B Economie en bedrijfswetenschappen Leuven 15-16

KU LEUVENOude Markt 13 bus 5005

3000 [email protected]

www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201

6

Economische wetenschappenToegepaste economische wetenschappenHandelsingenieur Handelsingenieur in de beleidsinformatica

Economie, recht en bedrijfskunde

DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.

OKT. OPENLESWEEKVolg les tussen de studenten en snuif de sfeer opvan je toekomstige studie omgeving.

8 www.kuleuven.be/openles/leuven

OPENLESWEEK27-31 oktober 2014(herfstvakantie)

OPENLESWEEK16-20 februari 2015(krokusvakantie)

INFODAG21 maart 2015

INFOBEURS9 mei 2015

INFOBEURS5 september 2015

INFODAGKom een kijkje nemen in je toekomstige faculteit.Je kunt infosessies en rondleidingen volgen,een babbel hebben met studenten, proffen enstudie(traject)begeleiders …

8 www.kuleuven.be/infodag/leuven

INFOBEURSBezoek de infobeurs in de Universiteitshalmet informatie over de opleidingen enstudentenvoorzieningen.

8 www.kuleuven.be/infobeurs

8 www.kuleuven.be/infomomenten

Infomomenten

LE

UV

EN

t

Economische wetenschappen 5

Toegepaste economische wetenschappen 25

Handelsingenieur 49

Handelsingenieur in de beleidsinformatica 71

Optie economie, recht en bedrijfskunde 91

Opleidingsonderdelen van de eerste fase 103

Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen 108

Voorbereiding op de opleiding: ijkingstoets en zomercursus wiskunde 108

Studiebegeleiding 110

Internationale ervaring 112

Verderstudeermogelijkheden 114

Studentenkring EKONOMIKA 115

Campussen van de faculteit 116

Alle opleidingen aan de faculteit 117

Praktisch 119

Inschrijven 119

Sociale Dienst 120

Huisvestingsdienst 120

Gelijke kansen 120

Overzicht academiejaar 121

Studeren in Leuven 122

Stadsplan en contactgegevens 124

Nuttige websites 129

Nuttige websitesde meest recente informatie over de opleidingen

8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

je toekomstige faculteit

8 www.feb.kuleuven.be/leuven

publicaties downloaden of bestellenje voorkennis online testen of meer zin in een zomercursus?een handig overzicht van alle infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be

studeren aan de KU Leuven, ook buiten Leuven

8 www.kuleuven.be/campussen

studentendiensten

8 www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen

inschrijven

8 www.kuleuven.be/inschrijven

Openlesweek of -dagen

8 www.kuleuven.be/openlesweek

Infodag

8 www.kuleuven.be/infodag

op de hoogte blijven van al onze infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be/opdehoogte

www.facebook.com/kuleuven

@FEBkuleuven

129

Onze aanpak in onderwijs is rigoureus. We steunen immers op ons innovatiefonderzoek dat internationale faam geniet. Maar wat we jou bijbrengen is bovenalrelevant. We willen namelijk dat je later het verschil kunt maken in het bedrijfs -leven of in het economisch beleid, dat je maatschappelijke verantwoordelijkheidkunt opnemen als ondernemer, global manager, bedrijfsleider, onderzoeker ofadviseur. Precies daarom zien we onze studenten vooral als partners in het debatover economische, sociale en ethische thema’s, trotse partners die alsjonge ondernemers mee de schouders zetten onder onze gezamenlijkeambitie om een van de meest voorname lerende gemeenschappenvan Europa te blijven.

Luc Sels, decaan



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201

6

Economische wetenschappenToegepaste economische wetenschappenHandelsingenieur Handelsingenieur in de beleidsinformatica


DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.






INFOBEURS9 mei 2015







Infomomenten

LE

UV

EN

t



Handelsingenieur 49












Praktisch 119

Inschrijven 119

Sociale Dienst 120


Gelijke kansen 120













studentendiensten


inschrijven




Infodag





@FEBkuleuven

129


Luc Sels, decaan

Uitmuntendeonderwijskwaliteit

De opleidingen worden gevoed door weten -schappelijk onderzoek dat internationale faamgeniet en de relatie met de economische realiteiten de praktijk van bedrijfsmanagement centraalstelt. In het onderwijs vertaalt zich dat in een groteaandacht voor concrete gevalstudies en de actieveinbreng van gastsprekers uit het bedrijfsleven.

Uitstekendestudentenbegeleiding

Een groep van excellent geschoolde monitorenstaat de studenten van de eerste bachelorfase bijmet extra oefensessies en uitleg. Via het digitaleleerplatform Toledo heb je op elk moment toegangtot lesmateriaal, discussie platformen met mede -studenten en lesgevers, online voortgangstoetsenof extra achtergrond bij de leerstof. Via hetplatform Sagio.be kunnen startende studentenbovendien extra studie begeleiding aan ervarenmasterstudenten vragen tegen betaling. ► p. 110

Internationaleuitwisselingsprogramma’s

De faculteit stuurt haar studenten uit naar topbusiness schools zoals de Wharton School,de University of British Columbia, SydneyUniversity, Singapore Management Universityof de Guanghua School in Peking. Ze heeft hetmeest uitgebreide internationale uitwisselings -programma in België, met akkoorden met meerdan 100 buitenlandse instellingen, waarvan eenderde buiten Europa, o.a. in de Verenigde Staten,Canada, Mexico, Brazilië, Peru, Australië, Thailand,Zuid-Korea, Taiwan, Singapore, India, China,Zuid-Afrika, Chili, Maleisië en Rusland. ► p. 112

Uitgebreid netwerkvan bedrijfsrelaties

De faculteit heeft een uitgebreid netwerk vancaptains of industry en decision makersin de hoogste beleidskringen (Vlaams, federaal,Europees) en organisaties (IMF, Wereldbank,OESO ...). Ook dankzij een sterke alumnikringen een uitgebreid netwerk van bedrijfsrelatiesstaat de faculteit in heel nauw contact met hetbedrijfsleven. De topbedrijven rekruteren dan ookgraag onder onze afgestudeerden, zowel voorloopbanen in binnen- als in buitenland.

Waarom kiezen voor een opleiding economieof bedrijfswetenschappen in Leuven?

1

1 3

2

4

De KU Leuven is een onderzoeks- en onderwijsinstelling met internationale uitstraling.Alle opleidingen aan de KU Leuven zijn gebaseerd op het innovatieve onderzoek van onzewetenschappers en professoren. Ze prikkelen je nieuwsgierigheid en leiden je op toteen kritische en zelfstandige persoon.

2

Focus opondernemerschap

Sinds 2013 biedt de faculteit ook eengespecialiseerde opleiding in management aan engeeft ze ondersteuning aan student-ondernemers.De faculteit kreeg in 2012 de UNIZO PrijsOndernemingszin voor het Sagio.be-project.Eerder verwierf ze de eerste nominatie voorde UNIZO Prijs Ondernemende School voorhet studentenbedrijf Academics for Companies,een project waarbij studenten advies verlenen aandiverse bedrijven en instellingen op basis van deverworven kennis en inzichten (www.afcleuven.be).Om nog meer voeling met de praktijk te krijgen,is er ook ruimte voor stage en bedrijfs -projecten in het studieprogramma. ► p. 79

Ondernemendestudentenvereniging

Ekonomika is de grootste en wellicht een van debekendste studentenverenigingen in Vlaanderen.Het presidium en negentig comitéleden zorgenervoor dat je snel wegwijs raakt in Leuven.De kring zorgt ervoor dat je snel in contactkomt met mogelijke werkgevers, heeft een eigencursusdienst en broodjesbar, vertegenwoordigtde studenten in allerlei onderwijsraden en zorgtnatuurlijk ook voor amusement, cultuuren sport. ► p. 115

5 6

EQUIS-accreditatie, een kwaliteitslabel voor de FaculteitEconomie en Bedrijfswetenschappen

In 2014 verwierf de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappende Equis-accreditatie voor al haar campussen. Deze accreditatie,zowat het belangrijkste kwaliteitslabel, wordt door de EFMD

toegekend aan business schools die aan haar erg hoge kwaliteits -standaarden beantwoorden.

De EFMD, European Foundation for Management Development is een non-profitorganisatie van business schools en ondernemingen die als doel heeft ‘managementeducation’ te promoten, verbeteren en te internationaliseren om op die maniereen brug te zijn tussen onderwijs en de bedrijfswereld.

Met deze accreditatie schaart de faculteit zich bij het kransje van internationaletopscholen zoals Vlerick Business School, Amsterdam Business School, BabsonCollege, BI Norwegian Business School, Copenhagen Business School, Edhec,HEC Paris, IESE, IMD, Insead, Judge Business School (Cambridge), London BusinessSchool, Rotterdam School of Management, Saïd Business School (Oxford),Stockholm School of Economics.

Verder in deze brochure lees je hoe de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappeninzet op o.a. internationalisering en het ondersteunen van ondernemerschap bijstudenten, initiatieven die illustreren waarom de faculteit het Equis-label verdient.► p. 11, 31, 55, 79 en 109

Vijf opleidingen

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen in Leuven telt vijf basisopleidingen, elk met huneigen accenten. Ze hebben met elkaar gemeenschappelijk dat ze (bedrijfs)economische problemenop een analytische en wetenschappelijke wijze benaderen. In elke opleiding heb je bovendien een grotekeuzevrijheid. Je krijgt de kans om een uniek programma samen te stellen volgens je eigen interessesen talenten en volgens de noden van de arbeidsmarkt. Naast ‘kennen’ legt de faculteit ook sterkde nadruk op ‘kunnen’. Kennis en vaardigheden gaan in alle opleidingen hand in hand. Je leerthet gedachtegoed uit de cursussen toepassen op reële problemen, zelfstandig en kritisch informatieverzamelen, verwerken en presenteren.

Welke opleiding je ook kiest, een diploma van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen staatgarant voor een veelbelovende start op de arbeidsmarkt.

■ Economische wetenschappen

In de opleiding economische wetenschappen bekijk je het volledige plaatje. Je plaatst economischesystemen steeds in de ruimere context, vanuit een maatschappelijke, juridische, politieke ensociale invalshoek. Je verwerft inzicht in economisch-maatschappelijke vragen en ontwikkelingenen leert ze doordacht beantwoorden. Zoals de econoom die onderzoekt of gratis openbaar vervoerin een bepaalde regio haalbaar is, rekening moet houden met zowel economische, sociale alsecologische factoren.

■ Toegepaste economische wetenschappen

In tegenstelling tot economische wetenschappen ligt de focus in de opleiding toegepasteeconomische wetenschappen op het bedrijf, namelijk die van het bedrijfsmanagement en hetbedrijfsleven. Je bereidt je voor op een loopbaan als manager of ondernemer. Je onderzoektvraagstukken met betrekking tot het bedrijfsleven en het management van bedrijfsprocessen.De naam zegt het zelf al: je past je economische kennis toe op een specifieke omgeving.

■ Handelsingenieur

De opleiding handelsingenieur biedt je in de eerste plaats een grondige vorming in bedrijfskunde,waarmee je de klassieke managementtaken kunt uitvoeren. Daarnaast bevat de opleiding ook eeningenieurscomponent, die je toelaat technische systemen vanuit je economisch oogpunt te begeleidenen optimaliseren. Als handelsingenieur ben jij de ontbrekende schakel tussen (bedrijfs) economischeactiviteiten en ingenieursactiviteiten. Een handelsingenieur is geen concurrent van de burgerlijkingenieur: zuiver technische aspecten uitdenken of ontwerpen behoort niet echt tot zijn taken.

Economische of toegepaste economische wetenschappen?

De opleiding toegepaste economische wetenschappen is bedrijfsgericht: de focus ligt opde onderneming als organisatie en hoe deze optimaal kan werken. De opleiding economischewetenschappen is beleidsgericht: de nadruk ligt op de economische spelers binnen demaatschappij - het individu, de onderneming, de overheid en het buitenland – en de wissel -werking met andere spelers in de globale economie.

3

4

■ Handelsingenieur in de beleidsinformatica

Als handelsingenieur in de beleidsinformatica ben je de sleutelfiguur tussen enerzijds de gebruikersvan een informatiesysteem en anderzijds de eigenlijke programmeurs, die je ontwerp zullenomzetten in computerprogramma’s. Een handelsingenieur in de beleidsinformatica is geen programmeurdie hele dagen spendeert achter de computer, maar iemand die veel met mensen omgaat.Beleidsinformatica combineert bedrijfswetenschappen met ICT, om zo te bestuderen hoe ICThet best kan ingezet worden om de werking van een organisatie optimaal te ondersteunen.

■ De economie, het recht en de bedrijfskunde

De opleiding in de economie, het recht en de bedrijfskunde is uniek in België en wordtgeorganiseerd in samenwerking met de Faculteit Rechtsgeleerdheid. De opleiding integreert eenjuridische en economische opleiding en speelt zo in op de maatschappelijke behoefte. Je kunt inLeuven afstuderen als master in de economie, het recht en de bedrijfskunde. Je beschikt danover zowel (bedrijfs)economische kennis als juridische deskundigheid. Er bestaat geen apartebacheloropleiding, maar wel een specifiek voorbereidend traject in de bachelors economischewetenschappen, toegepaste economische wetenschappen, handelsingenieur (in de beleids -informatica) of rechten.

Toegepaste economische wetenschappen of handelsingenieur?

Hoewel beide opleidingen bedrijfseconomen vormen, heeft een bachelor in de toegepasteeconomische wetenschappen een grotere voeling met menselijke interactie en gedrag.De opleiding combineert dan ook een bedrijfskundige vorming met inzichten uit mens -wetenschappelijke domeinen zoals de psychologie of de sociologie. Bij de opleidinghandelsingenieur is er een meer uitgesproken inbreng vanuit de exacte en toegepastewetenschappen. Er wordt ingegaan op het modelleren van problemen en het ontwerpen vansystemen. In de toegepaste economische wetenschappen ligt de nadruk op het onderbouwdkiezen uit systemen.

Handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica?

De opleiding handelsingenieur biedt een sterke beleidstechnische vorming, als brugfunctietussen bedrijfseconomische economische en ingenieursactiviteiten. Handelsingenieur in debeleidsinformatica richt zich vooral op informatiesystemen. Om ICT toe te passen in organisatiesheb je ook een degelijke kennis van de bedrijfseconomie en inzicht in bedrijfsprocessen nodig.Daarom volg je voor je economische en technische opleiding ongeveer hetzelfde programmaals de studenten handelsingenieur. Door de informaticaopleidingsonderdelen word je daarnaastvertrouwd gemaakt met de opportuniteiten en beperkingen van ICT. Het startpunt van de inzetvan ICT in een organisatie is het ontwikkelen van een strategie. Belangrijke thema’s zijnbijvoorbeeld innovatie, de waarde van informatiesystemen, het inschatten van de effectenvan ICT op de concurrentiekracht, en de aantrekkelijkheid van onze front office (vb. website)voor consumenten. De opleidingen leggen verschillende accenten maar zijn niet radicaalverschillend.

5

Economische wetenschappenBeginprofiel 8

Eindprofiel 9

Bacheloropleiding 13

■ Opbouw 13■ Studieprogramma 14■ Week van een student economische wetenschappen 16

Specialisaties 17

Masteropleidingen 23

Loopbaan 24

6

Economische wetenschappen

Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master,en de verschillende mogelijkheden tijdens dat traject.

Bacheloropleiding

Beg

inp

rofi

el ►

p. 8

Bachelor in de economische wetenschappen (180 sp.) ► p. 13

Het rijke aanbod aan opleidingsonderdelen in je basisopleiding zorgt ervoordat je zelf je traject kunt opbouwen naar de specialisatie die het best bij jeinteresses past. Hierdoor creëer je een uniek profiel dat je een sterke positiebiedt op de arbeidsmarkt. Specialisaties ► p. 17

Fase 1 ► p. 103 Fase 2 Fase 3

7

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 9

Master in de economische wetenschappen (60 sp.) ► p. 23

Master in overheidsmanagement en beleid (60 sp.)*

Algemene economie / General Economics

Research in Economics

Financial Economics

Master in de economie, het recht ende bedrijfskunde (120 sp.)* ► p. 101

Master in management en beleid van de gezondheidszorg*

Master in de vergelijkende en internationale politiek*

* Afhankelijk van de optie in de bachelor is ook rechtstreekse doorstroomnaar andere masters mogelijk.

ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

Master in de toegepaste economischewetenschappen (60 sp.)* ► p. 46

8

Beginprofiel

Is economische wetenschappen iets voor jou?

Interesse in

• de economie, maar ook in inzichten uit depsychologie, sociologie en geschiedenis

• het zoeken naar economische hefbomenom welvaart en welzijn te genereren

• algemeen economische vragen enmaatschappelijke ontwikkelingen

• een opleiding die op wetenschappelijkniveau instrumenten aanreikt omcomplexe sociaal-economischevraagstukken op te lossen

• vragen zoals ‘wat verklaart de extremearmoede in de derde wereld’, ‘is gratisopenbaar vervoer een goede zaak?’,‘wordt ons land echt minder competitief?’en ‘wat is de toekomst van de eurozone?’

Kennis en vaardigheden

• een kritische, leergierige enonderzoekende ingesteldheid

• een vooropleiding van vier uur wiskundeper week in het secundair onderwijs isaangeraden. Wiskunde is evenwel geendoel op zich in deze opleiding: het is inde eerste plaats een hulpmiddel vooreconomische analyse

• een economische vooropleiding isniet nodig. Een flinke dosis inzetdaarentegen wel

• vlot communiceren in het Nederlandsen een basiskennis van het Frans enEngels

Twijfel je aan je voorkennis?

De zomercursus wiskunde en/of de ijkingstoets bieden indien nodig extra ondersteuning. ► p. 108

Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s op ► p. 17-21 om verderzicht te krijgen op de perspectieven die dit diploma biedt.

• Je hebt een brede visie ontwikkeld op economische, maatschappelijke, politieke enjuridische mechanismen en processen

• Je begrijpt ten volle de kracht én de beperkingen van economische incentives in nagenoegelk aspect van menselijke interactie

• Je hebt een analytisch en kritisch denkvermogen ontwikkeld om economische vraagstukkente ontleden en oplossingen uit te werken

• Je bent goed vertrouwd met de wijze waarop economische interventies veranderingenkunnen teweeg brengen in belangrijke domeinen zoals monetair beleid, fiscaal beleid,ontwikkelings beleid, milieu, gezondheidszorg, concurrentievermogen, arbeidsmarkt, etc.

9

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied economische wetenschappen je eigen bijdrage leveren.


10

Economische wetenschappen in de actualiteit

De opleidingen aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen worden gevoed doordiepgaand wetenschappelijk onderzoek, dat de relatie met de realiteit en de praktijk centraal stelt.De universiteit geniet voor die aanpak ruime internationale erkenning. De lesgevers delen hunnieuwste wetenschappelijke bevindingen graag met de studenten. In de actualiteit kom jeook vaak de onderzoeksresultaten van professoren en studenten tegen.

De Vlaamse economie staat er veel beter

voor dan de Vlamingen zelf denken

Professor Koen Debackere, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen,

Campus Leuven

Ondanks de internationale financiële meltdown, heeft Vlaanderen de voorbije jaren

een economische groei behouden van 0,4 procent. Dat zegt Koen Debackere

van VIA (Vlaanderen in Actie) vandaag in een interview in De Standaard.

‘We mogen best trots zijn: we moeten niet onderdoen voor Duitsland of

de Scandinavische landen.’

Vlaanderen heeft de ambitie om tegen 2020 bij de vijf topregio's van Europa

te behoren. Daarom is VIA in het leven geroepen, dat meer dan driehonderd

projecten overkoepelt. Leuvens professor Koen Debackere is voorzitter van

de raad van wijzen die toezicht houdt op de vooruitgang van die projecten.

‘Alle bouwstenen liggen klaar voor een grondige vernieuwing van de Vlaamse

economie’, zegt hij in De Standaard. ‘Maar de bedrijven moeten zelf de kar

trekken van de industriële vernieuwing. Zelf investeren, zelf initiatief nemen,

zelf risico nemen.’

Vooruitgang

Niet alle initiatieven lossen de hoge verwachtingen in. ‘Maar daarmee valt de hele

economie niet in elkaar’, aldus Debackere, die optimistisch is over de Vlaamse

economie. ‘Er is wel degelijk vooruitgang. De tewerkstelling in groeisectoren als

biolifesciences gaat omhoog. Vlaanderen behoort vandaag tot de Europese top

inzake afvalbeheer en -sortering. Onze chemische industrie is wereldtop.

Zoals de Vlaamse biotech. We hebben maakbedrijven als LMS, Materialise of

Van de Wiele die het buitenland ons benijdt. Niemand in de wereld maakt betere

projectiesystemen dan Barco.’

Er is dus duidelijk een voedingsbodem aanwezig voor een sterke Vlaamse

economie, stelt hij. ‘Ondanks de kostenhandicap die we nooit uit het oog

mogen verliezen.’

DMorgen

17 april 2014

11

AFC, een junior enterprise vooren door studenten van de FaculteitEconomie en Bedrijfswetenschappen

Een bedrijf kampt met een probleem, of ziet een mooie kans.Maar de expertise of ruimte ontbreekt om het ook op te lossen.Waarom het dan niet laten uitwerken door studenten? Het bedrijf

krijgt zo wellicht de oplossing die het zoekt. En de studenten doenpraktijkervaring op en ontwikkelen het nodige ondernemerschap.

Dat is het concept waar Academics for Companies of AFC voor staat!

AFC Leuven is een vereniging zonder winstoogmerk die acht jaar geleden opde Leuvense campus van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappenwerd opgericht. Van bij aanvang was het doel om studenten de kans tegeven om hun professionele vaardigheden in een echte bedrijfscontextverder te ontwikkelen. Niet door in dat bedrijf mee te lopen tijdens een stage,maar door er problemen op te lossen in de rol van adviseur of consultant.Student consulting noemen we dat! De projecten worden uitgevoerd in kleineteams van 4 à 5 studenten.

Intussen is AFC uitgegroeid tot een volwaardige junior enterprise, beheerddoor studenten en met een ruim aanbod voor studenten. De voorbije jarenwerden projecten uitgevoerd voor bedrijven zoals Colruyt group, Bekaert,BMW, Coca Cola Enterprises, Eddy Merckx, GDF Suez. De projecten kunnengevaloriseerd worden in de masterprogramma’s van de Faculteit Economieen Bedrijfswetenschappen. Daarnaast is ook een ruim aanbod van work -shops en opleidingstrajecten uitgebouwd. AFC Leuven stimuleert ten slotteondernemerschap door de organisatie van de CleanTechChallenge,een ideeëncompetitie gefocust op groene technologie, en talrijke events,zoals AFC-cafés en het Student Startup Forum, een beurs rond ondernemer -schap. Vandaag is AFC een bloeiende community van meer dan 400 studenten.

Door onder meer initiatieven als deze verwierf de Faculteit Economieen Bedrijfswetenschappen in 2014 de Equis-accreditatie, zowat hetbelangrijkste kwaliteitslabel voor business schools.

Ken je deze onderwijstermen al?

■ Opleidingsonderdeel

Officiële term voor ‘vak’

■ Opleiding

Verzameling van opleidingsonderdelen.Er zijn bachelor- en masteropleidingen.De bacheloropleiding gaat altijd voorafaan de masteropleiding.

■ Studiepunt

Drukt het aandeel van een opleidings -onderdeel binnen de totale opleiding uit:een opleidingsonderdeel van 6 studie puntenweegt dus zwaarder door dan een van 3.Eén studiepunt komt overeen met 25 tot30 uur studietijd: voorbereidingen maken,college of practicum volgen, stage lopen,opdrachten maken, examens afleggen …

■ Opleidingsfase

Een opleiding bestaat uit fases vaneen bepaalde hoeveelheid studiepunten.Zo bestaat een bacheloropleiding altijd uit driefases van telkens ongeveer 60 studiepunten;de totale opleiding beslaat altijd 180 studie -

punten. Een masteropleiding bestaat uitminstens één fase van 60 studiepunten.

12

13

Bacheloropleiding

Hoe machtig is een multinational zoals Apple of Microsoft?Wat verklaart de extreme armoede in de derde wereld?Hoe kun je voorspellen hoe wisselkoersen zullen evolueren?Is gratis openbaar vervoer een goede zaak?Hoe kunnen de files worden opgelost?Hoe blijven de pensioenen betaalbaar?Wat zijn de voordelen van investeringen in een groene economie?Blijft het belang van China voor de wereldeconomie toenemen?

In de opleiding economische wetenschappen bekijk je het volledige plaatje. Je plaatst economischesystemen steeds in de ruimere context, vanuit een maatschappelijke, juridische, politieke en socialeinvalshoek. Je verwerft inzicht in economisch-maatschappelijke vragen en ontwikkelingen enleert ze doordacht beantwoorden. Zoals de econoom die onderzoekt of gratis openbaar vervoerin een bepaalde regio haalbaar is, rekening moet houden met zowel economische, sociale alsecologische factoren.

Opbouw

De combinatie van opleidingsonderdelen uit de economische wetenschappen en anderemenswetenschappen laat je toe om het economisch gebeuren in een brede maatschappelijke,juridische, politieke en sociale context te kaderen. De kwantitatieve opleidingsonderdelen helpen jeom zelf economische problemen te formuleren en op te lossen. Bij de bespreking en de analyse vanconcrete economische problemen word je ook vertrouwd gemaakt met de aspecten van de mondelingeen de schriftelijke communicatie.

Het aandeel van de keuzeopleidingsonderdelen neemt toe in de loop van je bacheloropleiding.

Je kunt kiezen uit een lijst van aanbevolen keuzeopleidingsonderdelen uit verschillende domeinen:onderzoeksvoorbereiding, economische geschiedenis, bedrijfseconomie, recht, overheidsmanagementen -beleid, management en beleid van de gezondheidszorg, en talen. Maar je kunt nog veel ruimer gaanen een keuze maken uit een ruime waaier van opleidingsonderdelen die aan de KU Leuven wordenaangeboden.

Naast de verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma.Het rijke aanbod aan opleidingsonderdelen in je basisopleiding zorgt ervoor dat je zelf je traject kuntopbouwen naar de specialisatie die het best bij je interesses past. Zo kun je een uniek profiel creërenvolgens je eigen interesses en talenten en de noden van de arbeidsmarkt.

Een overzicht van de verschillende specialisaties vind je op ► p. 17 tot 21

Internationale ervaring

Je krijgt de kans om je diploma een extra dimensie te geven via een studiein het buitenland aan een van de vele partneruniversiteiten. ► p. 112


14

Studieprogramma

Op ► p. 103 vind je meer uitleg over de inhoud van de opleidingsonderdelen van de eerste fase.

Voor een gedetailleerde omschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding envoor het uurrooster:

8 www.kuleuven.be/ba/bewl

Eerste studiefase

Eerste semester: 30 studiepunten

Markten en prijzen (6) Accountancy (6) Sociologie (6) Psychologie (6)

Tweede semester: 30 studiepunten

De globale economie (6) Economische geschiedenis (6) Seminarie actueleeconomische problemen (6)

Inleiding tot heteconomisch recht (6)

Derde studiefase

Vijfde semester: ±30 studiepunten

Tweede studiefase

Derde semester: ±30 studiepunten

Wiskundige analyse: micro-economische problemen (6) Statistiek voor economisten (6) Wijsbegeerte en ethiek (6) Publieke economie (6)

Milieueconomie (6) Econometrie (6) Development Economics (6)

Zesde semester: ±30 studiepunten

Industrial Organization:Theory and Applications (6) Seminarie technieken2 (6) Labour Economics (6) Internationale economie (6)

Vierde semester: ±30 studiepunten

Wiskundige analyse: macro-economische problemen (6) Bank- en Financiewezen (6) Gezondheidseconomie (6) Seminarie methoden van

economisch onderzoek (6)

1 Wil je in de masteropleiding de major ‘Research in Economics’ volgen, dan kun je in de eerste bachelorfase ‘hogerewiskunde I en II’ opnemen in plaats van ‘wiskunde voor economen’ en een keuzeopleidingsonderdeel.

15

■ Verplicht opleidingsonderdeel■ Keuzeopleidingsonderdeel economische domeinen: kies minimum 4 van de 5 economische domeinen:

milieueconomie, Industrial Organization: Theory and Applications, Labour Economics, DevelopmentEconomics, gezondheidseconomie

■ Keuzeopleidingsonderdeel vrije keuze: economische geschiedenis, onderzoeksvoorbereiding,bedrijfseconomie, talen, switch naar master economie, recht en bedrijfskunde, switch naar masterin het overheidsmanagement en beleid, switch naar master in het management en het beleid vande gezondheidszorg, switch naar master in de vergelijkende internationale politiek

(60 studiepunten)

Vrije keuze(3)1

Wiskundevoor economen (6)1

Vrije keuze(3)1

Vrije keuze (6)

Vrije keuze (6)

(±60 studiepunten)

(±60 studiepunten)

RZL3 (3) Keuze economische domeinen (12)

Keuze economische domeinen (12)

2 Seminarie technieken voor analyse van het economisch beleid3 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing


16

Week van een student economische wetenschappen

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkelcollege volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.

Een overzicht van het academiejaar vind je op ► p. 121

Verjaardag Joke

Naar huis

Naar kot inLeuven (studerenop de trein?)

MAANDAG

14-15:30 u. Markten en prijzen

15:30-17 u. Werkcollege markten en

prijzen

19-22 u. Studeren in EBIB

DINSDAG

09-11 u. Studeren wiskunde

voor economen

11-13 u. Wiskunde voor economen

14-15:30 u. Sociologie

Eten in Alma

20-22 u. studeren Wiskunde

WOENSDAG

10:30-12 u. Psychologie

12-14 u. Voorbereidenwerkcollege Wiskunde

14-16 u. Werkcollege wiskunde

voor economen

16-18 u. Studeren Wiskunde

Fakbar Dulci

DONDERDAG

09-11 u. broodje ekobar +

met Tom oefeningen

bekijken

11-12:30 u. Psychologie

14-16 u. Markten en prijzen

16-17:30 u. Sociologie

Sport !!

TD EKONOMIKA ;-)

VRIJDAG

11-13 u. nota’s in orde brengen

14-16 u. Accountancy

ZATERDAG

10-12 u. Oefeningen Economie

voorbereiden

14-17 u. Studeren Psychologie

ZONDAG

Scouts

TO DO

Joggen

Boeken uitlenen in EBIB

Uitslapen!!!

gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.

17ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

Specialisatie algemene economie

■ Is het zinvol de lonen van topmanagers te beperken?■ Zijn minimumlonen economisch zinvol?■ Waarom is er tegelijk werkloosheid en zijn er veel openstaande vacatures?■ Hoe bestrijden we de armoedeval?■ Waarom faalt ontwikkelingshulp zo vaak?

Loopbaan

Economisch adviseur • woordvoerder van ondernemingen of sociale organisaties • economisch opiniemaker • economisch journalist • leraar economie • kabinetsmedewerker• onderzoeker

1e fase bachelor 2e fase bachelor 3e fase bachelor master

Markten en prijzen

De globale economie

Publieke economie

Gezondheidseconomie

Internationale economie

Milieueconomie

Development Economics

Labour Economics

Industrial Organization:Theory and Applications

Economic Aspects ofEuropean Integration

Trading and Exchanges

The Economics of China

Welfare, Inequality andPoverty

Environmental andTransportation Economics

Advanced Development/Public/Labour/Health/Indstrial Economics …

Masterproef EW

Specialisaties

Het rijke aanbod aan opleidingsonderdelen in je bacheloropleiding zorgt ervoor dat je zelf je trajectkunt opbouwen naar de specialisatie die het best bij je interesses past. In elke fase van de opleidingkun je je via bepaalde opleidingsonderdelen (verplicht of keuze) verdiepen in een bepaald interesse -domein. Hierdoor creëer je een uniek profiel dat je een sterke positie biedt op de arbeidsmarkt.

18

Specialisatie financiële economie

■ Hoe pakken we de schuldencrisis van de Zuid-Europese landen aan?■ Moet Europa Europese obligaties uitschrijven?■ Hoe beheren financiële instellingen hun risico’s?■ Is een Tobintaks zinvol en werkbaar?■ Hoe omgaan met plotse onrust op financiële markten?

Loopbaan

Adviseur monetair beleid • adviseur macro-economisch beleid • financieel analist• onderzoeker • studiedienst banken

Ik had ook de kans om actief mee te werken aan de uitbouw van Europesebetaalsystemen in het kader van de Europese Centrale Bank.

(Alfons Vaes, Hoofd Betalingssystemen - gepensioneerd)

2e fase bachelor 3e fase bachelor master

Bank- en financie wezen Econometrie

Macro Finance

Financial Statement Analysis

The Economics of Financial Intermediation

Strategic Financial Management

Security Pricing and Portfolio Selection

Asset Prices: Basic Models and Tests

Advanced Industrial Economics

Advanced International Trade Theory

Masterproef EW


Specialisatie Financial Economics (via Master of (Business) Economics)

■ Hoe pakken we de schuldencrisis van de Zuid-Europese landen aan?■ Moet Europa Europese obligaties uitschrijven?■ Hoe beheren financiële instellingen hun risico’s?■ Is een Tobintaks zinvol en werkbaar?■ Hoe omgaan met plotse onrust op financiële markten?

Loopbaan

Adviseur monetair beleid • adviseur macro-economisch beleid • financieel analist• onderzoeker • studiedienst banken

Ik gebruik elke dag wat ik geleerd heb op vlak van probleemoplossenddenken, zelfstandig onderzoek verrichten en resultaten presenteren.

(Jan Limet, consultant, The Boston Consulting Group)


Bank- en financie wezen Econometrie

Econometric Methods and Models

Macro Finance

Strategic Financial Management


Security Pricing and Portfolio Selection

Asset Prices: Basic Models and Tests

Advanced International Trade Theory

The Economics of Financial Intermediation

Master’s Thesis Financial Economics

20

Specialisatie Research in Economics (via Master of Economics)

■ Wat is de optimale architectuur voor een veilig bankensysteem?■ Hoe garanderen we een betaalbaar en toegankelijk pensioensysteem op lange termijn?■ Waarom zijn er zo’n sterke verschillen in ontwikkelingsniveau over de landen heen?■ Welke regels garanderen de beste maatschappelijke invulling van vrijheid?

Van gelijke kansen? Van democratie? Van solidariteit? Van eigendomsrecht?

Loopbaan

Economisch-wetenschappelijk onderzoeker • monetair beleidsmaker • economisch beleidsmaker

Bepaalde verworven competenties komen nu zeker van pas, zoals op kortetijd een probleem analyseren, inzicht verwerven in een bepaald dossier en grote hoeveelheid info verwerken.

(Tine Osaer, consulent Microkredieten Hefboom vzw)


Statistiek voor economisten

Seminarie methoden vaneconomisch onderzoek

Econometrie

Seminarie technieken voor analysevan het economisch beleid

Advanced Econometrics

Advanced Time Series Analysis

Advanced Micro-Economics

Advanced Macro-Economics

Dynamic Methods

Macro Finance

Master’s Thesis Economics


Specialisatie economie, recht en bedrijfskunde

■ Welk economisch en juridisch advies kun je geven bij overnamedossiers? ■ Hoe kunnen kredietbeslissingen optimaal gestructureerd worden, zowel vanuit economisch als

contractueel juridisch perspectief?■ Hoe kunnen octrooiportfolio’s het business model en de competitieve strategie van

een onderneming ondersteunen?

Loopbaan

Studie-, advies- en managementfuncties bij bedrijven, financiële instellingen, consultancyfirma’sen juridische kantoren • beleidsfuncties in overheidsinstellingen en beroepsorganisaties opinternationaal, Europees en Belgisch niveau

De unieke combinatie van economische inzichten en juridische vraagstukkenbinnen de opleiding ERB sprak me enorm aan. Op de arbeidsmarkt zijn dezetoch onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het leek me dan ook goedeen solide basis in beide disciplines te bezitten.

(Lin Bertels, Business Development Manager, Venture Spirit)

1e fase bachelor

OF


Inleiding tot heteconomisch recht

Inleiding tot derechtswetenschap

Verbintenissenrecht Rechtsmethodiek,

werkcollege

Fiscaal recht

BedrijfsfinancieringGoederen en bijzondereovereenkomstenrecht

Rechtseconomie

Insolventierecht

Economische aspectenvan de mededinging

Stage

Keuze tussen:

- optie Finance enfinancieel recht

- optie strategie, innovatie en(internationaal) bedrijfsrecht

Masteropleidingen

Aanvullend op je bacheloropleiding in de economische wetenschappen kun je een masteropleidingvolgen. Enerzijds kun je kiezen voor de master in de economische wetenschappen. Anderzijds is er ookeen aanbod van andere facultaire en interfacultaire masters waarnaar je rechtstreeks kunt doorstromen.

■ Master in de economische wetenschappen (E) (60 studiepunten)*

Je verwerft een actieve en diepgaande beheersing van het algemeen economische denkkader.Je leert vanuit een globaal economisch standpunt redeneren over individuele, intermenselijke enmaatschappelijke verschijnselen. Zowel op het vlak van kennis, onderzoek als methodologie wordtvan jou een grote zelfstandigheid verwacht.

Naast een deel gemeenschappelijke opleidingsonderdelen bestaat het studieprogramma voorbijna een derde uit een masterproef. Dat is een eindverhandeling die je maakt onder begeleidingvan een promotor en werkleider en die je mondeling toelicht. Ten slotte kies je voor een vande volgende trajecten:

• algemene economie / General Economics• Research in Economics• Financial Economics

8 www.kuleuven.be/ma/mecwl

■ Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde (i.s.m. Faculteit Rechtsgeleerdheid)(120 studiepunten)

Om te kunnen doorstromen naar deze masteropleiding volg je tijdens de bacheloropleiding de gepasteoptie. Zie ► p. 101 voor meer info over deze masteropleiding, en ► p. 21 voor het specialisatieschema.

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen (E) (60 studiepunten)*

Zie ► p. 46

■ Master in de accountancy en het revisoraat (60 studiepunten)

8 www.kuleuven.be/ma/marl

■ Master in het informatiemanagement (E) (60 studiepunten)

8 www.kuleuven.be/ma/mimnl

■ Master in de verzekeringen (60 studiepunten)*

8 www.kuleuven.be/ma/mverzl

■ Master in het management en het beleid van de gezondheidszorg (60 studiepunten)*

Om te kunnen doorstromen naar deze masteropleiding volg je tijdens de bacheloropleidingde gepaste optie.

8 www.kuleuven.be/ma/mmbgl

(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.* De omvang van deze masteropleiding kan in de toekomst vermeerderen van 60 naar 120 studiepunten.


24

Als kersvers afgestudeerde in de economische wetenschappen kun je een gefundeerde visieop de maatschappij vertolken. Je hebt een brede wetenschappelijke en analytische basis en eengestructureerd inzicht in uiteenlopende fenomenen. Het zijn die eigenschappen waar talloze instellingenen bedrijven naar op zoek zijn en die garant staan voor een veelbelovende start op de arbeidsmarkt.

Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s op ► p. 17 tot 21 om een zicht te krijgenop de perspectieven die dit diploma je biedt.

Loopbaan

Meer getuigenissen vind je in onze alumnibrochure ‘Ontdek de wereld’.

8 www.feb.kuleuven.be > FEB Campus Leuven> toekomstige studenten > beroepsuitwegen

IDEA Consult is een research-based consultancy bedrijf. Wij doen beleids -voorbereidend onderzoek voor overheden (de Europese Commissie, de federale,regionale en lokale overheden in België) en beroepsverenigingen. IDEA levert dezenationale en internationale instanties onafhankelijk advies op basis van socio-economisch onderzoek.

Als Manager leid ik het domein “competitiviteit en innovatie” en ben ik mede -verantwoordelijk voor zaken als strategieontwikkeling, globale projecten budgetopvolging, HR en het management van kadercontracten. Als Senior Expert ben ikprojectleider van grotere projecten, vaak met een internationaal consortium.Daarnaast ben ik ook projectadviseur en beheer ik de kwaliteitscontrole inzakemethodologie en beleidsconclusies. Voor ik bij IDEA aan de slag ging, was ik 4 jaarlang docent aan de toenmalige Ehsal.

Ik heb voor economische wetenschappen gekozen omdat ik niet één uitgesprokeninteresse had. Een brede opleiding genoot mijn voorkeur.

De degelijke kennis van economische theorieën die ik tijdens mijn studies hebvergaard, is van grote waarde gebleken. Vooral de kennis van micro-economieen industriële economie is van belang bij de uitvoering van projecten.Ook de aangescherpte analytische vaardigheden komen nog dagelijksvan pas.

Geert Steurs, Manager en Senior Expert IDEA Consult

25

Toegepaste economischewetenschappenBeginprofiel 28

Eindprofiel 29


■ Opbouw 33■ Studieprogramma 34■ Week van een student toegepaste economische wetenschappen 36

Specialisaties 37


Loopbaan 48

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (180 sp.) ► p. 33


26

Toegepaste economischewetenschappen


Beg

inp

rofi

el ►

p. 2

8

Traject met switchmajor naar masterin de economie, het recht en de bedrijfskunde

► p. 33

Traject met switchmajor naar masterin het management en het beleid vande gezondheidszorg ► p. 33

Bacheloropleiding

Fase 1 ► p. 103 Fase 2

Traject met keuzemajors TEW ► p. 33 en p. 35

Fase 3

27

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 2

9

Master in de toegepaste economische wetenschappen(60 sp.) ► p. 46

Majors: Accountancy en financiering - Marketing -International Business, strategie en innovatie - personeel enorganisatie - Entrepreneurship

Minors: dezelfde keuzemogelijkheden als bij de majorsproductie en logistiek - beleidsinformatica voor bedrijfs -economen - Business Research - economie - bedrijfskundeen communicatie

Master in het management en het beleid vande gezondheidszorg (60 sp.) ► p. 47

Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde(120 sp.) ► p. 101

TOEGEPASTE ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

Andere masteropleidingen ► p. 47

28

Beginprofiel

Is toegepaste economische wetenschappen iets voor jou?

Interesse in

• vraagstukken met betrekking tot hetbedrijfsleven en bedrijfsmanagement

• een positie als leidinggevende ineen onderneming

• brede maatschappelijk-economischevraagstukken

• het ontwikkelen en opstarten vaneen onderneming

• vragen zoals ‘hoe wordt een marketing -campagne voor een nieuw productopgezet?’ en ‘welke strategie volgt eenbedrijf het best in veranderde markt -omstandigheden?’



• een vooropleiding van vier uur wiskundeper week in het secundair onderwijs isaangeraden. Wiskunde is evenwel geendoel op zich in deze opleiding: het is inde eerste plaats een hulpmiddel vooreconomische analyse

• een economische vooropleiding isniet nodig. Een flinke dosis inzetdaarentegen wel

• vlot communiceren in het Nederlandsen een basiskennis van het Frans enEngels



29

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied toegepaste economische wetenschappen je eigenbijdrage leveren.

Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s op ► p. 37-44 om verder zichtte krijgen op de perspectieven die dit diploma biedt.

• Je hebt een brede kijk op het optimaal functioneren van bedrijven en op de wisselwerkingtussen de domeinen (accounting, financiering, marketing, personeelsbeleid, …) waarbinnenbedrijven beslissingen nemen.

• Je bezit zelfstandig en creatief denkvermogen om oplossingen uit te werken voormanagement vraagstukken. Je slaagt erin om de hiervoor geschikte onderzoeksmethodenen analyse technieken te kiezen.

• Problemen voor het management van een bedrijf of organisatie wil je graag oplossen doorhet bedrijf in zijn geheel, als een organisatie, te bekijken.

• Je bent in staat om als management consultant en op basis van je expertise management -teams te adviseren over de meest aangewezen aanpak van bedrijfsproblemen.

• Je focus gaat uit naar het all-round management van een bedrijf, maar je bent ook in staatte specialiseren in een specifiek managementdomein (bv. marketing of strategie).


30

Toegepaste economische wetenschappen in de actualiteit


‘Jonge bazen’ tonen zich ambitieus op Kanaal Z

Een website waar studenten kwalitatief hoogstaande samen -

vattingen met elkaar kunnen delen. Met dat idee doen studenten

Jasper Goyvaerts, Dominiek Henckaerts en Bart Vandevenne mee

aan het tv-programma Jonge Bazen. De realityreeks op Kanaal Z

wil jongeren stimuleren om een eigen onderneming op te starten.

En dat begint natuurlijk allemaal met een goed idee. ‘We wilden

iets doen voor studenten. Tijdens onze studies hebben we

gemerkt dat er een gebrek is aan kwaliteitsvolle samenvattingen

die online aangeboden worden. Zo zijn we op het idee van

Notestore gekomen’, zegt masterstudent in de toegepaste

economische wetenschappen Dominiek Henckaerts.

Kwaliteit maakt verschil

Notestore is een website waar studenten gratis samenvattingen kunnen downloaden. Op zich lijkt het idee niet

vernieuwend. Maar de mannen van Notestore zijn overtuigd dat zij het verschil kunnen maken. Dominiek:

‘Er zijn inderdaad al andere platformen, zoals fora, Dropbox en Facebook. Maar de kwaliteit van die samen -

vattingen is ondermaats. Wij maken het verschil door kwalitatief hoogwaardige samenvattingen aan te bieden.’

‘De kwaliteit wordt beoordeeld door de studenten zelf ’, verduidelijkt Jasper Goyvaerts, masterstudent in het

informatiemanagement. ‘Ze kunnen commentaar of een score geven, fouten rapporteren of zelfs een revisie

maken. Samenvattingen met een slechte score worden automatisch verwijderd van de site. Zo blijven alleen

de beste samenvattingen over.’

En-en-verhaal

Nog een belangrijk verschil: studenten die hun samenvatting op de site plaatsen, krijgen een vergoeding.

‘Onze slogan is ‘Verdien geld met studeren’. Hun bedrijfje draait rond het verdelen van samenvattingen,

maar de ondernemers willen niet op hun geweten hebben dat studenten enkel een samenvatting blokken.

‘We benadrukken heel duidelijk dat een samenvatting geen vervangmiddel is voor de les of cursus. Het is een

en-en-verhaal. Wij geloven dat een samen vatting een aanvulling kan zijn. Je krijgt zo een ander beeld van

de leerstof: de perceptie van een andere student is zeker een meerwaarde’, zeggen de drie.

PassieHet tv-programma Jonge Bazen wil jonge mensen aanzetten en inspireren om zelf de handen uit de mouwen

te steken en te ondernemen. Drie teams strijden voor de titel van beste ondernemer. Daarbij krijgen ze

ondersteuning van ervaren ondernemers en raadgevers. Dominiek: ‘We hebben meegedaan aan het programma

om ervaring op te doen. Ons hoofddoel is niet om ervan te leven, maar om ervan te leren. Ondernemen is een

passie voor ons alle drie. Je moet een drive hebben, anders stop je ermee. Dankzij het programma hebben we veel

bijgeleerd. Dat op zich is veel meer waard dan geld verdienen.’ ‘Maar dat wil niet zeggen dat we geen ambitie

hebben!’ gaat Jasper verder. ‘Integendeel, we zien het groots. In augustus lanceren we de website met Leuvense

samenvattingen. Maar daarna willen we doorbreken in België en waarom niet in Europa?’

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Campuskrant 06/2013

De breinen achter Notestore: Jasper Goyvaerts,

Dominiek Henckaerts en Bart Vandevenne

(c) KU Leuven - Rob Stevens

31TOEGEPASTE ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN

Uitwisselingen wereldwijd

✓ 76 partners in Europa

✓ 33 partners buiten Europa

✓ Ongeveer de helft van de studenten gaat op uitwisseling




■ Opleiding


■ Studiepunt


■ Opleidingsfase



32

33

Bacheloropleiding

Waarom durven klanten bepaalde producten niet online aan te kopen?Hoe wordt een marketingcampagne voor een nieuw product opgezet?Wat maakt dat het ene bedrijf zijn personeel langer kan houden dan andere bedrijven?Onder welke omstandigheden kan een bedrijf het best een beursnotering overwegen?Welke strategie volgt een bedrijf het best in veranderde marktomstandigheden?

Je ontwikkelt een diepgaand inzicht in de werking van bedrijven en organisaties. Als bedrijfseconoombekijk je management en organisatie zowel op globaal niveau als vanuit een menswetenschappelijkoogpunt. Organisaties zijn immers gebouwd op samenwerking tussen mensen. Toegepaste economischewetenschappen – de naam zegt het zelf al – is een opleiding waarin theorie en praktijk nauw samengaan.

Opbouw

Je krijgt een stevige basisvorming in de economische en bedrijfseconomische domeinen.Daarnaast biedt de opleiding je een algemene vorming (via maatschappelijke en gedrags -wetenschappelijke opleidingsonderdelen) die je in staat stelt het ondernemen in zijn maatschappelijke,juridische en sociale context te plaatsen. De methodologische opleidingsonderdelen zoals wiskundeen statistiek helpen je dan weer om zelf oplossingen voor bedrijfsproblemen te formuleren.Een verdere praktische uitdieping is mogelijk via projecten en stages.

Naast de verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma.Het rijke aanbod aan opleidingsonderdelen in je basisopleiding zorgt ervoor dat je zelf je traject kuntopbouwen naar de specialisatie die het best bij je interesses past. Via keuzemajors en keuzeopleidings -onderdelen kun je een uniek profiel creëren volgens je eigen interesses en talenten en de noden vande arbeidsmarkt. Een overzicht van de verschillende specialisaties vind je op ► p. 37 tot 44

Er zijn drie mogelijke trajecten:

• een traject met majors • een traject met switchmajor naar de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde • een traject met switchmajor naar de master in het management en het beleid van

de gezondheidszorg, zie ook ► p. 44

De opleidingsonderdelen in de eerste bachelorfase zijn voor alle trajecten dezelfde.




34

Studieprogramma


Voor een gedetailleerde omschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleidingen voor het uurrooster:

8 www.kuleuven.be/ba/btewl

Eerste studiefase


Markten en prijzen (6) Accountancy (6) Inleiding tothet economisch recht (6) Psychologie (6)


De globale economie (6) Marketing (6) Bank- en financiewezen (6) Grondslagen vande beleidsinformatica (6)

Derde studiefase


Tweede studiefase


Basismodellen uitoperationeel onderzoek (6) Bedrijfsstatistiek (6) Externe financiële

verslaggeving (6) Mens en organisatie (6)

Management Accounting (6) Arbeidssociologie (6) Wijsbegeerteen ethiek (3)


Kwantitatievebeleidsmethoden (6)

Fiscaal- enarbeidsovereenkomstrecht (6) OM2 (3)RZL1 (3)


Managerial Economics (6) Bedrijfsfinanciering (6) Beginselen van productie enlogistiek management (6)

Beleidsinformatie-systemen (6)

1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing2 OM: Onderzoeks-methodologie

35

■ Verplicht opleidingsonderdeel■ Keuzeopleidingsonderdeel■ Keuze major 1: accountancy en financiering, marketing, bedrijfseconomie en strategie, personeel en organisatie■ Keuze major 2: accountancy en financiering, marketing, bedrijfseconomie en strategie, personeel en organisatie,

productie en logistiek, beleidsinformatica voor bedrijfseconomen, economie, overheids -management, bedrijfskunde en psychologie, filosofische en ethische reflectie, talen

(60 studiepunten)

Wiskundevoor economen (6)

Frans I(3)

Engels I(3)

Opleidingsonderdeel afhankelijkvan het gekozen traject (±6)

OF

EN

Opleidingsonderdeel afhankelijkvan het gekozen traject (±6)

Frans II(3)

Engels II(3)

(±60 studiepunten)

(±60 studiepunten)

Opleidingsonderdeel afhankelijk van de gekozen major (±30)

Opleidingsonderdeel afhankelijk van de gekozen major (±30)


36

Week van een student toegepaste economische wetenschappen

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkelcollege volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.


Naar huis

MAANDAG

09:30-11 u. Inleiding tot het

economisch recht

11-12:30 u. Accountancy



DINSDAG

09-11 u. Inleiding tot het

economisch recht

11-13 u. Wiskunde voor economen

14-16:30 u. Werkcollege markten

en prijzen

Eten in Alma

20-22 u. Voorbereiden werk -

college wiskunde

WOENSDAG

08:30-10:30 u. Accountancy

10:30-12 u. Psychologie

14-16 u. Werkcollege wiskunde

voor economen

16-18:30 u. studeren wiskunde

Fakbar Dulci

DONDERDAG


nota’s nalezen

11-13 u. Psychologie


16-18 u. studeren wiskunde

Sport !!

TD EKONOMIKA ;-)

VRIJDAG

11-13 u. Taalcollege Frans + Engels

14-16 u. Studeren

ZATERDAG

10-12 u. werkcollegevoorbereiden

14-17 u. Studeren Psychologie

ZONDAG

Scouts

TO DO

Joggen


Uitslapen!!!


Verjaardag Heleen

gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.


Specialisaties


Specialisatie accountancy en financiering

■ Hoe bereken je de winstgevendheid en groei van een onderneming en hoe volg je dieverder op?

■ Wat is de rol van risicobeheer in de uitvoering van een bedrijfsstrategie?■ Hoe stel je een gediversifieerde investeringsportefeuille samen?■ Hoe zorg je ervoor dat de bedrijfsleiding de belangen van de onderneming nastreeft?

Loopbaan

Accountant • consultant • beleggingsadviseur • reporting analist • operations director •hoofdboekhouder • financial audit manager • een brede waaier van managementfuncties • ondernemer


Accountancy

Bank- en financiewezen

Externe financiëleverslaggeving

Bedrijfsfinanciering

Consolidatie en financiëlebedrijfs doorlichting

Capital Investment Policy

Beleggingsleer enfinanciële producten

Strategic FinancialManagement

Strategisch managementaccounting

Auditing

Praktijkcollege inaccountancy en financiering

Masterproef accountancy& financiering

38

Specialisatie marketing

■ Hoe analyseer je de marktsituatie? Wat is de impact van cultuur op marketing?■ Hoe krijg je een merk op de planken?■ Hoe verricht je een marktonderzoek?■ Hoe kunnen we het gedrag van consumenten bestuderen en beïnvloeden?

Loopbaan

Marktonderzoeker • consultant • brandmanager • productmanager • marketingmanager• lesgever (hogeschool of secundair onderwijs) • onderzoeker aan de universiteit • een bredewaaier van managementfuncties • ondernemer

Het belangrijkste luik binnen mijn functie is Destination Marketing. Dat start bijhet uitwerken van een strategisch marketingplan waarin een omschrijvingwordt gegeven van het imago dat we als regio wensen uit te stralen,onze unieke troeven en de doelgroepen die we wensen te bereiken.

(Marie Tolleneer, Meeting Consultant Vlaams-Brabant, Meeting Leuven)


Marketing

Consumer Behaviour

Marktonderzoek

International Marketing

Brand Management

Marketing Strategy Modeling

Social Marketing

Masterproef marketing


Specialisatie personeel & organisatie humanresourcesmanagement

■ Hoe pak ik rekrutering en selectie in een internationaal bedrijf aan?■ Hoe stem ik het personeelsbeleid af op de strategie van het bedrijf?■ Hoe rem ik personeelsverloop af? ■ Wat maakt een employer brand sterk?■ Vakbond, vriend of vijand?■ Hoe omgaan met een divers personeelsbestand?■ Hoe kan een organisatie bijdragen tot sociaal verantwoord ondernemen?

Loopbaan

Hr-manager • hr-specialist • staffuncties bij externe opleidingsverstrekkers, selectiebureaus,career development en outplacement • afdelingshoofd, management consultant, leidinggevende,ondernemer

Ik heb destijds voor de major personeel en organisatie gekozen omdathet menselijke aspect van economie in deze vakgroep veel aan bod kwam.

(Karel Vaes, Zone Manager Parts Citroën Benelux)


Mens en organisatie

Organizational Behaviour

Humanresources-management

Performance Management

Management van personeelsstromen

Sociaal verantwoord ondernemen

Organisatieontwerp

Arbeidsovereenkomstenrecht

40

Specialisatie International Business, strategie & innovatie

■ Hoe bouw je een duurzaam concurrentieel voordeel uit?■ Wat betekent globalisering voor de onderneming?■ Hoe kan de onderneming uitbreiden naar buitenlandse markten?■ Wat is een succesvolle innovatie strategie?

Loopbaan

Internationale managementloopbaan • consultancy • internationale organisaties • strategie - en innovatieafdeling

Mijn opleiding heeft mijn strategisch inzicht aanzienlijk verscherpt.

(Dr. Vincent van Roy, onderzoeker Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen)


Managerial Economics

Industrial Organisation:Theory and Applications

The Economics of Innovationand Intellectual Property

International Business Strategy

International Management

Political Business Strategy

Competitive Analysis & Strategy

Innovation Management & Strategy

Economics of Global Innovation

Masterproef International Business,strategie & innovatie


Specialisatie Entrepreneurship

■ Wat vereist het opstarten van een onderneming?■ Hoe komt een startende onderneming aan zijn (financiële) middelen?■ Hoe voorkom je dat anderen aan de haal gaan met jouw ideeën?

Loopbaan

Ondernemer • investeerder • Business Developer • Incubatiemanager • adviseur startendeonderneming

Een gedegen basiskennis in de verschillende deeldomeinen vaneen onderneming ondersteunt succesvol ondernemen.

(Wouter Winnen, Senior Investment Manager ARKimedes,Participatie Maatschappij Vlaanderen)


Managerial Economics

Industrial Organization:Theory and Applications

The Economics of Innovationand Intellectual Property

The Foundations of Entrepreneurship

International Management

Organising for Entrepreneurship

Entrepreneurial Finance

Strategic IP Management

Intrapreneurship

Entrepreneurship andNew Business Development

Masterproef entrepreneurship

42

Specialisatie Financial Economics (via Master of (Business) Economics)

■ Hoe een model ontwikkelen ter ondersteuning van kredietbeslissingen?■ Hoe een bedrijf begeleiden bij een beursintroductie?■ Hoe kun je een optimale strategie ontwikkelen om wisselkoersrisisco’s te beheren

binnen je bedrijf?■ Is er een verband tussen duurzaamheid en aandeelhouderswaarde?

Loopbaan

Leidinggevende of onderzoekspositie, vaak in multinationals of bij internationale instellingen:financieel analyst • financieel expert • investeringsmanager • risicobeheerder

Ik heb destijds voor de specialisatie Financial Economics gekozen omdat dezenaast sterke financiële en wiskundige vakken ook zeer praktijkgericht is.

(Brigitte Van Praag, Financial Analyst Johnson & Johnson)


Bank- en financiewezen Bedrijfsfinanciering

Consolidatie en financiëlebedrijfs doorlichting


Security Pricing andPortfolio Selection

Econometric Methodsand Models

Macro Finance

International BusinessFinance: Forex Markets

The Economics of FinancialIntermediation

Master’s Thesis FinancialEconomics






Loopbaan

Studie-, advies- en managementfuncties bij bedrijven, financiële instellingen, consultancyfirma'sen juridische kantoren • beleidsfuncties in overheidsinstellingen en beroepsorganisaties opinternationaal, Europees en Belgisch niveau

De unieke combinatie van economische inzichten en juridische vraagstukkenbinnen de opleiding ERB sprak me enorm aan. Op de arbeidsmarkt zijn dezetoch onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het leek me dan ook goed een solide basis in beide disciplines te bezitten.


1e fase bachelor

OF





werkcollege

Fiscaal recht

Goederen en bijzondereovereenkomstenrecht

Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



44

Specialisatie management en beleid van de gezondheidszorg

■ Hoe run ik een ziekenhuis?■ Hoe kan de Belgische gezondheidszorg gefinancierd worden, rekening houdend met

de versnelde vergrijzing van onze maatschappij?■ Hoe kunnen nieuwe digitale technieken en informaticatoepassingen efficiënt ingezet worden

in een ziekenhuis? ■ Hoe kan het aanbod van een rusthuis optimaal afgestemd worden op toenemende

zorgbehoeften van de bewoners?■ Hoe kan een fusie van twee rust- of verzorgingsinstellingen het best gemanaged worden?■ Wat is de impact van een hervorming in de gezondheidszorg op het personeelsbeleid van

een zorginstelling?

Loopbaan

Kaderfunctie in een ziekenhuis • medisch diensthoofd • directeur rusthuis • RIZIV-adviseur• adviseur van de WHO (World Health Organization)

De beschikbaarheid van data is een kritisch element om goede kwalitatievemedische zorg te kunnen bieden.

(Franky Deleu, ICT Manager, Jan Yperman Ziekenhuis)


Mens en organisatie


Gezondheidseconomie

Sociaal recht

Organisatie van degezondheidszorg

Financiering van de gezondheidszorg

Human resource managementin de gezondheidszorg

Kwaliteit en patiëntveiligheid

Modellen van zorgorganisatie

Economische evaluatie in de gezondheidszorg

Masterproef

46

Masteropleidingen

Aanvullend op je bacheloropleiding kun je een masteropleiding volgen. Enerzijds kun je kiezen voorde master in de toegepaste economische wetenschappen. Anderzijds is er ook een aanbod van anderefacultaire en interfacultaire masters waarnaar je rechtstreeks kunt doorstromen.


Je verwerft diepgaande kennis en vaardigheden in een bedrijfskundige specialisatie, waarmee jesnel naar een leidinggevende functie kunt doorgroeien. Door de beginnende specialisaties in hetbachelorprogramma te combineren met het masterprogramma, kom je tot een gedifferentieerdprofiel dat ook diepgaande gespecialiseerde vaardigheden omvat. Dergelijke profielen hebbenuiteraard veel mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

Omdat de gekozen specialisatie in de master niet noodzakelijk voortbouwt op de specialisaties die jehebt gevolgd in de bacheloropleiding, kun je je gevorderde kennis in diverse domeinen combinerenen je persoonlijke afstudeerprofiel maximaal sturen.

Dit masterprogramma bestaat uit een gemeenschappelijk programma (6 studiepunten), een major(24 studiepunten), een minor (12 studiepunten) en een vrije keuzeruimte (3 studiepunten). De majoris je hoofddomein. Via de minor kun je je ofwel verder specialiseren in dit domein, ofwel je kennisverbreden naar andere gebieden die voor een bedrijfseconomist interessant zijn (psychologie,communicatie …).

Majors

• Accountancy en financiering (zie ► p. 37)• Marketing (zie ► p. 38)• Personeel en organisatie (zie ► p. 39)• International Business, strategie en innovatie (zie ► p. 40)• Entrepreneurship (zie ► p. 41)

Minors

• Dezelfde keuzemogelijkheden als bij de major • Productie en logistiek• Beleidsinformatica voor bedrijfseconomen• Business Research• Economie• Bedrijfskunde en communicatie

Aansluitend bij je major kun je een bedrijfsproject uitvoeren: een soort stage waarbij je een specifiekprobleem behandelt in een bedrijf. Ten slotte maak je ook een masterproef van 15 studiepunten.Dat is een werkstuk dat je individueel of in groep maakt, onder begeleiding van een promotor enwerkleider, en dat je mondeling toelicht. Hierbij leer je een complex bedrijfsprobleem kritischanalyseren en oplossen. Je hebt de keuze tussen een klassiek onderzoek of een project in nauwcontact met de bedrijfswereld.

8 www.kuleuven.be/ma/mtewl



Om te kunnen doorstromen naar deze masteropleiding volg je tijdens de bacheloropleiding het gepastetraject. Zie ► p. 101 voor meer info over deze masteropleiding, en ► p. 43 voor het specialisatieschema.


Zie ► p. 23







■ Master in het management en het beleid van de gezondheidszorg (Faculteit Geneeskunde)(60 studiepunten)*

Om te kunnen doorstromen naar de masteropleiding volg je tijdens de bacheloropleidinghet gepaste traject.

8 www.kuleuven.be/ma/mmbgl

■ Master in het overheidsmanagement en -beleid (Faculteit Sociale Wetenschappen)(60 studiepunten)*

8 www.kuleuven.be/ma/mombl

47



48

Een diploma toegepaste economische wetenschappen staat garant voor interessante en uitdagendefuncties in het management van bedrijven. Dankzij je analytische en brede wetenschappelijkevorming kun je immers flexibel inspelen op voortdurend veranderende omstandigheden. Ook heb jeeen gestructureerd inzicht in uiteenlopende fenomenen. Het zijn die eigenschappen die talloze instellingenen bedrijven erg appreciëren en die je een veelbelovende start op de arbeidsmarkt garanderen.

Als bedrijfseconoom ben je inzetbaar in alle geledingen van het bedrijfsleven, van de kleinste kmotot de grootste multinational, maar ook in heel andere organisaties die ook managers en managementnodig hebben: ziekenhuizen, overheidsadministraties, social profit bedrijven, enz. Je komt in aanmerkingom in bijna elke afdeling van een bedrijf of andere organisatie een leidinggevende functie uit te oefenen(aankoop, boekhouden, financiën, verzekeringen, marketing, personeel, informatica …).


Loopbaan

Ik werk intussen meer dan 5 jaar bij Ernst & Young en bekleed de functie van FinancialAudit Manager. Ernst & Young is een bedrijf dat wereldwijd actief is (meer dan140 landen en 146.000 werknemers). De activiteiten van het bedrijf focussen zichop het verlenen van diensten en advies op allerlei gebied (audit, tax, BTW, IT, etc.).

Ik hou me enerzijds bezig met het voeren van audits bij onze klanten (bv. VRT,Coca-Cola, Hugo Boss, Warner Music, Ladbrokes) waarbij kwaliteit en nauwklantencontact hoog in het vaandel gedragen worden. Daarnaast fungeer ik ookals tussenpersoon tussen het auditteam en de verantwoordelijke vennoot.Ik word eveneens betrokken bij recruitment- en salesactiviteiten.

De vormingen TEW/HIR geven een vrije en brede basis die studenten naastalgemene kennis ook een analytisch denken aanleert. Dit laatste heeft mijeen grote troef opgeleverd in mijn huidige job aangezien ik als auditoraltijd kritisch moet zijn en bepaalde situaties snel en efficiënt moetkunnen analyseren.

Ludovic Deprez, Financial Audit Manager Ernst & Young



49

HandelsingenieurBeginprofiel 52

Eindprofiel 53


■ Opbouw 57■ Studieprogramma 58■ Week van een student handelsingenieur 60

Specialisaties 61


Loopbaan 69

Bacheloropleiding

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur (180 sp.) ► p. 57


50

Handelsingenieur


Beg

inp

rofi

el ►

p. 5

2


Major 1 ► p. 59

Major 2 ► p. 59

Fase 3

Masteropleidingen

51

Ein

dp

rofi

el ►

p. 5

3

Master in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur (120 sp.) ► p. 67

Majors: Accountancy en financiering - Marketing - productieen logistiek - kwantitatieve methoden

Minors: keuze uit aanbod majors, maar verschillend van jemajorkeuze: Entrepreneurship - personeel en organisatie -beleidsinformatica voor handelsingenieurs - InternationalBusiness, strategie en innovatie - economie - verzekeringen


HANDELSINGENIEUR

52

Beginprofiel

Is handelsingenieur iets voor jou?

Interesse in

• het analyseren van bedrijfskundigeproblemen vanuit een wetenschappelijkebenadering

• brede economisch-maatschappelijkevraagstukken

• vragen zoals ‘is het voor ons bedrijf zinvolom een strategisch partnership metFacebook af te sluiten?’ en ‘hoeveelkosten kan een bedrijf besparen door deproductietechnologie te optimaliseren?

• een loopbaan als manager, maar metinteresse in wetenschappen

• de meer technische en analytischevraagstukken eigen aan ondernemenen bedrijfsmanagement

• een internationale loopbaan in groteremultinationals



• een vooropleiding van zes uur wiskundeper week in het secundair onderwijs isaangeraden. In vergelijking met deopleiding toegepaste economischewetenschappen is bij handelsingenieurde kwantitatieve component belangrijkeren wordt deze sterker ontwikkeld, zowelwat betreft de omvang als de diepgang

• een economische vooropleiding is nietnodig. Een flinke dosis inzet daarentegenwel. Een goede wiskundige basis isbelangrijker dan een economischevooropleiding

• voor de verschillende technischeopleidingsonderdelen in de bachelor -opleiding heb je geen specifiekewetenschappelijke voorkennis nodig.Je moet wel een grote interesse inwetenschappen hebben. Zonder dezeinteresse is een goede brug tussentechniek en economie uitgesloten



53

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied handelsingenieurswetenschappen je eigen bijdrage leveren.

HANDELSINGENIEUR

Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s op ► p. 61-65 om verderzicht te krijgen op de perspectieven die dit diploma biedt.

• Je hebt een brede kijk op het optimaal functioneren van bedrijven en op de wisselwerkingtussen de verschillende domeinen (accounting, financiering, marketing, logistiek,…)waarbinnen bedrijven beslissingen nemen.

• Je bezit zelfstandig en creatief denkvermogen om oplossingen uit te werken voormanagement-vraagstukken door hiervoor wetenschappelijk verantwoorde onderzoeks -methoden en technieken te kiezen en te ontwerpen.

• Problemen voor het management van een bedrijf bekijk je graag vanuit een uitgesprokenanalytische invalshoek.

• Je werkt je gemakkelijk in in specifieke informatie omtrent product-technischeen ingenieursgebonden componenten van een onderneming.

• Je combineert de focus op het management van een bedrijf met een uitgesproken interessein de technologische kant van de business en wil een professionele gesprekspartner ofopdrachtgever zijn voor de ingenieurs van het bedrijf.

• Je bent op basis van je expertise in staat om op hoog niveau professioneel bedrijfskundigadvies te geven aan top management teams.

54

Handelsingenieur in de actualiteit


Kalender eerste klasse seizoen

2008-2009 bekend

In het Atomium in Brussel is de kalender voor het voetbalseizoen 2008-2009 in

eerste klasse voorgesteld. "Er waren lekken in de pers, en dat vinden we spijtig",

gaf Pierre Yves Hendrickx toe, de secretaris-generaal van Sporting Charleroi en

voorzitter van de kalendercommissie van de Profliga. "Maar langs de andere kant

bewijst dat de belangrijkheid van het onderwerp", verklaarde Hendrickx.

Historisch

Het seizoen 2008-2009 wordt in ieder geval historisch, zeker voor de laatste vier

in het klassement. Minstens twee onder hen zullen niet aan de start komen van

de hervormde eerste klasse in het seizoen 2009-2010.

De kalender, waar Profliga-voorzitter Ivan De Witte de rechtvaardigheid, objectiviteit

en neutraliteit van onderstreepte, werd samengesteld in samen werking met

experten Dries Goossens en Frits Spieksma van de KU Leuven.

Grote naam op bezoek

De kalender moet rekening houden met verschillende elementen: de internationale

kalender (Champions League, UEFA Cup, nationale ploegen), en de 35 verzoeken

van de lokale politie. Daar komen dan ook nog de wensen van de clubs bij.

Elke club mocht drie prioriteiten naar voor schuiven. Daarvan werd het merendeel

ingewilligd. Ten slotte moet er ook rekening gehouden worden met het belang

van de competitie zelf. Zo wordt Standard-Club Brugge op de 33ste en voorlaatste

(9 mei) en Genk-Anderlecht op de laatste speeldag afgewerkt. Elke club kreeg

de zekerheid dat het elke ronde minstens één "grote naam" op bezoek krijgt.

Normaal gezien wordt er op 26 en 30 december niet gevoetbald.

Niet ongelangrijk is dat de rechtbank van eerste aanleg van Brussel de hervorming

van de eerste klasse nog nietig kan verklaren. De rechtbank doet op 15 juli een

uitspraak over de klacht die de Nationale Liga (tweede klasse) had neergelegd.

Het Laatste Nieuws, 17/06/2008

55HANDELSINGENIEUR

AFD, ondernemerschap meteen hoge maatschappelijke waarde

Academics for Development is een non-profit studentenorganisatiedie studenten de mogelijkheid biedt om hun verworven kennis toete passen om op een zinvolle en duurzame manier social impact

te hebben in het Zuiden!

Studenten die deelnemen aan een AFD project werken gedurende eenvolledig academiejaar in een multidisciplinair team van 4-5 studenten aaneen adviesopdracht voor een NGO die actief is in het Zuiden of voor eenstart-up in een ontwikkelingsland. Gedurende de zomermaanden gaande studenten een aantal weken naar het Zuiden om het project in de praktijkuit te voeren. Elk projectteam wordt tijdens het jaar begeleid door eenervaren AFD coach, die zorgt voor ondersteuning en waakt over de kwaliteitvan het project. Op regelmatige basis zit het team samen met de partner -organisatie waarvoor het project wordt uitgevoerd om feedback te krijgenop het reeds geleverde werk.

Het doel van Academics for Development is studenten de mogelijkheidbieden om via het toepassen van hun verworven kennis een sociale impact tehebben in het Zuiden, en dit op een zinvolle en duurzame manier. AFD doetdit door jaarprojecten te organiseren. Studenten werken een heel jaar in teamaan een probleem van een NGO en realiseren vervolgens dit project in hetZuiden tijdens de zomerperiode. Ondernemerschap met een bijzonder hogemaatschappelijke waarde dus! AFD is een junior enterprise die ontstaan is inde schoot van de Faculteit Economie en Bedrijfs wetenschappen. AFD wil opeen unieke manier studenten, het Zuiden en de bedrijfswereld verbinden.

• Studenten krijgen bijkomende praktijk- en internationale ervaring alsaanvulling op hun opleiding.

• De bedrijfswereld krijgt een kanaal via hetwelke op een zinvolle manierontwikkelingssamenwerking wordt gestimuleerd, door ambitieuze enondernemende studenten die wel eens toekomstige werknemers zoudenkunnen zijn.

• In het Zuiden weerklinkt de roep naar meer duurzame ontwikkelingerg luid, vooral in de vele lokale gemeenschappen.





■ Opleiding


■ Studiepunt


■ Opleidingsfase



56

57

Bacheloropleiding

Is het voor ons bedrijf zinvol om een strategisch partnership met Facebook af te sluiten? Hoe kunnen we het product op een optimale manier bij de klant bezorgen? Wat is een optimale marketingmix?Hoeveel kosten kan een bedrijf besparen door de productietechnologie te optimaliseren? Welke zijn de voornaamste economische en technologische overwegingen die meespelenbij de oprichting van een windmolenpark in de Noordzee?

Je krijgt in de eerste plaats een grondige vorming in bedrijfskunde, waarmee je een brede waaier vanmanagementtaken kunt uitvoeren. Daarnaast bevat de opleiding ook een ingenieurscomponent,die je toelaat technische systemen vanuit je economische oogpunt te begeleiden en optimaliseren.Door het uitgebreide netwerk met het bedrijfsleven, kun je ook in de praktijk voeling krijgenmet ondernemen. De uitgebreide studentenbegeleiding zorgt er bovendien voor dat jeop elk moment tijdens je studie op een professionele ondersteuning beroep kunt doen. Als handelsingenieur ben jij de ontbrekende schakel tussen (bedrijfs)economische activiteiten eningenieursactiviteiten. Het bedrijfsleven heeft nood aan mensen met kennis van beide domeinen.Dat geldt trouwens ook voor overheidsbedrijven, ziekenhuizen en internationale instellingen.Een handelsingenieur is daarbij geen concurrent van de burgerlijk ingenieur: typisch technischeaspecten uitdenken of ontwerpen, behoort niet echt tot zijn taken. Handelsingenieur is een opleidingwaarin theorie en praktijk nauw samengaan. Ze zal in de toekomst veel deuren voor je openen!

Opbouw

De bacheloropleiding bevat een kern van verplichte opleidingsonderdelen. Deze kern is samengestelduit (bedrijfs)economische, kwantitatieve, gedragswetenschappelijke en technologische opleidingsonderdelen.

De technologische en kwantitatieve opleidingsonderdelen zoals wiskunde, fysica en industriëlemateriaalkunde helpen je om bedrijfseconomische systemen te bouwen en te optimaliseren met veel kennisvan de technische vereisten van de bedrijfsprocessen en de kenmerken van de producten of diensten.Je past theoretische denkkaders toe op reële bedrijfsproblemen en verzamelt, verwerkt en presenteertzelfstandig en kritisch informatie. De ingenieurs component vertaalt zich in een aantal specifieke opleidings -onderdelen tijdens de bacheloropleiding (o.a. een uitgebreid pakket wiskunde, fysica en elektronica) entijdens de masteropleiding (o.a. energie technologie en -economie, materiaalkunde en chemie).

Naast deze verplichte gemeenschappelijke kern heb je een grote keuzevrijheid in je studieprogramma.Het rijke aanbod aan opleidingsonderdelen in je basisopleiding zorgt ervoor dat je zelf je traject kuntopbouwen naar de specialisatie die het best bij je interesses past. Via twee majors (elk 12 studiepunten)kun je zo een uniek profiel creëren, volgens je eigen interesses en talenten en de noden van de arbeidsmarkt.

Een overzicht van de verschillende specialisaties vind je op ► p. 61 tot 65



HANDELSINGENIEUR

58

Studieprogramma



8 www.kuleuven.be/ba/btewhl

Eerste studiefase


Hogere wiskunde I (6) Accountancy (6) Markten en prijzen (6) Grondslagen vande beleidsinformatica (6)


Hogere wiskunde II (6) Marketing (6) Bank- en financiewezen (6) Inleiding tothet economisch recht (6)

Derde studiefase


Tweede studiefase


LO1 (3) BSK2 (3) Externe financiëleverslaggeving (6)

Business InformationSystems (6) Mens en organisatie (6)

Management Accounting (6) Operationeel onderzoek (6) Wijsbegeerteen ethiek (3)


Fiscaal- enarbeidsovereenkomstrecht (6)

Elektrische enelektronische systemen3 (6) SOP4 (3) OM5 (3) RZL6 (3)


Managerial Economics (6) Bedrijfsfinanciering (6) Beginselen van productie enlogistiek management (6)

Beleidsinformatie-systemen (6)

1 LO: Lineaire optimalisatie2 BSK: Beschrijvende statistiek en kansrekenen3 Elektrische en elektronische systemen met technische

en economische toepassingen

4 SOP: softwareontwerp en programmeren 1 5 OM: Onderzoeksmethodologie6 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing7 KO: Keuzeopleidingsonderdeel

59

■ Verplicht opleidingsonderdeel■ Keuze major 1: accountancy en financiering, marketing, productie & logistiek■ Keuze major 2: accountancy en financiering, marketing, productie & logistiek, personeel en organisatie,

bedrijfseconomie en strategie, beleidsinformatica voor handelsingenieurs, economie,bedrijfskunde en psychologie, sociaal-economische geografie, biotechnologie, recht, talen

(60 studiepunten)

(±60 studiepunten)

(±60 studiepunten)

Opleidingsonderdeel afhankelijkvan gekozen major (6)




HANDELSINGENIEUR

De globale economie (6)

Frans I(3)

Engels I(3)

Frans II(3)

Engels II(3)

60

Naar huis

MAANDAG

09-10:30 u. Grondslagen van

beleidsinformatica

10:30-12:30 u. Hogere wiskunde I

14-16 u. Monitoraat wiskunde


DINSDAG


14-16:30 u. Werkcollege grondslagen

van de beleidsinformatica

Eten in Alma


college accountancy

WOENSDAG


10:30-12 u. Hogere wiskunde I

14-16 u. Werkcollege accountancy

16:30-18:30 u. studeren en

nota’s bijwerken

Fakbar Dulci

DONDERDAG


10:30-12 u. Grondslagen van

beleidsinformatica

13-16 u. studeren

Sport !!

TD EKONOMIKA ;-)

VRIJDAG


oefeningen Engels

afwerken


14-16 u. Studeren

ZATERDAG


14-17 u. Studeren

ZONDAG

Scouts

TO DO

Joggen


cadeau kopen voor Jan

Uitslapen!!!


Week van een student handelsingenieur

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkel collegevolgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.


gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.

Specialisaties


61HANDELSINGENIEUR

Specialisatie accountancy en financiering

■ Hoe kan een financiële instelling haar kredietrisico meten en beheersen?■ Hoe beïnvloeden institutionele kenmerken van een financiële markt de liquiditeit en votaliteit

ervan?■ Hoe stel je de balans op van bedrijven en financiële instellingen en hoe interpreteer je die?■ Kunnen interne controlesystemen helpen om fraude te vermijden?

Loopbaan

Financieel manager • consultant • risk manager • financieel analist • ondernemer


Accountancy Externe financiëleverslaggeving

Bank- en financiewezen:inleiding tot financiële

modellenBedrijfsfinanciering (HIR)

Consolidatie en financiëlebedrijfsdoorlichting


Risk Managementand Control

Strategic FinancialManagement

Macro Finance


Praktijkcollege inaccountancy en financiering

Masterproef accountancy& financiering

62

Specialisatie marketing

■ Welke modellen kun je gebruiken om de marktsituatie te bestuderen en marketing beslissingente nemen?

■ Hoe krijg je een merk op de planken? ■ Hoe verricht je een marktonderzoek?■ Hoe kunnen we het gedrag van consumenten bestuderen en beïnvloeden?

Loopbaan

Algemene managementfunctie • brandmanager • marketingmanager • productmanager• onderzoeker aan de universiteit

Ik heb tijdens mijn opleiding handelsingenieur geleerd waar mijninteresses binnen de economie echt liggen, namelijk in marketing.

(Steven Vertongen, Sales Representative Wholesalers On the Go,Coca Cola Enterprises Benelux)


Marketing

Consumer Behaviour

Marketing Engineering

Behavioral Economics

Market Response Models

Marketing Strategy Modeling

Masterproef marketing

1 opleidingsonderdeel te kiezen uit:

- Brand Management- International Marketing

- Social Marketing

63HANDELSINGENIEUR

Specialisatie productie en logistiek

■ Hoe komen producten en diensten tot stand?■ Hoe organiseer je de distributie naar de klanten?■ Waarom is het zo moeilijk om snel, kwaliteitsvol en toch goedkoop te leveren?■ Hoe plan je de optimale bezettingsgraad van een operatiekwartier in een ziekenhuis?■ Wat is service logistics?

Loopbaan

Supply Chain Manager • Supply Chain Analyst • productieplanner • Management Consultant• ondernemer van een start-up

De major productie & logistiek biedt een zeer nuttig kader om ‘on the job’plannings- en logistieke beslissingen te kunnen nemen met een bedrijfseconomische invalshoek.

(Kris Van Broeck, Senior Key Accountmanager,Unilever Benelux – MSO Belgium)


Productie & logistiekmanagement

Supply Chain Management

Organisatie vanhet productieproces

Project and Production Scheduling

Integrale kwaliteitsbeheersing

Simulation Theory and Applications

Operations Strategy in Manufacturingand Services

Seminarie productie en logistiek

Masterproef productie en logistiek

64

Specialisatie kwantitatieve methoden

■ Hoe kan ik zoveel mogelijk t-shirts versnijden uit een rol stof?■ Hoe plan ik de voetbalcompetitie zodat er zoveel mogelijk mensen de wedstrijden op tv zullen

bekijken?■ Hoe kan ik via datamining frauduleuze belastingaangiften opsporen?■ Hoe kan ik de bezoekersaantallen voorspellen van een toeristische attractie?

Loopbaan

Systeemontwerper • marketingmanager • personeelsdirecteur • productieplanner• datamanager • salesmanager • beursspecialist • beleggingsadviseur • accountant• fiscalist • bedrijfsrevisor • ondernemer • consultant • financieel analist • bankdirecteur

Ik heb steeds een cijfermatige aanleg gehad en baseer me graag op feitenom een bepaalde discussie te sturen.

(Jorn Buggenhoudt, Benelux Corporate Finance Manager,Procter & Gamble)


Bedrijfsstatistiek

Beschrijvende statistieken kansrekenen

Business Information Systems

Lineaire optimalisatie

Operationeel onderzoek

Toepassingen van operationeel onderzoeken statistiek

Applied Optimization

Advanced Applied Econometrics

Data Mining

Knowledge Management andBusiness Intelligence

Masterproef kwantitatieve methoden

65HANDELSINGENIEUR





Loopbaan


Voorbereidingsprogramma*Rechtsmethodiek

* Wie na de bachelor HIR kiest voor de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde dient bijkomend nogeen voorbereidingsprogramma op te nemen bestaande uit één opleidingsonderdeel, nl. rechtsmethodiek (4 sp.)Dit voorbereidingsprogramma kan gelijktijdig met de bachelor-of masteropleiding worden opgenomen.

De unieke combinatie van economische inzichten en juridische vraagstukkenbinnen de opleiding ERB sprak me enorm aan. Op de arbeidsmarkt zijn dezetoch onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het leek me dan ook goedeen solide basis in beide disciplines te bezitten.


1e fase bachelor

OF




Verbintenissenrecht

Fiscaal recht


Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Masteropleidingen

Aanvullend op je bacheloropleiding kun je een masteropleiding volgen. Je kunt kiezen voor de master -opleiding toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur. Daarnaast zijn er tal van anderemasteropleidingen waarnaar je kunt doorstromen.

RECHTSTREEKS

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur(120 studiepunten)

Deze master bestaat uit twee delen.

• Vast gedeelte: geeft je een belangrijke component wetenschappen en toegepastewetenschappen, en een vervollediging van je algemene bedrijfskundige vorming (42 studiepunten).

• Uitgebreid keuzegedeelte: brengt je flink wat gespecialiseerde bedrijfskundige vaardighedenbij (54 studiepunten). Je moet ook een masterproef afleggen (24 studiepunten) die aansluit bijde keuze van je major. De masterproef is een werkstuk dat je individueel of in groep maakt onderbegeleiding van een promotor en werkleider en dat je mondeling toelicht. Hierbij leer je eencomplex bedrijfsprobleem kritisch analyseren en oplossen.

Net zoals bij de masteropleiding in de toegepaste economische wetenschappen kun jede specialisaties in je bachelorprogramma combineren met dezelfde of andere specialisatiesin je masterprogramma. Zo kun je jezelf een profiel geven dat heel veelzijdig is én tegelijk erggespecialiseerd. Deze gedifferentieerde profielen zijn erg gegeerd op de arbeidsmarkt.

Het keuzegedeelte bestaat uit een major (24 studiepunten), een minor (24 studiepunten) en vrijekeuzeopleidingsonderdelen (6 studiepunten). Aansluitend bij je major kun je een bedrijfsprojectuitvoeren: een soort stage waarbij je een specifiek probleem behandelt in een bedrijf. Via de minorkun je ook modules in andere faculteiten opnemen. Je hebt de keuze uit onderstaande majors enminors. In plaats van een minor kun je ook kiezen voor een predoctoraal traject ter voorbereidingop de doctoraatsopleiding.

Major

• Accountancy en financiering (zie ► p. 61)• Marketing (zie ► p. 62)• Productie en logistiek (zie ► p. 63)• Kwantitatieve methoden (zie ► p. 64)

Minor• Keuze uit het aanbod majors, maar verschillend van je majorkeuze• Entrepreneurship• Personeel en organisatie• Beleidsinformatica voor handelsingenieurs,• International Business, strategie en innovatie• Economie• Verzekeringen

8 www.kuleuven.be/ma/mtewhl

67HANDELSINGENIEUR

68

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieurin de beleidsinformatica (120 sp.)

8 www.kuleuven.be/ma/mtewhbl








Zie ► p. 46


Zie ► p. 23

NA EEN VOORBEREIDINGSPROGRAMMA


Na een voorbereidingsprogramma van 4 sp.Zie ► p. 101 voor meer info over deze opleiding, en ► p. 65 voor het specialisatieschema.


Loopbaan

Het diploma handelsingenieur opent veel deuren. Je mag stellen dat in onze moderne maatschappij geenenkele organisatie nog kan functioneren zonder handelsingenieurs. In vergelijking met afgestudeerdentoegepaste economische wetenschappen gaan meer afgestudeerden handelsingenieur aan de slagin grotere ondernemingen en in de meer technische expertfuncties in het management.

Door je studie van wetenschappen en kwantitatieve beleidsmethoden ben je in staat om bedrijfs -economische systemen te bouwen en te optimaliseren met veel kennis van de technische vereistenvan de bedrijfsprocessen en de kenmerken van de producten of diensten. Het bedrijfskundige luik zorgtervoor dat je ook meer traditionele managementtaken kunt uitvoeren. Dankzij de taalcolleges (en eenErasmus uitwisseling) ben je ook voorbereid op een internationale carrière. De meeste studentenhandelsigenieur volgen ook één of twee semesters van hun programma bij een van de velepartneruniversiteiten of business schools waar de faculteit mee samenwerkt.

Met een diploma handelsingenieur kom je in aanmerking om in bijna elke afdeling van een bedrijf ofandere organisatie een leidinggevende functie uit te oefenen. Er zijn uiteraard nog andere functieswaarin handelsingenieurs worden tewerkgesteld. De meerderheid van de laatstejaarsstudenten heeftal een contract op zak. Bovendien is het startloon het hoogste van de humane wetenschappen.


69HANDELSINGENIEUR

Als kersvers afgestudeerde in de economische wetenschappen kun je een gefundeerde visieop de maatschappij vertolken. Je hebt een brede wetenschappelijke en analytische basis en eengestructureerd inzicht in uiteenlopende fenomenen. Het zijn die eigenschappen waar talloze instellingenen bedrijven naar op zoek zijn en die garant staan voor een veelbelovende start op de arbeidsmarkt.




Procter en Gamble (P&G) is een globale onderneming met meer dan 300 merkenin zijn portfolio. Daarbij gaat het voornamelijk om artikelen voor dagelijks gebruik,met brands zoals Ariel, Gillette, Duracell, Olaz, Pampers, Head&Shoulders, Oral-B,Braun en Dreft. P&G stimuleert “promote from within” en dus is het belangrijk datde werknemers met verschillende aspecten van het bedrijf in aanraking komentijdens hun carrière. Typisch schuif je zo om de 2 tot 3 jaar door naar een nieuweverantwoordelijkheid.

In mijn huidige functie als Corporate Finance Manager voor de Benelux ben ikverantwoordelijk voor het financiële beleid van onze commerciële operaties opde Benelux markt. Het Finance team omvat zo’n 30 werknemers en beslaat naastonder andere de financiële ondersteuning van onze merken, analyses van nieuweinvesteringen en financiële planning voor de business unit ook een stuk projectmatigwerk. In vorige functies was ik actief in Genève in onze ‘regional business unit’ voorwasmiddelen voor West-Europa, maar ook in Centraal- en Oost-Europa. Ik was ookactief als Finance Manager van een nieuw op te starten fabriek in Zuid-Afrika voorons Pampers merk. In deze functie heb ik de constructie van de fabriek ondersteund,alsook financiële en operationele processen opgezet.

Ik maakte de keuze voor handelsingenieur omwille van de ruime waaier aan vakkenen keuzerichtingen die werd aangebonden. Ook het ruime aanbod aan mogelijkejobs en functies dat ermee gepaard gaat, sprak me aan. Ik heb steeds eencijfermatige aanleg gehad en ik baseer me graag op feiten om een bepaaldediscussie te sturen.

De academische opleiding aan de KU Leuven heeft me vooral gestimuleerdin het structureel-analytisch leren denken, het steeds op zoek gaan naar hetverklaren van bepaalde feiten en het goed onderbouwen van een redenering.Ook werd het kritisch denken verder ontwikkeld, je vraagt je immerssteeds af of bepaalde processen niet kunnen verbeterd worden en waarer nog vooruitgang kan worden geboekt.

Jorn Buggenhoudt, Benelux Corporate Finance ManagerProcter & Gamble

70

71

Handelsingenieur inde beleidsinformaticaWat is beleidsinformatica? 73

Wat is het beroep van een beleidsinformaticus? 73

Beginprofiel 76

Eindprofiel 77


■ Opbouw 81■ Studieprogramma 82■ Week van een student handelsingenieur in de beleidsinformatica 84

Specialisaties 85


Loopbaan 90

“Wil je bedrijfskundige informatica studeren? # HIRB# teamwork # geen_nerd”

“Weet jij wat een # chief_innovation_officer precies doet?# HIRB # jobs met toekomst”

“Vraag naar high level skills zal blijven groeien # HIRB# 44%groei # gouden toekomst”

72

Wat is beleidsinformatica?

Informaticavakken in het secundair onderwijs hebben als doel digitale vaardigheden en ‘media wijsheid’aan te scherpen. Daarbij staat het gebruik van de individuele persoon centraal en leer je vlot omgaan metallerhande technologische tools zoals het Internet, e-mail, tekstverwerking en Excel. Misschien mocht jeook wat knutselen met elektronica. Je vergelijkt dit het best met leren fietsen of autorijden en het lerenvan de basisregels van het verkeer.

Aan de universiteit bestudeer je informatica als ‘wetenschap’. Dit is erg verschillend van de digitalevaardigheden die je aanleerde in het secundair onderwijs. Informaticawetenschappen bestrijken eengroot aantal domeinen zoals bijvoorbeeld hardware, elektronica en het schrijven van software. Om deanalogie met verkeer door te trekken, kun je dit vergelijken met het ontwikkelen van nieuwe materialenvoor auto's en fietsen. Het domein van de beleidsinformatica daarentegen focust op het gebruik vaninformatie- en communicatietechnologie (ICT) binnen bedrijven. Of in verkeerstermen: de organisatievan het verkeer, het oplossen van fileproblemen, de wegcode, rekeningrijden, het rijbewijs met punten.

Beleidsinformatica combineert bedrijfswetenschappen met ICT, om zo te bestuderen hoe ICT hetbest kan ingezet worden om de werking van een organisatie optimaal te ondersteunen. Het is dusnu de organisatie (bedrijf, overheid, ngo ...) die centraal staat. Je bestudeert welke technologieëningezet kunnen worden, hoe dat doeltreffend kan gebeuren, en hoe de organisatie voordeel kan halenuit technologie. Voorbeelden zijn het gebruik van ICT voor het creëren van innovatieve producten(bv. smartphone apps), Internet advertising (bv. via sociale media), telewerken (bv. videoconferencing),wereldwijde samenwerking met andere bedrijven (bv. ICT outsourcing partnerships) …

Als handelsingenieur in de beleidsinformatica ben je de sleutelfiguur tussen enerzijds de gebruikersvan een informatiesysteem en anderzijds de eigenlijke programmeurs, die je ontwerp/plan zullenomzetten in computerprogramma’s.

73

Wat is het beroep van een beleids informaticus?

Als beleidsinformaticus ben je in de eerste plaats een handelsingenieur en werk je op de grenstussen technologie en bedrijf. De rode rechthoek in het schema hieronder geeft een aantal typischevoorbeelden van functies binnen ICT.

Een handelsingenieur in de beleidsinformatica is dus helemaal geen programmeur die de meeste tijddoorbrengt voor de computer, maar iemand die veel met mensen omgaat. Handelsingenieurs in debeleidsinformatica moeten weten hoe een bedrijf werkt, welke problemen er zijn en zoeken naar creatieveen efficiënte (ICT-)oplossingen die rekening houden met de economische, organisatorische en menselijkeaspecten, in overeenstemming met de strategische doelstellingen van een organisatie. Gebeurt dat teweinig, dan kan een project mislukken. Een handelsingenieur in de beleidsinformatica is dus iemand dieveelvuldige contacten heeft met collega’s en voor hun informatieproblemen een creatieve oplossing uitwerkt.

Hij/zij is de strateeg, visionair, de architect en/of de manager van systemen die door anderengebouwd zullen worden. Tevens volgt hij/zij nauwlettend nieuwe ICT-ontwikkelingen op en bestudeerthoe een bedrijf hieruit competitieve voordelen kan halen. Voorbeelden zijn: hoe kunnen wij als bedrijfgebruikmaken van Google Glass om onze klanten beter te bedienen? Hoe kunnen wij marketing -campagnes opzetten en opvolgen via sociale media? Wat is de strategische impact van 4G voor onzesmartphone apps? Hoe kunnen we via crowdsourcing innovatieve producten/diensten ontwikkelenbinnen finance, human resources, marketing, … ?

Omdat een handelsingenieur in de beleidsinformatica ook een volwaardige handelsingenieur is,kan hij/zij met gemak ook een algemene bedrijfsfunctie opnemen.

Technologisch Bedrijfskundig

Toen

emen

de

com

ple

xite

it e

n au

tono

mie

Chief Information Officer

Enterprise Architect

Systems Architect Business Information Manager

ICT Security Manager Business Analyst

ICT Consultant

Account Manager

Quality Assurance Manager

Service Manager

Project ManagerICT Operations Manager

Systems AnalystICT Security Specialist

Test Specialist

Technical Specialist

ICT TrainerDeveloper

Digital Media Specialist

Network Specialist

Chief Information Officer

Database Administrator

Systems Administrator

Service Desk Agent

HANDELSINGENIEUR IN DE BELEIDSINFORMATICA

74

Handelsingenieur inde beleidsinformatica


Beg

inp

rofi

el ►

p. 7

6

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur in de beleidsinformatica (180 sp.) ► p. 81


Bacheloropleiding


Majorkeuze ► p. 83

Fase 3

75

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 7

7

Master in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur in de beleidsinformatica (120 sp.) ► p. 88

Keuze uit verdiepings- of verbredingspakket:

- architectuur, infrastructuur, big data- Data Science- Entrepreneurship- mens/machine communicatie- productie & logistiek- Marketing- Accountancy en Finance



76

Beginprofiel

Is handelsingenieur in de beleidsinformatica iets voor jou?

Interesse in

• het bedrijfsleven (marketing, finance,personeel, organisatie, strategie) in eendigitale wereld

• wetenschap en informatietechnologie.Zonder deze interesse is een goede brugtussen informatietechnologie enbedrijfswetenschappen uitgesloten

• toepassingen van informatietechnologiein het bedrijfsleven

• innovatieve ontwikkelingen

• economische en maatschappelijkeproblemen



• abstract denkvermogen

• communicatieve vaardigheden

• een vooropleiding van zes uur wiskundeper week in het secundair onderwijsis aangeraden

• voorkennis informatica/programmerenis niet nodig

• een economische vooropleiding is nietnodig. Een flinke dosis inzet daarentegenwel. Een goede wiskundige basis isbelangrijker dan een economischevooropleiding of voorkennis informatica

• voor de verschillende technischeopleidingsonderdelen in de bachelor-opleiding is geen specifiekewetenschappelijke voorkennis nodig



77

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied handelsingenieurswetenschappen in de beleids -informatica je eigen bijdrage leveren.

Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s op ► p. 85-86om verder zicht te krijgen op de perspectieven die dit diploma biedt.

De handelsingenieur beleidsinformatica is in de eerste plaats een handelsingenieurdie thuis is in marketing, financiewezen, economie, personeelsbeleid en logisitiek.Maar omdat alles, van autorijden, tot logistiek, banking en e-business, tegenwoordigdigitaal verloopt, is de handelsingenieur in de beleidsinformatica de persoon bij uitstekom die domeinen modern in te vullen.

• Je kan de bedrijfsstrategie en ICT-strategie onderling afstemmen.

• Je hebt een goed inzicht in innovatie en concurrentiekracht in een digitale wereld.

• Je begrijpt en stuurt de overgang naar e-marketing, e-finance, e-business, e-government, ...

• Je kan een bedrijfsarchitectuur ontwikkelen in termen van bedrijfs processen, informatie entechnische ICT-infrastructuur.

• Je hebt kennis en inzicht in alle management domeinen van een bedrijf zodat je met gemakkan doorgroeien naar elke algemene bedrijfsfunctie.

• Je begrijpt en kan samenwerken met zowel ICT-ers als bedrijfsmensen en fungeert alsbruggenbouwer tussen beiden.

• Je zoekt naar creatieve en efficiënte (ICT) oplossingen die rekening houden metde economische, organisatorische en menselijke aspecten.


78

Handelsingenieur in de beleidsinformatica in een organisatie

Het startpunt van de inzet van ICT in een organisatie is het ontwikkelen van een strategie.Belangrijke thema’s zijn bijvoorbeeld innovatie, de waarde van informatiesystemen, het inschattenvan de effecten van ICT op de concurrentiekracht, en de aantrekkelijkheid van onze front office(vb. website) voor consumenten.

Om ervoor te zorgen dat de resultaten van alle projecten mooi op elkaar aansluiten, moet er eenglobaal architectuurplan zijn. ‘Enterprise Architecture’ houdt zich bezig met het ontwerpen vaneen globaal plan voor bedrijfsprocessen (bv. in marketing, hr, finance) en de informatie die nodig isom deze succesvol uit te voeren. De technische uitvoering van het plan (bv. programmeren,hardwaresetup) vormt niet de focus van de opleiding. Hiervan wordt enkel de nodige basiskennisaangebracht. Via de keuzepakketten behoud je echter de mogelijkheid om je verder te verdiepenin deze technische aspecten, naast specialisatie in diverse bedrijfskundige domeinen.

Voor de uitvoering van de projecten zal een handelsingenieur in de beleidsinformatica nauwsamenwerken met de verschillenden businessunits van de organisatie zoals de IT-afdeling,marketing, finance, hr en legal. Kennis van al deze thema’s laten je toe om een polyvalentemanager te worden, met goeie inschatting van de invloed van ICT op het bedrijf. Een online winkelkan er bijvoorbeeld voor kiezen om de klant pas na levering te laten betalen of de klant voorafte laten betalen. Welk van beide benaderingen past het beste bij je strategie? De keuze kan ookper klant gemaakt worden in functie van de betrouwbaarheid van de klant. Maar hoe kun jedeze betrouwbaarheid achterhalen? Welke informatie heb je daarvoor nodig en hoe moet je dieanalyseren? Kun je de betrouwbaarheid afleiden uit het gedrag van deze klant in het verleden?En hoe zet je een ICT-systeem op dat al deze elementen integreert? Na het volgen van de opleidingbeleidsinformatica kun je vlot op al deze vragen antwoorden.

Naar wie is er vraag?

Verwacht wordt dat de vraag

naar ‘higher-level-skills’ zal blijven

groeien, hoewel minder steil dan

in de periode 2011-2012. Uit het

voorspelde scenario blijkt dat jobs

in management, architectuur en

analytische functies zullen toenemen

met 44% in vergelijking met 2011.

‘Technische’ jobs zullen stilaan

verdwijnen als gevolg van een verdere

automatisering, ‘off-shoring’ en

efficiënter produceren

Management, business

architecture and analysis

ICT practioners -

professional level

ICT practitioners -

associate/technican

Industry and engineering

ICT Associate/technican

Total

-5,1%-16,8%

-24,4%

-2,5%-5,8%

-7,8%

1,8%3,2%

9,3%

3,7%

10,1%

15,9%

8,5%15,5%

44,2%

Source: empirica 2013: forecast based on Eurostat LFS data

202020152012

compared to

2011

LCIE ondersteunt ondernemende studenten

De Leuven Community for Innovation driven Entrepreneurship (LCIE)wil de drempel om te ondernemen drastisch verlagen en de onder -nemingszin van studenten aanmoedigen. De Faculteit Economie en

Bedrijfswetenschappen is mede-oprichter van LCIE en voorziet eenincubatorruimte voor student-ondernemers in haar gebouwen

LCIE ondersteunt ondernemende studenten op verschillende manieren.Zo kan je via LCIE labo-, vergader- of kantoorruimte reserveren. LCIE biedtook heel wat opleidingen en cursussen rond ondernemerschap aan, en reikteen certificaat uit aan studenten die succesvol haar EntrepreneurshipAcademy afronden. Ook voor juridisch advies in verband met de opstartvan een eigen onderneming kan je bij het team van LCIE terecht.

Zoek je enkele inspirerende voorbeelden van projecten die door student-ondernemers zijn opgestart, neem dan zeker eens een kijkje op de websitevan de Leuven Community for Innovation driven Entrepreneurship,op www.lcie.be.


79HANDELSINGENIEUR IN DE BELEIDSINFORMATICA




■ Opleiding


■ Studiepunt


■ Opleidingsfase



80

81

Bacheloropleiding

Hoe kunnen we het ontwerp van onze website afstemmen op de noden van onze klanten?Hoe kunnen we een app ontwerpen die onze diensten aanbiedt op een smartphone of tablet?Zijn nieuwe technologieën hun investering waard?Hoe zorg je ervoor dat de software die we kopen of maken echt aansluit bij wat we nodig hebben?Hoe halen we een maximum aan informatie uit alle gegevens die we hebben verzameld?Hoe kun je het registratieproces van patiënten in een ziekenhuis efficiënt ondersteunen meteen informatiesysteem?

Omdat je de organisatie goed moet begrijpen, combineert de opleiding beleidsinformatica eengrondige studie van de bedrijfseconomie met een diepgaande studie van de beleidsinformatica.Je krijgt niet alleen technische en informaticacomponenten, maar ook een stevige basis in tal vanandere domeinen: economie, bedrijfseconomie, de functionele domeinen (accountancy, financiewezen,marketing, organisatieleer en personeelsbeleid en productiebeleid), teamwork, communicatie ende principes van management in het algemeen.

Opbouw

Voor 138 van de 180 studiepunten is het programma gemeenschappelijk met het bachelorprogrammain de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur.

Het gemeenschappelijk programma bestaat uit 84 studiepunten ondersteunende, gedrags -wetenschappelijke en technologische opleidingsonderdelen en uit 54 studiepunten bedrijfseconomischeonderdelen. In dit gemeenschappelijk programma zijn er reeds 15 studiepunten aan informatica -opleidingsonderdelen voorzien.

Het specifieke informaticaluik voorziet in een evenwichtig aanbod aan informaticaopleidingsonderdelen(27 studiepunten).

Daarnaast is er ruimte voor 12 studiepunten keuzeopleidingsonderdelen, die je kiest uit het aanbodmajors van het programma van de bachelor in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur, aangevuld met een speciale verdiepingsmajor beleidsinformatica.

In totaal heb je tijdens de bacheloropleiding dus al een informaticapakket van 42 tot 54 studiepunten.




82

Studieprogramma



8 www.kuleuven.be/ba/btewhbl

Eerste studiefase


Hogere wiskunde I (6) Accountancy (6) Markten en prijzen (6) Grondslagen vande beleidsinformatica (6)


Hogere wiskunde II (6) Marketing (6) Bank- en financiewezen (6) Inleiding tothet economisch recht (6)

Derde studiefase


Tweede studiefase


LO1 (3) BSK2 (3) Conceptuele natuurkunde mettechnische toepassingen (6)

Business InformationSystems (6) Mens en organisatie (6)

Principles ofDatamanagement (6) Operationeel onderzoek (6) Systeemsoftware (6) Externe financiële

verslaggeving (6)


Computernetwerken (6) Elektrische enelektronische systemen4 (6)

Ontwikkeling vanbedrijfstoepassingen (6) RZL5 (3)


Managerial Economics (6) Bedrijfsfinanciering (6) Productie enlogistiek management (6) Bedrijfsstatistiek (6)

1 LO: Lineaire optimalisatie2 BSK: Beschrijvende statistiek en kansrekenen3 OM: Onderzoeksmethodologie

4 Elektrische en elektronische systemen met technischeen economische toepassingen

5 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing

83

■ Verplicht opleidingsonderdeel■ Verplicht opleidingsonderdeel Informaticaluik ■ Keuze major: Verdiepingsmajor beleidsinformatica, accountancy en financiering, marketing,

productie & logistiek, personeel en organisatie, bedrijfseconomie en strategie, economie,bedrijfskunde en psychologie, sociaal-economische geografie, biotechnologie, recht, talen

(60 studiepunten)

De globale economie (6)

(±60 studiepunten)

(±60 studiepunten)

OM3 (3)

Software ontwerp enprogrammeren I en II (6)




Frans I(3)

Engels I(3)

Frans II(3)

Engels II(3)

84

Naar huis

MAANDAG

09-10:30 u. Grondslagen van

beleidsinformatica

10:30-12:30 u. Hogere wiskunde I

14-16 u. Monitoraat wiskunde


DINSDAG


14-16:30 u. Werkcollege grondslagen

van de beleidsinformatica

Eten in Alma


college accountancy

WOENSDAG


10:30-12 u. Hogere wiskunde I

14-16 u. Werkcollege accountancy

16:30-18:30 u. studeren en

nota’s bijwerken

Fakbar Dulci

DONDERDAG


10:30-12 u. Grondslagen van

beleidsinformatica

13-16 u. studeren

Sport !!

TD EKONOMIKA ;-)

VRIJDAG


oefeningen Engels

afwerken


14-16 u. Studeren

ZATERDAG


14-17 u. Studeren

ZONDAG

Scouts

TO DO

Joggen


cadeau kopen voor Jan

Uitslapen!!!


Week van een student handelsingenieur in de beleidsinformatica

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkel collegevolgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.


gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.


Specialisatie handelsingenieur in de beleidsinformatica

■ Hoe kun je het registratieproces van patiënten in een ziekenhuisefficiënt ondersteunenmet een informatiesysteem?

■ Hoe kunnen we een app ontwerpen die onze diensten aanbiedt op een smartphone of tablet? ■ Hoe kunnen we het ontwerp van onze website afstemmen op de noden van de klanten?

Loopbaan

ICT-consultant • Business Analyst • informatieanalist • systeemontwerper • projectleider• CIO (Chief Information Officer)


Grondslagen vdbeleidsinformatica

Business InformationSystems

Softwareontwerp enprogrammeren

Principles of DatabaseManagement

Verdiepingsmajorbeleidsinformatica

Systeemsoftware

Computernetwerken

Ontwikkeling vanbedrijfstoepassingen

Architecture and Modellingof Management

Information Systems

Geavanceerd database -management en

contentmanagement

ICT Service Management

Knowledge Managementand Business Intelligence

Verdiepings- ofverbredingspakketbeleidsinformatica

Masterproefbeleidsinformatica

Specialisaties


86





Loopbaan


Voorbereidingsprogramma*Rechtsmethodiek

Fiscaal recht

* Wie na de bachelor HIRB kiest voor de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde dient bijkomend nogeen voorbereidingsprogramma op te nemen bestaande uit twee opleidingsonderdelen, nl. rechtsmethodiek (4 sp.)en fiscaal recht (6 sp.). Dit voorbereidingsprogramma kan gelijktijdig met de bachelor-of masteropleiding wordenopgenomen.

1e fase bachelor

OF




Verbintenissenrecht Goederen en bijzondereovereenkomstenrecht

Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Masteropleidingen

Aanvullend op je bacheloropleiding kun je een masteropleiding volgen. Je kunt kiezen voor de master inde toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica. Daarnaast zijner ook tal van andere masteropleidingen waarnaar je rechtstreeks kunt doorstromen.

RECHTSTREEKS

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieurin de beleidsinformatica (120 studiepunten)

Om je kennis van de bedrijfseconomie uit te diepen, volg je een gemeenschappelijk programmavan 42 studiepunten met de masterstudenten in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur. Vervolgens heb je een gemeenschappelijk informaticaluik van 24 studiepuntenom je kennis van de beleidsinformatica verder uit te breiden.

Daarnaast heb je voor 24 studiepunten de vrije keuze uit informaticaopleidingsonderdelen uit ofweléén verdiepingspakket ofwel één verbredingspakket. Op die manier kun je je in een bepaald gebiedspecialiseren of bijkomende kennis verwerven van functionele domeinen waarin je je kennis vande gekozen informaticaopleidingsonderdelen kunt toepassen.

Het samengestelde pakket helpt je tot een interessante combinatie te komen.

• Verdiepingspakket 1: architectuur, infrastructuur en big data• Verdiepingspakket 2: data science• Verbredingspakket 1: beleidsinformatica en entrepreneurship• Verbredingspakket 2: beleidsinformatica en mens-machinecommunicatie• Verbredingspakket 3: beleidsinformatica en productie/logistiek• Verbredingspakket 4: beleidsinformatica en marketing• Verbredingspakket 5: beleidsinformatica en accountancy/finance

Ten slotte kun je voor 6 studiepunten opleidingsonderdelen kiezen waaronder een bedrijfsproject:een soort stage waarbij je een specifiek probleem behandelt in een bedrijf.

Je sluit deze opleiding af met een masterproef (24 studiepunten). Dat is een scriptieproject waarin jebewijst dat je op een zelfstandige en kritische manier een originele, innoverende oplossing kuntvinden voor een probleem binnen de beleidsinformatica.

8 www.kuleuven.be/ma/mtewhbl

88

89

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur(120 studiepunten)

Na een verkorte bachelor van 12 studiepunten. Zie ► p. 67


Zie ► p. 46


Zie ► p. 23







NA EEN VOORBEREIDINGSPROGRAMMA


Na een voorbereidingsprogramma van 10 sp.Zie ► p. 101 voor meer info over deze opleiding, en ► p. 86 voor het specialisatieschema.



9090

Het diploma handelsingenieur in de beleidsinformatica opent veel deuren. Je hebt een ruime keuze aaninteressante loopbaanmogelijkheden. In het bedrijfsleven zijn handelsingenieurs in de beleids informaticazeer gegeerd en vooral werkzaam als systeemontwerper, projectleider, CIO (Chief Information Officer),database administrator, informatieplanner ... Met je bedrijfseconomische achtergrond kun je ookmoeiteloos doorgroeien naar een hogere managementfunctie. Technische kennis volstaat niet om echtgoed te zijn in je beroep. Om een beroep in de ICT-sector uit te oefenen, moet je ook andere kwaliteitenhebben: samenwerken, onderhandelen en vertrouwen, innovatief en snel zijn, beschikken over socialeen communicatievaardigheden en aanleg hebben tot groepsmanagement. Bovendien situeren vele ICT-gerelateerde beroepen zich in de dienstensector, wat vrij veel klantencontacten met zich meebrengt.

Wist je dat je als handelsingenieur in de beleidsinformatica je leven zeker niet alleen achter de computerdoorbrengt? Zo besteedt een informaticaverantwoordelijke heel wat tijd aan projecten, vergaderingenen besprekingen met contactpersonen en collega’s, presentaties, opleidingen, reizen en vergaderen.Kijk zeker ook eens bij de verschillende specialisatieschema’s ► p. 85 om een zicht te krijgen opde perspectieven die dit diploma je biedt.

Loopbaan

Ik ben heel tevreden dat ik destijds voor handelsingenieur in de beleids-informatica gekozen heb. De brede basis met zowel ingenieursvakken alsalgemene bedrijfseconomische onderwerpen, gecombineerd met eenstevige IT-achtergrond biedt een perfecte voorbereiding voor het bedrijfs-leven in om het even welk domein.

(Jessica Ruelens, Analytics Consultant SAS Institute Sidney)



91

Optie economie, recht enbedrijfskundeBeginprofiel 94

Eindprofiel 95

De opleiding 97

■ Opbouw 97

Specialisatie economie, recht en bedrijfskunde in de bachelopleidingen 98

Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde 101

Loopbaan 102

Bachelor in de economische wetenschappen (180 sp.) ► p. 13

92

Optie economie, recht en bedrijfskunde


Voor economie, recht en bedrijfskunde wordt geen aparte bacheloropleiding ingericht. zie ► p. 97

Optie economie, recht en bedrijfskunde

Beg

inp

rofi

el ►

p. 9

4►

p. 8

►p.

52

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (180 sp.)► p. 57


Traject met switchmajor naar master inde economie, het recht en de bedrijfskunde

Traject met switchmajor naar master inde economie, het recht en de bedrijfskunde

Fase 3

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur (180 sp.) ► p. 57

Optie recht

►p.

76

Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur in de beleidsinformatica (180 sp.) ► p. 81

Optie recht

93

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 9

5

Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde(120 sp.) ► p. 101

Optie Finance en financieel recht

Optie strategie, innovatie en (internationaal) bedrijfsrecht

OPTIE ECONOMIE, RECHT EN BEDRIJFSKUNDE

Andere masteropleidingenRechtstreekse doorstroom naar aansluitende kernmaster(zie andere hoofdstukken) blijft altijd mogelijk.

94

Beginprofiel

Is economie, recht en bedrijfskunde iets voor jou?

Interesse in

• het juridische en het (bedrijfs) -economische kader dat van toepassingis op ondernemingen en instellingenin de ruimste zin

• het Belgische, het Europese en hetinternationale recht, en dit vooral ophet gebied van economisch recht

• het onderzoeken en creatief oplossen vancomplexe beleidsvraagstukken, die intoenemende mate een combinatie vanjuridisch inzicht en (bedrijfs)economischeexpertise vereisen

• de actualiteit en de verhoudingen tussenmensen onderling, tussen burger enoverheid, tussen koper en verkoper,tussen de economische en juridischecontext



• vlot communiceren in het Nederlandsmet een basiskennis van het Engelsen het Frans om - wetenschappelijkeliteratuur te verwerken

• analytisch redeneren en doordringen totde essentie van een probleem. Je kuntbovendien elk onderdeel in een bredere(juridische en economische, maar ookhistorische, sociologische,...) contextplaatsen.



95

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied economie, recht en bedrijfskunde je eigen bijdrage leveren.

• Je hebt een brede multidisciplinaire kijk doordat je de expertise in bedrijfseconomischevraagstukken alsook in economisch recht combineert.

• Bedrijfsproblemen omvatten meestal zowel juridische als bedrijfseconomische aspecten.Je wil deze graag geïntegreerd oplossen dank zij je bedrijfseconomische en juridischeexpertise.

• Je bent in staat om op basis van je expertise zowel bedrijfseconomen als bedrijfsjuristente adviseren en deze groepen optimaal te laten samenwerken om tot een geïntegreerdeaanpak van een bedrijfsprobleem te komen.

• Je vindt het interessant om organisatieprocessen te optimaliseren door de juistewetenschappelijke technieken en methoden uit de (bedrijfs)economische en juridischediscipline te gebruiken.

• Je combineert diepgaande expertise uit het managementdomein van je optie metdiepgaande expertise in het aansluitende domein van economisch recht en je kan vlotswitchen tussen de twee denkwijzen.

• Je bent op basis van je expertise in staat om op hoog niveau professioneel bedrijfskundigen juridisch advies te geven aan de leidinggevenden van een organisatie.





■ Opleiding


■ Studiepunt


■ Opleidingsfase



96

97

De opleiding

Welk economisch en juridisch advies kun je geven bij overnamedossiers? Hoe kunnen kredietbeslissingen optimaal gestructureerd worden, zowel vanuit economischals contractueel juridisch perspectief?Hoe kunnen octrooiportfolio’s het business model en de competitieve strategie vaneen onderneming ondersteunen?

Kies je voor de optie economie, recht en bedrijfskunde in de bacheloropleiding, dan combineer jeeen stevige (bedrijfs)economische basisopleiding met een uitgebreide kennis van de juridischewetenschap. Bovendien verwerf je een aantal belangrijke juridische vaardigheden zoals het juridischredeneren, argumenteren en oplossen van casussen.

Opbouw

De optie economie, recht en bedrijfskunde brengt je de belangrijkste inzichten uit de juridischediscipline bij. Je krijgt namelijk eerst een stevige introductie in de rechtswetenschap en de maniervan werken met bronnen en de methodologie van het recht. Vervolgens verwerf je een grondiger inzichtin het hedendaagse Belgische verbintenissenrecht; fiscaal recht; goederen- en bijzondereovereenkomsten recht, en dit steeds beschouwd in wisselwerking met de Europese eninternationale rechtsorde.

Tot slot leer je de theoretische grondbeginselen van de rechtswetenschap toe te passen, bijvoorbeelddoor middel van het oplossen van casussen in de interactieve werkcolleges. Op die manier train je ookactief een aantal juridische vaardigheden.

Voor economie, recht en bedrijfskunde wordt geen aparte bacheloropleiding ingericht. Studenten met interesse in deze interdisciplinaire vorming kunnen het traject dat voorbereidtop de masteropleiding economie, recht en bedrijfskunde binnen de Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen opnemen binnen de bacheloropleidingen in de

• economische wetenschappen,• toegepaste economische wetenschappen,• toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur, en• toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica.

Vanuit elke van deze trajecten kun je rechtstreeks doorstromen naar de master in de economie,het recht en de bedrijfskunde. Daarnaast kunnen ook bachelorstudenten in de rechten eenmajor kiezen van waaruit ze naar deze master kunnen doorstromen.


98




Loopbaan


Economische wetenschappen met traject naar ERB

1e fase bachelor

OF





werkcollege

Fiscaal recht

BedrijfsfinancieringGoederen en bijzondereovereenkomstenrecht

Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Specialisatie economie, recht en bedrijfskundein de bacheloropleidingen

Binnen elk van de vier bacheloropleidingen kun je een aantal opleidingsonderdelen volgen in het domeinvan recht, economie en bedrijfskunde. Wie deze optie kiest, heeft na de bacheloropleiding ook demogelijkheid om door te stromen naar de master in de economie, het recht en de bedrijfskunde. ► p. 101

99

Toegepaste economische wetenschappen met traject naar ERB

1e fase bachelor

OF





werkcollege

Fiscaal recht


Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur met optie rechten

1e fase bachelor

OF




Verbintenissenrecht

Fiscaal recht


Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Voorbereidingsprogramma (4 sp.)Rechtsmethodiek, werkcollege


100

1e fase bachelor

OF

2e fase bachelor 3e fase bachelor

Voorbereidingsprogramma (10 sp.)Rechtsmethodiek, werkcollege

Fiscaal recht

master



Verbintenissenrecht Goederen en bijzondereovereenkomstenrecht

Rechtseconomie

Insolventierecht


Stage

Keuze tussen:



Toegepaste economische wetenschappen:handelsingenieur in de beleidsinformatica met optie rechten

Masteropleiding


Door de stijgende complexiteit en de juridisering van de maatschappij word je tijdens je loopbaanvaak geconfronteerd met problemen die zowel (bedrijfs)economische als juridische inzichtenvereisen. Deze masteropleiding komt daaraan tegemoet door gedurende twee opleidingsfaseseen interdisciplinair programma aan te bieden.

De opleiding bestaat uit een verplichte gemeenschappelijke kern met integrerende juridischeen (bedrijfs)economische opleidingsonderdelen, een praktijkcomponent en de masterproef.Afhankelijk van je vooropleiding wordt het studieprogramma aangevuld met een gerichtplichtgedeelte waarin je de kennis en vaardigheden uit de andere discipline verder ontwikkelt.

Daarnaast kies je een optie, dit is het domein waarin je je zowel op juridisch als (bedrijfs)economischvlak verder specialiseert. Je hebt daarbij de keuze tussen de optie Finance en financieel recht ofde optie strategie, innovatie en (internationaal) bedrijfsrecht.

Ten slotte vul je je programma aan met keuzeopleidingsonderdelen die je profiel een persoonlijketoets geven.

8 www.kuleuven.be/ma/merbl

101OPTIE ECONOMIE, RECHT EN BEDRIJFSKUNDE

102102

Als afgestudeerde master in de economie, het recht en de bedrijfskunde klim je op naar een leiding -gevende functie waarbij je bedrijfs economische expertise alsook expertise in het economisch rechtcombineert. Hierdoor kun je leiding geven aan (teams van) bedrijfseconomen en bedrijfsjuristen.

In bedrijven/organisaties of bij de opstart van een eigen bedrijf maak je het verschil omdat je je bedrijfs -economische en juridische expertise kunt gebruiken om juridische en bedrijfseconomische oplossingente formuleren voor een bepaald bedrijfsprobleem. Deze oplossingen kun je bovendien optimaal opelkaar afstemmen. Door de juridisering van de maatschappij wordt dit een belangrijke competentie.

Je expertise in hetzij financiën en economisch recht hetzij strategie en economisch recht opent de deurnaar studie, advies en managementfuncties bij juridische kantoren en consultancyfirma’s en naarmanagementfuncties bij grote ondernemingen, KMO’s, financiële instellingen, overheidsinstellingen,beroepsorganisaties, regulerende overheden, non profit organisaties.

Dank zij de verschillende uitwisselingsmogelijkheden met gerenommeerde partnerinstellingen ben jeuitstekend voorbereid op een internationale loopbaan.

Loopbaan

De unieke combinatie van economische inzichten en juridische vraagstukkenbinnen de opleiding ERB sprak me enorm aan. In het bedrijfsleven zijn dezetoch onlosmakelijk met elkaar verbonden en het leek me goed een solide basisin deze aspecten te bezitten.

Ik heb zowel analytisch als redenerend leren denken en spreken.Bovendien verbreedt de opleiding ERB je algemene kennis enorm.Als Business Development Manager ben ik zowel bezig met de economischeuitdagingen waarmee bedrijven worstelen, als de juridische details enclausules van contracten die wij afsluiten. Ik heb het gevoel dat ik zo‘the best of both worlds’ ken.

Lin Bertels, Business Development Manager Venture Spirit



103

Opleidingsonderdelen vande eerste fase

Markten en prijzen

■ Bachelor in de economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica

Je maakt kennis met de micro-economie. Je leert het consumenten- en producentengedrag kennen.Verder bestudeer je het economisch schaarste- en keuzeprobleem, de economische ordening,prijsvorming in het marktsysteem (bv. monopolie en oligopolie), de verschillende marktvormen,publieke goederen, externe effecten en inkomensverdeling.

De globale economie


Je krijgt een algemene inleiding tot de macro-economie. Je bouwt een denkkader op dat je kan helpenom de hoogte en de evolutie van een aantal belangrijke macro-economische fenomenen te verklarenzoals werkloosheid en inflatie. Je bestudeert het budgettair en monetair beleid, het effect vanbegrotingstekorten en overheidsschuld, en de werking (en problemen) van de eurozone.

Accountancy


Je maakt kennis met de grondbeginselen van dubbel boekhouden, gebaseerd op de algemeneboekhoudprincipes en de Belgische boekhoudwetgeving. Je leert kritisch omgaan met het relatievebelang van boekhoudkundige informatie en met de gevolgen die bepaalde boekhoudkundige keuzeshebben voor de jaarrekening. Je maakt ook heel wat geïntegreerde oefeningen.

104

Inleiding tot het economisch recht


Je krijgt een overzicht van de juridische regels die het economische leven beheersen. Na eenalgemene inleiding komen het zakenrecht en het verbintenissenrecht aan bod. Tot slot maak je kennismet het economische recht, dat het handelsrecht en het marktrecht omvat. Deze cursus is een goedevoorbereiding op de juridische opleidingsonderdelen in je latere fases.

Wiskunde voor economen

■ Bachelor in de economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen

Je leert een aantal basisconcepten en -vaardigheden uit de wiskunde hanteren en toepassenop economische situaties. In het eerste deel herhaal en verdiep je de leerstof die je gedeeltelijkin het secundair onderwijs hebt gezien. Daarna komt analyse aan bod met een speciale klemtoonop optimalisatieproblemen. Ten slotte krijg je lineaire algebra (matrices, determinanten, lineairevergelijkingen en stelsels) en euclidische meetkunde (scalair product, vergelijkingen van rechtenen vlakken). In alle delen is er aandacht voor economische toepassingen en illustraties.

Psychologie

■ Bachelor in de economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen

Je bestudeert het menselijk gedrag en zijn componenten (waarneming, geheugen, emoties). Je krijgteen historische situering, theoretische kaders en onderzoeksmethoden. Je besteedt ook aandacht aaneen aantal economisch relevante thema’s: oordeels- en beslissingsprocessen en sociale psychologie.

105

Economische geschiedenis

■ Bachelor in de economische wetenschappen

Je leert meer over het ontstaan en de groei van het commercieel kapitalisme (1000-1750) en hetindustrieel kapitalisme (1750-heden). Je krijgt inzicht in de relevantie van historisch-economischeprocessen voor de analyse van hedendaagse problemen.

Seminarie actuele economische problemen


Je leert de economische theorie creatief toepassen om veelal vakoverschrijdende economischeproblemen op te lossen. Naast de bespreking en de analyse van concrete economische problemenword je vertrouwd gemaakt met de aspecten van de mondelinge en de schriftelijke communicatie hierover.

Sociologie


De sociologie bestudeert de verhoudingen tussen groepen mensen, de evolutie van onze maatschappijen de invloed van groepen op het gedrag van individuen. Naast een theoretisch begrippenkader word jeook vertrouwd gemaakt met de sociologische analyse van deelaspecten in de samenleving(zoals de socio-economische problematiek).

Marketing

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica

Je krijgt een algemeen overzicht van het begrippenkader, de methoden en de management -principes rond de marketingfunctie. Je maakt kennis met begrippen zoals koopgedrag, segmentatie,productmanagement, differentiatie, distributie, communicatie, promotie en prijszetting.

Bank- en financiewezen


Je maakt kennis met de werking van financiële instellingen en markten. Je evalueert financiëleproducten kritisch en volgt de financiële actualiteit. Deze kennis en vaardigheden vormen een basisvoor meer gevorderde cursussen in je studieprogramma.

OPLEIDINGSONDERDELEN VAN DE EERSTE FASE

Grondslagen van de beleidsinformatica

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieurin de beleidsinformatica

Je krijgt inzicht in de huidige stand van zaken in de informatie- en communicatietechnologieen -systemen. Je maakt kennis met de opbouw van programmatuur (objecten, componenten eninternettechnologie). Je bestudeert basisprincipes van architectuur en leert het onderscheid makentussen ICT als infrastructuur en de strategische en beleidsgerichte toepassingen.

Talenbundel: Frans I en Engels I


Aan de hand van artikels en oefeningen leer je het Frans en Engels dat in het bedrijfslevenwordt gebruikt. Je leert de belangrijkste informatie halen uit een geschreven of gesproken tekst.Voor de spreek- en gespreksvaardigheid leer je een aantal communicatieve basisfuncties: een meningformuleren, weerleggen, grafieken en tabellen beschrijven en interpreteren, logische verbandenverwoorden … Ook schrijfvaardigheden komen aan bod: je maakt schema’s en syntheses.

Hogere wiskunde I

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica

Je krijgt de grondslagen mee van reële analyse (met één variabele) en lineaire algebra, die je nodighebt om bedrijfskundige toepassingen van wiskunde te begrijpen. Zo doe je de nodige voorkennis opvoor optimaliserings-, statistische en technologische opleidingsonderdelen. Reële analyse omvat onderandere reële getallen, functies, rijen, continuïteit en limieten, afgeleiden, reeksen en integraalrekening.Lineaire algebra omvat onder andere lineaire vergelijkingen, vectoren, matrices, determinanten,eigenwaarden en eigenvectoren.

106

107

Hogere wiskunde II

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica

Je maakt je de basis eigen van functies met meerdere variabelen (continuïteit en limieten,differentiaalrekening, reeksontwikkelingen en extrema), differentiaalvergelijkingen (van de eerste ordeen van hogere orde) en numerieke wiskunde (veelterminterpolatie voor functies van één variabele,numerieke integratie, numerieke methoden voor stelsels van lineaire vergelijkingen).

Je verwerft de nodige voorkennis voor latere kwantitatieve en technologische opleidingsonderdelen.

Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding(doelstellingen, voorkennis, inhoud, evaluatievorm) en voor het uurrooster:


OPLEIDINGSONDERDELEN VAN DE EERSTE FASE

108

Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen

Voorbereiding op de opleiding:ijkingstoets en zomercursus wiskunde

Ijkingstoets

Ben je geïnteresseerd om aan onze faculteit te studeren, maar vraag je je af of je het niveauvan wiskunde aankunt? Dan kun je deelnemen aan de ijkingstoets wiskunde.

De ijkingstoets wiskunde is bedoeld om je te helpen bij de overgang van secundair naar academischonderwijs. Met deze toets kun je nagaan of je beschikt over voldoende wiskundige en wetenschappelijkevaardigheden voor een van onze opleidingen.

Deelname aan de ijkingstoets is niet verplicht, maar het biedt je het grote voordeel dat je je kenniskunt meten en dat je later eventueel kunt deelnemen aan één van de zomer cursussen of begeleidings -initiatieven die in de universiteit waar je gaat studeren georganiseerd worden. Zo neem jij alvasteen goede start!

8 www.feb.kuleuven.be/ijkingstoets

Zomercursus wiskunde

Voor diegenen die in het secundair onderwijs minder dan zes uur wiskunde volgden, of voor wie zijnkennis wat wil opfrissen, organiseert de faculteit in samenwerking met het Departement Wiskundeeen zomercursus wiskunde met specifiek economische toepassingen. De cursus neemt enkeleveel gebruikte wiskundige methoden en begrippen uit het secundair onderwijs op een verfrissendemanier door.

Opgelet: Deze zomercursus is zinvol, maar kan uiteraard geen zwakke vooropleiding compenseren.De cursus is bedoeld als opfrissing en aanzet, maar biedt geen garantie op slagen.

8 www.feb.kuleuven.be/zomercursus

Sagio.be.Bijleskantoor voor en doorstudenten

Studeer je aan de KU Leuven en heb je behoefte aan extra onder -steuning naast de hoorcolleges en monitoraten of wil je bijlesgeverworden? Sagio.be is een non-profitorganisatie die via haar website

bijlesnemers en bijlesgevers samenbrengt.

Sagio.be is het eerste non-profit bijleskantoor in Vlaanderen, voor en doorstudenten! Sagio.be is opgericht met de steun van de Faculteit Economieen Bedrijfswetenschappen, Ekonomika Alumni en de studentenkringEkonomika. Sagio.be blinkt uit in kwaliteit door de vele kwaliteitchecks,van het selectiegesprek van de bijlesgever tot en met de verplichte evaluatiesna iedere les. Doordat Sagio.be geen winstoogmerk heeft, zijn de bijlessenveel goedkoper dan bij de standaard repetitorenkantoren en ontvangende bijlesgevers een hogere vergoeding. Het handelsmerk is dan ook:kwaliteitsvolle bijlessen aan een eerlijke prijs.

Sagio.be is opgericht door studenten aan de Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen, maar biedt zijn diensten ook in andere faculteitenaan. Binnen de faculteit vormt Sagio.be een mooie aanvulling op de colleges,de oefensessies en de begeleiding door het monitoraat. Jonge studentenkunnen zo extra begeleiding krijgen, meer ervaren studenten kunnen hunopgebouwde expertise op een nuttige wijze ten dienste stellen.


109FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN

110

Studiebegeleiding

Bij je studie word je aan de KU Leuven op verschillende manieren begeleid om zelfstandig te lerenstuderen. Naargelang je vragen of wensen kun je gebruikmaken van verschillende begeleidingsformules,zowel aan je faculteit als bij de Dienst Studieadvies. Een overzicht van de studie- en studenten -begeleiding die je als (toekomstige) student kunt verwachten, vind je op:

8 www.kuleuven.be/studiebegeleiding

Studiebegeleiding aan de faculteit

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen wil je tijdens je eerste bachelorfase niet aan je lotoverlaten. Het monitoraat staat klaar om je te begeleiden en biedt ondersteuning bij de overgang vanhet secundair onderwijs naar onze universitaire opleidingen. Je kunt rekenen op ons monitoraatsteamvoor onderstaande faciliteiten.

■ Begeleiding in groep: ondersteuning bij de leerstof in werkcolleges/oefenzittingen

In de loop van het academiejaar horen er bij de meeste opleidingsonderdelen van de eerstebachelorfase werkcolleges en oefensessies. In deze sessies ga je aan de slag om de leerstof uitde colleges verder te verwerken en in te oefenen. Je leert hoe je een typische examenvraag het bestoplost. De monitoren verzorgen ook vraaggestuurde sessies waarin je in detail kunt ingaan opinhoudelijke vragen over de leerstof. Een belangrijk pluspunt van deze groepssessies is dat je ookheel wat opsteekt van de manier waarop je collega-studenten een cursus aanpakken.

■ Interactieve oefeningen/zelftesten/proefexamens

Terugkoppeling naar ‘hoe doe ik het’ is bijzonder belangrijk. Hoe kun je weten of je op de goedeweg bent? De interactieve oefeningen spelen hierin een belangrijke rol. Voor een heel aantalopleidingsonderdelen worden zelftesten of interactieve oefeningen ontwikkeld, en vaak ookaangeboden via een digitaal leerplatform. Er worden ook proefexamens georganiseerd die je latenkennismaken met de manier van vraagstelling aan de universiteit. Zo kun je per deel van de cursusof voor grotere gehelen een reeks vragen oplossen en merk je via feedback op je antwoorden ofje de basisbegrippen al onder de knie hebt, of eventuele knelpunten verder moet bestuderen.Dit zorgt ervoor dat je maximaal nut haalt uit je studie-inspanningen.

■ Individuele vakinhoudelijke begeleiding en begeleiding bij je studiemethode

Bij knelpunten bij de verwerking van de leerstof hoef je niet te wanhopen! Je kunt via een individueleafspraak bij de monitor jouw vragen bij de leerstof voorleggen. Zo speel je kort op de bal en hou jede controle over de leerstof en je leerproces. In een individueel gesprek merk je misschien dat je hetbest ook wat aan je studiemethode en planning sleutelt. Ook deze vragen kun je voorleggen aande monitor. Hij kan je zeker nuttige tips geven en je eventueel ook wijzen op gerichte trainingen eninfo bij de centrale Dienst Studieadvies.

■ Individuele begeleiding bij je studietraject

Heb je een probleem waardoor je studies niet vlotten? Je twijfelt aan je studiekeuze en wil graagadvies? Heb je vragen over de samenstelling van je programma of over je leerkrediet?

111

Denk je erover te heroriënteren? Je monitor is ook een studietrajectbegeleider die je helptom een optimaal studietraject uit te stippelen.

■ Algemeen aanspreekpunt en ombuds

Met allerlei vragen en klachten kun je terecht bij jouw ombuds, die het aanspreekpunt is zowel tijdenshet academiejaar als tijdens de blok- en examenperiode. Als student krijg je een van de monitorentoegewezen als ombuds, je vertrouwenspersoon voor je hele studieloopbaan aan de faculteit.Heb je functiebeperkingen of een persoonlijk probleem, dan brengt je ombuds het probleem in kaart,bemiddelt waar nodig en zoekt een passende oplossing. Je kunt bij je ombuds terecht metproblemen met je examenregeling of het verloop van een examen of wanneer je bijvoorbeeld doorziekte een examen niet kunt afleggen.

• Onthaal/studentensecretariaat

Naamsestraat 69 bus 35003000 LEUVENtel. + 32 16 32 66 [email protected]

• Studiebegeleiding en monitoraat

Naamsestraat 69 bus 35003000 LEUVENtel. + 32 16 32 69 24

8 www.feb.kuleuven.be/leuven/student/begeleiding

• Studentenvereniging Ekonomika

Dekenstraat 2, 3000 LEUVENtel. + 32 16 32 57 84

8 www.ekonomika.be

Neem zeker ook eens een kijkje op de Facebook-pagina en de Twitter-account van Ekonomika.

Dienst Studieadvies

Ook bij de Dienst Studieadvies kun je, na doorverwijzing door het monitoraat of je studietraject-begeleider, terecht met studieproblemen: je weet niet goed hoe je de leerstof moet verwerken, jevindt de studierichting te zwaar, je bent zo bang voor de examens dat je blokkeert of je vindt nietmeteen het juiste evenwicht tussen studie en ontspanning. Samen met een studentenpsycholoogof -pedagoog kun je jezelf, je studiemogelijkheden en je toekomstverwachtingen leren inschatten.Tijdens en na je studies kun je op de dienst terecht met al je vragen over studiebegeleiding,heroriëntering, verder studeren, naar het buitenland gaan, tewerkstelling …

Maar ook nu al staat de dienst voor je klaar om je te helpen bij het maken van een goede studiekeuze.

8 www.kuleuven.be/studieadvies

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN


Zin om je grenzen te verleggen?

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen heeft het meest uitgebreide internationaleuitwisselingsnetwerk in België. Naast Erasmus+ heeft ze ook uitwisselingsakkoorden mettopuniversiteiten en businessschools over de hele wereld, onder meer met de Wharton Schoolde University of British Columbia, Sydney University, de Singapore Management University ofde Guanghua School in Peking. Dankzij dit uitwisselingsprogramma kun je een semester aan eenbuitenlandse universiteit studeren tijdens je bachelor- of masteropleiding. De lijst met bestemmingenbreidt zich nog elk jaar uit. Naast zowat ieder Europees land zijn er ook uitwisselingsakkoorden met toon -aangevende universiteiten in Australië, de Verenigde Staten, Canada, Thailand, Taiwan, Zuid-Korea,Hong Kong, Singapore, China, Zuid-Afrika, Rusland, Brazilië, Peru, Chili, Mexico en India.

Een verblijf in het buitenland verlengt je studieduur niet. Het levert je ook geen buitenlands diploma op.De opleidingsonderdelen die je aan de gastuniversiteit volgt, vervangen immers de opleidingsonderdelendie je normaal in Leuven zou volgen. Het geeft je KU Leuven-diploma wel een extra dimensie en bezorgtje bovendien een schat aan levenservaringen. Je maakt kennis met een andere taal, een andere cultuuren je ontmoet nieuwe mensen. Kortom, het is een fantastische ervaring. We merken overigens datstudenten die deze internationale uitdaging aangaan, beter scoren op de arbeidsmarkt. Het is dus zekergeen academisch toerisme!

Zo’n buitenlandse ervaring is overigens niet weggelegd voor de ‘happy few’. In de loop van de tweedebachelorfase worden alle studenten geïnformeerd over de uitwisselingsmogelijkheden en over deaanvraagprocedure. Elke student kan zich kandidaat stellen om een tijdje in het buitenland te studeren.De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen stimuleert internationalisering binnen haarprogramma’s en moedigt haar studenten aan om de wereld te ontdekken.

8 www.kuleuven.be/studenten/buitenland/erasmus

8 www.feb.kuleuven.be/erasmus

112

114

Lerarenopleiding

Iedereen met een masterdiploma die als leraarof lerares benoemd wil worden in het secundaironderwijs, moet het ‘diploma van leraar halen’.Aan de universiteit kun je een specifiekelerarenopleiding volgen. Je kunt daarmeestarten bij de aanvang van je masteropleiding.De specifieke lerarenopleiding telt 60 studie -punten. Dat is het equivalent van een jaar voltijdsstuderen. De helft daarvan (30 studiepunten)bestaat uit praktijk (grotendeels stage).Daardoor word je optimaal voorbereid opalle aspecten van het lerarenberoep.

8 www.kuleuven.be/slo

Bijkomend masterdiploma

Heb je na het behalen van je masterdiploma nogzin om verder te studeren? Dan zijn er aan deKU Leuven heel wat mogelijkheden. Wil je eenbijkomend masterdiploma behalen, dan kan datvoor een aantal opleidingen rechtstreeks, en voorandere via een verkort bachelortraject of via eenvoorbereidingsprogramma.

Daarnaast kun je je kennis verder uitdiepenvia een master-na-masteropleiding (zie ► p. 118).Die zijn enkel toegankelijk op basis van bepaaldemasterdiploma’s.


Postgraduaten enpermanente vorming

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappenin Leuven organiseert ook verschillende post -graduaatopleidingen. Deze postgraduaten zijngericht op mensen die al hun eerste (of meerdere)stappen in het bedrijfsleven hebben gezet,en op zoek zijn naar dat beetje extra om hunprofessionele leven een boost te geven.

• Postgraduaat in de bedrijfskunde –Master Class Fundamentals in Management

• Postgraduaat financiewezen(Corporate Finance)

• Postgraduaat Operations Management

8 www.feb.kuleuven.be/ond/opleidingen

8 www.kuleuven.be/levenslangleren

Doctoreren

Wie weet krijg je tijdens je opleiding de microbevoor het wetenschappelijk onderzoek helemaal tepakken en wil je gaan doctoreren. Een doctoraatgeeft je de gelegenheid om zelf een actievebijdrage te leveren binnen een bepaald onderzoeks -domein. Onder de begeleiding van een promotormaak je creatief gebruik van wat je tijdens jeopleiding geleerd hebt. Je maakt op basis vanzelfstandig wetenschappelijk onderzoek eendoctoraatsverhandeling. Daarnaast omvat dedoctoraatsopleiding cursussen, seminariesen studiedagen.

8 www.kuleuven.be/doctoreren

Verderstudeermogelijkheden

115

Studentenkring EKONOMIKA

EKONOMIKA is de officiële studentenvereniging verbonden aan de Leuvense Faculteit Economieen Bedrijfswetenschappen (FEB). Kies je ervoor om je in te schrijven als student economischewetenschappen (EW), toegepaste economische wetenschappen (TEW), handelsingenieur (HIR)of handelsingenieur in de beleidsinformatica (HIRB) aan de KU Leuven, dan wordt dit dus jouwfaculteitskring.

De kerndoelstelling van Ekonomika is al 84 jaar dezelfde: “de economiestudent meerwaarde bieden,zowel op educatief vlak als daarbuiten.” Dit vind je ook terug in het wapenschild: EKONOMIKA staatvoor Utile Dulci, 'koppel het nuttige aan het aangename', twee begrippen uit het Latijn die staanvoor de verschillende aspecten van het studentenleven. Ekonomika biedt aan elke kant velemogelijkheden en activiteiten. Zo worden de studenten vertegenwoordigd op onderwijs- enacademische raden, worden contacten met bedrijven en jobwerking stevig uitgewerkt en staan deKursusdienst en de eigen broodjesbar (de Ekobar) dagelijks ter beschikking. Naast het studerenbiedt EKONOMIKA ook tal van sport- , cultuuren feestactiviteiten aan, en opent fakbar Dulcidagelijks zijn deuren. Daarnaast bestaan er nog een aantal ondersteunende functies.

Zoals je kunt merken is EKONOMIKA steeds aanwezig in het studentenleven van de FEB-student,vaak op de achtergrond bij het behartigen van jouw belangen, maar zeker ook op de voorgrondmet allerlei spetterende activiteiten!

8 www.ekonomika.be

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN

BRUSSEL

LEUVEN

KORTRIJK

ANTWERPEN

116

Campussen van de faculteit

KU Leuven-student economie en bedrijfswetenschappenin Leuven, Antwerpen, Brussel of Kortrijk

Vanaf 2013-2014 zijn de academische opleidingen aan de hogescholen (met uitzondering van dekunstopleidingen) universitaire opleidingen. Dit betekent dat je op niet minder dan vier verschillendecampussen een KU Leuven-opleiding van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen kunt volgen.

Niet alleen in Leuven zelf, maar ook aan Campus Brussel en Campus Carolus Antwerpen heb je dekeuze tussen verschillende bachelor- en masteropleidingen. Op de Campus Kulak in Kortrijk kun jede volledige bacheloropleiding toegepaste economische wetenschappen volgen, of kiezen vooreen doorstroomoptie naar andere economische bacheloropleidingen in Leuven of Brussel.

Elke opleiding behoudt zeer duidelijk haar profiel. Als KU Leuven-student volg je les op de gekozencampus. KU Leuven staat garant voor de kwaliteit van de opleiding en levert op het einde van de riteen KU Leuven-diploma.

• Leuven• Campus Carolus Antwerpen• Campus Brussel• Campus Kulak Kortrijk

OPLEIDINGEN GEORGANISEERD DOOR DE FACULTEIT

BACHELOROPLEIDINGEN■ Bachelor in de economische wetenschappen ■

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen ■ ■

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur* ■ ■ o

■ Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur in de beleidsinformatica ■ o

■ Bachelor in de handelswetenschappen ■ ■

■ Bachelor of Business Administration ■

■ Bachelor in het milieu- en preventiemanagement ■

MASTEROPLEIDINGEN■ Master in de economische wetenschappen ■

■ Master of Economics ■

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen ■

■ Master of Business Economics ■

■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: ■

handelsingenieur■ Master in de toegepaste economische wetenschappen: ■

handelsingenieur in de beleidsinformatica■ Master in de handelswetenschappen ■ ■

■ Master of Business Administration ■

■ Master handelsingenieur* ■

■ Master in het milieu- en preventiemanagement ■

■ Master in de accountancy en het revisoraat ■

■ Master in het informatiemanagement ■

■ Master of Information Management ■

■ Master in de verzekeringen ■

■ Master in de beleidseconomie ■

■ Master in het management ■

■ Master in de internationale bedrijfseconomie en het bedrijfsbeleid ■

■ Master of International Business Economics and Management ■

Alle opleidingen van de faculteit


118

MASTER-NA-MASTEROPLEIDINGEN ■ Master of Advanced Studies in Economics ■

■ Master of Advanced Business Studies ■

■ Master of Financial Economics ■

OPLEIDINGEN GEORGANISEERD IN SAMENWERKING MET ANDERE FACULTEITEN

■ Master in de economie, het recht en de bedrijfskunde ■

■ Master of Financial and Actuarial Engineering ■

Opleidingen aan de faculteit

o Aan Kulak kun je tijdens de eerste en tweede fase van de bachelor in de toegepaste economische

wetenschappen de doorstroomoptie handelsingenieur of handelsingenieur in de beleidsinformatica volgen.

Daarna kun je overschakelen naar de derde bachelorfase van de opleiding handelsingenieur in Leuven of

Brussel, of handelsingenieur in de beleidsinformatica in Leuven.

* Voor studenten die starten vanaf academiejaar 2014-2015 leidt de bacheloropleiding handelsingenieur op de

campus in Brussel tot hetzelfde diploma als die op de campus in Leuven, namelijk bachelor in de toegepaste

economische wetenschappen: handelsingenieur. De programmaopbouw zal op beide campussen heel

gelijklopend zijn. Op masterniveau organiseert Campus Brussel de master handelsingenieur en de campus

in Leuven de master toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur.

De masteropleidingen verschillen in inhoud en focus.

119

Praktisch

Inschrijven

Je allereerste inschrijving aan de KU Leuven gebeurt in twee stappen.

■ Stap 1: online

De eerste stap verloopt via het web. Je kunt dus van thuis uit aan je inschrijving beginnen,en dat reeds vanaf begin maart. We begeleiden je dan verder via internet.


■ Stap 2: in Leuven

Je definitieve inschrijving breng je in orde bij de Dienst Studentenadministratie in deUniversiteitshal. Dat kan vanaf 17 augustus. Je hebt alleen je identiteitskaart en je diplomasecundair onderwijs (of een kopie) nodig.

8 www.kuleuven.be/studentenadministratie

Prijskaartje

Naast het inschrij

vingsgeld (www.kul

euven.be/inschrijv

ingen) zul je onge

veer

350 à 400 euro uit

geven aan cursusse

n, handboeken, kop

ieën … Een overzicht van

de studie- en leef

kosten en van moge

lijke financiële o

ndersteuning vind

je op

www.kuleuven.be/so

cialedienst/studie

financiering

PRAKTISCH

Sociale Dienst

Bij de Sociale Dienst ben je aan het juiste adres voor vragen rond studiefinanciering(studietoelage, kinderbijslag …) en rond je sociaal statuut (werkstudent, buitenlandervaring …).Ook met persoonlijke problemen kun je bij de adviseurs van de Sociale Dienst terecht.

8 www.kuleuven.be/socialedienst

Huisvestingsdienst

Ben je op zoek naar een kot? Wil je een kamer op de privémarkt of liever in een studenten -residentie? Bij de Huisvestingsdienst kun je voor al je vragen over wonen in Leuven terecht.

8 www.kuleuven.be/huisvesting

Gelijke kansen

Elk individu in onze samenleving moet gelijke kansen krijgen om zich in studie, werk en vrije tijdzo veel mogelijk te ontplooien, en dat ongeacht socio-economische achtergrond, geslacht,functiebeperking, religie, etnische origine, leeftijd of seksuele geaardheid. Het gelijkekansen-en diversiteitsbeleid is dan ook een prioriteit aan de KU Leuven.

Informatie over mogelijke faciliteiten:

■ Contactpunt Allochtone Studenten

8 www.kuleuven.be/contactpuntallochtonen

■ Contactpunt Religie- en Levensbeschouwing

✉ [email protected]

■ Cel Studeren met een Functiebeperking

8 www.kuleuven.be/functiebeperking

■ Studeren als topsporter

8 www.kuleuven.be/sport/topsport-en-studie

■ Studeren als kunstenaar

✉ [email protected]

120

September

Overzicht academiejaar 2015-2016

Ma Di Wo Do Vr Za Zo

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30

Oktober


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

November


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30

December


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Januari


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Februari


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29

Maart


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

April


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30

Mei


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

Juni


1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

September


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

Juli


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Augustus


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31

■ Begin academiejaar ■ Lesperiode ■ Lesvrije periode ■ Blokperiode

■ Examenperiode

121PRAKTISCH

Studerenin LeuvenVoor wie wil studeren, is Leuvendé studentenstad bij uitstek. Al van in demiddeleeuwen beheerst Leuven de wereldvan de wetenschap. Vandaag is Leuvenmet zijn wereldvermaarde universiteit enspin-offs, toonaangevende hogescholen,baanbrekende onderzoekscentra en

prestigieuze ondernemingen meer dan ooit een voortrekker in de kennismaatschappij.Dat ononderbroken wetenschappelijk onderzoek vertaalt zich onder meer in dearchitectuur van Leuven. Historische monumenten zoals het stadhuis, de Sint-Pieterskerk,het kasteel van Arenberg, het Pauscollege en het Groot Begijnhof van Leuven refereren aande eeuwenoude traditie. Ultramoderne realisaties zoals de imec-toren en het ecologischewoningproject de Balk van Beel geven een blik op de toekomst.

In Leuven is studeren veel meer dan lessen bijwonen en achter je boeken zitten. Ieder jaarwordt de stad overspoeld door zo’n slordige 51 000 bachelors en masters in spe. Dat jongevolkje zorgt voor een bruisende sfeer en een prettige drukte in een stad die leeft op het ritmevan de studenten.

Het hele academiejaar staat bol van activiteiten voor en door studenten. En ook de stadblijft niet achter met evenementen als M-idzomer en Piknik Musik. De uitgaansmogelijkhedenin Leuven zijn talrijk. De Oude Markt staat bekend als ‘de langste toog van Europa’.Overal in de stad vind je gezellige cafés, trendy restaurants en fuifzalen naar ieders smaakén portemonnee. En dan zijn er nog de fakbars: een populaire ontmoetingsplaats,kenmerkend voor de Leuvense studentenstad.

122

Leuven besteedt ook uitgebreidaandacht aan een gezonde geest ineen gezond lichaam. Je hebt de keuzeuit tientallen culturele en sportieveactiviteiten. Wie na het studerengewoon wil relaxen, vindt ongetwijfeldzijn gading in het Leuvense groen,gaande van de Kruidtuin tot hetMeerdaalwoud. Maar bij de eerstezonnestralen móet je in het Sint-Donatuspark, beter gekend als hetstadspark, zijn. Honderden studentenliggen er languit, proberen te studerenof te frisbeeën, of genieten van decircusartiesten en straatmuzikanten.

123

124

G. Geenslaan

Bieststraat

Alfons

Van

Gee

lstra

at

Acacialaan

Brusselsesteenwe

Hof te

r

Hof ter Eikenlaan

Diepen

daalw

eg

Bekelaan

HofNeppenlaan

ter

edikherenberg

Terbankstraat

Tweekleinewegenstra

at

He

Tervuursesteenweg

Celestijnenlaan

Ege

nhov

enw

eg

H.Geeraertln

LieveVrouweplein

Sint-Jorislaan

Keib

erg

str

aat

Ter E

lstla

an

Po

puli

erenlaan J. De Haeslaan

J. V

an H

oo

flaan

G.Feremans-

laan

J. Florquinlaan

J. VandenEyndelaan

E. H

ulleb

roeck

enw

eg

Celes

Kapeldreef

Kapeldreef

Dijle

Ecto

rsstraat

Celestijnen

laan

B R U

S S

E31

4

L. D

eVo

chtlaan

Verem

ansln

R.

laan

De Clercqlaan

R.A. M

eule-

manslaan

Sellekensstraat

Gasthuisberg

E L

Naar E40 - E314

Steengroevenlaan

Arenberg III

Arenberg IILangestaart

Voer

NF

E

C

G

D

B

A

K

LSM

n

Bertem

PP

P

P

P

P

I

Stadsplan encontactgegevens

1 StudentenvoorzieningenVan DalecollegeNaamsestraat 80 bus 54153000 LEUVENtel. + 32 16 32 43 [email protected]/studentenvoorzieningen

2 Studentenadministratie - inschrijvenUniversiteitshalNaamsestraat 22 bus 54013000 LEUVENtel. + 32 16 32 40 [email protected]/studentenadministratie

3 Universitair sportcentrum

4 Stadspark

5 Oude Markt

6 Station

7 Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen

a Alma 2 (studentenrestaurant)

b EBIB (bibliotheek Economie en

Bedrijfswetenschappen)

■ Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen

Naamsestraat 69 3000 LEUVEN tel. + 32 16 32 66 [email protected]

h

Antonius

Ramberg

berg

str

aa

tN

aa

mse

Prelatenstr

Mon-

nikenstr. E. Van Evenstr

Vlamingenstraat

t

C. Deberiotstraat

Mic

Stadspark

a

b

Nie

uw

eM

echels

este

enw

eg

Kareelveld

Biestsestraat

Kareelveld

Oude

Rondelaa

n

Galgebergstraat

weg

Here

straat

Herestraat

Hollestraat

Gro

enveld

stra

at

IJze

renm

olenstra

at

lestijnenlaan

Wille

mde

Cro

ylaa

n

Hertog E

ngelbertlaan Eburonenlaan

Wijngaardlaan

atn

Kardin

aal

Mer

cier

laan

J. Vandenbemptla

an

Klooster

laan

Wavers

ebaa

n

Dreefstr

steenw

eg

de Lignestraat

Prins

Sint-Lambertusst

Hertogstraat

Na

am

se

Nac

hteg

a

enst

raat

l

Mezenlaan

Zwal

uwen

laan

W.V

Gro

enstr

aat

Par

kbos

stra

at

Hertogstraat

Saffranenbergstr

Sparrendreef

n

Abdijstraat

Petrusberg

Norbertij

Bru

gstraa

Harb

oo

rtstr

straat

Bie

rbeek

Dela

unois

ln

L. S

chre

ursv

est

Ple

inst

raat

Kerkhofdreef

Kerkhofdreef

Nieuwe

Tivo

li straa

t

Abdij van Park

Matadilaan

PH

ILIP

SS

ITE

L. D

arte

ln

Blo

emen

laan

Vo

lhard

ing

sln

Goede HaardlaanBroekstraat

Molenbeek

Bro

ekstraat

Beekln

Bronlaan

Parkdallaan

Verb

ind

ing

sla

an

Duinberglaan

Duinberglaan

Leeuwerikenstraat

Witho

flaan

Armand Thiérylaan

Heidelaan

Langendaallaan

Voor

dela

an

Pak

enst

raat

Ge

lde

na

aksebaan

Mils

ew

eg

Gro

en

stra

at

Spoorwegstraat

Hoveniersdreef

Krommelaan

Rijcklaan

Zeepweg

E.Ru lensp

ark

E. Ruelensvest

TiensesK

lein

-Rijs

els

tr

Korenstr

Boule

vard

str

S. Stre

Ko

E. Solvaystraat

Rondestr Werk

huize

nstr

Marte

lare

nla

an

Eenm

eila

an

Herfstlaan

Veeweide

laan

Lent

edre

ef

urenst

ra

Ach

t

Vre

Broed

erlijk

heidstr

Gel

ijk

heidst

r

Wipstraat

straatJoz

Leuvens

e Paternosterstr

de Becker-

Remyplein

Oude Diestse-

steenweg

Ijzer

en

weg

str

Dijl

ed

re

Aars

ch

ots

este

en

weg

rt

Dijl

e

A. W

oute

rstr

aat

KleineHuizenstr

Eg

ela

ntier- laan

Langerijlaan

Sch

Vergezicht-

laan

Stadsvest

Mechelsesteen

Bra

ambes

-

senl

aan Eiken

Roesel-

berg

dal

meistrTwaa

Achttie

n-

ap

rillaan

Ble

yd

en

berg

laan

ichtla

an

Lefèvrelaan

Ko

l. Beg

au

ltlaan

Aarschotsepoort

Stapelhuisstr

Redersstraat

Zoutstraat

Vaartkom

Vaartkom

Engels Plein

Werk

man

str

aat

J. P. Minckelersstraat

Tweewate

rsst

raat

Kardinaal

Lombaardenstr

St-Maartensdal

Va

art

str

aa

t

J.B. V

an M

onsstra

at

Strijd

ersstraat Weid

estr.Vand

en Tymplestr

Nervierss

traat

Blauw-

putgang

Oppendorp-

gangDiestsestraat

Diestsestraat

Lepelstraat

L.Melsensstr

P.J.Van

Benedenstr.

Putte-.

gang

Sint-M

a

Sint-M

aartenstra

at

artenstraat

V.D.G

heynlaan

Rijschoolst

raat

Vital

Decoste

rstraatF.

Smolders

plein

Leops.

Joden

str

Margare

thapl

Rector deSomerplein

Schrij

nmakersstr.Busleidengang

Dirk Boutslaan

Pens-

str

Vissersstr.

Kolveniershof

Augustij-nenstr

van L

oth

ari

K.

ngenstr

Craenendonck

Lei

P.C

ou

reels

traat

Brouwersstr

stra

atR.Claesstr

Halfmaartstraat

Klein

Beg

ijnho

f

Slu

isstr

aat

Valkerij

gang

Burchtstraat

Achte

r de

Latte

n Asstr

aat

Glasb

l azerijstraat

Mechelse-

Keize

rberg

s

s'Herto

gen-

wijngaard

Verlore

n K

ost

Ridders

stra

at

Zandgang

La

Vig

nett

e

Mechels

estra

at

Penitentienenstraat

PereboomstraatTorentje

Vriesenho

f

Het

Balsem-bloemhof

Leerlo

oie

- rijs

tr

Fo

nte

inst

raat

Mis

pela

ars

-

gang

Do

nk

ers

traa

t

Wijnpersstraat

Delvauxwijk

P.

Ter Boelhage

Brouwersstraat

Petermannen-

straat

Zeven

Sla

pers

str

Fo

nte

instr

aat

Tessenstr

aat

Verbrandepoort

Rid

ders

stra

at

Sint-

straat

Servatius-

Peterselie-gang

Bloemenberg-

gang

Iers

e P

red

ikhere

nst

raat

Noormannenstraat

Hoges

trMec

helseve

st

Den

Bos

ch

Bru

ssel s

epoort

sselse

Gijz

ela

ars

str

Tolh

uiz

enstr

Muurk

ruid

J. B

ule

nsw

ijk

Pre

nte

nG

ang

Paard

en-

w

eg

KaboutermansstraatCardenberch

Horen-gangMgr. Van Waeyenberghlaan

Gro

efst

raat

Groefplein

Groefgang

Pio

eng

ang

Vesting

gang

Dan

eels

gang

Go

ud

sb

loe

stra

at

Tervuurse

Voorzorgstr

E.

Rem

yvest

Bankstraat

Kart

uiz

ers

str

Heili

ge G

eests

traat

Heili

ge G

eests

traat

A. De Greefstr

A. Bastinstr

Janseniusstraat Janseniuss

traat

Grasmus- hof

Prosper Poulletlaan

Ten Hove

Redingenstraat

Red

inge

n

R.

Van

dervaere

nla

an

Redingenhof

L. C

olin

sla

an

molenlaan

Vo

l

Damiaanplein

Minderbroedersstraat

Ka

pu

cijn

env

oer

Biezenstraat

Hubertusstr

Sint-Jacobs-plein

Hertstr

Kru

isst

rP

elgrim

str

Wagenw

eg

straat

Predi

kher

enst

r

Predik-

herin

nens

traat

str

O.-

L.-

Vro

uw

-

Sint- Annanstr. W

ierin

gstr

Sint-Barbarastr

Waais

tr

Dijl

e

DrinkwatersstrRatte

Rijd

ende

Art

iller

ielaan

Parijs

stra

at

Oud

e M

ark

t

Collegeberg

Krakenstr

Zeelstr

Kie

kenst

r

Kort

est

r

Grote Markt

Eikstrhandelstr

Muntstraat

Lierg

Hanen

gangs'-Meiersstr

Lakenweversstr.

Sta

nd

onckstr.

hi

elss

trH

oge

school

ple

in

Sint-Antonius

Ramberg

berg

str

aa

tN

aa

mse

Sch

ap

enstr

aat

Zwartzustersstr Karmelieten

berg

St. Begga

Elzas-gang

berg

Schap

enstr

aat

Quin

tens

berg

Sin

t

Tervuurse

vest

Naamse-poort

Verko

rting

straat

Gilbert str.

V.Belstr.

Giraud

str

A.

E.V

an

Arenberghstr

Consciencestraat

Ver

F.

meylen-

straat

straat

E.Mathieustr

Verhaghen

strP.J.

Lin

denstr

G.V

and

er

de Bayo

P. Lebrunstr

Weldadigheidsstraat

Parkstraat

Parkstraat

F. Lintsstr

C. M

eunie

rstr

aat

Naamsevest

H. Regastraat

Park

poort

Bra

banço

nnestr

aat

F. Lin

tsstraat

RapengangA.

Van't

Sestich- straat

Prelatenstr

Mon-

nikenstr. E. Van Evenstr

Vlamingenstraat

Vesa

liuss

traa

t

Mercierplein

Windmolenveldstraat

Dekenstraat

Gild

enst

rW

indm

ole

n

Sch

epen

enst

rTo

mve

ldst

r

Gel

den

aaks

evest

Tiense-poort

Diestse-poort

str

Tiensestraat

Inkomststraat

Blijde-

Bur

gem

eest

erss

traa

tM

athi

lde

gang

Dagobertstraat

Tie

nse

ve

st

A. N

obel

stra

at

Provincie-plein

Straatjesgang

Jozef II-straat

Lipsiusstraat

Pro

vin

cie

-esp

lanad

e

JustusLeop

old

I-st

r

Wille

mss

traat

Raven

stra

at

Mussen

straat

BogaardenstraatKon

.

Are

nd-

stra

at

Rav

en

H. H

oove

r-pl

ein

C. Deberiotstraat

Savoye

str Vanderkelenstr

L.

Ladeuzeplein

J. S

tass

tr

Bondgenotenlaan

Die

sts

ep

oo

rt

Diestsevest

Vuurkruisenlaan

Zegela

an

weg

mansp.

Vin

kenla

an

Pom

pstraat

p

Zeils

tr.

An

ker

str

.

d'E

ynat

str

aat

Wo

lven-

gang

stra

at

Mar

ia-T

here

sias

traa

t

Hoveniersdreef

Ala

ud

a straat

Kantine-plein

Van L.E.

plein

Eerdekensstraat

Veilingweg

Gro

ot

Beg

ijnho

f

GrootBegijnhof

Conscienceplein

Mic

A.Smets-

Lavo

ren-

berg

Kroeg-berg

Beurs

gang

m

St.

Wijnpers-

straat

Ten W

ijngaa

rd

sing

elBieststraat

Han

dboogh

of

Amerikalaan F.Tie

le-

mansla

an

M. de Layens-

plein

Valken-plein

Ludenscheidsingel

Zwanenberglaan

Tuin

straat

oonz

Scho

rens-

ho

f Mei-

bloemweg

Arenberg

Abdij van P

A.

Burg. J.Burg. S

.

e

Cansgang

HaaggangHofgang

Korbeeklogang

raat

te

De

E.

plein

Wande-lingstr.

s'H

ertogenla

an

straat

Hal

ve

stra

at

straat

H.

Vis

Mark

t

Drie-Engelen- berg

Leeuwerikenstraat

ne

ssin

ge

lR

en

Arenberg I

Theresianen gang

Martelaren- plein

Erasmusplein

Metsysplein

Joanna-Maria Artoisplein

Ooster- tunnel

Tervuurse-poort

Kruidtuin

Boek

Sin

t-

Abdij

Keizersberg

Stadspark

Nens-str.

Arenberg IV

Bru

Randpark

ing

BODART

Bruul

poort

Dijled

reef

Slacht hu

is

laan

Prof. J.

Vounckplein

van Ostaijenlaan

Ste

engro

eve

nl

aan

Studentenwijk ArenbergDe WAAG

Kasteelpark Arenberg

P

P

- Master

i

125

128

Samenstelling en redactie: Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen - Dienst Marketing KU Leuven Grafisch ontwerp: AlteraDruk: Artoos Foto’s: KU Leuven – Rob StevensBijgewerkt tot oktober 2014© 2014 KU Leuven

Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de KU Leuven tijdenshet academiejaar 2015-2016 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog wijzigingenop het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze brochure kande universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbodvind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be



Handelsingenieur 49












Praktisch 119

Inschrijven 119

Sociale Dienst 120


Gelijke kansen 120













studentendiensten


inschrijven




Infodag





@FEBkuleuven

129


Luc Sels, decaan



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201

6Economische wetenschappenToegepaste economische wetenschappenHandelsingenieur Handelsingenieur in de beleidsinformatica


DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.






INFOBEURS9 mei 2015







Infomomenten

LE

UV

EN

t

B Economie en bedrijfswetenschappen Leuven 15-16

Documents

Transcript of B Economie en bedrijfswetenschappen Leuven 15-16