‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een...

24
Vluchtelingen aan het Vluchtelingen aan het werk werk Jaco Dagevos ‘Houd specifieke aandacht voor nieuwkomers ‘Houd specifieke aandacht voor nieuwkomers vast’ vast’ Omar Munie De kracht van een warm De kracht van een warm welkom welkom Marjan de Gruijter ‘20% van nieuwkomers nog niet in ‘20% van nieuwkomers nog niet in beeld’ beeld’ Wouter Koolmees ‘Gemeenten hebben een sleutelrol bij inburgering ‘Gemeenten hebben een sleutelrol bij inburgering 2.0’ 2.0’ Sander Terphuis - Ahmad Qeleich Khany ‘Vergeet de kracht van de vluchteling ‘Vergeet de kracht van de vluchteling niet’ niet’ Film Inspirerende Inspirerende voorbeelden voorbeelden Foto Impressie Impressie Download Presentaties Presentaties Colofon Colofon

Transcript of ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een...

Page 1: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Vluchtelingen aan hetVluchtelingen aan het

werkwerk

Jaco Dagevos ‘Houd specifieke aandacht voor nieuwkomers‘Houd specifieke aandacht voor nieuwkomers

vast’vast’

Omar Munie De kracht van een warmDe kracht van een warm

welkomwelkom

Marjan de Gruijter ‘20% van nieuwkomers nog niet in‘20% van nieuwkomers nog niet in

beeld’beeld’

Wouter Koolmees ‘Gemeenten hebben een sleutelrol bij inburgering‘Gemeenten hebben een sleutelrol bij inburgering

2.0’2.0’

Sander Terphuis - Ahmad Qeleich Khany ‘Vergeet de kracht van de vluchteling‘Vergeet de kracht van de vluchteling

niet’niet’

Film InspirerendeInspirerende

voorbeeldenvoorbeelden

Foto ImpressieImpressie

Download PresentatiesPresentaties

ColofonColofon

Page 2: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

Congres Vluchtelingen 2018Congres Vluchtelingen 2018

Vluchtelingen aan het werkSlechts 13% van de nieuwkomers in Nederland heeft werk. Dat kan en moet

beter. Daar is eigenlijk iedereen het wel over eens. Maar hoe? Wat kunnen we

concreet doen zodat nieuwkomers de weg weten te vinden in ons ingewikkelde

land? Hoe kunnen we hen helpen werk te vinden of een eigen bedrijf te starten?

Met deze vragen togen meer dan 400 professionals naar Amersfoort op maandag 15 oktober voor het

Divosacongres ‘Vluchtelingen aan het werk’. Lees hier het verslag van het congres, met hoogtepunten,

korte samenvattingen van speeches en getoonde video’s en presentaties.

Vluchtelingen aan het

werk

Page 3: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

In het kortIn het kort

TerugblikTerugblik

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

‘Houd specifieke aandacht voornieuwkomers vast’‘We staan nog aan het begin en het is nu zaak vol te houden’, stelt onderzoeker

Jaco Dagevos van het Sociaal en Cultuur Planbureau (SCP). Integreren kost nu

eenmaal tijd, is de boodschap van de socioloog, de eerste spreker op het

drukbezochte congres Vluchtelingen aan het Werk in Amersfoort.

Helft van de Syriërs heeft nog geen startkwalificatieHelft van de Syriërs heeft nog geen startkwalificatie

40% van de Syriërs kampt met psychische problemen40% van de Syriërs kampt met psychische problemen

Nu tijd kaf van het koren te scheidenNu tijd kaf van het koren te scheiden

Page 4: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Geen tijd te verliezenGeen tijd te verliezen

HoogopgeleidHoogopgeleid

Dagevos begint met een terugblik. Een terugblik naar het najaar van oktober 2015. ‘We zijn het bijna

Het was toen reden voor onderzoekers van het SCP om te kijken naar het lessen die geleerd kunnen

worden uit de integratie van de vluchtelingengroepen die al in de jaren negentig naar Nederland

kwamen. De arbeidsparticipatie van die groep is namelijk erg laag. Het refugee entree-effect. Later

loopt die arbeidsparticipatie wel wat in maar de achterstand blijft, ook vergeleken met gezins- en

arbeidsmigranten.’

Gevolg van deze analyse was, stelt Dagevos, dat in het beleid de nadruk kwam te liggen op participatie

en tempo. ‘Geen tijd te verliezen, dat was de boodschap, ook van het WRR-rapport dat destijds

verscheen. Niet eerst de taal leren en daarna vrijwilligerswerk, participeren maar gelijktijdig. En er is op

dit gebied ontzettend veel gebeurd, er zijn zoveel initiatieven. De vraag is: waar staan we nu?’

Dagevos loopt, voordat hij het antwoord geeft, kort langs de resultaten van het recente SCP-onderzoek

onder Syriërs

(https://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2018/Syriers_in_Nederland) die tussen

januari 2014 en juni 2016 naar Nederland zijn gekomen. Veelzeggende cijfers. Zo blijkt dat slechts 12%

betaald werk heeft. ‘En dat zijn voornamelijk flexibele en tijdelijke banen, nog geen volwaardige banen.

We hebben ook gekeken naar de sociaal-economische positie van de mensen in Syrië. Dat contrast met

Nederland blijkt enorm, het overgrote deel van de mannen had werk of volgde een opleiding. Voor de

vrouwen lagen de cijfers wat anders - een kwart was werkzaam en 42% zorgde voor het huishouden en

kinderen.’

""Deze groep heeft nogal wat achter de rug.Deze groep heeft nogal wat achter de rug.

– – DagevosDagevos

Waarom is de arbeidsparticipatie in Nederland nog zo laag? Dagevos stipt een aantal belangrijke

bevindingen uit het onderzoek aan. ‘Deze groep heeft nogal wat achter de rug. Gemiddeld genomen

heeft de vlucht naar Nederland een jaar geduurd. Een barre tocht. Met mishandeling, afpersing en

soms schipbreuk. 80% van de mensen heeft zich ook in de schulden gestoken om de smokkelaars te

betalen.’ Een ander veelzeggende uitkomst is dat 40% van Syriërs kampt met psychische problemen.

Nog een reden waarom de nieuwkomers nog niet actief zijn op de arbeidsmarkt, is dat het overgrote

deel – 80% – nog bezig is met het leren van de Nederlandse taal. ‘We hebben ook gekeken naar het

opleidingsniveau van de groep. Het beeld dat in het begin bestond dat het allemaal hoogopgeleiden

waren, is inmiddels wel bijgesteld. Het zijn niet allemaal apothekers uit Aleppo. Ik denk dat de helft van

de Syriërs nog geen startkwalificatie heeft in Nederland.’ Een andere factor die veel energie – en geld –

vraagt van de nieuwkomers is de gezinshereniging. ‘We weten ook uit interviews dat na de

gezinshereniging de problemen vaak nog niet opgelost zijn. We horen verhalen over echtscheidingen

en huiselijk geweld.’

Page 5: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Over Jaco DagevosOver Jaco Dagevos

''We moeten realistisch zijn. Opleiding en taal kosten nu eenmaal tijd.We moeten realistisch zijn. Opleiding en taal kosten nu eenmaal tijd.

Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten

heel kort op de groep en we weten ook veel beter wat we van de integratie mogen verwachten. Het

onderzoek laat ook zien dat we nog helemaal aan het begin staan. Dat is een belangrijke constatering,

er gebeurt heel veel. De komst van vluchtelingen heeft ruimte gegeven voor specifiek beleid en dat is

zeker nodig. Dat moeten we ook blijven volhouden.’

Dagevos waarschuwt voor te hoge verwachtingen. ‘En we moeten ook realistisch zijn. Er is nu eenmaal

sprake van een grote afstand tot de arbeidsmarkt en de achterstand is vaak hardnekkig en

succesfactoren als opleiding en taal kost nu eenmaal tijd.’ En daarom is het zo belangrijk om juist nu

‘het kaf van het koren te scheiden’. ‘We moeten nu ervaringen uitwisselen en kritisch kijken wat werkt

en wat niet.’

Jaco Dagevos studeerde Sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, waar hij in 1998

promoveerde op een studie naar de loopbaan van migrantengroepen. Sinds 2015 is hij bijzonder

hoogleraar Integratie en Migratie bij de afdeling Sociologie van de Faculteit der Sociale

Wetenschappen (FSW) aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Dagevos werkt sinds 2000 bij het SCP. Zijn onderzoeksterrein betreft vraagstukken rondom de

integratie van etnische minderheden in Nederland. Hij publiceert onder meer over de

arbeidsmarktpositie van deze groepen en de betekenis van discriminatie. In 2007 werd hij hoofd

van de onderzoeksgroep Educatie & Minderheden. Vanaf 2013 is Jaco hoofd van de sector

Onderwijs, Minderheden en Methodologie.

Page 6: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

In het kortIn het kort

UitzichtUitzicht

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

De kracht van een warm welkomEigenlijk heeft hij er niet zoveel mee, met die term ‘modelvluchteling’. Hij krijgt

er de kriebels van als hij wordt neergezet als de ideale nieuwkomer. Want zo

ziet hij zichzelf niet. Hij ziet zichzelf vooral als succesvol ondernemer die tot

grote hoogte kwam omdat hij, zo zegt hij zelf, zich zo welkom heeft gevoeld.

Pas toen hij onlangs moest ervaren hoe het is om níet welkom te zijn,

realiseerde hij zich weer; o, ja, ik ben hier ooit als vluchteling gekomen.

Je welkom voelen is ontzettend belangrijk om te kunnen integreren.Je welkom voelen is ontzettend belangrijk om te kunnen integreren.

Niemand wil in een hokje geplaatst worden, zelfs niet in een positief hokje.Niemand wil in een hokje geplaatst worden, zelfs niet in een positief hokje.

Geloof in jezelf en in je droom reikt heel erg ver.Geloof in jezelf en in je droom reikt heel erg ver.

Page 7: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Over Omar MunieOver Omar Munie

WelkomWelkom

DesastreusDesastreus

Toen hij nog maar 9 jaar was, werd hij na een barre boottocht door zijn moeder op het vliegtuig naar

De vier kinderen kwamen terecht in het dorp Bergen. ‘Ik dacht dat iedereen in Nederland in een villa

woonde.’ Binnen drie jaar leerde Munie de Nederlandse taal. Zijn buurvrouw speelt hier een belangrijke

rol in. ‘Zij zorgde ervoor dat wij écht inburgerden, ze leerde ons hoe het werkt in Nederland, hoe het

hier hoort.’

''Ik heb mij zo welkom gevoeld in Nederland, zoveel kansen gekregen. Dat is erg belangrijk geweestIk heb mij zo welkom gevoeld in Nederland, zoveel kansen gekregen. Dat is erg belangrijk geweest

in mijn succes.in mijn succes.

Na de basisschool gaat Omar naar de modevakschool. Zijn talent valt op en hij wordt uitgeroepen tot

de beste mbo-leerling. Al tijdens zijn opleiding begint hij met zijn tassenlijn en start hij Omar Munie

Clothing. Zijn bedrijf groeit uit tot een groot succes en hoe groter dat succes wordt, hoe meer hij zich

beseft dat dit geworteld is in die beginfase. ‘Ik heb mij zo welkom gevoeld in Nederland, zoveel kansen

gekregen. Dat is erg belangrijk geweest in mijn succes.’

Hoe belangrijk dat gevoel is, ontdekte hij onlangs toen hij het tegenovergestelde ervoer. Hij groeide

met zijn bedrijf uit het pand waar hij gevestigd was en kreeg van de gemeente Den Haag niets minder

dan het oude werkpaleis van de Koningin aangeboden. Munie greep die kans aan en toen begon het

gelazer. Buurtbewoners die protest aantekenden, stigmatiserende berichtgeving in de Telegraaf en zelfs

dreigbrieven.

''Natuurlijk ben ik ooit gevlucht, maar ik wil niet in een hokje geplaatst worden. Ik wil er gewoon bijNatuurlijk ben ik ooit gevlucht, maar ik wil niet in een hokje geplaatst worden. Ik wil er gewoon bij

horen.horen.

Zo stimulerend als het is om je welkom te voelen, zo desastreus voor je ondernemerschap is het

tegenovergestelde. ‘Ik durfde mijn eigen winkel niet meer in, ik wilde mijn bed niet meer uit.’ Munie

ziet goed dat zijn ‘geval’ niet op zichzelf staat. ‘Het maatschappelijke klimaat is anders dan toen ik naar

Nederland kwam. Ik vraag me af hoe het is voor nieuwkomers nu. Ik kon groeien omdat ik me welkom

voelde, maar hoe is dat voor hen nu het klimaat veranderd is?’

Tijdens de turbulentie rond zijn pand merkte hij ook waarom hij zo’n hekel heeft aan de term

‘modelvluchteling’. ‘Of het nu in positieve of in negatieve zin is: je wordt gereduceerd tot een onderdeel

van wie je bent. Natuurlijk ben ik ooit gevlucht, maar ik wil niet in een hokje geplaatst worden. Ook niet

als succesnummer. Ik wil er gewoon bij horen.’

Omar Munie (1986) is een Nederlandse designer. Vanwege een burgeroorlog in zijn thuisland

Somalië, vluchtte Omar op 9-jarige leeftijd met zijn broertjes en zus naar Nederland. Hij ging

Page 8: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

naar de modevakschool en richtte al tijdens zijn mbo-opleiding zijn bedrijf Omar Munie

Clothing op. In 2006 richtte Munie het tassenlabel Omar Munie op, dat inmiddels is

uitgegroeid tot een van de bekendste tassenlabels in Nederland. In 2010 werd de Omar Munie

Flagshipstore aan de Coolsingel in Rotterdam geopend. In 2013 verhuisde de Omar Munie

Flagshipstore naar het Noordeinde in Den Haag.

Page 9: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

In het kortIn het kort

WinstWinst

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

‘20% van nieuwkomers nog nietin beeld’Wat doen gemeenten om statushouders aan het werk te helpen? Heel veel,

concludeert onderzoeker Marjan de Gruijter van het Kennisplatform Integratie

& Samenleving (KIS). Maar er zijn ook nog taaie knelpunten. Zo heeft 1 op de 5

statushouders nog geen intake gehad en moeten de vrouwen niet worden

vergeten.

90% van gemeenten houdt uitgebreide intake90% van gemeenten houdt uitgebreide intake

Veel geïnvesteerd in kennis, mankracht en aanpakVeel geïnvesteerd in kennis, mankracht en aanpak

Slechts 16% van de nieuwkomers volgt opleidingSlechts 16% van de nieuwkomers volgt opleiding

Page 10: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

NareizigersNareizigers

Te grote verschillenTe grote verschillen

Blijven investerenBlijven investeren

Senior onderzoeker De Gruijter presenteert de resultaten van de jaarlijkse monitor gemeentelijk beleid

De enquête laat ook zien dat gemeenten hebben geïnvesteerd in menskracht, instrumenten en kennis

over de doelgroep. ‘84% heeft speciale klantmanagers aangesteld en 90% werkt met een uitgebreide

intake. Ook in de samenwerking met de werkgevers zijn grote stappen gezet.’

''Gemeenten richten zich tot meestal op de manGemeenten richten zich tot meestal op de man

Maar er zijn ook knelpunten. ‘Lang niet alle statushouders profiteren namelijk van het aanbod.

Gemeenten hebben 20% van de statushouders nog niet in beeld. Zij hebben nog geen intake gehad.’

Een andere groep die extra aandacht verdient zijn de nareizigers, veelal de vrouwen met kinderen.

‘De helft van de mensen die nu naar Nederland komen, zijn de nareizigers. Gemeenten hebben op

deze groep minder grip en richten zich in de meeste gevallen op mannen. Zij zijn al langer in

Nederland en zijn al verder met hun inburgering. Ook het feit dat vrouwen in eigen land vaak weinig

werkervaring hebben opgedaan en de traditionele rolpatronen helpen daar niet bij.’

Een ander zorgwekkende bevinding is dat slechts 16% van de nieuwkomers een opleiding volgt. Een

opvallend laag aantal, stelt De Gruijter, zeker gezien alle inspanningen op dit vlak en de jonge leeftijd

van veel nieuwkomers.

''Het is goed voor gemeenten om zich te realiseren dat ze voor een enorme opgave staan.Het is goed voor gemeenten om zich te realiseren dat ze voor een enorme opgave staan.

De Gruijter waarschuwt voor de grote verschillen tussen gemeenten. ‘Soms misschien wel té grote

verschillen. Zo blijkt dat het in de helft van de gemeenten mogelijk is om te studeren met behoud van

uitkering en in de andere gemeenten niet. Dat is toch lastig uitleggen.’

De enquête laat volgens De Gruijter zien dat integratie een kwestie van de ‘lange adem’ is. ‘Er is van

alles in gang gezet, maar de knelpunten zijn fors en de resultaten zijn bescheiden. Het is goed voor

gemeenten om zich te realiseren dat ze voor een enorme opgave staan. Daarvoor zijn ook

inspanningen op de lange termijn nodig.’

Een van de belangrijkste aanbevelingen van de onderzoekers van KIS is dan ook om te blijven

investeren in ondersteuning op maat, in onderwijs en in samenwerking met ondernemers. ‘Kijk goed

naar wat werkt en zet dat breed in en vergeet de vrouwen niet. Anders creëren we een nieuwe kwetsbare

groep die afhankelijk is van de partner en van de bijstand.’

Marjan de Gruijter studeerde Culturele Antropologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam

Page 11: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Over Marjan de GruijterOver Marjan de Gruijteren studeerde af op zelfstandig leeronderzoek bij een groep Shiitsche Moslimvrouwen in het

zuiden van Libanon. Vervolgens deed ze aanvullende studies Islamologie en wijsbegeerte. De

Gruijter kwam in 1998 in dienst bij het Verwey-Jonker Instituut en bestrijkt als

senioronderzoeker een breed terrein van studie naar participatie en diversiteitvraagstukken. Ze

is betrokken bij diverse onderzoeken op het terrein van integratie en emancipatie van migranten

in Nederland. Voor het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS, een een programma van

het Verwey-Jonker Instituut en Movisie) is De Gruijter themacoördinator Nieuwe migratie.

Page 12: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

In het kortIn het kort

BedankjeBedankje

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

‘Gemeenten hebben eensleutelrol bij inburgering 2.0’Minister Koolmees heeft grote plannen met de inburgering in Nederland. Want

dat dat niet werkt, daar kunnen we kort over zijn, stelt hij zelf. Het is onnodig

ingewikkeld en niet effectief. En dus gaat het systeem op de schop in 2020.

‘Maar dat betekent niet dat u in de tussentijd op uw handen hoeft te zitten. Er

is veel dat gemeenten ook nu al kunnen doen.’

In 2020 gaat het huidige inburgeringssysteem drastisch op de schop.In 2020 gaat het huidige inburgeringssysteem drastisch op de schop.

Gemeenten krijgen dan meer regie, maar hoeven hiermee niet te wachten tot 2020.Gemeenten krijgen dan meer regie, maar hoeven hiermee niet te wachten tot 2020.

Ze kunnen al starten met maatwerk, ontzorgen en een integrale aanpak.Ze kunnen al starten met maatwerk, ontzorgen en een integrale aanpak.

Page 13: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Sleutelrol voor gemeentenSleutelrol voor gemeenten

Nu al aan de slagNu al aan de slag

InvesteerInvesteer

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid begint met een bedankje. Een bedankje aan al die

Dat dit geen eenvoudige opdracht is, realiseert de minister zich ook. ‘Ik hoef deze zaal vol deskundigen

niet voor te schotelen wat er allemaal niet deugt aan het huidige inburgeringssysteem. Om kort te gaan:

het stelsel doet niet wat het moet doen. Het werkt averechts.’ En daarom kondigde de minister deze

zomer al aan dat het inburgeringssysteem drastisch op de schop gaat.

''Het stelsel doet niet wat het moet doen. Het werkt averechts.Het stelsel doet niet wat het moet doen. Het werkt averechts.

‘Gemeenten gaan een sleutelrol spelen in deze inburgering 2.0’, belooft Koolmees. Ze krijgen meer

regie en meer ruimte om inburgering integraal en op maat aan te kunnen bieden. ‘Dat is nodig, want

we leggen de lat hoog’, vertelt hij. ‘We willen dat nieuwkomers zo snel mogelijk taalniveau B1 behalen,

want dat is het niveau dat je nodig hebt om mee te kunnen doen in de samenleving.’

Nog meer goed nieuws: het Rijk gaat de kosten van de taallessen die hiervoor nodig zijn dragen. Ook

worden middelen vrijgemaakt om nieuwkomers in de eerste maanden te ontzorgen. ‘Zo voorkomen we

een valse start, je kunt mensen niet meteen in het diepe gooien.’ Waarmee hij niet wil zeggen dat

nieuwkomers gepamperd worden. ‘We willen mensen zo ondersteunen dat ze zo snel mogelijk

zelfstandig en zelfredzaam worden. Iedereen blijft zelf verantwoordelijk. Inburgering is niet vrijblijvend,

niet voor het Rijk, niet voor gemeenten en niet voor de inburgeraar.’

''Je kunt mensen niet meteen in het diepe gooien.Je kunt mensen niet meteen in het diepe gooien.

In de plannen van de minister draait het om eenvoud, efficiëntie en effectiviteit. Die plannen zijn

evidence based en blijven dat wat Koolmees betreft ook door structurele monitoring. In 2020 moet de

nieuwe wet in werking treden. ‘Dat betekent niet dat u tot die tijd op uw handen kunt zitten.’

Niet dat hij daarvan uitgaat, haast hij zich te zeggen. ‘Gemeenten hebben ruimte om vooruit te lopen

op de inburgering nieuwe stijl.’ Door bijvoorbeeld nieuwkomers al te ontzorgen en vaste lasten over te

nemen. Door al te starten met integrale aanpak. Door te begeleiden op werkvloer.

''Inburgering is weerbarstig en een kwestie van de lange adem.Inburgering is weerbarstig en een kwestie van de lange adem.

‘Gemeenten zijn op de goede weg’, stelt Koolmees, al ziet hij ook ruimte voor verbetering. ‘Nareizende

vrouwen moeten beter worden begeleid’. Zijn advies: investeer in ondersteuning op maat, investeer in

banden met werkgevers. Nu de economie groeit, zijn daar kansen. ‘Tegelijkertijd zie ik dat dit geen

eenvoudige klus is, inburgering is weerbarstig en een kwestie van de lange adem.’ Toch is de minister

Page 14: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Over Wouter KoolmeesOver Wouter Koolmees

optimistisch: ‘Het is een gemeenschappelijke klus, die ik graag samen met u wil aanpakken.’

Wouter Koolmees studeerde Sociale en Institutionele Economie aan de Universiteit Utrecht.

Van 1999 tot 2003 was hij consultant/onderzoeker Arbeidsmarkt en sociaal beleid bij het

Nederlands Economisch Instituut (nu Ecorys) in Rotterdam. Daarna had hij verschillende

functies bij het ministerie van Financiën, waaronder plaatsvervangend hoofd Bureau

Beleidsvoorbereiding bij de Inspectie der Rijksfinanciën. Van 2009 tot juni 2010 was hij hoofd

van de afdeling Begrotingsbeleid van het ministerie.

Op 17 juni 2010 werd Koolmees Tweede Kamerlid voor D66. Hij was woordvoerder Financiën en

Wonen. Daarnaast was hij vicefractievoorzitter. Op 26 oktober 2017 werd Koolmees benoemd

tot minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III.

Page 15: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

In het kortIn het kort

Leven in eigen handLeven in eigen hand

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

‘Vergeet de kracht van devluchteling niet’‘I took the road less traveled by. And that has made all the difference.’ Met een

gedicht van Robert Forst begint Sander Terphuis ofwel Ahmad Qeleich Khany

zijn indrukkend verhaal. Een verhaal over zijn reis uit Iran naar Nederland. ‘Ik

wil u graag concreet aanwijzingen geven waar u in de dagelijks praktijk iets aan

heeft.’

Zoek mensen opZoek mensen op

Luister naar de verhalen van vluchtelingenLuister naar de verhalen van vluchtelingen

Geloof het: niemand verlaat zomaar zijn thuislandGeloof het: niemand verlaat zomaar zijn thuisland

Page 16: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Over Sander TerphuisOver Sander Terphuis

WereldspelenWereldspelen

LuisterLuister

‘Perzen zijn verhalenvertellers’, begint Terphuis en dan zegt hij niets te veel. Hij neemt de

En dat werkte. Hij werd geselecteerd voor de Wereldspelen voor Gehandicapten die in 1990 in Assen

werden georganiseerd. Het was daar dat de jonge worstelaar onder het oog van de Iraanse controleurs

wist te ontsnappen en de trein naar Amsterdam pakte. Het was het begin van het nieuwe leven van de

jonge Iraniër.

''Je verlaat niet zomaar je thuisland, je laat niet zomaar alles in de steek.Je verlaat niet zomaar je thuisland, je laat niet zomaar alles in de steek.

‘Toen zat ik daar, bang en verdrietig in mijn kamer op het azc. Ik vergeet nooit meer die klop op de

deur. Daar stonden twee vrijwilligers, mijn kamer vulde zich met warmte. Ze hebben me opgetild. Ik

had het gevoel dat ik er mocht zijn. Geloof me, mensen. Je verlaat niet zomaar je thuisland, je laat niet

zomaar alles in de steek.’

Het is deze boodschap die Khany, die later zijn naam veranderde in het oer-Hollandse klinkende

Sander Terphuis, een aantal keer herhaalt. Luister naar de vluchteling, geloof in zijn kracht. ‘Maar ook:

begrijp dat iemand even moet landen, veel heeft meegemaakt. Ik besefte zelf dat ik mijn ouders, mijn

zussen en broer misschien nooit meer zou zien.’

Later besloot hij om Nederland te gaan ontdekken. Hij trok naar alle provincies. ‘Geloof me: dat helpt.

Stuur de vluchtelingen naar buiten, ga er op uit. Ontmoet mensen.’

''Stuur de vluchtelingen naar buiten, ga er op uit. Ontmoet mensen.Stuur de vluchtelingen naar buiten, ga er op uit. Ontmoet mensen.

Terphuis bijzondere reis door Nederland is nog lang niet klaar. Na een studie rechten en filosofie ging

hij aan de slag bij het Ministerie van Justitie en inmiddels werkt hij als strategisch adviseur bij het

Ministerie van Buitenlandse Zaken.

De worstelaar, die in een land zonder bergen terecht kwam, voelt zich nu een Nederlander.

Veelzeggend laat hij dan ook als laatste een foto met het wapen van de provincie Zeeland zien. Luctor

et Emergo. Ik worstel en kom boven.

Sander Terphuis (geboren als Ahmad Queleich Khany) werd in 1990 door Iran afgevaardigd

voor de Wereldspelen voor gehandicapten in Assen. Hij vroeg politiek asiel aan, werd in 1995

genaturaliseerd en liet zijn Iraanse naam wijzigen in een Nederlandse.

Page 17: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Terphuis studeerde rechten aan de Universiteit Utrecht en werd rechterlijk ambtenaar in

opleiding, beleidsambtenaar bij de Directie Vreemdelingenbeleid van het Ministerie van Justitie

en juridisch adviseur voor de Staatscommissie Grondwet bij het Ministerie van Binnenlandse

Zaken en Koninkrijksrelaties. Verder was hij landelijk voorzitter van de Nederlandse Vereniging

van Blinden en Slechtzienden (NVBS) en vicevoorzitter van Viziris, een organisatie voor de

belangenbehartiging van blinden en slechtzienden. Sinds 2011 schrijft hij voor Joop.nl.

Page 18: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

EnschedeEnschede

AmsterdamAmsterdam

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

Inspirerende voorbeeldenWelke vernieuwende initiatieven zijn er in Nederland om nieuwkomers aan

werk te helpen? In deze 4 filmpjes, 4 inspirerende voorbeelden uit Enschede,

Amsterdam, Tilburg en Arnhem.

Page 19: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

TilburgTilburg

ArnhemArnhem

VideoproductieVideoproductie

Stichting The Buddy Film Project (https://www.buddyfilmproject.com/)

Regie: Dennis Overeem

Camera: Somar Albish

Geluid: Olivier Rekers & Rickert Blokhuis

Montage: Jelle Helwig

Grading: Bart Voorsluis

Page 20: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Geluidsnabewerking: Olivier Rekers

Productie: Daphne van Schaijk

Producent: In-Soo Radstake

Page 21: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

Impressie

Klik op de foto-impressie om naar het album in Flickr te

gaan.

Page 22: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Verslag Congres Vluchtelingen 2018

PresentatiesHier vind je een selectie van de presentaties van de plenaire bijeenkomsten en

workshops.

Begeleiding statushouders naar onderwijs

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-begeleiding-statushouders-

naar-onderwijs-uaf.pdf) (UAF, oktober 2018 | pdf, 920 kB)

Centrum voor integratie en participatie

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-centrum-voor-integratie-en-

participatie-nva.pdf) (NVA, oktober 2018 | pdf, 230 kB)

De integratie van statushouders in Nederland

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-de-integratie-van-

statushouders-in-nederland-scp.pdf) (SCP, oktober 2018 | pdf, 2,3 MB)

De opvang stap voor stap (https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-de-

opvang-stap-voor-stap-coa.pdf) (COA, oktober 2018 | pdf, 115 kB)

Duale taal en werktrajecten voor statushouders

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-duale-taal-en-

werktrajecten.pdf) (Regioplan, oktober 2018 | pdf, 858 kB)

Evaluatie pilot toekomstvisietraining

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-evaluatie-pilot-

toekomstvisietraining-zutphen.pdf) (gemeente Zutphen, oktober 2018 | pdf, 644 kB)

Inburgering en toeleiding hand in hand

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-inburgering-en-toeleiding-

hand-in-hand-kis.pdf) (KIS, oktober 2018 | pdf, 170 kB)

Klantreis van nieuwe Hagenaars (https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-

2018-klantreis-van-nieuwe-hagenaars.pdf) (COA en gemeente Den Haag, oktober 2018 | pdf, 1,2 MB)

Maatschappelijke participatie statushouders

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-maatschappelijke-participatie-

statushouders-leiden.pdf) (gemeente Leiden en DZB Leiden, oktober 2018 | pdf, 291 kB)

Matcht nieuw talent makkelijk op een krappe arbeidsmarkt?

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-matcht-nieuw-talent-makkelijk-

op-krappe-arbeidsmarkt.pdf) (UAF, oktober 2018 | pdf, 783 kB)

Monitor gemeentelijk beleid arbeidstoeleiding

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-monitor-gemeentelijk-beleid-

arbeidstoeleiding-kis.pdf) (KIS, oktober 2018 | pdf, 140 kB)

Routegids van ISK/Inburgering naar vakopleiding

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-routegids-isk-inburgering-

vakopleiding.pdf) (BSC en iTTA, oktober 2018 | pdf, 754 kB)

Slimmer samenwerken (https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-

slimmer-samenwerken-werkclub.pdf) (Werkclub, oktober 2018 | pdf, 2,2 MB)

Page 23: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

Statushouders en vrijwilligerswerk, een gouden combinatie!

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-statushouders-en-

vrijwilligerswerk-een-gouden-combinatie.pdf) (Aan de slag en Vrijwilligerscentrale Deventer, oktober

2018 | pdf, 524 kB)

Van Eritrea naar een toekomst in Nederland

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-van-eritrea-naar-een-toekomst-

in-nederland-zutphen.pdf) (gemeente Zutphen, oktober 2018 | pdf, 276 kB)

Veranderopgave inburgering (https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-

veranderopgave-inburgering-szw.pdf) (SZW, oktober 2018 | pdf, 204 kB)

Vluchtelingen aan het werk (https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-

vluchtelingen-aan-het-werk-nova-college-platform-31.pdf) (Nova College en Platform 31, oktober 2018

| pdf, 1,3 MB)

Vrouwelijke vluchtelingen aan de slag

(https://www.divosa.nl/sites/default/files/vluchtelingencongres-2018-vrouwelijke-vluchtelingen-aan-

de-slag.pdf) (Aan de slag, oktober 2018 | pdf, 1 MB)

Page 24: ‘Vergeet de kracht van de vluchteling · Het onderzoek over de Syriërs biedt volgens Dagevos een goed beeld van de nieuwkomers. ‘We zitten heel kort op de groep en we weten ook

DivosaDivosa

TekstredactieTekstredactie

WebredactieWebredactie

FotografieFotografie

VideoproductieVideoproductie

VersieVersie

Colofon

Koningin Wilhelminalaan 5 | 3527 LA Utrecht

Postbus 2758 | 3500 GT Utrecht

030 - 233 23 37

[email protected] (mailto:[email protected])

www.divosa.nl (https://www.divosa.nl)

Jessica Maas

Ingrid Huisman (Divosa)

Jasja van Moorsel (Divosa)

Marcel Bonte

Stichting The Buddy Film Project (http://www.buddyfilmproject.com)

Regie: Dennis Overeem

Camera: Somar Albish

Geluid: Olivier Rekers & Rickert Blokhuis

Montage: Jelle Helwig

Grading: Bart Voorsluis

Geluidsnabewerking: Olivier Rekers

Productie: Daphne van Schaijk

Producent: In-Soo Radstake

15 oktober 2018