝnÝn incelenmesinin yazÝmÝ-zÝn �er�evesi dÝßÝnda olduÛunu belir-telim). OlasÝ sonu�larÝ a�ÝsÝndankimsenin baÛÝßÝk olmadÝÛÝ bu s�recekarßÝ direnme odaklarÝndan birinin,sadece birinin, insanlarÝn saÛlÝklÝ ya-ßama taleplerinde yoÛunlaßacaÛÝnainanÝyorum. Bir yurttaß, bir hekim(ya da bir hasta) olarak, zaten te-mel bir insan hakkÝ olan, saÛlÝklÝ ya-ßam istemini �rg�tlemek de hepimi-zin g�revi! �lkemizdeki infeksiyon

hastalÝklarÝnÝn durumunu ortayakoymak ve ��z�m �nerileri gelißtir-mek baßta bu uzmanlÝk dalÝnÝn so-rumluluÛundadÝr. (�alÝßma gruplarÝ-mÝza �ok iß d�ß�yor !). R. WilliamsÕÝndediÛi gibi: ÒGelecekte ne olacaÛÝ bi-raz da bizim aklÝmÝzda ne olduÛunabaÛlÝdÝr: GeleceÛin karmaßÝk s�re�-lerine m�dahale edebilecek ve m�m-k�nse bunlarÝ herkesin yararÝna be-lirleyebilecek durumda olan bizlerebaÛlÝdÝr. Bundan sonra incelememizgereken de geleceÛi yapma anlamÝn-da geleceÛi d�ß�nmenin yollarÝdÝrÓ(29).

Kolay gelsin.Sevgi ve saygÝlarÝmla.

KAYNAKLAR

1. Eisenberg L. Whatever happened to thefaculty on the way to the Agora ? ArchIntern Med 1999; 159: 2251-6

2. Eren N, TanrÝtanÝr N. Cumhuriyet veSaÛlÝk. TTB YayÝnÝ 1998; s:19

3. Lang T. The new GATT round: Whose de-velopment ? Whose health ? J EpidemiolCommunity Health 1999; 53:681-2

4. KafaoÛlu AB. Serbest piyasa ekonomisiyalanlar-hileler. Ceylan MatbaasÝ 1995;s. 11-31

5. Dunning AJ. Status of the doctor- pre-sent and future. Lancet 1999; 354(Suppl 2000):SIV 18

6. Haines A. Poverty and world health:Challenges and opportunities. J Epide-miol Community Health 1999; 53:597-8

7. Conway G, Toanniessen G. Feeding theworld in the twenty-first century. Natu-re 1999; 402(Suppl): C55-8

8. Serageldin I. Biotechnology and food se-curity in the 21st century. Science1999; 285: 387-9

9. Dale PJ. Public reactions and scientificresponses to transgenic crops. Curr

Opin Biotechnol 1999; 10: 203-810. Gaskell G et al. Worlds apart ? The re-

ception of genetically modified foods inEurope and the U.S. Science 1999; 285:384-7

11. Ferber D. GM crops in the cross hairs.Science 1999; 286: 1662-6

12. http:// www.monsanto.com13. Epstein PR. Climate and health. Science

1999; 285: 347-814. Demirer GN et al. ÒYDDÓ KÝskacÝnda �ev-

re ve Kent. �topya YayÝnevi, Ankara1999; s:100-10

15. http:// www.who.int/infectious-dise-ases-report

16. Barker KF. Antibiotic resistance: A cur-rent perspective. Br J Clin Pharmacol1999; 48: 109-24

17. h t t p : / / w w w . m i c r o b i a l . t h r e -at.dk/The%20Copenhagen%20Recom-mendation.htm

18. Tarabusi CC, Vickery G. Globalization inthe pharmaceutical industry Part I, PartII. Int J Health Ser 1998; 28: 67-105,281-303

19. Nossal G. Living up to the legacy. Natu-re Med 1998; 4 (Vaccine Suppl): 475-6

20. Birmingham K. New vaccines are aimedat the rich says UNICEF. Nature Med1998; 4(Vaccine Suppl): 477

21. Nossal GJV. Global immunization forthe 21st century. Science 1999;284:587

22. Batson A. Win-win interactions betweenthe public and private sectors. NatureMed 1998; 4(Vaccine Suppl): 487-91

23. Gibbons M. ScienceÕs new social cont-ract with society. Nature 1999;402(Suppl): C81-4

24. Herman ES, Chomsky N. Medya halka na-sÝl evet dedirtir. Minerva YayÝnlarÝ, Üstan-bul 1998, s:1-139

25. Nelkin D. Bilim nasÝl satÝlÝr. Þule YayÝnla-rÝ, Üstanbul 1994; s:1-254

26. French H. Challenging the WTO. WorldWatch 1999; 12:22-7

27. T�rkiye MAI ve K�reselleßme KarßÝtÝ �a-lÝßma Grubu. MAI nedir ? Neden KarßÝyÝz? Genel-Üß Emek AraßtÝrmalarÝ, Genel-ÜßMatbaasÝ, Ankara 1999; s:27

28. The Economist. 11-17 AralÝk 1999 SayÝsÝ,s:15

29. Williams R. Ükibine doÛru. AyrÝntÝ YayÝne-vi, Üstanbul 1989; s:15

Klimik Bülteni

Yaz›flma Adresi:Millet Cad. Lütuf Pafla Sok. Hac›bey ‹flHan› No: 54 Kat 2 D.11 34270 F›nd›kzade-‹stanbul Tel/Faks: 0 212 531 16 29 E-posta: klimik@klimik.org‹nternet: www.klimik.org

Sahibi: Prof. Dr. O. fiadi Yenen(Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Derne¤i ad›na)Tel/Faks: 0 212 635 88 77 E-posta: osadyenen@doruk.net.trYaz› ‹flleri Müdürü:Prof. Dr. Haluk EraksoyTel/Faks: 0 212 635 78 66 E-posta: heraksoy@superonline.comDizgi/Grafik Düzenleme:Nobel T›p Kitabevi Tel: 0 212 585 67 46Bask›: Ofis Grafik Tel: 0 212 266 73 38