Bijengezondheid

Bijengezondheid NBV

Deze cursus gaat

niet over bijenziekten

Bijengezondheid

Bijengezondheid NBV

Maar over de bevordering van

de gezondheid van onze bijen

Bijengezondheid

Bijengezondheid NBV

Duur van de cursus

De cursus bijengezondheid bestaat uit :

a. Drie theorie avonden

b. Een aantal praktijklessen

Bijengezondheid NBV

Opzet van de cursus

• Deze cursus is eenvoudig van opzet

• Waarnemen met normale zintuigen

• Geen microscoop- of laboratoriumonderzoek

• Een specialistencursus is in voorbereiding

Bijengezondheid NBV

Drie theorielessen

1. Hygiënisch imkeren

2. Beschrijving bijenziekten

3. Behandeling ziekten en plagen

Bijengezondheid NBV

De praktijklessen

• De praktijklessen worden in overleg ingevuld

• Tijdens de cursus wordt bepaald waar de meeste aandacht naar uitgaat

• Het accent ligt op de varroabestrijding

Bijengezondheid NBV

Afsluiting van de cursus

• De afdeling bepaalt de wijze van afsluiting

• Een theorie examen ?

• Beoordeling mentor ?

• Op een vriendelijke manier ?

• Wij gunnen iedereen het Basisdiploma Bijengezondheid

Bijengezondheid NBV

Deel 1 : Hygiënisch imkeren

Bijengezondheid NBV

Bijengezondheid

De gezondheid van bijen

• Wat is nu echt van belang voor onze bijen ?

Voldoende te eten

Een schone omgeving

Een vakbekwame imker

Bijengezondheid NBV

De natuurlijke ontwikkeling

• Explosieve groei in het voorjaar

• Zwermen

• Voorraad verzamelen voor de winter

• Overwinteren

Bijengezondheid NBV

Het veranderende landschap

• Weelderig bloeiende randen verdwijnen

• Uitbundig bloeiende weilanden verdwijnen

• Akkers worden onkruidvrij gehouden

• Het ontstaan van monoculturen

Bijengezondheid NBV

Beschikbaarheid van stuifmeel

• Eiwitten, vitaminen, vetten en mineralen

• Nodig voor de productie van voedersap

• Nodig voor de ontwikkeling van larven

• Nodig voor de ontwikkeling van winterbijen

Bijengezondheid NBV

Zorg voor gevarieerd stuifmeel

• Niet elke plant bevat dezelfde stoffen

• Stuifmeel moet juist van veel verschillende planten afkomstig zijn

• Gebrek aan stuifmeel oorzaak zwakke volken

• Geen stuifmeel, geen winterbijen, geen volken

Bijengezondheid NBV

Zwermen

• Natuurlijke methode van ziekte bestrijding

• In de natuur zwermen volken bij ernstige infectie

• Een zwerm neemt nauwelijks ziektekiemen en parasieten mee

• Deze blijven in het broednest achter

Bijengezondheid NBV

Nadelen moderne imkerij

• Het broednest zit soms jarenlang op de zelfde ramen

• Raat wordt veel te lang gebruikt

• Ziektekiemen hopen zich op

• Broedziekten ontwikkelen zich

• Ramen en kastdelen uitwisselen met andere volken

• Reizen naar drachtvelden : contact met zieke volken

Bijengezondheid NBV

Wij zijn verantwoordelijk

• De bijen zijn volledig van ons afhankelijk

• Wij bepalen hun leefomgeving

• Wij zorgen voor huisvesting

• Bijhouden van kennis is van groot belang

Bijengezondheid NBV

• is in staat om afwijkingen te herkennen

in het broednest

op de bodemlade

buiten de kast

De vakbekwame imker

Bijengezondheid NBV

De vakbekwame imker

• Blijft zichzelf ontwikkelen door :

Het volgen van lezingen

Studiedagen bezoeken

Verenigingsavonden bijwonen

Bijengezondheid NBV

De natuurlijke afweer tegen infecties

• Fysieke barrières

• Het bijenlichaam

• De proventriculus

• Propolis verzamelen

• Suikerconcentratie

• Bijenbrood

• Broedtrekken

• Gedragsaanpassing

Bijengezondheid NBV

Ziekten verspreiden zich door :

• Voeren besmet stuifmeel of honing

• Invoer jonge koningin met bijen

• Vervliegen, zwermen, varroamijt, wasmot

• Imker, handschoenen, kleding, schoeisel

• Contact imkers onderling

• Uitwisselen besmet materiaal

• Aanschaf gebruikte bijenkasten

• Gebruikt materiaal niet te reinigen

Bijengezondheid NBV

Wat kan de imker doen ?

• Evenwicht in de kast respecteren

• Sterke volken telen, zwakke opruimen

• Raten vernieuwen

• Gevarieerd stuifmeel aanbieden

• Zorgen voor schoon drinkwater

• Materialen ontsmetten

• Besmetting voorkomen

• De stal en kasten schoon houden

Bijengezondheid NBV

Pauze

Bijengezondheid NBV

Hygiëne in de stal

• Kasten schoonmaken, uitboenen en afvlammen

• Vernietig materiaal dat opgeruimd moet worden

• Ruim alles direct op

• Laat geen rommel slingeren

Bijengezondheid NBV

Raat vernieuwen

• Was het advies jaarlijks 33% te vervangen

• Het advies is nu jaarlijks 50% te vervangen

• Sommigen vervangen jaarlijks al 100%

Bijengezondheid NBV

Raat vernieuwen

• Volken gedijen beter op nieuwe raat

• Je verlaagt de infectiedruk enorm

• Een natuurlijke manier van imkeren

Bijengezondheid NBV

Deze investeringen

• Betalen zichzelf terug, door

gezondere volken

meer plezier aan het imkeren

een hogere opbrengst aan honing en was

Bijengezondheid NBV

Ontsmetten

• IJsazijn

• Heet sodawater

• Flamberen

Bijengezondheid NBV

IJsazijn

• Maak een toren van kamers met ramen

• Gebruik 50 ml ijsazijn ( 60 % ) per kamer

• Toepassen bij temperatuur boven 15oC

• Kamers en ramen voor gebruik goed luchten

Bijengezondheid NBV

Heet sodawater

• Kasten met de beitel eerst schoon schrapen

• Gebruik 60 gram soda per liter heet water

• Kasten boenen en daarna afspoelen

• De ziektekiemen verdwijnen in afvoerput

Bijengezondheid NBV

Flamberen

• Een klusbrander hoort in de stal

• Materiaal direct voor gebruik flamberen

• Ziektekiemen en ongedierte verdwijnen

Bijengezondheid NBV

Geïntegreerde varroabestrijding

• Darrenraat verwijderen in het voorjaar

• Varroabestrijding in de zomer

• Oxaalzuur toepassen in de winter

Bijengezondheid NBV

Residuen in de honing

• Honing is een natuurzuiver product

• Daar horen geen vreemde stoffen

• Geneesmiddelen en bestrijdingsmiddelen

in de honing zijn uit den boze

Bijengezondheid NBV

De imker is verantwoordelijk voor

• Residuen van geneesmiddelen

• Residuen van bestrijdingsmiddelen

• Residuen van houtbeschermingsmiddelen

Bijengezondheid NBV

De bijen brengen zelf in de kast

• Zware metalen

• Pesticiden

• Pathogene bacteriën

• Pollen van genetisch gemodificeerde planten

• Radioactief materiaal

Bijengezondheid NBV

Residuen in de was

• Ook in de was blijven resten achter

• Sommige stoffen breken niet af

• Daardoor wordt de concentratie steeds hoger

• Dit kan schadelijk vormen aannemen voor de bij

• Hierdoor wordt ook de varroamijt resistent

Bijengezondheid NBV

Natuurzuivere honing

• Graag presenteren wij ons als een

producent van een natuurzuiver product

• Dat moeten wij dan ook waarmaken !

Bijengezondheid NBV

Bijengezondheid NBV

Einde les 1

Vragen of opmerkingen ?

Bijengezondheid NBV